SHAKESPEARE’NİN ESERLERİ’NDE GEÇEN ROMA’NIN KURULUŞU ODAĞINDAKİ “LUCRECE

TECAVÜZÜ” ‘NÜN ANALİZİ VE YAPIÇÖZÜMÜ

TEZ :

ANTİK ÇAĞ’IN MÖ.570’TEKİ LUCRETİA’NIN TECAVÜZÜ ( Roma kralı Lucretia'nın Roma kralı Tarquin'in
efsanevi tecavüzü ve onun takip eden intiharı, Roma Cumhuriyeti'nin kurulmasına yol açan Lucius
Junius Brutus'un Tarquin ailesine karşı isyanı teşvik etmek olarak kabul edilmasi) OLAYI İLE
ORTAÇAĞ’IN ROMA KRALİÇESİ AMALASUİNTHA’NIN “TECAVÜZÜ”/ÖLDÜRÜLMESİ (Batı Roma’yı
Doğu Roma’ya bağlamak ve hazineyi I.Jüstinianus’a devretmek için anlaşma yapan (Prikopius
Tarihi.)Roma Kraliçesi Amalasuintha ‘nın ; onun Roma yanlısı tutumlarına karşı çıkan Got askeri
aristokrasinin önde gelen lideri Theodahad tarafından önce hapsedilerek sonra da Amalasuintha’yı
öldürmesi /Roma Anasyasası’na tecavüzü) BİR AYNI OLAYDIR.

YA DA BİR BAŞKA DEYİŞLE , 1.MASALSI OLAYIN , 2.TARİHİ GERÇEK BİR OLAYIN EFSANE FORMUNDA
YANSI(TIL)MASI VE ANTİK TARİHE YERLEŞTİRİLMESİDİR.

LUCRECE’NİN TECAVÜZÜ VE AMALASUİNTHA’NIN ÖLDÜRÜLMESİ NEDEN ÖNEMLİ

Batı Uygarlığı ‘nın temeli olan Antik Yunan ve Roma Tarihi’nin ( bu bir anlamda da bütün bir dünya
tarihi’nin en önemli olaylarından biri de Roma İmparatorlu’nun İki Kuruluş Hikayesi (diğeri Romus ve
Romulus) ‘nden biridir “Lucrece ‘nin Tecavüzü” ve “Amalasuintha’nın Öldürülmesi” adı ile anılan bu
vak’alar.

“Lucrece ‘nin Tecavüzü” ile Roma (İmparatorluğu) kurulur. “Amalasuintha’nın Öldürülmesi” ile ise
I.Konstantinus döneminde ikiye ayrılan veya Batı Roma’dan Doğu Roma’ya- İstanbul’a taşınan
imparatorluğun yeniden birleşmesi fırsatı kaçırılır ve Roma İmparatorlu’ğu bin yıl boyunca tamamen
ikiye bölünmüş olur. Bunun Avrupa ve Asya Tarihi’nde büyük sonuçları olacaktır.

Amalasuintha'nın ölümü I. Justinianus'a Ostrogotlar ile savaşa girmek ve İtalya'yı ele geçirmeye
çalışmak için bir neden verdi. Doğu Roma tarihçisi Procopius'a göre Amalasuintha, ölümü sırasında
İtalya'yı Justinianus'a teslim etmeyi düşünüyordu. Amalasuintha'nın öldürülmesinden kısa bir süre
sonra Theodahad'ın yerini Amalasuintha'nın damadı Vitiges aldı. Halkın desteğiyle Vitiges,
Theodahad'ı idam ettirdi. Lucrece’in Tecavüzü’nde intikamı damat Vitiges’in yerine Lucrece’nin
amcası Lucius Junius Brutus alacaktır ( Hikayesi Ovid'in "Fasti" de anlatılıyor.)

1
 Lucretia'nın Hikayesi

Hikaye, Roma kralı oğlu Sextus Tarquinius'un evinde bazı genç erkekler arasında bir içkiyle başlıyor.
(Bknz.Shakespeare-Hırçın Kız-Oyunun son Sahnesi. Ayrıca bknz. Heredot Tarihi-Candaules ve Giges- )

Eşlerini beklemedikleri zaman nasıl davrandıklarını görmek için karılarını şaşırtmaya karar verirler.
Kralın oğullarının eşleri olmasa da, Coltinus'un karısı Lucretia erdemli bir şekilde davranıyor.

Birkaç gün sonra Sextus Tarquinius, Collatinus'un evine gitti ve misafirperverlik kazandı. Diğer herkes
evde uyurken, Lucretia'nın yatak odasına gider ve onun kılıcıyla tehdit eder .

Lukretia ölümden korkmadığını söyler.Tecavüzcü bir cesedinin çıplak vücudunun ailesine utanç
uyandıracağı (zina) ile tehdit der.

