Trong gian nhà nhỏ của lão Hạc, lão đang tỉ tê với cậu Vàng:

-Được ba năm rồi đấy. Có khi được 4 năm. Bố cậu mà về, bố cậu lấy vợ thì cậu chỉ có đường chết thôi cậu
Vàng ạ.
Cậu Vàng kêu lên.
Lão Hạc lại tiếp tục:
-Này để ông nói cho mà nghe nhớ. Bố cậu về ý, ý là bố cậu làm đám cưới là sẽ đem cậu ra thịt, có hiểu không?
Ông mà đưa con chó này cho bố cậu là cậu chỉ có đường chết thôi cậu vàng ạ.
Cậu Vang vẫy đuôi.
-À cậu mừng à, cậu vẫy đuôi à, vẫy đuôi thì ông cũng giết, cho cậu chết. Laco Hạc mắng yêu.
Cậu Vang kêu rên inh ỏi.
Lão Hạc vỗ về:
-À không à không không. Ông không giết cậu Vàng của ông đâu nhờ. Cậu Vàng của ông ngoan lắm, ông để
nuôi, ông không cho giết.
Nói rồi lão Hạc quay xuống chỗ cậu Vàng nói:
-Ông muốn ra ngoài hít thở không khí, đi cùng ông.
Đi ra ngoài về, cậu vàng ăn nốt cơm đi nhớ, nhày mai ông cho cậu Vàng ăn thật nhiều cơm. Được không cậu
Vàng?
Nói rồi lão Hạc đi ra ngoài cất giọng “Thằng Mực, Xiên hai đứa vào đây”
-Lão gọi gì chúng tôi vậy.
-Cậu Vàng đang ăn dỏng tai lên nghe.
Lão hạc nói “Ngày mai, hai đứa đến đây, đúng thời điểm này, tôi sẽ cho cậu Vàng ăn cơm, hai đứa bắt nó, nhớ
đừng để nó đau nhé.
Bọn nó đáp “Lão cứ nói nhiều, chuyện này để chúng tôi giải quyết là xong ngay ý mà.
Lão quay vào rồi lại quay ra tâm trạng rối bời.
Sáng hôm sau
Lão Hạc ơi, lão có nhà không vậy?-Tiếng thằng Xiên thằng Mục.
Hai đứa đến rồi à?-Lão Hạc nói
Quay vào chỗ cậu Vàng:
-Vàng ơi, bữa cơm đã hứa từ hôm qua, ăn đi cậu Vàng.
Nói rồi hai thằng xông vào bắt cậu Vàng. Nói rồi bọn nó đưa tiền và nói
Lão Hạc:
-Tiền của lão đây, lão nhớ giữ cẩn thận vào.
Chuyển cảnh.
Lão Hạc đi sang nhà ông giáo:
Ông giáo có nhà không ạ?
Ô lão Hạc à, vào nhà đi. Ông Giáo từ trong nhà vọng ra
Ngồi lên sập lão nói:
Tôi bán cậu Vàng rồi, khốn nạn, nó có biết gì đâu. Lão cứ khóc mãi.
  Lão Hạc : Cậu Vàng đi đời rồi, ông giáo ạ!
Ông giáo: ( mặt ngạc nhiên ) : Cụ bán nó rồi ư? Sao cụ bảo là…?
Lão Hạc: ( gật đầu, cố lấy giọng vui vẻ nhưng miệng méo xệch như sắp khóc )
Ông giáo: ( nhìn lão hạc ái ngại) : Thế nó để cho bắt dễ dàng hả cụ?
Lão Hạc : ( bật khóc) : Khốn nạn… ông giáo ơi!… Nó có biết gì đâu! Nó thấy tôi gọi thì chạy ngay về, vẫy
đuôi mừng. Tôi cho nó ăn cơm. Nó đang ăn thì thằng Mục nấp trong nhà, ngay đằng sau nó, tóm lấy hai cẳng
sau dốc ngược lên. Cứ thế là thằng Mục với thằng Xiên, hai thằng chỉ loay hoay một lúc là trói chặt cả bốn
chân nó lại. Đấy giờ cu cậu mới biết là cu cậu chết!… Này! ông giáo ạ! Cái giống nó cũng khôn! Nó kêu ư ử
và nhìn tôi, như muốn trách tôi rằng: “A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão đối sử với tôi như thế
này à?”. Thì ra tôi già bằng này tuổi đầu rồi mà còn đánh lừa một con chó. Nó không ngờ tôi nỡ tâm lừa nó!
