woolen
wooden-headed, sf ahmak, aptal, kalın
kafalı, mankafalı.e.a. -dull, stupid.
wooden-headedness, is. ahmaklık, aptal-
lık, kalın kafalılık, mankafalılık.
woodenware, is. tahta mutfak eşyası, tahta
çanak çömlek.
woodhen, is. bk.: weka.
woodhouse, is., ç. -houses odunluk, odun!
kereste deposu.
woodiness, is. odunumsuluk, odunaltah-
taya benzeyiş.
wood-kingfisher, is. zool. İzmir yalıçapkı­
nı (Coracii-formes alcedinidae).
woodland, sf &is. 1. ormanlık, ağaçlık,
2. orman+, ormanda yaşayan. a - nymph. 3. -
caribou zool. karibu.
woodlark, is. zool. ağaç tarla kuşu (Lullu-
la arborea).
woodman, is., ç. -men orman adamı: or-
manda yaşayan, avlanarak geçinen adam. e.a.-
woodsman.
woodmancraft, is. orman hayatına alışık-
lık.
woodnote, is. doğal ses, (ormanda) kuş
sesi/ötüşü.
wood nymph, is. 1. orman perisi, 2. zool.
(a) G Amerika arı kuşu (Thalurania), (b) boz
kelebek (Minois alope) kanatları kahverengi
üzerine sarı çizgili ve siyah, beyaz benekli bir
kelebek.
woodpecker, is. zool. ağaçkakan (Pici-
dae).
woodpile, is. odun yığını, istiflenmiş
odun.
woodprint, is. bk.: woodcutl woodblock.
woodruff, is. bot. ince otu (Asperula odo-
rata). Kızıl kökgillerden güzel kokulu beyaz çi-
çekler açan bir bitki. Parfümeride ve şaraplara
rayiha vermekte kullanılır.
woodshed, is. odunluk.
woodsia, is. bot. kaya eğreltisi (Woodsia).
woodsman, is., ç. -men ı. bk.: woodman,
2. keresteci, oduncu, ormancı. e.a. -2. lumber-
man.
woodsy, sf woodsier, woodsiest ABD or-
manımsı, ormanı andıran, orman havası veren,
ormanla ilgili. a - fragrance: orman kokusu.
woodwax = woodwaxen, is. bk.: woad-
waxen.
woodwind, is. ı. müz. tahtadan yapılmış
nefesli sazlar, 2. -s : orkestranın bu nefesli saz-
lar bölümü.
woodwork, is. 1. ağaç işleri, marangozluk,
dülgerlik, 2. binanın ahşap kısmı. -er : maran-
goz, dülger. -ing: (a) ağaç işçiliği, marangoz-
luk, dülgerlik, (b) ağaç işlerinde kullanılan.
woodworm, is. ağaç kurdu.
woody, sf woodier, woodiest ı. ormanlık,
ağaçlık, ormanı çok, 2. ormana ait, ormanla ilgi-
li, 3. ahşap, tahtadan yapılmış, 4. odunumsu,
oduna benzer, odun!tahta yapılışındalgörünü­
şünde.
wooer, is. aşık, sevdalı, flört eden kimse.
woof, is. 1. (dokumacılıkta) atkı, argaç,
2. Brit. çözgü, arış, 3. dokum, dokunuş. 4. hav-
lama sesi: hav. e.a.· 1. filling, 2. warp, 3. textu-
re, fabric.
woofer, is. alçak frekanslı ses hoparlörü.
wool, is. 1. yün, yapağı. - fat: lanolin.
virgin -: ilk kez dokunmuş yün. - comber:
yün tarayıcısı, 2. yünlü kumaş, 3. yün ipliği,
4. sun'i yün, 5. elyaf, yün gibi yumuşak ve tüylü
şey. glass -: cam elyafı. steel -: çelik bulaşık
teli, 6. (bazı bitkiler ve tırtıllar üzerindeki) tüy,
7. k.d. kıvırcık kısa saç, 8. all - and a yard wi-
de : halis, saf, katışıksız, hakiki. He was a real
friend, all - and a yard wide. 9. dyed in the -:
müzmin, azılı, koyu, sabit fikirli, önyargılı, de-
ğişmez, ıslah kabul etmez. A sinner who was
dyed in the -. dyed in the - communİst: azıh
komünist. 10. go for - and come home shorn :
suya gidip susuz gelmekJDimyat'a pirince gider-
ken evdeki bulgurdan olmak. 11. Keep your -
on! Kızma! Öfkelenme! 12. much cry and little
- : fiyasko, neticesiz tartışma, 13. pull the -
over s.o.'s eyes : göz boyamak, aldatmak. e.a.-
8. genuine, sincere, excellent, 9. inveterate, con-
firmed, 13. deceive, delude.
wool-bearing, sf yünlü! yün veren (hay-
van), yünü olan.
wool-carding = wool-combing, is. yün ta-
rama.
wool-clip, is. bir koyundan bir senede kır­
kılan yapağı miktarı.
wool-dyed, sf dokunmadan önce boyan-
mış.
woolen, sf&is. 1. yün+, yünlü, yünden ya-
pılmış.- cloth. 2. -s : yünlüler, yünlü kumaş!
elbise. Brit.: woollen.
3689
wooler
wooler, is. yünü için beslenen hayvan.
woolfell, is. post.
woolgatherer, is. dalgın kimse.
woolgathering, is. dalgınlık, dalgacılık,
hayal kurma, aklı başka yerde olma. be/go -:
dalıp gitmek, hayallere dalmak, dalga geçmek.
woolgrower, is. yüncü, yün üreticisi, yünü
için koyun besleyen kimse.
woolgrowing, is. yüncÜıük, yün üretme,
yün için koyun besleme.
wooliness, is. bk.: woolliness.
woollen, sf &is. Brit. bk.: woolen.
woollike, sf yün gibi, yüne benzer.
woolliness, is. yüne benzerlik, yün gibi
oluş, tüylülük, havlılık.
woolly = woolyl, sf -lier, -liest ı. yünıü,
yünden yapılmış.- socks. a - fleece. 2. yün gi-
bi, yüne benzer, yumuşak, kabarık, tüyıü,3.
üstü tüyıü. a - caterpillar. 4. bot. tüylü, havlı,
5. k.d. yoz, kaba, sert, haşin, 6. bulanık, vuzuh-
suz, belirsiz, müphem, karışık, dağınık. - thin-
king. His ideas are a bit -. 7. - bear: tüylü tır­
tıl, 8. --headed: zihni bulanık/karışık/dağı­
nık, kafası dumanlı, dalgın, vazıh düşüneme­
yen.
woolly =wooi y 2, is., ç. -lies 1. (Batı ABD)
koyun, yünlü hayvan, 2. woollies : yünlü çama-
şır/giyim eşyası. winter woollies.
woolman, is., ç. -men yün tüccarı, yapağı
taciri.
woolpack, is. ı. yün balyası, 2. pamuk yı­
ğını, küme bulut.
woolsack, is. 1. yün çuvalı, 2. Brit. Lordlar
Kamarası Başkanının meclisteki yün minderi/
makamı, 3. reach the -= to be raised to the. - :
Lordlar Kamarası Başkanı veya Adalet Bakanı
olmak, 4. take the seat on the -: Lordlar Ka-
marası oturumunu açmak.
woolshed, is. yün deposu, koyun kırkım
evi.
woolsorters disease, is. patol. yüncü hasta-
lığı, BaeiIlus anthraeis sporlarının nefes yolla-
rında meydana getirdiği hastalık.
wool sponge, is. yün süngeri, yumuşak
sünger (Hippiospongia lachne). FIorida ve Antil-
lerde çıkan görünüşü yüne benzer sünger.
wool stapler, is. 1. yün tüccan, 2. yün ayı­
nmcısı: yünleri cinslerine göre ayıran kimse.
3690
wool stapling, is. ı. yün ticareti, 2. yün
ayırımcılığı.
woolwork, is. yün ile gergef işi.
wooly,0Jj:&is. bk.: woolly.
woomera, is. bk.: womera.
woorali, is. bk.: curare.
woosh, is.&f bk.: whoosh.
woozily, zf. ı. sersemce, şaşkın şaşkın,
şaşırarak, 2. başı dönerek, sersemleyerek, 3. sar-
hoşlukla.
wooziness, is. 1. sersemlik, şaşkınlık, 2. baş
dönmesi, 3. sarhoşluk.
woozy, sf woozier, wooziest k.d. 1. ser-
sem(lemiş), şaşkın. - from a blow on the head.
2. başı dönmüş. He felt - after the flu. 3. sar-
hoş. e.a.-l. muddled, dazed, befudled, 2.dizzy,
drunken.
wop, is. argo- hkr. İtalyan, makarnacı.
Worcester china = Royal Worcester =
'Vorcester porcelain, is. İngiliz porseleni.
word 1, is. 1. kelime, lafız. a household -:
günlük/harcıalem kelime. A - to the wise (is
sufficient) : Arif olan anlar/arife tarif gerekmez/
anlayana sivrisinek saz. My - 1 Maşallah! A-
man yarabbi! upon my - ! ValIahi! bad is not -
for it : ona fena demek azdır. Don't say a - to
anybody: Kimseye bir şey söyleme. May i put
a - in? Ben de bir şey söyleyebilir miyim? 2. -8:
(a) söz, deyim, tabir, laf, ıakırdI. fair -8: tatlı
sözler. four-letter -: küfür, kaba söz, i have
no -s for = -s fai! me : Sözle tarif edemem;
söyleyecek söz bulamıyorum. He is too stupid
for -s: Tarif edilmez derecede aptaldır. in ot-
her -s: başka tabirle. -s of one syllable: ba-
sit/açık sözler. vain -s: boş ıar. -s mean little
when action is called for. (b) güfte. i know the
tune of the song, but i don't know the -s. (c) ağız
kavgası, münakaşa. high -s: hiddetIi/ağır söz-
ler. to have -s with s.o. : birisi ile atışmak, çe-
kişmek, münakaşa etmek. -s have passed bet-
ween them : Atıştılar, birbirine kötü sözler söy-
lediler. 3. kısa konuşma, (bir çift) söz, diyecek.
I'd like a - with you: Sana bir çift sözüm var.
4. deyim, ifade. a - of praise : övgü, methiye,
5. söz, vaat. i give you my - for it : Sana vade-
diyorum/söz veriyorum. - of honor : namus sö-
zü. break one's - : sözünü tutmamak, sözünden
dönmek/caymak. Upon my -: Vallahi, billiihi,

söz veriyorum ki. to keep one's -: sözünü tut-
mak, 6. haber, malı1mat. send -: haber yolla-
mak. We received - of his death. a good- : (a)
iyi haber. (b) övgü, medih, tavsiye, sitayişkar
söz. big -s : övünme, büyük söz. Put in a good
- for s.o. : birini övmek. He never has a good
- for anyone : Herkesi kötüler. 7. parola. He
gave the - and they let him in : Paralayı söy-
leyince girmesine izin verdiler. 8. emir, kuman-
da, işaret. - of command : komut, kumanda.
On his - theyall moved forward : O komut
verince yürüyüşe geçtiler. at a -: söylenir söy-
lenmez, 9. b.h. the Word, the Word of God
d.d. (a) Kutsal Kitap, Tanrı Kelarnı, (b) bk.: 10-
gos, (c) İncil, 10. esk. atasözü, özdeyiş, simge
söz, 11. be as good as one's - : sözünün eri ol-
mak, vaadini/sözünü tutmak, 12. eat one's -s:
sözünü geri almak; tükürdüğünü yalamak,
13. (get) a - in edgeways : lMa karışmak, mü-
temadiyen konuşan birinin sözünü kesip bir şey
söylemek. He talks so much that no one else can
get a - in edgeways. 14. have a - in s.o. 's
ears : kulağına fısıldamak, gizlice söylemek,
15. have a - to say : söyleyecek sözü olmak,
16. have a - with s.o. : birisiyle konuşmak!
görüşmek; birine bir çift söz söylemek, 17. have
no -s for : anlatacak kelime bulamamak, sözle
anlatmaktan aciz olmak, 18. have the last - : sö-
zü geçmek, son sözü kendisi söylemek, dediğini
yaptırmak, 19. His - is (as good as) his bond:
Sözünü tutar; sözüne güvenilir; sözü sağlamdır.
20. in a - =in one - : özet olarak, (uzun) sözün
kısası, kısacası, huıasaikeıam. In a - there was
no comparison. 21. in so many -s: aynen,
açıkça, kesinlikle, kesin olarak. He told me in
so many -s to go to Hen: Bana aynen "cehen-
nem ol!" dedi. He did not say it in so many -s:
Aynen böyle demedi (fakat böyle derneğe getir-
di). 22. man of his -/woman of her -: sözünün
eri. i am a man of my -: Sözümün eriyim; söz
bir Allah bir. 23. mince - s : kaçamakh/dolam-
baçlı konuşmak, lafı gevelemek, 24. not have a
- to throw at a dog : konuşmaya tenezzül et-
memek, kibirinden kimse ile konuşmamak,
25. not the - for it : yersiz/uygunsuz söz, ye-
tersiz ifade, 26. of few -s: (a) az konuşur, sus-
kun. a man of few -s. (b) veciz, özlü, 27. of
many -s: konuşkan, çok konuşan, geveze,
28. put in a (good) - for: övmek, methetmek,
hakkında sitayişkar sözler söylemek, 29. put in-
wordless
to -s: sözle/şifahen anlatmak, ifade etmek,
30. say the - k.d. (bir şeyin yapılması/başla­
ması için) izini emir vermek, 31. suit the actioıı
to the -s: dediğini yapmak, 32. Take one at
one's -: sözüne inanmak. i took you at your - :
sözün(üz)e inandım, 33. take s.o.'s - for it : bi-
risinin söylediklerine inanmak. take my - for
it! Sözüme inan! 34. take the -s out of one's
mouth : (karşısındakinin) ağzından sözü kap-
mak; leb demeden leblebiyi anlamak. You have
taken the -s out of my mouth : Ben de tam bu-
nu söyleyecektim. 35. - of mouth : konuşma,
sözle ifade. by - of mouth : ağızdan, sözlü ola-
rak, şifahen, 36. - painter: belagatli yazar,
37. - painting : tasvir, belagat, sözle canlandır­
ma, güzel anlatış, 38. - picture: tasvir, iyi
açıklanmış tanım. e.a. - 2 (c) quarrel, 4. state-
ment, declaration, expression, 5. promise, pled-
ge, warrant, assurance, 6. news, information, ti-
dings, 7. password, watchword, countersign,
8. order, command.
word 2, f (sözle) ifade etmek/söylemek/
anlatmak. He -ed the explanation well.
word accent, bk.: word stress.
wordage, is. 1. kelime sayısı, 2. kelimele-
rin tümü, 3. kelime seçimi, kelimelerle ifade,
4. laf kalabalığı, lüzumsuz sözler. e.a.-3. wor-
ding, 4. verbiage, wordiness.
word blindness, is. okuma yitimi. e.a.-
alexia.
wordbook, is. sözlük, ıügat. e.a.- dictio-
nary.
word class, is. gr. kelime sınıfı.
word-for-word = word for word; ,sf &zf.
1. kelimesi kelimesine, aynen, harfiyen. Teli me
what he said, word for word. a word-for-word
translation. 2. word by word d.d. kelime keli-
me, cümlenin toptan anlamını değil her kelime-
nin anlamını söyleyerek. e.a.-I. verbatim.
word game, is. kelime oyunu.
wordily, zl ıtnaplı bir şekilde, sözü ge-
reksizce uzatarak.
wordiness, is. ıtnap, sözü gereksiz yere u-
zatma.
wording, is. 1. söyleyim, ifade tarzı, üslüp,
2. kelime seçimi. The - of a business agree-
ment should be exact. e.a.- phrasing, diction.
wordless, sf 1. sessiz, suskun, sükuti, ko-
nuşmayan, dili tutulmuş, 2. sözle/kelimelerle
anlatılması olanaksız, 3. kelimelerden başka
araçlarla ifade edilen.
3691
wordlessly
wordlessly, zf. 1. susarak, konuşmadan, bir
şey söylemeksizin, dili tutulmuşçasına, 2. ke-
limelerden başka şeylerle ifade ederek.
wordlessness, is. ı. suskunluk, süküt, sus-
ma, dili tutulma, 2. kelimelerle ifade olanaksız­
lığı.
word of honor, is. yemin, ant şeref/namus
sozu. e.a.- oath, promise.
word-of-mouth, sf sözlü, ağızdan ağıza
yayılan. The producers rely on ~ advertising.
word order, is. söz dizimİ, söz düzeni.
word-perfect, sf Brit. rolünü iyi ezberle-
miş (aktör), mükemmel/kusursuz (konuşan).
Her speech was ~. She was ~ in her speech.
wordplay, is. kelime oyunu, cinas. e.a.- pun.
word processing, is. süreçli yazım, yazı
işlem: bilgisayar aracılığı ile yazı yazma yöntemi.
word processor, is. yazı işlemi düzeni,
süreçyazar.
word square, is. söz karesi: soldan sağa ve
yukarıdan aşağıya aynı kelimeI_er okunabilen
kare.
word stress, is. kelime vurgusu. word ac-
cent d.d.
wordy, sf wordier, wordiest ı. ıtnaplı,
çok uzun, boş yere uzatılmış (söz/yazı), lüzum-
suz kelimelerle dolu. a ~ explanation. 2. sözlü,
sözlerle/kelimelerle anlatılan. e.a.-l. verbose,
prolix, 2. verbaL.
wore, f bk.: wear (geç.z.).
work 1, is. 1. iş, meşgale. hard ~: ağır/
zor iş, 2. çalışma, meşguliyet, 3. iş, görev, va-
zife, memuriyet. My ~ is in medicine/as a doc-
toro i go to ~ at 9. to look for ~: memuriyet/
iş aramak, 4~ emek, el işi. it takes a lot of ~ to
builda house : Bir ev yapmak için çok emek
harcamak gerekir. 5. çalışma yeri, 6. eser, yapıt,
kitap. a ~ of art. literary ~s. The ~s of Shakes-
peare. the ~s of God : doğa, evren, kainat, tabi-
at, 7. yapı: bina, köprü vb. 8. tahkimat (duvar,
kale, hendek vb.), 9. ~s: (a) fabrika, tesis, atöl-
ye, imalathane, (b) mekanizma, (c) sevap kaza-
nılacak iş, 10. fiz. iş, 11. all in the day's ~:
doğal, normal, tabii, mutat. It's all in the day's
- : Ne yapalım? Bu böyledir. 12. at -: (a) iş
başında, işte, çalışıyor, çalışmakta. be at
3692
iş başında olmak, çalışmak. He's always at ~
in the aftemoons. (b) çalışırken, işlerken. to
watch machines at ~. 13. give s.o. the ~s argo
(a) birini öldürmek! hırpalamak, (b) birine aman
vermemek, göz açtırmamak, 14. go/getlset to
~ (on) : işe girişmek/koyulmak, 15. go the
right way to ~: usulü dairesinde işe girişrnek,
16. have one's ~ cut out for one: işi başından
aşmak, işi çok zor olmak, 17. in the ~s: yapıl­
makta, bakılmakta, planda, 18. in ~ : işi/görevi/
memuriyeti var, çalışmakta. out of ~: işsiz,
boşta, 19. make hard - of: kolay bir işi zor
bulmak, 20. make short ~ of: kısa kesrnek, ça-
buk bitirmek, 21. make - (unnecessarily): (hiç
yoktan) iş çıkarmak, 22. set s.o. to -: birini bir
işe oturtmak, 23. shoot the -s: argo bütün gü-
cünü/parasını harcamak, son gayretini/meteliğini
sarf etmek. Let's shoot the -s and order the
crepe suzette. 24. the poison had done its -:
zehir etkisini gösterdi, 25. the whole -s: hepsi,
26. the ~s argo (a) ayrıntı, teferruat, garnitür.
a hamburger with the -s. (b) zulüm, işkence,
çetin iş. give S.O. the ~s. e.a.- 1. labor, toil,
drudgery, 3. occupation, business, trade, emp-
loyment. NOT: WORK, DRUDGERY, LA-
BOR, TOIL, zihnı veya bedenı çalışmayı ge-
rektiren faaliyetleri gösterirler. En genel anlamlı­
sı WORK olup hem kolay, hem zor iş anlamın­
da kullanılır: heavy work; part-time work; out-
door work. DRUDGERY sürekli ve yorucu,
bıktıncı, köle gibi çalışmayı gerektiren işlere
uygulanır: the drudgery of household tasks. LA-
BOR, ağır el işlerini belirtir: labor on a farm, in
a steel mill. TOIL, yorucu ve yıpratıcı iş de-
mektir: toil that breaks down the worker's health
work 2, sf iş+. - dothes: iş elbisesi.
work 3, f worked/wrought, working
1. çalış(tır)mak, iş yap(tır)mak. She -s her emp-
loyees hard. 2. işle(t)mek, faalolmak, emek sarf
etmek. She -ed a needlepoint cushion : iğne
işi yastık işledi. 3. uğraş(tır)mak, meşgul ol-
mak/etmek, 4. görevli/vazifeli olmak, memuriye-
ti olmak,S. başarılı olmak, başarınak, iyi sonuç
vermek. My plan did not -: Planım başarılı
olmadı. 6. etkilemek, tesir etmek. it won't -: ol-
maz, yürümez, 7. güçlükle yürümek/hareket et-
rnek. the ship -s to winwards. 8. çözmek, hallet-
mek, 9. k.d. aldatmak, 10. k.d. isteklerine alet et-

rnek, kullanmak, 11. meydana getirmek, 12. şe­
kil vermek, 13. mayala(n)mak. this dough -s
slowly. 14. heyecanını tahrik etmek. to - a
crowd into a frenzy. 15. - at: çalışmak, çaba-
lamak, 16. - against s.o. : birisiyle mücadele et-
rnek, 17. - away on : aralıksız çalışmak, 18. -
by rule = - to rule : kurallara harfiyen uyarak
işi yavaşlatmak (ve bu şekilde ücret artışını te-
mine çalışmak), 19. - even: düz örmek, 20. -
in : sokuşturmak, araya sıkıştırmak, içine işle­
rnek, nüfuz/müdahele etmek, iterek sokmak,
başka maddeleri karıştırıp eze eze yedirmek, el
ile işleyerek meydana getirmek, 21. - into : zor-
lamak, sokmak, koymak, 22. - loose: gevşe­
rnek, laçka olmak, 23. work off : (a) gidermek,
azaltma~, defetmek, atmak. to - off excess we-
ight: (sıkı çalışaraklidmanla)zayıflamak. - off
one's anger on s.o. : öfkesini birinden almak,
(b) çalışıp başarmakıüstesinden gelmek, öde-
mek. to - off a debt : çalışarak borcunu öde-
mek, 24. - on/upon: etkilemeyelkandırmaya
çalışmak, üzerinde işlemek, 25. - one's way :
güçlükle ilerlemek, 26. - one's way through
school: kendi çabasıyla okumak, 27. - out: (a)
(dikkatle çalışıp düşünerek) çözüm yolu/yoll
çare bulmak. to - out a solution to a problem.
(b) çözmek, halletmek, hesaplamak. - out a
problem. to - out a sum. (c) gen. - out to = -
out at : sonuçlanmak, neticelenmek, sonuç ver-
mek, sonuca varmaklulaşmak, erişmek, mal ol-
mak, baliğ olmak. Things have -ed out badly. It
- ed very well for me. wonder how their ideas -
ed out in practice ?The bill -s out to $500.. How
much does it - out at? Kaça çıkar?(d) geliş­
mek, başarılı olmak, (e) pHlnlamak, kararlaştır­
mak. To - out the details. (f) gerçekleşmek,
mümkün olmak. i hope this -s out. (g) idman
yapmak. to - out in the gymnasium. (h) (maden
damarı) bit(ir)mek. The mine was -ed out years
ago.28. - over: (a) bir daha yapmak, (b) işle­
rnek, üstünden geçmek,' (c) değişiklikltadilat
yapmak, (d) ABD- argo saldırmak, üzerine atıl­
mak, hırpalamak. They -ed him over. 29. - up:
Ca) heyecana getirmek, heyecanlandırmak, hisle-
rini tahrik etmeklkamçılamak. The politician
-ed the crowd up un til they shouted together. be
- ed up about sth : bir şey için heyecanlanmakl
hiddetlenmek. (b) (ayrıntılı olarak) hazırlamak,
worked
emek sarf etmek, emekle vücuda getirmek. - up
some plans. (c) kurmak, düzenlemek, geliştir­
mek, yapmak. He -ed up the firm from nothing.
(d) (tedricen) tamamlamaklbitirmek. - up into :
haline getirmek. to - up the notes into a book.
- up an appetite: çalıştırarak acıktırmak,
30. - oneself up into : başını derde sokmak,
31. - up to : -e hazırlanmak; -i amaçlamak; -e
varmak. e.a.-ı. labor, toil, 2. operate, 5. succe-
ed, 6. influence, 10. exploiı, 13. ferment.
-work, son ek 1. "... işi, -den yapılmış".
needlework : iğne işi. woodworklbrickwork :
tahtadan/tuğladan yapılmış. housework : ev işi,
2. "... ödevi." homework : ev ödevi, 3. "-sanatı,
-cilik." paperwork : kırtasiyecilik.
workability, is. 1. işletilebilme, işlenebil­
me, 2. uygulanabilme, elverişlilik, gerçekleşe­
bilme.
workable, sf 1. işletilebilir. a - machine.
2. elverişli, uygulanabilir, pratik, gerçekleşebi­
lir. This plan isn it -. 3. işlenebilir, şekil verile-
bilir. - day for making pots.
workableness, is. bk.: workability.
workaday, sf 1. günlük, çalışma günleri-
ne özgü, 2. adi, bayağı, alelade, sıradan. This -
world.
workaholic, sf k.d. aşırı/çok çalışan, ken-
dini işe veren.
workaholism, is. aşırı/çok çalışma, ken-
dini işe verme.
workbag, is. el işi torbası.
workbasket =workbox, is. el işi/dikiş se-
peti/çantası.
workbench, is. tezgah.
workbook, is. 1. işletme rehberi/talimatı,
2. alıştırma kitabı, 3. çalışma kayıt defteri .
workbox, bk.: workbasket.
work camp, is. ı. çalışma kampı, 2. hayır
işleri için çalışan gönüllüler.
workday = working day, is. 1. iş/çalışma
günü, 2. günlük çalışma süresİ. a seven-hour -.
worked, sf işlenmiş, üzerinde çalışıl­
mış. a newly - field. e.a.-wrought. NOT:
WORKED ve \VROUGHT üzerinde emek har-
canmış, çalışılmış nesneler niteler. WORKED
uzun süren herhangi çeşit bir iş veya emek sarf
edildiğini belirtir: a worked silver mine: işleti-
3693
worked-up
lenlişlemekte olan gümüş madeni.WROUGHT
el ile işlenerek şekil verilmiş anlamını
kapsar:
a wrought-iron milingo dövme demir parmaklık.
worked-up, sf heyecanlı, sinirli, öfkeli.
He was quite - and said he has been very anxi-
ous for their safety. e.a.- exeited, angry, wro-
ught-up.
worker, is. 1. işçi, amele, emekçi. steel -:
çelik işçisi. a factory -: fabrika işçişi, 2. bir
konuda/alanda çalışan kimse. a - in scientific
research. a - for the Republiean Party.. He is a
hard -: Çok çalışkandır. a - of miraele: mu-
cize yaratan kimse, 3. zool. işçi sınıfından bö~
cek (arı, karınca, vb.) --antl-bee : işçi karıncalan.
workerless, sf işçisiz, amelesiz.
work ethic, is. iş ahHikı.
workfare, is. sosyal yardım görenlerden
çalışabilecek durumda olanları eğitim veya ka-
mu görevlerinde çalıştırınayı öngören hükumet
planı.
work farm, is. ıslah çiftliği: suç işleyen
çocukların ıslah için çalıştırıldıkları çiftlik.
workfellow, is. iş arkadaşı.
workfolk(s), is. işçiler, ameleler, emekçiler.
work force, is. iş gücü, mevcut işçiler,
çalışanlar.
work fundion, is. fiz. iş işlevi: maddeden
elektronu ayırabilmek için gerekli minimum er-
ke/enerji.
workhorse, is. ı. beygir, 2. çok çalışan
kimse. a willing -: akranları arasında en çok
işi yüklenen/yapan kimse.
workhouse, is., ç. -houses ı. ABD ıslah
evi, 2. Brit. düşkünler evi,· güçsüzler evi, 3. esk.
bk.: workshop.
work-in, is. işçilerin işgali: işçilerin pro-
testo maksadıyla iş yerini işgal ederek ayrıl­
mayı reddetmeleri.
working I, is. ı. çalışma, iş yapma, 2. iş­
leme, faaliyet. the involuted -s of his mind.
3. işleme, şekil verme. The - of clay is easy
when it is damp. 4. gen. -s : iş yeri, maden oca-
ğında kazı yeri,S. mayalanma, 6. yapı elemanı-
3694
nın gevşemesine/laçkalaşmasına sebep olan ge-
rilme veya hareket, 7. bir organın anormal hare-
keti. The - of his limbs revealed his disease.
working 2, sf ı. çalışan, iş gören, 2. iş­
çi+, geçimini işçilikle kazanan. a - man. 3. iş­
leyen, işler durumda, 4. iş+, işe/çalışmaya ait,
5. işe yarar, yararlı, yeterli, fayda sağlayan, işi
kolaylaştıran. a - modeL. a - majority. a -
knowledge of Frenelı. 6. seyiren, 7. mayalanan,
köpüren, 8. - asset: işletme değerleri, 9. - ca-
pital : döner sermaye, net cari aktif, 10. -
elass : işçi sınıfı, 11. - conditions: çalışma
koşulları/şartları, 12. - day: iş/çalışma günü,
13. - drawing: imalat resmi, 14. - hours:
iş/çalışma saatleri, 15. - hypothesis : geçici
varsayım, 16. - papers: (a) (yabancılara veri-
len) çalışma izni belgesi, (b) ABD reşit olma-
yanlara verilen çalışma izni belgesi, 17.
substance = - fluid: işler özdek: basınç, sıcak­
lık, hacim, şekil değişmelerine uğrayarak güç
makinelerini çalıştıran özdek (sıvı, buhar, vb.),
18. - surface : çalışma yüzeyi.
workingman, is., ç. -men işçi, amele, e-
mekçi.
workingwoman, is., ç. -women işçi kadın.
workless, sf işsiz.
worklessness, is. işsizlik.
work load, is. ı. iş yükü, bir kimsenin!
grubun/makinenin yapması gereken iş miktarı,
2. belirli bir dönemde bir işçinin/makinenin/
kimsenin çalışma saatleri toplamı.
workman, is., ç. -men işçi, amele.
workmanlike = workmanly, sf ustaca
yapılmış, ustaya yakışır, usta elinden çıkmış. a
- piece of writing. The book is a - job, with
ehronology, index and bibliogmphy. e.a.- skill-
ful, well exeeuted.
workmanship, is. 1. işçilik, ustalık, sanat-
karlık. good -. 2. zanaat, sanat.
workmen's compensation insurance, is.
işçi sigortası.
work of art, is. sanat eseri, şaheser. The
new bridge is a work of art.
workout, is. 1. idman, antrenman, 2. dene-
me çalışması,
3. yetenek denemesi.
workpeople, is. işçiler, çalışanlar, çalışan
zümre. e.a. - workers, employees.

