Professional Documents
Culture Documents
Lêi Nãi ®çu: Thiõt Kõ M N Häc NH M Y ®iön
Lêi Nãi ®çu: Thiõt Kõ M N Häc NH M Y ®iön
Lêi Nãi ®çu: Thiõt Kõ M N Häc NH M Y ®iön
Ngµy nay, ®iÖn n¨ng ®îc sö dông réng r·i trong mäi lÜnh vùc cña ®êi
sèng. §iÖn n¨ng ®îc s¶n xuÊt ra tõ c¸c nhµ m¸y ®iÖn ®Ó cung cÊp cho c¸c
hé tiªu thô. §Ó ®¸p øng nhu cÇu phô t¶i, cÇn ph¶i x©y dùng thªm nhiÒu
nhµ m¸y ®iÖn. Do ®ã viÖc nghiªn cøu tÝnh to¸n kinh tÕ – kÜ thuËt trong
thiÕt kÕ x©y dùng nhµ m¸y ®iÖn lµ c«ng viÖc hÕt søc cÇn thiÕt.
XuÊt ph¸t tõ nhu cÇu thùc tÕ, cïng víi nh÷ng kiÕn thøc chuyªn ngµnh
®· ®îc häc, em ®· ®îc giao thùc hiÖn §å ¸n thiÕt kÕ m«n häc Nhµ m¸y
®iÖn víi nhiÖm vô thiÕt kÕ phÇn ®iÖn cña nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn c«ng
suÊt 200 MW.
Trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ, víi sù tËn t×nh gióp ®ì cña c¸c thµy gi¸o trong
bé m«n vµ c¸c b¹n trong líp cïng víi nç lùc cña b¶n th©n em ®· hoµn thµnh
®îc b¶n ®å ¸n nµy. Tuy nhiªn, do tr×nh ®é chuyªn m«n cßn h¹n chÕ nªn b¶n
®å ¸n kh«ng tr¸nh khái cã nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®îc sù gãp ý
cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n ®Ó b¶n ®å ¸n nµy ®îc hoµn thiÖn h¬n.
Em xin ch©n thµnh c¸m ¬n c¸c thÇy trong Bé m«n HÖ thèng ®iÖn,
®Æc biÖt lµ GS.TS. L· V¨n ót vµ PGS.TS NguyÕn H÷u Kh¸i ®· gióp em
hoµn thµnh b¶n thiÕt kÕ ®å ¸n m«n häc nµy.
môc lôc
lêi nãi ®Çu.......................................................................................................1
môc lôc............................................................................................................2
ch¬ng i.............................................................................................................5
1. chän m¸y ph¸t ®iÖn.................................................................................5
2. TÝnh to¸n phô t¶i vµ c©n b»ng c«ng suÊt.............................................5
2.1. Phô t¶i cÊp ®iÖn ¸p m¸y ph¸t..........................................................5
2.2. Phô t¶i cÊp ®iÖn ¸p trung 110kv.....................................................6
2.3. C«ng suÊt ph¸t cña nhµ m¸y.............................................................7
2.4. Phô t¶i tù dïng cña nhµ m¸y.............................................................8
2.5. C«ng suÊt ph¸t vÒ hÖ thèng............................................................9
3. Mét sè nhËn xÐt chung.........................................................................10
Ch¬ng II.........................................................................................................11
I. §Ò xuÊt ph¬ng ¸n...................................................................................12
1.1. Ph¬ng ¸n 1......................................................................................12
1.2. Ph¬ng ¸n 2......................................................................................13
1.3. Ph¬ng ¸n 3......................................................................................13
1.4. Ph¬ng ¸n 4......................................................................................14
II. tÝnh to¸n chän m¸y biÕn ¸p cho c¸c ph¬ng ¸n......................................15
1. Ph¬ng ¸n 1...............................................................................................15
1.1. Chän m¸y biÕn ¸p...........................................................................15
1.2. Ph©n bè c«ng suÊt cho c¸c MBA...................................................16
1.3. KiÓm tra qu¸ t¶i cña c¸c MBA......................................................17
1.4. TÝnh tæn thÊt ®iÖn n¨ng..............................................................20
1.5. TÝnh dßng ®iÖn cìng bøc cña c¸c m¹ch........................................22
2. Ph¬ng ¸n 2...............................................................................................23
2.1. Chän m¸y biÕn ¸p...........................................................................23
2.2. Ph©n bè c«ng suÊt cho c¸c MBA...................................................25
2.3. KiÓm tra qu¸ t¶i cña c¸c MBA......................................................24
2.4. TÝnh tæn thÊt ®iÖn n¨ng..............................................................27
2.5. TÝnh dßng ®iÖn cìng bøc cña c¸c m¹ch........................................29
Ch¬ng III.......................................................................................................31
I. ph¬ng ¸n 1..............................................................................................31
1. X¸c ®Þnh ®iÓm ng¾n m¹ch tÝnh to¸n.........................................................31
2. x¸c ®Þnh ®iÖn kh¸ng cña c¸c phÇn tö..........................................................32
3. x¸c ®Þnh dßng ng¾n m¹ch............................................................................34
3.1. Ng¾n m¹ch t¹i N-1..........................................................................34
3.2. Ng¾n m¹ch t¹i N-2..........................................................................36
3.3. Ng¾n m¹ch t¹i N-3..........................................................................38
3.4. Ng¾n m¹ch t¹i N-3’........................................................................38
3.5. Ng¾n m¹ch t¹i N-4..........................................................................40
4. Chän M¸y C¾t §iÖn..............................................................................41
II. ph¬ng ¸n 2.............................................................................................42
nguyÔn tiÕn quúnh líp ht® - F - K45
-2-
thiÕt kÕ m«n häc nhµ m¸y ®iÖn
ch¬ng i
tÝnh to¸n phô t¶i vµ c©n b»ng c«ng suÊt
Chän m¸y ph¸t ®iÖn
C©n b»ng c«ng suÊt t¸c dông trong hÖ thèng ®iÖn lµ rÊt cÇn thiÕt
®¶m b¶o cho hÖ thèng lµm viÖc æn ®Þnh, tin cËy vµ ®¶m b¶o chÊt lîng
®iÖn n¨ng. C«ng suÊt do nhµ m¸y ®iÖn ph¸t ra ph¶i c©n b»ng víi c«ng
suÊt yªu cÇu cña phô t¶i. Trong thùc tÕ lîng ®iÖn n¨ng lu«n thay ®æi do
vËy ngêi ta ph¶i dïng ph¬ng ph¸p thèng kª dù b¸o lËp nªn ®å thÞ phô t¶i, nhê
®ã ®Þnh ra ph¬ng ph¸p vËn hµnh tèi u, chän s¬ ®å nèi ®iÖn phï hîp, ®¶m
b¶o ®é tin cËy cung cÊp ...
Tõ ®å thÞ phô t¶i tÝnh theo %Pmax, ta tÝnh ®îc nhu cÇu c«ng suÊt t¹i
tõng thêi ®iÓm trong ngµy:
KÕt qu¶ tÝnh to¸n cho ta b¶ng c©n b»ng c«ng suÊt cÊp ®iÖn ¸p m¸y ph¸t :
b¶ng 1.2
Thêi gian,
h 0-6 6 - 10 10 - 14 14 -18 18 - 24
p, % 55 80 100 90 65
PUF , MW 5,06 7,36 9,2 8,28 5,98
SUF , MVA 6,325 9,2 11,5 10,35 7,475
H×nh 1.1
Phô t¶i cÊp ®iÖn ¸p trung bao gåm 1 ®êng d©y kÐp vµ 4 ®êng d©y
®¬n víi c«ng suÊt c¸c m¹ch nh nhau.
Phô t¶i cÊp ®iÖn ¸p trung cã PUTmax= 110MW, cos = 0,8. Suy ra:
Tõ ®å thÞ phô t¶i tÝnh theo %Pmax, ta tÝnh ®îc nhu cÇu c«ng suÊt t¹i
tõng thêi ®iÓm trong ngµy:
KÕt qu¶ tÝnh to¸n cho ta b¶ng c©n b»ng c«ng suÊt cÊp ®iÖn ¸p m¸y ph¸t :
b¶ng 1.3
Thêi gian,
h 0-4 4 - 10 10 - 14 14 -18 18 - 24
p, % 70 85 95 100 75
PUT , MW 77 93,5 104,5 110 82,5
SUT , MVA 96,25 116,875 130,625 137,5 103,125
H×nh 1.2
NhiÖm vô thiÕt kÕ ®· cho nhµ m¸y gåm 4 tæ m¸y ph¸t nhiÖt ®iÖn cã :
PF = 50 MW, cos = 0,8. Do ®ã c«ng suÊt biÓu kiÕn cña mçi tæ m¸y lµ :
Tõ biÓu ®å ph¸t c«ng suÊt cña nhµ m¸y, ta tÝnh ®îc c«ng suÊt ph¸t ra
cña nhµ m¸y t¹i tõng thêi ®iÓm trong ngµy:
KÕt qu¶ tÝnh to¸n cho ta b¶ng c©n b»ng c«ng suÊt ph¸t cña nhµ m¸y:
b¶ng 1.4
Thêi gian,
h 0–8 8 – 12 12 – 14 14 -20 20 – 24
p, % 70 90 100 85 70
PNM , MW 140 180 200 170 140
SNM , MVA 175 225 250 212,5 175
H×nh 1.3
Theo nhiÖm vô thiÕt kÕ phô t¶i tù dïng cña nhµ m¸y chiÕm 8% ®iÖn
n¨ng ph¸t ra cña nhµ m¸y. Nh vËy lîng tù dïng cña nhµ m¸y t¹i mçi thêi
®iÓm trong ngµy:
trong ®ã:
SNM : c«ng suÊt ®Æt cña nhµ m¸y,
α : tù dïng nhµ m¸y,
KÕt qu¶ tÝnh to¸n cho ta b¶ng c©n b»ng c«ng suÊt tù dïng cña nhµ
m¸y:
b¶ng 1.5
Thêi gian,
h 0–8 8 – 12 12 – 14 14 -20 20 – 24
H×nh 1.4
Nhµ m¸y ph¸t c«ng suÊt lªn hÖ thèng qua 2 lé ®êng d©y 220kV, chiÒu
dµi mçi lé 80km.
