ጥቅምት 2014

እውነተኛ ስኬት ምንድን ነው?

 !"#2
cÉ˙ ©o ¾0ö ÕZ— )Å+ ëßÚ

©¾–j  0¯o
›á› –¾?
©¾–j  Ø – 0¯o ®ê
+¾ ø)1 Øj.®˚o +¾ ÚX˛3
°›Øk ¤›á –ê) °* Øj.®˚o +¾ šm¾› ˚0j®«
¤›ß›á ©)æ¿v› ¾+á Úv˛3 ˇ˛¾ e\) «¾á\k o
˙)o Õ Øê¢ « — ˇ˛ c \ö˚¾ ìË 0˙jk› ˛˚áê
Ø˚¾ ])ñ¢–o Úñ™«'3
©¾–j  Ø – 0¯o ï› «É˙ Ú˚Ø3 ¤›j j.°p  h˚˙
m0h Ú ™C ©¾–m¾ ï› «É˙ Õj˚Õ –¾3 ˚¾ö á$ï ©›
Ü œ)h˙ Õoê–Çc¾ Üï ì˾ ®˚ cA˛ ˝ › Úv˛3
¤›á .ˇ ©›«o3 ¦Õ,0 °)0p0 c¤›á ¹ao “¤›á +¾
Ã˚›  Õ', eØÜ)ï4 –,› ï› eØô › Úña
¼?” - ñÚb –c)3 (n¿0 16:26) Ú˙ .h ˛ Ú¹mq
7 «Ã˚ ¤®fe ¾› ê›Çh›™ ê›Çh ˝êÊ Õ v˛q¾› –ê*v ˚.Üá f¼
8 ˚gj+h +¿v ˛Ú Ú'C ©–É˙ +¿v Õ Øêo 0¯o4 ©¾–j  ˛
m¢ 0pv› << – 0¯o ©›Ü .ˇ ˝ñ\0 Úv˛3 Õ"' 0° )û ¤®&
Õtco ›êá Õ —o p à™ ©›Þ˙ h˚¼x “–í ñf 0˚ "' ©áêo4 jø
& ê›Çh 0˚ ï
o ¹Ú hÈ ›h$o 0˚ ®co ht +h ˚–
10 ¤ê*v™ Ìiv
0 ©)®m› ¤Ø0ê¢3 0¯o› «ê›Çh ¤›ˇ) ht ˚®o h0˚o
g˝Ì› ©›ðh¢
©›Üˇ˚› Õ Ø.Ú « — c˛Ú ÕA˛ A˛ Õfâ–o 0o ©›Þ+
12 jö* › ØÜ)í3”
cá) ¹êh ¤®fe Õê¾
c¤— ìË Ø hÈ +¿v cÉ˙ ©›Ü 0 $æ¿v Ø˚°
Ü› c'& ¤o°j£v
m3 cÖ™Úoá 0no0 ÕjÜ$ê ¤›á ö™o ©›ß˚«j¾ “˚j.®
14 ı aÝ0 › Ú˛? Ú¹o ¤0j¼ıª Õ ØÜ)ë” jh˚¾ «jÇ$Ç% 22 –ê*v ®
0ıv « “hÈ ê›Çh ï
o ” 20  Ü$æ ˛Ú j\]3 õ›–o4
16 ›á ¤¾ú ¤˚¾? «+¿v í) ö% ï›–o "$o ©™ c ¹Ýo Õ"' 0° ˛Ú
Õ$0 ©ï) +'o ï› ã&Ø ¤®fe «j\òo –ê*v ®« Úê
cm3
«É˙ cïı $ßo ©›Ü t˚¾4 hÈ +¿v cÚ¹mq¾
jïf'» fØÜ)ëo ©›F ©¾–j  Õ –› 0¯o ©¾–j  ® –¾
˚Õo ¤Ú«hßq¾3 Úcö «fá Õ –¾ ï› 0˚ 0¯o o°°
˚  ¤˚®«o ©›ß˚› Õ Ø.Ú ¾.š á$ï –¾3

Vol. 95, No. 10 / Monthly / AMHARIC

©Ø›ß›Ý ©o c99 <›<¿v 44,748,000 aå¿v Úmj jø& $æ ïo ¹Ú ı aÝ0› c–
Ú˙ ı Õ Uö ¤ÚÜ˚3 ık cÃ˚ ¤\ Ü$æ ı aÝ0› ˚0j) « mjo ıv ®« ¤›Ý -
›
) Úí?
Ú˙ Õ0j) "' Õ Üê¾ Üï +¿v c_Ü¢–o c ØÜ)ëo ¼þ –¾3 ˇ˛ ï˚û ®j+ñ c\) cık ˛Ú
Õjñ\,o ÕÅh'Ú0ö aÝ.› ˇ o öa1v Õj¹+Ýo “c1993 Ã. «mj¾ ¤Þ, Üc  o)ë ı aÝ0” –¾3
www.jw.org/am Õjf˚¾› á$ êı Úðh ¹Ú
Õï&°  aÝ.› ˇ o öa1v Õj¹+Ýo Üï c¤)  «jÇíã¾ Õ°)0lØ › ï&°  aÝ.› ˇ o ¤Þ0 Ã˚ o)ë –¾3 öØ`¿› «mv ®o ¤á'X¿v ¤s ¹Ü
–¾ Úˇ3
¤›ß›âr› öa1v c+Ø Õˇ–¾ ©  –›3 “NW” -f öa, Õj¹+ܾ cÇ™» ©›ï˝Ì  «jÇíã¾ Õ aÝ.› ˇ o ¤Þ0 ˚¦oÛØx ÕÚ¼ "°*v4 $. . ]. 55224 ¤Þ0 ¤cf4
Ã˚ o)ë 
—› Ø˚°m3 Ú˙ ıo Ã˚ ¤\» ÚÇo 0˛˚¾ Õ ñ\¾ Õ¤¾*!¾Ø ›› ¤bôñ) –¾3 Ã.Ã. ¨
¦oÛØ3 ˚ã)›x Jehovas Zeugen, Zweigburo, 65617 Selters,
Õ ˚¾ ˙ˇ$ _ Ãj Ã˚› Õ Ø˚°o -
› Ã.. Õ ˚¾ Üï Ãj $ o › Ø˚°m3
Druck und VerlagB Wachtturm Bibel- und Traktat-Gesellschaft der Zeugen Jehovas, e. V., Selters/Taunus. Germany. cÃ˚ È&Ø Õ ê o› Õ› a)›û e*¿v ¤á'X
Verantwortliche RedaktionB Ramon Templeton, Selters/Taunus. ˚ï o www.jw.org /am ˛Ú “0˚ © ” c ˚¾ ") “¤á'X¿tv›”
5 2014 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania. Õ ˚¾› Ú«k3
Printed in Germany. Õmj¾ cã)› –¾3
¤›j 0¯o› Õo˚®¾ ©›ào –¾?

'0˙› ˚jZ Õ «jo› šm¿v ¤0h3

©¾–j  0¯o ©›ßê Õ+

˙
› –¾?