workpiece, is. eldeki parça, işlenen parça.
workplace, is. çalışma/iş yeri, memuri-
yet mahalli.
workroom, is. çalışma odası.
works council, is. Brit. iş kurulu: (a) işçi
temsilcilerinden oluşan ve işçi hakları ile şika­
yet, çalışma koşulları, ücret vb. işleriyle uğra­
şan kurul, (b) bir iş yerinde işçi ve işveren tem-
silcilerinden oluşan ve benzer sorunları incele-
yen kuruL.
work sheet, is. 1. iş izlencesi: çalışma
programı ve saatlerini gösteren kağıt, 2. müsved-
de, karalama kağıdı.
workshop, is. 1. iş evi, işlik, atelye, çalış­
ma odası, 2. seminer, inceleme/tartışma toplulu-
ğu. a theater -.
worktable, is. çalışma masası.
work train, is. işçi treni, demir yolu işçi­
lerini ve malzemesini taşıyan tren.
workweek, is. haftalık çalışma saati.
workwoman, is., ç. -women kadın işçi,
işçi kadın.
world, is. 1. dünya. Ancient - : Avrupa,
Asya, Afrika. New -: Amerika. the scientific - :
ilim dünyası. - Bank : Dünya Bankası. - Co-
uncil of Churches : Dünya Kiliseler Danışma
Kurulu. - Court : Milletler Arası Mahkeme (In-
ternational Court of Justice d.d.). - Health Or-
ganization : Dünya Sağlık Teşkilatı. - power:
güçıü/etkili devletlkurum vb. - Series = World's
Series : (beysbol) şampiyonluk karşılaşmaları.
- 's fair : dünya fuan, uluslar arası fuar. -'s 01-
dest profession : fuhuş. - war: dünya savaşı,
cihan harbi, 2. cihan, alem. the woman's -: ka-
dınlar alemi. the - of dream s: rüya alemi. the
animaVinsect - : hayvanlar/böcekler alemi. the
starry -: yıldızlar alemi, 3. evren, kainat. the
sun is the center of our - : güneş kainatımızın
merkezidir. - soul: evrensel ruh. - spirit: (a)
Allah, Tanrı, Cenabıhak, (b) evrensel ruh, 4. yer,
arz, yeryüzü, 5. insanlar, insanlık. The - must
eliminate war and powerty. herkes.The whole -
knows about it. 6. ömür, hayat. You have the -
before you : Önünde bütün bir ömür var. He is
not long for this -: Fazla yaşamaz, ömrü kısa­
dır. 7. ölümlü dünya. You must learn to liye in
the - as it is : Bu ölümlü dünyayı olduğu gibi
kabul etmelisin. the nextlother - = the - to co-
world
me: ahret, öbür dünya, 8. dünya nimetleri. to gi-
ve up the - and serve God : dünya nimetlerin-
den feragat edip Tanrıya hizmet etmek. i would
give the - to know : Öğrenmek için her şeyi
feda ederdim. this -'s goods : dünyalık, dünya
nimetleri, 9. toplum. go out into the - : topluma
karışmak, 10. hayat. a man of the - : hayat
adamı, görmüş geçirmiş/pişkin adam, 11. a -
of : pek çok, dünya kadar. a - of money : dünya
kadar para, 12. all the -: herkes, bütün cihan.
all the - to s. o. : (birisi için) her şey, bütün
varlık, en kıymetli şey. My home is all the - to
me. 13. as the - goes: dünyanın gidişine göre,
14. be on top of the -: k.d. mutlu olmak, dün-
yalar kendisinin olmak, sevinçten uçmak,
15. bring into the -: doğurmak, dünyaya getir-
mek, 16. for all the - : (a) dünyada, asla,
kaı'iyen, bütün dünyayı verseler, ne pahasına
olursa olsun. She wouldn't come to visit us for
all the -: Dünyada bizi ziyaret etmez. i wo-
uldn't hurt her for the -: Onu kat'iyen incİt­
mem. (b) tıpkı, tıpatıp, aynen, tamamen. You lo-
okfor all the - like my Awıt Mary. 17. dead to
the -: dünyadan habersiz (derin uykuda, sar-
hoş, vb.), 18. in the -: (a) asla, kaı'iyen, dünya-
da. i never in the - would have believed such
an obvious lie : Böyle düpedüz bir yalana dün-
yada/asla inanmazdım. (b) yahu, Allah aşkına.
Where in the - did you find that hat? Yahu,
bu şapkayı da nereden buldun? What in the -
is he doing? Ne yapıyor Allah aşkına? all the
differenee in the -: dünya kadar/dağlar kadar
fark. come down in the -: içtimaı mevkice vb.
düşmek. make one's way in the -: hayatta
muvaffak olmak, 19. one who has seen the .-:
görmüş geçirmiş/feleğin çemberinden geçmiş,
20. out of this - =out of the - k.d. fevkalade,
eşsiz, harikulilde, şahane. She bakes an apple
pie that is out of this -. 21. set the - on fire:
ünü/şöhreti dünyaya yayılmak, 22. the way
of the -: dünya hali, dünyanın gidişi, 23. the -
of letters : edebiyat alemi/dünyası, 24. the -
and his wife : herkes, bütün dünya, 25. think
the _. of s. o. : birini son derece beğenmek, tak-
dir etmek, sevmek. He may get angry sometimes,
but he really thinks the - of you. 26. worlds
apart: tamamıyla farklı. Their ways of life are
3695
worldliness
worlds apart : Yaşama tarzları tamamıyla
farklıdır. 27. - without end: ebediyen, ilele-
bet, sonsuzluğa dek. forever and ever, - without
end.
worldliness, is. dünyaperestlik, dünyevılik,
maddecilik.
worldling, is. dünyaperest, zevkperest, ken-
dini dünya zevklerine kaptırmış kimse.
worldly, sf&zf. -lier, -liest ı. dünyevı,
maddı, cismanı, 2. kendini tamamen dünya işle­
rine/zevklerine vermiş, 3. l§.ik, dinı olmayan,
4. pişkin, hayat· tecrübesi çok, hayatı iyi anla-
mı ş, 5. esk. dünyaya ait, dünyada bulunan!
yaşayan. ants, flies and other - insects. e.a.-
1. earthly, mundane, earthy, terrestrial, 3. secu-
lar, 4. urbane, cosmopolitan, sophisticated.
k.a.-1. spiritua!. NOT: WORLDLY sıfatı İn­
sanların dünya ile ilgili davranış ve faaliyetle-
riyle ilgili olarak şahıslara ve nesnelere uygula-
nır: a worldly cleric, a worldly life. MUNDANE
de tıpkı worldly gibi maddı, cismanı, dünyevı
anlamında olmakla beraber şahıslar için pek
kullanılmaz, canlı olmayan şeyler için kullanı­
lır: Mundane affairs: dünya işleri. a mundane
outlook: maddı görünüş. ERATHLY, dinı an-
lamda dünyevı (yani uhrevı olmayan) anlamı ta-
şır: This erathly paradise: Bu dünya cenneti.
earthly joys: dünyevı zevkler. EARTHY topra-
ğa ait anlamında ise de bazan zarafetten uzak,
kaba vb. anlamında kullanılır: a rich and earthy
odor; earthy humor. TERRESTRIAL, fiziksel
anlamda yeryüzüne, arza, dünyaya ait demektir:
The terrestrial life: yeryüzündeki hayat. A ter-
restrial plant : yeryüzünde yetişen bitki.
worldly-wise, sf pişkin, hayatta tecrübeli,
dünya işlerini'iyi bilen.
world-shaking, sf dünyayı sarsan, çok ö-
nemli.
world-weariness, is. dünyadan bezginlik/
bıkkınlık.
world-weary, sf dünyadan bezmiş/bıkmış.
world-wide = world wide, sf evrensel,
dünya çapında, cihanşümul, alemşümul, yay-
gın, geniş. In 1930 during the - economic dep-
ression.
worm I, is. 1. zoo!. kurt, solucan (İlgili sı­
fat: vermicular), 2. solucana benzer şey, 3. argo
alçak, miskin, pısırık kimse. He's rather a
3696
Miskinin biridir. Even a - will turn: En pısı­
rık adam bile ancak bir hadde kadar sabreder.
4. vida dişi, 5. sonsuz vida, 6. helezon taşıyıcı,
7. -s pato!. bağırsak kurtlarının sebep olduğu
hastalık, 8. esk. yılan, 9. bk.: lytta, 10. azap,
insanın içini kemiren/rahatsız eden şey. the -
of conscience gnaws incessantly. 11. -'s-eye vi-
ew hkr. alttan bakış, aşağılık bir mevkiden yu-
karıya bakış. bk.: bird's-eye view.
worm 2, f ı. sürün(dür)mek, sinsi sinsi
ilerle(t)mek. - (oneself/one's way) through un-
dergrowth : çalılar vb. arasından oyulganmak/
kıvrılarak ilerlemek, 2. gen. - into : sinsice/dal-
kavuklukla elde etmek. to - oneself into s.o. 's
favor : sinsice/dalkavuklukla birinin teveccühü-
nü kazanmak, 3. gen. - out/from: hile ile/sin-
sice elde etmek. to - a secret out of a person :
hiie ile birinin sırrını öğrenmek, 4. dalkavukluk-
la/sinsi sinsi sokulmak/göze girmek, 5. - one's
way through the crowd: kalabalık arasından
kendine yol açmak, 6. köpeğin dili altındaki kurt
gibi siniri kestirmek, 7. solucanlkurt düşürmek,
8. den. halatın yivlerini kıtıkla doldurmak. e.a.-
1. creep, crawl.
wormcast, is. solucan gübresi yığını.
worm drive, is. mak. sonsuz vidalı işlet­
me düzeni.
worm-eaten, sf eskimiş, kurt yemiş, mo-
dası geçmiş.
worm eel, is. zoo!. mırmır balığı (Echelus
myrus).
wormer, is. ı. sürünen, sinsice ilerleyen,
2. solucan düşürücü iHiç, 3. ağızdan dolma tü-
feklerde burgulu harbi.
worm fence, is. yılankavi çit. snake fen-
ced.d.
worm-flshing, is. solucanla balık avlama.
worm gear, is. sonsuz vida dişlisi.
wormhole, is. solucanlkurt deliği.
wormil, is. bk.: warble (6).
worminess, is. ı. kurtlanma, kurtlu olma,
delik deşik olma, 2. alçaklık, adilik, zillet, alça-
lış, mezellet.
wormish, sf bk.: womlike.
wormlike, sf solucanlkurt gibi, solucana/
kurda benzer, solucanımsı.
worm lizard, is. zoo!. ayaksız kertenkele
(Amphishaenidae) : Afrika ve G Amerika'da bu-
lunur, solucana benzer, toprağa gömülerek yaşar.

wormroot, is. bk.: pinkroot.
wormseed, is. bot. 1. solucan otu: pelin,
kazayağı gibi tohum veya çiçekleri solucan dü~
şürmekte kullanılan birkaç çeşit bitki, 2. bu bit-
kilerin tohumu veya kurutulmuş çiçeği.
worm snake, is. zool. solucan yılan( Carp-
hophis amoenus). Orta ABD' de bulunan solucan
gibi ufak yılan.
worm wheel, is. sonsuz vida çarkı.
wormwood, is. 1. bot. pelin (otu) (Artemi-
sia Absinthium), 2. acı/nahoş/üzücü şey.
wormy, sf wormier, wormiest ı. kurtlu,
kurtlanmış. a - apple. 2. kurt yemiş, delik de-
şik, 3. alçak, adi, zeliL. e.a.- 2. worm-eaten,
3. wormlike, groveling, low, mean.
worn, sf &f ı. aşınmış, eskimiş, yıpran­
mış, zedelenmiş, 2. çok giyilmiş, 3. bitkin, bi-
tap, çok yorgun, 4. bk.: wear (sff).
wornness, is. aşınma, yıpranma, eskime,
zedelenme.
worn-out, sf 1. eskiemiş), yıpranmış, aşın­
mış, zedelenmiş, hurda.- shoes. 2. bitkin, bi-
tap, çok yorgun. He was - after three sleepless
nights. e.a.-1. dilapidated, 2. exhausted, fati-
gued.
worried, sf üzgün, kederli, canı sıkılmış,
endişeli. a - look: üzgün görünüş. He seems
very - about something : Bir şeye çok canı sı­
kılmış görünüyor.
worriedly, zf. üzgün/kederli/endişeli bir
şekilde, endişe/keder/ can sıkıntısı ile.
worrier, is. üzülen, endişelenen, tasala-
nan, kaygı çeken, canı sıkılan.
worriment, is. k.d. 1. dert, bela, musibet,
2. üzüntü, endişe, tasa, kaygı, keder, merak, can
sıkıntısı. e.a. -1. trouble, annoyance, 2. worry,
anxiety.
worrisome, sf 1. üzücii, endişelendirici,
can sıkıcı, kaygı/endişe. verici. a - problem.
2. çabuk üzülen/endişelenen/tasalanan.
worrisomely, zf. üzüntü/endişe verecek
şekilde, can sıkarcasına.
worryl, f -ried, -rying ı. üz(ül)mek, endi-
şelen( dir)mek, endişelkeder duymak/vermek,
tasalanmak, kay gılanmak, endişe/merak etmek,
canı sıkılmak, zihninde kurmak. Don't - (abo-
worse
ut me) : (Benim için) üzülme/endişelenme/
merak etme/tasalanma! She will - if we are Ia-
te : Gecikirsek merak eder. -ing about your he-
alth can make yot ill. His debts worried him :
Borçları için endişe ediyordu. The whole busi-
ness worries me to death : Bütün bu işlere öle-
siye üzülüyorum. What's -ing you? Neye üzü-
lüyorsun= Seni üzen nedir? 2. zorla/güçlükle
ilerlemek. an old car -ing uphill. 3. (köpek, ke-
di vb.) ısırıp sarsmak, hırpalamak. A cat will - a
mouse. 4. rahatsız/taciz etmek, canını sıkmak.
Don't - me with so many questions. 5. isk. boğ­
mak, 6. - along = - through k.d. (güçlüklere/
engellere rağmen) ilerlemek/başarmak, altından
kalkmak, üstesinden gelmek. To others the situa-
tion seemed intolerable, but with luck and per-
sistence she worried through. 7. - the life out
of s.o. : birinin başının etini yemek. e.a. -1. fret,
trouble, torment, harry, hector, disquiet, annoy,
harass, 6. strangle, choke.
worry2, is., ç. -ries 1. üzüntü, endişe, me-
rak, tasa, keder, kaygı, can sıkıntısı. - kept
her awake : Üzüntüden uyuyamadı. 2. dert, be-
la, kederlkaygı/endişe/üzüntü veren şey, üzüle-
cek şey, üzüntü sebebi. A mother of sick child-
ren has many worries. 3. üzülme, endişelenme,
tasalanma, meraklanma, kederlenme, 4. - beads:
tesbih. e.a. - 1. apprehension, vexation, anxiety,
uneasiness, disquiet, misgiving, concem.
worrying, sf bk.: worrysome.
worryingly, zf. üzüıerek, endişe/tasa/kaygı
çekerek, can sıkıntısı ile, merak/üzüntü içinde.
worrywart, is. boşuna üzülen/endişele­
nen kimse.
worse, sf &zf. &is. 1. (bad , ill sıfatlarının
artıklık hali) beter, daha kötü, daha fena (bir du-
rumda).Things go from bad to - : İşler gittikçe
fenalaşıyor. to make matters - = and what's
- : üstelik, daha da fenası, bu da yetmiyormuş
gibi... Bill is a bad boy, but his brother is -. it
is raining - than ever. He is - off now than
he was ten years ago : Maddi durumu on yıl ön-
cesinden daha kötüdür. He is in a - way than
you: Sizden daha kötü durumdadır. 2. daha uy-
gunsuz/gayrimüsait (vaziyette), gittikçe kötüle-
şen/kötüleşerek, 3. daha hasta. The patient is -.
3697
worsen
4. daha fena şey, beteri, kötü durum. He thought
the loss of his property bad enough, but - follo-
wed. He was none the - for his long journey :
Bu uzun yolculuk onu hiç etkilemedi. i think
none the - of you for refusing : Bunu reddetti-
ğiniz için gücenmedim. He got off with nothing
- than a wetting : Bir ıslanmakla kurtuldu. So
much the - for him! Yazıklar olsun ona! the
- for drink/wear : oldukça sarhoş/yorgun.
worsen, f. kötüleş(tir)mek, fenalaş(tır)mak,
daha kötü duruma düş(ür)mek.
worser, sf.&zf k.d. bk.: worse.
worshipl, is. 1. ibadet, tapınma, perestiş.
the - of God : Allaha ibadet. hours of - : iba-
det saatleri, 2. aşırı sevgi/hürmet, tapma. exces-
sive - of business success. 3. tapınılan şey,
4. Brit. hürmet ifadesi olarak yargıçlara vb. hi-
tapta hullanılır: "Yes, your -," he said to the
judge. 5. esk. saygınlık, saygıdeğerlik. men of - :
saygıdeğer zevat. e.a.-I. reverence, 3. adorati-
on, admiration.
worship 2, f. -shiped, -shiping (veya Brit.:
-shipped, -shipping) 1. ibadet etmek, tapınmak,
perestiş etmek. People go to mosque/church to
- God : Allaha ibadet için insanlar camiye/
kiliseye giderler. 2. tapmak, aşırı derecede sev-
mek/hürmet etmek. A miser -s money : Hasis
paraya tapar. e.a. -1. revere, venerate, 2. honor,
adorate, idolize, adulate, 15 lorify· k.a.-2. detest.
worshiper = worshipper, is. ibadet edeni
tapan kimse.
worshipful, sf. ı. tapınan, perestiş eden,
perestişkar, 2. Brit. saygıdeğer, muhterem. the
- the Mayor of London. the - company of
Golsmiths. e.il.-l. worshipping, 2. honorable.
worshipfully, if taparcasına, perestişka-
rane.
worshipfulness, is. tapınma, perestiş.
worshipingly = worshippingly, if tapa-
rak, ibadet ederek, tapınarak, perestiş ederek.
worst 1, sf. (bad ve nı sıfatlarının üstün-
lük derecesi) 1. en fena, en kötü. the - personl
house. 2. en feci. the - accident. 3. en şiddetli/
müthiş. the - cold/winter. 4. en haylaz/yara-
maz/tembel vb. He is the - boy in schooL. 5. en
beceriksiz/yeteneksiz. the - typist in the group.
3698
6. come off -: yenilmek, yenilgiye/hezimete
uğramak, 7. in the - way = the - way k.d.
pek çok, ziyadesiyle, adamakıllı, fena halde. He
wanted a warm coatfor the winter in the - way.
worst 2, is. ı. en fenası/kötüsü, en fena/
kötü şey/durum vb. The - of the winter is
over: Kışın en şiddetli kısmı geçti. I've seen
bad work, but this is the -: Kötü iş gördüm
ama, bu kadarını değiL. The - of it is that i co-
uld have prevented the accident if I'd been
earlier : İşin fenası, erken davransam kazayı
önleyebilirdim. 2. at (the) - : en fena ihtimale
göre, en kötü ihtimalle. He will be expelled from
the school, at -. 3. do one's -: elinden geleni
(kötülüğü) yapmak, elinden geleni ardına koy-
mamak. Do your - ! Elinden geleni yap! Elin-
den geleni ardına koyma! The enemy is coming,
but let him the -, we are ready for him. 4. get
the - of sth. : yenilmek, mağlı1p olmak. get the
- of a fight. 5. give s. o. the - of it: bir kimseyi
yenmek/mağlup etmek, 6. if (the) - comes to
(the) -: en kötü ihtimalle, pek sıkışırsalsıkıya
gelirse. If the ~- comes to the -, we can always
go by bus tomorrow.
worst 3, if 1. en fena/kötü (şekilde/halde/
surette). This child acts - when his parents have
guests. 2. en şiddetli, en çok, en berbat, en müt-
hiş (şekilde). It's my left leg that hurts - of
all : En müthiş ağrı sol bacağımda.
worst4, f. yenmek, mağlup etmek, bozgu-
na/hezimete uğratmak. The army worsted the
enemy in battle. He warsted him easily. e.a.-
defeat, bem.
worsted, sf. & is. bükme/bükülmüş yün,
yün ipliği, yün ipliğinden dokunmuş (kumaş),
bu kumaştan yapılmış (elbise). a - suit.
wort, is. ı. bitki, nebat, ot, sebze. (birleşik
isimler yapmakta kullanılır: liverwort, figwort
gibi). 2. ma1t, bira yapımında kullanılan arpa
mayası.
worth l, e. ı. değer, layık, şayan. be -:
değmek. It's - seeing: Görmeye değer. This
book is - reading: Bu kitap okumaya değer.
advice - taking: tutmaya değer öğüt. it is -
the money : Bu fiyata değer. It's not - a cent:
Beş para etmez. to be - while: harcanacak za-