C«ng suÊt ph¸t vÒ hÖ thèng ®îc x¸c ®Þnh b»ng biÓu thøc:
trong ®ã:
: c«ng suÊt ®Æt cña toµn nhµ m¸y.
Dùa vµo c¸c kÕt qu¶ tÝnh to¸n tríc ta tÝnh ®îc c«ng suÊt ph¸t vÒ hÖ
thèng cña nhµ m¸y t¹i tõng thêi ®iÓm trong ngµy.
KÕt qu¶ tÝnh ë trong b¶ng 1.6
b¶ng 1.6
Thêi 10_1 12_1 14_1 18_2 20_2
0_4 4_6 6_8 8_10
gian, h 2 4 8 0 4
SNM ,
175 175 175 225 225 250 212,5 212,5 175
MVA
SUF ,
6,32 6,32 9,2 9,2 11,5 11,5 10,35 7,47 7,47
MVA
SUT , 96,2 116,8 116,8 116,8 130,6 130,6 103,1 103,1
137,5
MVA 5 7 7 7 2 2 2 2
STD ,
16,4 16,4 16,4 18,8 18,8 20 18,2 18,2 16,4
MVA
SVHT , 56,0
35,4 32,52 80,12 64,07 87,87 46,45 83,7 48
MVA 2
SNM
SUT
SVHT
STD SUF
H×nh 1.5
Phô t¶i ë cÊp ®iÖn ¸p m¸y ph¸t nhá h¬n 15% c«ng suÊt cña mét tæ m¸y.
Nhµ m¸y kh«ng cã phô t¶i ë cÊp ®iÖn ¸p cao.
Nhµ m¸y cã ®ñ kh¶ n¨ng cung cÊp cho phô t¶i ë c¸c cÊp ®iÖn ¸p.
VÒ vai trß cña nhµ m¸y ®èi víi hÖ thèng:
C«ng suÊt ®Æt cña nhµ m¸y: 4 x 50MW
C«ng suÊt hÖ thèng (kh«ng kÓ nhµ m¸y ®ang thiÕt kÕ):
Ch¬ng II
CHän s¬ ®å nèi ®iÖn chÝnh cña nhµ m¸y ®iÖn
Chän s¬ ®å nèi ®iÖn chÝnh lµ mét trong nh÷ng kh©u quan träng nhÊt
trong viÖc tÝnh to¸n thiÕt kÕ nhµ m¸y ®iÖn. C¸c ph¬ng ¸n ®Ò xuÊt ph¶i
®¶m b¶o cung cÊp ®iÖn liªn tôc, tin cËy cho c¸c phô t¶i, thÓ hiÖn ®îc
tÝnh kh¶ thi vµ tÝnh kinh tÕ.
I. §Ò xuÊt ph¬ng ¸n
Tõ kÕt qu¶ tÝnh to¸n ë ch¬ng I ta cã mét sè nhËn xÐt sau:
§©y lµ nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn, phô t¶i cÊp ®iÖn ¸p m¸y ph¸t nhá h¬n
15% c«ng suÊt cña nhµ m¸y ®iÖn, nªn kh«ng dïng thanh gãp ®iÖn ¸p m¸y
ph¸t. Phô t¶i tù dïng lÊy tõ ®Çu cùc m¸y ph¸t.
Do c¸c cÊp ®iÖn 220kV vµ 110kV ®Òu cã trung tÝnh nèi ®Êt trùc
tiÕp, mÆt kh¸c hÖ sè cã lîi = 0,5 nªn ta dïng m¸y biÕn ¸p tù ngÉu võa ®Ó
truyÒn t¶i c«ng suÊt liªn l¹c gi÷a c¸c cÊp ®iÖn ¸p võa ®Ó ph¸t c«ng suÊt lªn
hÖ thèng.
mµ S®mF = 62,5 MVA, cho nªn ghÐp 1
®Õn 2 bé m¸y ph¸t ®iÖn - m¸y biÕn ¸p hai cuén d©y bªn trung ¸p.
Víi c¸c nhËn xÐt trªn ta cã c¸c ph¬ng ¸n nèi ®iÖn cho nhµ m¸y nh sau:
1.1. Ph¬ng ¸n 1
220kV 110kV
B1 B2 B3 B4
F1 F2 F3 F4
NhËn xÐt:
Ph¬ng ¸n nµy cã hai bé m¸y ph¸t ®iÖn - m¸y biÕn ¸p 2 cuén d©y nèi lªn
thanh gãp ®iÖn ¸p 110kV ®Ó cung cÊp ®iÖn cho phô t¶i 110kV. Hai bé
m¸y ph¸t ®iÖn - m¸y biÕn ¸p tù ngÉu liªn l¹c gi÷a c¸c cÊp ®iÖn ¸p, võa lµm
nhiÖm vô ph¸t c«ng suÊt lªn hÖ thèng, võa truyÒn t¶i c«ng suÊt thõa hoÆc
thiÕu cho phÝa 110kV.
Phô t¶i ®Þa ph¬ng UF ®îc cung cÊp ®iÖn qua hai m¸y biÕn ¸p nèi víi
hai cùc m¸y ph¸t ®iÖn F1, F2.
¦u ®iÓm:
- Sè lîng vµ chñng lo¹i m¸y biÕn ¸p Ýt, c¸c m¸y biÕn ¸p 110kV cã gi¸
thµnh h¹ h¬n gi¸ m¸y biÕn ¸p 220kV.
- VËn hµnh ®¬n gi¶n, linh ho¹t ®¶m b¶o cung cÊp ®iÖn liªn tôc.
Nhîc ®iÓm:
- Tæn thÊt c«ng suÊt lín khi STmin.
1.2. Ph¬ng ¸n 2
220kV 110kV
B3 B1 B2 B4
TD F3 F1 F2 F4
NhËn xÐt:
Ph¬ng ¸n 2 kh¸c víi ph¬ng ¸n 1 ë chç chØ cã mét bé m¸y ph¸t ®iÖn -
m¸y biÕn ¸p 2 cuén d©y nèi lªn thanh gãp 110 kV. Nh vËy ë phÝa thanh gãp
220 kV cã ®Êu thªm mét bé m¸y ph¸t ®iÖn - m¸y biÕn ¸p 2 cuén d©y.
Phô t¶i ®Þa ph¬ng UF ®îc cung cÊp ®iÖn qua hai m¸y biÕn ¸p nèi víi
hai cùc m¸y ph¸t ®iÖn F1, F2.
¦u ®iÓm:
- Bè trÝ nguån vµ t¶i c©n ®èi
- C«ng suÊt truyÒn t¶i tõ cao sang trung qua m¸y biÕn ¸p tù ngÉu
nhá nªn tæn thÊt c«ng suÊt nhá.
- §¶m b¶o vÒ mÆt kü thuËt, cung cÊp ®iÖn liªn tôc
- VËn hµnh ®¬n gi¶n
Nhîc ®iÓm:
- Cã mét bé m¸y ph¸t ®iÖn - m¸y biÕn ¸p bªn cao nªn ®¾t tiÒn h¬n.
1.3. Ph¬ng ¸n 3
220kV 110kV
B5
B1 B2 B3 B4
B6
10,5kV
F1 F2 F3 F4
NhËn xÐt:
Nhµ m¸y dïng bèn bé m¸y ph¸t- m¸y biÕn ¸p: hai bé nèi víi thanh gãp
220kV, hai bé nèi víi thanh gãp 110kV. Dïng hai m¸y biÕn ¸p tù ngÉu
®Ó liªn l¹c gia thanh gãp UC vµ thanh gãp UT ®ång thêi ®Ó cung cÊp
®iÖn cho phô t¶i cÊp ®iÖn ¸p m¸y ph¸t UF .
¦u ®iÓm:
- Còng ®¶m b¶o cung cÊp ®iÖn liªn tôc
Nhîc ®iÓm:
- Sè lîng m¸y biÕn ¸p nhiÒu ®ßi hái vèn ®Çu t lín, ®ång thêi trong
qu¸ tr×nh vËn hµnh x¸c suÊt sù cè m¸y biÕn ¸p t¨ng, tæn thÊt c«ng suÊt lín.
- Khi sù cè bé bªn trung th× m¸y biÕn ¸p tù ngÉu chÞu t¶i qua cuén
d©y chung lín so víi c«ng suÊt cña nã.
