ISUBÜ.

TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ “MAKİNE ELEMANLARI” VE “MAKİNE ELEMANLARI I” DERSİ FİNAL SINAVI

23 Haziran 2023 Öğrencinin İmza Öğretim Türü

Numarası N.Ö. II.Ö.
Adı, Soyadı Aldığı Not:
SINAV YÖNERGESİ:
1) 1. 2. ve 3. sorular 30 puan 4. soru 10 puan değerindedir. Sınav süresi 70 dakikadır.
2) Birimi ve ara işlemleri verilmeyen, okunaklı olmayan cevaplar doğru olsa bile tam puan alamaz.
3) Sorularda sizce eksik bir değer varsa, kendiniz karar alıp tamamlayın ve mutlaka belirtin.
4) Bu ölçme aracının amacı, sınava giren her bir öğrencinin kendi bilgisini ölçmektir. Bu nedenle soruları her bir öğrencinin kendi bilgileriyle cevaplandırması gerekir. Soruların 3. şahıslara
gönderilmesi suçtur. Dışarıdan herhangi bir şekilde alınan bilgi kopya anlamına gelmektedir ve tespit edildiğinde cezayı gerektirir.
5) Ayrıca sınav kâğıtlarında, özellikle hatalarda yüksek benzerlik halinde, benzerliği tespit edilen tüm cevap kağıtları kopya olarak değerlendirilecek ve disiplin soruşturması başlatılacaktır.
6) Sorular EL YAZISI ile cevaplandırıldıktan sonra, her sayfada Ad-Soyad ve Öğrenci No yazılarak, mutlaka tek bir PDF dosya olarak OBS sistemine yüklenecektir.

SORULAR
SORU 1) (30P) Şekildeki kol, çapı d=30 mm olan çubuk ile birleştirilmiş ve çubuk duvara, kalınlığı a=X mm olan boğaz (köşe) kaynağı
ile kaynak edilmiştir. Kola etkiyen kuvvet F=2 kN’dur. Uzunluklar L 1=L2=100 mm’dir. Birleştirilen parçalar St37-2 (ak=235 N/mm2)
malzemeden imal edilmiştir. Kaynak I. Kalite olup darbe etkisi yoktur. A bölgesindeki kaynağın emniyetli olup olmadığını kontrol
ediniz. (S=1,5 V1=0,8)

Not: Soruda verilen kaynak kalınlığı a=X değeri, öğrenci numarasının son rakamı tek olanlar için a=3mm, öğrenci numarasının son
rakamı çift olanlar için a=5mm olarak alınacaktır.
SORU 2) (30P) Malzeme kalitesi 8.8 olan M16 (h=2mm, d1=13,54mm, d2=14,7mm) bir cıvata-somun bağlantısı Fön= 2500 daN öngerilme
ile sıkılmaktadır. Emniyet katsayısı S=2,5, anahtar uzunluğu L=10.d, sürtünme katsayısı µo=’=0.17; somun ile temas yüzeyin ortalama
çapı d0=1,4.d olarak verilmektedir. Verilenlere göre;
a) sıkma sırasında mukavemet kontrol hesabı;
b) sıkma anahtarına uygulanması gereken el kuvvetini hesaplayıp, sonucu yorumlayın
c) otoblokaj kontrolünü yapınız

SORU 3) (30P) Yanda şematik resmi verilen mekanizmada güç, kasnak üzerinden mile girmekte ve düz dişli üzerinden
çıkmaktadır. Dişli çarktan gelen kuvvet Ft=1000 daN, Fr=350 daN, kayış kollarından gelen toplam kuvvet Fk=800daN,
kasnağın ağırlığı FG=150 daN olarak verilmektedir. Mil malzemesi St50 (ak=29 daN/mm2, Ky=0,84 Kb=0,72 Kç=1,6 S=2,
dişli çarkın bölüm dairesi çapı d0=240 mm kasnak çapı D=600 mm olduğuna göre;
a) Mukavemet koşulundan milin en çok zorlanan yerdeki çapı
b)kasnak ile dişli arasindaki milin burulma açısı em=0.250 geçmeyecek şekilde mil çapını hesaplayınız (serbest cisim ve
eğilme moment diyagramlarını çiziniz). Mil çapı olarak hangisi alınır, açıklayınız.
SORU 4) (10P)
A) Silindirik dış veya iç yüzeylere açılan helisel oluklara …………………….. denir.
B) ……………….., ……..……….., ……………….. ve ……………….… vidalar standart, …………… vidalar ise standart değildir.
C) 10.9 malzeme kalitesine sahip bir cıvatanın ………….... mukavemeti ……….…N,..……….. mukavemeti ………………N’dur.
D) Vidalı bağlantılarda otoblokaj şartı …………………………....……. ile kontrol edilir.
E) Akslar sadece yük taşıdıkları için yalnızca …………………gerilmesine zorlanırlar,
miller ise hem yük taşıyıp, hem de güç/moment ilettikleri için hem………………………gerilmesine, hem de …………………………gerilmesine zorlanırlar.