mana değmek. to be - its weight in gold : altın
gibi değerli olmak, ağırlığı kadar altına değmek.
In the desert a bOUle of water is often-its we-
ight in gold. 2. değerinde, kıymetinde, eder. That
book is - $8. 3.... sahibi, -lik. He is - milli-
ons : Milyonların sahibidir, milyonluk adamdır.
die - a million: bir milyon bırakarak ölmek. it
would be as much as my life is - to do this :
Bunu yapmak hayatıma malolabilir. Give me
two donar' - of cheese : Bana iki dolarlık pey-
nir veriniz. i teıı you this for what it is -: Pek
önemli değil (bazan: doğru olup olmadığını bil-
miyorum) fakat size söyleyeyim. 4. for an it is
- : son haddine kadar, 5. for an one is - k.d.
olanca gücüyle. He ran for an he was -: olan-
ca gücüyle koştu. 6. for what it's - : ne (paha-
sına) olursa olsun, 7. What is - doing is - do-
ing wen. Yapılacak bir iş Hiyıkıyla yapılmalı­
dır. e.a.-l. deserving, meriting, justifying.
worth 2, is. 1. (manevi) değer, kıymet, me-
ziyet, fazilet. men of - : değerli kişiler, 2. (maddi)
değer, kıymet, yarar, fayda. His - to the world
is inestimable. 3. (para olarak) değer, karşılık.
get one's money's -: harcadığı paranın değeri­
nilkarşılığını almak/çıkarmak. She got her mo-
ney's - out of that coat. 4. -lik. ten cent's - of
candy : on sentlik şeker, 5. servet zenginlik,
varlık. His personal - is several million. 6. put
in one's two cents - = put in one's two cents
argo: tartışmada kendi fikrini/düşüncesini orta-
ya atmak. e.a. -1. merit, 2. value, usefulness, im-
portance. NOT: WORTH ve VALUE, bir kim-
senin veya şeyin değerini, kıymetini, mükem-
meliyetini belirtirler. Para ile ölçülebilecek de-
ğerler için her ikisi de eş anlamda kullanılabilir:
to get one's money's worth; to receive good va-
lue in purchase. WORTH genellikle madde ile
ölçülemeyen manevı ~eğerleri ifade eder, buna
mukabil VALUE ölçülebilen maddı değerler
için kullanılır: ideas of little WORTH; the VA-
LUE of the house.
worth 3, f esk. vaki olmak, çıkmak, zuhur
etmek, vuku bulmak, başına gelmek. Woe -
the day: O güne lanet olsun! Woe - the man:
O adama lanet olsun! e.a.- betide, befaH
would
-worth, son ek "-lik, ... değerinde(ki)."
pen-nyworth : bir penilik (kuruşluk), bir peni
değerinde.
worthful, sf değerli, kıymetli. a good and
- man. tlıe - aspect of their culture.
worthily, zf. 1. değerlice, değerli/saygıde­
ğer bir şekilde, 2. uygunca, layık/yakışacak şe­
kilde.
worthiness, is. ı. değer, kıymet, meziyet,
saygıdeğerlik, 2. uygunluk, liyakat, yakışma,
yaraşma.
worthless, sf. ı. değersiz, kıymetsiz, ö-
nemsiz. a - action. 2. işe yaramaz, 3. adi, pes-
paye, ciğeri beş para etmez. a - member of
society. e.a.-1. valueless, trashy, 2. useless,
3. despicable, contemptible.
worthlessly, zf. değersizce, önemsizce, bir
değer/kıymet ifade etmeksizin.
worthlessness, is. değersizlik, kıymetsiz­
lik, önemsizlik.
worthwhile, sf değerli, kıymetli, yararlı,
(zahmetine vb.) değer. a - job. He ought to
spend his time on some - reading. Brit.: woth-
while ş.d.y.
worthwhileness, is. değer(lilik), kıymet(li­
lik), önem(lilik), zahmete vb. değme.
worthyl, sf. -thier, -thiest ı. değerli, kıy­
metli, meziyetli, saygıdeğer, saygın, örnek ola-
cak. a - man. 2. layık, reva, müstahak, değimli,
uygun, yaraşır, yakışır. a book - ofpraise. -
of help/dislike. a - vvinner. not -, to be chosen.
a deed - to be remernbered. e.a.-l. honorab-
le, rneritorious, estimable, excellent, exemplary,
honest, upright, worthwhile, 2. deserving.
worthy2, is., ç. -thies değerli/kıymetli/
saygıdeğerlileri gelen kimse. Tlıe town wortlıies
included the doctor and the lawyer.
wot 1, f bk.: wit. .
2
wot , f wotted, wotting Brit. bilmek, ha-
berdar olmak. (gen. - of). Other times and
places which we - not of : Bilmediğimiz baş­
ka zaman ve mekan. e.a. - know.
would, f ı. bk.: will (geç.z.&sff), 2. iste-
rnek, dilernek, temenni etmek, arzulamak. i - it
were true : Doğru olmasını temenni ederim. -
3699
would-be
he were here! Keşke burada olsaydı! 3. na-
zikane ifadelerde will yerine kullanılır: - you
be so kind : Lütfen, ., .lütfunda bulunur musu-
nuz? 4. yardımcı fiil olarak şu anlamları taşır:
(a) istek, arzu. He - like to read : Okumak is-
tiyor. (b) koşul, şart. He - help if he were he-
re: Burada olsaydı yardım ederdi. (c) gelecek
zaman. He kept searching for something that
- cure him: Kendisini iyi edecek ilacı arayıp
durdu. (d) azim, karar. He - not go : Gitmeye-
cekti, gitmemekte kararlı idi. (e) olasılık. Let-
ting him to speak - cause serious trouble :
Konuşmasına izin vermek önemli zorluklara yol
açabilirdi. (f) tercih. We - have you succeed
rather than faH : Başarmanızı tercih ederiz. (g)
rica, dilek. - you give us a can'? (Lütfen) bize
telefon eder misiniz? (h) adet, alışkanlık. We -
ride together each day : Her gün beraber ata
binerdik. (i) seçenek. He - never go if he co-
uld help it : Elinden gelse kat'iyen gitmezdi. G)
belirsizlik. it - seem to be wrong : Yanlış gibi
görünüyor/yanlışa benziyor. 5. - better: daha
iyisi. - rather: tercihan. Which - you rat-
her do, go to the cinema or stay at home?
Hangisini tercih edersin: sinemaya gitmeyi mi,
yoksa evde kalmayı mı? 6. -that: keşke. -
that we had seen her before she died : Keşke
onu ölmeden önce görebilseydik.
would-be, sf ı. sözde, güya. a - kind-
ness : sözde iyilik, 2. özenen, argo bozuntu. a
- poet/musician.
wouldn't =would not.
wouldst, f esk. = would (will fiilinin ikin-
ci tekil şahsı).
wound I, is. 1. yara, bere. bullet/knife -:
kurşun/bıçak yarası. ruh salt to s.o.'s -: biri-
nin yarasına tuz sürmek, 2. incinme, rencide 01-
me, gönül yarası. a - to her pride : izzetinefis
yarası. e.a.-I. cut, stab, laceration, lesion, trau-
ma, injury, 2. grief, anguish, insult.
wound 2, f ı. yaralamak. The shot -ed his
arm. He - ed him in the arm. 2. incitmek,
gücendirrnek, rencide etmek, kalbini kırmak,
3. bk.: wind (geç.z.&sff) e.a.-l. injure, hurt,
harm, damage, cut, stab, lacerate
3700
wounded, sf &is. ı. yaralı. a - soldier. to
bandage a - hand. 2. the -: yaralılar. emer-
gency treatment for the -: yaralılara acil yar-
dım/ilk tedavi.
woundingly, zf. yaralayarak, yaralarcası-
na.
woundless, sf yarasız.
woundwort, is. bk.: kidney vetch.
wove, f bk.: weave (geç.z. &sff).
woven,f bk.: weave (s,ff).
wove paper, is. düz kağıt, ancak ışığa tu-
tulunca merdane izi görülen kağıt. bk.: laid pa-
per.
wow 1, f argo şaşırtmak, hayrete düşür­
mek, hayran etmek.
wow 2, is. 1. argo olağanüstü başarı, 2. uğul­
tu, seslendirme düzeninde alçak frekanslı ses
dalgalanması.
wow3, ünL. k.d. Ooo! Vay canına! (hayret,
şaşkınlık, sevinç, memnuniyet vb. ifade eder)
Wow! Look at that! Ooo! Şuna da bakın hele!
wowser, is. Avust. koyu dindar, sofu, za-
hit, mutaassıp.
wpm =words per minute.
wrack 1, is. 1. enkaz, yıkıntı. leaving no -
behind. 2. gemi enkazı, 3. harabiyet, yıkım, yı­
kılma, harap olma. go to - and ruin : harap ol-
mak, enkaz haline gelmek, 4. dalgaların kıyıya
attığı yosunlar,S. (rüzgarla sürüklenen) bulut
kümesi. e.a. -1. ruin, 2. wreckage, 3. destruction.
wrack2, f ı. yık(ıl)mak, enkaz haline gel-
mek/getirmek, harap olmak/etmek, 2. rüzgarla
sürüklenmek.
WRAF = W.R.A.F. =Brit. Women's Ro-
yal Air Force.
wraith, is. 1. hortlak, hayalet, 2. çok zayıf
kimse. a wraithlike body : hayalet gibi/zayıf be-
den, 3. sahibinin öleceğine delalet eden hayali
rüya. e.a.-l. ghost.
wraithlike, sf hayalet gibi.
wrang, sf isk. bk.: wrong.
wrangle i ,f -gled, -gling 1. dalaşmak, çe-
kişmek, kavga/münazaa etmek, 2. münakaşa et-
mek, 3. - away/into: kavga ederek (istenilen
bir duruma) getirmek.

He wrangled his wife into agreement : Kavga
ederek karısını razı etti. 4. ABD sığırtmaçlık
yapmak, hayvanları bir araya toplamak. e.a.-
1. argue, quarrel, bieker, brawl, dispute, 2. de-
bate.
wrangle2, is. dalaşma, çekişme, kavga,
ağız kavgası, münakaşa, münazaa. e.a.- argu-
ment, quarrel.
wrangler, is. ı. kavgacı, münazaacı, çeki-
şen, kavga eden kimse, 2. İngiltere'de Cambrid-
ge Üniversitesinde matematikten en yüksek de-
receyi alan, 3. sığırtmaç, çoban. e.a. - 3. herd-
sman.
wrap 1, f wrapped/ wrapt, wrapping ı.
sarmak, sarmalamak, sarınmaklsarılmak. She
-ped herself in a shawl : Bir atkıya sarındı. -
a shawl around you : Bir atkıya sarın. In eold
weather you should - up well. 2. - up: sar-
mak, paketlemek, paket yapmak. I -ped up the
box in a brown paper before I posted it.
3. - up: (fikri/anlamı) gizlernek, anlaşılmaz ha-
le getirmek, muğıaklaştırmak. He -ped up his
meaning in a faney speeeh whieh I eouldn it un-
derstand. 4. - up k.d. bitirmek, tamamlamak,
sona erdirmek. Now the agreement is -ped up,
all we have to do is to wait for the first orders :
Şimdi anlaşmayı tamamladık, yapılacak şey ilk
siparişleri beklemektir. Well, that about -s it
up : Eh, işimiz bitti artık. 5. - up argo sus-
mak, sesini kesmek, 6. wrapped up İn : (işe, ça-
lışmaya vb.) daImış, kendini tamamen vermiş/
kaptırmış, dört elle sarılmış, -e sarılmış/bürün­
müş. wrapped up in onels work : işe dalmak.
He sat wrapped up in thought : Oturup derin
düşüncelere daldı. e.a.-ı. eover, enCıose, surro-
und, envelop.
wrap2, is. ı. sargı, atkı, şal, giysi, ceket,
palto, eşarp, 2. -s: dış giysiler: palto, pardesü,
manto, vb. 3. under -s k.d. (halktan) gizli, sak-
lı. keep under -s : gizli tutmak, gizlernek, sakla-
mak. take the -s off : açığa çıkarmak, açıkla­
mak.
wraparound = wrap-around sf & is.
1. yırtmaçlı, önden açık (giysi). a - skirt. 2. sa-
ran, kuşatan, kapsayan, 3. bk.: outsert.
wrapper, is. 1. saran şeyikimse, 2. (uzun)
sabahlık, 3. sargı, paket sargısı, 4. Brit. kitap
ceketi,S. puranun en üst yaprağı. e.a. - 4. book
jaeket.
wreck l
wrapping, is. gen. -s: sargı, paket sargı-
sı, ambalaj ipi, kapak. - paper : ambalaj kağıdı.
wrapt,f bk.: wrap (geç.z.&sff).
wrap-up, is. k.d. haber özeti, kısa haberler.
wrasse, is. zool. çırçır balığı, lapina (Lab-
ridae Labrus): kalın dudaklı, keskin dişli, parlak
renkli bir deniz balığı. ballan -: kikla (Labrus
bergylta). striped - : ördek balığı (Labrus mix-
tus). wrasses: lapinagiller.
wrastle, f k.d. bk.: wrestle.
wrath, is. &sf ı. gazap, öfke, hiddet. the -
of God : Allahın gazabı, 2. hiddetle cezalandır­
ma/öç alma, 3. esk. bk.: wroth. e.a.-ı. rage, ire,
resentment, passion, fury, anger.
wrathful, sf hiddetli, öfkeli, gazaba gel-
miş, küplere binmiş. e.a.- irate, furious, resent-
ful, indignant, enraged.
wrathfully, zf. hiddetle, öfke ile, gazapla.
wrathfulness, is. hiddet(lenme), öfke(len-
me), gazap, gazaba gelme.
wrathily, zf. k. d. bk.: wrathfully.
wrathiness, is. k.d. bk.: wrathfulness.
wrathy, sf wrathier, wrathiest k.d. bk.:
wrathful.
wreak, gL.f (ceza vb.) vermek, (öç vb.) al-
mak, (hınç vb.) çıkarmak, (hasar vb.) yapmak. -
one's wrath/angeron s.o. : gazabını/öfkesini bi-
risinden çıkarmak. He -ed his anger on the
workmen. - vengeance on s.o. : birisinden öç
almak. wreaker: alan, çıkaran, yapan.
wreath 1, is., ç. wreaths ı. çelenk , 2. hal-
ka (şeklindeki nesne). a - of clouds : bulut hal-
kası, 3. bk.: torse.
wreath2, f bk.: wreathe.
wreathe, f wreathed, wreathed (veya
esk. wreathen), wreathing 1. çelenklerle süsle-
rnek, 2. çelenk yapmak, 3. (halka gibi) etrafını
sarmaklçevirmek/kuşatmak/bürümek. Mist -ed
the hilltops : Tepeleri sis bürüdü. 4. bezernek,
kaplamak. Her faces was -ed in smiles : Yüzü-
nü tebessüm kaplarnıştı. 5. halka halka yüksel-
rnek. The snwke -ed on the ehimney.
wreathless, sf çelenksiz.
wreathlike, is. çelenk gibi.
wreck I, is. 1. enkaz, harabe, yıkıntı, vira-
ne, 2. dalgaların kıyıya attığı enkaz ve mallar,
3. gemi enkazı, 4. geminin kazaya uğraması, ka-
zaya uğramış gemi,S. mahvolma, harap olma,
3701
wreek 2
yıkılma, kırılma. the - of one's hopes: bir
kimsenin ümitlerinin kırılması. My plan's a -,
we ean't go on with it : Planım mahvoldu, onu
gerçekleştirerneyiz. 6. harap olmuş kimse. He is
a eomplete -: Sağlığı mahvoldu. The straİn of
his work left him a eomplete -. İşinin zorlu-
ğu onu büsbütün mahvetti. e.a. - 3. shipwreck,
5. devastation, desolation.
wreck 2, f 1. gemiyi kazaya uğratmak/
karaya oturtmak. The ship was -ed on the rocks.
2. kazaya uğramak, kazazede olmak. The trains
-ed at the crossing. 3. yık(ıl)mak, harap etmek/
olmak, enkaz haline gelmek/getirmek. wree-
king bar bk.: pineh bar. 4. mahvetmek. The we-
ather has completely -ed our plans. 5. tahrip et-
mek, parçalamak, enkazihurda haline getirmek.
to - acar. e.a.- 4.&5. destroy, devastate.
wreekage, is. 1. enkaz, yıkıntı, harabe, ha-
rabiyet. the - of the cars whish were in
the accident: kazaya uğrayan arabaların enkazı.
2. yıkma, tahrip etme, parçalama, 3. (gemi) ka-
zaya uğrama/uğratma, karaya otur(t)ma.
wreeker, is. 1. tahripçi, yıkıcı, tahrip/
harap eden kimse, 2. harabiyete sebep olan şey,
3. soygunculuk için gemileri kazaya uğratan
kimse, bir treni raydan çıkaran kimse, 4. tow
car, tow truek d.d. vinçli pikap, kurtarıcı, tamir
arabası, kazaya uğrayan arabalann enkazını çe-
kip götüren taşıt, 5. enkaz temizleyicisi (insanı
araç), 6. housewreeker d.d. yıkıcı, enkaz amele-
si, 7. enkaz toplama gemisi.
wren, is. zool. çıt kuşu (Troglodytes trog-
lodytes). Sırtı ve karnı kahverengi enine çizgili
öİÜcü kuş.
wreneh 1, f ı. bur(k)mak, burkutmak, bur-
kutarak koparmak/sökmek/almak, zorla bükmek/
çevirip burmak. The polieeman -ed the gun
out of the man's hand : Polis, adamın bileğini
bükerek tabancayı aldı. 2. burkulmak. My ankle
-ed: Ayağım burkuldu. 3. - away: (zihni, gö-
zü) zorla ayırmak/uzaklaştırmak. i tried to -
my gaze away from the apaliing sight. Finaliy
he would - his mind away to something else.
4. kasten ters anlam vermek.
wreneh 2, is. 1. somun anahtan, İngiliz
anahtarı. adjustable/box -: ayarlı/yuvarlı a-
nahtar. rnonkey -: İngiliz anahtarı, kurbağacık.
soeket - : lokma anahtarı. to throw a monkey
3702
- into : baltalamak, kösteklemek, bozmak, mah-
vetmek, sabote etmek, 2. bur(k)ma, burkulma,
burkutma, burkuluş, bükme, çevirme, 3. ayrılık
acısı, üzüntü, elem, keder. the - of leaving
one 's family.
Wrens, is. Brit.- k.d. = Women's Royal
Naval Service: Deniz Kuvvetleri Kadınlar Kolu.
wrest, is. &gL.f ı. zorla/kuvvetle döndür-
me(k)/çevirme(k)/bükme(k). 2. zorla/zorlayarak
almaek). to - a kn{fe from a child. He -ed it
from her hands. 3. güçlükle elde etme(k)/kazan-
ma(k)/sağlama(k). to - a living from the soil :
Topraktan geçimini güçlükle sağlamak. to -
the truth out of S.O. : birisinden zorla gerçeği
öğrenmek. 4. (kasten) ters anlam vermeek), ma-
nasını tahrif etme(k)/bozma(k)/değiştirme(k). -
from its meaning : -e ters anlam vermek. This
report ~s the facts out of their true meaningo
5. müz. (piyano, harp vb. gibi çalgıların) akart
anahtarı. 6. - pin: akart ayar mandalı. e.a.-
1. turn, twist, 3. extract, 4. wrench, 6. peg.
wrester, is. kasten ters anlam veren, anla-
mını değiştiren/bozan. e.a.- perverter.
wrestIe l , f -tled, -tling ı. güreşrnek, gü-
reş tutmak, 2. uğraşmak, çabalamak, didinmek,
emek harcarnal\:. to - witlı a problem. to - with
a di./ficult examination paper. 3. mücadele et-
mek, didişmek. 4. dağlamak/damgalamak için
hayvanı yere yatırmak. e.a.-2. grapple, contend,
3. struggle.
wrestIe2, is. ı. güreş, 2. mücadele, uğ­
raşma, çabalarna, didinme. e.a. -1. wrestling,
2. struggle.
wrestIer, is. ı. pehlivan, güreşçi, 2. hay-
vanlara damga vuran kimse.
wrestling, is. güreş, güreşme, güreşçilik,
pehli vanlık.
wretch, is. 1. sefil, biçare, zavallı kimse.
unlucky -es with no homes. 2. habis, alçak, adi,
pespaye kimse. 3. (şaka olarak): köftehor. You
- ! You're Iate again! Seni köftehor seni! Gene
geç kaldın!
wretched, sf ı. sefil, perişan, acınacak
halde, bitkin, üzgün. feeling - after an iliness.
Pm feeling pretty -: Hiç keyfim yok. 2. baht-
sız, biçare, bedbaht. a - life. 3. menfur, mel'un,

lanet/nefret uyandıran, aşağıllk, adi, bayağı. a
- little liar. i can't find the - thing: Bu lanet
şeyi bulamıyorum. 4. basit, değersiz. a- job
of sewing. 5. berbat, fena, kötü. a - weather. a
- headache. a - color. e.a.- 1. misemble, pi-
tiable, distressed, a.fflicted, woeful, woebegone,
pitifu I, 2. unhappy, 3. despicable, contemptible,
mean, base, vile, 4. poor, worthless. k.a.-1.
comfortable, enviable.
wretchedly, zf. sefilane, perişan/acınacak
halde, berbat bir şekilde, bahtsız/üzgün bir hal-
de.
wretchedness, is. sefillik, sefalet, perişan­
lık, bitkinlik, üzgünlük, bahtsızlık, biçarelik,
aşağılık, adllik.
wrick, is. &f. 1. burkulma, bükülme, 2. burk-
mak, bükmek.
wrier, wriest, sf. wry sıfatının artıklık ve
üstünlük halleri: daha/en çarpık/sapık/yanlış vb.
wriggle 1, f. -gled, -gling 1. kıvran(dır)­
mak, kıvır(t)mak, salla(n)mak. to - one's hips.
2. (yılan/solucan gibi) kıvrılarak hareket etmek,
kıvrıla kıvrıla ilerlemek/yol almak. to - one's
way through a narrow opening : kıvrıla kıvn­
la dar bir delikten geçmek, 3. gen. - out: sıy­
nImak, sıynlıp çıkmak. to - out of a difficulty :
zor bir durumdan ustalıkla sıyrılıp çıkmak. try
to - out of it : bir kaçamak yolu aramak. You
know you are to blame, so don't try to - out
of it: Biliyorsun ki sen kabahatlisin, bari kaça-
mak yolu arama! 4. hissettirmeden iş becermek.
- into s.o.'s favor : ustalıkla birinin gözüne
girmek. e.a.-l. squirm, writhe, twisı, wiggle.
wriggle2, is. kıvranma, kıvır(t)ma, sallan-
ma, yalpalarna.
wriggler, is. 1. kıvranan/kıvnla (şey/kim­
se), 2. sivrisinek sürfesi . wiggler d. d.
wrigglingly, zf. kı 'iranarak, kıvırtarak, sal-
lanarak, kıvrıla kıvnla.
wriggly, sf -glier, -gliest 1. kıvranan, kı­
yırtan, kıvrılan, bükmen, 2. kaçamaklı, kaypak.
a - chamcter. e.a.-1. twisting, writhing, squ-
irming, 2. evasive, shifty.
wright, is. usta, yapıcı, sanatçı, işçi. a
wheelwright, a playwright.
writ
wring l , f. wrung (veya nadiren wringed),
wringing 1. kuvvetle bükmek, 2. gen. - out:
(Çamaşır vb.) bükerek sıkmak, sıkıp suyunu
akıtmak. - those wet dothes out. - the water
out of dothes. wringing wet : sırsıklam, sıksan
suyu çıkacak, 3. çok üzmek, incitmek, canını
acıtmak, 4. (ellerini) oğuştmmak. to - one's
hands in sorrow. 5. zorlamak, zora getirmek, sı­
kıştırmak, 6. zorla söküp çıkarmak/almak. They
wrung the truth out of her in the end : En so-
nunda zorla gerçeği söylettiler. 7. çarpıtmak.
e.a. - 1. wrest, twist, 3. distress, torment.
wring 2, is. bükme, bükerek sıkma, burma.
wringbolt, is. halka başlı cıvata. e.a.-
ring bolt.
wringer, is. 1. bükenlburanlsıkan (kimse/
şey), 2. çamaşır sıkma makinesi, cendere.
wrinkle 1, is. 1. buruşuk, kırışık, 2. k.d.
ustalıklı yöntem, teknik, bir işin girdisi çıktısı,
zeki buluş. He knows all the -s of this business.
a new advertising -.
wrinkle2, f. -kled, -kling buruş(tur)mak,
kırış(tır)mak. Don't - your dress. Too much sun
dries the skin and it begins to -. He -ed his no-
se at the bad smell.
wrinkleless, sf. buruşmaz, kırışmaz, bu-
ruşuksuz, kırışıksız.
wrinkly, sf. buruşuk, kınşık, buruşmuş,
kırışmış, kolay buruşan/kırışan. a - material
impossible te keep pressed.
wrist, is. 1. bilek, 2. elbisenin/eldivenin bi-
lek kısmı, 3. mak. - pin d.d. krank pini, 4. -
bone : bilek kemiği, 5. - joint: bilek, 6. -
watch: kol saati.
wristband, is. yen, kol ağzı, giysinin bilek
kısmı.
wrist-drop, is. patol. kol inmesi: zehirlen-
me sonucu kol ve bilek kaslarının paralize olma-
sı.
wristlet, is. 1. bilezik, 2. bilek sargısı,
3. saat bileziği, 4. argo kelepçe. e.a. -1. bmce-
let, 4. handcuff.
wristlock, is. (güreşte) kelepçe: karşı gü-
reşçinin bileğini yakalayıp bükerek hareket ede-
mez hale getirme.
writ, is. 1. huk. irade, ferman, ilam, 2. da-
vetiye, 3. yazı, 4. Holy - : Kutsal Kitap, Kitabı
Mukaddes, 5. judidal - : mahkeme emri,
6. esk. bk.: write (geç.z. &sf.f.).
3703
writable
writable, sf yazılabilir.
write, f wrote (veya eski: writ) , written
ı. yazmak. - your name on the board. to - a
report/ a cheCıda letter. 2. telif etmek, kaleme al-
mak. to - a book. to - a symphony. 3. ifade et-
mek, 4. kaydetmek, kayda geçmek. nothing to
- about: kayda değer bir şey değiL. it's not-
hing to - home about: zikretmeye değmez,
5. katiplik etmek, 6. yazılmak, iz bırakmak,
okunmak. Honesty/anxiety is written on his fa-
ce :Dürüstlüklendişe yüzünden okunuyor. 7. bil.
yazmak: verileri sürekli ya da geçici bir biçimde
belleğe/veri ortamına işlemek, 8. be written
on/all over : besbelli olmak, açıkça görülmek,
okunmak. Guilt was written all over his face :
Suçlu olduğu yüzünden okunuyordu. 9. - away:
uzak bir yerden ısmarlamak. She wrote away for
the book, because the shop didn it have it.
10. - back: (mektuba) cevap vermek, karşılık
yazmak,lI. - down: (a) yazmak, kaydetmek,
not almak, (b) yazı ile yermekldeğerini düşür­
mek. i wrote him down as a fool : Onun aptallı­
ğını anladım, ona numarayı verdim. (c) cahil
halkın anlayacağı şekilde yazmak, halka hitap
etmek. He -e down to the public. 12. - down
as : ... olarak nitelernek. They wrote him down as
lazy. 13. - in: (a) - in for: mektupla istemek.
We wrote in for a free book, but the firm never
replied. (b) adını seçim listesine eklemek. (c)
metne ilave yapmak, 14. - off: (a) defterden
silmek, iptal etmek. to - oif adebt. - off capi-
tal: defterde gösterilen sermayeyi indirmek, (b)
yok farz etmek, tamamen değersiz/işe yaramaz
telakki etmek. You can - that off! Sen onu
unut! (Üstüne soğuk su iç!) We'lljust have to -
oif the arrangement if we can it find the money
for it. (c) amorti etmek, kendi bedelini çıkarmak.
The new equipment was written oif in 3 years.
15. - oneself out : fikirlerini yazıp tüketmek,
yazacak başka şeyi kalmamak, 16. - one's own
ticket: istediği yolu seçmek, 17. - out: (a) yaz-
mak, kaleme almak, yazıya dökmek. to - out a
check. (b) tümünü/bütün ayrıntılarıyla yazmak.
to - out areport. 18. - up: (a) ayrıntılı yaz-
mak. to - up areport : ayrıntılı bir rapor yaz-
mak, (b) (yazıile) övmek, göklere çıkarmak. to
- the play up in the local newspaper. (c) (muha-
sebecilikte) değerini yüksek göstermek, 19. writ
3704
large : besbelli, iri harflerle yazılmış, apaçık,
göz önünde, 20. written law: yazılı yasa, kay-
da geçmiş/müseccel kanun.
write-in, sf &is. seçim pusulasına seçmen
tarafından yazılan (aday).
write-off, is. ı. zarar olarak kabul edilen
miktar, 2. yıpranma payı, değer düşümü, 3. iptal
etme, hesaptan silme. e.a.-2. depreciation,
3. cancellation.
writer, is. ı. yazar, muharrir, müellif. He
is a writer but he can 't make enough money to li-
ve from his books. be a good - : iyi bir yazar
olmak, 2. yazıcı, katip, yazman, sekreter, 3. hat-
tat, 4. yazmasını bilen kimse,S. the - : bu satır­
ların yazarı (yazı yazan kendisinden bahseder-
ken "ben" yerine kullanır), 6. -'s cramp =-'s
palsy = -'s spasm: yazar kasıncı: fazla yaz-
maktan baş ve işaret parmakları kaslarının
uyuşması/ağrıması.
write-up, is. k.d. 1. makale, 2. bir kurum
hakkında yazılan övücü yazı, 3. ABD şişirme,
bir firmanın mal ve sermayesini kanunsuz olarak
olduğundan yüksek gösterme.
writhe, is.&f writhed, writhing 1. (ağrı­
dan) kıvran(dır)ma(k), kıvırma(k), kıvrılma(k),
debelenme(k). He was writhing with pain :
Sancıdan kıvranıyordu. 2. elem/ıstırap/üzüntü/
cefa çekmek. e.a.-l. squirm, twist.
writhen, sf esk. kıvrık, kıvrılmış. e.a.-
twisted.
writher, is. kıvranan/debelenen kimse.
writhingly, zf. kıvranarak, debelenerek.
writing, is. ı. yazı yazma. to commit
one's thoughts to -: düşündüklerini yazmak.
Put your ideas in - : Düşüncelerini yaz. 2. ya-
zılma, 3. yazı, el yazısı. i can 't read the doctor's
- . 4. makale, (yazılı) metin, eser. the -s of
F.R.Atay. 5. yazı üslUbu, anlatı, anlatış düzeni,
6. yazarlık, muharrirlik. He turned to - at an
earlyage. 7. - on the wall bk.: handwriting
(4), 8. - desk: yazıhane, yazı, masası, 9. - pad:
bloknot, sumen, 10. - paper: yazı kağıdı,
11. - table: yazı masası.
writ of extent, is. Brit. haciz emri. extent
d.d.
written, sf&f ı. yazılı, 2. bk.: write
(sff)·

