2022-345 Tyt Ki̇mya Soru Bankasi

TIKLA BİZE KATIL
VİDEOLARA ULAŞMAK İÇİN

1. ADIM 2. ADIM 3. ADIM
uygulama linki GERİ
QR kodu
345 Dijital Hesap Oluştur
Adınız
5,0 H 1 mn +
10 B yorum 14 mb İndirme Soyadınız
Yükle
Telefon Numaranız
Bu uygulama hakkında
T.C. Kimlik Numaranız
345 Dijital ÜçDörtBeş Dijital Uygulama
E-posta Adresiniz
Eğitim DEVAM ET
Kullanıcı oyları ve yorumlar KAYITLI HESABIM VAR
Uygulama linkine ulaşabilmek 345 Dijital uygulamasını 345 Dijital uygulamasında

için ön kapak üzerinde veya yükleyiniz. istenen bilgileri girerek hesap
yukarıda bulunan QR kodunu oluşturunuz.
okutunuz.
4. ADIM 5. ADIM 6. ADIM

Kitaplığım
etiketi kazı
TYT Soru Bankaları
Ktap Ekle
M ****** K ****** Ktaplığınıza

ğnz Kta
Ekleme İsted z
Kodunu Oku
tunu
bın QR
TYT Matematik Soru TYT Türkçe Soru

Bankası Bankası
KİTAPLIĞIM
KİTAP EKLE
TYT Fizik Soru TYT Kimya Soru
Bankası Bankası
KONU ANLATIMI
İLETİŞİM
TYT Biyoloji Soru TYT Tarih Soru
Bankası Bankası
Menüdeki KİTAP EKLE linkine Kitabın ön kapağındaki etiketi Aktif hâle gelen kitabın içine
tıklayarak bir sonraki adıma kazıyarak karşınıza çıkan girerek konu anlatım ve çözüm
geçiniz. QR kodunu okutup kitaplığım videolarını izleyebilirsiniz.
listesinde bu kitabı aktif ediniz.
ÜNİTE 05
DOĞA ve KİMYA
Su ve Hayat ........................................................................................... 140
Çevre Kimyası ....................................................................................... 144
ÜNİTE 06
İ KİMYANIN TEMEL KANUNLARI ve KİMYASAL
HESAPLAMALAR
Ç Kimyanın Temel Kanunları ..................................................................... 156
Mol Kavramı ........................................................................................... 162
Kimyasal Tepkimeler ve Denklemler ...................................................... 168
İ Kimyasal Tepkimelerde Hesaplamalar ....................................................174
N
ÜNİTE 07
D KARIŞIMLAR
Karışımların Sınıandırılması ................................................................. 196
E Çözünme Süreci .................................................................................... 200
Derişim Birimleri .................................................................................... 202
K Koligatif Özellikler .................................................................................. 208
Ayırma ve Saaştırma Teknikleri ............................................................212
İ
L ÜNİTE 08
ASİTLER, BAZLAR ve TUZLAR
E Asitler ve Bazlar ..................................................................................... 232
Asitlerin ve Bazların Tepkimeleri ............................................................ 238
R Hayatımızda Asitler ve Bazlar ................................................................ 244

Tuzlar ..................................................................................................... 248
ÜNİTE 09
KİMYA HER YERDE
Yaygın Günlük Hayat Kimyasalları ......................................................... 264
Gıdalar ................................................................................................... 270
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR SİMYADAN KİMYAYA
1. Eski çağ insanları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi 4. I. Zengin olmak için değersiz metallerden altın elde
yanlıştır? etmek
II. Sonsuza kadar yaşamak için ölümsüzlük iksirini
A) Madde hakkındaki ilk deneyimlerini sınama - yanılma bulmak
yoluyla elde etmişlerdir.
III. Ham petrolden benzin elde etmek
B) Barınma ihtiyaçlarını karşılamak için mağara ve ağaç
kovuklarını kullanmışlardır. Yukarıdakilerden hangileri simyacıların temel amaçları
C) Elektroliz yöntemi ile bileşikleri elementlerine arasındadır?
ayrıştırmışlardır.
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) Hastalıkların tedavisinde nane, maydanoz ve safran
gibi bitkileri kullanmışlardır. D) II ve III E) I, II ve III
E) Giyim ihtiyaçlarını karşılamak için avladıkları
hayvanların kürklerini kullanmışlardır.
2. Eski çağ insanlarının hem hastalıkların tedavisinde

hem de yiyecekleri uzun süre saklamada kullandıkları
madde aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tuz B) Şap C) Cıva
D) Altın E) Kıbrıs taşı
5. Simya ve simyacılar ile ilgili aşağıdakilerden hangisi

yanlıştır?
A) Simyaya alşimi, simya ile uğraşanlara da alşimist

denir.
B) Simya çalışmaları felsefe, tıp, fizik, kimya, din,
astroloji ve metalürji gibi bilim dalları ile ilgilidir.
C) Simyacılar meraklı, şüpheci ve genelde yalnız
3. Simya ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? yaşayan, bir nevi filozof diyebileceğimiz insanlardır.
D) Simyacılar bilimsel çalışma yöntemleri kullanarak
A) Sınama - yanılmaya dayalı çalışmalar içerir.
deney ve gözlemlerini sistematik bir şekilde yapmış
B) Teorik temelleri yoktur.
ve teraziyi etkin bir şekilde kullanmışlardır.
C) Sistematik bilgi birikimi sağlamaz.
E) Simyacıların çalışmaları günümüzde de kullanılan
D) Bir bilim dalı olarak kabul edilir. birçok asit ve tuzun keşfedilmesini, araç-gereç ve
E) Kimya bilimine katkısı olmuştur. tekniklerin geliştirilmesini sağlamıştır.
1.C 2.A 3.D 4.C 5.D
6
2.
TEST
KAZANIM DAKLI SORULAR SİMYADAN KİMYAYA
1. • Eski çağ insanları ................... buharı ile ağartma 3. Aristo’ya göre birbirinin zıddı olan özellikler uygun bir
yaparak besinlerini uzun süre saklamışlardır. biçimde birleşerek dört ana elementi oluşturmaktadır.
• Van Helmont deneylerinde ilk defa ................... X
kullanarak kimyasal çalışmalara nicel özellik Kuru
kazandırmıştır.
• Simyacılar, hem değersiz madenleri altına Toprak Hava
dönüştürecek hem de ölümsüzlük sağlayacak bir
madde olduğunu düşündükleri ................... nı
Y Islak
bulmak için uğraşmışlardır.
Z
• Simyacıların damıtma işleminde kullandıkları deney
Buna göre yukarıdaki şemada X, Y ve Z ile gösterilen
aletinin adı ................... tir.
yerlere gelmesi gereken uygun ifadeler
Yukarıdaki cümlelerdeki boşluklar aşağıdaki ifadeler aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
ile doldurulduğunda hangisi açıkta kalır?
X Y Z
A) Terazi B) Felsefe taşı C) Filojiston
A) Su Soğuk Sıcak
B) Ateş Sıcak Su
D) Kükürt E) İmbik
C) Su Sıcak Ateş
D) Ateş Soğuk Su
E) Soğuk Su Ateş
4. Aristo’ya göre,
2. • İslam uygarlığının geliştiği dönemlerde yaptığı • sıcak ve ıslak özelliklere sahip element ......I...... dir.
çalışmalarla kimyanın bilim olma sürecine önemli • soğuk ve kuru özelliklere sahip element ......II...... dir.
katkıları olmuştur.
Buna göre, yukarıdaki boşluklara gelmesi gereken
• Günümüzdekilere benzer modern tarzda deney
uygun ifadeler aşağıdakilerden hangisinde doğru
araçları keşfetmiştir.
verilmiştir?
• Nitrik asit, sülfürik asit ve kral suyunun elde edilme
yollarını bulmuştur. I II
Yukarıda sözü edilen kişi aşağıdakilerden hangisidir? A) ateş toprak

B) su hava
A) A. Lavoisier B) Democritus C) hava su
C) Cabir bin Hayyan D) Ebubekir Er-Razi D) ateş hava
E) hava toprak
E) İbn-i Sina
1.C 2.C 3.D 4.E
8
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR KİMYA DİSİPLİNLERİ ve KİMYACILARIN ÇALIŞMA ALANLARI
1. Aşağıdakilerden hangisi “Kimya ne işe yarar?” 3. Aşağıdakilerden hangisi kimyanın bir alt disiplini
sorusunun cevaplarından biri olamaz? değildir?
A) Kanser gibi hastalıklara çare bulmaya çalışmak A) Analitik kimya B) Organik kimya
B) Suçluların bıraktığı kanıtları inceleyerek ipuçları C) Polimer kimyası D) Zooloji
bulmaya çalışmak
E) Fizikokimya
C) Çevre kirliliğini analiz ederek kirliliğin önlenmesi
noktasında çözüm aramak
D) Tarımsal verimi artırmak için yeni kimyasal ilaçlar
üretmek
E) Canlıları sınıflandırarak daha kolay incelenmesini
sağlamak
4. Afyon’da bir fabrikada çalışan kimyager, maden suyunun

analizinde içerdiği minerallerin cinsi ve miktarının
belirlenmesi ile ilgili bir görevdedir.
Buna göre, bu kimyager kimyanın hangi disiplininde

uzmanlaşmış olmalıdır?
A) Çevre kimyası B) Anorganik kimya
2. C) Termokimya D) Analitik kimya

Canlılarda hastalıkların
Toprağın verimini
teşhisi, önlenmesi ve artırıp daha fazla E) Elektrokimya
tedavisi amacıyla
ürün elde etmek için
kullanılan ilaç
kimyasal gübre üretimi
elde edilmesi
Kimya
Ham petrolün işlenmesi Tekstil ürünlerinin elde

ve petrol temelli edilmesi ve işlenip
ürünlerin elde edilmesi boyanması
Deniz suyu ya da atık 5. • H2O • H2SO4 • CaCO3

suların arıtılarak içilebilir
ve kullanılabilir hale Yukarıdaki gibi maddelerin özellikleri ve tepkimeleri
getirilmesi ile ilgilenen kimyanın alt disiplini aşağıdakilerden
hangisidir?
Yukarıdaki kavram haritasında verilenlerden kaç
tanesi kimyanın başlıca uğraş alanları içerisinde yer A) Organik kimya B) Fizikokimya
alır?
C) Polimer kimyası D) Anorganik kimya
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 E) Analitik kimya
1.E 2.E 3.D 4.D 5.D
10
2.
TEST
KAZANIM DAKLI SORULAR KİMYA DİSİPLİNLERİ ve KİMYACILARIN ÇALIŞMA ALANLARI
1. Aşağıda kimyanın bazı alt dallarının çalışma alanları ile 3. Öğrencilere uygulanan bir mini sınavda 3 tane bilgi
ilgili bilgiler verilmiştir. verilmiş ve öğrencilerden bu bilgileri doğru (D) ve yanlış
(Y) olarak değerlendirmeleri istenmiştir. Verilen bilgiler ve
I. Maddenin kimyasal bileşenlerini, madde içerisindeki öğrencilerin cevapları aşağıdaki tabloda verilmiştir.
miktarlarını nitel ve nicel olarak inceler.
II. Kimyasal sistemlerin özellik ve davranışlarını Bilgi Naz Can Ali Ece Eda
inceler ve bu özellik ve davranışların sonucunda I İçme suyu analizi ve kalite
ortaya çıkan yasaları belirler. kontrolü analitik kimyanın D Y D Y D
III. Kimyasal bileşik ve olayları kullanarak toplu çalışma alanına girer.
üretimlerde ürünün verimini ve kalitesini artırmanın
II Tekstil sanayisinde
yanında maliyetini düşürmek için yapılan
kullanılan naylon,
çalışmaları kapsar.
polyester gibi maddelerin Y D D Y D
IV. Suçluları ortaya çıkarmak için bir suç ile ilgili iz sentezlenmesi endüstriyel
bırakan bulguları inceler. kimya ile ilgilidir.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi ile ilgili bir bilgi III Olay yeri inceleme
yoktur? ekibinde çalışan bir
polisin adli kimya D D D Y Y
A) Endüstriyel kimya B) Organik kimya alanında uzmanlaşmış
C) Adli kimya D) Analitik kimya olması gerekir.
E) Fizikokimya Buna göre, hangi öğrenci bu mini sınavdan en yüksek

puanı alır?
A) Naz B) Can C) Ali D) Ece E) Eda
2. Aşağıdaki kimya disiplinlerinden hangisinin çalışma

alanı ile ilgili verilen örnek yanlıştır?
Kimya disiplini Örnek
A) Polimer kimyası Plastik üretimi

B) Elektrokimya Pil üretimi
C) Biyokimya İdrar ve kan tahlili
D) Fizikokimya Bir maddenin kimyasal analizi
E) Organik kimya Ham petrolün işlenmesi
1.B 2.D 3.A
12
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR KİMYANIN SEMBOLİK DİLİ
1. Kimyanın sembolik dili ile ilgili, 4. Sert (katı) sabun günlük hayatta yaygın olarak kullanılan
temizlik maddelerinden biridir.
I. Elementleri semboller ile göstermek bilimsel
çalışmalarda ortak bir dil ve kolaylık sağlar. Buna göre, formülü C17H35COONa olan sert sabunun
yapısında aşağıdaki elementlerden hangisi bulunmaz?
II. Elementlerin isimleri her dilde aynı olsa da
sembolleri farklıdır.
A) Kükürt B) Karbon C) Oksijen
III. Günümüzde elementler isimlerinden türetilen bir
ya da iki harften oluşan sembollerle gösterilir. D) Sodyum E) Hidrojen
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
5. Aşağıda bazı elementlerin sembolleri verilmiştir.
•B • Hg • Fe • Li
Buna göre, aşağıda adı verilen elementlerden

hangisinin sembolü yukarıda yoktur?
2. Aşağıda sembolleri verilen elementlerden hangisinin
adı yanlış verilmiştir? A) Demir B) Berilyum C) Cıva
Sembol Element adı D) Lityum E) Bor
A) Mg Magnezyum
B) Pb Kurşun
C) Br Baryum
D) F Flor
E) Cu Bakır
6.
Element Sembolü
I Fosfor a P
3. Aşağıda adları verilen elementlerden hangisinin II Kükürt b S

sembolü yanlış verilmiştir?
III Potasyum c K
Element Sembol
Yukarıdaki elementlerin sembollerinin eşleştirilmesi
A) Çinko Sn aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
B) Gümüş Ag
C) Klor Cl A) B) C) D) E)
I a I a I b I b I c
D) Azot N II b II c II c II a II b
E) Kalsiyum Ca III c III b III a III c III a
1.C 2.C 3.A 4.A 5.B 6.A
14
2.
TEST
1. Bileşiklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 3.

Bileşik
A) Saf maddelerdir.
B) Farklı cinste atom içerirler.
C) Fiziksel yöntemlerle bileşenlerine ayrılırlar. No CaS NO
D) Kendisini oluşturan elementlerin özelliklerini I II III
göstermezler.
E) Bileşenleri arasında belirli bir kütle oranı vardır. O2 Tuzlu su
IV V

tanesi bileşiktir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
2. Aşağıda X, Y ve Z maddelerinin tanecik modelleri

verilmiştir.
4. X ve Y saf maddeleri ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
• X, formülle gösterilir.
• Y, fiziksel ve kimyasal yollarla bileşenlerine ayrılmaz.
X Y Z
Buna göre, bu maddeler aşağıdakilerden hangisi Buna göre, bu maddeler aşağıdakilerden hangisi
olabilir? olabilir?
X Y Z X Y
A) He O2 Cl2 A) NaCl Na
B) O3 CaS CO B) Tuzlu su NaCl
C) Ne N2 HCl C) NaCl H2O
D) He NO H2 D) Tuzlu su Na
E) O3 F2 NaCl E) Na H2O
1.C 2.C 3.B 4.A
16
3.
TEST
1. Aşağıdakilerden hangisi elementler için doğru 4. HNO3 bileşiği ile ilgili,

bileşikler için yanlıştır?
I. Yaygın adı kezzaptır.
A) Saf madde olma II. Sistematik adı hidrojen nitrattır.
B) Formülle gösterilme III. Yapısında 5 farklı cins atom vardır.
C) Aynı tür atomlardan oluşma
D) Belirli koşullarda erime ve kaynama noktasının sabit
olması A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) Fiziksel yöntemlerle bileşenlerine ayrılma
D) I ve III E) II ve III
2. I. Farklı tür atom içerme

II. Belirli koşullarda ayırt edici özelliklerin sabit olması 5. Aşağıda formülleri verilen bileşiklerden hangisinin
yaygın adı yanlış verilmiştir?
III. Kimyasal yöntemlerle bileşenlerine ayrılma
Yukarıdaki özelliklerden hangileri tüm saf (arı) Formül Yaygın adı

maddeler için geçerlidir?
A) NaCl Yemek tuzu
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III B) CaCO3 Kireç taşı
D) II ve III E) I ve III C) H2SO4 Zaç yağı
D) HNO3 Tuz ruhu
E) NaOH Sud kostik
3. X, Y ve Z maddeleri ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
X Y Z
Farklı cins atom içermez içerir içerir 6. Yaygın adı asetik asit (sirke asidi) olan bileşiğin,
Ayırt edici özellikleri belirli değişken belirli
I. kaç tür atom içerdiği,
Buna göre, bu maddeler aşağıdakilerden hangisi gibi II. bir molekülündeki toplam atom sayısı
olabilir?
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
X Y Z
I II
A) Oksijen Yemek tuzu Amonyak A) 3 5
B) Kalsiyum Şekerli su Hava B) 2 5
C) Alkol Hava Su C) 3 8
D) Argon Çelik Sud kostik D) 2 8
E) Kurşun Ozon Su E) 3 6
1.C 2.B 3.D 4.C 5.D 6.C
18
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR KİMYA UYGULAMALARINDA İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ
1. Aşağıdakilerden hangisi doğal dengeyi bozan, 3. Tehlike işareti Anlamı

çevreye ve canlılara zarar veren unsurlardan biri
değildir?
I. Radyoaktif
A) Petrol ürünleri ve kömür yakıtlardan çıkan gazlar
B) Yenilenebilir ve temiz enerji kaynaklarının
kullanılması
II. Yanıcı
C) Endüstriyel ve evsel atıkların çevreye gelişigüzel
bırakılması
D) Tarımda bilinçsizce ve gereğinden fazla kimyasal
gübre kullanılması III. Yakıcı
E) Uzun yıllar doğada parçalanmayan plastik

malzemelerin yaygın kullanılması
Yukarıdaki tehlike işaretlerinden hangilerinin anlamı
yanlış verilmiştir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
2. Aşağıdaki güvenlik amaçlı temel uyarı işaretlerinden

hangisinin anlamı yanlış verilmiştir?
A) B) C)
4. Aşağıdaki güvenlik uyarı işaretlerinden hangisi hava,

su veya toprağa karıştığında uzun süre
Korozf Zehrl Patlayıcı parçalanmayan ve çevreye zararlı etkileri yıllarca
devam eden maddeleri ifade eder?
D) E)
A) B) C) D) E)
Tahrş edc Çevreye yararlı
1.B 2.E 3.E 4.D
20
2.
TEST
1. Bir kimyasal maddenin ambalaj 3. Bir kimyasal maddenin üzerindeki etikette bulunan
etiketinde yandaki güvenlik uyarı aşağıdaki güvenlik uyarı işaretleri ile ilgili,
işareti varsa bu madde için,
Uyarı işareti Açıklama
I. Ağız, deri veya solunum yolu ile zehirlenmelere Yanıcı maddeler ile teması
neden olur. halinde onları tutuşturup
I.
II. Cıva gibi ağır bir metal, asbest veya klor gazı yanmasına yol açan bir
olabilir. maddedir.
III. Herhangi bir temas halinde derhal tıbbi yardım

Gözleri, deriyi ve kıyafetleri
alınmalıdır.
II. korumak için özel önlem
yargılarından hangileri doğrudur? alınmalıdır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III Ateşten, ısıdan, darbeden ve

III. sürtünmeden uzak tutulması
D) II ve III E) I, II ve III gereken maddedir.
verilen açıklamalardan hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
2. Ambalaj etiketinde şekildeki güvenlik

uyarı işareti bulunan bir kimyasal
madde ile ilgili,
4. Bir kimyasal madde ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
• Metalleri ve canlı dokuları aşındırabilen bir maddedir.

I. Canlı hücrelerde tahribata neden olan görünmez
• Deriye ve göze zarar verebilir.
ışın yayıcı bir maddedir.
• Buharı solunum yoluyla alınmamalı ve bu madde ile
II. Ciltte ve gözde aşındırıcı etkiye sahip asit veya baz
çalışırken koruyucu giysi giyilmelidir.
gibi bir maddedir.
III. Mümkün olduğunca uzak durulmalı ve temas Buna göre, kimyasal maddenin ambalajı üzerinde
edilmemelidir. aşağıdaki güvenlik uyarı işaretlerinden hangisi
kesinlikle bulunmalıdır?
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) B) C) D) E)
1.E 2.C 3.E 4.C
22
3.
TEST
1. Laboratuvarda kullanılan aşağıdaki deney 3. İçinde bazı kimyasal reaksiyonların gerçekleştirildiği,

malzemelerinden hangisinin adı yanlış verilmiştir? çözelti hazırlamada, ısıtma ve kaynatma işlemlerinde
ve geri soğutucuya takılarak çeşitli deney
A) B) C) düzeneklerinin hazırlanmasında kullanılan cam
malzeme aşağıdakilerden hangisidir?
A) B) C)
Deney tüpü Erlenmayer Büret
D) E)
Beherglas Dereceli Ayırma
silindir hunusi
D) E)
Ayırma hunusi Balon joje Cam balon
Büret
4. Deney aleti Kullanım amacı
I. Çözelti hazırlama, maddelerin

karıştırılması, ısıtma ve kristallen-
dirme gibi işlemlerde kullanılır.
Beherglas
II.
2. • Çok hassas ve az miktardaki sıvı hacimlerinin
ölçümünde, sıvı maddeleri istenilen ölçüde bir Titrasyon işlemlerinde ve belirli
kaptan diğer kaba aktarmada kullanılan cam miktarda sıvı alınmasında
malzemelere .......I....... adı verilir. kullanılır.
• Sıvı - sıvı heterojen karışımların kontrollü bir şekilde

ayrılmasını sağlayan cam malzemelere .......II.......
Büret
adı verilir.
III.
Yukarıdaki cümlelerdeki boşluklara gelmesi gereken Çözeltilerin hazırlanması ve
ifadeler aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? saklanması, buharlaştırma,
kristallendirme, süzme ve
I II titrasyon işlemlerinde
kullanılır.
Erlenmayer
A) Beherglas Büret
Yukarıdaki deney aletlerinden hangilerinin kullanım
B) Pipet Ayırma hunisi
amacı doğru verilmiştir?
C) Erlenmayer Büret
D) Pipet Balon joje A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
E) Erlenmayer Ayırma hunisi

1.C 2.B 3.D 4.E
24
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1 KİMYA BİLİMİ
1. I. Değersiz metallerden altın elde etme ve ölümsüzlük 3. Bir sporcu 2021 Kış Olimpiyatlarında altın madalya
iksirini bulma çalışmalarıdır. almıştır. Daha sonra doping kullandığı gerekçesi ile
II. Maddenin yapısını, bileşimini ve maddelerin madalyası geri alınmıştır.
birbiriyle olan etkileşimlerini inceler. Buna göre sporcunun doping olarak kullandığı
III. Sınama - yanılmaya dayalı yöntemler kullanılır. kimyasalın tespiti hangi kimya disiplininin uğraş
IV. Bilimsel çalışma yöntemleri kullanılır. alanına girer?
Yukarıdakilerden hangileri simya, hangileri kimya ile A) Elektrokimya B) Polimer kimyası

ilgilidir? C) Adli kimya D) Fizikokimya
E) Anorganik kimya
Simya Kimya
A) I ve III II ve IV
B) I ve IV II ve III
C) II ve IV I ve III
D) II ve III I ve IV
E) I ve II III ve IV
4. J. Priestley, 18. yüzyılda yaptığı bir deneyde HgO’yu

ısıttığında Hg metali ile birlikte bir gaz açığa çıktığını
gözlemlemiştir. Açığa çıkan gazın mumun alevini parlattığını
ve farelerin daha uzun yaşamasını sağladığını farketmiştir.
J. Priestley’in kendi döneminde ne olduğunu

anlayamadığı bu gaz aşağıdakilerden hangisidir?
A) Azot B) Hidrojen C) Oksijen

2. Aristo’nun dört elementi ve bu elementleri oluşturan
özellikler yandaki şekilde verilmiştir.
D) Metan E) Karbon dioksit
ATEŞ
Kuru Sıcak
TOPRAK HAVA
Soğuk Islak
SU
Buna göre, oda koşullarında bulunan aşağıdaki

maddelerden hangisinin özellikleri Aristo’ya göre
A) Demir: Kuru + Soğuk 5. Aşağıda adları verilen elementlerden hangisi tek harf
B) Azot: Sıcak + Islak ile sembolize edilir?
C) Limonata: Soğuk + Islak
A) Alüminyum B) Çinko C) Kükürt
D) Yemek tuzu: Kuru + Sıcak
E) Mürekkep: Soğuk + Islak D) Helyum E) Kalay
1.A 2.D 3.C 4.C 5.C
26
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
2 KİMYA BİLİMİ
1. I. Teorik temellerinin olmaması 4. 2019 Nobel Kimya Ödülleri, günümüzde cep

II. Sistematik bilgi birikimi sağlamaması telefonlarından dizüstü bilgisayarlara kadar çok sayıda
elektronik araçta kullanılan lityum iyon pilleri üzerine
III. Sınama - yanılmaya dayalı çalışmalar içermesi
yaptıkları çalışmalardan dolayı B. Goodenough,
Yukarıdakilerden hangileri simyanın bir bilim dalı M. Stanley ve Akira Yoshino isimli bilim insanlarına
olarak kabul edilmemesinin nedenlerindendir? verilmiştir.
Buna göre, 2019 Nobel Kimya Ödüllerini kazandıran

çalışmalar kimyanın hangi alt disiplini ile ilgilidir?
A) Analitik kimya B) Fizikokimya
C) Anorganik kimya D) Polimer kimyası
E) Organik kimya
2. Saf bir madde ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
• Hâl değişim sıcaklıkları dışında homojendir.

• Aynı cins atomlardan oluşur.
• Molekül yapılıdır.
Buna göre, bu madde aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Na B) O2 C) CO2 D) NaCI E) H2O
5. Murat Öğretmen kimya dersinde bileşikler konusunu

işlerken tahtaya “NH3” yazarak öğrencilerine soruyor:
“Arkadaşlar NH3 bileşiğinin sadece formülüne bakılarak

bu bileşik ile ilgili sizce hangi bilgilere ulaşabiliriz?”
Bazı öğrencilerden şu cevaplar geliyor:
3. I. Terazinin kullanılmaya başlanması Mazhar: Ben hangi elementlerden oluştuğunu anlarım.
II. A. Lavoisier’in yanma, solunum ve kütle korunumu Fuat: Bence bir molekülünde kaç tane atom olduğu anlaşılır.
üzerine yaptığı çalışmalar
Özkan: Bence elementlerin kütlece birleşme oranı
III. R. Boyle’nin element ve bileşikler üzerine getirdiği hesaplanabilir.
yaklaşımlar
Buna göre, Murat Öğretmen öğrencilerden
Yukarıdakilerden hangileri simyanın kimyaya söylediklerini ispat etmelerini istediğinde hangi
dönüşmesi sürecinde etkili olmuştur? öğrenciler sıkıntı yaşar?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II A) Mazhar B) Fuat C) Özkan
D) I ve III E) I, II ve III D) Mazhar ve Fuat E) Fuat ve Özkan
1.E 2.B 3.E 4.B 5.C
28
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
3 KİMYA BİLİMİ
1. Simya döneminde keşfedilen X ve Y maddeleri ile ilgili 3. Sert ve yumuşak su arasındaki farklılıkları belirlemek için
aşağıdaki bilgiler veriliyor. yapılan bir deneyde kullanılacak araç ve gereçler aşağıda
verilmiştir.
X: Fenikelilerin deniz kenarında kum üzerinde soda
taşlarını kullanarak yemeklerini pişirmeleri sırasında
keşfedilmiştir.
Araç ve gereçler
Y: Ölümsüzlük iksiri arayışı sırasında bazı elementlerin
güherçilesinden oluşan karışıma odun kömürü • Saf su • Beherglas
serpilmesiyle keşfedilmiştir. • Maden suyu • Kibrit
• İspirto ocağı • Bardak
Buna göre, bu maddeler aşağıdakilerden hangisinde
• Sabun • Saat camı
doğru olarak verilmiştir?
• Musluk suyu • Sac ayağı
X Y
A) Cam Barut
B) Mum Sabun Buna göre, bu deney föyünde,
C) Cam Mürekkep
D) Mum Barut
E) Mürekkep Sabun
I II III IV
yukarıdaki güvenlik işaretlerinden hangileri

bulunmalıdır?
A) I ve III B) II ve IV C) I, II ve III
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
2. Saf olduğu bilinen bir madde ile ilgili aşağıdakilerden

hangisi kesinlikle doğrudur?
A) Formülle gösterilir.
B) Aynı cins atomlardan oluşur.
C) Belirli koşullarda ayırt edici özellikleri sabittir.
D) Fiziksel yöntemlerle bileşenlerine ayrılır.
E) Farklı cins atomlardan oluşur.
1.A 2.C 3.C
30
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
4 KİMYA BİLİMİ
1. “JJ Becher “ateş” elementinin yanması sırasında havanın 3. Banu, Hasan ve Merve doktora giderek rahatsızlıklarını
bir kısmının kaybolduğunu ve geriye yanma için elverişsiz şöyle dile getiriyorlar:
bir atık bıraktığını tespit etmiştir. O dönemde havanın
kaybolan bu kısmı “filojiston” (ateş ruhu) olarak Banu: Kendimi yorgun ve halsiz hissediyorum.
adlandırılmıştır. JJ Becher’e göre metal oksitler birer Saçlarım dökülmeye, tırnaklarım incelmeye
element, metaller ise kül ve filojistondan oluşan birer başladı. Ayrıca kansızlık var.
bileşiktir.” Hasan: Tansiyon ölçümlerim yüksek çıkmaya
başladı. Vücudumun bazı yerlerinde ödem
Yukarıdaki paragrafa göre Becher’in söylediği,
ve damarlarımda sertlik oluşmaya başladı.
I. havanın bir kısmının kaybolması, Merve: Kalp ritmimde biraz sıkıntı var. Böbreklerim iyi
II. metal oksitlerin element olması, çalışmıyor. Hiperkalemiden şüpheleniyorum.
III. metallerin kül ve filojistondan oluşan bileşik olması Doktor hepsini dinledikten sonra ayrı ayrı şu teşhisleri
koyuyor:
yukarıdaki ifadelerden hangileri günümüzde
geçerliliğini yitirmiştir?
• Banu için: Fe eksikliği var.
• Hasan için: Na fazlalığı var.
D) II ve III E) I, II ve III • Merve için: Pb eksikliği var.
Buna göre, doktorun hangileri için koyduğu teşhis

yanlıştır?
A) Banu B) Hasan C) Merve
D) Banu ve Hasan E) Hasan ve Merve
2. Aşağıdaki olaylardan hangisi ile ilgili kimya disiplini

Olay Kimya disiplini

A) Metallerin kimyasal özelliklerinin Anorganik kimya
incelenmesi
B) DNA yapısının incelenmesi Biyokimya
C) Tepkime hızı ve davranışlarının Fizikokimya

incelenmesi
D) PVC’nin özelliklerinin geliştirilmesi Elektrokimya
E) Atık sulardaki ağır metallerin Analitik kimya

miktarının ölçülmesi
1.E 2.D 3.C
32
Orıjinal BY
® Sorular
MAD
E
1. MÖ 384-322 yılları arasında yaşamış olan Aristo’yu bir 3. Bir kimya öğretmeni okuldaki dolabının kilidini açmak için
zaman makinesi ile günümüze getirirsek, elementlerin sembollerinden oluşan bir şifre sistemi
geliştirmiştir. Bu şifre sisteminde elementlerin sembolleri
I. su,
yanyana yazıldığında dört çocuğundan herhangi birinin
II. toprak, ismi oluştuğu an dolabın kilidi açılmaktadır.
III. hava,
Buna göre, aşağıdaki elementlerin sembolleri yanyana
IV. ateş yazıldığında hangisinde dolabın kilidi açılmaz?
yukarıdakilerden hangilerini element olarak

A) Baryum, Hidrojen, Argon
sınıflandırdığı için pişman olur?
B) Alüminyum, Fosfor
A) Yalnız I B) II ve IV C) I ve III C) Kalsiyum, Çinko, Azot
D) Selenyum, Sodyum
E) Nikel, Hidrojen, Astatin
4. Isırgan otunun yapraklarına temas edildiğinde ciltte tahrişe

neden olan formik asit, histamin, serotonin gibi kimyasal
maddeler deriye geçer. Bu maddeler sinir hücreleri
2. arasındaki iletişimi sağlar. Bağışıklık sisteminin bir parçası
olarak görev yapan histamin, beyaz kan hücrelerinin ve bazı
proteinlerin iltihaplı bölgeye geçişini hızlandırır ve yangıya
sebep olur. Deride, kızarıklığa, kaşıntı ve uyuşmaya neden
olan ısırgan otu, çok eski zamanlardan beri kaslardaki ve
eklemlerdeki ağrıları iyileştirmek için ilaç yapılan bir bitkidir.
Yukarıdaki makaleye göre,

Penguen Penguinone
“Penguinone” organik bileşiği, ismini iki boyutlu molekül I. Adı geçen bileşikler organik kimya ve biyokimya
yapısının penguene benzemesinden dolayı almıştır. disiplinleri ile ilgilidir.
II. Isırgan otunun kullanımı eczacı ve kimyager meslek
Bileşiğin kapalı formülü C10H14O olduğuna göre
alanlarına girer.
penguinone bileşiğinin yapısında,
III. Isırgan otundan faydalanma çabaları simya
I. Karbon II. Hidrojen III. Oksijen IV. Azot dönemine dayanır.
elementlerinden hangilerinin bulunduğu söylenebilir? yargılarından hangileri çıkarılabilir?
A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV D) II ve III E) I, II ve III
1.E 2.C 3.C 4.E
34
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR ATOM MODELLERİ
1. • Elementler atom adı verilen son derece küçük, 4. Thomson, “üzümlü kek” diye anılan atom modelinde;
içi dolu, parçalanamayan kürelerden oluşur. kekteki üzümleri .....I..... lara, kekin hamur kısmını ise
• Bir elementin tüm atomları birbiri ile tamamen aynı, .....II..... lara benzetmiştir.
farklı elementlerin atomları ise birbirinden farklıdır. Yukarıdaki boşluklara gelmesi gereken uygun ifadeler
Yukarıdaki görüşler hangi atom modeline aittir?
A) Dalton B) Thomson I II
A) proton elektron
C) Rutherford D) Bohr
B) nötron proton
E) Modern
C) elektron proton
D) proton nötron
E) elektron nötron
2. Dalton atom modelinin varsayımları,
I. kütlenin korunumu,
II. sabit oranlar,
III. katlı oranlar
yasalarından hangilerini destekleyerek açıklar?
5. Thomson atom modelinde öne sürülen;

3. Aşağıdakilerden hangisi Thomson atom modeline ait
değildir? I. Atom, içinde gömülmüş halde elektronlar bulunan
pozitif yüklü bir küre şeklindedir.
A) Atomlar, yaklaşık çapı 10–10 m olan içi dolu, nötr II. Nötr bir atomda pozitif ve negatif yük sayısı birbirine
kürelerdir. eşittir.
B) Atomun çekirdek dışında kalan çok büyük bir kısmı III. Elektronların kütlesi atomun kütlesi yanında ihmal
boşluktur. edilebilecek kadar küçüktür.
C) Artı yüklü protonlar ve eksi yüklü elektronlar küre
yukarıdaki görüşlerden hangileri günümüzde
içerisinde homojen olarak dağılmıştır.
geçerliliğini yitirmiştir?
D) Atomlarda pozitif yüklere eşit sayıda negatif yük
bulunur. A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
E) Elektronların kütlesi atomun kütlesi yanında ihmal
edilecek kadar küçüktür. D) I ve III E) II ve III
1.A 2.E 3.B 4.C 5.A
36
2.
TEST
KAZANIM DAKLI SORULAR ATOM MODELLERİ
1. Bohr atom modeli ile ilgili, 3. Bohr atom modeliyle ilgili aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır?
I. Her yörünge K, L, M... gibi bir harf ya da 1, 2, 3...
gibi bir n değeri ile gösterilir. A) Bir atomdaki elektronlar çekirdekten belirli uzaklıktaki
II. Yüksek enerji düzeyinde bulunan bir elektron düşük dairesel yörüngelerde hareket ederler.
enerji düzeyine inerse aradaki enerji farkına eşit B) Bir atomdaki elektronlar en düşük enerji düzeyinde
miktarda ışık (foton) yayar. bulunmak ister.
III. Atomdaki elektron çekirdeğe en yakın olan C) Elektronların çekirdek etrafında bulunmaları elektron
yörüngede (n = 1) bulunur. Bu yörünge en düşük bulutu modeli ile açıklanır.
enerji düzeyi yani uyarılmış haldir.
D) Çekirdekten uzaklaştıkça yörüngenin ve elektronun
yukarıdakilerden hangileri doğrudur? enerjisi artar.
E) Her yörüngenin belirli bir enerjisi vardır ve elektron
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II bulunduğu yörüngenin enerjisini alır.
4.
I Thomson a
2. Bohr atom modeline göre,
• Bir atomun elektronları en düşük enerji düzeyinde

bulunmak ister. Bu düzeye .....I..... adı verilir.
• Bir atoma dışarıdan enerji verilerek elektronun daha II Rutherford b
yüksek enerji düzeyine geçmesine .....II..... adı
verilir.
Yukarıdaki boşluklara gelmesi gereken uygun ifadeler

aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? III Bohr c
I II
A) Temel hal Uyarılmış hal Yukarıda verilen bilim insanlarının önerdiği atom
modellerinin eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde
B) Uyarılmış hal Temel hal
doğru verilmiştir?
C) Temel hal Dursun hal
A) B) C) D) E)
D) Medeni hal Uyarılmış hal I a I a I b I b I c
II b II c II a II c II b
E) Bayrampaşa sebze hali Geyik hali
III c III b III c III a III a
1.C 2.A 3.C 4.A
38
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR ATOMUN YAPISI
1.
35 –
CI iyonu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 4. X+ ve
11
16 2–
Y iyonlarının elektron sayıları eşittir.
17
X+ in nötron sayısı Y2– nin nötron sayısından 4 fazla

A) Atom numarası 17’dir.
olduğuna göre X+ in kütle numarası kaçtır?
B) Proton sayısı 17’dir.
C) Elektron sayısı 16’dır. A) 21 B) 22 C) 23 D) 24 E) 25
D) Nötron sayısı 18’dir.
E) Kütle numarası 35’tir.
80 2–
5. X iyonunda nötron sayısı elektron sayısından 10
2. Elektron sayısı 10, nötron sayısı 14 olan +3 yüklü bir fazladır.
iyonun kütle numarası kaçtır?
Buna göre, X elementinin proton sayısı kaçtır?
A) 25 B) 26 C) 27 D) 28 E) 29
A) 34 B) 36 C) 39 D) 42 E) 44
Cu+ Cu2+
63 65
3. 29
ve 29
tanecikleri ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi aynıdır?
A) Çekirdek yükü B) İyon yükü 6. Br– ve Br5+ iyonlarındaki toplam elektron sayısı 66
C) Elektron sayısı D) Nötron sayısı olduğuna göre Br atomunun atom numarası kaçtır?
E) Kütle numarası A) 35 B) 36 C) 37 D) 38 E) 39
1.C 2.C 3.A 4.C 5.A 6.A
40
2.
TEST
1. Nötr X atomu 1 tane elektron aldığında 3. X, Y ve Z element tanecikleri ile ilgili aşağıdaki bilgiler
aşağıdakilerden hangisi yanlış olur? veriliyor.
A) –1 yüklü iyonu oluşur. • X’in proton sayısı elektron sayısından fazladır.
B) Fiziksel ve kimyasal özellikleri değişir. • Y ve Z’nin aynı koşullarda fiziksel özellikleri farklı,
kimyasal özellikleri aynıdır.
C) Çekirdeğin çekim gücü azalır.
D) Çekirdeğindeki toplam tanecik sayısı değişmez. Buna göre,
E) Elektron başına düşen çekim kuvveti azalır.
I. X katyondur.
II. Y ve Z aynı elemente aittir.
III. Y ve Z’nin nötron sayıları farklıdır.
2. Xa, Yb ve Zc tanecikleri ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
Tanecik p, n ve e ilişkisi 4. I. 12
Mg II. 12
Mg2+ III. 9
F–
Yukarıdaki tanecikler için,

Xa n>p=e
X: Çekirdeğin çekim gücü
Yb n=p>e
Y: Elektron başına düşen çekim kuvveti
c
Z e=n>p
niceliklerinin karşılaştırılması aşağıdakilerden
hangisinde doğru verilmiştir?
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Xa nötr, Yb katyon, Zc anyondur. X Y
B) a, b ve c değerleri arasındaki ilişki c < a < b A) I = II > III II > I > III
şeklindedir. B) II > I > III I > III > II
a
C) X nın kütle numarası atom numarasının iki katından
C) I > II = III II > III > I
fazladır.
D) III > I > II II > I > III
D) Yb’nin kütle numarası atom numarasının iki katıdır.
E) I = II > III I > III > II
E) Zc nin atom numarası kütle numarasının yarısıdır.
1.C 2.E 3.E 4.A
42
3.
TEST
1. proton nötron elektron 3. İyon p sayısı e sayısı kütle numarası

–
X 17 37
2+
Y 18 40
X Y Z Yukarıdaki bilgilere göre X– ve Y2+ iyonları ile ilgili,
Yukarıda proton, nötron ve elektron sayıları şematize I. İzotopturlar.

edilen X, Y ve Z atomları ile ilgili aşağıdakilerden II. İzotondurlar.
hangisi yanlıştır? III. İzobardırlar.
IV. İzoelektroniktirler.
A) X hidrojen, Y döteryum, Z trityumdur.
B) İzotop atomlardır. yargılarından hangileri doğrudur?
C) Fiziksel özellikleri farklıdır.
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) Kimyasal özellikleri aynıdır.
E) Oksijen atomu ile yaptıkları bileşiklerin formülleri D) I ve IV E) II ve IV
farklıdır.
2. p sayısı
X Y
b
Z
a
n sayısı
a b
Nötr X, Y ve Z atomları için proton sayısı – nötron sayısı

grafiği verilmiştir.
Buna göre,
4. 25
X2+ ve 56 3+
Y iyonları ile ilgili,
I. X ve Y izotoptur.
• İzoelektroniktirler.
II. X ve Z izotondur.
• İzotondurlar.
III. Y ve Z izobardır.
bilgileri veriliyor.
Buna göre, 25X2+ iyonunun kütle numarası
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II aşağıdakilerden hangisidir?
D) I ve III E) I, II ve III A) 52 B) 53 C) 54 D) 55 E) 56
1.E 2.C 3.E 4.D
44
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR PERİYODİK SİSTEM
1. Mendeleyev’in öngördüğü periyodik sistem ile ilgili, 3. Periyodik sistemin tarihsel gelişimine önemli katkıları
olan Mendeleyev ve Moseley’in elementleri hangi
I. Elementler artan atom numaralarına göre özelliklerine göre sıraladığı aşağıdakilerden
sıralanmıştır. hangisinde doğru verilmiştir?
II. Özellikleri önceden tahmin edilen bazı elementler
için boş yer bırakılmıştır. Mendeleyev Moseley
III. Benzer özellikte olan elementler aynı dikey A) Atom numarası Atom kütlesi
sütunlarda bulunur.
B) Atom kütlesi Atom numarası
yukarıdakilerden hangileri doğrudur? C) Atom kütlesi Nötron sayısı
D) Atom numarası Nötron sayısı
E) Nötron sayısı Atom numarası
2. Periyodik sistem ile ilgili çalışmalar yapan bir bilim insanı

ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
• X ışınları ile yaptığı deneyler sonucunda

elementlerin atom numaralarını bulmuş ve kimyasal
özelliklerin atom numarasına bağlı olduğunu
belirlemiştir.
• Periyodik sistemin artan atom numaralarına göre 4. Modern periyodik sistem ile ilgili aşağıdakilerden
düzenlenmesini önermiş ve böylece bugünkü hangisi yanlıştır?
modern periyodik tablonun temellerinin atılmasını
sağlamıştır. A) Elementler artan atom numaralarına göre
düzenlenmiştir.
Buna göre, bu bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir? B) Yatay sıralara periyot, düşey sütunlara grup denir.
A) J. Döbereiner B) J. Newlands C) Geçiş metalleri 4. periyotta başlar.

D) Aynı periyottaki elementlerin kimyasal özellikleri
C) H. Moseley D) W. Ramsey
benzerdir.
E) G. Seaborg E) Lantanitler ve aktinitler iç geçiş elementleridir.
1.D 2.C 3.B 4.D
46
2.
TEST
1. 4. X elementi ile ilgili,

Element Periyodik cetveldeki yeri 12
X 2. periyot 7A grubu I. Elektron içeren katman sayısı 3’tür.

II. Periyodik cetvelin 3. periyot 2A grubunda bulunur.
Y 3. periyot 5A grubu
III. +2 yüklü iyonu dublet kuralına uyar.
Z 3. periyot 3A grubu
Periyodik cetveldeki yerleri belirtilen elementlerin
atom numaraları arasındaki ilişki aşağıdakilerden A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
A) X > Y > Z B) Y > Z > X C) X > Z > Y
D) Y > X > Z E) Z > Y > X
2. 12
X2+ ve Y3– iyonları izoelektronik olduğuna göre Y
elementinin periyodik cetveldeki yeri aşağıdakilerden
hangisidir?
A) 2. periyot 8A B) 2. periyot 5A
C) 2. periyot 7A D) 3. periyot 5A
E) 3. periyot 7A
5. X+ ve Y– iyonlarının katman elektron dizilimleri aşağıda
verilmiştir.
3.
Periyodik Değerlik
+ –
Element sistemdeki yeri elektron sayısı X Y
X 1. periyot 8A 8 Buna göre, nötr X ve Y atomları ile ilgili,

2
9
Y 2. periyot 7A 7 I. periyodik cetveldeki yerleri,
Z 3. periyot 1A 1 II. elektron içeren katman sayıları,

19
III. kimyasal özellikleri
Yukarıdaki X, Y ve Z elementleri ile ilgili verilen
niceliklerinden hangileri farklıdır?
bilgilerden hangilerinde yanlışlık yoktur?

A) Yalnız X B) Yalnız Y C) Yalnız Z
D) X ve Y E) Y ve Z
1.B 2.B 3.B 4.C 5.E
48
3.
TEST
1. Metallerin genel özellikleri ile ilgili aşağıdaki 4.

ifadelerden hangisi yanlıştır? Y
X Z
A) Oda koşullarında (25°C) civa hariç katı haldedirler. T
B) Isı ve elektriği iyi iletirler.
C) Elektron vermeye yatkın olduklarından bileşiklerinde
sadece negatif değerlik alırlar.
D) Ametaller ile iyonik yapılı bileşik oluşturabilirler. Yukarıdaki periyodik cetvelde yerleri belirtilen
E) Kendi aralarında alaşım denilen karışımları oluştururlar. elementler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) X, ısı ve elektriği iletir.

B) Y, serbest halde moleküler yapıda bulunur.
C) T, tel ve levha haline getirilebilir.
D) X ve Z arasında kovalent bağlı bileşik oluşur.
E) X, su ile tepkimeye girerek baz ve hidrojen gazı
oluşturur.
2. I. Yüzeyleri mat görünümlüdür.

II. Kendi aralarında kovalent yapılı bileşik oluşturabilirler.
III. Kırılgan yapılı olup tel ve levha hâline getirilemezler.
Yukarıda ametaller ile ilgili verilen özelliklerden

hangileri doğrudur?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) I, II ve III E) Yalnız II
5. X: 2 – 8 – 6
Y: 2 – 8 – 2
3. Aşağıda atom numaraları verilen elementlerle ilgili
Z: 2 – 8 – 8 – 1
verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
Katman elektron dizilimleri verilen X, Y ve Z
Element Bilgi elementleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) 6
X Değerlik elektron sayısı 6'dır.
A) Üçü de farklı periyottadır.
B) 10
Y Kimyasal tepkimelere karşı ilgisizdir.
B) X metal, Y ve Z ametaldir.
Bileşiklerinde hem (+) hem de
C) Z C) Y, bileşik oluştururken birinci katmandaki 2 elektronu
17 (–) değerlik alabilir.
verir.
D) 12
T Serbest hâlde tek atomlu yapıdadır.
D) Z, bileşiklerinde birden fazla pozitif değerlik alır.
E) L –2 yüklü iyonu oktet kuralına uyar.
16
E) X2– ve Z+ iyonları izoelektroniktir.
1.C 2.D 3.A 4.D 5.E
50
3.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım PERİYODİK SİSTEM KAZANIM DAKLI SORULAR
6. Yanda periyodik cetvelin 7A grubundaki bazı 8. Periyodik sistemin 2. periyodunda bulunan X, Y ve Z

F
elementlerden bir kesit verilmiştir. elementleri ile ilgili,
Cl
Br Buna göre, bu elementlerle ilgili • X, bileşiklerinde +1 yükseltgenme basamağına
I aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? sahiptir.
• Y’nin hidrojenli bileşiğinin sulu çözeltisi asit özelliği
A) Halojendirler.
gösterir.
B) Atom numarası en büyük olan F’dir.
• Z’nin katman elektron dizilimi 2 – 8 şeklindedir.
C) Kimyasal özellikleri benzerdir.
D) –1 yüklü iyonları soygaz elektron düzenindedir. bilgileri veriliyor.
E) Hidrojenli bileşiklerinin sulu çözeltisi asit özelliği Buna göre, bu elementlerin atom numaraları
gösterir. arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru
verilmiştir?
A) X < Y < Z B) X < Z < Y C) Y < Z < X
D) Y < X < Z E) Z < Y < X
7. X, Y ve Z elementleri ile ilgili,
• X: Ametaller ile elektron ortaklaşması sonucu

kovalent bağlı bileşikler oluşturur.
• Y: Son katmanı tam dolu olan ve elektron alma
veya verme eğilimi olmayan kararlı bir yapıya
9. +1 yüklü iyonunun katman elektron dizilimi,
sahiptir.
• Z: Bileşiklerinde sadece pozitif değerlik alan,
yüzeyi parlak, ısı ve elektriği iyi ileten bir elementtir.
2 8 8
şeklinde olan X elementi ile ilgili,
Buna göre, X, Y ve Z elementlerinin atom numaraları
aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir? I. Geçiş metalidir.
II. 16
Y elementi ile iyonik bağlı bileşik oluşturur.
X Y Z
III. Periyodik cetvelin 3. periyodunda bulunur.
A) 11 10 12
B) 12 15 17
C) 7 18 19 A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) 16 2 10
E) 8 9 20
6.B 7.C 8.A 9.B
51
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR PERİYODİK ÖZELLİKLER
1. Katman elektron dizilimi verilen aşağıdaki 4. X: 3. periyot 2A, Y: 2. periyot 7A

elementlerden hangisinin atom çapı en büyüktür?
Periyodik cetveldeki yerleri belirtilen elementlerle ilgili,
Element Katman elektron dizilimi I. X ve Y atomlarının

A) X 2–7 II. X2+ ve Y– iyonlarının
B) Y 2–8–1 çapları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde
C) Z 2–8–8 doğru verilmiştir?
D) T 2–8–8–1 I II
E) L 2–8–8–2 A) X<Y X2+ > Y1–
B) X>Y X2+ < Y1–
C) X<Y X2+ < Y1–
D) X>Y X2+ > Y1–
E) X>Y X2+ = Y1–
2. X, Y ve Z baş grup elementleri ile ilgili;
• Atom numarası en büyük olan Z’dir.

• X’in atom çapı Y’den büyüktür.
Buna göre, X, Y ve Z elementlerinin periyodik

sistemdeki kesiti aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir?
5.
A) Y X B) C) Z X Y T L
Y
Z Y Z
X Z
X
D) Y E) X
Z X Y
Z
Periyodik cetvelde yerleri belirtilen elementler ile ilgili,
I. Atom çapı en büyük olan element hangisidir?

II. 1. iyonlaşma enerjisi en büyük olan element
hangisidir?
sorularının cevapları aşağıdakilerden hangisinde

3. I. F atomunun F– iyonuna dönüşümü doğru verilmiştir?
II. Ca atomunun Ca2+ iyonuna dönüşümü
I II
III. Pb2+ iyonunun Pb4+ iyonuna dönüşümü
A) X L
Yukarıdaki dönüşümlerden hangilerinde tanecik çapı
B) Y T
büyür?
C) Z L
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) X T
E) Y Z
1.D 2.B 3.A 4.B 5.A
52
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım PERİYODİK ÖZELLİKLER KAZANIM DAKLI SORULAR
6. X, Y ve Z elementleri ile ilgili, 9. Aynı periyotta olduğu bilinen X, Y ve Z elementleri ile ilgili;
+
X(g) + E1 ¾® X(g) + ðe • X alkali metaldir.
X(g) + E2 ¾®
2+
X(g) + 2ðe • Y toprak metalidir.
• Z soygazdır.
denklemleri veriliyor.
Buna göre,
Buna göre, bu elementlerle ilgili,
I. E1, X’in 1. iyonlaşma enerjisidir.
II. E2, X’in 2. iyonlaşma enerjisidir. I. atom numarası,
III. E1 < E2’dir. II. atom çapı,

III. iyonlaşma enerjisi
niceliklerinden hangileri arasında X < Y < Z ilişkisi
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III vardır?
D) II ve III E) I, II ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III
7. X ve 20Y elementleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi

12
doğrudur?
A) Alkali metallerdir.
B) Periyodik cetvelin aynı yatay sırasında bulunurlar.
C) Kimyasal özellikleri benzerdir.
10. Periyodik sistemin A gruplarında ve aynı periyotta olduğu
D) X’in atom çapı Y’den büyüktür.
bilinen X ve Y elementlerinin ilk dört iyonlaşma enerjileri
E) X’in 1. iyonlaşma enerjisi Y’den küçüktür. kj/mol cinsinden aşağıdaki tabloda verilmiştir:
İE1 İE2 İE3 İE4
X: 793 1820 2750 16600
Y: 418 3052 4410 5900
Buna göre,
8. 3. periyot elementlerinden biri olan X’in ilk dört iyonlaşma
I. atom numarası,
enerjisi kj/mol cinsinden aşağıda verilmiştir:
II. değerlik elektron sayısı,
İE1 İE2 İE3 İE4
III. atom çapı
738 1450 7730 10500
niceliklerinden hangileri arasında X > Y ilişkisi vardır?
Buna göre X elementinin atom numarası
aşağıdakilerden hangisidir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
A) 4 B) 8 C) 12 D) 13 E) 20 D) II ve III E) I, II ve III
6.C 7.C 8.C 9.E 10.C
53
2.
TEST
1. Periyodik sistemin A gruplarında bulunan bir elementin ilk 3. Periyodik cetvelin A gruplarında bulunan bazı elementlerin
beş iyonlaşma enerjisi değerleri arasındaki ilişki aşağıda 1. iyonlaşma enerjilerinin atom numaraları ile değişimi
verilmiştir. grafikte gösterilmiştir.
İE2 İE3 İE4 İE5 İyonlaşma Enerjisi

= 2,3 = 1,7 = 5,8 = 3,1
İE1 İE2 İE3 İE4
X Y
Buna göre, bu element hangi gruptadır?
A) 1A B) 2A C) 3A D) 4A E) 5A
Z
Atom numarası
Buna göre, X, Y ve Z elementleri ile ilgili,
I. X, toprak alkali metalidir.

II. Y, bulunduğu periyottaki en aktif ametaldir.
III. Z’nin +1 yüklü iyonu soygaz elektron düzenindedir.
2. Periyodik cetvelin A gruplarında bulunan bazı elementlerin

1. iyonlaşma enerjilerinin atom numaraları ile değişimi
grafikte verilmiştir.
İyonlaşma enerjisi
T
Y Z
4. 7A grubunda bulunan X, Y ve Z elementleri ile ilgili,
L • Elektronegatifliği en büyük olan X’tir.

Atom • Atom numarası en büyük olan Z’dir.
numarası
Buna göre, X, Y, Z, T ve L elementleri ile ilgili bilgileri veriliyor.

aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Buna göre, bu elementlerin gruptaki konumları
aşağıdakilerden hangisi gibidir?
A) Hepsi aynı periyottadır.
B) Atom çapı en büyük olan L’dir. A) B) C) D) E)
X Z X Z Y
C) Elektronegatifliği en büyük olan Z’dir.
Y Y Z X X
D) X ve L metal, T soygazdır.
Z X Y Y Z
E) Y3– iyonunun elektron dizilimi T ninkine benzer.
1.C 2.A 3.D 4.A
54
2.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
5. He 7. Aynı grupta olduğu bilinen X, Y ve Z metalleri ile ilgili,

O F
• Elektron verme özelliği en fazla olan X’tir.
Na
K Ca Br • Y’nin 1. iyonlaşma enerjisi Z’den yüksektir.
Buna göre, bu elementlerin atom numaraları

arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru
Periyodik cetvelde yerleri belirtilen elementler ile ilgili
verilmiştir?
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) X > Z > Y B) Y > Z > X C) Z > Y > X
A) Atom çapı en büyük olan K’dır.
B) 1. iyonlaşma enerjisi en büyük olan He’dur. D) X > Y > Z E) Z > X > Y
C) Metalik aktifliği en büyük olan K’dır.
D) Elektron ilgisi en büyük olan F’dır.
E) Elektron alma özelliği en fazla olan Br’dir.
6.
N O
Mg Al Cl
K
8. Yanda periyodik sistemin 7A grubunda bulunan
F
halojenlerden bir kesit verilmiştir.
Cl
Buna göre, bu elementlerle ilgili
Br
Periyodik sistemde yerleri belirtilen elementlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? I
A) Elektron verme özelliği en büyük olan K’dır. A) Atom numarası en büyük olan I’dır.
B) AI’nın 1. iyonlaşma enerjisi Mg’den büyüktür. B) Elektronegatifliği en büyük olan F’dir.
C) Elektron ilgisi en fazla olan CI’dir. C) Elektron ilgisi en büyük olan CI’dir.
D) Atom numarası en büyük olan K’dır. D) Atom çapı en büyük olan I’dır.
E) K2O oksidinin bazik karakteri MgO oksidinden E) Hidrojenli bileşiğinin asitlik kuvveti en büyük olan
fazladır. F’dir.
5.E 6.B 7.A 8.E
55
3.
TEST
1. 3. periyotta atom çapı en büyük olan elementle ilgili 3. Periyodik cetvelin 3. periyodunda yer alan X, Y ve Z
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? elementleri ile ilgili,
A) Doğada bileşikleri halinde bulunur. • X’in atom numarası en küçüktür.
B) Bulunduğu periyottaki en aktif metaldir. • Z’nin değerlik elektron sayısı en büyüktür.
C) Oksidinin sulu çözeltisi asidik özellik gösterir. bilgileri verildiğine göre,

D) Oda koşullarında arı suyla şiddetli tepkime verir.
I. Y’nin elektron ilgisi en yüksektir.
E) Bulunduğu periyotta 1. iyonlaşma enerjisi en düşük
olan elementtir. II. X’in 1. iyonlaşma enerjisi Y’den büyüktür.
III. Z’nin atom çapı en büyüktür.
yargılarından hangileri kesinlikle yanlıştır?
2. X+, Y– ve Z2– iyonlarının katman elektron dizilimi,
4. 1
2
şeklindedir.
Buna göre, nötr X, Y ve Z elementleri ile ilgili

aşağıdakilerden hangisi doğrudur? Periyodik sistemde belirtilen yönlerle ilgili aşağıdaki
genellemelerden hangisi yanlıştır?
A) Aynı periyottadırlar.
B) Atom çapları arasındaki ilişki Z > Y > X şeklindedir. A) 1 yönünde atom çapı azalır.
C) 1. iyonlaşma enerjileri arasındaki ilişki Z > Y > X B) 2 yönünde iyonlaşma enerjisi azalır.
şeklindedir. C) 1 yönünde elektron alma özelliği artar.
D) X, bulunduğu periyottaki en aktif metaldir. D) 2 yönünde değerlik elektron sayısı artar.
E) Y’nin elektron ilgisi Z’den küçüktür. E) Atom numarası iki yönde de artar.
1.C 2.D 3.C 4.D
56
3.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
5. X–, Y2– ve Z2– iyonlarının katman elektron dizilimleri; 7. 1

X, 2Y ve 3Z elementleri ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi doğrudur?
X–: 2 – 8
Y2–: 2 – 8 A) X ve Z’nin kimyasal özellikleri benzerdir.
Z2– : 2 – 8 – 8 B) Değerlik elektron sayıları arasındaki ilişki

Z > Y > X şeklindedir.
şeklindedir.
C) X’in atom çapı en büyüktür.
Buna göre, nötr X, Y ve Z atomları ile ilgili D) Y’nin 1. iyonlaşma enerjisi en büyüktür.
E) Üçü de aynı periyottadır.
A) X’in elektron ilgisi en büyüktür.
B) X ve Y’ nin kimyasal özellikleri benzerdir.
C) Atom çapları arasındaki ilişki Z > Y> X şeklindedir.
D) Ametalik özelliği en fazla olan X’tir.
E) Y’nin 1. iyonlaşma enerjisi Z’den büyüktür.
8. X: 2 – 8 – 1
Y: 2 – 8 – 5
Z: 2 – 8 – 6
6. Aynı periyotta bulunan elementlerden,
Katman elektron dizilimi verilen X, Y ve Z elementleri
X: Alkali metal ile ilgili,
Y: Toprak alkali metal I. 1. iyonlaşma enerjisi en büyük olan hangisidir?
olduğuna göre X ve Y elementleri ile ilgili, II. 2. iyonlaşma enerjisi en büyük olan hangisidir?
I. Kararlı bileşiklerinde aynı soygaz elektron düzenine sorularının cevapları aşağıdakilerden hangisinde
sahiptirler. doğru verilmiştir?
II. X’in 1. iyonlaşma enerjisi Y’nin 2. iyonlaşma

I II
enerjisine eşittir.
III. X+ ve Y2+ iyonlarının çapları eşittir. A) Y X
B) X Z
C) Z Y
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) Y Z
E) Z X
5.B 6.A 7.D 8.A
57
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1 ATOM ve PERİYODİK SİSTEM
1. 3. Aşağıdaki kavramlardan hangisi için verilen örnek

Atom modeli yanlıştır?
Örnek
13 14
Dalton Thomson Rutherford A) İzotop 6
C – 6
C
23 24
B) İzoton 11
Na – 12
Mg
40 40
Bohr Modern C) İzobar 18
Ar – 20
Ca
D) İzoelektronik 11
Na+ – 9F–
Yukarıdaki kavram haritasında verilen atom
modellerinden kaç tanesinde çekirdek kavramı E) İzoton Döteryum - Trityum
yoktur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
4. Nötr bir atom ile ilgili aşağıdakilerden hangisinin

doğruluğu kesin değildir?
A) proton sayısı = elektron sayısı

B) atom numarası = proton sayısı
C) kütle numarası = nükleon sayısı
D) proton sayısı = nötron sayısı
E) çekirdek yükü = proton sayısı
2. Aşağıda atom modellerinin tarihi gelişimi verilmiştir.
Modern
Dalton Thomson Rutherford Bohr atom teorisi
1803 1897 1911 1913 1930
Na+
23
5. iyonundaki proton (p), elektron (e) ve nötron (n)
Buna göre, 1820 - 1920 yılları arasında yaşamış bir 11
sayıları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde
kişinin aşağıdaki kavramlardan hangisini duymuş
olması mümkün değildir?
A) p > n > e B) n > p > e C) p > e > n

A) Elektron B) Atom C) Çekirdek
D) n > e > p E) e > n > p

D) Orbital E) Yörünge
1.B 2.D 3.E 4.D 5.B
58
1
6. Xa iyonundaki a değerinin bulunabilmesi için, 9.
I. proton sayısı,
II. elektron sayısı,
III. nötron sayısı
niceliklerinden hangilerinin bilinmesi yeterlidir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II X Y
D) I ve III E) I, II ve III Katman elektron dizilimleri verilen X ve Y atomları ile

ilgili,
I. X ametal, Y metaldir.
II. X periyodik cetvelde 2.periyot 7A grubunda bulunur.
III. Y’nin değerlik elektron sayısı 2’dir.