 ¤˚Õ  ®.›
¤˚Õ Õ', ›ïá ¤˚¾3 \ 4 ®.› cj ..Ú ›ïá ˛Ú Õj+'
mm&™ oo +¾ –¾3 ›ïÝ o) -› «¤˚Õ Õc ö êe ¤˚¾3
0˚–˚o ©,™ gj+d Õj tq Ú›™ «j®®&¿r c ÷ ˚ êo

Ú¹o Ú '3 - « ° c˛Ú Ú' C cÉ˙

°›Øo hÈ cZm ÚÍm 3

 Øšo
Øšo o˙)o Õo¹á™ coío
Õmñ™ Õ˚j  Ü$æ o˙)o go
j& –v3 c — co˙)U ö%
¾õo m ô˚v3
 ˚›
˚› «Øšo ÕjX˚ ¾õo Ø˛o
-› ÕÜ$æ j& –vC –ê) ï›
j™ ˛Ú o±)æ˚vC Õ ) ˛ðU
¤–0j  –¾3

®.› ©™ ˚› ¹Ú ¤'k ï˚+iv 0¯m ©›Ü — «j+˙ 0¯o› Õo˚®¾

+¿v fêo ¾õo ht –¾ ˚o –¾C ¾õk› Øêo c› ›êá –¾ Õ ˚¾›
ïo ¾0ö ¤˛0êf˙3
0¯m ©›Ü — Õ +˙ ¤˚
Õ ©™ Øšo ht « — ï› 0¯o› Õo˚®¾ cï˚+d
f)Ú ¹Ú c"' f –¾ ˚o –¾3 Ú˙ jêe Õ – ")o –¾3 ©0l Õ «j
o› šm¿v ¤0hx
˙ Øšo ˚¹Üo Ú¹U Õ ñao «j  ¾õo ï
U –¾ ¹Ú0 ˚o˙)o a)
Ø˛o  —?
˙ ˚¤˚Õ év Õ X˚¾ Õk –¾? ê›Çh ˝êÊ Õ v˚¾› –ê)  ï
mq¾ –¾
¹Ú0 ¤fmq¾ «–, í) ìË Õ Ø.  —?
«É˙ Õ™ê
¾ o˙)ox ©¾–j  Ø – 0¯o Õ ˚®¾ «¾ý c mÖ –ê*v –¾C
©¾–j  0¯o Õ ˚®¾ ï› «o°°˚  ")pv ¤›ˇ) –¾3

›]! öao 2014 3

©¾–j  0¯o ï
o Õ t˚¾ ©›ào –¾?

ı aÝ0 0˚ 0¯o o°°˚  ¤˚®«o ©›Þœ$› Øc$mm™3 0¯o ö^o Åá˚ 
+¿v ht Õ Øêo –ê) ©›Ü – ¤Ø0j)3 cˇ˛ c¬ Üï cj$o ˇo ˛Ú
Õ ›f$\¾› ‘h˙ Õ ˙› «j«j° Õoê¾›  mê ˚˙’ Õ ˚¾› .h
¤ÚÜï3 év «›–mq¾ ã* Õ –ê'q¾ Ú˙ .h hÈ ìË ©¾› 0˚Ú ›
¾ı ¤á* ˚h0ýo ˝ß$ë Úv˛3
©›Ü ©¾–k « –4 › ¾ +¾ ©¾–j  0¯o ˝Øê¢ Úv˛C Ú›™ ö$o
á$ï ¤˚co3 «É˙ \öı Õ\$do› Õı aÝ0 &Ø¿v ©›«ox

ı aÝ0 › Ú˛?

“ê›Çh› Õ ¹á4 ê›Çh ¤Úc_¾C hıï™ Õ ¹á4 co) ¤Ú$®3”

—°hh 5:10
Ú˙ › ˚o –¾? ho™ ›h$o› c®co
˛Ú Øj±$ Ú¹o ©)®m ˚ï
o ¼0o™ ¤Ú
›3 ©›Þؾ ¾õk Õjê˛e÷Z ˝ › Úv
˛3 â°j) å› o½›å Õjf˚v ¤›Þo  ã–
(Z›  cjf˚ ı` ˛Ú ©›Þ˙ h˛˚vx
“cÚ¹mq¾ ¾0ö ˚ê›Çh ¼–  im Õ +ò
+¿v «ˇıv í) ö% Ìá™ "$o› «
¤á)ê¾ « ˚«k +¿v í) -–ˇ% Õc˚ñ
ý›\o™ ¾ö$o Ú+q¼3 . . . c)®m ö™pv
ê›Çh Ü0m ˝Ø0ê¢ ©›ÜÚv ¤$íïñ¼C
$m» –ê*v› ˚ï
o Õ c_ êe ©0®˛v
á$0 ÕêeØv ñ› c œ'v ©)®m ˛Ú Ø› “\Ü - Õ–c$¢ 0¯o
Ø˙ ˚¾ö ¤Úœ$¾3” ¾û» –c)”
› á$ï ov˛˚˙? ho™ ›h$o «®co
ll™ X)ıo hÈ °ıv fo o a
ÕjX˚ ©)®m Õ Ø0ê¢ ïh ¤¾ô3 ¦Õ,0 “¤›á
go ¾0ö Úœ% –c)3 Õj˚ØÖ Õa›÷o
+¾ hm e › ©›F Ú¹k c›h$k ˛Ú
−™¿v –cQq¾C ©›Þ cÕÃ k
Õj® 0˛ – jñ›\]C «ðão  jñ
hÈ ê›Çh ¤¾öj¾ ¹ô h˚¾ ÚÌ™—
c]” hN3—_0 12:15
–c)3 œ cê›Çh $êá cô ©Õj.®
˛q¾ c–c$co ìË ˛Ú › –ê) ©)ï
¤á)ê¾ ˚ j¾ ¹+—3 ›]! ıo4
¤0j.+fq¾› ©›Þ\Ú% ØÜ$íq¾ ›
©›Ü– ll› ñÚbm 3
 ı aÝ0 › Ú˛?
“ oÅeo öo›4 Õ©h&o ›0 ¾á\o› o\á˚v3”
—.ˇ 16:18
Ú˙ › ˚o –¾? « Ø˚ im ˚ï
o < › á$ï ov˛˚˙? ˚'0˙ °h)™ Å$ï
ö ©¾–j  0¯o ˚ï
o ¤Ú$ß˙3 ©›ÞØ «˚ï Úa oo™› ¤ßh)3 ı aÝ0
¾ ëá k ï(o Õjf˚¾ ı ˚$è ìË ©›Ü ˚¾ “¤›á +¾ ',› « ¤á)ð Õ ˚
0¯m 0˚ — Õá)èo ’˛¿v -™ê) “oo4 «oco › –ê) .Úœ$¾ ',› « ¤á)ð Õ
mÚ mÚ ÕÚ ©›Þ Õj˚Õ o¬$o ©›Þ ˚«o « – ',› ©Øm˚˚ –¾3” Ú˙ Üï 0¯o
+ôq¾ ÕÚë ™q¾” hN3 ¤°ı “c¤› ˝f ¤Úv3—ê˛oØ 6:3
ˇ% Üï ö% Õá)èo ’˛ –¾ ®jêo
+¿v ®« ˚o #0j  Õ —o '.q¾›
«° c˛Ú « ¤á)ê¾ 0˚ ˚«k ˚á)èmq¾
¾á\o ¹Ú ©áêo ¤˚ï
o °›Øo –¼”
hN3 «É˙ › o˙)o ©™ê ˚›? '0› «
¤á)ð «o «0¯o Úa ¾á\o Ø0«o˛3