Ông giáo : ( vỗ nhẹ vào người lão an ủi ) : Cụ cứ tưởng thế đấy chứ nó chả hiểu gì đâu! Vả lại, ai nuôi chó mà
chả để bán hay giết thịt! Ta giết nó chính là hoá kiếp cho nó đấy, hoá kiếp để cho nó làm kiếp khác cụ ạ!
Lão Hạc : (gượng cười) : Ông giáo nói phải! Kiếp con chó là kiếp khổ thì ta hoá kiếp cho nó để nó làm kiếp
người, may ra sung sướng hơn một chút… Kiếp người như kiếp tôi đây chẳng hạn! ông giáo : Kiếp ai thì cũng
thế cả thôi, cụ ạ! Cụ tưởng tôi sung sướng hơn chăng? Thôi, bây giờ có cái này là sung sướng: Cụ ngồi xuống
phản chơi, tôi đi luộc mấy củ khoai, nấu ấm nước chè, rồi tôi với cụ vừa ăn khoai, uống nước hút thuốc lào vừa
nói chuyện, thế là sướng!
Lão Hạc : ( vẻ mặt trang nghiêm) : Xin phép ông giáo để cho khi khác! Tôi muốn nhờ ông giáo giúp cho một
việc. ông giáo : Việc gì thế cụ?
Lão Hạc : Chuyện là thế này, ông giáo ạ!
Lão Hạc : Con trai của lão chỉ vì không có tiền cưới vợ mà phẫn chí bỏ nhà đi phu đồn điền cao su ở tận Nam
Kì đã hơn năm nay.Lão nhờ ông trông coi hộ mảnh vườn ba sào để sau này, cọn trai lão vể thì có sẵn đất đấy
mà làm ăn. Còn chuyện thứ hai là lão muốn gửi ông giữ hộ ba mươi đồng bạc dành dụm từ việc bán chút hoa
lợi còm cõi và tiền vừa bán chó. Lão đã già yếu, lại nay ốm mai đau, chẳng biết thế nào. Rủi có nằm xuống thì
sẵn số tiền ấy, nhờ ông giáo đứng ra lo liệu cho, thiếu đâu đành trông cậy vào hàng xóm. ông giáo: ( trầm
ngâm suy nghĩ ,nghĩ thầm ) Quái lạ ! Lão Hạc vốn là người khái tính, ít chịu phiền ai. Không biết lão có ý định
gì mà hôm nay lại nhắc đến những chuyện hệ trọng như thế?!
ông giáo : Gớm, cụ cứ lo xa làm gì cho mệt? Cụ còn khoẻ lắm, chết là chết thế nào? Cụ cứ để tiền mà ăn, khi
nào chết hãy hay, tội gì có tiền mà lại chịu nhịn đói?!
lão hạc : ( giọng năn nỉ ) Mong ông giáo thương tình tôi già nua tuổi tác mà nhận cho! Được vậy thì tôi cảm ơn
lắm!
ông giáo : ( ra vẻ băn khoăn ) : Có bao nhiêu tiền dành dụm, cụ gửi tôi cả thì từ mai lấy gì mà ăn ( lão hạc ) :
(xua tay) Ông giáo đừng lo, tôi đã sắp xếp đâu vào đấy cả rồi ạ! Xin phép ông giáo, tôi về!
ông giáo : Vâng! Cụ lại nhà!
( người dẫn truyện ) Lão Hạc chậm chạp lê từng bước chân ra cổng, ông giáo nhìn theo cái dáng lòng khòng,
lam lũ của lão mà động lòng thương. Dạo này, cà làng đói. Có người cả tháng không biết đến hạt cơm, chỉ củ
khoai, củ sắn, mớ rau lang, rau má… sống lay lắt qua ngày. Lão Hạc cũng thế, nhưng lão thà nhịn đói chứ nhất
quyết không bán mảnh vườn để dành cho con. Lúc bóng lão Hạc đã khuất sau rặng tre đầu ngõ, ông giáo thở
dài quay vào nhà, trong tay vẫn giữ chặt chiếc túi nhỏ màu nâu cũ kĩ đựng mấy chục đồng bạc của lão Hạc gửi.
Ông giáo : (lắc đầu, lẩm bẩm một mình) Rõ khổ!