«Ἐγενόμην ἐν Πνεύματι ἐν τῇ Κυριακῇ ἡμέρᾳ καὶ ἤκουσα φωνὴν ὀπίσω μου μεγάλην ὡς σάλπιγγος» (Ἀπ.
1,10)
Ἐκδίδεται ἀπὸ τὴν Κοινοβιακὴ Γυναικεία Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίου Αὐγουστίνου Φλωρίνης – 531 00 ΦΛΩΡΙΝΑ – τηλ. 23850-28610 –imaaflo@yahoo.gr
Περίοδος Δ΄ - Ἔτος Μ΄ Κοίμησις Θεοτόκου (Λκ 10,38-42· 11,27-28)
Φλώρινα - ἀριθμ. φύλλου 2576 Τρίτη 15 Αὐγούστου 2023
Ἡ ὑψοποιὸς ταπείνωσις
«…ὅτι ἐπέβλεψεν ἐπὶ τὴν ταπείνωσιν τῆς δούλης αὐτοῦ» (Λουκ. 1,48)
Σ ήμερα, ἀγαπητοί μου, ἁγία μας Ἐκκλησία πα-
νηγυρίζει τὴν ἔνδοξο Κοίμησι τῆς Μητρὸς τοῦ
Κυρίου. Ἡ ἑορτὴ αὐτὴ ἀνήκει στὴ σειρὰ τῶν θεο-
μητορικῶν ἑορτῶν, ὅπως εἶνε τὸ Γενέσιον (8 Σε-
πτεμβρίου), τὰ Εἰσόδια (21 Νοεμβρίου), ὁ Εὐαγ-
γελισμός (25 Μαρτίου), ἡ Σύναξις (26 Δεκεμβρί-
ου), καὶ σήμερα (15 Αὐγούστου) ἡ Κοίμησις τῆς
Θεοτόκου, τὸ ἐπιστέγασμα τῶν θεομητορικῶν ἑ-
ορτῶν τοῦ ἔτους.
***
Ἡ Παναγία γιὰ τὴν παρθενική της ἁγνότητα καὶ
πρὸ παντὸς γιὰ τὴν ταπείνωσί της ἀξιώθηκε νὰ γίνῃ
τοῦ «Βασιλέως καθέδρα» (Ἀκάθ. ὕμν. Α4α΄) καὶ τὸ «δοχεῖ-
ον» ὅπου ἐτέθη «μύρον τὸ ἀκένωτον» ποὺ εὐωδι-
άζει πιστούς (ἔ.ἀ. Καν.), ὁ Κύριος μας Ἰησοῦς Χριστός.
Ἀλλ᾽ ὅσο μεγάλη ἦταν ἡ τιμὴ ποὺ ἀξιώθηκε, ἀνά-
λογη ἦταν καὶ ἡ συναίσθησι τῆς εὐθύνης ποὺ εἶχε.
Ἀπὸ τὴν ὥρα ποὺ γεννήθηκε τὸ Θεῖο Βρέφος δὲν
γνώρισε ἀνάπαυσι, ὅπως ἄλλωστε κάθε ἀληθινὴ μά-
να, ποὺ μέχρι νὰ ἀνεξαρτητοποιηθῇ τὸ παιδί της λη-
σμονεῖ ἀνάπαυσι καὶ διασκεδάσεις· γι᾽ αὐτὸ εἶνε ἁ-
μάρτημα ἡ ἀχαριστία καὶ κατηραμένο τὸ χέρι παι-
διοῦ ποὺ θὰ χτυπήσῃ τὴ μάνα ποὺ τό ᾽φερε στὴ ζωή.
Ἡ Παναγία Θεοτόκος ὑπέφερε γιὰ τὸ παιδί της
περισσότερο ἀπὸ κάθε μητέρα. Δὲν τὸ γέννησε
σὲ παλάτι ἢ σπίτι ἀλλὰ σὲ ἀχυρῶνα καὶ σπήλαιο.