wrongl, sf 1. yanlış, kusurlu, hatalı. a -
deed. a - answer.What's - with you? Size
ne oldu? Neyiniz var? 2. haksız. be -: yanıl­
mak, hata etmek, haksız olmak. You are - to
blame him. 3. uygunsuz, usule uygun olmayan.
This is the - time to make a visit. be in the -
place : yanlış yerde olmak, makamının adamı
olmamak, 4. ters, aksi. The - side of the cloth :
Kumaşın ters yüzü. be '" side up : ters çevril-
mek. the - way round : ters. He always says
the '" thing: Daima aksi şeyi söyler/ters konu-
şur. The water went down the . . . way: Su
genzine kaçtı. 5. bozuk. Something is - with
the machine : Makinede bir bozukluk var.
What's '" with the bicycle? (a) Bisikletin nere-
si bozuk? (b) Bisikletin nesi var? (Niye beğen··
miyorsun?) 6. istenilmeyen, makbulolmayan.
th(\ - road : yanlış (istenilmeyen) yol, 7. ah-
laksız, ahlaka aykırı. Telling lies is -. 8. be ca..
ught on the . . . foot: hazırlıksız yakalanmak.
The party started on the . . . foot: Toplantı ak-
siliklerle başladı. 9. get / hold the '" end of the
stick : yanlış anlamak, ters anlam vermek, Hifı
tersinden anlamak, 10. get out of bed on the . . .
side : huysuzlhırçın olmak, herkesi terslemek,
yatağın ters tarafından kalkmak. He was born
on the . . . side of th(\ blanket : O piç olarak
doğdu. 11. i hope theres nothing . . . : Hayrola!
İnşallah herşey yolunda! 12. say the - thing:
pot kırmak, çam devirmek, 13. i don't see any..
thing '" with it : (a) Onda hiçbir bozukluk!
anormallik görmüyorum. (b) Bunda hiçbir sakın­
ca görmüyomm. Theres som(\thing '" with
him: Ona bir halaldu; bu adamın şüpheli bir ta-
rafı var. e.a.-l.false, untrue, mistaken, erroneo-
us, ı. un/air, unjust, unjustifiable, 3. improper,
inappropriate, unsuitable 5. awry, amiss, 7. bad,
evil, wieked, immoral, sinful.
wrong 2, is. 1, haksızlık, gadir, zulüm. to
suffer many . . . s. 2, yanlışelık), hata, kusur. not
to know right from -:' doğmyu yanlıştan ayı­
ramamak, 3. günah, 4. yalan, 5. haksızlık. do
s.o. a . . . = do '" to s,o. : birine bir haksızlık yap-
mak, birinin günahına girmek, 6. zarar, 7. yanlış
yol, sapıklık, 8. get in - argo birisi ile arası
açılmak, bozuşmak, 9. in the - : yanılmış, ha-
talı, kusurlu, haksız. be in the . . . : haksız/
kabahatli olmak, haksız tarafta olmak. He knew
wrong..headed
he was in the -, but he refused to eoncede the
point. put s.o. in the -: birini haksız çıkarmak.
10. Two -s don't make a right : İki yanlış bir
doğm etmez. e.a. -3. viee, sin, 7. misdoing, wie-
kedness.
wrong 3, z;f ı. yanlış/hatalı olarak. You did
it . . . again. 2. get it -: yanlış/tersinden anla-
mak. Don't get me - : Beni yanlış anlama. 3. go
. . . : (a) tersi aksi gitmek. Everything is going '"
today : Bugün işler aksi gidiyor. (b) fena yola/
ahlaksızlığa sapmak. lt is sad that one so yo-
ung should go "": Bu kadar genç birisinin fena
yola saptığını görmek (çidden) üzücü. (c) yan~
!ışlıkı hata yapmak. The sum is . . ., but i can it
see where i went ...... (d) fena geçmek. The day hy
the sea went ...... (e) bozulmCik, işlemernek, ber-
bat olmak. Our clock went ...... e.a... 1. awry,
amiss.
wrong 4, f ı. haksızlık etmek, hakkını ye-
mek. You . . . him by having such a low opinion
of his work. 2. kötülük YCipmak, kötü davran-
mak, zarar vermek, gadretmek, zulmetmek,
3. (kCidını) iğfCiI etmek, namusunu lekelemek,
4. kötüIemek, iftira etmek. f.a. -2. maltreat, def-
raud, 3. seduee, dishonor, 4. malign.
wrongdoer, is. haksızlık yapan kimse, za~
lim, günahkar, suçlu, yasayı bozan kimse..
wrongdoing, is. haksızlık, zalimlik, gü-
nahkarlık, suçluluk, yasayı bozma.
wronger, is. haksızlık eden, hCik yiyen,
kötülük yapan.
wrong font, is. has. yanlış takımdan harf.
wrongful, sf 1. haksız, insafsız, kötü,
yanlış, hatalı. . . . dismissalfrom a job. 2. yasaya
aykırı, yasa dışı. '" imprisonment. e.a..-l. un-
just, ı. unlawful.
wrongfully, z;f haksızlıkla, insafsızca, za-
limane, yanlış/hatalı olarak, yanlışlıkla, yasaya
aykırı olarak.
wrongfulness, is. haksızlık, insafsızlık,
zulüm, hata, yanılına, yanlışlık, yasaya aykın­
lık.
wrong-headed = wrongheaded, sf aksi,
inatçı, ters, dik kafalı. - students who think
they can cure the wor/d's evils by destroying so-
ciety. 2. yanlış, hatalı. a . . . idea.
3705
wrong-headedly

wrong-headedly = wrongheadedly, zj. ak- wryneck, is. ı. k.d. boyun tutulması, bo-
silikle, tersine, inatçılıkla. yun eğriliği, 2. wrynecked : çarpık boyunlu,
wrong-headedness = wrongheadedness,
boynu tutulmuş kimse, 3. zool. eğri boyun (Jinx) :
is. aksilik, inatçılık, terslik.
başını ve boynunu habire çarpıtan ağaçkakana
wrongly, z;f. yanlışlıkla, hatalı olarak, sehven.
wrongness, is. yanlışlık, hata, terslik, uy- benzer bir kuş. e.a.-l. torticollis.
gunsuzluk. wryness, is. ı. eğrilik, çarpıklık, sapıklık,
wrong number, is. ı. (telefonda) yanlış 2. istihza, alay, 3. yanlışlık, hata.
numara, 2. argo (a) yanlış kimse/şahıs. Me
WS\V = W.S.W. = West-southwest.
fight the champ? You've got the wrong number.
(b) sevilmeyen/sevimsiz/antipatik kimse. She' s wt. = weight.
o.K., but her sister's a wrong number. wud, sf isk. deli, kudurmuş. e.a.- mad,
wrong side, is. ı. kumaşın ters yüzü, wood.
2. get on the wrong side of s.o. : birisinin itima- wulfenite, is. vulfenit, molibdenli kurşun.
dını/teveccühünü kaybetmek, gözünden düş­
WUlıderkind, is., ç. -kinder/-kinds Alm. ha-
mek, 3. on the wrong side of (the stated age) :
rika çocuk. e.a. - wonder child.
-den daha yaşlı, (belirtilen yaşı) aşmış/geçmiş.
He is on the wrong side of fifty : Yaşı elliyi wurst, is. bk.: sausage (1).
geçmiştir. bk.: on the right side of. WV = WVa = "Vest Virginia.
wrote, f bk.: write (geç.z.). W.V.S. Brit. = Women' s Voluntary Service.
wroth :::: wrothful, sf esk. öfkeli, hiddetli, WW = World War.
küplere binmiş. He was - to see the damage to
Wy = Wy. = Wyoming.
his home. e.a.- angry, furious, wrathful, incensed.
wrought, sf &f ı. işlenmiş, çekiçle dövü- Wyandot(te), is., ç. -dots/-dot ı. Huron
lerek şekil verilmiş, 2. süslü, müzeyyen, 3. esk. konfederasyonuna mensup kızılderili, 2. Huron
bk.: work (geç.z.&sff), 4. - İron: dövme de- dili/lehçesi.
mir. e.a. - 2. elaborated, embellished. Wyandotte, is., ç. -dottes/-dotte Ameri-
wrought-up, sf heyecanlı, sinirleri ger-
kan tavuğu.
gin, heyecanlanmış. be -: heyecanlanmak, he-
yecanlı olmak, heyecana kapılmak, sinirleri ge-
wych-elm, is. bot. dağ karaağacı (Ulmus
rilmek. She's all - about nothing : Boşuna he- glabra). witch-elm ş.d.y.
yecanlanıyor. wye, is., ç. wyes Y harfi, Y şeklinde cisim.
W.R.S.S.R. = White Russian Soviet Socia- wyliecoat, is. isk. yün fanila.
list Republic: Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist
wynd, is. isk. dar sokak/yol, aralık. e.a.-
Cumhuriyeti.
alley.
wrung,f. bk.: wring (geç.z.&sff).
wry, sf wrier, wriest 1. eğri, çarpık. a - Wyo. = Wyoming (ABD' nin bir eyaleti).
nose. 2. yanlış, hatalı. - behavior. 3. ters, aksi, wyte, is. &f wyted, wyting bk.: wite.
huysuz. a - face. to make a - face: surat as- wyvern, is. (armacılıkta) iki ayaklı, yılan
mak, 4. (anlamı) bozulmuş, tahrif edilmiş, de- kuyruklu, kanatlı ejderha. wivern ş.d.y.
ğiştirilmiş, 5. acı, iğneleyici, müstehzi, alaycı.
- smile. - remarks.
wryly, zj. 1. acı acı, istihza/alay ile, 2. ak- *****
silikle, huysuzlukla, ters ters, 3. çarpık/eğri bir ***
şekilde. *

3706
 x
X, x, is., ç. X's/Xs, x's/xs 1. İngiliz alfabe-
sinin yirmi dördüncü harfi, 2. x harfinin temsil
ettiği ses, 3. X şeklinde herhangi nesne, okuma
yazma bilmeyenin imza yerine koyduğu X işareti.
x, X, X., X., 1. X: Hristiyanların/Hz. İsa'nın
simgesi, 2. matbaa harfindeki kusuru belirten
işaret, 3. x: (= kiss = öpücük) işareti (telgrafın
sonuna konur), 4. x: harita üzerinde bir yeri be-
lirleme işareti, 5. X: Roma rakamlarında on sa-
yısı, 6. mat. (a) bilinmeyen sayıyı gösteren sim-
ge, (b) cebirsel değişkeni gösteren simge, 7. bi-
1inmeyen şey/şahıs/etken, 8. bir dizinin yirmi
dördüncü ögesi (J atlanırsa yirmi üçüncü), 9. X
ışını, röntgen, 10. çarpı işareti, 11. boyut göste-
ren sayılar arasına konur: 3"x4" (3 by 4 inches).
x, gL.f x'd/xed. x-ing/x'ing, x's/xes ı. x ile
işaretlemek, x işareti koymak, 2. gen. x out: ip-
tal etmek, çıkarmak, silmek, hükmünü kaldır­
mak. To x out an errar.
X, sf (sinemada) on yedi yaşından küçük
olanlara yasak edilen filmi gösterir. bk.: G, PG, R.
xanyth-, ön ek bk.: xantho- (Sesli harfler
önünde aldığı şekil).
xanthate, is. kim. ksantat, ksantik asidin
tuzu veya esteri.
xanthein, is. sarı çiçek boyası, sarı çiçek-
lere renk veren ve suda eriyebilen madde.
xanthic, sf 1. sarı+, sarımtrak, sarımsı,
2. bat. sarı, 3. kim.ksantik, ksantin veya ksantik
asit türevi, özellikle sarı yağlı C3H60S2 türevi.
xanthic acid, is. kim. ksantik asit: Formülü
ROCSSH şeklinde olan kararsız organik asit. R:
bir kökü/atom grubunu gösterir.
xanthin, is. ı. sabit sarı çiçek boyası: çi-
çekıere sarı renk veren ve suda erimeyen boya
maddesi. bk.: xanthein, 2. boya kökündeki sa-
n madde.
xanthine, is. biy.- kim. 1. üre sarısı: CSH4
N402. İdrar, kan ve bazı bitki/hayvan doku ların­
da bulunan, oksitlenince ürik asit veren kristalli
azotlu bileşim, 2. bu bileşimin türevIerinden
herhangi biri.
Xanthippe, is. ı. Ksantip (Sokrat'ın karısı­
nın adı), 2. cadı, cadaloz, acuze, hırçın/huysuz/
şirret kadın.
xanthium, is. 1. pıtrak, 2. bat. ksantiyum.
xantho-, ön ek "sarı" anlamı katar: xant-
hophyll gibi. Sesli harf önünde: xanth-.
xanthochroi, is., ç. sarışın kimse: açık sa-
rı saçlı beyaz insan.
xanthochroic, sf sarışın.
xanthochroid, sf &is. sarışın, beyaz tenli
ve açık sarı saçlı (kimse).
xanthoma, is. patal. sarı leke: deride, bil-
hassa göz kapaklarında sarımtrak turuncu leke-
ler husule getiren hastalık.
xanthone, is. kim. sarı boya: C13Hg02.
Birçok doğal sarı boyada bulunan keton.
xanthophyll, is. biy.- kim. havuç boya :
C40HS6Ü2. Yumurta sarısında ve çiçeklerin pe-
tallerinde rastlanan sarı turuncu boya maddesi.
Karotenlerin oksijen türevIerinden ibarettir. lu-
tein d.d.
xanthophyllic = xanthophyllous, sf ha-
vuç boyalı, havuç boyamsı.
xanthous, sf ı. sarı, 2. sarımtrak, 3. sarı
derili, cildi sütlü kahverengi veya sarı renkte
olan. e.a.-i. yellow, 2. yellawish.
Xanthus, is. GB Anadolu'da eski bir şehir.
x-axis, is., ç. x-axes mat. x ekseni, absis
ekseni.
X chromosome, is. biy. X kromozomu:
İnsanlarda ve birçok memeli hayvanda dişi nite-
likli genleri ihtiva eden, erkeklerde tek, dişilerde
çift olarak bulunan eşeysel kromozom. bk.: Y
chromosome.
3707
Xd
Xd, (borsada) temettüsüz, kar hissesi getir-
meyen. xdiv. d.d.
Xe, kim. bk.: xenon (simge).
xebec, is. (Akdenizle özgü) üç direkli yel-
kenli. Eskiden korsanlar kullanırdı, şimdi bazan
ticari maksatla kullanılıyor. zebec, zebeck d.d.
xen- == xeno- ön ek "yabancı, ecnebi, yad"
anlamı katar. ör.: xenophobia, xenogamous.
xenia, is. bot. yadsal etki: polenin meyve
veya tohuma etkisi.
xenic, sf yadsal: bilinmeyen organizmalar
ihtiva eden (kültür). - cultivation ofinsect larvae.
xenically, zf. yadsal olarak.
xenodiagnosis, is. yad belirtim: Kan vb.
deki asalakları belirtmek için bunu yabancı bir
canlıya (örneğin bir böceğe) vererek onda asalak
araştırma yöntemi.
xenodiagnostic, sf yad belirtimseL.
xenogamous, ~f. biy. yad eşeyli, melez
üremli: ayrı cinslerden olan organizmaların çift-
leştirilmesinden üreyen.
xenogamy, is. biy. yad eşleme, melez üretme.
xenogenesis == xenogeny, is. biy. 1. yad
soy, yad nesil, yad kuşak, melez : ebeveyninden
tamamen ve sürekli olarak farklı olan nesil/soy,
2. bk.: heterogenesis, metagenesis, alternation
of generations.
xenogenetic == xenogenic, biy. yad ürem~
sel, yad soy+, yad soylu, melez: başka bir türün
üyelerinde üreyen/türeyen/doğan. - hosts. a -
antibody.
xenograft, is. yad doku aşısı: farklı cins~
ten olan bireyden alınan dokuyu aşılama.
xenolith, iS: k.b. yad kaya: volkanik bir ka-
ya içinde kalmış yabancı taş/kaya.
xenolithic, sf yad kaya+, yad kayamsı,
yad kayalı.
xenomorphic, sf k.b. yad biçimli, yad bi-
çimsel: içindeki yabancı maddelerin zorlaması
ile kristal yapısı değişmiş (kaya).
xenomorphicaliy, zf. yad biçimle, yar bi-
çimselolarak.
xenon, is. kim. ksenon: Havada hacminin
17xl07l de biri oranında bulunan renksiz, ağır,
tembel gaz. ışıklı elektrik tüplerini, tiratronları
3708
doldurmakta kullanılır. Simgesi Xe, atom ağ.
131.30, atom nu. 54, O C'de ve 760 mm cıva ba-
sıncı altında 1 litresinin ağırlığı 5.887 g.
xenophile, is. yabancı hayranı: yabancıla­
ra, yabancı adet, usul ve törelere hayran olan
kimse.
xenophilous, sf yabancı hayranı.
xenophobe, is. yabancı düşmanı, yabancı/
ecnebi şahıslardan/adetlerden vb. korkan veya
nefret eden kimse.
xenophobia, is. yabancı korkusu/düşman-
lı ğı.
xenophobic, sf yabancılardan korkan.
xer- == xero-, ön ek "kuru" anlamı katar.
ör.: xeric, xerophite.
xerarch, sf kuru yerde yetişen, kuru çev-
rede türemi ş.
xeric, sf kuru, az nemli, kuru ortama alış~
mış. a - plant. a - habitat.
xerically, zf. kuruca, az nemli bir şekilde.
xero-, ön ek bk.: xer-.
xeroderma, is. tıp kuru deri (hastalığı),
deriyi kurutup kabuklaştıran bir hastalık.
xerographic, sf kuru teksir+.
xerographicaliy, zf. kuru teksir usulüyle.
xerography, is. kuru teksir: Bayağı beyaz
kağıt sayfası üzerinde kopya edilecek şekle te-
kabül eden yerleri elektrastatik yöntemle hassas~
laştırıp üzerine serpilen toz mürekkebin yapışıp
kalmasından ibaret teksir usulü.
xerophile == xerophilous, sf ı. bot. kurak-
sal: kurak (kuru ve sıcak) yerlerde yetişen (bitki),
2. zoo!. kuraksı: kurak iklime alışık (hayvan).
xerophily, is. kuraksallık, kuraksılık.
xerophtha1mia, is. göz kuruluğu: A vita-
mini noksanlığından ileri gelen gözyaşı azalma-
sı ve gözde arpacık çıkması hastalığı.
xerophthalmic, sf göz kumluğu ile ilgili.
xerophyte, is. kurakçıl: kurak iklime alış­
mış bitki.
xerophytic, sf kurakçıl, kurak iklime alışık.
xerophytically, zj. kurakçıl olarak, kurak
iklime alışkın olarak.
xerophytism, is. kurakçıllık.
xerosere, is. kurak yerler.

xerosis, is. ı. aşırı kuruluk, özellikle deri-
nin, göz kapaklarının, burunun kuruluğu, 2. sert-
leşim, yaşlanan dokunun sertleşmesi.
xerothermic, sf ı. kuru ve sıcak, 2. kuru
ve sıcak çevreye alışkın.
xerox, gL.f kuru teksir yapmak, Zeroks ma-
kinesi ile çoğaltmak/kopye çıkarmak.
Xerox ,is. Zeroks, kuru teksir makinesi.
x height, is. (matbaada) küçük harflerin
boyu(nu ölçmek için kullanılan küçük x harfinin
yüksekliği) .
Xhosa, is., ç. Xhosa/-sas ı. Koza: Güney
Afrika Ümit burnunda yaşayan Bantu halkı,
2. Kozaca: Kozaların konuştuğu Bantu dili (Zu-
lu diline benzer).
xi, is., ç. xis , ksi, Yunan alfabesinin on
dördüncü harfi.
x in, (borsada) faizsiz. x in., x-i., x.İ., xint,
x"int, x..int., x.İnL d.d.
x-intercept, is. x kesimi, yatay bölüntü :
bir eğrinin/ yüzeyin x eksenini kestiği noktanın
başlangıca uzaklığı.
-xion, Brit. bk.: -tion. ör.: connexion, inj~
lexion.
Xi partide, fiz. bk.: hyperon.
xiphisternal, sf alt göğüs kemiği+.
xiphisternum, is., ç. -na anat. alt göğüs
kemiği, göğüs kemiğinin üç kısmının en alttaki.
xiphoid process d.d. bk.: gladiolus (2), ma-
nubrium (2a).
xiphoid, sf&is. anat. zool. hançerimsi, kı~
lıç/hançer biçiminde, 2. bk.: xiphisternum.
xiphosuran, sf &is. zool. kılıç kuyruklu: at
nah şeklindeki yengeci (horseshoe crab) ve so-
yu tükenmiş birçok eklembacaklıları kapsayan
Xiphosura sınıfına mensup (hayvan).
xiphosure, is. kılıç kuyruk.
xiphosurous, sf kılıç kuyruklu.
x-irradiate, gL.f x ışınlamak, x ışınları
yaymak.
x-irradiation, is. x ışınlama, x ışınları
yayma.
XL =1. extra large, 2. extra long.
Xmas = Christmas.
Xn., = Christian.
Xnty., = Christianity.
xylary ray
XP, is. Yunanca Hristos (= Christ) kelime-
sinin ilk iki harfi: Hz. İsa'yı ve Hristiyanlığı sim-
geleyen monogram.
xr = x rts, (Borsa) hakkı olmayarak(= wit-
hout rights).
x-radiation, is. ı. x ışınları, 2. x ışınları­
na maruz kalma /bırakma.
x-rated, sf k.d. müstehcen, açık saçık. an
x-rated movie.
x-rayl, is. x ray, X-ray ş.d.y. 1. gen. x-
rays : x ışınları, röntgen ışınları/şuaları, 2. rönt-
gen filmi, x ışınlarıyla çekilmiş film, 3. haber-
leşmede x harfini belirten kelime.
x-ray2, gl..f. x-rayed, x-raying, x-rays
röntgenini çekmek, röntgenle muayene etmek, x
ışınları ile tedavi etmek.
X-ray 3, sf röntgen+, x ışını+, x ışınlı.
- astronomy: x ışınlı astronomi, gök cisimle-
rini yaydıkları x ışınları ile inceleyen astronomi
dalı. - crystallography : x ışınlı kristalografi,
x ışınları ile kristal yapılarını inceleme. - diff-
raction : x ışını kırınımı: x ışınlarının atom
içindeki kırınımından kristal bünyesini ve cinsi-
ni çıkarma yöntemi. - microscope : x ışınlı
mikroskop, x ışınları yardımıyla kristalleri bü-
yütüp inceleyen cihaz. - photograph: röntgen
fotoğrafı, x ışınları ile çekilen fotoğraf. - star :
x ışını yayan yıldız. - therapy : röntgen teda-
visi, x ışınları ile tedavi. - tube: röntgen tüpü,
x ışını yayan elektron tüpü.
x-section, is. (=cross section) kesit.
x-sectional, sf. kesit+.
Xt. = Christ == İsa.
Xtian = Christian = Hristiyan.
Xty = Christianity = Hristiyanlık.
xu, is., ç. Güney Vietnam kuruşu (eski).
x-unit, is. x birimi: X ışınları ile gama
ışınlarının dalfa uzunluğunu ölçmekte kullanı­
lan birim. 10- i cm veya 10- 3 Angstrom. kıs.:
Xu,XU.
xw = without warrant (borsa) güvence-
siz, teminatsız, garantisiz, kefilsiz.
xyl- = xylo- ön ek ı. "odun, ağaç, tahta"
anlamı katar. ör.: xylophone, xylotomy. 2. xyle-
ne bileşimi.
xylan, is. kim. ksilan: odun dokularda bulu-
nan ve hidroliz olunca ksiloz veren pentozan.
Furfural yapmakta kullanılır.
xylary ray, bk.: xylem ray.
3709
xylem
xylem, is. bot. odunsu doku. bk.: phloem.
xylem ray, is. odun damarı.
xylene = xylol, is. kim. kesilen: Odun/kö-
mür katranından veya petrol damıtımından elde
edilen zehirli, tutuşan ve yağlı üç hidrokarbon
izomerinden her biri. Formülü C6H4(CH3)2 o-
lup boya yapımında kullanılır. Kesilen ve etil
benzen karışımı eritici olarak kullanılır.
xylidine, is. kim. ı. ksilidin: Formülleri
(CH3)2C6H3NH2 olan 6 izomerik ksilen türe-
vinden her biri, 2. boya yapımında kullanılan ve
bu bileşimlerin karışımından ibaret olan yağlı
sıvı.
xylo-, ön ek "ağaç, odun, tahta" anlamı
katar. ör.: xylograph, xylophone.
xylograph, is. tahta resim kalıbı, oyma
kalıp.
xylographer, is." (tahta) oymacı, tahta re-
sim kalıbı oyan, tahta kalıpla resim basan.
xylographic(al), sf oyma+, tahta kalıplı,
tahta kalıp ile basılmış.
xylography, is. oymacılık, ağaç oymacılı­
ğı, tahta üzerine resim kalıbı oyma/tahta kalıpla
resim basma sanatı.
xyloid, sf odunsu, oduna benzeyen, odun
gibi.
xylol, is. bk.: xylene.
3710
xylophagous, sf 1. odunlaJağaçla besle-
nen, ağaç yiyen (bazı böceklerin kurtları gibi),
2. ağaç kemiren/delen, ağaçları delerek mahve-
den (bazı yumuşakçalar, kabuklular, mantarlar
vb.).
xylophone, is. müz. tahta saz, ksilofon: çe-
şitli boylarda tahta çubuklardan yapılmış ve
ağaç tokmakla vurularak çalınan müzik aleti.
xylophonic, sf tahta saz+.
xylophonist, is. tahta saz çalan, ksilofoncu.
xylose, is. kim. ksiloz, kristalli aldopentoz:
CSHıoOs·
xylotomic(al), sf ağaç kesme/dilimleme+.
xylotomist, is. ağaç kesen /dilimleyen.
xylotomous, sf ağaç kemiren joyan.
xylotomy, is. (mikroskopta muayene vb.
için) ağaç kesme/dilimleme sanatı.
xyst, is. bk.: xystus.
xyster, is. kemik kazıma aleti (cerrahlıkta
kullanılır) ,
xystus, is. (eski Yunanistan'da beden eğiti­
mi çalışmalarına mahsus) uzun ve üstü kapalı
taraça.
*****
***
*
 y
Y, y, is., ç. Y's/Ys, y's/ys 1. İngiliz alfabe-
sinin yirmi beşinci harfi, 2. y harfinin çeşitli
talaffuzlanndan her biri: yet, city, rhythm gibi,
3. Y şeklinde çatal nesne: yol aynmı vb., 4. ya-
zılı/basılı Y veya y harfi, 5. matbaada y harfi ka-
lıbı.
Y, 1. (Japonya'da) yen, Japon lirası, 2. dizi
veya sırada yirmi beşinci (I atlanırsa yirmi dör-
düncü), 3. elekt. admitans, 4. kim. ytrium (itl'i-
yum) un simgesi.
y, mat. 1. bilinmeyen işareti, 2. (Kartezyen
koordinatlarda) y (ordinat) ekseni, düşey konaç.
y-, ön ek halen kullanılmayan bazı kelime-
lerde ön ek: ywis gibi. Özellikle past partieiple
eki: yclad gibi.
-y, son ek 1. "-lı/-li/-Iu/-Iü" anlamı katar:
juicy, grouchy, rainy, cloudy gibi, 2. (bazan
-ey) "... gibi, ...-e benzer" anlamı katar: clagey,
glassy, watery gibi, 3. (bazan -ey, -ie) "ufak,
küçük, minicik, mini mini, -cik vb." anlamları
katar: pussy, Billy, kiddy, doggy gibi, 4. sevgi
ve yakınlık ifade eden sözlerde geçer: sweety,
daddy gibi, 5. "-lık/-lik/-Iuk/-Iük" son ekleri ile
sanat ve meslek adları, fiilden türemiş adlar vb.
oluşturur: carpentry, inquiry, infamy, coo-
kery, jealousy, beggary gibi.
Y. = 1. Young Men's Christian Associati-
on, 2. Young Men's Hebrew Association, 3. Y0-
ung Women's Christian Association, 4. Young
Women's Hebrew Association.
y. =1. yardes), 2. yeares).
ya, k.d. 1. sen (= you). Hey, ya dope!
2. senin (= your) Yafather's moustaehe!
yabber, is. Avust. bk.: jabber.
yacht, iso &gs.f yar (ile seyahat/yarış yap-
mak). - club : yat kulübü. - race: yat yanşı.
yachting : yatçılık.
yachtsman, is., ç. -men yatçı, yat sahibi,
yat kullanan kimse. -ship: yatçılık.
yachtswoman, is., ç. -women yatçı/yat sa-
hibi/yat kullanan (kadın).
yackety-yak, is.&1 -yakked, -yakking ar-
go gevezelik/zevzeklik/boşboğazlık (etmek).
yackety-yack, yakety-yak, yakity-yak, yak d.d.
Yafo is. bk.: Jaffa.
Yagi antenna, is. md. Yagi anteni: Kuv-
vetli tevcih özelliği olan dipol antenleri dizisi.
Özellikle TV anteni olarak kullanılır.
yah, ünl. ya, evet, öyle mi.
Yahata, is. bk.: Yawata.
Yalıoo, is., ç. -lıoos 1. (Swift'in Gmiver'in
Seyahati romanında) insana benzer vahşı ve ka-
ba yaratık, 2. k.h. hödük, kaba saba kimse.
yahooism, is. hödüklük, kabalık.
Yahrzeit, is. (Judaism) aile veya yakın ak-
rabadan birinin ölüm yıl dönümü. Jahrzeit d.d.
Yahweh, is. Allah, Tanrı, Kadirimutlak
(Ahdiatik'ten). Yahwe, Yahveh Yahve, Jah-
veh, Yahve, Jahweh, Jahwe d.d.
Yahwism, is. Allaha/Tannya ibadet veya
bu tür ibadete dayanan din. Yahvism, Jahwism,
J ahvism d. d.
Yahwist, is. Ahdiatik'in ilk altı kitabının
ilk yazarı. Yahvist, Jahwist, Jahvist dd. Yalı­
wistic/Yahvistic : bu yazara ait.
yak 1, is. 1. Tibet öküzü (Poephagus grun-
niens). Tibet'te bulunan uzun tüylü yabani öküz,
2. bu öküzün evcilleştirilmişi.
yak2, is. &1 yakked, yakldng argo bk. :
yackety-yak.
yakety-yak = yackety-yak = yakity-yak,
i -yakked, -yakking bk.: yackety-yak.
yakitori, is. (Japon usulü) tavuk şiş kebabı.
Yakut, is. Yakutça: KD Sibirya'da konu-
şulan Türk asıllı diL.
yam, is. 1. bot. Hint yer elması (Dioseo-
rea), 2. Isk. patates, 3. ABD tatlı patates.
3711
yamen
yamen, is. (eski Çin'de) devlet memuru
evi, devlet dairesi.
yammer, is.&f k.d. ı. sızlanmaek), dırla­
(n)ma(k), şikayet (etmek), sızıldanma(k), mızıl­
danma(k), 2. (bar bar) bağırma(k), bağırıp çağır­
ma(k), devamlı yüksek sesle konuşmaek), gürÜı­
tü/yaygara (etmek). e.a.-l. whine, complain.
yang, is. Çin felsefesine göre hayatın aslı­
m oluşturan eril öğe.
Yangtze, is. (Çin'de) Yangçe nehri. - - Ki-
ang d.d.
yank, is. &f hızlal şiddetle çeki ş/çekme
(k), anılbirden çekip çıkarmaek). - out: birden!
zorla çekip çıkarmak.
Yank, is. &sf bk.: Yankee.
Yankee 1, is. ı. ABD (özellikle kuzey-
doğu) halkından biri, 2. (ABD İç Savaşlarında)
Amerika Birliği taraftarı kuzey eyaletleri halkı,
3. Amerikalı, ABD vatandaşı, Yanki, 4. haber-
leşmede y harfini belirtmek için kullanilan söz-
cük.
Yankee2, sf Yanki+, ABD vatandaşları­
na/ Amerikalılara özgü. .... ingenuity.
Yaııkeedom, is. 1. Yankiler ülkesi: ABD
'nin kuzeydoğu eyaletleri, 2. (toplu olarak) Yan-
kiler, Amerikalılar.
Yankeeİsm, is. ı. Yankilik, Yanki/Ameri-
kalı karakteri/vasft, 2. (konuşma tarzında vb.)
Yanki niteliği/özelliği.
yaııqui, is., ç. -quis Jsp. (Latin Ameri-
ka'da) Amerikalı, ABD vatandaşı, yanki.
yapı, gs.f yapped, yapping ı. ince sesle/
kesik kesik havlamak, 2. argo fazla konuşmak,
gevezelik etmek. e.a.-I. yelp, hark.
yap2, is. 1. (ince sesle/ kesik kesik) havla·
ma, 2. argo ağız. e.a.-I. yelp, 2. mouth.
yapoıı, is. bk.: yaupoıı.
yapper, is. havlayan.
yappingiy, zf. havlayarak, havlaya havla-
ya, havlarcasına, havlar gibi.
Yaqui, is., ç. -quis /-quİ ı. Yaki, Meksika
yerlisi, Sonoralı Kızılderili Pima halkından biri,
2. Yakice, Yaki dili, 3. Meksika'da bir nehir adı.
yar, is. bk.: yare (1,2).
Yarborough, is. (briç) dokuzludan yüksek
olmayan eL.
3712
yardI, is. ı. yarda: 0.9144 m'lik İngiliz
uzunluk ölçüsü. fas.: yd. (1 yd = 3 feet ::: 36 inc-
hes). - goods: yarda ile satılan kumaş. - me-
asure : I yardalık ölçü. cubic -: yarda küp :::
0.7646 m 3 . square -: yarda kare: 0.8361 m 2 .
the hundred-yard dash: yüz yardalık yarış,
2. den. seren. royal -: kuntra babafingo sereni.
topsail -: gabya yelkeninin sereni.
yard 2, is. ı. avlu, 2. eve bitişik çimenli sa-
ha, 3. üstü açık depoliş yeri. brickyard, milroad
yard, vb. 4. ağıl, davar ve sığırlara mahsus çitle
çevrili yer, 5. geyik, yaban öküzü vb. nin kışın
toplandığı yer, kış otlağı, 6. the Yatd Brit. -k.d.
bk.: Scotland Yard.
yard 3, glj avluya/ağılakapatmaklkoymak.
yardage, is. ı. (yarda cinsinden) uzunlUk,
2. trene yüklenecek canlı hayvamn istasyon ci-
varındaki sahada bekletilmesi, 3. bu şekilde bek~
letme ücreti.
yatdatrn, is. den. serenin ucu, seren cUh-
dası.
yardbird, is. argo 1. acemi er/nefer, kışla~
da temizlik işiyle görevli asker, 2. cezah olarak
izinsiz asker, 3. mahkum. e.a.-3. conVict.
yard grass, is. bot. kabaçayır (Eleusina in-
dica): evlerin bahçelerinde ve tarlalarda biten
bir yıl ömürlü kaba çimen.
yardman, is., ç. -men ı. demir yolu ma-
nevra sahası işçisi, 2. serenlerde çalışan tayfa.
yardmaster, is. demir yolu manevra sahası
müdürü/yönetmeni.
yardstick, is. 1. yarda çubuğu, i yarda
uzunluğunda ölçü çubu,ğu, 2. kıstas, denek taşı,
mukayese standardı, mihenk. Test scofes are not
the only - of academic achievenıent.
yare, sf yatel", yarest I, tez, tetik, çabuk,
seri, atik, çevik, 2. (gemi) iyilkolay idare edilir,
manevra kabiliyeti yüksek, 3. esk. (a) hazır, mü·
heyya, hazırlanmış, (b) bk.: nİmble. quick. (ı
ve 2 için yar d.d.). e.a.~l. quick, agile, lively,
3. (a)ready,prepared.
yarely, zf. çabucak, hızla, serian, sür'atle,
atik! çeviklikle.
yarmulke = yarmelke, is. (Judaism) tak-
ke, Musevı beresi, Musevllerin dua ederken giy-
dikleri takkelbere (Türkçe yağmurluk kelime-
sinden alınmıştır).

