GHI CHÉP

ĐÁNH GIÁ NHU CẦU NÂNG CAO NĂNG LỰC

ĐỐI VỚI CÁC CƠ QUAN HỮU QUAN VỀ CHUYỂN DỊCH NĂNG LƯỢNG

- CỤC ĐIỀU TIẾT ĐIỆN LỰC

- Ngày 06/3/2023 – lúc: 09H30
- Người gặp: Mr. Nguyễn Linh – Phòng Hệ thống điện, Mr. Nguyen Hải - Phòng Thị trường
- Người phỏng vấn: P.T.Dũng

GIỚI THIỆU
Chuyển dịch năng lượng đóng vai trò then chốt và là xu hướng tất yếu tại nhiều quốc gia trên thế giới
nhằm giảm phát thải khí nhà kính, bảo vệ hệ thống khí hậu trái đất nhưng vẫn bảo đảm an ninh năng
lượng và giảm thiểu tác động đến phát triển kinh tế - xã hội - môi trường, đang được nhiều quốc gia
triển khai thực hiện hiệu quả. Những định hướng chuyển dịch chính bao gồm chuyển đổi nguồn nhiên
liệu hóa thạch sang các nguồn năng lượng tái tạo, sử dụng điện trong các linh vực kinh tế khác, tăng
cường các biện pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Để quá trình CDNL thành công đòi hỏi cần 04 yếu tố cốt lõi, gồm công nghệ; nền kinh tế cạnh tranh;
mở cửa thị trường và chính sách hỗ trợ. Trong đó, việc quản lý, giám sát thực thi các chính sách hỗ trợ
đòi hỏi năng lực, trình độ chuyên môn của các cơ quan hữu quan, của cán bộ trực tiếp tham gia quản
lý, theo dõi quá trình chuyển dịch năng lượng không ngừng được đổi mới và nâng cao.

Với tinh thần đó, Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường (UB KHCN&MT) của Quốc hội phối hợp
với Chương trình Hỗ trợ Năng lượng, Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) tại Việt Nam, tổ chức
“Đánh giá nhu cầu nâng cao năng lực đối với Ủy ban KH,CN&MT, Vụ KH,CN&MT và các cơ quan
hữu quan về Chuyển dịch năng lượng” với mục tiêu nhận diện các nhu cầu, các khoảng trống
chuyên môn để từ đó đề xuất các giải pháp xây dựng năng lực liên quan nhằm hỗ trợ các cơ quan thực
hiện tốt các nhiệm vụ, tăng cường tiếng nói và sự tham gia vào quá trình chuyển đổi năng lượng.

NỘI DUNG THẢO LUẬN

1. Giới thiệu chung về cơ quan

- Cục Điều tiết điện lực là tổ chức thuộc Bộ Công Thương, thực hiện chức năng tham mưu giúp Bộ
trưởng Bộ Công Thương quản lý nhà nước và tổ chức thực thi pháp luật đối với nhiệm vụ điều
tiết hoạt động điện lực nhằm cung cấp điện an toàn, ổn định, chất lượng, sử dụng điện tiết kiệm,
có hiệu quả và bảo đảm tính công bằng, minh bạch; tổ chức, quản lý hoạt động sự nghiệp dịch
vụ công thuộc lĩnh vực, phạm vi quản lý của Cục theo quy định của pháp luật và phân cấp, ủy
quyền của Bộ trưởng.
- Chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của Cục Điều tiết điện lực được quy định tại Quyết định số
2630/QĐ-BCT ngày 02 tháng 12 năm 2022 của Bộ Công Thương.
 + Xây dựng cơ chế - chính sách điều tiết điện lực bao gồm cơ chế giá bán lẻ điện, phát triển
lưới điện thông minh, lộ trình phát triển thị trường điện cạnh tranh; tái cơ cấu ngành điện;
chính sách mua bán điện với nước ngoài; QLNN về hoạt động điện lực…
+ Hướng dẫn, kiểm tra, giám sát, đánh giá và chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện các văn bản
quy phạm pháp luật, chính sách, kế hoạch, đề án, dự án, chương trình và các quy định về
điều tiết hoạt động điện lực sau khi được phê duyệt.
+ Ban hành theo thẩm quyền các văn bản hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ về điều tiết hoạt
động điện lực và các văn bản cá biệt theo quy định của pháp luật.
+ Thực hiện các nhiệm vụ về điều tiết hoạt động điện lực và thị trường điện lực, bao gồm: cấp
phép, thẩm định giá phí, HĐMBĐ, Chi phí SXKD điện, KH vận hành hệ thống…
+ Thanh tra chuyên ngành về các nội dung thuộc chức năng điều tiết hoạt động điện lực theo
quy định.
+ Tham gia xây dựng quy hoạch phát triển điện lực quốc gia.
+ Hợp tác quốc tế về điều tiết hoạt động điện lực và phát triển thị trường điện lực, các hoạt động
liên quan tới liên kết lưới điện khu vực và phát triển thị trường điện lực các nước trong khu
vực và trên thế giới.
+ Nghiên cứu, ứng dụng các tiến bộ khoa học, công nghệ về điều tiết hoạt động điện lực.
+ Tổ chức đào tạo, phát triển nguồn nhân lực đáp ứng các yêu cầu của hoạt động điều tiết điện
lực và vận hành thị trường ở các cấp độ phát triển của thị trường điện lực.
+ Tham mưu quản lý nhà nước và theo dõi hoạt động của các Hội, Hiệp hội ngành nghề hoạt
động trong phạm vi ngành, lĩnh vực được phân công phụ trách.