› ÃÚ–o "' o' –c)? «ÉØ Õfâ–o™ ©)®m Õôo 0® Õê¾ °Ø – Õj˚Õ
cÉ_ ¦›Ý0o& ¾0ö ©›Þ 0o Ú+™ 3 Å$ï Õ˚3 ˚—* ÕØ0 ë –ê
Õ.h "' ©' –c)3 X)ıo Õ® *v ¤›3 Ú› ©›å
Ú¹mv›
mÞØ ©¾–j  0¯o
Ú*#'°l° −  $ßo –c$vC Øj±$¾ cÉ˙ ˛Ú ¤ÚÜ˚3
©›ào ¤ê v?
f›° ¾0ö )m˚v3 cA˛ «ck Õc˚ñ 0¯m
¤'o Õ¹›âv ë) go «o›3 ÕÚ¼ "°) ©›Ü š ñ›
©›Ü
›° Ú+?
c — 0¯m +¾ jÜ)î ©mÚ  ìË c°)0lØ™» ¤ê ïıo
coío ©.j –c)3 ©š™ X)ıo ¤¿3 \Ü - Õ–c$¢ 0¯o
–c)3 ©›Þؾ c"( 'j£v
+¿v› ı aÝ0 c0j) cÕ ¾û » – c)3 ¤ › Øê o
0˚–c%¢ ©š hÈ "'o ¤Úñc
¹% 70 +Ão Ø˙ ©™.  Õ–c$ 0¯o ï› Ç˛^ Õ– ©)®m ÕØ0
ah¢ –c)3 ¾ı ¤á* ï› ©š™
e›
Ú¹mv› c¤ê ïık ˛Ú ê¢ –¾3 °›Øk Õ'¾ "'
X)ıo Õ›ïá "'¿tv›› \–0
Øj±$ ¤ –c$3 c — ›ïß c ˛¾ Ã˚ Õœ% +¿v Õ ı
©›ß˚h› ¹+››3 ¤hÊ ¾› ›h$m
v›› «Uö› cA˛ Õ ı aÝ0  aÝ0 ©°o ©›ÞÜ).q¾™
v›› Uö›3
¤0j&¿v Úc ö ¹ÜØ0
Ú¹mq¾ ©›ÞXX ¤0j¼ıª Øc
"'v › ‘˚ \ – 0’ ëco im ˘Ü› ˚ê ê '.v›› $°m 31
Õ¹+™vo ˚›á› –¾? ¤\$h›3 c¤— ìË ©š™ X)ıo 1 ÕÚ¼ "°*v ı aÝ0› c0j)
Øê–¾ 0¯o ©¾–j  ©›ß – j+ cÖ™Úoá 0no0 cê¾ ÕÚ¼ ˚Ø«™¾—o "' Ü ¹Ì ¤Ú«˛q¾3

p› –c)3 ¤›á ¤Þ0 –ê) 0›êÊ "°*v a)›û e* ¾0ö ©Øê
Õ™ê¾ Ü0m ¹Þؾ Ø  C ˚ê › –¾3 cÉ˙ Õ¤ê ïıo Ç)

›]! öao 2014 5

መጽሐፍ ቅዱስ ምን ይላል?
“ሰው . . . ተግቶ በመሥራት እርካታ ከማግኘት የሚሻለው ነገር የለም።”
—መክብብ 2:24 NW
ይህ ምን ማለት ነው? ጥሩ የሥራ ባሕል ካዳበርክ
ሥራህን ይበልጥ ትወደዋለህ። ዶክተር ማደሊን ለቫይን
ቲች ዩር ችልድረን ዌል በተባለ መጽሐፋቸው ላይ እን
ዲህ ሲሉ ጽፈዋል፦ “በአንድ ነገር ስኬት እንዳገኘን የሚሰ
ማን ያንን ነገር ጥሩ አድርገን ማከናወን ስንችል ነው፤
አንድን ነገር ጥሩ አድርጎ የመሥራት ችሎታ የሚገኘው
ደግሞ በጥረትና ተስፋ ባለመቁረጥ ነው።” ይህ ደግሞ
አልፎ አልፎ ባይሳካልህም እንኳ ሁኔታውን ተቋቁመህ
ማለፍን ይጠይቃል።
መጽሐፍ ቅዱስ ምን ይላል?
“በሕይወት ያለ ውሻ ከሞተ አንበሳ ይሻላል።”—መክብብ 9:4
ይህ ምን ማለት ነው? ራስህን ለማስተዳደር የምትሠ
ራው ሥራ የሕይወትህ አንድ ክፍል እንጂ መላው ሕይ
ወትህ መሆን የለበትም። እውነቱን ለመናገር፣ ጤንነት
ህን ወይም የቤተሰብህን አክብሮት አጥተህ በሥራህ
ትልቅ ደረጃ ላይ ብትደርስ ስኬታማ እንደሆንክ ሊሰ
ማህ ይችላል? ለሥራቸው፣ ለጤንነታቸውና ለቤተሰብ
ሕይወታቸው ተገቢውን ቦታ የሚሰጡ ሰዎች እውነተኛ
ስኬት ያገኛሉ።
መጽሐፍ ቅዱስ ምን ይላል?
“በመንፈሳዊ ድሆች መሆናቸውን የሚያውቁ ደስተኞች ናቸው።”—ማቴዎስ 5:3
ይህ ምን ማለት ነው? መጽሐፍ ቅዱስን ማጥናትና
በውስጡ የሚገኙትን መመሪያዎች ሥራ ላይ ማዋል ለእ
ውነተኛ ስኬት አስፈላጊ ነው። እንዲያውም በሚሊዮን
የሚቆጠሩ የይሖዋ ምሥክሮች ለመንፈሳዊ ነገሮች ቅድ
ሚያ መስጠታቸው ስለ ቁሳዊ ነገሮች ብዙ እንዳይጨነቁ
እንደረዳቸው ተገንዝበዋል።—ማቴዎስ 6:31-33
ምን ማድረግ ትችላለህ? በሥራህ የተዋጣልህ እንድ
ትሆን በርትተህ ሥራ፤ እንዲሁም እንቅፋት ሲያጋጥምህ
ተስፋ አትቁረጥ። ልጆች ካሉህ የሚያጋጥሟቸውን ችግ
ሮች በራሳቸው እንዲወጡ (ዕድሜያቸውንና አቅማቸ
ውን ግምት ውስጥ በማስገባት) አጋጣሚ ስጣቸው።
የሚያጋጥማቸውን ችግር በሙሉ ጣልቃ ገብተህ ለመፍ
ታት አትቸኩል። ልጆች በሕይወታቸው እውነተኛ እር
ካታ የሚኖራቸው እንዲሁም አዋቂ ሲሆኑ የሚጠቅማቸ
ውን ሥልጠና የሚያገኙት ችግሮችን ተቋቁሞ የማለፍ
ችሎታ ካዳበሩ ነው።
ምን ማድረግ ትችላለህ? ራስህን ተንከባከብ። በቂ
እረፍት አድርግ። ጤንነትን፣ ቤተሰብንና ወዳጆችን
ሠውቶ ሙሉ በሙሉ በሥራ በመጠመድ የሚገኘው
ጥቅም ከንቱ ነው፤ ምክንያቱም ይህ እውነተኛ ያልሆነ
ስኬት ነው።
ምን ማድረግ ትችላለህ? መጽሐፍ ቅዱስ እውነ
ተኛ ስኬት ለማግኘት ሊረዳህ የሚችለው እንዴት እንደ
ሆነ ተማር። ተጨማሪ መረጃ ለማግኘት ከፈለግህ በአካ
ባቢህ ያሉትን የይሖዋ ምሥክሮች ማናገር ወይም
www.jw.org/am የተባለውን ድረ ገጽ መመልከት
ትችላለህ።
 «Ã˚ ¤®fe

