Professional Documents
Culture Documents
Matura Próbna Z Maturalnymi - Język Polski
Matura Próbna Z Maturalnymi - Język Polski
.com
WYPEŁNIA ZDAJĄCY
KOD PESEL
EGZAMIN MATURALNY 1
Z JĘZYKA POLSKIEGO
POZIOM PODSTAWOWY WYPEŁNIA ZESPÓŁ
l
NADZORUJĄCY
.p
Uprawnienia zdającego do:
et
oceniania
Strona 1 z 17
Przeczytaj uważnie teksty, a następnie wykonaj zadania umieszczone pod nimi. Odpowiadaj
tylko na podstawie tekstów i tylko własnymi słowami – chyba że w zadaniu polecono
inaczej. Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile Cię poproszono.
Tekst 1.
Justyna Staszewska
Wulgaryzacja przekazu jako wyróżnik języka w komunikacji na forach internetowych
Badacze internetowych zjawisk (jak chociażby Jan Grzenia czy Patricia Wallace) 1
wyróżniają kilka podstawowych elementów, stanowiących istotę komunikacji
za pośrednictwem Internetu, a zarazem komunikacji na forach. Są nimi: anonimowość,
kreowanie własnej tożsamości, zrównanie ról nadawcy i odbiorcy, nieoficjalność oraz
kolokwialność, łącząca się ze zniesieniem reguł interpunkcji, ortografii, z grafizacją pisma
i ogólną modyfikacją pisowni, hipertekstowość, dialogowość, spontaniczność, emocjonalność
l
.p
i ekspresywność. Od każdej z powyższych cech odnotować można pewne odstępstwa
(np. wbrew zasadzie anonimowości część forumowiczów sygnuje swe posty własnym
imieniem i nazwiskiem), nie wpływa to jednak znacząco na podstawowe prawidła
et
funkcjonowania forum.
Na podstawie obserwacji środowiska internetowego wielu badaczy wysnuło wnioski
dotyczące wysokiego stopnia potencjalności zachowań agresywnych w obrębie tej platformy.
on
Dowodów na prawdziwość takiego twierdzenia nie trzeba daleko szukać. Wystarczy zapoznać
się z kilkoma dyskusjami w obrębie paru forów internetowych. Wyjątkowo łatwo spotkać
tu zjawisko popularnie zwane „wojną na obelgi” (flame wars). Wynika to z faktu, że kanał,
.a@
którym posługują się internauci, daje im przywileje takie, jak wspomniana wcześniej
anonimowość czy względnie wysoka bezkarność. Niesie to ze sobą konkretne konsekwencje:
Internet prowokuje przełamywanie barier – nie tylko fizycznych, ale także psychicznych,
komunikacyjnych. Powszechnie widoczne w sieci są przesunięcia dotychczas obowiązujących
granic, rozluźnienie pewnych norm. Co nie przystoi podczas komunikacji twarzą w twarz, ma
szansę zaistnieć w wymianie zdań za pośrednictwem Internetu. Odnosząc to do sfery
cz
wirtualnej interakcji, sprzyjają wyzbyciu się zahamowań. Tym samym łatwiej jest dać upust
swoim emocjom, wyzbyć się skrępowania podczas ujawniania wzburzenia czy gniewu. (...)
Wspominając o kwestii ataku na drugą osobę, warto wskazać pewną popularną
praktykę – szczególnie często widoczną na forum GoldenLine, a pojawiającą się w obrębie
grupy Wulgaryzmy. Formy jawnie znieważające, wulgarne i obsceniczne wbrew pozorom
odgrywają tu inną rolę, niż to mogłoby się wydawać. Obrażanie interlokutora ma tu wymiar
zabawowy. Agresja werbalna pełni funkcję ludyczną. Stąd też wyjątkowe wyspecjalizowanie
członków tej zbiorowości: publikowane przez nich posty prócz standardowych form
wulgarnych, obscenicznych, zawierają postacie wysublimowane, urozmaicone, niespotykane,
zintensyfikowane. Takie są właśnie reguły prowadzonej tu gry: im silniejszy, mniej pospolity
czy szablonowy wulgaryzm, tym lepiej. Co ciekawe, nawet te najmniej powszednie czy
konwencjonalne przypadki agresji naruszają te same rejony tabu, co pospolite jej formy. (...)
