tinh, lay Kinh mach lam can ct, lay dan dién lam nguén sudi, lay dao din lam khuén phép cia luyén céng. Phuong phap luyén céng via cé thé tu luyén céng phu vita c6 thé chita bénh, cé thé uén n4n léch lac, c6 thé dat khi cam nhanh, thong Kinh mach mau, tri bénh le... that 1a higu qua da dang, mét céng nam bay viée. KHi CONG PHAP MON Khi céng Phap mén (cua Phat) 1a mét loai céng phu nim trong phusng phap luyén khi céng rat phite tap luu truyén trong dan gian. Khi cOng Phép mén hwu truyén da hon sau mudi nam nay 6 huyén Dat tinh Tu Kuyén, ngudi luyén céng. tri bénh khéng duéi sé hang ngan. Thue tién da ching té, mén nay khong chi giip tang cudng thé chat, diéu tiét chite nang sinh ly cia co thé, kéo dai tudi tho, mA cén 1A mét phuong php y hoc diéu tri cé hiéu qua, nhat 1a déi vdi nhiing ching bénh man tinh nhu cao huyét 4p, bénh vé tim, sa da day, suy than, viém gan, bénh tiéu dudng, bénh phu khoa, than kinh suy nhuge v.v... Ngudi bi bénh man tinh trong khi chita tri bing Déng y c6 thé can cit vao cdc bé phan co thé cng lic luyén tap cong phu nay theo mét s6 céng doan dé déi chiing sé thay hiéu qua chita tri tét rd rét. Khi céng ctia Phat la mén céng phu cé déng tac don gian, dé hoc dé luyén, mudi tam doan phugng phap luyén céng doan nado 118efing c6 khdu quyét nén rat dé nhé dé tap. 6 sau méi doan phuong phap luyén céng déu 6 chi d4n triv bénh va cae ching trang tudng tng, rat ¢é Idi cho viéc chon- Iva cdc doan céng phu dé luyén tap. Phuong phdp luyén rap |. THANG GONG (CONG PHU DANG LEN) 1, Khau quyét: “Thang cong chan tan hinh chit bat, Hai quyén ngang, phuc hai bén ngue Tay ha ngang géi thi hé hap, Thang lén, mé ngue, ba hp xong. Tay trai day lén ngang tai trai, Bién chuéng thanh quyén thu vé ngue Tay trai khi thd giéng tay phai, Hai quyén ngang day, chia 4m dusng’. 2, Thuyét minh phuong phap luyén céng. Luyén thang cong bit ddu ding thing, hai chan dang hinh chit bat, got chan dimg séng ngang vai, hai nim dam dat 6 hai huyét Nh& can bén duéi vi. Khuyu chan, hai quyén dua xuéng géi bién thanh chuéng. Day 1a tu thé chudn bj cha thé dimg tan. Lat chudng, bat ddu hit khi (vo) dua 1én dén ngwe van nim lai thanh quyén dat duéi va (huyét Nha cain) va thé khi (ra). Vuon ngue hit khi, khi thé khi (ra) thi hai quyén lap tiie thu vao trong hop lai va ctt nhu thé ba mé ba hop (hit khf mé quyén, thé khi 119thu quyén) ttc hit, thd 3 14n. Tay quyén trai dé bén tai trai, ddu quyén dua tré lén (long quyén quay vio dau) hit khi (vao), bién quyén thanh chuéng thé khi (ra). Lai hit kh{ (vdo), ndm chudéng thanh quyén dua tré vé nguyén vi tri cit 6 nguc, lai thé khi (ra). Dén lust tay phai thé cing giéng nhu tay trai, hai chuéng day ra phia trudc (4m chudng di) hit khi (vao), bién chudng, thé khi (ra) lat chudng hit khi (vao) thu tré vé (duong chudng vé) dén nguc thi thé khi (ra). Bigén chuéng thanh quyén dua tré xuéng dén trén gdi hit khi (vao), bién quyén thanh chuéng thé khi (ra), lat chudng hit khi (vao), dua tré lén dén ngyc nim chudng thanh quyén thé khi (ra). Hai quyén lai dua tré xuéng dén trén gi hit khi (vio), bién quyén thanh chudng thé khi (ra), lat chuéng hit khi (vao) dua tré 1én dén ngic thi nam quyén thé khi (ra), hai tay ha trd xuéng, hai chan dua vao sat nhau théi dting tan. 3. Nguyén ly luyén céng trit bénh. Luyén céng phu nay chu yéu dé diéu hoa chiic nang cita ty vi (1 lach, da day), thi hai 1a diéu hoa quan hé thé - kim, quan hé hoa - thé, la nguén sinh bénh, nén diéu hoa cdc quan hé nay c6 tac dung nhét dinh. (Theo Déng y, ngii tang iting véi nga hanh nhu sau: ty thudc thé, tam thudc hod, than thuéec thiy, phé (phéi) thuéc Kim, Can (gan) thuée Méc. Ngit hanh tuong sinh tuong khdc, néu khéng hoa thi sinh bénh, vi vay diéu hoa nga hanh (nga tang) dé chita bénh, bét bénh - ND chi). Néu duong khi khong di thi 120dan dén trung hu. Kim khi c6 thiva dan dén chiing an kém ho nhiéu, lau ngay cn din tdi chiing ty vi day dau, chan An, tiéu hod khéng lanh, nén 9e ndc nguge, trong hong nhu cam thay cé vat la, nde hoi g chua, mat vang chan pht, trung khi sut xuéng, ho hen khé khé, n6i tang sa sut, dai tién khéng déu. Vi khi khong 6 én, nga chang yén gidc. Thé khéng tri thuy, dan dén bénh phu ni (déi ha)... Cac ching nay déu cé thé luyén doan céng phu nay dé chita. I. KY MA CONG (CONG PHU CUGI NGUA) 1. Khdu quyét: “Ding tin Ky ma (cudi ngya) 14 bude dau, Hai tay bang nhau truéc rén bay, Hai guyén ha xuéng trén dau géi, Hé khau tay trai dén bén phai, Tay phai déng thd giéng tay trai, Trai phai ba ldn in hét nhau. Am duong phan chia, hai quyén day Hai quyén ha g6i, thu bude chan”. 2. Thuyét minh phwong phap luyén céng. Dau tién 6 tu thé dang nghiém, hai quyén ngang nhau dat 6 mép suén, hai ban chan dang ra thanh kiéu Ky ma (trung binh chao m& t&n), hai ban tay cing dua xudng ddu gi thanh tu thé chuan bi. Bién chudng dua lén dén 121canh swén thi hit khi (vao), ndm chwéng thanh quyén thé khi (ra), quyén trai vudn lén trén quyén phai roi bién thanh hé chuéng dua xuéng bung dudi, dua qua Dan dién dén tan mé dudi sudn bén phai hit khi (vo), nam chuéng thanh quyén thé khi (ra), long quyén ngtia 1én. Tay phai déng thé cing giéng nhu bén tay trai. Trai, phai ct thé thay nhau, déu lam 3 lugt. Sau do hai quyén ngang day ra, hit khi vao (am di ra). Bién quyén thanh chuéng thé khi (ra), ngita chuténg hit khi (vao), thu vé (duong tré vio) dén duéi sudn thi ndm lai thanh quyén, thé khi (ra). Hai quyén lai cing ha xudng dau géi hit khi (vao), bién quyén thanh chuéng thé khi (ra). Lat chuéng dwa lén hit khi (vio), vé dén duéi suén thi ndm Jai thanh quyén thé khf (ra). Lai thu chan phai tré vé ntta bude, hai tay tha xuéng, ding nghiém thanh tu thé thu bude tin. 3. Ly ludn cong phu triv bénh. Luyén cong phu Ky ma chi yéu 1a van Dan dién. Dan dién 1a bién khi c6 quan hé chat ché véi than va bang quang. Pham ngudi ta ldn lén phat duc, cd nang sinh ly, née dich trao d6i chat 6 binh thuéng hay khéng, ca dén sy hd hap, sinh ly, thinh gidc cing cai bién tinh trang vén cé déu cé lién quan dén than va bang quang (tlic hai Kinh tue thai dugng va téc thiéu 4m). Nhting bién trang bénh than va bang quang xudt hién nhu than suy, ligt duong, dau vang mat hoa, tai a, mat sdm ti, hay quén, than khong 122nap khi hé déng 1a hé hap khong diéu hoa, hoi ngan, ng it hogc thém ngi, tiéu tién nhiéu hode dai dam, di tinh mOng tinh, déu c6 thé luyén céng phu nay. Nl. LAP MA CONG (CONG PHU DUNG DANG CHAN) 1. Khau quyét: “Ghim ngwa ding nghiém, tan luyén cong, Hai quyén dat ngang hai bén héng, Ngén cai chan phai treo chan trai, Tay trai vong dau, trai phai ving. Chan trai tay phai déi cing tién Ci déi trai phai ba lan lién Hai tay day bang am duong chudng Thu tan, hai quyén vé canh sudn”. 2. Thuyét minh phwong phap luyén céng. Bat dau dimg tan nghiém dé luyén lap mA céng, hai quyén bang dau dat hai bén sudn (gap héng) hai quyén dua xuéng dau géi bién thanh chuéng, lat chudéng hit khi (vao) dua lai lén sun bién thanh quyén thé khi (ra), dua ngé6n cai chan phai lén dat vao sau huyét Cén Iuan chan trdi, ban tay phai déi thanh hé chudng dua sang trai, ban tay trai cing déi thanh hé chuéng dua sang phai, tu nguc dua lén véng quanh dinh ddu hit khi (vao), ha xuéng tai trai, ndm chudng thanh quyén tré vé vi tri ct tho khi (ra), ett thé hai bén trai, phai hit thé déu3 dn. 123Hai chan ding nghiém, hai quyén bang ban dita ra hit khi (vao) 1a 4m di ra, bién quyén thanh chuéng thd khi (ra), lat chudng co trd vé thd khi (ra) 1A duung tré vé, tré lai nguyén ché ci thd khi (ra). Lai dua hai quyén xuéng dau géi hit khi (vao), bién quyén thanh chudng thé khi (ra), ngtta chudng hit khi vao co tré vé nguyén ch, nim chuéng thanh quyén thé khi (ra) réi hai tay tha xuéng, thu tan lai. . 