1.4. Ph¬ng ¸n 4
220kV 110kV
B5 B6 B1 B2 B3 B4
10,5kV
F1 F2 F3 F4
NhËn xÐt
Nhµ m¸y dïng bèn bé m¸y ph¸t – m¸y biÕn ¸p nèi vµo thanh gãp 110kV
vµ dïng hai m¸y biÕn ¸p tù ngÉu liªn l¹c gi÷a c¸c cÊp ®iÖn ¸p vµ cung cÊp
®iÖn cho phô t¶i cÊp ®iÖn ¸p m¸y ph¸t.
¦u ®iÓm:
- §¶m b¶o cung cÊp ®iÖn liªn tôc
- Do tÊt c¶ c¸c m¸y biÕn ¸p ®Òu nèi vÒ phÝa 110kV nªn gi¶m ®îc
vèn ®Çu t so víi ph¬ng ¸n 1.
Nhîc ®iÓm:
- Do tÊt c¶ c¸c m¸y biÕn ¸p ®Òu nèi vµo phÝa 220kV, nªn ®Ó ®¶m
b¶o cung cÊp ®iÖn cho phÝa 110 kV c«ng suÊt cña m¸y biÕn ¸p tù ngÉu cã
thÓ ph¶i lín h¬n so víi c¸c ph¬ng ¸n kh¸c. Khi cã ng¾n m¹ch xÈy ra ë thanh
gãp hÖ thèng th× dßng ®iÖn ng¾n m¹ch lín g©y nguy hiÓm cho thiÕt bÞ.
- Tæn thÊt c«ng suÊt lín.
KÕt luËn
Qua 4 ph¬ng ¸n ®· ®îc ®a ra ë trªn ta cã nhËn xÐt r»ng 2 ph¬ng ¸n
1 vµ 2 ®¬n gi¶n vµ kinh tÕ h¬n so víi c¸c ph¬ng ¸n cßn l¹i. H¬n n÷a, nã
vÉn ®¶m b¶o cung cÊp ®iÖn liªn tôc; an toµn cho c¸c phô t¶i vµ tho¶ m·n
c¸c yªu cÇu kü thuËt. Do ®ã ta sÏ gi÷ l¹i ph¬ng ¸n 1 vµ ph¬ng ¸n 2 ®Ó tÝnh
to¸n kinh tÕ vµ kü thuËt nh»m chän ®îc s¬ ®å nèi ®iÖn tèi u cho nhµ m¸y
®iÖn.
220kV 110kV
B1 B2 B3 B4
F1 F2 F3 F4
Do ®ã :
Tõ kÕt qu¶ tÝnh to¸n trªn ta chän m¸y biÕn ¸p tù ngÉu ba pha cho mçi m¸y
biÕn ¸p B1, B2:
b¶ng 2.2
§A cuén d©y,
S®m Tæn thÊt, kW UN%
Lo¹i kV I0
MV
MBA P PN C- C- T- %
A C T H
T H H
0 C-T C-H T-H
ATДЦT 29 14 14
125 230 121 11 75 11 31 19 0,6
H 0 5 5
- C«ng suÊt qua cuén d©y ®iÖn trung ®îc ph©n bè theo biÓu thøc sau :
- C«ng suÊt qua cuén d©y ®iÖn ¸p h¹ ®îc ph©n bè theo biÓu thøc sau :
KÕt qu¶ tÝnh to¸n ph©n bè c«ng suÊt cho c¸c cuén d©y cña B1, B2 ®îc
ghi trong b¶ng:
b¶ng 2.3
SB.C , 28,01 17,7 16,26 40,06 32,03 43,93 23,22 41,85 24
MVA
SB.T , -9,37 0,93 0,93 0,93 7,81 7,81 11,25 -5,93 -5,93
MVA
SB.H ,
16,63 18,63 17,20 41 39,85 51,74 34,47 35,91 18,06
MVA
DÊu “ - ” tríc c«ng suÊt cña cuén d©y trung cã nghÜa lµ chØ chiÒu
truyÒn t¶i c«ng suÊt tõ cuén trung sang cuén cao ¸p.
1.3. KiÓm Tra Qu¸ T¶i Cña C¸c MBA
Do ®ã:
nªn khi lµm viÖc b×nh thêng trong nh÷ng kho¶ng thêi gian trªn m¸y biÕn ¸p
tù ngÉu kh«ng bÞ qu¸ t¶i
- Trong c¸c kho¶ng thêi gian cßn l¹i: chÕ ®é lµm viÖc cña tù ngÉu lµ
c«ng suÊt ®îc truyÒn tõ , phô t¶i phÝa h¹ lµ lín nhÊt. Do ®ã
c«ng suÊt qua cuén h¹ lµ lín nhÊt vµ ®iÒu kiÖn kiÓm tra qu¸ t¶i b×nh thêng
lµ:
Suy ra lîng c«ng suÊt cùc ®¹i truyÒn qua mçi m¸y biÕn ¸p lªn cao ¸p:
Nh vËy m¸y biÕn ¸p tù ngÉu lµm viÖc theo chÕ ®é truyÒn c«ng suÊt
, phô t¶i phÝa h¹ lµ lín nhÊt. Do ®ã c«ng suÊt qua cuén h¹ lµ
lín nhÊt vµ ®iÒu kiÖn kiÓm tra qu¸ t¶i sù cè lµ:
trong ®ã:
HÖ sè qu¸ t¶i sù cè:
C«ng suÊt t¶i tõ m¸y ph¸t qua cuén h¹ cña tù ngÉu cùc ®¹i ®· tÝnh ë
phÇn tríc b»ng:
Suy ra c«ng suÊt lín nhÊt t¶i qua cuén h¹:
C«ng suÊt t¶i qua cuén h¹ cùc ®¹i ®· tÝnh trong phÇn tríc lµ:
Lîng c«ng suÊt cÇn t¶i qua tù ngÉu tõ cao ¸p sang trung ¸p lµ:
Nh vËy chÕ ®é lµm viÖc cña tù ngÉu lµ c«ng suÊt ®îc truyÒn tõ
, phô t¶i phÝa trung lµ lín nhÊt. Do ®ã c«ng suÊt qua cuén
chung lµ lín nhÊt vµ ®iÒu kiÖn kiÓm tra qu¸ t¶i b×nh thêng lµ:
Suy ra lîng c«ng suÊt lín nhÊt t¶i qua cuén chung:
Tæn thÊt ®iÖn n¨ng trong m¸y biÕn ¸p hai d©y quÊn B3 vµ B4
nguyÔn tiÕn quúnh líp ht® - F - K45
- 19 -
thiÕt kÕ m«n häc nhµ m¸y ®iÖn
Do bé m¸y biÕn ¸p - m¸y ph¸t lµm viÖc víi phô t¶i b»ng ph¼ng trong
suèt c¶ n¨m nªn tæn thÊt ®iÖn n¨ng trong mçi m¸y biÕn ¸p
hai d©y cuèn cã hai cuén d©y ph©n chia ®iÖn ¸p lµ:
trong ®ã:
: tæn thÊt kh«ng t¶i cña m¸y biÕn ¸p, kW
: tæn thÊt ng¾n m¹ch cña m¸y biÕn ¸p, kW
: c«ng suÊt cuén cao cùc ®¹i,
: c«ng suÊt cuén h¹ cùc ®¹i,
: c«ng suÊt cña bé m¸y biÕn ¸p – m¸y ph¸t, kVA
: c«ng suÊt ®Þnh møc cña m¸y biÕn ¸p, kVA
: tæn thÊt ng¾n m¹ch cuén cao,
: tæn thÊt ng¾n m¹ch cuén h¹,
Thay sè ta cã:
VËy tæn thÊt ®iÖn n¨ng trong c¸c m¸y biÕn ¸p hai d©y quÊn lµ:
trong ®ã:
- : tæn thÊt ng¾n m¹ch trong cuén d©y cao, trung, h¹
cña m¸y biÕn ¸p tù ngÉu, kW
- : c«ng suÊt qua cuén cao, trung, h¹ cña m¸y biÕn ¸p tù
ngÉu vËn hµnh víi thêi gian ti trong ngµy, MVA
Tæn thÊt ng¾n m¹ch trong c¸c cuén d©y
- Tæn thÊt ng¾n m¹ch trong cuén cao
b¶ng 2.4
Thêi 0_4 4_6 6_8 8_10 10_12 12_14 14_18 18_20 20_2
gian 4
SB.C , 28,01 17,7 16,26 40,06 32,03 43,93 23,22 41,85 24
MVA
SB.T , -9,37 0,93 0,93 0,93 7,81 7,81 11,25 -5,93 -5,93
MVA
SB.H ,
16,63 18,63 17,20 41 39,85 51,74 34,47 35,91 18,06
MVA
AN , 108,5 185,0 157,0 104,9
63,18 25,16 21,4 123,4 59,01
kWh 8 3 3 6
Tæn thÊt ®iÖn n¨ng trong 1 n¨m cña mçi m¸y biÕn ¸p tù ngÉu:
Tæn thÊt ®iÖn n¨ng trong 1 n¨m cña c¸c m¸y biÕn ¸p liªn l¹c:
(1) (3)
220kV 110kV
(2) (5) (4)
B1 B2 B3 B4
(6)
(7)
F1 F2 F3 F4
VËy dßng lµm viÖc cìng bøc ë phÝa ®iÖn ¸p cao lµ:
Do ®ã
VËy dßng lµm viÖc cìng bøc phÝa 110kV lµ:
VËy dßng ®iÖn lµm viÖc cìng bøc phÝa ®iÖn ¸p m¸y ph¸t lµ:
2. Ph¬ng ¸n 2
220kV 110kV
B3 B1 B2 B4
TD F3 F1 F2 F4
Tõ kÕt qu¶ tÝnh to¸n trªn ta chän m¸y biÕn ¸p tù ngÉu ba pha cho mçi
m¸y biÕn ¸p B1, B2:
b¶ng 3.2
§A cuén d©y,
S®m Tæn thÊt, kW UN%
Lo¹i kV I0
MV
MBA P PN C- %
A C T H C-T
H
T-H
0 C-T C-H T-H
ATДЦT 29 14 14
125 230 121 11 75 11 31 19 0,6
H 0 5 5
- C«ng suÊt qua cuén d©y ®iÖn trung ®îc ph©n bè theo biÓu thøc sau :
- C«ng suÊt qua cuén d©y ®iÖn ¸p h¹ ®îc ph©n bè theo biÓu thøc sau :
KÕt qu¶ tÝnh to¸n ph©n bè c«ng suÊt cho c¸c cuén d©y cña B1, B2 ®îc
ghi trong b¶ng:
b¶ng 3.4
Thêi 0_4 4_6 6_8 8_10 10_12 12_14 14_18 18_20 20_24
gian
SB.C , - -
-0,74 11,31 2,28 15,18 -5,53 13,1 -4,75
MVA 11,05 12,49
SB.T , 19,37 29,69 29,69 29,69 36,57 36,56 40 22,81 22,81
MVA
SB.H ,
16,63 18,63 17,20 41 39,85 51,74 34,47 35,91 18,06
MVA
DÊu “ - ” tríc c«ng suÊt cña cuén d©y cao cã nghÜa lµ chØ chiÒu truyÒn
t¶i c«ng suÊt tõ cuén cao sang cuén trung ¸p.