O teslim olur, ancak sabah, babasını, kocasını ve amcasını onun yanında çağırır ve onlara "onurunu"
nasıl kaybettiğini söyler ve tecavüzün intikamını almasını talep eder.

Her ne kadar erkekler ona hiçbir şerefsizlik duymadığını ikna etmeye çalışırlar.Fakat Lukretia şerefini
yitirdiği için kendini öldürür. Amcası Brutus, kralı ve ailesini Roma'dan süreceklerini ve Roma'da
tekrar bir kralın olmayacağını söyler. Vücudu halka açıldığında kralın ailesi tarafından , bu Roma'da
tiranlığın siyasal şiddet eylemlerinin bir son ve uç metaforu olarak algılanır.

Tecavüz, Roma devrimi için tetikleyicidir. Amcası ve kocası, devrimin ve yeni kurulan cumhuriyetin
liderleridir. Lucretia'nın kardeşi ve kocası ilk Roma konsoloslarıdır.(Roma totoliter rejimden
cumhuriyete geçer.)

AMAlSUİNTHA

Amalasuintha (y. 495 – 30 Nisan 534/535), bir Ostrogot kraliçesi ve naibidir. Ostrogotları 526'dan
534'e kadar oğlunun küçük yaşında naip olarak ve ardından 534 ile 535 yılları arasında kraliçe olarak
yönetti. Teoderik'in en küçük kızıydı ve Roma erdemlerinin ve değerlerinin korunmasına sıkı sıkıya
inanıyordu. En çok, suikastına yanıt olarak İtalya'yı işgal eden I. Justinianus ile olan diplomatik ilişkisi
ile tanınır.

SHAKESPEARE’İN ESERLERİNDE “LUCRECE’NİN TECAVÜZÜ”

2
 The Rape of Lucrece (1594)

William Shakespeare'in efsanevi Romalı soylu kadın Lucretia hakkında yazdığı bir anlatı şiiridir .
Shakespeare , önceki anlatı şiiri Venüs ve Adonis'te (1593), hamisi Southampton Kontu'na "ağır bir
emek" yazacağına söz verdiği bir ithaf mektubu eklemişti. Buna göre The Rape of Lucrece baştan sona
ciddi bir tona sahip.

Lucrece'e Tecavüz, hem Ovid'in Fasti'sinde hem de Livy'nin Roma Tarihi'nde anlatılan hikayeden
yararlanır . Her iki yazar da olaylar meydana geldikten birkaç yüzyıl sonra yazıyordu ve kısmen Roma
kayıtlarının MÖ 390'da Galyalılar tarafından yok edilmesi ve bundan önceki tarihlerin efsanelerle
karıştırılması nedeniyle, tarihlerinin kesin olarak doğru olduğu kabul edilmiyor .(Tezimizi destekliyor.)

Roma kralı Lucius Tarquinius veya Tarquin'di. Küstahlığı ve zorbalığı nedeniyle Tarquinius Superbus
(Gururlu Tarquin) olarak da bilinir . Lucius Tarquinius, Roma kralı olmak için kayınbiraderi ve babasını
öldürmüştü. Tahtın varisi olan oğlu Sextus Tarquinius, hikayenin tecavüzcüsüdür. Şiirin başında Roma
ordusu, Roma'nın güneyinde toprak talep eden Volscians olarak bilinen bir kabileye savaş veriyor.
Romalılar, Roma'nın 20 mil güneyinde bir Volscian şehri olan Ardea'yı kuşatıyor.

MÖ 509'da Roma kralının oğlu Sextus Tarquinius , kralın aristokrat hizmetlilerinden biri olan
Collatinus'un karısı Lucretia'ya (Lucrece) tecavüz etti. Sonuç olarak, Lucrece intihar etti. Cesedi, kralın
yeğeni tarafından Roma Forumu'nda teşhir edildi. Bu, Lucius Junius Brutus liderliğindeki Tarquins'e
karşı tam ölçekli bir isyanı , kraliyet ailesinin sürgüne gönderilmesini ve Roma Cumhuriyeti'nin
kurulmasını kışkırttı .

Titus Andronicus

Lucrece Tecavüz aynı zamanda erken Roma trajedisi Titus Andronicus ( c.  1590–1594 ) ile de
yakından ilişkilidir . Bu intikam oyununda , tecavüze uğrayan ve sakat bırakılan Lavinia,
tecavüzcülerinin kimliğini açıkladığında, amcası Marcus, suçun intikamını almak için bir yemin etmeye
teşvik etmek üzere Lucrece'nin öyküsüne başvurur: "Ve benimle birlikte yemin et - kederli fere / Ve
babayla olduğu gibi. / Lord Junius Brutus, Lucrece'in tecavüzüne yemin etti - / İyi bir tavsiyeyle dava
açacağımıza / Bu hain Gotlardan ölümlü intikam / Ve onların kanını gör ya da bu suçlamayla öl"
(4.1.89–94) ).