3. Ly ludn céng phu chiva bénh. Luyén lap ma céng chi: yéu dé tang cudng chic nang hoat déng cha bang quang, déi vdi nhiing ai cé chiing bénh thuéec vé bang quang cé thé luyén céng phu nay. Néu dau dau, dau héng lung, dau nhan cau (trong mat), dau rie chan, tham chi bj ban than bat toai (iét nita ngdi), cA dén tiéu tién qua nhiéu, qua ft, tham chi bi dai, dudng tiéu khong kim ni, dai dim, nuée tiéu dé, duc, trang, déi bubt... déu nén luyén céng phu nay. IV. CAC LIEN CONG (CONG PHU NOI NHAU) 1. Khdu quyét: “Cac lién van 1a thtic Ky ma, Hai quyén ngua bang, d&t truée rén Tay trai hé chudéng dn tay phai, Tw trai sang phai dua Thai uyén, Tay phai déng thé cting nhu trai, Trai phai déi nhau ciing lai ba, Chi khéng day chuéng ngang ra truéc, 124Thu tan, hit thé cong chin hoi. 2. Thuyét minh phuong ph4p luyén céng. Cac lién cong bat dau tu thé giéng nhu Ky ma céng, hai quyén ngtia, dau séng bang nhau dat trai phai ngang vdi rén. Dua hai quyén trd xuéng dén géi thi bién thanh chuéng, lat chudng dua tré lén thi hit khi (vo), dwa hai tay tré vé nguyén ché nam lai thanh quyén thi thé khi (ra), cho quyén trai lién tiép véi quyén phai thi bién thanh hé chudng ttt phai sang trai hit khi (vao) cho léng quyén tay phai dia vao huyét Thai uyén va huyét Liét Khuyét 6 cé tay trai thi thé kh (ra). Déi tay phai dong, thé (6 hai huyét trén) cing gidng nhu tay trai. Ci thé hai tay trai, phai déi nhau lam, déu 3 lan. Sau d6 dua cd hai quyén xuéng ddu géi hit khf (vao), bién quyén thanh chudng thd khi (ra). Lat chudng thu tré lén hit khi (vao), tt chudng bién lai thanh quyén dat déu quyén ngang vdi rén thé kh (ra), thu hai chan lai sat nhau dung nghiém, thu tan. V. DAI LA HAN CONG 1. Khau quyét: Dai La han céng hinh Ky ma (cudi ngua) Ding tén hit thd (tay) dé dinh dau, Thu tay canh sutdn day ngang ra Am ra duong vao, ba lan déu. 2, Thuyét minh phuong phap luyén céng. Luyén 125Dai La hin céng bat dau tw tu thé dang nghiém, hai quyén bing dau dat canh sudn, hai chan ding dang ra than minh ngéi xuéng thanh thé Ky mA (trung binh tan thap), ha hai tay quyén xuéng déu géi bién thanh chuéng, lat chuéng dua én hit khi (vao), khi hai chung dua lén dén canh suén thi nam lai thanh quyén, thé khi (ra). Hai quyén tit hai bén tai dua thang lén nhu chiéu “46 trai” bang hai tay hit khi (vao), bién quyén thanh chudng, thé khi (ra). Lai hit khi (vao) thu tré xuéng cd hai chuéng, vé dén canh suén thi ndm lai thanh quyén thé khi (ra), hai quyén bing ban day ngang ra (4m di) hit khi (vAo) réi duéi thang tay quyén bién thanh chudng thd khi (ra), lat chuéng thu tré vé (dudng vé) hit khi (vao), ndm chuéng lai thanh quyén dua tré lai canh suén thé khi (ra), ed nhu thé dudi lén, day ngang ra déu 3 lan, hé dong thi hit vao, tinh thi thé ra. Rdi lai ha hai quyén xudng ddu géi, hit khi (vao), bién quyén thanh chwéng thé khi (ra). Lat chudng thu tré vé hit khi (vao), dua vé dén canh suén ndm chuéng lai thanh quyén thé khf (ra). Sau d6 hai chan thu vé canh nhau thanh tu thé dting nghiém, hai tay tha xuéng, thu tan lai. 3. Ly ludn céng phu chita bénh. Luyén Dai La han céng chi yéu Ja tang cudng tae dung cha tam bao. Tam bao cén duce goi 1A tam bao lac lA mang bao vé bén ngoai cha tim, tae dung chinh 1a bao vé cho sy an toan cia tim, vi vay ta khi khi pham vao tim thi truée hét phai pham 126tam bao da. Thue té tam bao bi ta khi pham vao thi xuat hién triéu ching bénh ngay va théng thudng 1A cing bi triéu ching nhu khi tim bi ta khi pham vao. Vi vay déi véi cac chting tim dap khéng déu, tim héi hép, tim dau nhéi, tim dau ¥ loan, giat minh sg hai, giat minh so nga (nhat 1a khi lén cao), nguc sudn dau ttc, tay té dai dau nhiic, than tri that thuéng, hay quén, mat vang mat dé, tam hoa phién nhiét déi xudng tiéu truong (rudét non) dan t6i di ching sang bang quang sinh tiéu tién nude dd, dai budt tte v.v... Néu bj cdc triéu chting nhu da ké thi nén luyén céng phu Dai La han céng nay. VI. THIEN BINH CONG (CONG PHU CAN TIEU Ly) 1, Khau quyét: “Thién binh chan diing chit bat ngoai, Ding nghiém chong cén thtie “miéng dau” Hai tay dé dinh réi day ra, Dé day ba lin tan nay hoa”. 2. Thuyét minh phuong phap luyén céng. Luyén Thién binh céng, viée dau tién chan ding kiéu cht “bat” ngoai (chit V in), ly con gS chéng vao huyét Cuu Vi & xudng mé ac ving tim (goi 1A “miéng d&u”), hai tay quyén dat écanh sudn, ha tay xuéng huyét Phuc thé thi bién quyén thanh chuéng, lat chuéng dua Jén thi hit khi (vao), dén canh sudn thi ndm chudng, thanh quyén tha khi (va), dua hai quyén lén canh tai day tré lén hit khi (vao) bién quyén thanh chuéng thé khi (ra) réi hit khi 127(vdo) thu trd xuéng dén canh suén ndm lai thanh quyén thé kh (ra), hai quyén bing ban déy ra hit khi (vao), duéi thang tay bién quyén thanh chudng thé khi (ra). Lat chuéng thu tré vé hit khi (vao), vé dén canh sudn ndm Jai thanh quyén thé khi (ra). Cu nhu thé hit thé len xudng, ddy ra, thu vé, déu 3 14n réi lai dua hai quyén xudng huyét Phuc thé hit khi (vao), bién quyén thanh chuéng thé khi (ra), nghiéng chudng dua Jén hit khi (vao) vé dén canh suén n4m tay thanh quyén thé khi (ra), Vit con hai tay ha xuéng, hai chan ding sat nhau, thu céng. 3. Ly luan céng phu chiva bénh. Luyén Thién binh cong chu yéu la tang manh tac dung cia mach Nham chay dung doc gitia bung, nguc, ndm quyén chi phéi tat ca cdc Kinh 4m trong co thé nén duge goi la “pé chita cdc Kinh 4m”, ngoai ra cén mang y nudi dudng bao thai, cé mach bAt dau ti nhau thai cé tac dung nuéi duGng thai nhi 6 trong bung san phu, chinh vi thé mdi cé cach lap luan “mach Nh&m chi bao thai”. Nguéi dau vi quan, bung dudi sinh cuc sung dau, sung dau tinh hoan (sa di), mat vang mat dd, tham chi tam nhiét lan xuéng tiéu trudng (ruét non) vA bang quang dan dén tiéu tién dé néng dau buét... nén tap céng phu nay. vil. CONG PHU CHU “NHAT” 1. Khau quyét: “Cha nhat Ky ma” hinh chi nhat 128Hai quyén ngang suén day dinh dau Tuan hoan lén xuéng chin lan bién Thu tdn ding nghiém, céng phu thanh”. 