Οὔτε πέρασαν πολλὲς μέρες κι ὁ Ἡρῴδης ἀκόνι-
σε τὸ μαχαίρι του νὰ σφάξῃ τὸν Υἱὸν τῆς Παρθέ-
νου· κ᾽ ἐκείνη ἀναγκάστηκε ἐν καιρῷ νυκτὸς νὰ
τὸν πάρῃ στὴν ἀγκάλη καὶ μαζὶ μὲ τὸν δίκαιο Ἰω-
σὴφ νὰ καταφύγουν στὴν Αἴγυπτο (οἱ πρόσφυγες
μποροῦν νὰ καταλάβουν). Ἀργότερα γύρισαν στὴ
Ναζαρέτ κ᾽ ἔζησαν ἐκεῖ φτωχικά. Ὁ μικρὸς Ἰησοῦς
δὲν πῆγε σὲ σχολεῖα. Σκεπάρνια καὶ πριόνια κρα-
τοῦσε, γιὰ νὰ συντηρηθοῦν αὐτὸς καὶ ἡ οἰκογένειά
του. Μεγαλώνοντας, ἡ Παναγία σὰν μάνα τὸν καμά-
ρωνε. Ὅταν ὁ Ἰησοῦς βγῆκε στὸν δημόσιο βίο καὶ
ἄρχισε νὰ κηρύττῃ καὶ νὰ θαυματουργῇ, οἱ ταπει-
νοὶ ἔτρεξαν κοντά του, οἱ μεγάλοι ὅμως καὶ διαβα-
σμένοι τάχθησαν ἐναντίον του. Τὸ τέλος εἶνε γνω-
στό· ὁ Υἱὸς τῆς Παρθένου συνελήφθη σὰν κακοῦρ-
γος, ὡδηγήθηκε στὰ συνέδρια τῶν Ἰουδαίων καὶ τὰ
πραιτώρια τῶν ῾Ρωμαίων καὶ καταδικάστηκε εἰς θά-
νατον. Τί θὰ ἔνιωσε ἡ Παρθένος ὅταν ἄκουσε τὴν
καταδίκη του καὶ τὸν ἀχάριστο λαὸ νὰ φωνάζῃ γιὰ τὸ
Συντάκτης (†) ἐπίσκοπος
Αὐγουστῖνος Ν. Καντιώτης
παιδί της «Σταύρωσον αὐτόν» (Λουκ. 23,21. Ἰω. 19,6)! Τότε ἐκ-
πληρώθηκε ἡ προφητεία, ὅτι «σπαθὶ θὰ περάσῃ
τὴν ψυχή» της (Λουκ. 2, 35). Πονάει τὸ παιδὶ μία φορὰ
ὅταν τὸ βασανίζουν, διπλᾶ ὅμως καὶ τριπλᾶ πονά-
ει ἡ μάνα βλέποντάς το νὰ ὑποφέρῃ. Ὅπως ἡ ἀγε-
λάδα σκούζει ὅταν τῆς παίρνουν τὸ μοσχάρι νὰ τὸ
σφάξουν, ἔτσι θὰ θρηνοῦσε ἡ Παναγία. Μόνο μα-
νάδες σὰν τὴν ἁγία Σολομονὴ μποροῦν κάπως νὰ
καταλάβουν τί αἰσθάνθηκε τότε.
Τὸν ἐγκατέλειψαν ὅλοι, μὰ ἡ Μάνα καὶ ὁ Ἰωάν-
νης ἔμειναν μαζί του κάτω ἀπ᾽ τὸ σταυρὸ κ᾽ ἔβλε-
παν τὸ αἷμα του νὰ στάζῃ στὸ χῶμα. Γι᾽ αὐτὸ ὁ
Υἱὸς τῆς Παρθένου, τότε ποὺ ἡ ζωή του ἔσβηνε,
δὲν λησμόνησε τὸ γάλα ποὺ ἐκείνη τὸν θήλασε
γιὰ ν᾽ ἀντλήσῃ ζωὴ –ποιός– αὐτός, ὁ ἀρχηγὸς τῆς
ζωῆς, καὶ μέσα στοὺς πόνους τοῦ σταυροῦ μερί-
μνησε γιὰ τὴ γλυκειὰ Μάνα του. Χέρια νὰ κινήσῃ
δὲν μποροῦσε· μὲ τὸ βλέμμα ἔδειξε στὴ Μητέρα
του τὸν Ἰωάννη λέγοντας «Ἰδοὺ ὁ υἱός σου»· καὶ δεί-
χνοντας σ᾽ αὐτὸν Ἐκείνην εἶπε «Ἰδοὺ ἡ μήτηρ σου»
(Ἰω. 19,26-27). Κι ἀπὸ τὴν ὥρα ἐκείνη ὁ εὐαγγελιστὴς πῆ-
ρε τὴν Παναγία στὸ ψαράδικο σπιτάκι του, τὴν εἶ-
χε μάνα καὶ τὴν περιποιόταν σὰν μάνα του.