7. Bir element ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
• Isı ve elektriği iyi iletir.
• Kendine özgü parlaklığı vardır.
• Elektron vererek bileşik oluşturur.
Buna göre, bu element aşağıdakilerden hangisi

olabilir?
A) Oksijen B) Brom C) Kalsiyum
D) Helyum E) Azot 10. Atomdaki temel taneciklerin hesaplanmasında

Ters U Yöntemi kullanılabilir.
Kütle numarası İyon yükü
n sayısı
p sayısı e sayısı
iyon yükü + = p sayısı

8. X ve Y elementleri ile ilgili,
11 19 p sayısı + n sayısı = kütle numarası
I. son katmanlarındaki elektron sayıları,
Buna göre, 23
Na+ ve 24
Mg2+ iyonları için,
II. değerlik elektron sayıları, 11 12
III. bileşiklerinde aldığı değerlikler I. p sayısı II. n sayısı III. ē sayısı
niceliklerinden hangileri aynıdır? niceliklerinden hangileri aynıdır?
A) Yalnız III B) I ve II C) II ve III A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) I, II ve III E) Yalnız I D) II ve III E) I, II ve III
6.C 7.C 8.D 9.C 10.D
59
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. Dalton’un atom modelinde yer alan; 3.

Tanecik p sayısı e sayısı
“Kimyasal tepkimeler yalnızca atomların birbirinden
27 a
ayrılması, birleşmesi ya da yeniden düzenlenmesinden X 13 10
ibarettir. Atomların yok olmasına ya da yeniden 32 b
Y 16 18
oluşmasına yol açmaz.”
ifadesi aşağıdaki kimya kanunlarından hangisini Yukarıdaki tabloda X ve Y tanecikleri ile ilgili verilen
destekler niteliktedir? bilgilere göre,
A) Kütlenin korunumu kanunu I. a + b = +1’dir.
B) Sabit oranlar kanunu II. X’in çekirdek yükü +3’tür.
C) Katlı oranlar kanunu III. Y’nin nükleon sayısı 16’dır.
D) Birleşen hacim oranları kanunu ifadelerinden hangileri doğrudur?

E) Boyle - Mariotte kanunu
4. İzotop oldukları bilinen 30X ve 65Y2+ tanecikleri ile ilgili,
I. Farklı elemente ait taneciklerdir.

II. Elektron sayıları aynıdır.
III. X’in nötron sayısı 35’tir.
yargılarından hangileri yanlıştır?
2. Aşağıdaki atom modelleri ile ilgili verilen bilgilerden D) I ve III E) I, II ve III

hangisi yanlıştır?
Atom modeli Bilgi

A) Dalton Atomlar içi dolu parçalanamayan
kürelerdir.
B) Thomson Atom; içinde gömülmüş hâlde 5. X : 2 – 8 – 1, Y : 2 – 8 – 7
elektronlar bulunan (+) yüklü bir
küre şeklindedir. Katman elektron dizilimleri verilen X ve Y elementleri
C) Rutherford Atomdaki elektronların tamamı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
çekirdek adı verilen çok küçük bir
hacimde toplanmıştır. A) X alkali metal, Y halojendir.
D) Bohr Bir atomdaki elektron çekirdekten B) Değerlik elektron sayıları toplamı 8’dir.
belirli uzaklıktaki dairesel
yörüngelerde hareket eder. C) IUPAC’a göre X 1. grup, Y 17. gruptadır.
E) Modern Elektronların çekirdek etrafında D) X elektron vermeye, Y elektron almaya yatkındır.

bulunmaları elektron bulutu E) Aralarında oluşan bileşikteki iyonlar aynı soygaz
modeli ile açıklanır.
elektron dizilimine sahiptir.
1.A 2.C 3.A 4.E 5.E
60
2
6. Ametallerin genel özellikleri ile ilgili aşağıdakilerden 8. Periyodik sistemin A gruplarında olduğu bilinen X, Y ve Z
hangisi yanlıştır? elementlerinin periyot numarası - değerlik elektron sayısı
grafiği aşağıda verilmiştir.
A) Serbest halde genellikle çok atomlu (moleküler)
yapıda bulunurlar. Periyot numarası
B) Elektron almaya yatkın oldukları için bileşiklerinde X
sadece negatif (–) değerlik alırlar.

Y
C) Oda koşullarında (25°C) katı, sıvı ve gaz halde olan Z
örnekleri vardır.
Değerlik elektron sayısı
D) Kendi aralarında kovalent bağlı bileşik oluşturabilirler.
E) Oksitlerinin sulu çözeltisi genellikle asidiktir. Buna göre, bu elementlerin periyodik cetveldeki kesiti
aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) B) C) D) Z E) Y
Y Z X X Z Y
X Y Z Y X X Z
9. Aşağıda bazı elementlere ait iyonlaşma enerjisi değerleri

kj/mol cinsinden verilmiştir.
7. Aşağıdaki tabloda bazı element atomlarına ait bilgiler
verilmiştir. Element İE1 İE2 İE3 İE4 İE5
Katman Periyot Grup 3

Li 520 7298 11815 – –
Element elektron dizilimi numarası numarası
4
Be 899 1752 14849 21007 –
7
N 2–5 2 5A
5
B 800 2427 3660 25027 32828
11
Na 2–8–1 3 1A
S 2–8–6 3 6A Buna göre, bu bilgiler kullanılarak,

16
I. Nötr bir atomun proton sayısı kadar iyonlaşma

Yukarıdaki bilgiler dikkate alındığında,
enerjisi vardır.
I. Nötr atomlarda katman elektron dizilimi proton II. Soygaz elektron düzenine ulaşan iyondan elektron
sayısına göre yazılabilir. koparmak için gereken enerji bir öncekine göre çok
II. Katman sayısı elementin periyot numarasını verir. yüksektir.
III. Son katmandaki elektron sayısı elementin grup III. Bir sonraki iyonlaşma enerjisi değeri, bir
numarasını verir. öncekinden her zaman daha büyüktür.
sonuçlarından hangileri çıkarılabilir? değerlendirmelerinden hangileri yapılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III
6.B 7.E 8.A 9.E
61
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. 1911’de E. Rutherford’un, radyoaktif bir kaynaktan çıkan 3. CO32– ve HCO3– iyonları ile ilgili,
alfa (a) ışınlarını çok ince altın levha üzerine göndermesi
deneyi aşağıda gösterilmiştir. I. toplam proton sayıları,
II. toplam elektron sayıları,
ZnS sürülmüş levha
III. toplam nötron sayıları
12
Altın levha niceliklerinden hangileri aynıdır? (11H, 6
C, 168O)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
Alfa ışın
kaynağı
Buna göre, Rutherford’un bu deneyinden aşağıdaki
sonuçlardan hangisi çıkarılamaz?
A) Atomdaki (+) yüklerin tamamı çekirdek adı verilen

çok küçük bir hacimde toplanmıştır.
B) Atomun çok büyük bir kısmı boşluktan ibarettir.
C) Alfa (a) ışınlarının tamamı altın levhadan sapmaya
uğramadan transit geçmiştir.
D) Çekirdek atomun merkezinde bulunur.
E) Elektronlar çekirdek etrafında bulunur. 4. Aynı periyotta atom çapının arttığı yönde aşağıdaki
özelliklerden hangisi artar?
A) İyonlaşma enerjisi B) Elektron ilgisi
C) Atom numarası D) Metalik aktiik
E) Ametalik aktiflik
2. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Elementlerin çizgi spektrumları ayırt edici özellik 5. XO42– iyonundaki toplam elektron sayısı biliniyor.
olarak kullanılabilir.
Buna göre, X taneciği için,
B) Uyarılmış bir atomun yaydığı ışınlar prizmadan
geçirilirse emisyon spektrumu oluşur. I. atom numarası,
C) Beyaz ışığın prizmadan geçirilmesi ile kesikli (çizgi) II. nötron sayısı,
spektrum elde edilir. III. kütle numarası
D) Görünür bölge ışınlarından en çok kırılan mor rengin
niceliklerinden hangileri bulunabilir? (168O)
dalga boyu en küçüktür.
E) Düşük enerjili bir elektronun daha yüksek enerji A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
düzeyine çıkabilmek için enerji alması olayına
absorbsiyon denir. D) II ve III E) I, II ve III
1.C 2.C 3.D 4.D 5.A
62
3
2n 2n+1
6. n
X, 2n+1nY ve n+1
Z atomları ile ilgili aşağıdakilerden 8.
hangisinin doğruluğu kesin değildir? N Ne
Mg Si P Cl
A) X ve Y izotoptur.
B) X ve Z izotondur.
C) Y ve Z izobardır.
D) X 2A grubunda ise Z 3A grubundadır.
Yukarıdaki periyodik cetvelde yerleri belirtilen
E) X ve Y aynı elemente ait iken Z farklı elemente aittir.
elementler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Mg, 3. periyotta bulunan toprak alkali metalidir.

B) CI’nin katman elektron dizilimi 2 – 7 şeklindedir.
C) N ve P’nin kimyasal özellikleri benzerdir.
D) Si, fiziksel özellikleri yönünden metallere, kimyasal
özellikleri yönünden ametallere benzer.
E) Ne, elektron alma veya verme eğilimi göstermeyen
kararlı bir elementtir.
7. • Periyodik sistemde atom çapı sağdan sola ve

yukarıdan aşağı doğru artar.
• Bir atom elektron verdiğinde çapı küçülürken,
elektron aldığında çapı büyür.
• İzoelektronik taneciklerde proton sayısı fazla olanın
çapı daha küçük olur.

9. Nötr X elementinin katman elektron dizilimi,
X Y
I. Na Na+ X:
11 11
a b c
II. 19
K 13
AI
şeklinde olduğuna göre X elementi için
III. Ca 2+
S2– aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
20 16
A) Atom numarası a + b + c’dir.

tanecik çiftlerinden hangilerinin çapları arasında X > Y
B) 3. periyot elementidir.
ilişkisi vardır?
C) Değerlik elektron sayısı c’dir.
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) c = 1 ise bileşiklerinde +1 değerlik alır.
E) c = 5 ise tel ve levha haline getirilebilir.
6.D 7.C 8.B 9.E
63
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. 3. periyotta bulunan X, Y ve Z elementleri ile ilgili 3. I. Nötr bir atomda (+) ve (–) yük sayısı birbirine eşittir.
aşağıdaki bilgiler veriliyor. II. Atom, içinde gömülmüş halde elektronlar bulunan
(+) yüklü bir küre şeklindedir.
• X: Alkali metal
III. Atomun çok büyük bir kısmı boşluktan ibarettir.
• Y: Halojen
• Z: Soygaz Yukarıdakilerden hangileri Thomson ve Rutherford
atom modellerinin ikisinde de yer alır?
Buna göre,
I. Atom numarası en büyük olan Z’dir.
II. Değerlik elektron sayısı en küçük olan X’tir. D) I ve II E) I ve III
III. Y’nin –1 yüklü iyonunun elektron dizilimi Z ile
aynıdır.
4. Bir X atomunun ilk beş iyonlaşma enerjisinin koparılan

2. Aynı periyotta oldukları bilinen X, Y, Z ve T elementleri ile elektron sayısı ile değişimi aşağıdaki grafikte verilmiştir.
ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
İyonlaşma Enerjisi (kj/mol)
X: Alkali metal Y: Geçiş metali
E5
Z: Halojen T: Soygaz
E4
E3
A) X’in atom numarası 11 olabilir. E2

E1
B) Atom numaraları arasındaki ilişki T > Z > Y > X
şeklindedir. Koparılan elektron sayısı
1 2 3 4 5
C) Y ve Z arasında elektron alışverişine dayanan iyonik
Buna göre, X’in atom numarası aşağıdakilerden
bileşik oluşur.
hangisi olabilir?
D) Elektronegativitesi en büyük olan Z’dir.
E) T doğada atomik halde bulunur. A) 8 B) 9 C) 11 D) 13 E) 20
1.E 2.A 3.A 4.E
64
4
5. Aynı periyotta olduğu bilinen X, Y ve Z elementleri ile ilgili 7. Bir X elementi ile ilgili;
aşağıdaki bilgiler veriliyor. +
• X(g) + 100 kj/mol ® X(g) + ðe
• X’in elektron ilgisi en büyüktür.
2+
• Y’nin atom çapı en büyüktür. • X(g) + 500 kj/mol ® X(g) + 2ðe
• Z’nin iyonlaşma enerjisi en büyüktür. •

+ 3+
X(g) + 1500 kj/mol ® X(g) + 2ðe
Buna göre, bu elementlerin periyodik cetveldeki yeri,
denklemleri veriliyor.
I.
Buna göre, X elementinin 3. iyonlaşma enerjisi
Z kj/mol cinsinden aşağıdakilerden hangisinde doğru
X
verilmiştir?
Y
A) 400 B) 500 C) 1000 D) 1100 E) 1500
II.
Y Z X
III.
Y X Z
yukarıdakilerden hangileri gibi olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III
8. Periyodik cetvelin 3. yatay sırasında bulunan X

elementinin ilk dört iyonlaşma enerjisi kkal/mol cinsinden
aşağıda verilmiştir.
İE1 İE2 İE3 İE4
138 434 657 2766
Buna göre, X elementinin 16S elementi ile oluşturduğu

bileşiğin formülü aşağıdakilerden hangisidir?
6. Aşağıdaki taneciklerinden hangisinden 1 elektron
koparmak için gereken enerjisi en fazladır? A) XS B) XS3 C) X2S
A) 18Ar B) 19K C) 19K+ D) 20Ca E) 20Ca2+ D) X2S3 E) X3S2
5.D 6.E 7.D 8.D
65
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. I. (+) ve (–) yüklerin atomda homojen olarak 4. X elementinin atom numarası kendisine en yakın
dağıldığını söylemesi soygazın atom numarasından 3 farklıdır.
II. Nötrondan hiç bahsetmemesi Buna göre, X elementinin atom numarası
III. Nötr bir atomda (+) ve (–) yük sayısının birbirine aşağıdakilerden hangisi olamaz?
eşit olduğunu söylemesi
A) 5 B) 13 C) 15 D) 20 E) 21
Yukarıdakilerden hangileri Thomson atom modelinin
yetersizlikleri arasındadır?
5. Periyot sistemin A gruplarında bulunan X elementinin

değerlik elektron sayısı periyot numarasına eşittir.
Buna göre, X elementinin değerlik elektron sayısı,
I. 1 ise alkali metaldir.

II. 2 ise atom numarası 12’dir.
III. 3 ise amfoter özellik gösterir.
2. X– iyonu Yn iyonuna 3 tane elektron verdiğinde iyon ifadelerinden hangileri doğrudur?

yükleri eşit oluyor.
Buna göre, n değeri kaçtır?
A) 1+ B) 2+ C) 3+ D) 4+ E) 5+
6.
7
N3– 9
F– 10
Ne 11
Na+ Mg2+
12
35 a+ 35 a–
3. X ve Y iyonları ile ilgili,
Yukarıda verilen taneciklerle ilgili olarak aşağıdaki
I. Proton sayıları aynı ise kimyasal özellikleri aynıdır. niceliklerden hangisinde 12Mg2+ taneciği en büyük
II. Nötron sayıları aynı ise elektron sayıları farklıdır. değere sahip değildir?
III. Elektron sayıları aynı ise farklı elementlere aittirler.
A) Atom numarası
yargılarından hangileri yanlıştır? B) Çekirdeğin çekim gücü
C) Elektron başına düşen çekim kuvveti
D) Tanecik çapı
D) I ve III E) II ve III E) Bir elektron koparmak için gereken enerji
1.C 2.E 3.A 4.D 5.B 6.D
66
5
7. Periyodik sistemin A gruplarında bulunan X, Y ve Z 9. 3. periyotta olduğu bilinen X ve Y atomlarının kararlı
elementleri ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor. iyonlarına dönüşümleri sırasındaki yarıçaplarının değişimi
• X ve Y aynı grupta olup X’in atom çapı Y’den
büyüktür. X Xa Y Yb
• Y ve Z aynı periyotta olup Y’nin 1. iyonlaşma 186 pm 95 pm 99 pm 181 pm

enerjisi Z’den büyüktür. Buna göre,
Buna göre, bu elementlerin periyodik sistemdeki I. Xa katyon, Yb anyondur.

konumları aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir?
II. X’in atom numarası Y’den büyüktür.
A) B) C) III. X’in 1. iyonlaşma enerjisi Y’den küçüktür.
X Y Y Y Z
Z Z X X yargılarından hangileri doğrudur?

D) E)
X Z Y
Z Y X
10.
Durum Nedeni
I. K atomunun çapı Aynı grupta yukarıdan aşağı
8. Periyodik sistemin A gruplarında bulunan X ve Y 19
elementleri için ilk dört iyonlaşma enerjileri kj/mol Na atomundan

11
doğru gidildikçe katman
cinsinden aşağıdaki tabloda verilmiştir. büyüktür. sayısının artması
İE1 İE2 İE3 İE4 II. Bir atomda Proton sayısı aynı iken
2. iyonlaşma enerjisi elektron sayısının azalması
X 899 1757 14850 21005
1. iyonlaşma sonucu elektron başına düşen
Y 590 1145 4900 6500 enerjisinden büyüktür. çekim kuvvetinin artması
Buna göre, X ve Y elementleri ile ilgili,
III. O atomunun çapı Elektron sayısının artması
2–
I. X’in atom numarası Y’den büyüktür. O iyonundan sonucu çekirdeğin çekim
II. Kimyasal özellikleri benzerdir. küçüktür. kuvvetinin azalması
III. X’in atom çapı Y’den küçüktür.

Yukarıdaki durumlardan hangileri karşısında verilen
yargılarından hangileri doğrudur? neden ile açıklanamaz?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III D) I ve II E) II ve III
7.C 8.D 9.D 10.C
67
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
235 94 139
1. U + 10n ¾® Kr + Ba + 310n 3. I. Aynı elementin yüksüz iki atomunda proton ve
92 36 56
elektron sayıları aynıdır.
140 140 0
Ba ¾® La + e
56 57 –1 II. Farklı iki elementin yüksüz atomlarında proton ve
Yukarıdaki tepkimeler Dalton atom modelinde yer nötron sayıları farklıdır.
alan, III. Aynı elementin biri yüklü diğeri yüksüz iki atomunda
elektron ve nötron sayıları farklıdır.
I. Atom, içi dolu bölünemeyen küredir.
IV. Farklı iki elementin yüklü atomlarında proton ve
II. Bir elementin tüm atomları tamamen aynıdır.
elektron sayıları farklıdır.
III. Bilinen en küçük tanecik atomdur.
Yukarıdakilerden hangileri kesinlikle doğrudur?
ifadelerinden hangileri ile ters düşmektedir?
D) III ve IV E) I, II ve IV
4. 12
X ve Y elementleri arasında oluşan iyonik bir bileşikteki
toplam elektron sayısı 50’dir.
2. Gökyüzünde bizlere
Bu bileşikteki iyonlar izoelektronik olduğuna göre
görsel şölen sunan
Y’nin atom numarası aşağıdakilerden hangisidir?
havai fişeklerin rengi,
yapımında kullanılan A) 7 B) 8 C) 9 D) 15 E) 16
metalin cinsi ile
ilişkilidir. Örneğin havai
fişeğin yapımında
kullanılan metal kalsiyum ise turuncu, stronsiyum ise
kırmızı, baryum ise yeşil renk oluşur. Havai fişeklerin
patlaması sırasında açığa çıkan enerji metal atomları
tarafından emilir ve metal uyarılmış hale geçer. Uyarılmış
atom temel hale dönerken yaydığı enerji havai fişeğin
rengini belirler.
Yukarıdaki parça dikkate alındığında;

5. a
X, Y ve a+2Z elementlerinden Y’nin soygaz olduğu
a+1
I. Havai fişek yapımında toprak alkali metaller kullanılır. bilindiğine göre,
II. Kullanılan atomun türüne göre açığa çıkan ışığın
I. X ve Z aynı gruptadır.
dalga boyu değişir.
II. Üçü de aynı periyottadır.
III. Absorbsiyon enerjilerinin farklı olması atomlardan
farklı renklerde ışık yayılmasını sağlar. III. Z bileşiklerinde birden fazla pozitif değerlik alır.
ifadelerinden hangileri doğru olabilir? yargılarından hangileri kesinlikle yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız I B) II ve III C) I ve III
D) I ve III E) I, II ve III D) I ve II E) Yalnız II
1.E 2.E 3.A 4.A 5.B
68
6
6. Aşağıdaki özelliklerden hangisi bir elementin toprak 8. 3. periyotta bulunan X, Y, Z ve T elementleri ile ilgili,
alkali metali olduğunu tek başına kanıtlar?
• Atom numaraları arasındaki ilişki X > Y > Z > T
A) Isıyı ve elektriği iletmesi şeklindedir.
B) Bileşiklerinde +2 değerlik alması • Y ve Z arasında iyonik bağlı bileşik oluşmaktadır.
C) 3A grubundaki bir elementten 1 eksik proton içermesi
D) Atom numarasının bir soygazdan 2 fazla olması
Buna göre,
E) Suda çözündüğünde bazik ortam oluşturması
I. Z metal, Y ametaldir.
II. X’in elektron alma eğilimi en yüksektir.
III. T’nin 1. iyonlaşma enerjisi en küçüktür.
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
7. Periyodik sistemin A gruplarında olduğu bilinen X, Y ve Z

elementlerinin ilk dört iyonlaşma enerjileri kj/mol cinsinden
aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Element İE1 İE2 İE3 İE4
X 520 7300 11815 ––
Y 176 348 1847 2519
Z 336 683 1094 1784 9. Periyodik sistemdeki elementlerden X 1A grubunda, Y ise

7A grubunda bulunmaktadır.
Buna göre, bu elementlerle ilgili,
Buna göre, bu elementler ile ilgili,
I. X’in atom numarası 11 olabilir.
I. X’in atom çapı Y’den büyüktür.
II. Y 2A, Z 3A grubundadır.
II. Aralarında iyonik bağlı bileşik oluşur.
III. Değerlik elektron sayıları arasındaki ilişki
Z > Y > X şeklindedir. III. Aralarında oluşan bileşiğin formülü XY’dir.
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III D) I ve III E) II ve III
6.D 7.B 8.A 9.C
69
Orıjinal BY
® Sorular 1
MAD
E
1. Bülent Hoca, göz 2.

sağlığını korumak için
üzerine düşen ışık
enerjisi arttıkça
kendiliğinden kararan
camlara sahip
fotokromik bir güneş
gözlüğü kullanmaktadır.
Fotokromik gözlük
camları çok az miktarda AgCI bileşiği içerir ve ışığa maruz
kaldıklarında aldıkları enerji ile metalik gümüş (Ag)
atomları oluşur. Bu süreçte gözlük kararır ve camın yapısı
nedeniyle klor moleküllerinin kaçması engellenir. Işın Gökkuşağı beyaz ışığın su damlalarında kırılıp farklı dalga
enerjisi azaldığında tepkime tersine döner ve cam eski boylarındaki ışıklara ayrılması sonucu oluşur.
halini alır.
Buna göre,
Yukarıdaki parçaya göre;
I. Gökkuşağı sürekli spektrum oluşturur.
I. Gözlükte bulunan mercek üzerine morötesi ışınlar II. Gökkuşağındaki renklerden en az kırılan ve dalga
düşmesi gözlük camını karartır. boyu en büyük olan renk kırmızıdır.
II. Gözlük camında bulunan AgCI, ışık enerjisi III. Gökkuşağını, yerden bakan bir gözlemci görseldeki
kullanarak reaksiyona girmiştir. gibi yarım çember şeklinde görürken, uçakla
III. Gözlük camına düşen ışınların bir kısmı camda seyahat eden bir gözlemci tam çember şeklinde
bulunan madde tarafından soğurulmuştur. görebilir.
ifadelerinden hangileri doğru olabilir? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III D) I ve III E) I, II ve III
3. Periyodik cetvelin A gruplarında bulunan

X Y elementlerden bir kesit yanda verilmiştir.
X’in 1. iyonlaşma enerjisi Y’den büyük olduğuna göre,
I. X toprak alkali metalidir.

II. Y’nin atom numarası 8’dir.
III. Z soygazdır.
yargılarından hangileri doğru olabilir?
1.E 2.E 3.B
70
Ü
N
İ
KİMYASAL TÜRLER
ARASI ETKİLEŞİMLER
T
KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLERİN E
SINIFLANDIRILMASI
GÜÇLÜ ETKİLEŞİMLER
03
Z AYIF ETKİLEŞİMLER
FİZİKSEL ve KİMYASAL DEĞİŞİMLER
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLERİN SINIFL ANDIRILMASI
1. 3. I. CO2(s) → CO2(g)
Kimyasal tür Örnek
I Atom a He II. CaO(k) → Ca2+(g) + O2–(g)
II Molekül b H2O III. HCI(g) → •H(g) + •CI(g)
III İyon c SO42– Yukarıdaki değişimlerden hangilerinde tepkimeye

giren türün aldığı enerji 40 kj/mol den daha azdır?
Yukarıdaki kimyasal türler için verilen örneklerin
eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru
verilmiştir?
A) B) C) D) E)
I a I b I c I a I b
II b II a II a II c II c
III c III c III b III b III a
4. I. O2(g) + 499 kj/mol ® 2O (g)
II. HBr(g) + 364 kj/mol ® H(g) + Br(g)
III. CH4(s) + 8,1 kj/mol ® CH (g)

4
Yukarıdaki değişimlerden hangileri güçlü

etkileşimlerin kırılması sonucu gerçekleşir?
2. Aşağıdaki tabloda bazı kimyasal türlerin sınıflandırılması

verilmiştir.
Kimyasal tür Atom Molekül İyon
Ar 3
Na+ 3 5. I. CI2’deki CI – CI atomları arasındaki bağ

II. H2O’daki H2O – H2O molekülleri arasındaki bağ
NH3 3
III. NaCI’deki Na+ ve CI– iyonları arasındaki bağ
H2 3
Yukarıdakilerden hangileri güçlü etkileşim (kimyasal
PO43– 3 bağ) tanımına uymaz?
Buna göre, hangisinin sınıfı doğru verilmiştir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Ar B) Na+ C) NH3 D) H2 E) PO43– D) I ve II E) II ve III
1.A 2.C 3.A 4.C 5.B
72
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLERİN SINIFL ANDIRILMASI KAZANIM DAKLI SORULAR
6. (1) Fe ® Fe2+ + 2e 8. I. H2O(s) + E1 ® H2O(g)
(2) N2(g) ® 2 N (g) II. H2O(g) + E2 ® H(g) + OH(g)
(3) NH3(s) ® NH3(g) Yukarıdaki değişimler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi

yanlıştır?
Yukarıdaki değişimler ile ilgili,
A) E1 > E2
I. 1. de kimyasal tür değişimi olmuştur.
B) I. olayda zayıf etkileşimler kırılır.
II. 2. deki enerji değişimi 40 kj/mol’den fazladır.
C) II. olayda güçlü etkileşimler kırılır.
III. 3. de zayıf etkileşimler kırılır.
D) I. olayda maddenin kimlik özelliği değişmez.
yargılarından hangileri doğrudur? E) II. olayda maddenin kimlik özelliği değişir.
9. Aşağıdakilerden hangisi zayıf etkileşim türlerinden

biri değildir?
A) Dipol - dipol etkileşimi

B) Hidrojen bağı
C) İyonik bağ
D) London kuvvetleri
E) İyon - dipol etkileşimi
7. I. Kovalent bağ
II. Metalik bağ
III. Dipol - dipol etkileşimi
IV. Hidrojen bağı 10. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
V. London kuvvetleri
A) Maddelerin erime ve kaynama noktası gibi fiziksel
Yukarıdakilerden hangileri güçlü, hangileri zayıf özellikleri güçlü etkileşimler ile ilgilidir.
etkileşim sınıfında yer alır? B) Bağ kırılması endotermik bir olaydır.
C) Zayıf etkileşimleri kırmak için gereken enerji
Güçlü etkileşim Zayıf etkileşim
genellikle 40 kj/mol den daha düşüktür.
A) I ve II III, IV ve V
D) Bir molekülde atomları bir arada tutan kuvvetler
B) I ve IV II, III ve V güçlü etkileşim, molekülleri bir arada tutan kuvvetler
C) III ve V I, II ve IV zayıf etkileşim sınıfına girer.
D) I, II ve IV III ve V E) Kimyasal türler birbirine yaklaştığında çekme

kuvvetlerinin itme kuvvetlerinden çok baskın olduğu
E) II, III ve V I ve IV
durumda güçlü etkileşimler oluşur.
6.E 7.A 8.A 9.C 10.A
73
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR GÜÇLÜ ETKİLEŞİMLER
1. Aşağıdaki taneciklerden hangisinin Lewis yapısı 4. X:2–8–3

Y:2–6
Tanecik Lewis yapısı Katman elektron dizilimleri verilen X ve Y elementleri

arasında oluşan bileşik ile ilgili aşağıdakilerden
A) 11Na
Na
B) N
7N
A) İyonik bağlıdır.
3+ 3+
C) 13Al Al
B) Elektron alışverişi ile oluşur.
–
D)
–
F C) Formülü X2Y3 şeklindedir.
9F
2–
D) Bileşikteki iyonlar oktet kuralına uyar.
E) 2–
8O O 2–
E) Lewis yapısı X3+ Y şeklindedir.
2. Lewis yapısı X şeklinde olan bir elementin atom

numarası aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) 6 B) 8 C) 10 D) 15 E) 17
5.
X Y
Katman elektron dizilimleri verilen X ve Y elementleri
arasında oluşan bileşik ile ilgili,
I. X elektron verir, Y elektron alır.

3. İyonik bileşiklerin genel özellikleri ile ilgili
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? II. Bileşikteki iyonlar oktet kuralına uyar.
–
III. Lewis yapısı X+ Y şeklindedir.
A) Katı hâlde elektriği iletmezler.
B) Oda koşullarında katı hâlde bulunurlar. yargılarından hangileri doğrudur?
C) Sert ve kırılgan yapılıdırlar.
D) Bağımsız moleküllerden oluşurlar.
E) Erime noktaları yüksektir. D) II ve III E) I, II ve III
1.E 2.E 3.D 4.E 5.C
74
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım GÜÇLÜ ETKİLEŞİMLER KAZANIM DAKLI SORULAR
6. Periyodik sistemin 3. periyodunda yer alan X ve Y 8.

Elektrik iletkenliği
elementleri ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor
Madde İletir İletmez
• X’in Lewis yapısı X
I. NaCI(k) 3
• Y’nin Lewis yapısı Y II. NaCI(s) 3
Buna göre, X ve Y elementleri arasında oluşan bileşik III. NaCI(suda) 3
ile ilgili,
Yukarıdaki maddelerden hangilerinin elektrik
I. İyonik bağlıdır.
iletkenliği yanlış işaretlenmiştir?
II. Elektron alışverişi ile oluşur.
III. Formülü X2Y şeklindedir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
yargılarından hangileri doğrudur? D) I ve II E) II ve III
D) I ve II E) I, II ve III
9. 20
Ca atomunun,
I. HCO3– II. C2O42– III. PO43–
iyonlarıyla oluşturduğu bileşiklerin formüllerindeki

toplam atom sayılarının karşılaştırılması
7.
A) I > II > III B) II > III > I C) III > I > II
T
Y Z
D) II > I > III E) III > II > I
X
Yukarıdaki periyodik sistemde yerleri belirtilen

elementler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) X ile Z arasında iyonik bağlı X2Z bileşiği oluşur.

10. NaCI bileşiği ile ilgili,
B) İyonik karakteri en fazla olan bileşik X ve T arasında
oluşur. I. İyonik bağlıdır.
C) Y ile Z arasında elektron ortaklaşması sonucu YZ II. Sulu çözeltisi elektriği iletir.
bileşiği oluşur. III. Kristal örgü yapılıdır.
D) Y ile T arasında oluşan bileşiğin sulu çözeltisinde
Y2+ ve T– iyonları bulunur. yargılarından hangileri doğrudur? (11Na, 17
CI)
E) X ve Z arasında oluşan bileşikteki iyonlar aynı

soygaz elektron düzenindedir.
6.D 7.C 8.B 9.C 10.E
75
2.
TEST
1. Aşağıda X ve Y element atomları arasında oluşan bir 3. X elementi 3. periyottaki soygazdan iki önce, Y elementi
bileşiğin Lewis gösterimi verilmiştir. ise aynı soygazdan bir sonra yer alır.
– Buna göre, bu elementler arasında oluşan bileşikle
X + Y X+ Y
ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) X metal, Y ametaldir. B) Formülü Y2X’tir.
B) X elektron verir, Y elektron alır. C) Toplam elektron sayısı 54’tür.
C) Oluşan bileşik iyonik bağlıdır.
D) Bileşikteki iyonlar aynı soygaz elektron düzenindedir.
D) X atomunun çekirdek yükü artar.
E) Lewis yapısı X şeklindedir.
E) Y atomunun çapı büyür.
Y Y
2. Element n=1 n=2 n=3
X 2 7 –
4. X, Y ve Z elementlerinin periyodik cetveldeki yerleri
Y 2 8 1 şöyledir:
Z 2 8 2 X: 2. sıranın 7. elementi
Katman elektron dizilimleri verilen X, Y ve Z Y: 3. sıranın 1. elementi

elementleri arasında oluşan bileşiklerle ilgili
Z: 4. sıranın 1. elementi
aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Y ve Z arasında elektrostatik çekim kuvvetine dayalı
bileşik oluşur. A) YX bileşiği %100 iyoniktir.
B) X ve Y arasında kovalent bağlı YX bileşiği oluşur. B) X ve Z arasında oluşan bileşikte X’in çapı küçülür.
C) X ve Z arasında iyonik bağlı Z2X bileşiği oluşur. C) YX bileşiğinin iyonik karakteri ZX bileşiğinden
D) X ve Y arasında oluşan bileşikteki iyonlar oktet düşüktür.
kuralına uyar. D) YX bileşiğinin sulu çözeltisi elektrik akımını iletmez.
E) X ve Z arasında oluşan bileşiğin erime noktası çok E) YX bileşiğindeki toplam elektron sayısı ZX
düşüktür. bileşiğinden fazladır.
1.D 2.D 3.E 4.C
76
2.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
5. Aşağıdaki element çiftleri arasında oluşan bileşiklerin 7. X2S bileşiği ile ilgili aşağıdaki bilgileri veriliyor.
formülleri ve Lewis yapıları verilmiştir.
• İyonik bağlıdır.
Element çft Formül Lews yapısı • Bileşiği oluşturan iyonlar izoelektroniktir.
I. 20Ca – 17Cl CaCl2 Ca2+ 2[Cl]–
Buna göre,
3–
II. 2Mg2+ 3 N I. X’in atom numarası 11’dir.
12Mg – 7N Mg2N3
–
II. X2S’nun sulu çözeltisinde X+ ve S2– iyonları bulunur.
III. 11Na – 16S Na2S 2Na2+ S
III. X2S’nun Lewis gösterimi X S X şeklindedir.
Buna göre, hangilerinde yanlışlık yapılmıştır?
yargılarından hangileri doğrudur? (16S)
8. Aşağıdaki görselde NaCI bileşiğinin kristal örgü yapısı

verilmiştir.
6. I. Na2SO4(k) ¾® 2Na+(suda) + SO2–

4(suda)
II. CuNO3(k) → Cu2+

(suda)
+ NO2–
3(suda)
Buna göre, NaCI bileşiğinin bu yapıda olması

III. Mg3(PO4)2(k) → 2Mg2+
(suda)
+ 3PO3–
4(suda) aşağıdakilerden hangisine neden olmaz?
Yukarıdaki iyonik bileşiklerin suda iyonlaşma
A) Erime noktasının yüksek olması
denklemlerinden hangileri doğru verilmiştir?
B) Çekiçle dövülüp şekil verilememesi
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II C) Oda koşullarında katı halde olması
D) Sert ve kırılgan yapıda olması
E) Katı halde elektriği iletmesi
5.E 6.A 7.B 8.E
77
3.
TEST
1. Kovalent moleküller ile ilgili, 3. X ve Y atomlarından oluşan bir bileşiğin elektron şeması
I. Elektronların ortaklaşa kullanılmaları sonucu
oluşurlar.
II. Bağımsız moleküllerden oluşurlar.
X
III. Erime ve kaynama noktaları genellikle düşüktür.

Y Y

A) Kovalent bağlı bir bileşiktir.

B) X oktedini, Y’ler dubletini tamamlamıştır.
C) Bileşiğin Lewis yapısı, X şeklindedir.

Y Y
D) Ortaklanmış elektron sayısı 4’tür.
E) Hem bağları hem de molekülü polardır.
2. Aşağıdaki moleküllerden hangisinin Lewis yapısı

doğru verilmiştir? (1H, 6C, 7N, 8O, 9F)
Molekül Lewis yapısı
A) HF H F 4. CI2, N2 ve O2 molekülleri arasında,
I. Ortaklanmış (bağlayıcı) elektron sayısı en büyük

B) H2O O olan,
H H II. Ortaklanmamış elektron sayısı en büyük olan

C) NH3 H N H (7N, 8O, 17CI)
H
I II
H A) N2 CI2
D) CH4 H C H B) O2 N2
H
C) CI2 O2
D) N2 O2
E) CO2 O C O E) O2 CI2
1.E 2.D 3.C 4.A
78
3.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
5. H C N 7. CO2 molekülü ile ilgili,
Yukarıda Lewis gösterimi verilen bileşik ile ilgili I. Molekül içi bağlar polar kovalenttir.
aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
II. Toplam 2 tane kovalent bağ içerir.
A) Ortaklanmış (bağlayıcı) elektron çifti sayısı 8’dir. III. Lewis yapısı O C O şeklindedir.
B) Ortaklanmamış elektronu yoktur.
yargılarından hangileri yanlıştır?(6C, 8O)
C) Hem polar hem de apolar kovalent bağ içerir.
D) Molekülleri polardır. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Toplam 5 tane kovalent bağ içerir.

8.
N O F
6. 2. periyotta bulunan X ve Y elementlerinin elektron nokta
yapısı aşağıda gösterilmiştir.
Periyodik cetvelde yerleri belirtilen elementler ile ilgili

X , Y aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Buna göre, bu elementler arasında oluşan bileşik ile A) Bağ elektronlarına sahip çıkma eğilimleri arasındaki
ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? ilişki F > O > N’ dir.
B) N2 molekülünde ortak kullanılan elektronlar atomlar
A) Formülü XY3’tür.
tarafından eşit paylaşılır.
B) 3 tane apolar kovalent bağ içerir.
C) OF2 bileşiğinde O kısmi negatif, F kısmi pozitif
C) 10 tane ortaklanmamış elektron çifti içerir. yüklüdür.
D) Molekülleri polar olduğundan suda çözünür. D) N – F bağının polarlığı O – F bağından fazladır.
E) Lewis yapısı Y X Y şeklindedir. E) O2 molekülünün kovalent karakteri NF3
Y molekülünden yüksektir.
5.D 6.B 7.B 8.C
79
4.
TEST
1. Bileşik Lewis yapısı Molekül polarlığı 3. XY2 bileşiğinin Lewis elektron nokta yapısı aşağıda
gösterilmiştir.
I. F2 F F Polar
II. C2H2 H C C H Apolar X

Y Y
III. H2S S Polar
H H Buna göre, X ve Y elementlerinin atom numaraları,
Yukarıda Lewis yapısı ve moleküllerinin polarlığı

X Y
verilen bileşiklerden hangilerinde yanlışlık
yapılmıştır? (1H, 6C, 9F, 16S) I. 12 1
II. 8 9
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I, II ve III
III. 16 1
yukarıdakilerden hangileri olabilir?
4.
2. Bir bileşik ile ilgili,

X Y
• Bağları polar kovalenttir.
• Ortaklanmamış elektron sayısı 6’dır.
bilgileri veriliyor. Katman elektron dizilimleri verilen X ve Y

elementlerinin oluşturduğu bileşik ile ilgili
Buna göre, bu bileşik, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
I. NaCl II. HCl III. NH3
A) Formülü XY’dir.
yukarıdakilerden hangileri olabilir? (1H, 7N, 11
Na, Cl)
17 B) X elektron verir, Y elektron alır.
C) X dubletini, Y oktedini tamamlar.
D) Bağlayıcı elektron sayısı 2’dir.
D) I ve II E) I ve III E) Bileşiğin Lewis yapısı X Y şeklindedir.
1.D 2.B 3.B 4.B
80
4.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
5. Aşağıdaki moleküllerden hangisinin bağlayıcı ve 7. X, 9Y ve 13Z elementleri arasında oluşan XY3, ZX ve

7
ortaklanmamış elektron sayısı doğru verilmiştir? X2 taneciklerinin atomları arasında oluşan kimyasal
(1H, 6C, 7N, 8O, 16S, 17CI)
bağ türleri aşağıdakilerden hangisinde doğru
Bağlayıcı Ortaklanmamış verilmiştir?
Molekül elektron sayısı elektron sayısı
A) O2 4 4 XY3 ZX X2
B) HCl 1 6 Polar Apolar

A) İyonik
kovalent kovalent
C) CS2 4 8
Polar Apolar
B) İyonik
D) C2H4 12 0 kovalent kovalent
Apolar Polar
E) NCl3 6 2 C) İyonik
kovalent kovalent
Apolar Polar
D) İyonik
kovalent kovalent
Polar Apolar
E) İyonik
kovalent kovalent
8.
Atom Elektronegatiik
Na 0,9
Mg 1,2
H 2,1
6. H2O ve CO2 moleküllerinin Lewis gösterimleri, O 3,5
F 4,0
O
O C O
H H Yukarıda elektronegatiflik değerleri verilen atomlarla
şeklinde olduğuna göre bu moleküller ile ilgili, ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
I. Bağlarının polar kovalent olması A) NaF bileşiğinin iyonik karakteri MgF2 bileşiğinden
II. Molekülün apolar olması yüksektir.
III. İçerdikleri kovalent bağ sayısı B) H2O molekülünde H’ler kısmi pozitif (d+), O kısmi
negatif (d–) yüklüdür.
yukarıdakilerden hangileri ortaktır? (1H, 6C, 8O) C) H2O molekülünün kovalent karakteri O2 molekülünden
yüksektir.
D) H – F bağının polarlığı H – O bağından yüksektir.
D) I ve III E) II ve III E) HF molekülünde negatif yük merkezi F’ye yakındır.
5.D 6.A 7.B 8.C
81
5.
TEST
1. Aşağıdaki iyonlardan hangisinin adı yanlış verilmiştir? 4. Aşağıdaki bileşik adlandırmalarından hangisi
yanlıştır?
İyon Adı
Bileşik Adı
A) K+ Potasyum iyonu
A) CaF2 Kalsiyum orür
B) CN– Siyanür iyonu
B) Hg2O Cıva (I) oksit
C) S2– Sülfür iyonu
C) NaClO3 Sodyum klorat
D) NH4+ Amonyak iyonu
D) FeCO3 Demir (III) karbonat
E) Fe3+ Demir (III) iyonu
E) NH4NO3 Amonyum nitrat
2. AI3+ ve SO42– iyonları arasında oluşan bileşiğin

formülü ve adı aşağıdakilerden hangisinde doğru 5. Bileşik Adı
verilmiştir?
I. SO3 Kükürt trioksit
Formül Adı II. P2O3 Difosfor trioksit
A) AlSO4 Alüminyum sülfit III. MgCI2 Magnezyum diklorür
B) Al3(SO4)2 Alüminyum sülfat Yukarıdaki bileşik adlandırmalarından hangileri

C) Al2(SO4)3 Alüminyum sülfür doğrudur?
D) Al3(SO4)2 Alüminyum sülfit A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

E) Al2(SO4)3 Alüminyum sülfat
6. Aşağıdaki bileşik adlandırmalarından hangisi

3. Aşağıdaki bileşik adlandırmalarından hangisi
yanlıştır?
doğrudur?
Bileşik Adı
Bileşik Adı
A) KMnO4 Potasyum manganat A) MgS Magnezyum sülfür
B) NaOH Sodyum oksit B) AlF3 Alüminyum (III) florür
C) CuCI2 Bakır klorür C) KNO3 Potasyum nitrat
D) MgSO4 Magnezyum sülfat D) CuO Bakır (II) oksit
E) Zn3P2 Çinko fosfat E) Ca3(PO4)2 Kalsiyum fosfat
1.D 2.E 3.D 4.D 5.C 6.B
82
5.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
7. Aşağıdaki bileşik adlandırmalarından hangisi 10. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin formülündeki

yanlıştır? toplam atom sayısı en fazladır?
Bileşik Adı A) Kurşun (II) sülfat
A) NO2 Azot dioksit B) Potasyum karbonat

C) Kalsiyum nitrat
B) CF4 Karbon tetraorür
D) Sodyum fosfat
C) N2O3 Diazot trioksit E) Alüminyum hidroksit
D) CO Karbon oksit
E) SCI2 Kükürt diklorür
11. Aşağıdaki bileşiklerden hangisi doğru

adlandırılmıştır?
8. • Sodyum hidrür Bileşik Adı

• Gümüş nitrat A) MgO Magnezyum monoksit
• Alüminyum karbür
B) FeS Demir sülfür
• Bakır (I) siyanür
C) Ca(NO3)2 Kalsiyum nitrür
Aşağıda formülü verilen bileşiklerden hangisinin adı
yukarıda verilmemiştir? D) PbO2 Kurşun (IV) oksit
E) SnCI2 Çinko klorür

A) AI4C3 B) K2SO4 C) NaH
D) CuCN E) AgNO3
12. Bileşik Adı
I. Na3PO4 Sodyum fosfür

9. I. Karbon tetraklorür
II. MgH2 Magnezyum hidroksit
II. Diazot pentaoksit
III. Kükürt hekzaflorür III. K2Cr2O7 Potasyum kromat
Yukarıda adlandırılması verilen kovalent bileşiklerin IV. CaS Kalsiyum (II) sülfür
bir moleküllerinin içerdikleri atom sayılarının
V. SnO2 Kalay (II) oksit
karşılaştırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru
verilmiştir?
Yukarıdaki bileşik adlandırmalarından kaç tanesi
A) III > II > I B) II > I > III C) II = III > I yanlıştır?
D) II > I = III E) I > II > III A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
7.D 8.B 9.C 10.C 11.D 12.E
83
6.
TEST
1. CaCO3 bileşiği ile ilgili, 4. Mg3(PO4)2 bileşiği ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
I. Adı kalsiyum karbonattır. yanlıştır? (8O, 12

Mg, P)
15
II. Suda çözünme denklemi; A) İyonik, kovalent ve metalik bağ içerir.

CaCO3(k) → Ca+(suda) + CO3–(suda) B) Oda koşullarında katı halde bulunur.
şeklindedir. C) Sulu çözeltisinde Mg2+ ve PO43– iyonları bulunur.
III. Hem iyonik hem de kovalent bağ içerir. D) Katı halde elektriği iletmez.
yargılarından hangileri doğrudur? E) Adı magnezyum fosfattır.
(6C, 8O, 20Ca)
2. CCI4 bileşiği ile ilgili aşağıdakilerden hangisi

yanlıştır? (6C, 17CI)
A) Kovalent bağlıdır.
B) Adı karbon tetraklorür’dür.
C) Bağımsız moleküllerden oluşur.
D) Bağları polar kovalent, molekülleri apolardır.
E) Lewis nokta yapısı;
Cl
Cl C Cl şeklindedir.
Cl
5. Aşağıdaki bileşikler ile ilgili verilen bilgilerden hangisi

yanlıştır? (1H, 6C, 8O)
Bileşik Bilgi
Ortaklanmış elektron sayısı
3. I. Magnezyum fosfat A) H2O ortaklanmamış elektron sayısına
eşittir.
II. Sodyum sülfat
III. Demir (III) klorür B) CO2 Lewis yapısı O C O şeklindedir.
Sulu çözeltisine Ca2+ ve SO42–

Yukarıdaki bileşiklerin hangilerinde sulu çözeltisindeki C) CaSO4
iyonlarını verir.
katyon sayısı anyon sayısından fazladır?
D) N2O3 Adı diazot trioksit’tir.
E) FeCO3 Adı demir (II) karbonat’tır.
1.C 2.E 3.D 4.A 5.B
84
6.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
6. Aşağıdaki özelliklerden hangisi iyonik, kovalent ve 9.

metalik bağlı maddeler için ortaktır?
Y Z
A) Kristal örgülü yapıda olma
B) Tel ve levha haline getirilebilme X
C) Bağımsız moleküllerden oluşma
D) Katı halde elektriği iletme
E) Güçlü etkileşim içerme Periyodik sistemde yerleri belirtilen elementler ile
ilgili,
I. Metalik aktifliği en büyük olan X’tir.

II. Metalik bağ kuvveti en büyük olan Z’dir.
III. Erime noktaları arasındaki ilişki Z > Y > X
şeklindedir.
7. Metallerin genel özellikleri ile ilgili aşağıdakilerden A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

A) Değerlik elektronları çekirdek tarafından güçlü bir
kuvvetle çekilir.
B) Yüzeylerinin parlak olmasının nedeni gelen ışının
yansımasıdır.
C) Değerlik elektronları serbest hareket ederek bir
elektron denizi oluşturur.
D) Değerlik elektronlarının serbest hareketleri sonucu;
parlaklık, elektrik ve ısı iletkenliği, tel ve levha haline
getirilebilme gibi özellikler kazanırlar.
E) Sıcaklık arttıkça elektrik iletkenlikleri azalır.
10. Periyodik sistemin A gruplarında bulunan X, Y ve Z

metalleri ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
• Metalik bağ kuvveti en büyük olan X’tir.

• Atom çapı en büyük olan Z’dir.
8. Metaller elektron hareketliliğinden dolayı bazı özellikler Buna göre, bu metallerin periyodik cetveldeki yerleri
kazanırlar. aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir?
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bu özelliklerden A) B) C)

Z Y Y X
biri değildir?
X Y Z X Z
A) Metal bağının oluşması
B) Isı ve elektriği iletebilmeleri D) E)
X Z X Y
C) Moleküler yapıda olmaları
Z
D) Yüzeylerinin parlak olması
Y
E) Tel ve levha haline getirilebilmeleri
6.E 7.A 8.C 9.E 10.C
85
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR ZAYIF ETKİLEŞİMLER
1. I. HCI II. H2O III. CO2 IV. He 4. Aşağıdakilerden hangisinin yoğun fazda molekülleri
Yukarıdaki taneciklerden hangileri kalıcı hangileri arasında hidrojen bağı yoktur?
geçici (indüklenmiş) dipol oluşturur?
(1H, 2He, 6C, 8O, 17CI) A) HF B) CH4 C) H2O
D) NH3 E) C2H5OH
Kalıcı dipol Geçici dipol
A) I ve II III ve IV
B) I ve III II ve IV
C) II ve IV I ve III
D) III ve IV I ve II
E) II ve III I ve IV
5. Aşağıdaki maddelerden hangisi yoğun fazda

karşısında verilen zayıf etkileşim türünü içermez?
(1H, 5B, 8O, 9F, 10Ne, 16S)
Madde Etkileşim türü

A) H2O Hidrojen bağı
2. Aşağıdaki zayıf etkileşim türlerinden hangisi yoğun
B) CO2 Dipol - dipol
fazda tüm moleküller arasında bulunur?
C) SO2 Dipol - dipol
A) Dipol - dipol
D) BF3 London kuvvetleri
B) London kuvvetleri
C) Dipol - indüklenmiş dipol E) Ne London kuvvetleri
D) Hidrojen bağı
E) İyon - dipol
3. Aşağıdaki tanecik çiftlerinden hangisinin içerdiği zayıf 6. Aşağıdaki tanecik çiftlerinden hangisinin içerdiği
etkileşim türü yanlış verilmiştir? etkileşim türü yanlış verilmiştir?
(1H, 6C, 7N, 8O, 9F, 16
S, 17
CI, Br)
35 (1H, 5B, 6C, 7N, 8O, 9F, S,
16
CI,
17
Br)
35
Tanecik çifti Zayıf etkileşim türü Tanecik çifti Etkileşim türü
A) H2S – CH3CI Dipol - dipol A) Na+ – CO2 İyon – indüklenmiş dipol
B) NH3 – CS2 Dipol - indüklenmiş dipol B) BF3 – Br2 London kuvvetleri
C) S2– – H2O İyon - indüklenmiş dipol C) CH3F – H2S Dipol - dipol
D) CH4 – Br2 London kuvvetleri D) NH3 – CCI4 Hidrojen bağı
E) H2O – HF Hidrojen bağı E) HCN – CH4 Dipol – indüklenmiş dipol
1.A 2.B 3.C 4.B 5.B 6.D
86
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım ZAYIF ETKİLEŞİMLER KAZANIM DAKLI SORULAR
7. 1 2 9. Madde Zayıf etkileşim türü

H S H S
I. CO2 Dipol - dipol
H H
Yukarıdaki H2S molekülleri için gösterilen 1 ve 2 II. NH3 Hidrojen bağı
numaralı bağlar ile ilgili aşağıdakilerden hangisi III. BF3 London kuvvetleri
yanlıştır?(1H, 16S)
Yukarıdaki maddelerden hangileri yoğun fazda
A) 1 ile gösterilen bağ polar kovalenttir. karşısında verilen zayıf etkileşim türünü içermez?
B) 2 ile gösterilen bağ hidrojen bağıdır. (1H, 5B, 6C, 7N, 8O, 9F)
C) 1 ile gösterilen bağ kimyasaldır.
D) 2 ile gösterilen bağ fizikseldir.
E) 1 ile gösterilen bağın kuvveti 2 ile gösterilen D) I ve II E) II ve III
bağdan büyüktür.
10.
H2O CH4 NaCI H2 HCI
8. X: Molekülleri arasında yalnızca London kuvvetleri vardır. Yukarıdaki maddelerden aynı koşullarda,
Y: Su ile hidrojen bağı oluşturabilir. I. Kaynama noktası en büyük olan
Yukarıdaki bilgilere göre X ve Y maddeleri II. Kaynama noktası en küçük olan

aşağıdakilerden hangisi olabilir? aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
(1H, 6C, 7N, 8O, 9F, 16
S, 17
CI, 35
Br) (1H, 6C, 8O, Na, CI)
11 17
X Y I II
A) HCI HF A) H2O H2
B) Br2 CCI4 B) NaCI CH4
C) H2O NCI3 C) HCI CH4
D) CO2 CH3OCH3 D) NaCI H2
E) CCI4 CS2 E) H2O HCI
7.B 8.D 9.A 10.D
87
2.
TEST
1. Aşağıdaki tabloda 7A grubundaki halojenlerin aynı 3. C2H5OH bileşiği ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
basınçta kaynama noktaları verilmiştir. yanlıştır? (1H, 6C, 8O)
Halojen Kaynama noktası (°C) A) Yoğun fazda hidrojen bağı içerir.

B) CS2 molekülü ile dipol – indüklenmiş dipol etkileşimi
F2 –188
oluşturur.
Cl2 –34 C) Ca2+ iyonu ile iyon – dipol etkileşimi oluşturur.
Br2 59 D) Aynı koşullarda kaynama noktası NaCI’den yüksektir.

E) Suda iyi çözünür.
I2 184
Buna göre, kaynama noktaları arasındaki bu farklılığı,
I. kovalent bağ,
II. toplam elektron sayısı,
III. London kuvvetleri
niceliklerinden hangileri belirler? 4. Mg2+, H2O ve CH4 tanecikleri ile ilgili,
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III I. Mg2+ ile H2O arasında iyon - dipol etkileşimi oluşur.
II. Aynı koşullarda H2O’nun kaynama noktası CH4’ten
D) I ve III E) II ve III düşüktür.
III. CH4’ün H2O’da iyi çözünmesi beklenir.
yargılarından hangileri yanlıştır? (1H, 6C, 8O)
2. Aşağıdaki tanecik çiftlerinden hangisinin içerdiği

etkileşim türü yanlıştır?
(1H, 6C, 7N, 8O, 9F, 16S, 17CI) 5. Molekül Güçlü etkileşim Zayıf etkileşim
I. HCI Polar kovalent Hidrojen bağı

Tanecik çifti Etkileşim türü
II. CO2 Apolar kovalent London kuvvetleri
A) CH4 - CI2 London kuvvetleri
III. NH3 Polar kovalent Hidrojen bağı
B) H2S - CS2 Dipol - dipol
Yukarıdaki moleküllerin yoğun fazda içerdiği güçlü ve
zayıf etkileşim türleri ile ilgili verilenlerden
C) Na+ - H2O İyon - dipol
hangilerinde yanlışlık yapılmıştır?
(1H, 6C, 7N, 8O, 17Cl)
D) HF - NH3 Hidrojen bağı
E) NO–3 - CCI4 İyon - indüklenmiş dipol
1.E 2.B 3.D 4.D 5.D
88
2.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
6. Kapalı formülleri C2H6O olan iki organik bileşiğin normal 8. Aşağıda bazı moleküller arasındaki çekim kuvvetleri
kaynama noktaları aşağıda verilmiştir. I, II ve III şeklinde gösterilmiştir.
Bileşik Kaynama noktası (°C) I

F2 ................. F2
CH3 – O – CH3 –23 II

HCI ............. HCI
C2H5 – OH 78 III
HF ............... HF
Buna göre, bu bileşiklerin kaynama noktaları Buna göre, bu çekim kuvvetleri arasındaki sağlamlık
arasındaki farkı belirleyen en etkin etkileşim türü ilişkisi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
aşağıdakilerden hangisidir? (1H, 9F, 17CI)
A) Dipol - dipol B) Kovalent A) I > II > III B) II > I > III
C) Hidrojen bağı D) İyon - dipol C) III > I > II D) III > II > I
E) London kuvvetleri E) II > III > I
7. Bir bağ türü ile ilgili, 9. X Y

• Moleküller arası etkileşimlerin en zayıf olanıdır. I. He Ne
• Apolar moleküller arasındaki tek etkileşim türüdür.
II. CH4 C2H6
III. H2S CO2
Buna göre, bu bağ aşağıdakilerden hangisidir?
Yukarıdaki tanecik çiftlerinden hangilerinin aynı
A) Dipol - dipol basınçta kaynama noktaları arasında X < Y ilişkisi
B) İyon - dipol vardır? (1H, 2He, 6C, 8O, 10Ne, 16S)
C) Hidrojen bağı
D) Dipol – indüklenmiş dipol
E) London kuvvetleri D) II ve III E) I, II ve III
6.C 7.E 8.D 9.C
89
3.
TEST
1. HCI ve CI2 molekülleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi 3. Aşağıdaki maddelerden hangisi suya ilave edildiğinde
yanlıştır? (1H, 17CI) iyon - dipol etkileşimi oluşur?
(1H, 6C, 8O, 10Ne, 16S, 17CI, 20Ca)
A) HCI kalıcı dipol oluşturur.
B) CI2 indüklenmiş dipol oluşturur. A) CH4 B) CaS C) CI2 D) CH3Cl E) Ne
C) HCI suda çözünmezken, CI2 suda çözünür.

D) Aynı basınçta HCI’nın kaynama noktası CI2’den
yüksektir.
E) Yoğun fazda HCI’nin molekülleri arasında
dipol - dipol etkileşimi varken CI2’nin molekülleri
arasında yalnızca London kuvvetleri vardır.
4. I. H2O II. NaCI III. CH4
Yukarıda verilen bileşikler ile ilgili aşağıdakilerden

hangisi yanlıştır? (1H, 6C, 8O, 11Na, 17CI)
A) Aynı basınçta kaynama noktaları arasındaki ilişki

II > I > III şeklindedir.
B) I ve II karıştırıldığında aralarında iyon – dipol
etkileşimi oluşur.
C) I ve III arasında dipol – indüklenmiş dipol etkileşimi
oluşur.
D) III. nün I. de çözünmesi beklenmez.
E) Yoğun fazda III. nün molekülleri arasında
dipol – dipol etkileşimi görülür.
2. X, Y ve Z maddeleri ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
• X ile Y arasında iyon – dipol etkileşimi görülür.

• Y ile Z arasında dipol – indüklenmiş dipol etkileşimi
görülür.
Buna göre, bu maddeler aşağıdakilerden hangisi gibi

olabilir?
5. O2 ve H2O molekülleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
X Y Z yanlıştır? (1H, 8O)
A) NaCl H2O CH4

A) İçerdikleri kovalent bağ sayısı eşittir.
B) NH3 Cl2 He B) İçerdikleri kovalent bağ türü farklıdır.
C) H2O HCl NaCl C) İkisinde de oksijen atomları oktedini tamamlamıştır.

