1.

Wskaż 4 główne konsekwencje nierówności edukacyjnych i krótko je scharakteryzuj

2. Wskaż 4 czynniki wpływające na różnice edukacyjne w różnych częściach świata i
krótko je scharakteryzuj
 Nierówność w dostępie do edukacji:
i. Przyczyny: indywidualne (biopsychiczne), ekonomiczne, przestrzenne, oświatowe,
kulturowe, polityczne (konflikt 0 Ukraina, Syria).
 Nierówność szans edukacyjnych
i. Przyczyny: płeć, pochodzenie, niepełnosprawność
 Zróżnicowanie jakości kształcenia
 Zróżnicowanie poziomu rozwoju systemów edukacyjnych
 Rozwijanie nowych form edukacyjnych
 Finansowanie edukacji
 Ekonomia – biedny kraj to bieda edukacyjna
3.
4.

5. Przedstawiciele pedagogiki porównawczej
Michael E. Sadler
 To, co dzieje się poza szkołą potrafi dla zrozumienia systemu wychowania znaczyć
więcej niż to, co dzieje się w samej szkole
 Praktyczna korzyść z badań porównawczych jest taka, że zaczynamy lepiej rozumieć
nasz własny system wychowawczy
 Sadler rozszerzył zakres przedmiotu PP o kontekst społeczno-kulturowy
Friedrich Schneider
 Przedstawiciel nurtu humanistycznego (intuicyjnego)
 Podkreślał jak „siły napędowe” określają sytuację wychowawcza w różnych krajach i
jak kształtują „charakter narodowy”
 Czynniakmi ksztsłtującymi pedagogikę są warunki geograficzne, gospodarka, kultura,
religia, nauka, struktura społeczne
 Stowrzył ideeę wychowania europejskiego

6. Wyjaśnij, czym jest drożność systemu edukacji oraz konsekwencje braku drożności
7. Przedstaw cztery warunki istotne dla doskonalenia systemów edukacyjnych na
świecie i krótko je opisz
 Należy upowszechniać edukację przedszkolną
 Stawiać na rozwój nauczycieli, wykształcenie kadry
 Co sprawia że systemy stają się lepsze:
i. Brak przymusu
ii. Kreatywność
iii. Efektywność
iv. Doskonalenie
v. Dbałość o kwalifikacje
vi. Współpraca
vii. ciągłość
8. Mając na uwadze wnioski z programów badań międzynarodowych w czterech
punktach wskaż czynniki, które wpływają na różnice edukacyjne występujące
pomiędzy krajami
 Brak równego dostępu do edukacji. Często mamy ograniczony dostęp do
dobrej jakości kształcenia, nadal istnieje różnica w dostępie do szkół dzieci
 mieszkających na wsi a tych mieszkających w mieście. Dzieci z rodzin
ubogich mają mniejsze szanse na odniesienie sukcesu edukacyjnego,
chociażby z powodu braku pieniędzy na sprzęt np. komputer czy dostęp do
Internetu. Szkoły nie są często przystosowane dla osób z niepełnosprawnością.
 Ubóstwo i brak infrastruktury, często konflikty zbrojne. W raportach UNESCO
można przeczytać, że ponad połowa wszystkich dzieci nieuczęszczających do
szkoły mieszka na terenach objętych konfliktami zbrojnymi – najgorsza
sytuacja jest w Afryce, nieco mniej gorsza ale nadal poważna sytuacja jest w
Azji i na Bliskim Wschodzie. Jeśli chodzi o ubóstwo to kraje ubogie nie stać
na zapewnienie dzieciom odpowiednich warunków do nauki, infrastruktura
szkolna jest uboga, nie ma wystarczającego wyposażenia klas czy zaplecza
technicznego.
 Analfabetyzm. Jest to nieumiejętność pisania i czytania, poprzez którą osoby
mają ograniczony dostęp do korzystania z prawa nauki. Regionem, w którym
analfabetyzm występuje w największym procencie jest Afryka Subsaharyjska
(40%). Pod koniec 2005r. na świecie było 880 mln analfabetów.
 Słabo rozwinięta i źle zorganizowana oświata w poszczególnych krajach.
Rozwój oświaty w poszczególnych krajach dotyczy najczęściej kontrastów
rozwojowych, które są uwarunkowane historycznie, kulturowo, ekonomicznie
i społecznie. Jest dużo systemów słabo zorganizowanych lub opóźnionych w
rozwoju, co prowadzi np. do emigracji uczniów do innych, lepiej rozwiniętych
krajów pod względem edukacji.
9. Wymień możliwe konteksty badań porównawczych. Scharakteryzuj jeden wybrany.
Wskaż rolę kontekstów w badaniach porównawczych
 Kontekst społeczny, polityczny, kulturowy, ekonomiczny
 W otoczenie systemów edukacji wchodzi polityka, ekonomia, technika, geografia i
demografia, a także kontekst społeczno-kulturowy
 Otoczenie ekonomiczne – decyduje o poziomie nakładów finansowych na edukację,
wydatków na jednego uczniaoraz na wynagrodzenia i kształcenie ustawiczne
nauczycieli, o poziomie nakładów na wyrównywanie szans edukacyjnych, a także
dostępie do edukacji pozaszkolnej
 Otoczenie polityczne wpływa na kierunki reform edukacyjnych, rodzaj treści
edukacyjnych
 Otoczenie społeczno-kulturowe wpływa na organizację pracy w instytujach
edukacyjnych, tworzenie programów kształcenia oraz programów na rzecz równych
szans, zróżnicowanie uczniów i potrzeb edukacyjnych
 Otoczenie demograficzne wpływa na sieć placówek, liczbę uczniów w placówkach i
oddziałach, zapotrzebowanie na edukację określonego rodzaju
 Otoczenie geograficzne wpływa na edukację poprzez sieć placówek i poziom dostępu,
organizację pracy instytucjim kierunki kształcenia, programy i treści edukacyjne
 Otoczenie techniczne wpływa na technologizację procesu nauczania, kierunki
kształcenia, priorytety edukaycjne, nowoczesność kształcenia