2. Thuyét minh phuong phaép luyén céng. Luyén céng phu chit “Nhat” thoat dau dting nghiém hai chan dimg dang, hai tay nim thanh quyén dat 4 bén sudn, thin minh sup xuéng thanh tu thé ky ma (trung binh tan tha&p), hai ban chan dang ding thanh chit nhat. Hai quyén ha xuéng dau géi va bién thanh chung, lat chudéng hit khi (vao), dwa chudng lén dén canh suén ndm lai thanh quyén thé khi ra, dua thang hai quyén lén cao nhu kiéu “dé trdi” hit khf (vao) bién quyén thanh chuéng duéi thang thé khi (ra). Lai hit khi vao mA ha xuéng tit chuéng bién sang quyén dua tré lai canh sudn thé khi (ra). Ca nhu vay hit thé lén xudng cong 9 lan. Lai hit khi (vao) dua hai quyén di xuéng dau géi bién thanh chudng thd khf (ra), lat chudng hit khi vao dua tré én dén canh sudn thi ndm lai thanh quyén va thd khi (ra) rdi thu hai chan vé dat canh nhau, ditng day, hai tay tha xuéng, thu céng. 3. Ly luén céng phu chifa bénh. Cong phu chit “phat” luyén nhdm tac dung théng tam tiéu (Theo Trung y ti cuédng luGi xuéng dén khoang nguc va khoang byng goi ld tam tiéu, c6 thugng tiéu, trung tiéu va ha tiéu - ND chi). Trong luc phi (sau phd) thi tam tiéu lén nhat nén cén dug¢e goi 1a “eé phu’, “dai phi” cht tri cdc khi 129trong co thé ngwdi, 06 tac dung “khi hoa” toan bé trong co thé, 1a noi nguyén khi di lai, déng thdi lA duéng thong van chuyén cia nuée dich trong co thé, vi vay khi tam tiéu xuat hién triéu ching bénh nhu dau tai, & tai, diée tai, dau cuéng hong, cing tay va ngén tay vé danh (deo nhan) cit déng thay dau, d6 mé héi trém, pht nuéc, bung dau ruét séi.. . déu nén luyén céng phu nay. vill. VoNe THANH THIEN CONG (CONG PHU NGONG TRO! XANH) 1. Khau quyét: “Tam doan céng phu ngdm trai xanh, Bat dau chan phai sang bén phai, Tay trai lai thém tay phai Jén. Truée day sau 6m vé trudéc nguc, Lai déi chan phai buéc trai bén, Tay phai cing déi nhu tay trai, - Trai phai ct thé déi ba phién, Céng phu da luyén xong dung phép, Rut tan ban d4u thé la yan”. 2, Thuyét minh phuong phap luyén céng. Luyén céng phu “Ng6ng tréi xanh” (vong thanh thién) bit dau ti tu thé dimg nghiém, hai quyén ém hai bén sudn rai dua hai quyén xuéng dau géi bién thanh chuéng, lat chung hit kh{ (vao) dua tré lén dén canh sudn thi nfm thanh quyén thé khi {ra), chan phai dua qua mé ngoai 130chan trai, hai quyén déi thanh mai hoa chuéng, tay trai dua lén trén tay phai hit khi (vao) day ngang ra phia truéc, cui dé héng vé phia truéc, dau nguée nhin lén theo d6 thé khi (ra) ngon tay phai dua lén, ngon tay trai trd tré xuéng. Hai tay thanh hé chudéng 6m tré vé hit khi (vAo) dén nguc thi ndm thanh quyén thé khi (ra). Lai déi chan trai qua mé ngoai chan phai, tay phai dua qua phia trén tay trai hit khi (vao) ddy ngang ra phia truéc, hong dé vé phia truée, ddu nguéc trd lén theo d6 thé khi (ra), ngon tay trai tré trd lén, ngon tay phaitré tré xuéng. Hai tay thanh hé chuéng 6m trd vé, hit khi (vao), vé dén nguc thi ndm lai thanh quyén, thé khi (ra). Cu the’ trai, phai thay nhau hoat déng, thé hit, déu 3 An. Hai chan ding thang, hai quyén dua xuéng dén dau géi hit khi vao, bién quyén thanh chuéng thé khi (ra), lat chudng diva tré lén hit khi (vao) 1én dén canh sudn bién chudng thanh quyén thé khi (ra) ha hai tay xudng, thu céng. 3. Ly luan céng phu chita bénh. Doan khi céng “Vong thanh thién” (ngéng trdi xanh) nay cé thé tang cu@ng chtic nang cla tam (tim) than. Tam chita huyét, than gid tinh. Giita tam - than, tinh - huyét c6 quan hé béi dudng cho nhau, vi vay than tinh suy, tim huyét kém 1a chuyén thuéng gap di déi vdi nhau. Tam gidu than, than gidu tinh cha 6 tay. Nao 1a pha cha nguyén than té thanh tinh tuy. Ngudi ma tam than tinh puyet khéng da, phan lén xuat hién nhiing triéu ching ma‘ 131ngu, hay quén, ngii ma... Cac sach y hoc 6 da ghi: “tam dudng di xuéng giao nhau vdi than @é lam 4m thiy tang (than thuéc thiy - ND), déng thi muon khi hoa cha bang quang dé than thay dua 1én tudi tim cho tam (tim) dé duéng tam hoa (tam thuéc hoa - ND), tam than giao nhau, tite 1a thiy hod dé cho nhau...”. Vi vay khi tam, than khéng giao tiép duge véi nhau, ngudi ta sé sinh nhitng triéu ching vang dau, 0 tai, tim héi hop, uu phién, m&t ngu, héng dau géi méi, mong tinh di tinh, néng sét, dé mé héi trém, toat mé héi hét v.v... cd thé luyén tap céng phu nay dé triy bd cdc ching ké trén. IX. HUYEN CONG (CONG PHU GAO XA) 1, Khau quyét: “Bat dau huyén céng la ding nghiém, ,Chan phai nh&e ban, chan trai tan, Tay trai vuon thang, tay phai co, Thiie nhu giudng cung, cing stic kéo, Tay chan, trai phai, déi thay nhau, Hit thé di lai chia 4m duong, Am di duong vé, nudng theo chudng, Két hgp hit thd, tay chan cuéng”. 2, Thuyét minh phuong phap luyén céng. Ding nghiém dé bat dau luyén Huyén céng, hai tay quyén dat ngang canh suén bat dau ha xuéng ddu géi bién thanh chuéng, lat chugng dua tré lén hit khi (vao), chin phai 132nhac lén d&t truée chan trai (hoac thanh hinh tam gic), chan trai dting mét chan, tay trai dudi thing, nghiéng chung huéng ra sau, ban tay phai ndm thanh quyén, g4p khuyu dua lén cao ngang vai va hit khi (vac) theo d6 thé khi (ra). Lai dé ban tay trai nghiéng chudng huéng vé phia truée thu tré vé hit khi (vao), chan phai ha xuéng thd khf (ra). Déi chan trai dua lén dat phia truée chan phai (hoac géc thanh hinh tam giae) chan phai ding mét minh (ding 1 chan), tay phai dudi thang, nghiéng chuéng dua ra sau, tay trai nim thanh quyén, gap khuyu gio lén cao ngang vai hit khi (vao), chan trai ha xuéng dat thd khi (ra). Cu nhu thé hai bén trai phai hoat dong hit thd (“déng, ttc”) cing 3 lan. Hai quyén dat ngang bén suén dua xuéng dau géi hit khi (vao) bién quyén thanh chuéng thé khi (ra), 14t chudng dua trd én hit khi (vao) dua lén dén ngang suén thi ndm chuéng thanh quyén thé khi (ra), hai tay ha xudng, thu céng. 3. Ly luan céng phu chita bénh. Luyén Huyén cong c6 thé khién céng nang cia ty vj tang manh. Ty 1a nguén cua sinh hoa, cha vé bon chan tay, phé (phéi) cht vé khi cua toan than, hoat dong truyén ba phat di cde cha. Ty (la lach) khéng tan tan dich (nuée dai), phé (phéi) nhan dé ma bi hu tén, phé khi khong truyén phat di nén ty vi thé ma dong tan dich lam cho khi cia cd ty lan phé cing hu, do d6 tan dich khéng sao tan phat di duge, dém dai tir dé ma sinh séi lam cho ca ty lan phé cing hu thém va 133hién trang chinh la biéu hién ty khong van chuyén manh mé, phé mat truyén phat réng, tan dich khéng phan bé duge, dim thap tac 6 trong dén néi ty 4m khéng du nén jam cho phéi rao khé, nguén nude dich d trén khéng di nén xuat hién ty 4m hu. Vi thé ho lau dom dai nhiéu, hoi ng&n sie yéu chan chang thém An, tiéu hoa khéng tét. Néu an nhiéu hay déi, sttc tiéu hod qua lén, dai tién tao bén, hode nhiét két bén canh, e6 hong khé rao, ho khac chang ra, mach nhé chim, ludi dé héng... d6 14 ty phé 4am hu. Tuy vay dt 1a ty phé 4m hu hay khi hu thi céc ching nay vdn cé thé luyén céng phu nay dé diéu tri bénh. X. TIEU LA HAN CONG 1. Khadu quyét: “Tiéu La han céng ding thiic ky ma, Hai ngon chan cai bam xuéng dat. Chudng hau (khi) qua lai, phai sang trai, Quyén trai che tai, khuyu phai thap, Mé trai sang phai, cing tuong déng. Cu thé déi thay ba hei thd, Hai tay nim quyén vé bén susn, Hit thé chin lan buéi tap xong”. 