Page |0

เอกสารประกอบการเรียนวิชาวิทยาศาสตร์
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 ภาคเรียนที่ 2/2562
เรื่อง งานและพลังงาน

ชื่อ-สกุล …………………………………………………………………………………………
เลขที่ …………… ชื่อเล่น ……………………. ชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ 2/…………
ผู้สอน
ครูณัฐชญานันท์ รอบรู้
กลุ่มสาระการเรียนรู้วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี
โรงเรียนฤทธิยะวรรณาลัย ๒
ครั้งที่ เรื่อง คะแนน ลงชื่อผู้ตรวจ
1 งาน (0)
2 กำลัง (10)
3 พลังงานศักย์และพลังงานจลน์ (10)
4 การอนุรักษ์พลังงาน, ทบทวน
 Page |1

งาน (Work , W)
ความหมายโดยทั่วไป เป็นการกระทำกิจกรรมหรือสิ่งใด ๆ เพื่อที่จะได้รับซึ่งผลตอบแทน เช่น การรดน้ำต้นไม้
การเล่นฟุตบอล การวาดภาพ การล้างรถ การล้างจาน
ความหมายของงานทางวิทยาศาสตร์ เป็นผลจากการกระทำของแรงต่อวัตถุอย่างต่อเนื่องและทำให้วัตถุเคลื่อนที่
ตามแนวแรงกระทำ แรงที่กระทำต่อวัตถุแล้วทำให้วัตถุเคลื่อนที่ไปตามแนวราบแสดงว่าเกิดงาน
**ถ้าเราออกแรงกระทำต่อวัตถุแล้ววัตถุไม่เคลื่อนที่ แสดงว่าไม่เกิดงาน**
ดังนั้นการเกิดงานจะต้องมีแรงกระทำและระยะทางการเคลื่อนที่เกี่ยวข้องเสมอ เช่น การออกแรงดันตู้เสื้อผ้าจาก
กลางห้องเลื่อนไปติดผนัง แต่ถ้าออกแรงดันแล้วตู้ไม่ขยับหรือเคลื่อนที่จากเดิมถือว่าไม่เกิดงาน
ปริมาณของงานขึ้นอยู่กับ
1. ขนาดของแรงที่ใช้
2. ระยะทางที่วัตถุเคลื่อนที่ไปตามทิศทางของแนวแรง
3. ทิศทางการเคลื่อนที่ของวัตถุตามแนวแรง

เราสามารถหาขนาดของงานได้จากผลคูณระหว่างขนาดของแรงกับการกระจัดตามแนวแรงนั้น เขียนเป็นสมการจะได้

F คือ ขนาดของแรงที่ทำให้เกิดงาน มีหน่วยเป็น นิวตัน (N)

W=Fxs W
s คือ ระยะกระจัด มีหน่วยเป็น เมตร (m)
W คือ งาน มีหน่วยเป็น นิวตันเมตร (N-m)หรือ จูล (J)
=
♥
F เกิด VS ไม่เกิด
.......... 1. อามินออกแรงผลักรถสิบล้อแต่รถไม่ขยับ
1. แรง (F), ระยะทาง (s) ตั้งฉากกัน ไม่เกิดงาน
2. ไม่เคลื่อนที่ ไม่เกิดงาน (เพราะระยะทาง =x0)
........... 2. ชาช่าเตะฟุตบอลเข้าประตู
........... 3. แจนออกกำลังกายโดยยกดัมเบล
3. สูตร W = F x s s ........... 4. เออร์วินผลักเก้าอี้
4. สูตรเสริม F = m x g S

= ทบทวนสูตร W = …… F x ………

โดยที่ m คือ มวล มีหน่วยเป็น กิโลกรัม (Kg) สูตรเสริม F = mxg

โดย m = มวล (Kg) , g = แรงโน้มถ่วง (10m/s2)
g คือ แรงโน้มถ่วง = 10 m/s2
F
x
s
 Page |2