D) Aynı basınçta H2O’nun kaynama noktası O2’den
D) MgCl2 NH3 SO2
yüksektir.
E) CaS CCl4 CO2 E) Ortaklanmamış elektron sayıları eşittir.
1.C 2.A 3.B 4.E 5.E
90
3.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
6. Aşağıdaki tabloda bazı halojenlerin oda koşullarındaki 8. Açık formül Kaynama noktası (°C)
fiziksel halleri verilmiştir.
CH3 – CH2 – CH2 – CH2 – CH3 36
Halojen Fiziksel hali
CH3 – CH – CH2 – CH3 28
X2 Katı
CH3
Y2 Sıvı
CH3
Z2 Gaz
CH3 – C – CH3 9,5
Buna göre, bu halojenler ile ilgili, CH3
I. Aktiflikleri arasındaki ilişki Z > Y > X şeklindedir. Yukarıda açık formülleri ve aynı ortamdaki kaynama
noktaları verilen organik bileşiklerin kaynama
II. Kaynama noktaları arasındaki ilişki Z2> Y2 > X2
noktaları arasındaki farkın nedeni,
şeklindedir.
III. Atom numaraları arasındaki ilişki X > Y > Z I. içerdikleri zayıf etkileşim türü,
şeklindedir. II. toplam elektron sayısı,
yargılarından hangileri doğrudur? III. temas yüzeyi
niceliklerinden hangilerinin farklı olması ile

açıklanabilir?
7. (d–) (d+) (d–) (d+)

– + – +
– + – +
– + – + 9. X: 2 – 4 Y: 2 – 5 Z: 2 – 7
X X X X Yukarıda katman elektron dizilimi verilen elementler
arasında oluşan,
Yukarıda şematize edilen etkileşim türü yoğun fazda;
I. XZ4 II. YZ3 III. Z2
I. He II. HCI III. O2
moleküllerden hangilerinin yoğun fazda molekülleri
taneciklerinden hangileri arasında etkindir?
arasında dipol – dipol etkileşimi görülür?
(1H, 2He, 8O, 17Cl)
6.C 7.C 8.B 9.B
91
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR FİZİKSEL ve KİMYASAL DEĞİŞİMLER
1. I. Fiziksel özellikler; maddenin dış görünüşü ile ilgili 4. Aşağıdaki olaylardan hangisinin gerçekleşmesi
renk, koku, sertlik, yoğunluk, erime ve kaynama sırasında maddenin yapısında kimyasal bir değişim
noktası gibi özelliklerdir. gözlenmez?
II. Kimyasal özellikler; maddenin farklı maddelere
A) B) C)
dönüşmesi sırasında gözlenen ve maddenin iç
yapısı ile ilgili özelliklerdir.
III. Fiziksel değişimlerde enerji değişimi genellikle 40
kj/mol den düşüktür. Kağıdın Hava yastığı Ekmeğn
yanması oluşumu küflenmes
Yukarıdakilerden hangileri doğrudur?
A) I ve III B) Yalnız II C) I, II ve III D) E)
D) Yalnız III E) I ve II
Camın Demrn
kırılması paslanması
2. I. Sütten yoğurt eldesi

II. Yoğurttan ayran eldesi 5. Aşağıdakilerden hangisi suyun fiziksel özelliklerinden
III. Sütün ekşimesi biri değildir?
Yukarıdaki olaylardan hangileri fizikseldir? A) Renksiz olması

B) 1 atm basınçta 100°C’de kaynaması
C) Na metali ile H2 gazı oluşturması
D) I ve II E) II ve III D) Oda koşullarında sıvı halde bulunması
E) 4°C’de yoğunluğunun 1 g/mL olması
1
3. NaCI(s) + a kj/mol → Na(k) + CI (g)
2 2
6. Aşağıdaki olaylardan hangisinin değişim türü yanlış
Yukarıdaki değişim ile ilgili;
verilmiştir?
I. Kimyasaldır.
II. a > 40’tır. Olay Değişim
III. Maddenin kimlik özelliği değişmiştir. A) Kağıdın yırtılması Fiziksel

B) Betonun donması Kimyasal
C) Yaprağın sararması Fiziksel
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) Yumurtanın pişmesi Kimyasal
D) II ve III E) I, II ve III E) Naftalinin süblimleşmesi Fiziksel
1.C 2.B 3.E 4.D 5.C 6.C
92
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım FİZİKSEL ve KİMYASAL DEĞİŞİMLER KAZANIM DAKLI SORULAR
7. I. Isı ve sıcaklık değişimi 10. Aşağıdaki olaylardan hangisinin değişim türü yanlış
II. Çökelek oluşumu verilmiştir?
III. Gaz çıkışı

Olay Değişim
IV. Renk değişimi
A) Buzun erimesi Fiziksel
Yukarıdakilerden hangileri maddelerde oluşan
B) Kömürün küle dönüşmesi Fiziksel
kimyasal değişimlerin göstergesi sayılabilir?
C) Hamurun mayalanması Kimyasal
D) Besinlerin sindirimi Kimyasal
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV E) Kükürtün dövülerek toz haline getirilmesi Fiziksel
11. Saf suya uygulanan,

8. Aşağıdaki olaylardan hangisi kimyasal değişime
I. buharlaştırma,
örnek verilebilir?
II. elektroliz,
A) Metallerin elektriği iletmesi III. şeker çözme,
B) Şeker pancarından şeker eldesi IV. O2 gazı çözme,
C) Çinkonun asit çözeltisinde çözünmesi V. CO2 gazı çözme
D) Gökkuşağı oluşumu
yukarıdaki işlemlerden hangileri fiziksel değişim
E) Odunun talaş haline getirilmesi örneğidir?
A) I ve III B) II ve V C) I, III ve IV
D) II, III ve IV E) I, IV ve V
9. (1) H2O(s) → H2O(g)
1
(2) H2O(s) → H2(g) + O (g) 12. Aşağıdaki olaylardan hangisi kimyasal değişime
2 2
örnek verilemez?
Yukarıdaki olaylar ile ilgili,
I. 1. olay fiziksel, 2. olay kimyasaldır. A) NaCl katısının sulu çözeltisinin elektrik akımını
iletmesi
II. 1. olayda suyun kimlik özelliği değişmezken 2.
olayda değişir. B) Şekerli su çözeltisi soğutulduğunda çözünen şekerin
kristallenmesi
III. 2. olaydaki enerji değişimi 1. olaydan fazladır.
C) NH3 ve HCI gazlarının karışmasından beyaz bir katı
yargılarından hangileri doğrudur? oluşması
D) Kireç taşının ısıtılıp parçalanması
E) Zn(NO3)2 çözeltisinden H2S gazı geçirildiğinde siyah
D) II ve III E) I, II ve III bir çökelek oluşması
7.E 8.C 9.E 10.B 11.C 12.B
93
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1 KİMYASAL T ÜRLER A RASI E TKİLEŞİMLER
1. 3. Aşağıdakilerden hangisi Van der Waals bağlarından

Tanecik Kimyasal türü biri değildir?
I. Ne Atom
A) Dipol – dipol
II. NH+4 Molekül
B) İyon – dipol
III. S2– İyon C) Dipol – indüklenmiş dipol
D) London kuvvetleri
Yukarıdaki taneciklerden hangilerinin kimyasal türü
yanlış verilmiştir? E) Hidrojen bağı
4. Aşağıdakilerden hangisi kimyasal özellik değildir?
A) Asallık B) Yanıcılık C) Esneklik
D) Asitlik E) Aktiik
5. Günlük hayatta karşılaştığımız aşağıdaki olaylardan

hangisinde kimyasal bir değişim gerçekleşmez?
A) Ayşe’nin dolaba koyduğu reçelin zamanla

2. Aşağıdaki moleküllerden hangisinin molekül polarlığı
şekerlenmesi
yanlış verilmiştir? (1H, 5B, 6C, 7N, 8O, 17CI)
B) Hadise’yi bal arısı soktuğunda amonyak ile acısını
Molekül Molekül polarlığı dindirmesi
A) O2 Apolar C) Temel’in evini ısıtmak için kullandığı kombideki doğal

gazın yanması
B) HCI Polar
D) Emrah’ın kaza yaptığında arabasındaki hava
C) NH3 Polar yastığının açılması
D) BH3 Polar E) Kız isteme merasimi sırasında Demet’in Türk
E) CH4 Apolar kahvelerini götürdüğü gümüş tepsinin zamanla
kararması
1.B 2.D 3.E 4.C 5.A
94
1
6. Madde Bağ türü 8. Elektronegatiflik, atomların bağ elektronlarına sahip çıkma
eğilimidir. Genel olarak bağ yapan atomlar arasındaki
I. Ca Metalik bağ
elektronegatiflik farkı;
II. CI2 Polar kovalent bağ
• 1,7 ya da daha büyük ise iyonik bağ,
III. CaCI2 İyonik bağ • 1,7’den daha küçük ise kovalent bağ
Yukarıdaki maddelerden hangileri karşısında verilen tanımlaması uygun olur.

bağ türünü içerir? (17CI, 20Ca) Aşağıda bazı atomların elektronegatiflik değerleri
verilmiştir.
Atom Elektronegatiik
X 4,0
Y 3,5
Z 3,0
T 1,0
L 0,8
Buna göre, aşağıdaki taneciklerden hangisinin bağ

türü yanlış verilmiştir?
Tanecik Bağ türü
A) Y2 Kovalent
B) LY İyonik
C) ZX3 Kovalent
D) TX2 İyonik
E) TY Kovalent
7. Mg : 2 – 8 – 2
CI : 2 – 8 – 7
Yukarıda katman elektron dizilimleri verilen Mg ve CI

atomları arasında oluşan bileşik ile ilgili
B) Formülü MgCI2’dir.
C) Adı magnezyum klorür’dür.
D) Suda çözündüğünde Mg+ ve CI2– iyonları oluşur.
– –
E) Lewis yapısı Cl Mg2+ Cl şeklindedir.
6.C 7.D 8.E
95
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. Na(k) + H2O(s) → NaOH(suda) + 1/2H2(g) 3. Gösterim şekli Bağ türü

Yukarıdaki denklemde,
I. a. İyonik
I. atom,
(+) (–)
II. element molekülü,
III. bileşik molekülü, II. b. Polar kovalent
IV. iyon
kimyasal türlerinden hangilerinin örneği bulunur? III. c. Apolar kovalent
A) I ve III B) II ve IV C) I, II ve III (d+) (d–)
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV Yukarıdaki gösterim şekilleri ile bağ türlerinin
eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru
verilmiştir?
A) B) C) D) E)
I a I b I c I a I b
II b II c II a II c II a
III c III a III b III b III c
4. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin Lewis elektron

nokta yapısı doğru verilmiştir?
(1H, 5B, 6C, 7N, 8O, 9F, 17CI, 20Ca)
Bileşik Lewis yapısı

2–
A) H2O H+ O H+
F
2. Aşağıdakilerden hangisi kimyasal bağ (güçlü B) BF3 B
etkileşim) tanımına uymaz? F F
A) H2 molekülünde H atomları arasındaki bağ C) CaCl2 Cl Ca Cl
B) HCI molekülünde H ve CI atomları arasındaki bağ

H
C) CaS bileşiğinde Ca2+ ve S2– iyonları arasındaki bağ D) CH3OH H C O H
D) Na metalinde Na atomları arasındaki bağ H
E) H2O sıvısında H2O molekülleri arasındaki bağ E) HCN H C N
1.E 2.E 3.D 4.D
96
2
5. Buna göre, aşağıda Lewis yapısı verilen kovalent 7. • Oda koşullarında metaller elektrğ letrken, yonk
bağlı moleküllerden hangisinin bağlayıcı ve/veya ve kovalent bleşkler elektrğ letmez.
ortaklanmamış elektron çifti sayısı yanlış verilmiştir? • Moleküler çözünme le oluşan çözeltlerde ortamda
serbest yon bulunmadığı çn çözelt elektrğ
Bağlayıcı Ortaklanmamış letmezken, yonk çözünme le oluşan çözeltlerde
elektron elektron çifti
se ortamda serbest yon bulunduğu çn çözelt
Molekül çifti sayısı sayısı
elektrğ letr.
A) H H 1 –
B) N N 3 2
I. sodyum,
C) O C O 2 4
II. sodyum klorür,
D) H CI 1 3 III. etl alkol
H N H maddelerinden hangileri oda koşullarında saf halde

E) 3 1 elektriği iletmezken, sulu çözeltisi elektriği iletir?
H
8. I. CO2 gazının kreç suyunu bulandırması

6. Bilgi: Polar maddelern kaynama noktaları genellkle
II. Yaz aylarında elektrk tellernn uzaması
apolar maddelerden yüksektr.
III. Denz suyundan tuz elde edlmes
Buna göre, aşağıda verilen kaynama noktaları
karşılaştırmalarından, Yukarıdaki olayların fiziksel veya kimyasal değişim
olarak sınıflandırılması aşağıdakilerden hangisinde
I. NH3 > N2 doğru verilmiştir?
II. H2O > H2S
I II III
III. CCI4 > CO2
A) Fzksel Kmyasal Fzksel
hangilerinin nedeni yukarıdaki bilgi ile açıklanamaz? B) Kmyasal Fzksel Fzksel
(1H, 6C, 7N, 8O, 16S, 17CI)
C) Fzksel Fzksel Kmyasal
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) Kmyasal Fzksel Kmyasal

E) Fzksel Kmyasal Kmyasal
5.C 6.E 7.B 8.B
97
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. Aşağıda X ve Y elementlernden oluşan br bleşğn 3. Aşağıdak grafkte 7A grubu elementlernn hdrojenl
elektron şeması gösterlmştr. bleşklernn kaynama noktaları arasındak lşk verlmştr.
Kaynama noktası (°C)
X HF
Y Y HI
HBr
Y
HCl
Buna göre, Periyot

2 3 4 5
I. Bleşğn Lews yapısı Y X Y şeklndedr.
Buna göre, grafiğe bakan Melisa’nın,
Y
II. Molekülde ortaklanmış elektron sayısı 6’dır. I. Polar kovalent bağ çeren moleküllern kaynama
noktaları yüksektr.
III. Hem bağlar hem de molekül polardır.
II. Toplam elektron sayısı arttıkça kaynama noktası
yargılarından hangileri doğrudur? dama artar.
III. Hdrojen bağı çeren moleküllern kaynama noktası
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II benzerlernden yüksektr.
D) II ve III E) I, II ve III yukarıdaki sonuçlardan hangilerini çıkarması

mantıklıdır?
2. Kimyasal türler arası etkileşimler ile ilgili 4. NaCI ve HCI bileşikleri ile ilgili,
I. NaCI elektron alışverş, HCI se elektron
A) Van der Waals ve hdrojen bağları zayıf etkleşmler ortaklaşması le oluşur.
sınıfına attr.
II. NaCI örgü yapılı, HCI moleküler yapılıdır.
B) Güçlü etkleşmler maddenn kmyasal özellklern,
zayıf etkleşmler se maddenn fzksel özellklern –
III. NaCI’nın Lews yapısı Na+ Cl , HCI’nın
belrler.
–
C) Zayıf etkleşmlern kırılması sonucu yen kmyasal Lews yapısı se H+ Cl şeklndedr.
türler oluşur.
yargılarından hangileri doğrudur? (1H, 11
Na, 17
CI)
D) Kmyasal türler arası bağ oluşumunda değerlk
elektronları rol oynar. A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
E) Kmyasal br bağı kırmak çn gereken enerj ne kadar
fazla se bağ o kadar sağlamdır. D) II ve III E) I, II ve III
1.D 2.C 3.C 4.C
98
3
5. Issız br adaya düşen Nusret pşrdğ etler tuzlamak çn 7.
1A Grubu metalleri Erime noktası (°C)
ormanda tuz arayışına çıkıyor.
3
L 181
11
Na 98
19
K 64
37
Rb 39
55
Cs 29
1A grubu metallerinin erime noktalarının yukarıdan

aşağı gidildikçe azalmasının nedeni aynı grupta
Braz araştırma yaptıktan sonra açık sarı rengnde
yukarıdan aşağı,
formülünü blmedğ br tuz buluyor. Bu tuzu suda
çözdüğünde oluşan çözeltdek yon sayısı - zaman I. Metalk bağın zayıflaması
grafğnn aşağıdak gb olduğunu görüyor. II. Elektron verme özellğnn artması
İyon sayısı III. Bağ elektronlarına sahp çıkma eğlmnn azalması
3n Anyon yukarıdakilerden hangileri ile ilgilidir?
2n Katyon A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Zaman D) I ve II E) II ve III
Buna göre, Nusret’in bulduğu tuzun sistematik adı

aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Sodyum karbonat B) Potasyum klorür
C) Kalsyum fosfat D) Alümnyum sülfat
E) Demr (III) ntrat
1 2
8. O H ........ O H
H H
Yukarıda sıvı haldek su moleküller arasındak etkleşm
gösterlmştr.
Buna göre,
6. CI2 ve HCI molekülleri için aşağıdaki özelliklerinden I. 1 nolu bağ kovalent, 2 nolu bağ hdrojen bağıdır.
hangisi ortaktır? (1H, 17CI) II. 1 nolu bağ fzksel, 2 nolu bağ kmyasaldır.
III. 1 nolu bağ 2 nolu bağdan daha sağlamdır.
A) İçerdkler kovalent bağ türü
B) Molekül polarlığı yargılarından hangileri yanlıştır?
C) Ortaklanmış elektron sayısı
D) Ortaklanmamış elektron sayısı
E) İçerdkler bağın kovalent karakter D) I ve II E) II ve III
5.D 6.C 7.A 8.B
99
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. I. HBr(g) ¾® • H(g) + • Br(g) 3. X+ ve Y– yonlarının katman elektron dzlm aşağıda

II. CH4(g) ¾® CH4(s)
2+ 2–
III. Mg (g) + O (g) ¾® MgO(k)
Yukarıdaki değişimlerden hangileri güçlü

etkileşimlerin oluşumuna örnek verilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Buna göre, X ve Y elementleri arasında oluşan bileşik
ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) İyonk bağlıdır.
B) Formülü XY’dr.
C) Sulu çözelts elektrğ letr.
+ –
D) Lews yapısı X Y şeklndedr.
E) Oda koşullarında katı halde bulunur.
2. Kovalent bağlı C2H5OH ve NH3 bleşklernn oda

koşullarında suda çözünme denklemler aşağıda verlmştr.
C2H5OH(s) ¾® C2H5OH(suda)
4. Br molekül le lgl aşağıdak blgler verlyor.
–
NH3(g) + H2O(s) ¾® NH+4(suda) + OH (suda) • Hem polar hem de apolar kovalent bağ çerr.
Buna göre, kovalent bileşikler için, • Molekülü apolardır.
I. Oda koşullarında sıvı halde bulunurlar. Buna göre, bu molekül,
II. Sulu çözeltler elektrk akımını letr. I. CH4 II. C2H4 III. C2H5OH
III. Sulu çözeltler baz özellğ gösterr.
yukarıdaki genellemelerden hangileri yapılamaz? (1H, 6C, 8O)
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) II ve III E) I, II ve III D) I ve II E) II ve III
1.C 2.E 3.D 4.B
100
4
5. 7.
Element Katman sayısı Değerlik elektron sayısı Bileşik Aldığı kısmi değerlik
CH4 C(d–), H(d+)

X 2 1
CO2 C(d+), O(d–)
Y 3 3
OF2 F(d–), O(d+)
Z 3 6
Yukarıdak tabloda verlen kovalent bleşklern aldığı kısm
X, Y ve Z elementleri ile ilgili verilen bilgilere göre, değerlklere bakıldığında,
I. X ve Z arasında elektrostatk çekm kuvvetne • C atomunun H atomu le bleşk yaparken kısm
dayalı bleşk oluşur. negatf (d–), O atomu le bleşk yaparken se kısm
II. Y ve Z arasında oluşan bleşktek yonlar aynı poztf (d+) değerlk aldığı görülüyor.
soygaz elektron düzenndedr. • Benzer şeklde O atomunun C atomu le bleşk
III. X ve Z arasında oluşan bleşktek atom sayısı, yaparken kısm negatf (d–), F atomu le bleşk
Y ve Z arasında oluşan bleşkteknden fazladır. yaparken se kısm poztf (d+) değerlk aldığı
görülüyor.
Buna göre, elementlerin farklı elementlerle kısmi
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III pozitif veya kısmi negatif değerlik alması aşağıdaki
periyodik özelliklerden hangisi ile doğrudan ilgilidir?
A) Atom çapı B) İyonlaşma enerjs
C) Elektronegatk D) Ametalk aktk
E) Elektron lgs
6.
+ ®
8. Aşağıda XY ve ZY bleşklernn oluşumunun Lews
X Y XY
gösterm verlmştr.
X ve Y atomlarının brbrne yaklaştırıldığındak elektron –
X + Y ® X+ Y
bulutlarının gösterm yukarıda verlmştr.
Buna göre, Z + Y ® Z Y
I. Polar kovalent bağ oluşur. Buna göre, aşağıdaki değerlendirmelerden hangisinin

II. Ortaklanan elektronlar her k atom çekrdeğ doğru olması beklenmez?
tarafından eşt kuvvetle çeklr.
A) X metal, Y ve Z ametaldr.
III. X atomu kısm poztf (d+), Y atomu kısm negatf
(d–) yükle yüklenr. B) XY yonk, ZY kovalent bağlıdır.
C) X ve Z 1A grubu, Y 7A grubu elementdr.
D) Aynı koşullarda XY’nn erme noktası ZY’den
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III düşüktür.
E) XY elektron alışverş le, ZY elektron ortaklaşması le
D) I ve II E) I ve III oluşur.
5.A 6.E 7.C 8.D
101
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. Recep Hoca kmya dersnde önce tahtaya boş br 2. X: Su le hdrojen bağı oluşturur.
peryodk cetvel çzerek bazı elementler yerlerne yazıyor.
Y: Moleküller arasında yalnızca London kuvvetler
bulunur.
O F
Yukarıdaki bilgilere göre X ve Y maddeleri
Na Mg Cl aşağıdakilerden hangisi olabilir?
K (1H, 6C, 7N, 8O, 9F, 16S, 17CI, 35Br)
X Y
A) HF HCl
B) CH4 Br2
Sonrasında öğrencs Barış le aralarında tahtaya çzdğ
peryodk cetveldek elementlerle lgl aşağıdak C) CH3OCH3 CCl4
soru - cevap konuşması geçyor:
D) NH3 H2S
Recep Hoca Barış E) PH3 CH3OH

Erme noktası en büyük element
I. Mg
hangsdr?
Hang k element arasında oluşan
II. K ve F
bleşğn yonk karakter en yüksektr?
Hang element oksjen le bleşk
III. F
yaptığında negatf değerlk alır?
Buna göre Barış, Recep Hocanın sorduğu sorulardan

hangilerine doğru cevap vermiştir?
3. XH3 molekülündeki X elementi yoğun fazda,
I. 5
B se moleküller arasında London kuvvetler
etkndr.
II. 7
N se moleküller arasında hdrojen bağı etkndr.
III. 15
P se moleküller arasında dpol – dpol etkleşm
etkndr.
1.E 2.C 3.E
102
5
4. Atom Elektronegatiik 6. Aşağıdaki olaylardan hangisinin değişim türü yanlış
işaretlenmiştir?
F 4,0
N 3,0 Değişim
Olay
H 2,1 Fiziksel Kimyasal
Mg 1,2 A) NaCl(k) ® NaCl(s) 3
Na 0,9
B) NaCl(k) ® Na+(suda) + Cl–(suda) 3
Yukarıda elektronegatflk değerler verlen atomlar le lgl
aşağıdak değerlendrmeler yapılıyor:
C) NaCl(s) ® Na(k) + 1/2Cl2(g) 3
• NaF bleşğnn yonk karakter MgF2 bleşğnden
yüksektr. D) Na(g) ® Na+(g) + õe 3
• NH3 bleşğnn kovalent karakter HF bleşğnden
yüksektr. Na(k) + H2O(s) ®
E) 3
• H – F bağının polarlığı N – F bağından yüksektr. NaOH(suda) + 1/2H2(g)
Yukarıdaki değerlendirmeler dikkate alındığında iki
atom arasındaki elektronegatiflik farkı arttıkça,
I. bağın yonk karakter,

II. bağın kovalent karakter,
III. bağın polarlığı
özelliklerinden hangileri artar?

7. • Magnezyum (Mg), sıcak su le tepkme verrken
D) I ve III E) II ve III soğuk su le tepkme vermez.
• Gümüş (Ag), HCI le tepkme vermezken derşk
H2SO4 le tepkme verr.
• Sodyum (Na), hem HCI hem de H2SO4 le tepkme
verr.
Yukarıdaki bilgilere bakılarak,
I. Kmyasal özellkler maddelern tepkmeye grdğ

koşullara bağlıdır.
II. Maddelern kmyasal özellkler etkleştğ maddeye
5. Aşağıdaki olaylardan hangisinin değişim türü göre değşeblr.
diğerlerinden farklıdır? III. Farklı maddelern aynı madde le kmyasal
etkleşmnden farklı sonuçlar elde edleblr.
A) Elmadan srke yapılması
B) Na metalnn suda çözünmes sonuçlarından hangileri çıkarılabilir?
C) Ham petrolün damıtılması

D) Tuzlu suyun elektrğ letmes
E) Ast yağmurlarının heykeller aşındırması D) II ve III E) I, II ve III
4.D 5.C 6.D 7.E
103
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. I. H2 gazının atomlarına ayrışması 4. Lewis yapısı,

II. Naftalnn süblmleşmes
X
III. Na(g) atomunun elektron vermes
Y Y
IV. Suyun buharlaşması
şeklinde olan bir bileşiğin formülü,
Yukarıdaki değişimlerden hangilerinin sonucunda yeni
kimyasal tür oluşmaz?
I. H2O II. MgCl2 III. OF2
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve III
D) II ve IV E) I ve IV (1H, 8O, 9F, 12Mg, 17CI)
H
2.
I. H C H II. N III. O
H H H H CH3 CH3
5. Zn2+ iyonu ile aşağıdaki bileşiklerden hangisi
Yukarıda açık formülleri verilen bileşiklerden oluşamaz?
hangilerinin yoğun fazda kendi molekülleri arasında
hidrojen bağı olmadığı halde su ile hidrojen bağı A) ZnCI2 B) Zn3N2 C) ZnCO3
kurarak çözünür?
D) Zn2SO4 E) Zn(NO3)2
6. H H
C C
3. CH4, C2H4 ve C2H2 molekülleri ile ilgili, H H
I. hem polar hem de apolar kovalent bağ çermes, Yukarıda bağ yapısı verilen molekülün sadece bağ
II. moleküllernn apolar olması, yapısına bakılarak aşağıdakilerden hangisi
bulunamaz?
III. tüm bağlarının tekl olması
yukarıdakilerden hangileri üçü için de ortaktır? A) İçerdğ kovalent bağların türü

(1H, 6C) B) Br molekülünün çerdğ bağ sayısı
C) Molekülün polar mı apolar mı olduğu
D) Ortaklanmış elektron sayısı
D) I ve II E) II ve III E) Toplam elektron sayısı
1.D 2.B 3.B 4.C 5.D 6.E
104
6
7. 1A 2A 9. XH3 bileşiğindeki X elementinin atom numarası;
3.P Y Z
I. 5 se molekül polardır.
4.P X II. 7 se ortaklanmamış elektron sayısı 2’dr.
III. 13 se bleşğn Lews yapısı H X H şeklnde olur.
Periyodik cetvelde yerleri belirtilen X, Y ve Z
H
elementleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Metalk bağı en kuvvetl olan X’tr. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

B) Y ve Z arasında Y2Z bleşğ oluşur.
C) Erme noktası en büyük olan Y’dr.
D) Atom çapı en büyük olan Z’dr.
E) Okstlernn bazk karakter en fazla olan X’tr.
10. Peryodk sstemn 7A grubunda bulunan X, Y ve Z

atomlarının yarıçapları aşağıdak tabloda verlmştr.
Atom Atom yarıçapı (pm)

X 114
Y 99
Z 72
Buna göre, bu atomların 11Na atomu ile oluşturduğu

bileşikler ile ilgili,
8. H2O molekülleri arasında yoğun fazda, I. Üçü de oda koşullarında katı haldedr.
II. 1 molünün çerdğ elektron sayısı en fazla olan
I. Kovalent bağ II. Hdrojen bağı NaX’tr.
III. Dpol – dpol IV. London kuvvetler III. İyonk karakter en yüksek olan NaZ’dır.
etkileşimlerinden hangileri bulunur? (1H, 8O) yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) I, II ve IV E) II, III ve IV D) II ve III E) I, II ve III
7.E 8.E 9.B 10.E
105
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. 3. H
Bileşik Çözeltideki iyonlar
B N P
I NH3 N3– ve H+
H H HHH HHH
II CO2 HCO3– ve H+
Yukarıda bağ yapıları verilen bileşikler ile ilgili
III MgO Mg2+ ve OH– aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Yukarıdaki tabloda verilen bileşiklerden hangilerinin A) N ve P aynı grup, B farklı grup elementdr.
sulu çözeltisinde bulunan iyonlar doğru verilmiştir?
B) Yoğun fazda BH3 moleküller arasında yalnızca
London kuvvetler bulunur.
C) Yoğun fazda PH3 moleküller arasında yalnızca dpol-
D) II ve III E) I, II ve III dpol etkleşm görülür.
D) Yoğun fazda NH3 moleküller arasında hdrojen bağı
etkndr.
E) Aynı basınçta kaynama noktaları arasındak lşknn
NH3 > PH3 > BH3 şeklnde olması beklenr.
4. H
N O F
2. X, Y ve Z ametaller le lgl aşağıdak blgler verlyor. Na Mg Al
• X ve Y aynı peryottadır.
• Değerlk elektron sayıları arasında X > Y = Z lşks Periyodik sistemde yerleri belirtilen elementler ile ilgili,
vardır.
I. H – O bağının polarlığı H – N bağından fazladır.
Buna göre,
II. Na, Mg ve Al elementlernn erme noktaları arasındak
I. X ve Y arasında oluşan bleşkte X kısm negatf lşk Al > Mg > Na şeklndedr.
değerlk alır. III. İyonk karakter en fazla olan bleşk Al ve F
II. Bağ elektronlarına sahp çıkma eğlmler arasındak arasında oluşur.
lşk X > Y > Z şeklndedr. IV. N2O3 bleşğnde oksjen atomu kısm negatf (d–)
III. Atom numarası en büyük olan X’tr. değerlk alır.
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız III C) II ve IV
D) I ve II E) I ve III D) I ve IV E) II ve III
1.D 2.A 3.C 4.B
106
7
5. X ve Y elementlernden oluşan k bleşktek toplam 7. Aşağıdak şemada alkollü sudan başlayıp poletlen
elektron sayıları aşağıda verlmştr. oluşumuna kadar olan basamaklar gösterlmştr.
Alkollü 1 Etl 2 3
Bileşik Toplam elektron sayısı Etlen Poletlen
su alkol
XY2 23
Buna göre, hangi basamaklarda kimyasal değişim
X2Y3 38 gerçekleşir?
A) Yalnız 1 B) Yalnız 2 C) 1 ve 3
Buna göre, XY3– iyonunun 13AI elementi ile
oluşturduğu bileşikteki toplam elektron sayısı kaçtır? D) 2 ve 3 E) 1 , 2 ve 3
A) 92 B) 98 C) 106 D) 112 E) 118
8. I. Hdrojen atomu çeren moleküller arasında yoğun

fazda hdrojen bağı oluşur.
II. London kuvvetler, apolar moleküller arasında
yoğun fazda görülen tek etkleşm türüdür.
III. Toplam elektron sayısı büyük olan maddelern
kaynama noktaları da büyük olur.
6. Aşağıda metal atomları arasındak bağlanış bçm Yukarıdaki yargılardan hangileri kesinlikle doğrudur?
+ + + +
(+) yüklü metal katyonu
+ + + +
(–) yüklü elektron denizi
+ + + +
Bu bağlanış biçiminin metallere kazandırdığı özellikler
ile ilgili,
I. Metal yüzeyne çarpan ışığın etks le uyarılan 9. Aşağıdaki olaylardan hangisinin değişim türü yanlış
elektronlar temel hale dönerken soğurdukları ışınları verilmiştir?
ger yansıtarak metale parlak br görünüm kazandırır.
Olay Değişim
II. Metallern katı ve sıvı halde elektrğ letmeler metal
katyonları vasıtası le olur. Br gazın yüksek basınçta
A) Fzksel
soğutularak sıvılaştırılması
III. Metallere darbe uygulandığında metal katyonları ve
elektron denz brbr üzernden kaydığından metaller Br çözelt soğutulduğunda çözünen
B) Fzksel
kırılmaz, çekçle dövüleblr ve şekl verleblr. katının krstallenmes
Bir katı ısıtıldığında gaz çıkışı
yukarıdakilerden hangileri doğrudur? C) Fzksel
olması
İk yonk katının sulu çözeltler
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) Kmyasal
karıştırıldığında çökelme olması
D) II ve III E) I, II ve III E) Br metaln astte çözünmes Kmyasal
5.C 6.C 7.D 8.B 9.C
107
Orıjinal BY
® Sorular
MAD
E
1. X, Y ve Z ametaller arasında oluşan moleküllern bağlanış 3. X ve Y elementlernden oluşan A molekülü le Z ve T

bçmler aşağıdak görsellerde şematze edlmştr. elementlernden oluşan B molekülünün atomları
arasındak halat çekme oyununun sonuçları aşağıda
verlmştr.
X Y X Y
X X X Y X Z Son durum
Buna göre; X – X, X – Y ve X – Z bağlarının kovalent

Z T Z T
karakterleri arasındaki ilişki aşağıdakilerden
A) X–X>X–Y>X–Z
Son durum
B) X–Y>X–Z>X–X
C) X–Z>X–X>X–Y Buna göre, X, Y, Z ve T elementleri aşağıdakilerden
hangisi olabilir? (Elektronegatflk F > Cl > H)
D) X–X>X–Z>X–Y
E) X–Z>X–Y>X–X X Y Z T
A) H H H Cl
B) Cl Cl F H
C) H F Cl H
D) H H F F
E) CI H F H
2. X ve Y brer element olmak üzere, br bleşğn ortaklanmış

ve ortaklanmamış elektron sayılarının küme le gösterm
aşağıda verlmştr.
X Y X
2 4 2
Buna göre, bileşiğin formülü,
I. CO2
II. H2S
III. OF2

(1H, 6C, 8O, 9F, 16S)
1.A 2.B 3.B
108
Ü
N
İ
MADDENİN HALLERİ T
MADDENİN F İZİKSEL HALLERİ E
K ATILAR 04
SIVILAR
GAZLAR
HAL DEĞİŞİMİ
HAL DEĞİŞİMİ GRAFİĞİ
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR MADDENİN FİZİKSEL HALLERİ
Madde Fiziksel hali 3. Maddenin fiziksel halleri ile ilgili aşağıdakilerden

1.
I.
a. Katı
A) Maddelerin hangi halde bulunacağı tanecikler arası

çekim kuvveti ve ortam koşullarına bağlıdır.
II. b. Sıvı B) Katılar; belirli şekil ve hacmi olan, bulundukları yerde

titreşim hareketi yapabilen, maddenin en düzenli halidir.
C) Sıvılar; bulunduğu kabın şeklini alan, akışkan
olmayan ve kolaylıkla sıkıştırılabilen maddelerdir.
III. c. Gaz D) Gazlar; basınç uygulanarak sıkıştırılabilen,
bulundukları kabı tamamen dolduran, maddenin en
düzensiz halidir.
E) Plazma; çok yüksek sıcaklıklarda görülen, iyonlaşmış
IV. d. Plazma
gaz atomlarının, elektronların ve nötr atomların bir
arada bulunduğu fiziksel haldir.
Yukarıdaki maddelerin fiziksel hallerinin eşleştirilmesi

A) B) C) D) E)
I a I b I c I a I c
II b II c II a II c II d
III c III d III b III d III a
IV d IV a IV d IV b IV b
2. Maddenin fiziksel halleri ile ilgili aşağıdakilerden

hangisi yanlıştır? 4. Saf bir maddenin katı, sıvı ve gaz hali için,
A) Tanecikler arası çekim kuvvetinin en fazla olduğu hal I. akışkan olma,

katı haldir. II. sıkıştırılabilme,
B) En düşük enerjili hal katı halidir. III. titreşim hareketi yapabilme
C) Tanecikler sıvı halde titreşim ve öteleme hareketi
özelliklerinden hangileri ortaktır?
yapar.
D) Magma tabakası plazma hale örnektir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Bir madde sıvı halden gaz hale geçerken yoğunluğu
artar. D) I ve II E) I ve III
1.D 2.E 3.C 4.C
110
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım MADDENİN FİZİKSEL HALLERİ KAZANIM DAKLI SORULAR
5. Plazmaların genel özellikleri ile ilgili aşağıdakilerden 8. I. Petrol gazı ve doğal gazın sıvılaştırılarak
hangisi yanlıştır? (LPG ve LNG) depolanması ve taşınması
II. Temiz havadan azot ve oksijen eldesi
A) Plazmalar yüklü parçacıklar içerdiklerinden manyetik
III. Buzdolabı ve klimalarda soğutucu akışkan
ve elektriksel alandan etkilenir.
yardımıyla ortamın soğutulması
B) Plazmalar ısı ve elektriği çok iyi iletir.
IV. Sıcak hava balonlarında havanın ısıtılarak balonun
C) Plazmalarda gerçekleşen kimyasal tepkimeler çok yükselmesi
yavaştır.
D) Plazmalarda meydana gelen değişimler her yöne ışık Yukarıdaki olaylardan hangilerinde gazların
hızı ile iletilir. sıkıştırılabilme veya genleşme özelliğinden
yararlanılır?
E) Plazmalarda madde tanecikleri bulundukları kapta
bulut şeklinde kümelenir.
A) I ve III B) II ve IV C) I ve IV
6. Sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) ile ilgili

9.
A) Renksiz, kokusuz ve yanıcıdır.
B) Ham petrolün damıtılmasından elde edilir.
C) Bileşiminde %90 oranında metan gazı vardır.
D) Diğer fosil yakıt türlerine göre daha çevrecidir.
E) Çelik tüplerde depolanır ve taşınır.
Doğal su döngüsü ile ilgili,
I. Canlı hayatı, endüstri ve çevre açısından çok

7. LPG ve LNG için, önemlidir.
II. Suyun hal değiştirerek atmosfer ile yeryüzü
I. renksiz, kokusuz ve yanıcı olma,
arasındaki döngüsüdür.
II. sıvılaştırılarak depolanma ve taşınma,
III. Kirlenen suların arıtılarak içilebilir ve kullanılabilir
III. yakıt olarak kullanılma hale getirilmesini sağlar.
özelliklerinden hangileri ortaktır? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
5.C 6.C 7.E 8.E 9.E
111
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR KATILAR
1. Amorf katılar ile ilgili, 4. Aşağıdakilerden hangisi kristal katı değildir?
I. Katıyı oluşturan tanecikler düzensiz bir şekilde A) Kuvars B) Plastik C) İyot

rasgele istiflenmiştir.
II. Belirli bir geometrik şekilleri ve erime noktaları D) Yemek tuzu E) Demir
yoktur.
III. Isıtıldıklarında belirli bir sıcaklık aralığında
yumuşarlar.
5. Aşağıdaki katılardan hangisi yanlış sınıflandırılmıştır?
Katı Sınıfı
A) Elmas Amorf
B) Çinko Kristal
2. • Cam ve tereyağı .....I..... katılara örnektir.
C) Tereyağı Amorf
• .....II..... bir katının yumuşamaya başladığı sıcaklığa
D) Cam Amorf
camsı geçiş sıcaklığı denir.
E) Şeker Kristal
• .....III..... katıların belirli erime noktaları vardır.
Yukarıdaki cümlelerdeki boşluklardan hangilerine

“amorf” kelimesinin getirilmesi uygundur?
6.
3. Kristal katılar ile ilgili aşağıdakilerden hangisi

yanlıştır? Yukarıda kristal örgüsü ve birim hücre modeli verilen
katı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Taneciklerin belirli bir geometrik kalıba göre düzenli
bir şekilde istiflenmesi sonucu oluşan katılardır. A) İyonik kristaldir.
B) Sert olmaları dışındaki özellikleri sıvılara benzer. B) Erime ve kaynama noktası yüksektir.
C) Belirli erime noktaları vardır. C) Sert ve kırılgan yapılıdır.
D) Düzenli bir yapıya sahip olduklarından kararlıdırlar. D) Elektriği iletmez.
E) Yapıları ve fiziksel özellikleri, tanecikleri bir arada E) Kristaldeki birimleri Van der Waals kuvvetleri bir
tutan çekim kuvvetlerine bağlıdır. arada tutar.
1.E 2.C 3.B 4.B 5.A 6.E
112
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım KATILAR KAZANIM DAKLI SORULAR
7. Bir kristal katı ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor. 10. Aşağıda bazı katı örnekleri ve bu katıların kristal
birimlerini bir arada tutan kuvvetler verilmiştir.
• Erime noktası düşüktür.
• Kolay şekil değiştirecek kadar yumuşaktır.
Kristal birimi bir arada
Örnek
• Kristalde London kuvvetleri etkindir. tutan kuvvetler
Buna göre, bu katı aşağıdakilerden hangisi olabilir? I Elektrostatik çekim a Kalsiyum oksit
II Kovalent bağ b Grafit

A) I2 B) Grafit C) Cam
III Hidrojen bağı c Buz
D) Buz E) MgO
Buna göre, bunların eşleştirilmesi aşağıdakilerden
A) B) C) D) E)
I a I c I b I a I c
II b II b II a II c II a
8. Aşağıdaki katılardan hangisinin türü yanlış III c III a III c III b III b
verilmiştir?
Katı Türü
A) Buz Kovalent
B) Yemek tuzu İyonik
C) Demir Metalik
D) Şeker Moleküler
E) Plastik Amorf
9.
Erme ve kaynama Hem güçlü hem de
noktaları yüksektr. zayıf etkleşm çerr.
I II
11. Aşağıdaki katılar ile ilgili verilen bilgilerden hangisi
Moleküler Krstal yanlıştır?
Katı Bilgi
Krstaldek brmler
Elektrk A) Elmas Ağ örgülü kovalent katıdır.
kovalent bağlar
letkenlkler yoktur.
brarada tutar. Atomları bir arada tutan kuvvetler
III IV B) Zn
metalik bağlardır.
Yukarıdaki kavram haritasında moleküler kristaller ile Belirli bir geometrik şekli ve erime
C) Tereyağı
noktası vardır.
ilgili verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
Molekülleri arasında hidrojen bağ-
D) H2O
A) I ve II B) II ve III C) I ve IV ları etkindir.
Anyon ve katyonlar arasında kuv-
E) KCl
D) II, III ve IV E) I, III ve IV vetli bir elektrostatik çekim vardır.
7.A 8.A 9.B 10.A 11.C
113
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR SIVILAR
1. Viskozite ile ilgili, 4. X ve Y sıvılarının aynı sıcaklıktaki viskoziteleri arasında

X > Y ilişkisi vardır.
I. Sıvıların akmaya karşı gösterdiği dirençtir.
Buna göre, X ve Y sıvıları ile ilgili,
II. Viskozitesi büyük olan sıvılar daha akıcıdır.
III. Sıvıların sıcaklığı arttıkça viskozitesi azalır. I. X’in tanecikleri arasındaki çekim kuvveti
Y’den büyüktür.
II. X’in akış hızı Y’den düşüktür.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III III. X bal, Y su olabilir.
D) I ve II E) II ve III yargılarından hangileri doğrudur?
2. Aşağıda bazı sıvıların 20°C deki viskozite değerleri

verilmiştir.
Sıvı Viskozite (Pa.s)
I. Zeytinyağı 8,1 . 10–2

II. Su 1 . 10–3
III. Gliserin 1,49
Buna göre, bu sıvıların aynı sıcaklıktaki akıcılıkları

verilmiştir?
A) I > II > III B) II > III > I C) III > II > I
D) II > I > III E) I > III > II

5. Aşağıda bazı sıvıların 20°C’deki viskozite değerleri
verilmiştir.
Zeytinyağı 8,1 . 10–2
3. Aşağıdaki olaylardan hangisinin viskozite ile ilgisi Cıva 1,55 . 10–3

yoktur? Buna göre,
A) Yolları asfaltlarken kullanılan ziftin sıcak olarak I. 20°C’de zeytinyağı,

dökülmesi II. 20°C’de cıva,
B) Petekteki balın sıcaklığı artırılarak kavanozlara III. 40°C’de cıva
doldurulması
C) Su üzerinde yüzen bir toplu iğnenin sıcaklık sıvılarının akış hızları arasındaki ilişki aşağıdakilerden
artırıldığında suyun dibine batması hangisinde doğru verilmiştir?
D) Dondurmanın sıcaklığı arttıkça akıcılığının artması

A) I > II > III B) III > II > I C) I > III > II
E) Buzdolabından çıkarılan tereyağın biraz
bekletildiğinde ekmeğe daha kolay sürülmesi D) III > I > II E) II > III > I
1.B 2.D 3.C 4.E 5.B
114
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım SIVILAR KAZANIM DAKLI SORULAR
6. Şekil - 1’deki gibi aynı sıcaklıkta bulunan X ve Y arı 8. I. H OH

sıvılarının üzerine özdeş demir bilyeler aynı anda
II. CH2 CH2
bırakıldığında Şekil - 2’deki durum oluşuyor.
OH OH
III. CH2 CH CH2
OH OH OH
Yukarıda açık formülleri verilen saf sıvılar ile ilgili,

X Y
I. Üçü de hidrojen bağı içerir.
Şekil - 1 Şekil - 2 II. Aynı sıcaklıkta viskoziteleri arasındaki ilişki
III > II > I şeklindedir.
Buna göre,
III. Aynı basınçta kaynama noktaları arasındaki ilişki
I. viskozite, I > II > III şeklindedir.
II. tanecikler arası çekim kuvveti, yargılarından hangileri doğrudur?

III. akıcılık
niceliklerinden hangileri arasında X < Y ilişkisi vardır?
7. Aşağıda bazı sıvıların aynı sıcaklıktaki viskozite değerleri

verilmiştir.
9. Özdeş iki boş şişe huni yardımıyla X ve Y sıvıları ile
doldurulmak isteniyor.
X 2 . 10–3
Bu sıvıların aynı sıcaklıkta viskoziteleri arasındaki
Y 4 . 10–3 ilişki X > Y olduğuna göre,
Z 7 . 10–3 I. Tanecikler arası çekim kuvveti

Buna göre, II. Şişeyi doldurma süresi
I. Akıcılıkları arasındaki ilişki X > Y > Z şeklindedir. niceliklerinin karşılaştırılması aşağıdakilerden

II. Tanecikler arası çekim kuvvetleri arasındaki ilişki hangisinde doğru verilmiştir?
I II
III. Viskozite, sıvılar için ayırt edici özellik olarak
kullanılabilir. A) X>Y X>Y
B) X<Y X<Y
C) X>Y X<Y
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) X<Y X>Y
D) II ve III E) I, II ve III E) X=Y X=Y
6.D 7.E 8.C 9.A
115
2.
TEST
1. Kaynama ve buharlaşma birbirinden farklı olaylardır. 3. Aşağıdaki tabloda aynı ortamda bulunan saf X, Y ve Z
sıvılarının 25°C’deki buhar basınçları verilmiştir.
Bu olaylar arasındaki farklar ile ilgili aşağıdakilerden
Sıvı Buhar basıncı (mmHg)
A) Kaynama sıvının her yerinde, buharlaşma sıvı
X 50
yüzeyinde gerçekleşir.
B) Dış basınç kaynama noktasını etkiler, buhar Y 90
basıncını etkilemez. Z 140
C) Sıcaklık artışı kaynama noktasını etkilemez,
buharlaşma hızını artırır. Buna göre bu sıvılar ile ilgili,
D) Saf sıvılarda kaynama her sıcaklıkta, buharlaşma
I. tanecikler arası çekim kuvveti,
belirli sıcaklıkta gerçekleşir.
II. kaynama noktası,
E) Moleküller arası çekim kuvveti arttıkça kaynama
III. uçuculuk
noktası artar, buhar basıncı ve buharlaşma hızı azalır.
niceliklerinden hangilerinde X > Y > Z ilişkisi vardır?
D) II ve III E) I ve III
4. 1 atm basınç altında bulunan X, Y ve Z arı sıvılarının

buhar basınçlarının sıcaklıkla değişimi grafikte verilmiştir.
Buhar basıncı (atm)
X Y Z
1
2. Ağzı açık iki özdeş kaba aynı koşullarda eşit kütlelerde

X ve Y saf sıvıları konulmuştur. Bir süre sonra X’in
tamamen buharlaştığı, Y’nin ise bir kısmının buharlaştığı
Sıcaklık (°C)
gözlenmiştir. 40 90 120
Buna göre, X ve Y sıvıları ile ilgili,

Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
I. X’in buharlaşma hızı Y’den büyüktür.
A) Y’nin normal kaynama noktası 90°C dir.
II. X’in moleküller arası çekim kuvveti Y’den büyüktür.
B) Moleküller arası çekim kuvvetleri arasındaki ilişki
III. X’in kaynama sıcaklığı Y’den küçüktür.
yargılarından hangileri doğrudur? C) 25°C’de buhar basıncı en büyük olan Z’dir.
D) Uçuculuğu en büyük olan X’tir.
E) Üçünün de kaynamaları sırasındaki buhar basıncı
1 atm’dir.
1.D 2.C 3.C 4.C
116
2.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
5. S S 2S 8. Aynı ortamda bulunan bazı sıvıların kaynama noktaları

Sıvı Kaynama noktası (°C)

su su su
Benzen 80
25 °C 50 °C 50 °C Su 100
I II III
Buna göre, benzen ve su sıvıları ile ilgili,
Aynı ortamda bulunan yukarıdaki kaplardaki saf
suların buharlaşma hızları arasındaki ilişki I. Suyun moleküller arası çekim kuvveti daha
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? büyüktür.
II. 25 °C de benzenin buhar basıncı daha büyüktür.
A) I > II > III B) II > III > I C) III > II > I
III. Kaynamaları sırasındaki buhar basınçları farklıdır.
D) III > I = II E) I > II = III yargılarından hangileri doğrudur?
A) I ve II B) II ve III C) Yalnız I
D) I, II ve III E) Yalnız III
6. Sabit basınçta ağzı açık bir kapta kaynamakta olan saf

bir sıvının,
I. sıvı kütlesi,
II. sıcaklık,
III. buhar basıncı
niceliklerinden hangileri değişmez?

9. Şekildeki pistonla kapatılmış kapta
D) II ve III E) I, II ve III buharı ile dengede olan saf su vardır.
Piston sabit sıcaklıkta bir miktar

H2O(g)
aşağı itilerek sabitleniyor ve sistemin
yeniden dengeye gelmesi sağlanıyor.
H2O(s)
7. I. Saf su (Antalya) Buna göre, bu olayla ilgili,

II. Tuzlu su (Antalya)
I. Suyun buhar basıncı artar.
III. Saf su (Eskişehir)
II. Sıvı molekül sayısı artar.
Yukarıda bulundukları yerler verilen sıvıların kaynama III. Su buharı molekülü sayısı azalır.
noktaları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde
doğru verilmiştir? yargılarından hangileri doğrudur?
A) II > I > III B) I = II > III C) I > III > II A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) II > I = III E) III > II > I D) II ve III E) I, II ve III
5.C 6.D 7.A 8.A 9.D
117
3.
TEST
1. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 4. Arı bir sıvı için çizilen,
I Kaynama noktası II Buhar basıncı

A) Saf suda tuz çözünürse kaynama noktası artar,
denge buhar basıncı azalır.
B) Saf sıvıların sabit basınçta kaynamaları süresince
sıcaklıkları sabit kalır.
C) Aynı ortamda kaynayan farklı sıvıların buhar Dış basınç Sıcaklık
basınçları aynıdır.
III Kaynama süresi
D) Saf bir sıvının üzerindeki basınç artırılırsa kaynama
noktası azalır.
E) Bir sıvının buharlaşma hızı; sıcaklık ve kabın yüzey
genişliği ile doğru orantılıdır.
Kütle
yukarıdaki grafiklerden hangileri yanlıştır?
2. Aşağıdakilerden hangisi denge buhar basıncına etki

eder?
A) Kabın yüzey alanı B) Sıvı miktarı
C) Kap hacmi D) Sıcaklık
E) Dış basınç
5. Aşağıdaki kapalı kaplarda belirtilen miktarlarda ve

koşullardaki saf sular buharları ile dengededir.
I II III
3. Aynı sıcaklıkta bulunan X, Y ve Z saf sıvıları ile ilgili H2O(g)

H2O(g) H2O(g)
aşağıdaki bilgiler veriliyor.
• Molekülleri arasındaki çekim kuvveti en büyük olan 20 g H2O(s)

10 g H2O(s) 10 g H2O(s)
X’tir.
• Y’nin uçuculuğu en büyüktür. 20 °C 40 °C 40 °C
Buna göre, bu sıvıların buhar basınçları arasındaki Buna göre, bu suların buhar basınçları arasındaki
ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
A) X < Y < Z B) Z < X < Y C) X < Z < Y A) I > II > III B) III > II > I C) II = III > I
D) Z < Y < X E) Y < Z < X D) III > I = II E) II > III > I
1.D 2.D 3.C 4.C 5.C
118
3.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
6. Aşağıdaki koşullardan hangisinde hissedilen sıcaklık 8. Gerçek hava sıcaklığının 40°C olduğu bir ortamda bağıl
en büyüktür? neme bağlı olarak hissedilen sıcaklık değerleri aşağıda
verilmiştir.
Hava sıcaklığı (°C) Bağıl nem (%)
Bağıl nem (%) 5 10 20 30 50
A) 20 50
B) 30 80 Hissedilen sıcaklık (°C) 36 37 39 43 55
C) 30 60
Buna göre, yukarıdaki bilgilere dayanarak,
D) 40 80
I. Bağıl nem arttıkça hissedilen sıcaklık artar.
E) 40 60
II. Hissedilen sıcaklık değeri gerçek hava
sıcaklığından her zaman yüksektir.
III. Bağıl nem düştükçe, gerçek hava sıcaklığı ile
hissedilen sıcaklık değerleri arasındaki fark azalır.
sonuçlarından hangileri çıkarılabilir?
7. Aşağıdaki tabloda gerçek sıcaklık değerlerinin bağıl neme

bağlı olarak hissedilen sıcaklık değerleri verilmiştir.
Hissedilen sıcaklık değeri (°C)

%20 bağıl %40 bağıl %60 bağıl
nem nem nem
Gerçek sıcaklık
35 33 37 45
değeri (°C)
30 28 30 33
25 25 26 26
9. I. Hissedilen sıcaklık; gerçek sıcaklık, nem oranı ve

Bu tabloya göre,
rüzgar şiddetine bağlıdır.
I. %60 bağıl nemde, gerçek sıcaklık ile hissedilen II. Havadaki nem miktarı sıcaklık ile doğru orantılıdır.
sıcaklık değerleri arasındaki fark 35°C gerçek
III. Belirli bir sıcaklıkta havadaki su buharının kısmi
sıcaklıkta en fazladır.
basıncı arttıkça bağıl nem artar.
II. %40 bağıl nemde, gerçek sıcaklık ile hissedilen
IV. Havadaki nem oranının artması yağış olasılığını
sıcaklık değerleri birbirine eşit olabilir.
artırır.
III. Hissedilen sıcaklık değeri, her zaman gerçek
sıcaklık değerine eşit ya da daha büyüktür. Yukarıda verilen ifadeler sırası ile doğru (D) ve
yanlış (Y) olarak değerlendirildiğinde aşağıdaki
ifadelerinden hangileri doğrudur? sonuçlardan hangisi ortaya çıkar?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II A) D, D, D, D B) D, Y, D, Y C) Y, D, D,D
D) I ve III E) I, II ve III D) Y, D, D, Y E) D, Y, Y, D
6.D 7.C 8.A 9.A
119
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR GAZLAR
1. Gazların genel özellikleri ile ilgili aşağıdakilerden 3. Aşağıdaki kaplarda belirtilen koşullarda He gazı
hangisi yanlıştır? bulunmaktadır.
A) Bulundukları kabın her noktasına aynı basıncı B

uygularlar. A ideal
piston
B) Gaz tanecikleri titreşim, öteleme ve dönme hareketi
n mol n mol
yapar. He(g) He(g)
C) Yüksek sıcaklık ve düşük basınçta sıvılaştırılırlar.
V, T V, T
D) Katı ve sıvılara göre yoğunlukları düşüktür.
E) Gaz tanecikleri arasındaki çekim kuvvetleri yok Bu kaplara aynı sıcaklıkta bir miktar He gazı ilave
denecek kadar azdır. edildiğinde,
I. basınç,
II. hacim,
III. mol sayısı
niceliklerinden hangileri A kabında artarken,

B kabında değişmez?
4. Aşağıdakilerden hangisi gazları niteleyen büyüklükler

arasında değildir?
2.
NK’da 1 mol gaz Brbrler le her oranda A) Basınç B) Viskozite C) Sıcaklık
22,4 L hacm karışarak homojen
kaplar. karışımları oluştururlar.
D) Mol sayısı E) Hacim
I II
GAZLAR
Gaz taneckler Bulundukları kabı

gelşgüzel ve sürekl tamamen doldurdukla-
hareket halndedr. rından kabın şekln ve 5. Aşağıdaki birim dönüşümlerinden hangisi yanlıştır?
hacmn alırlar.
III IV
A) 0,5 atm = 38 cmHg
Yukarıdaki kavram haritasında gazlar ile ilgili verilen
B) 300 mL = 0,3 L
bilgilerden hangileri doğrudur?
C) 6,02 . 1024 tane = 10 mol
A) I ve IV B) II ve III C) I, II ve IV
D) 127 K = 400°C
D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV E) 152 mmHg = 0,2 atm
1.C 2.E 3.A 4.B 5.D
120
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım GAZLAR KAZANIM DAKLI SORULAR
6. 8. Sabit hacimli kapalı bir kapta bulunan bir gazın aynı

sıcaklıkta miktarı artırıldığında,
I. tanecikler arası boşluk,

He(g)
II. basınç,
O2(g)
III. özkütle
niceliklerinden hangileri artar?

Yukarıdaki kapalı kapta bulunan He ve O2 gazları için,
I. sıcaklık,
II. mol sayısı, D) II ve III E) I, II ve III
III. hacim
niceliklerinden hangileri kesinlikle aynıdır?
9. Aşağıdaki sistemde piston sabit sıcaklıkta aşağı itilerek

7. X gazının hacmi azaltılıyor.
İdeal piston
N2 gazı
X gazı
X gazı
Şekildeki sisteme,
Buna göre, X gazının,
I. sıcaklığı artırmak,
II. sabit sıcaklıkta pistonu aşağı itmek, I. basınç,
III. sabit sıcaklıkta N2 gazı ilave etmek II. tanecik sayısı,
III. yoğunluk
yukarıdaki işlemlerden hangileri ayrı ayrı uygulanırsa
N2 gazının basıncı artar? niceliklerinden hangileri artar?
6.D 7.B 8.D 9.D
121
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR HAL DEĞİŞİMİ
1. Aşağıdaki hal değişimleri ile ilgili verilen bilgilerden 3. 1 2

Katı Sıvı Gaz
4 3
5
Hal değişim Bilgi
Arı bir madde için yukarıda verilen hal değişimleri ile
A) Erime Isı alan bir olaydır. ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
B) Buharlaşma Sıvıdan gaza geçme olayıdır.

A) 1. olayın adı erimedir.
C) Yoğuşma Isı veren bir olaydır. B) 2. olayda madde ısı alır.
Maddenin tanecikleri arasındaki C) 3. olayda maddenin potansiyel enerjisi artar.
D) Süblimleşme
uzaklıklar azalır. D) 4. olayda maddenin kinetik enerjisi değişmez.
E) Donma Maddenin toplam enerjisi azalır. E) 5. olayda düzensizlik artar.
4. X, Y ve Z saf bir maddenin katı, sıvı ve gaz hallerini

göstermektedir.
Bu haller ile ilgili,

2.
Hal değişim Adı Isı • X’in Y’ye dönüşümünde ısı gerekir.
• Y’nin Z’ye dönüşümünde düzensizlik azalır.
I. Su ® su buharı Buharlaşma Alır
II. Su ® buz Donma Alır
Buna göre, X, Y ve Z,
III. Su buharı ® çiy Yoğuşma Verir
X Y Z
IV. Buz ® su Erime Alır
I. Sıvı Gaz Katı
V. Su buharı ® kırağı Süblimleşme Verir II. Katı Sıvı Gaz
III. Gaz Katı Sıvı
Suyun hal değişimleri ile ilgili yukarıda verilen
bilgilerden hangilerinde yanlışlık yapılmıştır? yukarıdakilerden hangileri gibi olabilir?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve IV A) Yalnız I B) Yalnız II C)Yalnız III
D) II ve V E) I, IV ve V D) I ve II E) II ve III
1.D 2.D 3.C 4.A
122
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım HAL DEĞİŞİMİ KAZANIM DAKLI SORULAR
5. I. X(s) ¾® X(g) II. X(s) ¾® X(k) 7.

Madde Erime noktası (°C) Kaynama noktası (°C)
Saf bir maddenin yukarıdaki dönüşümleri ile ilgili X –15 77
Y 20 132
A) I. dönüşüm buharlaşma, II. dönüşüm donmadır. Z 97 175
B) I. dönüşümde madde ısı alırken, II. dönüşümde

Yukarıda normal erime ve kaynama noktaları verilen
madde ısı verir.
X, Y ve Z saf maddeleri ile ilgili aşağıdakilerden
C) I. dönüşümde maddenin toplam enerjisi artar,
II. dönüşümde maddenin toplam enerjisi azalır.
D) I. dönüşümde tanecikler arası uzaklık artar. A) X’in kaynadığı sıcaklıkta Y sıvı haldedir.
E) II. dönüşüm yalıtılmış bir kapta gerçekleşiyorsa B) Y’nin sıvı olduğu sıcaklık aralığında Z sıvı ya da gaz
ortamın sıcaklığı azalır. haldedir.
C) Tanecikler arası çekim kuvveti en büyük olan Z’dir.
D) Z’nin gaz olduğu sıcaklıklarda X ve Y de gaz
haldedir.
E) X’in sıvı olduğu sıcaklık aralığında Y katı ya da sıvı
olabilir.
8.
6. X 30 85
X 5 60 Y –72 –29
Y 30 125 Z 65 241
1 atm basınçta erime ve kaynama noktaları verilen

Yukarıda normal erime ve kaynama noktaları verilen
X, Y ve Z saf maddeleri ile ilgili,
X ve Y arı maddeleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır? I. Oda sıcaklığında (25°C) hepsi farklı haldedir.
II. Suyun sıvı olduğu sıcaklık aralığında X üç halde de
A) 50°C de X sıvı haldedir.
bulunabilir.
B) 10°C de Y katı haldedir.
III. 241°C de Z’nin buhar basıncı 1 atm’ye eşittir.
C) X’in kaynadığı sıcaklıkta Y sıvı haldedir.
D) X’in sıcaklığı 0°C den 100°C ye getirildiğinde iki kez yargılarından hangileri doğrudur?
hal değiştirir.
E) Y’nin sıcaklığı 40°C den 100°C ye getirildiğinde hem
kinetik hem de potansiyel enerjisi artar. D) II ve III E) I, II ve III
5.E 6.E 7.B 8.D
123
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR HAL DEĞİŞİMİ GRAFİĞİ
1. Sıcaklık (°C) 3. Sıcaklık (°C)

Z
X
Zaman
Zaman (dk)
Arı bir madde için grafikte verilen hal değişimi,
Saf bir katının ısıtılmasına ilişkin sıcaklık - zaman grafiği
yukarıda verilmiştir. I. erime,
Buna göre, bu maddenin X, Y ve Z anlarındaki fiziksel II. donma,

halleri ile ilgili, III. buharlaşma,
IV. yoğuşma
I. X halinde kinetik enerjisi en düşüktür.
II. Y halinde belirli bir hacmi vardır. yukarıdakilerden hangileri olabilir?
III. Z halinde en düzensiz haldedir.
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve III
D) II ve IV E) I ve IV
4. Sıcaklık (°C)
110
2. Sıcaklık (°C)
45
Z
T2
I II III IV V
X Y Isı (kal)
T1
I II III IV V
Zaman (dk) Yukarıda arı bir katının ısıtılmasına ilişkin sıcaklık - ısı
Saf bir maddenin ısıtılmasına ilişkin verilen
Buna göre, bu madde ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
sıcaklık - zaman grafiğine göre aşağıdakilerden
yanlıştır?
A) Erime noktası 45°C, kaynama noktası 110°C’dir.
A) Kaynama noktası T2°C dir.
B) I. bölgede homojen görünümlü katı haldedir.
B) I. bölgede en düzenli haldedir.
C) II. bölgede donma olayı gerçekleşir.
C) Buharlaşma Z noktasında başlar.
D) III. bölgede kinetik enerjisi artar, potansiyel enerjisi
D) V. bölgedeki yayılma hızı III. bölgeden büyüktür.
değişmez.
E) Potansiyel enerjileri arasındaki ilişki Y = Z > X
E) IV. bölgede potansiyel enerjisi artar, kinetik enerjisi
şeklindedir.
değişmez.
1.E 2.C 3.D 4.C
124
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım HAL DEĞİŞİMİ GRAFİĞİ KAZANIM DAKLI SORULAR
5. Sıcaklık Sıcaklık 7. Sıcaklık (°C)
Zaman Zaman 1 2 3
I II Zaman (dk)
b c
Sıcaklık Sıcaklık
Saf bir katının ısıtılmasına ilişkin yukarıda verilen
grafiğe göre,
I. Maddenin kütlesi artırılırsa a, b ve c değerleri

değişir.
Zaman Zaman
III IV II. 2. bölgede maddenin tanecik yapısı değişir.
Yukarıdaki sıcaklık - zaman grafiklerinden hangileri III. Maddenin erime süresi c dakikadır.
sabit basınçta saf bir maddeye ait olabilir?
A) Yalnız II B) Yalnız IV C) I ve II
D) III ve IV E) I, II ve III
6. Aşağıdaki grafik saf bir sıvının ısıtılması sırasında

kütlesinin zamanla değişimini göstermektedir. 8. Sıcaklık (°C)
Sıvı kütlesi t2
m t1
Zaman (dk)
0 15 25 40 65
Zaman
0 t1 t2
Buna göre;
Saf bir katının ısıtılmasına ilişkin verilen grafiğe göre
I. 0 – t1 aralığında sıvının sıcaklığı artar. aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
II. t1 – t2 aralığında sıvı kaynamaktadır. A) Kütlesi artırılırsa t1 değeri değişmez.

