Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 3

1996 Refahyol iktidarı olmasa idi bugün kü haliniz ne olurdu

Erbakan başbakanlığında kurulan Refahyol hükümetiyle önceki hükümetler arasında bir mukayese
yapıldığında, Refahyol hükümeti'nin, özellikle ekonomi alanında diğer hükümetlere göre daha başarılı
olduğunu söylemek mümkün. Refahyol'un işbaşında olduğu bir yıllık sürenin sonunda, ortaya çıkan
ekonomik göstergeler, bunu ortaya koyuyor.

İktidarda kalınan sürenin neredeyse yarısının darbe söylentileri ve tartışmaları ile geçirilmesine rağmen,
enflasyonda yüzde 6'lık gibi bir düşüşün sağlanmasını, yabana atmamak gerekir. Erbakan iktidarı
devraldığında ekonomik veriler gerçekten de kötüydü ancak, bazı Refah Partililerin de ifade ettiği gibi
enkaz edebiyatı yapmanın bir anlamı da yoktu. Her şey ortadaydı ve madem iktidara talip olunmuştu, bu
yolda yürünmesi gerekiyordu. Erbakan'ın iktidarda, enkaz edebiyatı yapmanın yerine gerçekten de bir çok
hizmet yaptığı bilinmektedir.

Bu hizmetleri şu şekilde sıralamak mümkün:

1- 1996 yılı sonunda 20 milyar dolar olması beklenen bütçe açığı 15 milyar dolara, 30 milyar dolar olması
beklenen iç borç ise 22 milyar dolara düşürüldü.

2- Hükümeti devraldığında yüzde 76'lar seviyesinde olan repo oranı, Şubat '97'de yüzde 50'ler seviyesine
kadar çekilebildi. Bu durum, mevduat ve Interbank faizlerinde de yaşandı.

3- Yüzde 170 seviyesinde devralınan Hazine borçlanma faizi Şubat 1997 tarihinde, yüzde 83'ler
seviyesine kadar düşürüldü.

4- Devralındığında sadece 155 gün olan ortalama borçlanma vadesi, Şubat 1997'de 400 güne, bu tarihten
sonra yaşanan olumsuzluklara rağmen, Nisan 1997'de ise 730 güne çıkarıldı.

5- Enflasyonla mücadelede başarı sağlandı. Emekliler, işçiler, memurlar ve köylüler dahil, toplumun tüm
gelir gruplarına enflasyonun üzerinde, 40-50 puanlık bir reel gelir artışı sağlanmasına karşın bu reel gelir
artışının finansmanında alternatif gelir kaynakları devreye alınarak enflasyonun azmasına meydan
verilmedi, gerginliklere rağmen enflasyon sabit tutulmaya çalışıldı.

6- 28 Haziran 1996 tarihlerinde 550 puan olan borsa endeksi, Şubat 1997'de 1700 puana kadar yükselerek
yeni rekorlar kırdı.

7- Kaynak paketlerinden Ocak 1997 itibariyle 11,78 milyar dolar, Nisan 97 itibariyle ise 13,33 milyar
dolarlık bir gelir sağlandı.

8- Bir yıllık bu dönemde döviz rezervlerinde Şubat 1997 itibariyle yaklaşık l Milyar dolarlık bir artış
kaydedildi.

9- 1995 yılında bütçeden tarımsal desteklemeye ayrılan pay sadece 19 trilyon, 1996 yılı içinse önceki
hükümet tarafından öngörülen destekleme fonu sadece 38 trilyon TL. idi. Refahyol, 1996 yılı ikinci
yarısında yaptığı hamle ile 1996'daki desteklemeyi 60 trilyon TL'ye çıkarttığı gibi, 1997 yılı için de 95
trilyon TL'yi tarımsal desteklemeye ayırdı.

10- Zirai ürünler karşılığı köylülere 1996'da sadece 43,5 trilyon toplam ödeme yapıldığı halde, Refahyol
döneminde 136 trilyon TL ödeme yapıldı ve böylece, bir yılda yüzde 312 oranında büyük bir artış
sağlanarak köylüler azami derecede desteklendi.

11- İMO 1995 yılında 48 milyon dolarlık hububat alımı yaptığı halde, Refahyol döneminde, 329 milyon
dolarlık alım yaparak köylüye 7 misli fazla para ödendi.
12- Köylülere yüzde 50 gübre sübvansiyonunun alımda derhal ödenmesi esası getirildi. Ayrıca, gübre
alımında formaliteler azaltıldı.

13- Et ithalindeki fon, önce yüzde 3'ten yüzde 30'a çıkarıldı, daha sonra da canlı hayvan ve et ithalatı
yasaklandı.

15- Hayvancılığın ihyası için büyük önem taşıyan çayır ve mera alanlarının ıslahı ve artırılması
hususunda, 1996 yılında 5000 hektar saha artırılması yapılmıştır. Böylece artış yüzde 175 oldu.

16- Yem bitkileri alanlarının artırılmasına da çok büyük önem verildi. 1996'da 7650 hektar yeni bitki alanı
geliştirildi. 1997'de ise 22.000 hektar yeni bitki alanı geliştirilmesi programlandı, artış yüzde 187
civarında gerçekleşti.

17- Amerika buğdayının fiyatı 21.000 TL. iken, bunun muadili kırmızı sert buğdaya dört ayın ortalaması
dikkate alındığında 36.000 TL. fiyat verildi.

18- 1997 dünya yaş çay alım fiyatının 30.000 TL. olduğu dikkate alındığında, çay üreticisine 1997 yılında
dünya fiyatlarının çok üstünde bir fiyat verildiğini söylemek mümkün.