2. Thuy&t minh phuong phap luyén céng. Dau tién ding tan Ky ma, hai ngén chan cai bam dat, hai quyén dat ngang bén sun, ha quyén xuéng g6i thi bién thanh chudng, lat chuéng duta trd lén hit khi (vao) dén 134ngang sutén thi nim chudng thanh quyén thé khi (ra). Tay trai cham vao bén tay phi, hai ban tay bién thanh chuéng ndm ngé6n (nhu tay chudng trong hau quyén) tit phai dua sang trai hit khi (vao), ding long chuéng tay trai dd trude tai trai, long chuéng tay phai dé dudi khuyu tay trai, thé khi (ra), Lai dang tay chuéng cia hau quyén ti bén trai dua sang phai hit khi (vao), long chudng tay phai dd phia truéc tai phai, long chudng tay trai dé duéi khuyu tay phai thé khi (ra). Ca thé “dong ttc” (dong tac d6éng thi hit vao) trai phai thay déi, déu 3 lan. Hai tay ndm quyén dua tré vé canh suén, lai ha hai quyén xudng ddu géi hit khi (vao) bién quyén thanh chuéng thé khi (ra) lat chugng dua lén hit khi (vao) bién quyén tt chudng thu tré vé canh sun thé khi (ra) diing thing, tha hai tay xuéng, thu cong. 3. Ly ludn céng phu chia bénh. Luyén Tidu La han cong cé thé tang cudng céng nang cha tam va ty. Tam chu vé than tri, cha vé huyét, cin ty chi vé théng linh huyét va JA nguén cia huyét. Ty hu thi nguén sinh huyét, quyén théng linh huyét cing bing khong, cé thé dan téi tam huyét hao tén. Néu tu lu lo léng qua dé sé tén hao tam huyét cé thé anh hudng xdu dén sy van chuyén manh mé va cong nang théng linh huyét cia ty. Ma nguén cia tam hoa ciing 14 nuéc gudng thém sang va su van déng cla ty ditong 6 nhd sy tung sinh cia hoa, thé do d6 ma xuét hién sy hu tén khi huyét cua tam, ty. 185Vi vay déi véi cc chting bénh than tri bang hoang, tim héi- hép, hay quén, mat nga, ngi mé lam mé6ng, in uéng stit kém, bung truéng phan long, mét mdi ra réi, séc mat vang vot, xuat huyét dudéi da, dai tién lin mau, ca dén ching kinh nguyét khong déu cha phu nit déu 6 thé luyén céng phu nay. XI, BOC CUGC CONG (CONG PHU MOT CHAN) 1. Khdu quyét: “Mét chan ding nghiém thie mé dau, Chan phai thém cho chan trai (6) trén, Tay trai 6m (tay) phai nhu vai lay, Hai tay tha xuéng mu ban chan. Dui trén “dng, ttc”, mot chan ding, Hit thd khi dang téi An dudng. Chan tay hai mé cing thay déi, Trai, phai ba lan thé mdi yén”. 2. Thuyét minh phuong phap luyén céng. Bat dau ding nghiém dé luyén déc cudc céng, hai tay nam thanh quyén dat hai bén sudn, ha hai quyén xuéng dau g6i va bién thanh chung, lat chuéng dua tré lén hit khi (vao), dua lén dén canh suén thi nAm chiéng thanh quyén thé khi (ra), ch4n phai co lén trén mu chan trai, ban tay trai cham ban tay phai hp chuéng truéc neue, hai tay ha xuéng mu ban chan hit khf (vao) va khi ndm quyén cham vao mu ban chan thi thé khi (ra), lai hit khi 136(vo) va dua tay quyén lén, dén An duéng thi thé khi (ra). Déi chan trai d&t lén mu chan phi, di tay phai 6m tay trai dua tré xuéng dén mu ban chan hit khi (vao), mat duéi quyén cham chan thi thé khi (ra). Lai hit khi, dua hai tay lén dén An dudng thi thé khi (ra). Cut thé “dong tic” trén dudi, trai phai thay déi déu 3 lan. Cuédi cing dung nghiém, long quyén bién thanh chudng dua tré én hit khi (vo), dua lén téi canh sudn thi bién chuéng thanh quyén va thd khi (ra), ha hai tay xuéng, thu céng. 3. Ly ludn céng phu chia bénh. Luyén déc cuée céng dé tang cuéng céng nang ctia gan, mat, vi gan la nguén cha mat, 1a “phi chia trung tinh”. Ngudi ta thudng bao trong mat 66 chtta nuéc mat sac vang vi ding ma nguén géc lai tit gan, nhan khi du cia gan ma thanh, nhé gan tiét dich ra ma rét xudng rudt, muon vi dang cua mat dé tiéu hoa dé an. Gan gidu huyét, chuyén tiét va tip, wa thdu, dat, ghét uat Uc, cha vé gin, mé khiéu 6 mat, tan cing 6 mong (chan, tay), d0i véi mat cé quan hé biéu ly. Vi vay khi @ gan m4t xuat hién biéu hién bénh ly da phan do can phong cé bénh 8 trong, ddu vang mit hoa, kinh mach bé gap, viée théng, tiét bé& t&c, khi thi tré, huyét thi u, sung tay dau dén, phién muén dé cau, da thé con dan téi nhiéu loai tat bénh vé mat, 6 vu, mat nga, mang suén tic, nhdi, gan tiét dich that thudng lam anh hudng dén viée tiéu hoa ctia 14 lach, da day va 137ru6t khéng tét, tham chi c6 khilam vi quan va bung duéi truéng dau. Cac ching bénh ké tran déu nén luyén cong phu nay. Xtl. PHAN BOI CONG (CONG PHU LAT LUNG) 1. Khau quyét: “Phan bo} cong ding tay ndm quyén, Long quyén up rén phia ban trén. Lat tay dua lén trén dinh thugng, Hai tay dua xuéng tua bén suén, Dau ngoai ra sau déi ba lugt, Sau dé ding thing dé tay nguyén. Hai tay lat od ding sau ng6, Ca vay ba lan thu céng luén”. 2. Thuyét minh phuong phap luyén cong. Phan béi céng cing tién hanh ti thé ding nghiém, bat d4u hai quyén dat ngang hai bén suén, dua quyén xuéng dau got thi bigén thanh chuéng, lat chuéng hit khi (vao), dua chuéng tré lén d&n canh sudn nam lai thanh quyén thé khi (ra), hai tay trai phai etng hic bién thanh chudng, hai ngén tay déi nhau, long chuéng up xudng, dua sat rén thi hit khi (vao), Hai tay thanh véng dua lén dinh dau, long chuéng ngiza 1én, hai ngén ci déi nhau, thé khi (ra), hai tay rai nhau, léng chuéng up xuéng dua thanh vong, hit khi (vao). Lat chuéng dua vé huyét Yéu nhan (tite ving huyét Than du 6 hai bén cét séng, ngang 138that lung, thuée Kinh bang quang - ND) déu ngia ra sau hit khi (vao), ddu thang tré lai, thé khi (va). C@ lam nhu vay “dOng, tic” 3 lan. R6i ditng thang, hai tay nim quyén long quyén huéng vé bung trén dua ra sau lung, hit khi (vao), dau quay lai tay quyén xoay thu lai thé khi (ra). Ca lam nhyu vay “dong, ttc” ba lan. Thu hai quyén vé canh suén dua xudng géi hit khi (vao) bién quyén thanh chuéng thé khf (ra), lat chwéng hit khi (vao), hai tay thu tré vé canh sun thé khi (ra), ha hai tay xudng, thu céng. 3. Ly ludn céng phu chifa bénh. Luyén “phan béi céng” ¢6 thé tang cuéng cong nang cla Ky Kinh bat mach. (Bat mach - tam mach - 1A c&c mach Doc, Nham, Xung, Doi, Am duy, Duong duy, Am kiéu, Duong kiéu - ND chi). Vi cac Kinh mach nay khéng cé quan hé lién lac truc tiép gitp dé nhau va su gitp dd nhau cing khéng c6 su phéi hop “biéu ly’, khac han vdi 12 kinh chinh (tic 14 3 kinh thé tam duong va 3 kinh tha tam 4m 6 tang, 3 kinh ttc tam 4m va 3 kinh ttic tam dugng 6 chan - ND chi). Trong “ky kinh, bat mach” thi mach Déc 1a “bién cia mach duong” cé tac dung dée xudt toan bé cac kinh dung toan than va chay 6 chinh gitta séng lung vi vay khi 6 mach Déc xuat hién nhiing triéu ching bénh sé déng Kinh, Kinh phong, cét song dau nhitc, tinh than that thudng, lung héng dau, ddu vang v.v... Mach Nham chay doc chinh giita ving bung, nguc quan ly toan 139b@ cdc Kinh Am cia ed thé goi 1a “bién cla céc mach am”. Ngudi xuta goi lA Nhdm cén mang ¥ “nuéi dudng thai nhi” vi mach nay bat dau tit nhau thai, c6 tac dung nudi thai nhi trong bung nguéi dan ba c6 mang. Bénh trang 3 mach Nham phan lén la bénh vé sinh duc, sa tinh hoan (sa di), déi ha, bung duéi sung trudng cé hon, kinh nguyét khéng déu, say thai hay khéng dau thai... Mach Xung théng linh cdc Kinh khi huyét can “xung”. Mach nay trén thi téi dau, dudi thi xudng chan, cé tac dung diéu tiét “bién khi” va “bién mau” cia 12 Kinh. Néu mach Xung bj bénh chi yéu 1A khi nguge déy tré lén, thd huyét, khac ra mau hodc kinh nguyét phu nit khéng déu, tAc kinh, bang huyét, rong kinh, thiéu nia, tdc sita v.v... Mach Déi chay quanh hing mét vong nhu cai that ling, bat dau t& mach Nh4m va két thuc cing é mach Nham, nén moi kinh déu thuéc sy lién hé cua mach Déi. Bénh & mach Déi phan lén 1A cdc triéu ching truéng bung, hing mém khéng cé stic, di ha, sa tit cung (sa da con). Mach Kiéu mang y 1a nhe nhém khoé khodn, céng nang sinh ly chu yéu cla mach Kiéu 1a Duong Kiéu chit phan duong trai, phai co thé, Am kiéu cha phan 4m trai phii co thé. Déng thdi cn nudi dudng m&t, déng mé mi mét va van déng chi dudi cing 1a tac dung cha mach Kiéu. Duong Kiéu bi bénh thi mé trong co bap bét cang con mé ngoai cd bap lai co rit, mat ngu, dién cuéng, m&t dé dau nhite. Am Kiéu bj bénh thi co bap mé ngoai chan tay co thé bi 140nhao cén cd bdp bén trong lai cang co, dau hong, thich ngi... Mach Duy mang 1a duy tri, gitt gin. Mach Am duy duy tri hé 3 Kinh 4m, Duong duy duy tri hé 3 Kinh duong. Néu Am duy bi bénh thi hay dau tite ngue, dau tim, dau da day v.v.. Dudng duy bi bénh thi néng rét bat ky, sdt tai di tai lai. Ai bi cdc triéu chtmg bénh 6 ky kinh bat mach nhu da ké cé thé luyén céng phu nay dé chiia bénh. XII. CHU THIEN CONG (CONG PHU MOI TRGI) 1. Khau quyét: “Chu thién ngén cai, ding cht bat, Cén chéng “miéng dau” thie ding tdn. Hai quyén gap lén, hudng ra ngoai, H6 chuéng kéo xuéng, vé ding ché. Hai tay am di, duong thu vé, Ba lan cit vay chang hé sai. Quang cén, thu tan, nhu can ding, Khéng luyén sé chan, 18 mdi hay’. 