2. Vai trò, nhiệm vụ của cơ quan trong chuyển đổi năng lượng và giảm sử dụng than để phát điện

- Xây dựng quy trình vận hành để tích hợp năng lượng tái tạo; Sửa đổi thông tư về truyền tải, phân
phối…
- Phát triển thị trường điện cạnh tranh: Cục ĐL dự báo nhu cầu, Điều tiết cho đấu giá – không cạnh
tranh; Đây là vấn đề nóng, đang nghiên cứu cách xử lý, phương pháp vận hành, lưu trữ….
- Hiện tại, đang có một tư vấn về VLIP cập nhật tình hình liên quan đến khủng hoảng NL Châu
Âu… đang hướng đến các nguồn phát không cần vận hành sửa chữa nhiều… các thiết kế truyền
thống (Anh Quốc) … có vẻ sẽ thay đổi

3. Cơ cấu tổ chức và nhân sự chủ chốt của cơ quan

- Ban lãnh đạo của Cục gồm: 1 cục trưởng và 2 phó cục trưởng;
- Các phòng ban: Văn phòng, Phòng hệ thống điện, Phòng giá điện và phí, Phòng cấp phép và
quan hệ công chúng, Phòng thị trường điện, Phòng pháp chế và Trung tâm nghiên cứu phát triển
thị trường điện lực và đào tạo.

4. Nhận diện các thách thức trong quá trình chuyển đổi năng lượng/ giảm sử dụng than để phát điện,
đặc biệt là nguồn nhân lực, tài chính, công nghệ (Hỏi thêm Nhận xét về hiệu quả công việc).
- Năng lực cơ bản đáp ứng yêu cầu
- Xây dựng chính sách phải dựa vào kinh nghiệm QT, không đề xuất được mới hoàn toàn vì
thiếu thuyết phục… cần có năng lực để phân tích và ứng dụng thực tế… ;
- Phát triển thị trường điện cạnh tranh: Cục ĐL dự báo nhu cầu, Điều tiết cho đấu giá – không cạnh
tranh; Đây là vấn đề nóng, đang nghiên cứu cách xử lý, phương pháp vận hành, lưu trữ….
 - Về hệ thống lưu trữ: Đã tham gia một số dự án do ADB tài trợ, nâng cao năng lực, đang nghiên
cứu, chưa có định hướng quy định cụ thể, cần được quy hoạch và cơ chế giá;
- Có thực hiện một số dự án với GIZ, Hợp tác Đan mạch (cũng về nâng cao năng lực)… thiếu
người, không có người để triển khai tiếp… Các dự án đã làm có nội dung tương tự, lặp lại và
không có người gây mất thời gian;
- Thiếu năng lực tiếng Anh;

5. Xin liệt kê những chủ đề nâng cao năng lực liên quan tới chuyển đổi năng lượng và giảm sử dụng
than để phát điện mà Cơ quan thấy cần thiết cho đơn vị mình trong thời gian tới. Mức độ ưu tiên
như thế nào? (Một số chủ đề được gợi ý trong bảng 1)