yarn1, is. 1. ip, iplik, (pamuk/yün/sentetik)
iplik, 2. (cam/maden/pIa.stik maddeden yapıl­
mış) iplik/tel, 3. halat ipliği, 4. k.d. masal, hay-
ret/dehşet verici uzun serüvenleri anlatan öykü.
yarn 2, gs.f k.d. ı. (ipliplik) eğirmek/
bükmek, 2. masal anlatmak.
yarn-dyed, sf boyalı iplikten dokunmuş
(kumaş). bk.: piece-dyed.
yarrow, is. bot. civanperçemi (Aehillea
millefolium).
yashmac =yashmak, is. T. yaşmak.
yataghan, is. T. yatağan, saldırma (atag-
han, yatagan d. d. ).
yauld, sf isk. bk.: active, vigorous.
yaup, is. bk.: yawp.
yauper, is. bk.: yawper.
yaupon, is. bot. funda çay (Ilex vomitoria).
Güney ABD'de yetişen ve yaprakları bazan çay
yerine kullanılan küçük ağaç veya funda. yapon!
youpond.d.
yaw l , f 1. (gemi vb.) rotadan çık(ar)mak,
yanlış yola sap(tır)mak, 2. (uçak) yalpala(t)mak,
yalpa yap(tır)mak, 3. dümeni kötü kullanıp ge-
miyi sağa sola saptırmak, 4. (roket, güdümlü
mermi vb.) (ekseni yatay düzlemde salınımlar
yaparak) uçuş stabilitesini kaybetmek.
yaw 2, is. 1. rotadan çık(ar)ma, 2. yalpala-
(t)ma, 3. gemiyi sağa sola saptırma, 4. (roketl
güdümlü mermi vb.) uçuş stabilitesini kaybet-
me.
yawl l , is. ı. küçük filika (4 ila 6 kürekii),
2. yole, başı kıçı bir olan yelkenli, 3. fazla ola-
rak kıçtaki direkte yelkeni olan gemi. bk..
ketch.
yawl 2, is.&f Brit.- k.d. bk.: yowl, howl.
yawn l , gs.f 1. esnemek, 2. (uçurum vb.)
dipsiz/derin ve sonsuz gibi uzayıp gitmek. -ing
gulf: dipsiz/derin uçurum. The hole -ed before
him. a -ing emek. 3. esneyerek söylemek. e.a.-
1.gape. . yea 2, is. 1. olumlu oy, kabuloyu, kabul,
yawn 2, is. ı. esneme, esneyiş, 2. dipsiz!
derin uçurum, sonsuz derinlik, açıklık, boşluk.
e.a.- 2. ehasm, opening, gap, eavity.
yawner, is. esneyen kimse.
yawning, sf 1. derin ve geniş, uçurum gi-
bi. a - hole. 2. esneyen, esneyerek yorulduğu­
nu!sıkıldığını belli eden. a - audienee.
yealing
yawningly, if. 1. esneyerek, 2. derin ve geniş.
yawpl, gs.f ı. k.d. ciyaklamak, viyakla-
mak, çığlık atmak, çığlığı koparmak, feryat et-
mek, feryadı basmak, (birdenbire) bağırmak,
2. bağıra çağıra ve saçma sapan konuşmak, yay-
gara etmek, bağırıp çağırmak, bağırarak şikayet
etmek. e.a.-ı. yelp, squawk, bawl, 2. damor,
eomplain.
yawp2, is. ı. k.d. ciyaklama, viyaklama,
çığlık, feryat, 2. yaygara, kuru gürültü, bağıra
çağıra konuşma, 3. isk. kuş çığlığı. (yaup
ş.d.y.).
yawper, is. ciyak ciyak bağıran, çığlık a-
tan, feryat eden, yaygaracı, gürültücü.
yawping, is. ciyaklama, viyaklama, cır1a­
ma, yaygaracılık.
yaws, is. patol. verem dutu: bazı sıcak ül-
kelerde Treponema pertenue adlı organizmanın
sebep olduğu böğürtlen şeklinde cilt kabarcığı.
frambesia, pian d.d.
y-axis, is., ç. y-axes mat. (Kartezyen koor-
dinat sisteminde) y ekseni, düşeyeksen, ordi-
nat ekseni.
Vb, kim. bk.: ytterbium.
Y chromosome, is. biy. eril kromozom: er-
keklik özelliğini taşıyıp soydan soya geçiren
kromozom. bk.: X chromosome.
yelept = yeleped, f esk. ... adlı/adında/
isimli/isminde/... denilen (elepe fiilinin sıfat­
fiili).
yd. = yds. = yardes).
yel, zm. esk. siz, sizler. O ye of little faith;
ye brooks and hills.
ye 2 , the yerine eskiden kullanılIrdı. Bazı
yer adlarına eski ve tarihi süsü vermek için ekle-
nir: Ye Old Tea Shop gibi.
yea l , zf. 1. evet, 2. esk. (a) filhakika, haki-
katen, gerçekten, filvaki. -, and he did eome. (b)
hatta, ... bile, bundan başka, ayrıca, ilaveten, üs-
telik. A good, yea, a noble man. e.a.-ı. yes,
2. (a) indeed, (b) even. k.a.-l. nay, no.
onay, 2. olumlu oy verenlkabul oyu verenlkabul
edenlonaylayan kimse. The yeas outnumbered
those who voted against the bill. 3. yea~sayer :
(a) olumlu oy (kabuloyu) veren, muvafık/
taraftar kimse, (b) bk.: yes-man.
yeah, zf. k.d. evet. e.a.- yes.
yealing, is. isk. bk.: yeelin.
3713
yean
yean, gs.f (koyunlkeçi) kuzulamak, yav-
rulamak, oğlak doğurmak.
yeanling, sf &is. 1. kuzu, oğlak, 2. yavru,
bebek, yeni doğmuş. e.a.- 2. infant.
year, is. ı. yıl, sene. This/last/next -:
Bu/geçen/gelecek yıl. all the - round: bütün
yıl boyunca. - after -: her yıl. by -: yıllık,
yıldan yıla. to pay by -: yıllık (taksitlerle) öde-
mek. - by - =from - to -: seneden seneye.
- in and - out = - in - out: yıllarca, sene-
lerce, seneden seneye, yıllar boyu, daima, her
zaman, aralıksız. every - = each -: her yıl.
every other - = every second -: yıl aşırı, iki
yılda bir. for -s: yıllarca. They have not seen
each other for -s. from one - to the other :
bir yıldan ötekine, 2. calendar year d.d. takvim
yılıisenesi: 1 Ocaktan 31 Aralığa kadar devam
eden 12 aylık! 365 veya 366 günlük süre. the -
1993 : 1993 yılı. common - : adı sene. leap -:
artık yıl, sene-i kebise, 3. 365 günlük herhangi
bir zaman süresİ. lt happened 5 years ago. -s
(and -s) ago : senelerce önce. a - and aday
huk. bir yıl ve bir gün. - of grace : Miladı yıl.
The - of grace 1989 : Miladı 1989 yılı, 4. astr.
(a) lunar - d.d. kamed yıl, 12 kamed aylık sü-
re, (b) astronomical -/equinoctial - Isolar - /
tropical - d.d. dönence yılı: bir ılım noktasın­
dan ötekine geçme süresi, (c) sidereal - d.d.:
güneş yılı: dünyanın güneş etrafında tam bir
dönüş süresi:::: 365 gün, 5 saat, 48 dakika 45.5
saniye, 5. gezegen yılı: bir gezegenin güneş et-
rafında tam bir dönüş süresi. The Martian -:
Merih yılı, 6. (öğretim vb. kurumlarında) yıl,
takriben 12 aylık çalışma dönemi. academic - :
öğretim yılı. school - : ders yılı, 7. yaş. He is 5
-s old : beş yaşındadır. from his earlier -s:
küçük yaştan beri. He looks old for his -s: OL-
duğundan daha yaşlı görünüyor. well on in -s :
yaşı ilerlemiş. to get on in -s : yaşlanmak, ya-
şı ilerlemek. to grow in-s : yaşı ilerlemek. to
reach -8 of discretion : reşit olmak, sinnirüşte
ermek, 8. -s: (a) zaman. in -s gone and -s to
come : geçmişte ve gelecekte (geçmiş ve gele-
cek zamanda/yıllarda), (b) yaş, çağ, (c) yaşlılık,
ihtiyarlık. a man of -s: yaşlı bir adam. He is
very healthy for a man of his -s: Yaşlı olma-
sına rağmen çok sıhhatli.
year-around, sf bütün yıl (boyunca), bü-
tün sene. e.a.- year-round.
3714
yearbook, is. ı. yıllık. Look! There iS my
photograph in the school -. 2. salname.
year-end, sf &is. yıl sonu. A - report. A
- upsurge ofprices.
yearling, sf &is. 1. bir yaşındaeki), 2. bir
yıllık, bir senelik, bir yıl süren/sürekli, 3. bir ya-
şını doldurmuş hayvan yavrusu: toklu, tay.
yearlong, sf bir yıl süreli, bütün yıl süren!
devam eden. She came back after a - absence.
yearly, sf &zf. &is. 1. yıllık, senelik. -
meeting. 2. her yıl/her sene (olan), yılda/senede
bir (olan), 3. yıllık (bülten vb.), yılda bir yayın­
lanan belge. e.a.-l&2. annual, annually.
yearn, gs.f ı. gen. - for: özlemek, has-
retini çekmek, hasret/özlem duymak, (çok) arzu-
lamak!istemek. They yearned to return home. He
yearned for her presence/her/her to come home.
2. sevgi/şefkat/muhabbet duymaklbeslemek,
3. hislenmek, duygulanmak, müteessir olmak.
e.a.-I. long for, aspire, desire, crave, hanker
after, pine for. k.a.-l&2. despise, loathe, recoil,
dislike, avoid.
yearner, is. özleyen, hasret çeken, çok ar-
zulayan, sevgi/şefkat/muhabbet besleyen.
yearning, is. özlem, hasret, şiddetli istek!
arzu, iştiyak. e.a.- bk.: desire, longing.
yearningiy, zf. özleyerek, özlem/hasret çe-
kerek, özlemle, hasretle, {ştiyakla, tahassürle.
yearBround, sf bütün yıl (boyunca), bütün
sene (devam edeni işleyen vb.) A - resort. ye-
ar-around d. d.
yeast 1, is. ı. maya. - cake: (kalıp halin-
de) kuru maya, 2. bira mayası, 3. köpük, 4. co ş­
kunluk, heyecan, taşkınlık, telaş. Were allseet-
hing with the - of revolt. e.a.-3. spume, foam,
4. agitation, ferment.
yeast2, gs.f 1. mayala(n)mak, 2. köpür-
(t)mek, köpüklenmek, üstü köpükle örtülmek.
e.a.-l·ferment,2·froth,foam.
yeastily, zf. ı. mayalanarak, köpürerek,
mayalı olarak, 2.. coşarak, taşarak, heyecanla,
taşkınlıkla, 3. happalıkla, toylukla.
yeastiness, is. ı. mayalanma, mayalı olma,
2. köpürme, köpüklenme, 3. coşkunluk, taşkın­
lık, heyecan(1ılık), 4. hoppalık, toyluk.
yeast plant, is. maya mantarı: maya içinde
bulunan tek gözeli Saccharomyces türünden bir
mantar.

yeasty, sf yeastier, yeastiest ı. mayalı,
mayalanmış, mayaya benzer, 2. köpüklü, 3. (a)
coşkun, taşkın, heyecanlı, kabına sığmayan, ha-
reketli, (b) hoppa, toy, ham, olgunlaşmamış, ge-
lişmemiş. e.a.-2. frothy, foamy, 3, (a) ebulli-
ent, exuberant, frivolous, (b) unsettled, restless,
youthful, immature. . siyah, beyaz ve göğsü açık sarı bir tür ağaçka­
yeelin = yealing, is. isk. çağdaş, yaşıt,
aynı yaşta.
yegg = yeggman, is. argo 1. hırsız, 2. kasa
hırsızı, 3. eşkıya. e.a.-l. robber, burglar, 2. sa-
feeraeker, 3. thug.
yeId, sf isk. kısır, sütsüz, süt vermeyen.
yaId, yauId, yeıı d.d. e.a.- barren.
yeIk, is. k.d. bk.: yoIk.
yeıı, is. &f ı. bağırma(k), haykırma(k), fer-
yat (etmek). "Stop it!" he yelled. To give a -:
haykırmak, gürlemek. Don't yeıı at me like
that! Bana öyle bağırma! He yeııed (out) or-
ders at everyone :. Bağırarak herkese emirler
veriyordu. 2. çığlık (atmak), (acıdanıkorku ile)
çığlığı koparmak, acı acı/avaz avaz bağırma(k).
She was yelling her head off: Avazı çıktığı ka-
dar bağırıyordu. 3. (tempo ile taraf tutarak) ba-
ğırma(k), bağırıp çağırma(k). to - with Iaugh-
ter : (gürültülü) kahkahalarla gülmek. A - of
Iaughter: gürültülü kahk<ıfia, 4. ABD (okullarda
vb.) teşvik için bağırarak tempo ile söylenen
söz. e.a.-l. ery, shout/roar, 2. scream.
yeııer, is. bağıran, feryat eden, haykıran,
çığlığı basan.
yelling, sf &is. 1. bağıran, feryat eden,
haykıran, 2. bağırma, haykırma, feryat, çığlık.
yeııowl, sf&is, 1. sarı (renk). to go/turn!
become/grow - : sararmak, 2. sarı ırk, Moğol
ırkı. the - races: sarı ırk, 3. hkr. melez, zenci
kırması, esmerimsi san ciltli, dede ve ninelerin-
den üçü beyaz biri zenci olan, 4. soluk/sarı be-
niz, 5. k.d. korkak, ödlek, tabansız. There was a
- streak in him: Korkak bir damarı/tarafı var-
dı. 6. (gazete) heyecan yaratan, kamu oyunu aşı­
rı derecede (ve kötü maksatla) heyecana getiren.
- journalism. 7. yumurta sarısı, 8. sarı renk/
boya, 9. esk. kıskanç, 10. -s tıp ~arılık, 11. yap-
rakları sarartan bitki hastalığı. e.a. - 4. sallow,
5. mean, eowardly, 7. yolk, 10. jaundiee.
yeııow 2, f sarar(t)mak. -ed by time: za-
manla sararmış. paper -ed with age.
yeııow atrophy, is. patol. sarı körelim :
karaciğeri sarartan tehlikeli bir hastalık.
yeııowbark, is. bk.: calisaya.
yeııow-green alga
yeııow-bellied, sf ı. argo ödlek, korkak,
2. bk.: yeııow-bellied sapsucker. e.a.-l. eo-
wardly.
yeııow-bellied sapsucker, is. zool. sarı­
döşlü ağaçkakan (Sphyrapieus varius): KD
Amerika'da bulunan alnı kırmızı benekli, tüyleri
kan. yeııow-bellied woodpecker d.d.
yeııow-beııy, is., ç. -lies argo ödlek/ kor-
kak kimse. e.a. - eoward.
yellow bile, is. safra, eski fizyolojiye göre
insanda öfke doğurduğuna İnanılan salgı, öfke,
hiddet. e.a. - choler.
yeııow birch, is. bot. 1. sarı huş ağacı (Be-
tula lutea): K Amerika'da yetişen kabuğu ince
parlak gri, sarı huş ağacı, 2. huş kerestesi, bu
ağacın sarımtrak renkli sert kerestesi.
yeııowbird,is. ı. Brit.- k.d. sarıkuş, sarı­
cık, sarı asma kuşu, 2. ABD- k.d. (a) saka kuşu,
(b) bk.: yeııow warbIer. e.a. - 2. (a) goldfinch.
yeııowcake, is. Cnd.- k.d. uranyum cevhe-
ri: nükleer reaktörde kullanılan zenginleştiril­
miş uranyum oksit.
yeııow cypress, is. bot. sarıselvi.
yellow daisy, is. bot. s arıp apatya (Rudbec-
kia hirta). bIack-eyed Susan d.d.
yeııow dog, is. it, itoğlu it, aşağılık/rezili
korkak kimse. .
yenow-dog contract, is. sendikasız iş söz-
leşmesi: İşçinin çalıştığı sıüece sendikaya gir-
meyeceğini taahhüt ederek işverenle yaptığı
sözleşme.
yellow dwarf, is. sarı bücür: bitkilerde,
özellikle hububatta çeşitli virüslerin sebep oldu··
ğu bir hastalık. Bitki sararır ve gelişemez.
yeııow enzyme, is. sarı enzim.
yellow fever, is. patol. sarı humma: Sıcak
ülkelerde Aedes aegypti adlı sivrisinekle taşınan
virüsün sebep olduğu sarılık, kusma, kanama gi-
bi araz gösteren ateşli, bulaşıcı ve tehlikeli has-
talık. yellow jack d.d.
yellow fever mosquito, is. zool. san hum-
ma sivrisineği (Aedesaegypti). sarı humma ve
.dang hastalığı virüslerini taşır.
yeııowfin tuna, is. zool. sarı yüzgeç (Thun-
nus albaeares). Yüzgeçlerinin ucu sarı renkte
ufak bir cins ton balığı.
yeııow-green aIga, is. sarı, yeşil deniz yo-
sunu (Chrysophyta).
3715
yellowhammer
yellowhammer, is. zool. ı. san kiraz kuşu
(Emberiza citrineIla), 2. ABD- k.d. sancık (Co-
laptes auratus). e.a.-I. yeIlow bunting, 2. yel-
low-shafted jlicker.
yellow honeysuekle, is. bot. sarı hanımeli
(Lonicerajlava): san, turuncu güzel kokulu çi-
çekler açan, mavi,yeşil yapraklı bir bitki. Doğu
ABD'de bulunur.
yellowish, sf. sanmtrak, sanmsı. -ness :
sanmtraklık.
yellow jack, is., ç. (2. için) - jaek/- jaeks
ı. patol. bk.: yellow fever, 2. zool. sarıca: Flo-
rida kıyıları ve Karaip Denizinde avlanan parlak
san pullu bir balık, 3. sarı bayrak/flama: kaı'anti­
naya alınan gemiye çekilir.
yellowjaeket, is. 1. zool. yaban arısı (Ves-
pidae), 2. argo (san kapsül1ü) pentobarbital.
yellow jessamine, is. bot. sarıyasemin
(Gelsemium sempervirens). Güzel kokulu sarı çi-
çekler açan Loganiaceae familyasından yaz kış
yeşil kalan bitki.yeııow jasmine d.d.
yellow lead ore, is. san kurşun cevheri.
e.a. - wulfenite.
yellowlegs, is. zool. sanbacak: Amerika kı­
yılannda yaşayan sarı bacaklı iki tür kuştan her
biri. greater -: büyük sarıbacak (Totanus me-
lanoleucus). lesser -: küçük sanbacak (Tota-
nus jlavipes).
yellowly, zf. san sarı, sarı renkle, sarı ı­
şıkla.
yellow metal, is. ı. sarı maden: %60 bakır,
%40 çinko alaşımı, 2. altın. e.a. - 2. gold.
yellowness, is. sarılık, san renkli oluş.
yellow oeher, is. 1. sarı aşı boyası, 2. tu-
runcu san.
yellmv pages, is. sarı sayfalar: telefon reh-
berinin işe ve mesleğe göre dizili ilanlar bölümü.
yellow peril, is. san bela: 1. san ırkın dün-
ya ve batı medeniyetine hakim olma tehlikesi,
2. az ücretle çalışan Asyalı işçilerin batıda ha-
yat standardını düşürme tehlikesi.
yellow pine, is. bot. sançam.
yellow poplar, is. bot. ı. lale ağacı (Lirio-
dendron Tulipifera), 2. bk.: tulipwood. 3. Gü-
neydoğu ABD'de hıyar ağacının (Magnolia acu-
minata) hafif, yumuşak fakat dayanıklı kerestesi.
3716
yellow raee, is. sarı ırk, Mongoloit ırkı,
özellikle Çinliler.
Yellow River, is. San ırmak. e.a. - Hwang
Ho.
Yeııow Sea, is. Sarı Deniz: Büyük Okya-
nusun Çin ve Kore arasındaki parçası. e.a.-
Hwang Hai.
yeııow-shafted flieker, is. bk.: yellow-
hammer (2).
yeııow spot, is. anat. san benek, göz bebe-
ğinin arkasında retina üzerindeki küçük san nok-
ta, en keskin görüş noktası.
yeııow streak, is. k. d. korkaklık eğilimi,
bir kimsenin karakterinde korkaklık/alçaklık/na­
mertlik emaresi.
yeııowtail, is., ç. -tails/-tail zool. ı. san
kuyruk (Seriola dorsalis): Kaliforniya kıyıların­
da avlunan bir balık, 2. - snapper d.d. sarı­
levrek (Ocyurus chryurus). Antil adaları kıyıla­
nnda avlanan ufak bir cins balık, 3. bk.: - no-
under, 4. yüzgeç ve kuyruğu san renkte olan
herhangi balık, özellikle - roekfish (Sebasto-
des jlavidus).
yeııowtail flounder, is. zool. sarı dil balı­
ğı (Limandaferruginea). K Amerika Atlantik kı­
yılannda avlanan kuyruğu sarımtrak, gövdesi
kırmızı benekli bir balık. yellowtail d.d.
yeııowthroat, is. zoof. sangerdan (Geothl-
ypis) : Amerika'da bulunan gerdanı sarı, tüyleri
zeytuni yeşil sinek kuşu, özellikle Maryland -
(Geothlypis trichas).
yellow wagtail, is. zool. sarı kuyruksalla-
yan (MotaciIlajlava).
yeııow warbler, is. zoof. sarı şakrak
(Dendroica petechiaY. Amerika'ya özgü ötücü
kuş. Erkeğinin tüyleri sandır.
yellowweed, is. bot. ı. sarıçiçek, 2. kanar-
ya otu (Senecio Jacobaea), 3. bk.: weld 2 (3).
e.a. -1. goldenrod, 2. ragwort, 3. dyer's-weed.
yeııowwood, is. ı. bot. sarıağaç (Cladras-
tis lutea): G ABD'ye özgü beyaz çiçekler açan
ve san boya veren bir tür ağaç. gopherwood dd.
2. sarıağaç kerestesi: san renkli ve sert bir keres-
te, 3. Florida sanağacı (Schaeiferia frutescens),
4. sarı renkli kereste veren herhangi ağaç: çit el-
ması, cehri, v.b. gibi.
yeııowy, sf. bk.: yeııowish.
yelp, is. &f. (kesik kesik/acı acı) havlama
(k) (köpek, tilki vb.).