2.3. KiÓm Tra Qu¸ T¶i Cña C¸c MBA
- Trong c¸c kho¶ng thêi gian cßn l¹i: chÕ ®é lµm viÖc cña tù ngÉu lµ
c«ng suÊt ®îc truyÒn tõ , phô t¶i phÝa h¹ lµ lín nhÊt. Do ®ã
c«ng suÊt qua cuén h¹ lµ lín nhÊt vµ ®iÒu kiÖn kiÓm tra qu¸ t¶i b×nh thêng
lµ:
Suy ra lîng c«ng suÊt cùc ®¹i truyÒn tõ cao ¸p sang trung ¸p qua mçi
m¸y biÕn ¸p tù ngÉu lµ:
Nh vËy m¸y biÕn ¸p tù ngÉu lµm viÖc theo chÕ ®é truyÒn c«ng suÊt
, phô t¶i phÝa trung lµ lín nhÊt. Do ®ã c«ng suÊt qua cuén
chung lµ lín nhÊt vµ ®iÒu kiÖn kiÓm tra qu¸ t¶i sù cè lµ:
Suy ra lîng c«ng suÊt lín nhÊt t¶i qua cuén chung:
C«ng suÊt t¶i qua cuén h¹ cùc ®¹i ®· tÝnh trong phÇn tríc lµ:
Lîng c«ng suÊt cÇn t¶i qua tù ngÉu tõ cao ¸p sang trung ¸p lµ:
Nh vËy chÕ ®é lµm viÖc cña tù ngÉu lµ c«ng suÊt ®îc truyÒn tõ
, phô t¶i phÝa trung lµ lín nhÊt. Do ®ã c«ng suÊt qua cuén
chung lµ lín nhÊt vµ ®iÒu kiÖn kiÓm tra qu¸ t¶i b×nh thêng lµ:
Suy ra lîng c«ng suÊt lín nhÊt t¶i qua cuén chung:
Tæn thÊt ®iÖn n¨ng trong m¸y biÕn ¸p hai d©y quÊn B1 vµ B4
Do bé m¸y biÕn ¸p – m¸y ph¸t lµm viÖc víi phô t¶i b»ng ph¼ng trong
suèt c¶ n¨m nªn tæn thÊt ®iÖn n¨ng trong mçi m¸y biÕn ¸p
hai cuén d©y cã hai cuén d©y ph©n chia ®iÖn ¸p thÊp lµ:
Thay sè ta cã, tæn thÊt ®iÖn n¨ng trong m¸y biÕn ¸p B3:
VËy tæn thÊt ®iÖn n¨ng trong c¸c m¸y biÕn ¸p hai d©y quÊn lµ:
trong ®ã:
b¶ng 3.4
Thêi 0_4 4_6 6_8 8_10 10_12 12_14 14_18 18_2 20_2
gian 0 4
SB.C , - -
-0,74 11,31 2,28 15,18 -5,53 13,1 -4,75
MVA 11,05 12,49
SB.T , 19,37 29,68 29,69 29,69 36,57 36,56 40 22,81 22,81
MVA
SB.H ,
16,63 18,63 17,20 41 39,85 51,74 34,47 35,91 18,06
MVA
AN , 112,3 113,3 178,1 192,8
44,74 37,94 25,72 84,64 56,47
kWh 3 3 4 4
Tæn thÊt ®iÖn n¨ng trong 1 n¨m cña mçi m¸y biÕn ¸p tù ngÉu:
Tæn thÊt ®iÖn n¨ng trong 1 n¨m cña c¸c m¸y biÕn ¸p liªn l¹c:
(1) (4)
220kV 110kV
(3) (2) (6) (5)
B3 B1 B2 B4
(7)
(8)
F3 F1 F2 F4
VËy dßng lµm viÖc cìng bøc ë phÝa ®iÖn ¸p cao lµ:
Do ®ã
VËy dßng lµm viÖc cìng bøc phÝa 110kV lµ:
VËy dßng ®iÖn lµm viÖc cìng bøc phÝa ®iÖn ¸p m¸y ph¸t lµ:
Ch¬ng III
TÝnh to¸n dßng ®iÖn ng¾n m¹ch
TÝnh to¸n dßng ®iÖn ng¾n m¹ch nh»m phôc vô cho viÖc lùa chän c¸c
khÝ cô ®iÖn vµ c¸c phÇn tö cã dßng ®iÖn ch¹y qua nh m¸y c¾t ®iÖn, dao
c¸ch ly, kh¸ng ®iÖn, thanh dÉn, thanh gãp, c¸p ...
§Ó tÝnh ®îc dßng ®iÖn ng¾n m¹ch, tríc hÕt ta sÏ chän ®iÓm ng¾n
m¹ch tÝnh to¸n, råi lËp s¬ ®å thay thÕ, tÝnh ®iÖn kh¸ng c¸c phÇn tö, chän
c¸c ®¹i lîng c¬ b¶n. Tõ ®ã tÝnh ®îc dßng ng¾n m¹ch.
I. ph¬ng ¸n 1
1. X¸c ®Þnh ®iÓm ng¾n m¹ch tÝnh to¸n
S¬ ®å x¸c ®Þnh c¸c ®iÓm cÇn tÝnh ng¾n m¹ch nh trªn h×nh vÏ.
HT§
N-1 N-2
220kV 110kV
B1 B2 B3 B4
N-3
N-4
N-3'
F1 F2 F3 F4
M¹ch ®iÖn ¸p 110kV vµ 220kV thêng chØ chän 1 lo¹i m¸y c¾t ®iÖn,
vµ dao c¸ch ly, nªn ta chØ tÝnh to¸n ng¾n m¹ch ë mét ®iÓm cho mçi cÊp
®iÖn ¸p. §Ó x¸c ®Þnh ®iÓm tÝnh to¸n ng¾n m¹ch ta c¨n cø vµo ®iÒu
kiÖn thùc tÕ cã thÓ x¶y ra sù cè nÆng nÒ nhÊt.
- §Ó chän c¸c khÝ cô ®iÖn cho m¹ch 220kV ta lÊy ®iÓm N1 trªn thanh
gãp 220kV lµ ®iÓm tÝnh to¸n ng¾n m¹ch. Nguån cung cÊp khi ng¾n m¹ch
t¹i N1 lµ tÊt c¶ c¸c m¸y ph¸t ®iÖn cña nhµ m¸y vµ hÖ thèng.
- §Ó chän c¸c khÝ cô ®iÖn cho m¹ch 110kV ta chän ®iÓm N2 trªn thanh
gãp 110 kV. Nguån cung cÊp cho ®iÓm ng¾n m¹ch lµ c¸c m¸y ph¸t ®iÖn
vµ hÖ thèng.
- Chän khÝ cô ®iÖn cho m¹ch m¸y ph¸t ®iÖn: ®iÓm ng¾n m¹ch N3 vµ
N3’. Nguån cung cÊp cho ®iÓm ng¾n m¹ch N3 lµ c¸c m¸y ph¸t ®iÖn vµ hÖ
thèng. Nguån cung cÊp cho ®iÓm ng¾n m¹ch N3’ chØ lµ m¸y ph¸t ®iÖn F1.
- Chän khÝ cô ®iÖn cho m¹ch tù dïng : ®iÓm ng¾n m¹ch N4, nguån
cung cÊp lµ c¸c m¸y ph¸t ®iÖn vµ hÖ thèng
2. x¸c ®Þnh ®iÖn kh¸ng cña c¸c phÇn tö
Chän vµ Ucb b»ng ®iÖn ¸p trung b×nh c¸c cÊp, tøc lµ:
¸p dông c¸c c«ng thøc tÝnh to¸n, ta x¸c ®Þnh trÞ sè c¸c phÇn tö trªn s¬
®å thay thÕ trong hÖ ®¬n vÞ t¬ng ®èi c¬ b¶n.