Hırçın Kız

The Taming of the Shrew Act 2, Scene 1'de Petruchio, Katherine'in (Hırçın) babası Baptista'ya
Katherine ile evlendikten sonra "sabır için ikinci Grisel'i / Ve iffeti için Roman Lucrece'i
kanıtlayacağına" söz verir (2.1. 292–293).

3
 Onikinci Gece

Onikinci Gece'de Maria'nın , Olivia'nın Malvolio'yu martıya çevirmek için tasarladığı el yazısıyla yazdığı
mektubu şöyledir: "Taptığım yere hükmedebilirim; ama sessizlik, bir Lucrece bıçağı gibi, Kansız bir
vuruşla kalbim sızlıyor: M, O, A, ben, beni sallıyor. hayat." Malvolio'nun "fustian bilmecesini"
yorumladığı gibi, Olivia'nın ona olan aşkından söz edememesi veya isteksizliği, Lucretia'nın intiharının
gerçek bıçağı gibi onu öldürüyor. Malvolio ayrıca Olivia'nın Lucrece'in bir resmini kişisel bir mühür
olarak kullandığını ve mektubun Olivia'dan geldiğine onu ikna eden şeyin bu olduğunu not eder.

Macbeth

Tecavüzcü Tarquin'den Macbeth'in Macbeth'in 2. Perde 1. Sahnesi'ndeki tek başına konuşmasında da

bahsediliyor : "Murther'i soldurdu ... Tarquin'in büyüleyici adımlarıyla tasarımına doğru / Bir hayalet
gibi hareket ediyor" (2.1.52–56). Tarquin'in eylemleri ve kurnazlığı, Macbeth'in kararsızlığıyla
karşılaştırılır - hem tecavüz hem de cinayet affedilemez suçlardır.

Cymbeline

Shakespeare, Livy'nin Tarquin'in Lucrece'e duyduğu şehvetin kocasının onu övmesinden

kaynaklandığına dair açıklamasını birleştirerek klasik hikayenin özünü koruyor . [3] Shakespeare daha
sonra aynı fikri geç romantizm Cymbeline'da kullandı ( c .  1609–10 ). Bu oyunda Iachimo,
Posthumus'a (Imogen'in kocası) Imogen'in kendisiyle zina yapmasını sağlayabileceğine dair bahse
girer. Başarılı değil. Ancak Iachimo, Imogen'in yatak odası ve vücudu hakkındaki bilgileri kullanarak
Posthumus'u aksi yönde ikna eder. Iachimo, babası Kral Cymbeline için bir hediye olan bazı
mücevherleri saklama bahanesiyle Imogen'in odasına teslim edilen bir sandığa saklandı. Bagajdan
çıktığı sahne (2.2), The Rape of Lucrece'deki sahneyi taklit eder.Iachimo sahnede kendisini Tarquin ile
karşılaştırır: "Bizim Tarquin'imiz, / Uyanmadan önce acelelere hafifçe bastırdı / Yaraladığı iffet"
(2.2.12–14).

AMALASUİNTHA’NIN SANATA YANSIMALARI

AMALASUİNTHA TRAJEDİSİ - GOLDONİ

Amalasuintha'nın hayatı, genç Carlo Goldoni tarafından yazılan ve 1733'te Milano'da sunulan ilk oyun
olan bir trajediye konu oldu.[11]

ŞİİR-OSTROGOTLARIN KRALİÇESİ

Rumen şair George Coşbuc, Regina Ostrogotilor (Ostrogotların Kraliçesi) başlıklı bir şiir yazdı ve
burada Amalasuintha (şiirde Amalasunda olarak geçiyor) Theodahad'ı (şiirde Teodat olarak geçiyor)
onu öldürmeden kısa bir süre önce konuşuyor.[12]

4
 SİNEMA

Amalasuintha, 1968 tarihli Kampf um Rom filminde Honor Blackman tarafından canlandırılmıştır.

SONUÇ

“Lucrece’nin Tecavüzü” ile Antik Çağ’da , Roma’da Etrüxs Tarihi ve İktidarı son bulur ve Roma
Dönemi başlar, Roma Cumhuriyeti kurulur.

Amasunthia’nın Öldürülmesi ile Ortaçağ’da Roma’da Ostrogot İşgali sona erer ve Roma işgalden(bu
“tecavüzden”/baskı ve zulüm döneminden) kurtulur.

Kısaca her iki olaydaki kadına şiddet ve tecavüz üzerinden Roma’ya şiddet ve tecavüz temsil edilir.
(Konu hakkında benzeri hikayelere ; Zeus ve Altın Elma ile Üç Tanrıça ve Truvalı Helen’in Kaçırılması
Bknz.)

Her iki hikaye de Tarih’te ve Sanat Tarih’inde önemli bir yer işgal eder.

Savaş Aykılıç.27.06.2023