Ἐδῶ σταματοῦν οἱ πληροφορίες τῆς Γραφῆς.
Οἱ ὀρθόδοξοι ὅμως, κατὰ τὸ θεόπνευστο ῥῆμα
«Κρατεῖτε τὰς παραδόσεις» (Β΄ Θεσ. 2,15), δεχόμαστε
καὶ μετὰ τὴν Βίβλο ἠλεγμένες πληροφορίες, ποὺ
περιελήφθησαν στὸ συναξάριο τοῦ Μηναίου (15
Αὐγούστου). Ἀπὸ ἀρχαία λοιπὸν παράδοσι σῴζον-
ται οἱ ἑξῆς πληροφορίες γιὰ τὶς τελευταῖες ἡμέ-
ρες τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου.
Ἐκείνη ζοῦσε πλέον μὲ τὸν πόθο νὰ φύγῃ σύν-
τομα ἀπὸ τὸν κόσμο αὐτὸν καὶ εὐχόταν ὁ Υἱός
της νὰ τὴν καλέσῃ κοντά του. Καὶ ἔφτασε ἡ ὥρα.
Ὅπως ἄλλοτε «ἄγγελος πρωτοστάτης οὐρανό-
θεν ἐπέμφθη εἰπεῖν τῇ Θεοτόκῳ τὸ χαῖρε» (Ἀκάθ. ὕμν.
Α), ἔτσι καὶ τώρα ὁ ἴδιος ἄγγελος κατέβηκε νὰ τὴν εἰ-
δοποιήσῃ, ὅτι σὲ τρεῖς ἡμέρες ἀναχωρεῖ· ἄνθρω-
ποι τοῦ Θεοῦ συχνὰ εἰδοποιοῦνται γιὰ τὴν ἐπικει-
μένη τελευτή τους. Ἡ Παναγία δὲν λυπήθηκε· ἀν-
τιθέτως χάρηκε, ὅπως μιὰ μάνα ὅταν λάβῃ τηλε-
γράφημα ἀπὸ Αὐστραλία ἢ Καναδᾶ καὶ τὴν καλῇ
τὸ παιδί της νὰ πάῃ νὰ ζήσῃ πλέον κοντά του.
Ἔκανε ἕνα τελευταῖο περίπατο στὸ Ὄρος τῶν
Ἐλαιῶν, ὅπου συνήθιζε νὰ πηγαίνῃ γιὰ προσευχή.
 2
Ἐκεῖ, ὅπως οἱ στρατιῶτες παρατάσσονται τιμητικὰ
ἐνώπιον τοῦ βασιλέως, ἔτσι μπροστὰ στὴ Βασί-
λισσα τῶν οὐρανῶν –ἂς μὴν πιστεύουν οἱ ἄπιστοι,
ἐμεῖς πιστεύουμε–, καθὼς ἐκείνη διάβαινε, τὰ δέν-
τρα χαμήλωναν τὶς κορυφές τους καὶ ἔκλιναν
πρὸς τὰ κάτω προσκυνώντας την.