Wulgaryzmy służą znieważaniu, emotywizacji przekazu, jego uwiarygodnieniu,
odgrywają rolę zabawową, są elementem autopromocji, kreacji własnego wizerunku. Ponadto
nalecz.a@onet.pl
1Por.: J. Grzenia, Komunikacja językowa w Internecie, Warszawa 2006; P. Wallace, Psychologia Internetu,
Poznań 2004.
Strona 2 z 17
Tekst 2.
Małgorzata Kuruc
Wulgarny internauta, czyli kilka słów o zgorszeniu w sieci
l
.p
naśladującej komunikację typu face to face, np. w komunikatorach, na forum, w komentarzach.
(...)
Komunikacja w Internecie charakteryzuje się więc tym, że każdy może korzystać
et
z nieograniczonych możliwości używania języka bez cenzury. Wolność w globalnej sieci
sprawia, że internauci pozwalają sobie na dużą swobodę w kontaktach i przekraczają
dotychczasowe granice ustalone w świecie realnym. Przykładem tego może być dyskusja
on
na forum w blogu redakcyjnym akcji Polska dla Polaków na temat Co jest wulgaryzmem?
Czy słowo „zajebisty” to wulgaryzm? Czy mówienie kurde to obciach? Które przekleństwa
są niemodne?. Wśród użytkowników Internetu długo trwała debata, czy wyraz o silnie
wulgarnym rodowodzie – „zaje*isty” w ogóle można traktować jako przekleństwo. (...)
.a@
Strona 3 z 17
Zadanie 1. (0-1)
Czy sąd Justyny Staszewskiej, że „co nie przystoi podczas komunikacji twarzą
w twarz, ma szansę zaistnieć w wymianie zdań za pośrednictwem Internetu” znajduje
potwierdzenie w artykule Małgorzaty Koruc? Uzasadnij odpowiedź.
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
l
.p
……………………………………………………………………………………………………………
et
……………………………………………………………………………………………………………
on
Zadanie 2. (0-1)
Oceń prawdziwość podanych stwierdzeń odnoszących się do wskazanych tekstów.
Zaznacz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
.a@
kultury popularnej.
Zadanie 3. (0-1)
Dlaczego obie autorki w pierwszym zdaniu odwołują się do innych autorów?
Uzasadnij odpowiedź.
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
nalecz.a@onet.pl
4 J. Mazur, Tendencje rozwojowe współczesnego języka polskiego, „Annales UMCS” 2000, sectio FF, s. 181.
Strona 4 z 17
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 5. (0-1)
l
Czy zjawisko wulgaryzacji przedstawione jest przez autorki tylko w negatywny sposób?
.p
Uzasadnij odpowiedź, odnosząc się do obydwu tekstów.
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
et
on
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
.a@
……………………………………………………………………………………………………………
cz
Zadanie 6. (0-1)
Na jaki wspólny skutek używania wulgaryzmów wskazują Koruc i Staszewska?
Uzasadnij odpowiedź.
le
……………………………………………………………………………………………………………
na
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
nalecz.a@onet.pl
Strona 5 z 17
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
l
.p
……………………………………………………………………………………………………………
et
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
on
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
.a@
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
cz
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
le
……………………………………………………………………………………………………………
na
……………………………………………………………………………………………………………
nalecz.a@onet.pl
Strona 6 z 17
Zadanie 8. (0-2)
Przeczytaj fragment artykułu Barbary Bibik:
Konflikt takich dwóch sprzecznych prawd jest nieunikniony i nie do rozwiązania – i w tym tkwi
to, co nazywamy tragizmem. I dwie ścierające się postacie, z których każda działa w imię
jednej z dwóch ścierających się prawd i każda pada ofiarą swojej prawdy – są postaciami
tragicznymi (...) Względy religijne, na które powołuje się Antygona, nie są zatem motywem
inspirującym jej działanie (...), a jedynie uzasadnieniem takiego postępowania. Przede
wszystkim bowiem kieruje nią philía – oddanie osobie bliskiej, którą w czasach Sofoklesa
postrzegano jako uczucie bazujące głównie na jedności tych, których ono łączyło; jako
wartość, pewien ideał zapewniający człowiekowi wolność i wielkość duszy oraz jej cnotę. (...)