III. t2 anında madde tamamen gaz halindedir. B) Dış basıncı artırılırsa t2 değeri artar.
C) Isıtıcı gücü iki katına çıkarılırsa erime süresi 20
dakika olur.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) Kaynama sırasında aldığı ısı, erime sırasında aldığı
ısıdan fazladır.
D) II ve III E) I, II ve III E) 50. dakikada madde heterojen görünümlüdür.
5.C 6.E 7.E 8.C
125
Orta
rta Ort
-O a-
Z
ay
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1 MADDENİN HALLERİ
1. 3. Aynı sıcaklıkta bazı sıvıların viskoziteleri arasındaki ilişki,

Maddenn en düzenl Bulundukları kabın
ve en düşük enerjl şekln ve hacmn Gliserin > Cıva > Etanol şeklindedir.
haldr. alırlar.
Buna göre, bu sıvıların akışkanlıkları arasındaki ilişki
GAZ
A) Etanol > Cıva > Gliserin
B) Cıva > Etanol > Gliserin
Brbrler le her oranda Taneckler genel olarak C) Gliserin > Cıva > Etanol
karışarak heterojen ttreşm, öteleme ve D) Etanol > Gliserin > Cıva
karışım oluştururlar. dönme hareket yapar.
E) Gliserin > Etanol > Cıva
Taneckler arası
boşluklar çok az olduğu
çn sıkıştırılamazlar.
Yukarıdaki kavram haritasında maddenin gaz hali ile

ilgili verilenlerden kaç tanesi doğrudur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
4. Aşağıdaki tabloda bazı sıvıların 25°C deki buhar

basınçları verilmiştir.
Sıvı Buhar basıncı (mmHg)
Su 24
Aseton 231
Eter 534
Buna göre, aynı ortamda bulunan bu sıvıların

kaynama noktaları arasındaki ilişki aşağıdakilerden
A) Su > Aseton > Eter

2. Aşağıdakilerden hangisi kristal katı örneği değildir? B) Aseton > Eter > Su
C) Eter > Aseton > Su
A) Ca B) Elmas C) Cam
D) Su > Eter > Aseton
D) MgCI2 E) I2 E) Eter > Su > Aseton
1.B 2.C 3.A 4.A
126
1
5. X, Y ve Z saf bir maddenin katı, sıvı ve gaz halini 7. Saf bir maddenin erime noktası –10°C, kaynama noktası
göstermektedir. 120°C’dir.
Bu haller ile ilgili, Buna göre, bu maddenin sıcaklığı t1°C den t2°C ye
getirildiğinde,
• X ve Y akışkandır.
• X’in Y’ye dönüşümünde düzensizlik artar. t1 °C t2 °C
bilgileri veriliyor. I. –20 100

Buna göre, X, Y ve Z aşağıdakilerden hangisinde
doğru verilmiştir? II. 10 150
X Y Z III. –15 130
A) Katı Sıvı Gaz

hangilerinde iki defa hal değişimi olur?
B) Sıvı Katı Gaz
C) Gaz Sıvı Katı A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) Sıvı Gaz Katı

E) Gaz Katı Sıvı
8. Bir sınıftaki öğrenciler hayat kaynağımız olan H2O ile ilgili

aşağıdaki deneyleri yapıyor:
Öğrenci Yaptığı deney
Alican Buzun erimesi
Burak Suyun donması

6. Aşağıdaki olaylardan hangisinde hal değişimi söz
konusu değildir? Ceyhun Suyun buharlaşması
A) Buzdolabına konulan suyun bir süre sonra Derya Buzun su buharına dönüşmesi
katılaşması Eylül Su buharının kırağılaşması
B) Sıcak çaya şeker atıldığında şekerin çözünmesi
C) Elbise dolabına konulan naftalinin bir süre sonra Buna göre, hangi öğrencinin yaptığı deneyde
ortadan kaybolması düzensizlik artışı en büyüktür?
D) Açık havada ıslak çamaşırların kuruması

A) Alican B) Burak C) Ceyhun
E) Soğuk havalarda arabaların üzerinde buz
kristallerinin oluşması D) Derya E) Eylül
5.D 6.B 7.C 8.D
127
Orta
rta Ort
-O a-
Z
ay
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. 1 2 3. Bir kimya öğretmeni sınıfta bir öğrenciyi tahtaya kaldırarak

Katı
® Sıvı
® Gaz aşağıdaki eşleştirmeyi düzeltmesini istiyor.
® ®
4 3
I. Belirli hacmi olan akışkan Gaz

5
II. Sıvılaştırılmış doğal gaz LNG
Yukarıda saf bir maddenin hal değişim dönüşümü III. Maddenin en düzenli hali Katı
verilmiştir. IV. Sıvılaştırılmış petrol gazı LPG
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? V. Yoğunluğu en düşük hal Sıvı
A) 1. olayda tanecikler arası çekim kuvveti azalır.

B) 2. olayda tanecikler arası boşluk artar. Buna göre bu öğrenci hangi numaralı bilgilerin
C) 3. olayda yoğunluk artar. yerlerini değiştirirse öğretmeninden “Aferin” alır?
D) 4. olayda düzensizlik azalır.
A) I ve V B) II ve IV C) I ve III
E) 5. olayda maddenin enerjisi azalır.
D) II ve V E) III ve IV
4. Saf suya,
2. Doğal su döngüsü,
I. sıcaklığını artırmak,
I. iklim ve bitki çeşitliliği, II. miktarını artırmak,
II. yabani hayvanların göçü, III. şeker çözmek
III. insanların yerleşim yerleri ve sosyal yaşamları
işlemlerinden hangileri uygulanırsa suyun viskozitesi
yukarıdakilerden hangilerini etkiler? değişir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
1.E 2.E 3.A 4.C
128
2
5. Aşağıda X ve Y arı sıvıları için farklı sıcaklıklardaki 7. Sıcaklık (°C)
viskozite değerleri verilmiştir.
Sıvı Viskozite (Pa.s / 25°C) Viskozite (Pa.s / 50°C)
X 6 . 10–3 5 . 10–3
Zaman (dk
5 12 20 35
Y 8 . 10–3 6 . 10–3
Arı bir katının ısıtılmasına ilişkin verilen
Buna göre, yukarıdaki bilgilere dayanarak, sıcaklık - zaman grafiğine göre,
I. Viskozite sıvının cinsine bağlıdır. I. Erime süresi 7 dakikadır.

II. Viskozite ile sıcaklık ters orantılıdır. II. 15. dakikada sıvı haldedir.
III. Farklı sıcaklıklarda farklı sıvıların viskoziteleri aynı III. Kütlesi iki katına çıkarılırsa kaynama süresi
olabilir. 30 dakika olur.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir? yargılarından hangileri doğrudur?
D) I ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III
6. Özdeş kaplardan oluşan şekildeki terazinin kefelerine aynı

koşullarda X ve Y arı sıvıları konulduğunda terazi
dengeye geliyor.
X(s) Y(s)
Bir süre sonra terazinin ok yönünde hareket ettiği

gözlendiğine göre bu sıvılarla ilgili,
I. buharlaşma hızı,
II. uçuculuk, 8. I. Cu II. I2 III. H2O IV. Elmas
III. kaynama noktası
Yukarıdaki katılardan hangileri tek tür atom içeren
niceliklerinden hangileri arasında X > Y ilişkisi vardır? moleküler kristal örneğidir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III A) Yalnız II B) Yalnız IV C) I ve II
D) II ve III E) I ve II D) II ve III E) I, III ve IV
5.E 6.E 7.E 8.A
129
Orta
rta Ort
-O a-
Z
ay
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. Aşağıdaki Venn şemasında saf bir maddenin fiziksel 3. Bir kristal katı ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
halleri gösterilmiştir.
• Elektriği iletir.
• Kristaldeki birimleri kovalent bağlar bir arada tutar.
Katı Sıvı
Buna göre, bu katı aşağıdakilerden hangisi olabilir?
1
2 A) Cu B) Şeker C) Kuru buz
3 D) Elmas E) Grafit
Gaz
Buna göre,
I. 1. bölge: Belirli şekil ve hacmi vardır.

II. 2. bölge: Akışkan özellik gösterir.
III. 3. bölge: Sıkıştırılabilme özelliği vardır.
yukarıdakilerden hangileri doğru olabilir?
4. Kaynama noktası ile ilgili aşağıdakilerden hangisi

yanlıştır?
2. NaCI kristalinde bulunan örgü yapısı bu katıya, A) Moleküller arası çekim kuvveti büyük olan sıvıların
kaynama noktası yüksektir.
I. elektriği iletme, B) Sıvının üzerindeki basınç artırılırsa kaynama noktası
II. sert ve kırılgan olma, artar.
III. yüksek erime noktası C) Aynı ortamda şekerli suyun kaynamaya başlama
noktası saf sudan yüksektir.
özelliklerinden hangilerini kazandırır?
D) Yemekler düdüklü tencerede normal tencereye göre
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III daha uzun sürede pişer.
E) Sıvı miktarı ve ısıtıcı gücü kaynama noktasını
D) II ve III E) I, II ve III etkilemez.
1.D 2.D 3.E 4.D
130
3
5. Aşağıda saf X ve Y sıvılarının buhar basıncı – sıcaklık 7. Sıcaklık (°C) Sıcaklık (°C)
100 100
Buhar basıncı (mmHg)
25 25
X Y
760 Isı(kal) Isı(kal)
Q 2Q
(Şekil 1) (Şekil 2)
Sıcaklık (°C) Saf suyun ısıtılmasına ilişkin sıcaklık - ısı grafiği şekil 1’de
t1 t2 verilmiştir.
Buna göre, Bu grafiğin şekil 2’deki gibi olması için,
I. X sıvısı Ağrı dağında t1°C de kaynar. I. su kütlesi,

II. Aynı sıcaklıkta X sıvısının buhar basıncı II. ısıtıcı gücü,
Y sıvısından büyüktür.
III. ortam basıncı
III. X sıvısı su, Y sıvısı etil alkol olabilir.
niceliklerinden hangilerinin tek başına 2 katına
yargılarından hangileri doğrudur? çıkarılması yeterlidir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

8. • LPG, sıvılaştırılmış ......... gazı demektir.
A) Havadaki su buharına nem denir. • Atmosferde en bol bulunan gaz .......... gazıdır.
B) Belirli bir sıcaklıkta havadaki su buharının kısmi • Günümüzde en çok tercih edilen soğutucu akışkan
basıncının, suyun buhar basıncına oranına bağıl nem ......... gazıdır.
denir.
• LNG’nin %90’ı ....... gazıdır.
C) Havadaki bağıl nem %100’e ulaştığında hava kütlesi
neme doymuş demektir. Yukarıdaki cümlelerdeki boşluklar aşağıdaki ifadeler
D) Havadaki bağıl nem oranı arttıkça hava sıcaklığı ile doldurulduğunda hangisi açıkta kalır?
olduğundan daha düşük hissedilir.
A) Metan B) Petrol C) Oksijen
E) Yaz aylarında havadaki nem kış aylarına göre daha
fazladır. D) Azot E) Puron
5.B 6.D 7.A 8.C
131
Orta
rta Ort
-O a-
Z
ay
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. Bir yaz günü Mustafa ve Özge’nin yaşadığı şehirlerde 3. Deniz kenarında çay demlemek isteyen Gülşah
havanın gerçek sıcaklığı 40°C dir. Mustafa’nın yaşadığı çaydanlığa bir miktar saf su koyuyor ve suyu ısıtıyor.
A şehrindeki nem oranı yüksek olduğundan hissedilen
sıcaklık Özge’nin yaşadığı B şehrine göre daha yüksektir.
Yukarıdaki bilgilere göre A ve B şehirleri, Su
A B
I. İzmir Şanlıurfa
II. Eskişehir İstanbul
III. Antalya Ankara

Su kaynamaya başlayınca suyun sıcaklığını termometre
ile ölçtüğünde 100°C olduğunu görüyor. Suyun daha
verilenlerden hangileri olabilir?
yüksek sıcaklıkta kaynadığı zaman çayın daha lezzetli
olacağını düşünen Gülşah suyun kaynama noktasını
artırmak istiyor.
D) I ve II E) I ve III Bunun için,
I. suyun miktarını artırmak,

II. uludağ’a çıkmak,
III. çaydanlık yerine düdüklü tencere kullanmak
yukarıdakilerden hangilerini yapması uygundur?
2. Aynı ortamda yüzey alanları eşit olan üç ayrı kapta
bulunan belirtilen sıcaklıklardaki X, Y ve Z arı sıvılarının
buharlaşma hızları grafikte gösterilmiştir.
Buharlaşma hızı
25°C
50°C
25°C
Madde cinsi
X Y Z
Buna göre, bu sıvılar ile ilgili,
I. X ve Y aynı sıvıdır.
II. Y ve Z aynı sıvıdır.
III. Z’nin kaynama noktası en büyüktür.
yargılarından hangileri doğru olabilir?
1.E 2.A 3.C
132
4
4. Deney ve gözlem yapmayı seven İsmail, bir gün üç tane 5. Saf bir sıvının sıcaklık - zaman grafiği aşağıda verilmiştir.
boş kaba 50 gram saf su, 100 gram saf su ve 100 gram
şekerli su koyarak bu sıvıları dağ başında odun ateşinde Sıcaklık (°C)
kaynatıyor.
Y
60
Z
A
X
B C
Zaman
50 g
saf su
100 g 100 g Buna göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
saf su şekerli su
A) Erime noktası 60°C’dir.

B) Buharlaşma Z anında başlar.
C) X anında heterojen, Y – Z arasında homojendir.
D) Kinetik enerjileri arasındaki ilişki Z > Y > X şeklindedir.
Sıvıların kaynama noktalarını belirlediğinde oluşan tablo
aşağıdaki gibi oluyor. E) Potansiyel enerjileri arasındaki ilişki Z > X = Y
şeklindedir.
Sıvı Kaynama noktası (°C)
A 80
B 80
C 85
Buna göre, İsmail yaptığı bu deneylerden,
I. Sıvı miktarı arttıkça kaynama noktası artar.

II. Suda uçucu olmayan katı çözünmesiyle oluşan
çözeltinin kaynamaya başlama sıcaklığı saf sudan
yüksektir.
III. Dış basıncı artırılan sıvıların kaynama noktası da
artar. 6. 1 atm basınçta 120°C deki su buharı tamamen
sıvılaşıncaya kadar soğutuluyor.
yukarıdaki sonuçlardan hangilerini çıkarırsa deney ve
Buna göre, bu olayla ilgili,
gözlem ruhuna aykırı hareket etmiş olur?
I Gaz kütlesi II Kinetik enerji
0 Zaman 0 Zaman
III Potansiyel enerji
0 Zaman
çizilen grafiklerden hangileri doğrudur?
4.D 5.E 6.B
133
Orta
rta Ort
-O a-
Z
ay
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. Aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur? 3. Aşağıdaki grafikler aynı basınçta saf X ve Y sıvılarına aittir.
A) Kristal katılar elektriği iletmez. Sıcaklık (°C) Sıcaklık (°C)

B) Sert yapıdaki katılar kristal katı sınıfına girer.
C) Katıların yoğunluğu kendi sıvılarından büyüktür. X
30 30 Y
D) Moleküler kristallerde tanecikler arasında hidrojen
bağları bulunur.
Zaman Zaman
E) İyonik kristallerde birimleri elektrostatik çekim 0 0
kuvvetleri bir arada tutar.
Buna göre,
I. X’in grafiği ısınma, Y nin grafiği soğumadır.

II. X ve Y aynı madde olabilir.
III. X’teki hal değişim olayı kaynama, Y’deki hal
değişim olayı donmadır.
4.
2. X(g) Y(g)
X(s) Y(s)
Elmas
Grafit
25 °C 25 °C
En çok bilinen kovalent kristaller elmas ve grafittir.
Cıva
Buna göre,
Yukarıdaki şekilde X ve Y arı sıvıları buharları ile dengede
I. Her karbon atomu 4 tane farklı karbon atomuna bulunmaktadır.
kovalent bağlarla üç boyutlu olarak bağlıdır.
Buna göre,
II. Bilinen en sert doğal maddedir.
III. Tüm değerlik elektronları kovalent bağlar ile I. buhar basıncı,
sabitlendiği için elektriği iletmez. II. kaynama noktası,
ifadelerinden hangileri elmas için doğru grafit için III. uçuculuk

yanlıştır?
niceliklerinden hangileri X sıvısı için daha büyüktür?

1.E 2.E 3.C 4.C
134
5
5. 7. Aşağıdaki tabloda gerçek sıcaklık değerlerinin bağıl neme
bağlı olarak hissedilen sıcaklık değerleri verilmiştir.
H2O(g)
Boş
Hissedilen sıcaklık değeri (°C)
H2O(s) %25 bağıl %35 bağıl %45 bağıl

nem nem nem
Şekildeki kapta buharıyla dengede olan saf su vardır. 40 41 46 51
Gerçek sıcaklık
değeri (°C)
Kaplar arasındaki musluk sabit sıcaklıkta açılarak sistemin 35 34 36 39

yeniden dengeye gelmesi sağlanıyor.
30 28 29 30
Buna göre,
25 25 26 26
I. Suyun buhar basıncı azalır.
II. H2O(s) molekülleri sayısı artar. Bu tabloya göre,
III. Birim hacimdeki buhar molekülü sayısı değişmez. I. Bağıl nem arttıkça hissedilen sıcaklık değeri artar.
yargılarından hangileri yanlıştır? II. Hissedilen sıcaklık değeri, gerçek sıcaklık değerine
eşit ya da daha büyüktür.
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II III. Bağıl nem arttıkça, hissedilen sıcaklık değerleri
arasındaki fark sabit kalır.
yargılarından hangilerinin doğruluğu kesin değildir?
6. Şekildeki kapta buharı ile dengede arı X sıvısı

bulunmaktadır.
X(g)
X(s)
Buna göre,
I. sıcaklığı artırmak,
II. aynı sıcaklıkta X sıvısı eklemek,
III. X sıvısında uçucu olmayan bir katı çözmek
işlemlerinden hangileri ayrı ayrı uygulanırsa sıvının

buhar basıncı artar?
D) II ve III E) I ve II
5.C 6.A 7.E
135
Orta
rta Ort
-O a-
Z
ay
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. Arı X ve Y sıvılarının kaynama noktalarının birbirinden 3.

farklı olduğu biliniyor.
Buna göre, bu sıvıların kaynama noktalarındaki

farklılık,
X Y
I. sıvı cinsi,
II. dış basınç, I II
III. sıvı kütlesi Yukarıdaki şekilde gösterildiği gibi aynı sıcaklıkta bulunan
X ve Y arı sıvılarının üzerine özdeş demir bilyeler aynı
niceliklerinden hangilerinin farklı olması ile
anda bırakılıyor. I. kaptaki bilyenin tabana ulaşması
açıklanabilir?
5 saniye, II. kaptaki bilyenin tabana ulaşması ise
8 saniye sürüyor.
Buna göre,
I. X sıvısı Y sıvısından daha akıcıdır.
II. X sıvısının viskozitesi Y sıvısından küçüktür.
III. X sıvısı ısıtılırsa tabana ulaşma süreleri eşitlenebilir.
2. Sıvı Vskozte (Pa.s)

CH3 CH2 OH 4. Aşağıdaki özdeş kaplarda saf X sıvısının belirtilen
1,2 . 10–3 koşullardaki örnekleri verilmiştir.
(Etanol)
Phava = 1 atm Phava = 0,8 atm
CH2 CH CH2
OH OH OH 1,49
(Glsern)
X(s) X(s)
Yukarıda formülleri verilen aynı sıcaklıktaki sıvılardan
gliserinin viskozitesinin etanolden yüksek olmasının
nedeni, 25°C 25°C
I. gliserinin içerdiği kovalent bağ sayısının etanolden Buna göre, bu sıvılar için,
fazla olması,
II. gliserinin molekülleri arasında oluşan hidrojen bağı I. buhar basıncı,
sayısının etanolden fazla olması, II. buharlaşma hızı,
III. gliserinin molekül kütlesinin etanolden fazla olması III. kaynama noktası
ifadelerinden hangileri ile açıklanabilir? niceliklerinden hangileri aynıdır?
D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I ve II
1.D 2.D 3.C 4.A
136
6
5. 6. Şekildeki kapta 1 atm basınçta katısıyla dengede su
bulunmaktadır.
I II
Hava
Saf Tuzlu
su su
Kaba aynı sıcaklıkta bir miktar daha hava gönderilirse,
I. buzun erime noktası,

II. suyun kaynama noktası,
III
III. gaz basıncı
Saf
su niceliklerinden hangileri artar?
Yukarıda bulundukları konumları verilen sıvıların,

A) Kaynama noktaları
B) Kaynamaları sırasındaki buhar basınçları

verilmiştir?
7. Murat 0°C’de kütlesi m gram olan V hacmindeki bir buz
A B kalıbını tamamen eriterek su haline getiriyor.
A) I > II > III I = II > III Buna göre, Murat bu olayla ilgili aşağıdaki
B) II > I = III II > I > III grafiklerden hangisini çizerse buz ve su arasındaki
C) II > I > III I = II > III özel durumu bilmiyor demektir?
D) I > II > III II > I > III A) Buz kütlesi B) Su kütlesi
E) II > I > III III > II > I

m m
0 Zaman 0 Zaman
C) Buz hacmi D) Su hacmi
V V
0 Zaman 0 Zaman
E) Toplam kütle
0 Zaman
5.C 6.D 7.D
137
Orıjinal BY
® Sorular
MAD
E
1. Aynı ortamda bulunan şekildeki bozuk musluklardan 2. X ve Y sıvılarının 25°C deki viskoziteleri arasında
damlayan X ve Y sıvılarının görüntüleri verilmiştir. X < Y ilişkisi vardır. Eşit hacimde X ve Y sıvılarından
alınarak aşağıdaki özdeş hunilere konuyor.
X Y
X Y
Buna göre, X ve Y sıvıları,
X Y
I. 25°C de saf su 50°C de saf su
II. 25°C de gliserin 25°C de saf su Buna göre,
III. 25°C de saf su 25°C de şekerli su I. Ortamın basıncını artırmak

II. Y sıvısının sıcaklığını artırmak
III. X sıvısının miktarını artırmak
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II işlemlerinden hangileri yapılırsa hunilerdeki sıvılar

aynı sürede erlenlere boşalabilir?
3. Sabit hacimli iki ayrı kaptan birinde saf X maddesi, diğerinde

saf Y maddesi bulunmaktadır. Bu kaplara aynı sıcaklıkta
içerdiği maddelerden ilave edildiğinde X’in özkütlesinin
değişmediği, Y’nin özkütlesinin ise arttığı gözlenmektedir.
Buna göre, X ve Y maddelerinin fiziksel halleri,
X Y
I. Katı Sıvı
II. Katı Gaz
III. Sıvı Gaz
1.C 2.D 3.D
138
Ü
N
İ
DOĞA ve KİMYA T
SU ve HAYAT E
ÇEVRE KİMYASI 05
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR SU ve HAYAT
1. Su ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 4. Aşağıdakilerden hangisi su tasarrufu için alınabilecek
önlemlerden biri değildir?
A) İnsanlar başta olmak üzere tüm canlılar için en
önemli yaşam kaynağıdır. A) Bozuk musluklar tamir edilmelidir.
B) İnsan vücudunun yaklaşık %60 - 70’i sudur. B) Bulaşık ve çamaşırlar elde değil makinede
C) İnsanlar su olmadan haftalarca yaşayabilir. yıkanmalıdır.
D) Dünyanın yaklaşık %75’i sudur. C) Diş fırçalarken ya da tıraş olurken musluklar açık
tutulmalıdır.
E) Canlılardaki biyokimyasal olayların tümü sulu
ortamda gerçekleşir. D) Atık sular arıtılarak yeniden kullanılmalıdır.
E) Tarım arazilerini sulamada salma sulama yerine
damlama sulama yapılmalıdır.
2. Aşağıdaki şekilde dünyadaki su pastasının paylaşımı

gösterilmiştir. 5. Suyun vücudumuzdaki görevleri ile ilgili,
I. Kanın işlevini yerine getirmesini sağlar.

%97 Tuzlu su
II. Nefes alıp verme sırasında boğazın kurumasını
%3 Tatlı su
sağlar.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi %3’lük dilimde III. Besinlerin sindiriminde rol oynar.
yer almaz?
yukarıdakilerden hangileri doğrudur?
A) Nehirler B) Yeraltı suları C) Buzullar

D) Denizler E) Göller
6. Dünyadaki su ile ilgili,

3. I. Kaynak suyu
I. Miktarı sabittir.
II. Deniz suyu
II. Yaklaşık yarısı kullanılabilir durumdadır.
III. Göl suyu
III. %97’si tuzludur.
Yukarıdakilerden hangileri herhangi bir arıtıma tâbi
tutulmadan içilebilir ve kullanılabilir su kaynaklarıdır?
1.C 2.D 3.A 4.C 5.C 6.C
140
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım SU ve HAYAT KAZANIM DAKLI SORULAR
7. I. Duş yaparken musluğun sürekli açık tutulmaması 10. I. Su döngüsü ile yeryüzüne inen sular magmatik ve
II. Suyu kirleten maddelerin çevreye atılmaması tortul kayaçlarda ilerlerken bazı tuzları çözer.
III. Otomobilleri yıkarken sünger ve kova kullanılması II. Tatlı sularda çözünen tuzların kütlece % derişimi acı
sulara göre daha düşüktür.
Yukarıdakilerden hangileri su tasarrufu sağlar? III. Su döngüsü ile yeryüzüne inen suların tamamı
topraktan süzülerek yeraltı sularını oluşturur.
Yukarıdakilerden hangileri yanlıştır?
11. Su kaynaklarının kirlenmesini engellemek için,
I. Yerleşim yerleri su kaynaklarından uzak yerlere

8. Aşağıdakilerden hangisi kullanılabilir su kaynaklarının kurulmalı
azalmasına neden olmaz? II. Evsel ve endüstriyel atıklar arıtılmadan doğaya
bırakılmamalı
A) Ormanların çoğalması
III. Gereğinden fazla kimyasal gübre kullanılmamalı
B) Sanayileşme
C) Nüfus artışı yukarıdaki tedbirlerden hangileri alınabilir?
D) Kirlenme
E) Bilinçsiz tüketim
12. I. Tatlı sular büyük oranda buzullarda ve yer altında

bulunur.
II. Su kaynakları dünyada üç fiziksel halde de
bulunabilir.
III. Tuzlu sular doğrudan ev, iş yeri ve tarımda
kullanılabilir.
9. I. Renksiz ve kokusuz olması IV. Yeraltı suları, tatlı su gölleri ve akarsular
II. Mikroorganizmalar içermesi kullanılabilir su kaynaklarıdır.
III. Bulanık olması
Yukarıdaki ifadeler sırası ile doğru (D) ve yanlış (Y)
Yukarıdakilerden hangileri sağlıklı bir suda olmaması olarak değerlendirildiğinde aşağıdaki sonuçlardan
gereken özelliklerdendir? hangisi ortaya çıkar?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) D, D, Y, D B) Y, D, Y, D C) D, Y, D, Y
D) I ve II E) II ve III D) Y, D, D, D E) D, D, D, Y
7.E 8.A 9.E 10.C 11.E 12.A
141
2.
TEST
KAZANIM DAKLI SORULAR SU ve HAYAT
1. I. Na+ 4. Sert sular ile ilgili,

2+
II. Mg
I. Tadı acı ve içimi hoş değildir.
III. Ca2+
II. Deriyi tahriş eder ve saçları matlaştırır.
Yukarıdaki iyonlardan hangileri suda sertliğe neden III. Lavabonun rengini bozar ve matlaştırır.
olur?
2. Sert su kullanımı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi

yanlıştır?
A) Temizlik için kullanıldığında daha fazla sabun

harcanmasına neden olur.
B) Su ısıtma araçlarında biriken kireç daha az enerji
tüketilmesini sağlar.
C) Giysilerin yıpranmasına ve renklerinin solmasına
neden olur.
D) Çamaşır ve bulaşık makinelerinin rezistans ve su
borularına zarar verir.
E) Sert su ile yapılan çaylar bulanık olur.
3. Yumuşak sular ile ilgili,
I. İçerisinde Ca2+ ve Mg2+ iyonları bulundurmayan ya 5. Ev aletlerinde sert su kullanımı sonucu oluşan kireç
da çok az miktarda bulunduran sulardır. taşı ile ilgili,
II. İçimi sert sulara göre daha lezzetlidir.
I. Ev aletinin etkinliğini artırır.
III. Daha az sabun ve temizlik malzemesi
II. Isı transferini zorlaştırır.
kullanılmasını sağlar.
III. Elektrik tüketimini azaltır.
1.D 2.B 3.E 4.E 5.B
142
2.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım SU ve HAYAT KAZANIM DAKLI SORULAR
6. Sert sular ile ilgili, 8. I. Kaynak suları; yumuşak, tatlı ve içimi güzel olan en
iyi sulardır.
I. İçerisinde fazla miktarda Mg2+ ve Ca2+ gibi iyonlar
II. Kaynak suları içerdiği mineraller yönüyle en fakir
bulunur.
tatlı su kaynağıdır.
II. Geçici ve kalıcı olmak üzere iki tür sert su vardır.
III. Sert suların yumuşatılmasında iyon değiştirici
III. Halk arasında kireçli su olarak adlandırılır.
reçineler kullanılabilir.
Yukarıdakilerden hangileri doğrudur?

9.
7.
50 mg Ca2+
40 mg Ca2+
30 mg Ca2+ 200 mL su
200 mL su
100 mL su
Su ısıtıcısı Çamaşır makinesi Bulaşık makinesi

I II III I II III
Yukarıdaki kaplarda bulunan suların sertliğinin Evlerimizde kullandığımız yukarıdaki cihazlardan

büyükten küçüğe doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangilerinde sert su kullanıldığında rezistans veya su
hangisinde doğru verilmiştir? borularında kireçtaşı oluşumu gözlenir?
A) I, II, III B) II, III, I C) III, II, I A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) I, III, II E) III, I, II D) I ve III E) I, II ve III
6.E 7.D 8.C 9.E
143
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR ÇEVRE KİMYASI
1. Aşağıdakilerden hangisi çevre kirliliğine neden olan 4. Aşağıdaki gazlardan hangisi sera etkisine neden
faktörlerden değildir? olmaz?
A) Fosil yakıtların yaygın olarak kullanılması A) N2O B) CH4 C) CO2

B) Sanayi atıklarının çevreye gelişigüzel bırakılması
D) O2 E) O3
C) Fabrika bacalarına filtre takılması
D) Tarım arazilerinin yerleşim alanlarına açılması
E) Hızlı nüfus artışına bağlı olarak plansız kentleşme
5. Aşağıdakilerden hangisi su kirliliğinin neden olduğu

sorunlar arasında yer almaz?
A) Su kaynaklarında toplu balık ölümleri

B) İnsanlarda tifo, dizanteri gibi hastalıkların oluşması
2. C) Sahillerde deniz salyası olarak bilinen müsilaj
Gaz Bilgi
oluşması
I. CO2 Sera etkisi yapar. D) Sağlıksız tarım ürünlerinin üretilmesi
II. N2 Hava kirliliğine neden olur. E) Canlılarda nefes alıp vermenin zorlaşması
III. SO3 Asit yağmurlarına neden olur.
Yukarıdaki gazlar ile ilgili verilen bilgilerden hangileri

yanlıştır?
6.
Su kaynaklarında pH
Yeryüzündeki bitki ör-
değerini artırarak su-
tüsüne zarar verir.
yu kirletir.
ASİT YAĞMURU
3. I. Sprey, deodorant gibi aerosollerde kullanılan itici Binalarda ve tarihi Toprağın yapısını bo-
gazlar eserlerde korozyona zarak toprağı verim-
II. Uçak motorlarının yüksek ısısı nedeniyle oluşan neden olur. sizleştirir.
azot oksitler
III. Soğutucularda kullanılan kloroflorokarbon bileşikleri Sudaki canlı hayata
zarar verir.
Yukarıdakilerden hangileri ozon tabakasının
incelmesine neden olur?
Yukarıdaki kavram haritasında asit yağmuru ile ilgili
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II verilen bilgilerden kaç tanesi doğrudur?
D) I ve III E) I, II ve III A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
1.C 2.B 3.E 4.D 5.E 6.D
144
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım ÇEVRE KİMYASI KAZANIM DAKLI SORULAR
7. I. Plastikler 10. • ......... tabakasının incelmesi, cilt ve deri

II. Deterjanlar hastalıklarının artmasına neden olur.
III. Organik sıvılar • Sera etkisi sonucu Dünya’nın sıcaklığının artmasına

IV. Ağır metaller ve piller ......... ısınma denir.
V. Endüstriyel atıklar • Atmosferde CO2, SO3, NO2 gibi oksitlerin oranının

artması ......... yağmurlarına neden olur.
Yukarıdakilerden hangileri hem su hem de toprak
kirliliğine neden olur? • Hava, su ve toprağın zararlı mikroorganizmalarla
kirletilerek canlı sağlığını tehdit edecek hale
A) I ve III B) II ve V C) I, II ve IV gelmesine ......... kirlenme denir.
D) III, IV ve V E) Hepsi Yukarıdaki cümlelerdeki boşluklar aşağıdaki uygun

ifadeler ile doldurulduğunda hangisi açıkta kalır?
A) Küresel B) Asit C) Biyolojik
D) Hava E) Ozon
8. Atmosfer ile ilgili,
I. Yalnızca azot (N2) ve oksijen (O2) gazlarından

oluşur.
II. Yeryüzünü saran gaz karışımıdır.
III. Güneşten gelen zararlı ışınları tutar.

11. Aşağıda X ve Y maddeleri ile ilgili bilgiler verilmiştir.

Madde Bilgi
D) II ve III E) I, II ve III X Asit yağmurlarına neden olur.
Y Sera etkisi yapar.
Buna göre, bu maddeler aşağıdakilerden hangisi

olabilir?
X Y
A) NO2 CO2
B) CH4 N2O
9. “Özellikle pil ve akü yapımında kullanılan ............ gibi ağır
metaller toprağa karışırsa kirliliğe neden olur.” C) SO3 NH3
Yukarıdaki cümledeki boşluğa aşağıda sembolleri
verilen metallerden hangisi getirilemez? D) NO2 NH3
E) CH4 CO2
A) Hg B) Ni C) Pb D) Mn E) Na
7.E 8.D 9.E 10.D 11.A
145
2.
TEST
KAZANIM DAKLI SORULAR ÇEVRE KİMYASI
1. 4. Çevre kirliliği ile ilgili,

Geri Dönüşüm
I. Deterjan, kimyasal gübre, petrol ve DDT gibi tarım
ilaçları, su kirliliğine neden olur.
II. Plastik, atık pil ve kanalizasyon atıklarının doğrudan
doğaya bırakılması toprak kirliliğine neden olur.
I. Metal II. Cam III. Plastik IV. Kâğıt III. Fabrika bacalarından ve motorlu araçlardan çıkan
gazlar hava kirliliğine neden olur.
Yukarıdaki kavram haritasında verilenlerden hangileri
geri dönüşüme uygun atıklardır?
A) I ve III B) II ve IV C) I, II ve IV
2. Sera etkisi ile atmosferin aşırı ısınması sonucu, 5. Aşağıdakilerden hangisi hava kirliliğine neden olmaz?
I. Buzullar eriyip okyanuslar yükselir. A) Sera gazları B) Tozlar

II. Kıyı kesimlerde toprak kayıpları görülür.
C) Azot gazı D) Zehirli gazlar
III. Mevsimlerin zamanı değişerek ilkbahar erken,
sonbahar geç gelir. E) Ozon tüketen gazlar
yukarıdakilerden hangileri gerçekleşir?
6. Aşağıdakilerden hangisi “Atmosfer canlılar için neden

önemlidir?” sorusunun cevaplarından biri olamaz?
A) Canlı yaşamı için gerekli gazları içerir.

B) Güneşten gelen zararlı ultraviyole (UV) ışınlarını
3. I. CO II. CO2 III. NO2
tutar.
Yukarıdaki hava kirliliğine neden olan gazlardan C) Meteorolojik olayların oluşmasını sağlar.
hangileri zehirli değildir?
D) Hava akımları nedeniyle gece - gündüz arasındaki
sıcaklık farkını artırır.
E) Dünyamıza gelen meteorların yeryüzüne ulaşmadan
D) I ve III E) II ve III parçalanmasını sağlar.
1.E 2.E 3.A 4.E 5.C 6.D
146
TEST
2.
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım ÇEVRE KİMYASI KAZANIM DAKLI SORULAR
7. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 10. I. SO2 gazı fosil yakıtların yanması sonucu oluşan
gazlardan biridir.
A) Başlıca su kirleticiler; boya, ilaç ve organik II. Deterjanlar anorganik su kirleticilerden biridir.
çözücülerdir.
III. Bilinçsiz gübreleme ve zirai ilaçlama toprağı kirletir.
B) Ozon tabakasının delinmesi sonucu güneşten gelen
IV. Toplu taşıma araçlarını kullanmak hava kirliliğini
zararlı ışınlar atmosfere yayılır.
artırır.
C) Atmosferdeki O2 gazı oranının artması sera etkisine
neden olur. Yukarıdaki ifadeler sırası ile doğru (D) ve yanlış (Y)
D) Asit yağmurları toprağın pH değerini azaltır. olarak değerlendirildiğinde aşağıdaki sonuçlardan
hangisi ortaya çıkar?
E) Atık piller ve bitmiş aküler çöpe atılmamalıdır.
A) D, D, D, Y B) D, Y, D, Y C) Y, D, Y, D
D) Y, Y, D, D E) D, Y, Y, Y
8. I. Asit yağmuru 11. I. NO2 II. SO3 III. CO2

II. Sera etkisi
Yukarıdaki gazlardan hangileri asit yağmurlarına
III. Ozon tabakasının incelmesi neden olur?
Yukarıdakilerden hangileri hava kirliliği sonucu oluşan

çevre sorunları arasındadır?
12.
Gaz Özellik
Hava kirleticiler arasında insan
I CH4 a sağlığına en fazla zarar veren
gazdır.
Hidrokarbonlar arasındaki en
II CO b
önemli hava kirleticidir.
9. Aşağıdakilerden hangisi çevre kirliliğini azaltmak için
alınan önlemlerden biri olamaz? Ozon tabakasının incelmesine
III CFC c neden olan gazların başında yer
alır.
A) Yenilenebilir enerji kaynakları kullanılmalı
B) Ormanlar korunmalı ve yeşil alanlar arttırılmalı Yukarıdaki gazlar için verilen özelliklerin eşleştirilmesi
C) Evsel ve endüstriyel atıklar doğaya gelişigüzel
bırakılmamalı
A) B) C) D) E)
I a I b I c I b I a
D) Toplu taşıma araçları yerine özel araç kullanımı
yaygınlaştırılmalı II b II c II a II a II c
III c III a III b III c III b
E) Fabrikalardan çıkan baca gazları filtre edilmeli
7.C 8.E 9.D 10.B 11.E 12.D
147
Orta
rta Ort
a-
-O
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1 DOĞA ve KİMYA
1. 4. Aşağıdakilerden hangisi suyun vücudumuza sağladığı

TATLI SU yararlardan biri değildir?
A) Besinlerin sindiriminde rol oynar.

B) Günlük harcanan kalori miktarını azaltarak kilo
Yeraltı almayı kolaylaştırır.
Denizler Akarsular Okyanuslar
suları C) Toksik maddelerin dışarı atılmasını sağlar.
I II III IV
D) Vücudun ısı dengesini sağlar.
Yukarıdaki kavram haritasında verilenlerden hangileri E) Kayganlaştırıcı etkisi nedeniyle eklem ve organların
tatlı su kaynağı değildir? rahat çalışmasını sağlar.
A) Yalnız I B) Yalnız III C) II ve IV
D) I ve IV E) I, II ve III
5. Sert sular ile ilgili,
2. Su ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? I. Sert sularda sabun daha iyi köpürür.
II. Na+ ve K+ iyonları sularda sertliğe neden olur.
A) Tüm canlıların hayatını sürdürebilmeleri için suya III. Su ısıtma cihazlarında kullanıldığında daha fazla
ihtiyacı vardır. enerji tüketimine neden olur.
B) Yetişkin bir insanın sadece biyolojik ihtiyaçları için
günde 2 - 3 L su içmesi gerekir. yargılarından hangileri doğrudur?
C) Vücuttaki suyun büyük bir kısmı hücrelerde bulunur. A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) Buzullar ve yeraltı suları, tuzlu suların büyük bir
kısmını oluşturur. D) II ve III E) I, II ve III
E) Su kaynaklarının çok küçük bir kısmı içilebilir
özelliktedir.
6. Aşağıdaki önlemlerden hangisi su tasarrufu

sağlamaz?
3. İçerisinde Mg2+ ve Ca2+ iyonlarını çok miktarda
bulunduran sulara ............. su denir. A) Sebze ve meyvelerin yıkandığı sularla çiçek ve
Yukarıdaki cümledeki boşluğa aşağıdaki ifadelerden ağaçlar sulanmalı
hangisi getirilmelidir? B) Diş fırçalarken musluk kapalı tutulmalı
C) Atık su geri kazanım üniteleri yapılmalı
A) Sıcak B) Tuzlu C) Sert
D) Bulaşıklar makinede değil elde yıkanmalı
D) Soğuk E) Yumuşak E) Bozuk musluklar tamir edilmeli
1.D 2.D 3.C 4.B 5.B 6.D
148
1
7. 10. Aşağıdakilerden hangisi asit yağmurlarının
Çevre Kirliliği etkilerinden biri değildir?
A) İnsan ve hayvanlarda nefes almayı kolaylaştırır.

B) Orman alanlarına zarar verir.
C) Metallerde korozyona neden olur.
Ağır Egzoz Hidro-
metaller gazı karbonlar D) Sebze ve meyvelere zarar verir.
E) Su kaynaklarının kirlenmesine neden olur.
Yapay
Boya
gübre
Yukarıdaki maddelerden kaç tanesi çevre kirliliğine

neden olabilir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
11.
Atık pil Deterjan Plastik kap

Yukarıdaki maddelerden hangileri hem toprak hem de
su kirliliğine neden olur?
8. Aşağıdakilerden hangisi havayı kirleten gazlar A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

arasında yer almaz?
A) CO B) SO3 C) O2
D) CFC E) CH4
12. • İnsanları çevreyi koruma adına bilinçlendirmek

• Fosil yakıtların kullanımını yaygınlaştırmak
• Tarım alanlarında aşırı ilaçlama ve gübreleme
yapmak
9. Aşağıdakilerden hangisi çevreye duyarlı bir • Buzdolabı ve klimalarda çevreye zararlı olan gazlar
vatandaşın yapacağı bir davranış değildir? kullanmamak
• Binaların dış cephelerini yalıtım malzemeleri ile
A) Atık kağıtları geri dönüşüm kutularına atmak
kaplamak
B) Sıvı yağları lavaboya boşaltmak
Yukarıdakilerden kaç tanesi çevre kirliliğini azaltmak
C) Gereksiz klima ve soğutucu kullanmamak
için alınabilecek önlemler arasındadır?
D) Su kaynaklarını tasarruflu kullanmak
E) Isınmak için doğal gaz kullanmak A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
7.E 8.C 9.B 10.A 11.E 12.C
149
Orta
rta Ort
a-
-O
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
2 DOĞA ve KİMYA
1. Aşağıdaki özelliklerden hangisi sağlıklı bir içme 4.

Vücudumuzun ısı Böbreklerimizin
suyunda bulunmaz?
dengesini sağlar. dengeli çalışmasını
sağlar.
A) Renksiz, kokusuz ve berrak olması 1 2
B) Sağlığa zararlı kimyasal maddeler bulunmaması
C) Sağlık için gerekli mineralleri içermesi SU
D) Mikrop ve bakteri gibi mikroorganizmaları içermesi

E) Kullanıma uygun sertlik derecesine sahip olması
Hayati organlarımıza Vücudumuzda oluşan
yastık görevi yapar. toksik maddelerin dı-
şarı atılmasını sağlar.
3 4
Vücudumuzun enerji
ihtiyacının karşılan-
masında önemli rol
2. • Sanayileşme oynar.
5
• Hızlı kentleşme
• Nüfus artışı Yukarıdaki kavram haritasında verilenlerden kaç
• Zirai mücadele ilaçları tanesi suyun canlılar için yararları arasındadır?
• Kimyasal gübre
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Yukarıdakilerden kaç tanesi içme ve kullanma sularını
kirleten faktörler arasındadır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
5.
TOPRAK KİRLİLİĞİ
3. Sert sular ile ilgili,
I. İçerisinde çok az miktarda Ca2+ ve Mg2+ iyonları

Kontrolsüz kimyasal Plastik ve atık pillerin
bulunur.
gübre ve tarım ilacı bilinçsizce çevreye
II. Temizlik için kullanıldığında fazla sabun kullanımı bırakılması
harcanmasına neden olur. I II
III. Geçici sertlik suyun kaynatılması ile giderilebilir.
Tankerlerden deniz-
IV. Çamaşır makinesinde kullanıldığında kireç lere petrol ve türevle-
oluşumunu engeller. rinin sızması
III
yukarıdaki ifadeler sırası ile doğru (D) ve yanlış (Y)
olarak değerlendirildiğinde aşağıdaki sonuçlardan Yukarıdaki kavram haritasında verilenlerden hangileri
hangisi ortaya çıkar? doğrudan toprak kirliliğine neden olur?
A) D, Y, D, Y B) Y, D, D, Y C) D, D, Y, D A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) Y, D, Y, D E) Y, Y, D, Y D) II ve III E) I, II ve III
1.D 2.E 3.B 4.E 5.C
150
2
6. Bir X gazı ile ilgili, 9. Fiziksel, kimyasal ve biyolojik dengenin çeşitli kirletici
unsurlarla bozulması sonucu çevre kirliliği ortaya çıkar.
• Renksiz, kokusuz ve havadan hafiftir.
Buna göre,
• Hava kirleticiler arasında insan sağlığına en fazla
zarar veren gazdır. I. Sanayi ve evsel atıkların çevreye gelişigüzel
• Ortamda fazla olması sonucu kamuoyunda “soba atılması
zehirlenmesi” olarak bilinen durum ortaya çıkar. II. Doğal kaynakların bilinçsizce kullanılması
bilgileri veriliyor. III. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması
Buna göre, bu X gazı aşağıdakilerden hangisidir? yukarıdakilerden hangileri çevre kirliliğine neden olmaz?
A) O3 B) SO2 C) CO D) CO2 E) CH4 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
7. I. Buzullar II. Okyanuslar

III. Tatlı su gölleri IV. Yeraltı suları
Yukarıdaki su kaynaklarının içerdikleri su miktarlarının 10. Dünyada su tüketiminin en fazla olduğu alan
karşılaştırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru aşağıdakilerden hangisidir?
verilmiştir?
A) Sanayi B) Evsel C) Tarım
A) I > II > III > IV B) IV > I > II > III
D) Temizlik E) İçme suyu
C) II > I > IV > III D) II > IV > III > I
E) II > III > I > IV
11. Toprak ve su kirletici Örnek

8. I Plastik a Kurşun
II Organik sıvı b Toluen
pH pH pH pH pH III Ağır metal c PET şişe

2,5- 4,5 4,5 -6,5 6,5- 8,5 8,5- 10,5 10,5 -12,5
Yukarıdaki toprak ve su kirleticiler için verilen
A B C D E
örneklerin eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde
Susamış bir insan markete gittiğinde hangi markanın
suyunu alırsa pH değeri açısından en sağlıklı suyu A) B) C) D) E)
I a I b I c I b I c
almış olur?
II b II c II b II a II a
A) A B) B C) C D) D E) E III c III a III a III c III b
6.C 7.C 8.C 9.C 10.C 11.C
151
Orta
rta Ort
a-
-O
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
3 DOĞA ve KİMYA
1. Aşağıdaki tabloda sera etkisine yol açan gazların miktarı 3. Aşağıdakilerden hangisi organik temelli su
verilmiştir. kirleticilerden biri değildir?
%77 X
A) Hidrokarbonlar B) Aseton C) Benzen
%15 Y
%7 Z D) Yağlar E) Piller
%1 Diğer gazlar
Buna göre, X ile gösterilen gaz aşağıdakilerden

hangisidir?
A) CO2 B) CH4 C) N2O D) O3 E) CFC
2. Aşağıdaki maddeler ile ilgili verilen bilgilerden hangisi

yanlıştır?
4. Şekilde görseli verilen sanayi
tüpünün içerisinde aşağıdaki
Madde Bilgi
gazlardan hangisi bulunabilir?
Çok uzun yıllar doğada parçalanma-
A) Plastik
dan kalabilir. A) H2S
B) CO2 Küresel ısınmaya neden olur. B) NO2
Tarımsal mücadelede böcek öldür- Hava C) CO
krllğne
C) DDT mek amacıyla kullanılan bir toprak D) CO2
neden olur.
kirleticidir.
Asdk E) CH4
Toksik özellik gösteren ağır metaller- oksttr.
D) Co
den biridir.
E) NH3 Organik su kirleticilerden biridir.
1.A 2.E 3.E 4.B
152
3
5. I. Toprağın tuzluluk oranının artması 7. Aşağıdaki grafik 1750 yılından günümüze kadar olan
II. Toprağın pH değerinin değişmesi atmosferdeki CO2 miktarının değişimini göstermektedir.
III. Yeraltı ve yeryüzü sularına karışarak su canlılarını

CO2 miktarı (milyar ton)
zehirlemesi
40
Yukarıdakilerden hangileri tarımda kullanılan ilaç ve 35
gübrenin gereğinden fazla kullanılması sonucu oluşan 30
olumsuzluklar arasındadır?
25
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II 20

15
10
5
Yıl
20
50
00
00
50
00
50
20
17
18
19
19
20
18
Bu grafiğe göre, aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
A) Sanayi devriminden itibaren atmosferdeki CO2

miktarı hızla artmıştır.
B) Atmosferdeki CO2 miktarının artışında insan faktörü
söz konusudur.
C) 1950 yılından itibaren atmosferdeki CO2 miktarının
artışını önlemek için gerekli tedbirler alınmıştır.
D) Atmosferdeki CO2 miktarının artması, hava kirliliği ve
sera etkisinin artmasına neden olmuştur.
E) 2000’li yıllarda görülen asit yağmurları, 1800’lü yıllara
göre daha fazladır.
6. Bazı öğrencilerin yapmayı sevdiği şeyler ile ilgili şu bilgiler

veriliyor:
• Orçun, müsait olduğu zamanlarda ağaç dikerek

yeşil alanların artırılması için uğraşıyor.
• Ali, araba tutkunu olduğu için benzinli spor
arabasıyla Bağdat caddesinde tur atmaya bayılıyor.
• Zeynep, sıcak havalarda evde ve arabada sürekli
klima kullanmayı seviyor.
Buna göre, bu öğrencilerden hangilerinin yapmayı

sevdiği şey çevre kirliliğini artırır?
A) Orçun B) Ali C) Zeynep
D) Ali ve Zeynep E) Orçun ve Ali
5.E 6.D 7.C
153
Orıjinal BY
® Sorular
MAD
E
1. Günümüzde su tüketimini azaltmak için bazı teknolojik 3. “İnsanoğlu yeterince çevre bilinci oluşmadığı için bir çok
sistemler geliştirilmiştir. alanda acımasızca çevreyi kirletmektedir. Doğal olarak bu
kirliliğin sonuçlarına da katlanmak zorundadır. Böyle
Buna göre,
giderse yakın gelecekte toprak, su ve havada meydana
I. sensörlü musluklar, gelen kirlilik dünyanın en büyük sorunu haline gelecek ve
II. kademeli sifon sistemi, insanlar yaşam alanı bile bulmakta zorlanacaklardır.
Bunun yanında insan faktörünün olmadığı çevre kirleticiler
III. yağmur sularını toplama sistemi
de vardır. Bu kirleticilerin neden olduğu çevre kirliliğinden
yukarıdakilerden hangileri bu sistemlere örnek insanoğlu sorumlu tutulamaz elbette…”
verilebilir? Yukarıdaki çevreye duyarlı bir vatandaşın yazdığı
paragrafın son bölümünde yer alan “insan faktörünün
olmadığı çevre kirleticiler”e aşağıdakilerden hangisi
örnek verilebilir?
A) D)
Evsel ve Nükleer santral

fabrika atıkları patlamaları
C) D)
Denizlerin Egzoz gazı

kirletilmesi
E)
2. Hava kirliliğine neden olan önemli maddelerden birisi de
asbesttir. Asbest, fiberli (lifli) yapıya sahip bir mineraldir.
Asbest fiberleri çimento ve dokumayla karıştırılarak ısıya
dayanıklı hale getirilir.
Asbestin ısıya dayanıklı olması,

Yanardağ
patlamaları
I. lamba fitili,
II. fren balatası,
III. izolasyon malzemesi
yukarıdakilerden hangilerinin üretiminde

kullanılabileceğini gösterir?
1.E 2.E 3.E
154
Ü
N
İ
KİMYANIN TEMEL K ANUNLARI
T
ve KİMYASAL HESAPLAMALAR E
KİMYANIN TEMEL K ANUNLARI 06
MOL K AVRAMI
KİMYASAL TEPKİMELER ve DENKLEMLER
KİMYASAL TEPKİMELERDE HESAPLAMALAR
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR KİMYANIN TEMEL KANUNLARI
1. Aşağıdaki kimyasal tepkimede harcanan ve oluşan 4. Kapalı bir kapta 25 gram X bileşiğinin tamamı,
maddelerin kütleleri verilmiştir.
X(k) ¾® Y(k) + 2Z(g)
K + İ + M Y + A tepkimesine göre parçalandığında 10 gram Z gazı

12 17 m 21 36 oluştuğu gözleniyor.
gram gram gram gram gram
Buna göre,
Buna göre, m kaç gramdır?
I. Oluşan Y 5 gramdır.
A) 22 B) 24 C) 26 D) 28 E) 30 II. Toplam kütle korunmuştur.
III. Toplam katı kütlesi korunmuştur.
2. 4,4 gram saf X maddesinin 16 gram O2 ile yakılması

sonucu 13,2 gram CO2 ve bir miktar H2O oluşmaktadır.
Buna göre,
I. Oluşan H2O 7,2 gramdır.

II. X bileşiktir.
III. X’in bileşenleri arasında sabit bir kütle oranı vardır. 5. H2O bileşiğinde 1 gram H elementi ile 8 gram O elementi
birleşmektedir.
Buna göre, 36 gram H2O bileşiğinde kaç gram
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III O elementi bulunur?
D) II ve III E) I, II ve III A) 4 B) 8 C) 16 D) 24 E) 32
3. Kütle (gram)
6. 25 gram AI2S3 bileşiğinde 9 gram AI vardır.
30 Buna göre, 75 gram AI2S3 bileşiği elde etmek için

Al ve S elementlerinden kaçar gram kullanılmalıdır?
20 X
12 Al S
Z Y
Zaman A) 25 50
0
B) 27 48
X + Y ¾® Z + T
C) 32 43
Yukarıdaki tepkimeye ait verilen kütle - zaman
grafiğine göre oluşan T kaç gramdır? D) 35 40
E) 36 39
A) 20 B) 22 C) 24 D) 26 E) 28
1.D 2.E 3.D 4.B 5.E 6.B
156
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım KİMYANIN TEMEL KANUNLARI KAZANIM DAKLI SORULAR
7. Kütle (gram) 9. X2Y (gram)
18 16
X
10
8
Y
0 Zaman
X (gram)
X ve Y elementlerinden Z bileşiği oluşumuna ait 0 5 10
kütle – zaman grafiği verilmiştir.
X ve Y elementlerinden oluşan X2Y bileşiğinin kütlesi ile
Buna göre,
X’in kütlesinin değişimi grafikte verilmiştir.
I. 36 gram Z bileşiği oluşur. Buna göre, X2Y ile ilgili,
II. X’ten 8 gram harcanmıştır.
mX 5 I. 5 gram X ile 8 gram Y birleşmiştir.
III. Z bileşiğindeki kütlece oran ( ) = ’dur.
mY 9 II. 15 gram X ile 12 gram Y tam verimle tepkimeye
yargılarından hangileri doğrudur? girdiğinde 3 gram Y artar.
III. Eşit kütlede X ve Y alınarak tam verimle tepkimeye
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III girdiğinde Y’nin kütlece %40’ı artar.
D) II ve III E) I, II ve III yargılarından hangileri yanlıştır?
10.
Bileşik X (gram) Y (gram)
I 6 8
II 9 18
8. Aynı miktar O elementi ile birleşen NO2 bileşiğindeki N
elementi miktarının NaOb bileşiğindeki N elementi X ve Y elementlerinden oluşan iki farklı bileşikteki
miktarına oranı 3\à’tür. elementlerin kütleleri yukarıdaki tabloda verilmiştir.
Buna göre, I. bileşiğin formülü XY2 ise II. bileşiğin

Buna göre, NaOb bileşiği aşağıdakilerden hangisidir?
formülü aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) NO B) N2O C) N2O3
A) XY B) X2Y C) XY3
D) N3O4 E) N2O5
D) X2Y3 E) X3Y5
7.B 8.C 9.A 10.C
157
2.
TEST
mX 9 3. X ve Y elementlerinden oluşan XY3 bileşiğinin

1. XY2 bileşiğindeki kütlece oran ( ) = ’dir.
mY 8 mX 2
m kütlece birleşme oranı ( ) = ’tür.
Buna göre, X2Y3 bileşiğindeki kütlece oran ( X ) mY 3
mY
kaçtır? Buna göre, eşit kütlede X ve Y alınarak en fazla
35 gram X2Y3 bileşiği elde edilirken hangi elementten
A) 3\à B) 4\ß C) 2\ß D) 3\Ş E) 5\ß
kaç gram artar?
A) 5 gram X B) 5 gram Y C) 7 gram X
D) 7 gram Y E) 10 gram X
mX 3
4. XY2 bileşiğindeki kütlece sabit oran ( ) = ’tir.
mY 5
Buna göre, 24 gram X harcanarak kaç gram X2Y
bileşiği elde edilir?
2. X ve Y elementlerinden oluşan iki ayrı bileşik ile ilgili, A) 34 B) 48 C) 56 D) 64 E) 80
X (gram) Bileşik (gram)

(1) 12 (2)
Y (gram) Y (gram)
0 4 0 8
yukarıdaki grafiklere göre,
I. Bileşiklerin kütlece birleşme oranları eşittir.

II. 1. bileşiğin 20 gramında 8 gram Y vardır.
III. Eşit kütlede X ve Y alınarak tam verimle 2. bileşik 5. • SO2 – SO3 • Na2O – NO2 • HNO2 – HNO3
oluşturulurken Y’den artma olur.
• CH4 – C2H6 • C3H6 – C4H8
Yukarıdaki bileşik çiftlerinden kaç tanesi katlı oranlar
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III yasasına uymaz?
D) II ve III E) I, II ve III A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
1.D 2.B 3.B 4.A 5.C
158
2.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
6. Bileşik (gram) 8. I. FeO

I
25 II. Fe2O3
II III. Fe3O4
15
Yukarıda verilen bileşiklerin kütlece oksijen yüzdeleri
(%) arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru
X (gram) verilmiştir?
0 5
A) I > II > III B) II > I > III C) III > II > I

X ve Y elementlerinden oluşan iki farklı bileşik ile ilgili
verilen grafiğe göre I. bileşiğin formülü XY3 ise II.
D) II > III > I E) III > I > II
bileşiğin formülü aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) XY2 B) X2Y C) X2Y3
D) X3Y2 E) X3Y4
9. O (gram)
I II
40
7.
1. bileşik 2. bileşik 16
I. CH4 C3H4
II. C2H2 C3H6 N (gram)

0 7 14
III. C2H6 C3H8 Azot (N) ve oksijen (O) elementlerinden oluşan iki farklı
bileşik ile ilgili grafik yukarıda verilmiştir.
Yukarıdaki bileşik çiftlerinden hangilerinde C atomları
Bu göre, I. bileşiğin formülü NO2 ise II. bileşiğin
arasındaki katlı oran (1. bileşik / 2. bileşik) 2’dir?
formülü aşağıdakilerden hangisidir?

A) NO B) N2O C) N2O3
D) N2O4 E) N2O5
6.C 7.B 8.D 9.E
159
3.
TEST
1. Laboratuvarda kimyanın temel kanunları ile ilgili deney 3. Fe ve O elementlerinden oluşan FeO bileşiği ile ilgili
yapan bir öğrenci X ve Y elementlerinden oluşan XY3 çizilen,
bileşiğinin oluşumu ile ilgili aşağıdaki tabloyu yapıyor:
I. mFe II. mFeO
Deney X (gram) Y (gram) XY3 (gram)
I 2 3 5
mO mFe
II 4 10 ?
III 15 15 ? mFe
III. mO
I. deney sonucunda 5 gram XY3 elde ettiğine göre

II. ve III. deney sonucunda en fazla kaç gram XY3 elde
eder?
mFeO
II III
yukarıdaki grafiklerden hangileri doğrudur?
A) 10 25
B) 14 30
C) 10 20
D) 12 20
E) 14 25
4. X ve Y elementlerinden oluşan bir bileşik ile ilgili,
• 3 gram X ile 6 gram Y tepkimeye girdiğinde 9 gram

bileşik oluşuyor.
• 10 gram X ile 16 gram Y tepkimeye girdiğinde 24
gram bileşik oluşurken 2 gram X artıyor.
2. X ve Y elementlerinden oluşan XY2 bileşiğindeki kütlece
m 7 Buna göre, bu bilgiler kullanılarak,
sabit oran ( X ) = ’tür.
mY 4
I. kütlenin korunumu,
Buna göre, eşit kütlede X ve Y alınarak en fazla 33 II. sabit oranlar,
gram XY2 bileşiği elde edilirken hangi elementten kaç III. katlı oranlar
gram artar?
yasalarından hangileri kanıtlanabilir?
A) 9 gram X B) 11 gram Y
C) 11 gram X D) 9 gram Y
E) 15 gram X D) I ve II E) I, II ve III
1.A 2.D 3.C 4.D
160
3.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
5. X kütlesi (gram) 7. Eşit kütlede X2 ve Y2 elementlerinden alınarak tam

I verimle gerçekleştirilen bir tepkimede 32 gram XY2 bileşiği
II oluşurken X2’den 8 gram artıyor.
10 Buna göre, X’in atom kütlesinin Y’nin atom kütlesine
oranı kaçtır?
Y kütlesi (gram) A) 3\á B) 5\à C) 6\á D) 5\ß E) 4\ß

0 a 16
X ve Y elementlerinden oluşan iki bileşik için kütle değişim

grafiği yukarıda verilmiştir.
I. bileşiğin formülü X2Y, II. bileşiğin formülü X3Y2

olduğuna göre a değeri kaçtır?
A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 14
8. XY2 (gram)
30
6. Aşağıda bazı oksit bileşiklerinin kütlece birleşme oranları

Eklenen Y (gram)
verilmiştir. 0 12 20
Bileşik melement / moksijen Kapalı bir kapta bir miktar X elementi üzerine Y elementi
eklenerek XY2 bileşiği elde ediliyor.
MgO 3/2
N2O 7/4 Bu olayla ilgili verilen grafiğe göre,
CaO 5/2 I. Başlangıçta kapta 10 gram X vardır.

