MAKİNA KİLİTLEME KUVVETİ HESABI

Makina kapama kuvveti enjeksiyon işlemi başlamadan önce kalıbın tamamen

kapatılmasına gerekli olan kuvvettir.
Makina kilitleme kuvveti ise enjeksiyon işlemi esnasında oluşan kuvvetlerin toplamına
eşit kuvvettir.
Plastik hammaddenin kalıba enjeksiyonu esnasında oluşan iç basıncın kalıp gözlerinin
projeksiyon alanı ile çarpımından oluşan kuvvet kalıbın iki yüzeyini açmaya çalışır.
Bu açma kuvvetinin yenilmesi ise makinanın kilitleme kuvvetinin daha büyük olması ile
mümkün olup bu kuvvetin hesaplanması aşağıdaki formül ile yapılır :

Kilitleme kuvveti ( kN ) = Projeksiyon alanı ( cm² ) x Kalıp içi basınç ( bar )

100

Bu formüldeki kalıp içi basınç ise aşağıdaki formülle belirlenir :

Kalıp içi basınç = Düzeltilmemiş kalıp içi basınç x k ( Şekil ) x k ( Hammadde )

Bu formüllerde geçen tanımların açıklamaları ise şöyledir ;

Düzeltilmemiş kalıp içi basınç :

Bu değerin belirlenmesinde malzeme akış yolu ile malzeme kalınlığı arasındaki

orandan faydalanılır.
Malzeme akış yolu kalıba malzemenin girdiği yolluk noktasından malzemenin ulaşması
gereken en uzak noktaya olan uzaklığı ifade eder. Malzeme kalınlığı ise kalıpdan
çıkacak parçanın ortalama kalınlığını belirtir. Bu iki değer arasındaki oran büyüdükçe
akış direnci artar. Direncin artması ise kalıp içi basıncın artmasına neden olur.
Düzeltilmemiş kalıp içi basınç aşağıdaki tablodan belirlenir :

Düzeltilmemiş kalıp içi basınç ( bar ) ____

75 400 320 270 220 180 180 180 180 180

100 480 400 340 280 250 190 180 180 180
Akış yolu
÷ 150 720 570 470 420 370 320 220 180 180
Mal kalınlığı
oranı 200 900 750 700 570 500 410 320 250 220
( mm / mm )
250 1000 900 800 650 550 480 350 300 250
_____
0,4 0,6 0,8 1,0 1,2 1,5 2,0 2,5 3,0

Mal kalınlığı ( mm )

Not : Ara değerler enterpolasyon yardımıyla hesaplanır.

-1-
k ( Şekil ) :

Düzeltilmemiş kalıp içi basınç yalnızca düz akış yolları olan basit şekilli parçalar için
geçerlidir.
Girinti ve çıkıntıları, farklı yönlerde uzantıları, et kalınlığı farklılıkları olan parçalarda
kalıp içi basınç artış gösterir. Bu değişimin hesaba katılması amacıyla

" k ( Şekil ) = Şekil faktörü "

aşağıdaki katsayılardan seçilir :

Basit parçalar : 1,1

Orta zorlukta parçalar : 1,2
Girift parçalar : 1,3

k ( Hammadde ) :

Hammaddenin akış direncine ve dolayısıyla kalıp içi basınca etkisi vardır. Bu etkinin
hesaba katılması amacıyla

" k ( Hammadde ) = Hammadde faktörü "

aşağıdaki katsayılardan seçilir :

PE, PP, PS = 1,0

PA, SB = 1,2
ABS, SAN, CA = 1,3
PMMA, PPO = 1,5
PC, PVC = 1,7

Bu bilgiler ışığında hesaplanan makina kilitleme kuvveti gerçekte gerekli olan değerden
farklılıklar gösterebilir. Kilitleme kuvveti belirlenmesinde mümkünse benzer parçalar
için gerekli olan kuvvet bilgilerinden faydalanmakta yarar vardır.
 TÜRKİYEInjection
MÜMESSİLİĞİ
Moulding Technology

Makina Ltd.
Tel. : ( 0212 ) 652 47 20 - 652 47 31
Fax : ( 0212 ) 552 96 70

-2-