Jednak w działaniu Antygony uczucia do najbliższych nie są oddzielone od zasad
sprawiedliwości (díke) czy szacunku dla praw boskich (eusébeia). (...). Jej tragizm niewątpliwie
potęguje motyw narzeczeństwa z Hajmonem (...).
l
.p
Źródło: Barbara Bibik, O “Antygonie” trochę inaczej, RUCH LITERACKI R. LIII, 2012, Z. 2 (311).
et
Zadanie 8.1 (0-1)
Na podstawie podanego fragmentu artykułu zdefiniuj pojęcie tragizmu.
on
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
.a@
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
cz
……………………………………………………………………………………………………………
le
na
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
nalecz.a@onet.pl
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
Strona 7 z 17
l
C. To na wieki nie minie,
.p
Że marna marność słynie.
Daniel Naborowski, Marność
1.
2.
Prometeusz
Herakles et
on
3. Kohelet
4. Hiob
.a@
Tekst 1.
cz
Bogurodzica
Bogurodzica dziewica 5, Bogiem sławiena 6 Maryja, Usłysz głosy, napełń myśli 14 człowiecze.
le
U twego Syna Gospodzina 7 matko zwolena 8, Maryja! Słysz 15 modlitwę, jąż nosimy 16,
Zyszczy nam 9, spu<ś>ci nam 10. A dać raczy 17, jegoż 18 prosimy:
na
5
Bogurodzica Dziewica... Maryja - formy mianownikowe użyte w funkcji wołacza;
6
sławiona ze względu na Boga (którego zrodziła)
7
Pana
8
wybrana
9
pozyskaj dla nas
10
daj, przekaż nam (twego Syna)
11 Panie, zmiłuj się
12
dla twego Chrzciciela (św. Jana)
13
synu Boga (wołacz od słowa bożyc - syn Boga)
14
spełń myśli, pragnienia
15
wysłuchaj
nalecz.a@onet.pl
16
którą zanosimy, odprawiamy
17
racz
18
czego, o co
19
pomyślny, dostatni; także: pobożny;
20
wieczne bytowanie w raju
Strona 8 z 17
Mikołaj Sęp-Szarzyński,
Sonet do Najświętszej Marii Panny
l
Miłosierdzia, gdy na nas grzech straszliwy
.p
Przywodzi smutnej nocy ciężkie cienie,
et
Ale <i> zarzą już nam nastań raną,
Pokaż twego Słońca światłość żądaną!
on
Czy użyte w obu tekstach apostrofy pełnią taką samą funkcję? Rozstrzygnij, odnosząc
się do obu tekstów.
.a@
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
cz
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
le
……………………………………………………………………………………………………………
na
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
nalecz.a@onet.pl
Strona 9 z 17
Tekst 1.
William Szekspir
Makbet
Lady Makbet:
Kto by się odważył
Inaczej myśleć, gdy krzyki usłyszy
Boleści naszej nad Duncana śmiercią?
Makbet:
Postanowiłem. Do strasznego czynu
Przywołam wszystkie duszy mej potęgi.
Idźmy pozorem pięknym zwodzić gości,
l
.p
Serc kłamstwo ukryć w twarzy kłamliwości!
et
Tekst 2.
Juliusz Słowacki
on
Kordian
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
nalecz.a@onet.pl
……………………………………………………………………………………………………………
Strona 10 z 17
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
l
.p
Zadanie 12 (0-2)
Zapoznaj się z poniższym fragmentem tekstu Jarosława Ławskiego o jednym z
et
bohaterów literackich.