CO2 3/8
II. XY2 bileşiğindeki kütlece birleşme oranı
Al2O3 9/8 m 3
( mX ) = ’dir.
Y 2
Buna göre, eşit kütlede oksijen kullanılarak elde
III. Y’den 8 gram artar.
edilen yukarıdaki bileşiklerden hangisinin kütlesi
en büyüktür? yargılarından hangileri doğrudur?
A) MgO B) N2O C) CaO A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) CO2 E) AI2O3 D) II ve III E) I, II ve III
5.D 6.C 7.C 8.D
161
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR MOL KAVRAMI
1. 1,806 . 1024 tane Fe atomu kaç moldür? 5. 0,5 mol C2H4 gazı ile ilgili,
(NA: 6,02 . 1023)
I. 0,5 NA tane molekül içerir.
A) 0,2 B) 0,3 C) 0,5 D) 3 E) 5 II. 14 gramdır.
III. 2 mol H atomu içerir.

(NA: Avogadro sayısı, C:12, H:1)
2. 0,5 mol SO3 gazı kaç gramdır? (S:32, O:16)
A) 20 B) 40 C) 50 D) 60 E) 80
6. Bir gaz karışımında,
• 2 mol CS2
• NK’da 22,4 L hacim kaplayan CO2
• 3,01 . 1023 tane SO3
bulunduğu belirlenmiştir.
Buna göre, bu karışımdaki elementlerin toplam atom

sayıları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde
3. 3 NA tane molekül içeren CO2 gazında kaç gram doğru verilmiştir?
C atomu bulunur? (NA: Avogadro sayısı, C:12)
A) C > S > O B) O > S > C C) S > O > C
A) 12 B) 24 C) 36 D) 88 E) 132
D) O > C > S E) S > C > O
7. 1 damla su 3 gramdır.
4. 6,02 . 1023 tane azot (N) atomu içeren N2O bileşiği kaç
Dakikada 10 damla su akıtan bir musluk 1 saatte kaç
gramdır? (N:14, O:16, Avogadro sayısı: 6,02 .1023)
mol suyu ziyan eder? (H:1, O: 16)
A) 11 B) 22 C) 33 D) 44 E) 55
A) 100 B) 150 C) 200 D) 250 E) 300
1.D 2.B 3.C 4.B 5.E 6.C 7.A
162
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım MOL KAVRAMI KAZANIM DAKLI SORULAR
8. 6,02 . 1023 tane atom içeren NH3 gazı ile ilgili, 11. Normal koşullarda 5,6 litresi 11 gram gelen gaz
aşağıdakilerden hangisi olabilir? (N:14, O:16)
I. 0,25 moldür.
II. 17 gramdır. A) NO B) NO2 C) N2O
III. NK’da 5,6 L hacim kaplar.
D) N2O3 E) N2O5
yargılarından hangileri doğrudur? (N:14, H:1)
12. Aşağıdakilerden hangisi Avogadro sayısı kadar atom

9. 2 mol C2H6 molekülü ile ilgili, içermez? (H:1, C:12)
I. 2 mol molekül içerir. A) 0,25 mol NH3

II. 4 mol C atomu içerir. B) 3,2 gram CH4
III. Toplam 16 tane atom içerir. C) 1 mol O atomu içeren H2O
D) 1 gram H2
E) NK’da 4,48 L hacim kaplayan N2O3 gazı
A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III
10. I. 2 mol C atomu içeren C2H4
II. 2 mol H atomu içeren C2H4 13. 0,5 mol C2H5OH molekülü ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi yanlıştır? (NA: Avogadro sayısı)
III. 3 mol atom içeren C2H4
Yukarıda verilenlerin molekül sayıları arasındaki ilişki A) 3,01 . 1023 tane molekül içerir.
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? B) Avogadro sayısı kadar C atomu içerir.
C) 3 NA tane H atomu içerir.
A) I > II = III B) III > I > II C) I > II > III
D) Normal koşullarda 11,2 L hacim kaplar.
D) III > I = II E) II > III > I E) 4,5 mol atom içerir.
8.C 9.D 10.A 11.C 12.C 13.D
163
2.
TEST
1. 4 akb He atomu için, 4

5. X elementinin bir molekülünün kütlesi gramdır.
NA
I. 1 tanedir. II. 1 moldür. III. 4 NA gramdır.
Buna göre, bu elementin NA tane molekülünün kütlesi,
(NA: Avogadro sayısı, He: 4) I. 2 mol H2,
II. NA tane atom içeren He,

III. NK’da 5,6 L hacim kaplayan CH4
yukarıdakilerden hangilerinin kütlesine eşittir?
(H:1, He:4, C:12, NA: Avogadro sayısı)
2. 0,3 mol CaH4 ve 0,2 mol C3HbOa bileşikleri eşit sayıda

C ve H atomu içerdiğine göre C3HbOa bileşiğinin
A) C3H8O B) C3H6O C) C3H8O2
D) C3H6O2 E) C3H8O3
3. 0,2 mol X2O3 bileşiği 20,4 gramdır.
Buna göre, X’in mol kütlesi kaçtır? (O:16)
A) 13 B) 27 C) 32 D) 44 E) 56
6. 0,2 mol CaHb bileşiği ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
• 4,8 gram C atomu içerir.

• Toplam 9,6 . 1023 tane atom içerir.
Buna göre, bu bileşiğin molekül formülü

4. 0,6 mol H2S ile 30 gram X2S3 bileşiklerinin içerdiği S (C:12, Avogadro sayısı: 6 . 1023)
atomu sayıları eşit olduğuna göre X elementinin atom
kütlesi kaçtır? (S:32) A) CH4 B) C2H4 C) C2H6
A) 27 B) 39 C) 56 D) 64 E) 73 D) C3H6 E) C3H8
1.A 2.D 3.B 4.A 5.E 6.C
164
2.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
7. NH3 molekülü ile ilgili çizilen, 9. Normal koşullarda hacimleri eşit olan CH4 ve N2O3
gazları ile ilgili,
I. Mol sayısı II. Mol kütlesi
I. özkütle,
II. molekül sayısı,
III. atom sayısı
Molekül Kütle
sayısı
niceliklerinden hangileri eşittir?
III. Mol sayısı (H:1, C:12, N:14, O:16)
Kütle
yukarıdaki grafiklerden hangileri yanlıştır?
10.
16 gram
O2(g)
8. 7,2 gram H2O ile ilgili,
I. 0,4 moldür.
Şekildeki kapta 16 gram O2 gazı vardır. Bu kaba bir miktar
II. 0,8 NA mol H atomu içerir.
X gazı ilave edildiğinde kaptaki toplam molekül sayısı
III. 1,2 tane atom içerir. 2 katına, toplam kütle ise 3 katına çıkmaktadır.
yargılarından hangileri doğrudur? Buna göre, X gazı aşağıdakilerden hangisi olabilir?
(H:1, O:16, NA: Avogadro sayısı) (H:1, C:12, O:16, S:32)
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) CO2 B) SO2 C) CH4
D) II ve III E) I, II ve III D) SO3 E) C2H6
7.C 8.A 9.D 10.B
165
3.
TEST
1. Eşit kütlede He ve CH4 gazları içeren bir karışımın 4. CH4 molekülü ile ilgili,
molce % kaçı He dur? (He: 4, C:12, H: 1)
I. 1 molekülünün kütlesi 16 gramdır.
A) 20 B) 40 C) 50 D) 60 E) 80 II. 2 molünün kütlesi 32 akb’dir.
N
III. 1 gramında A tane molekül bulunur.
16
(C:12, H:1, NA: Avogadro sayısı)
2. 5 tane H2O molekülünde kaç mol hidrojen (H) atomu

bulunur? (NA: Avogadro sayısı)
5. Tıp fakültesinde okumak isteyen Melisa çalışkan bir
1 10 NA
A) B) 10 C) D) 10NA E) öğrencidir ve dakikada ortalama 1 soru çözmektedir.
10 NA 10
Buna göre, 5 saat aralıksız soru çözen Melisa kaç mol
soru çözmüş olur? (Avogadro sayısı: 6 . 1023 )
A) 3 . 10–22 B) 2 . 10 –23 C) 5 . 10–21
D) 3 . 10–21 E) 5 . 10–22
3. I. 2 mol C2H6
II. 3 mol NH3
III. 5 tane SO3
Yukarıdaki maddelerin içerdiği molekül ve atom

sayılarının karşılaştırılması aşağıdakilerden 6. I. 1 mol hidrojen atomu
hangisinde doğru verilmiştir? II. 1 molekül hidrojen
III. 1 akb hidrojen atomu
Molekül sayısı Atom sayısı
IV. 1 mol hidrojen gazı
A) III > II > I III > I > II
Yukarıdaki maddelerin kütleleri arasındaki ilişki
B) II > I > III II > III > I aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? (H:1)
C) III > II > I I > II > III
A) IV > I > II > III B) II > I > IV > III
D) II > I > III I > II > III
C) IV > II > III > I D) II > III > I > IV
E) III > I > II III > I > II
E) I > II > III > IV
1.E 2.C 3.D 4.C 5.E 6.A
166
3.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
7. 0,5 mol MgSO4 . 5H2O bileşiği ile ilgili, 10. Sebahattin Öğretmen molekül formülünü yalnızca
kendisinin bildiği bir bileşikle ilgili 3 öğrencisinin kulağına
I. 105 gramdır.
ayrı ayrı şu bilgileri fısıldıyor:
II. 4,5 mol oksijen atomu içerir.
Berkay: Basit (kaba) formülü CH2O’dur.
III. Suyu tamamen buharlaştırılırsa kütlesi 60 grama
düşer. Hilal: Mol kütlesi 60’tır.
yargılarından hangileri doğrudur? Harun: C’nun atom kütlesi 12, H’nin atom kütlesi 1,
(MgSO4:120, H2O:18) O’nin atom kütlesi 16’dır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III Buna göre, bu bileşiğin molekül formülünün

bulunması ile ilgili,
I. Hilal ve Harun biraraya gelip bildiklerini
paylaşırlarsa bulabilirler.
II. Berkay ve Hilal biraraya gelip bildiklerini
paylaşırlarsa bulabilirler.
III. Üçü de biraraya gelip bildiklerini paylaşırlarsa
bulabilirler.
8. • X atomunun gerçek atom kütlesi 9 . 10–23 gramdır.
• 0,3 mol Y2 molekülü 9,6 gramdır.
Yukarıdaki bilgilere göre XY3 bileşiğinin mol kütlesi

kaç g/mol’dür?
(Avogadro sayısı: 6 . 1023)
A) 76 B) 84 C) 96 D) 102 E) 108
9. SO2 ve SO3 gazlarından oluşan 152 gramlık bir karışım

normal koşullarda 44,8 L hacim kaplamaktadır.
Buna göre, karışımdaki SO2’nin molce % si kaçtır?

(S:32, O:16)
A) 25 B) 40 C) 50 D) 60 E) 75
7.E 8.D 9.A 10.B
167
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR KİMYASAL TEPKİMELER ve DENKLEMLER
1. N2(g) + 3H2(g) ¾® 2NH3(g) 4. Mg(k) + 1/2O2(g) ¾® MgO(k)
Kapalı bir kapta gerçekleşen yukarıdaki tepkime için, tepkimesi ile ilgili,
I. toplam kütle, I. Yanma tepkimesidir.
II. atom sayısı ve cinsi, II. Analiz tepkimesidir.
III. toplam molekül sayısı III. Sentez tepkimesidir.

niceliklerinden hangileri korunur?
2. 2KCIO3(k) + ısı ¾® 2KCI(k) + 3O2(g)
tepkimesi ile ilgili,
I. Analiz tepkimesidir.
II. Heterojen bir tepkimedir. 5. C3H8 + O2 ¾® CO2 + H2O
III. Endotermik bir tepkimedir. tepkimesi en küçük tamsayılarla denkleştirildiğinde

O2’nin katsayısı kaç olur?
A) 5 B) 5\Ş C) 7 D) 7\Ş E) 9
A) I ve III B) II ve III C) I, II ve III
D) Yalnız I E) Yalnız II
3. CH4(g) + 2O2(g) ¾® CO2(g) + 2H2O(s)
Aynı koşullarda gerçekleşen yukarıdaki tepkime için

aşağıdaki niceliklerden hangisi korunmaz? 6. 4X + 5O2 ¾® 4NO + 6H2O
A) Toplam kütle denkleştirilmiş tepkimesindeki X maddesi

aşağıdakilerden hangisidir?
B) Toplam molekül sayısı
C) Toplam gaz hacmi A) NO2 B) N2O5 C) NH3
D) Toplam atom sayısı
D) N2H4 E) HNO3
E) Atom cinsi
1.C 2.C 3.C 4.C 5.A 6.C
168
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım KİMYASAL TEPKİMELER ve DENKLEMLER KAZANIM DAKLI SORULAR
7. MgO + H3PO4 ¾® Mg3(PO4)2 + H2O 10. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
tepkimesi en küçük tamsayılarla denkleştirildiğinde

A) Yanma tepkimeleri, maddelerin oksijen gazı (O2) ile
H2O’nun katsayısı kaç olur?
verdiği tepkimelerdir.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 B) Yanma olayının gerçekleşmesi için gereken şartlar;

yanıcı madde, oksijen gazı ve tutuşma sıcaklığıdır.
C) CH4 + 2O2 ¾® CO2 + 2H2O tepkimesi hızlı
yanmaya örnektir.
D) 2Fe + 3/2O2 ¾® Fe2O3 tepkimesi yavaş yanmaya
örnektir.
E) Tüm yanma tepkimeleri ekzotermiktir.
8. AI4C3 + xH2O ¾® 4AI(OH)3 + yCH4
denkleştirilmiş tepkimesinde x + y toplamı kaçtır?
A) 9 B) 12 C) 15 D) 18 E) 21
11. Sabit hacim ve sıcaklıkta,
C(k) + O2(g) ¾® CO2(g)
tepkimesi artansız olarak gerçekleşmektedir.
Buna göre, bu tepkime için çizilen,
I. Toplam mol sayısı II. Toplam gaz kütlesi
9. I. NH3 ¾® N2 + H2 Zaman Zaman

0 0
II. Na + H2O ¾® NaOH + H2

III. Toplam katı kütlesi
III. Fe + H2O ¾® Fe3O4 + H2
IV. AI + H2SO4 ¾® AI2(SO4)3 + H2
Yukarıdaki denklemler en küçük tamsayılarla Zaman

0
denkleştirildiğinde hangilerinde H2 moleküllerinin
katsayısı aynı olur? yukarıdaki grafiklerden hangileri doğrudur?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) I ve IV E) II ve IV D) II ve III E) I, II ve III
7.C 8.C 9.D 10.E 11.B
169
2.
TEST
1. C3H8(g) + 5O2(g) ¾® 3CO2(g) + 4H2O(g) + ısı 4. Bir tepkime ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
Sabit basınç ve sıcaklıkta kapalı bir kapta gerçekleşen • Analiz tepkimesidir.

yukarıdaki tepkime ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
• Heterojendir.
yanlıştır?
Buna göre, bu tepkime,
A) Homojen bir tepkimedir.
I. 2NH3(g) ¾® N2(g) + 3H2(g)
B) Atom sayısı ve cinsi korunur.
C) Toplam gaz hacmi korunur. II. CaCO3(k) ¾® CaO(k) + CO2(g)
D) Ekzotermiktir.
III. 2KCI(k) + 3O2(g) ¾® 2KCIO3(k)
E) Toplam molekül sayısı artar.
2. I. Fe + CO2 ¾® X + CO
II. 3X + CO2 ¾® Y + CO
III. 2Y + CO2 ¾® 3Z + CO 5. Gaz O2 ile tepkime d (g/L)
Yukarıdaki denkleştirilmiş zincirleme tepkimeler X Verir 2,5

sonucu oluşan Z bileşiğinin formülü nedir? Y Vermez 1,0
Z Vermez 1,9
A) Fe2O3 B) FeO C) Fe3O4
Yukarıda bazı özellikleri verilen gazlardan hangileri
D) FeCO3 E) Fe2(CO3)3
yangın söndürmede kullanılabilir? (dhava = 1,3 g/L)
A) Yalnız X B) Yalnız Y C) Yalnız Z
D) X ve Y E) Y ve Z
3. (1) 2NH3(g) + ısı ¾® N2(g) + 3H2(g)
(2) Na(k) + HCI(suda) ¾® NaCI(suda) + 1/2H2(g) + ısı

6. X + 3O2 ¾® 2CO2 + 3H2O + ısı
Yukarıdaki tepkimeler ile ilgili, denkleştirilmiş tepkimesi ile ilgili,
I. 1. si analiz, 2. si sentez tepkimesidir. I. X’in formülü C2H6’dır.

II. 1. si homojen, 2. si heterojen tepkimedir. II. Yanma tepkimesidir.
III. 1. si ekzotermik, 2. si endotermik tepkimedir. III. Ekzotermiktir.
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur?
D) I ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III
1.C 2.A 3.A 4.B 5.C 6.D
170
2.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
7. I. Belirli aralıklarla dişlerin diş macunu ile fırçalanması 9. C2H5OH + O2 ¾® CO2 + H2O
II. Mağaralardaki sarkıt - dikit oluşumu tepkimesi ile ilgili,
III. Çaydanlıkta zamanla kireç tortusu oluşması
I. En küçük tam sayılarla denkleştirildiğinde O2’nin
IV. Bal arısı sokmalarında amonyak kullanılması
katsayısı 3 olur.
Yukarıdaki olaylardan hangilerinde asit - baz, II. Yanma tepkimesidir.
hangilerinde çözünme - çökelme tepkimesi III. Oluşan ürünler yangın söndürücü olarak
gerçekleşir? kullanılabilir.

Asit - baz Çözünme - çökelme
A) I ve III II ve IV A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
B) I ve IV II ve III D) I ve III E) I, II ve III

C) III ve IV I ve II
D) I ve II III ve IV
E) II ve IV I ve III
10. Ba(NO3)2 ile Na2SO4 çözeltileri karıştırıldığında BaSO4

katısı ve NaNO3 çözeltisi oluşuyor.
Buna göre, bu olayla ilgili aşağıdakilerden hangisi

8. HCI(suda) + AgNO3(suda) ¾® AgCI(k) + HNO3(suda)
yanlıştır?
A) Çözünme - çökelme tepkimesi gerçekleşmiştir.
I. Asit - baz tepkimesidir.
B) Oluşan çözelti süzgeç kağıdından geçirildiğinde
II. Oluşan çözelti elektriği iletir.
kağıdın üzerinde NaNO3 bileşiği bulunur.
III. Net iyon denklemi,
C) Oluşan çözelti elektrolittir.
H+(suda) + NO–3(suda) ¾® HNO3(suda) şeklindedir.
D) Tepkimenin net iyon denklemi,
Ba2+
(suda)
+ SO2–
4(suda)
¾® BaSO4(k)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III şeklindedir.
D) II ve III E) I, II ve III E) Na+ ve NO–3 iyonları seyirci iyonlardır.
7.B 8.C 9.E 10.B
171
3.
TEST
1. CH2 – OH 4.
CH – OH + O2 ¾® CO2 + H2O
–
Na+ NO3
CH2 – OH +
Ba(NO3)2(suda) Na2SO4(suda) X(k)
Yukarıdaki tepkime en küçük tam sayılar ile

denkleştirildiğinde O2’nin katsayısı kaç olur? 1 2 3
A) 5 B) 5\Ş C) 7 D) 7\Ş E) 9 Yukarıdaki şekilde 1 ve 2 nolu kaplardaki sulu çözeltiler

3 nolu kapta karıştırıldığında suda çözünmeyen bir
X katısı ve NaNO3 çözeltisi oluşuyor.
Buna göre, bu olayla ilgili aşağıdakilerden hangisi

yanlıştır?
A) Çözünme - çökelme tepkimesi gerçekleşmiştir.

B) Tepkimenin net iyon denklemi,
2. Pb(NO3)2(suda) + 2KI(suda) ¾® PbI2(k) + 2KNO3(suda) Na+(suda) + NO–3(suda) ¾® NaNO3(suda)
şeklindedir.
tepkimesi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
C) X’in formülü BaSO4’tür.
A) Çözünme - çökelme tepkimesidir. D) X’in adı baryum sülfattır.
B) Zıt yüklü iyonlar arasında gerçekleşir. E) Oluşan çözelti elektrik akımını iletir.
C) Net iyon denklemi,
Pb2+
(suda)
+ 2I–(suda) ¾® PbI2(k) şeklindedir.
D) K+ ve NO–3 iyonları seyirci iyonlardır.

E) Oluşan katının adı “kurşun iyodür”dür.
5. • SO3(g) + H2O(s) ¾® H2SO4(suda)
3. HNO3(suda) + NaOH(suda) ¾® NaNO3(suda) + H2O(s) • Na(k) + H2O(s) ¾® NaOH(suda) + 1/2H2(g)
tepkimesi ile ilgili, Aynı koşullarda gerçekleşen yukarıdaki tepkimeler ile

ilgili,
I. Asit - baz tepkimesidir.
II. Net iyon denklemi, I. toplam atom sayısının korunması,
H+(suda) + OH–(suda) ¾® H2O(s) şeklindedir. II. toplam gaz hacminin korunmaması,
III. Ekzotermiktir. III. elektriği ileten çözelti oluşması
yargılarından hangileri doğrudur? özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
1.C 2.E 3.E 4.B 5.E
172
3.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
6. H2SO4(suda) + Mg(OH)2(suda) ¾® Tuz + Su 8. Aşağıdaki tepkimelerden hangisinin türü yanlış

verilmiştir?
A) Nötrleşme tepkimesidir. Tepkime Türü
B) En küçük tam sayılarla denkleştirildiğinde suyun A) 2CO(g) + O2(g) ¾® 2CO2(g) Yanma

katsayısı 2 olur.
C) Oluşan tuzun adı magnezyum sülfattır. B) CaCO3(k) ¾® CaO(k) + CO2(g) Analiz
D) Oluşan çözelti elektriği iletir.
C) NH3(g) + HCI(g) ¾® NH4CI(k) Nötrleşme
E) Net iyon denklemi,
Mg2+
(suda)
+ SO42–(suda) ¾® MgSO4(suda) şeklindedir. D) PCI3(g) + CI2(g) ¾® PCI5(g) Sentez
AgNO3(suda) + NaCI(suda) ¾® Çözünme -

E)
AgCl(k) + NaNO3(suda) çökelme
9.
Hava
Mg(k)
Şekildeki yalıtılmış sabit hacimli bir kapta,

7. Aşağıdaki tepkimelerden hangisinin türü yanlış Mg(k) + 1/2O2(g) ¾® MgO(k) + ısı
verilmiştir?
tepkimesi gerçekleştiriliyor.
Tepkime Türü Buna göre,
A) N2(g) + 3H2(g) ¾® 2NH3(g) Homojen I. Katı kütlesi artar.

II. Sistemin sıcaklığı artar.
B) H+(suda) + OH–(suda) ¾® H2O(s) Nötrleşme
III. Kaptaki gaz yoğunluğu azalır.
C) C(k) + O2(g) ¾® CO2(g) Ekzotermik
D) Pb2+
(suda)
+ 2CI–(suda) ¾® PbCI2(k) Çökelme
E) H2O(s) ¾® H2(g) + 1/2O2(g) Yanma
6.E 7.E 8.C 9.E
173
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR KİMYASAL TEPKİMELERDE HESAPLAMALAR
1. Na(k) + H2O(s) ¾® NaOH(suda) + 1/2H2(g) 4. CS2(k) + 3O2(g) ¾® CO2(g) + 2SO2(g)
Yukarıdaki denkleme göre 9,2 gram Na metali denklemine göre 0,5 mol CS2 katısı tamamen
yeterince su ile tepkimeye girdiğinde normal yakıldığında,
koşullarda kaç litre H2 gazı elde edilir? (Na:23)
I. 1,5 mol O2 gazı harcanır.
A) 2,24 B) 4,48 C) 5,6 II. NK’da 11,2 L hacim kaplayan CO2 gazı oluşur.
III. 64 gram SO2 gazı oluşur.
D) 6,72 E) 8,96
yargılarından hangileri doğru olur? (S:32, O:16)
5. N2 + 3H2 ¾® 2NH3
2. N2(g) + 3H2(g) ¾® 2NH3(g)
denklemine göre 3 mol N2 ve 6 mol H2’nin tam verimle
denklemine göre 3,4 gram NH3 gazı elde etmek için
tepkimesinden kaç mol NH3 oluşur?
toplam kaç mol gaz harcanır? (N:14, H:1)
A) 3 B) 4 C) 6 D) 8 E) 9
A) 0,4 B) 0,5 C) 0,6 D) 0,7 E) 0,8
6. C2H2 + 2H2 ¾® C2H6
denklemine göre 0,2 mol C2H2 ve 0,6 mol H2 kapalı bir

kapta tam verimle tepkimeye girdiğinde,
I. 0,2 mol H2 artar.

II. Sınırlayan madde C2H2’dir.
III. Tepkime sonunda kapta toplam 0,2 mol madde
3. AI4C3 + 12H2O ¾® 4AI(OH)3 + 3CH4 bulunur.
denklemine göre 0,5 mol AI4C3 bileşiğini tamamen yargılarından hangileri doğru olur?
tepkimeye sokmak için kaç gram H2O gereklidir?
(H:1, O:16) A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
1.B 2.A 3.D 4.E 5.B 6.C
174
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım KİMYASAL TEPKİMELERDE HESAPLAMALAR KAZANIM DAKLI SORULAR
7. 2Fe(k) + 3/2O2(g) ¾® Fe2O3(k) 10. N2(g) + 3H2(g) ¾® 2NH3(g)
denklemine göre 44,8 gram Fe’nin paslanması için denklemine göre gerçekleştirilen aşağıdaki tepkimeler
NK’da kaç litre O2 gazı gerekir? (Fe:56) ile ilgili,
A) 6,72 B) 8,96 C) 11,2 I. 1 gram N2 ve 3 gram H2’den en fazla 2 gram NH3

oluşur.
D) 13,44 E) 17,92 II. 2 tane N2 ve 6 tane H2’den en fazla 4 tane NH3
oluşur.
III. Aynı koşullarda 3 litre N2 gazı ve 9 litre H2
gazından en fazla 6 litre NH3 gazı oluşur.
ifadelerinden hangileri doğrudur? (N:14, H:1)
8. 3,4 gram NH3’ün tamamı,
4NH3 + 5X ¾® 4Y + 6Z
denklemine göre bir miktar X ile birleşerek 6 gram Y ve

5,4 gram Z oluşturuyor.
Buna göre, X’in mol kütlesi kaçtır? (NH3:17)
A) 8 B) 16 C) 24 D) 32 E) 64
11. Mol sayısı

0,6
X2
Z
0,4
0,2
Y2
Zaman
0
9. CS2(g) + 3O2(g) ¾® CO2(g) + 2SO2(g) X2 ve Y2 gazlarının tepkimesi sonucu Z gazı oluşmaktadır.

denklemine göre aynı koşullarda eşit hacimli CS2 ve O2 Bu tepkimeye ilişkin mol sayısı - zaman grafiği
gazlarının tam verimle tepkimesinden 15 L ürün oluşuyor. yukarıda verildiğine göre Z gazının formülü
Buna göre, hangi gazdan kaç L artar? aşağıdakilerden hangisidir?
A) 5 L O2 B) 5 L CS2 C) 10 L O2 A) XY B) X2Y C) XY2
D) 10 L CS2 E) 15 L O 2 D) XY3 E) X3Y
7.D 8.D 9.D 10.D 11.B
175
2.
TEST
1. CnH2n + 2 genel formülüne sahip organik bir bileşiğin 4. Organik bir bileşiğin 5,8 gramı yeterli oksijen ile
0,1 molünün yakılması için 0,8 mol O2 gerekiyor. yakıldığında NK’da 8,96 L CO2 gazı ve 9 gram H2O
oluşmaktadır.
Buna göre bu bileşiğin formülü aşağıdakilerden
hangisidir? Buna göre, bu bileşiğin basit formülü aşağıdakilerden
hangisidir? (C:12, H:1, O:16)
A) CH4 B) C2H6 C) C3H8
A) C2H5 B) C3H8 C) C3H8O
D) C4H10 E) C5H12
D) C4H10 E) C4H10O
5. N2 + 3H2 ¾® 2NH3
4NH3 + 5O2 ¾® 4NO + 6H2O

2. X2(g) + 2Y2(g) ¾® 2XY2(g)
0,5 mol N2’nin yukarıdaki zincirleme tepkimeleri
Yukarıdaki tepkimede harcanan X2’nin mol sayısı ve
sonucu en fazla kaç gram H2O oluşur? (H:1, O:16)
oluşan XY2’nin kütlesi biliniyor.
Buna göre, A) 9 B) 18 C) 27 D) 36 E) 45
I. X’in atom kütlesi

II. Y’nin atom kütlesi
III. XY2’nin mol kütlesi
niceliklerinden hangileri hesaplanabilir?

6. Karbon (C) ve hidrojen (H) elementlerinden oluşan
D) I ve III E) I, II ve III organik bir bileşik analiz edildiğinde 2,4 gram C ve 0,4
gram H içerdiği tespit ediliyor.
Bu bileşiğin 0,3 molü 12,6 gram geldiğine göre basit

formülü ve molekül formülü aşağıdakilerden
hangisinde doğru verilmiştir? (C:12, H:1)
Basit formülü Molekül formülü
A) CH2 C2H4
3. Eşit mol sayılı CH4 ve C2H4 gazları içeren bir karışımın B) CH3 C2H6
tam yanması sırasında 10 mol O2 gazı harcanıyor.
C) CH2 C3H6
Buna göre, yanma sonucu toplam kaç mol CO2 gazı
oluşur? D) CH3 C3H6
A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12 E) CH2 C4H8
1.E 2.C 3.B 4.A 5.C 6.C
176
2.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
7. 2CO(g) + O2(g) ¾® 2CO2(g) 10. Br mktar X gazı %80 vermle,
denklemne göre eşt mollerde CO ve O2 gazları alınarak 2X(g) ¾® 2Y(g) + Z(g)

tam vermle tepkmeye sokuluyor.
tepkmesne göre ayrıştırılıyor.
Tepkme sonunda 10 mol CO2 gazı oluştuğuna göre
Tepkme sonunda 0,8 mol Z gazı oluştuğuna göre
hang gazdan kaç mol artmıştır?
başlangıçta alınan X gazı kaç moldür?
A) 5 mol O2 B) 5 mol CO
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
C) 10 mol O2 D) 10 mol CO
E) 15 mol O2
8. X2O + H2O ¾® 2XOH

11. N2 + 3H2 ¾® 2NH3
denklemne göre 18,6 gram X2O yeter kadar su le
denklemne göre 1’er mol N2 ve H2 tepkmeye
tepkmeye grdğnde 0,6 mol XOH oluşuyor.
sokulduğunda 0,4 mol NH3 oluşuyor.
Buna göre, X’n atom kütles kaçtır? (O:16)
Buna göre, tepkmenn verm % kaçtır?
A) 11 B) 23 C) 39 D) 46 E) 62
A) 20 B) 40 C) 50 D) 60 E) 80
9. Kütle (gram)
152 NaOb
12. X(k) + H2SO4(suda) ¾® XSO4(suda) + H2(g)
56
denklemne göre 36 gram X metal yeternce H2SO4
N2 çözelts le tepkmeye grdğnde NK’da 33,6 L H2 gazı
Zaman oluşuyor.
0
Buna göre,
N2 ve O2 elementler arasında oluşan br tepkmede
harcanan N2 kütles ve oluşan NaOb bleşğnn kütles I. Tepkmenn türü ast – baz’dır.
arasındak değşm grafktek gbdr. II. X’n mol kütles 40’tır.
Buna göre, NaOb bleşğnn formülü aşağıdaklerden III. 1,5 mol H2SO4 harcanmıştır.
hangsdr? (N:14, O:16)
yargılarından hangler doğrudur?
A) NO B) NO2 C) N2O
D) N2O3 E) N2O5
7.A 8.B 9.D 10.B 11.D 12.B
177
3.
TEST
1. CaCO3(k) ¾® CaO(k) + CO2(g) 4. C3H8 + 5O2 ¾® 3CO2 + 4H2O
50 gram CaCO3 örneğ yukarıdak denkleme göre denklemne göre 4,4 gram C3H8 harcandığında,
tamamen parçalandığında katı kütlesndek azalma 13,2
gram olmaktadır. I. 13,2 gram CO2 oluşur.
II. 1 mol O2 harcanır.
Buna göre, CaCO3 örneğ kütlece % kaç saflıktadır?
(Ca:40, C:12, O:16) III. NK’da 8,96 L H2O oluşur.
yargılarından hangler doğru olur? (C:12, H:1, O:16)

A) 25 B) 40 C) 50 D) 60 E) 75
5. 2HI(g) ¾® H2(g) + I2(k)
Kapalı br kapta 5 mol HI gazı yukarıdak denkleme göre

elementlerne ayrıştırılıyor.
2. CH4 ve C2H6 gazlarından oluşan 5 mollük br karışım
Buna göre, kapta toplam 4 mol gaz bulunduğu anda
tamamen yakıldığında 8 mol CO2 gazı oluştuğuna
HI gazının % kaçı ayrışmıştır?
göre karışımdak CH4 gazının molce % s kaçtır?
A) 20 B) 40 C) 60 D) 80 E) 100
A) 20 B) 40 C) 50 D) 60 E) 80
6. 16,8 gram Fe katısı le 0,3 mol CO2 gazı,
2Fe(k) + 3CO2(g) ¾® Fe2O3(k) + 3CO(g)
denklemne göre tepkmeye grdğnde NK’da 6,72 L hacm

kaplayan CO gazı oluşuyor.
Buna göre,
I. Tepkme tam vermle gerçekleşmştr.

3. 2Fe(k) + 3/2O2(g) ¾® Fe2O3(k) II. Tepkme sonunda kapta 16 gram katı madde vardır.
denklemne göre 80 gram Fe cevher yeternce O2 le III. Tepkmede toplam gaz kütles korunur.
okstlendğnde 80 gram Fe2O3 elde edlyor.
yargılarından hangler doğrudur? (Fe:56, O:16)
Buna göre, Fe cevher kütlece % kaç saflıktadır?
(Fe:56, O:16) A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
1.D 2.B 3.D 4.A 5.B 6.A
178
3.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
7. H2(g) + CI2(g) ¾® 2HCI(g) 10. Mol sayısı

0,6 H2O
Yukarıdak denkleme göre aynı koşullarda bulunan H2
ve CI2 gazlarından, X
0,4
CO2
I. eşt mollerde,
O2
II. eşt kütlelerde,
Zaman
III. eşt hacmlerde 0
Organk X bleşğnn O2 le yanma tepkmesnde harcanan

alınarak tam vermle tepkmeye sokulduğunda
ve oluşan maddelern mol sayısı - zaman grafğ yukarıda
hanglernde artan madde olmaz? (H:1, CI:35,5)
verlmştr.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III Buna göre, X bleşğnn formülü aşağıdaklerden
hangsdr?
A) C2H6 B) C3H6 C) C3H8
D) C2H6O E) C3H6O
8. Kapalı br kapta CH4 ve C3H4 gazlarından oluşan br

karışım yeternce O2 le tamamen yakılıyor.
Son durumda kapta toplam 0,9 mol CO2 ve 1 mol H2O

bulunduğuna göre toplam kaç mol O2 harcanmıştır?
11. 3Fe2O3 + CO ¾® 2Fe3O4 + CO2
A) 1,0 B) 1,2 C) 1,4 D) 1,6 E) 1,8
Fe3O4 + CO ¾® 3FeO + CO2
FeO + CO ¾® Fe + CO2
0,3 mol Fe2O3’ün tamamının yukarıdak zncrleme

tepkmeler sonucunda,
I. Kaç mol Fe oluşur?

II. Kaç mol CO harcanır?
9. C3H4(g) + 4O2(g) ¾® 3CO2(g) + 2H2O(g)
sorularının cevapları aşağıdaklerden hangsnde
C3H4 ve O2 gazlarından oluşan 1 mollük br karışım doğru verlmştr?
artansız olarak tepkmeye grdğnde aşağıdaklerden
hangs yanlış olur?
I II
(Havanın hacmce 1/5’ O2’dr. H:1, O:16)
A) 0,1 0,3
A) Toplam molekül sayısı korunur.
B) 0,6 0,9
B) 0,2 mol C3H4 harcanır.
C) 0,9 1,5
C) NK’da 89,6 L hava harcanır.
D) 0,6 0,3
D) 0,6 mol CO2 oluşur.
E) 0,1 0,9
E) 3,6 gram H2O oluşur.
7.C 8.C 9.E 10.D 11.B
179
4.
TEST
1. X2 ve Y2 elementler arasında tam vermle gerçekleşen 3. CnH2n+2 genel formülüne uyan br bleşğn 0,1 molü
bleşk oluşumu le lgl, yeternce O2 gazı le yakıldığında toplam 20,4 gram ürün
• Eşt molde X2 ve Y2 alındığında Y2’den artma elde edlyor.

oluyor. Buna göre, bu bleşğn formülü aşağıdaklerden
• Eşt kütlede X2 ve Y2 alındığında se X2’den artma hangsnde doğru verlmştr? (H:1, C:12, O:16)
oluyor.
A) CH4 B) C2H6 C) C3H8
blgler verlyor.
Buna göre, D) C4H10 E) C5H12
I. Bleşğn formülü XY2 olablr.

II. Y’nn atom kütles X’ten büyüktür.
III. Bleşktek X’n kütlece yüzdes Y’den büyüktür.
yargılarından hangler yanlıştır?

4. TNT (C7H5N3O6) bombalarda ve mayınlarda patlayıcı
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III olarak kullanılan br maddedr.
D) I ve III E) II ve III CH3

NO2 NO2
NO2
Buna göre, br bnayı yıkmak çn,
4C7H5N3O6(k) + 21O2(g) ¾® 28CO2(g) + 6N2(g) + 10H2O(g)
denklemne göre 2 mol TNT kullanıldığında toplam

kaç mol gaz açığa çıkar?
A) 16 B) 18 C) 20 D) 22 E) 24
2. Br kış mevsmnde Pınar’ın yaşadığı evde komb

5. Br ton taş kömürünün yanması sonucu 460 gram NO2
bozulmuştur. Pınar da ısınmak çn kendnce br çözüm
gazı oluşmaktadır. Oluşan NO2 gazı havadak su buharı
yolu bularak br bardak arı suyun elektrolznden elde le brleşerek,
edeceğ O2 gazını evdek doğal gazı (CH4) yakmak çn
3NO2(g) + H2O(s) ¾® 2HNO3(suda) + NO(g)
kullanmak styor.
denklemne göre ast yağmuruna neden olur.
Buna göre, Pınar, 180 gram gelen br bardak suyun
tamamının elektrolznden elde edeceğ O2 gazı le Buna göre, kış ayı boyunca 3 ton taş kömürü yakan
en fazla kaç gram doğal gazı (CH4) yakıp ısınablr? br ale en fazla kaç gram ntrk ast (HNO3)
(H:1, O:16, C:12) oluşmasına neden olur? (H:1, N:14, O:16)
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50 A) 315 B) 630 C) 1260 D) 1890 E) 2520
1.D 2.D 3.C 4.D 5.C
180
4.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
6. 3’er mol C2H5OH ve O2 maddeler normal koşullarda 8. 2KClO3(k) ¾® 2KCl(k) + 3O2(g)

tam vermle tepkmeye grdğnde,
tepkmesnden elde edlen O2 gazı görseldek akvaryuma
I. 2 mol C2H5OH artar. gönderlerek çndek balıkların yaşaması sağlanıyor.
II. Sınırlayıcı madde O2’dr.

III. 44,8 L hacm kaplayan gaz oluşur.
fadelernden hangler doğru olur?
Balıkların yaşayablmes çn NK’da bulunan

akvaryumdak suyun 1dm3 ünde 0,336 L O2 gazı
çözünmüş olması gerektğne göre tamamen su dolu
50 dm3 hacmndek bu akvaryuma yeterl O2 gazını
sağlamak çn en az kaç mol KClO3 tepkmeye
grmeldr?
A) 0,25 B) 0,5 C) 0,75 D) 1 E) 1,25
7. Aşağıdak sstemde 25 gram CaCO3 katısının br kısmı

ısıtılarak,
CaCO3(k) + ısı ¾® CaO(k) + CO2(g)
denklemne göre tepkmeye gryor.
Tüp
CaCO3(k) Beher
9. X(k) + 2HCI(suda) ¾® XCI2(suda) + H2(g)
Kireç
suyu
X metalnn HCI çözeltsne atılmasına lşkn tepkme
denklem yukarıda verlmştr.
Buna göre, Buna göre, X elementnn peryodk cetveldek yernn

bulunablmes çn,
I. Tüptek katı kütles 11 gram azalır.
II. Beherde kmyasal br olay gerçekleşr. I. harcanan X’n kütles,
III. Oluşan CO2 gazı NK’da 2,24 L hacm kaplar. II. oluşan H2 gazının mol sayısı,
III. X’n nötron sayısı
yargılarından hangler doğru olablr?
(Ca:40, C:12, O:16) ncelklernden en az hangler blnmeldr?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) II ve III E) I, II ve III D) I ve III E) I, II ve III
6.E 7.D 8.B 9.E
181
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1 KİMYANIN TEMEL K ANUNLARI ve KİMYASAL HESAPLAMALAR
1. X ve Y elementlernden oluşan br bleşğn kütlece 4. 0,2 mol Fe2O3 bleşğnde kaç tane atom bulunur?
mX 4 (NA: Avogadro sayısı)
brleşme oranı ( ) = ’tr.
mY 5
A) 0,2 B) 0,2 NA C) 1 D) NA E) 5
Buna göre, 8 gram X kullanılarak en fazla kaç gram
bleşk elde edlr?
A) 12 B) 15 C) 18 D) 21 E) 24
2. J. Proust’a göre “br bleşğ oluşturan elementlern

kütleler arasında değşmeyen sabt br oran vardır.”
Buna göre, kütlece %70 demr (Fe) çeren Fe2O3

bleşğnden 250 gram elde etmek çn en az kaç gram
5. 2 mol NH3 gazı le lgl aşağıdaklerden hangs
oksjene (O) htyaç vardır?
yanlıştır? (NA : Avogadro sayısı, NH3 : 17)
A) 50 B) 75 C) 100 D) 150 E) 175

A) 2 mol molekül çerr.
B) 2 NA tane N atomu çerr.
C) 6 tane H atomu çerr.
D) NK’da 44,8 L hacm kaplar.
E) 34 gramdır.
3. A. Lavoser’n ortaya koyduğu kütlenn korunumu

kanununa göre “kmyasal tepkmelerde toplam kütle
korunur.”
Kamp ateşne atılan br odun parçası tamamen

yandıktan sonra elde edlen külün, odun parçasının
kütlesnden daha az olmasının neden,
I. kütlenn korunumu kanununda bazı stsnaların

olması,
II. yanma sonucu oluşan gazların havaya karışması,
III. yanma sonucu oluşan gazların kütlesnn sıfır
olması 6. Normal koşullarda 6,72 L hacm kaplayan CH4 gazında
kaç tane atom bulunur? (NA: Avogadro sayısı)
fadelernden hangler le açıklanablr?
A) 0,3 B) 0,3 NA C) 1,5

D) 1,5 NA E) 5
1.C 2.B 3.B 4.D 5.C 6.D
182
1
7. CS2 + O2 ¾® CO2 + SO2 10. N2 + 3H2 ¾® 2NH3
Yukarıdak tepkme en küçük tam sayılarla denklemne göre 0,5 mol N2 yeternce H2 le tepkmeye
denkleştrldğnde O2’nn katsayısı kaç olur? grdğnde kaç mol NH3 oluşur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 A) 0,5 B) 1 C) 1,5 D) 2 E) 2,5
8. Organk X bleşğ yakıldığında CO2 ve H2O gazları

oluşuyor.
Buna göre X bleşğnn,
I. karbon,
II. oksjen,
III. hdrojen
elementlernden hanglern çerdğ kesndr?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III 11. 2NH3 ¾® N2 + 3H2
D) II ve III E) I, II ve III denklemne göre 8,5 gram NH3’ün tamamen tepkmeye

grmesnden toplam kaç mol ürün oluşur? (NH3:17)
A) 0,10 B) 0,25 C) 0,50 D) 0,75 E) 1,00
9. Kmyasal br tepkme le lgl,
• Homojendr.
• Ekzotermktr.
blgler verlyor.
Buna göre, bu tepkmenn denklem,
I. N2(g) + O2(g) + ısı ¾® 2NO(g)
II. CS2(k) + 3O2(g) ¾® CO2(g) + 2SO2(g) + ısı
III. 2SO2(g) + O2(g) ¾® 2SO3(g) + ısı
yukarıdaklerden hangler olablr? 12. Aynı koşullarda 3 L X2Y4 gazının tamamı X2 ve Y2

gazlarına ayrıştırıldığında son durumda toplam hacm
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II kaç L olur?
D) I ve III E) II ve III A) 3 B) 6 C) 9 D) 12 E) 15
7.C 8.C 9.B 10.B 11.E 12.C
183
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. Mehmet, zamanında Lavoser’n yaptığı deney 3. • C2H2 + 5/2O2 ¾® 2CO2 + H2O (Hızlı)
laboratuvarda tekrarlamak styor.
• 2Fe + 3/2O2 ¾® Fe2O3 (Yavaş)
• SO3 + O2 ¾® Tepkme vermez

Hava Hava Yukarıdak tepkmeler dkkate alındığında,
Sn(k) SnO(k) I. Yanma olayının gerçekleşmes çn O2 gazı

gerekldr.
II. Yanma olayının hızı yanan maddenn türüne
Bunun çn, çnde hava bulunan cam br kaba br mktar bağlıdır.
kalay (Sn) metal koyuyor. Cam kabı ısıttığında kmyasal III. SO3 bleşğ O2 gazına karşı asaldır.
tepkme sonucu kalay (II) okst (SnO) bleşğ oluştuğunu
yargılarından hanglerne ulaşılablr?
gözlemlyor.
Buna göre, Mehmet’n yaptığı bu deney le lgl, A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
I. Katı kütles artmıştır. D) II ve III E) I, II ve III

II. Toplam kütle korunmuştur.
III. Kaptak gaz yoğunluğu değşmez.
4. Mum; yapısında karbon ve hdrojen elementler çeren

bleşklerden oluşan br karışımdır. İlköğretmde okurken
yaptığı br deney tekrarlamak steyen Polat, önce br mum
yakıp masanın üzerne koyuyor. Sonra da yanan mumun
üzern cam fanusla tamamen kapatıyor.
Buna göre Polat’ın yaptığı bu nostaljk olay le lgl,
I. Mum br süre sonra söner.

II. Yanma ürünü olarak CO2 ve H2O oluşur.
III. Yanma süresnce cam fanus ısınır.
2. Aşağıdak bleşklerden hangsnde karbonun (C)
kütlece % s en büyüktür? yargılarından hangler doğrudur?
A) CH4 B) C2H6 C) C3H4 A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) C4H10 E) C5H10 D) II ve III E) I, II ve III
1.C 2.C 3.E 4.E
184
2
5. AgNO3(suda) + NaCI(suda) ¾® X(k) + NaNO3(suda) 8. 2Fe(k) + 3/2O2(g) ¾® Fe2O3(k)
tepkmes le lgl, tepkmes boş br kaba eşt molde Fe ve O2 konularak tam
vermle gerçekleştrlyor.
I. X’n formülü AgCI’dr.
Buna göre, bu tepkmeye lşkn çzlen,
II. Tepkmenn net yon denklem,
Na+(suda) + NO–3(suda) ¾® NaNO3(suda) şeklndedr. I. Toplam mol sayısı II. Katı kütlesi
III. Oluşan çözelt elektrğ letr.

Zaman Zaman
0 0
III. Gaz molü sayısı

Zaman
0
yukarıdak grafklerden hangler yanlıştır?
6. Eşt sayıda C atomu çeren CH4 ve C2H4 gazlarından

oluşan br karışım 18 gramdır.
Buna göre, karışımda toplam kaç mol H atomu

bulunur? (C:12, H:1)
A) 0,9 B) 1,5 C) 2,4 D) 3,6 E) 4,8
7. Aynı koşullarda 60’ar ltre X2 ve Y2 gazları tam vermle

tepkmeye grdğnde X2 gazından 40 ltre artarken Z
gazından 40 ltre oluşuyor. 9. 2NH3(g) ¾® N2(g) + 3H2(g)
Buna göre Z gazının formülü aşağıdaklerden denklemne göre 4 mol NH3 gazının br kısmı
hangsdr? elementlerne ayrıştırıldığında kapta toplam 7 mol gaz
karışımı olduğu gözlenyor.
A) XY2 B) X2Y C) XY3 Buna göre, tepkmenn verm % kaçtır?
D) X3Y E) X2Y3 A) 25 B) 40 C) 50 D) 60 E) 75
5.C 6.D 7.C 8.E 9.E
185
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. X + Y ¾® Z 3. (2)
12 gram X ve 8 gram Y element tepkmeye grdğnde en

fazla 10 gram Z bleşğ oluşuyor. 12 gram
(1) CH4(g)
Buna göre, aşağıdaklerden hangs doğrudur?
A) X ve Y tükenmştr. 20 gram
B) X ve Y’den artma olmuştur. He(g)
mX 3
C) Z bleşğndek kütlece oran ( ) = ’dr.
mY 2
D) X tükenmştr.
E) Y tükenmştr.
Şekldek eşt kollu terazy dengelemek çn,
I. 1 nolu kefeden 2 mol He gazını dışarı almak

II. 2 nolu kefeye 0,5 mol CH4 gazı lave etmek
III. 1 nolu kefeden 1 mol He gazını 2 nolu kefeye
aktarmak
şlemlernden hangler yapılablr? (He:4, C:12, H:1)
2. Br bleşğ oluşturan elementlern kütleler arasında

değşmeyen sabt br oran vardır. Aşağıda farklı
mktarlarda Ca ve S elementler kullanılarak CaS bleşğ
oluşumu le lgl tablo verlmştr.
mCa (gram) mS (gram) mCaS (gram)
5 + 4 = 9
10 + 8 = 18
15 + 12 = 27
Yukarıdak blgler dkkate alındığında CaS bleşğ çn,
I. mCa II. mCa / mS III. mCaS 4.

Ünverste sınavlarına hazırlanan
ortalama br gencn beynnde 90 mlyar
(9 • 1010) snr hücres bulunmaktadır.
mS mCaS mCa Beyndek her br snr hücres sanyede 200 tane
şlem yapabldğne göre, bu gencn beyn sanyede
grafklernden hangler doğrudur? kaç mol şlem yapablr? (Avogadro sayısı: 6 • 1023)
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) 3 • 10–12 B) 3 • 10–11 C) 6 • 10–13
D) II ve III E) I, II ve III D) 6 • 10–11 E) 2 • 10–13
1.E 2.C 3.E 4.B
186
3
5. Öğretmen Kübra’dan ast ve baz le lgl ttrasyon deney 7. XCO3(k) ¾® XO(k) + CO2(g)
yapıp gözlemledğ sonuçları not ederek kendsne
denklemne göre 40 gram XCO3 katısının %50 vermle
göstermesn styor.
tepkmes sonucu NK’da 4,48 L CO2 gazı oluşuyor.
Buna göre, X’n atom kütles kaçtır? (C:12, O:16)

NaOH(suda)
A) 24 B) 40 C) 56 D) 64 E) 100
HCI(suda)
Gerekl düzenekler hazırlayan Kübra, HCI çözeltsne

damla damla NaOH çözelts lave ederek aşağıdak
sonuçları elde edyor: 8. 2AI(k) + 3S(k) ¾® AI2S3(k)
denklemne göre 13,5 gram AI ve 32 gram S elementler

I. Nötrleşme tepkimesi gerçekleşir. tam vermle tepkmeye sokuluyor.
II. NaCI tuzunun çözeltisi oluşur. Buna göre,
III. Kaptaki H+ iyonu sayısı zamanla azalır.
I. 0,25 mol S artar.
IV. Kaptaki çözeltinin pH değeri zamanla azalır.
II. 75 gram AI2S3 oluşur.
V. Oluşan tepkimenin net iyon deklemi
III. Katı kütles korunmuştur.
H+(suda) + OH – (suda) o H2O(s)
şeklindedir. yargılarından hangler doğrudur? (AI:27, S:32)
Buna göre, Kübra’nın gösterdğ notu nceleyen A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

öğretmen, çıkardığı sonuçlardan hangsne traz eder?
A) I B) II C) III D) IV E) V
9. Organk br bleşğn 6 gramı tamamen yakıldığında NK’da

6,72 L CO2 gazı ve 7,2 gram su buharı oluşuyor.
Buna göre, bu bleşğn bast formülü aşağıdaklerden

hangsdr? (H:1, C:12, O:16)
6. CO ve CO2 gazlarından oluşan br mollük br karışımın

A) C2H6 B) C2H6O C) C3H8
kütles aşağıdaklerden hangs olablr? (C:12, O:16)
D) C3H8O E) C3H8O2
A) 24 B) 28 C) 36 D) 44 E) 50
5.D 6.C 7.B 8.C 9.D
187
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. Kapalı br kapta m gram CaCO3’ün tamamı, 3. NK’da yoğunluğu 1,25 g/L olan XO gazındak
X elementnn atom kütles kaç g/mol dür? (O:16)
CaCO3(k) ¾® CaO(k) + CO2(g)
denklemne göre parçalanıyor. A) 12 B) 14 C) 18 D) 24 E) 28
Buna göre, bu olay le lgl çzlen,
I. Toplam kütle II. Katı kütlesi
m m
Zaman Zaman
0 0
III. Gaz kütlesi
Zaman
0
yukarıdak grafklerden hangler doğrudur? 4. CnH2n + 2 genel formülüne sahp br bleşğn 0,25 molü
18 gramdır.
Buna göre, bleşğn formülü aşağıdaklerden
D) II ve III E) I, II ve III hangsdr? (C:12, H:1)
A) C2H6 B) C3H8 C) C4H10
D) C5H12 E) C6H14
5. Eşt sayıda oksjen (O) atomu çeren CO ve CO2

gazları le lgl,
2. NO bleşğnde elementlern kütlece brleşme oranı
m 7 I. Molekül sayısı II. Atom sayısı III. Kütle
( mN ) = ’dr.
O 8
ncelklernden hangler arasında CO > CO2 lşks
Buna göre, 14 gram N ve 30 gram O elementlernn vardır? (C:12, O:16)
tepkmesnden en fazla kaç gram N2O3 bleşğ
oluşur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
1.A 2.C 3.A 4.D 5.E
188
4
6. Sulu ortamda gerçekleşen bir çözünme - çökelme 8. Aynı koşullarda eşt hacml H2 ve CH4 gazları çeren
tepkimesi ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor. br karışımı tamamen yakmak çn 50 L hava
gerektğne göre başlangıç karışımı toplam kaç L dr?
• Net yon denklem: Pb2+
(suda)
+ SO2–
4(suda)
¾® PbSO4(k)
(Havanın hacmce 1/5’ O2’dr)
• Seyrc yonlar: K+ ve NO–3

A) 4 B) 8 C) 16 D) 20 E) 40
Buna göre, bu tepkime ile ilgili,
I. Tepkimenin reaktifleri Pb(NO3)2 ve K2SO4’tür.
II. Elektron alış - verişi ile gerçekleşmiştir.
III. PbSO4’ün sudaki çözünürlüğü KNO3’ten fazladır.

9. Hdrojen (H) atomunun bağıl atom kütles 1 olduğuna
yargılarından hangileri doğrudur? NA
göre değer,
2
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II I. 1 tane H2’nn kütles,
D) II ve III E) I, II ve III II. 2 gram H2’dek atom sayısı,
III. 1 gram H2’dek molekül sayısı
yukarıdaklerden hanglerne eşt olablr?
7. Laboratuvarda deney yapmak steyen Kadr, dolapları

karıştırdığında tuz ruhu ve sud kostk çözeltlerne
rastlıyor. “Bu çözeltler karıştırırsam ne olur acaba”
düşüncesyle br beher bulup çözeltler çne döküyor. 10. Mol sayısı
2
1,5 H 2O
Tuz Sud 1 CO2

ruhu + kostik
0,5 O2
X
Buna göre, Kadr’n yaptığı deney le lgl, Zaman
0
I. Nötrleşme tepkmes gerçekleşr.
Organk X bleşğnn yakılması sırasında maddelern mol
II. Yemek tuzu çözelts oluşur.
sayılarının zamanla değşm grafkte verlmştr.
III. Beher ısınır.
Buna göre, X’n formülü aşağıdaklerden hangs
yargılarından hangler doğrudur? olablr?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III A) C2H5OH B) CH3COOH C) CH3CH3
D) II ve III E) I, II ve III D) CH3OC2H5 E) C6H6
6.A 7.E 8.B 9.B 10.A
189
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. X ve Y elementlernden oluşan k bleşkle lgl aşağıdak 3. XY (gram)

blgler verlyor. a
Bleşk Blg
5 gram X le 8 gram Y’nn tam vermle Eklenen Y (gram)
XY tepkmesnden 5 gram madde artması le 0 b c
oluşuyor.
Kapalı br kapta bulunan X element üzerne Y element
10 gram X le 18 gram Y’nn artansız
XaYb eklenerek XY bleşğ elde edlyor.
tepkmes sonucu oluşuyor.
Bu olayla lgl verlen grafğe göre aşağıdaklerden
Buna göre, bu bleşklerle lgl, hangs yanlıştır?
I. XaYb’nn formülü X2Y3’tür. A) Başlangıçta kapta (a – b) gram X vardır.

m 5
II. XaYb’nn kütlece brleşme oranı ( X ) = ’dur. B) b gram Y harcanmıştır.
mY 9
III. Eşt kütlede Y kullanılarak bleşk oluşturulduğunda mX a–b
C) XY bleşğndek kütlece oran ( )= ’dr.
XY’nn kütles daha büyük olur. mY b
D) c gram Y artmıştır.
fadelernden hangler yanlıştır?
E) Son durumda kapta toplam (a – b + c) gram madde
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III vardır.
4. Avogadro sayısı blnen değer olan 6,02 • 1023 yerne

6,02 • 1024 olarak alınsaydı,
I. 1 tane Fe atomunun kütles

II. 1 mol Fe atomunun kütles
III. 1 gram Fe atomunun çerdğ atom sayısı
2. X3Y4 bleşğnn kütlece %30’u X’tr.
ncelklernden hangler değşmezd?
Buna göre, 8 gram X kullanılarak en fazla kaç gram
XY2 bleşğ elde edlr? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) 18 B) 27 C) 36 D) 45 E) 54 D) I ve II E) I ve III
1.A 2.C 3.D 4.E
190
5
5. 0,5’er mol X2 ve Y2 elementlernden alınarak, 8.
X2 + 2Y2 ¾® 2XY2 HCI(suda)
denklemne göre tam vermle tepkmeye sokulduğunda

10 gram madde artıyor.
Buna göre, tepkmedek maddelerden hanglernn mol

kütleler hesaplanablr?
A) Yalnız X2 B) Yalnız Y2
1 2
C) Yalnız XY2 D) X2 ve Y2
E) X2, Y2 ve XY2 KOH(suda) AgNO3(suda)
Yukarıdak sulu çözeltlere ayrı ayrı HCI çözelts lave

edlmesyle oluşan tepkmeler le lgl aşağıdaklerden
hangs yanlıştır? (AgCI suda çözünmez.)
A) 1. kapta ast - baz tepkmes gerçekleşr.

B) 2. kapta çözünme - çökelme tepkmes gerçekleşr.
C) Tepkmelern net yon denklemler farklıdır.
D) Zıt yüklü yonlar arasında gerçekleşen yer değştrme
tepkmelerdr.
6. NH3 molekülü le lgl aşağıdaklerden hangs
yanlıştır? (N:14, H:1, NA: Avogadro sayısı) E) Son durumda 1. kapta oluşan çözelt elektrk akımını
letrken 2. kapta oluşan çözelt letmez.
A) 1 molekül - gram NH3, NA tane molekül çerr.
B) NA tane NH3 molekülü 17 NA akb dr.
C) 17 gram NH3, 1 molekül - gramdır.
D) 17 akb NH3, 4 tane atom çerr.
E) 4 NA tane atom çeren NH3 17 NA gramdır.
9. C2H4 ve C2H6 gazlarından oluşan 1 mollük br karışım

çn,
I. C atomu sayısı
II. H atomu sayısı
7. NO2 ve N2O4 gazlarından oluşan 10 mollük br
III. Toplam molekül sayısı
karışımdak N2O4’ün tamamı NO2’ye dönüştüğünde kapta
IV. Toplam atom sayısı
toplam 14 mol NO2 olduğu tespt edlyor.
ncelklernden hangler kesnlkle bulunur?
Buna göre, başlangıç karışımında NO2’nn mol
sayısının N2O4’ün mol sayısına oranı kaçtır? A) Yalnız III B) Yalnız IV C) I ve III
A) 3\Ş B) 2\ß C) 3\à D) 4\ß E) 1\à D) II ve IV E) I, II ve III
5.A 6.E 7.A 8.E 9.C
191
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. X ve Y elementlernden oluşan k bleşkten 1. s kütlece 3. Moleküler yapıdak br X gazının mol sayısı ve kütles
%40 X, 2. s kütlece %50 Y çermektedr. blnyorsa,
Buna göre, bu bleşk çft, I. Molekül sayısı

II. Atom sayısı
1. bleşk 2. bleşk
III. Mol kütles
I. XY XY3 IV. Hacm
II. X2Y3 XY2 ncelklernden hangler kesnlkle hesaplanır?
III. XY3 X2Y4 A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve III
D) II ve IV E) I, III ve IV
yukarıdaklerden hangler olablr?
4. Normal koşullarda V ltres m gram olan X gazının mol

kütles aşağıdak bağıntılardan hangs le bulunablr?
m V 22,4 m
A) B) C)
22,4 V 22,4 m V
22,4 V m.V
D) E)
m 22,4
2. Aynı koşullarda,
• 1 hacm X2 gazı le 2 hacm Y2 gazından

1 hacm A gazı,
• 2 hacm X2 gazı le 3 hacm Y2 gazından 5. Oda koşullarında gerçekleştrlen aşağıdak
2 hacm B gazı tepkmelerden hangs homojen br tepkmedr?
oluşuyor. A) Demrn paslanması

Buna göre, A ve B bleşklerndek X elementler B) Metaln astte çözünmes
arasındak katlı oran aşağıdaklerden hangs olablr? C) Hava yastığının oluşumu
D) Karbonmonokst gazının yanması
A) 3\à B) 2\ß C) 1\Ş D) 2\á E) 3\á
E) Yemek tuzunun elektrolz
1.C 2.A 3.C 4.C 5.D
192
6
6. X(k) + 1/2O2(g) ¾® XO(k) 9. Eşit miktarda O2 kullanılarak S elementinden iki ayrı
tepkime sonucu SO2 ve SO3 bileşikleri elde edilmiştir.
X elementinin tamamı yukarıdaki denkleme göre
oksitlendiğinde katı kütlesi %25 artıyor. Buna göre, bu tepkimelerde,
Buna göre, X’in atom kütlesi kaçtır? (O:16) I. Harcanan S’lerin mol sayıları
II. Oluşan SO2 ve SO3’ün içerdikleri atom sayıları
A) 24 B) 32 C) 40 D) 56 E) 64
III. Oluşan SO2 ve SO3’ün kütleleri
niceliklerinden hangileri farklıdır? (S:32, O:16)
7. Eşit kütlede X ve O2 elementlerinden alınarak,
2X + O2 ¾® 2XO
tepkimesi tam verimle gerçekleştiriliyor. Tepkime sonucu

28 gram XO bileşiği oluşurken 12 gram O2 artıyor.
Buna göre, X’in atom kütlesi kaçtır? (O:16)
A) 14 B) 24 C) 40 D) 56 E) 64
10. N2 ve H2 gazlarından oluşan 1 mollük karışım tam verimle

tepkimeye sokulduğunda 6,8 gram NH3 gazı oluşurken
8. SO2 ve SO3 gazlarından oluşan bir karışımın normal
5,6 gram gaz artıyor.
koşullardaki hacminin 11,2 L olduğu biliniyor.
Buna göre, bu tepkime ile ilgili,
Buna göre, bu karışım ile ilgili,
I. Başlangıç karışımında 0,2 mol N2 gazı vardır.
I. 1 mol S atomu içerir.
II. H2 gazı tükenmiştir.
II. 1,2 mol O atomu içerir.
III. Tepkime sonunda kapta toplam 0,6 mol gaz vardır.
III. Kütlesi 32 gramdır.
yargılarından hangileri yanlıştır? (N:14, H:1)
yargılarından hangileri doğru olabilir? (S: 32, O:16)

6.E 7.C 8.B 9.E 10.A
193
Orıjinal BY
® Sorular
MAD
E
1. Murat, su faturalarının mol üzerinden fiyatlandırıldığı 3. A+B– A+B– A+B–

Kimyakent şehrinde oturmaktadır.
Su Faturası
İlk endeks (tane molekül) İlk Okuma

15 x 1027
Son endeks (tane molekül) Son Okuma C+ D– C+ E – F+ D

–
18 x 1027
Birim Fiyat (TL/mol) I II III

0,030 Dönem Borcu (TL)
xxx Yukarıda verilen kaplardaki eşit derişimli sulu çözeltilere
Son Ödeme ayrı ayrı AB çözeltisi ilave edildiğinde I. kapta çökme
olmazken II. ve III. kapta çökme olmaktadır.
Son gelen su faturası şekildeki gibi olduğuna göre,
Buna göre, II. ve III. kapta çöken katılar
ödenmesi gereken tutar kaç TL’dir?
(Avogadro sayısı: 6.1023)
A) 30 B) 50 C) 150 D) 300 E) 450 II III

A) CB FB
B) CB AD
C) AE FB
D) AE AD
E) AB FD
2.
2 cm x 3 cm x 5 cm boyutlarında bir alüminyum

parçasının yeterli miktardaki HCI çözeltisi ile
tepkimesinden kaç mol H2 gazı açığa çıkar?
(dAI = 2,7 g/cm3, 27
13
AI)
A) 1,5 B) 3 C) 4,5 D) 6 E) 7,5
1.C 2.C 3.C
194
Ü
N
İ
K ARIŞIMLAR
T
E
K ARIŞIMLARIN SINIFLANDIRILMASI
ÇÖZÜNME SÜRECİ 07
DERİŞİM BİRİMLERİ
KOLİGATİF ÖZELLİKLER
AYIRMA ve SAFLAŞTIRMA TEKNİKLERİ
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR KARIŞIMLARIN SINIFLANDIRILMASI
1. Aşağıdaki maddelerden hangisinin sınıfı yanlış 3.

