บุคคล

บุคคลธรรมดา เริ่มเมื่อคลอด อยู่รอดเป็ นทารก สิน

้ สุดเมื่อตาย

ความสามารถของบุคคล

ผู้เยาว์
- บรรลุนิติภาวะ 20 ปี หรือได้ทำการสมรสโดยชอบด้วยกฎหมาย ( เมื่อ
ชายหญิงอายุครบ 17 ปี หรือเมื่อศาลอนุญาต “บรรลุแล้วบรรลุเลย” )
- ผู้เยาว์จะทำนิติกรรมใดๆ ต้องได้รับความยินยอมจาก “ผู้แทนโดยชอบ
ธรรม” ไม่เช่นนัน
้ นิติกรรมจะเป็ นโมฆียะ
- นิติกรรมที่ผู้เยาว์ทำแล้วสมบูรณ์ได้เองคือ
1. ทำพินัยกรรมเมื่ออายุครบ 15 ปี
2. นตก. ที่เป็ นประโยชน์ฝ่ายเดียว
3. นตก. ที่ทำเองได้โดยเฉพาะ เช่น การรับรองบุตร
4. นตก. ที่จำเป็ นต่อการดำรงชีวิต
5. เมื่อได้รับอนุญาตให้ประกอบการค้าจากผู้แทนโดยชอบธรรม

คนไร้ความสามารถ
- คนที่คส
ู่ มรส บุพการี ผูส
้ ืบสันดาน หรืออัยการ ร้องขอต่อศาลสั่งให้
บุคคลนัน
้ เป็ นคนไร้ความสามารถ
- อยู่ในความดูแลของ “ผู้อนุบาล”
- นิติกรรมใดๆที่คนไร้ความสามารถกระทำย่อมมีผลเป็ นโมฆียะ แม้จะได้
รับความยินยอมจากผู้อนุบาล
 - คนวิกลจริตที่ศาลยังไม่ได้สงั่ ให้เป็ นคนไร้ความสามารถ หากไปทำ
นิติกรรมย่อมมีผลสมบูรณ์ เว้นแต่ว่า ได้กระทำในขณะที่วิกลจริต + คู่
กรณีอีกฝ่ ายรู้อยู่แล้ว นิติกรรมนัน
้ จะเป็ นโมฆียะ
- ถ้าศาลยังไม่สั่งให้เป็ นคนไร้ความสามารถ = นิติกรรมยังมีผลสมบูรณ์

คนเสมือนไร้ความสามารถ
- ร่างกายพิการ จิตฟั่ นเฟื อน แต่ไม่ถึงกับวิกลจริต
- คนที่คส
ู่ มรส บุพการี ผูส
้ ืบสันดาน หรืออัยการ ร้องขอต่อศาลสั่งให้
บุคคลนัน
้ เป็ นคนเสมือนไร้ความสามารถ
- อยู่ในความดูแลของ “ผูพ
้ ิทักษ์”
- คนเสมือนไร้ความสามารถ สามารถทำการต่างๆได้ด้วยตนเอง ยกเว้น
การนำทรัพย์สินไปลงทุน การคืนทรัพย์สินที่นำไปลงทุน กู้ยืม ให้ยืม
การยืม การค้ำประกัน การเช่า ให้เช่าสังหาเกิน 6 เดือน หรือให้เช่า
อสังหาเกิน 3 ปี

คนสาบสูญ
 - บุคคลได้หายไปจากภูมิลำเนา ไม่มีผู้ใดพบเห็น เป็ นเวลาติดต่อกัน 5 ปี
ให้ผู้มีส่วนได้เสียหรืออัยการร้องขอให้บุคคลนัน
้ กลายเป็ น “คน
สาบสูญ”
- เป็ นการหายตัวไปจากการสู้รบ สงคราม ยานพาหนะอับปาง ถูก
ทำลาย สูญหาย สามารถร้องขอต่อศาลได้เมื่อบุคคลนัน
้ หายไปครบ 2
ปี
- ภายหลังหากคนที่กลายเป็ นคนสาบสูญกลับมา พิสูจน์ได้ว่าบุคคลนัน
้
ยังมีชีวิต ให้ศาลมีคำสั่งถอนการเป็ นบุคคลสาบสูญ แต่การถอนคำสั่ง
ไม่กระทบต่อการใดๆ ที่กระทำโดยสุจริตระหว่างเป็ นคนสาบสูญ

นิติบุคคล
- สิ่งทีไม่ใช่มนุษย์หรือบุคคลธรรมดา แต่มีสิทธิและหน้าที่เสมือนมนุษย์
เช่น ห้างหุ้นส่วน บริษัท มูลนิธิ
- เนื่องจากนิติบุคคลไม่มีชีวิต จะต้องมีผู้ทำการแทน เรียกว่า “ผู้แทน
ของนิติบุคคล”
- นิติบุคคลจะมีสิทธิและหน้าที่เฉพาะที่จดทะเบียนแจ้งไว้
ทรัพย์
อสังหาริมทรัพย์
- เคลื่อนที่ไม่ได้
สังหาริมทรัพย์
- เคลื่อนที่ได้
สังหาริมทรัพย์ชนิดพิเศษ
- แพที่อยู่อาศัย
- สัตว์พาหนะ ช้าง ม้า วัว ควาย ลา ล่อ
- เรือระวางขับน้ำ 5 ตัน
ทรัพย์แบ่งได้ – แยกออกจากกันได้ ยังคงสภาพเดิม
ทรัพย์แบ่งไม่ได้ – แยกออกจากกันไม่ได้โดยสภาพ หรือ กฎหมายถือว่าแบ่ง
ไม่ได้ (เช่น หุ้นของบริษัท ถือเป็ นส่วนควบของทรัพย์)
ทรัพย์นอกพาณิชย์ - ไม่อาจถือเอาได้ (เช่น ดวงอาทิตย์ เมฆ) หรือไม่อาจ
โอนได้โดยชอบ (ยาเสพติด ที่ดินสงฆ์)

ส่วนประกอบของทรัพย์
1. ส่วนควบ – เป็ นสาระสำคัญในความเป็ นอยู่ของทรัพย์นน
ั ้ ไม่อาจแยก
จากกันได้
2. อุปกรณ์ - ใช้บำรุงทรัพย์ประธาน สามารถแยกออกจากทรัพย์ประธาน
ได้ ไม่ทำให้เปลี่ยนแปลง
3. ดอกผล – ผลประโยชน์ที่งอกเงยจากทรัพย์
 - ดอกผลธรรมดา เกิดขึน
้ โดยธรรมชาติของทรัพย์
- ดอกผลโดยนิตินัย เกิดโดยผลของกฎหมาย เช่น ดอกเบีย
้ กำไร ค่าเช่า

สัญญา
สัญญาซื้อขาย