yelper, is. (kesik kesik/acı acı) havlayan.
Yemen, is. Yemen. People's Democratic
Republic of - : Yemen Demokratik Halk Cum-
huriyeti. Eski adı: Southeern) Yemen : Güney
Yemen. - Arab Republic : Yemen Arap Cum-
huriyeti.
Yemeniete), sf&is. Yemen+, Yemenli.
yenI, is., ç. yen Japon lirası, yen.
yen 2, is. kd. özlem, hasret, göresi, işti­
yak, derin arzu, sevda. e.a.- longing, yearning,
infatuation, desire.
yen 3, gs.f yenned, yenning k.d. özlemek,
hasret çekmek. e.a.- yearn, long.
yen-shee, is. zift : afyon içilen pipo boru-
sundaki birikinti.
yeoman l , is., ç. -men ı. ABD yazı işle­
riyle görevli bahriye astsubayı, 2. Brit. çiftçi,
rençper, tarlasını kendi ekip biçen kimse, 3. Brit.
- of the (royal) guard d.d. kral muhafız/hassa
bölüğü. 1485'te kurulan ve halen yüz kişiden
ibaret merasim bölüğü, 4. esk. kral veya asilza-
delerin hizmetçisi, 5. esk. köyağası, kahya,
6. esk. yardımcı zaptiye memuru, şerif yardım-
ClSl.
yeoman 2, sf 1. bahriye astsubayı+(na aitJ
özgü), 2. çiftçi+ rençper+, 3. sadık, sadakatli.
yeomanly, sf&zj. ı. ABD yazı işleriyle
görevli bahriye astsubayı rütbesinde/görevinde,
2. bahriye. astsubayına/çiftçiye ait/yaraşır, 3. bah-
riye astsubayı/çiftçi gibi/sıfatıyla, 4. cesur, sa-
dık, sadakatle yapılan.
yeomanry, is. 1. rençperler, küçük çiftçi-
ler, küçük toprak sahipleri, köyağaları, 2. Brit.
(eskiden) çiftçilerden oluşmuş gönüllü süvari
alayı. 1761'de kurulmuş, 1901'de Imperial Yeo-
manry adını almış, 1907'de kara kuvvetlerine
katılmıştır.
yep, zj. k.d. bk.: yes.
-yer, son ek -er2 veya -ier son ekinin deği-
şik şekli. ör.: lawyer, sawyer.
yerba, is. Paraguay çayı e.a. - mate.
yerb tea, is. kd. bk: herb tea.
Yerevan, is. Erivan.
yerkI, gL.f Brit.- k.d. 1. dövmek, patakla-
mak, dayak atmak, kamçılamak, kırbaçlamak,
mee. tepelemek, 2. saldırmak, şiddetle hücum
etmek. e.a.-I. thrash, strike, whip, 2. goad, at-
taek.
yesternight
yerk 2, is. isk. k.d. 1. dayak (atma) dövme,
patak(lama), kamçılama, kırbaçlama, 2. tekme
(lerne), vurma, şiddetle itme. e.a.-I. blow, stro-
ke, 2. kiek, jerk
yes I, zj. ı. evet. "Are you ready?" ''Yes, i
am. ""Is this book a dictionary?" ''Yes, it is."
2. hayhay, elbette. "Will you visit us tomor-
row?""Yes, i will." 3. (itirazı kuvvetlendirmek-
te) evet, elbette. You say i can 't, but i say yes i
can. 4. "Ne istiyorsunuz? Efendim?" "Yes?" he
said as he opened the door. 5. Ya? Öyle mi? Sa-
hi mi? 6. dikkatle dinlediğini belirtmekte kulla-
nılır, 7. Peki, pekala, baş üstüne, olur. "Go and
close the door!" ''Yes, sir!" 8. Efendim? "John!"
''Yes, mother?" 9. hatta, bile, üstelik. i shall be
ready, yes, eager to help you. .
yes 2, is., ç. yeses/yesses 1. evet sözü/ce-
vabı, olumlu cevap, 2. kabuloyu, olumlu oy,
olumlu oy veren. e.a. -1. yea, 2. aye.
yes 3, f yessed, yessing "evet" demek,
olumlu cevap/oy vermek.
ye'se, isk. you shall.
yeshiva(h), is., ç. -vahs haham okulu, Mu-
sev! din okulu.
yes man/yes-man, is. k.d. dalkavuk, evet
efendimei, kavuk sallayan. e.a. - toady, syeop-
hant.
yes please, zj. evet, lütfen, zahmet olmazsa.
yester, sf dünkü, dün olan/vuku bulan.
yester- ön ek "dünkü, geçen" anlamları
katar: yesterday : dün, yesterweek : geçen haf-
ta, yesteryear : geçen yıl.
yesterdayl, sf&zf. 1. dün. - morning!
afternoon!evening : dün sabah/öğleden sonra!
akşam. it was only - that i saw him : Daha
dün onu gördüm. 2. geçenlerde, kısa bir süre ön-
ce. i wasn't born - (= rm not a fool ) : Beni
çocuk mu sandın? Kimi kandırıyorsun?
yesterday2, is. 1. dün, dünkü gün. - was
a sunny day. 2. yakın geçmiş, 3. -s: geçmiş za-
man, geçen günler, mazi. The dim of -s man-
kind. i remember all my -s.
yesterevening, zj. &is. esk. dün akşam.
e.a.- yesterday evening.
yestermorning, zj. &is. esk. dün sabah.
e.a.- yesterday morning.
yestern, sf esk. bk.: yester.
yesternight, zj. & is. dün gece. e.a. - yes-
terday night.
3717
yesternoon
yesternoon, zf. &is. esk. dün öğleyin, dün
öğle vakti. e.a. - yesterday naan.
yesterweek, zf. &is. geçen hafta (zarfında).
e.a. - last week.
yesteryear, zf. &is. geçen yıl, geçen sene,
bıldır, yakın geçmişete). e.a.- last year, reeent
past.
yestreen, zf. isk. dün akşam, dün gece.
e.a. - yesterday evening/night, last evening/night.
yet l , zf. 1. henüz, şimdiye kadar, şu ana
kadar, şimdiye dek. it was not - time to go:
Henüz gitme zamanı değildi. He hasn't arrived
- : Henüz (şu ana kadar) gelmedi. 2. daha,
şimdilik, şu anda, bu kadar tez. it is not time to
go -: Daha gitme zamanı değiL. (bk.: it is time
to go now.) "Have another?" "Not - thank
you" : Bir tane daha alınlbuyurun! - Şimdilik is-
temem, teşekkür ederim. 3. (a) haHi, el'an, daha.
He is - a ehild. There is time -. (b) eninde so-
nunda, er geç, ara sıra. We'll get there -. 4. bun-
dan başka, buna ilaveten, ayrıca. - jurther tri-
umphs to eome. Gives - anather reason. 5. yine
de, mamafih, bununla beraber, buna rağmen.
and - everyone liked her. 6. üstelik, buna rağ­
men, yine de, I've never read it nor yet intend
to : Onu okumadım, üstelik okumaya da niyetim
yok. 7. daha da, hatta. Play it - more softly. A
- higher speed. 8. as - : henüz, şimdilik, şim­
diye/ şu ana kadar. As -, we have reeeived no
answer. The greatest book as - written. not as
- : henüz değiL. We have not suceeeded as -.
They haven't as - returned. 9. just -: hemen,
derhal, derakap. e.a.-I. bk.: but, 2. just now, so
soan, 3. (a) still, (b) eventually, 4. besides, in
addition, 5. nevertheless, however, 6. mareaver,
7. even, still, 8. up to now.
yet 2, bağ. ı. gerçi, ise de, bununla beraber,
yine de, buna rağmen. It is good, - it eould be
improved. i speak to you peaeejully, - you will
not listen. 2. Lakin, ama, fakat, ancak. It's stran-
ge, yet true : Garip, fakat gerçek. 3. her ne ka-
dar, ise de, olsa da. active, - ill.
yeti, is. (Tibet'te yaşadığı farz olunan) kor-
kunç kar adamı. e.a. - Abominable Snowman.
yett, is. isk. bk.: gate.
yeuk = yeuck = yewk, is.&f. isk. kaşın­
ma(k), kaşıntı. e.a.- iteh.
yeuky, sf. kaşıntılı, kaşınan. e.a.- itehy.
3718
yew l , is. ı. bat. porsuk ağacı (Taxus bae-
eata): Mızrak gibi yassı ve sivri yapraklı, koza-
laklı, daima yeşil kalan bir ağaç. Küçük kırmızı
meyvesi vardır. 2. porsuk ağacı kerestesi (ince
lifli, sert ve dayanıklıdır), 3. porsuk ağacından
yapılmış yay, 4. matem/keder/ö1üm veya basü-
badelmevt simgesi olarak porsuk ağacı veya dal-
ları.
yew 2, zm. k.d. bk.: you.
Yezidi, is. Yezidi.
Yggdrasil, is. (İskandinav mitolojisinde)
daima yeşil kalan üç köklü dişbudak ağacı.
Ygdrasil, Ygdrasill, Yggdrasill, Igdrasil ş. d. y.
YHA = Youth Hostels Association.
YHVH =YHWH =JHVH =JHWH, bk.:
tetragrammaton.
yid, is. hkr. Yahudi. e.a. - jew.
Yiddish, sf. &is. ı. Eskenazice, Eskenazi
dili: İbranıce ile karışık bir Alman lehçesi. İb­
rani alfabesiyle yazılır. Polonya, Lituanya, Uk-
rayna ve Romanya Yahudileri ve bu bölgelerden
gelen Yahudi göçmenleri konuşur. 2. argo Ya-
hudi.
yield, f. ı. vermek, bahşetmek, üretmek,
ürün/mahsul verınek. That tree -s plenty offru-
its. It will - the opportunity of.., The field will
- a good erop. 2. (kar, kazanç, faiz, gelir,vb.)
sağlamak, getirınek, temin etmek, kazanmak.
His business -s big profit. The bonds - ten per-
cent interest. The tax is expeeted to - millions.
The empty house -ed us shelter. 3. teslim et-
mek, terk etmek, bırakmak. Tu - a forteress.
He was foreed to - his house. The enemy -ed
(up) its position to our forees. 4. (saygı, teşek­
kür, vb.) sunmak. To - obedienee/thanks to so-
mebody. 5. (dayanamayıp) baş eğmek, boyun
eğmek, teslim olmak. To - to superior forees.
To - to temptations. Th~ disease -ed to treat-
ment. 6. (kendini heyecana/iğvaya vb.) kaptır­
mak, kapılmak, 7. hürmeten (başkalarının fikri-
ni) kabul etmek, razı olmak, muvafakat etmek.
They begged him, but he would not -. We -ed
to their persuasion. 8. (basınca dayanamayıp)
çökmek, yıkılmak, (yük altında) eğilrnek, bel
vermek. The shelf is beginning to - under that
heavy weight. 9. yol vermek, (başkasına) geçiş
önceliği vermek/tanımak, önce geçmesine müsa-
ade etmek. to - precedence: öncelik vemıek/
tanımak. To - the right ofway to sb. i - to no-
body in my admiration for... : ... -e hiç kimse

benim kadar hayran olamaz, 10. - up the ghost :
ölmek, ruhunu teslim etmek. e.a.-I. produce,
furnish, bear, give, render, 2. earn, provide, fur-
nish, 3&5. surrender, relinquish, concede, aban-
don, submit, cede, 4. render, impart, bestow, 7.
comply, accede, assent, 8. collapse, bend, bow,
10. die. NOT: YIELD, zor ve tazyik karşısın­
da bir şeyden, bir haktan vazgeçmek, boyun eğ­
mek, rıza göstermek anlamlarını taşır; çoğun­
lukla kayıtsız şartsız teslimiyeti ifade etmez. To
yield ground to an enemy. SUBMIT, üstün kuv-
vet/delil vb. karşısında istemeyerek mukavemet-
ten vazgeçip tamamen teslim olmak, zora boyun
eğmektir: To Submit to control. SURRENDER
kayıtsız şartsız teslimiyet ve feragati ifade eder:
To surrender a forteress, one's freedam.
yield 2, is. 1. ürün, mahsul, rekolte. The
farm gave a high - this year. 2. hasılat, mahsul
miktarı. - ofwheat per aere. 3. kar, kazanç, ge-
lir, 4. üretim, istihsal, 5. As. atom bombasının
patlama gücü (kiloton veya megaton TNT ola-
rak), 6. kim. verim: bir reaksiyon sonunda elde
edilen ürünün teorik olarak elde edilebilecek
ürün miktarına oranı. e.a.-I. product, result,
3, profit.
yieldable, sf 1. geliri ürün sağlayabilir, kar
getirebilir, 2. teslim/terk edilebilir, 3. kabul/mu-
vafakat edilebilir, 4. (basınca dayanamayıp) çö-
kebilir, yıkılabilir.
yielder, is. ı. ürün/mahsul veren, 2. karl
kazanç getiren, 3. terk eden, teslim eden/olan,
boyun eğen, 4. muvafakat eden, razı olan.
yielding, sf 1. kolayca teslim olan/baş
eğen, direnmeyen, teslim olmaya/boyun eğmeye
hazır/mütemayil, 2. eğilebilir, bükülebilir, çöke-
bilir, basınca/ağırlığa dayanıksız, 3. verimli,
mahsuldar, iyilbol ürün veren. A high- - wheat.
4. kılrlı, kazançlı, iyi karıkazanç sağlayan,S. dö-
nek, sebatsız, kararsıı, başkalarının etkisiyle
fikrinden dönen. He has a - character and will
soan change his mind. e.a.- 3. praductive.
yieldingly, zj. ı. kolay teslim olurcasına,
direnmeden, boyun eğerek, teslimiyetle, 2. çöke-
bilecek! yıkılabilecek biçimde, 3. iyi ürün!kar/
kazanç getirecek tarzda, 4. döneklikle, sebatsız­
lıkla, kararsızca, kararsızlıkla.
yodel
yieldingness, is. ı. kolay teslim olma/bo-
yun eğme, 2. çökebilme, yıkılabilme, 3. verimli-
lik, iyi kazançlkar getirme, 4. döneklik, sebatsız­
lık, kararsızlık.
Yigdal, is. (Musevilerin Allaha imanını
ifade eden) dua, ilahi.
yilI, is. Isk. bk.: ale.
yin, is. 1. isk. bk.: one, 2. Çin felsefesine
göre hayatın aslını oluşturan dişil eleman. Yin
and Yang : Karşılıklı etkileri yaratıkların kade-
rini belirleyen biri olumsuz, karanlık ve dişil
(Yin), öbürü olumlu, aydınlık ve eril (Yang) iki
temel ilke.
y-intercept, is. mat. y kesimi, düşey bö-
Wntü : bir doğrunun/eğrinin/yüzeyin y eksenini
kestiği noktanın ordinatı.
yince, zj. isk. bk.: once.
yip, is.&gs.f yipped, yipping (ince sesle/
kesik· kesik} havlama(k). (köpek yavrularının
havlaması). e.a.- yelp, bark.
yipe, ünL. Ay! Of! A! (korku, hayret, ıstı­
rap vb. ifade eder).
yippee, ünL. Yaşa! Yaşasın! Hurra! (se-
vinç, memnuniyet vb. ifade eder).
Yippie = yippie, is. Vietnam savaşına şid­
detle isyan eden gençlerden her biri [Youth In-
ternational Party' den yapılan kelime].
yird, is. isk. bk.: earthe
yirr, is.&f isk. (köpek vb.) hırlama(k),
gırlama(k). e.a.- snarl, growl.
yit, zf. &bağ. esk. k.d. bk.: yet.
Yizkor, is. Musevllerin cenaze ayini.
-yı, kim. " kökü": kök adlarında kullanılan
son ek: ethyl, butyl, vb. gibi.
ylang-ylang, is. 1. bat. esans/ıtır ağacı
(Carangium adoratum veya Cananga adarata).
Filipin ve Cava yörelerinde yetişir, çiçeklerin-
den güzel kokulu esans çıkarılır, 2. esans, par-
füm, güzel koku, rayiha, ıtır. Hang-Hang ş.d.y.
Y.M.C.A. = Young Men's Christian Asso-
ciation.
Y.M.H.A. = Young Men's Hebrew Associ-
ation.
ynogh = ynough = ynow, sf &zf. esk. bk.:
enough.
yod, is. İbranı alfabesinin onuncu harfi.
yodeI = yodIe, is.&f -deled, -deling (veya
Brit.: -delled, -delling.) Iü1ü1ü, lü1ülemek: Tirol
ve İsviçre dağlıları tarzında anı atlayışiarla pes-
ten tize ve tizden pese geçerek anlamsız heceler-
le türkü çağırmak.
3719
yodeler
yodeler = yodeııer = yodler, is. lülülücü,
dağlı türkücü, lülülü diye türkü çağıran.
yoga, is. 1. yoga: maddı dünyadan uzakla-
şıp manevı ilke ile konular üzerinde derin dü-
şüncelere dalarak ruh ve bedeni sıkı bir disipli-
ne sokmaya çalışan mistik ile münzevi Hint fel-
sefesi, 2. maddı ~nemden uzaklaşıp manevi ale-
me ulaşmayı hedef tutan yöntem ve uygulama-
lar (bedenı hareket vb.).
yogh, is. Orta İngilizcede y, v, w, gh sesle-
rini belirtmek için kullanılan harf.
yoghourt =yoghurt, is. bk.: yogurt.
yogi, is., ç. -gis yogi, yogacı, yoga felsefe-
sine kendini veren kimse. yogin d.d.
yogic, sf yoga+.
yogini, is. yogacı kadın, yoga yapan ka-
dın.
yogism, is. yogacılık.
yogurt, is. T. yoğurto yoghourt, yoghurt
ş.d.y.
yo-heave-ho, ünl. YaHah! (eskiden deniz-
cilerin halat çekme ünlerni).
yohimbine, is. yohimbin: C21H26N203.
Afrodizyak olarak kullanılan bir alkoloid.
yo-ho, ÜnL.&gs.f Hu! Hey! Yahu! (diye
bağırmak).
yoicks, ünL. "tut, yakala!" Eskiden tilki
avında köpekleri kışkırtmak için söylenirdi.
yokeI, is., ç. (2 için yoke, öbürleri içinyo-
kes) ı. boyunduruk. bk.: harness (1), 2. (boyun-
duruğa koşulmuş) çift hayvan. five - of oxen :
beş çift öküz, 3. tasma, çatal, gömüldürük,
4. (sakaların) omuz sırığı, 5. mak. kelepçe: iki
parçayı birbirine bağlayan mengene gibi nesne,
6. den. yeke. - of a rudder : dümenin bo-
yunduruk yekesi, 7. bağ, bağlantı. the - of
marriage : evlilik bağı, 8. esaret, kölelik, köle-
lik. under the -: esaret/boyunduruk altında.
throw/cast ofi' the -: esaretten/kölelikten kur-
tulmak, 9. hizmet. They were brought under the
- of the king.
yoke 2, f yoked, yoking 1. boyunduruk ge-
çirmeklvurmak, boyunduruğa koşmak. - the
oxen together. - the oxen to the load. 2. (hayva-
nı) arabaya/kağnıya/çifte koşmak, 3. bağla(n)­
mak, birleşe tir)mek, 4. birlikte çalış(tır)mak,
5. evlendirmek, nikahlamak, 6. esirlköle etmek.
yoke 3, is. bk.: yolk.
yokefeııow = yokemate, is. eş, omuzdaş,
koldaş, yoldaş, iş/hayat arkadaşı.
yokel, is. köylü, çiftçi yamağı, hödük.
3720
yokelish,:-.f köylü/hödük gibi, köyıüvari.
yolk =yoke, is. ı. yumurtanın sarısı,
2. biy. dişi yumurtanın dölü oluşturan ve besle-
yen özü [İlgili sıfaı: vitelline], 3. yapağı yağı,
4. - sac: embriyon torbası, 5. - stalk : embryo
torbasını embriyona bağlayan ince boru.
yolkedı sf yumurta sarılı/sarısı olan.
yolky, sf yolkier, yolkiest ı. yumurta s arı­
sı gibi, yumurta sarısına benzer, 2. (yapağı) yağ­
lı. - wool: yağlı yapağı.
yom, is. ibr. gün (bayram ve dinı günler).
Yom Kippur, is. (Musevllerin) Kefaret
Günü: Tishri (Eylül-Ekim) ayının ıÜ'unda baş­
layıp 24 saat süren dua ve oruç günü.
yon 1, sf bk.: yonder 2 .
yon 2, zf. 1. bk.: yonderI, 2. bk.: thither.
Ran hither and -.
yon 3, zm. k.d. ötedeki(1er), oradaki(1er),
ötede/orada bulunanlar.
yond, sf. & zf. esk. bk.: yonder.
yonderI zf. ı. orada, ötede, 2. oraya, şura­
i
ya, öteye, ileriye. Look -I
yonder 2, sf. 1. uzaktaki, oradaki, ötedeki.
Do you see - hut? 2. şu, ilerideki, ileride görü-
len. He has walked to - hill.
yonder3, zm. orada/ötede bulunan şey.
yoni, is. (Hint ve Tibet dinlerinde) ferç, ka-
dın tenasül organı veya onun sembolü. bk.: lin-
ga. e.a.-vulva.
yonker, is. bk.: younker.
yonks, is. Brit. - k.d. çok uzun zaman. i
haven't seen him -, he 's gone to live in Australia.
yoo-hoo, ÜnL.&f Hu! Yahu! Hey! (diye
seslenmek).
yore, İs. &zf. ı. \v.azi, geçmiş zaman, çok
önceki zaman. of - : eski (zamanlarda olan) ma-
zideki. knights of - : eski şövalyeler. in days
of - : vaktiyle, eskiden, geçmiş zamanlarda, ev-
vel zaman içinde, bir varmış bir yokmuş, 2. esk
eskiden, geçmişte, vaktiyle, çok önceleri, eski
zamanlarda. e.a. -2. long ago.
York, is. eski bir İngiliz krallık hanedanı
(1461-1485). - boat: Kanada'da Hudson Bay
Co. nin kullandığı ağır kayık. Yorkist : York
hanedanından. - rite: York ayini: Templar şö­
vatyeliği payesine ulaştıran Mason bölümlerin-
den biri. bk.: Scottish rite.

Yorkshire pudding, is. rostolu mantı: ros-
tonun suları üstüne damlayarak fırında pişirilen
yumurtalı hamur işi.
Yorkshire terrier, is. uzun tüylü teriyer
(köpeği).
Yoruba, is., ç. -bas/-ba ı. Y oruba: Batı
Afrikalı zenci, 2. Yorubaca, Batı Afrikalı zenci
dili, 3. -n: Batı Afrikalı zencilere ait.
you, zm. ı. senei), sana, sizei), size, sizler
(i), sizlere. You are kind. Would you like some
tea? Will you please stop that noise. Only you
can decide this. i told you the truth. What's it to
you : Sana ne! You girls are always getting into
trouble. Youfool! You in the corner, eome here!
2. (herhangi) bir kimse, herkes, herhangi biri,
kimse. a tiny animal you can't even see: kim-
senin göremeyeceği minicik bir hayvan. You le-
v arn by trying : Çalışmakla öğrenilir. You have
to be careful with people you don't know : Ta-
nımadığınız kimselere karşı dikkatli olmalısı­
nız. 3. k.d. senin/sizin anlamında your yerine
kullanılır: i heard about you being eleeted.
4. esk. (a) bk.: yourself, yourselves. Get you
home. (b) ye zamirinin çoğulu: siz.
you-all, zm. Güney ABD 1. siz(ler), siz he-
piniz, hep beraber (iki veya daha fazla kişiye hi-
tapta kullanılır). Tell your mother it's time - ea-
me to visit us. - will about fill the aireraft.
2. bazan tek bir şahsa hitapta da kullanılır: -
are the most beautiful girl in the world : Sen
dünyanın en güzel kızısın.
you'd =you had, you would.
you'll =you will, you shall.
young 1, sf. younger, youngest 1. genç. A
- girllplant/country. 2. yeni, 3. gençlik. in one's
- days : gençlikte, gençlik günlerinde, 4. küçük,
yaşı ilerlememiş, 5. küçük. the - Mr. Smith.
6. körpe, taze. - vegetables. 7. toy, tecrübesiz..
- in seienee. e.a.-I. youthful, juvenile, growing.
k.a.-I. old, mature. NOT: YOUNG, gelişmesi­
nin ilk çağında, büyümekte olan canlılan nitele-
yen genel sıfattır: a young colt, child; young
shoots of wheat. YOUTHFUL, gençliğe özgü
iyi vasıfları taşıyan, canlılık, zindelik, heyecan,
ümit dolu anlamlarını kapsar: youthful sports,
energy, outlook. JUVENILE, küçük yaşların
kusurlu taraflarına uygulanır(bencillik, dik kafa-
younker
lılık, avarelik, dikkatsizlik vb. gibi) veya sadece
erginlikten önceki çağa uygulanır: juvenile beha-
vior/delinqueneylbooks.
young 2, is. ı. gençler. the game for - and
old. 2. yavru, civciv, çocuk. a mother hen and
her -. The lion fought to proteet her -. the -
of the elephant. 3. with -: gebe, hamile (dişi
hayvan için kullanılır). e.a.- 3. pregnant.
youngberry, is., ç. -ries bot. iri böğürtlen:
GB ABD'de aşılama ile yetiştirilen iri, mor
renkli ve tatlı böğürtlen.
young blood, is. gençlik, genç fikirler,
gençlerin tutumu/eylemi. e.a.- youth.
younger, sf. genç+ : bahsedilen kimseyi ai-
lenin yaşlılarından ayırt etmek için soyadından
önce kullanılır: The - Smith veya Smith the -.
bk.: elder (1).
youngest, is., ç. youngest en küçük, aile-
nin en küçüğü.
young-eyed, sf. keskin gözlü, görüşü kuv-
vetli.
young hyson, bk.: hyson.
youngish, sf. gencecik, genççe, oldukça
genç.
young lady, is. ı. genç bayan, 2. hanım
kız, 3. genç kız, 4. sevgili, yavuklu, nişanlı. His
young lady met the family. e.a. -4. sweetheart,
fiancee.
youngling, sf. &is. ı. genç, 2. genç/taze/
körpe (insan/hayvan/bitki vb), 3~ acemi, tecrübe-
siz kimse. e.a.- 1. young, 3. noviee, beginner.
young man, is. ı. genç, delikanlı, 2. nişan­
lı, sevgili. She introdueed us her young man.
e.a.- 2. boyfriend, sweetheart, fiance.
youngness, is. gençlik. e.a. - youth.
young one, k.d. 1. çocuk, 2. (hayvan) yav-
ru. e.a.-i. ehild, 2. offspring.
youngster, is. ı. genç, delikanlı, genç kız,
2. (hayvan) yavru, (at) tay, (inek) dana, buzağı,
(koyun) kuzu, (keçi) oğlak, 3. (ABD-Naval Aca-
demy) ikinci sınıf öğrencisi, genç subay, 4. k.d.
bk.: junior. e.a.-I. youth, lad.
Young Turk, is. ı. Genç Türk, 2. devrim-
ci: bir kurum/toplum içinde köklü reform ve ıs­
lahat taraftarı.
younker, is. esk. 1. genç asilzade, şövalye,
beyzade, 2. genç çocuk, küçük bey. e.a.-I.
knight, 2. youngster.
3721
youpon
youpon, is. bk.: yaupon.
your, zm. 1. senin, sizin. i like - idea. -
book.- brother/father/mother. Wash your hands.
2. bir topluluğu/grubu belirtmekte kullanılır: Ta-
ke - factory workers, for instance : Örneğin
fabrika işçilerini ele alalım. Your typical posta-
ge stamp is square. Your actual English gentle-
man. 3. hoşnutsuzluk, fikir ayrılığı vb. belirt-
mekte kullanılır: if this is your famous French
cooking, i don't think much of it : Senin o ka-
dar methettiğin Fransız usulü yemek beni pek
sarmadı.
you're = you are.
your'n = yourn, zm. k.d. bk.: yours.
yours, zm. ı. seninki, sizinki. Which book
is - ? Is she a friend of - ? It's no fault of - .
That's no business of - . it is not - to decide.
2. Şu deyimler mektubun sonunda imzadan önce
yazılır: - faithfuııyı - respectfuııyı - truly:
saygılarımla! hürmetlerimle (yabancılar için); -
sincerely : sevgilerimle/saygılarımla (tanıdık
kimseler için), 3. - truly: (a) saygılarımla
(mektup sonunda), (b) k.d. ben, bendeniz, ken-
di(m). i am only in business to profit - truly :
Ben yalnız kendi çıkarım için iş yaparım.
yourself, is., ç. yourselves ı. kendin(iz),
kendine, kendi kendinize, bizzat, sen/siz, bizzat
sizein). Look at - in the mirror : Aynada ken-
dine bak. Doit -. İşini bizzat kendin yap.
2. you -: bizzat sen, kendin (ifadeyi vurgula-
mada kullanılır). You - know it couldn't be
true : Bunun doğru olamayacağını bizzat sen
(pek ala) biliyorsun. You - told me : Sen ken-
din (bizzat sen) bana söyledin. 3. k.d. bir kimse-
nin tabii halini ifade için kullanılır: be - =be-
have -: kennine gel! Are you tired? You
don't seem - today: Bugün pek iyi görünmü-
yorsun, yorgun musun? I'ıı forgive you; i know
you weren't - when said that: Seni affediyo-
rum, onu söylediğin zaman pek kendinde değil­
din. Come to - = puıı - together: Kendine
gel, kendini toparla, kendine hakim ol. 4. (all)
by -: kendi kendin(iz)e, yalnız başın(ız)a,
kimseden yardım görmeden. Do it by -. Did
you walk across the country all by - ?
youse, zm. siz, sizler: iki veya daha fazla
kişiye hitapta kullanılan ve standart olmayan ke-
lime. e.a. - you.
3722
youth, is., ç. youths/youth ı. gençlik, deli-
kanlılık, 2. gençlik heyecanı/canlılığı, 3. gençlik
çağı. The t10wer of - : Gençliğin baharı,
4. (herhangi bir şeyin) ilk/erken çağı, 5. gençler,
gençlik. The - of the country is/are ready to
fight. A group of -. 6. genç (adam), delikanlı,
çocuk. e.a.-3. minority, immaturity, adolescen-
ce, 6. youngster, lad, boy.
youthen, gl.f gençleştirmek, genç göster-
mek. She -ed her appearance with make-up.
youthful, sf 1. genç, taze, körpe, 2. dinç,
gürbüz, kuvvetli, 3. gençliğe özgü/yakışır, 4. ye-
ni, erken, pek gecikmemiş, 5. jeol. genç, aşın­
mamış, yıpranmamış. e.a.-l. young, 2. fresh,
vigorous, 4. new, early. 5. young. NOT: Youth-
ful, young, juvenile, puerile, boyish, girlish sıfat­
ları çocukluk ile olgunluk çağı arasındaki yaş
dönemini, gençlik çağını nitelerler. YOUNG sa-
dece yaşı, YOUTHFUL ise gençliğe özgü ka-
rakter, davranış, tutum ve görünüşü belirtir. Bu
itibarla yaşlı, olgun bir kimse dahi YOUNG ol··
madığı halde YOUTHFUL olabilir. BOYISH ve
GIRLISH, YOUTHFUL ile eş anlamlı olup sı­
ra ile oğlan ve kızlar için söylenir: a boyish grin;
a girlish figure. JUVENILE ve PUERILE 01-
gunlaşmamış demektir ve küçük düşürücü, aşa­
ğılayıcı sıfatlardır, az çok hakaret anlamı taşır­
lar. ADOLESeENT olgunluğa yakın gençlik
çağını niteler ve kullanıldığı yere göre aşağıla­
yıcı olabilir veya olmayabilir: adolescent pranks;
adolescent energy and enthusiasm.
youthfuııy, zf. gençliğe özgü/yakışır şe­
kilde, genç/taze/körpe/dinçlkuvvetli bir halde.
youthfulness, is. gençlik, taravet, tazelik,
körpelik, dinçlik, gürbüzıük.
youth hosteL, is. gençler oteli, genç turist-
ler için ucuz otel.
you've =you have.
yow/yowe, is. esk. k.d. bk.: ewe.
yowie, is. isk. şişek, küçük (dişi) koyun.
yowl, is. &gs.f uluma(k), acı acı bağırma-
(k)/feryat etmeek), haykırmaek), haykırış. (yawl,
yow d.d.). e.a.- howl, yell, wai!.
yowler, is. uluyan, feryat eden, haykıran.
yo-yol, is., ç. yo-yos 1. yoyo, 2. ahmak
kimse.
yo-yo2, sf değişen, değişken, kararsız, al-
çalıp yükselen.