Özellkler her yernde
verilmiştir? Homojen
aynı olan tek fazlı
karışımlardır.
Madde Sınıfı karışımlardır.
I II
A)
Heterojen karışım ÇÖZELTİ
Süt Çözücü ve çözünen Tüm sulu

olmak üzere k çözeltler elektrk
B) kısımdan oluşurlar. akımını letr.
III IV
Homojen karışım
Yukarıdaki kavram haritasında çözeltiler için verilen

Madeni para
özelliklerden hangileri doğrudur?
C) A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III
Heterojen karışım D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

Doğal gaz
D)
Homojen karışım
4.
Çözücü Çözünen Çözelti örneği
Gazoz
I. Sıvı Sıvı Zeytinyağlı su
E)
II Sıvı Gaz Kola
Heterojen karışım
III. Katı Sıvı Tuzlu su
Toprak
Yukarıda çözücü ve çözünenin fiziksel halleri verilen
çözelti örneklerinden hangileri doğrudur?
2. Karışımlar ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Farklı cins tanecik içerirler. 5. Aşağıdaki karışımlardan hangisi farklı fiziksel haldeki
B) Homojen ya da heterojen olabilirler. bileşenlerden oluşan bir çözeltidir?
C) Bileşenleri arasında belirli bir oran yoktur.
A) Doğal gaz B) Kolonya
D) Bileşenlerinin özelliklerini göstermezler.
C) Tebeşir tozlu su D) Ayran
E) Ayırt edici özellikleri bileşenlerin miktarına göre
değişir. E) Tuzlu su
1.C 2.D 3.C 4.B 5.E
196
TEST
1.
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım KARIŞIMLARIN SINIFLANDIRILMASI KAZANIM DAKLI SORULAR
6. Aşağıdaki karışımlardan hangisinin karşısında verilen 9.

Çözeltinin
örnek yanlıştır? Örnek
fiziksel hali
I Katı a Hava
Karışım Örnek
A) Süspansiyon Şekerli su II Sıvı b Lehim
B) Emülsiyon Zeytinyağlı su III Gaz c Alkollü su
C) Kolloit Kan
Yukarıda fiziksel halleri verilen çözeltiler ve örneklerin
D) Aerosol Saç spreyi eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru
verilmiştir?
E) Adi (kaba) Çoban salata
A) B) C) D) E)
I a I b I c I b I c
II b II a II a II c II b
III c III c III b III a III a
10.
7. Homojen karışımlar ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır?
Y(s)
h
A) Çözelti olarak bilinirler.
h Y(s)
B) Tek fazlıdırlar.
C) Kimyasal yöntemlerle bileşenlerine ayrıştırılırlar.
D) Belirli bir kimyasal formülleri yoktur. Yukarıdaki karışımla ilgili aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır?
E) Dağılan maddenin tanecik boyutu 10–9 m’den
küçüktür.
A) Heterojen karışımdır.
B) İki fazlı bir karışımdır.
C) Emülsiyondur.
D) Y sıvısının kütlesi X sıvısından büyüktür.
E) X sıvısı Y sıvısında çözünmez.
8. Süspansiyonlar ile ilgili aşağıdakilerden hangisi

yanlıştır? 11. Aşağıdaki özelliklerden hangisi tuzlu su ve şekerli su
çözeltileri için ortak değildir?
A) Heterojen karışımlardır.
B) Bileşenleri arasında belirli bir oran yoktur. A) Elektrik akımını iletme
C) Dağılan faz sıvı, dağıtan faz katıdır. B) Homojen olma
D) Dağılan maddenin tanecik boyutu 10–6 m’den C) Bileşenleri arasında sabit bir kütle oranının olmaması
büyüktür. D) Fiziksel yöntemlerle bileşenlerine ayrılma
E) Örnek olarak kumlu su verilebilir. E) Ayırt edici özelliklerin belirli olmaması
6.A 7.C 8.C 9.D 10.D 11.A
197
2.
TEST
KAZANIM DAKLI SORULAR KARIŞIMLARIN SINIFLANDIRILMASI
1. Bir madde ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor. 4.

Karışım Tanecik boyutu
• Homojendir.
I Alkollü su a 10–9 m’den küçük
• Fiziksel yollarla bileşenlerine ayrılır.
II Jöle b 10–9 m ile 10–6 m arasında
Buna göre bu madde aşağıdakilerden hangisi olabilir?
III Türk kahvesi c 10–6 m’den büyük
A) Bakır B) Yemek tuzu
C) Zeytinyağlı su D) Şekerli su Yukarıdaki karışım örneklerinin tanecik boyutu

yönünden eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde
E) Sis
A) B) C) D) E)
I a I b I c I a I b
II b II a II b II c II c
III c III c III a III b III a
2. Çıplak gözle homojen gibi görünmesine rağmen gerçekte

heterojen olan karışımlara kolloit denir.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi kolloit örneği

değildir?
A) Maden suyu B) Jöle C) Kan
D) Krema E) Boya
5. 20 g NaCI 30 g NaCI
3. • Dağıtan fazın sıvı, dağılan fazın katı olduğu

heterojen karışımlara ........I........ denir. 100 g su
50 g su
• Dağıtan fazın gaz, dağılan fazın katı ya da sıvı
olduğu heterojen karışımlara ........II........ denir. (1) (2)
Yukarıdaki cümlelerdeki boşluklara aşağıdakilerden Yukarıdaki kaplarda aynı sıcaklıkta belirtilen NaCI
hangisinin getirilmesi uygundur? miktarları çözülerek hazırlanan çözeltiler ile ilgili,
I. Çözelti kütleleri arasındaki ilişki 2 > 1 şeklindedir.

I II
II. 1. kaptaki çözelti 2. kaptaki çözeltiden daha
A) Emülsiyon Aerosol derişiktir.
B) Süspansiyon Emülsiyon III. Her iki çözelti de elektrolittir.
C) Aerosol Süspansiyon yargılarından hangileri doğrudur?
D) Süspansiyon Aerosol A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

E) Emülsiyon Süspansiyon
1.D 2.A 3.D 4.A 5.E
198
2.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım KARIŞIMLARIN SINIFLANDIRILMASI KAZANIM DAKLI SORULAR
6. Aşağıdaki kaplara aynı sıcaklıkta belirtilen miktarlarda 9. Şekildeki kaplara belirtilen miktardaki X katıları ilave edilip
X katıları ilave ediliyor. çözülerek aynı sıcaklıkta çözeltiler hazırlanıyor.
30 gram X 50 gram X 150 gram X 40 gram X 30 gram X 60 gram X
200 g su 100 g 100 g 200 g

100 g su
50 g su su su su
I II III
I II III
I. ve II. kaptaki katıların tamamı çözünürken III. kapta
30 gram katı çözünmeden dibe çöküyor. I. kaptaki çözeltinin doygun olduğu bilindiğine göre;
Buna göre, hangi çözeltiler doygundur? 1) II. kaptaki çözeltinin doygun olması için en az kaç
gram X katısı ilave edilmelidir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 2) III. kaptaki çözeltinin doygun olması için en az kaç
gram su buharlaştırılmalıdır?
sorularının cevapları aşağıdakilerden hangisinde
1 2
7. I. Şeker II. Tebeşir tozu III. Zeytinyağı A) 10 20
Saf suya yukarıdaki maddelerden hangileri ayrı ayrı B) 10 50

ilave edilirse süspansiyon elde edilir?
C) 20 100
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) 20 50
D) I ve II E) II ve III E) 10 100
8. Bilgi: Saf X katısı 25°C’de 100 gram suda en fazla

60 gram çözünür.
Bu bilgiye göre 25°C’de 50 gram suda 20 gram

X katısı çözünerek hazırlanan çözelti ile ilgili, 10. Doymamış bir şekerli su çözeltisine aynı sıcaklıkta bir
miktar daha şeker ilave edildiğinde,
I. Doymamıştır.
II. 10 gram daha X katısı çözebilir. I. Çözelti kütlesi artar.
III. Suyun yarısı buharlaştırılırsa aşırı doymuş çözelti II. Çözelti doymuş hale gelir.
elde edilir. III. Daha derişik bir çözelti elde edilir.
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri kesinlikle doğru olur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
6.D 7.B 8.C 9.B 10.D
199
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR ÇÖZÜNME SÜRECİ
1. Aşağıdaki madde çiftlerinin oda koşullarında 4. O2 gazının suda çözünmesi sırasında aşağıdaki zayıf
oluşturduğu karışımlardan hangisinin görünümü etkileşim türlerinden hangisi etkindir?
A) Dipol - indüklenmiş dipol
Madde çifti Görünüm B) İyon - dipol
C) London kuvvetleri
A) Şeker – su Homojen
D) Dipol - dipol
B) Kum – su Heterojen
E) Hidrojen bağı
C) N2 gazı – He gazı Homojen
D) CCI4 – I2 Heterojen
E) H2O – CCI4 Heterojen
5. Bir miktar şekerin (C6H12O6) saf suda çözünmesi ile

ilgili,
I. Tek fazlı homojen karışım oluşur.

2. I. KNO3 – H2O II. H2O – HCI III. I2 - CCI4 II. Oluşan karışım elektriği iletmez.
III. Şeker ve su molekülleri arasında hidrojen bağı
Yukarıdaki madde çiftlerinden hangilerinin oda
etkindir.
koşullarında birbiri içinde çözünmesi sırasında
London kuvvetleri etkindir? ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) II ve III D) I ve III E) I, II ve III
3. NaCI(k)
6.
Çözünme olayı
Çözünen Çözücü Zayıf etkileşim türü

H2O(s)
I. I2 CCI4 London kuvvetleri
II. CH3CI H2O Dipol - dipol

Oda sıcaklığında NaCI katısının suda çözünmesi olayı
III. C2H5OH H2O Hidrojen bağı
A) Fiziksel bir olaydır.
B) Tanecikler arasında iyon - dipol etkileşimi oluşur. Yukarıdaki çözünme olaylarında gözlenen zayıf
C) Oluşan karışım elektrolittir. etkileşim türlerinden hangileri doğru verilmiştir?
D) Karışımdaki iyonlar hidratlaşmış halde bulunur. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

E) Na+ iyonlarının etrafı H2O nun pozitif ucu ile, CI–
iyonlarının etrafı H2O nun negatif ucu ile çevrilir. D) II ve III E) I, II ve III
1.D 2.C 3.E 4.A 5.E 6.E
200
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım ÇÖZÜNME SÜRECİ KAZANIM DAKLI SORULAR
7. I. Polar maddelerin apolar çözücülerde, apolar 10.

maddelerin polar çözücülerde iyi çözünmesi
Etkin Çözünür /
beklenir. Karışım etkileşim türü Çözünmez
II. Bir maddenin bir çözücüde çözünebilmesi için
I. C6H6 – H2O Dipol - dipol Çözünmez
çekim kuvvetleri arasında
“çözücü - çözünen > çözücü - çözücü + çözünen - çözünen” II. NH3 – H2O Hidrojen bağı Çözünür
ilişkisi olmalıdır. London
III. CCI4 – C6H6 Çözünmez
III. I2 katısı, C6H6 (benzen) sıvısında çözünürken etkin kuvvetleri
olan etkileşim türü London kuvvetleridir.
Yukarıdaki karışımlar ile ilgili verilen bilgilerden
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur? hangilerinde yanlışlık yapılmıştır?
D) II ve III E) I, II ve III D) I ve II E) I ve III
11. I. Yağlı boyanın tinerde çözünmesi

II. İyodun karbon tetraklorürde çözünmesi
8. H H III. Alkolün suda çözünmesi
H C C H
Yukarıdaki çözünme olaylarından hangileri
H H
hidratasyona örnek verilebilir?
Yukarıda açık formülü verilen C2H6 (etan) ın aşağıdaki
sıvılardan hangisinde iyi çözünmesi beklenir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) HCI B) H2O C) CCI4 D) I ve II E) II ve III
D) CH3OH E) NH3
12.
Madde Bilgi
I. C6H12O6 Suda moleküler şekilde çözünür.
Suda çözündüğünde aralarında

9. Etil alkolün (C2H5OH) saf suda çözünmesi ile ilgili II. HCI
hidrojen bağı etkindir.
aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Suda çözündüğünde tanecikler
III. NaNO3 arasında iyon - indüklenmiş dipol
A) İyonik çözünme gerçekleşir.
etkileşimi oluşur.
B) Solvatasyon olayı gerçekleşir.
C) Çözünme denklemi, Yukarıdaki maddelerle ilgili verilen bilgilerden
C2H5OH(s) ¾® C2H5+(suda) + OH–(suda) şeklindedir.
D) Elektrolit çözelti elde edilir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
E) Etil alkol ve su molekülleri arasında hidrojen bağları
kurulur. D) II ve III E) I, II ve III
7.D 8.C 9.E 10.E 11.C 12.A
201
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR DERİŞİM BİRİMLERİ
1. 50 gram şekerin 150 gram suda çözünmesiyle oluşan 5. Marmara denizinden alınan 240 gramlık bir su örneği
çözelti kütlece % kaç oranında şeker içerir? analiz edildiğinde 9,6 gram tuz içerdiği tespit edilmiştir.
Buna göre, su örneğindeki tuzun kütlece % derişimi

A) 20 B) 25 C) 33,3 D) 40 E) 50
kaçtır?
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10
2. Kütlece % 30’luk 500 gram tuzlu su çözeltisi

hazırlamak için kaç gram tuz ve su gerekir? 6. 300 gram su kullanarak kütlece % 60’lık en fazla kaç
gram şekerli su çözeltisi elde edilebilir?
Tuz (gram) Su (gram)
A) 500 B) 750 C) 1000
A) 30 470
D) 1250 E) 1500
B) 120 380
C) 150 350
D) 120 280
E) 150 500
7. I. Kütlece % 40’lık 100 gram tuz çözeltisi

II. Kütlece % 25’lik 200 gram tuz çözeltisi
III. Kütlece % 10’luk 400 gram tuz çözeltisi
Yukarıdaki çözeltilerin içerdiği tuz miktarlarının

karşılaştırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru
verilmiştir?
3. 160 gram su ile kütlece % 20’lik şekerli su çözeltisi
hazırlamak için kaç gram şeker kullanılmalıdır? A) I > II > III B) II > I = III C) III > II > I
A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50 D) II = III > I E) II > I > III
4. Kütlece % 10’luk 50 gram KOH çözeltisine 10 gram 8. Kütlece % 15 tuz içeren 200 gramlık bir sulu çözeltiye
KOH eklenip çözülürse son çözelti kütlece % kaç 100 gram su ilave edilirse son çözelti kütlece % kaçlık
oranında KOH içerir? olur?
A) 15 B) 17,5 C) 20 D) 22,5 E) 25 A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 14
1.B 2.C 3.D 4.E 5.B 6.B 7.B 8.C
202
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım DERİŞİM BİRİMLERİ KAZANIM DAKLI SORULAR
9. Kütlece % 25’lik 400 gram şekerli su çözeltisine kaç 12. Sabit sıcaklıkta doymamış seyreltik bir şeker
gram şeker ilave edilip çözülürse oluşan çözelti çözeltisini derişik hale getirmek için,
kütlece % 40’lık olur?
I. şeker eklemek,
A) 50 B) 75 C) 100 D) 125 E) 150 II. su buharlaştırmak,
III. su eklemek
işlemlerinden hangileri yapılabilir?
10. Yoğunluğu 1,5 g/mL olan 500 mL’lik şeker çözeltisinde

75 gram şeker bulunmaktadır.
Buna göre, çözeltideki şekerin kütlece % derişimi

kaçtır?
A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 30
11. 25°C’de 100 gram suda en fazla 80 gram XY tuzu

çözünebilmektedir.
13. Bir miktar tuzlu su çözeltisine aynı sıcaklıkta madde
(1) (2) eklenmesi ile ilgili çözünen tuz kütlesi - çözelti kütlesi
grafiği aşağıda verilmiştir.
Çözünen tuz (gram)
80
50
120 gram XY 200 gram XY
+ + 30 1 2 3
150 gram su 300 gram su
Çözelti (gram)
100 120 150 200
Buna göre, 25°C’de yukarıda belirtilen miktarlarda
hazırlanan XY tuzu çözeltileri ile ilgili, Buna göre,
I. 1. çözelti doymamış, 2. çözelti doymuştur. I. 1. bölgede çözeltiye yalnızca tuz eklenmiştir.

II. 1. çözelti daha derişiktir. II. 2. bölgede çözeltiye yalnızca su eklenmiştir.
III. İki çözelti de elektrolittir. III. 3. bölgede çözeltiye hem tuz hem de su eklenmiştir.
yargılarından hangileri yanlıştır? yargılarından hangilerinin doğru olması beklenir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve II E) II ve III D) I ve III E) I, II ve III
9.C 10.A 11.A 12.D 13.E
203
2.
TEST
1. 25°C’de 320 gram suya 240 gram X katısı ilave edilip 5. 100 mL saf suda 150 mL etil alkol çözünmesi ile elde
karıştırılıyor. edilen çözeltide etil alkolün hacimce % si kaçtır?
Son durumda 500 gram doygun X çözeltisi elde

A) 20 B) 40 C) 50 D) 60 E) 80
edildiğine göre oluşan çözeltinin kütlece % derişimi
kaçtır?
A) 18 B) 24 C) 28 D) 32 E) 36
6. Hacimce % 40 alkol içeren 200 mL alkollü su

çözeltisinin yoğunluğu kaç g/mL’dir?
(dalkol = 0,8 g/mL, dsu = 1 g/mL)
2. Kütlece % 40’lık 600 gram tuz çözeltisi ile kütlece

A) 0,90 B) 0,92 C) 0,94 D) 0,96 E) 0,98
% 50’lik 400 gram tuz çözeltisi karıştırıldığında oluşan
yeni çözelti kütlece % kaçlık olur?
A) 41 B) 42 C) 43 D) 44 E) 45
7.
Katısı ile dengede olan NaCI

3. Kütlece % 20’lik 100 gram tuz çözeltisi ile kütlece tuzunun sulu çözeltisine aynı
Na+ CI –
% 30’luk 200 gram tuz çözeltisi karıştırılıyor. sıcaklıkta aşırı miktarda su ilave
edilirse,
Oluşan yeni çözeltiden çökelme olmadan kaç gram su
buharlaştırılırsa son çözelti kütlece % 40’lık olur? NaCI(k)
A) 25 B) 50 C) 75 D) 100 E) 125
I. Kütlece % derişim II. Katı kütlesi
0 Zaman 0 Zaman
III. İletkenlik
4. Kütlece % 40’lık 500 gram KNO3 çözeltisi için,
• Önce çözeltinin yarısı başka bir kaba aktarılıyor.

• Sonra kalan çözeltinin üzerine 150 gram su ilave 0 Zaman
ediliyor.
grafiklerinden hangileri doğru olur?
Buna göre, son durumda elde edilen çözelti kütlece
% kaç KNO3 içerir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
1.E 2.D 3.D 4.C 5.D 6.B 7.A
204
2.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
8. (1) (2) 11. Hacimce % 60’lık alkollü su çözeltisinden 400 mL alınıp

üzerine su ilave edilerek hacmi 1000 mL’ye tamamlanıyor.
Buna göre, son çözelti hacimce % kaç alkol içerir?
A) 24 B) 28 C) 32 D) 36 E) 40
Kütlece % 10’luk Kütlece % 20’lik
200 gram şeker 300 gram şeker
çözeltisi çözeltisi
Yukarıda aynı sıcaklıkta bulunan şeker çözeltileri ile

ilgili,
I. 2. kaptaki çözelti daha derişiktir.

II. 1. kaptaki çözeltiye aynı sıcaklıkta 100 gram su 12. Aşağıdaki tabloda bazı çözeltilerin içerdikleri su ve tuz
eklenirse 2. kaptaki çözelti elde edilir. kütleleri verilmiştir.
III. İki çözelti karıştırıldığında kütlece % 16 lık şeker
Çözelti Su kütlesi (gram) Tuz kütlesi (gram)
çözeltisi elde edilir.
X 50 10
Y 100 25
Z 200 30
Buna göre, bu çözeltilerin seyreltikten derişiğe doğru
sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğru
verilmiştir?
9. Belirli bir sıcaklıkta 150 gram su içeren bir kaba 80 gram A) X, Y, Z B) Y, Z, X C) Z, X, Y

X tuzu ilave edildiğinde 30 gramının çözünmeden kaldığı
gözleniyor. D) X, Z, Y E) Z, Y, X
Buna göre, oluşan çözelti ile ilgili,
I. Doymuştur.
II. Kütlece % 25 X tuzu içerir.
III. Aynı sıcaklıkta 90 gram su ilave edilirse dibinde katı
kalmaz.
ifadelerinden hangileri doğrudur? 13. I. Kütlece % 5 Ca2+ iyonu içeren 200 gram musluk
suyu
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
II. Kütlece % 10 Ca2+ iyonu içeren 50 gram musluk
D) I ve III E) I, II ve III suyu
III. Kütlece % 20 Ca2+ iyonu içeren 100 gram musluk
suyu
Yukarıdaki musluk suyu örneklerinin sertlik

10. 40 gram alkol ile hazırlanan sulu çözeltideki alkolün
derecesinin karşılaştırılması aşağıdakilerden
hacimce yüzde derişimi % 25’tir.
Buna göre, çözeltinin hacmi kaç mL’dir?
(dalkol = 0,8 g/mL) A) I > II > III B) II > I > III C) III > II > I
A) 100 B) 200 C) 300 D) 400 E) 500 D) I > III > II E) III > I > II
8.C 9.E 10.B 11.A 12.C 13.C
205
3.
TEST
1. Kütlece % 20’lik 300 gram tuzlu su çözeltisine 20 4.

gram tuz ve 180 gram su eklenirse oluşan yeni
çözeltinin kütlece % derişimi kaç olur?
A) 15 B) 16 C) 18 D) 20 E) 24
10 gram X içeren 30 gram X içeren

100 mL çözelti 200 mL çözelti
Aynı sıcaklıkta bulunan yukarıdaki sulu çözeltiler

karıştırılıp üzerine 500 mL su ilave ediliyor.
Buna göre, son durumda oluşan çözeltiden alınan

100 mL’lik örnekte kaç gram çözünmüş X bulunur?
A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25
2. Kütlece %60 X sıvısı içeren bir sulu çözeltideki
X sıvısının hacimce % si kaçtır?
(dx = 1,5 g/mL, dsu = 1 g/mL)
A) 25 B) 40 C) 50 D) 60 E) 75
5. Kütlece % 10’luk H2SO4 içeren çözeltinin yoğunluğu

1,5 g/mL’dir.
Buna göre bu çözeltinin 400 mL’sinde kaç gram

H2SO4 bulunur?
A) 45 B) 60 C) 75 D) 90 E) 105
3.
Şekildeki kapta katısı ile dengede X tuzu

X(suda)
çözeltisi bulunmaktadır.
6. Aynı sıcaklıkta bulunan aşağıdaki çözeltilerden I. kaptaki

X(k) çözeltinin yarısı II. kaba aktarılıyor.
Buna göre, aynı sıcaklıkta,
(I) (II)
I. Kaba bir miktar X tuzu ilave edilirse çözelti kütlesi

değişmez.
II. Kaba dipteki katıyı tamamen çözmeyecek kadar su
ilave edilirse çözelti daha seyreltik hale gelir.
III. Bir miktar su buharlaştırılırsa dipteki katı kütlesi
Kütlece %40’lık Kütlece %30’luk
artar.
600 gram tuz 200 gram tuz
çözeltisi çözeltisi
yargılarından hangileri doğru olur?
Buna göre, son durumda II. kaptaki çözeltinin kütlece
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III % derişimi kaçtır?
D) II ve III E) I, II ve III A) 32 B) 32,5 C) 35 D) 36 E) 37,5
1.B 2.C 3.C 4.A 5.B 6.D
206
3.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
7. Eşit kütlede X ve Y katılarından alınarak eşit hacimde su 9. Belirli bir sıcaklıkta kütlece % 20’lik 400 gram tuzlu su
bulunan iki ayrı kaba aynı sıcaklıkta ilave edildiğinde katı çözeltisinin doygun hale gelmesi için 100 gram daha tuz
kütlelerinin zamanla değişimi grafikteki gibi oluyor. çözünmesi gerekiyor.
Katı kütlesi (gram) Buna göre, aynı sıcaklıkta 200 gram doygun tuz
çözeltisinde kaç gram tuz bulunur?
X
A) 36 B) 48 C) 64 D) 72 E) 80
0 Zaman
Buna göre,
I. X çözeltisi doygundur.
II. Y çözeltisi doygundur.
10. 25°C’de 120 gram suya 100 gram X tuzu ilave edildiğinde
III. Çözelti kütleleri arasındaki ilişki X < Y şeklindedir. 20 gram tuzun çözünmeden kaldığı gözleniyor.
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? Buna göre, 25°C’de X tuzu ile hazırlanan kütlece
% 40’lık 600 gram çözeltinin doygun olması için kaç
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III gram daha X tuzu çözmek gerekir?
D) I ve II E) II ve III A) 0 B) 20 C) 40 D) 60 E) 80
11.
Doymamış Doymuş
çözelti çözelti
8. Bir X katısının 25°C de 100 gram suda en fazla 40 gram (1) (2)
çözündüğü biliniyor.
Yukarıda aynı sıcaklıkta NaCI tuzu ile hazırlanmış
Buna göre, 25°C de hazırlanan aşağıdaki doymamış çözeltiler verilmiştir.
çözeltilerden hangisini doyurmak için gereken X
Buna göre,
miktarı en fazladır?
I. 1. çözelti daha seyreltiktir.
Su (gram) X (gram)
II. 2. çözeltinin elektrik iletkenliği daha fazladır.
A) 50 10 III. 2. çözeltinin kütlesi daha fazladır.
B) 100 25
C) 200 50
D) 300 100 A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
E) 400 150
7.C 8.C 9.D 10.A 11.C
207
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR KOLİGATİF ÖZELLİKLER
1. I. Koligatif özellikler; bir çözeltide çözünen taneciklerin 4.

niteliğine bağlı olmayıp derişimine bağlı olan
özelliklerdir.
II. Kaynama noktası yükselmesi, donma noktası Doymamış Doymuş
tuzlu su tuzlu su
düşmesi ve osmotik basınç başlıca koligatif
özelliklerdendir.
(1) (2)
III. Aynı ortamda bulunan tuzlu suyun kaynamaya
başlama sıcaklığı saf sudan yüksektir.
Deniz seviyesinde 25°C’de bulunan yukarıdaki
Yukarıdakilerden hangileri doğrudur? çözeltiler ile ilgili,
I. Kaynamaya başlama noktaları arasındaki ilişki

2 > 1’dir.
D) II ve III E) I, II ve III II. 1. çözeltiye tuz ilave edilirse kaynamaya başlama
noktası artar.
III. 2. çözeltiye su ilave edilirse kaynamaya başlama
noktası azalır.
2. I. Kış aylarında yollarda tuzlama çalışması yapılması D) II ve III E) I, II ve III

II. Makarna suyu ısıtılırken içine biraz yemek tuzu
eklenmesi
III. Araba radyatörlerine antifiriz eklenmesi
Yukarıdaki olaylardan hangileri suyun donma

noktasını düşürmek amacıyla yapılır?
5. I II III
3. I. Saf su
II. Kütlece % 20’lik şeker çözeltisi
100 gram 30 gram tuz 60 gram tuz
III. Kütlece % 30’luk şeker çözeltisi saf su 100 gram su 200 gram su
Aynı ortamda bulunan yukarıdaki sıvıların kaynamaya Aynı ortamda bulunan yukarıdaki sıvıların donmaya
başlama sıcaklıkları arasındaki ilişki nasıldır? başlama noktaları arasındaki ilişki nasıldır?
A) I > II > III B) I > II = III C) III > I > II A) I > II = III B) II > III > I C) II = III > I
D) II = III > I E) III > II > I D) I > III > II E) I > II > III
1.E 2.C 3.E 4.E 5.A
208
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım KOLİGATİF ÖZELLİKLER KAZANIM DAKLI SORULAR
6. Sıcaklık (°C) 9. (1) (2) (3)

B
A
I II III
Zaman (dk)
10 gram tuz 45 gram tuz 50 gram tuz
+ + +
1 atm basınçta tuzlu su çözeltsnn ısıtılmasına lşkn
40 gram su 105 gram su 150 gram su
sıcaklık - zaman grafğ yukarıda verlmştr.
Aynı ortamda belirtilen miktarlarda hazırlanan
Buna göre, bu çözelti ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
yukarıdaki çözeltiler ile ilgili,
doğrudur?
I. En derşk olan 3. çözeltdr.
A) 100°C’de kaynamaya başlar.
II. Kaynamaya başlama noktası en büyük olan
B) I. bölgede buhar basıncı değşmez.
2. çözeltdr.
C) A noktasında kaynamaya başlar.
III. Donmaya başlama noktası en büyük olan
D) II. bölgede doymuştur. 1. çözeltdr.
E) III. bölgede derşm artar.
7. Oda koşullarında bulunan aşağıdaki maddelerden

hangisinin kaynamaya başlama sıcaklığı
en yüksektir?
A) Etl alkol B) Saf su
C) Doymamış tuzlu su D) Kolonya

10. (I) (II)
E) Doymuş tuzlu su
Kütlece %10’luk Kütlece %20’lik

şeker çözeltisi şeker çözeltisi
8. Doymamış tuzlu suya aynı sıcaklıkta bir miktar saf su
eklenirse, Aynı ortamda hazırlanan yukarıdaki şekerli su
çözeltileri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
I. Kütlece % derşm azalır.
II. Kaynamaya başlama noktası artar. A) II. çözeltnn kaynamaya başlama noktası daha
III. Donmaya başlama noktası azalır. büyüktür.
B) I. çözeltnn donmaya başlama noktası daha büyüktür.
yargılarından hangileri doğru olur?
C) Aynı sıcaklıkta I. çözeltnn buhar basıncı daha
büyüktür.
D) II. çözeltnn elektrk letkenlğ daha büyüktür.
D) II ve III E) I, II ve III E) Kaynamaları sırasındak buhar basınçları eşttr.
6.C 7.E 8.A 9.A 10.D
209
2.
TEST
KAZANIM DAKLI SORULAR KOLİGATİF ÖZELLİKLER
1. (1) (2) 3. I. Su kaybeden nsanların çme suyu yerne serum

kullanması
II. Btklern topraktan su emmes
Saf su Tuzlu su III. Havaya bırakılan uçan balonun yükseklere çıktıkça
şşmes
IV. Hpotonk br çözeltye bırakılan hücrenn şşmes
V. Çok yemek yedğmzde karnımızın şşmes
Yarı Yukarıdaki olaylardan hangileri osmoz ile ilgilidir?

geçirgen zar
A) I ve III B) II ve IV C) III ve V
Şekildeki yarı geçirgen zar ile ayrılmış sıvılar ile ilgili,
D) I, II ve IV E) I, II ve V
I. Su geçş 1. bölmeden 2. bölmeye doğru olur.
II. Tuzlu su çözeltsnn derşm zamanla azalır.
III. Zamanla 1. bölmedek saf suyun sevyes artar.
4. (I) (II)
Şekerli su Saf su
çözeltisi
Yarı
geçirgen zar
2. Hipertonik bir çözeltiye bırakılan hücre ile ilgili,

Yukarıda yarı geçirgen zar ile ayrılmış saf su ve şekerli
I. Hücre ç derşm hücre dışı derşmnden büyüktür. su çözeltisi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
II. Hücre dışına osmoz olur.

A) II. bölmeden I. bölmeye su geçş olur.
III. Hücre büzülür.
B) II. bölmede su sevyes azalır.
yargılarından hangileri doğrudur? C) I. bölmede çözelt derşm zamanla artar.
D) I. bölmedek osmotk basınç daha yüksektr.
E) Şekerl su çözeltsnn kaynamaya başlama sıcaklığı
D) II ve III E) I, II ve III zamanla azalır.
1.C 2.D 3.D 4.C
210
2.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım KOLİGATİF ÖZELLİKLER KAZANIM DAKLI SORULAR
5. Bir çözeltiye konulan hücrede, hücre içi derişimine 7. (1) (2)

[X], hücre dışı derişimine de [Y] dersek,
I. [X] < [Y] se hücre dışına osmoz olur. Kütlece Kütlece
II. [X] = [Y] se çözelt zotonktr. %50’lik %30’luk
şekerli su şekerli su
III. [X] > [Y] se hücre şşer.
yargılarından hangileri doğru olur? Yarı

geçirgen zar
Şekildeki yarı geçirgen zar ile ayrılmış çözeltiler ile ilgili,
I. Zamanla 2. bölmedek çözeltnn derşm artar.
II. 2. bölmedek osmotk basınç daha yüksektr.
III. 1. bölmedek çözeltnn sevyes zamanla yükselr.
6. Şekldek sstemde yarı geçrgen zarla ayrılmış sıvılar

bulunmaktadır.
(I) (II)
A B 8. (1) (2)
Basınç
Seyreltik Derişik
tuzlu su tuzlu su
Yarı
geçirgen zar
Zamanla I. bölmeden II. bölmeye su geçişi olduğuna Yarı

geçirgen zar
göre A ve B çözeltileri,
Yukarıdak yarı geçrgen zar le ayrılmış kabın 2.
A B
bölmesne osmotk basınçtan daha fazla basınç
I. Saf su Tuzlu su uygulanıyor.
Kütlece % 20’lk Kütlece % 30’luk Buna göre,

II.
şeker çözelts şeker çözelts
I. Ters osmoz gerçekleşr.
25 °C’de doymuş 25 °C’de doymamış II. 1. bölmeden 2. bölmeye su geçş olur.
III.
tuz çözelts tuz çözelts
III. 1. bölmedek çözelt sevyes yükselr.
yukarıdakilerden hangileri olabilir? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) I ve II E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III
5.E 6.D 7.D 8.C
211
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR AYIRMA ve SAFLAŞTIRMA TEKNİKLERİ
1. Aşağıdaki karışımlardan hangisini ayırmak için verilen 4. Aşağıdaki ayırma yöntemlerinden hangisi homojen
yöntem yanlıştır? karışımları ayırmada kullanılır?
Karışım Ayırma yöntemi A) Aktarma B) Ayırma huns
Haşlanmış C) Süzme D) Eleme

A) Süzme
makarna
E) Ayrımsal damıtma
B) Krl atık kan Dyalz
C) Tozlu hava Ayıklama
D) Kepekl un Eleme
E) Taşlı prnç Ayıklama
5. Aşağıdak maddelerden oluşan br karışım suya atılıp

karıştırılıyor.
I. Yemek tuzu
II. Kum
III. Naftaln
IV. Çay şeker
2. Aşağıdaki karışımlardan hangisinin ayrılmasında Oluşan karışım süzgeç kağıdından geçirildiğinde

tanecik boyutu farkından yararlanılmaz? hangileri kağıdın üstünde kalır?
A) Taşlı prnç B) Tozlu hava A) Yalnız II B) Yalnız IV C) I ve IV
C) Çamurlu su D) Buğday - saman D) II ve III E) I, II ve III

E) Krl kan
6. Aşağıdaki karışımların ayrılmasında kullanılan

yöntemlerden hangisi yanlıştır?
3. Aşağıdaki karışımlardan hangisinin ayrılmasında Karışım Ayırma yöntemi

yoğunluk farkından yararlanılmaz?
A) Yemek tuzu - şeker Özütleme
A) Zeytnyağının posasından ayrılması B) Karabber - yemek tuzu Elektrklenme

B) Atık suların temzlenmes
C) Şekerl su Bast damıtma
C) Sülfürlü cevherlern ayrıştırılması
D) Zeytnyağı - su Ayırma huns
D) Buğdayın samandan ayrılması
E) Şeker pancarından şeker eldes E) Alkollü su Ayrımsal damıtma
1.C 2.D 3.E 4.E 5.D 6.A
212
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım AYIRMA ve SAFLAŞTIRMA TEKNİKLERİ KAZANIM DAKLI SORULAR
7. Aşağıdaki karışımlardan hangisinin ayrılmasında 10. Şekerli sudan şekeri saf olarak elde etmek için,
karşısında verilen özellikten yararlanılmaz?
I. süzme,
Karışım Özellik II. krstallendrme,

III. buharlaştırma
A) Katı - katı homojen Erme noktası
yöntemlerinden hangileri kullanılabilir?
B) Sıvı - sıvı homojen Kaynama noktası
C) Katı - katı heterojen Taneck boyutu A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) Katı - sıvı homojen Yoğunluk D) II ve III E) I, II ve III
E) Katı - sıvı heterojen Taneck boyutu
11. Aşağıdak ayrımsal damıtma düzeneğnn damıtma

balonunda bulunan saf X ve Y sıvıları karışımı ısıtılıyor.
8. I. Yemek tuzu - şeker
II. Odun talaşı - kum Termometre
III. Kum - yemek tuzu

Su çıkışı
Yukarıdaki karışımlardan hangileri sırası ile
Soğutucu
“su ekleme, süzme, buharlaştırma” işlemleri
uygulanarak bileşenlerine ayrılabilir? Fraksiyon
kolonu
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Su girişi
Damıtma
balonu
Sıvı
toplama
kabı
Isıtıcı
Toplama kabında ilk olarak X sıvısı toplandığına göre,
I. X’n kaynama noktası Y’den küçüktür.

9. Kobalt tozu, kum ve odun talaşından oluşan bir II. Toplama kabında X sıvısı saf olarak elde edlr.
karışımı bileşenlerine ayırmak için aşağıdaki III. X - Y karışımı homojendr.
işlemlerden hangisine gerek yoktur?
A) Süzme B) Mıknatıslanma
C) Bast damıtma D) Kaşıkla toplama
E) Su ekleme D) I ve II E) II ve III
7.D 8.C 9.C 10.D 11.B
213
2.
TEST
1. İçnde br mktar kum bulunan aşağıdak I ve II nolu 3. I. Demr tozu - kükürt tozu
kaplara belrtlen maddeler lave edlyor. II. Nkel tozu - kobalt tozu
III. Demr - bakır alaşımı
Çakıl Yukarıdaki karışımlardan hangileri mıknatıslanma

Su yöntemi ile bileşenlerine ayrılabilir?

Kum Kum
(I) (II)
Buna göre, oluşan karışımları ayırmak için

kullanılması uygun olan yöntemler aşağıdakilerden
4. Aşağıda bazı karışımların ayrılmasında kullanılan

I II yöntemler verlmştr.
A) Eleme Süzme
Karışım Ayırma yöntemi
B) Ayıklama Dyalz
X-Y Süzme
C) Eleme Ayıklama
Y-Z Ayırma huns
D) Ayıklama Savurma
Buna göre,
E) Savurma Süzme
I. X ve Y katı, Z sıvı haldedr.
II. X - Y karışımı çözeltdr.
III. Y - Z karışımı emülsyondur.
2. Aşağıdaki karışımların ayrılmasında yararlanılan

özelliklerden hangisi yanlış verilmiştir?
Karışım Özellik 5. Kum, çakıl taşı ve yemek tuzu karışımındaki maddeleri

ayırmak için,
Ham petrolün bleşenlerne
A) Kaynama noktası
ayrılması I. Süzme II. Eleme
B) Çayın demlenmes Çözünürlük III. Buharlaştırma IV. Suda çözme
C) Krl kanın temzlenmes Yoğunluk yukarıdaki işlemlerin hangi sıra ile yapılması
Arabalarda kullanılan hava uygundur?
D) fltres le tozlu havanın Taneck boyutu
süzülmes A) I, II, III, IV B) II, I, IV, III C) IV, III, I, II
Havadan oksjen ve azot
E) Kaynama noktası
eldes D) IV, II, III, I E) II, IV, I, III
1.A 2.C 3.A 4.B 5.E
214
TEST
2.
Önce Konuyu
Tanımak
6. Şeklde eşt hacml X ve Y sıvılarını ayırmak çn 8. X, Y ve su sıvılarının aynı ortamdak özkütle ve kaynama
kullanılan ayırma huns düzeneğ verlmştr. noktası değerler aşağıda verlmştr.
Kaynama
Sıvı Özkütle (g/mL)
noktası (°C)
Y(s)
X 0,8 70
X(s)
Y 1,5 85
Su 1,0 100
X sıvısının suda çözündüğü, Y sıvısının ise suda

çözünmediği bilindiğine göre,
I. X - su karışımı ayırma huns le bleşenlerne

ayrılablr.
II. Y - su karışımını ayırmak çn ayrımsal damıtma
yöntem uygundur.
Buna göre, III. X- su karışımının ayrılmasında kaynama noktası
farkından yararlanılır.
I. Önce X sıvısı ayrılır.
IV. Y - su karışımının ayrılmasında özkütle farkından
II. X sıvısının kütles Y sıvısından büyüktür.
yararlanılır.
III. Ayırmada X ve Y sıvılarının özkütleler farkından
yararlanılır. yargılarından hangileri doğrudur?
yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
7.
I Nkel tozu - Çnko tozu a Mıknatıslanma
II Buğday - saman b Yüzdürme
III Odun talaşı - kum c Savurma
Yukarıdaki karışımları ayırmak için verilen yöntemlerin

eşleştirilmesi hangisinde doğru verilmiştir?
A) B) C) D) E)
I a I b I c I a I c
II b II c II b II c II a
III c III a III a III b III b
6.E 7.D 8.B
215
3.
TEST
1. Aşağıda X - Y ve Y - Z karışımlarının ayrılmasında 3. Şeker, odun talaşı ve kumdan oluşan br karışıma yeterl
kullanılan yöntemler verlmştr. mktarda su eklenp karıştırıldıktan sonra sırasıyla şu
şlemler uygulanıyor:
I. Yüzeyden kaşıkla toplama
X-Y Bast damıtma
II. Süzgeç kağıdından geçrme
Y-Z Ayrımsal damıtma
III. Süzüntüyü ısıtarak buharlaştırma
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Buna göre, yapılan işlemler sonucunda elde edilen
(Kaynama noktası: X > Y > Z) maddeler aşağıdakilerden hangisinde doğru
verilmiştir?
A) X katı, Y ve Z sıvı haldedr.
B) İk karışım da homojendr. I II III
C) İk karışım da bleşenlernn kaynama noktaları
A) Odun talaşı Kum Şeker
farkından yararlanılarak ayrılır.
D) X - Y karışımı ayrılırken toplama kabında Y toplanır. B) Kum Şeker Odun talaşı
E) Y - Z karışımı ayrılırken toplama kabında önce Y C) Şeker Odun talaşı Kum
toplanır.
D) Odun talaşı Şeker Kum
E) Kum Odun talaşı Şeker
4.
I. Çözelt Süzme
2. I. H2O – C2H5OH
II. Kollodal süspansyon Santrfüjleme
II. CCI4 – C6H6
III. Emülsyon Eleme
III. CS2 – H2O
Yukarıdaki sıvı - sıvı karışımlardan hangilerinin ayırma Yukarıdaki karışımlardan hangileri karşısında verilen
hunisi ile ayrılması beklenir? (1H, 6C, 8O, 16S, 17CI) ayırma yöntemi ile bileşenlerine ayrılamaz?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) Yalnız III B) Yalnız II C) I ve III
D) I ve III E) II ve III D) I ve II E) II ve III
1.E 2.B 3.A 4.C
216
3.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
5. 7. Aşağıdak tabloda 25°C dek X, Y ve Z çözeltlernn

Gaz Yoğunlaşma sıcaklığı (°C)
bleşenler verlmştr.
Oksjen –183
Çözelti Çözünen Çözücü
Azot –196
X Kurşun Kalay
Helyum –269
Y Etl alkol Su
Oksjen, azot ve helyum gazlarının yoğunlaşma sıcaklığı
yukarıdak tabloda verlmştr. Z Etan Metan
Buna göre, 25°C de bu gazlardan oluşan bir karışım Buna göre, bu çözeltiler ile ilgili aşağıdakilerden
ile ilgili, hangisi yanlıştır?
I. Homojendr.
A) X elektrk akımını letr.
II. Ayrımsal krstallendrme yöntem le bleşenlerne
B) Y ayrımsal damıtma le bleşenlerne ayrılır.
ayrılablr.
C) Z doğal gaz olarak adlandırılır.
III. Yeternce soğutulursa önce oksjen sıvılaşır.
D) Üçünün de fzksel hal farklıdır.
yargılarından hangileri yanlıştır? E) Üçü de k farklı cns atom çerr.
6.
8. Karışım Sınıfı
Demir tuzu + kum + şeker + odun talaşı
X-Y Çözelt
Görseldeki karışımı bileşenlerine ayırmak için,
Y-Z Emülsyon
I. Buharlaştırma
Saf X, Y ve Z maddelerinden oluşan yukarıdaki
II. Yüzeyden toplama
karışımlar ile ilgili,
III. Mıknatıs kullanma
IV. Süzme I. X katı, Y ve Z sıvı haldedr.
V. Su lave etme II. Y - Z karışımı ayırma huns le bleşenlerne ayrılır.

III. X - Y karışımı homojen, Y - Z karışımı heterojendr.
yukarıdaki işlemler hangi sıra ile uygulanmalıdır?
A) III, V, II, IV, I B) V, II, IV, I, III
C) V, III, II, I, IV D) III, IV, II, V, I
E) IV, V, III, I, II D) I ve II E) II ve III
5.B 6.A 7.E 8.C
217
Orta
rta Ort
a-
-O
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1 K ARIŞIMLAR
1. Aşağıdaki karışımlardan hangisinin sınıfı yanlış 4.

verilmiştir?
Karışım Sınıfı Na+

A) Ss Aerosol
B) Çamurlu su Süspansyon
Yukarıdaki modellenmiş olayda Na+ tanecikleri ile
C) Zeytnyağlı su Çözelt H2O molekülleri arasında oluşan etkileşim türü
D) Benznl su Emülsyon
( : H2O)
E) Sabunlu su Kollot
A) İyon - dpol
B) Dpol - ndüklenmş dpol
C) İyon - ndüklenmş dpol
D) London kuvvetler
E) Hdrojen bağı
2. I. En az k farklı tür atom çerr.

II. Her yernde aynı özellğ gösterr.
III. Bleşenler arasında belrl br oran yoktur.
Yukarıdakilerden hangileri çözelti ve süspansiyonlar

için ortak özelliktir?

5. Aynı ortamda bulunan saf su ve çeşme suyu ile ilgili,
I. Çeşme suyunun kaynama noktası daha yüksektr.
II. Saf suyun donma noktası daha yüksektr.
III. Çeşme suyunun yoğunluğu daha büyüktür.
3. Saf X maddesnn suda y çözündüğü blnmektedr. D) I ve II E) I, II ve III
Buna göre, çözünme olayı gerçekleşirken X’in

tanecikleri ile su molekülleri arasında,
I. İyon - dpol
II. Dpol - ndüklenmş dpol
III. Hdrojen bağı
etkileşim türlerinden hangileri etkin olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III 6. Aşağıdaki maddelerden hangisi suda iyi çözünür?
D) II ve III E) I, II ve III A) NH3 B) I2 C) CCI4 D) C6H6 E) CH4
1.C 2.C 3.C 4.A 5.E 6.A
218
1
7. Kütlece % 30’luk 600 gram tuzlu su çözeltisi 9. Kolonyaların üzernde yazan X° fades
hazırlamak için kaç gram tuz ve su gerekir? kolonyadak alkolün hacmce yüzdesn belrtr.
Buna göre, 100 mL suda 400 mL alkol

Tuz (gram) Su (gram) çözünmesi ile elde edilen kolonyanın
A) 180 420 etiketinde aşağıdaki ifadelerden hangisi
bulunur?
B) 90 210
A) 40° B) 50° C) 60° D) 70° E) 80°
C) 200 400
D) 180 600
E) 90 510
10. Rafinerilerde ham petrolden benzin, mazot, asfalt gibi

maddeleri elde etmek için aşağıdaki yöntemlerden
hangisi kullanılır?
A) Ayırma huns
B) Özütleme (Ekstraksyon)
C) Aktarma (Dekantasyon)
D) Ayrımsal damıtma
E) Ayrımsal krstallendrme
8. Çaykolk üç arkadaşın çayı hang tür bardakta ve kaç

şekerl çtklerne dar blg aşağıda verlmştr.
11. Aşağıdaki karışımların ayrılmasında verilen

Durmuş Betül Aytaç yöntemlerden hangisi yanlıştır?
Buna göre, bu arkadaşların içtikleri çayların

seyreltikten derişiğe doğru sıralanışı aşağıdakilerden
hangisinde doğru verilmiştir? A) Çakıl - kum Eleme
A) Durmuş, Betül, Aytaç B) Kum - su Süzme
B) Durmuş, Aytaç, Betül C) Çnko tozu - pudra şeker Mıknatıslanma

C) Aytaç, Durmuş, Betül
D) Alkol - su Ayrımsal damıtma
D) Aytaç, Betül, Durmuş
E) Yemek tuzu - karabber Elektrklenme
E) Betül, Durmuş, Aytaç
7.A 8.C 9.E 10.D 11.C
219
Orta
rta Ort
a-
-O
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
2 K ARIŞIMLAR
1. Aşağıdaki karışımlardan hangisi çözücü ve çözünenin 4.

aynı fiziksel halde olduğu bir çözeltidir? Madde çifti Görünüm
I. CCI4 – H2O Heterojen
A) Meyve salatası B) Şekerl su
II. NH3 – H2O Heterojen
C) Zeytnyağlı su D) Hava
III. I2 – C6H6 Homojen
E) Kola
Yukarıdaki madde çiftlerinin oluşturduğu karışımlardan
hangilerinin görünümü yanlış verilmiştir?
2. Çözeltiler ile ilgili,
I. Homojendrler.
5. Aşağıda bileşenlerinin fiziksel halleri verilen
II. Doymuş olanları derşktr.
karışımlardan hangisinin homojen olduğu kesindir?
III. Elektrk akımını letrler.
A) Katı - katı B) Katı - sıvı
C) Sıvı - sıvı D) Gaz - gaz
E) Katı - gaz
6. ,2 + CCI4 CH3CI + H2O
3. Ünverste sınavı sonuçları açıklandığında aynı

ünverstey kazanan k arkadaş br ev tutmuştur. Karınları
acıkınca Duru mutfağa geçp makarna yapmaya koyulur.
Eylül se arkadaşına ayıp olmasın dye “Bar ben de br
(I) (II)
çay demleyeym de yemekten sonra beraber çerz”
dyerek mutfağa gelr. Yukarıdaki madde çiftleri belirtilen kaplarda birbiri
içerisinde çözünürken tanecikleri arasında oluşan
Buna göre, Duru ve Eylül yaptıkları faaliyetler
baskın etkileşim türleri aşağıdakilerden hangisinde
sırasında karışımları ayırma yöntemlerinden
hangilerini kullanırlar?
I II
Duru Eylül
A) London kuvvetler Dpol - dpol
A) Eleme Krstallendrme
B) Dpol - dpol Hdrojen bağı
B) Süzme Yüzdürme
C) London kuvvetler Hdrojen bağı
C) Damıtma Özütleme
Dpol - ndüklenmş
D) Süzme Özütleme D) Dpol - dpol
dpol
E) Damıtma Yüzdürme E) Dpol - dpol London kuvvetler
1.D 2.A 3.D 4.B 5.D 6.A
220
2
7. Neşe Hanım, mutfakta çocukları çn yemek yaparken 9. 100 gram çözeltde çözünmüş maddenn gram cnsnden
üzerne apolar yapılı yağ damlaları sıçratıyor. mktarına “kütlece % derşm” denr.
ASPİRİN
Yağ
lekesi
20 tablet
Günümüzde en çok kullanılan laçlardan br olan Asprn’n

10 gramlık br tabletnde 500 mg asetlsalslk ast bulunur.
Buna göre, bu tabletteki asetilsalisilik asitin kütlece

Buna göre, üzerindeki yağ lekesini çıkarmak için % derişimi kaçtır?
Neşe’nin,
A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25
I. su,
II. benzen,
III. kolonya
sıvılarından hangilerini kullanması mantıklıdır?
10. Aşağıdak X ve Y bölmelerne tuzlu su çözeltler konuyor.

(Şekl - 1)
8. 25°C’de 100 gram suda en fazla 40 gram X tuzu çözünür. Şekil - 1 Şekil - 2
(1) (2)
X Y Y
X
25 gram X tuzu 80 gram X tuzu Yarı Yarı

+ + geçirgen zar geçirgen zar
100 gram su 200 gram su
Bir süre sonra Şekil - 2’deki durum oluştuğuna göre,
Buna göre, 25°C’de hazırlanan yukarıdaki çözeltiler ile
ilgili, I. Başlangıçta bölmelerdek çözeltlern derşmler
eşttr.
I. 1. çözelt doymuş, 2. çözelt doymamıştır.
II. Zamanla Y bölmesndek çözeltnn derşm azalır.
II. 1. çözelt daha seyreltktr.
III. Başlangıçta X bölmesndek çözeltnn osmotk
III. 2. çözeltnn kütlece % derşm daha büyüktür. basıncı daha fazladır.
yargılarından hangileri yanlıştır? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) I ve II E) II ve III D) II ve III E) I, II ve III
7.B 8.A 9.A 10.B
221
Orta
rta Ort
a-
-O
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
3 K ARIŞIMLAR
1. Arı X ve Y sıvıları karıştırıldığında emülsyon oluştuğu 3. Evde kendi kendine heterojen karışım hazırlamak
gözlenyor. isteyen bir öğrenci elindeki saf su bulunan bir
bardağa,
Buna göre, X ve Y sıvılarının emülsiyon oluşturma
nedeni aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? I. ayççek yağı,
II. toz şeker,
A) Yoğunluklarının farklı olması
III. buz
B) Farklı sıvı olmaları
C) Fiziksel hallerinin aynı olması maddelerinden hangilerini ayrı ayrı eklerse amacına
D) Kaynama noktalarının farklı olması ulaşmış olur?
E) Birbr çersnde çözünmemeler

4.
Çözünme olayı Etkileşim türü
Yemek tuzunun İyon - ndüklenmş
I.
suda çözünmes dpol
İyodun benzende
II. London kuvvetler
çözünmes
Alkolün suda
III. Dpol - dpol
çözünmes
Yukarıdaki çözünme olaylarından hangilerinde

2. karşısında verilen etkileşim türü baskındır?
İçinde sıvı bulunan güzel kokulu bir deodorantın 5. Kum, yemek tuzu ve demir tozundan oluşan bir
şekildeki gibi havaya sıkılmasıyla oluşan karışım ile karışımı bileşenlerine ayırmak için,
ilgili,
I. su ekleme,
I. Homojendr. II. süzme,
II. Dağıtan faz sıvıdır. III. mıknatıslanma,
III. Sınıfı aerosoldür. IV. buharlaştırma
ifadelerinden hangileri doğrudur? işlemleri hangi sıra ile uygulanmalıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) III, I, II, IV B) I, III, IV, II C) II, I, III, IV
D) II ve III E) I, II ve III D) III, II, I, IV E) I, II, IV, III
1.E 2.B 3.A 4.B 5.A
222
3
6. I. Buz II. Tiner III. ,2 9. X: Saf su
Y: Kütlece % 30’luk NaCI çözelts
Z: Kütlece % 40’lık NaCI çözelts
Aynı koşullarda bulunan yukarıdaki sıvılar ile ilgili

Yağlı
Su
boya
CCI4 aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Kaynamaya başlama sıcaklığı en büyük olan Z’dr.

Yukarıdaki kaplarda bulunan sıvılara üzerindeki B) Donmaya başlama sıcaklığı en büyük olan X’tr.
maddeler ilave edildiğinde hangilerinde çözünme C) 25°C’de buhar basıncı en büyük olan X’tr.
olayı gerçekleşmez? D) Y’nn elektrk letkenlğ Z’den fazladır.
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III E) Kaynamaları sırasındak buhar basınçları eşttr.
7. Kütlece % 25’lik 400 gram şekerli su çözeltisini

kütlece % 50’lik haline getirmek için,
I. 200 gram daha şeker çözmek

II. Çökelme olmadan suyun yarısını buharlaştırmak
III. Kütlece % 75’lk 400 gram şeker çözelts lave
etmek
10. 1 atm basınçta doymamış bir tuzlu su için çizilen,
işlemlerinden hangileri ayrı ayrı uygulanabilir?
I. Sıcaklık (°C) II. Sıcaklık (°C)
100 100
Zaman Zaman
0 0
III. Sıcaklık (°C) IV. Sıcaklık (°C)
100
8. Arı suya saf X maddes atılıp çözülmesyle oluşan
0 Zaman
çözeltnn arı suya göre kaynamaya başlama noktasının
arttığı, elektrksel letkenlğnn se değşmedğ gözlenyor. Zaman
0
Buna göre, X maddesi aşağıdakilerden hangisi olabilir?
yukarıdaki grafiklerden hangileri doğru olabilir?
A) Etl alkol B) Yemek tuzu
C) Sud kostk D) Çay şeker
E) Zeytn yağı D) III ve IV E) II, III ve IV
6.A 7.C 8.D 9.D 10.D
223
Orta
rta Ort
a-
-O
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
4 K ARIŞIMLAR
1. 3. İçersnde saf su bulunan aşağıdak kaplara X, Y ve Z

Karışım Bilgi
maddeler eklenyor.
X-Y Katı - sıvı homojen karışım
X Y Z
Y-Z Sıvı - sıvı heterojen karışım
Yukarıdaki karışımlar ile ilgili verilen bilgilere göre

X, Y ve Z maddeleri aşağıdakilerden hangisi olabilir?
Saf su Saf su Saf su
X Y Z
A) Kum Alkol Şeker I II III
Oluşan karışımlar le lgl aşağıdak blgler verlyor.

B) Tuz Su Alkol
C) Su Tuz Zeytnyağı • I. ve III. kapta çözelt, II. kapta se emülsyon

oluşuyor.
D) Şeker Su Zeytnyağı
• I. çözelt elektrk akımını letrken III. çözelt
E) Kum Zeytnyağı Su letmyor.
Buna göre X, Y ve Z maddeleri aşağıdakilerden

hangisi olabilir?
X Y Z
A) Şeker Zeytnyağı Alkol
B) Yemek tuzu Tebeşr tozu Şeker
C) Naftaln Benzn Tebeşr tozu
D) Yemek tuzu Zeytnyağı Alkol
E) Şeker Tebeşr tozu Yemek tuzu

2. Aşağıdak görselde karışımlardak dağılan maddenn
taneck boyutu m cnsnden verlmştr.
Tanecik boyutu (m)
10–9 10–6
X Y Z
Buna göre, X, Y ve Z bölgeleri için aşağıdaki

örneklemelerden hangisi doğrudur?
X Y Z
A) Alkollü su Kan Çamurlu su
B) Kan Çamurlu su Alkollü su 4. Kütlece % 30’luk 200 gram NaNO3 çözelts le kütlece
% 40’lık 300 gram NaNO3 çözelts karıştırılıyor.
C) Çamurlu su Kan Alkollü su
Buna göre, oluşan yeni çözeltiye kaç gram su
D) Alkollü su Çamurlu su Kan eklenirse son çözelti kütlece % 25’lik olur?
E) Kan Alkollü su Çamurlu su
A) 160 B) 180 C) 200 D) 220 E) 240
1.D 2.A 3.D 4.D
224
4
5. Bilgi: 25°C’de 100 gram suda en fazla 40 gram X tuzu 7. Aşağıdaki tabloda saf X, Y ve Z sıvıları ile ilgili özkütle ve
çözünür. kaynama noktası bilgileri verilmiştir.
Buna göre, aynı ortamda 25°C’de hazırlanan,

Kaynama
Sıvı Özkütle (g/mL)
(I) (II)
noktası (°C)
X 0,8 30
Y 1,2 60
Z 1,5 50
X ve Y birbiri içerisinde çözünürken, Z’nin ikisinde de

80 gram X tuzu 100 gram X tuzu çözünmediği bilindiğine göre bu üç sıvıdan oluşan bir
+ +
200 gram su 300 gram su karışımı bileşenlerine ayırmak için uygun yöntemler
kullanıldığında toplama kaplarında hangi sıra ile elde
yukarıdaki çözeltiler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi edilirler?
yanlıştır?
A) Z, X, Y B) X, Z, Y C) Y, Z, X
A) I. çözelti doymuş, II. çözelti doymamıştır.
B) Kaynamaya başlama sıcaklıkları arasındaki ilişki I > II’dir. D) Z, Y, X E) X, Y, Z
C) Donmaya başlama sıcaklıkları arasındaki ilişki I < II’dir.