Bảng 1: Gợi ý một số chủ đề, nội dung đề xuất nâng cao năng lực

Hoàn Cần
toàn Không thiết Ưu
ST Ưu
Nội dung đề xuất nâng cao năng lực không cần nhưng tiên
T tiên
cần thiết không cao
thiết ưu tiên
X là
Chính sách và quy định ảnh hưởng đến quá trình chức
chuyển đổi năng lượng và giảm sử dụng than để phát năng
1
điện (ví dụ: thực hành chính sách và quy định tốt, của
phân tích khoảng trống chính sách và quy định, v.v.) Cục
ĐL
X là
chức
Chuyển đổi năng lượng và giảm sử dụng than để phát
năng
2 điện: Hàm ý đối với khung pháp lý và hoàn thiện
của
khung chính sách, pháp luật.
Cục
ĐL
Không
phải
Thống kê và phân tích dữ liệu về chuyển đổi năng chức
lượng, giảm sử dụng than để phát điện và sử dụng số năng
3
liệu thống kê trong hoạch định chính sách dựa trên (Vụ tiết
bằng chứng. kiện
NL và
PTBV)
X
Đánh giá tác động của việc chuyển đổi năng lượng,
4
đặc biệt là từ giảm sử dụng than để phát điện.

X
Các lựa chọn công nghệ sẵn có cho chuyển đổi năng
5
lượng và giảm sử dụng than để phát điện
 Hoàn Cần
toàn Không thiết Ưu
ST Ưu
Nội dung đề xuất nâng cao năng lực không cần nhưng tiên
T tiên
cần thiết không cao
thiết ưu tiên
X
Các phương án tài chính sẵn có cho chuyển đổi năng
6
lượng và giảm sử dụng than để phát điện

Quản lý quá trình chuyển đổi từ nhiệt điện than sang X

7 NLTT và xây dựng kịch bản chuyển đổi năng lượng,
đặc biệt từ nhiệt điện than sang NLTT.
X
Phối hợp giữa các bên liên quan trong chuyển đổi
8
năng lượng và trong giảm sử dụng than để phát điện

X
9 Khả năng ứng phó khẩn cấp

X
10 Kiến thức chung về chuyển đổi sớm ở nhiệt điện than

6. Các chủ đề khác để nâng cao năng lực liên quan đến chuyển dịch năng lượng (CDNL)?

- Lưu trữ: Đã tham gia một số dự án do ADB tài trợ, nâng cao năng lực, đang nghiên cứu, chưa có
định hướng quy định cụ thể, cần được quy hoạch và cơ chế giá

7. Nhu cầu hỗ trợ nâng cao năng lực của cơ quan trong các chủ đề về CDNL?
- Hiện NLTT chưa có trong thị trường điện cạnh tranh (theo giá FIT), tương lai sẽ có thị trường
cạnh tranh, nhân sự của Cục cần được đào tạo về xây dựng thị trường cạnh tranh
8. Chương trình nâng cao năng lực nên được thực hiện như thế nào: Phương pháp (hội thảo, khóa học,
thực địa…)? Thời gian? Địa điểm?
- Hội thảo do Cục Điện lực;
- Các hình thức phổ biến: Hội thảo, tập huấn vài ba ngày cần có cấp trên phân công, tham quan…

9. Các khuyến nghị khác để cải thiện năng lực của cơ quan nhằm thực hiện tốt hơn việc thúc đẩy
chuyển đổi năng lượng và giảm sử dụng than để phát điện?
- Cần được đào tạo nâng cao năng lực tiếng Anh;
10. Loại hình dịch vụ đào tạo nào về chuyển đổi năng lượng mà tổ chức của Quý vị có thể cung cấp hoặc
hỗ trợ (đối với các viện và trường đại học)?
- Cán bộ của Cục đã được đào tạo nhiều về giảm phát thải, NLTT và CDNL do đó cán bộ của Cục
có thể tham gia đào tạo cho các đơn vị và cá nhân có nhu cầu nếu được mời.
- Trung tâm nghiên cứu phát triển thị trường điện lực và đào tạo của Cục có năng lực và kinh
nghiệm trong thực hiện các chương trình đào tạo bao gồm đào tạo về CDNL, có thể tham gia
cùng Dự án (Lưu ý: Trở ngại về nhân sự).