Pytanie zżerające (jego) duszę brzmi: kim jestem? Sięga ono głębiej niż dylemat: Litwin czy
on
Krzyżak, poganin lub chrześcijanin. Wkracza w fundamentalne pytanie: czy podejmując
zdradzieckie dzieło wobec jedynych ludzi w imię innych ludzi - jestem jeszcze człowiekiem?
.a@
A. Kordiana.
le
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
nalecz.a@onet.pl
Strona 11 z 17
l
.p
et
on
A.
.a@
cz
le
na
B.
……………………………………………………………………………………………………………
nalecz.a@onet.pl
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
Strona 12 z 17
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
l
.p
Zapoznaj się z poniższymi tekstami kultury.
Tekst 1.
Stanisław Wyspiański
Wesele et
on
DZIENNIKARZ
Zacz kto? —
STAŃCZYK
.a@
Błazen.
DZIENNIKARZ
poznając
Wielki mąż!
STAŃCZYK
cz
DZIENNIKARZ
Trzeba by do służby narodu
błaznów całego zastępu;
palą się hajduki w męce,
z własnego bólu się śmieją;
gasną świece narodowe,
okropne rzeczy się dzieją,
śmiechem i szyderstwem biegu
obudzić, ośmielić zdolne
serce spodlone, niewolne,
które naszą krew zaprawia.
STAŃCZYK
A wolicie spać —
DZIENNIKARZ
nalecz.a@onet.pl
To jedno!
Usypiam duszę mą biedną
i usypiam brata mego;
wszystko jedno, wszystko jedno,
Strona 13 z 17
Tekst 2.
l
.p
et
on
.a@
cz
le
na
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
nalecz.a@onet.pl
……………………………………………………………………………………………………………
Strona 14 z 17
……………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 15 (0-1)
Przyporządkuj dzieła do epoki, w której powstały. W tabelę wpisz literę odpowiadającą
właściwej epoce. Jedna epoka może pasować do więcej niż jednego utworu
literackiego.
Katedra
l
Przedwiośnie
.p
et
A. XX-lecie międzywojenne
B. Literatura wojny i okupacji
C. Literatura lat 1945–1989 krajowa i emigracyjna
on
D. Literatura po 1989 roku
.a@
– Widziałem kiedyś na Żelaznej zbiegowisko. Ludzie tłoczyli się na ulicy dookoła beczki –
zwyczajnej drewnianej beczki, na której stał Żyd. Był stary, niski i miał długą brodę. Przy nim
cz
stało dwóch niemieckich oficerów. (Dwóch pięknych, rosłych mężczyzn przy małym,
zgarbionym Żydzie.) I ci Niemcy wielkimi krawieckimi nożycami obcinali Żydowi po kawałeczku
jego długą brodę, zaśmiewając się do rozpuku. Tłum, który ich otaczał, też się śmiał.
le
go było bezkarnie na tej beczce postawić, że ludzie zaczynali już rozumieć, że to jest bezkarne
i że budził śmiech.
Wiesz co? Wtedy zrozumiałem, że najważniejsze ze wszystkiego jest nie dać wepchnąć się
na beczkę. Nigdy, przez nikogo. Rozumiesz? Wszystko, co robiłem potem – robiłem dlatego,
żeby nie dać się wepchnąć.
……………………………………………………………………………………………………………
nalecz.a@onet.pl
……………………………………………………………………………………………………………
Strona 15 z 17
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
l
……………………………………………………………………………………………………………
.p
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
et
on
Zadanie 17. (0-1)
.a@
Przeczytaj podaną definicję wyrazu ironia oraz fragment wiersza Sto pociech Wisławy
Szymborskiej.
najczęściej jest krytyką lub naganą, która przyjmuje formę pozornej pochwały.
Źródło: dobryslownik.pl
le
na
Wisława Szymborska,
Sto pociech (fragm.)