0»Ç)˛›á
¤!Ú› 0»o Õ fo ¹ v ¹Ü ¤&® c ,co ¹ao
«200 ˚ cò \™o Ø˚<$ö ©›Üc$% m¾<C Ú˙› ¹a
Õjt˚¾ ©–É˙ ¹ v c ˚co im ˛Ú c–c% #0o ¹ v ˛Ú
cjêñ¾ ©›a0_/ ñ< &Ø ¤®¢–o –¾3 «É˙ co Ø˚
› <$ö ©›Þ˙ ÃÚ–o $è ëÍ ©›Ü ØÜ)ë Õ m¹\¾ Õf
) ©›0.o ht –c%3

݇
cöıZ °›Øo c ñ) ïýo Õj–. cÕ+Ãk ¤›
Þo /o ©›ÜoêÜ Úêm3 öıZ 0ño
– \c cï ÕmêÜ e › c2012 «É˙ í)
cjØØÇ «8200 Õ cò /pv jêá˚¼C Ú˙
Õ –¾ Z'¾ ¹Ú gj+ir Z&o Øôv¾
Ö™Úoá 0no0 öıZ c^ ©›ß – 0˚j+q¾ –¾3

$˝1v ¤›á› −™ ¤f)$¾

˚ØÌ c °%co ìË Õ Ü)+
¾› ¤Üí ˚\–0 Õ Ø0v
¤Þ0 n°œıå cñ\ ˛Ú
™q¾3 ˚.ˇ4 Õ$˝0 −™
Swift: 5 McPHOTO/age fotostock; GPS device: 5 Arizona Department of Public Safety

¿r cm\ ¤Õ) c ' 0¹›

Õ¤&® \›á
øØ cñ\ c «mjo
−™ ˛Ú Õ¤aôû ñ<  « ØÌØ 2005 ©0« m”
2012
&Ø Øôh_3 Ú˙ ¤Üí cØ0 " 2012 f˚¾ ìË
«o ö–o ©Õ–Ý jñ)ô&¾› ¾0ö Õf) ˛Ú ¹›cà
˚«mj Ø0v˛q¼3 ¿v c¤&® \›á Õf)

179 413
ß)t¿v 179 )«iv›
ñ¼3 ÕÃ˚ f›° Ø®˘
ܾ ö™o ©›Ü Ø.Õ¾ ¹›
cà¿r ©0« 413 ˝Û› Õjñ˚ ˝Û› â˛)
Õ¤&® â˛) Õ Ü)0 Õ0 )«iv Õ
0˚\^Ø
˚\^Ø ê›Çh j«Nq¼3
ê›Çh
2005

7
 ˚gj+h  ¹ôpv

m¢ 0pv›
<<
Õ tco
›êá

jmm –ê) ¹a Õ êf˙ –ê)

“¤›ß›á ìË /pv Õ0° ]ö(› ¤¼^¿v› ø*  +¾ m¢ Õ
— 0pv Øíö
©›á+ôq¾ ©›Þ ‘¤h$› ©›á› m3 Üï m¢ Õ — 0pv Õ òo «j˚ØÕ ¤aôû
¹ô’ ÚñÚ] 3 ©š ï› ©e hØ –¾3 ¼)ؾ ˘¾ı0 c¹ak ¹ôo fÚ › ©›Þ˙ - ı`x
q¾ ©˘ß˚3 cA˛ ˛Ú ï› ‘0¯› “c¤˛° ï ©èï Ü0 Ú˚ C c¤®ˇ °ıv ¾0ö ï› «¤©
h+ôo › vï) ¤˚¾?’ ©Ø¬ *Ù ï í) Õ ¼í™ c¤®ˇ °ıv ¾0ö ˛˚¾ Õ’ó¤o ï
¤0f˚3 ©¾–k› ˚™ê)4 Õ ñ )±  ¤á)ð Õ +ñ¢› ˇ˛ ï ¤Ø˚3” (* 7:22, 23) ˘¾
Ú]¢ ¤›ß›á /pv cô b›é ı0 oï «fá e ›co j™¾› U– vNC ¤›j
™q¾3 cÉ˙ ìË pı ¹Ü ¤©*Ù U– ov˛˚˙3 Üï0 ˚êÊ '0˙ £o ˚› f&Ø o ™
Õ ô¾ ‘› vï) ¤˚¾?’ ˚˙? (1 b*›p0 9:27) c¹ôo–o˙ m¢ 0pv› j<] Õ
Õ ˚¾ .h –¾3”—®)ı041 ˚ vım ®ßc)° c¤— ìË «hÈ ý›\o oá™˚˙C cjø
Õ16 Ão ¹ôo & Ú˙ vım ¹Üo ¤¼^ 0o › cô Úña3

¤›j ©›Ü ®)ı0 m¢ « – ê™  hÈ’› m¢ Õ

— 0pv› Ú\+a.3 ı
0o í) ©Õmê° –¾? « – ¤Ú aÝ0 ‘«¹ôo–o Åá í) jØÚǾ 0˚ ò £pv’ Ú™ê
Í˙4 oï› U– ov˛˚˙3 'C ©–É˙ £pv c'.q¾ «j  ’Ú ¤˛q¾3 (2 ón
¿0 2:22) Ú› ©›å ˚¹ôpv m0c¾ Õ Çíä v4 Õnˇ
1 0 j\ÚQ3
.Ó› #*ï'v4 É_¿v™ ˇo ˚£mv› U–
› 0˙jo ©›Üˇ˚¾ cï˚ı m¢ « — 0pv í) Õ™Ü
)ê¾ oï Úcö «fá ©›Þ ›h› ØÜ)í3 ˚.ˇ c¤›á
 ˛Ú Õ mÖ ˚o ê f)Øo ‘Õ ¼ÜÝ’ « – c¤hÊ ¾
c ¾0ö Õ – im ˛Ú Õ
m ï›–o q¾ ¤Ú\)3
ı aÝ0 ï› c©¾— Ã˚ Ø ¹›âv™ /pv ‘«"í» £
pv 'a’ ©›Ü v Ú™ê'3 (1 ˙ö*0 2:11) 0˚É˙ «˚ï˙
m¢ Õ — 0pv› << ov˛˚˙3 ï› ©›ào?