yo-yo3, f değişmek, değişken/kararsız ol-
mak, alçalıp yükselmek, inip çıkmak.
yperite, is. kim. iperit bk.: mustard gas.
yr. = ı. yeares), 2. your.
yrs. = years, yours.
Yt, kim. yttrium (itriyum)un simgesi.
Y.T. = Yukon Territory.
ytterbia, is. kim. iterbiya: Yb203. Alaşım
ve seramik yapmakta kullanılan renksiz madde.
ytterbium oxide d.d.
ytterbic, sf bk.: ytterbous.
ytterbite, is. bk.: gadolinite.
ytterbium, is. kim. iterbiyum: nadir ma-
denlerden biri. Simgesi: Vb, atom ağ. 173.04, a-
tom nu. 70, özgül ağ. 6.96.
ytterbium metal, kim. bk.: yttrium me-
tal.
ytterbous, sf iterbiyumlu.
yttria, is. kim. itriya : Y203, itriyum oksit.
yttrium oxide d.d.
yttric, sf kim. itrik, itriyum+.
yttrium, is. kim. itriyum, üç valansh nadir
maden. Simgesi: Y veya Yt, atom ağ. 88.905, a-
tom nu. 39, özgüı ağ. 4.47.
yttrium metal, kim. itrium grubu: Nadir
toprak madenIerin tali gruplarından biri olup
dysprosium, erbium, holmium, thulium, ytter-
bium ve lutetium elemanlarını kapsar. Diğer
gruplar cerİum ve terbium'dur. bk.: rare-ea:rth
element.
yuan, is., ç. yuan Çin lirası, Çin Cumhuri-
yetinin eski para birimi. - dollar d.d.
Yuan, is. (Çin'de) hükumet dairesi, bakanlık.
Yucatec, is., ç. -tecs/-tec ı. Meksikalı kı­
zılderili, 2. bunların konuştuğu diL.
Yucatecan, sf Meksikah kızılderililere/
dillerine ait.
yucca, is. 1. bat. avize ağacı (Yucca glori-
asa): Zambakgillerden Amerika'nın sıcak böl-
gelelinde yetişen, avizemsi kümeler h~mnde çan
biçimli mumlu beyaz çiçekler açan ağaç. Boyu
3.5 m'yi bulur. 2. avize'çiçeği : bu ağacın çiçeği.
New Mexico eyaletinin simgesi.
yucca moth, is. zoo!. avize ağacı güvesi
(Tegeticula veya Pronuba yuccasella) Larvası
avize ağacı tohumlarıyla beslenen bir tür güve.
Yuchi, is. Yuki: K Amerika kızılderili ka-
bilelerinden birinin adı.
yuchy, sf yuchier, yuchiest bk.: yucky.
ywis
yuck, ün!. argo öööö, (iğrenme/tiksinme
ifade eden ünlem). yuch ş.d.y.
yucky, sf yuckier, yuckiest argo iğrenç,
tiksindirici, tiksinti veren, mide bulandıran. A -
mixture of Brussels sprouts, raisins and stewed
tomatoes. yuchy d.d.
yuga, is. (Hinduism) 1. çağ, devir, 2. Ma-
hayuga (büyük çağ) gittikçe kötüleşen şu dört
çağdan oluşur: Kritayuga (1,728,000 yıl), Treta-
yuga (1,296,000 yıl), Dvaparayuga (864,000 yıl)
ve Kaliyuga (432,000 yıl). Yug d.d.
Yugoslav, sf&is. 1. Yugoslav(yalı), 2. gü-
ney İslav ırkından bir kimse. Yugo-Slav, Jugos-
lay, Jogo-Slav ş.d.y.
Yugoslavia, is. Yugoslavya. Eski adı:
Kingdam of the Serbs, Croats and Slovener. Ju-
goslavia ş.d.y.
Yugoslavian, sf &is. Yugoslav, Yugoslav-
yalı.
Yugoslavic, sf Yugoslav+, Yugoslavya'ya/
Yugoslavlara özgü.
yule, is. 1. Noel, Noel zamanı, 2. - log!
- block/- Cıog : Noel kütüğü, Noel gecesi ocak-
ta yakılan iri kütük. e.a.-l. Christmas.
yuletide, sf&is. Noel mevsimi/ zamanı.
Yuma, is., ç. -mas/-ma 1. Yuma: Ameri-
ka'nın Arizona bölgesinde yaşayan kızılderili
ahali, 2. Yumaca, Yuma dili, 3. Arizona'da bir
şehir.
Yuman, sf&is. Yumanca, Yuma dilleri
grubu: Yuma, Mohave vb. kızılderililerinin dili.
yummy, sf -mier, -miest k.d. nefis,leziz,
tatlı, lezzetli, enfes, iştah açıcı. e.a. - delicious.
yum-yum, ün!. Aman ne nefisl (nefis bir
yemek karşısında söylenen beğeni ünlemi).
yup, bk.: yep.
Yurak, is. Yurak: K Rusya ve Sibirya
Ural-Altay dilleri.
yurt, is. otağ, yurt, Türkmen çadırı, yuvar-
lak kubbeli çadır (Kırgız ve Moğollar kullanır).
Y.W.C.A. = Young Women's Christian
Association.
Y.W.H.A. = Young Women's Hebrew As-
sociation.
ywis, :if. esk. bk.: iwis.
*****
***
*
3723
 z
Z, z, is., ç. Z's/Zs/z's/zs ı. İngiliz alfabesi-
nin yirmi altıncı ve son harfi, 2. z harfinin temsil
ettiği ses, 3. Z biçiminde herhengi nesne.
Z, 1. astr. zenit uzaklığı, 2. bk.: zone,
3. bir dizinin yirmi altıncı (I sayılmazsa yirmi
beşinci) elemanı, 4. kim. fiz. atom numarası/
sayısı, 5. elekt. çeli, empedans.
z, 1. bilinmeyen/değişken sayı, 2. zekseni,
3. bk.: zero, 4. bk.: zine.
zabaglione, is. it. İtalyan kreması: çırpıl­
J mış yumurta sarısı, şeker ve marsala şarabı ile
yapılır. zabaione, zabajone d.d.
zaeaton, is. bot. fırça otu (Muhlenbergia
macroura): Meksika'da yetişen köklerinden fır­
ça yapılan bir ot. whisk grass d.d.
Zachariah = Zacharias = Zeehariah, is.
Zekeriya.
zaddik, is., ç. zaddikim ibr. sadık, dindar
ve erdemli kişi. tzaddik d.d.
zaffar = zaffer = zaffir = zaffre, is. zefir,
cam ve çinilere mavi renk vermekte kullanılan
oksitlenmiş kobalt cevheri, kobalt oksit.
zag, is.&f zagged, zagging keskin/sivri
köşe (yapmak).
zaibatsu, is. (Japonya'da) büyük sınai ve
mali şirketler topluluğu.
zaire, is., ç. zaire Zaire lirası.
Zaıre, is. Zaire, eski Belçika Kongosu.
-an: Zaireli, Zaire+.
zamarra, is. kebe, İspanya'da çobanların
giydiği koyun derisinden yapılmış aba/palto.
Zambia, is. Zambiya, eski Kuzey Rodez-
ya. -n: Zambiyalı, Zambiya+.
zamia, is. bot. tuğ ağacı (Zamia) Amerika'
nın sıcak bölgelerinde .yetişen gövdesi yumrulu,
dalsız, tepesinde taç gibi palroiyemsi tüylü yap-
rakları bulunan bir tür ağaç.
zamindar = zemindar, is. (Hindistan'da)
1. rençper, çiftçi: kendine tahsis edilen tarla kar-
şılığında sabit bir vergi ödeyen köylü, 2. ağa,
İngiliz hükfimetine arazi vergisi ödeyen toprak
sahibi yerli.
zanana, is. bk.: zenana.
zander, is., ç. -ders/-der zool. tatlı su lev-
reği (Stizotedion lucioperca). Orta Avrupa nehir
ve göllerinde bulunur.
zanily, zj. tuhaf/gülünç bir şekilde, tuhaf
tuhaf, hokkabazca, palyaço gibi.
zaniness, is. gülünçlük, tuhaflık, komik-
lik.
Zante, is. Zanta (adası).
zanthoxylum, is. dişbudak kabuğu.
zanyl, sf zanier, zaniest gülünç, tuhaf,
komik, soytarıca, hokkabazca, palyaço gibi. He
made us laugh with his - tricks. e.a.-comical,
ludicrous, outlandish.
zany 2, is., ç. -nies ı. soytarı, hokkabaz,
palyaço, mukallit, maskara/komik kimse, 2. ap-
tal, ahmak, budala, enayi. e.a. -1. buffoon, clown,
2. simpleton, fool.
zanyish, sf ı. gülünç, tuhaf, komik, 2. ap-
tal/enayi gibi, budalaca, ahmakça.
zanza, is, zanza: tahta bir kutu üzerinde
madeni veya tahtadan yapılmış dilleri parmak-
larla çalınan bir Afrika çalgısı.
Zanzibar, is. Zengibar, Afrika'nın doğu­
sunda bir ada. Zanzibari : Zengibarlı.
zapl, gl.f zapped, zapping argo 1. vur-
mak, öldürmek, gebertmek, 2. saldırmak, üstüne
atılmak, tahrip etmek, yok etmek, mahvetmek,
haklamak, 3. x ışınlarıyla veya laser ışınlarıyla
bombardıman etmek, 4. yenmek, hakkından gel-
mek, galip gelmek, 5. hızlkuvvet vermek/ka-
zanmak, hızlan(dır)mak, kuvvetlen(dir)mek,
6. hızla/yıldırım gibi gitmek. e.a. - 1. shoot, kill,
2. attack, damage, destroy, 4. overcome, overw-
helm, 5. zip.
zap2, is. 1. kuvvet, eneı:ji, güç, atılım,
hamle, 2. sarsma, sarsıntı, 3. vızıltı.
3725
 zap3, ün!. zıp (bir şeyin anılbirdenbire vu-
ku bulduğunu belirtir).
zapateado = zapateo, is. ökçe dansı, ök-
çeleri yere vurarak oynanan İspanyol dansi.
Zapotec, is. Zapotek, Meksikalı kızılderili.
zaptiah = zaptie = zaptieh, is. T. zaptiye,
eski Türk polisi.
zarape, bk.: serape.
Zarathustra, is. bk.: Zoroaster.
Zarathustrian = Zarathustric, sf bk.:
Zoroastrian.
zaratite, is. zümrüt nikel: zümrüt yeşili ka-
buklar h~ilinde bulunan nikel karbonat cevheri.
emerald nickel d.d.
zareba = zareeba, is. 1. (Sudan ve çevre-
sinde) şarampol, etrafı dikenli çit ve kazıklarla
çevrili kapalı yer, 2. bu şekilde korunan kamp
veya köy.
zarf, is. kahve fincam zarfI.
zarzuela, is., ç. -las lsp. curclina: yan
opera şeklinde İspanyol komedi tiyatrosu.
zastruga, is., ç. -gi yel izi: Rusya ovala-
nnda rüzgann kar üzerinde meydana getirdiği
paralel çizgiler. sastruga d.d.
zax, is. k.d. arduvaz çekici, kayağan taş
kesme baltasI. e.a. - sax.
z-axis, is., ç. z-axes mat. zekseni.
zayin, is. İbranı alfabesinin yedinci harfi.
za-zen, is. (bağdaş kurarak) düşünme, te-
fekkür, düşünceye daIma.
z.B. = zum Beispiel Alm. örneğin, mesela.
e.a.- for example.
Z-bar, is. Z çubuğu, kesiti Z şeklinde ma-
den çubuğu.
Zea, is. Keos'un eski adı.
zeal, is. gayret, şevk, (çalışmak vb. için)
arzu, istek, heves, merak. He shows great - for
knowledge. e.a.- passion, eagerness, ardor, ke-
enness, fervor, earnestness, energy. k.a.-apathy,
indifference, torpor, coldness, detachment.
Zealand, is. coğr. Zilend, Danimarka'yı
oluşturan adalann en büyüğü. Seeland d.d. Da-
nimarkaca: Sjaelland. -er: Zilendli, Zilend+.
zealot, sf &is. 1. gayretli/hevesli/istekli
(kimse), 2. gayretkeş/müfritlbağnaz/mutaassıp/
aşırı derecede bir dine/partiye bağlı (kimse),
3726
3. b.h. Roma egemenliğine karşı ayaklanmış
Musevı partizan. e.a.-2. bigot, partisan, fanatic.
k.a.- 2. renegade, traitor, deserter.
zealotry, is., ç; -ries 1. aşırı gayreti
şevk/heves/arzu/istek, 2. gayretkeşlik, ifrat, bağ­
nazlık, taassup, (dine/partiye) aşırı bağlılık, par-
tizanlık. Show great -. e.a.- 2. fanaticism.
zealous, sf gayretli, şevkli, hararetli,
ateşli, istekli, hevesli.- in doing his duty/ to suc-
ceed/for fame. e.a.- eager, keen, enthusiastic,
fervent, intense.
zealously, zf. gayretle, şevkle, hevesle.
zealousness, is. gayret, şevk, heves.
zeaxanthin, is. biy. - kim. sancık: C4üH56
02. San mısır ve yumurta sansından elde edilen
turuncu, altın sansı renginde bir madde.
zebec = zebeck, is. bk.: xebec.
zebra, is., ç. -bras/-bra zoo!. zebra (Equ-
us). mountain -: dağ zebrası (Equus zebra).
common -: zebra (Equus burchelli).
zebra crossing, is. Brit. yaya geçidi, çizgi-
lerle işaretli geçit.
zebra finch, is. zoo!. çizgili ispinoz (Poep-
hila castanotis) Avustralya'da kafeste beslenen
kuyruğu çizgili, gri, beyaz tüylü bir kuş.
zebrafislı, is., ç. -fishes/-fish zoo!. zebra
balığı/çizgili balık (Brachydanio rerio). Zebra
gibi çizgili bir tür akvaryum balığı.
zebraic =zebralike, sf zebramsı, zebra gibi.
zebra wolf, is. bk.: thylacine.
zebrawood, is. ı. bot. zebra ağacı (Conna-
rus guianensis). Guiana'da yetişen büyük bir
ağaç, 2. zebra ağacının açık kahverengi ve koyu
şeritler halinde çizgili kerestesi, 3. şerit çizgili
kereste.
zebrine = zebroid, sf zebra+, zebra gibi,
zebraya benzer.
zebu, is. zool. zebu, hörgüçlü sığır (Bos
indicus). Çin, Hindistan ve Doğu Afrika'da bu-
lunan omuzlan hörgüçlü, sarkık gerdanlı, kısa
boynuzlu evcilleştirilmiş sığır.
zecchino, is., ç. -ni sikke, eski Venedik al-
tını. zecchin, zechin d.d. e.a.- sequin.
Zechariah, is. 1. Zekeriya Peygamber
(M.Ö. VI. yüzyıl), 2. İncil'in Zekeriya faslı.

zed, is. Brit. z harfi.
zee, is. 1. ABD z harfi, 2. şekli Z'ye benze-
yen nesne, 3. (Hollandaca) deniz. Zuider -, Tap-
pen - .
zein, is. biy.- kim. zein: mısırdan elde edi-
len sarı toz halinde protein. Suda erimez, sulan-
dırılmış alkol ve asetonda erir. İplik, plastik ve
kağıt yapımında kullanılır.
Zeitgeist, is. Alm. çağın ruhu: bir çağın en
belirgin fikri ve ahlaki eğilimi.
zelkova, is. bot. Japon karaağacı (Zelkova
serrata) Amerikan karaağacına benzer, hastalığa
dayanıklı bir gölge ve süs ağacı.
zemindar, is. bk.: zamindar.
zemstvo, is., ç. zemstvos (Rusya'da 1864'
te II. Çar Aleksandr tarafından asılzadeler mecli-
si yerine tesis edilen) il genel meclisi. 1905'ten
191 Tye kadar liberal hareketin çekirdeğini oluş­
turmuştur.
Zemzem, is. 1. (Mekke'de) zemzem kuyu-
su, 2. zemzem suyu.
Zen, is. ı. (Çince Ch'an) Zen mezhebi:
Çin'e 'IL, Japonya'ya XII. yüzyılda girmiş olan
ve tefekkür yolu ile aydınlanmayı amaç edinen
Mahayana Budizmi, 2. bu mezhebin temel kural-
ları ve ayinleri.
zenana, is. &sf (Hindistan'da) 1. harem,
evin kadınlara mahsus bölümü, 2. zenne, bir ai-
lede bulunan kadınlar ve kızlar.
Zend, is. ı. Zerdüştlerin kutsal kitapları­
nın Pehlevi dilinde açıklaması, 2. (eski İran'ın)
Zendi dili.
Zend-Avesta, is. Zerdüştlerin kutsal kitap-
ları ve açıklaması. -tic bk.: Zendie.
Zendic, sf Zerdüştlerin kutsal kitapları-
nın Pehlevi dilinde açıklamasına ait.
Zenic, sf Çin'de Zen mezhebine ait.
Zenist, is. Zen mezhebine mensup kimse.
zenith, is. 1. astr. başucu, semtürre's, ze-
nit: bir gök cisminin gözlem düzlemine verilen
noktada dik doğru üzerindeki tepe konumu. bk.:
nadir, 2. doruk, zirve, en yüksek nokta. At its -:
en yüksek derecesinde, zirvesinde. Our spirits
rose to their - after the victory. 3. - distanee:
başucu uzaklığı, 4. - teleseope: başucu teles-
kobu. e.a.-2. apex, summit, peak. k.a.-L.&2.
nadir.
zero-base budgeting
zenithal, sf ı. başucu+, başucunda, ba-
şucu noktasında (bulunan), 2. (harita) yönsel:
herhangi bir noktanın merkeze göre yönünü gös-
teren, 3. - equidistant projeetion bk.: azi-
muthal equidistant projeetion.
zeolite, is. zeolit, alkali madenlerle alü-
minyum silikatı. zeolitie : zeolit+.
zephyr, is. 1. meltem, esinti, nesim, hafif
batı yeli, 2. - worsted d.d. zefir (kumaş), yük-
sek kaliteli ve ince kumaş veya iplik, 3. hafif/
ince nesne, 4. - cloth: zefir kumaş, yüksek ka-
liteli ince kumaş, 5. - yarn: yüksek kaliteli in-
ce iplik. e.a.-l. bk.: wind, breeze.
zephyrean = zephyrian = zephyrous, sf
meltemli, hafif esintili.
Zephyrus, is. mit. Meltem Tanrısı.
Zeppelin, is. zeplin, kabilisevk balon.
zerol, is., ç. -ros/-roes ı. sıfır, O rakamı,
2. (ölçek üzerinde) başlangıç (noktası). It was 8
below - last night. 3. mat. + ve - sayıları ayı­
ran nokta, 4. hiç, hiçlik, yokluk, 5. en küçük de-
ğer/derece, en aşağı nokta, 6. d.b. bir ses veya
biçim birimin bulunması gerekirken bulunma-
ması. --morpheme : sıfır biçim birim. e.a.-l.
Gipher, 2. origin, 4. naught, nothing. NOT: Gün-
lük konuşmada, örneğin maç sonuçlarını söyler-
ken, hiçliği ifade için Amerikalılar zero, İngiliz­
ler ise NOUGHT, OH veya NIL kullanırlar. Ma- •
tematik ve bilirnde ise daima ZERO kullanılır.
zero 2, gL.f -roed, -roing 1. sıfırlamak, bir
ölçü aletinin başlangıç (sıfır) noktasını ayarla-
mak, sıfır ayarı yapmak, 2. - in: hedefin tam
ortasına nişan almak, 3. - in on: (a) ateşi men-
zilin/hedefin tam ortasına yöneltmekltevcih et-
mek, (b) (problem çözerken vb. dikkati/düşün­
ceyi) bir noktada toplamakltelesif etmeklyoğun­
laştırmak.
zero 3, sf ı. sıfır (değerli), değeri sıfır
olan. A - popuZation growth.. 2. gr. değişmez,
şekil değiştirmeyen. A - plural. 3. meteor. (a)
düşey görüş uzaklığı 15 m'den az olan, (b) ya-
tay görüş uzaklığı 50 m'den az olan.
zero-base budgeting, is. tüm bütçe: bir
mali dönemde evvelki dönem bütçesindeki deği­
şiklikleri değil bütçenin tümünü hazırlama yön-
temi.
3727
zero gravity
zero gravity, is. fiz. sıfır yer çekimi, (yö-
rüngesinde hareket eden bir cisim vb. üzerinde)
görünürde yer çekimi etkisinin sıfır olması.
zero hour, is. 1. As. hücum saati, askeri
harekatın başlama saati, 2. k.d. (a) başlama saa-
ti: herhangi bir işin/olayın başladığı/başlaya­
cağı saat, (b) karar saati, kritik an.
zero-zero, sf. meteor. görüş sıfır: yatay
görüş 50 m'den, düşey gürüş 15 m'den az.
zest 1, is. 1. haz, zevk, hoşlanma, telezzüz.
He ate it with great -. A - for reading. 2. tat,
lezzet, nefaset, 3. çeşni/lezzet/rayiha veren şey,
4. şevk, heyecan. - for living. He entered into
the work with -/witlı a - which surprised us all.
The danger of being caught added a - to the af-
fa ir. Story of full -: heyecanlı/zevkle okunan
hikaye. it adds - to the episode : Bu hikayeye
ayrı bir heyecan ve çeşni katıyor. 5. az kuL. gı­
daya lezzet/çeşni vermek için kullanılan limonl
portakal kabuğu, 6. gayret, azim. to fight witb - :
gayretle/bütün gücü ile çarpışmak. e.a.-ı. gus-
to, relish, enjoyment, 2. jlavor, taste, 4. piqu-
ancy, interest, charm .
zest2, gl.f. 1. haz/zevk/tat/lezzet/çeşni/ra­
yiha vermeklkatmak, 2. şevk/gayret/heyecan/a­
zim vermeklkatmak.
zestful, sf. 1. hazizevk dolu, hoş, zevkli,
haz/zevk veren, hoşa giden, latif, 2. tatlı, lezzet-
li, leziz, nefis, 3. şevkli, heyecanlı, sürükleyici.
e.a.-zesty.
zestfully, zf. 1. şevkle, heyecanla, 2. zevk-
le, hoşlanarak, 3. leziz/nefis/lezzetli bir şekilde.
zestfulness, is. 1. haz, lezzet, nefaset,
2. şevk, heyecan, azinı.
zesty, sf. bk.: zestful.
zeta, is. zeta, Yunan alfabesinin altıncı
harfi.
zeugına, is. gr. ikileme: anlarnca yalnız bir
isme ait fül veya sıfat ile iki isim arasında bağ­
lantı kurma. Örnekler: 1. She opened the door
and her heart to the homeless boy. 2. The wage
war and peace. bk.: syllepsis.
zeugınatic, sf. ikileme tarzında.
zeugınatically, zf. ikilemeli, ikileme sure-
tiyle.
Zeus, is. mit. Zeus, Jüpiter, Gök Tanrısı.
ZIF, As. (= Zone of fire) ateş sahası.
3728
zibeline/zibelline, sf. &is. 1. samur+, 2. sa-
mur kürk, 3. kalın kürklü kumaş.
=
zibet zibeth, is. zool. Asya misk kedisi
(Viverra zibetha).
zig l , is. ı. (a) keskin dönemeç/viraj, (b) iki
dönemeç arasındaki düz çizgi/yol, 2. (politikada,
yöntemde vb.) anı değişiklik, yön değişimi. The
quick -s and zags of his international maneuve-
rings...
zig 2, gs.f. zigged, zigging ı. anı dönmek,
yön değiştirmek, 2. dönemeç teşkil etmek, dö-
nemeç yapmak, dönemeçli olmak.
ziggurat = zikkurat, is. zigurat Asur ve
Babillilerin mastabalı/basamaklı piramit şeklin­
de tapınağı.
zigzag l , sf.&is&zf. ı. yılankavi/dönemeç­
lildolambaçlı (yo!), zikzak, eğri büğrü (şey),
2. zikzak yaparak, dönemeçli/dolambaçlı bir şe­
kilde.
zigzag 2, gl.f. -zagged, -zagging zikzak
yapmak, dönemeçli/dolambaçlı/yılankavi olmak.
zigzggedness, is. dönemeçlilik, dolambaç-
lılık, yılankavilik.
zigzagger, is. ı. zikzak yapan/dönemeç-
lerle ilerleyen kimse/şey, 2. (dikiş makinesinde)
zikzak aleti, zikzak dikiş dikmek için makineye
takılan parça.
zilch, is. argo sıfır, hiçbir şey. e.a.- zera,
nothing.
zillah, is. (eskiden İngiltere yönetimindeki
Hindistan'da) il, vilayet.
zillion, sf. &is., ç. -lions/-lion sayısız, sa-
yılamayacak kadar çok. -s ofmosquitos.
zinc 1, is. kim. çinko, tutya. Demiri galva-
nizlemekte, pil ve alaşımlar yapmakta kullanı­
lan maden. Simgesi: Zn, atom ağ. 65.37, atom
nu. 30, özgüı ağ. 20 C'de 7.14, ergime noktası:
419.58 C. kaynama noktası: 907 C.
zinc 2, gl.f. -zincked/zinced, zincking/zin-
cing galvanizlemek, çinko ile kaplamak.
zincalisın, is. patol. çinko zehirlenmesi,
çinkodan zehirlenme.
zincate, is. kim. zinkat, çinko asidi (H2Zn
02) nin tuzu.
zinc blende, min. bk.: sphalerite.
zinc ehloride, is. kim. çinko klorür: ZnC12.
Tahtaları çürümekten korumakta, kağıt imaünde
ve antiseptik olarak kullanılan zehirli tuz.