Strona 16 z 17
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
l
……………………………………………………………………………………………………………
.p
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
et
on
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
.a@
cz
le
na
nalecz.a@onet.pl
Strona 17 z 17
WYPEŁNIA ZDAJĄCY
KOD PESEL
EGZAMIN MATURALNY 2
Z JĘZYKA POLSKIEGO
POZIOM PODSTAWOWY WYPEŁNIA ZESPÓŁ
l
NADZORUJĄCY
.p
Uprawnienia zdającego do:
et
oceniania
WYPRACOWANIE
on
TERMIN: Przed 4 maja 2023 r.
.a@
Strona 1 z 5
Poziom podstawowy
Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Pieśni nad
Pieśniami, Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana
Jan Parandowski, Mitologia, część I Grecja
Homer, Iliada (fragmenty)
Sofokles, Antygona
Lament świętokrzyski (fragmenty)
Legenda o św. Aleksym (fragmenty)
Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią (fragmenty)
Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu (fragmenty)
Pieśń o Rolandzie (fragmenty)
l
.p
Gall Anonim, Kronika polska (fragmenty)
Dante Alighieri, Boska Komedia (fragmenty)
Jan Kochanowski, Odprawa posłów greckich
Piotr Skarga, Kazania sejmowe (fragmenty)
Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (fragmenty) et
on
William Szekspir, Makbet
Molier, Skąpiec
Adam Mickiewicz, Konrad Wallenrod; Dziady cz. III
Juliusz Słowacki, Kordian
.a@
Strona 2 z 5
l
.p
Stanisław Ignacy Witkiewicz, Szewcy
Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu Sklepy cynamonowe
Tadeusz Konwicki, Mała Apokalipsa
Sławomir Mrożek, wybrane opowiadania
et
on
Inne lektury obowiązkowe (zgodne z podstawą programową), do których
również można się odwołać
Poziom podstawowy
.a@
Poziom rozszerzony
Arystofanes, Chmury
Wergiliusz, Eneida (fragmenty)
François Rabelais, Gargantua i Pantagruel (fragmenty)
Jan Kochanowski, Treny (jako cykl poetycki)
Jorge Luis Borges, wybrane opowiadanie
Janusz Głowacki, Antygona w Nowym Jorku
nalecz.a@onet.pl
Strona 3 z 5
l
.p
Temat 1.
et
Błędy i ich konsekwencje w relacjach z innymi ludźmi.
• wybranych kontekstów.
Temat 2.
cz
Strona 4 z 5
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
l
……………………………………………………………………………………………………………
.p
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
et
on
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
.a@
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
cz
……………………………………………………………………………………………………………
le
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
na
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
nalecz.a@onet.pl
Strona 5 z 5
l
.p
Zadanie 2. (0-1)
et
Obie autorki podkreślają zarówno pozytywną, jak i negatywną rolę
1. P F
wulgaryzmów.
on
Małgorzata Koruc uważa, że zjawisko wulgaryzacji łączy się z dominacją
2. P F
kultury popularnej.
Zadanie 3. (0-1)
Przykładowe odpowiedzi:
cz
Zadanie 4. (0-1)
Przykładowa odpowiedź:
stosują wulgaryzmy coraz częściej jako przerywniki, które nic nie znaczą.
• Nie do końca. O ile Małgorzata Koruc skupia się tylko na negatywnej stronie
wulgaryzmów i zwraca uwagę na ich nadużywanie, o tyle Staszewska zauważa, że
wulgaryzmy mogą służyć nie tylko znieważeniu kogoś, ale są formą kreowania
własnego wizerunku i aktywizują czytelników oraz pełnią funkcję marketingową, mogą
być ciekawą formą wyrazu, czego nie można uznać w całości za negatywne.
Zadanie 6. (0-1)
Przykładowa odpowiedź:
l
grzeczności.