ตัวอย่าง 1 เอเรนออกแรงยกก้อนหินขึ้นกำแพงด้วยแรง 30 นิวตัน โดยขึ้นบันได 5 ขั้น แต่ละขั้นสูง 20 เซนติเมตรงาน

ทีเ่ อเรนทำจากการยกกล่องขึ้นบันไดมีค่าเท่าใด
28 x ......
วิธีทำ จากโจทย์ความสูงของขั้นบันใด = ..... 5
ลองทำดูก่อน
= 100 cm
1
= .......... m
จากสูตร W =Fxs จำไว้* วัตถุไม่เคลื่อนที่
30 N x …....
= ........ I m
ตอบ 0 ได้เลย
= 30 J (N.m)
ตอบ เอเรนทำงานจากการลากกล่องได้ 30 จูล
ตัวอย่าง 2 ออกแรง 20 นิวตัน ลากวัตถุไปตามแนวขนานกับพื้นไกล 5 เมตร
วิธีทำ จากสูตร W =Fxs
28 N x ......
= ........ 5 m

108
= .............. J
ออก แปรง 100
ตอบ ……………………………………................ จูล
ตัวอย่าง 3 วางวัตถุบนเสาสูง 5 เมตร โดยออกแรงดันเสา 20 นิวตัน แต่เสาไม่ -
เคลื่อนที่
วิธีทำ จากสูตร W =Fxs
CO N x ......
= ........ · m

·
= ..............
ตอบ ไ……………………………………................
เ ดงาน จูล
ตัวอย่าง 4 ออกแรง 30 N ลากวัตถุไปตามแนวขนานกับพื้นไกล 12 เมตร จงหางาน
ท W = FXS
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
W = 30X12
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
W = 360 5
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
ตอบ เ ด งาน 360
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
ล
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...

1 ม
<- งกร
วิธี
มี
ำ
กิ
กิ
ทิ
ม่
มั
จู
 W =FLOSOXS
Page |3

กรณีที่ให้ค่า “มุม” ในการดึง ยก หรือลากวัตถุ ต้องเปลี่ยนค่าของมุมเพื่อให้คำนวณได้ โดยค่าของมุม เป็นดังนี้

(อ งอ = 1
งาน (W) = แรง (Fcos ) x ระยะ (S) ;  คือมุมที่แรงทำกับแนวระนาบ
COS68' = , 0.5
COS 90' = 0 เซ า( ม
เราจะใช้ค่า cos ในการคำนวณเรื่องงาน

** * ส ญ
1. F,5 งฉาก น (900)W =
ตัวอย่าง 5 ออกแรง 40 นิวตัน ดึงวัตถุที่วางบนพื้นราบเกลี้ยงในแนวทำมุม 60oกับแนวระดับ เมื่อวัตถุเคลื่อนที่ไปตาม
พื้นราบได้ไกล 10 เมตร งานของแรงที่ดึงวัตถุมีขนาดเท่าใด ·
วิธีทำ เปลี่ยนค่ามุมก่อน โดย cos 60o จะได้ = ½ หรือ 0.5
จะได้ W = Fcosθ x s
W = E X COSO X S
วิธีทำ ……………..…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………......
W = 40 X COS60 x 10
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
W = 40X x 10
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
1
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
W= 200
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
ตัวอย่าง 6 ออกแรง 10000 นิวตัน ดึงวัตถุที่วางบนพื้นราบเกลี้ยงในแนวทำมุม 90o กับแนวระดับ เมื่อวัตถุเคลื่อนที่
I

ไปตามพื้นราบได้ไกล 20 เมตร งานของแรงที่ดึงวัตถุมีขนาดเท่าใด

W = 1 x COSO 1 S น ( 90%
วิธีทำ ……………..…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...... F,S งฉาก
W = 10,000x เ งตน
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
x28 W = EXS
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
www
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
พ= 0
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
ล
มุ้
ต้
กั
กั
จู
ำ
ตั้
คั
ตั้
อิ
 Page |4