2. Thuyét minh phuong phap luyén cong. Chéng cén diing tap, hai quyén dat ngang bén sudn dua tra xudng ddu géi thi bién thanh chuéng, lat chuéng dua tra len hit khi (vao), dua téi canh sudn thi ndm chudng thanh quyén thé khi (ra). Hai quyén ngang nhau chéng dat (khoang cach gitia hai quyén rong bang vai), tay trai chong dat, tay phai thiva co dua lén, hit khi (vao), ngue 141hoi uGn 1én lai lat minh, quyén phai chéng xuéng dat, tay trai theo dé dua tré lén thé khi (ra). Ca thé “déng tic” trai, phai thay nhau lam 3 ldn, ding tré lén, hai quyén chéng ne vao swan réi ha tré xu6ng dau géi bién quyén thanh chudng, hit khi (vao), lat chuéng thé khi (ra), dua tré lén téi canh sun thi ndm tay quyén lai, thé khi (ra), ha hai tay xuéng, bé cén, thu céng. 3. Ly luan céng phu chita bénh. Luyén Chu thién céng c6 thé tu héi khi 3 khap toan than vé théng hai mach Nhim Déc, 6 truéc ngtc theo mach Nhém ma lén tan hong, vom hong, nhan trung, Chugn dau, Dai dinh, Bach hdi, Nao hau (tite Ngoc Cham) réi di xuéng mach Dée cho dén tan Truéng Cudng, Héi Am va trd lai mach Nham va cit thé chay mai khéng ngiing nhu cai vong tron khéng cé dau méi, dé la thuyét “Khi théng Chu thién”. Vi vay déi véi ngudi dinh dau thuéng xuyén choang vang, dau 6c dau nhiie, trong dau cé téng u u, nguc bung trudng dau, lung héng nhtic méi, sa di dau d6n, ca dén phu nt kinh nguyét khéng déu, bang huyét, rong kinh, déi ha (khi{ hw), sdy thai thanh quen, khéng thu thai, tham chi dén ching nguc lung dau tite, choang dau, tim héi hép, bung duéi truéng dau hic dau lic khong, lung té géi mdi vv... déu nén luyén cong phu nay. XIV. XANH GONG (CONG PHU CHONG Dd) 1, Khau quyét: “Luyén Xanh cong hai tay ch4p ngang, 142Hai quyén bang ban phai déu, bang, TrAi chéng, phai nang, than hoi ngta, Phai chong, trai nang, cing ba lan”. 2. Thuyét minh phuong phap luyén céng. Ditng thang, hai quyén bing bin hai bén sudn, ha quyén xuéng g6i déi thanh chudng, lat chudng dua lén hit khi (vao), dua chudng téi canh suén ndm lai thanh quyén, thé khi (ra), hai quyén bang nhau chéng xuéng dat (khoang cach hai quyén réng bang vai) rdi tay trai chéng dat tay phai dua tré lén, hit khi (vao), nguc hoi ngita lén, lai xoay nghiéng nguGi, tay phai chéng dat, tay trai lai dua tré lén cao, thd khi ra. CW nhu thé “dong tite” (ett déng thi hit, ngiing thi thd) déi tay lam, déu 3 lan. Ding jén hai quyén dat ngang suén bang nhau, ha quyén xuéng dau géi thi hit khi (vao), déi quyén thanh chudng thé khi (ra), lat chuéng hit khi (vao), dua chwéng tré 1én dén ngang swén nm chudéng thanh quyén thé khi (ra), ha hai tay xuéng, thu céng. 3. Ly ludn cong phu chia bénh. Luyén Xanh céng c6 tac dung thuic day céng nang cing lic cd ba kinh é tay la Thi Thai duong tiéu trudng, Tha Thiéu duong Tam tiéu, Thu duong minh dai trudng. Trong ‘sich y hoe cd “TS Van”, thién “Linh lan mat dién” cé néi: “Tiéu trudng (ruét non), ed quan nhan cac thit, hod cac vat ma xudt vay”. Ruét non trén thi néi da day, duéi théng véi rudt gia, dude da day chuyén cho cae thtte an dé udng da duge 143tiéu hoa mét buéc, d& chia trong, duc. Thit trong duge van chuyén di nudi toan than, thi due téng xudng rudt gia, nhitng thi nuéc duc vé dung thi dua dén bang quang (bong dai). Lai néi: “Ruét gia (dai trudng), co quan chuyén din, ho vat xuat ra vay”. Rudt gia trén néi rudt non trut cac vat duc xuéng, lai hap thu thém nuéc thira trong dé, khién céc chat ba thai cua dé an thite udng bién thanh phn theo dudng rudt ma téng ra ngoai. Sach lai néi: “Tam tiéu 1A eo quan luéng lach, dudng nude ra vay”. Tam tiéu cé tac dung chd tri cde khi trong co thé ngudi va t6ng quan viée khi hoa do, dé théng suédt duge con dudng van hanh nguyén khi va nhiing chat tinh tuy cha thtte an dé uéng ma nguén nguyén khi bat ngudn tix than, va than cting 14 nguén cia tam tiéu nén than phai nhé con dudng cla tam tiéu mdi dua duge nguyén khi di khp co thé dé kich phat, thie ddy sy hoat déng chite nang cta luc phu, ngii tang cing nhu nhitng té chttc co quan trong than thé. Vi thé khi xuat hién nhitng triéu chting bénh 6 tiéu truéng, dai trugng, tam tiéu tat sé anh huéng dén ed quan tiéu hod, hé hap... din dén nhitng bénh trang diéc tai, dau hong, dau cé, dau chi trén (tay), dau vai ling, hode c4c ching thap, thiy thing (pha), dai, tiéu tién that thudng vv... déu c6 thé iuyén céng phu nay. XV. QUAN KINH CONG (CONG PHU XEM KiNH) 1, Khau quyét: “Luyén Quan Kinh dau tién hop chudng, 144Duéi thi dén géi, trén An dudng. Lam di lam lai du chin lugt, Hit thé nhe, dai déu tu minh”. 2. Thuyét minh phwong phap luyén cong. Luyén “Quan Kinh cong” bat ddu ti tu thé dimg tan nghiém, hai quyén dat hai bén sudn, sau dé quyén déi thanh chudng va ding stic dua hai tay chudng vé hp lai ngang nhau, dita lén dén huyét An duéng theo dé thé khi (ra), roi hai tay vin hop chuéng, lai hit khi (vao). Réi lai ti phia trén goi dua lén An dutang hit khi (vo) sau d6 lai thé khi (ra). Cit thé “dong, tite” lén xudng cong 9 lan. Cuéi cing ha hai Chuang xuéng dau géi, lai tach roi hai chung sang hai bén, tiép d6 dua chudng tré lén, hit khi (vao), dén canh sudn thi bién chudng thanh quyén, thé khi (ra). Tha hai tay xudng, ding nghiém, thu cong. 3. Ly ludn cong phu chia bénh. “Quan Kinh céng” thich hop luyén tap véi ngudi cao tuéi hay ngudi thé trang yéu 6t, ngudi hay quén (ste ghi nhé da suy gidm). Pham nhing déng tac khi céng phttc tap thi rat khé ghi nhd ky nén luyén khéng dung hay bj sai léch, con Quan Kinh cong thi déng tac gidn don vi thé nhitng ngudi than tri hét hoang, tinh than that thudng, tam tri phién muén, héi hép, tim dau nhéi, hing ngue dau nhtte, dau nach, léng ban tay néng, m&t vang, mat dé..., tham chi bi choang d4u, cting gay, tim dap manh kéo dai, di ta léng hoac dai tién xong bi thoat khi mét cach khéng tu 145giae, tam ly budn buc... déu cé thé luyén cong phu nay. XVL TOA HAU CONG (CONG PHU BOP HONG) 1, Khau quyét: “Toa hau tay trai chéng xudng dat. Tay phai vong dau nita vang trang, Tay phai déi chéng, tay trai vong, Ba lan thay déi luyén cong xong”. 