HÖ thèng.
UHT
XHT
XD N1
XC
XB
XH
XF XF
E1 E2 E3 E4
Do ®iÓm N-1 lµ ®iÓm ng¾n m¹ch ®èi xøng nªn ta sö dông phÐp gËp
®«i s¬ ®å vµ biÕn ®æi t¬ng ®¬ng.
UHT
UH
XHT T
XD N1 X5 N1
X1 X1 X7
X3
E34
X2 X6
X4 X4
E12
E12 E34
trong ®ã :
X5 N1
X1
X9
X8
E1234
E1234
VËy ta cã :
UHT
XHT
XD N2
XC
XB
XH
XF XF
E1 E2 E3 E4
Do ®iÓm N-2 lµ ®iÓm ng¾n m¹ch ®èi xøng nªn ta sö dông phÐp gËp
®«i s¬ ®å.
UHT
UH
T
XHT
X5
XD N2 N2 X6
E34
X1
X3 X7
X2
E12
X4 X4
E12 E34
trong ®ã :
UHT
Cuèi cïng ta cã s¬ ®å :
X5 N2
VËy ta cã :
Khi ng¾n m¹ch t¹i N-3, nguån cung cÊp lµ m¸y ph¸t F1 vµ hÖ thèng m¸y
biÕn ¸p liªn l¹c B-1 nghØ.
Ta cã s¬ ®å thay thÕ nh sau:
N3
XF
E1
VËy ta cã :
XHT
XD
XC
XB
XH
N3’
XF XF
E2 E3 E4
S¬ ®å t¬ng ®¬ng :
UHT
UHT
X1
X1
XC
X3 X4 X5
XH X2 E234
N3’
nguyÔn tiÕn quúnh líp ht® - F - K45
- 38 - XH
E2 E34 N3’
thiÕt kÕ m«n häc nhµ m¸y ®iÖn
trong ®ã :
UHT
X7
X6
UHT N3’
X5
E234
E234
XH X8
N3’
ë ®©y :
BiÕn ®æi ®èi víi c¸c nh¸nh ta cã :
VËy ta cã :
VËy:
9
10,5k 10, 36,1
N3’ 9,62 97,75 8BK41 12 12,5 80 225
V 5 9
C¸c m¸y c¾t ®iÖn ®· chän cã dßng ®iÖn ®Þnh møc lín h¬n 1000 A nªn
kh«ng cÇn kiÓm tra æn ®Þnh nhiÖt.
II. ph¬ng ¸n 2
1. X¸c ®Þnh ®iÓm ng¾n m¹ch tÝnh to¸n
HT§
N-1 N-2
220kV 110kV
B3 B1 B2 B4
N-3
N-4
N-3'
F3 F1 F2 F4
XHT
XD N1
XC
XB3 XB4
XH
E3 E1 E2 E4
thiÕt kÕ m«n häc nhµ m¸y ®iÖn
S¬ ®å t¬ng ®¬ng :
UHT
XHT
XD N1
X1
XB3 XB4
X2
XF X3 XF
E3 E12 E4
trong ®ã :
X4 N1 X4 N1
X1 X1
X6 X6
X5 X7 X8
E3 E12 E4 E3 E124
trong ®ã:
X4 N1
X4
N1
X10
X6 X9
E1234
E3 E124
trong ®ã :
VËy ta cã :
XHT
XD N2
XC
XB3 XB4
XH
XF XF
XF
E3 E1 E2 E4
X4 N2
X1
X6 X7
X5
E3 E12 E4
X8 N2
X9 X7
E3 E4
X5
E12
nguyÔn tiÕn quúnh líp ht® - F - K45
- 44 -
thiÕt kÕ m«n häc nhµ m¸y ®iÖn
trong ®ã:
X8 N2 X10
UHT E1234
VËy ta cã :
Khi ng¾n m¹ch t¹i N-3, nguån cung cÊp lµ m¸y ph¸t F1 vµ hÖ thèng m¸y
biÕn ¸p liªn l¹c B-1 nghØ.
Ta cã s¬ ®å thay thÕ nh sau:
XF N3
E1
VËy ®iÖn kh¸ng tÝnh to¸n tæng hîp nèi ®Õn E1 :
VËy ta cã :
XHT
XD
XC XC
XB3 XB4
XH N3’ XH
XF XF
XF
E3 E2 E4
UHT UHT
X1 X1
XC XC X5
X3 XH X4 X3 XH
N3’ N3’
X2 X6
nguyÔn tiÕn quúnh líp ht® - F - K45
- 46 -
E3 E2 E4 E3 E24
thiÕt kÕ m«n häc nhµ m¸y ®iÖn
UHT UHT
X7 X7
X8 X6 X9
E3 E24 E234
XH XH
N3’ N3’
ta cã:
X10
X11
E234
N3’
VËy ta cã :
TÝnh ®iÓm ng¾n m¹ch N-4 víi nguån cung cÊp lµ c¸c m¸y ph¸t ®iÖn
vµ hÖ thèng. Ta cã thÓ tÝnh ngay ®îc dßng ®iÖn ng¾n m¹ch nh sau:
VËy:
C¸c m¸y c¾t ®iÖn ®· chän cã dßng ®iÖn ®Þnh møc lín h¬n 1000 A nªn
kh«ng cÇn kiÓm tra æn ®Þnh nhiÖt.
Ch¬ng IV
TÝnh to¸n KINH TÕ - Kü THUËT
X¸C §ÞNH PH¦¥NG ¸N TèI ¦U
§Ó x¸c ®Þnh ®îc ph¬ng ¸n thiÕt kÕ tèi u, ta cÇn so s¸nh hai ph¬ng ¸n
theo chØ tiªu kinh tÕ: ph¬ng ¸n nµo cã chi phÝ tÝnh to¸n thÊp nhÊt th× sÏ
lµ kinh tÕ nhÊt.
C¸c chØ tiªu kinh tÕ c¬ b¶n cÇn xÐt lµ vèn ®Çu t ban ®Çu vµ phÝ tæn
vËn hµnh hµng n¨m.
Vèn ®Çu t cña thiÕt bÞ
trong ®ã :
- VB : vèn ®Çu t m¸y biÕn ¸p, ®îc x¸c ®Þnh theo biÓu thøc:
ë ®©y:
vB : tiÒn mua m¸y biÕn ¸p
kB : hÖ sè tÝnh ®Õn chi phÝ vËn chuyÓn vµ x©y l¾p m¸y
biÕn ¸p
- VTBPP : vèn ®Çu t x©y dùng c¸c m¹ch thiÕt bÞ ph©n phèi:
VTBPP = n1. vTBPP1 + n2.vTBPP2 + . . .
ë ®©y :
n1, n2, ... : sè m¹ch cña thiÕt bÞ ph©n phèi øng víi c¸c cÊp
®iÖn ¸p U1, U2, ...
vTPP1, vTBPP2, ... : gi¸ thµnh mçi m¹ch cña thiÕt bÞ ph©n phèi
t¬ng øng víi mçi cÊp ®iÖn ¸p U1, U2, ...
PhÝ tæn vËn hµnh hµng n¨m
PhÝ tæn vËn hµnh hµng n¨m cña mçi ph¬ng ¸n ®îc x¸c ®Þnh:
trong ®ã:
Pk : tiÒn khÊu hao hµng n¨m vÒ vèn ®Çu t vµ söa ch÷a lín:
ë ®©y:
V : vèn ®Çu t cña ph¬ng ¸n
a : ®Þnh møc khÊu hao, %
: chi phÝ phôc vô thiÕt bÞ (söa ch÷a thêng xuyªn vµ tiÒn l¬ng
c«ng nh©n). Chi phÝ nµy t¹o nªn mét phÇn kh«ng ®¸ng kÓ so víi tæng chi
phÝ s¶n xuÊt, mÆt kh¸c nã còng kh¸c nhau Ýt gi÷a c¸c ph¬ng ¸n so s¸nh.
Do vËy, cã thÓ bá qua nã khi tÝnh to¸n kinh tÕ - kü thuËt chän ph¬ng ¸n tèi
u.
: chi phÝ do tæn thÊt ®iÖn n¨ng hµng n¨m trong c¸c thiÕt bÞ
®iÖn:
ë ®©y:
β : gi¸ thµnh trung b×nh ®iÖn n¨ng trong hÖ thèng ®iÖn
A : tæn thÊt ®iÖn n¨ng hµng n¨m trong thiÕt bÞ.
Ta sÏ lÇn lît tÝnh to¸n cho tõng ph¬ng ¸n.
I. pH¦¥NG ¸N 1
1. TÝnh Vèn §Çu T Cña ThiÕt BÞ
§Ó ®¶m b¶o ®é tin cËy cung cÊp ®iÖn khi vËn hµnh b×nh thêng còng
nh khi sù cè hay söa ch÷a thiÕt bÞ, ta chän s¬ ®å hÖ thèng hai thanh gãp.