D) I. çözeltiye X tuzu eklenirse kaynama noktası artar,
donma noktası azalır.
E) II. çözeltiye su eklenirse kaynama noktası azalır,
donma noktası artar.
8. Şekildeki sistemde 1. kaptaki çözeltinin bir kısmı 2. kaba
aktarılıyor.
Kütlece %20’lik
şeker çözeltisi
(1)
6. Şenol’un annesi evde salata yaparken sirkenin tükendiğini Kütlece %10’luk

(2) şeker çözeltisi
farkeder. Hemen oğlunu sirke alması için bakkala gönderir.
Şenol’un aldığı sirkenin etiketinde,

Buna göre, 1. ve 2. kaplardaki çözeltilerin başlangıç
durumuna göre bazı özelliklerindeki değişim ile ilgili,
Özellik 1 2
I. Kaynamaya başlama noktası Değişmez Artar
Hacimce %8’lik 50 gram II. Donmaya başlama noktası Azalır Azalır

asetik asit içerir.
500 mL sirke III. Elektrik iletkenliği Değişmez Artar
yukarıdakilerden hangileri doğrudur?

yazdığına göre sirkedeki asetik asitin yoğunluğu kaç
g/mL’dir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
A) 1,00 B) 1,25 C) 1,50 D) 1,75 E) 2,00 D) II ve III E) I, II ve III
5.D 6.B 7.A 8.A
225
Orta
rta Ort
a-
-O
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
5 K ARIŞIMLAR
1. Aşağıdaki karışımlardan hangisinde dağıtan ve 4. (1) (2)

dağılan faz yanlış verilmiştir?
Karışım Dağıtan faz Dağılan faz
A) Kan Sıvı Katı
B) Sis Sıvı Gaz

10 gram X
C) Duman Gaz Katı 3 gram X(k)
+
D) Jöle Katı Sıvı 50 gram su
E) Traş köpüğü Sıvı Gaz 50 gram suda 10 gram X tuzu çözülerek çözelti
hazırlanıyor. Aynı sıcaklıkta bu çözeltideki suyun yarısı
buharlaştırıldığında 3 gram X tuzunun çözünmeden
kaldığı gözleniyor.
2. Kütlece % 30’luk m1 gram tuz çözeltisi ile kütlece A) 1. çözelti doymamıştır.

% 50’lik m2 gram tuz çözeltisi karıştırılarak hazırlanan B) 2. çözelti doymuştur.
m1
çözelti kütlece % 42’lik olduğuna göre oranı C) 2. çözeltinin kütlesi 32 gramdır.
m2
kaçtır? D) 1. çözelti daha seyreltiktir.
E) 2. çözeltinin buhar basıncı daha yüksektir.
A) 1\Ş B) 2\ß C) 3\à D) 4\á E) 3\á
3.
5.
C2H5OH(s) NaCI(k) 25°C’de suda çözünüp
Madde çözünmeme
NH3(g) Çözünür
Su Su C6H6(s) Çözünmez
(1) (2) Yukarıda verilen bilgilere göre NH3 gazının suda

Yukarıdaki arı su bulunan kaplara belirtilen maddeler çözünüp C6H6 sıvısının suda çözünmemesi,
ilave edilerek hazırlanan çözeltiler ile ilgili
I. NH3 ün anorganik, C6H6 nın organik bileşik olması
II. NH3 ve C6H6 nın fiziksel hallerinin farklı olması
A) I. kapta moleküler çözünme gerçekleşir.
III. NH3 moleküllerinin polar, C6H6 moleküllerinin apolar
B) II. kapta iyonik çözünme gerçekleşir.
olması
C) I. kapta tanecikler arasında hidrojen bağı etkindir.
nedenlerinden hangileri ile açıklanabilir?
D) II. kapta tanecikler arasında dipol - dipol etkileşimi
etkindir.
E) II. kaptaki çözelti elektriği iletirken, I. kaptaki çözelti
elektriği iletmez. D) I ve II E) I ve III
1.B 2.B 3.D 4.E 5.C
226
5
6. X ve Y katılarından oluşan bir karışımı bileşenlerine 8. H
ayırmak için karışım önce su dolu bir kaba atılıyor. Sonra
H C X
süzgeç kağıdından geçirilip kalan süzüntünün suyu
H
buharlaştırıldığında kapta yalnızca Y katısının kaldığı
gözleniyor. Yukarıda molekül yapısı verilen bileşikteki X yerine,
Buna göre, I. H gelirse suda çözünmez.
I. X katısı suda çözünmez. II. CH3 gelirse CCI4 ile aralarında London etkileşimi
görülür.
II. Y katısı suda çözünür.
III. OH gelirse su ile aralarında hidrojen bağı etkileşimi
III. Karışım suya atıldığında X katısı kabın dibine
görülür.
çöker.

D) II ve III E) Yalnız II
9. Koray Öğretmen aynı tuzla hazırlanmış iki çözelti ile sınıfa

geliyor.
(I) (II)
7. • Sıvı - sıvı çözeltilerde hacimce % derişim aşağıdaki

formüle göre bulunur.
Çözünen hacmi
Hacimce % derişim = • 100
Çözelti hacmi
Kütlece %25’lik Kütlece %50’lik
400 gram tuzlu su 500 gram tuzlu su
• Sıvı - sıvı çözeltilerde çözelti hacmi, çözücü ve
çözünenin hacimleri toplamından az da olsa daha “Arkadaşlar bu çözeltilerin kaynamaya başlama
küçüktür. sıcaklıklarını nasıl eşitleyebiliriz?” diye sorduğunda
öğrencilerden bazıları şu cevapları veriyor:
Yukarıdaki bilgiler dikkate alındığında hacimce %30
luk 400 mL glikol çözeltisi hazırlamak için aşağıdaki İrfan: I. çözeltide 200 gram daha tuz çözerek
işlemlerden hangisinin yapılması en uygundur? Sinan: II. çözeltiye 250 gram su ilave ederek
Nihal: I. çözeltinin üzerindeki dış basıncı artırarak
A) 30 mL glikol üzerine 370 mL su ilave edilmelidir.
B) 120 mL glikol üzerine 280 mL su ilave edilmelidir. Buna göre, öğrencilerden hangileri Koray
C) 120 mL glikol bir miktar suda çözülüp, hacmi su ile Öğretmenden “Aferin” alır?
280 mL ye tamamlanmalıdır.
A) Yalnız İrfan B) Yalnız Sinan
D) 60 mL glikol üzerine 140 mL su ilave edilmelidir.
E) 120 mL glikol bir miktar suda çözülüp, hacmi su ile C) İrfan ve Sinan D) İrfan ve Nihal
400 mL ye tamamlanmalıdır. E) Sinan ve Nihal
6.C 7.E 8.E 9.D
227
Orta
rta Ort
a-
-O
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
6 K ARIŞIMLAR
1. X katısı (gram) 60 gram saf X 4. 300 gram suya 150 gram tuz eklendiğinde kütlece
60 katısı 340 gram % 25’lik bir çözelti elde ediliyor.
su içeren bir kaba
Buna göre,
ilave edildiğinde
kütlesinin I. Çözelti doygundur.
zamanla değişimi II. Çözelti kütlesi 400 gramdır.
Zaman
0 grafikteki gibi
III. Çözeltiye aynı sıcaklıkta 150 gram su eklenirse
oluyor.
çözeltinin kütlece % derişimi değişmez.
Buna göre, oluşan çözelti ile ilgili,
I. Doymamıştır.
II. Kütlece % 15 X içerir. A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
III. Elektrolittir.
yargılarından hangileri kesinlikle yanlıştır?
2. İki farklı saf sıvıdan oluşan bir karışımla ilgili,
I. Özkütleleri aynı ise ayırma hunisi ile bileşenlerine

ayrılır. 5. Mol sayısı
II. Homojen ise kristallendirme yöntemi ile
bileşenlerine ayrılır.
0,4 Xb+
III. Kaynama noktaları farklı ise ayrımsal damıtma ile

0,2 Ya–
bileşenlerine ayrılır.
Zaman
yargılarından hangileri kesinlikle yanlıştır? 0
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III 28,4 gram XaYb tuzunun suda çözünmesiyle hazırlanan
doygun çözeltideki iyonların mol sayılarının zamanla
D) I ve II E) II ve III değişimi grafikte verilmiştir.
Buna göre, XaYb tuzunun formülü ve mol kütlesi

XaYb Mol kütlesi
A) XY2 142
3. Kütlece % 60’lık şekerli su çözeltisine bir miktar su ilave
B) X2Y 71
edildiğinde çözelti kütlece % 30’luk oluyor.
Buna göre, başlangıçtaki suyun ilave edilen suya C) XY2 71

oranı kaçtır? D) X2Y 142
A) 2\á B) 2\ß C) 3\à D) 3\á E) 3\Ş E) XY 284
1.D 2.D 3.A 4.E 5.D
228
6
6. Sıvı Yoğunluk (g/mL) Kaynama noktası (°C) 8.
X 0,7 65
Y 1,5 90 Doymamış Doymuş KCI(k)
çözelti çözelti
Sabit basınçta yoğunluk ve kaynama noktaları verilen
saf X ve Y sıvılarından oluşan homojen bir karışımın
(1) (2) (3)
bileşenlerine ayrılması ile ilgili,
Sabit sıcaklıkta yukarıdaki KCI tuzu ile hazırlanmış
I. Ayırma hunisi kullanılabilir. çözeltiler ile ilgili,
II. İki sıvı da saf olarak elde edilebilir.
I. 1. çözeltiye KCI tuzu eklenirse donmaya başlama
III. Toplama kabında önce X sıvısı toplanır.
noktası azalır.
yargılarından hangileri doğrudur? II. 2. çözeltiden bir miktar su buharlaştırılırsa
kaynamaya başlama noktası değişmez.
III. 3. çözeltiye bir miktar su eklenirse elektrik iletkenliği
azalır.
7. Bahattin Öğretmen laboratuvarda hazırladığı kütlece

% 25’lik 800 gram şeker çözeltisini iki özdeş behere eşit 9. Aynı ortamda bulunan aşağıdaki kaplara belirtilen
olarak paylaştırıp birini Sema’ya, diğerini Ekin’e veriyor. miktarlarda şeker ilave edilip çözünmesi sağlanıyor.
• Sema elindeki behere 200 gram şeker ilave edip m gram 2m gram 2m gram
şeker şeker şeker
çözülmesini sağlıyor.
• Ekin ise beheri ısıtarak suyun yarısını çökelme
olmadan buharlaştırıyor.
100 g 200 g 200 g
saf su saf su saf su
Buna göre, son durumda Sema ve Ekin’in
beherlerindeki çözeltilerin kütlece % derişimleri
25 °C 25 °C 50 °C
Buna göre, bu üç çözelti için,
Sema Ekin
I. Buhar basıncı
A) 40 40 II. Kaynamaya başlama noktası
B) 50 50 III. Yoğunluk
C) 50 60 niceliklerinden hangileri eşittir?
D) 40 50 A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

E) 50 40
6.B 7.E 8.C 9.B
229
Orıjinal BY
® Sorular
MAD
E
1. Aşağıdaki haritada bağlantılı olduğumuz denizlerdeki tuz 3.

miktarının kütlece % cinsinden değerleri verilmiştir.
KARADENİZ
Kütlece %1,9 oranında
tuz içerir.
Kütlece %3,7 oranında

tuz içerir.
AKDENİZ
Uzmanlar yeni tip koronavirüsün hacimce en az % 60

Buna göre, bu denizler ile ilgili,
oranında alkol içeren dezenfektan ile etkisini kaybettiğini
I. Karadeniz’in suyu daha seyreltiktir. belirtmektedir. Salgın nedeniyle alınan önlemler
II. Eşit miktarda Akdeniz ve Karadeniz suyundan kapsamında bir bakkal, dükkanına gelen her müşterinin
alınıp karıştırıldığında kütlece % 2,8 oranında tuz kullanması için 500 mL’lik pompalı şişede hacimce % 80
içeren su elde edilir. alkol içeren dezenfektan koymuştur. Her müşteri
dezenfektan pompasına iki kez basmakta ve her basışta
III. Yüzme bilmeyen birine yüzme öğretmek için
5 mL dezenfektan çıkmaktadır.
Akdeniz’e götürmek daha mantıklıdır.
Bir sabah tam dolu olarak kullanılmaya başlanan
dezenfektan şişesini o gün 20 müşteri kullanmıştır.
Dükkanı kapatırken uyanıklık yaptığını düşünen bakkal,
şişenin eksilen kısmını su ile doldurmuştur.
D) II ve III E) I, II ve III Buna göre;
I. Son durumda şişedeki alkol oranı hacimce

2. % 48 olmuştur.
(1) (2) (3)
II. Son durumda şişedeki dezenfektan koronavirüse
karşı etkisini sürdürmektedir.
2L 2L
+
X Y –
1L + –
III. Bakkal, eksilen kısmı su ile doldurmasaydı şişede
X+ Y – X Y
kalan dezenfektan 30 müşteriye daha yeterli olurdu.

Yukarıdaki XY tuzu ile hazırlanmış sistemde,
• 1. çözeltiye aynı sıcaklıkta su eklenerek 2. çözelti
elde ediliyor.
• 2. çözelti ısıtıldığında ise 3. çözelti elde ediliyor.
Buna göre,
I. Çözeltilerin içerdikleri tuz miktarları arasındaki ilişki
3 > 2 > 1 şeklindedir.
II. Çözeltilerin kütlece % derişimleri arasındaki ilişki
3 > 2 > 1 şeklindedir.
III. XY tuzu yüksek sıcaklıkta suda daha çok çözünür.
1.E 2.C 3.D
230
Ü
N
İ
ASİTLER, BAZLAR ve TUZLAR
T
E
ASİTLER ve BAZLAR
ASİTLERİN ve BAZLARIN TEPKİMELERİ 08
HAYATIMIZDA ASİTLER ve BAZLAR
TUZLAR
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR ASİTLER ve BAZLAR
1. I. II. 3. Aşağıdaki maddelerden hangisinin asidik veya bazik

karakteri yanlış verilmiştir?
Madde Sınıfı
Portakal suyu Diş macunu A) Limon suyu Asidik
B) Sirke Bazik
III. IV.
C) Üzüm suyu Asidik
D) Sabun Bazik
Tereyağı Sabun E) Zeytinyağı Asidik
Yukarıdaki maddelerden hangileri asit içerir?
A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve III
D) II ve IV E) I, II ve III
4. X sıvısının turnusol kağıdını maviye, Y sıvısının ise

kırmızıya dönüştürdüğü biliniyor.
Buna göre, bu sıvılar aşağıdakilerden hangisi olabilir?
X Y
A) Sirke Üzüm suyu
B) Limon suyu Deterjanlı su
C) Sabunlu su Limon suyu
D) Amonyaklı su Çamaşır suyu
E) Sirke Sabunlu su
2. Bir kimya öğretmeni sınıfta sözlü yapmaktadır.
“Her biri 20 puan olmak üzere asitlerin genel

özelliklerinden 5 tanesini sayabilecek var mı
aranızda?”
diye sorduğunda Yiğit el kaldırır ve şunları söyler:
• Tatları ekşidir.
• Sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
• Mavi turnusolu kırmızıya çevirirler. 5. I. MgO II. HCOOH III. SO3 IV. NH3
+
• Suda çözündüklerinde H iyonu verirler.
Yukarıdaki maddelerden hangilerinin sulu çözeltisinde
• Ele kayganlık hissi verirler. H+ iyonu sayısı OH– iyonu sayısından fazladır?
Buna göre Yiğit bu sözlüden kaç puan alır?

A) Yalnız II B) Yalnız IV C) I ve IV
A) 20 B) 40 C) 60 D) 80 E) 100
1.C 2.D 3.B 4.C 5.D
232
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım ASİTLER ve BAZLAR KAZANIM DAKLI SORULAR
6. Aşağıdaki maddelerden hangisinin 25°C’deki pH 9. XH3(g) + H2O(s) ¾® XH+4(suda) + OH–(suda)

değeri ile ilgili verilen bilgi yanlıştır?
tepkimesi verildiğine göre,
Madde pH I. XH3 bazik bir maddedir.
A) Tuz ruhu pH < 7 II. Oluşan çözeltinin tadı acıdır.

III. Oluşan çözelti elektriği iletir.
B) Kan pH > 7
C) Saf su pH = 7
D) Süt pH < 7 A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
E) Elma pH > 7 D) II ve III E) I, II ve III
7. Aşağıdaki bileşiklerden hangisinin sulu çözeltisi

elektriği iletmez?
A) Na2O B) HNO3 C) KOH
D) SO3 E) C2H5OH
10. Metil oranj indikatörü asidik çözeltilerde kırmızı, bazik
çözeltilerde sarı renk alır.
Limon Kireç
suyu suyu
8.
Buna göre, yukarıdaki çözeltiler ile ilgili,
I. Limon suyunun tadı ekşi, kireç suyunun tadı acıdır.

HCOOH NaOH H2SO4 NH3 II. İkisine de metil oranj damlatıldığında limon suyu
kırmızı, kireç suyu sarı renk alır.
I II III IV III. Kireç suyunda H+ iyonu sayısı OH– iyonu
Yukarıdaki sulu çözeltilere turnusol kağıdı sayısından fazladır.
batırıldığında hangilerinde rengi kırmızıya döner? yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) II ve IV E) I, III ve IV D) II ve III E) I ve II
6.E 7.E 8.C 9.E 10.E
233
2.
TEST
1. 4. I. CH4 II. Ca(OH)2 III. HNO3 IV. NaCl

H2SO4 N2O5
Yukarıdaki bileşiklerden hangileri asidik ya da bazik
özellik göstermez?
Madde
C2H5OH Na2O
D) I ve IV E) II ve IV
Mg(OH)2
Yukarıdaki kavram haritasında verilen maddelerden

kaç tanesinin sulu çözeltisi kırmızı turnusolu maviye
çevirir?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
5. C + 2H2SO4 ¾® CO2 + 2X + 2H2O
denkleştirilmiş tepkimesindeki X bileşiğinin 25°C deki

sulu çözeltisi ile ilgili,
2. Mermerden yapılmış mutfak tezgahının üzerine
aşağıdaki maddelerden hangisini dökerseniz anneniz I. pH değeri 7’den küçüktür.
size kızmaz? II. Elektriği iletir.
III. H+ iyonu OH– iyonu sayısından fazladır.
A) Çamaşır suyu B) Limon suyu
C) Sirke D) Tuz ruhu
E) Zaç yağı A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
3. Bromtimol mavisi; asidik çözeltilerde sarı, bazik

çözeltilerde mavi renk alan bir indikatördür.
Buna göre, aşağıdaki maddelerle hazırlanan sulu

çözeltilere bromtimol mavisi ilave edildiğinde
hangisinin alacağı renk yanlış verilmiştir?
6. Mg3N2 + 6H2O ¾® 3Mg(OH)2 + 2X
Madde Renk denkleştirilmiş tepkimesindeki X bileşiği ile ilgili,
A) HCl Sarı I. Formülü N2H4’tür.

II. Sulu çözeltisi asidik özellik gösterir.
B) NaOH Mavi
III. Sulu çözeltisi H+ iyonu içermez.
C) CH3COOH Sarı
D) H2SO4 Mavi
E) NH3 Mavi
1.B 2.A 3.D 4.D 5.E 6.E
234
2.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
7. Aşağıdakilerden hangisi asit ve bazlar için ortak 10. Aşağıdaki maddelerden hangisinin yapısında hidrojen
özelliktir? atomu bulunmadığı halde sulu çözeltisi asidik özellik
gösterir?
A) Sulu çözeltisinin elektriği iletmesi
B) Ele kayganlık hissi vermesi A) HCI B) NH3 C) CaO D) CO2 E) N2O
C) Mavi turnusolu kırmızıya çevirmesi

D) Sulu çözeltisine OH– iyonu vermesi
E) Tadının ekşi olması
8. I. HNO3(suda) ¾® H+(suda) + 3NO–(suda)
II. NaOH(k) ¾® Na+(suda) + OH–(suda)

11. Kırmızı lahana suyu,
III. CH3COOH(suda) ¾® CH3CO+(suda) + OH(suda)
–
• Asidik ortamda ¾® kırmızı

IV. NH3(g) + H2O(s) ¾® NH+4(suda) + OH(suda)
–
• Bazik ortamda ¾® yeşil
Yukarıdaki maddelerden hangilerinin suda çözünme • Nötr ortamda ¾® mor
denklemi yanlış verilmiştir?
rengini almaktadır.
A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve III Buna göre,
D) II ve IV E) II ve III
Portakal Saf Çamaşır

suyu su suyu
I II III
yukarıdaki kaplarda bulunan sıvılara kırmızı lahana

suyu ilave edildiğinde hangi renkleri alırlar?
I II III
9. Evlerde temizlik maddesi olarak kullandığımız sabun A) Kırmızı Yeşil Mor

B) Kırmızı Mor Yeşil
A) Tadı acıdır.
C) Yeşil Kırmızı Mor
B) Ele kayganlık hissi verir.
C) Turnusol kağıdını maviye çevirir. D) Yeşil Mor Kırmızı
D) Sulu çözeltisi elektrik akımını iletir.
E) Mor Kırmızı Yeşil
E) Suda çözündüğünde H+ iyonu verir.
7.A 8.C 9.E 10.D 11.B
235
3.
TEST
1. 3. I. Mavi turnusolu kırmızıya çevirir.

Halk arasında Aşındırıcı ve
kezzap olarak blnr. tahrş edcdr. II. Elektrik akımını iletir.
I II III. H+ iyonu sayısı OH– iyonu sayısından azdır.
Yukarıdaki özelliklerden hangileri asit çözeltileri için

HCI
doğru, baz çözeltileri için yanlıştır?
Ambalaj etketnde A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

Sulu çözeltsnde
sadece H+ ve CI– D) I ve II E) II ve III
yonları bulunur.
güvenlk logosu bulunur.
III IV
Yukarıdaki kavram haritasında HCI bileşiği ile ilgili

verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
D) II ve IV E) II, III ve IV
4. pH
10 X
2. Y
Z
pOH
Sirkeli Portakal 0 7
su suyu
25°C de sulu çözeltilerdeki pH - pOH değişimi grafikteki
25 °C 25 °C gibidir.
Yukarıda verilen sıvılar için, Buna göre, X, Y ve Z noktalarındaki sulu çözeltilerle

I. Mavi turnusol kağıdına etki eder.
II. Elektriği iletir. A) X noktasında pOH değeri 4’tür.
III. pH değeri 7’den küçüktür. B) Z noktasında H+ iyonu sayısı OH– iyonu sayısından
fazladır.
ifadelerinden hangileri ikisi için de geçerlidir? C) Y noktasında nötrdür.
D) X noktasında kırmızı turnusolu maviye çevirir.
E) Z noktasında HCI ile tepkime verir.
1.D 2.E 3.A 4.E
236
3.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
5. Aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur? 8. Bir öğrenci, laboratuvarda bulunan çözeltileri pH

değerlerine göre rafa dizmektedir.
A) Yapısında hidrojen (H) atomu bulunduran maddeler
asittir.
B) H+ iyonu sayısı OH– iyonu sayısına eşit olan
çözeltiler nötrdür. pH X pH pH pH pH pH
1 3 4 5 6 7
C) Yapısında OH bulunduran maddeler bazdır.
D) Ametal oksitler asidik özellik gösterir.
E) Metallerin asitlerle tepkimesinden H2 gazı oluşur. pH pH pH pH Y pH pH
8 9 10 11 13 14
Sona kalan iki şişenin üzerinde etiket olmadığını fark

eden öğrenci, şişeleri doğru bölmeye yerleştirmek
için yapacağı en uygun yöntem aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Şişelerdeki çözeltileri eline dökerek eline kayganlık

6. Oda koşullarında bulunan bir çözeltinin asidik olduğunu,
hissi vereni Y bölmesine, diğerini X bölmesine
I. H+ iyonu içermesi, yerleştirmelidir.
II. mavi turnusolu kırmızıya çevirmesi, B) Şişelerdeki çözeltilerin elektrik iletkenliğine bakarak
iletiyorsa X bölmesine, iletmiyorsa Y bölmesine
III. elektrik akımını iletmesi
yerleştirmelidir.
yukarıdakilerden hangileri tek başına kanıtlar? C) Şişelerdeki çözeltilerin tadına bakarak tadı ekşi olanı
X bölmesine, acı olanı Y bölmesine yerleştirmelidir.
D) Şişelerdeki çözeltilere turnusol kağıdı daldırarak
kırmızıya çevireni X bölmesine, maviye çevireni
Y bölmesine yerleştirmelidir.
E) Şişelerdeki çözeltilere metal atarak tepkime vereni
X bölmesine, tepkime vermeyeni Y bölmesine
yerleştirmelidir.
7. Bir asit ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
• Suda düşük oranda iyonlaştığı için zayıf asittir.

• Cam ya da porselen malzemelere etki eder ve
aşındırır.
• Camdan yapılmış kaplarda saklanmaz.
Buna göre, bu asidin formülü aşağıdakilerden

hangisidir?
A) HCI B) HCN C) HF
D) CH3COOH E) H2SO4
5.B 6.B 7.C 8.D
237
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR ASİTLERİN ve BAZLARIN TEPKİMELERİ
1. I. NaCI 4. Oda koşullarında bulunan sulu çözeltilerle ilgili

II. HNO3 aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
III. KOH
A) pH’ı 2 olan çözeltinin tadı ekşidir.
Yukarıdaki maddeler ile hazırlanmış 25°C deki sulu B) pH’ı 13 olan çözelti turnusol kağıdının rengini maviye
çözeltilerin pH değerleri arasındaki ilişki çevirir.
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? C) pH’ı 7 olan çözeltide H+ iyonu sayısı OH– iyonu
sayısına eşittir.
A) I > II > III B) II > I > III C) III > I > II
D) pH’ı 10 olan çözelti ele kayganlık hissi verir.
D) I > III > II E) III > II > I E) pH > pOH ise çözelti asidiktir.
5. Bir sulu baz çözeltisi ile ilgili,

2. HCI sulu çözeltisine,
I. Su ilave edilirse pH değeri azalır.
I. Saf su,
II. NaOH katısı ilave edilirse pH değeri azalır.
II. NaOH(suda), III. İçinden NH3 gazı geçirilirse amonyum tuzunun
III. NH3(suda) çözeltisi oluşur.
yukarıdakilerden hangileri ilave edilirse çözeltinin pH yargılarından hangileri yanlıştır?

değeri artar?
6. I. H2SO4(suda) + 2KOH(suda) ¾® K2SO4(suda) + 2H2O(s)

3. X + 2HNO3 ¾® Ca(NO3)2 + 2H2O
denkleştirilmiş tepkimesinde yer alan X bileşiğinin II. Na(k) + HCI(suda) ¾® NaCI(suda) + 1/2H2(g)
sulu çözeltisi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
III. NH3(g) + HCI(g) ¾® NH4CI(k)
yanlıştır?
IV. HCI(suda) + AgNO3(suda) ¾® AgCI(k) + HNO3(suda)

A) Bazik özellik gösterir.
B) H+ iyonu içermez. Yukarıdakilerden hangileri nötrleşme tepkimesidir?
C) Ele kayganlık hissi verir.
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve IV
D) Elektrolittir.
E) Turnusol kağıdının rengini maviye çevirir. D) II ve III E) I, II ve IV
1.C 2.E 3.B 4.E 5.E 6.A
238
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım ASİTLERİN ve BAZLARIN TEPKİMELERİ KAZANIM DAKLI SORULAR
7. HCI sulu çözeltisine yavaş yavaş KOH sulu çözeltisi ilave 10. Oda koşullarında pH değeri 3 olan bir sulu çözeltiye,
ediliyor.
I. Saf su,
Bu olayla ilgili,
II. HCI(suda),
I. Nötrleşme tepkimesi gerçekleşir.
III. NaOH(suda),
II. Potasyum klorür tuzu ve su oluşur.
III. Oluşan tepkimenin net iyon denklemi, sıvılarından hangileri ayrı ayrı eklenirse nötrleşme
tepkimesi gözlenir?
H+(suda) + OH–(suda) ¾® H2O(s) şeklindedir.
yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) I ve II E) I ve III
8. I. H3PO4
II. Ca(OH)2
11. pH metre
III. NH3
X Y Z T
IV. HCOOH
0 7 14
Yukarıdaki maddeler ile hazırlanmış sulu çözeltilerden
hangileri NaOH çözeltisi ile nötrleşme tepkimesi verir? Yukarıdaki pH metrede X, Y, Z ve T çözeltilerinin pH
değerleri gösterilmiştir.
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve IV Buna göre, hangi iki çözelti arasında nötrleşme
tepkimesi gerçekleşebilir?
D) II ve III E) I, II ve IV
A) X ve Y B) Y ve Z C) X ve Z
D) Z ve T E) X ve T
9.
H2SO4 Mg(OH)2
Yukarıdaki sulu çözeltiler boş bir kapta karıştırılırsa 12. Aşağıdaki tepkimelerden hangisi gerçekleşmez?
aşağıdakilerden hangisi yanlış olur?
A) HBr + KOH ¾®
A) Asit - baz tepkimesi gerçekleşir.
B) H2SO4 + CaO ¾®
B) MgSO4 tuzunun sulu çözeltisi elde edilir.
C) Isı açığa çıkar. C) NH3 + HCI ¾®
D) Oluşan çözelti elektriği iletir.
D) Na2O + CO2 ¾®
E) Oluşan tepkimenin net iyon denklemi,
E) CH3COOH + HNO3 ¾®
Mg2+
(suda)
+ SO2–
4(suda)
¾® MgSO4(suda) şeklindedir.
7.E 8.C 9.E 10.C 11.E 12.E
239
2.
TEST
1. Aşağıdaki tepkimelerden hangisi gerçekleşmez? 4. 0,2 mol HCI içeren 25°C deki sulu çözeltiye 0,3 mol KOH
katısı ilave ediliyor.
A) MgO + CH3COOH ¾®
Buna göre,
B) H3PO4 + NaOH ¾®
C) Na2O + Mg(OH)2 ¾® I. Tam nötrleşme gerçekleşir.
D) CO2 + CaO ¾® II. 0,1 mol KOH artar.
E) SO3 + KOH ¾® III. Son durumda elde edilen çözeltinin pH değeri 7’den
büyüktür.
2. H2SO4 + 2KOH ¾® K2SO4 + 2H2O
Yukarıdaki denkleme göre 0,5 mol H2SO4 içeren

5. 0,2 mol H3PO4 içeren bir çözeltiyi tam nötrleştirmek
çözeltiyi tamamen nötrleştirmek için kaç mol KOH için kaç gram Ca(OH)2 katısı kullanmak gerekir?
içeren çözelti kullanılmalıdır? (Ca:40, H:1, O:16)
A) 0,5 B) 1,0 C) 1,5 D) 2,0 E) 2,5 A) 7,4 B) 14,6 C) 22,2 D) 29,6 E) 37
6. 0,5 mol HBr içeren 25 °C’deki bir sulu çözeltiye yavaş

yavaş Mg(OH)2 çözeltisi ilave ediliyor.
pH
3. 1 mol H2SO4 içeren bir çözeltiyi tam nötrleştirmek
için,
I. 1 mol NaOH
7
II. 1 mol Mg(OH)2
III. 2 mol HCOOH
içeren çözeltilerden hangileri kullanılabilir? Eklenen Mg(OH)2 nin

0 n mol sayısı
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Bu olayla ilgili verilen grafiğe göre n değeri kaçtır?
D) I ve II E) II ve III A) 0,25 B) 0,50 C) 0,75 D) 1,00 E) 1,25
1.C 2.B 3.B 4.D 5.C 6.A
240
2.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
7. Aşağıda X, Y ve Z sulu çözeltilerinin oda koşullarındaki 9. Büret

pH değerleri verilmiştir. NaOH(suda)
pH = 1 pH = 8 pH = 13
Erlenmayer
HCI(suda) + lahana suyu
X Y Z
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Şekildeki erlenmayerdeki çözeltide 2 mol HCI ve indikatör
A) X ve Y asidik, Z bazik karakterlidir.
olarak lahana suyu bulunmaktadır.
B) Y ve Z karıştırılırsa nötrleşme olayı gerçekleşir.
Buna göre, erlenmayerdeki çözeltiye,
C) X’e su eklenirse pH değeri azalır.
D) Z’nin bazik karakteri Y’den fazladır. I. 1 mol NaOH ilave edildiğinde çözeltinin rengi
E) Z çözeltisine X çözeltisi ilave edildiğinde değişmez.
başlangıçtaki çözeltinin pH değeri artar. II. 2 mol NaOH ilave edildiğinde çözeltinin rengi mor olur.
III. 3 mol NaOH ilave edildiğinde çözeltinin rengi yeşil olur.

(Lahana suyu; asidik ortamda kırmızı, nötr ortamda mor,
8. bazik ortamda yeşil rengini almaktadır.)
Y(suda) A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
pH
7
10. X
X(suda)
Zaman
t
Oda koşullarında yukarıdaki düzenekte musluk açılarak Y
çözeltisi yavaş yavaş X çözeltisinin bulunduğu kaba
boşaltılıyor. NaOH(suda) HCI(suda)
Kaptaki çözeltinin zamanla pH değişimi grafiği

verildiğine göre, Yukarıdaki sisteme gönderilen X gazı herhangi bir
tepkimeye girmeden sistemden çıkıyor.
I. X çözeltisi NaOH, Y çözeltisi HCI olabilir.
Buna göre X gazı,
II. t anında kaptaki çözelti nötrdür.
III. Son durumda kaptaki çözelti elektriği iletir. I. NH3 II. CO III. SO3 IV. CH4
yargılarından hangileri doğrudur? yukarıdakilerden hangileri olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III D) II ve IV E) I ve IV
7.D 8.E 9.E 10.D
241
3.
TEST
1. 4. Aşağıdaki tepkimeler uygun koşullarda

Metal türü Örnek
gerçekleştirildiğinde hangisinde açığa çıkan gaz
I Aktif metal a Ag diğerlerinden farklıdır?
II Amfoter metal b Mg
A) Zn + HCI ¾®
III Yarı soy metal c Zn
B) Ag + H2SO4 ¾®
IV Soy metal d Au
C) Al + NaOH ¾®
Yukarıdaki metal türleri için verilen örneklerin eşleştirilmesi D) Na + H2SO4 ¾®

E) K + HNO3 ¾®
A) B) C) D) E)
I a I b I d I b I c
II b II c II c II a II a
III c III a III a III d III d
IV d IV d IV b IV c IV b
5. Mg(k)
Yandaki kapta bulunan HCI çözeltisine

Mg metali batırıldığında aşağıdakilerden
HCI (suda)
hangisi yanlış olur?
2. Aşağıdaki tabloda bazı metallerin belirtilen asit çözeltileri
ile tepkime verip (3) vermeme (7) durumları gösterilmiştir. 25 °C
A) Metal - asit tepkimesi gerçekleşir.

Metal HCl HNO3
B) H2 gazı açığa çıkar.
Na 3 3 C) H+ iyonu sayısı azalır.
Ca 3 7 D) Çözeltinin pH değeri zamanla azalır.

E) Son durumdaki çözelti elektrolittir.
Cu 7 7
Buna göre, hangi metaller için verilen bilgide yanlışlık

yapılmıştır?
A) Na B) Ca C) Cu 6. K Cu Fe
D) Na ve Ca E) Ca ve Cu
HCI (suda) HCI (suda) NaOH (suda)
I II III
3. Aşağıdaki tepkimelerden hangisi uygun şartlarda Yukarıdaki kaplarda bulunan sulu çözeltilere belirtilen
gerçekleşir? metaller batırıldığında hangi kaplarda H2 gazı çıkışı
gözlenir?
A) Mg + NaOH ¾® B) Cu + HCI ¾®
C) Na + HNO3 ¾® D) Pt + H2SO4 ¾®
E) Ag + HBr ¾® D) I ve III E) II ve III
1.B 2.E 3.C 4.B 5.D 6.A
242
3.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
7. 11,5 gram Na metali yeteri kadar H2SO4 çözeltisi ile 10. Aşağıdaki düzenekte musluklar açılarak hunilerdeki
tepkimeye girdiğinde NK’da kaç litre H2 gazı oluşur? derişik H2SO4 çözeltileri Mg ve Cu metalleri bulunan
(Na: 23) kaplara boşaltılıyor.
A) 2,24 B) 4,48 C) 5,6 D) 8,96 E) 11,2 Derişik H2SO4

çözeltisi
8. AI(k) + X(suda) ¾® Y(suda) + H2(g)

Mg(k) Cu(k)
Buna göre, X kabında hangi gazlar toplanır?
I. X asittir.
II. X bazdır. A) Yalnız H2 B) Yalnız SO2
III. Y tuzdur. C) Yalnız SO3 D) H2 ve SO2
yargılarından hangileri doğru olabilir? E) SO2 ve SO3
11. I. X II. Y III. Z
NaOH HCI HNO3
X, Y ve Z metalleri yukarıdaki sulu çözeltilere eklendiğinde

9. I II III I. ve II. kapta H2 gazı oluşurken III. kapta herhangi bir gaz
çıkışı gözlenmiyor.
Buna göre bu metaller aşağıdakilerden hangisi gibi

olabilir?
HNO3 HF HCI
(suda) (suda) (suda)
X Y Z
A) Zn Ca Cu
Cam kap Cam kap Çinko kap
B) Al Mg Au
Yukarıdaki kaplardan hangilerinde bir süre sonra
C) K Na Pt
aşınma gözlenir?
D) Al Cu Au
E) Mg K Cu
7.C 8.E 9.E 10.D 11.B
243
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR HAYATIMIZDA ASİTLER ve BAZLAR
I II III 4. Aşağıdakilerden hangisi asit ve bazlarla çalışırken

1.
alınması gereken tedbirlerden biri değildir?
A) Asit ve bazlar birbirine karıştırılmamalıdır.

B) Asit ve bazların buharları koklanmamalı ve temas
edilmemelidir.
Korozif Çevreye Yanıcı C) Asit çözeltisi hazırlarken daima asitin üzerine su
zararlı
eklenmelidir.
Yukarıdaki güvenlik uyarı işaretlerinden hangileri asit D) Asit ve bazların ambalaj etiketlerindeki güvenlik uyarı
ve bazların ambalaj etiketinde bulunabilir? sembolleri dikkate alınmalıdır.
E) Deney yaparken laboratuvar önlüğü, eldiven, yüz
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
maskesi, gözlük gibi koruyucu ekipmanlar
D) II ve III E) I, II ve III kullanılmalıdır.
5. CaO + H2O ¾® X + ısı
tepkimesinde oluşan X bileşiği ile ilgili

2. Asit yağmurları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi

A) Yaygın adı sönmüş kireçtir.
yanlıştır?
B) Yağ ile tepkimeye girerek suda çözünmesini sağlar.
A) Bazı asidik oksitlerin uygun ortamda su buharı ile C) Çıplak elle dokunulmasında herhangi bir sakınca yoktur.
etkileşerek HNO3, H2SO4 gibi asitlere dönüşmesi D) Yapı malzemelerinde bağlayıcı olarak kullanılır.
olayıdır.
E) Nem çekici özelliği vardır.
B) Yeraltı ve yerüstü sularının asitliğini artırarak
buralarda yaşayan canlı türlerine zarar verir.
C) Asit yağmurlarının pH değeri 6 - 7 arasındadır.
D) Kireçtaşı veya mermerden yapılmış bina, heykel ve
sanatsal yapılara zarar verir. 6. Halk arasında zaç yağı
Formülü
E) Kömür ve petrol gibi fosil yakıtların kullanılması H2SO3 tür. veya akü asidi
olarak bilinir.
sonucu oluşan gazlar asit yağmurlarına neden olur. I II
Sülfürk ast
Kimyasal gübre,
Nem çekici ve patlayıcı ve
kurutucudur. endüstriyel boya
üretiminde kullanılır.
III IV
3. Aşağıdaki gazlardan hangisi asit yağmurlarına neden
Yukarıdaki kavram haritasında sülfürik asit ile ilgili
olmaz?
verilenlerden hangileri doğrudur?
A) CH4 B) CO2 C) SO2

D) NO2 E) SO3
1.B 2.C 3.A 4.C 5.C 6.D
244
TEST
1.
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım HAYATIMIZDA ASİTLER ve BAZLAR KAZANIM DAKLI SORULAR
7. X ve Y bazları ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor. 10. Sud kostik (NaOH) bileşiği ile ilgili aşağıdakilerden
X: Yumuşak sabun (Arap sabunu) üretiminde kullanılır.
Y: Yapı malzemelerinde bağlayıcı olarak kullanılır. A) Yarı saydam kristallerden oluşan, beyaz renkli, nem
çekici bir katıdır.
Buna göre, bu bazların formülleri aşağıdakilerden
B) Suda ısı vererek çözünür ve temas edildiğinde
derinin suyunu çekerek deriyi yakar.
C) Deri üzerindeki protein ve yağlarla etkileşerek tüy ve
X Y
kılların dökülmesini kolaylaştırır.
A) KOH Ca(OH)2 D) Sabun ve deterjan üretiminde, petro - kimya
endüstrisinde kullanılır.
B) NaOH Ca(OH)2
E) Buzdolabı ve klimalarda soğutucu akışkan olarak
C) KOH NaOH kullanılır.
D) Ca(OH)2 KOH
E) NaOH KOH
11. I II
Kireç çözücü Yağ çözücü
8. Aşağıdakilerden hangisinin üretimi sırasında asit Evsel temizlik

kullanılmaz? ürünleri
A) Gübre B) Harç C) Gıda

Lavabo açıcı Tuvalet
temizleyici
D) Boya E) İlaç
III V
Pas çözücü
IV
Yukarıdaki kavram haritasında evsel temizlik ürünleri
ile ilgili verilenlerin asidik ve bazik olarak
9. Asit ve bazlar sağlık açısından değerlendirildiğinde
sınıflandırılması aşağıdakilerden hangisinde doğru
aşağıdakilerden hangisi yanlış olur?
verilmiştir?
A) Mide koruyucu ilaçlarda genellikle HCI ve H2SO4 gibi

asitler kullanılır. Asidik Bazik
B) Asitli gıdaların fazla tüketilmesi diş sağlığı açısından A) I ve II III, IV ve V

zararlıdır.
B) I, IV ve V II ve III
C) Kandaki pH değerinin değişmesine neden olabilirler.
D) Maden suyu, gazoz, kola gibi içeceklerde lezzet C) III ve V I, II ve IV
vermek ya da asit düzenleyici olarak birçok asit
kullanılır. D) I, II ve IV III ve V
E) Proteinler midede asidik ortamda sindirilirken, yağlar
E) IV ve V I, II ve III
ince bağırsakta bazik ortamda sindirilirler.
7.A 8.B 9.A 10.E 11.B
245
2.
TEST
KAZANIM DAKLI SORULAR HAYATIMIZDA ASİTLER ve BAZLAR
1. Aşağıdaki maddelerden hangisinin yaygın adı yanlış 4. Günlük hayatta yaygın olarak kullanılan asit ve
verilmiştir? bazlarla ilgili;
I. Tuz ruhunun buharı zehirli olduğundan tuz ruhu ile

Madde Yaygın adı
çalışırken çeker ocak kullanılmalıdır.
A) HCl Tuz ruhu II. Aşırı asitli içecek ve yiyecek tüketilmesi diş
hastalıklarına neden olur.
B) NaOH Potas kostik
III. Kireç ve kostik gibi maddeler tahriş edici
C) CH3COOH Sirke ruhu olduklarından eldiven, gözlük ve önlük olmadan bu
maddelerle çalışılmamalıdır.
D) Ca(OH)2 Sönmüş kireç
E) HNO3 Kezzap
5. Deney yaparken cildimize asit temas ettiğinde,

2. Asit yağmurları aşağıdakilerden hangisine neden
I. bol su ile yıkamak,
olmaz?
II. yemek sodası (NaHCO3) ile pansuman yapmak,
A) Toprağın kimyasal yapısını bozar. III. limon suyu dökmek
B) Tarihi eser ve heykelleri aşındırır.
yukarıdakilerden hangileri yapmak uygundur?
C) Yağmur suyunun pH değerini artırır.
D) Ağaç ve bitkileri olumsuz yönde etkiler. A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
E) Suda yaşayan canlılara zarar verir.
6. Asit yağmurları oluşumunu azaltmak için,
I. Sanayi tesislerinin bacalarına filtre takılmalıdır.

3. I. Karbonhidrat II. Benzin ve mazotla çalışan araçlar yerine LPG ve
II. Protein elektrikle çalışan araçlar kullanılmalıdır.
III. Yağ III. Orman yangınlarını önleyici tedbirler alınarak yeşil
alanlar artırılmalıdır.
Yukarıdaki besin maddelerinden hangilerinin
vücudumuzdaki sindirimi asidik ortamda gerçekleşir? yukarıdaki tedbirlerden hangileri alınabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) I ve II E) II ve III D) I ve III E) I, II ve III
1.B 2.C 3.B 4.E 5.C 6.E
246
2.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım HAYATIMIZDA ASİTLER ve BAZLAR KAZANIM DAKLI SORULAR
7. Aşağıdaki güvenlik uyarı işaretlerinden hangisinin asit 10. Evsel temizlik ürünleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
ve bazların ambalaj etiketlerinde bulunması yanlıştır?
beklenmez?
A) Çamaşır suyu, etkin maddesi NaCIO olan kuvvetli bir
A) B) C) asidik çözeltidir.
B) Lavabo açıcı olarak NaOH, kireç çözücü olarak HCI
çözeltileri kullanılabilir.
C) Tuvalet taşlarındaki kirlilik HCI ve H2SO4 gibi asit
Aşındırıcı Çevreye Toksik kaynaklı ürünlerle giderilebilir.
zararlı (zehirli)
D) Lavabo açıcıların aşırı kullanılması, gider borularına
D) E) ve atık su tesisatlarına zarar verir.
E) Evlerde bulunan sirke ve limon tuzu karışımı kireç
çözücü olarak kullanılabilir.
Patlayıcı Tahriş edici
11. Aşağıdaki maddelerden hangisinin kullanım alanı

Madde Kullanım alanı

Lavabo açıcı olarak ve metal
A) Vücudumuzdaki pH seviyeleri bikarbonat (HCO–3) A) NaOH
işleme sanayisinde
iyonu kullanılarak kontrol edilir.
Nitratlı gübre ve patlayıcı
B) Lavabo açıcıların ana bileşeni olan NaOH’ın aşırı B) HNO3
yapımında
kullanımı gider borularına zarar verir. Deri sanayisinde ve harç
C) Ca(OH)2
C) Mide öz suyunun yapısında HCI asiti bulunur. yapımında
D) Çamaşır suyu ve tuz ruhu gibi evsel kimyasallar
D) H2CO3 Gazoz ve kolalı içecek üretiminde
yiyecek ve içeceklerden farklı yerlerde
bulundurulmalıdır. Kireç çözücü ve pas sökücü
E) KOH
E) Seramik, porselen veya metal yüzeyler tuz ruhu ile üretiminde
temizlenmelidir.
12. Asit ve bazlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi

9. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? yanlıştır?
A) Fosforik asit kolalı içeceklerin üretiminde kullanılır. A) Metal raflarda ve tavana yakın yerlerde
B) Nem çekme özelliğine sahip asit ve bazların cilt ile saklanmalıdır.
teması engellenmelidir. B) Depolanırken şişeleri etiketlenmelidir.
C) Fosil yakıt kullanımı asit yağmurlarının oluşumunu C) Temas halinde zehirli gaz oluşturabilecek
artırır. kimyasallardan uzak tutulmalıdır.
D) Kireç, deri endüstrisinde kullanılır. D) Aktif metallerden uzakta depolanmalıdır.
E) Evlerde kullanılan temizlik malzemelerinin sağlık E) Güneş ışığından uzak, serin, kuru ve havalandırması
açısından zararı yoktur. iyi olan ortamlarda depolanmalıdır.
7.D 8.E 9.E 10.A 11.E 12.A
247
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR TUZLAR
1. Tuzların genel özellikleri ile ilgili aşağıdakilerden 4. Kimyasal formülü CaCO3 olan tuz ile ilgili,
I. Sistematik adı kalsiyum karbonat, yaygın adı kireç
A) İyonik yapılı saf maddelerdir. taşıdır.
B) Erime ve kaynama noktaları düşüktür. II. Doğada kireç taşı, mermer veya tebeşir şeklinde
bulunur.
C) Sulu çözeltileri nötr, asidik yada bazik özellik
gösterebilir. III. Kağıt üretiminde ve suyun sertliğini gidermede
kullanılır.
D) Katı halde elektrik akımını iletmezler.
IV. Boya ve inşaat sektöründe dolgu malzemesi olarak
E) Suda az veya çok çözünerek iyonlarına ayrılırlar.
kullanılır.

olarak değerlendirildiğinde nasıl bir sonuç ortaya
çıkar?
A) D, D, D, D B) D, Y, D, Y C) Y, D, Y, D
2. D) D, D, Y, D E) Y, D, D, D
Yemek tuzu Çamaşır
sodası
Yaygın adı
5. Sodyum karbonat tuzu ile ilgili,

Yemek
Nişadır I. Formülü NaHCO3’tür.
sodası
II. Yaygın adı soda külüdür.
Yukarıdaki kavram haritasında bazı tuzların yaygın adı III. Kiri temizlerken sabun etkisi yapar.
verilmiştir.
IV. Cam üretiminde ana bileşenlerden biridir.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin yaygın adı
kavram haritasında yer almaz? ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) CaCO3 B) NH4CI C) NaHCO3 A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) Na2CO3 E) NaCI D) I, II ve IV E) II, III ve IV
6. I. Na2CO3
II. NaCI
3. Boya ve inşaat sektöründe dolgu maddesi olarak
III. NH4CI
kullanılan ve sönmemiş kirecin ana kaynağı olan tuzun
yaygın adı aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? Yukarıdaki tuzlardan hangilerinin oda koşullarındaki
sulu çözeltisinin pH değeri 7’den büyüktür?
A) Soda külü B) Yemek tuzu
C) Kireç taşı D) Nişadır A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) Kabartma tozu D) I ve II E) I ve III
1.B 2.A 3.C 4.D 5.E 6.A
248
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım TUZLAR KAZANIM DAKLI SORULAR
7. 10. Yemek tuzu (sofra tuzu) ile ilgili aşağıdakilerden

Tuz Yaygın adı
I NaHCO3 a Kireç taşı
A) Formülü NaCI’dir.
II CaCO3 b Nişadır
B) Beyaz renkli, kokusuz ve kristal yapılı iyonik bir
III NH4Cl c Yemek sodası bileşiktir.
C) Vücudumuz için önemli bir elektrolit kaynağıdır.
Yukarıda formülleri verilen tuzların yaygın adlarının D) Yanıcı ve tehlikelidir.
eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru E) Gıda endüstrisinde tat verici ve koruyucu olarak
verilmiştir? kullanılır.
A) B) C) D) E)
I a I c I b I c I b
II b II b II a II a II c
III c III a III c III b III a 11. Bir X tuzu ile ilgili aşağıdaki bilgi veriliyor.
“Suda sertlik yapan iyonları karbonatları halinde

çöktürerek ortamdan uzaklaşmasını sağlayan bazik bir
tuzdur. Bu nedenle çamaşır makinelerinde yumuşatıcı
olarak kullanılır.”
8. HNO3 + KOH ¾® X + H2O Buna göre, X tuzunun formülü aşağıdakilerden

hangisidir?
denkleştirilmiş tepkimesindeki X ile ilgili,
A) NaCI B) Na2CO3 C) NH4CI
I. Sistematik adı potasyum nitrattır.
II. Nötr tuzdur. D) CaCO3 E) NaHCO3
III. Sulu çözeltisi elektrik akımını iletir.

12.
D) II ve III E) I, II ve III Yaygın adı Sulu çözeltisi
nişadırdır. bazik özellik gösterir.
I II
NH4CI
9. Bir X tuzu ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.

Soğutma torbalarında Metallerin lehimlen-
• Halk arasında yemek sodası olarak bilinir. soğutucu olarak mesinde ve kuru pil
kullanılır. üretiminde kullanılır.
• Annelerimiz hamurları kabartmak için kullanır.
III IV
• Diş macunlarında ve yangın söndürücülerde
kullanılır. Yukarıdaki kavram haritasında NH4Cl tuzu ile ilgili bilgiler
verilmiştir.
Buna göre, X tuzunun formülü aşağıdakilerden
hangisidir? Buna göre, bu bilgilerden hangileri doğrudur?
A) CaCO3 B) NH4CI C) Na2CO3 A) I ve III B) II ve IV C) I ve IV
D) NaHCO3 E) AI2(SO4)3 D) I, II ve III E) II, III ve IV
7.D 8.E 9.D 10.D 11.B 12.C
249
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1 ASİTLER, BAZLAR ve TUZLAR
1. Aşağıda bazı indikatörlerin asidik veya bazik ortamda 4. Ambalaj etiketinde yandaki
aldıkları renkler verilmiştir. güvenlik sembolü bulunan asit ve
bazlar ................ etkiye sahip
İndikatör Asit Baz olduklarından bu maddelerin cilde,
deriye veya göze temas ettirilmeleri
Metil oranj Kırmızı Sarı
sakıncalıdır.
Bromtimol
Sarı Lacivert Yukarıdaki cümledeki boşluğa gelmesi gereken uygun
mavisi
ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Buna göre,
A) aşındırıcı B) patlayıcı C) zehirli
I. Metil oranj Galatasaraylı, bromtimol mavisi
Fenerbahçelidir. D) yanıcı E) yakıcı
II. Limon suyuna metil oranj damlatılırsa çözeltinin
rengi kırmızı olur.
III. Çamaşır suyuna bromtimol mavisi damlatılırsa
çözeltinin rengi sarı olur.
5. 0,4 mol H2SO4 içeren bir sulu çözeltiye kaç mol NaOH
katısı ilave edilirse tam nötrleşme gerçekleşir?
A) 0,2 B) 0,4 C) 0,6 D) 0,8 E) 1,0
2. Aşağıdaki maddelerden hangisi tuz değildir?
A) H2SO4 B) NaCI C) NH4CI
D) Na2CO3 E) KBr
6. Temizlik düşkünü Leyla’nın saçları uzun ve kısmen

dökülmektedir. Bundan dolayı yaşadığı evdeki lavabo ve
3. I. Gazoz II. Üzüm suyu banyoda dökülen saçlar birikip tıkanmalara neden
olmaktadır.
III. Kireç suyu IV. Sabunlu su
Buna göre Leyla, aşağıdaki maddelerden hangisini
Bir kişi yukarıdakilerden hangilerini içerse asidik bir sıcak su ile birlikte kullanırsa lavabo ve banyodaki
şey içmiş olur? tıkanmaları giderebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II A) NaOH B) NaCI C) C2H5OH
D) III ve IV E) II ve IV D) HCI E) CH3COOH
1.C 2.A 3.C 4.A 5.D 6.A
250
1
7. Asitlerin tadının ekşi, bazların tadının acı olduğunu 9. A B
bilen bir kişinin,
I. II. a c b
Yukarıdaki Venn şemasında,
Tuz ruhu A kümesi ¾® Asit

Diş macunu
B kümesi ¾® Baz
III. IV. olduğuna göre,
Özellik Yer aldığı bölge

+
Suda çözündüğünde H iyonu
I. a
verme
Sulu çözeltisinin ele kayganlık
II. b
Çamaşır suyu Sirke hissi vermesi
Sulu çözeltisinin elektrik akımı-
III. c
evinde bulunan yukarıdaki maddelerden hangilerinin nı iletmesi
tadına bakarak asit mi baz mı olduğunu anlamaya
çalışması sakıncalıdır? yukarıdaki özelliklerin Venn şemasında yer aldığı
bölgelerden hangileri doğru verilmiştir?
10.
Nötr bir tuzdur.
8. TV kanallarının gündüz kuşağındaki bir sağlık programına

konuk olan Oktay Hoca ile program spikeri arasında şöyle
bir konuşma geçiyor:
X
Spiker: Efendim bir izleyicimiz twit atmış. “Temizlik
yaparken tuz ruhu ile çamaşır suyunu karıştırmanın bir
sakıncası var mıdır?” diye soruyor. Kaya tuzunda katı
Kışın yollarda oluşan halde, denizlerde
Oktay Hoca: Olmaz olur mu efendim. Eğer bu maddeler buzları eritmede çözünmüş halde
karıştırılırsa aralarında kimyasal tepkime olur ve açığa kullanılır. bulunur.
çıkan gaz insanı zehirlemekle kalmayıp ölümüne bile
neden olabilir. Dikkatli olmak lazım. Yukarıdaki kavram haritasında tanıtılan X tuzunun
Buna göre, Oktay Hocanın bahsettiği zehirli gaz
aşağıdakilerden hangisidir? A) CaCO3 B) Na2CO3 C) NH4CI
A) CO B) CI2 C) H2S D) NH3 E) SO3 D) KNO3 E) NaCI
7.D 8.B 9.E 10.E
251
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. Levent evde demlediği çaydan üç bardak hazırlayarak 3. I. CaCO3 + ısı ¾® X + CO2

üzerlerine birkaç damla belirtilen çözeltilerden ilave ediyor.
II. X + H2O ¾® Y + ısı
Limon suyu Çamaşır suyu Tuzlu su Yukarıdaki tepkimeler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır?
A) X bazik oksittir.
B) II. tepkime kirecin söndürülmesi olayıdır.
C) Y inşaat malzemelerinde bağlayıcı olarak kullanılan
nem çekici bir maddedir.
D) I. tepkime endotermik, II. tepkime ekzotermiktir.
E) I. olay kimyasal, II. olay fiziksel değişimdir.
I II III
I. bardakta çayın rengi açılırken II. bardakta koyulaşıyor.

III. bardakta ise herhangi bir renk değişikliği gözlenmiyor.
Bu deneyden yola çıkan Levent’in,
I. Demlenmiş çayın rengi asidik, bazik ve nötr

ortamlarda farklı olur.
4. Zaç yağı ve sud kostik sulu çözeltilerinin tepkimesinden
II. Demlenmiş çay doğal bir indikatör olarak
oluşan tuzun formülü aşağıdakilerden hangisidir?
kullanılabilir.
III. Demlenmiş çay asidik ortamda daha lezzetli olur. A) Na2SO4 B) NaNO3 C) K2SO4
yukarıdaki sonuçlardan hangilerini çıkarması

D) CaSO4 E) KNO3
mantıklıdır?
5. Şermin çok çalışkan bir öğrencidir ve her gece sabaha

kadar ders çalışır. Bir gece uykusu gelir gibi olur ve kahve
yapmak için ısıtıcıya su koyarken rezistansın kireçlendiğini
2. Aşağıda mol sayıları verilen kuvvetli asit ve kuvvetli farkeder.
bazların sulu çözeltileri karıştırıldığında oluşan Buna göre, Şermin’in su ısıtıcısındaki kireçlenmeyi
çözeltilerden hangisinin özelliği yanlış verilmiştir? gidermek için,
Özellik I. tuz ruhu,

A) 0,2 mol HCI + 0,3 mol NaOH Bazik II. sud kostik,
III. sirke
B) 0,1 mol H2SO4 + 0,1 mol KOH Nötr
C) 0,5 mol HNO3 + 0,2 mol Ca(OH)2 Asidik maddelerinden hangilerini kullanması uygundur?
D) 0,2 mol HCI + 0,1 mol Ca(OH)2 Nötr A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
E) 0,2 mol H2SO4 + 0,3 mol NaOH Asidik

1.C 2.B 3.E 4.A 5.E
252
2
6. Günlük hayatta kullandığımız asit, baz ve tuzlar ile 9. Oda sıcaklığında bardaklarda bulunan limon sularının
ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? üzerine belirtilen sıvılardan bir miktar ekleniyor.
A) Paslanmış bir tencereyi temizlemek için çamaşır

suyu kullanılabilir.
B) Mide yanması sıkıntısı olan bir kişinin yemek Saf su Çamaşır suyu
sodasını su ile karıştırıp içmesinde sakınca yoktur.
C) Lavaboda tıkanma sorunu varsa sud kostik çözeltisi
® Limon ®
kullanılabilir. suyu
D) Yemek tuzu, gıdaların tatlandırılması ve 1 2
korunmasının yanında kışın yollarda oluşan buzları

eritmek için kullanılır.
E) Bulaşık deterjanları yüksek oranda klor ve fosfat A) 1. bardaktaki limon suyunun ekşiliği azalır.
içerdiğinden bulaşıkların iyi durulanmasına özen
B) Yeterince saf su eklenirse 1. bardaktaki limon
gösterilmelidir.
suyunun pH değeri 7’ye eşit olabilir.
C) 2. bardakta tepkime olur.
D) 2. bardaktaki çözeltinin pH değeri artar.
E) 1. bardaktaki limon suyunun elektrik iletkenliği azalır.
7. • Kireç taşı • Tebeşir • Mermer
Yukarıda doğada bulunan üç formu verilen tuzun

A) CaSO4 B) Na2CO3 C) CaCO3
D) NH4CI E) NaHCO3
10. Ca(OH)2 bazının 1 molü,
• X asidinin 1 molü ile

• Y asidinin 2 molü ile
tam nötrleşme tepkimesi vermektedir.
8. Asit ve bazların temizlik ürünlerinde kullanımına Buna göre, X ve Y asitleri aşağıdakilerden hangisi gibi
ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? olabilir?
Asit / Baz Kullanım alanı X Y
A) NaOH Lavabo açıcı A) HCl H2SO4
B) HCl Kireç çözücü B) HNO3 HBr
C) HNO3 Yağ çözücü C) H2SO4 H3PO4
D) KOH Arap sabunu D) H3PO4 HCl
E) H2SO4 Tuvalet temizleyici E) H2SO4 HNO3
6.A 7.C 8.C 9.B 10.E
253
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. Sülfürik asit (H2SO4) ve asetik asit (CH3COOH) sıvıları 3. Üniversal indikatör, tekli şeritler üzerine özel kağıtlardan
için, yapılmış, organik boyar maddelerle renklendirilmiş ve bu
renklerin karşılık geldiği pH değerlerini gösteren maddedir.
I. kuvvetli nem çekici olma,
pH
II. organik bileşik olma,
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
III. suda ekzotermik çözünme
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III Laboratuvarda çalışan Hüseyin, içeriğini bilmediği bir

çözeltinin içerisine üniversal indikatör daldırdığında
D) II ve III E) I, II ve III kağıdın renginin kırmızı olduğunu görüyor ve yukarıdaki
renk skalası ile karşılaştırıyor.
Buna göre, Hüseyin’in bu çözelti ile ilgili yaptığı

aşağıdaki değerlendirmelerden hangisi yanlıştır?
A) Tadı ekşidir.
B) Aşındırıcı ve tahriş edicidir.
C) Elektrik akımını iletir.
D) Deterjanlı su ya da amonyaklı su olabilir.
E) Mermer tezgahın üzerine dökülürse aşınma gözlenir.
2. Bal arısı iğnesinin ucunda ....I.... özellikte bir

sıvı olduğundan bal arısı sokmalarında acı
Bal arısı
hissini gidermek için amonyak kullanılabilir.
Eşek arısı iğnesinin ucunda ....II.... özellikte

bir sıvı olduğundan eşek arısı sokmalarında 4. Aşağıda formülü verilen tuzlardan hangisi ile ilgili
acı hissini gidermek için sirke kullanılabilir. verilen bilgi yanlıştır?
Eşek arısı
Yukarıdaki cümlelerdeki boşluklara gelmesi gereken

Tuz Bilgi
verilmiştir? Kuru pil ve yapay gübre üretiminde
A) NH4Cl
kullanılır.
I II En çok tercih edilen gübre olup

B) Na2CO3 güvenli patlayıcı yapımında
A) Asidik Bazik kullanılır.
Isıtıldığında CO2 açığa çıkardığı
B) Asidik Nötr C) NaHCO3
için kabartma tozu olarak kullanılır.
C) Nötr Bazik Deniz suyundan, kayaçlardan ve
D) NaCl
göl yataklarından elde edilir.
D) Bazik Asidik
Boya, yapıştırıcı ve çimento
E) Bazik Nötr E) CaCO3
yapımında kullanılır.
1.C 2.A 3.D 4.B
254
3
5. Aşağıda XO2 ve YO oksitlerinin suda çözünme 7. Aşağıdaki maddelerden hangisinin kullanım alanı
denklemleri verilmiştir. yanlış verilmiştir?
XO2 + H2O ¾® 2H+ + XO32–

Madde Kullanım alanı
YO + H2O ¾® Y2+ + 2OH– Patlayıcı madde ve nitratlı gübre
A) HNO3
üretiminde
Buna göre, bu oksitlerin türleri aşağıdakilerden
hangisinde doğru verilmiştir? Sabun, deterjan ve kağıt
B) NaOH
üretiminde
XO2 YO Evsel temizlik ürünlerinde ve

C) HCl içme sularının pH değerinin
A) Asidik Bazik düzenlenmesinde
İlaç ve endüstriyel malzeme
B) Bazik Nötr D) Ca(OH)2 üretiminde ve gıda sektöründe
katkı maddesi olarak
C) Asidik Nötr Petro – kimya sanayisinde, pil ve
E) H2SO4
akülerde elektrolit olarak
D) Bazik Asidik
E) Nötr Bazik
8. “Nitrik asit ile potasyum hidroksitin tepkimesi sonucu

oluşan tuz piyasada gübre olarak kullanılır.”
Yukarıdaki cümlede sözü edilen gübrenin formülü

A) NaNO3 B) K2SO4 C) KNO3
D) KCI E) Na2SO4
6.
HCI(suda) H2(g)
9. Ca(OH)2 (sönmüş kireç) ve NaOH (sud kostik) ile ilgili,
Şekildeki X metalinden yapılmış bilye HCI çözeltisine I. Ciltle temas ettiğinde deri hücrelerindeki suyu
atıldığında H2 gazı çıkışı gözleniyor. emerek deriyi tahriş eder.
Buna göre, X metali, II. Yağ ile tepkimeye girerek suda çözünür hale getirir.
III. Deri üzerindeki proteinlerle ve yağlarla etkileşerek
I. Ca II. Ag III. Zn tüy ve kılların dökülmesini kolaylaştırır.
yukarıdakilerden hangileri olabilir? yukarıdakilerden hangileri ikisi için de geçerlidir?
5.A 6.C 7.D 8.C 9.E
255
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. Bir kimya laboratuvarında asit ve bazlarla ilgili deney 3. Burçin laboratuvara giderek X ve Y indikatörleri ile ilgili şu
yapılırken üç öğrencide sıkıntı çıkmıştır. deneyleri yapıyor:
• HCI çözeltisine X indikatörü damlattığında çözeltinin

Öğrenci Sıkıntı rengi sarı, NaOH çözeltisine X indikatörü
damlattığında ise çözeltinin rengi mor oluyor.
Ellerine ve gözlerine asit çözeltisi
Fahrettin • Amonyak çözeltisine Y indikatörü damlattığında
bulaşmıştır.
çözeltinin rengi mor, sirkeye Y indikatörü
Merve Yanlışlıkla baz çözeltisi yutmuştur. damlattığında ise sirkenin rengi yeşil oluyor.
Buna göre, Burçin yaptığı bu deneylerden,

Tarkan Yanlışlıkla asit çözeltisi yutmuştur.
I. X indikatörü asidik ortamda sarı, bazik ortamda mor
rengini alır.
Buna göre, bu sıkıntıları gidermek için, II. Y indikatörü asidik ortamda mor, bazik ortamda
yeşil rengini alır.
I. Fahrettin: Asit çözeltisi bulaşan yeri bol su ile
yıkayıp sirke ile pansuman III. Her indikatörün asidik veya bazik ortamda aldığı
yapılmalıdır. renk farklıdır.
II. Merve: Limon suyundan sonra bir kaşık sıvı yukarıdaki sonuçlardan hangilerini çıkaramaz?
yağ içirilmelidir.
III. Tarkan: Ağzı bol su ile çalkalandıktan sonra A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
yumurta akı ile karıştırılmış süt
içirilmelidir. D) I ve III E) II ve III
yukarıdakilerden hangilerinin ilk müdahalede

yapılması uygun olur?
4. Mahmut laboratuvarda çalışma yaparken bakır (Cu)

metalinden yapılmış boş bir kap buluyor. Bu kabı
değerlendirmek için içine bir çözelti koyup saklamak
istiyor.
2. Aşağıdaki tepkimeler uygun koşullarda Buna göre, Mahmut bu kapta,
gerçekleştirildiğinde hangisinde açığa çıkan gaz
diğerlerinden farklıdır? I. HCI(suda),
II. NaOH(suda),
A) Ca + H2SO4 ¾®
III. HNO3(suda),
B) Mg + H3PO4 ¾®
çözeltilerinden hangilerini saklayabilir?
C) Na + HCI ¾®
D) Zn + NaOH ¾® A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
E) Cu + HNO3 ¾®
1.D 2.E 3.E 4.C
256
4
5. Şekildeki erlenmayerde bulunan X çözeltisi ve turnusol 7. 1 mol HCI içeren sulu çözeltiye bir miktar NaOH katısı
boyası içeren sıvının rengi mavidir. ilave edilip tamamen çözülüyor. Oluşan çözeltinin 25°C
deki pH değeri 10 olarak ölçülüyor.
Y(suda)
Buna göre,
I. İlave edilen NaOH 1 moldür.