2. Thuyét minh phuong phap luyén eéng. Luyén “Toa hau cong” ciing ban ddu ding nghiém, hai tay quyén dat hai bén sun, ha hai quyén xudng dén déu géi thi bién thanh chuéng, lat chudng dua lén hit khi (vao), dua chuéng lén dén canh suén thi ndm lai thanh quyén, thé khi (ra), cui than true xuéng dat, tay trai xoé thanh chuéng chong xuéng dat, hai chan dudi thang nhu luc nim nghiéng, tay phai cing déi quyén thanh chuéng vong trén dau nita vong tron, hit khi (vao), sau dé thé khi (ra). Déi tay phai x08 chudng chong dat, than minh cling xoay nghiéng sang phai, vung chuéng trai vong trén dau nia vong tron, hit khi (vao), lién dé thé khi (ra). Cit thé déi hai tay trai, phai, déu lam 3 1an, réi ding thang day. Hai tay theo dau géi thang lén ma dua trélén va hit khi (vao), hai chuéng tt tw bién thanh quyén dua tré vé canh sudn thé khi (ra). Tha hai tay, thu céng. 3. Ly ludn céng phu chita bénh. “Toa hau céng” cé tac dung tang cuing cong nang hoat déng cia c4c Kinh Thu thai 4m phé, Tha 4m tam va Thi quyét 4m tim 146bao, vi vay ngudi bi cdc chiing bénh gé xuong nguc, budu lung, ngue day hdi ttc, ho hen khé thd, héu hong sung dau cé cam giae nhu c6 vudng vat la, dau tim, tim hdi hép, cé gay eting dau, tay dau té dai, tinh than hét hodng bang hoang, hay quén, ngu mé, di tinh, mong tinh... déu nén tap céng phu nay. XVII. BINH TAM CONG (CONG PHU CHONG TIM) 1, Khdu quyét: “Dinh tam ding nghiém, con chéng nguc, Hai tay 46 trai, diu thang vugn, Léng quyén lén dau, hé chuéng vé Ba lan lign tiép thu céng’. 2. Thuyét minh phuong phap luyén cong. “Dinh tam céng” cén goi 14 “dinh céng” (céng phu chéng dd), dau tian ding theo tu thé nghiém, ding cén chéng vao huyét xudng Cuu Vi (con goi la “déu khéu”, miéng du), hai tay nam quyén dat hai bén sun, ha hai quyén xudng huyét Phuc thé va déi quyén thanh chuéng, lat chung dua trd lén hit khi (vao), lén dén canh suén thi ndm chuéng thanh quyén thd khi (ra), hai tay “dd trai” day lén dinh dau hit khi (vao), hai ling quyén chiéu vao huyét Bach héi va theo déng tae dé thé khi (ra), xod quyén thanh hé chudéng dua tré xuéng hit khi (vao), dua chuéng xuéng dén canh suén thi ndm lai thanh quyén, thé khi (ra). Cu lam nhu vay 3 lan. Xong lai dua hai quyén xuéng huyét Phuc thé hit khi (vao), bién quyén 147thanh chuéng thé khi (ra), 14t chuéng dua tré lén hit khi (vao), 1én téi canh sun thd khi (ra), bd cdn chéng ra, tha hai tay xudéng, thu céng. 3. Ly ludn céng phu chiva bénh. Luyén Dinh tam céng cé thé khién cho khi cha gan va than dang lén tan chét dinh, theo su quan sat khi luyén céng thay rd rang cé tac dung dé. Vi gan (can) cé lac mach théng véi mat (dam), lac cha than théng bang quang, ma Kinh mach cia bang quang véi mat déu chay lén dau (tue Kinh tic Thai dusng va tic Thiéu duong - ND). Khi théng qua luyén céng cé thanh tuu sé thay 16 rét trén dinh dau cé khi 4m 4p tit ti ding khi lén. Néu cé luyén tap lau ngay, dinh dau sé tu cam thay nhu cang phéng lén dé dat hiéu qua hic vd da, vd gach... vi vay céc chting ddu chodng mt hoa, hoi thé hén hén, ho hen, khac ra méu, léng nguc dau tic, lung héng dau méi, di ta long, dau bung, chin mém khéng cé sttc, miéng dng, hit thé manh dau mang sudn, thién dau théng, dau dai méi géi, dau ric mé ngoai cing chin xuéng dén ban chan, ng6én chan hoae di lai khé khan... déu nén luyén céng phu nay. XVII. THIET NGUU CONG (CONG PHU TRAU SAT) 1. Khau quyét: Luyén “Thiét nguu”, mudi ngén tay chéng dat, Ngén chan phai cap gét trai chan, Toan than van déng thitc “hé nim” (ngoa hé thie), 148Hit thé mot lugt lai déi ngay Trai, phai thay nhau cing ba lugt. Trai, phai bam dat, hinh chong dat, Trai phai ba lan déi ngén chan, Mii chan séng bang, cong phu diing”. 2. Thuyét minh phuong phap luyén céng. Ding tan nghiém, luyén Thiét nguu cong hai quyén dat ngang nhau 6 canh suén, dua quyén xuéng g6i thi bién thanh chudng, lat chuéng dua lén hit khi (vao), dua dén canh svn ndm tay thanh quyén thé khi (ra), than trén dé ra truéc, mudi ngén tay chéng xuéng dat, toé ngoén chan cai va ngon chan tré dua lén cap vao sau got chan trai, lai hit khi (vao), lam cho toan than van déng nhu thiic “ngoa hé” (hé nim), du va than “x6ng” vé phia trudée thd khf (ra), khi co minh tré Idi sau thi hit khi (v3o), trai phai déi nhau lam nhu vay déu 3 lust. Ngon ban tay trai chéng dat, ban tay phai dua Jén téi canh suw3n thi ndm lai thanh quyén, hit khi (vao), déi tay xoay minh thd khi (ra), lam nhu vay cing 3 lan. Xong diing chum hai chan bang nhau, cA mudi ngén hai tay cing chong dat, lai lam nhu tu thé “ngoa hé thitc” (tite ddu va than “xéng” vé phia truéc) thé khi (ra), co ddu va than lai hit khi (vao), cé thé thay déi ngén chan. Cit lam nhu vay cing ba lugt réi dting day, hai tay chudng dua tré lén hit khi (vAo), vé dén canh sun thi ndm chudng thanh quyén thé khi (ra), 149xong tha hai tay xudng, thu cong. 3. Ly luan céng phu chiva bénh. Luyén “Thiét nguu céng” néi chung déu dat thanh tuu c6 thé tang cudng duge hoat déng céng ning ctia luc phi, nga tang, dac biét la tang cudng stte manh cia mudi ngén tay, vi day 14 tuyét chiéu cing phu cia nha Phat cén tac dung lam manh khoé than minh, lu théng khi huyét. Mén nay ung dung vao trong vo thuat rat réng rai va dat hiéu qua dac biét tét. Ngoai ra céng phu nay con tae dung tét dén hoat déng cha ti, vi véi hiéu qua ro rét, vi ty 4 lach) cha vé td chi ma trong diém cha Thiét nguu cong lai chuyén. nhiéu vé ti chi. Nhiing diéu can luu 5 1. Khi luyén mén céng phu nay, diéu dau tién 1a phai duy tri ba “cla bau” cia than thé 1a “Tinh - khi - than’. Dong y cho rang tinh, khi, than 1A géc cia cuéc séng. “Kinh” Linh khu - Thién Ban tang” noi: “Ngudi ta 1A khi, huyét, tinh, thdn, vi vay trong cuéc séng la gidp cho sinh ménh vay”. Chinh vi quan niém nhu vay nén ngudéi xva cuc ky coi trong viée sin séc chu dao “tinh, khi, than”. “Sach Té Van” - Thién “luan vé Thién chan thugng ¢é” cing noi: “Hé hap tinh khi, déc lap gitt than” dé dat téi d6 “tich tinh, bao toan than” déu la nhiing yéu t6 goc dé gitip cd thé khoé manh kéo dai tuéi tho. “Tinh, khi, than” la ba loai “vat chat” cua co thé ngudi, vé thue chat khong thé ph4n tach riéng ré khdi cd chinh thé duge. Tinh 1a 150thiic an cua than, cé tinh thi méi cé than vi vay tich (tri) tinh thi c6é thé (bao) toan than. Tinh da bi thucng tat than khé ma git yén. Tinh lai 1a me cha khi, tinh di hu thi chang cén Khi, ngudi ma khong cé khi thi sinh mang tiéu vong. Tinh la cd sd cia cuéc séng, gidi gin 6 tién thién 1a vat chat khdéi nguén cho sinh ménh. “Kinh Linh - Khu - Thién Ban than” bao: “Géc gac cudc sdng 1a nhd tinh” Van vat sinh hoa, tat bat dau ti tinh. Trong qua trinh sinh séng cia déi ngudi, tinh khéng ngting bi tiéu hao nhung cing khéng ngting duge nudi dudng, bé sung, do dé mdi duy tri duge sinh ménh. Khi 14 déng Ive cia su séng. Luc phi, ngii tang, ti chi than thé, cé thé duy tri hoat dong binh thudng cung nhé vao nguén nang luc do khi nuéi dudng va chuyén giao nén méi cé thé phat huy hét moi nang lyc hoat déng, bing khéng da chang c6 su tai sinh cua tinh, than cing vi dé ma chAng cén va than tat cing bi tiéu vong. Trong su sinh hoat cia hau thién dé git gin duge su khoé manh cha co thé, dé cé thé tich (tu) tinh, (bao) toan than, viée dau tién phai luyén khi 1a chu, chinh 14 vilé d6 ma ngusi xua néi: “Luyén tinh hoa khi, luyén khi hoa than, luyén than hoa hu” chinh 1a dya vao dao ly trit bénh dé kéo dai cudc séng vay. Than la tinh than, than tri, than thai, cam gidc va la su van déng cha té moi hoat déng cia sinh ménh, la phan ting cua céng nang cac ni tang, 1a co sd cha vat 151chat do tinh cua tién thién hoa thanh, déng théi lai cén dén su nudi dung hoa sinh cia hau thién, thanh “tinh’ aé quy tré xudng Dan dién va khong ngiing duge bé sung 1én manh. 2. Truéc khi luyén céng phai trix bd hét nhiing gi sé lam phién minh, khéng dé mét chat ¥ nghi vin vo nao tén tai, hinh (ttc than minh) nhu vé sy, hai mat nhin ngang truéc mat, y thi Dan dién, noi chung trude khi luyén céng bao gid cing phai déu nhu vay ttc 14 phai- lam