TGI
TGII
MCN
B1 B2 B3 B4
F1 F2 F3 F4
Ph¬ng ¸n 1 sö dông hai m¸y biÕn ¸p tù ngÉu vµ hai m¸y biÕn ¸p hai d©y
quÊn. Cô thÓ:
Hai m¸y biÕn ¸p tù ngÉu ATДЦTH - 125MVA - 230kV, mçi m¸y cã
gi¸ lµ:
vµ hÖ sè tÝnh ®Õn chi phÝ vËn chuyÓn vµ l¾p ®Æt m¸y biÕn ¸p lµ:
Hai m¸y biÕn ¸p hai d©y quÊn TPДЦH - 63MVA - 115kV, mçi m¸y
cã gi¸ lµ:
vµ hÖ sè tÝnh ®Õn chi phÝ vËn chuyÓn vµ l¾p ®Æt m¸y biÕn ¸p lµ:
1.2. Vèn §Çu T X©y Dùng C¸c M¹ch ThiÕt BÞ Ph©n Phèi
Ph¬ng ¸n 1 cã 3 m¹ch m¸y c¾t cao ¸p 220 kV, 5 m¹ch m¸y c¾t phÝa
trung ¸p 110 kV vµ 2 m¹ch m¸y c¾t phÝa h¹ ¸p 10,5 kV. Cô thÓ:
Ba m¹ch m¸y c¾t cao ¸p 220 kV, mçi m¹ch trÞ gi¸:
N¨m m¹ch m¸y c¾t trung ¸p 110 kV, mçi m¹ch trÞ gi¸:
Hai m¹ch m¸y c¾t h¹ ¸p 10,5 kV, mçi m¹ch trÞ gi¸:
PhÝ tæn vËn hµnh hµng n¨m cña ph¬ng ¸n 1 ®îc x¸c ®Þnh:
trong ®ã:
TiÒn khÊu hao hµng n¨m vÒ vèn ®Çu t vµ söa ch÷a lín:
VND/n¨m
Chi phÝ do tæn thÊt hµng n¨m trong c¸c thiÕt bÞ ®iÖn:
VND/n¨m
VËy phÝ tæn vËn hµnh hµng n¨m cña ph¬ng ¸n 1:
VND/n¨m
II. pH¦¥NG ¸N 2
1. TÝnh Vèn §Çu T Cña ThiÕt BÞ
TGI
TGII
MCN
B3 B1 B2 B4
F3 F1 F2 F4
Ph¬ng ¸n 2 sö dông hai m¸y biÕn ¸p tù ngÉu vµ hai m¸y biÕn ¸p hai d©y
quÊn. Cô thÓ:
Hai m¸y biÕn ¸p tù ngÉu ATДЦTH - 125MVA - 230kV, mçi
m¸y cã gi¸ lµ:
vµ hÖ sè tÝnh ®Õn chi phÝ vËn chuyÓn vµ l¾p ®Æt m¸y biÕn ¸p lµ:
vµ hÖ sè tÝnh ®Õn chi phÝ vËn chuyÓn vµ l¾p ®Æt m¸y biÕn ¸p lµ:
vµ hÖ sè tÝnh ®Õn chi phÝ vËn chuyÓn vµ l¾p ®Æt m¸y biÕn ¸p lµ:
1.2. Vèn §Çu T X©y Dùng C¸c M¹ch ThiÕt BÞ Ph©n Phèi
Ph¬ng ¸n 2 cã 4 m¹ch m¸y c¾t cao ¸p 220 kV, 4 m¹ch m¸y c¾t phÝa
trung ¸p 110 kV vµ 2 m¹ch m¸y c¾t phÝa h¹ ¸p 10,5 kV. Cô thÓ:
Bèn m¹ch m¸y c¾t cao ¸p 220 kV, mçi m¹ch trÞ gi¸:
Bèn m¹ch m¸y c¾t trung ¸p 110 kV, mçi m¹ch trÞ gi¸:
Hai m¹ch m¸y c¾t h¹ ¸p 10,5 kV, mçi m¹ch trÞ gi¸:
PhÝ tæn vËn hµnh hµng n¨m cña ph¬ng ¸n 2 ®îc x¸c ®Þnh:
trong ®ã:
TiÒn khÊu hao hµng n¨m vÒ vèn ®Çu t vµ söa ch÷a lín:
VND/n¨m
Chi phÝ do tæn thÊt hµng n¨m trong c¸c thiÕt bÞ ®iÖn:
VND/n¨m
VËy phÝ tæn vËn hµnh hµng n¨m cña ph¬ng ¸n 2:
VND/n¨m
Qua kÕt qu¶ tÝnh to¸n kinh tÕ ta nhËn thÊy ph¬ng ¸n 1 cã vèn ®Çu t
vµ phÝ tæn vËn hµnh hµng n¨m ®Òu bÐ h¬n ph¬ng ¸n 2 nªn ph¬ng ¸n 1 lµ
ph¬ng ¸n tèt h¬n vÒ mÆt kinh tÕ.
Tæng kÕt tÝnh to¸n kinh tÕ gi÷a c¸c ph¬ng ¸n
b¶ng 3.1
PhÝ tæn vËn Chi phÝ tÝnh to¸n
Ph¬ng Vèn ®Çu t V, KÕt
hµnh hµng n¨m P, hµng n¨m C,
¸n 109 VND luËn
10 VND/n¨m
9
109 VND/n¨m
VÒ mÆt kü thuËt, ®é tin cËy cung cÊp ®iÖn cña hai ph¬ng ¸n lµ nh
nhau, ph¬ng ¸n 1 cã tæn thÊt c«ng suÊt bÐ h¬n cßn ph¬ng ¸n 2 bè trÝ nguån
vµ t¶i c©n ®èi h¬n.
3. KÕt luËn
Ch¬ng V
Lùa chän d©y dÉn vµ khÝ cô ®iÖn
Trong ch¬ng nµy ta tiÕn hµnh chän c¸c d©y dÉn vµ khÝ cô ®iÖn nh
m¸y c¾t, dao c¸ch ly, thanh gãp, thanh dÉn, sø ®ì, c¸c m¸y biÕn ¸p ®o lêng.
C¸c d©y dÉn vµ khÝ cô ®iÖn ®îc chän theo ®iÒu kiÖn lµm viÖc b×nh th-
êng vµ ®îc kiÓm tra c¸c ®iÒu kiÖn æn ®Þnh.
trong ®ã:
: dßng ®iÖn lµm viÖc tÝnh to¸n cña m¹ch ®iÖn, A
: mËt ®é dßng kinh tÕ
KiÓm tra theo ®iÒu kiÖn ph¸t nãng l©u dµi:
KiÓm tra ®iÒu kiÖn ph¸t nãng khi lµm viÖc cìng bøc
Dù ®Þnh dïng c¸p XLPE lâi ®ång ®ai thÐp, vá bäc PVC.
Ta cã:
trong ®ã:
: hÖ sè hiÖu chØnh theo m«i trêng ®Æt c¸p:
: hÖ sè hiÖu chØnh theo sè lîng c¸p vµ kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c c¸p
cïng ®Æt trong r·nh. Víi 1 ®êng c¸p kÐp vµ kho¶ng c¸ch ¸nh s¸ng gi÷a c¸c
c¸p lµ 200 mm, tra b¶ng ta cã:
VËy:
Nh vËy c¸p ®· chän tho¶ m·n ®iÒu kiÖn ph¸t nãng l©u dµi.
KiÓm tra ®iÒu kiÖn ph¸t nãng khi lµm viÖc cìng bøc
§iÒu kiÖn:
trong ®ã:
: hÖ sè qu¸ t¶i cho phÐp trong chÕ ®é cìng bøc,
: dßng ®iÖn lµm viÖc cìng bøc khi sù cè 1 ®êng c¸p,
Tãm l¹i víi ®êng d©y kÐp ta chän c¸p lâi ®ång 2XLPE (3x70).
1.2. §êng D©y §¬n
Ta cã:
trong ®ã:
: hÖ sè hiÖu chØnh theo m«i trêng ®Æt c¸p:
: hÖ sè hiÖu chØnh theo sè lîng c¸p vµ kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c c¸p
cïng ®Æt trong r·nh. Víi ®êng c¸p ®¬n ta cã:
VËy:
Nh vËy c¸p ®· chän tho¶ m·n ®iÒu kiÖn ph¸t nãng l©u dµi.
KiÓm tra ®iÒu kiÖn ph¸t nãng khi lµm viÖc cìng bøc
§iÒu kiÖn:
trong ®ã:
: hÖ sè qu¸ t¶i cho phÐp trong chÕ ®é cìng bøc,
: dßng ®iÖn lµm viÖc cìng bøc khi sù cè 1 ®êng c¸p,
suy ra:
VËy c¸p ®· chän tho¶ m·n ®iÒu kiÖn ph¸t nãng khi lµm viÖc cìng bøc.
Tãm l¹i víi ®êng d©y ®¬n ta chän c¸p lâi ®ång 6 XLPE (3x35).