II. Son çözeltide H+ iyonu bulunmaz.
III. Kısmi nötrleşme gerçekleşmiştir.
X(suda) + turnusol boyası yargılarından hangileri doğrudur?
Erlendeki sıvı üzerine bir miktar Y çözeltisi ilave
edildiğinde bir süre sonra çözeltinin rengi kırmızıya
dönüyor.
Buna göre, X ve Y çözeltileri,
X Y
I HCl NaOH
II KOH H2SO4
III HCOOH HNO3
8. Asit ya da baz oldukları bilinen X, Y ve Z bileşiklerinin sulu
çözeltilerinden,
• X ile Y karıştırıldığında KNO3 tuzu,

• Y ile Z karıştırıldığında ise K2SO4 tuzu
oluşmaktadır.
Buna göre, X, Y ve Z bileşiklerinin formülleri

6. NH3 + HCI ¾® X
denkleştirilmiş tepkimesinde oluşan X ile ilgili,
X Y Z
I. Formülü NH4CI’dir.
II. Sistematik adı nişadırdır. A) KOH HNO3 H2SO4
III. Gübre ve gıda endüstrisinde kullanılır.
B) HNO3 H2SO4 KOH
C) HNO3 KOH H2SO4
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) KOH H2SO4 HNO3
D) II ve III E) I, II ve III E) NH3 KOH H2SO4
5.B 6.C 7.B 8.C
257
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. 2. Büret
HCI(suda) H+ (suda) + CI–
(suda) KOH(suda)
Erlenmayer
H2SO4(suda)
Oda koşullarında erlenmayerde bulunan H2SO4

Güzin Öğretmen tahtaya HCI bileşiğinin suda çözünme
çözeltisine damla damla KOH çözeltisi ilave ediliyor.
denklemini yazarak öğrencilerden bu bileşiği
yorumlamalarını istiyor. Bu olayla ilgili,
Buna göre, I. Potasyum sülfat tuzu ve su oluşur.

II. Erlenmayerdeki çözeltinin pH değeri zamanla azalır.
Öğrenci Yaptığı yorum III. Erlenmayerdeki çözelti zamanla ısınır.
IV. Erlenmayerdeki çözeltide bulunan H+ iyonu sayısı
zamanla artar.
Nergis Suya H+ iyonu verdiğinden asittir.
olarak değerlendirildiğinde nasıl bir sonuç ortaya çıkar?
Kovalent bağlı olduğu için oluşan çözelti-
Aykut
nin tadı ekşidir.
A) D, Y, D, Y B) Y, Y, D, D C) D, D, Y, Y
Suda çözündüğünden dolayı elektrik akı-
Ezgi D) D, D, D, Y E) Y, D, Y, D
mını iletir.
hangi öğrencilerin yaptığı yorum doğrudur?
A) Nergis
B) Ezgi
C) Nergis ve Aykut
D) Ezgi ve Aykut
E) Nergis, Ezgi ve Aykut 3. X(k) + HNO3(suda) ¾® XNO3(suda) + 1/2H2(g)
Yukarıdaki denkleme göre 51 gram X metali yeterince

HNO3 içeren çözelti ile tepkimeye girdiğinde NK’da 6,72 L
hacim kaplayan H2 gazı oluşuyor.
Buna göre,
I. X yarı soy metal olabilir.

II. X’in atom kütlesi 85 g/mol dür.
III. Tepkimede 0,3 mol HNO3 harcanmıştır.
1.A 2.A 3.A
258
5
4. Aşağıda X, Y ve Z metallerinin belirtilen sulu çözeltilerle 6. I. Na II. Al III. Cu
tepkime verip (3) vermeme (7) durumları gösterilmiştir.
Metal HCl H2SO4 NaOH
X 7 3 7 HCI(suda) NaOH(suda)
HNO3(suda)
(derişik)
Y 3 3 3
Z 3 3 7 Yukarıdaki kaplarda bulunan çözeltilere belirtilen

metaller ilave edildiğinde oluşan tepkimeler sonucu
Buna göre, bu metaller aşağıdakilerden hangisi gibi
açığa çıkan gazlar aşağıdakilerden hangisinde doğru
olabilir?
verilmiştir?
X Y Z I II III
A) Cu Zn Al A) H2 O2 H2
B) H2 H2 NO
B) Na Mg Zn
C) Cl2 H2 NO2
C) Ag Al Na
D) Cl2 O2 NO
D) Cu Ca K
E) H2 H2 NO2
E) Al Zn Ag
7. Aşağıdaki gazlar belirtilen noktadan pH değerleri verilen

çözeltilerden geçiriliyor.
HCI
N2O
NH3
5. CaO + CO2 ¾® CaCO3

pH = 1 pH = 13
tepkimesindeki maddeler ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi yanlıştır? I II
A) CaO bazik oksittir. Buna göre, I. ve II. kapta hangi gazlar tutulur?
B) CO2 asidik oksittir. I II

C) CaCO3 doğada kireç taşı, tebeşir ya da mermer A) NH3 HCI
şeklinde bulunur.
B) NH3 N2O ve HCI
D) CaO’nun suda çözünme denklemi,
C) HCI NH3
CaO + H2O ¾® CaH2 + O2 şeklindedir.
D) N2O ve NH3 HCI
E) CO2’nin suda çözünme denklemi,
E) HCI ve N2O NH3
CO2 + H2O ¾® H+ + HCO–3 şeklindedir.
4.C 5.D 6.E 7.A
259
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1. 4. I. K2O + H2O ¾® 2KOH

Çözelti pH
II. SO3 + H2O ¾® H2SO4
X 1
tepkimeleri sonucu oluşan KOH ve H2SO4 ün tamamı,
Y 5
H2SO4 + 2KOH ¾® K2SO4 + 2H2O
Z 12
denklemine göre tepkimeye sokulduğunda 5,4 gram H2O
Yukarıda bazı sulu çözeltilerin 25°C deki pH değerleri oluştuğu gözleniyor.
verilmiştir.
Buna göre, I ve II nolu tepkimelerde harcanan K2O ve
Buna göre, X, Y ve Z çözeltileriyle ilgili SO3 oksitlerinin mol sayıları aşağıdakilerden
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? hangisinde doğru verilmiştir? (H2O: 18)
A) X ve Z karıştırılırsa tepkime olur. K2O SO3

B) X’in asidik karakteri Y’den büyüktür.
A) 0,15 0,15
C) Z’ye su ilave edilirse pH değeri azalır.
D) X’e Z ilave edilirse X’in bulunduğu kapta pH değeri B) 0,3 0,15
artar.
C) 0,15 0,3
E) Z’ye Y ilave edilirse Z’nin bulunduğu kapta H+ iyonu
sayısı azalır. D) 0,3 0,3
E) 0,6 0,3
2. Yoğunluğu 1,5 g/mL olan kütlece % 20’lik NaOH

çözeltisinden 400 mL alınıyor.
Bu çözeltiyi tam nötrleştirmek için kaç mol H2SO4

kullanmak gerekir? (NaOH: 40)
A) 1,0 B) 1,5 C) 2,0 D) 2,5 E) 3,0
5. Kuvvetli bir asit ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
• Güçlü bir yükseltgendir.

• Nitratlı gübre, patlayıcı ve plastik üretiminde
3. • CO + MgO ¾® CO2 + Mg kullanılır.
• 2Na + ZnO ¾® Na2O + Zn • Kireç çözücülerde, metallerin saflaştırılmasında ve
boya endüstrisinde kullanılır.
Yukarıdaki tepkimelerde aşağıdaki oksit türlerinden
hangisinin örneği bulunmaz? Buna göre, bu asit aşağıdakilerden hangisidir?
A) Asidik oksit B) Nötr oksit C) Peroksit A) HNO3 B) HCI C) H2SO4
D) Amfoter oksit E) Bazik oksit D) H3PO4 E) CH3COOH
1.E 2.B 3.C 4.A 5.A
260
6
6. 8. 25°C de eşit molde H2SO4 ve NaOH içeren iki ayrı sulu
çözelti tam verimle tepkimeye sokulduğunda 0,3 mol
Na2SO4 tuzu oluştuğu gözleniyor.
HCl(suda) NaOH(suda)
Buna göre, bu olayla ilgili,
I. 0,3 mol H2SO4 artar.

25°C de bulunan yukarıdaki sulu çözeltiler karıştırıldığında,
II. Tam nötrleşme gerçekleşir.
I. Tuz ve su oluşur. III. Son durumda oluşan çözeltiye 0,3 mol NaOH ilave
II. Oluşan çözeltinin pH değeri 7’ye eşittir. edilirse çözeltinin pH değeri 7 olur.
III. Oluşan çözelti elektriği iletir. yargılarından hangileri doğrudur?
yargılarından hangileri kesinlikle doğru olur?


7. Na(k) Mg(k)
9. Bir kuyumcu demir (Fe), bakır (Cu) ve altın (Au)

H2O(s) HCl(suda) metallerinin alaşımından oluşan bir kolyedeki altını
diğerlerinden ayırmak istiyor.
(1) (2) Bunun için bu kolyeyi,
Oda sıcaklığında bulunan yukarıdaki sıvılara belirtilen

metaller eklendiğinde iki kapta da NK’da eşit hacim
kaplayan gaz çıkışı gözleniyor.
derişik kral suyu
HCI(suda)
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin doğruluğu H2SO4(suda) (3HCI + HNO3)
kesin değildir?
I II III
A) İki kapta da H2 gazı açığa çıkar.
B) Tepkimelerde harcanan metallerin mol sayıları yukarıdaki çözeltilerden hangilerine ayrı ayrı atıp
arasındaki ilişki Na > Mg’dir. süzme işlemi uygularsa başarılı olur?
C) Son durumda 1. kaptaki çözelti baziktir.
D) Son durumda 2. kaptaki çözelti nötrdür.
E) Son durumda iki kaptaki çözelti de elektrolittir. D) I ve II E) II ve III
6.C 7.D 8.A 9.B
261
Orıjinal BY
® Sorular
MAD
E
1. Ortanca bitkisi asidik ortamda mavi, bazik ortamda ise 3.

pembe çiçek açar.
Eylül, babalar gününde babasına gümüş bir yüzük hediye

Asdk ortam Bazk ortam etmek istiyor. Bunun için kuyumcuya gidiyor ve 50 gramlık
bir yüzük beğenip alıyor. Eve geldiğinde içine bir kurt
Buna göre,
düşüyor ve acaba bu yüzüğün kütlece % kaçı saf
I. Ortanca bitkisi bulunan bir saksının toprağına gümüştür diye içinden geçiriyor. Bu durumu kuyumcuya
düzenli olarak portakal suyu ilave edilirse çiçeğinin ilettiğinde yüzükte saf gümüşün yanında bir miktar çinko
rengi mavi olur. metali bulunduğunu öğreniyor. Sonrasında dolaptan yeteri
II. Ortanca bitkisi bulunan bir saksının toprağına kadar HCI çözeltisi alıp yüzüğü içine atıyor.
düzenli olarak şekerli su ilave edilirse çiçeğinin
rengi pembe olur.
III. Kireçli topraklarda yetişen ortanca bitkisinin
çiçeğinin rengi mavi olur.
yargılarından hangilerinin doğru olması beklenir? HCI(suda)

Tepkime sonucu oluşan H2 gazının NK’da 4,48 L hacim
D) II ve III E) I, II ve III kapladığını belirliyor.
Buna göre, Eylül yaptığı hesaplamalar sonucunda

yüzüğün içinde kütlece % kaç oranında gümüş
olduğunu tespit eder? (Zn:65, Ag:108)
A) 42 B) 54 C) 74 D) 86 E) 92
2. “Kim milyoner olmak ister?” yarışmasına katılan Durmuş

aşağıdaki soruyu doğru cevaplarsa 15.000 TL’lik baraj
sorusunu geçmiş olacaktır.
Buna göre, Durmuş hangi seçeneği işaretleyip

“Son kararım” derse baraj sorusunu geçer?
Aşağıdaki metallerden hangisi ile yapılmış bir kapta 4. 1 mol Na ve 1 mol Zn metallerinden oluşan bir karışım
hem NaOH hem de HNO3 çözeltisi saklanabilir?
oda koşullarında yeterince saf su içeren bir kaba atılıp
yeterince beklenildiğinde kaç mol H2 gazı elde edilir?
A) Zn B) Cu C) Fe
(Zn oda koşullarında saf su ile tepkime vermez.)
D) Pb E) Au
A) 0,5 B) 1 C) 1,5 D) 2 E) 2,5
1.A 2.E 3.C 4.B
262
Ü
N
İ
KİMYA HER YERDE
T
E
YAYGIN GÜNLÜK HAYAT KİMYASALLARI
GIDALAR 09
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR YAYGIN GÜNLÜK HAYAT KİMYASALLARI
1. Aşağıdakilerden hangisi kişisel temizlik

4. C12H25 SO3– Na+
maddelerinden biri değildir?
I II
A) B) C)
Yukarıdaki molekül ile ilgili aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır?
Katı sabun Şampuan Çamaşır suyu A) Deterjan molekülüdür.

B) Kiri temizlerken I. kısım kir ile, II. kısım su ile etkileşir.
D) E) C) Sert sularda iyi temizleme yapabilir.
D) İnsan vücuduna zararlı etkileri vardır.
E) Doğada kolay parçalanan bir madde olduğundan
Sıvı sabun Diş macunu
kalıcı kirliliğe neden olmaz.
5.
2. 1 2
C17H35 – COO–Na+
Yukarıda formülü verilen molekül ile ilgili,

Katı sabun Sıvı sabun
I. Sert sabundur.
Katı ve sıvı sabunların özelliklerinin karşılaştırılması ile ilgili,
II. 1. kısım suda çözünmeyen hidrofob kısımdır.
III. 2. kısım molekülün kir ile etkileştiği kısımdır. I. Katı sabunlar daha hijyeniktir.
II. Sıvı sabunlar hassas ciltler için daha uygundur.
III. Katı sabunların eldesi daha kolay ve daha ucuzdur.
ifadelerinden hangileri yanlıştır?
3. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 6. COO–K+
A) Sert sabunlar, yumuşak sabunlara göre suda daha iyi

Yukarıdaki molekül ile ilgili,
çözünür.
B) Diş macunu, ağızdaki yiyecek kalıntılarının asidik I. Arap sabunu (yumuşak sabun)’dur.
özelliğini nötralize ettiği için diş çürümelerini engeller. II. Sert sularda etkin temizlik yapabilir.
C) Katı sabunlar, kullanıcılar arasında mikropların III. Sulu çözeltisi asidik özellik gösterir.
yayılmasına neden olabilir.
D) Sıvı sabunların pH değeri cilt yapısına uygundur.
E) Kimyasal maddeler yardımı ile maddenin özelliklerini A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
değiştirmeden mikroorganizmaların arındırılması
işlemine dezenfeksiyon denir. D) II ve III E) I, II ve III
1.C 2.C 3.A 4.E 5.A 6.A
264
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım YAYGIN GÜNLÜK HAYAT KİMYASALLARI KAZANIM DAKLI SORULAR
7. 10. X: C12H25 – OSO3Na

Fazla kullanılması saç
dökülmesine neden olabilir. Y: C17H35 – COOK
I
Yukarıda formülleri verilen X ve Y maddeleri ile ilgili
Kir, toz ve yağları saçlardan
arındırır. aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Şampuan II
Kullanılan katkı maddelerine

A) X sert sabundur.
göre saçı onarma ve hızlı B) Y yumuşak sabundur.
uzatma gibi özelliklere
C) X’in çevreye verdiği zarar Y’den fazladır.
sahip olabilir.
III
D) X elde edilirken petrol türevleri kullanılır.
Yukarıdaki kavram haritasında şampuan ile ilgili E) Y, sert sularda Ca2+ ve Mg2+ iyonları ile çökelek
verilenlerden hangileri doğrudur? oluşturduğu için temizleme özelliği azalır.
11. Aşağıda formülü verilen maddelerden hangisi temizlik

ya da hijyen amaçlı kullanılmaz?
8. I. Hidrofil ve hidrofob grup içerme
A) C17H35COOK B) NaCIO
II. Yüzey aktif madde olma
III. Sert ve soğuk sularda etkili temizlik yapabilme C) C12H25 – OSO3Na D) Ca(OCI)2
Yukarıdaki özelliklerden hangileri sabun ve deterjanlar E) C6H12O6

için ortaktır?
12. Sabun molekülünün kiri yüzeyden uzaklaştırması ile ilgili

görsel aşağıda verilmiştir.
H2O H2O H2O
H2O H2O H2O
H2 O H2 O HO H2O
H2O H2O 2 H2O H2O
9. Hijyen amacıyla kullanılan temizlik maddeleri ile ilgili H O HO H O
H2O 2 H2O 2 H O H O 2
2 2 H2O
H2O H2O
aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? H2O H2O
H2O
H2O H2O
Kir H2O H2O
Yüzey Yüzey Yüzey

A) Mikroplardan tamamen arındırmak için kullanılan
temizlik maddeleridir. Buna göre, sabun molekülü ile ilgili aşağıdakilerden
B) Çamaşır suyu ve kireç kaymağı örnek olarak hangisi yanlıştır?
verilebilir.
A) İki kısımdan oluşur.
C) Çamaşır suyu etki ettiği maddenin rengini açar ve
maddeyi ağartır. B) Kir ile etkileşen kısmı hidrofobtur.
D) Kireç kaymağı, sönmüş kireç süspansiyonundan klor C) Su ile etkileşen kısmı apolardır.
gazı geçirilerek elde edilir. D) Kir ile etkileşen kısmı kuyruktur.
E) Kireç kaymağının formülü Ca(OH)2 dir. E) Su ile etkileşen kısmı baştır.
7.E 8.D 9.E 10.A 11.E 12.C
265
2.
TEST
1. Aşağıdaki maddelerden hangisi polimer değildir? 4. Polimerler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) B) C) A) Çok sayıda küçük molekülün uzun bir zincir şeklinde

birleşmesiyle oluşan moleküllerdir.
B) Doğaya bırakıldıklarında uzun yıllar bozunmadan
kalabilirler.
Araba lastiği Porselen Kontakt lens C) Sadece aynı tür monomerlerin polimerleşmesinden
oluşurlar.
D) E) D) Hafif, ucuz, dayanıklı ve kolay işlenebilir maddelerdir.

E) Kullanım dışı polimerlerin geri dönüşümünün
sağlanması günümüzde önem kazanan bir durumdur.
Naylon poşet Teflon tava
5. H H H H
n C C C C
H Cl H CI n
2. (I) (II)
I CH2 = CH2 a monomer

II – CH2 – CH2 – b mer
A) Polimerleşme tepkimesidir.
III ( CH2 – CH2 )n c polimer
B) I nolu madde monomerdir.
Yukarıdakilerin eşleştirilmesi aşağıdakilerden C) II nolu madde polimerdir.

hangisinde doğru verilmiştir? D) II nolu madde PVC’dir.
E) Oluşan ürün yapışmaz tava ve tencere yapımında
A) B) C) D) E) kullanılır.
I a I b I c I a I c
II b II a II a II c II b
III c III c III b III b III a
6. Aşağıdakilerden hangisi polimerlerin olumlu özellikleri

arasında gösterilemez?
3. Aşağıdakilerden hangisi doğal polimerlere örnek A) Esnek, hafif ve dayanıklı olmaları

verilebilir? B) Isı ve elektriksel yalıtkan özellik göstermeleri
C) Üretim maliyetlerinin düşük olması
A) PE B) Kevlar C) Selüloz
D) Uzun yıllar doğada bozunmadan kalabilmeleri
D) Naylon E) PVC E) Bazılarının geri dönüşüme elverişli olması
1.B 2.A 3.C 4.C 5.E 6.D
266
2.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
7. Bir polimer ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor. 10.
• İki ayrı monomerden elde edilir.

• Su ve meşrubat şişesi, kavanoz, film ve ambalaj
yapımında kullanılır.
Buna göre, bu polimer aşağıdakilerden hangisidir?
A) PET B) TEFLON C) PS Etilen

glikol Polipropilen Plastikleştirici Polistiren Bisfenol-A
D) PVC E) PE
tanesi oyuncak yapımında kullanılan zararsız
maddeler arasındadır?
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4
8. H H Yandaki polimer gösteriminde X
C C yerine geldiğinde adı yanlış verilen
H X n seçenek hangisidir?
X Adı
A) H Polietilen (PE)
B) Cl Polivinil klorür (PVC)
C) F PTFE (Teflon) 11. • Ham madde ihtiyacı azalır.

• Çevre kirliliği azalır.
D) Polistiren (PS)
• Yeni iş olanakları sağlar.
E) CH3 Polipropilen (PP) • Enerji tasarrufu sağlanır.

• Doğal kaynakların verimli kullanılmasını sağlar.
Yukarıdakilerden kaç tanesi geri dönüşümün ülke

ekonomisine ve çevreye katkıları arasındadır?
9. Aşağıdaki polimerlerden hangisinin kullanım alanı A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

Polimer Kullanım Alanı

Ayakkabı, sağlık malzemeleri,
A) Kauçuk
telefon kablosu
Naylon poşet, oyuncak, boru,
B) Polietilen (PE)
çanta
Yapışmaz tava ve tencere,
C) Teflon
uçak ve otomobil endüstrisi 12. Aşağıdakilerden hangisi geri dönüşüme uygun
Kapı, pencere, çatı ve yer değildir?
D) Polivinil klorür (PVC)
kaplaması, su borusu
A) Seramik B) Metal C) Cam
Kurşun geçirmez giysi, zırhlı
E) Polistiren (PS)
araç gövdesi, gemi halatı
D) Polimer E) Kağıt
7.A 8.C 9.E 10.A 11.E 12.A
267
3.
TEST
1. 4. Kozmetik ürünler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi

I. II. yanlıştır?
A) İnsan vücudunun bakımı, temizlenmesi ve daha

güzel görünmesi için kullanılan ürünlerdir.
Parfüm Saç boyası
B) Organik ve anorganik çözücüler içerebilirler.
C) İnsan sağlığına zararlı kimyasal madde içermezler.
III. IV.
D) Koruyucular, emülgatörler ve antioksidanlar kozmetik
ürünlerde bulunan katkı maddeleri arasındadır.
E) Vücutta alerjiye ve döküntüye neden olabilirler.
Jole Kalıcı dövme boyası
Yukarıdakilerden hangileri kişisel bakım ve estetik

amacıyla kullanılan maddeler arasındadır?
A) I ve III B) II ve IV C) I, III ve IV
D) I, II ve III E) I, II, III ve IV

5. Parfüm ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Hoş koku yayan kimyasal karışımlardır.

B) Genellikle benzaldehit, benzil alkol ve etanol gibi
2. Aşağıdakilerden hangisi kozmetiklerin yapısında kimyasal maddeler içerirler.
bulunan zararlı kimyasallardan biri değildir? C) Alırken uluslararası güvenirliği olan firmaların
parfümleri tercih edilmeli, taklit ve ucuz parfümlerden
A) Feldspat B) Paraben kaçınılmalıdır.
C) Ağır metal D) Koku maddeleri D) Dikkatli kullanılmazsa öksürük, astım ve alerji gibi
rahatsızlıklara neden olabilir.
E) Ftalatlar
E) Daha iyi sonuç almak için direkt olarak cilde
uygulanmalıdır.
3. Saç kozmetikleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi

yanlıştır?
A) Saç boyası, saç rengini değiştirmek için kullanılan,

çeşitli pigmentler ve kimyasal maddeler içeren
kozmetik bir malzemedir.
6. Kalıcı dövme boyasının zararları ile ilgili,
B) Saç jölesi, saça şekil vermek amacıyla kullanılan,
ana bileşenleri mum ve vazelin olan kozmetik bir I. Alerjik reaksiyonlara neden olurlar.
malzemedir. II. İçerdiği renk verici pigmentler sağlığa son derece
C) Kına bitkisel bir saç boyasıdır. zararlı ve kanserojendir.
D) Saç boyalarının düzenli kullanılması, saçı besleyerek III. Cilt kanserine yakalanma riski yüksektir.
daha sağlıklı olmasını sağlar.
E) Saç jölesinin gereğinden fazla kullanılması, saç
derisinde döküntü ve yara oluşumunun yanında saç
dökülmesine neden olur.
1.E 2.A 3.D 4.C 5.E 6.E
268
3.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
7. Hastalığın tanısı, tedavisi 10. • Doğru dozda alınmasını sağlamak

veya önlenmesi için vücuda En etkili ve hızlı emilim hap • Vücut dokuları içinde istenilen bölgeye yerleştirmek
alınan veya uygulanan formundaki ilaçlarda olur. • Etken maddeleri, mide suyu gibi asidik vücut
kimyasal maddedir.
sıvılarından korumak
I II
• Vücutta dağılım ve emilimini kontrol etmek
İlaç • İstenilen şekilde çözünmesini sağlamak
Yukarıdakilerden kaç tanesi ilaçların farklı formlarda

kullanılmasının nedenleri arasındadır?
Etken madde ve taşıyıcı
kısım olmak üzere iki
Vücuda yalnızca ağız
yolu ile alınır.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
bölümden oluşur.
III IV
Yukarıdaki kavram haritasında ilaç ile ilgili

verilenlerden hangileri doğrudur?
11.
İlaç Bilgi
A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve III
Konsantre çözeltiler halinde hazırlanan
D) III ve IV E) I, II ve III I. Şurup ve ağız yoluyla vücuda alınan sıvı ilaç
formudur.
Enjektör yardımıyla kas içine, damara,
deri veya deri altına uygulanan ve diğer
II. İğne
ilaç formlarından daha hızlı etki gösteren
8.
İLAÇ steril çözeltilerdir.
Cilt ve mukoza yoluyla vücuda alınan,
III. Merhem etken maddenin dağıtıcı bir faz içinde
bulunduğu ilaç formudur.
Yukarıdaki ilaçlar ile ilgili verilen bilgilerden hangileri

doğrudur?
I. Hap II. Şurup III. İğne IV. Merhem

Yukarıdaki ilaçlardan hangileri sıvı formdadır?

9. Hap formundaki ilaçlar ile ilgili aşağıdakilerden
A) Gereksiz veya reçetesiz ilaç alınmamalıdır.
B) Hasta, tedaviyi belirtilen süreden önce veya sonra
A) Sert ve sıkıştırılmış ilaçtır. sonlandırmamalıdır.
B) Cilde dışarıdan sürülerek kullanılır ve emilim yoluyla C) Doktor tarafından belirtilen dozajın altına veya üstüne
vücuda alınır. çıkılmamalıdır.
C) Bir veya daha fazla dozda etken madde içerebilir. D) İlaçların yanlış veya gereksiz kullanımı, insan
sağlığına, ülke ekonomisine ve çevreye zarar verir.
D) Bileşenlerinin tadını gizlemek veya kolay yutulmasını
sağlamak için kaplama veya kapsül uygulanabilir. E) İlaç, doktorun veya eczacının önerisi dışında farklı bir
yolla kullanılabilir.
E) Kolay tanınmaları için farklı renk ve şekillerde üretilebilir.
7.C 8.D 9.B 10.E 11.E 12.E
269
Konu Anlatımı
1.
TEST Video
KAZANIM DAKLI SORULAR GIDALAR
1. 4. Aşağıdakilerden hangisi hazır gıda katkı maddelerinin

Hazır Gıda
kullanım amaçlarından biri değildir?
A) Gıdanın dayanıklılığını ve raf ömrünü azaltmak

B) Gıdanın görünüşünü, lezzetini ve yapısını iyileştirmek
C) Gıdalardaki bozulma ve mikrobiyal gelişmeleri
önlemek
I. Şeftali II. Sucuk III. Konserve IV. Margarin D) Gıdanın besleyici değerini korumak
E) Gıdanın bileşenlerine ayrılmasını engellemek
Yukarıdaki kavram haritasında verilenlerden hangileri
hazır gıda örneğidir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) III ve IV
D) I ve II E) II, III ve IV
5. Hazır gıdalar ile ilgili aşağıdakilerden hangisi

yanlıştır?
A) Bireylerin ev dışında geçirdiği zaman ve iş yerindeki

çalışma süresi arttıkça hazır gıda tüketimi artar.
2. Hazır gıdalar ile ilgili,
B) Sürekli hazır gıda kullanımı; aşırı kilo alma ve
I. Tüketilmesi kolay, raf ömrü uzun ve içerisinde çeşitli sindirim sistemi problemlerine neden olabilir.
katkı maddeleri bulunan besin ürünleridir. C) Raf ömrünü aşan hazır gıdaların paketi açılarak
II. Ketçap, hamburger ve pastörize süt örnek olarak gerekli düzenlemeler yapıldıktan sonra tüketilmesi
verilebilir. gerekir.
III. Bozulma süreleri; sıcaklığa, basınca, gıdanın D) Hazır gıdalarda, bilimsel araştırmalarla saptanan ve
cinsine ve gıdanın hava ile temas edip etmemesine yasal izni bulunan katkı maddeleri kullanılmalıdır.
bağlıdır. E) Hazır gıdalar, doğal gıdaların bir takım fiziksel ve
ifadelerinden hangileri doğrudur? kimyasal işlemlerden geçirilmesi ile elde edilir.
6. I. Ucuz ve kolay ulaşılabilir olması

II. Sağlıklı olması
III. Uzun süre saklanabilmesi
3. Aşağıdakilerden hangisi gıda katkı maddelerinden biri
değildir? Yukarıdakilerden hangileri hazır gıdaların doğal
gıdalara göre avantajları arasındadır?
A) Koruyucular B) Renklendiriciler
C) Ağartıcılar D) Emülgatörler
E) Tatlandırıcılar D) II ve III E) I, II ve III
1.E 2.E 3.C 4.A 5.C 6.C
270
1.
TEST
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım GIDALAR KAZANIM DAKLI SORULAR
7. Aşağıdakilerden hangisi insanları hazır gıda 10. Pastörizasyon ve UHT işlemi ile ilgili;
tüketmeye yönlendiren faktörlerden değildir?
I. Genellikle süt ve süt ürünlerinin raf ömrünü
A) Hızla artan nüfus ve yaşam koşulları uzatmak ve hastalık yapıcı mikroorganizmalardan
arındırmak için uygulanan işlemlerdir.
B) Pratik, ucuz ve kolay ulaşılabilir olması
II. Pastörizasyonda ısıya dayanıklı bazı bakteriler yok
C) Yoğun iş temposu ve seyahatler
olmazken UHT işleminde tamamı yok olur.
D) Evde yemek yapacak birisinin olması
III. UHT işlemi uygulanmış sütlerin raf ömrü pastörize
E) Hazırlamak için zahmet gerektirmemesi edilmiş sütlerden daha kısadır.
8. Gıda katkı maddelerinden biri olan “koruyucular” ile
A) Gıdaların mikroorganizmalar tarafından bozulmasını

önlemek için kullanılır. 11. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
B) Gıdaların raf ömrünü uzatır.
A) Son tüketim tarihi geçmiş gıdalar kesinlikle
C) Gıdaya homojen bir görünüm kazandırır. kullanılmamalıdır.
D) Koruyucu madde olarak kullanılan benzoik asit, nitrit, B) Hazır gıda alırken ambalajının sağlam olup olmadığı
nitrat gibi kimyasallar kanserojen etkiye sahiptir. kontrol edilmelidir.
E) Gıdanın doğal rengini ve aromasını korur. C) Kaynağından elde edildiği gibi kullanılan, herhangi bir
işlemden geçmemiş gıda maddelerine hazır gıda denir.
D) Aspartam ve sakarin gibi yapay tatlandırıcıların aşırı
kullanımı hastalıklara yol açabilir.
E) Koruyucu olarak kullanılan SO2, ciddi alerjik
reaksiyonlara ve astım ataklarına neden olur.
9. Aşağıdaki gıda katkı maddeleri için verilen kullanım
amaçlarından hangisi yanlıştır?
Gıda Katkı
Maddesi Kullanım Amacı 12.
Hazır Gıda Etiketi
Oksitlenmeyi engelleyerek
A) Antioksidanlar
bozulmasını önler.
Gıdanın görünümünü daha çekici Üretim ve İçerdiği
B) Renklendiriciler Üretici
hale getirmek için kullanılır. son kullanma besin
firmanın adı
Besinlerin asitliğini veya bazlığını tarihleri değerleri
C) Emülgatörler istenilen düzeyde tutmak için
kullanılır. Üretildiği Saklanma
Gıdanın lezzetini ve aromasını yer koşulları
D) Tatlandırıcılar daha çekici hale getirmek için
kullanılır.
Ayrışmaya eğilimli maddelerin
tanesi hazır gıda etiketlerinde bulunmalıdır?
E) Stabilizatör ayrışmasını engelleyerek istenilen
kıvamda kalmasını sağlar.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
7.D 8.C 9.C 10.C 11.C 12.E
271
2.
TEST
KAZANIM DAKLI SORULAR GIDALAR
1. Yağlarla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 4. Yenilebilir yağlar ile ilgili,
A) Yağ asitlerinin gliserinle oluşturduğu esterlerdir. I. Kızartmalık için kullanılacak bir yağın tutuşma
sıcaklığının yüksek olması gerekir.
B) Saf haldeyken renksiz, kokusuz ve tatsızdır.
II. Yapılan tıbbi çalışmalar trans yağ içeren sıvı
C) Anorganik maddelerdir.
yağların daha sağlıklı olduğunu göstermiştir.
D) Aşırı tüketimi sağlık için zararlıdır.
III. Riviera yağlar; rafine yağın hafifliği ile sızma yağın
E) Bitkisel veya hayvansal kaynaklardan elde edilebilir.
koku ve tadını bir arada sunan yağlardır.
IV. Ham yağa uygulanan rafinasyon işlemi ile yağdaki
mumsu yapılar uzaklaştırılır ve yüksek asit oranı
düşürülür.
yukarıda verilenler sırası ile doğru (D) ve yanlış (Y)

olarak değerlendirildiğinde nasıl bir sonuç ortaya
çıkar?
2. Çeşitli bitkisel ve hayvansal yağların hidrojenle

A) D, D, D, D B) D, Y, D, D
doyurulması ile elde edilen katı yağ türü
aşağıdakilerden hangisidir? C) D, Y, D, Y D) Y, D, D, D
E) Y, D, Y, Y
A) B) C)
Ayçiçek yağı Margarin

Tereyağı
D) E)
Zeytinyağı Mısır özü yağı 5. • Doğrudan yemeye uygun olmayan yağlar kimyasal
işlemlerden geçirilerek asitlik derecesinin
düşürülmesi ile ……I…… yağ elde edilir.
• Donmuş yağ asitlerinin süzülerek yağdan
uzaklaştırılması sonucunda elde edilen bulanıklığı
giderilmiş yağa .….II…… yağ denir.
Yukarıdaki cümlelerdeki boşluklara gelmesi gereken

verilmiştir?
3. Aynı yağın defalarca kullanılması,
I II
I. kanserojen madde oluşmasına,
II. zararlı yan ürünlerin oluşmasına, A) Rafine Vinterize
III. bağışıklık sisteminin zarar görmesine B) Riviera Sızma
yukarıdakilerden hangilerine neden olur? C) Rafine Sızma
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) Sızma Vinterize
E) Riviera Rafine
1.C 2.C 3.E 4.B 5.A
272
TEST
2.
Önce Konuyu
Tanımak
Lazım GIDALAR KAZANIM DAKLI SORULAR
6. Zeytinyağı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 9. Aşağıdaki yenilebilir yağ türleri ile ilgili verilen
bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Zeytin ağacının meyvesinden elde edilen sıvı yağ
türüdür.
Yağ Türü Bilgi
B) Saf zeytinyağı en yoğun yağdır.
Hayvansal kaynaklı yağ olup
C) Güçlü aromaya sahiptir. A) Tereyağı
ağızda eriyen bir dokusu vardır.
D) Doymuş yağ oranı yüksektir. Sızma, rafine ve riviera olmak
B) Zeytinyağı
E) Yüksek oranda E vitamini içerdiğinden dolayı güçlü üzere üç çeşittir.
bir antioksidandır. Tutuşma sıcaklığı 225°C
C) Ayçiçek yağı olduğundan kızartmalar için
uygundur.
Tutuşma sıcaklığı düşük
D) Mısır özü yağı olduğundan kızartmalar için uygun
değildir.
Doymamış yağ oranı ve maliyeti
E) Fındık yağı
yüksek bir yağdır.
7. I. Katı yağ olma

II. Sıvı yağların hidrojenlenmesinden elde edilme
III. Hayvansal kaynaklı olma
IV. Amorf katı olma
Yukarıdaki özelliklerden hangileri margarin için doğru,

tereyağı için yanlıştır?
10. Yağlar üretim şekline göre sızma, riviera, rafine ve
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II vinterize olarak adlandırılır.
Buna göre, bu kavramlar ile ilgili,

D) III ve IV E) I ve IV
Kavram Bilgi
Yağın yapısını değiştirmeden
I. Sızma yağ mekanik yöntemler ve ısı uygulaması
ile elde edilen yağlardır.
Yağın yapısını değiştirmeden
ağartma, koku, asitlik ve reçine
II. Rafine yağ
giderme gibi işlemlere tabi tutulması
8. Yağlı bitkisel tohumlardan yağ elde edilmesi ile elde edilen yağlardır.
sırasında, Rafine yağa belirli oranlarda sızma
III. Riviera yağ yağ karıştırılması ile elde edilen
I. temizleme, yağlardır.
II. nemlendirme, Donmuş yağ asitlerinin süzülerek
III. presleme, IV. Vinterize yağ yağdan uzaklaştırılması sonucunda
IV. özütleme elde edilen yağlardır.
yukarıdaki işlemler hangi sıra ile uygulanmalıdır? yukarıda verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
A) I, II, III, IV B) II, III, I, IV C) IV, I, II, III A) I ve III B) II ve IV C) I, II ve III
D) I, III, IV, II E) II, I, IV, III D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
6.D 7.A 8.A 9.D 10.E
273
Orta
rta Ort
a-
-O
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
1 KİMYA HER YERDE
1. Kişisel temizlik ile ilgili aşağıdakilerden hangisi 4. Yağ + KOH ¾® X + Gliserin

yanlıştır?
Yukarıdaki tepkime sonucu oluşan X maddesi ile ilgili
A) Vücudun temizlenmesi ve bakımı anlamına gelir.
B) Katı ve sıvı sabunlar, şampuan ve diş macunu kişisel A) Deterjandır.
temizlik maddeleri arasındadır.
B) Hidrofil ve hidrofob grup içerir.
C) Kişisel temizlikte kullanılan maddeler asidik
C) Doğada kolayca parçalanır.
karakterlidir.
D) Yüzey aktif maddedir.
D) Kişisel temizlikte kullanılan maddelerin faydaları
yanında zararları da vardır. E) İnsan vücuduna zarar verecek etkisi yoktur.
E) Kişisel temizlik; el ve ayak temizliği, diş temizliği, saç

temizliği ve vücut temizliği olarak sınıflandırılır.
5. Aşağıdaki kozmetik ürünlerinden hangisini kullanan

birisinin amacı vücudunun o bölgesini temizlemektir?
A) Parfüm B) Saç boyası

2. Aşağıdaki deyimlerin hangisinde halk arasında alınan
tüm katı ilaçlar için kullanılan bir sözcük C) Şampuan D) Saç jolesi
bulunmaktadır? E) Kalıcı dövme boyası
A) Ödü patlamak
B) Gözden düşmek
C) Çam devirmek
D) Hapı yutmak
E) Damarına basmak
6.
Kozmetik Malzeme
3. Sabun ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Şampuan Çamaşır Parfüm Saç jölesi

Nemlendirici
A) Bitkisel ve hayvansal yağlardan elde edilir. suyu
B) Organik bileşiktir.
C) Sert ve soğuk sularda etkili değildir. Yukarıdaki kavram haritasında verilenlerden kaç
tanesi kozmetik malzemedir?
D) Cilde deterjandan daha fazla zarar verir.
E) Ucuz olmalarının yanında kalıcı kirliliğe neden olmaz. A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
1.C 2.D 3.D 4.A 5.C 6.D
274
1
7. İlaç ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 10. Aşağıdakilerden hangisinin mutfakta yemeklik yağ
olarak kullanılması sakıncalıdır?
A) Doktor tavsiyesi olmadan ilaç kullanılmamalıdır.
B) Kullanılmayan ilaçlar doğrudan çöpe atılmalıdır. A) Tereyağı B) Zeytinyağı
C) Son kullanma tarihi geçmiş ilaçlar kullanılmamalıdır. C) Ayçiçek yağı D) Gres yağı
D) Ambalajı açılmış ya da yırtılmış ilaçlar satın E) Mısır özü yağı
alınmamalıdır.
E) İlaçlar çocukların ulaşamayacakları yerlerde
muhafaza edilmelidir.
11. Aşağıdaki besin maddelerinden hangisi hazır gıda

sınıfında yer almaz?
A) Domates B) Bisküvi C) Ketçap
D) Dondurma E) Çikolata
8. I. CH2 = CH2
II. CH3 – CH3
III. CH2 = CHCI
Yukarıdaki moleküllerden hangileri bir polimerin

monomeri olabilir?
12. I. Gıdanın besleyici değerini azaltmak
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III II. Gıdayı renklendirmek ve tatlandırmak
D) I ve II E) I ve III III. Gıda çeşitliliği sağlamak
Yukarıdakilerden hangileri hazır gıda katkı

maddelerinin kullanım amaçları arasındadır?
9. Aşağıdaki maddelerden hangisi polimer malzemeden

üretilmez?
A) Ameliyat eldiveni 13. Aşağıdakilerden hangisi sıvı yağ sınıfında değildir?

B) Plastik bardak
C) Cam şişe A) Zeytinyağı B) Ayçiçek yağı
D) Su borusu C) Mısır özü yağı D) Margarin

E) Naylon poşet E) Fındık yağı
7.B 8.E 9.C 10.D 11.A 12.D 13.D
275
Orta
rta Ort
-O a-
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
2 KİMYA HER YERDE
1. Sabun veya deterjan için çizilen aşağıdaki şematik 3. F F F F

gösterimdeki I. ve II. kısım ile ilgili,
n C C C C
F F F F n
Monomer Polimer
I. kısım II. kısım Yukarıdaki tepkime sonucu oluşan polimer ile ilgili,
aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? I. Adı politetrafloretilen (teflon)’dur.

II. Farklı tür monomerlerin tekrarından oluşur.
I II III. Kapı, pencere, su borusu ve tıbbi malzeme
A) Hidrofob Hidrofil yapımında kullanılır.
B) Suda çözünmez Suda çözünür yargılarından hangileri doğrudur?
C) Kuyruk Baş A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

D) Su ile etkileşir Kir ile etkileşir
E) Apolar Polar
4. Aşağıdakilerden hangisi polimerlerin olumsuz

özelliklerinden biri değildir?
A) Kimyasal maddelere karşı dirençli olma

B) Güneş ışığı ve ısı etkisiyle zamanla bozunma
C) Çevre kirliliğine neden olma
D) Üretiminde kullanılan fosil yakıtların yenilenemez
kaynak olması
E) İmha etmek için yakıldıklarında zehirli dumanlar
oluşması
2. Aşağıda formülü verilen maddelerden hangisinin

yaygın adı yanlış verilmiştir?
5. Çamaşır suyu ile ilgili,
Formül Yaygın adı I. Kalsiyum hipokloritin sulu çözeltisidir.

A) NaCIO Çamaşır suyu II. Mikrop öldürücü ve ağartma işlemleri için kullanılır.
III. Yüzme havuzlarının dezenfeksiyonunda ve
B) Ca(OCI)2 Kireç kaymağı
mikropların şebeke sularından bertaraf edilmesinde
C) C12H25 – OSO3Na Sert sabun kullanılır.
D) C12H25 SO3Na Deterjan ifadelerinden hangileri doğrudur?
E) C17H35COOK Yumuşak sabun A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
1.D 2.C 3.A 4.A 5.D
276
2
6. X ve Y ilaçları ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor. 9. Ailesinin beslenme sağlığına dikkat eden bir annenin,
X: Katı formda olup ağız yoluyla vücuda alınan ve etkin I. Yoğurdu marketten almak yerine evde kendisi
maddenin vücutta çözünebilen bir kap içerisine yapması
doldurulmasıyla hazırlanan bir ilaçtır. II. Sebzelerden yemek yapmak yerine konserve
Y: Sıvı formda olup doğrudan damara ya da kas arasına gıdalar kullanması
verilen ve vücuda etki süresi çok kısa olan bir ilaçtır. III. Yemeklerde hazır salça yerine ev yapımı salça
kullanması
Buna göre, X ve Y ilaçları aşağıdakilerden hangisinde
IV. Canı yemek yapmak istemediği zamanlarda
dışarıdan pizza veya hamburger söylemesi
X Y yukarıdakilerden hangilerini tercih etmesi beklenir?
A) Tablet Şurup
B) Kapsül İğne A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve III
C) Draje Damla
D) II ve IV E) I, II ve III
D) Kapsül Damla
E) Tablet İğne
10. Gıda katkı maddeleri kullanımının yasak olduğu bir

ülkede aşağıdakilerden hangisinin doğru olması
7. PVC polimeri ile ilgili, beklenmez?
I. Vinil klorür monomerinin polimerleşmesi sonucu
A) Çikolata heterojen görünümlüdür.
oluşur
B) Ekmek kısa zamanda küflenir.
II. Kapı, pencere, çatı ve yer kaplaması yapımında
kullanılır. C) Şekerlemeler yeterince tatlı değildir.
D) Dondurmanın rengi canlı ve albenilidir.
III. Geri dönüşüme uygundur.
E) Mayonezdeki sıvı yağ diğer maddelerden ayrı durur.
11. I. Sütten tereyağı elde edilmesi

II. Bitkisel ve hayvansal yağların hidrojenle
doyurulması sonucu margarin elde edilmesi
III. Yağlı tohumların preslenmesi ile sızma yağ elde
edilmesi
8. Yağların gereğinden fazla kullanılması aşağıdakilerden
hangisine yol açmaz? Yukarıdaki olaylardan hangileri fiziksel değişim
sonucu gerçekleşir?
A) Şişmanlık B) Kalp hastalığı
C) Kanda kolesterol düşüklüğü D) Damar tıkanıklığı
E) Karaciğer yağlanması D) II ve III E) I, II ve III
6.B 7.E 8.C 9.C 10.D 11.C
277
Orta
rta Ort
a-
-O
ay Z
l
or
Ko
y
Zor
Kola
3 KİMYA HER YERDE
1. Bahar temizliği yaparken annesine yardımcı olmak isteyen 3.

İclal markete gidiyor ve sodyum (Na) atomu içeren bir
9 5
temizlik maddesi almak istiyor.
Buna göre, İclal aşağıdaki temizlik maddelerinden Kauçuk Pet

hangisini alırsa yanlış yapmış olur?
Sabun Cam
A) Katı (sert) sabun 3 7
Teflon
B) Sıvı sabun (arap sabunu)
C) Deterjan 1
D) Çamaşır suyu
E) Çamaşır sodası
Yukarıdaki hedef tahtasında sadece polimer maddelere

atış yapıldığında puan kazanılmaktadır.
Farklı bölgelere atış yapmak ve hedef tahtasını

tutturmak şartıyla iki atış yapan bir öğrencinin alacağı
en az ve en fazla puanlar aşağıdakilerden hangisinde
En az En fazla
A) 0 14
B) 0 16
C) 4 14
D) 4 16
E) 1 16
2. Minik Tuğçe oyun oynarken elbisesini kirletiyor. Bunu

gören annesi “kirlenmek güzeldir güzel kızım” diyerek
elbisesini çıkarıyor ve temizlemek için banyoya götürüyor.
Buna göre, Tuğçe’nin annesinin kiri temizlemesi

sırasında ortaya çıkan “ ” molekülü ile ilgili, 4. Satın aldığınız bir ilacın ambalajı üzerinde aşağıdaki
uyarılardan hangisini görmeniz mümkün değildir?
I. Sabun ya da deterjan molekülü olabilir.
II. Kuyruk kısmı kir ile etkileşir. A) Reçete ile satılır.
III. Baş kısmı su ile etkileşir. B) Beklenmeyen bir etki görüldüğünde doktorunuza
başvurunuz.
yargılarından hangileri doğrudur? C) Kullanmadan önce kullanma talimatını okuyunuz.
D) Çocukların görebileceği ve erişebileceği yerlerde
saklayınız.
D) II ve III E) I, II ve III E) Kesilmiş ve açılmış ambalajlı ilaçları satın almayınız.
1.B 2.E 3.A 4.D
278
3
5. Bir kuyumcu soygununda hırsızlar altınları çalıp 7. Marketten aldığı bir çikolatanın etiketine bakan
kaçmaktadır. Hırsızları kovalayan bir polis memuru çıkan Caner’in bu ürün ile ilgili aşağıdakilerden hangisini
çatışmada göğsünden yaralanmıştır. anlaması beklenmez?
A) Son tüketim tarihini

KUYUMCU B) Emülgatör kullanılıp kullanılmadığını
C) Üretici firma adı ve adresini
D) Tadının nasıl olduğunu
E) Miktarını
Buna göre, bahsi geçen polis memuru hangi

polimerden yapılmış kurşun geçirmez bir yelek
8. Yağların doğru kullanımı ve sağlıklı yaşam için
giyseydi yaralanmazdı?
A) Kauçuk B) Polistiren C) Teon
A) Yağların gereğinden fazla kullanılması şişmanlığın
D) Kevlar E) Dakron yanında kalp ve damar hastalıklarına davetiye çıkarır.
B) Patates kızartması gibi gıdalardan mümkün
olduğunca uzak durmalıdır.
C) Yağların defalarca kullanılmasında herhangi bir
sakınca olmadığı gibi ayrıca tasarruf da edilir.
D) Margarin yerine zeytinyağı tüketmek sağlık açısından
daha iyidir.
6. Aşağıda bazı gıda katkı maddelerinin E kodları verilmiştir: E) Yağların yüksek sıcaklıklarda kullanılması, yağın
yanarak zehirli hale gelmesine neden olur.
Gıda katkı maddesi E kodu
Koruyucular E200 - E297
Renklendiriciler E100 - E199
Antioksidanlar E300 - E321
Tatlandırıcılar E900 - E999 9. Laboratuvarda deney yapmayı çok seven 12 / A sınıfı

öğrencileri bu haftaki laboratuvar dersinde sabun
Emülgatörler E322 - E500 yapacaklardır.
Duyarlı bir tüketici olan İrem, aldığı bir gıdanın etiketindeki Buna göre, bu öğrenciler sabun eldesinde,
içindekiler kısmına baktığında, I. Bitkisel ve hayvansal yağlar
E965, E232, E417, E180 kodlarını görüyor. II. Benzen ve benzenden türeyen bileşikler
Buna göre, İrem’in aldığı gıdada aşağıdaki gıda katkı III. NaOH ve KOH gibi kuvvetli bazlar
maddelerinden hangisinin olması beklenmez?
maddelerinden hangilerini kullanabilirler?
A) Koruyucular B) Renklendiriciler
C) Antioksidanlar D) Tatlandırıcılar
E) Emülgatörler
5.D 6.C 7.D 8.C 9.C
279
Orıjinal BY
® Sorular
MAD
E
1. Emine rahatsızlanıp doktora gidiyor ve muayene oluyor. 2. Fast-food restoranlarından çıkmayan Yalçın’ın çok
Muayene sonrası doktor aşağıdaki reçeteyi yazıp yemeye bağlı obezite sorunu vardır.
Emine’ye veriyor.
Yalçın’ın bu sorununun kaynağı fast-food ürünlerinde fazla
REÇETE miktarda kullanılan bir gıda katkı maddesinden ileri
T.C. Standart Form No. 1.5.101 gelmektedir. Bu gıda katkı maddesi,
Hastanın Adı, Soyadı : Tarih :
ve TC Kimlik No.
Hastanın Kurumu : Dr. Dip. No. Adı Soyadı • katıldığı gıdaların tadını güzelleştirir.
(Kaşesi)
Tabibin Kurumu :
• doyma isteğini geciktirir.
İLAÇLAR Tutarı
Buna göre, Yalçın’ın obez olmasına neden olan bu

Öksürük şurubu
gıda katkı maddesi aşağıdakilerden hangisidir?
Yanık merhemi
Antibiyotik tablet Doç.
Dr. K
adir
Çiçe
1 207
k
A) Askorbik asit
e s No: 2
Dip.
T 7.04
Setifi
ka no
: 42.0
ol’lu
Hast
ane B) Karamel
1 2 N
bul
İstan
C) Lesitin
D) Monosodyum glutamat (Çin tuzu)
Emine reçeteye bakıp kimya dersinden bu ilaçlarla ilgili E) Potasyum alümina sülfat (Şap)
hatırladıklarını doktora söylüyor:
Öksürük şurubu: İçerdiği şekerden dolayı içinde

bakteri ve mantarlar üreyemez.
Yanık merhemi: Etkin maddelerin vazelin veya lanolin

gibi sıvı yağlar ile karıştırılması sonucu elde edilir.
Antibiyotik tablet: Tadı ve kokusu hoş olmayan

ilaçların pirinç unu ya da nişastadan yapılan
koruyucular içinde sunulduğu ilaçtır.
Buna göre, Emine’yi dinleyen doktor hangi ilaçlarla

ilgili söylediklerine itiraz eder?
3. Eczacı Tuğba Hanım okulunuza gelerek “Yanlış ve
A) Öksürük şurubu Gereksiz İlaç Kullanımının Zararları” konulu konferansa
katılıyor ve şunları söylüyor:
B) Yanık merhemi
C) Antibiyotik tablet I. Gereksiz antibiyotik kullanımı mikropların direnç
D) Öksürük şurubu ve yanık merhemi kazanmasına neden olur.
E) Yanık merhemi ve antibiyotik tablet II. İlaçların kullanım şekline ve dozuna dikkat
edilmezse vücutta istenmeyen tepkimelerin
oluşmasına neden olabilir.
III. İlaçların yanlış ve gereksiz kullanımının insan
sağlığına, ülke ekonomisine ve çevreye verdiği
zararlar unutulmamalıdır.
Buna göre, eczacı Tuğba Hanım’ın söylediklerinden

1.C 2.D 3.E
280

2022-345 Tyt Ki̇mya Soru Bankasi

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

2022-345 Tyt Ki̇mya Soru Bankasi

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TIKLA BİZE KATIL

VİDEOLARA ULAŞMAK İÇİN

Kullanıcı oyları ve yorumlar KAYITLI HESABIM VAR

Uygulama linkine ulaşabilmek 345 Dijital uygulamasını 345 Dijital uygulamasında

4. ADIM 5. ADIM 6. ADIM

M ****** K ****** Ktaplığınıza

TYT Matematik Soru TYT Türkçe Soru

R Hayatımızda Asitler ve Bazlar ................................................................ 244

KAZANIM DAKLI SORULAR SİMYADAN KİMYAYA

2. Eski çağ insanlarının hem hastalıkların tedavisinde

A) Tuz B) Şap C) Cıva

D) Altın E) Kıbrıs taşı

5. Simya ve simyacılar ile ilgili aşağıdakilerden hangisi

A) Simyaya alşimi, simya ile uğraşanlara da alşimist

1.C 2.A 3.D 4.C 5.D

Yukarıda sözü edilen kişi aşağıdakilerden hangisidir? A) ateş toprak

1.C 2.C 3.D 4.E

KAZANIM DAKLI SORULAR KİMYA DİSİPLİNLERİ ve KİMYACILARIN ÇALIŞMA ALANLARI

4. Afyon’da bir fabrikada çalışan kimyager, maden suyunun

Buna göre, bu kimyager kimyanın hangi disiplininde

A) Çevre kimyası B) Anorganik kimya

2. C) Termokimya D) Analitik kimya

Ham petrolün işlenmesi Tekstil ürünlerinin elde

Deniz suyu ya da atık 5. • H2O • H2SO4 • CaCO3

1.E 2.E 3.D 4.D 5.D

E) Fizikokimya Buna göre, hangi öğrenci bu mini sınavdan en yüksek

A) Naz B) Can C) Ali D) Ece E) Eda

2. Aşağıdaki kimya disiplinlerinden hangisinin çalışma

Kimya disiplini Örnek

A) Polimer kimyası Plastik üretimi

1.B 2.D 3.A

KAZANIM DAKLI SORULAR KİMYANIN SEMBOLİK DİLİ

yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III

5. Aşağıda bazı elementlerin sembolleri verilmiştir.

Buna göre, aşağıda adı verilen elementlerden

Sembol Element adı D) Lityum E) Bor

3. Aşağıda adları verilen elementlerden hangisinin II Kükürt b S

1.C 2.C 3.A 4.A 5.B 6.A

1. Bileşiklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 3.

Yukarıdaki kavram haritasında verilenlerden kaç

2. Aşağıda X, Y ve Z maddelerinin tanecik modelleri

4. X ve Y saf maddeleri ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.

B) O3 CaS CO B) Tuzlu su NaCl

C) Ne N2 HCl C) NaCl H2O

1.C 2.C 3.B 4.A

1. Aşağıdakilerden hangisi elementler için doğru 4. HNO3 bileşiği ile ilgili,

2. I. Farklı tür atom içerme

Yukarıdaki özelliklerden hangileri tüm saf (arı) Formül Yaygın adı

D) II ve III E) I ve III C) H2SO4 Zaç yağı

D) HNO3 Tuz ruhu

E) NaOH Sud kostik

3. X, Y ve Z maddeleri ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.

1.C 2.B 3.D 4.C 5.D 6.C

KAZANIM DAKLI SORULAR KİMYA UYGULAMALARINDA İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ

1. Aşağıdakilerden hangisi doğal dengeyi bozan, 3. Tehlike işareti Anlamı

E) Uzun yıllar doğada parçalanmayan plastik

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

2. Aşağıdaki güvenlik amaçlı temel uyarı işaretlerinden

4. Aşağıdaki güvenlik uyarı işaretlerinden hangisi hava,

Tahrş edc Çevreye yararlı

1.B 2.E 3.E 4.D

III. Herhangi bir temas halinde derhal tıbbi yardım

M K Ktaplığınıza