กำลัง (Power , P)
ถ้าเราทราบปริมาณงานที่ทำได้ในช่วงเวลาหนึ่ง เช่น ออกแรง 10 นิวตัน ดันกล่องมวล 100 กิโลกรัมไปตาม
แนวราบบนพื้นได้ระยะทาง 5 เมตรในเวลา 10 วินาที งานที่ทำได้มีค่า (10N x 5m) = 50 J
กำลัง คือ อัตราการทำงานหรืองานที่ทำได้ในหนึ่งหน่วยเวลา ใช้สัญลักษณ์ P มีหน่วยเป็น วัตต์ (watt ใช้
สัญลักษณ์ W) ถ้า W เป็นงานที่ทำได้ในช่วงเวลา t จะได้ค่าเฉลี่ยของงานที่ทำต่อ 1 หน่วยเวลาซึ่งเป็นกำลังเฉลี่ย มีค่าเป็น

กำลัง P = งาน = W
เวลา t

ตัวอย่าง ปั่นจั่นอันหนึ่ง ยกน้ำหนักด้วยแรง 5 นิวตัน ขึ้นไปได้สูง 6 เมตรจากพื้นด้วยความเร็วคงที่ในเวลา

30 วินาที จงหากำลังที่ปั่นจั่นใช้
วิธีทำ ขัน้ ที่ 1 โจทย์ให้ F = 5 นิวตัน, s = 6m, t =30 วินาที
หา W ก่อน จากสูตร W =Fxs
W =5x6
W = 30 /

w
หากำลังได้จากสูตร P=
t
30
แทนค่า P=
30

P = 1 วัตต์ ตอบ ปั่นจั่นใช้ 1 วัตต์

งาน
** สูตร การหากำลัง
P = WE

กง
-

ท งาน 2005
2005 /
อีก 1 สูตร t ก. ท งาน ข.

ใ เวลา ใ เวลา10
P = Fv ↑ 1 ↳

ง
เวลา ↑:
①=
20.
ก งห วย: ต =200 = 6.66. = 20

o
ตอบ 8. มากก า
ก ง
วิ
วิ
วั
มี
ำ
ช้
ำ
ลั
ช้
ำ
ำ
ำ
ต์
น่
ลั
ลั
ว่
 Page |5

แบบฝึกหัดเรื่อง กำลัง
ต 40kgไป ไกลa M
1. วัตถุเกิดงาน 20 จูล ในระยะเวลา 5 วินาที จงหางานกำลัง
จาก มวล
$= พ ในเวลา10 หาก ง
วิธีทำ ……………..…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………......
#

E = 40 x 10
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
F = 400 N P= N
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...

!· ต
F

………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
W = 400X1 P =800
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
ร

W = 8005
#

………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...

2. ปั้นจั่นยกของมวล 150 กิโลกรัม ขึ้นสูง 10 เมตร ในเวลา 20 วินาที จงหากำลังของปั้นจั่นในการยกของนี้

P = 80 ต
F = MXG N = FXS ·=
วิธีทำ ……………..…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………......
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
F = 150 x 10 N = 1500X 10
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
P=
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
7= N1,500W = 15,000 5
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
15000
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
P = 758 ต
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
V
F

3. จงหากำลังของเครื่องจักรเครื่องหนึ่ง ซึ่งกำลังยกวัตถุด้วยแรง 50 N ขึ้นในแนวดิ่ง ด้วยความเร็วคงที่ 1.6 m/s

-
-

P = FX V
วิธีทำ ……………..…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………......
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
P = 50 X 1.6
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
P = 80.6 ต
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...