Κατόπιν ἐπέστρεψε ἥσυχη καὶ γαλήνια εὐχαρί-
στησε τὸ Θεό. Ἄναψε φῶτα, σκούπισε ὅλο τὸ σπί-
τι, κάλεσε συγγενεῖς καὶ γείτονες καὶ τοὺς ἀνακοί-
νωσε τὴν πρόσκλησι ποὺ ἔλαβε. Οἱ γυναῖκες ἄρχι-
σαν νὰ κλαῖνε, ἀλλὰ ἐκείνη τὶς παρηγόρησε. Ἑτοί-
μασε τὴν κλίνη της καὶ τὰ ἀπαραίτητα τῆς κηδείας.
Ἄνοιξε τὰ πράγματά της καὶ μοίρασε σὲ φτωχὲς
γυναῖκες τὰ λιγοστὰ ῥοῦχα της, ποὺ ἡ ἴδια εἶχε ὑ-
φάνει στὸν ἀργαλειό – εὐλογημένα τὰ χέρια κά-
θε νοικοκυρᾶς ποὺ καταπιάνονται μὲ δουλειὲς
κουραστικές!
Συνέβησαν τότε θαυμαστὰ πράγματα. Εἰδοποι-
ήθηκαν οἱ ἀπόστολοι, ποὺ ἦταν σκορπισμένοι στὰ
πέρατα τοῦ κόσμου, καὶ μία δύναμις ὑπερφυσική,
ἐπὶ νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ, τοὺς μετέφερε ἕναν -
ἕνα κοντά της. Μὲ πόνο καὶ δάκρυα τὴν ἀποχαι-
ρετοῦν. Ἐκείνη, μὲ τὸν τρόπο της τοὺς παρηγό-
ρησε.
Τέλος πῆρε τὴ θέσι ποὺ ἤθελε ἐπάνω στὴ νε-
κρικὴ κλίνη, σφάλισε τὰ μάτια καὶ μὲ τὰ χέρια της
σταυρωμένα παρέδωσε τὸ πνεῦμα στὸν Υἱὸ καὶ
Θεό της.
Ψάλλοντας ἐξοδίους ὕμνους οἱ ἀπόστολοι, μαζὶ
μὲ ἀγγέλους τοῦ Θεοῦ ποὺ ἀκούγονταν ἀπὸ ψη-
λά, κηδεύουν τὸ ἄχραντο σῶμα της γιὰ νὰ ταφῇ
στὴ Γεθσημανῆ.
Τὴν ὥρα ὅμως ἐκείνη συνέβη κάτι ἀπροσδόκη-
το. Οἱ Ἰουδαῖοι, ἀπὸ μῖσος καὶ φθόνο, θέλησαν νὰ
προσβάλουν τὸ σκήνωμα τῆς Παναγίας. Κάποιος
ἀπὸ αὐτοὺς μάλιστα τόλμησε καὶ πλησίασε ἁπλώ-
νοντας τὰ βέβηλα χέρια του στὸ φέρετρο μὲ σκο-
πὸ νὰ τὸ ἀνατρέψῃ. Ἀλλ᾽ ἀμέσως ἔπεσε θεία τιμω-
ρία· καὶ ἄλλοι μὲν τυφλώθηκαν, ἐνῷ τοῦ τολμητία
τὰ χέρια κόπηκαν κ᾽ ἔμειναν κρεμασμένα στὸ κρε-
βάτι. Μετανοημένοι πίστεψαν, ζήτησαν συγχώρη-
σι καὶ τότε θεραπεύθηκαν. Ἡ Παναγία δὲν ἐκδι-
κεῖται· σπλαχνίζεται καὶ παρηγορεῖ τὸν ἁμαρτωλὸ
καὶ ἀσεβῆ ποὺ μετανοεῖ. Ἀρκετοὶ τότε Ἰουδαῖοι
ποὺ εἶδαν τὸ θαῦμα πίστεψαν.