zincic = zincoid = zincous = zincky =
zincy =zinky, sf çinkolu, çinko+, çinkodan tü-
retilen/türeyen.
zinciferous, sf çinkolu, çinko üreten veya
ihtiva eden.
zincification, is. çinkolama, çinko kapla-
malemdirme.
zincify, gL.f -fied, -fying çinkolamak, çin-
ko kaplamak/emdirmek.
zincite, is. çinkotaşı, doğal çinko cevheri,
ZnO.
zinckenite, is. min. bk.: zinkenite.
zincky, sf bk.: zincic.
zincograph, is. çinkografi, çinko üzerine
resim oyma sanatı, bununla basılan resim. -er:
çinkograf, çinkografi ustası. -ic(al): çinkografi
usulüyle. -y: çinkografi, çinko üzerine resim
oyma usulü/sanatı.
zinc ointment, is. eez. çinko merhemi: deri
hastalıklarının tedavisinde kullanılan ve %20
çinko oksit ihtiva eden merhem.
zinc oxide, is. kim. çinko oksit, ZnO : he-
kimlikte, dişçilikte, kozmetik sanayiinde kulla-
nılan beyaz toz.
zinc stearate, is. kim. çinko stearat: Zn
(C18H3502)2. Kozmetik, merhem, lak yapmak-
ta vb. kullanılan toz.
zinc sulfate, is. kim. çinko sülfat: ZnS04.
7H20. zinc vitriole d.d.
zinc sulfide, is. kim. çinko sülfit: ZnS. Be-
yaz boya olarak kullanılır.
zinc white, is. çinko beyazı, boyalarda
kullanılan ZnO.
zinfandel, is. 1. Kaliforniya kara üzümü,
2. bu üzümden yapılan şarap.
zİng l , is. ı. canlılık, hayatiyet, zindelik,
enerji, 2. vızıltı. e.a. -1. vitality, animatian, vim,
energy, vi~or.
zİng, gs.f vızıldamak, (mermi vb.) vızıl­
dayarak gitmek.
zingara, is., ç. -re It. çingene kadını.
zingaro = zingano, is., ç. -ri It. çingene.
e.a. - gypsy.
zingiberaceous = zinzİberaceous, sf bat.
zencefilgillerden, zencefil (Zingiberaeeae) fa-
milyasına mensup.
Zinjanthropus, is., ç. -pi ilkel zenci: İki
milyon yıl önce yaşadığı tahmin edilen ve Ken-
ya (Afrika)'da taşıllaşmış kemikleri bulunan il-
kel Afrika insanı. Nutcracker man d.d.
zirconate
zinkenite = zinckenite, is. zinkenit, kur-
şun-antimuan sülfür: PbSb2S4.
zinnia, is. bat. zenya: ABD ve Meksika'da
yetişen ve güzel çiçekler açan bir bitki.
Zion, is. ı. Kudüs'te Sion dağı: Üzerindeki
Davut sarayı ile mabet Musevı din ve kültürü-
nün merkezi sayılır. 2. İsrail kavmi, 3. (İsraillile­
rin ana yurdu ve 1udaizmin merkezi olarak) Pa-
lestin, 4. cennet. Sion d.d.
Zionism, is. Siyonizm: Musevi'lerin Pales-
tin'i elde edip devlet kurma hareketi. Zion mo-
vementd.d.
Zionist, sf &is. Siyonist.
Zionistic, sf Siyonizme yönelik, Siyonist.
Zionward, zf. Allahalcennete doğru. e.a.-
Godward, heavenward.
zi p l, is. 1. vızı1tı, mermi vb. nin çıkardığı
keskin ıslık sesi, 2. canlılık, hayatiyet, cevvallik,
zindelik, enerji, gayret, 3. Brit. bk.: zipper,
4. argo sıfır, (özellikle sporda) hiç sayı kazana-
mama. e.a. -2. energy, vim, vigor, vitality, 4. ze-
ro.
zip 2, f zipped, zipping 1. (mermi, vb.) vı­
zıldamak, vızıldayarak/hızla geçmek/gitmek. -
along : vız diye geçip gitmek, 2. gen. - up:
gayretlenerjilcanlılık vermek, gayrete getirmek,
coşturmak, 3. (fermuar) aç(ıl)mak, kapa(n)mak,
4. fermuar ile kapanmak/tutturulmak, 5. gayrete
gelmek, coşmak, enerjik olmak, hızlı davran-
mak, 6. sp. elemek, karşı takıma hiç sayı ver-
memek.
zip code, is. ABD posta kodu, posta bölge
numarası. ZIP code, Zip code, zip, ZIP, Zip
d.d.
zip-code, gL.f -coded, .-coding (mektup
üzerine) posta kodu yazmak. to - addresses on
envelopes.
zip fastener, Brit. bk.: zipper.
zip gun, is. ev yapısı tabanca.
zipper, is. &f ı. vızıldayan/hızla giden
şey, 2. slide fastener d.d. fermuar, cıfcır, 3. bk.:
zip2.
zippy, sf. -pier, -piest k.d.. canlı, zinde,
çevik. e.a.- lively, peppy.
zircon, is. zirkon, zirkonyum silikat ZrSi
04. Saydamları mücevher olarak kullanılır.
zirconate, is. kim. zirkonat, zikonyum hid-
raksit.
3729
zirconia
zirconia, is. kim. zirkonya: Zr02. suda eri-
mez, toz halinde zirkonyum oksiL zirconium
oxide, zirconium dioxide d.d.
zirconic, sf zirkonyumlu, zirkonyum+.
zirconium, is. kim. zirkonyum: Kimyasal
özellikleri titanyuma benzer maden. Metalürjide,
alaşımlarda ve çinicilikte kullanılır. Simgesi Zr,
atom ağ. 91.22, atom nu. 40, özgül ağ. 20 C'de
6.49.
zither = zithern, is. 30-40 telli, mızrapla
çalınan, kanuna benzer bir çalgı. -ist: bu çalgı­
yı çalan kimse.
zizith, is. püskül, eskiden Musevllerin elbi-
se üstüne giydikleri saçaklı giysi.
zizzle, gs.f -zled, -zling Brit.- k.d. cızırda­
mak, ateşte pişen etin çıkardığı ses gibi ses çı­
karmak.
zloty, is., ç. -tys/-ty Polonya lirası.
zloty =100 groszy.
Zn, kim. çinko (simge). bk.: zincl.
zo-, bk.: zoo- (sesli harflerden önce gelir:
zooid gibi).
zoa, is., ç. bk.: zoon.
-zoa, son ek hayvanlar: Zoolojide hayvan
sınıfları adlarına eklenir. Protozoa, Hydrozoa
gibi.
zod. =zodiac.
zodiac, is. ı. burçlar kuşağı, zodyak: Ek-
liptik ile 8 yaparak bütün gökyüzünü çevrele-
yen ve güneş, ay ve gezegenlerin görünür yörün-
gelerini simgeleyen on iki dilimli kuşak. Her bir
dilime BURÇ (sign of zodiac) denir. 2. burçlar
kuşağını simgeleyen dairesel/eliptik şekil,
3. çevre, devre, 4. az kuL. ha.le, kuşak. e.a.-3.
circuit, round, 4. haio, girdie.
zodiacal, sf burçlar+, burçlar kuşağı+. -
light: burçlar ışığı: şafakta doğuda, güneş bat-
tıktan sonra batıda görülen ve güneş ışığının et-
rafındaki meteor bulutunda yansımasından ileri-
geldiği sanılan koni biçiminde ışık demeti.
zoea, is., ç. zoeae/zoeas zool. zoea : yük-
sek yapılı kabukluiara ait geniş sefalotorakslı ve
sırtı dikenli larva. zoeal : zoea+.
zoic, sf hayvansal, hayvanlarla/hayvan-
ların yaşayısı ile ilgili, belirli bir hayvansal var-
lığı olan. saprozoic (çürükçül) gibi.
Zollverein, is. Alm. gümrük birliği. e.a.-
customs union.
3730
zombi, is., ç. -bis ı. (Batı Afrika kabilele-
rinde) yılan tanrısı, 2. (Güney ABD ve Antiller-
de) yerlilerin tapındığı yılan, 3. ölüleri dirilten
doğaüstü kuvvet, 4. bk.: zombie (1,2).
zombie, is. ı. doğaüstü kuvvetle canlan-
mış görünen ceset, 2. kayısı likörü, ram ve li-
mon suyundan yapılmış içki, 3. bk.: zombi (1-
3),4. argo duygusuz, hissiz, lakayt, vurdumduy-
maz kimse, 5. Cnd.- argo II. Dünya Savaşında
mahalli savunma ile görevli muvazzaf asker.
zonal, sf ı. bölgesel, 2. zonary d.d. bölge
şeklinde, bölgelere ayrılmış, 3. kuşak şeklinde,
kuşağa benzer/ait, 4. - fossil: kılavuz taşıl, 5.
-ly : bölgeselolarak.
zonate(d), sf ı. (renk, doku, vb.) bölgeleri
kuşaklar halinde, 2. bölgelere/kuşaklara ayrılmış.
zonation, is. bölgelere ayı(ıl)ma, bölgeler
halinde örgütlenme.
zone 1, is. ı. bölge, mıntıka, yöre, kesim,
dilim. mountainous - : dağlık bölge. demilita-
rized - : gayriaskeri bölge, askerlere yasak böl-
ge. free -: açık/serbest/gümrüksüzbölge. mili-
tary -: askeri/yasak bölge, 2. coğ. kuşak, dün-
yanın ayrıldığı iklim kuşaklarından her biri.
North/South Frigid -: Kuzey/Güney Buz Ku-
şağı, 66 33' enlemden Kuzey/Güney Kutbuna
kadar olan kuşak. North/South Temperate -:
Kuzey/Güney Ilıman Kuşağı, 23 27' Wı 66 33'
enlemleri arası kuşak. Torrid -: Sıcak Kuşak,
Ekvatorun kuzey ve güneyindeki 23 27' enlem-
leri arasındaki kuşak. 3. coğ. bitki/hayvan kuşa­
ğı: belirli çevre koşullarında aynılbenzer cins
canlıların yaşadığı bölge, 4. jeol. bk.,' horizon
(4),5. geom. kuşak, iki paralel düzlem arasında
kalan küre yüzeyi, 6. (taşımacılıkta) bölge, tari-
fe bölgesi, bir yerden aynı ücretle taşıma yapı­
lan yerlerin tümü, 7. şehrin belirli maksatlara
tahsis edilen mahalleri/yöreleri. a residential -:
konutlar bölgesi, 8. bk.: time zone, 9. postal de-
livery - d.d. ABD posta dağıtım bölgesi, 10. sp.
bölge: oyun alanının belirli bir kısmı. end -;
defensive -. 11. esk. kuşak, kemer. e.a.-1. regi-
on, beit,lI. girdie, beit, cincture.
zone 2, f zoned, zoning 1. bölgelere ayır­
mak, 2. bölgeleşrnek, bölgelere ayrılmak, 3. (bir
bölge ile) çevi.rmek, kuşatmak, sarmak, 4. ku-
şaklarla/bantlarla işaretlemek. e.a. -3. encirde,
surround, gird, band.

zone 3, sf ı. bk.: zonal (1-3), 2. - de-
fense: (futbol ve basketbolda) bölge savunması,
her oyuncunun sahanın belirlibir kısmını savun-
ması. bk.: man-to-man defense, 3. - melting :
bölgesel eritme: arıtılacak kristalli madenin bir
kısmını eritip kütle içinde ilerleterek yabancı
maddeleri ayırma ve arıtılmış kısmı tekrar kris-
talleştirme yöntemi, 4.- refine : bölgesel arıtma,
bölgesel eritme yöntemiyle arıtma.
zoning, is. bölgelere ayırma. - system:
(tren/vapur) bölgesel ücret sistemi. - plan: imar
pHinı.
zonked, sf argo 1. körkütük/zilzurna/fitil
gibi sarhoş, 2. esrar yutmuş, uyuşturucu madde
ile kendinden geçmiş, zom.
zonula, is. bk.: zonule.
zonular, sf dar bölgesel, yöresel, çevresel,
küçük bölgeler halinde.
zonule = zonula, is. (küçük/dar) bölge/
yöre/çevre/mıntaka/kuşak.
zoo, is., ç. zoos hayvanat bahçesi. zoologi-
cal garden, zoological park d.d.
zoo-, ön ek "hayvan" anlamı katar. ör.:
zooJogy, zoophyte. Sesli harfler önünde: zo-.
zoochemical, sf hayvan kimyaSH.
zoochemistry, is. hayvan kimyası: hayvan
vücudunu kimyasal bakımdan inceleyen bilim.
zoochore, is. hayvanların etrafa yaydığı
bitki.
zoogeographer = zoögeographer, is. hay-
vansal coğrafya bilgini.
zoogeographic(al) zoögeographic(al),
sf hayvansal coğrafya+.
zoogeographically zoögeographically,
if hayvansal coğrafya yönünden.
zoogeographic region, is. hayvansal coğ­
rafya bölgesi. zoogeographic realm d.d.
zoogeography =zoögeography, is. ı. hay-
vanlar coğrafyası, hayvanların yeryüzünde dağı­
lışını inceleyen coğrafya dalı, 2. bu dağılışın
sebep ve etkilerinin incelenmesi.
zoogloea = zoögloea, is. bkt. peltemsi mik-
roorganizma topluluğu. zoogloeal/zoogleal/zoög-
loeallzoögleal : bu topluluğa ait.
zoographer = zoögrapher, is, tanıtımsal
zooloji bilgini.
zoographic(al) = zoögraphic(al), sf tanı­
tımsal zooloji+.
zoom2
zoografting = zoögrafting, is. bk.: zoop-
lasty.
zoography =zoögraphy, is. tanıtımsal zo-
oloji, zoografi.
zooid = zoöid, is. ı. biy. hayvansı, zooit,
2. (a) eşeysiz üreyen ve yalnız başına yaşayabi­
len hayvan, (b) koloni halinde yaşayan hayvanlar.
zooideal) = zoöid(al), sf hayvansı, hayva-
na benzer, hayvana ait.
zool. = zoöı. = 1. zoological, 2. zoologist,
3. zoology.
zoolater = zoölater, is. hayvanlara tapan
kimse.
zoolatrous =zoölatrous, sf hayvana tapıcı.
zoolatry = zoölatry, is. hayvanlara tapma.
zoologic(al) = zoölogic(al), sf 1. zooloji-
ye/hayvanat ilmine ait, zoolojik, 2. hayvanlara
özgü, hayvanları ilgilendiren, hayvansal.
zoological1y = zoölogically, if zoolojik
olarak, hayvanat ilmi bakımından.
zoological garden = zoological park, is.
hayvanat bahçesi. e.a.-zoo.
zoologist, is. zoolog, hayvanat bilgini.
zoology =zoölogy, is., ç. -gies 1. hayvan-
lar bilimi, hayvanat, zooloji, 2. hayvanlar alemi,
belirli bir bölgedeki hayvanlar.
zoom1, f zoomed, zooming, zooms
ı. vınlamak, vızıldamak, 2. (uçak) birdenbire di-
kine havalane dır)mak/yüksel(t)mek/tırman(dır)­
mak. The airplane -ed. 3. şiddetle/hızla atıl­
mak/saldırmak, 4. hızla/sür'atle yükselmek, fır­
lamak. Priees -ed. 5. foto. imgeyi büyütmek,
optik düzenle cismi yakın gibi göstermek. e.a.-
3. swoop. NOT: ZOOM fiili havacılıkta daima
yukarı doğru hareketi/yükselmeyi ifade eder.
Aşağı doğru iniş hareketinde kullanılması ge-
nellikle yanlış sayılır. "The eagle zoomed down
on its prey." cümlesi dil bilginlerinin ancak
%31'i tarafından kabule şayan görülmüştür. Zo-
om, hızla ve vızıltı gibi ses çıkararak yatay ha-
reket eden cisimlere de uygulanabilir: "The ra-
cing car zoomed around the eourse. " cümlesi dil
bilginlerinin %64'ü tarafından doğru kabul edil-
miştir.
zoom2, is. 1. anı yükseliş/havalanma/tır­
manış, 2. vınıltı, vızıltı, 3. - lens d.d. yaklaş­
tıncı/resmi büyütücü mercek.
3731
zoomaney
zoomaney, is. hayvan falı, hayvanların bi-
çim ve davranışlarına
bakarak fal açma.
zoometrie(al) = zoömetrie(al), sf. hayvan
ölçümüne ait.
zoometry = zoömetry, is. hayvan ölçümü:
hayvan bedeninin parçalarının ölçülmesi ve o-
ranlarının karşılaştırılması.
zoomorph = zoömorph, is. hayvan şeklin­
de gösterilmiş şey, hayvan biçiminde temsil edi-
len ilah.
zoomorphie = zoömorphie, sf. ı. hayvan
biçim ve özelliklerinin başka varlıklara atfedil-
mesi ile ilgili, 2. hayvanların artistiklsembolik
gösterilişine ait, 3. hayvan şekli kullanan/
gösteren.
zoomorphism = zoömorphism, is. 1. (tez-
yinat olarak) hayvanların resmedilmesi, 2. insan
veya ilahın hayvan biçiminde gösterilmesi.
zoomorphy = zoömorphy, is. bk.: zoo-
morphism.
zoon = zoön, is., ç. zoa zool. az kuL. 1. bir
tek yumurtadan üreyen birey(1er), 2. bk.: zooid,
3. zoonal = zoönal : tek yumurtadan üreyen.
-zoon, son ek tek yumurtadan üremiş. ör. :
protozoon.
zoonosis = zoönosis, is. patol. (insana bu-
laşabilen) hayvan hastalığı.
zoophagous, sf. etçil, etobur, hayvanlarla
beslenen. e.a. -carnivorous.
zoophile = zoophilist, is. 1. hayvanları se-
venlkoruyan kimse, 2. hayvan aracılığı ile döl1e-
nen bitki.
zoophilia = zoophilism, is. 1. hayvan sev-
gisi, hayvanlara karşı duyulan sevgi, 2. psikoL.
hayvan sapıncı: hayvanlara karşı cinsel ilgi duy-
ma.
zoophilie = zoöphilic = zoophilous = zo-
öphilous, sf. 1. bat. hayvan aracılığı ile dölle-
nen, 2. hayvan seven, hayvanlara bağlı.
zoophobia = zoöphobia, is. hayvan korku-
su, hayvanlardan (aşırı derecede) korkma.
zoophobous = zoöphobous, sf. hayvanlar-
dan korkan.
zoophyte=zoöphyte, is. bitkimsi hayvan,
bitkiye benzeyen omurgasız hayvan (mercan, de-
niz gelinciği, vb.).
zoophytic(al) =zoöphytie(al), sf. bitkimsi
(hayvan).
3732
zooplankton =zoöplankton, is. sürükley
hayvanı, planktondaki hayvan organizmaları,
bk.: phytoplankton.
zooplanktonic = zoöplanktonie, sf. sü-
rükley hayvanlarına ait.
zooplastie = zoöplastie, sf. hayvandan in-
sana aşılanan (doku).
zooplasty = zoöplasty, is. cer. hayvandan
insana doku aşılama. zoografting d.d.
zoosperm = zoösperm, bat. esk. bk.: zo-
ospore.
zoosporangial = zoösporangial, sf. zoos-
por kesesi+.
zoosporangium = zoösporangium, is., ç.
-gia bat. zoospor kesesiharfı.
zoospore = zoöspore, is. 1. bat. zoospor:
kamçı gibi çıkıntılarıyla devinen eşeysiz yosun
ve küf sporları, 2. zool. kamçılıtek gözeli hay-
vancık.
zoosporic = zoösporic = zoosporous = zo-
ösporous, sf. zoospor+, zoosporlu.
zootomie(al) = zoötomie(al), sf. hayvan
anatomisine ait.
zootomicany = zoötomically, ı,t: (karşı­
laştırmalı) hayvan anatomisi yöntemiyle.
zootomist = zoötomist, is. (karşılaştırma­
lı) hayvan anatomisi uzmanı.
zootomy = zoötomy, is. 1. karşılaştırmalı
hayvan anatomisi, 2. hayvan otopsisi.
zoot suit, is. çuval giysi: bol, uzun, omuz-
ları geniş ve vatkah ceket ile şalvar gibi üstü
geniş, paçası dar pantolondan ibaret elbise.
zoot suiter, is. çuval giysili.
zori, is., ç. zori (deri, kauçuk veya has ır­
dan) Japon sandalı.
= = =
zoril zorilla zorille zorillo, is. 1. zo-
oL. Afrika kokatcası, zorilla (lctonyx striatus),
2. Amerika kokarcası. e.a. -2. skunk.
Zoroaster = Zaratlıustra, is.Zerdüşt,
M.Ö. VI. yüzyılda yaşamış Pers din adamı,
Zerdüştlüğün kurucusu.
Zoroastrian = Zarathustrian, sf. &is.
Mecusi, Zerdüşt dininden olan, ateşe tapan.
Zoroastrianism = Zoroastrism, is. Me-
cusilik, Zerdüştlük. İyilik ve kötülük gibi iki ya-
ratıcı kudretin varlığına, iyiliğin en sonunda ga-
lip geleceğine ve öldükten sonra tekrar diriline-
ceğine inanır. Mazdaism d.d. bk.: Ahdman,-
Ormuzd.

zoster, is. 1. patol. zona, 2. (eski Yunanis-
tan'da) erkek kemeri. e.a.-I. Herpes zoster,
shingles.
Zouave, is. ı. Zuhaf, Fransız ordusunda
Cezayirli piyade askeri, 2. ABD iç savaşlarında
süslü elbiseli asker.
zounds, ünl. esk. Aman yarabbi! Olur şey
değil! Tüh! Allah kahretsin! (öfke ve şaşkınlık
ifade eder).
zowie, ünl. Y aşa! Aferin! Ha şöyle! Ya!
(sevinç, hayret, tasdik ifade eder).
zoysia, is. bat. şark otu (Zaysia) : Doğu
Asya ve Avustralya'da yetişen kalımlı çayır.
ZPG = Zero Population Growth.
Zr, kim. bk.: zirconium.
zucchetto, is., ç. -t~s It. katalik rahipleri-
nin giydiği takke/bere.
zucchini, is., ç. -ni/-nis bat. yeşil daIma
kabağı.
Zu'lhijjah, is. Zilhicce, Hicrl takvimin on
ikinci ayı.
Zu'lkadah, is. Zilka'de, Hicd takvimin on
birinci ayı.
Zulu, is., ç. -lus/-Iu is. &sf ı. Zulu, Afri-
ka'da bir kabile, 2. bu kabilenin bir ferdi, 3. Zulu
dili, 4. Z harfi için haberleşme kelimesi, 5. Zu-
lu+, Zululara! dillerine ait
zum Beispiel, Atm. örneğin, mesela, yani.
e.a. - for example.
zwieback, is. peksimet.
Zwinglian, sf XVI. yüzyılda yaşamış İs­
viçreli Protestan reformcusu Zwingli'nin öğreti­
lerine aiL -ism: Zwingli taraftarlığı. -ist:
Zwingli taraftan.
zwitterion =zwitter-ion, is. fiz. - kim. ikiz
iyon: hem + hem - yük taşıyan iyon. -ic: ikiz
iyonlu.
zygapophyseal = zygapophysial, sf omur
çıkıntısı+.
zygapophysis, is., ç. -ses anat. zool. omur
çıkıntısı.
zygo- ön ek "kıvrık, boyunduruk şeklin­
de" anlamı katar. ör.: zygomorphic. Sesli harf
önünde: zyg-.
zygodactyl(ous), sf&is. çift parmaklı: a-
yak parmakları çift olan (kuş). zygodactylism :
çift parmaklılık.
zymology
zygoma, is., ç. -mata anat. ı. bk.: zygo-
matic arch, 2. şakak kemiği çıkıntısı, 3. bk.:
zygomatic bone.
zygomatic arch, is. anat. elmacık kavsi.
zygomatic bone, is. anat. elmacık kemiği.
malar, malar bone, cheekbone d.d.
zygomatic process, is. anat. elmacık ke-
miği çıkıntısı.
zygomorphic =zygomorphous, sf bat. zool.
bakışımlı, simetrik, düzlemsel simetrisi olan.
zygomorphism = zygomorphy, is. bat. zo-
ol. bakışım(hlık), simetriklik, düzlemsel simet-
rili olma, tenazur.
zygophyllaceous, sf bat. gebregillerden,
gebre otu familyasından.
zygophyte, is. bat. çift gametli bitki.
zygose, sf bat. döllenmiş.
zygosis, is. biy. birleşme, döllenme.
zygospore, is. bat. çift gametli tohum.
zygosporic, sf çift gamet tohumlu.
zygote, is. biy. 1. zigot, iki gametin birleş-
mesinden oluşan göze, 2. bu gözeden oluşan bi-
rey.
zygotene, is. biy. birleşme: göze bölünme-
sinde benzer kromazamların birleşme evresi.
zygotic, sf zigoH, iki gametin birleşme­
sinden oluşan.
zygotically, zf. iki gametli olarak, iki ga-
metin birleşmesi yolu ile.
zymase, is. biy. - kim. maya özü: maya için-
de bulunan ve şekeri alkaıle karbon dioksite ay-
rıştıran madde.
zyme, is. 1. mayalandıncı madde, 2. tıp
virüs, hastalık bulaştıran nesne.
zymo-, ön ek "maya" anlamı katar. ör:
zymology. Sesli harf önünde: zym-
zymogen, is. biy.- kim. maya üreten, kendi-
liğinden mayaya dönüşen madde.
zymogenesis. is. biy.- kim. mayalaşma,
mayaya dönüşme.
zymogenic = zymogenous, sf biy. - kim.
1. maya üretici, 2. mayalandıran.
zymologic, sf biy. - kim. maya bilimseL.
zymologist, is. biy. - kim. maya bilgini.
zymology, is. biy. - kim. maya bilimi. e.a.-
enzymology.
3733
zymolysis

zymolysis, is. biy.- kim. ı. mayaların sindi- zymotically, if mayalanma suretiyle/yolu

rimsel ve mayalandıncı etkileri, 2. mayalanma. ile.
zymolytic, sf mayalandıncı. zymurgy, is. maya bilimi: Kimyanın ma-
zymometer, is. mayaölçer: mayalanma de- yalanma ile uğraşan dalı.
recesini ölçen alet. zythum, is. boza, eski Mısır'da arpa suyun-
zymoplastic, sf maya üreten. dan yapılan bira, kuzey halkının birası.
zymoscope, is. maya gücüölçer: mayaların Zz.lzz. = bk. : ginger.
mayalandırma gücünü ölçen alet.
ZZZ/zzz, horultu, horlayan kimsenin, çı­
zymosis, is., ç. -ses 1. bulaşıcı hastalık,
kardığı ses.
2. mayalanma, 3. esk. eskiden bulaşıcı hastalık
meydana getirdiği sanılan mayalanmaya benzer
*****
süreç.
***
zymosthenic, sf maya hızlandtrlcı, maya-
ların etkisini artıncı. *
zymotic, sf ı. mayalanmadan ileri gelen,
2. mayalanmaya ait, 3. bulaşıcı hastalığa ait.
4. - disease: bulaşıcı hastalık: çiçek vb. gibi
eskiden bedende mayalanma sonucu meydana
geldiği sanılan hastalık.

3734