Thanh dÉn cøng dïng ®Ó nèi tõ ®Çu cùc m¸y ph¸t ®iÖn ®Õn cuén h¹ ¸p
m¸y biÕn ¸p tù ngÉu vµ m¸y biÕn ¸p hai cuén d©y. D©y dÉn mÒm dïng
®Ó nèi ®iÖn tõ m¸y biÕn ¸p lªn thanh gãp cao vµ trung ¸p, vµ chän thanh
dÉn mÒm lµm thanh gãp cao vµ trung ¸p
2.1. Chän Thanh DÉn Cøng
Chän thanh dÉn theo ®iÒu kiÖn ph¸t nãng l©u dµi cho phÐp:
trong ®ã:
: hÖ sè hiÖu chØnh theo nhiÖt ®é m«i trêng n¬i ®Æt thanh
dÉn,
NhiÖt ®é m«i trêng xung quanh n¬i ®Æt thanh dÉn lµ:
NhiÖt ®é cho phÐp l©u dµi cña thanh dÉn lµ:
V× cã nªn:
VËy chän thanh dÉn nh«m cã thiÕt diÖn h×nh m¸ng víi c¸c th«ng sè:
b¶ng 5.1
TiÕt M«men trë kh¸ng, M«men qu¸n tÝnh,
KÝch thíc, mm Icp
diÖn cm3 cm4
c¶ hai
mét Mét thanh Hai Mét thanh Hai
thanh,
h b c r cùc, thanh thanh
Wx-x Wy-y Jx-x Jy-y A
mm2 Wy0-y0 Jy0-y0
125 55 6,5 10 1370 50 9,5 100 290,3 36,7 625 4641
y Y y
X X
h
y y
Y
b
h1
M«men uèn:
VËy ta kh«ng cÇn ®Æt thªm miÕng ®Öm cho mçi nhÞp.
- Khi xÐt ®Õn dao ®éng:
TÇn sè dao ®éng riªng cña thanh dÉn:
trong ®ã:
Gi¸ trÞ nµy n»m ngoµi kho¶ng 45 - 55Hz vµ 90 - 100Hz. VËy thanh dÉn
®· chän ®îc tho¶ m·n ®iÒu kiÖn æn ®Þnh ®éng khi xÐt ®Õn dao ®éng
thang dÉn.
2.2. Chän D©y DÉn Vµ Thanh Gãp MÒm PhÝa Trung ¸p
TiÕt diÖn d©y dÉn vµ thanh gãp mÒm ®îc chän theo c¸c ®iÒu kiÖn
sau:
- Theo dßng ®iÖn cho phÐp lóc lµm viÖc cìng bøc:
D©y dÉn vµ thanh gãp mÒm phÝa 110kV ®îc chän nh sau:
Theo ®iÒu kiÖn cho phÐp lóc lµm viÖc cìng bøc
trong ®ã:
: hÖ sè hiÖu chØnh theo m«i trêng thanh dÉn:
VËy:
hay
víi:
C : h»ng sè, víi d©y ACO th×
BN : xung lîng dßng ng¾n m¹ch, A2s
ë ®©y:
- : dßng ng¾n m¹ch thµnh phÇn siªu qu¸ ®é thµnh phÇn
chu k×, ta ®· tÝnh ®îc ë trong ch¬ng III,
.
- Ta : h»ng sè thêi gian t¬ng ®¬ng cña líi ®iÖn. Víi líi cao ¸p cã thÓ
lÊy .
VËy xung lîng nhiÖt thµnh phÇn kh«ng chu k×:
trong ®ã:
- Dßng ng¾n m¹ch thµnh phÇn chu k× ®· tÝnh ®îc ë trong ch¬ng
III,
- Thêi gian t¸c dông nhiÖt t¬ng ®¬ng x¸c ®Þnh theo ®êng cong
. ë ®©y
.
Tra ®êng cong x¸c ®Þnh thêi gian t¸c dông nhiÖt t¬ng ®¬ng øng víi
vµ ta ®îc .
VËy xung lîng nhiÖt thµnh phÇn chu k×:
trong ®ã:
mµ:
suy ra:
Nh vËy thanh dÉn ®· chän tho¶ m·n ®iÒu kiÖn vÇng quang.
2.3. Chän D©y DÉn Vµ Thanh Gãp MÒm PhÝa Cao ¸p
D©y dÉn vµ thanh gãp mÒm phÝa 220kV ®îc chän hoµn toµn t¬ng tù
bªn 110kV.
Theo dßng ®iÖn cho phÐp lóc lµm viÖc cìng bøc:
Dßng cìng bøc ®· tÝnh trong phÇn 3.4 ch¬ng III ta cã:
VËy:
ë ®©y:
- : dßng ng¾n m¹ch thµnh phÇn siªu qu¸ ®é thµnh phÇn
chu k×, ta ®· tÝnh ®îc ë trong ch¬ng III,
.
- Ta : h»ng sè thêi gian t¬ng ®¬ng cña líi ®iÖn. Víi líi cao ¸p cã thÓ
lÊy .
VËy xung lîng nhiÖt thµnh phÇn kh«ng chu k×:
trong ®ã:
- Dßng ng¾n m¹ch thµnh phÇn chu k× ®· tÝnh ®îc ë trong ch¬ng
III,
- Thêi gian t¸c dông nhiÖt t¬ng ®¬ng x¸c ®Þnh theo ®êng cong
. ë ®©y
.
Tra ®êng cong x¸c ®Þnh thêi gian t¸c dông nhiÖt t¬ng ®¬ng øng víi
vµ ta ®îc .
VËy xung lîng nhiÖt thµnh phÇn chu k×:
trong ®ã:
mÆt kh¸c:
nªn:
Nh vËy thanh dÉn ®· chän tho¶ m·n ®iÒu kiÖn vÇng quang.
ë ®©y:
: lùc ®éng ®iÖn ®Æt lªn ®Çu sø khi ng¾n
m¹ch 3 pha,
H: chiÒu cao cña sø
h’: chiÒu cao thanh dÉn
Ftt: lùc ®éng ®iÖn t¸c ®éng lªn thanh dÉn khi ng¾n m¹ch 3 pha
Chän sø ®ì lo¹i cã c¸c th«ng sè kü thuËt:
b¶ng 5.4
§iÖn ¸p , kV Lùc ph¸ ho¹i
ChiÒu cao ,
Lo¹i sø §Þnh Duy tr× ë tr¹ng nhá nhÊt khi
mm
møc th¸i kh« uèn tÝnh, kG
OΦP-10-750-II-Y3 10 47 750 190
Do ®ã:
VËy sø ®· chän hoµn toµn tho¶ m·n ®iÒu kiÖn æn ®Þnh ®éng.
b¶ng5.5
§iÓm Tªn Th«ng sè tÝnh to¸n Lo¹i Th«ng sè ®Þnh møc
ng¾n m¹ch U®m Icb I’’ ixk MC U®m Idm Ic¾t ildd
m¹ch ®iÖn kV A kA kA ®iÖn kV kA kA kA
N1 220kV 220 0,44 6,01 15,31 3AQ2 245 4 50 125
10,1
N2 110kV 110 0,33 25,93 3AQ1 123 4 40 100
9
10,5k 10, 36,1
N3’ 9,62 97,75 8BK41 12 12,5 80 225
V 5 9
C¸c m¸y c¾t ®iÖn ®· chän cã dßng ®iÖn ®Þnh møc lín h¬n 1000 A nªn
kh«ng cÇn kiÓm tra æn ®Þnh nhiÖt.
BMП-10
tc =h¬n
C¸c m¸y c¾t ®iÖn ®· chän cã dßng ®iÖn ®Þnh møc lín 0,8s1000 A nªn
kh«ng cÇn kiÓm tra æn ®Þnh nhiÖt.
Ba ®êng ®¬n
Ba ®êng ®¬n
3km x 70mm2
3km x 70mm2
BMП-10
nguyÔn tiÕn quúnh tc = 0,6s líp ht® - F - K45
- 65 -
N6
thiÕt kÕ m«n häc nhµ m¸y ®iÖn
F1 F2
Kh¸ng ®iÖn phô t¶i cÊp ®iÖn ¸p m¸y ph¸t ®îc chän nh sau:
§iÖn ¸p:
X¸c ®Þnh dßng cìng bøc qua kh¸ng
Dßng ®iÖn cìng bøc qua kh¸ng ®îc x¸c ®Þnh khi mét trong hai kh¸ng
ngõng lµm viÖc:
XHT
Chän kh¸ng ®iÖn ®¬n d©y nh«m PБA-10-750 cã N-4
XK
X¸c ®Þnh N-5
Khi lËp s¬ ®å thay thÕ cho tÝnh ng¾n m¹ch ®· chän
vµ ng¾n m¹ch t¹i N-4 cã . XC1
VËy: N-6
XC2
Thêi gian c¾t ng¾n m¹ch ë ®Çu ®êng c¸p 1 ®îc x¸c ®Þnh ®¶m b¶o
tÝnh lùa chän cña m¸y c¾t, tøc lµ:
TÝnh to¸n kiÓm tra l¹i víi kh¸ng ®· chän khi ng¾n m¹ch t¹i
N-5
§iÖn kh¸ng kh¸ng ®iÖn:
TÝnh to¸n kiÓm tra l¹i víi kh¸ng ®· chän khi ng¾n m¹ch t¹i
N-6
Dßng ®iÖn ng¾n m¹ch t¹i N-6 lµ:
CÊp chÝnh x¸c: chän cÊp chÝnh x¸c 0,5 v× cÊp ®iÖn cho c«ng
t¬. Víi cÊp chÝnh x¸c nµy biÕn dßng ®iÖn cã phô t¶i ®Þnh møc 1,2Ω.