19- Bağ-Kur emeklilerinin maaşları yüzde 300'e kadar artırıldı.

20- Esnafa verilen krediler 1996'nın 2. yarısında 57 trilyondan 80 trilyon TL.'ye çıkarıldı.

21- Fon kredisi imkanı tanınan Teşvik Belgesi verilmesine başlandı. Böylece Fon Kredisinden
yararlanmak üzere, 8 bin 36 KOBİ sahibi müracaatta bulundu ve 2.5 trilyon TL. tutarında kredi kullanıma
açıldı.

22- Asgari ücrette yüzde 100'den fazla artış sağlandı.

23- Ortalama memur maaş artışı yüzde 230,1, buna mukabil enflasyon yüzde 165., dolayısıyla reel artış
takriben yüzde 65 olarak gerçekleşti.

24- Son yıllardaki memur maaşlarındaki reel değişime bir göz atıldığında, Refahyol hükümetinden önceki
dönemde, genellikle memur maaşlarındaki reel değişim enflasyonun altında kaldığı görülür. 1993'de reel
değişim + yüzde 2.2 iken, 1994'de - yüzde 22, 1995'de - yüzde 4,8 olmuştur. Refahyol döneminde, memur
maaşlarının enflasyon üzerindeki reel artışı + yüzde 65 oldu.

25- Refahyol iktidarı, 1996 yılında asgari ücret 210 dolar olarak tesbit etmekle bugüne kadar işçilere reel
olarak verilen en yüksek asgari ücreti vermiş oldu.

26- Kamu toplu iş sözleşmelerinde ilk defa Refahyol döneminde üç ay gibi kısa bir zamanda sağlandı.
Kamu kesimi ortalama giydirilmiş aylık ücretlerinde büyük bir artış sağlanarak, ücretler 53 milyon
TL.'den 107 milyon TL.'ye, dolar olarak da 655 dolardan 993 dolara çıkarıldı.

27- Bütçeden Bağ-Kur emeklilerine 866 milyar TL., memur emeklilerine 985 milyar ve işçi emeklilerine
2.64 milyar TL. destek sağlandı.

28- Memur emeklilerinin maaşlarında enflasyonun üstünde yüzde 51 reel artış sağlandı. 29- Sosyal
Yardımlaşma ve Dayanışma Teşvik Fonu'nun bütün geliri, kamu maksadına uygun sekide, tamamen
yoksullara tahsil edildi.

30- ihtiyaç sahibi öğrencilere de, geniş bir program halinde hibe yoluyla karşılıksız destekte bulunuldu.
1994-95 yılında kişi başına burs 750 in TL., burs verilen öğrenci sayısı 78 bin 815, verilen toplam burs
710 milyar TL. iken 1995-96'da aylık burs miktarı 1 milyon TL, burs verilen öğrenci sayısı 100 bin 525,
verilen toplam burs l trilyon TL'ye çıkarılmış, 1996-97'de ise aylık burs 4 milyon TL, burs verilen öğrenci
sayısı 200 bin, verilen toplam burs 6 trilyon TL. olmuştur.

31- Refahyol, özellikle Doğu ve Güneydoğu bölgeleri başta olmak üzere ihtiyaç içinde bulunan Acil
Destek Programı çerçevesinde toplam 3 trilyon 947 milyar 559 milyon TL. tahsil etti. Bu programdan
toplam 57 il, 96 ilçe, 52 belde ve 90 köy yararlandı.

32- Refahyol iktidarı, Doğu ve Güneydoğu Bölgeleri'nin ekonomik ve sosyal göstergelerini dikkate alarak
bazı tesbitlerde bulundu ve bu sorunların çözümüne yönelik olarak, bir icra anlaşma programı hazırladı.
Ancak bu program da, sıradan program olarak kaldı. Yani, Doğu ve Güneydoğu için pek bir şey
yapılamadı.

33- Körfez Savaşı'ndan bu yana Irak'a uygulanan ambargo sonucu kapalı tutulan ve Türkiye'ye
milyonlarca dolar zarara yol açan Kerkük-Yumurtalık Boru hattı, Refahyol döneminde açılarak ülke
ekonomisine katkısı sağlandı

34- Yıllardan beri Bölge'deki terör sorununun kaynaklarından biri olduğu gözlenen Çekiç Güç, Refahyol
Hükümeti'nin kararlılığı sonucu gönderilmiştir.

35- D-8'lerin kurulması. Bu, Başbakan Erbakan'ın yaptığı en önemli hizmetlerden biridir. Bilindiği gibi,
Amerika Birleşik Devletleri'nin başını çektiği Almanya, İngiltere, italya, Fransa, Japonya ve Kanada'dan
oluşan G-7'ler var. Bu ülkelerden oluşan grup, aralarındaki ticari ve sınai işbirliğinin devamı için siyasi
diyaloga önem vermekte makro planda hedef belirleyerek politikalarını sürdürmektedirler.

D-8'ler ise TC. 54. Hükümeti Başbakanı Prof. Dr. Necmettin Erbakan tarafından ortaya konmuş ve
fiiliyata geçirilmiştir. D-8'ler grubu, Türkiye, İran, Pakistan, Bangladeş, Endonezya, Malezya, Mısır ve
Nijerya'dan oluşmaktadır.

D-8'ler zirvesi 14 Haziran 1997'de Cumartesi günü bu ülkelerin devlet veya hükümet başkanlarının
katılımıyla Başbakan Erbakan'ın öncülüğünde İstanbul'da yapılmıştır.

You might also like