.p
• Obie autorki zauważają, że wulgaryzmy przyczyniają się do zacierania granic
językowych. Na przykład Staszewska pisze o tym, że agresja w Internecie ma często
et
charakter żartu, zabawy, natomiast Małgorzata Koruc zwraca uwagę na to, że w
Internecie niknie granica między tym, co jest wulgarne, a co wulgarne nie jest.
on
Zadanie 7. (0-4)
Przykładowa odpowiedź:
.a@
maili czy nickach czy emotikonach. Małgorzata Koruc skupia się jednak przede
wszystkim na negatywnych skutkach nadużywania wulgaryzmów i zwraca uwagę na
obniżone w Internecie poczucie wulgarności treści, natomiast Staszewska zauważa
le
• Tragizm bohaterki polega na tym, że staje się ofiarą prawdy, w którą wierzy. Bohaterka
kieruje się względami religijnymi oraz oddaniem osobie bliskiej. Widać to dokładnie
nalecz.a@onet.pl
podczas rozmowy z siostrą Ismeną, lub rozmowy z Kreonem, podczas której bohaterka
mówi, że chce kochać, a nie nienawidzić.
l
Daniel Naborowski, Marność
.p
1. Prometeusz
et
2. Herakles
3. Kohelet
4. Hiob
on
Zadanie 10 (0-2)
.a@
Przykładowe odpowiedzi:
majestatyczność Maryi.
stanu człowieczego” podkreślona została wyjątkowość Maryi, ale także jej “ludzki”
charakter.
• Nie, nie spełniły się do końca te słowa, ponieważ Kordian planował sam zabić cara i
podjął taką próbę, ale przeszkodziły mu w tym: Strach i Imaginacja, które można uznać
za projekcje jego sumienia i obaw.
D. Konrada Wallenroda
l
Przykładowa odpowiedź:
.p
• Chodzi o to, że Konrad Wallenrod (Litwin) wrócił do Zakonu Krzyżackiego pod
et
zmienionym nazwiskiem, przyjął śluby i został mistrzem Zakonu Krzyżackiego. Działał
na jego szkodę, prowadząc działania wojenne tak, że Krzyżacy ciągle przegrywali. W
imię miłości do Litwy zdradził swoje zakonne przysięgi.
on
Zadanie 13. (0-1)
.a@
Przykładowe odpowiedzi:
wrażenie symbolicznego. Spod pędzla artysty wyłaniają się ludzie - niekórzy z bronią
w ręku i sztandarami, co może zwracać uwagę na dużą rolę wyobraźni artysty, do
na
l
Przykładowa odpowiedź:
.p
• Metafora ta może oznaczać, że najważniejsza w życiu człowieka jest godność. W
powyższym fragmencie tę godność odebrano Żydowi przez obcięcie mu brody.
•
et
Metafora ta może oznaczać, że najgorsze, co można zrobić, to dać się poniżyć lub
on
najgorsze, co można zrobić człowiekowi, to go ośmieszyć. W powyższym fragmencie
poniżony i ośmieszony zostaje Żyd, któremu obcięto brodę.
.a@
• Zgadzam się z tym stwierdzeniem. Reportaż charakteryzuje się przede wszystkim tym,
że są w nim relacjonowane zdarzenia. Ważną cechą reportażu jest też to, że
cz
• Jak opisano w definicji jedno ze znaczeń ironii polega na tym, że autor często pod
pozorem kpiny czy komizmu wyraża dystans. Tak też jest w wierszu Szymborskiej.
Poetka zwraca uwagę na śmieszność człowieka, któremu wydaje się, że jest panem
świata, a, jak wszystko, przemija i jego życie nie ma zbyt wielkiego znaczenia.