cho tinh truéc déng sau. Dai khaéi phai luyén céng chimg 4 thang sé tu thay khi gitt 4 bung duéi (tite Dan dién), cé cAm gidc néng lén ro rét, dan dan sé hinh thanh nén “Vang khi”. Thoi gian luyén céng cang dai, vang khi cang 16n ho&c van quanh héng ciing 1én thém, chi can duy tri tap Iuyén‘lau dai sé din da cam thay Kinh lac toan than sé thong suét theo khi luu théng, cé cam giac néng 4m, khi lic ciing theo dé ma tang manh lén nhiéu. Luyén céng xong phai nhé 14 nuét nviée dai trong miéng xudng Dan dién, cang lau sé thay hudng vi nuéc dai nuét xuéng that ngot thom vA nuét vao nghe trong bung cé tiéng rong réc vang tw trén xudng, hodc thay cé hién tugng “vot khi”, ca biét c6 ngudi khi nuét nwéc dai thay di ta long nhung khéng can udng thuéc, cit tiép tue luyén nhu vay vai hém sé khéi. 3. Khi luyén céng hinh thanh nén vang khi thi ché nén tam bang nude lanh vi dé 1A hic luyén khi céng da 152bat ddu cé hiéu qua, khi huyét trong kinh mach toan than sAp liu thong, néu ding nuéc lanh tim ngay rat dé anh hudéng dén thanh tyu luyén céng, céng phu dang tang tién sé bi dinh tré khéng tién ntia. Diéu trong yéu hon niia la khi khi huyét trong kinh mach s4p stta hu théng bat ngé bj nuwéc lanh d6i vao sé anh husng rat lén dén sy trao déi chat cha cd thé, tao nén hién tugng Am ducng bat hoa, dé xay ra hién tugng khi huyét bi ngung tré 4 m6t sé bd phan cd thé nao do, khi tic, huyét d sé dong thanh khéi hodc gay té citing hay loét 16, té liét... Chang may bat ng3 gap phai hién tugng nhu da ké cing diing so hai hay lo lang thai qua, cé thé dem cae chiéu thie khi céng d& luyén thanh thao truéc khi bi hién tugng bat ngé dé luyén tré lai it lan nita, méi lan luyén e6 gang sao cho ra m6 héi khdp minh va ett luyén nhu vay md&y ngay (khoang dim ba ngay) cdc hién tugng khéng hay va chang may bi sé mat di, thanh tuu duge phuc héi. 4. Viée hit thé cha khi céng Phat mén cting véi cAc mén khi céng khac 6 ché khac nhau, néi chung khi luyén céng phan lén hit vao thé ra bang mii hod hit vao bang mii thd ra bing miéng. Riéng khi cong Phap mén (cha Phat) lai dung miéng hit vao ding mii thé ra. Ly do 14 mii théng thién khi (khi cia trdi) miéng théng dia khi (khi cha dat), ding miéng hit mii thé 14 luyén khi ma khéng luyén. Khi trdi 1a duong, khi dat la am. Am 153duong diéu hoa van vat nay nd, dé cho duong tuyét tat khéng cén khi tréi, khi cén ngd4m lai vé 4m 6 tic la luyén cho “4m binh ducng mat” (4m bang dugng kin).1a cai ly dé cho tinh than téi duc. Mai thong véi khi tién thién, miéng théng véi khi hau thién, tién thién ma khong du tat phai lay hau thién dé ba vao. C6 nguidi bao: “miéng hit khi (vao), vi khudn dé xAm nhap vao ni tang”. Nhung khi céng Phap mén (ctta Phat) hit khi vao ding miéng thi da ding dau ludi chan 6 “cita ai” rang, ludi 1a mam méng cla tam thudc hoa, hoa cé thé “hoa” van vat (dét) do dé mdm bénh dau cé thé vao néi tang duige, vi vay c6 thé hit khi ding miéng thé khi ding mii lau dai luyén tap 14 ly phai nhu vay. Viée hit thé luyén khi céng cia toan bai luyén céng phu Phap mén cAn chu ¥ mét diéu 1a thé nhe, dai, cham va phéi hop hai hoa ding véi déng tac 1a duc. CONG PHU DUONG KHi KHOE THAN Céng phu duéng khi khoé minh (DuGng khi kién than céng) 14 mét loai céng phu két hgp déng tinh, nham muc dich lam co thé khoé manh, gém cé hai phan: thuy céng (céng phu ngu) va ngoa céng (cong phu nam). 1, Cong phu ngi Cén tén goi 1A “trac ngoa céng” (céng phu nim nghiéng) khi luyén 1A truée hic ngu thi nim nghiéng 154trén giutdng, ban tay trai ép dudi huyét Thai duong, ban tay phai dat trén givdng, chan trai dit bing 6 dudi, chan phai dat bang dé trén chan trai. Con mét tu thé nim khac la cing nam nghiéng trén giudng, ban tay phai dat duéi huyét Thai duong long ban tay ngua lén, nim ngén tay sat nhau, ban tay trai nim thanh quyén dat thang doc theo dai, chan phai 6 duéi cong géi nhu hinh cung, chan trai dudi bang dit ¢ trén chan phai, ev ly hai ban chan cach nhau ching mét thudéc ta (80cm). Céng phu nay ctia Dao gia goi 1a “cd tinh cong” (cong phu giit chaz tinh), luyén lau ngay cé thé cd tinh duéng khi, ngung than khoé ste. 2. Trdc ngoa céng (céng phu nam nghiéng) Khi luyén c6éng hai chan bang nhau, ngén chan hoi gap Jai, toan than u@n thang, hai chung 4p trén Dan dién chdm cham thu vé trén vi réi theo ding dudng ct tré lai Dan dién. Khi luyén hoi dang stic, mau chét 6 ché khi dong theo §, ¥ din khi di. Hai mon thuy céng va tréc ngoa cong ké trén luyén vao sang téi, ngay luyén khéng qua 3 lan. Lac méi tap luyén, déng tac phai that thu tha cham r4i, tii tt ma dang stic. Sau mét thang, néu cé tang cing khéng bi tén hai. Khi méi luyén, mdi lan tap khoang 40 “ttc” (bén muici lugt hit thé kém d6ng tac) 1a dude. Sau 1 thang tang lén 60 lan hit thd. Sau tram ngay tang lén 80 lan, sau dé khéng cdn tang thém nia sq bi tén thuong. MGi 155thttc chua dén ntta ndm sé luyén thanh, khéng thanh cting khéng luyén thitc kia ntta. Néu luyén ca ‘ai thite trén cting hic sé hai khf hai huyét, chi cé hai cht: khéng cé lgi gi nén khéng nén tham luyén. PHEP THAI PHI CAN Day la céng phu kiém ca déng tinh cén cé tén 1a “Chuyén doan ngy canh”. Phudng phap nay thay trong * bé sch chuyén vé khi cng dung sinh “Hoang dinh néi eanh kinh” trong chutong “Quynh that”. Cong phu nay bé dudng cua co thé, diéu tiét 4m dudng trong to’n than , nhiing ngudi mac chiing duong hu ¢é thé luyén phép nay. Phuong php thao tic Thudng khi mat trdi mdi moc ding ngoanh mat huéng Ding, go rang 9 ludt. G6 xong thi niém tham trong bung: “Zhu fing Zhao tao, 10 ying hui xia, chi téng xuan yan, biao xiang Zha hu” (doc theo 4m phé théng Quéc Quéc) “Chau canh chiéu thao, luc anh héi ha, xich déng huyén viém, tiéu tugng chic hé” (4m Han - Viét) “Canh ngoc chiéu tua, biéc 4nh rang vé, con dé den néng, tiéu tudng chte di” (dich nghia). Nigém tham xong mudi sau chit trén, nhdm mat, ndm chat tay, twéng tugng rang chiéu nadm sdc ti tiép than minh. Thé rdi anh mat tri ruc rd luén vao trong miéng tén goi 1a “hoa nang”, huéng theo 156mat trdi nuét hoa nang mau rang trdi 45 ngum, tiép 46 nuét dich (tite nuét dai) 9 lan. Phép nay chuyén nhin tinh duc, toan “uéng” anh mat trdi. THAN HOA CONG Than hoa céng (céng phu lita than) 14 mét loai cong phu két hop ca déng tinh, gdm thé nap (hit thd), dao din an, nang 1A hai b6 phan két hop tao thanh. Xin dem phuong phap luyén céng gidi thiéu duéi day: I. CAC HOAT DONG CHUAN BI 1. Ding thang than minh, hai chuéng déy lén, hai canh tay duéi thing, déng thdi kiéng got hit khi (vio). Réi 10i chuéng trd xudng nguye eting véi thd khi (ra), ha gét chan cham dat. Lam 3 lan. Tac dung: Diéu khi 6 tam tiéu va day khi duc trong ngudi ra. 2. Hai chuténg tit nguc tach ra, nghiéng nguc, day vudt vai, tay 7 - 8 lan. Tac dung: Dé tha léng co bp, dé thuan tién cho viée nap khi. I. THO NAP (THO HIT) 1. Yéu linh eo ban: Sang sém phai dtmg that thang ngay, than ¥ thu vao trong, treo hd kinh trén dinh, co nguc, vudn lung, tram vai, ha khuyu tay, tha long héng 157hang, hé hap phai thé nap (thé khi) sau dai, tt ton cham rai, déu dan va manh khong duc bi bach, voi va, sao cho khi xuéng tan Dan dién la dugc. 2. Phuong phap thé nap. Sang sém thoat tién phai chudn bi sin mét bén than Itta chay va mét bén hinh dang giéng vay dung nude trong, dat trong phéng. Sau d6 déi dién véi bén than, phoi hgp cac loai déng tac tién hanh thé hit (thé nap). Noi chung nén ding tu thé ding nhung c&n ct tinh hinh stic khoé, bénh trang... cé thé ding tu thé ngéi, nim cing dude. Ngudi bi bénh nhe hoac khéng ¢é6 bénh cé thé khéng ding lita than, ding déi mat véi huéng Dong mat trdi sé moc ma tién hanh thé nap. 3. Nap khi. Tic 1A hit khi (vao), ding phan trén xoang mii tuong duong véi huyét Mi tam huéng vao trong ma nap khi (cén goi 1a huyét An dusng, 6 gitta hai dau long may, mét sé nha khi céng coi day 1A thugng Dan dién - ND). Ding y dan khi day vao Dan dién 6 bung duéi sao cho bung duéi dan dan phinh lén. Nap khi phai thu tha, sau, dai, déu va nhe, lau dan khi chan nguyén sé dude tang cudng. 