C«ng suÊt tiªu thô cña c¸c cuén d©y dßng cña c¸c ®ång hå ®o l-
êng cho trong b¶ng sau:
b¶ng 5.7
C«ng suÊt tiªu thô, VA
TT Tªn dông cô ®o Lo¹i
Pha A Pha B Pha C
1 Ampe-mÐt Э - 378 0,1 0,1 0,1
2 O¸t-mÐt t¸c dông Д - 335 0,5 0 0,5
3 O¸t- mÐt ph¶n kh¸ng Д - 335 0,5 0 0,5
4 O¸t-mÐt tù ghi H - 348 10 0 10
5 C«ng t¬ t¸c dông И - 675 2,5 0 2,5
6 C«ng t¬ ph¶n kh¸ng И – 673M 2,5 5 2,5
Tæng 16,1 5,1 16,1
W Wh VARh
A A A VAR
W
TШЛ-20-1
c
2.HOM-15
A B C
V f
H×nh 5.1
Pha A vµ pha C mang nhiÒu t¶i nhÊt S = 16,1 VA
Tæng trë c¸c dông cô ®o lêng m¾c vµo pha A lµ:
Chän d©y b»ng ®ång vµ gi¶ sö chiÒu dµi tõ biÕn dßng ®iÖn ®Õn c¸c
®ång hå ®o l = 30m.
V× m¸y biÕn dßng nèi theo h×nh sao ®ñ nªn ta cã ltt = l = 30m.
TiÕt diÖn cña d©y dÉn lµ:
Theo yªu cÇu ®é bÒn c¬, chän d©y dÉn ®ång cã tiÕt diÖn
BiÕn dßng ®iÖn kiÓu nµy kh«ng cÇn kiÓm tra æn ®Þnh ®éng v×
nã quyÕt ®Þnh bëi ®iÒu kiÖn æn ®Þnh ®éng cña thanh dÉn m¹ch m¸y
ph¸t.
BiÕn dßng ®· chän còng kh«ng cÇn kiÓm tra æn ®Þnh nhiÖt v× nã
cã dßng ®Þnh møc s¬ cÊp trªn 1000A
7.2. CÊp §iÖn ¸p 110kV & 220kV
ë c¸c cÊp ®iÖn ¸p nµy, m¸y biÕn ¸p ®o lêng ®îc dïng ®Ó kiÓm tra c¸ch
®iÖn, cung cÊp tÝn hiÖu cho thiÕt bÞ b¶o vÖ.
Dïng ba m¸y biÕn dßng mét pha nèi d©y theo s¬ ®å Y/ vµ .
KÕt qu¶ chän m¸y biÕn dßng nh b¶ng:
b¶ng 5.8
Dßng ®iÖn ®Þnh møc, Phô t¶i
Lo¹i m¸y A CÊp
U®m, kV ®Þnh møc,
biÕn dßng chÝnh x¸c
S¬ cÊp Thø cÊp Ω
TФHД-
110 600 5 0,5 1,2
110M
TФH-220-3T 220 500 5 0,5 1,2
S¬ ®å nèi d©y vµ kiÓu m¸y: Dông cô phÝa thø cÊp lµ c«ng t¬ nªn
dïng hai biÕn ®iÖn ¸p mét pha nèi d©y theo kiÓu V/V 2xHOM-15.
§iÖn ¸p ®Þnh møc: BiÕn ®iÖn ¸p cã U®m.SC = 15kV
CÊp chÝnh x¸c: Chän biÕn ®iÖn ¸p cã cÊp chÝnh x¸c 0,5 v× cÊp
®iÖn cho c«ng t¬.
C«ng suÊt ®Þnh møc: Phô t¶i cña biÕn ®iÖn ¸p t¬ng øng trong b¶ng
sau:
b¶ng 5.9
Phô t¶i pha AB Phô t¶i pha BC
TT Tªn dông cô ®o Lo¹i
W VAr W VAr
1 V«n-mÐt Э-378 2 - - -
2 O¸t-mÐt t¸c dông Д-335 1,5 - 1,5 -
3 O¸t-mÐt ph¶n kh¸ng Д-335 1,5 - 1,5 -
4 O¸t-mÐt tù ghi H-348 10 - 10 -
5 TÇn sè kÕ Д-371 - - 3 -
6 C«ng t¬ t¸c dông И -675 1,14 2,57 1,14 2,57
7 C«ng t¬ ph¶n kh¸ng И-673M 1,14 2,57 1,14 2,57
Tæng 17,28 5,14 18,28 5,14
VËy chän hai m¸y biÕn ®iÖn ¸p mét pha HOM-15, mçi c¸i cã c«ng suÊt
®Þnh møc 50VA.
Chän d©y dÉn nèi tõ biÕn ®iÖn ¸p ®Õn c¸c ®ång hå ®o
X¸c ®Þnh dßng trong c¸c d©y dÉn a, b, c:
Chän d©y dÉn b»ng ®ång vµ gi¶ sö chiÒu dµi tõ biÕn ®iÖn ¸p ®Õn
c¸c ®ång hå ®o l = 50m.
§Ó ®¬n gi¶n bá qua gãc lÖch pha gi÷a . V× ë ®©y cã c«ng t¬,
nªn . vËy tiÕt diÖn d©y dÉn lµ:
Theo yªu cÇu ®é bÒn c¬, chän d©y dÉn ®ång cã tiÕt diÖn
8.2. CÊp §iÖn ¸p Cao Vµ Trung
ë c¸c cÊp ®iÖn ¸p nµy, m¸y biÕn ¸p ®o lêng ®îc dïng ®Ó kiÓm tra c¸ch
®iÖn, cung cÊp tÝn hiÖu cho thiÕt bÞ b¶o vÖ.
Víi cÊp ®iÖn ¸p 110kV vµ 220kV, ta dïng ba m¸y biÕn ®iÖn ¸p mét
pha nèi d©y theo s¬ ®å Y0/ Y0/
Ta chän ®îc c¸c lo¹i biÕn ®iÖn ¸p sau:
b¶ng 5.10
Dßng ®iÖn ®Þnh møc, A Phô t¶i
Lo¹i m¸y biÕn U®m , CÊp
®Þnh møc,
®iÖn ¸p kV S¬ cÊp Thø cÊp chÝnh x¸c
VA
HKФ-110-58 110 0,5 400
HKФ-220-58 220 0,5 1200
Ch¬ng VI
chän s¬ ®å nèi ®iÖn vµ thiÕt bÞ tù dïng
§Ó s¶n xuÊt ®iÖn n¨ng c¸c nhµ m¸y ®iÖn tiªu thô mét phÇn ®iÖn n¨ng
®Ó c¸c c¬ cÊu tù dïng ®¶m b¶o cho m¸y ph¸t ®iÖn cã thÓ lµm viÖc ®îc.
Trong nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn, ®iÖn n¨ng tù dïng ®îc dïng ®Ó chuÈn bÞ
nhiªn liÖu vµo lß ®èt, vËn chuyÓn nhiªn liÖu vµo lß ®èt, ®a níc vµo nåi
h¬i, b¬m tuÇn hoµn, b¬m ngng tô, qu¹t giã, qu¹t khãi, th¾p s¸ng, ®iÒu
khiÓn, tÝn hiÖu vµ liªn l¹c...
220 kV 110 kV
6 kV
0,4 kV
4.1. Chän MC - 1
M¸y c¾t ®iÖn h¹ ¸p ®îc chän theo c¸c ®iÒu kiÖn sau :
- Lo¹i m¸y c¾t ®iÖn: m¸y c¾t kh«ng khÝ
- §iÖn ¸p:
- Dßng ®iÖn:
- æn ®Þnh lùc ®éng ®iÖn:
- §iÒu kiÖn c¾t:
Ta chän ®îc m¸y c¾t kh«ng khÝ lo¹i 8BK41 cña h·ng SIEMENS víi c¸c
th«ng sè kü thuËt chÝnh:
b¶ng 6.4
Lo¹i m¸y c¾t U®m , kV I®m , A IC®m , kA Il®®, kA
8BK41 12 12500 80 225
4.2. Chän MC - 2
TÝnh to¸n dßng ng¾n m¹ch t¹i thanh gãp 6kV ®Ó chän m¸y c¾t.
Theo kÕt qu¶ tÝnh ë phÇn 2.5 ch¬ng III ta cã:
Ta chän ®îc m¸y c¾t kh«ng khÝ lo¹i 8BJ50 cña h·ng SIEMENS víi c¸c
th«ng sè kü thuËt chÝnh:
b¶ng 6.5
Lo¹i m¸y c¾t U®m , kV I®m , A IC®m , kA Il®®, kA
8BJ50 7,2 3150 40 100
1. Híng dÉn thiÕt kÕ nhµ m¸y ®iÖn - Bé m«n Ph¸t dÉn ®iÖn. Trêng §¹i
häc B¸ch khoa Hµ Néi - 1968
2. ThiÕt kÕ nhµ m¸y ®iÖn vµ tr¹m biÕn ¸p - NguyÔn H÷u Kh¸i. Nhµ
xuÊt b¶n Khoa häc kü thuËt - 2004
3. PhÇn ®iÖn trong Nhµ m¸y ®iÖn vµ tr¹m biÕn ¸p - TrÞnh Hïng
Th¸m, NguyÔn H÷u Kh¸i, §µo Quang Th¹ch, L· V¨n ót, Ph¹m V¨n
Hoµ, §µo Kim Hoa. Nhµ xuÊt b¶n Khoa häc kü thuËt - 1996
4. Ng¾n m¹ch trong hÖ thèng ®iÖn - L· V¨n ót. Trêng §¹i häc B¸ch
khoa Hµ Néi - 2000
5. ThiÕt kÕ hÖ thèng cÊp ®iÖn - Ng« Hång Quang. Nhµ xuÊt b¶n
Khoa häc kü thuËt - 1997