• Jak opisano w definicji jedno ze znaczeń ironii zostaje zastosowane poprzez użycie
kontrastu. W wierszu Szymborska kontrastuje zachowanie człowieka, który wiele chce
od świata, wydaje mu się, że jest “królem życia”, a bolesną rzeczywistością - człowiek
umiera i jest mały w porównaniu ze wszechświatem. Poetka stosuje więc ironię w celu
nalecz.a@onet.pl
Wstęp
• Człowiek jako istota, która często musi wybierać. Zdarza się, że wybiera źle
i popełnia błędy (kontekst: nawiązanie do historii Adama i Ewy oraz zwrócenie
uwagi na to, że błąd popełniony przez pierwszych ludzi spowodował konieczność
opuszczenia krainy piękna, dobra i harmonii, skłonność do zła i popełniania
grzechów, co ma konsekwencje w relacjach z innymi ludźmi).
• Ludzie popełniają błędy – to naturalna konsekwencja życia, ale także myślenia
i działania. (odwołanie do wypowiedzi Sokratesa: „Błąd jest przywilejem filozofów,
tylko głupcy nie mylą się nigdy”). Niektóre z popełnionych błędów wpływają na relacje
z innymi ludźmi.
Rozwinięcie
l
.p
Odwołanie do lektury obowiązkowej
Pan Tadeusz, Adam Mickiewicz
•
et
Nieszczęśliwa miłość, która wpłynęła na Jacka Soplicę i jego życie: popełnił błędy:
np. ożenił się z kobietą, której nie kochał, zabił Stolnika.
on
• Konsekwencje błędów w relacjach z innymi ludźmi: utrata swojej pozycji społecznej
i opinii wśród szlachty, konieczność ucieczki, utrata kontaktu z synem, konieczność
ukrywania się w Soplicowie – motyw maski (kontekst).
.a@
• Hrabia Henryk jest poetą, pragnie idealnego życia, nie radzi sobie z przyziemnymi
sprawami, popełnia kosztowny błąd – daje się uwieść Dziewicy, która jest zjawą
na
Zakończenie
Mówi się, że nic nie robi ten, kto nie popełnia błędów. Jednak błąd, będący ważną częścią
życia człowieka, ma często poważne konsekwencje w relacjach międzyludzkich. Wpływa na
nalecz.a@onet.pl
życie najbliższego otoczenia. Oczywiście, są takie błędy, które człowieka uczą i które da się
naprawić (Jacek Soplica), niekiedy jednak może być na to za późno (Hrabia Henryk).
Wstęp
• Pytanie o sens życia człowieka jest jednym z najbardziej podstawowych pytań, które
zadają także artyści. Opisując życie człowieka, jedni zwracają uwagę, że sensem
życia jest cel i jego osiągnięcie, co wyraża nawet znane przysłowie “cel uświęca
środki” (kontekst: Machiavelli), inni zwracają uwagę, że przede wszystkim liczy się
droga i sam proces wędrowania (kontekst: homo viator). Co więc stanowi sens życia
człowieka?
Rozwinięcie
Odwołanie do lektury obowiązkowej
Kordian, Juliusz Słowacki
l
Bohater na początku nie widzi sensu życia, poznajemy go jako niemającego celu
.p
•
nastolatka.
et
• Wszystko zmienia podróż bohatera po Europie: podczas podróży Kordian lepiej
poznaje samego siebie, dowiaduje się, jaki jest świat, przeżywa pierwsze
rozczarowania, które pomagają mu jednak lepiej określić, kim i jaki jest oraz znaleźć
on
cel w życiu. Podróż, droga jest więc dla bohatera wartością nie do przecenienia – bez
tych doświadczeń nie byłby w stanie odnaleźć się w życiu.
• Argumenty: często człowiek nie osiąga celu (Kordian nie zabił cara), ale to pokazuje
.a@
• Frodo Baggins – historia jego życia; jego celem było zniszczenie Pierścienia. Tak
powstała Drużyna Pierścienia, która wyruszyła w podróż.
na
Zakończenie
nalecz.a@onet.pl
Popularne przysłowie mówi: „wędrówką jest życie człowieka”, ale czasami ważniejsze od
wędrowania jest osiągnięcie celu. Nie da się jednoznacznie rozstrzygnąć, czy sensem życia
człowieka jest droga, czy też szczyt. Zależy to od różnych czynników i okoliczności.