p = FXVE ความเ ว
↑ แฮง
วั
วิ
ำ
ถุ
ลั
วั
วั
ต์
วั
วั
ต์
ต์
ต์
ร็
 Page |6

พลังงาน
พลังงาน (Energy) คือ ความสามารถของวัตถุที่ทำงานได้ แสดงว่าวัตถุนั้นมีพลังงาน
พลังงาน (Energy) คือ ความสามารถในการทำงาน เมื่อเราเห็นคนคนหนึ่งสามารถทำงานได้จำนวนมาก เราจะ
กล่าวว่าคนนั้นมีพลังงานมาก
วัตถุใดๆ ก็ตามมีพลังงานอยู่ในตัว 2 รูปด้วยกันคือ
1. พลังงานอันเกิดจากการเคลื่อนที่ เรียกว่า พลังงานจลน์ (kinetic energy) +ห ด ง
2. พลังงานที่มสี ะสมอยู่ในตัว เนื่องมาจากภาวะของวัตถุ เรียกว่า พลังงานศักย์ (potential energy)
ตัวอย่างของพลังงานจลน์และพลังงานศักย์นั้นเราพอจะเห็นได้ง่ายๆ จากสิ่งที่เกิดขึ้นรอบๆ ตัวเราอยู่ทุกวัน
เช่น รถยนต์กำลังวิ่งด้วยความเร็วปกติบนถนนในที่ราบ ถ้าต้องการให้หยุดเราต้องใช้ห้ามล้อ ซึ่งหมายถึงออกแรงต้านการ
เคลื่อนที่ รถยนต์ยังไม่สามารถหยุดได้ทันทีแต่จะเลื่อนต่อไปเป็นระยะทางหนึ่ง เราต้องทำงานด้วยแรงต้านทานเพื่อให้รถ
หยุด เพราะรถมีพลังงานเนื่องจากกำลังเคลื่อนที่อยู่ นั่นคือรถมีพลังงานจลน์

สำหรับตัวอย่างของพลังงานศักย์แบบหนึ่งที่น่าจะเห็นได้ ก็คือก้อนหินผูกห้อยที่ปลายเชือก
ในภาวะที่ 1 ก้อนหินแขวนห้อยอยู่นิ่งๆ แต่ในภาวะที่ 2 ก้อนหินถูกยกขึ้นไปสูงกว่าระดับเดิม

ทำให้ตัวของมันเองมีพลังงานพร้อมที่จะทำให้เกิดการเคลื่อนที่ได้ทันที และถ้ายกให้ก้อนหินสูงขึ้นอีก มันจะ

เคลื ่ อ นที ่ ด ้ ว ยความเร็ ว สู ง ขึ ้ น อี ก ด้ ว ย เพราะมี พ ลั ง งานศั ก ย์ ม ากขึ ้ น เนื ่ อ งจากตำแหน่ ง ของวั ต ถุ ส ู ง ขึ ้ น
พลังงานมีหลายรูปแบบ เช่น พลังงานเคมี พลังงานความร้อน พลังงานไฟฟ้า พลังงานจลน์ พลังงานศักย์
พลังงานแสง พลังงานเสียง ฯลฯ
ยุ
นิ่
 จล เค อน , ก หดง จย ผล อEk
1. มวล (M) มาก ER Wil
Page |7

2. ความเ ว ( V)เ วEpมาก

พลังงานจลน์ (Kinetic Energy)
จากกฎของนิวตัน F=ma หรือเมื่อมีแรงกระทำต่อวัตถุ
วัตถุเคลื่อนที่ ก็จะมีพลังงานของวัตถุกำลังเคลื่อนที่
พลังงานที่เกิดขึ้น เป็นพลังงานจลน์ (Kinematic)
พลังงานจลน์ คือ พลังงานที่สะสมในวัตถุอัน เมื่อ Ek = พลังงานจลน์ มีหน่วยเป็นจูล (J)
เนื่องมาจากความเร็วในตัวของวัตถุ m = มวลของวัตถุ มีหน่วยเป็นกิโลกรัม (kg)
mv*2 เ ย
1 v = อัตราเร็วของวัตถุ มีหน่วยเป็นเมตรต่อวินาที (m/s)
Ek =
2

พลังงานจลน์นี้จะน้อยลงไปเรื่อย ๆ หากพลังงานศักย์เพิ่มขึ้นเมื่อโยนวัตถุหนึ่ง วัตถุนั้นจะเริ่มเก็บพลังงานศักย์ไปเรื่อย ๆ