% m¢ ˚ — 0pv U–

o) ëßo –¾

r ˚gj+h Õ ña jø& °) www.jw.org/am cjf˚¾ á$ êı ˛Ú ï

o Út˛
› á$ï ov˛˚˙? ]  öa1v
á°o˙ › ©›Ü
– ©¹a3 ¤›á +›+˚o Õk› Ø˙ ñ› “©Ø›ß›Ý +¾ c', £o
®' e › eØ›0 ¤›Ý \˚co «˛˛ +›+˚k c\˛ ˝cñ0 Úv˛3 -$°™ -m˚ Új™ 3”
cj..Ú o°° Õ –¾› ˚á$ï ])ö Ø˚ ¾.š hmÜ)ï —ØÅbh 1:14
¤›á Ü® ð› ®˚˙ Ú˙› ¤<˙› ˝Ø˛˛h˙ Úv˛3 c›_o «
“¤0j¼Ú +¾ ¤Üí -ØÚ ñìØ
mj Ø˚h˙ Ü® ð›˙ Õk –¾?—Õı aÝ0 &Øx ØÅ
ÚX 3”—.ˇ 22:3
bh 1:14
“«¹ôo–o Åá í) jØÚǾ
m¢ šm ˝Øíö˙ ©›Ü v ñha3 m¢ Õ – 0o
« ò £pv ZZ3”
˝Øíö˙ Õ v˚¾ ©›ào f šm¿v ¾0ö ©›Ü – ¤0\á
—2 ón¿0 2:22
˙ ¤0h3 ©›Þ˙ Ø˚¾ j™ eêö˙ › ©›ÜmÜ)ï ê™ «¹
Þ cÜ›h ¤0hco3—Õı aÝ0 &Øx .ˇ 22:3
¤<˙› ¤ñ™°)3 Û/ Ìo ©›Þı cjj– ìË
“©š Ú˙› ° á)ìo ı ©›ào c©ïɤh) o ó¤o ©
'˚?” hı ©›Ü–c$ ı aÝ0 Ú™ê'3 (Çö$o 39:9)
Û/ ‘©š ©›ào Ú˙› ¤Ü)í˚?’ Õ  0 0ñk o°°™
0˙jo 0˚ –¾ –ê) ñ›®' ¤< ©›Ü–c$¾ Ø.Ø3 ¤›j0 ©›
Þ˙ ÃÚ–o ¤< ¤˚˙? ¤›ß

¤<˙› Õ Üï˙ KÜ£v $ö3 ˚KÜ¢–o Õ$ö®q¾ “m¢ Õ– 0o ¹Ü ¤©*Ù - ô
+¿v Õ¤›j ÃÚ–o Õ"– ïf) ¤< Ø˛q¾ « — «hÈ j™ ¹Þؾ— «.g ¤¹ô¼˚3 ‘›
ß› ov˛˚˙3 ı aÝ0 “«ñeh í) Õ ˘á ñeh Ú vï) ¤˚¾?’ ¹Ú ‘Ø› Ø˙ 0˙jo
˛Ú› Úv˛ ’ co .iv ˛Ú
™” Ú˛3—.ˇ 13:20
¤˛¾ñ–ö›3 « ã &ؾ e›
m¢ 0o› << «fá ©›Þ
›h˙ « ØÜ)ë šm ¤›á› +¾ 0˙jo ¹Ü 
¿v 'a3 ˚.ˇ Ø˙x Õ '¾ ©›Þ˙ Ø .iv›
˙ «j_'˜
m í) ht˙› ¤o›3 ¾ñ›ñ— –¾3”

˙ $)œï' ˚Õo ©›áoj› c ØÜ)ï ìË ¹Ú im ˛Ú

–˙ ¦›j)šo ¤oñ\3
˙ ö –ê)  ¤0Ü.v ©›Ü – c¤–íê'q¾ – cá)ì
mq¾ « ê˝ +¿v 'a3
¨ ˝
¹Ü j™ ©›ßoêf Õ $Ý˙› Õo£r› &Ø¿v ˚'0˙ ¾
ôo ov˛˚˙?—Õı aÝ0 &Øx 2 ón¿0 2:22 “m¢ Õ– 0o ©›Þ\+\0h˙
«ØÜ)ë šm¿v 'a3 ©›Þ
¤˛° ©›Þ$ß˙ Ú3 ¦Õ,0 Ü\ Ê)k› ‘¹Ü j™ ©›
o°° Õ–¾› –ê) ©›ámÜ)ï
ßoêd .m+, Ö’ hNq¾ –c)3 (n¿0 26:41) Ú¼ ¤
ÕØc$mk ¹ßév Ú—%˙3 m¢
˛° ö –ê) ©›áoı Õ o— 0pv› ©›ámU› Ú
0pv› << ¹Üo ˝Øíö˙
íC ©›Þ ©›Þ˙ á$ï ©›áov Ú$ß3 ı aÝ0 Õv Úc ö «fá Õ— šm¿v›
“[¤˛°] oU«o «ovo c˛Ú j™ ©›ÞÜ)0fv ¤Ú ©›áo<< Ø˚ö› 3”
aáC «É˙ Úa j™¾› cı™o << ©›áov «j™¾
í) ¾û ›êÝ› ØÇíè˛vA” Ú˛3—1 b*›p0 10:13 ˛

›]! öao 2014 9

 ¤ ê * v ™ Ì i v  g ˝Ì

g˝Ì› ©›ðh¢

˝Ì o›Z ¤ê) ho › Õj˚ØÖ °Ã á*v› ÕØÇv

g

Jaguar: 5 Mint Images/SuperStock; coral reef: 5 National Geographic Image Collection/Alamy

¤ê) ™oC _m™ ©)öcm Õ¤Õ) ›h$o f˚¾ ¤®fe
Õ êo ÃÚ–o Üœv ©›Þ +Ø» c – f) Õj«cd c)®m
Ü/pv cg˝Ì Úê 3 Ú›™ ¤ê&k› ¤0Ü™^ Õ ØÜ)ío Õj˚
ØÕ °Ã á) Ø˛o  e ht ¤ÚÜ˚3
cÉ˙v ¤ê) ¾0ö cp¿v Õ bñ% Õ©›0.o™ դż Ì)Ø
¿v Úê 3 «©–É˙ ®« − eá k®› Õ f˚¾ c\˚o
ØUc$\ ¹ ©›Þ g)á n#) Õ f˚¾ ©›0. Úê¢cmC Õ¤
¾'&0 Ì)Ø Õ –¾ g)á n#) Õjf˚¾ Ú˙ ©›0. ¤ý) ÕÌ ›
.› á* ¬e Õ 0 ¤›û Ø˚¾ - › c(o ˛Ú – c¾’
¾0ö ¾0ö ©›Ü h ›\.\0 Úv˛3 Õ”h$o —* ÕÚ¹Ýo
g˝Ì -l ÕæK) Ì)Ø¿v c¤ê&k Úê 3 ©›Þؾ ˚æK*v Õj«˚˚
!)° Õ'v Õã&ؼ ¤ê) g˝Ì ™o3
€
g!› c¤›á ¹ao ÕØ¿v ïÊo g˝Ì› Øñ_ –c)3 c16 ¾
p Ç› Õ0"› ¹'&¿v ¹Ü ¤®fe¾ eÇk Ø¿v› 
g ˝Ì
c U– ¤t3 cA˛ ©›ï˝Ì ¤®fe¾› Õjbôñ$v
- › c1862 g˝Ì Õh&oZ ›Ý'0 a¢ ïÊo  e m¹ã3
c1981 Üï g˝Ì ––o ¤ê
v3
 ለጃጓሮች የተከለለ
ፓርክ የሠራች
የመጀመሪያዋ አገር
ቤሊዝ ናት