10. Scharakteryzuj wkład dwóch instytucji w rozwój pedagogiki porównawczej
 Instytucje światowe:
i. IBE zajmuje się gromadzeniem i zbieraniem informacji o oświacie
państw członkowskich, które następnie publikuje w różnych
dokumentach. Bazy danych IBE są cały czas aktualizowane i można je
 zobaczyć na stronie internetowej. Organizacja ta przeprowadza także
konferencje poświęcone międzynarodowym tendencjom oświatowym
ii. OECD - powstała w 1961r. To Organizacja Współpracy Gospodarczej i
Rozwoju. Ma zasięg międzynarodowy i profil ekonomiczny. Prowadzi
ona badania PISA i PIACC. Należy do niej 37 wysoko rozwiniętych
państw. Celem tej organizacji jest to, aby państwa osiągnęły wysoki
poziom wzrostu gospodarczego i aby poziom życia obywateli ciągle się
poprawiał. Zajmuje się też ubóstwem oraz wspiera badania, które
rozpoznają przeszkody w tworzeniu coraz lepszych systemów
oświatowych. W ramach OECD utworzony został Ośrodek Badań
Oświatowych i Innowacji.
 Instytucje europejskie:
i. Komisja europejska
ii. Eurydice Network
 Organizacje naukowe:
i. Światowa Rada Towarzystw Pedagogiki Porównawczej
ii. Towarzystwa Pedagogiki Porównawczej w Europie

Za 5 pkt:
1. Mając na uwadze wyniki badań międzynarodowych realizowanych w ramach różnych
programów badawczych scharakteryzuj sytuację edukacyjną w różnych częściach
świata, wskaż pakiety interwencyjne i programy edukacyjne, które mogłbyy
przyczynić się do poprawy sytuacji w krajach o niskim poziomie rozwoju systemu
edukacji, przedstaw warunki odniesienia sukcesu edukacyjnego w różnych krajach.
Sformułuj rekomendacje do polityki edukacyjnej
2. Dokonad analiz
3. Korzystając z OTS wskaż na wybranych przykładach zależności między rozwojem
poszczególnych państw a ich sytuacją edukacyjną, przedstaw możliwości poprawy
osiągnięć uczniów w krajach ocenianych jako kraje o słabym i przeciętnym poziomie
edukacji, przedstaw możliwości wykorzystania programów międzynarodowych i
regionalnych
4.