แต่เมื่อวัตถุนั้นตกลงมาวัตถุมีการใช้พลังงานศักย์โดยเปลี่ยนรูปพลังงานศักย์เป็นพลังงานจลน์ในการตกลงมาของวัตถุ
ตั ว อย่ า ง 1 รถจั ก รยานมี ม วล 50 Kg เคลื ่ อ นที ่ ด ้ ว ย ตัวอย่าง 2 ลิงตัวหนึ่งเกาะอยู่บนกิ่งไม้สูงจากพื้นดิน 3 m
ความเร็ว 2 เมตรต่อวินาที รถจักรยานคันนี้มีพลังงาน ถ้าลิงตัวนี้นี้มีมวล 15 กิโลกรัม จงหาพลังงานศักย์โน้ม
จลน์เท่าใด ถ่วงของลิงตัวนี้
วิธีทำ จากสูตร Ek =
1
mv2 วิธีทำ จากสูตร Ep = mgh
2
Ep = 3 x 10 x 15
x 50 x (2)2
1
แทนค่า Ek = Ep = 450 จูล
2
Ek = 100 จูล ตอบ พลังงานศักย์โน้มถ่วงของลิงเท่ากับ 450 จูล
ตอบ รถจักรยานคันนี้มีพลังงานจลน์ 100 จูล
พลังงานศักย์ (Potential Energy)
ถ้ากลิ้งวัตถุจากที่สูงต่างกันลงมายังพื้น โดยให้ความชัน
เท่ากัน จะพบว่าวัตถุที่อยู่ที่สูง เมื่อกลิ้งลงมาวัตถุที่อยู่สูงจะมีพลังงาน
สะสมไว้ในตัวมาก พลังศักย์ (Potential Energy) เป็นพลังงานที่เกิด
จากการเปลี่ยนแปลงตำแหน่ง จากที่หนึ่งไปสู่อีกที่หนึ่ง
1.พลังงานศักย์โน้มถ่วง (Gravitational Potential Energy)
สมมุติยกวัตถุก้อนหนึ่งที่มีมวลสาร m ไปไว้ที่ความสูง h พลังงานที่สะสมในวัตถุเกิดจากการเปลี่ยนระดับความสูงของวัตถุ
Ep คือ พลังงานศักย์จากแรงโน้มถ่วง( จูล )
Ep = mgh
m คือ มวล ( กิโลกรัม ) จ ย ผล อEP
h h คือ ความสูงของวัตถุ
magx 1. มวล (M) มาก EpNIR
9 อ แรงโ ม วง - 10
m/ s2ม.
h) มาก Ep
ความ ง ( ง
น์
ศั
ปั
ที่มี
ปั
ที่มี
สู
ร็
ยุ
จั
จั
ต่
คื
ลื่
ต่
รี
สู
นิ่
น้
ย์
ร็
ที่
ถ่
 Page |8

แบบฝึกหัดเรื่อง พลังงานจลน์และพลังงานศักย์
กย lEphเท่ากับ 1000 จูล
1. นักกีฬากระโดดน้ำ ในขณะที่เขายืนบน กระดานกระโดด ถ้าเขามีพลังงาน............
จล
แต่ไม่มีพลังงาน.............เมื ก ของเขาจะเปลี่ยนเป็นพลังงาน...............เท่
่อเขากระโดดลงมา พลังงาน........... จล 1008
ากับ.................จู ล
#7 ป
มวล
2. รถจักรยานคันหนึ่งมีมวล 50 กิโลกรัม เคลื่อนที่ด้วยความเร็ว 2 เมตรต่อวินาที รถจักรยานคันนี้มีพลังงานจลน์เท่าใด
วิธีทำ ……………..…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………......
En = E mv
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
Ex = x50 x (21
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...

x
50 x *
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
tx =
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
Ep = 100 ล
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...