የቤሊዝ ኮራል ሪፍ በዓለም ላይ

በርዝመቱ ሁለተኛውን ደረጃ
የያዘው ኮራል ሪፍ ክፍል ነው

በቤሊዝ ሲቲ የሚገኝ የገበያ ቦታ

ሳን ፒድሮ

ቤሊዝ እንደ መልክዓ ምድሯ ሁሉ ነዋሪዎቿም የተለያዩ ናቸው። በአ አጭር መረጃ

ገሪቱ ውስጥ ካሉት ዋና ዋና ጎሣዎች መካከል ማያ፣ ሜስቲዞ፣ ኢስት የሕዝብ ብዛት፦ 333,000
ኢንዲያን፣ ክሪኦል እና ጋሪፉና ይገኙበታል። የቤሊዝ ሰዎች ተግባቢና
ትሑት ናቸው። ልጆች አዋቂዎችን ሲያናግሩ የአክብሮት መጠሪያዎችን ዋና ከተማ፦ ቤልሞፓን
ይጠቀማሉ። የአስተዳደር ዓይነት፦ ፓርላሜንታዊ
በቤሊዝ ውስጥ በሎው ጀርመን፣ በማንደሪን ቻይንኛ፣ በማያ ዲሞክራሲ
(ሞፓን)፣ በስፓንኛ፣ በቤሊዝ ክሪኦል፣ በአሜሪካ ምልክት ቋንቋ እና በእ
ቋንቋ፦ ስፓንኛ፣ ቤሊዝ ክሪኦል፣
ንግሊዝኛ የሚካሄዱ የይሖዋ ምሥክሮች ጉባኤዎች አሉ። የይሖዋ ምሥክ
እንግሊዝኛ
ሮች በ2013 የክርስቶስን ሞት መታሰቢያ ሲያከብሩ በአማካይ ከ40 የቤ
ሊዝ ነዋሪዎች 1ዱ በበዓሉ ላይ ተገኝቷል። የአየር ንብረት፦ ሞቃታማ

መልክዓ ምድር፦ ተራሮች፣ ደኖች

እና ረግረጋማ አካባቢዎች። ጥልቀት
በሌለው የውቅያኖስ ውኃ ላይ የሚበቅሉ
የማንግሮቭ ዛፎችና በመቶዎች የሚቆጠሩ
ይህን ታውቅ ነበር? የቤሊዝ ኮራል ሪፍ ደሴቶች ይታያሉ
ከ290 ኪሎ ሜትር በላይ ርዝመት አለው። ይህ
ኮራል ሪፍ በዓለም ላይ በርዝመቱ ሁለተኛውን ደረጃ
የያዘው ኮራል ሪፍ ክፍል ነው። የመጀመሪያውን
ደረጃ የያዘው የአውስትራሊያው ግሬት ባሪየር
ሪፍ ነው።

ንቁ! ጥቅምት 2014 11

 cá) ¹êh ¤®fe Õê¾ Ü›
c'& ¤o°j£v
 › ¾ ¤o°j  ¤›á j° h

www.batcon.org; small bat: Flickr RF/Getty Images

Bat eating fig: ˘ Merlin D. Tuttle, Bat Conservation International,
c¤hÊ ¾ ˇ˝o ˛Ú –¾3 Ú˙› c
ØÜ)ë
\ «˚ê o°°˚ ¾ im ˛Ú co°°˚ co ¹ao «co ( .Úý Õ\$¾ °
 ¾ ìË Ì'o ©›ß˚co ؾ_3 –ê% ©› ¹Ú Ç) «©ß&Øq¾ í) Ú¹ô3 «É˙
ïß e0 cá) ¹êh ¤®fe c
ê
¾ ˇ˛ cô Õ
¹Ýo› Õ¤cf ) c
\0
Ü› ¾0ö Ø ¤›ß›á j°ıv Ç) Õ
Ç'¾ co ìË ©ï$ ›êßq¾› Õ¤cir Ç*v ©›
ï› cZo ؾ «¤Õ) ˛Ú –¾3 Ú˙› "' Þ'd cá$ï Õ¤o°j¢–o "'q¾› Ø«™
Õ
Ø«™¾—o c'& ¤o°j£v4 Õ¤*î¾ ¾™3
Ã˚ ( c Õˇ˝o ¹ jh˚¾ Õ
ñ%o ( c Õˇ˝o ¹ Ì)Ø¿v cˇ˝o Õ
Ø
Õˇ˝o ¹ Ì)Ø¿v ™q¾C ¤›ß›âr c'& Ü)ëo c$' hÈ )\o ˝U› 0˚
v cô
\c*¿v jh˚¾ Úñ'31 + c – ¤®fe Ç) Ø+'û3 cˇ˝o ¹ r
Ç) Ì'o á .Úý Õ
ؾ Ç) «©ß&Øq¾ í)
( c Õˇ˝o ¹ v ôý '( ˚ ¤h* 0˚
¹ô ©ß&¾ ˚Ç% ©›Ü “ßc&Ø”
ï
o™ ¤cf ˚a+ cÜ› ¾0ö Õ
YY%o Ú ›˚m3 cá) ¹êh ¤®fe c
ê
¾ Ü›
¾0ö Ø Õj˚ØÖ Å¼o4 Ç'q¾ ©›Þ+'ý
1 Õ¤*î¾ Ã˚ ( c Õˇ˝o ¹ v c¤¾0o'˝Ø4
c¤&®4 c©0Ø™ c¤›ß›á Õ!0° Ü/pv Úê 3 ¹Ú Õ¤citq¾ Ç*v ©›Þ'd Õ©–É˙ Õˇ
ፍሬ በል የሌሊት ወፎች በምድር ወገብ አካባቢ የሚገኙ ከ300 የሚበልጡ ፍሬ የሚሰጡ የዕፀዋት ዓይነቶች እንዲራቡ ያደርጋሉ
የቤዎባብ ዛፍ አበባ እንደፈካ የሚቆየው
ግፋ ቢል ለ24 ሰዓት ነው። ይሁን እንጂ ይህ
ጊዜ ፍሬ በል የሌሊት ወፎች ብዙ የአበባ
ማር ያለውን ይህን ትልቅ አበባ ፈልገው
ለማግኘትና የአበባውን ዘር ወደ ሌሎች
የቤዎባብ ዛፎች ለመውሰድ ይበቃቸዋል።
ሊት ወፎች እርዳታ የግድ የሚያስፈልጋቸው መሆኑ
አያስደንቅም።
እነዚህ የሌሊት ወፍ ዝርያዎች በጣም ርቀው
ስለሚበርሩ አቅጣጫ የማወቅና ለየት ያለ የማየት
ችሎታ ያስፈልጋቸዋል። በጨለማ ከሰዎች የበለጠ
አጥርተው ያያሉ። እንዲያውም አንዳንድ ቀለሞችን
መለየት ይችላሉ። በተጨማሪም ቀንም ሆነ ሌሊት
መብረር አያስፈራቸውም።
የቤተሰብ ሕይወት
ሳሞዋን ፍላዪንግ ፎክስ (የሳሞኣ በራሪ ቀበሮ)
የሚባለው የሌሊት ወፍ ዝርያ ዕድሜ ልኩን የሚኖ
ረው አንድ ተጓዳኝ ብቻ ነው። በአንዳንድ የሌሊት
ወፍ ዝርያዎች ውስጥ እንስት የሌሊት ወፎች ልጆ
ቻቸውን ለሳምንታት ይዘዋቸው ሲንቀሳቀሱ እንዲ
ሁም ልጆቹ አድገው ራሳቸውን እስኪችሉ ድረስ
ደኖችን ማዳን
በምድር ወገብ አካባቢ የሚገኘው ደን የተወሰነ ክፍል በሚወ
ድምበት ጊዜ የሌሊት ወፎች አካባቢው መልሶ በደን
እንዲሸፈን ከፍተኛ አስተዋጽኦ ያበረክታሉ። ‘አትክልተኛ’
እንደ መሆናቸው መጠን ዘር በመዝራት በአካባቢው እንደገና
ዛፎች እንዲበቅሉ ያደርጋሉ። ባትስ ኦቭ ዘ ወርልድ በተባ
ለው መጽሐፋቸው ላይ ጌሪ ግራሃም እንዲህ ብለዋል፦ “የሰው
ልጆች ጥሩ ሕይወት መምራታቸው ምድር ለመኖሪያ አመቺ
በመሆኗ ላይ የተመካ ነው፤ ይህ እንዲሆን ደግሞ የሌሊት
ወፎች የግድ ያስፈልጋሉ።”
ይህን ታውቅ ነበር? ከሌሎች በርካታ
የሌሊት ወፍ ዝርያዎች በተለየ መልኩ
ፍሬ በል የሌሊት ወፎች ምግባቸውን
የሚፈልጉት የገደል ማሚቶን በመጠቀም
አይደለም፤ ከዚህ ይልቅ የማየትና
የማሽተት ችሎታቸውን ይጠቀማሉ።
ለሌሊት እንቅስቃሴያቸው በጣም አመቺ
የሆኑ ትላልቅ ዓይኖች አሏቸው።
ሲያጠቧቸው ታይቷል። በሁለት ፍሬ በል የሌሊት
ወፍ ዝርያዎች ላይ እንደታየው ደግሞ እንስቷ በም
ትወልድበት ጊዜ እንደ “አዋላጅ” ሆና የምትረዳት
ሌላ የሌሊት ወፍ ልትኖር ትችላለች።
የሚያሳዝነው፣ ፍሬ በል የሌሊት ወፍ ዝርያዎች
ሙሉ በሙሉ የመጥፋት አደጋ ተደቅኖባቸዋል፤
ለዚህ አንዱ ምክንያት የመኖሪያ አካባቢያቸው እየወ
ደመ መሆኑ ነው። በደቡባዊ የፓስፊክ ደሴቶች የሚ
ገኙ አንዳንድ የዕፀዋት ዝርያዎች ያለሌሊት ወፎች
እርዳታ ሊራቡ ስለማይችሉ የፍሬ በል የሌሊት ወፍ
ዝርያዎች መጥፋት በዚህ አካባቢ የሚያስከትለው
ጉዳት በጣም ከባድ ይሆናል። በመሆኑም እነዚህ
በራሪ አትክልተኞች የሚሰጡት ከፍተኛ አገልግሎት
እንደ ቀላል ነገር መታየት የለበትም።
ንቁ! ጥቅምት 2014 13
 መጽሐፍ ቅዱስ ምን ይላል? | ምስሎች