4. Thé khi. Tuc 1A thé khi (ra), 15 mii hoi hoi phinh lén va cho khi tit xoang mii thd ra ngoai. Liic nay bung duéi phai tu ti xep xudng, Vi lu thu vao. Thé nap chia ra d6ng, tinh. Nap khi chi tinh, thé khi chi vé dong. Khi dong tac ngimng thi nap (khi), lic ctt 158déng thi thé (khi). (khac véi cach luyén mét. sé mén khi céng khac: Khi d6ng thi nap khi, khi tinh thi thé (chi). C&éch luyén khac nhan, can luu y - ND chi). a) Mat quay vé bén nuée, diing hai chan dang ra rong bang vai, mii ban chan quay trd vao trong, mat nhin ngang. Hai tay tix hai bén minh gid Jén qua dinh dau, vé thanh véng trén, tiv dudi dua lén, ti ngoai vao trong, dimg 4 dinh du. Xong dua tay vong ti trong ra, ty trén xuéng, dén hai bén chan thi dting, long chudng dua ra trudée, cing hic thé khi (ra). Tho khi xong huéng vao trong (hudng néi, ding y dan khi - ND chi) nap khi (vao) hoi dau tién. Nap khi xong hai chudng chia sang hai bén trai phai minh, tir dudi dua lén vé nua vong trén, qua dinh ddu thi gap khuyu, long chuéng up xudng dé tré xuéng dén ngang mii thi thé khi (ra) dé xudng nia, dén hang thi ding, tiép nap khi lan thi hai. b) Nap khi xong thi van tiép theo thitc trén, audi thang hai canh tay ra trude, phan biét tiv hai bén trai phai, ti sau dua ra trudc thanh vong tron, khi long chuéng dua tré lén t6i truéc ngyc thi ndm tay lei thanh quyén, thé khi (ra) déng thdi gap kbuyu tay kéo vé dén hang thi diing, long quyén ngtta lén. Nap khf (vao). c} Nap khi xong mé long cac ngon tay quyén, bién. thanh chudng. Sau dé lai thé khi (ra) giéng nhu 6 thite nap khi lan tha nhat 6 trén (a). d) Gidng thé nap thir 2 (b) 159e) Gi6ng thé nap thit 3 ©) f) Gidng thé nap thi 3 (c) g) Gidng thé nap thu 2 (b) ch? khac 1A khi ndm thanh quyén xong thi kéo tré vé dén nguc ma théi. h) Nap khi (vao) xong mé quyén hop chuéng, hai cAnh tay huéng xién xuéng duéi dudi thang ra thi bit ddu thd khi (ra), déng thdi hai chudng phan chia sang hai bén trai, phai than minh xong thi ngiing, long chudng dua ra trude. i) Nap khi xong hai chuéng hgp nhau lai 6 trén dinh dau, cing Nic thé khi (ra). k) Nap khi xong hop chudng lai dua trd xuéng dén nguc, cling lic thé khi (ra). }) Nap khi xong hep chuéng lai dita lén ngang mat, dau ngén tay quay tréd vao trong ma xoay chuyén, khi dén ngang véi miéng thi ngiing, cing hic thé khi (ra). m) Nap khi xong, mii ngén tay chi vao trong 6 cing mét diém, hai ban tay rdi nhau, huéng ra trudc day tré ra, miti ng6én tay hudng lén, long chudng huéng ra ngoai, cing lic thé khi (ra). n) Nap khi.xong, mii ban tay chia ra ngoai réi chia yao trong ma chuyén déng, khi lung ban tay déi nhau thi thé khi (xa), déng thai hai tay trai, phai tach rdi nhau thanh dua ngang sang hai bén, ling chudng tip xuéng. 0) Nap khi (vao) xong hai tay dua xuéng hai bén minh, 160sau d6 hai cénh tay lai cat lén, long chudng ngita lén thanh kiéu dua ngang hai bén, cing hic thé khi (ra). p) Nap khi (vao) xong hai canh tay gap khuyu, lat cé tay, dua vao dén truéc nguc, thé khi (ra), déng thdi dé an hai chudng dén hang thi ding. q) Nap khf xong hai ban tay day ngang ra phia truéc, hai canh tay duéi thang thé khf (ra), sau d6 hai ban tay nam lai thanh quyén (nhung ngén cai dudi thang) kéo tré vé trude nguc, lang quyén ngiia lén. r) Nap khi xong, hai m&t quyén ap dinh vao nhau huéng tré vio, xoay cé tay, thé khi (ra), khi hai m&t quyén huéng vio ving va (nguc gitta) thi ding (ling quyén up xuéng, hai dau ngén cai dinh cham nhau). s) Nap khi (vio) xoay cé tay ra ngoai, long chudng xoay ngtta lén, hai quyén tach nhau thanh kiéu gic ngang hai bén (ng6n cai chia ra truéc), thé khi (ra). t) Nap khi (vao) xong kiéng hai gét chan lén, ngdi x6m ba lan rdi thé khi (ra), cing hic gap khuyu tay, thu hai quyén vé trude bung (ling quyén ngita lén). u) Nap khi (vAo) xong hai quyén day bing ra phia truéc, hai cdnh tay dudi thang, xoay cé tay vAo trong, khi long quyén tp xuéng thi thé kh (ra), tiép dé lai xoay ed tay ra ngoai, thu tré vé trudc bung. v) Nap khi xong mé quyén, xoay cé tay vao trong déng, thit déy ra phia truéc thanh kiéu gic ngang 161chudng phia truéc, long chudng dita ra truée va thé khi (xa). 5. Higu qua luyén céng. Tu luyén chan khi, than ddy khi dd, gitip cho viée diéu chinh céng nang “khi hoa” cua co thé, ddy manh day nhanh su tudn hoan cia huyét dich, thie ddy viée trao adi chat dé khoé ngudi trix bénh, kéo dai tudi tho. li BAO DAN AN KIEU 1. Yéu linh co ban: V6 dap xoay dé hit thd nguge, phat luc hoan chinh, Kinh luc xuyén thdu, truéc nhe sau nang, tit cham sang nhanh, tudn hoan theo quy t4c, dao dan kh4p co thé. Tam huyét trude vé dap than thé theo trinh tu: a) Vé dap Vi hai (tac huyét Trung quan, thugng vj dau trén da day): Mé&t nhin ngang, miéng hoi mim, di dua jen ham éch, hai chan dng thanh tan chit dinh bén trai, hai tay ndm thanh quyén, canh tay trai ép sat sudn trai, cling tay trai dudi thang, quyén trai van trd vao, long quyén ngua lén, ding ¥ dan khf vao Vi hai. Sau d6 ding quyén phai vd dap vao Vj hai 7 ldn ddng théi thé khi (ra), tiép dé lai dap 7 lin nita. Vi dap nang nhe tiy stic, mién chiu dung dude 14 duge. Sau dé lai dé bop 4 1an, dong thoi hoi hoi hit thd. (Sd lan v6 dap cac ché déu nhu nhavu). Tde dung: Trung quan JA huyét Md cha da day (vi). Huyét nay git chtte nang hoa Vi khf, hoa gidi cic & dong, 162diéu hoa trung tiéu, digu hoa dwong khi lén xudng cia co thé. Thuong xuyén va dap huyét nay giup cho sy van hanh, tiéu hoa eta da day. 2. V6 dap Dan dién Khi hai. Tu thé nguide lai véi vd dap Vi hai nhung sé luong nhu nhau. Tée dung. Dan dién 1a géc cha su khi hoa cac tang, phu. Ngudi xua néi: “Hé hap vao ra 6 chén nay, 4m dugng md d6ng cing tir day, lam lanh Thién hoa co thé am, khéng nude ma tuéi tang phu tuoi, quan hé dén toan than s6ng chét, con duéng 6 day dai khéng hét, nhung dudng cude sdng dit ti day”. Thwéng xuyén vd dap Dan dién Khi hai (bién Khi) giip cho ndi tang khi hoa tét, co thé cang manh mé, 3. Vé dap huyét Trung phu. Cach thtic vi dap huyét Trung phd trai giéng nhu kiéu v3 dap Vi hai, vd dap huyét Trung phi phai lai giéng kiéu vi dap Dan dién Khi hai. Tde dung. Trung phi 1a huyét M6 cia phdi, 6 tac dung lam trong sach thudng tiéu, luu thing phé Khi, .Thuéng xuyén v6 dap Trung phi cé tac dung bdo vé va lam khoé phé tang (phéi). 4, V6 dap huyét Dai bao. Vé dap huyét Dai bao thi dung thanh dinh tén phai, tay phai nfm thanh quyén, gap canh tay dua lén ngang tran (léng quyén quay ra ngoai) céch tran ching mot ta&e ta (dé 38cm). Liic nay ding y din khi chay dén huyét Dai bao phai, réi ding 163