3. มะพร้าวผลหนึ่งติดอยู่ที่ขั้วของต้นสูงจากพื้นดิน 8 เมตร ถ้ามะพร้าวผลนี้มีมวล 2 กิโลกรัม จงหาพลังงานศักย์โน้ม

ถ่วงของมะพร้าวผลนี้
Ep = mgU
วิธีทำ ……………..…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………......
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
Ep = 2 x 10 x 8
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
Ep = 160 ด
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...

4. วัตถุก้อนหนึ่งมีมวล 0.5 กิโลกรัม กำลังเคลื่อนที่ด้วยอัตราเร็ว 10 เมตร/วินาที จะมีพลังงานจลน์เท่าไร

MVC 202 = 10 x 108
Ex = 1
วิธีทำ ……………..…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………......
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
EK = 1 x 0.5 x 102
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
Ex " 14 x
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
100

………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
&4 = 25 ล
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
น์ศั
ศั
น์
จู
ย์
จู
จู
 1000
1 kg = g Page |9

5. มังคุดลูกหนึ่งมีมวล 30 กรัม อยู่บนต้นซึ่งสูงจากพื้น 3.5 เมตร จงหาว่ามังคุดนี้มีพลังงานศักย์เท่าใด

Ep : migh
วิธีทำ ……………..…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………......
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
Ep = 10,03) x 9 x U
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
Ep = 1.05 5 /
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
6. กาตัวหนึ่งมีมวล 40 กรัม อยู่สูงจากพื้น 40 เซนติเมตร จะมีพลังงานศักย์โน้มถ่วงเท่าใด
un

fp: might
วิธีทำ ……………..…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………......
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
Ep = ( 0.04 x g xh
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
EP = 0.04 X10 X 8.4
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
Ep = 0.16 5 /
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
7. ตุ้มตอกเสาเข็มหนัก 100 กิโลกรัมอยู่สูงจากหัวเสา 10 เมตร จงหาว่าตุ้มมีพลังงานศักย์เท่าใด
วิธีทำ ……………..…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………......
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
8. ปล่อยก้อนหินมวล 0.5 กิโลกรัม ตกจากยอดตึกแห่งหนึ่ง เมื่อก้อนหินอยู่ในตำแหน่งสูงจากพื้น 10 เมตร มี
ความเร็ว 10 เมตร/วินาที จงหาพลังงานจลน์ของก้อนหิน ณ ตำแหน่งดังกล่าว
วิธีทำ ……………..…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………......
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
 P a g e | 10

พลังงานศักย์ยืดหยุ่น (Elastic Potential Energy)

คือ พลังงานที่สะสมอยู่ในสปริงหรือวัตถุยืดหยุ่นอื่นๆ ขณะที่ยืดตัวออก
จากตำแหน่งสมดุล ในการออกแรงดึงสปริง เป็นระยะ x จะเกิดงานเกิดขึ้น
ปริมาณงานที่เกิดขึ้นในการดึงสปริง จะเกิดพลังงานศักย์ยืดหยุ่น
ถ้ากำหนดให้ Epแทนด้วยพลังงานศักย์ยืดหยุ่น จะได้ตามสมการ

1
เมื่อ k เป็นค่าคงหัวของสปริง
Ep = kx2 s เป็นระยะยืดหดของสปริงจากจุดสมดุล มีหน่วยเป็นเมตร (m)
2
Ep เป็นพลังงานศักย์ยืดหยุ่น มีหน่วยเป็นจูล (J)

แบบฝึกหัด พลังงานศักย์ยืดหยุ่น (Elastic Potential Energy)

ตัวอย่าง สปริงตัวหนึ่งมีค่านิจ 200 นิวตัน/เมตร ถ้าออกแรงดึงสปริงตัวนี้ด้วยแรงขนาด 50 นิวตัน สปริงจะยืดได้กี่เมตร
วิธีทำ จากสูตร F = (K) x (X)
50 = 200 x X
X = 50 x 200
X = 0.25 m
ตอบ สปริงจะยืดได้ 0.25 m

1. จงหาค่านิจของสปริงตัวหนึ่งเมื่อออกแรงดึง 40 นิวตัน พบว่าสปริงดังกล่าวสามารถยืดได้ 10 cm