ምስሎች
በሚሊዮን የሚቆጠሩ ሰዎች አምልኮ ለማቅረብ ምስሎችን ይጠቀማሉ። ይሁን እንጂ መጽሐፍ ቅዱስ
እንዲህ ያለውን ልማድ ይደግፋል? አምላክንስ ያስደስተዋል?

በጥንት ዘመን የነበሩት ታማኝ አይሁዳውያን ምስሎችን

ለአምልኮ ይጠቀሙ ነበር?

አንዳንዶች ምን ይላሉ? ኒው ካቶሊክ ኢንሳይክሎፒዲያ እንደሚናገረው አይሁዳው

ያን ከአምልኳቸው ጋር የተያያዙ በርካታ ምስሎች የነበሯቸው ሲሆን “እነዚህን
“በላይ በሰማይ ወይም በታች በም ምስሎች ያከብሯቸው፣ እንደ ቅዱስ ነገር አድርገው ይመለከቷቸው እንዲሁም ለአ
ድር ካለው ወይም በውሃ ውስጥ ምልኮ ይጠቀሙባቸው ነበር።” ኢንሳይክሎፒዲያው ለዚህ እንደ ምሳሌ የጠቀሰው
ከሚኖሩት ነገሮች በማናቸውም በኢየሩሳሌም የነበረውን ቤተ መቅደስ ያስጌጡ የነበሩትን የፍራፍሬ፣ የአበቦችና
ምስል ለራስህ ጣዖትን አታብጅ። የእንስሳት ቅርጾች ነው።—1ነገሥት 6:18፤ 7:36
አትስገድላቸው፤ አታምልካቸ ልታውቀው የሚገባህ ነገር፦ ኒው ካቶሊክ ኢንሳይክሎፒድያ ከሚለው በተቃራኒ
ውም።”—ዘፀአት 20:4, 5 ታማኝ አይሁዳውያን በቤተ መቅደሱ የነበረን ማንኛውም ቅርጽ ወይም ምስል ለአ
ምልኮ ተጠቅመው አያውቁም። እንዲያውም የትኛውም ታማኝ እስራኤላዊ ምስሎ
ችን ለአምልኮ እንደተጠቀመ የሚገልጽ ሐሳብ በመጽሐፍ ቅዱስ ላይ አናገኝም።
መጽሐፍ ቅዱስ ምን ይላል? አምላክ “ክብሬን ለሌላ፣ ምስጋናዬንም ለጣዖት አል
ሰጥም” በማለት በነቢዩ ኢሳይያስ በኩል ተናግሯል።—ኢሳይያስ 42:8

ምስሎችን ለአምልኮ መጠቀም በተለምዶ

ብሉይ ኪዳን ተብለው በሚጠሩት የዕብራይ
ስጥ ቅዱሳን መጻሕፍት ላይ የተወገዘ
ድርጊት ነው

ለሌሎች የመጽሐፍ ቅዱስ ጥያቄዎች የተሰጡትን መልሶች www.jw.org/am በተባለው ድረ ገጽ ላይ ማግኘት ይቻላል
 የጥንቶቹ ክርስቲያኖች ምስሎችን ለአምልኮ ይጠቀሙ ነበር?