Μετὰ τὴν κηδεία τοῦ ζῳαρχικοῦ σώματος οἱ ἅ-
γιοι ἀπόστολοι ἔμειναν ἐπὶ τρεῖς ἡμέρες στὴ Γεθ-
σημανῆ ἀκούγοντας καὶ ἀγγελικὲς φωνὲς νὰ ὑ-
μνοῦν ἀπαύστως τὴ Μητέρα τοῦ Θεοῦ. Ἀπὸ θεία
πρόνοια κάποιος ἀπὸ τοὺς ἀποστόλους ἀπουσία-
ζε. Ἔφθασε ἐκεῖ μετὰ ἀπὸ τρεῖς ἡμέρες καὶ ἦταν
λυπημένος ποὺ δὲν ἀξιώθηκε νὰ δῇ ἐκεῖνα ποὺ ἔ-
ζησαν οἱ ἄλλοι. Πῶς τώρα, συλλογιζόταν, τὸ παρ-
θενικὸ σκήνωμα θ᾽ ἀρχίσῃ νὰ φθείρεται κατὰ τὸ
νόμο τῆς ὕλης;… Οἱ ἀδελφοί του τὸν ἔφεραν στὸν
τάφο. Πρὸς χάριν του ἄνοιξαν τὸ μνῆμα καὶ τότε
εἶδαν –τί;– τὸ θαῦμα ποὺ ἑορτάζουμε σήμερα· ὁ
τάφος ἦταν κενός· ἡ Παναγία ἀνέστη καὶ μετέστη.
Ἄγγελοι καὶ ἀρχάγγελοι τὴν πῆραν στὰ ἄυλα χέ-
ρια τους καὶ τὴ μετέφεραν στοὺς οὐρανούς, γιὰ
νὰ εἶνε κοντὰ στὸν Υἱό της. Ὄχι μόνο ἡ ψυχή, ἀλ-
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. μονὴ Κοιμήσεως Θεοτόκου Κλαδοράχης - Φλωρίνης τὴν Παρασκευὴ 15-8-1969 πρωί. Καταγραφὴ καὶ σύντμησις 10-7-2023.
λὰ καὶ αὐτὸ τὸ σῶμα, ἀφθαρτοποιημένο, ἀνέβηκε
στοὺς οὐρανούς, γιὰ νά ᾽νε πλέον ἐκεῖ ἡ βασίλισ-
σα καὶ μητέρα ὅλου τοῦ κόσμου καὶ νὰ πρεσβεύῃ
ὑπὲρ ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν.
***
Αὐτό, ἀδελφοί μου, εἶνε τὸ ἱστορικὸ τῆς σημερι-
νῆς ἑορτῆς. Μᾶς ὑπενθυμίζει τὸ λόγο τοῦ Χρι-
στοῦ «Ὁ ταπεινῶν ἑαυτὸν ὑψωθήσεται» (Λουκ. 18,14)
καὶ τὸ λόγο τῆς ἴδιας τῆς Παναγίας γιὰ τὸν ἑαυ-
τό της «ὅτι ἐπέβλεψεν ἐπὶ τὴν ταπείνωσιν τῆς
δούλης αὐτοῦ» (ἔ.ἀ. 1,48). Μεγάλη ὄντας ἡ ταπείνωσι
τῆς Παναγίας. Αὐτή κυρίως, ἡ ὑψοποιὸς ταπείνω-
σις, ποὺ λένε οἱ ἅγιοι, τὴν ὕψωσε τόσο πολύ.
Ἐπ᾽ αὐτοῦ λοιπὸν ἐπιθυμῶ νὰ τονίσω δύο διδά-
γματα, γιὰ νὰ μείνουν στὶς καρδιές σας.
 Τὸ ἕνα εἶνε· ἀφοῦ ἡ ὑπεραγία Θεοτόκος ὑπέ-
φερε στὴ ζωή της, ἄρα στὸν κόσμο αὐτὸν ὁ κάθε
ἄνθρωπος θὰ ὑποφέρῃ. Ἡ Παναγία μας εἶνε ὑπό-
δειγμα ὑπομονῆς γιὰ ὅλους καὶ ἰδιαιτέρως γιὰ τὶς
μητέρες. Ὑποφέρουν καὶ οἱ ἄντρες, ἀλλ᾽ αὐτοὶ ἔ-
χουν πιὸ σκληρὴ καρδιά· τῆς γυναίκας ἡ καρδιὰ εἶ-
νε σὰν τὸ κερί καὶ ὁ πόνος βυθίζεται βαθύτερα μέ-
σα της. Ποιός μπορεῖ νὰ καταλάβῃ τί γίνεται στὴν
καρδιὰ τῆς μάνας! Μανάδες, ὅσες εἶστε φτωχὲς ἢ
χῆρες ἢ ἔχετε παιδὶ ἄρρωστο, μανάδες ἐγκαταλε-
λειμμένες ἀπὸ συζύγους ἀπίστους, παρηγορηθῆ-
τε! Καθρεπτισθῆτε ἀπέναντι στὴ μορφὴ τῆς Παν-
αγίας. Νὰ ζῆτε ὅπως ἐκείνη, μὲ ἐγκαρτέρησι, πίστι
καὶ ὑπομονή.