วิธีทำ ……………..…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………......
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
2. สปริงอันหนึ่งมีค่านิจสปริง 100 N/m เมื่อออกแรงดึงนี้ขนาด 200 นิวตัน สปริงจะยืดออกกี่เมตรจากตำแหน่งสมดุล
วิธีทำ ……………..…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………......
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
………………………….…….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
 P a g e | 11

กฎการอนุรักษ์พลังงาน
กฎการอนุรักษ์พลังงาน กล่าวว่า "พลังงานไม่สามารถสร้างขึ้นมาใหม่ หรือทำให้สูญหายไปได้ แต่พลังงานสามารถเกิด
การถ่ายโอนระหว่างพลังงานด้วยกันได้ หรือการเปลี่ยนรูปพลังงานได้นั่นเอง"

พลังงานจลน์กับพลังงานศักย์โน้มถ่วง ซึ่งสามารถเปลี่ยนรูปกลับไปกลับมาระหว่างกันและกันได้ ทำให้เกิดสมดุลของ

พลังงานขึ้น

จากภาพอธิบายได้ว่า ขณะวัตถุอยู่ในตำแหน่งสูงสุด วัตถุจะหยุดนิ่ง พลังงานศักย์โน้มถ่วงจะมีค่าสูงสุดส่วน

พลังงานจลน์จะมีค่าต่ำสุดคือ เท่ากับศูนย์ เมื่อวัตถุเริ่มเคลื่อนที่ พลังงานศักย์โน้มถ่วงจะเริ่มลดลง เนื่องจากพลังงานโน้ม
ถ่วงเปลี่ยนเป็นพลังงานจลน์ และขณะวัตถุเคลื่อนที่ต่ำลงมาจนถึงตำแหน่งต่ำสุด พลังงานจลน์กลับมีค่าสูงสุด ส่วนพลังงาน
ศักย์โน้มถ่วงมีค่าต่ำสุด คือ เท่ากับศูนย์ เนื่องจากพลังงานศักย์โน้มถ่วงทั้งหมดเปลี่ยนเป็นพลังงานจลน์นั่นเอง
พลังงานกล = พลังงานจลน์ + พลังงานศักย์โน้มถ่วง
พลังงานจลน์ + พลังงานศักย์โน้มถ่วง = ค่าคงที่ 0 Ex : Ihr" (Ep: migh
ถ้าพลังงานจลน์มาก พลังงานศักย์จะน้อย x Ep ง ด, Ek = 0

④ เ ม นหมากตก
น

แรง
ถ้าพลังงานจลน์น้อย พลังงานศักย์จะมาก Ep = Ek ลดลง, Ep"

1. ถ้าครูโยนลูกบอลขึ้นในแนวดิ่งและรับลูกบอลที่ระดับเดิม ตามภาพ
- v=0 k = 0 ระดับ
g สูงสุด
·

v = ขนาดความเร็วของลูกบอลภายหลังการโยน @ E Ex ง ดEp u =
0

v ระดับ
การโยน ลู เคลื่อนที่ เคลื่อนที่
u = ขนาดความเร็วของลูกบอลขณะโยนขึ้น อ้างอิง
วั
ต ถุ
ข น
ึ ้ ก ขึ
น ้ ลง
1.1 ในขณะที่วัตถุกำลังเคลื่อนที่ขึ้น พลังงานจลน์และพลังงานศักย์ของวัตถุมีการเปลี่ยนแปลงอย่างไร
ใน บ
ตอบ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
อ แนวดิ่ง
ล ่ยนแปลงอย่างไร
1.2 ในขณะที่วัตถุกำลังเคลื่อนที่ขึ้นและลง พลังงานกลของวัตถุที่แต่ละตำแหน่งมีการเปลี
ตอบ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
สู
นั่
พิ่
สุ
รุ
ขึ้
สู
สุ
 P a g e | 12

บันทึก
……………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……………………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………...
……….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...