አንዳንዶች ምን ይላሉ? ኒው ካቶሊክ ኢንሳይክሎፒዲያ “በጥንት ክርስቲያኖች አም

ልኮ ውስጥ ምስሎችን የመጠቀም ልማድ እንደነበረ በአሁኑ ጊዜ በፍጹም አያጠያይ ‘የአምላክ ቤተ መቅደስ ከጣዖታት
ቅም” ይላል። “ከመሬት በታች የተቆፈሩ የጥንት ክርስቲያኖች የመቃብር ቦታዎች ጋር ምን ስምምነት አለው? ስለ
(ካታኮምብ) እነዚህ ክርስቲያኖች ይጠቀሙባቸው የነበሩ ምስሎችን በትክክል የሚ ዚህ ርኩስ የሆነውን ነገር መንካት
ያሳዩ ናቸው። . . . በአፈ ታሪክ ብቻ የሚታወቁ ነገሮች ምስሎች እንኳ በእነዚህ አቁሙ።’—2ቆሮንቶስ 6:16, 17
ስፍራዎች በሚገኙ የአምልኮና የመቃብር ክፍሎች ውስጥ ይታያሉ።”
ልታውቀው የሚገባህ ነገር፦ ካታኮምብ በሚባሉት ከመሬት በታች እንደ መተላ
ለፊያ ሆነው በተሠሩ የመቃብር ቦታዎች ውስጥ ከተገኙት ምስሎች መካከል እጅግ
ጥንታዊ የሚባለው እንኳ የተሠራው በሦስተኛው መቶ ዘመን ነው። ይህ ደግሞ ኢየ
ሱስ ከሞተ ከ200 ዓመት በኋላ መሆኑ ነው። ስለዚህ ኒው ካቶሊክ ኢንሳይክሎ
ፒዲያ ‘የጥንት ክርስቲያኖች አምልኮ’ በማለት የጠራው ጥንታዊውን ክርስትና አይደ
ለም፤ ጥንታዊው ክርስትና በመጀመሪያው መቶ ዘመን የነበሩት የኢየሱስ ደቀ “የጥንቶቹ ክርስቲያኖች ምስሎችን በአብያተ
መዛሙርት ይከተሉት የነበረው እንዲሁም በተለምዶ አዲስ ኪዳን ተብለው በሚጠሩት ክርስቲያናት ውስጥ ስለ መጠቀም ማሰቡ
መጻሕፍት ውስጥ የተገለጸው ክርስትና ነው። በመቃብር ስፍራዎቹ ውስጥ እንደነዚህ ብቻ እንኳ ይዘገንናቸው ነበር፤ እንዲ
ሁም ለምስሎች መስገድን ወይም ለእነሱ
ያሉት ምስሎች መገኘታቸው በሦስተኛው መቶ ዘመን የነበሩ የክርስትና ተከታዮች
መጸለይን ከጣዖት አምልኮ ለይተው
ነን የሚሉ ሰዎች ምናልባትም አረማውያንን ወደ ክርስትና ለመሳብ ብለው የእነሱን አይመለከቱትም ነበር።”—ሂስትሪ ኦቭ ዘ
ልማድ በመከተል ምስሎችን ለአምልኮ መጠቀም እንደጀመሩ የሚጠቁም ነው። ክርስቺያን ቸርች
መጽሐፍ ቅዱስ ምን ይላል? “ከጣዖት አምልኮ ሽሹ።”—1ቆሮንቶስ 10:14
ምስሎች የሚለው ቃል በዚህ አገባቡ ሥዕሎችን፣ ሐውልቶችን፣ አርማዎችን እንዲሁም ሰዎች ለአ
ምልኮ የሚጠቀሙባቸውን ነገሮች በሙሉ ያመለክታል።
ምስሎችን ለአምልኮ መጠቀም ሕንድን፣ ግሪክንና ግብፅን ጨምሮ በብዙዎቹ የጥንት ባሕሎች ዘንድ
የተለመደ ነው።

በምስሎች አማካኝነት አምልኮ ማቅረብ ተገቢ ነው?

አንዳንዶች ምን ይላሉ? ኒው ካቶሊክ ኢንሳይክሎፒዲያ እንዲህ ይላል፦ “አንድን

ምስል በመጠቀም የሚቀርበው አምልኮ የሚደርሰው ምስሉ ለሚወክለው አካል “ራሳችሁን ከጣዖቶች ጠብቁ።”
ነው፤ ስለዚህ ለዚህ አካል መቅረብ የሚገባውን አምልኮ አካሉ ለሚወከልበት ምስል —1ዮሐንስ 5:21
መስጠት ይቻላል።”
ልታውቀው የሚገባህ ነገር፦ ኢየሱስ ተከታዮቹ እንዴት መጸለይ እንዳለባቸው ባስ
ምስሎችን ለአምልኮ መጠቀም የመጽሐፍ
ተማራቸው ወቅት በምስሎች እንዲጠቀሙ አልነገራቸውም። እውነተኛውን አምላክ
ቅዱስ ድጋፍ የሌለው ሃይማኖታዊ ልማድ
በምስል ተጠቅሞ ማምለክ ተገቢ እንደሆነ የሚያሳይ ሐሳብ በክርስቲያን ግሪክኛ ነው። በዚህ ምክንያት የይሖዋ ምሥክሮች
ቅዱሳን ጽሑፎች ውስጥ አይገኝም። ምስሎችን ለአምልኮ አይጠቀሙም፤ እንዲ
መጽሐፍ ቅዱስ ምን ይላል? “ይሖዋ አምላክህን ብቻ አምልክ፤ ለእሱም ብቻ ሁም በቤታቸውም ሆነ በአምልኮ ቦታቸው
ሃይማኖታዊ ምስሎች የሏቸውም
ቅዱስ አገልግሎት አቅርብ።”—ማቴዎስ 4:10

ንቁ! ጥቅምት 2014 15

›á ¤¾ú ¤˚¾?

Õ$0 ©ï)

5 Lisa Dearing/Alamy
 $1v c+Ão 50 −ı o) Ø˙ í˚h
Úv˛3 Ú˙ «j  ’Ú Õ ñÚa "'
e › -íd Õ Ø¹òo ’Ú c¤›ˇ'»
Øo ò›t¿v ›Ì$k› ¾ñ¾ Õ0\$o vım
¤˛q¾3 j'&¿v Õ$0 ©ï) “cÃÚ–k Ö
Õ – ›á” ©›ß˚¾ Õê˚˝ - › Ú˙ ›á $,
šm -mÚ o›Z –¾3 Ú˙ ˝ › Õt˚¾ ©›ào ö–o™ ö›®( ©›Þœ$¾ ¤0vım3
–¾? 0ö% Ø˚¾ c$1r ©ï) ˛Ú –¾3 Õ›á0™ f˚Ø¿v Õ$0 ©ï)› ›á
©0l ¤›á $0 -íh › ©›Ü «™¹› ©› c±$è f˚¤'o ©ï) *io ˚"'o ©Õ«%
«o3 Õ˚ñö f)Ú Ø˛q¾ Õ$, Õ©ï) –¾3 Ú›™ c.r/o0 Õn°œıå j< ")
ò›t¿v™ èpv4 $, ©ï%› (o ˛Ú c Õ ê
¾ cjö* ˛Ú Õ mÕ¾› ›á c±$è
Ø.)co ¹ao ’Ú Ú+c0fC «ÉØ ©›Ü *ipv› Õ '¾ ° ©›Üê˚¾ Õ$0 ©ï)
0#&›ï j0›ö$¾ -˚, Õ+c+do› ’Ú 0˚ ›á Õj'co ›êá ¾0h0h c — ¤›
˚a] $, ¹Ü o ©›Þ˘á Õ ê¾ ’Ú fo ö( Å_¿v™ Õ›á0™ ©¾\o ›á›
Øê 3 ¤00ı "'o «fá –¾3
cjø& ¤›á $0 c íhco ìË c©ï mÞØ › Ú0? c$0 ©ï) ˛Ú Õ m
*r ˛Ú «j  ›Ì$o Úñ'C Ú˙ Üï Õ¾ ›á cÌïj ˚¾ö Õjê
–¾? ¹Ú0
èpr› ˝ðßq¾ Úv˛3 œ c©ï*r ˛Ú ›á ¤¾ú ¤˚¾? ˛

s
n Ú˙› ıo –
Õ\á ©ov› p ı aÝ0›
«100 c cò
www.jw.org/am
Õjf˚¾› á$ êı
o <›<¿v ¦›j)šo
g14 10-AM

«¦›j)šo ˛Ú j«o ¹Ú

140703

c– ¾$á Út˛ ˛Ú ï

o Út˛ ±Ý› ¤0–hh