T.C.

TOKAT GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ

ALMUS MESLEK YÜKSEKOKULU LABORATUVAR TEKNOLOJİSİ BÖLÜMÜ

2022/2023 BAHAR DÖNEMİ FİNAL SINAV ÖDEVİ

PROF.DR.FATİH POLAT

AYŞEGÜL KUŞLUK

222106254
1- Termodinamiğin birinci, ikinci ve üçüncü yasasını açıklayınız?
- Termodinamik ısı, iş, sıcaklık ve enerji arasındaki ilişki ile ilgilenen bilim dalıdır .
 Termodinamiğin 1.Yasası : Bu yasaya göre enerji yoktan var edilemez, var olan
enerji de yok edilemez. Ancak bir şekilden başka bir şekle dönüşebilir. Birçok
enerji çeşidi vardır ve birbirlerine dönüşebilirler. Buna “enerjinin korunumu
yasası” da denir.
- İç Enerji : Bir sistemin alabileceği tüm enerji çeşitlerinin toplamına denilmektedir. İç
enerji maddenin haline, miktarına, yapısına, sıcaklığına, basınca bağlıdır.
 Termodinamiğin 2.Yasası : Sıcaklık farkı olan iki cisim aynı ortamda
bulunuyorsa, sıcak olan cisimden soğuk olana ısı transferi kendiliğinden
gerçekleşir; soğuk olandan sıcak olana ise ısı transferi gerçekleşmez .
- Entropi: Entropi düzensizlik anlamına gelir ve bir sistemin düzensizliği veya
gelişigüzel oluşunun bir ölçüsünü anlatmak için kullanılan bir kavramdır. Bir sistemin
düzensizliği ne kadar yüksek ise entropisi de o derece yüksektir .
 Termodinamiğin 3.Yasası : Bu yasaya göre maddeler soğutuldukça hareketleri
azalır. Sıcaklık mutlak sıfıra (273°C) yaklaştıkça moleküllerin hareketleri de
durma derecesine yaklaşır. Ancak bir maddeyi mutlak sıfıra kadar soğutmak
mümkün değildir. Zira mutlak sıfır derecesi mutlak hareketsizlik (atalet) demektir .
2- Aşağıdaki atom ve iyonların atom yarıçaplarını ve iyonlaşma enerjilerini artan
büyüklüklerine göre sebeplerini de açıklayarak sıralayınız. Ar, K+ , Cl– , S2– ,
Ca2+
- Periyodik cetvelde elementlerin atom numaralarına bağlı olarak yerleri değiştikçe
atom çapları ve elektron dizilişleri farklılık gösterir .
- Hepsinin orbital dizilişleri aynı olup 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 şeklindedir.
- Çekirdek yükünün büyüklüğüne bağlı olarak elementlerin büyüklük ve küçüklükleri
değişmektedir .
- İyonlaşma enerjisi atom yarıçapı ile ters orantılıdır.
- Artan büyüklük sıralaması = S2- > Cl- > Ar > K+ > Ca+2

3- Arhenius, Lewis ve Brönsted-Lowry’ e göre asit-baz tanımlarını birer örnek

üzerinde yaparak, asitlerin ve bazların genel özelliklerini ve kullanım alanlarını
yazınız?
- Arrhenius (klasik) asit-baz tanımı :
 Sulu çözeltilerinde H+ iyonu oluşturan maddeler asit, OH- iyonu oluşturan
maddeler de bazdır.
 Suda çözündüğünde H+ iyonu veren tüm maddeler asittir.

HNO3 H+(aq) + NO3−(aq)

Mg(OH) 2 Mg2 +(aq) + 2 OH−(aq)

- Brönsted-Lowry Asit-Baz Tanımı :

 H+ iyonu ya da proton veren maddeler asit, proton alan maddeler ise bazdır.
 NH3 + H2O (NH4+) + OH-
Burada su molekülünden proton alan amonyak baz, proton veren su molekülü ise
asittir.

- Lewis Asit-Baz Tanımı :

 Lewis’e göre elektron çifti alabilen atom, iyon ya da moleküller asit (Lewis asidi),
elektron çifti verebilen atom, iyon ya da moleküller ise bazdır (Lewis bazı) .
 OH− ve NH3 Lewis bazlarıdır çünkü bu iyonlar bağ yapmamamış elektron
çiftlerini verebilirler.

- Asitlerin Genel Özellikleri

 Suda çözündüklerinde iyon oluşturup H+ iyonu ortaya çıkarırlar . Bu nedenle
asitlerin sulu çözeltileri az ya da çok elektrik akımını iletir.
 Kuvvetli asitler , yakıcı ve parçalayıcıdırlar .
 Tatları ekşidir.
 Turnusol boyasının (indikatörünün) rengini kırmızıya dönüştürürken, pembe renkli
fenolftalein indikatörünü renksizleştirirler.
 Kullanım Alanları ;
 Gıdaların çoğu asit içerir. Limonda sitrik asit, sirkede ise asetik asit bulunur.
 Sülfürik Asit (Zaç Yağı) (H2SO4) gübre üretiminde, plastik sanayisinde,
rafinasyon işlemlerinde, tarım ilacı yapımı gibi yerlerde kullanılırlar.
 Nitrik Asit ( Kezzap ) ( HNO3) Suni gübre üretiminde, patlayıcıların yapımında,
metallerin saflaştırılmasında gümüş nitrat üretiminde kullanılırlar.
 Hidroflorik Asit ( HF) Oda şartlarında gaz halde bulunurlar. Zayıf bir asit
olmasına rağmen canlı dokularda ciddi tahribata neden olabilir.
 Tartarik Asit ( C4H6O6) Katı halde bulunan zayıf bir asittir. Hazır gıdalarda tat
geliştirme, koruma ve pH ayarlama amacıyla ilaç üretiminde ve gümüş ayna
yapımında kullanılır.
- Bazların Genel Özellikleri
 Bazlar ele kayganlık hissi verir. Kuvvetli bazlar yakıcı ve tahriş edici özelliktedir.
 Bazlar acı tattadır.Fakat bazı çeşit bazlar zehirlidir. Bu yüzden tadına bakmamak
gerekir.
 Kırmızı turnusol kâğıdını maviye dönüştürür.
 Bundan başka bazlar Fenolftalein çözeltisi yardımıyla da ayırt edilebilir. Baz içine
Fenolftalein çözeltisi damlatıldığında baz pembe renk alır. Fenolftalein asit içine
konulduğunda asitin rengini değiştirmez. Bazlar da asitler gibi suda iyonlarına
ayrıştıkları için elektrik akımını iletir.
 Kullanım Alanları ;
 Sodyum hidroksit (NaOH) sabun yapımında kullanılır.Bu yüzden sabun ağzımıza
ve gözümüze değdiğinde acı verir.
 Diş macunu ve şampuanlarda da baz olduğu için acı tat verir.
  Amonyaklı sıvı maddeler, yağ ve kireç sökücü olarak ev temizleyicilerinde
kullanılır.
 Yemek sodası olarak bilinen kabartma tozu, bir çeşit baz olan sodyum bikarbonat
içerir.
 Kireç suyu bir çeşit bazdır.

4- Adezyon, Kohezyon ve Yüzey Gerilimi kavramlarını kısaca açıklayınız, su

üzerinde bu üç özelliğe günlük yaşamdan örnek veriniz?
 Adezyon : Farklı moleküller arasında gerçekleşen çekim kuvvetine denir . Yaprağın
üzerine yağan yağmur tanecikleri adezyon kuvvetine örnektir.
 Kohezyon : Aynı moleküller arasında gerçekleşen çekim kuvvetine denir . Cıva
maddesinin bir arada durması kohezyon kuvvetine örnektir.
 Yüzey Gerilimi : Sıvıların yüzey alanlarını arttırmaya ya da genişletmeye karşı
gösterdikleri dirençtir . Bir bardağın taşma düzeyine kadar su konulduğunda ,
bardağın üst kısmında bombeleşen kısım yüzey gerilime örnektir.

Kaynaklar
- TOGU UZEM SİSTEM , Genel Kimya 22 – 28 Mayıs 11.Hafta Ders Notları
- TOGU UZEM SİSTEM , Genel Kimya 19-25 Haziran 14.Hafta Ders Notları
- TOGU UZEM SİSTEM , Genel Kimya 24-30 Nisan 9.Hafta Ders Notları
- TOGU UZEM SİSTEM , Genel Kimya 15-21 Mayıs 10.Hafta Ders Notları