 Τὸ δεύτερο εἶνε ἡ μακροθυμία καὶ ἡ συγχω-
ρητικότητα τῆς Θεοτόκου. Εἴδατε τὴν ἀσέβεια
τοῦ Ἑβραίου, τὴν τιμωρία του μὰ καὶ τὴν εὐσπλα-
χνία της. Ἐδῶ, ἀδελφοί, μοῦ ᾽ρχεται νὰ κλάψω, νὰ
φύγω, νὰ πάω στὸ μοναστήρι μου, πού ᾽μουν μι-
κρὸ παιδί, νὰ ἐγκαταλείψω τὴν κοινωνία καὶ νὰ κα-
θήσω ἐκεῖ μ᾽ ἕνα κομποσχοίνι, ὅταν σκέπτωμαι
τὴν πατρίδα μου (διαζύγια, πορνεῖες, μοιχεῖες, ἀ-
δικία, ἀσπλαχνία στοὺς γονεῖς κ.λπ.). Ὅλα τ᾽ ἁ-
μαρτήματα εἶνε φοβερά, ἀλλὰ τὸ μεγαλύτερο εἶνε
ἡ βλασφημία· κ᾽ ἐδῶ οἱ Ἕλληνες ἔχουμε ῥεκόρ.
Πουθενὰ ἀλλοῦ δὲν βλασφημοῦν τόσο τὴν Πανα-
γία. Λένε ὅτι πρὸ ἑνὸς ἔτους, ὅταν ἀρρώστησε ὁ
πρόεδρος τῆς Τουρκίας, ἡ γυναίκα του δὲν πῆγε
στὸ τζαμί, ἀλλὰ μὲ τὰ πόδια ξυπόλητη πῆγε στὸ
Μπαλουκλῆ νὰ παρακαλέσῃ τὴν Παναγία γιὰ τὸν
ἄντρα της. Καὶ οἱ Τοῦρκοι δηλαδὴ σέβονται τὴν
Παναγία· μόνο ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες ἀνοίγουμε τὰ
βρωμερά μας στόματα καὶ βλαστημοῦμε τὴ γλυ-
κειὰ μάνα μας, τὴ βασίλισσα τοῦ κόσμου. Φταῖμε
ὅλοι, κι αὐτοὶ ποὺ βλαστημοῦν καὶ ὅσοι ἀνέχονται
τὴ βλαστήμια. Ἐμεῖς ἀγανακτοῦμε ὅταν μᾶς ὑβρί-
σουν τὴ μάνα μας, ἀλλὰ δὲν ἀγανακτοῦμε ὅταν ἀ-
κούσουμε νὰ βλαστημοῦν τὴ Μάνα τοῦ Θεοῦ μας.
Δέομαι, πέφτω στὰ πόδια σας, παρακαλῶ ἐνεργῆ-
στε νὰ κοπῇ ἡ βλαστήμια. Διαφορετικά, φοβοῦμαι,
ἀδέρφια μου, ὅτι θὰ γίνῃ σεισμὸς μέγας.
Ἂς γίνουμε φρουροὶ τῆς τιμῆς τοῦ ὀνόματός
της. Καμμιά γλῶσσα νὰ μὴ βλαστημᾷ τὴν Παναγία·
ὅλες οἱ γλῶσσες νὰ γίνουν μιὰ κιθάρα ποὺ θὰ τὴν
ὑμνῇ εἰς αἰῶνας αἰώνων.
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος