Dokumenty Prawno-Liturgiczne 1940-1968

Roman Michałek
Wykaz dokumentów
prawno-liturgicznych z lat 1940-1968
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 13/3-4, 291-364
1970
P ra w o kanoniczne
13 (1970) N r 3^—4
KS. ROMAN M ICHAŁEK
W YKAZ DOKUMENTÓW PRA W N O -LITU R G IC ZN Y CH

l Z LAT 1940—1968
T reść: W stęp. — W ażniejsze skróty. — I. D okum enty dotyczące

całego K ościoła Rz. — K at. — II. D okum enty dotyczące Kościoła
w Polsce. — Skorow idz rzeczowy.
W stęp
N iniejszy w y k a z 1 z ostatn ich 30 la t opracow ano w ty m celu, by

u łatw ić zorientow anie się w now szym praw o d aw stw ie litu rg icz
nym i w jego rozw oju oraz znalezienie odnośnych dokum entów . Jak o
podstaw ow e ich źródło przyjęto A cta A postolicae Sedis. P onadto
uw zględniono: a) z period yk ów ogólno-kościelnych: L ’O sserv ato re R o
m ano (jeśli ja k iś te k st p odano w tym dzienniku, a n ie w u rzęd o
w ym organie papieskim ), N otitiae (w ydaw ane od r. 1965 przez poso
borow ą R adę dla należytej rea lizacji K o n sty tu cji o Sw. L iturgii)
i E phem erides L itu rg icae; b) z polskich czasopism teologicznych: A te
neum K apłańskie, C ollectanea Theologica, Homo Dei, P olonia S acra,
P ra w o K anoniczne oraz R uch B ib lijny i L iturgiczny; c) z periodyków
zaś diecezjalnych w zasadzie M iesięcznik K ościelny A rchidiecezji P o
znańskiej (ze w zględu n ä przynależność a u to ra niniejszego w ykazu do
te j diecezji oraz n a bardzo dużą tru d n o ść w cytow aniu urzędow ych
organów w szystkich kościelnych jed no stek adm in istracy jn y ch w P o l
sce); jedynie w tedy pow ołano się n a in n y p eriod y k diecezjalny, jeśli
w dopiero co w ym ienionym M iesięczniku nie znaleziono dokum entu,
którego znaczenie w y k ra cz a poza ra m y ilokałne.
W części pierw szej podano do kum enty dotyczące całego K ościoła
R zym .-K at., a w d ru g iej — do kum enty dotyczące tegoż K ościoła
w Polsce (w obu w y p ad k ach — choćby m iały zakres p arty k u larn y ). Ze
292 D okum enty, recenzje, sp raw ozdan ia [2]
w zględów p raktyczny ch w obu częściach zastosow ano u k ła d chrono

logiczny. Część d ru ga może m ieć pew ne b rak i, bo n iek tó re pow ojenne
n u m e ry polskich organów diecezjalnych są nieosiągalne, a p o nadto nie
m a w nich całości odnośnych dokum entów .
f . V
N iektóre um ieszczone w ty m w ykazie postanow ienia nie odnoszą się
w p ro st do p ra w a liturgicznego, lecz kanonicznego oraz teologii dogm a
tycznej i m o raln ej. M usiały one je d n ak być uw zględnione, poniew aż
z p raw o daw stw em liturg iczny m się w iążą.
Jed n e postanow ienia refo rm u jące litu rg ię (nie tylko posoborowe, lecz
tak że przedsoborow e) są jeszcze a k tu aln e (w całości, lub p rzy n ajm n iej
w części), 2 — inne nie. Dołączony do niektórych z nich k ró tk i k om en-
ta pom aga choćby w ogólnym u stalen iu , co do r. 1968 obow iązyw ało,
a co przestało obow iązyw ać. S korow idz zaś rzeczow y (a w Ipewnej m ie
rze także odsyłacze) u ła tw ia ją znalezienie i p o ró w n an ie dokum entów
o zbliżonej treści.
Z opracow anego w ykazu może skorzystać nie ty lk o w ąskie grono
specjalistów , lecz tak że szerokie w arstw y katolickiego duchow ieństw a,
a n aw et przedstaw iciele laik atu , którzy, zw łaszcza w obecnej dobie
posoborow ej, coraz w ięcej in te re su ją się i żyją litu rg ią.
W ażniejsze sk ró ty
AAS A cta A postolicae Sedis

A t. K apł. A teneum K apłańskie
Coli. Th. C ollectanea Theologica
Coll. R it. Collectio R ituu m continens ex c erp ta e R itu ali R o
m ano Ecclesiis P oloniae adaptato , K atow ice 1963.
E ph. L it. E phem erides L itu rgicae
E ph. Lit. (I. P.) E phem erides L iturgicae, Ius et P ra x is L itu rg ic a (część
d ru g a każdego rocznika, w y daw an a oddzielnie do
r. 1947 włącznie)
HD 1 Homo Dei
I In str. K L In stru k c ja KO „In te r O ecum enici” (z 26 IX 1964)
o należytej realizacji K L
* Aż do zupełnego bow iem ukończenia całkow itej refo rm y litu rg ii

dotychczasow e ustaw odaw stw o pozostaje n ad al w mocy odnośnie tego
w szystkiego, co n ie zostało urzędow o ogłoszone jak o zniesione — por.
L ist K ard. L ercaro z 30 VI 1965 do Przew odniczących K o n feren cji Epi
skopatów w spraw ie w prow adzenia w życie refo rm y litu rg iczn ej, No
titia e 1 (1965) s. 260 (n r 204 inin. w ykazu).
[3] M ateriały do h isto rii n a u k i i lite ra tu ry p ra w a kan. 293
I I In str. K L In stru k c ja KO „Tres abhinc annos” (z 4 V 1967 o n a

leżytej realizacji K L
In str. ML In stru k c ja KO „De M usica sa c ra ” (o M uzyce S a k ra l
nej Vi Sw. L iturgii) z 3 IX 1958
In str. MS In stru k c ja KO „M usicam sa c ra m ” (o M uzyce w Sw.
L iturgii) z 5 III 1967
In str. EM In stru k c ja KO „E ucharisticum m y steriu m ” (o K ul
cie T ajem nicy E ucharystycznej) z 25 V 1967
KL K o n sty tu cja o Sw. L itu rg ii (z 4 X II 1963)
KO K ongregacja O brzędów
K PK K odeks P ra w a K anonicznego
KR K odeks R u b ry k (Ogólnych) B rew iarza i M szału
Rzym skiego (z 25 V II 1960)
M art. Rz. M artyrologium R zym skie
MK M iesięcznik K ościelny A rchidiecezji Pozn.
M. P r. M otu P ro prio
OHSI O rdo H ebdom adae S anctae In sta u ra tu s (z 16 X I 1955)
RBL R uch B iblijny i L itu rg iczn y '
Rit. Pol. R itu ale Rom anum ... Ecclesiis Poloniae adaptatum ...,
K atow ice 1927
W. W yznaw ca
Rozdział I
Dokumenty dotyczące całego Kościoła Rz.-Kat.
1939 3
1. „Pośw ięcenie” szp itala lu b dom u przeznaczonego do pielęgnow a

nia ch o ry c h 4 (fo rm u ła 8 i d ek re t KO z 18 V II 1939), AAS 32
(1940) s. 197—199, por. Eph. L it. (I.P.) 54 (1940) s. 7—9.
2. U pow ażnienia udzielone O rdynariuszom polow ym n a okres II
w o jn y św iatow ej (wykaz p odany przez K ongr. K onsy sto rialń ą
3 W yliczam y w y jątk o w o dw a dokum enty z (drugiej połowy) r. 1939;

p ierw szy dlatego, poniew aż u k azał się w AAS dopiero w r. 1940,
a drugi — poniew aż dotyczył głów nie la t 1940—1945.
4 W w ykazie nie p od ajem y dosłow nego p rze k ład u ty tu łó w poszcze
gólnych dokum entów , lecz ogólną ich treść.
8 W yjaśnienia KO z 25 V II 1940 dotyczące um ieszczania te j fo rm u ły
w R y tu ale Rz. — por. Eph. L it. (I.P.) 54 (1940) s. 135 n.
294 D okum enty, recen zje, spraw o zd an ia [4]
8 X II 1939), AAS 31 (1939) s. 710—713, por. Eph. L it. (I.P.) 54
(1940) s. 65—68 i 57 (1943) s, 19—23.
1940
3. Błogosław ieństw o P ap ieskie zw iązane z odpustem zupełnym udzie

la n e przez kapłanów , którzy otrzym ali ta k ie upow ażnienie od
S tolicy A postolskiej (ry t i form u ła oraz d ek re t KO z 12 III 1940),
AAS 32 (1940), s. 199—201, por. Eph. Lit. (I.P.) 54 (1940) s. 9—11. 6
U pow ażnienia ogólne w tej spraw ie zostały zniesione d ek retem
P en ite n cjarii Apost. z 29 VI 1968 ogłaszającym now y Encfiiri-
dion In d u lg en tiaru m (por. n r 252 nin. w ykazu).
4. U roczystość św. J a n a L eo n a rd ii W., 9 X (d ek ret KO z 3 IV 1940,
fo rm u larz b rew iarzo w y i m szalny oraz w pis do M art. Rz.), AAS
32 (1940) s. 311—316, por. Eph. L it. (I.P.) 54 (1940) s. 74—79.
5. O d praw ianie tzw . P a ste rk i w W igilię Bożego N arodzenia przed
w ieczorem (M. P r. ,,C um b ellica co nflictio” z 1 X II 1940), AAS
32 (1940) s. 529 n., por. Eph. L it. (I.P.) 54 (1940) s. 133 n.
N a pow yższą celebrę mogli pozw olić O rdynariusze m iejsca
w ty c h k raja ch , iw k tóry ch, ze w zględu n a w a ru n k i w ojenne,
obow iązyw ało tzw. zaciem nienie.
1941
6. D okładne p rzestrzeg anie In str. z 26 V 1938 o sta ra n n y m strze

żeniu N ajśw . S a k ra m e n tu 7 (przypom nienie K ongr. S akr. z 10 II
1941), AAS 33 (1941) (S. '57, p or. Eph. L it. (I.P.) 55 (1941) s. 4 o raz
M K 10 (1959) s. 578 (przekład).
7. A lleluja w procesyjnych częściach M szy w otyw nych o d p raw ia
nych poza czasem w ielkan ocn ym (odpowiedź KO z 9 V 1941),
Eph. Lit. (I.P.) 55 (1941) s. 16.
Poza czasem w ielkanocnym w w otyw ach w antyfonie n a w e jś
cie, n a ofiarow anie i n a kom unię opuszcza się A lleluja, choćby
było w form u larzu św iątecznym , ale z rac ji uroczystości, a nie
a nie w .w . okresu. — O dnośnie an tyfon y n a ofiarow anie i n a
kom unię odpow iedź ta sta ła się n ie a k tu a ln a , oprócz o k resu j( P rzed-
pościa) i w ielkopostnego (por. K R n r '478 i 504 oraz ru b ry k a szcze
gółow a M szału z r. 1961).
• P or. też n r 187 nin. w ykazu. — Inn e w ażniejsze odpusty por.

Skorow idz rzeczowy.
7 AAS 30 (1938) s. 198—207, por. Eph. L it. (I. P.) 52 (1938 s. 100—109
oraz M K 6 (1951) s. 141— 151 (przekład). — Dalsze rozporządzenia do
tyczące przechow yw ania E u chary stii por. Skorow idz rzeczowy.
8. Z achęcanie w ierny ch do częstego i pobożnego uczestniczenia w e

Mszy św. (Instr. K ongr. Soboru z 14 V II 1941), AAS 33 (1941)
s. 389—391, por. Eph. L it. (I.P.) 55 (1941) s. 7—9 oraz M K 3 (1948)
s. 207—209 i 10 (1959) s. 415—417 (przekład).
9. M odlitw y w M szach z I niedzieli po O bjaw ieniu P. odpraw ianych
w pierw szym z dni 8— 12 I (odpowiedź KO z 12 X II 1941), Eph.
L it. (I.P.) 56 (1942) s. 25.
Odpowiedź ta p ostan aw iała, że w pow yższych Mszach nie
m ów i się m odlitw y „pro d iv e rsitate T em p oru m ”. — D ek ret zaś
0 uproszczeniu ru b ry k z 23 I II 1955 r. (por. n r 93 nin. w ykazu)
zniósł tego ro d zaju m odlitw y.
1942
10. Com m une jednego lub w ięcej P apieży (form ularz b rew iarzow y
1 m szalny, zm iany w b rew iarzu i M szale Rz. oraz d ek re t KO
z 9 I 1942) AAS 34 (1942) s. 105— 111, por. Eph. Lit. (I.P.) 56
(1942) s. 6—12.
11. L am pka w ieczna i św iece u żyw ane przy obrzędach liturgicznych
(dekret KO z .13 I II 1942), AAS 34 (1942) s. 112, por. Eph. Lit.
(I.P.) 56 (1942) s. 26 n.
T reść i aktu alno ść tego do ku m en tu je st om ów iona w dekrecie
cie KO z 18 V III 1949, por. n r 46 (oraz 123) nin. w ykazu.
12. O brzędy pogrzebow e (dekret KO z 1 V 1942), AAS 34 (1942)
s. 205 n., por. Eph. L it. (I.P.) 56 (1942) s. 27 n.
D ek ret n ie ak tu a ln y ze w zględu n a now e przepisy za w arte w KR
n r 392, 401, 405—409 oraz 510 e.
13. Z akaz um ieszczania w kościele w izerunków p rzed staw iający ch
tę sam ą tajem n icę w ia ry (odpowiedź KO z 11 V II 1942), Eph.
L it. 68 (1954) s. 370|.
O dpow iedź ta o piera się n a przepisie liturg iczn y m z a b ran ia
jącym um ieszczania w tym sam ym kościele (nie w yłączając
w szystkich jego kaplic) św iętych w izerunków , k tó re p rze d sta
w ia ją tę sam ą Osobę lu b tajem n icę w iary.
14. Sposób p rzy stęp o w an ia w iern ych do kom unii św. (odpowiedź
KO z 18 V II 1942), Eph. Lit. 68 (1954) s. 370 n.
P rz y p rzyjm ow aniu E ucharystii w iern i pow inni p rzyklękać (na
jedno kolano) przed dojściem i po odejściu od b a lu s tr a d y 8.
8 In str. EM w n r 34 (por. n r 239 nin. w ykazu) zobow iązuje w ie r

nych do o d daw ania oznaki czci jed yn ie przed p rzy stąp ien iem do
S tołu P ańskiego i to ty lk o w tedy gdy K o n feren cja E piskopatu u chw a
liła p rzyjm ow anie K om unii św. w p o staw ie stojącej.
296 D okum enty, recenzje, spraw ozd an ia [6]
1943
15. E ncyklika „M ystici Corporis C h risti” z 29 VI 1943 o Kościele

(jego istocie i roli uśw ięcającej przez liturgię), AAS 35 (1943)
s. 193—248, por. K ielce 1945 stro n 64 (przekład).
16. Tłum aczenie P ism a św. n a język i ojczyste (odpowiedź P ap. K o
m isji Bibl. z 22 V III 1943), AAS 35 (1943) s. 270 n.
O dpow iedź ta przypom ina poprzednią z 30 IV 1934, AAS 26
(1934) s. 315, n a mocy k tó rej p rzy czytaniu podczas M szy św.
pery k o p w język u ojczystym należało się posługiw ać przekładem
z liturgicznego te k stu łacińskiego. ’ P rzy w y jaśn ian iu zaś p rze
czytanych słów m ożna się oprzeć n a tekście oryginalnym lu b
n a innym bardziej zrozum iałym tłum aczeniu.
17. T roska o N ajśw . S ak ram e n t w w y p ad k u napaści w rogów (list
K ongr. Sakr. z 15 IX 1943), 'AAS 35 (1943) s. 2829285, p or. Eph.
L it. (I.P.) 57 (1943) s. 9—12.
1944
18. U żyw anie śliny p rzy chrzcie św. ((dekret K O z 14 I 1944), AAS
36 (1944) s. 28 n „ por. Eph. L it. (I.P.) 58—60 (1944—1946) s. 33 n.
oraz MK 2 (1947) s. 1 (tekst n ie p ełn y ).10
-19. U żyw anie olejów k onsekrow anych w r. 1943 (d ek ret KO z 28 I
1944), AAS 36 (1944) s. 60, por. Eph. L it. (I.P.) 58—60 (1944— 1946)
s. 34 n.
N a mocy tego d ek re tu w r. 1944 w diecezjach, k tó re nie m ogły
zdobyć dostatecznej ilości oleju do ko nsek racji, było w olno po
sługiw ać się w p ierw olejam i z r. ub., aż do ich w yczerpania.
20. U roczystość N iepok. S erca N.M.P. (form ularz brew iarzo w y
i m szalny, d ek re t KO z 4 V 194411 — oraz zm iany w ru b ry k a ch
M szału i B rew iarza Rz.), AAS 37 (1945) s. 44—52, por. Eph.
L it. (I.P.) 58—60 (1944—1946) s. 36—44.
* O becnie, zgodnie z I In str. K L n r 40a, w razie p o trzeby w olno

dokonać przek ład u z te k stu oryginalnego lub z tłum aczenia, k tó re
je st w ięcej zrozum iałe.
10 P o r.' R it. Pol. s. 24 n„ 73, 91 n., 133 oraz Coli. R it. s. 35 i 49. —
W w ypadku nie używ ania śliny nie opuszcza się je d n ak do ty k an ia
dużym palcem uszu i nosa osoby ochrzczonej (por. cyt. Coli. R it.,
a zw łaszcza now y Ordo baptisim i ad ultorum z 1 6 IV 1962 n r 46a, w y
m ieniony w nr. 165 nin. w ykazu). — O zm ianach zaś p rzy ud ziela
n iu oraz przy uzu pełn ian iu obrzędów ch rztu dorosłych je st m ow a
w nr. 135 nin. w ykazu, a o zm ianach przy uzupełnianiu obrzędów
każdego ch rztu — w I In str. K L n r 62 n.
11 Por. M K 2 (1947) s. 2.
21. U żyw anie sam ej tylko w ody do p u ry fik a cji kielich a ' i ab lu cji
palców (dekret KO z 12 V 1944), AAS 36 (1944) s. 154, por. Eph.
L it. (I.P.) 58—60 (1944—1946) s. 35.
O rdynariusze mogli n a to zezw alać ta k długo, ja k długo b ra
kow ało lu b mogło zab rak n ąć w in a m szalnego.
22. Błogosław ieństw o P ap. połączone z odpustem zupełnym ud ziela
ne poza Rzym em przez K ard yn ałó w bez sa k ry bisk u p iej (ośw iad
czenie KO z 23 VI 1944), AAS 36 (1944) s. 221, por. Eph. L it.
(I.P.) 58—60 (1944—1946) s. 35 n.
K ardynało w ie mogli się posługiw ać form ułą i ry tem p rze
pisanym dla P atria rc h ó w , P rym asów , A rcybiskupów i B isku
pów. — O św iadczanie n ieak tu aln e, bo obecnie każdy K ard y n ał
m usi być B isk u p em .12
23. B iskupi w spó łko n sek rato rzy (K o nsty tucja Apost. „E piscopalis
C onsecrationis” z 30| X I 1944), AAS 37 (1945) s. 131 n., por.
Eph. L it. (I.P.) 58—60 (1944— 1946) s. 10 n.
P rzy św ięceniach biskupich nie ty lk o k o n se k ra to r lecz ta k że
w spółkonsekratorzy pow inni w zbudzić in ten cję udzielenia elek-.
tow i sakry. W inni też razem z k o n sek rato rem odmówić m odlitw ę'
„P ro p itia re” z n astęp u jącą po niej p re fa c ją oraz — ściszonym
głosem — w szystkie in ne m o d litw y ls, z w yj. tych, k tó re są p rze
p isane przy św ięceniu now ych szat p on ty fik aln y ch elekta.
1945
24. U żyw anie now ego łacińskiego przek ład u P salm ów przy odm a
w ian iu B rew iarza (M. P r. „In cotidianis precib u s” z 24 I II 1945),
AAS 37 (1945) s. 65—67, por. Eph. L it. (I.P.) 58—60 (1944—1946)
s. 11—14; p rze k ład (ks. St. S tysia T.J.) w : At. K apł. 45 (1946)
s. 266—269, MK 2 (1947) s. 195— 198.
T łum aczeniem ty m w olno się posługiw ać przy p ry w a tn y m
i publicznym odm aw ianiu B re w ia rz a .14
1946
25. Sw. A ntoni z P ad w y W. D oktorem K ościoła (L itterae A p o sto -

licae „E x u lta” z 16 I 1946), AAS 38 (1946) s. 200—204.
12 L itte ra e A postolicae C um gravissim a z 15 IV 1962, AAS 54 (1962)

s. 256—258.
13 Por. n r 50 i 164 nin. w ykazu (oraz Skorow idz rzeczow y — K on
se k ra c ja biskupia). O becnie w sp ółko nsek ratorzy o d m aw iają razem
z głów nym k o n sek rato rem ty lko fo rm ę udzielania elektow i sa k ry
(por. n r 253 nin. w ykazu.)
14 P or. n r 36 i 167 nin. w ykazu.
298 D okum enty, recenzje, spraw o zd an ia
[8]
26. W yjaśnien ia dotyczące ru b ry k m szalnych (odpowiedzi KO z 16 I
1946), Eph. Lit. 63 (1949) s. 86 n.
N ajw ażniejsze z nich: M sza ze zw ykłej w igilii, zastęp u jąca
uroczystą w otyw ę, zachow uje c h a ra k te r Mszy pow szedniej; dw ie
m odlitw y odm aw iane pod jed n y m zakończeniem uw aża się za
je d n ą (por. K R n r 446).
27. U zupełnienia i zm iany w B rew iarzu, M szale i M artyrologium
Rz. w uroczystość św. A ntoniego z P ad w y (dekret KO z 1 VI
1946), AAS 38 (1946) s. 291 n., por. Eph. L it. (I.P.) 61 (1947)
s. 17—19 oraz MK 2 (1947) s. 189 n.
28. Zakończenie Godziny kanonicznej, po k tó rej n astęp u je O ficjum
żałobne lu b L ita n ia do W szystkich Sw. (odpowiedź KO z 27 VI
1946), Eph. L it. f66 (1952) s. 109.
O dpow iedź ta przypom ina przepis liturgiczny, na m ocy którego
w w.w. w y p ad kach pod koniec d anej G odziny opuszcza się w iersz
„Fidelium anim ae...” (por. R ub ricae generales B rev iarii Rom.,
tit. X X X , n r 3).
29. W ydaw anie ksiąg liturgicznych (dekret KO z 10 V III 1946), AAS
38 (1946) s. 371 n., por. Eph. Lit. (I.P.) 61 (1947) s. 19 n.
N a każde w yd an ie poza D ru k a rn ią W atykańską księgi litu r
gicznej, m ian. B rew iarza, M szału, R y tu ału , P o n ty fik ału i M arty
rologium Rz. oraz C erem oniału Biskupów , (M em oriale R ituum ,
O ctavariu m Rom anum ) i Z bioru D ekretów KO, p otrzeba zezwo
len ia tejże K ongregacji. O rdy nariu sz zaś potw ierd za zgodność
te k stu z w ydaniem w aty k ań sk im dopiero po spraw dzeniu przez
biegłego litu rg istę. In n e pozw olenia znosi s ię .15
30. D ekret K ongr. Sakr. o udzielaniu b ierzm ow ania tym , k tórzy
z pow odu ciężkiej choroby z n a jd u ją się w niebezpieczeństw ie
śm ierci (z 14 IX 1946). — P rzepisy K PK , których należy p rze
strzegać przy u dzielaniu bierzm ow ania na podstaw ie powyższego
in d u ltu apost. — R yt, k tó ry w inien zachow ać k ap łan udzielający
bierzm ow ania na m ocy tego ind u ltu , AAS 38 (1946) s. 349—358,
Eph. Lit. (I.P.) 61 (1947) s. 5—13 oraz MK 2 (1947) s. 125—142
(tekst i p rz e k ła d ).16
15 P or. też n r 220 nin. w ykazu. — O dokładnej zaś cenzurze i w iel

kiej ostrożności p rzy udzielaniu zezw oleń na w ydaw anie m odlitew ni
k ó w przypom niała K ongr. O ficjum w dekrecie z 1 7 I V 1942, AAS
(1942) s. 149, por. Eph. L it. (I.P.) 56 (1942) s. 4, pow ołując się n a d e
k r e t z 26 V 1937 o zakazie w p row ad zan ia now ych form pobożności.
16 P or. też: dekr. K ongr. Rożkrz. W iary z 18 X II 1947, AAS 40
(1948) s. 41 — Eph. L it. 62 (1948) s .271 n.; postanow ienie K ongr. dla
K ła Wsch. z 1 V. 1948, AAS 40 (1948) s. 422 n. — Eph. Lit. 63 (1949)
s. 81 n. óraz d ek re t o K at. K ościołach Wsch. z 21 X I 1964 n r 14, AAS
19] M ateriały do h isto rii n a u k i i lite ra tu ry p ra w a kan. 299
4
31. P o staw a ciała podczas śpiew ania k an ty k ó w i hym nów w obec

w ystaw ionego N ajśw . S ak ram e n tu (odpowiedź KO z 27 X I 1946),
Eph. L it. 68 (1954) s. 371 n.
Podczas w.w. śpiew ów należy stać.
1947
32. Sposób śpiew ania an ty fo n y n a w ejście w czasie dłuższego po

chodu z za k ry stii do o łta rza oraz o d p raw ian ie Godziny k an o
nicznej przed M szą p o n ty fik aln ą w zew nętrzną uroczystość p rze
niesioną n a niedzielę (odpowiedź KO z 21 I 1947), Eph. L it. (I.P.)
61 (1947) s. 94 n.
W pierw szym w y p ad k u w olno za zgodą O rd y n ariu sza śpiew ać
odpow iednią ilość w ierszy z przepisanego psalm u; n a mocy
In str. M L n r 27 a (por. n r 129 nin. w ykazu) m ożna to obecnie
czynić bez zezw olenia O rdynariusza. — W drugim zaś w ypad k u
w olno śpiew ać T ercję lub N onę ze św ięta, którego obchodzi się
uroczystość zew nętrzną.
33. O dpraw ian ie Mszy św. n a pośw ięconym przez B iskupa ln ian y m
lub konopnym płótnie, z w szytym i w p raw y m n arożniku re li
k w iam i dw óch Św iętych M ęczenników (zezwolenie KO z 12 I II
1947 udzielone m isjonarzom o brządku łacińskiego w w ypad k u
tru d n o ści posługiw ania się p o rtaty lem oraz fo rm u ła pośw ięce
nia), Eph. L it. 62 (1948) s. 381—384.
O becnie n a m o cy M. P r. P asto rale M unus z 30 X I 1963 n r 9
(por. n r 175 nin. w ykazu) n a ta k ą celebrę może zezwolić B iskup
rezy dencj onalny.
34. „Św ięcenie” sz tan d aró w (dek ret K ongr. Of, z 20 III 1947), AAS
39' (1947) s. 130, por. Eph. L it. (I.P.) 61 (1947) s. 57.
Nie w olno „św ięcić” sztand arów stro n n ictw politycznych.
35. T erm in o d p raw ian ia nabożeństw różańcow ych (odpowiedź KO
z 4 V II 1947), Eph. L it. 68 (1954) s. 372.
N abożeństw a te należy odpraw iać od 1 X do 2 X I w łącznie.
36. U żyw anie nowego łacińskiego p rzekład u P sałterza poza godzi
nam i kanonicznym i (odpowiedź Pap. K om isji Bibl. z 22 X 1947),
AAS 39 (1947) s. 508, por. Eph. Lit. 62 (1948) s. 110 oraz M K 3
(1948) s. 173 n.
57 (1965) s. 80; d e k la ra c ja K ongr. K onsyst. z 7 X I 1953, AAS 45

4(1953) s. 758 (nr 78 nin. w ykazu) oraz z 19 III i 2 IV 1954, AAS 46 (1954)
s. i250 i 416 (nr 82 i 84 n in . wykaizu); 1d ek re t K ongr. S ak r. iz 1 V II
1957, AAS 49 (1957) s. 943 п., MK 9 (1958) s. )274 n .; d ek re t K ongr.
S akr. z 4 X 1962, AAS 54 (1963) s. |780 ta. — Eph. [Lit. 77 (1963) s. 75;
M . P r. P asto rale M unus n r 13 (nr 175 nin. w ykazu).
300 D okum enty, recenzje, sp raw o zdan ia [ιο ί
W olno posługiw ać się ty m przekład em tak że w innych (poza

brew iarzow ym i) m odlitw ach liturgicznych (z w yj. Mszy św.)
i pozaliturgicznych, ale jedynie w odniesieniu do całych p sal
mów. 17
37. E n cyklika o L itu rg ii „M ediator D ei” (z 20X I 1947), AAS 39 (1947)
s. 521—600, por. Eph. Lit. 62 (1948) s. 1*—64* oraz p rzek ład
J . W ierusza K ow alskiego, K ielce 1948 ss. 27—109.
38. Isto ta św ięceń diako natu, p rez b itera tu i b isk u p stw a (K onstyt.
A post. „S acram entum O rdinis” z 30 X I 1947), AAS 40 (1948)
s. 5—7, por. Eph. Lit. 62 (1948) s. 261—263 oraz M K 3 (1948)
s. 201—206 (tek st i przekład).
Z ustanow ienia sam ego C hrystu sa P a n a do istoty, a w ięc
i do w ażności w ym ienionych św ięceń, należy nie w ręczenie przed
m iotów , lecz w łożenie rą k n a k an d y d a ta , k tó re je st m aterią , oraz
odpow iednia m o dlitw a (mówiona, a nie śpiew ana), k tó ra je s t
fo rm ą tego sak ram entu . W spom niana m a te ria i fo rm a oznacza
przekazyw aną w ładzę i udzielaną łaskę. N ałożenie rą k pow inno
się dokonyw ać przez fizyczne dotknięcie głow y; dotknięcie je d
n ak ty lk o m o ralne nie pow oduje niew ażności przyjm ow anych
św ięceń. W szczególności: p rzy diakonacie m a te rią je st w łożenie
przez B isk u p a p ra w e j rę k i n a głow ę k an d y d a ta , a fo rm ą są
słow a p refac ji: „E m itte in eum , quaesum us, Domine, S p iritu m
S anctum , quo in opus m in isterii tu i fid eliter ex seq u en d i sep ti
form is g ratiae tu a e m u n ere ro b o re tu r” ; przy k ap łań stw ie m a
te rią je st pierw sze w łożenie przez B iskupa obu r ą k n a głowę
diakona (dokonyw ane w m ilczeniu), a form ą są słow a p refacji:
„Da, quaesum us, om nipotens P a te r, in hunc fam u lu m tu u m
P re sb y terii dign itatem ; in no va in visceribus eius S p iritu m
sa n ctitatis, u t acceptum a Te, Deus, secundi m eriti m u n u s o b ti
n e a t censuram qu e m orum exem plo suae conversationis in si
n u e t” ; przy k on sek racji zaś biskupiej m a terią je st w łożenie przez
K o n sek rato ra obu rą k n a głow ę E lekta, a fo rm ą są słow a p re
facji: „Comple in sacerdote tuo m in isterii tu i sum m am , e t o rn a
m entis to tiu s glorificationis in stru c tu m , coelestis u n g u en ti ro re
san ctifica”. 18
17 Np. p rzy pogrzebie, przy odm aw ianiu ps. 69 po L ita n ii do W szyst

k ich Sw.,' w O fficium p arv u m BMV. — W brew je d n ak te j zasadzie
w niek tórych najnow szych form u larzach m szalnych (np. n a dzień 1 V,.
15 V III, 3 IX) podaje się w y ją tk i z psalm ów w g p rzek ład u piusow e-
go. — Por. też n r 24 i 167 nin. w ykazu.
18 P or. n r 50 i 164 nin. w ykazu. — N astępne zm iany por. n r 184,
198, 207, 215, 236, 249 i 253 nin. w ykazu oraz n r 68 w ykazu w roz
dziale II (obecnie np. form y sa k ra m en taln e są zm ienione i w olno je-
M ateriały do h isto rii n a u k i i lite ra tu ry p ra w a kan. 301
39. K olor konopeum (odpowiedź- KO z 9 X II 1947), Eph. Lit. 68 (1954)

s. 372 n.
N a tab ern ak u lu m pow inno być konopeum k o lo ru o dpow iadają
cego o ficju m dnia, albo białego. (P on adto : w D niu Zadusiznym
oraz podczas Mszy św. żałobnej zak łada się konopeum fioletow e,
albo białe, a w czasie Mszy niezgodnej z O ficjum d n ia — odpo
w iad ające tej Mszy lub białe).
1948
40. S tró j litu rgiczny podczas głoszenia S łow a Bożego w obec w y sta
w ionego N ajśw . S ak ram e n tu (odpowiedź KO z 28 I 1948), Eph.
L it. 65 (1951) s. 262.
K ażdy k to głosi Słow o Boże w obec w ystaw ionej E u ch ary stii
pow inien m ieć n a sobie (p rzy najm n iej) kom żę (i stułę).
41. Nowe w pisy do M artyrolo giu m Rz. J(dekret 'KO z 27 II 1948), AAS
40 (1948) s. 124—130, por. Eph. L it. 62 (1948) s. 272—278.
42. P rzek ład zw rotów „perfidis Iudaeis — iudaicam p erfid iam ”
(ośw iadczenie KO z 10 VI 1948), AAS 40 (1948) s. 342( por. Eph.
L it. 63 (1949) s. 89 oraz M K 4 (1949) s. 121. «
A by powyższe zw roty nie u rażały żydów, w olno je tłum aczyć
w sçnsie „n iew ierni” — n ied ow iarstw o ”.
1949
43. Z łoty ju bileusz k ap łań stw a O jca Sw. P ius X II (d ek ret KO

z 12 I I 1949), AAS 41 (1949) s. 82, por. Eph. Lit. 63 (1949) s. 90 n.
W zw iązku z tym jubileuszem (przypadającym 2 III 1949) P a
pież zachęcił (11 II 1949) do odpraw ienia Mszy św. ek spiacyjnej
za nieprzy jaciół Boga, por AAS 41 (1949) s. 58—61, a KO p o sta
now iła, że w N iedzielę P asy jn ą (3 IV 1949) każdy k ap łan , k tó ry
chce celebrow ać dw ie Msze św., o d praw ia jed n ą z niedzieli, do
d ając do niej m odlitw ę za O jca Sw., a drugą W otywę „Pro r e
m issione p eccato ru m ” (bez w spom inania niedzieli, ale z „C redo”
i z p refac ją o M ęce P.); k ap łan chory, k tó ry m a in d u it n a co
dzienne celebrow anie w otyw y m a ry jn ej lu b in n ej, w w y p ad k u
k o rzy sta n ia z pow yższego p ra w a b in acji m oże odpraw ić w ty m
dniu dw a razy w otyw ę, n a k tó rą otrzym ał zezw olenie (KO 4 I II
1949, L ’O sservatore R om ano z 6 III 1949, por. Eph. Lit. 63 (1949)
s. 91); k to zaś celebru je tylko jed n ą Mszę św., bierze fo rm u larz
śpiew ać, a przy św ięceniach d iak o n atu B iskup w k ład a n a e le k ta obie

ręce).
w Por. też n r 131 i 199 (oraz 101, 134 n.) nin.. w ykazu.
302 D okum enty, recenzje, sp raw o zdan ia [12}
z niedzieli, do dając do jego m odlitw pod jed n y m zakończeniem

o rację z tejże w otyw y, a pod drugim zakończeniem m o d litw ę
za O jca Sw.
44. U żyw anie organów elektronow ych przy czynnościach liturgicznych
(ośw iadczenie KO z 13 V II 1949), AAS 41 (1949) s. 617, por. Eph.
L it. 64 (1950) s. 105 n. oraz MK 6 (1951) s. 302 n. (przekład).
P ostanow ien ia za w arte w tym ośw iadczeniu w eszły w sk ład
In stru k c ji o m uzyce sa k ra ln e j i litu rg ii z 3 IX 1958 n r 64 (por.
n r 129 nin. w ykazu).
45. S tu dia m uzyki sak ralnej w S em in ariach Duch. (List. K ongr.
Sem in. i U niw . z 15 V III '1949), )AAS 41 (Î949) s. 618 n., por. E p h .
L it. 63 (1949) s. 425—427.
46. Ilość św iec w oskow ych przy obrzędach litu rg . i lam p k a w ie
czna (dekret KO z 18 V III 1949), AAS 41 (1949) s. 476 n., por.
Eph. Lit. 63 (1949) s. 421 oraz MK 7 (1952) s. 1 n. (p rzek ład ).20
47. U bieganie się o in d u it n a kap licę dom ow ą, ołtarz przenośny,
odpraw ianie Mszy św. bez m in istra n ta i przechow yw anie N ajśw .
S ak ram e n tu w kaplicach dom ow ych (instr. K ongr. S akr. d la
O rdynariuszy z 1 X 1949), AAS 41 (1949) s. 493—511, por. Eph.
Lit. 64 (1950) s. 108—123.
48. M sza św. o północy z 31 X II 1949 n a 1 I 1950 (dekret K ongr.
Sakr. z 15 X II 1949), AAS 41 (1949) s. 616, por. E ph. L it. 164 1(1950)
s. 123.
N a rozpoczęcie (i n a zakończenie — por. n r 57 nin. w ykazu)
R oku ju bileuszow ego m ożna było odpraw ić — za zezw oleniem
O rdy nariusza m iejsca — jed ną Mszę św. o północy i w zw iązku
z nią udzielić w iern y m K om unii św.
1950
49. E nchiridion in d u lg en tiaru m (dekret P en ite n cjarii A post. z 30 I

1950), AAS 42 (1950) s. 404 n., por. Eph. L it. 64 (1950) s. 289.
A utentyczny te n zbiór zniósł w szystkie odpusty oglónokościelne,
k tó re nie są w nim z a w a rte .21
50. D odatki i zm iany w P o n ty fik ale Rz. dostosow ane do K onstyt.
Apost. „S acram entum O rd in is” i „Episcopalis C onsecrationis” *
(d ek ret KO z 20 II 1950), AAS 42 (1950) s. 448—455, por. Eph.
L it. 64 (1950) s. 283—287.
*® Por. też n r U i 123 nin. w ykazu.

21 P or. n r 252 nin. w ykazu.
22 P or. e r r a ta w AAS 42 (1950) s. 908 i Eph. L it. 65 (1951) s. 58 oraz
nr.: 23, 38 i 164 nin. w ykazu. — Por. też nr.: 184, 198, 207, 215, 236,
249 i 253 nin. w ykazu oraz n r 68 w y kazu w rozdziale II.
[ 13 ] M ateriały do h isto rii n a u k i i lite ra tu ry p ra w a kan. 303
51. W yjaśnienia dotyczące ru b ry k m szalnych (odpowiedzi KO z 13 VI

1950), Eph. Lit. 64 (1950) s. 359—361.
N ajw ażniejsze z nich: p rzy od praw ian iu Mszy św. w stałej
kaplicy okrętow ej stosuje się k alen d a rz całego K ościoła (por.
K R n r 279).
52. W ezw anie O jca św. P iu sa X II „M enti n o strae” o św iętość życia
kapłańsk iego (z 23 IX 1950), AAS 42 (1950) s. 657—702.
W w ezw aniu tym m ów i P apież m. in. o Mszy i B rew iarzu,,
por. Eph. L it. 64 (1950) s. 357—359.
53. Zezw olenie n a o dp raw ian ie w dniu ogłoszenia dogm atu W niebo
w zięcia NM P (1 X I 1950) w każym kościele i k ap licy jednej;
Mszy św. w otyw nej z 15 V III (z dodaniem , pod jed n y m zakoń
czeniem , oracji o W szystkich Sw.; d ek re t KO z 21 X 1950),.
L ’O sservatore R om ano z 22 X 1950, por. Eph. Lit. 64 (1950) s. 366..
54. N owy fo rm u larz m szalny na dzień 15 V III („Signum m ag n u m ”)
i now e w ezw anie w l i t a n i i L o retańskiej do MB W niebow ziętej
(dek ret KO z 31 X 11950), AAS 42 (1950) s. ,793—795, p o r. Eph. Lit..
65 (1951) s. 53—55.
Po w ezw aniu „K rólow o bez zm azy p ierw o ro dn ej poczęta” m ów i
się „K rólow o W niebow zięta”.
55. Ogłoszenie dogm atu o W niebow zięciu NM P (K o nstytucja Apost..
„M unificentisim us D eus” z 1 X I 1950), AAS 42 (1950), s. 753—773..
56. W yjaśnienie w sp raw ie zew nętrznego obchodu uroczystości głów
nego P a tro n a m iejsca '(łub T y tu łu kościoła) p rzen iesio n ej w sk u
te k przeszkody liturg icznej (odpowiedź KO z 18 X I 1950), Eph.
L it. 65 (1951) s. 57 n.
W w y p ad k u przeniesienia w.w. uroczystości zew nętrznej je j
obchód m ożna urządzić w najbliższą niedzielę (która ta k i obchód
dopuszcza) p rzy p a d ają cą po dniu, na k tó ry ta uroczystość zo stała
przeniesiona. — Identycznej odpow iedzi udzieliła KO 13 V I 1950'
(por. n r 51 nin. w ykazu).
57. M sza św. o północy z 31 X II >1950 n a 1 I 1951 (d ek ret ,Kongr.
S akr. z 1 X II 1950), A A S 42 (1950) fe. 830, por. lĘph. jLit. 65 (1951>
s. 58 n.
N a zakończenie R oku Jubileuszow ego m ożna było odpraw ić
M szę św. o północy, podobnie ja k 31. X I I 1949/1 1 1950 (por. n r 48
nin. w ykazu).
1951
58. U żyw anie dzw onów elektronow ych (odpowiedź KO z 3 I I 1951),

Eph. Lit. 66 (1952) s. 378.
U żyw anie tak ich dzw onów je st uzależnione od w oli O rd y n a -
304 D okum enty, recenzje, spraw ozd an ia [ 14 ]
nariusza. — Pow yższą decyzję uchyliła In str. ML n r 91 (por.

n r 129 nin. wykazu).
59. P rzyw rócenie obchodu W igilii W ielkanocnej w nocy z W. Soboty
n a N iedzielę Z m artw y ch w stan ia P. (dekret KO z 9 II 1951 oraz
ru b ry k i i te k sty obrzędów liturgicznych), AAS 43 (1951) s. 128—
137, por. Eph. L it. 65 (1951) s. 1*—9*.
W r. 1951 za zgodą O rd yn ariusza m iejsca było w olno odpraw ić
obrzędy w ielkosobotnie w nocy, w g załączonych ru b ry k i te k
stów . P on adto O rdynariusze m ieli przesłać do KO spraw ozdanie
z przebiegu uroczystości 2S.
'60,. Nowy form ularz b rew iarzow y na dzień 15 i 18 V III (d ek ret KO
z .27 IV 1951), AAS 43 (1951) s. 385—399, por. Eph. Lit. 65 (1951)
s. ’200—210.
1952
>61. O dpraw ianie obrzędów odnow ionej W igilii W ielkanocnej w la

tach 1952—1954 (dekret KO z 11 I 1952 oraz Z arządzenia i zm iany
w ' ru b ry k a ch z r. 1951) 24, AAS 44 (1952) s. 48—63, por. Eph. Lit.
66 (1952) s. 90—94, 98—108.
Do o dpraw ien ia odnow ionej W igilii P aschaln ej w dalszym ciągu
było w y m agane zezw olenie O rd yn ariu sza m iejsca.
62. Nowe w yd an ie R y tu ału Rzym skiego (dekret KO z 25 I 1952), por.
Eph. Lit. 66 (1952) s. 220.
P oprzednie w y danie typiczne ukazało się w r. 1925; now e
uw zględnia zm iany, k tó re od tego czasu w p ro w ad zo n o 25.
63. Nowe w pisy do M artyrologium Rz. (dekret KO z 9 V 1952), AAS
44 (1952) s. 489—493, por. Eph. L it. 66 (1952) s. 374—378.
64. S ztuka sa k ra ln a (in stru k cja K ongr. O ficjum z 30 VI 1952), AAS
44 (1952) s. 542—546, por. Eph. L it. 66 (1952) s. 379—382 oraz M K 7
(1952) s. 220т—224 i 10 (1959) s. 260—264 (przek ład )2«.
65. O pieka duszpastersk a nad em ig ran tam i (Konstyt. Apost. „Exul
F am ilia” z 1 V III 1952), AAS 44 (1952) s. 649—704.
K on sty tu cja ta zaw iera też przepisy litu rg ic z n e эт.
66. U proszczenie i skrócenie stro ju k ard y n ałó w (M. P r. „V alde solli-
22 Por. n r 61 nin. w ykazu.

24 P or.' n r 59, 85, 90 oraz 100 n. nin. w ykazu.
25 Por. nr.: 1, 3, 18, 24, 30, 33 i 36 nin. w ykazu. — N astępne w y d a
n ie R y tu ału Rz. por. n r 79 — w y jaśn ien ia zaś dotyczące R y tu ału por.
n r 167.
16 Por. też n r 176 i 184 nin. w ykazu oraz n r 64 w ykazu w roz
d ziale II.
27 P or. n r 78 i 89 nin. w y kazu oraz odsyłacz 16.
[ 15 ] M ateriały do h isto rii n a u k i i lite ra tu ry p ra w a kan. 305
citi” z 30 X I 1952), AAS 44 (1952) s. 849 n., por. Eph. Lit. 67 (1953)
s. 29 n.28
67. S tró j P atriarch ó w , A rcybiskupów , Biskupów , O patów , P ro to n o
tariuszy, P ra łató w i tych, k tórzy po siad ają przyw ileje P ra łató w
(d ekret KO z 4 X II 1952), AAS 44 (1952) s. 888, por. Eph. L it. 67
(1953) s. 43.
S trój P atriarch ó w , A rcybiskupów , Biskupów i O patów zostaje
uproszczony i skrócony. P roto n o tariu sze zaś, P ra łac i i ci, k tórzy
m a ją p rzy w ileje P rałató w , noszą su tan n ę bez tre n u 28.
68. W kładanie przez B iskupa p o ntyfik alny ch pończoch i sandałów
(dek ret KO z 4 X II 1952), AAS 44 (1952) s. 887, por. Eph. Lit. 67
(1953) s. 42 n.
G dy ru b ry k i p rze p isu ją używ anie p o ntyfik aln y ch pończoch
i sandałów , B iskup w k ład a je w dom u lu b w m iejscu w y o d rę
bnionym od kościoła, a n ie w kościele 28a.
69. Nowe w aty k a ń sk ie w y d an ia M szału Rz. (z 7 X II 1952), por. Eph.
L i t . '67 (1953) s. 46—61 oraz 68 (1954) s. 62 n.
Nowe w ydanie je st szóstym po w y daniu typicznym . U w zględ
n ia ' ono uzupełnienia i zm iany, ja k ie zaszły od poprzedniego
w y d an ia p iątego (które ukazało się w r. 1939) 29, a p onadto za
w ie ra p ew ne sprostow ania i ulepszenia. N astępne w y danie ty -
piczne: por. n r 159 nin. w ykazu.
70. A kt uw ielbienia MB W niebow ziętej j(reskrypt KO z 23 X II 1952),
AAS 45 (1953) s. 194, por. Eph. Lit. 67 (1953) s. 253 n.
Fo akcie „Niech będzie pochw alone jej św ięte i N iepokalane
Poczęcie” dodaje się: „Niech będzie pochw alone jej chw alebne
W niebow zięcie” 29a.
1953
71. Msze św. w ieczorne i ulgi w przepisach o poście eu charystycz

nym (K onstyt. A post. „C hristus D om inus” z 6 I 1953), AAS 45
(1953)' s. 15—24, por.: Eph. Lit. 67 (1953) s. 30—37, RB L 6 (1953)
s. 175—180 (tekst) i 184—198 (przekład), M K 8 (1957) s. 141—148
(przekład).
72. In stru k c ja do K onstyt. A post. „C hristus D om inus” (Kongr. Of.
6 I 1953), AAS 45 (1953) s. 47—51, por. Eph. Lit. 67 (1953) s. 38—
28 Dalsze uproszczenia odznak i obrzędów b iskupich por. n r 250 n.

nin. w ykazu.
29 P or. nę. nr.: 4, 10, 20, 27 i 54 nin. w ykazu.
29 a P or. też n r 145 i 182 nin. w ykazu.
29 b P or. też: Skorow idz rzeczow y — P o st eucharystyczny.
20 — P ra w o K a n o n ic z n e N r 3—4/70
306 D okum enty, recenzje, spraw ozd an ia [16]
i
42, RB L 6 (1953) s. 181—184 (tekst) i 189—193 (przekład), M K 8
(1957) s. 148—152 (przekład).
73. Z akaz ud zielania zezw olenia n a odpraw ian ie Mszy św. w W.
C zw artek w ieczorem (odpowiedź KO z 21 I II 1953), L O sse rv a -
to re Rom ano z 26 III 1953, por. Eph. Lit. 67 (1953) s. 147.
Z akaz ten obow iązyw ał do odrodzenia obrzędów liturgicznych
W. Tygodnia 16 X I 1955 (por. n r 100 nin. wykazu).
74. Pośw ięcenie S em in ariu m D uchow nego (ryt, fo rm u ła i d ek re t KO
z 12 V 1953), AAS 46 (1954) s. 104— 107, por. Eph. Lit. 68 (1954)
s. 65 n.
75. O dpraw ianie Mszy św. w ieczornej na sta tk u (odpowiedź Kongr.
O ficjum z 31 V 1953), AAS 45 (1953) s. 426, por. Eph. Lit. 67
(1953) s. 254.
K o m petentnym przełożonym do udzielania takiego zezw olenia
je st O rdynariusz p o rtu m acierzystego danego statk u .
76. Z m iany w ru b ry k a ch M szału i R y tu ału Rz. w prow adzone przez
K onstytucję „C hristus D om inus” oraz przez In stru k cję Kongr.
Of. z 6 I 1953 (d ekret KO z 3 VI 1953 oraz te k st zm ian), AAS
46 (1954) s. 68—71.
77. D odatki do szóstych oraz do streszczonych lekcji brew iarzow ych
o P atro n ac h ustanow ionych przez P ap. P iu sa X II dla całego
K ościoła (dekret KO z 16 X 1953), AAS 46 (1954) s. 71 n., por.
Eph.’ Lit. 68 (1954) s. 56 n.
D odatki dotyczą lekcji w n astęp ujące uroczystości: Z jaw ienia
się św. M ichała A rch., P a tro n a radiologów , 8 V s0; J a n a de la
Salle, P a tro n a nauczycieli, 15 V; św. A lfonsa Liguori, P a tro n a
spow iedników i m oralistów , 2 V III; św. Józefa K alasantego, P a
tro n a podstaw ow ych szkół chrześcijańskich, 27 V III; św. A lb erta
Bpa, W. i D ra K ła, P a tro n a fizyków , 15 XI.
78. D ek laracja K opgr. K onsystorialnej (z 7 X I 1953) dotycząca K onsyt.
A post. „E xul F am ilia” (por. n r 65 i 89 nin. w ykazu), AAS 45
(1953) s. 758.
W iernym zn ajdu jący m się w niebezpieczeństw ie śm ierci mogą
(na pow ierzonym sobie tery to rium ) udzielać bierzm ow ania także
k ap łan i p racu jący w śród em igracji.
79. Nowe w ydanie R y tu ału Rz. (zatw ierdzone 21 X I 1953), por. Eph.
Lit. 68 (1954) s. 63—67.
P oprzednie w ydan ie typiczne było zatw ierdzone 25 I 1952 (por.
n r 62 nin. w ykazu); now e uw zględnia uzupełnienia i zm iany,
k tó re potem w prow adzono (por. np. n r 71 n., 74 oraz 76 nin.
w ykazu).
30 U roczystość zniesiona przez KR.

80. M sza św. w nocy n a rozpoczęcie i zakończenie R oku M aryjnego

(d ek ret Kcingr. S ak r. z 26 (XI 1953), AAS kt5 j(1953) s. 808, por. Eph.
L it. 68 (1954) s. 49 n.
O rdynariusze m iejsca mogli pozwolić n a je d n ą Mszę św. (z ko
m un ią św. w iernych) o g. 0,30 w nocy z 7 na 8 X II 1953 i 1954.
81. M sza św. w otyw na o N iepok. Poczęciu NM P w soboty Roku M a
ry jn eg o (d ek ret KO z 29 X I 1953), AAS 45 (1953) !s. j819, por.
Eph. Lit. 68 (1954) s. 50.
1954
82. U p raw n ien ia kap elanó w sp raw u jący ch opiekę d u szp astersk ą nad
p asażeram i okrętów (Kongr. K onsyst. 19 I II 1954), AAS 46 (1954)
s. 415—418.
83. W otyw a o S ercu P. J. w I p ią tek m iesiąca może być o d praw iana
nie tylko ran o lecz za zezw oleniem O rd yn ariu sza tak że w ieczo
rem (odpowiedź KO z 31 I II 1954), por. Eph. Lit. 68 (1954) s. 258,
MK 8 (1957) s. 430 (oraz K R n r 385 b).
84. U praw n ien ia kapelan ów sp raw u jący ch opiekę d u szp astersk ą nad
m ary n arzam i (Kongr. K onsyst. 2 IV 1954), AAS 46 (1954) s. 248—
252.
85. P ost euchary sty czn y zw iązany z o dpraw ianiem odnow ionej W i
gilii W ielkanocnej (d ek ret K ongr. Of. z 7 IV 1954), AAS 46 (1954)
s. 142, por. Eph. L it. 68 (1954) s. 165sl.
86. M sza św. o N ajśw . Im ieniu M aryi w niedzielę 12 IX 1954 (ze
zw olenie KO z 6 IX 1954), L ’O sserv atore R om ano z 6/7 IX 1954,
por. Eph. L it. 68 (1954) is. 375.
87. E ncyklika „Ad C aeli R eginam ” (z U X 1954) o królew skiej god
ności MB (i o ustanow ieniu uroczystości NM P K rólow ej w dniu
31 V), AAS 46 (1954) s. 625—640, por. Eph. L it. 69 (1955) s. 36—
47 32.
88. P rzem ów ienie O jca św. (z 2 X I 1954) do K ardy n ałó w i Biskupów ,
którzy d nia poprzedniego uczestniczyli w ogłoszeniu przez P a
pieża w Bazylice W atykańskiej u stano w ien ia now ej uroczystości
liturgicznej N M P K rólow ej nieba i ziemi, AAS 46 (1954) s. 666—
677, w y jątk i por. Eph. Lit. 69 (1955) s. 48—51.
W przem ów ieniu ty m poruszył O jciec Sw. sp raw ę ju ry sd y k cy j
nej i k ap łań sk iej w ładzy Kościoła, u w zględniając ta k że jej asp ek t
liturgiczny.
31 P or. zm ianę w p row adzon ą do tego d ek retu przez M. P r. Sacram

C om m u n io n em (n r 115 nin. w ykazu; p or. te ż n r 59, 61, 71 n., 90 i 100
oraz Skorow idz rzeczow y — P o st eucharystyczny).
308 D okum enty, recenzje, spraw ozdan ia [18]
89. P rzepisy i up raw n ien ia k ap łanó w sp raw u jący ch opiekę duszpa

ste rsk ą n ad em ig ran tam i (Kongr. K onsyst. 10 X II 1954), AAS 47
(1955) s. 91 n.33
1955
90. Przedłużenie na jed en rok d ek re tu z 11 I 1952 o odnow ionej W i

gilii W ielk a n o cn e j34 (KO 15 I 1955), AAS 47 (1955) s. 48, por.
Eph. Lit. 69 (1955) s. 53.
91. U roczystość św. P iu sa X (form ularz brew iarzow y i m szalny, d e
k re t KO z 1 III 1955 oraz w pis do M art. Rz.), AAS 47 (Й55)
s. 250—256, por. Eph. iLt. 69 (1955) s. 265—271.
92. U dzielanie zezw olenia n a w ieczorną Mszę św. ty lk o dla d obra
znacznej ilości w iern ych (przypom nienie K ongr. O ficjum z 22 III
1955), AAS 47 (1955) s. 218, por. Eph. L it. 69 (1955) s. 272.
Pow yższa klau zu la została zniesiona przez M. P r. „P astorale
M unus” z 30 X I 1963 n r 4 (por. n r 175 nin. w ykazu; por. też
n r 71 n.).
93. U proszczenie ru b ry k (dek ret KO z 23 III 1955 i te k st nowych
ru bryk), AAS 47 (1955) s. 218—224, por. Eph. L it. 69 (1955)
s. 113—119, RBL 7 (1954) s. 205—210,35.
P ostanow ienia tego d ek re tu obow iązyw ały do d n ia 1 I 1960.
N iektóre z nich w eszły później w skład KR, a n iek tó re zostały
przez te n K odeks zniesione.
94. „Pośw ięcenie” m orza (form uła i d ek re t KO z 27 IV 1955), AAS
47 (1955) s. 414 n., por. Eph. L it. 69 (1955) s. 354 n.
95. P rzem ów ienie Pap. P iu sa X II do C hrześcijańskiego S tow arzysze
nia R obotników W łoskich z 1 V 1955, u stan aw iające uroczystość
św. Józefa R zem ieślnika, AAS 47 (1955) s. 402—40736.
96. U roczystość IMB K rólow ej (fo rm u la rz brew iarzo w y i m szalny, w pis
do M art. Rz. oraz d ek re t KO z 31 V 1955), AAS 47 (1955) s. 470—
480, por. Eph. Lit. 69 (1955) s. 356—36537.
97. W yjaśnienia dotyczące d ek re tu o uproszczeniu ru b ry k z 23 III
1955 (odpowiedź KO z 2 VI 1955), AAS 47 (1955) s. 418 n., por.

34 P or. też n r 59, 61 i 85 oraz 100 nin. w ykazu.
35 W yjaśnienia dotyczące tego d ek retu por. nr.: 97—99, 108, 113 i 124
nin. w ykazu.
33 Por.: w y ją te k w Eph. L it. 69 (1955) s. 265 oraz streszczenie ks.
B. P a n k a w ' P olonia S acra 8 (1956) s. 14. — Por. też n r 106 nin.
w ykazu.
[19] M ateriały do h isto rii n a u k i i lite ra tu ry .praw a kan. 309
Eph. L it. 69 (1955) s. 373 n., RB L 8 (1955) s. 360—363 (przekład

ks. B. M agotta).
98, 99. D alsze w y jaśn ien ia dotyczące d ek re tu o uproszczeniu ru b ry k
z 23 III 1955 (odpowiedzi KO z 17 X i 3 X I 1955), Eph. L it. 70
(1956) s. 248—252 i s. 44—49, por. RB L 8 (1955) s. 355—360 (prze
k ład odpow iedzi z 3 X I ks. B. M agotta).
100. O drodzenie obrzędów liturgicznych W. T ygodnia (d ek ret i in
stru k c ja KO z 16 X I 1955), AAS 47 (1955) s. 838—847, por.: Eph.
Lit. 70 (1956) s. 5—14; p rzekład: R B L 8 (1955) s. 230—239; P olo
nia S acra 7 (1955) s. 240—252; M K 8 (1957) s. 69—79; M ałaczyń-
ski F., C erem oniał obrzędów W. Tygodnia, W arszaw a 1958 s. 10—
25 3S.
101. O rdo H ebdom adae S anctae In sta u ra tu s, E ditio typica, Typis P o
lyglottis V aticanis 1956 stro n XVI i 144 (dek ret KO z 30 X I
1955 zatw ierdzający w y danie typiczne; ru b ry k i i te k sty litu r
giczne W. T ygodnia oraz d ek re t i in stru k c ja KO z 16 X I 1955),
por. Eph. L it. 70 (1956) s. 81 n., 108— 122, 144—157, 170—183,
204—222 39.
102. E ncyklika „M usicae sacrae d isciplina” z 25 X II 1955, AAS 48
(1956) s. 5—25, por. Eph. L it. 71 (1957) s. 37—53, R B L 8 (1955)
s. 335—353 (przekład), MK 8 (1957) s. 40,8—427 (p rz e k ła d )40.
1956
103. M elodie gregoriańskie do odrodzonych obrzędów W. T ygodnia
(dekret KO z 11 II 1956 zatw ierd zający w y danie typiczne), por.
Eph. L it. 70 (1956) s. 227M.
104. W yjaśnienia w spraw ie: a) używ ania w kościele gram ofonu, m a
gnetofonu i ra d ia oraz ap arató w projek cy jn y ch ; b) udziału w ob
rzędach chórów m ieszanych (odpowiedzi KO z 7 I II 1956), Eph.
L it.'71 (1957) s. 195 n., por. RB L 10 (1957) s. 314—316.
Pow yższe odpow iedzi skodyfikow ano w In str. ML n r 71, 73
i 100' (por. n r 129 nin. w ykazu).
105. W yjaśnienia w sp raw ie czynności liturgicznych w W. C zw artek,
P iąte k i Sobotę odpraw iany ch w g odrodzonych obrzędów W. T y
godnia (odpowiedzi KO z 15 I II 1956), AAS 48 (1956) s. 153 n.,
p o r .:‘Eph. Lit. 70 (1956) s. 253—255; RBL 8 (1955) s. 354 n. (prze
k ła d ks. B. M agotta), 10 (1957) s. 53 n. (przekład ks. T. S zw a-
grzyka); MK 8 (1957) s. 80—82 M.
38 Por. też: Skorow idz rzeczow y — W ielki Tydzień.

30 P or. nr.: 104, 109, 129, 133, 176, 180 i 234 n in . w y k azu oraz n r 33,
34 i 42 w ykazu w rozdziale II.
310 D okum enty, recenzje, sp raw o zdan ia [20]
106. U roczystość św. Jó zefa R z em ieśln ik a4(1 (form ularz brew iarzow y
i m szalny, w pis do M art. Rz. oraz d ek re t KO z 24 IV 1956),
AAS 48 (1956) s. 226—237, por. Eph. L it. 70 (1956) s. 355—368.
Powyższy d ek re t znosi też uroczystość św. Józefa obchodzoną
w środę po II niedzieli po W ielkanocy, a ty tu ł „P atro n całego
K ościoła” przenosi się na dzień 19 III. U roczystość zaś św. A po
stołów F ilipa i Ja k u b a (i odnośne elogium w M art. Rz.) p rze
nosi z d nia 1 n a U V oraz poleca u sunąć z IV lekcji b rew iarzo
w ej słow a: „K alendis M aii”.
107. E ncyklika „H aurietis aq u as” o czci N ajśw . S erca P. J. (z 15 V
1956), AAS 48 (1956) s. 309—353, por. RB L 10 (1957) s. 135—163
(przekład ks. M. R ękasa), M K 10 (1959) s. 389—414 (przekład).
108. Dalsze w y jaśn ien ia dotyczące d ek re tu o uproszczeniu ru b ry k
z 23 III 1955 (odpowiedzi KO z 16 VI 1956), Eph. L it. 70 (1956)
s. 410—412 oraz 71 (1957) s. 59, por. RBL 10 (1957) s. 219 n. (prze
kład ks. T. Szw agrzyka) 35.
109. W yjaśnienia dotyczące encykliki „M usicae sacrae disciplina”
z 25 X II 1955 (odpowiedzi KO z 1 V II 1956), Eph. Lit. 71 (1957)
s. 53, por. HD 26 (1957) s.302 n., RB L 10 (1957) s. 59 n.
Pow yższe odpow iedzi zostały skodyfikow ane w In str. M L n r 14
(por. n r 129 nin. w ykazu).
116. Dalsze w y jaśn ien ia w spraw ie odrodzonych obrzędów W. Tygod
nia (odpowiedzi KO z 23 V II 1956), R B L 10 (1957) s. 57—59, por.
HD 26 (1957) s. 301 n.38
111. P rzem ów ienie O jca św. P iu sa X II do uczestników I M iędzyna
rodow ego K ongresu D uszpasterstw a L iturgicznego w Asyżu 22 IX
1956, AAS 48 (1956) s. 711—725, por. Eph. Lit. 70 (1956) s. 397—
40841.
112. „Pośw ięcenie” kam ieniołom ów i zakładów o b rab ian ia m arm u ró w
(dekret KO z 31 X 1956 idw ie form uły), AAS 48 (1956) s. 844 n.,
por. Eph. L it. 71 (1957) s. 120, n., MK 8 (1957) s. 320 n.
113. D alsze w y jaśn ien ia dotyczące d ek retu o uproszczeniu ru b ry k
z 23 I I I 1955 (odpowiedzi KO z 15 X I 1956), Eph. Lit. 71 (1957)
S. 54—59 35.
1957
114. Dalsze zarządzenia i w y jaśn ien ia w spraw ie odrodzonych obrzę

dów W. T ygodnia (KO 1 II 1957), AAS 49 (1957) s. 91—95, por.
41 P or. streszczenia: M a ł a c z y ń s k i F. o. w At. K apl. 54 (1957)

s. 291 i P a n e k B. ks. w Polonia S acra 9 (1957) n r 1 s. 42. — Na
to przem ów ienie P ap ieża pow ołuje się d ek re t KO z 1 VI 1957 (por.
Eph. Lit. 71 (1957) s. 81—86, HD 26 (1957) s. 297—300 (przekład

o. F. M ałaczyńskiego, podobnie w: C erem oniał obrzędów W. T y
godnia, W arszaw a 1958 s. 25—32), RB L 9 (1956) s. 302—306 (prze
k ład ks. T . S zw ag rzy k a)se.
115. Msze św. popołudniow e i dalsze ulgi w przepisach o poście
euchar. (M. P r. „S acram C om m unionem ” z 19 III 1957), AAS 49
(1957) s. 177 n., por. Eph. L it. 71 (1957) s. 191 n., RB L 10 (1957)
s. 60 n. (przekład ks. T. Szw agrzyka), M K 8 (1957) s. 153 n.
(p rz ek ła d )42.
116. W yjaśnienie dotyczące M. P r. „Sacram C om m unionem ” z 19 III
1957 (odpowiedź KO z 21 V 1957), Eph. Lit. 71 (1957) s. 316.
O dpow iedź zdeak tu alizow an a przez późniejsze przepisy (por.
n r 140, 157, 169 i 175 nin. w ykazu oraz n r 21 i 25 w ykazu w roz
dziale II).
117. Słow a k o n sek racji pow inny być w y pow iadane przez w szystkich
koncelebransów (oświadczenie’ K ongr. Of. z 23 V 1957), AAS 49
(1957) s. 370, por. Eph. Lit. 71 (1957) s. 317, R B L 11 (1958) s. 70,
MK 8 (1957) s. 431 oraz p rzek ład w M K 10 (1959) s. (9 i 417 «
118. P rzechow yw anie N ajśw . S ak ram e n tu (dekret KO z 1 VI 1957),
AAS 49 (1957) s. 425 n., Eph. L it. 71 (1957) s. 440—442, MK 8 (1957)
s. '428 n. oraz 10 (1959) s. 578—580 (p rz ek ła d )44.
P rzepis n r 4 i 8 tegoż d ek re tu (mówiący o zakazie u staw ian ia
jedynego w kościele ołtarza tw arz ą do lu d u oraz um ieszczania
ta b e rn a k u lu m poza ołtarzem ) zostały zniesione przez I In str.
K L n r 95. O dnośnie zaś konopeum (przepis n r 6) por. odpow iedź
KO z 3 V II 1965, N otitiae 1 (1965) s. 308 i Eph. Lit. 80 (1966)
s. 55.
119. Dalsze w y jaśn ien ia dotyczące M. P r. „Sacram C om m unionem ”
z 19 III 1957 (cztery odpow iedzi (KO z (21 VI 1957), Eph. L it. 71
(1957) s. 316.
T rzy odpow iedzi zostały zdeaktualizow ane przez późniejszy,
przepisy (por. n r 140, 157, 169 i 175 nin. w ykazu oraz n r 21 i 25
w ykazu w rozdziale II, a p onadto RBL 11 (1958) s. 457). Pozo
sta ła n atom iast a k tu a ln a odpow iedź w y jaśn iająca, że m ożna uzy
skać zezw olenie na odpraw ienie w ciągu d n ia dw óch Mszy św.
popołudniow ych.
42 Por. n r 116 i 119 nin. w ykazu oraz n r 14 w ykazu w rozdziale II.

43 Por. też n r 198 nin. w ykazu. — P rzed w ejściem w życie R ytu
koncelebry now y O pat podczas Mszy św. zw iązanej z jego uroczy
sty m pośw ięceniem odm aw iał razem z B iskupem w szystkie m odlitw y
z w yj. słów k on sek racji i dlatego nie koncelebrow ał.
44 Por. też n r 6 nin. w ykazu.
312 D okum enty, recenzje, spraw ozdania [22]
120. K ształt szat liturgicznych (ośw iadczenie KO z 20 V III 1957), AAS

49 (1957) s. 762, por. Eph. Lit. 71 (1957) s. 438, MK 8 (1957)
s. 430 n.
121. „Pośw ięcenie” radio stacji (form uła i d ek re t KO z 24 X 1957),
AAS 49 (1957) s. 1043—1045, por. Eph. Lit. 72 (1958) s. 130 n.
122. U staw y dzieła „A postolstw a M orza” (Kongr. K onsyst. 21 X I
1957), AAS 50 (1958) s. 375—383.
123. Ilość w osku pszczelego lub oleju w św iecach przeznaczonych do
użytku liturgicznego (dekret KO z 13 X II 1957), AAS 50 (1958)
s. 50 n., por. Eph. Lit. 72 (1958) s. 131 n., MK 9 (1958) s. 344 n.
(przekład) 45.
124. O dpraw ianie Mszy św. na podstaw ie in d u ltu apost. przyznanego
kapłanom upośledzonym na w zroku (instr. KO z 15 X II 1957 do
stosow ana do d ek retu o uproszczeniu ru b ry k z 23 III 1955), AAS
50 (1958) s. 51—54, por. MK 9 (1958) s. 448—450 (przekład).
In stru k c ja n ie ak tu a ln a (por. n r 152 nin. wykazu).
1958
125. Św ięcenie popiołu w Środę Pop. w ieczorem (d ek ret KO z 5 II

1958), AAS 50 (1958) s. 104, por. Eph. Lit. 72 (1958) s. 133.
O rdynariusz m iejsca może pozwolić, aby tam , gdzie raz święci
się popiół ra n o przed głów ną Mszą św., pow tórzono te n obrzęd
przed M szą w ieczorną.
126. P rzypom nienie zakazu sam ow olnego w p row ad zan ia zm ian do li
tu rg ii 46 oraz o publicznym odm aw ianiu litan ii i innych m odlitw
(Kongr. Of. 14 II 1958), AAS 50 (1958) s. 114, por. Eph. Lit. 72
(1958) s. 136 n., MK 10 (1959) s. 9 n. (przekład).
127. P rzypom nienie obow iązku nie odk ładania ch rztu dzieci (Kongr.
Of. 18 II 1958), A A S .50, (1958) s. 114, por. Eph. L it. 72 (1958)
s. 139 n.
128. Z akaz opuszczania słów „M ysterium fidei” w form ule kon sek racji
(upom nienie K ongr. Of. z 24 V II 1958), AAS 50 (1958) s. 536,
por. Eph. L it. 73 (1959) s. 369, MK 10 (1959) s. 122 (p rz ek ła d )46.
129. In stru k c ja KO o m uzyce sakralnej i litu rg ii z 3 IX 1958, AAS 50
(1958) s. 630—663, por. Eph. Lit. 72 (1958) s. 388—419, przekład:
R B L 12 (1959) s. 66—97, MK 11 (1960) s. 1—29 (z w yj n r 74—
79) 47.
45 P or. też n r 11 i 46 nin. w ykazu.

46 P or.: K L art. 22 § 3; M. Pr. Sacram L iturg ia m z 25 1 1964 n r X n.;
I In str. K L n r 20 i 22. — Por. też nr.: 128, 204, 230, 235 i 255 nin.
w ykazu.
47 Por. odsyłacz 39.
[231 M ateriały do h isto rii n a u k i i lite ra tu ry p ra w a kan. 313
In stru k c ja ta została dość pow ażnie zm odyfikow ana przez

In str. KO „M usicam sa cram ” (o M uzyce w Sw. L iturgii) z 5 III
1967, por. n r 234 nin. w ykazu).
1959
130. Ogłoszenie św. W aw rzyńca z B rindisi W. D oktorem Kościoła

oraz ustanow ienie jego uroczystości w dniu 21 V II (L itterae
A postolicae „C elsitudo ex h u m ilita te ” z l9 I II (1959), AAS 51 (1959)
s. 456—461 48.
131. Z m iana te k stu w ósmej m odlitw ie uroczystej (za żydów) w W.
P iąte k (dek ret KO z 19 V 1959), Eph. L it. 74 (1960) s. 133 4β.
OHSI z 16 X I 1955 przyw rócił przed tą oracją słow a: „O re
m us, F lectam us genua, L ev a te”. Pow yższy zaś d ek re t zm ienił
w yrażenie „pro perfid is Iu d ae is” na „pro Iu daeis”, a w y rażen ie
„etiam iudaicam p erfid ia m ” n a „Iudaeos etiam ”.
132. F o rm u larz brew iarzo w y i m szalny o św. W aw rzyńcu z B rindisi
oraz w pis do M art. Rz. (i d ek re t KO z 8 V II 1959), AAS 51
(1959) s. 592—594, por. Eph. L it. 74 (1960) s. 53—55, M K 11 (1960)
s. 309—3125".
133. W yjaśnienia dotyczące In stru k c ji o M uzyce S akr. i L itu r g ii51
(KO 10 V II 1959), Eph. Lit. 74 (1960) s. 457 n., RB L 15 (1962)
s. 185.
1) Do n r 18: Podczas czynności liturgicznych nie w olno śpiew ać
solo całego u tw o ru m uzyki sak raln ej. 2) P ew n e części kom pozy
cji m uzyki sa k ra ln ej, w ykonyw anej przez chór, m oże śpiew ać
solista (ale nie solistka). 3) Do n r 75 n.: O rdynariusz m iejsca
może zakazać fo tog rafo w ania w kościele (naw et poza nabożeń
stw em ). 4) Do n r 100: C hór m ieszany w zględnie ty lk o żeński m oże
śpiew ać w m iejscu trad y cy jn y m , a w ięc w ostateczności n aw et
obok "prezbiterium , byle poza nim.
134. Z m iana nazw y i skrócenie „A ktu pośw ięcenia rod zaju ludzkiego
Sercu' P. J .” (P e n ite n cja ria A post. 18 V II 1959), AAS 51 (1959)
s. 595, p rzek ład: por. MK 11 (1960) s. 40 n., Coli. Rit. s. 305 n.
(w o statnim w y p ad k u zachow ano d aw ną nazwę!).
N ow a nazw a brzm i: „A kt pośw ięcenia rodzaju ludzkiego J e
zusow i C hrystusow i K rólow i”. — S k ró tu zaś dokonano przez
opuszczenie u stępu o m uzułm anach, poganach i ż y d a c h 5ä.
48 Por. też n r 132 i 136 nin. w ykazu.

49 P or. odsyłacz 19.
52 P or. odsyłacz 19 oraz (odnośnie n r 134) Eph. Lit. 73 (1959) s. 458.
135. U sunięcie pew nych form uł z ch rztu dorosłych (dekret KO z 27 X I

1959), Eph. Lit. 74 (1960) s. 133.
P rzy chrzcie oraz p rzy uzu pełn ianiu obrzędów ch rz tu dorosłych
(Rit. Pol. s. 45 n r 10 oraz s. 105 n r 7) należy opuszczać ru b ry k i
(i za w arte w nich form uły) od słów: „Et si C atechum enus (Elec
tus)...”, aż do słów: „de q ua v e n it” ra.
136. E rra ta w oficjum o św. W aw rzyńcu z B rindisi W. D rze Kościoła
(KO, bez daty), AAS 51 (1959) s. 720 53.
Z am iast: „sacerdos o rd in atu s” m a być: „sacerdos in a u g u ra tu s”,
a zam iast: „in H un g aria co adu natu s” — „in H u n g aria con
gressus”.
1960
137. L ita n ia do K rw i P. Jezusa ( te k s t54 i d ek re t KO z 24 II I960,),

AAS 52 (1960) s. 412 n., por. Eph. L it. 75 (1961) s. 54 n.55
L ita n ia ta zatw ierdzona do u ży tku publicznego m a być um ie
szczona po L ita n ii do S erca P. Jezusa.
138. D ziękczynna m odlitw a po Mszy św. Pap. K lem ensa X I „Credo,
D om ine” (tekst i d ek re t KO z 24 II 1960), AAS 52 (1960) s. 368 n.
Z godnie z pow yższym d ek retem o racja ta je st um ieszczana
w now ych w y daniach M szału i B rew iarza Rz. w śród dziękczyn
nych dow olnych m odlitw różnych, po m odlitw ie „En ego”.
139. M odlitw y po Mszy św. czytanej (dekret KO z 9 III 1960), AAS
52 (1960) s. 360, por. Eph. L it. /74 (I960) |s. 458 p.., MK U (1960)
s. 387 n. (tekst i przekład), R B L 13 (1960) s. 487 (przekład).
D ekret n ie ak tu a ln y od 7 III 1965 r. (por. I In str. K L n r 48 j).
140. U dzielanie (za zezw oleniem O rd yn ariusza m iejsca) K om unii św.
w czasie nabożeństw popołudniow ych (dekret K ongr. Of. z 21 III
1960), AAS 52 (1960) s. 355 n., por. Eph. Lit. 75 (1961) s. 58 n.,
MK U (1960) s. 307—309 (tekst i przekład).
141. U roczystość św. G rzegorza B arbarigo B p a W., 17 VI (L itterae
D ecratales „T errenas hom inum ” z 26 V 1960), AAS 52 (1960)
s. 437—447.
142. Szerzenie k u ltu K rw i P. Jezu sa (Epistola A postolica „Inde
a p rim is” z 30 VI 1960), AAS 52 (1960) s. 545—550
143. K odeks R u b ry k (Ogólnych) B rew iarza i M szału Rz. (L itterae
53 Por. n r 130 i 132 nin. w ykazu.

54 Por. polski przekład w Coll. R it. s .306—308 oraz w MK 12 (1961)
s. 50 n. (por. n r 26 w ykazu w rozdziale II).
55 Por. też n r 142 i 145 nin. w ykazu (oraz n r 36 w ykazu w roz
dziale II).
A postolicae „R u b ricaru m in stru c tu m ” z 25 V II 1960, d ek re t KO

z 26 V II I960,, ru b ry k i, kalen d arz, ta b e la dni oraz zbieżności
i sp o tk an ia dni liturgicznych, zm iany w B rew iarzu, M szale
i M art. Rz., w y jaśn ien ia dotyczące k alen d a rz y p a rty k u la rn y c h 57,
zarządzenia w spaw ie w y d aw an ia B rew iarza i M szału Rz.), AAS
52 (1960) s. 593—740, por. Eph. Lit. 74 (1960) s. 258—370 i 388—
39258.
144. Szczegółowe zarządzenia w spraw ie B rew iarza Rz. (nr 1—347,
KO 5 X 1960), po r. Eph. L it. 75 (1961) s. 25—54.
145. A kt uw ielbienia K rw i P. Je zu sa (dekret KO z 12 X 1960), AAS
52 (1960) s. 987, por. Eph. L it. 75 (1961) s. 5 6 59.
Po akcie „Niech będzie uw ielbione N ajśw . S erce Jezu so w e”
dodaje się „N iech będzie uw ielbiona N ajdroższa K rew Je z u
sow a” °°.
146. W ykaz uroczystości, w k tó re obow iązuje odpraw ienie Mszy św.
za p ara fia n (d ekret K ongr. Soboru z 3 X II 1960), AAS 52 (1960)
s. 985 n., por. Eph. Lit. 75 (1961) s. 59n., MK 12 (1961) s. 111 n.61
147. D ostosow anie obow iązku chórow ego do K R (dekret K ongr. So
boru z 3 X II 1960, AAS 52 (1960) s. 986 n., por. Eph. Lit. 75 (1961)
s. 60 n., MK 12 (1961) s. 112.
148. Z niesienie (przez KR) antycyp ow ania L audes (ośw iadczenie KO
z 28 X II 1960), L ’O sserv atore R om ano z 30 X II 1960, por. Eph.
Lit. 75 (1961) s. )56, RB L 13 (1960) d o k lejk a po s. 640.
1961
149. R ew izja k alen d arzy p arty k u larn y ch oraz pro p rió w b rew iarzo
w ych i m szalnych w m yśl zasad K R (Instr. KO z 14 II 1961), AAS
53 (1961) s. 168— 180, por. Eph. Lit. 75 (1961) s. 143— 154 52.
150. O dnow ienie nabożeństw a do św. Józefa (Epist. „Le voci” z 19 III
1961), AAS 53 (1961) s. 205—213, por. M K 12 (1961) s. 221—226
(p rz ek ła d )6S.
57 P or. RB L 13 (1960) s. 499—638 (przekład o. F. M a ł a c z y ń s k i e -

g o, z w yj. K ale n d arza n a s. 596—607). T rzeba je d n ak zwrócić uw agę
na pew ne nieścisłości w p rzekładzie (w n r 17 i 237 f) oraz n a pew ne
b ra k i w tekście tegoż przek ład u (w n r: 15, 40, 69, 128 c. d., 135 g, 153,
201, 237 e, 395 e 399 a, 418 i 515 d).
58 P or.: Skorow idz rzeczow y — K odeks R ubryk...
59 P or. n r 36 w ykazu w rozdziale II (oraz 137 i 142 nin. w ykazu).
60 Por. M K 12 (1961) s. 208 oraz n r 70i 182 nin. w ykazu.
61 Por. też n r 28 w ykazu w rozdziale II.
62 P or. n r: 41, 47, 50 n. oraz 60 w ykazu w rozdziale II.
63 P or. też n r 168 nin. w ykazu.
151. Z reform ow anie II tom u P o n ty fik alu Rz. (d ek ret KO z 13 IV

1961), P ontificale R om anum , P ars secunda, E ditio typica em en
data, Typis P olyglottis V aticanis 1961, s. 2, por. Eph. L it. 76
(1962) s. 210e4.
152. O dpraw ianie Mszy św. na podstaw ie in d u ltu apost. przyznanego
k apłan om chorym lub upośledzonym n â w zroku (instr. KO z 15
IV 1961), Eph. Lit. 75 (1961) s. 362—364; por.: RB L 15 (1962)
s. 180, n.; MK 13 (1962) s. 351 n. (p rz ek ła d )65.
153. Zniesienie w spom inania dnia pow szedniego IV k lasy (ośw iad
czenie KO z 27 V 1961), AAS 53 (1961) s. 388; por. Eph. L it. 75
(1961) s. 366; RB L 14 (1961) s. 330 (przekład).
Powyższe ośw iadczenie w prow adza pierw szą zm ianę do K R 66
(nr 26, 289 i 299).
154. Z m iany w śpiew ach M szału, K yriale, G radu ate i A ntyfonarza,
dostosow ane do KR (dekret KO z 27 V 1961), Typis P o lyglottis
V aticanis 1961β7.
155. Pięć now ych w otyw (KO 1 V II 1961), por. Eph. L it. 76 (1962)
s. 167—173.
N ależy do nich Msza: 13) w dniu ślubów zakonników , 14) w dniu
ślubu zakonnic (obie są w otyw am i II k lasy i m ogą być o d p ra
w ian e tylko za zgodą odnośnego O rdynariusza), 15) o pow oła
nia k apłańskie, 16) o zachow anie pow ołań k apłańskich, 17) o po
w ołania zakonne oraz ich rozw ój. W szystkim p rzysługuje kolor
biały. Um ieszcza się je w śród w otyw różnych, po Mszy: 1) o w y
bór Papieża..., 11) za now ożeńców, 12) w 25 i 50 rocznicę ślubu '—
a przed M szą: 18) o rozkrzew ienie w iary... i 29) dziękczynną.
156. O dpraw ianie w niedzielę I I k lasy w otyw y II k lasy o N ajśw .
S akram encie (odpowiedź KO z 20 V II 1961), Eph. Lit. 77 (1963)
s. 188.
W niedziele II k lasy w olno celebrow ać ta k ą m otyw ę.
157. U dzielanie K om unii św. chorym w godzinach popołudniow ych
(w yjaśnienie K ongr. Of. z 21 X 1961), AAS 53 (1961) s. 735;
por.: Eph. L it. 76 (1962) s. 183; MK 13 (1962) s. 183 n. (prze
kład). ,

65 In stru k c ja ta zniosła w ażność poprzedniej (por. n r 124 nin.
w ykazu). <
66 D ruga zm iana por. n r 160 nin. w ykazu; dalsze zm iany por. Sko
row idz rzeczow y — K odeks Rubryk...
67 Por. Eph. Lit. 75 (1961) s. 246—255 i 448.
68 Wg bow iem K R w w ypad ku tej zbieżności uroczystość św. A po
stołów należało przenieść n a dzień 30 VI. — In n e zaś przeniesienie
uroczystości por. n r 226 nin. w ykazu.
[271 M ateriały do h isto rii n au k i i lite ra tu ry p ra w a kan. 317
158. P rzeniesienie w r. 1962 uroczystości N ajśw . S erca P. J. z 29

na 22 VI w tych k raja ch , w k tó ry ch uroczystość św. Ap. P io tra
i P aw ła je st o b o w iąz u ją ca68 (dekret KO z 13 X II 1961), AÀS
54 (1962) s. 50; por.: Eph. L it. 76 (1962) s. 177 n.; RB L 15 (1962)
s. 183 (przekład).
159. Szczegółowe zarządzenia w sp raw ie w y d aw an ia M szału Rz. (nr
348—777; KO 30 X I 1960 — 14 X II 1961), por. Eph. L it. 75 (1961)
s. 401—447, 76 (1962) s. 167—173 «·.
1962
Ί6 0 .Z ew nętrzny obchód św iąt (ośw iadczenie KO z 2 I 1962), AAS

54' (1962) s. 51, por.: Eph. L it. 76 (1962) s. 179; MK 14 (1963)
s. 179; RB L 15 (1962) s. 183 n. (przekład).
Pow yższe ośw iadczenie w prow adza d ru gą zm ianę do K R 70 (do
n r 358 n.).
161. W ydania II tom u P o n ty fik ału Rz. sprzed r. 1961 straciły moc
obow iązującą (ośw iadczenie KO z 2 I 1962), AAS 54 (1962) s. 52,
por.: Eph. Lit. 76 (1962) s. 182; R B L 15 (1962) s. 184 (prze
kład) 71.
162. Z achęta O jca Sw. do pobożnego odm aw iania B rew iarza w in te n
cji Soboru W atykańskiego II (z 16 I 1962), AAS 54 (1962) s. 66—
75,' por. Eph. Lit. 76 (1962) s. 108—120. ,
163. F orm u larz m szalny: w ieczorem przed dniem , k tó ry m a I N ie
szpory oraz w dniach 29—31 X II (odpowiedź KO z 20 II 1962),
R B L 15 (1962) s. 186, por. M K 13 (1962) s. 156.
W ieczorem przed dniem , k tó ry m a I N ieszpory, o d praw ia się
M szę św. z d nia b ieżącego 72. W dniach zaś od 29 do 31 X II od
p raw ia się Mszę z 30 X II.
164. Nowe w ydanie typiczne I tom u P o n ty fik ału Rz. (KO 28 II 1962),
Eph. Lit. 77 (1963) s. 407.
Tom te n zaw iera obrzędy k o n sek racji i pośw ięcenia osób. No
w e w ydanie tylk o w pew nych szczegółach różni się od w ydań
poprzednich 73.
69 P or. też Eph. Lit. 77 (1963) s. 121— 125 (okadzanie ołtarza, k tó ry

łatw o m ożna obejść) oraz n r 69 nin. w ykazu.
79 P ierw sza zm iana por. n r 153 nin. w ykazu; dalsze zm iany por.
Skorow idz rzeczow y — K odeks Rubryk...
71 P or. też n r 151 nin. w ykazu.
72 Por. je d n ak N otitiae 1 (1965) s. 307 (odp. 87); n r 209, (210) i 244
nin. w ykazu; Instr. EM n r 28.
73 Por. nr.: 23, 38 i 50 (a ponadto 184, 198, 207, 215, 236, 249 i 253)
nin. w ykazu (oraz n r 68 w ykazu w rozdziale II).
318 D okum enty, recenzje, spraw ozdania [281
165. U dzielanie chrztu dorosłym w 7 etap ach (dekret KO z 16 IV

1962, dodatki i zm iany w R y tu ale oraz now y obrzęd), AAS 54
(1962) s. 310—338, por. Eph. Lit. 76 (1962) s. 423—444.
O rdynariusz m iejsca może te n r y t polecić lub n ań zezw olić.
166. E rygow anie In sty tu tu L iturgicznego p rzy W ydziale Teologicz
nym P ap. A kadem ii św. A nzelm a w Rzym ie (Kongr. d la Sem in.
i Ü niw . 17 VI 1962), AAS 54 (1962) s. 113 n.74
167. W yjaśnienia dotyczące R y tu ału (odpowiedzi KO z 7 X I 1962),
Eph. Lit. 77 (1963) s. 188 n.
W obrzędach R y tu ału: 1) nie tylko po, lecz także przed p sal
m em m ów i się zaw sze całą an tyfo nę; 2) zakończenie m odlitw
je st zaw sze kró tk ie, z w yj. bierzm ow ania; 3) m ożna używ ać p iu -
sowego lub poprzednio obow iązującego p rzekładu p sa lm ó w 75.
168. U m ieszczenie im ienia św. Józefa w K anonie Mszy św. (dekret
KO z 13 X I, obow iązujący od 8 X II 1962), AAS 54 (1962) s. 873,
por. Eph. Lit. 77 (1963) s. 55; MK 14 (1963) s. 39 n. (tekst i p rze
kład) 7e.
1963
169. U dzielanie K om unii św. w W. P iąte k zakonnicom k lau zu ro w y m

(dekret KO z 1 II 1963), Eph. Lit. 77 (1963) s. 406.
Zakonnicom klauzurow ym w olno udzielać K om unii św. w W.
P iąte k po południu, jeżeli w ich dom u Bożym nie m ożna od
praw ić nabożeństw a litu rg iczn e g o 77.
170. L ekcje II i III N ok tu rn u w p a rty k u la rn e uroczystości I i II k la
sy (odpowiedź KO z 6 III 1963), Eph. Lit. 77 (1963) s. 189 n .
Jeżeli uroczystość ta k a nie m a w B rew iarzu żadnych w yzna
czonych lekcji, lub m a, ale tylko niektóre, w ów czas b ra k u ją c e
bierze się z odnośnego Com m une; k to zaś posiada B rew iarz
sprzed r. 1961, może z niego zaczerpnąć odpow iednie (w łasne lu b
w yznaczone) lekcje, o ile w n im się zn ajdu ją.
171. P alenie zw łok (instr. K ongr. Of. z 5 V III 1963), AAS 56 (1964)
s. 822 n.
Pow yższa in stru k c ja zm ienia brzm ienie kan. 1203 § 2 o raz
1240 § 1, n. 5 w następ u jący sposób: W olno udzielić sa k ra m en
tów św. katolikow i, k tó ry polecił spalić sw oje zwłoki, w olno jego
w olę spełnić i w olno urządzić m u pogrzeb katolicki, jeżeli zm ar
74 Por. Eph. L it. 76 (1962) s. 53 n.

74 P or. n r' 45 w ykazu w rozdziale II (oraz n r 150 nin. wykazu).
77 Por. n r 179 nin. w ykazu oraz n r 75 w ykazu w rozdziale II.
ły przez to polecenie nie chciał ani zaprzeczać kato lick im dogm a

tom , ani okazyw ać nienaw iści do katolickiej relig ii czy Kościo
ła. — W ta k im je d n ak w y p ad k u obrzędy relig ijn e o dpraw ia się
tylko w dom u w zględnie w kościele; nie w olno też odprow a
dzać liturgicznie zw łok n a m iejsce krem acji.
172. U żyw anie m ucetu podczas sesji Soboru W atyk. II (d ek ret KO
z 12 IX 1963), AAS 55 (1963) s. 779, por. Eph. L it. 78 (1964) s. 66.
A by podkreślić w spółudział Biskupów w rządzeniu Kościołem
Papież postanow ił, że podczas sesji Sobotu W atyk. II m ogą
(naw et w jego obecności) nosić na m antolecie m ucet w szyscy
A rcybiskupi oraz B iskupi rezyd en cjaln i i ty tu la rn i, O paci i P ra
łaci udzielni (O rdynariusze, k tó ry m przysługuje używ anie tego
stro ju na te re n ie ich jurysdykcji).
173. A d hortatio A postolica „Cum p rox im us” o m odłach i czynach
ipokutnych w in te n cji Soboru (z 14 IX 1963), AAS 55 (1963)
s. 729—735. !
W zachęcie tej P apież polecił odm aw iać w e w szystkich M szach
św. odpraw ianych w obrządku łacińskim m odlitw ę o D uchu Sw.
174. M odlitw a n ak azan a w in te n cji Soboru o D uchu Sw. (d ek ret
w ykonaw czy KO z 24 IX 1963 do zarządzenia Papieża z 14 IX ),
AAS 55 (1963) s. 838, por. MK 14 (1963) s. 273.
175. L itte ra e A postolicae M. P r. d atae „P astorale M unus” o u p ra w
nieniach i przyw ilejach Biskupów (z 30 X I 1963), AAS 56 (1964)
s. 5—12, por. Eph. Lit. 78 (1964) s. 150— 157, P raw o K anoniczne 8
(1965) n r 3—4 s. 183—187 78.
176. K o n sty tu cja o Sw. L itu rg ii „S acro san ctu m C oncilium ” (z 4 X I
1963), AAS 56 (1964) s. 97—138, por.: Eph. Lit. 78 (1964) s. 185—
221 ; te k st i przek ład w : Sobór W atyk ań sk i II, P oznań 1968
s. 40—99; p rzekład w: At. K apł. 67 (1964) s. 129—149, RB L 17
(1964) s. 147—174, MK 15 (1964) s. 241—254, 265—272 7e.
1964
177. P o st eucharystyczny obow iązuje celebransa 1—3 godzin przed

przyjęciem K om unii św. (dekret K ongr. Of. z 10 I 1964), AAS
56 (1964) s. 212, por. Eph. L it. 78 (1964) s. 164, RBL 17 (1964)
s. 249, M K 15 (1964) s. 97 80.
78 Por. uzupełnienie n r 23 Pastorale M unus d ekretem Stolicy A post.

z 28 X I 1964, AAS 57 (1965) s. 187, S ztafrow ski E., Posoborow e P ra w o
daw stw o K ościelne, W arszaw a 1969 zesz. '1 is. 29 п.; por. też n r 188 nin.
w ykazu.
78 P or. n r 49 w ykazu w rozdziale II oraz Skorow idz rzeczow y —
K on stytucja o L iturgii, d ek re ty w ykonaw cze.
80 Por. Skorow idz rzeczow y — P ost eucharystyczny.
178. L itte ra e A post. M. P r. datae „S acram L itu rg ia m ” (z 25 I 1964)

o w prow adzeniu w życie niek tó ry ch postanow ień K L, AAS 56
(1964) s. 139— 144, por. Eph. Lit.· 78 (1964) s. 222—225, p rzekład
(ks. J. Adam eckiego) w: At. K apł. 67 (1964) s. 149—151, MK 15
(1964) s. 273—275 79.
179. U dzielanie K om unii św. chorym w W. P iąte k (odpowiedź Kongr.
Sakr. z 29 II 1964), W iadom ości U rzędow e K u rii B iskupiej Ś ląska
Opolskiego 19 (1964) s. 97 81.
Poza uroczystym nabożeństw em liturgicznym w olno w W. P ią
te k udzielać K om unii św. tylko ty m chorym , k tórzy zn a jd u ją się
w niebezpieczeństw ie śm ierci. — Por. je d n ak in d u it Stolicy
Apost. dla P olski z 12 II 1968 (nr 75 w ykazu w rozdziale II).
180. Przem ów ienie O jca Sw. do E piskopatu W łoch (z 14 IV 1964),
AAS 56 (1964) s. 378—387.
W przem ów ieniu tym P apież poruszył m. in. znaczenie reform y
litu rg ii i śpiew u liturgicznego.
181. N ow a fo rm u ła udzielania K om unii św. (dekret KO z 25 IV
1964), AAS 56 (1964) s. 338 n., por. RB L 17 (1964) s. 249 n., MK
15 (1964) s. 169 n.82
182. A kt uw ielbienia D ucha Sw. (dekret KO z 25 IV 1964), AAS 56
(1964) s. 338, por. RBL 17 (1964) s. 250, MK 15 (1964) s. 170.
Po akcie: „Niech będzie uw ielbiony P an Jezus w N ajśw . S a
k ram en cie o łtarza” dodaje się „Niech będzie uw ielbiony Duch
Sw. Pocieszyciel” 8S.
183. M odlitw a za P ap ieża P aw ła VI w rocznicę k oronacji, 30 VI
(dekret KO z 9 V 1964), L ’O sservatore Rom ano z 10 V 1964 84.
D ekret te n polecał dodaw ać w Mszy o św. P aw le pod drugim
zakończeniem o rację za Papieża (którą n a m ocy K R n r 445 p o w in
no się w ta k im w yp adk u opuszczać, ze w zględu n a obow iązek do
d aw an ia pod jed ny m zakończeniem m odlitw y o św. Piotrze).
Z deak tualizow ała go I I In str. K L w n r. 4, znosząc w M szy ,o św.
P aw le sub u n a conclusione orację o św. P iotrze (i odw rotnie).
184. P ierw sza In stru k c ja KO o należytej realizacji K L „In te r O ecu-
m enici” (z 26 IX 1964), AAS 56 (1964) s. 877—900, por. Eph. L it. 78
(1964) s. 421—445, przekłady: ks. J. A dam eckiego (urzędowy)
w MK 16 (1965) s. 1—10. 25—30, ks. S. G rzy b k a w RB L 18 (1965)
s. 21—43 85.

82 P or. też Eph. Lit. 79 (1965) s. 93 (oraz I In str. K L n r 48 i).
83 Por. Ęph. Lit. 79 (1965) s. 93 oraz n r 70 i 145 nin. w ykazu.
84 Por.: W rocław skie W iadom ości K ościelne 19 (1964) s. 126.
85 D ekrety w ykonaw cze, rozszerzające i w y jaśn iające: por. S koro
w idz rzeczow y, In stru k c ja I o realizow aniu KL... — Por. też w y-
[311 M ateriały do h isto rii n a u k i i lite ra tu ry p ra w a kan. 321
185. L ist K ard. J. L ercaro , P rzew odniczącego R ady dla rea liza cji KL,
w spraw ie jednolitego p rzek ład u tek stó w liturgicznych n a języki
używ ane w w ielu k ra ja c h (z 16 X 1964), N otitiae 1 (1965) s. 194—
196, por. Eph. Lit. 79 (1965) s. 421 n.
186. Sw. B enedykt O pat G łów nym P atro n em całej E uropy (L itterae
Ap. „Pacis n u n tiu s” z 24 X 1964), AAS 56 (1964) s. 965—967,
por. MK 16 (1965) s. 265 n. (p rz ek ła d )86.
187. U pow ażnienie p ry m icjan tó w do ud zielania B łogosław ieństw a Pap.
połączonego z odpustem zupełnym (dekret P e n ite n c ja rii Apost.
z 5 X I 1964), AAS 56 (1964) s. 953, por. M K 16 (1965) s. 121
(tekst i p rz e k ła d )87.
U pow ażnienie ogólne w tej spraw ie zostało zniesione d ek retem
P en ite n cjarii A post. z 29 VI 1968 ogłaszającym now y E n ch iri
dion In d u lg en tiaru m (por. n r 252 nin. w ykazu). — Z resztą
obecnie odpustu zupełnego m ogą dostąpić ci, któ rzy pobożnie
uczestniczą w pierw szej Mszy, odpraw ianej z p ew n ą okazało
ścią przez n eoprezb itera po św ięceniach kapłań sk ich oraz sam
neom ysta (por. cyt. E nchiridion indulg. s. 61).
188. R esk ry p t Pap. „Cum ad m o tae” o u praw n ien iach N ajw yższych
Przełożonych Z grom adzeń K leryckich na p raw ie p apieskim oraz
O patów Przełożonych nad ko ng regacją m niszą, AAS 59 (1967)
ja śn ien ia (odpowiedzi) R ady dla realizow ania K L, k tó re ukazały się

w N otitiae (N.) oraz w Eph. Lit. (EL), do n astęp u jący ch num erów
pow yższej In stru k c ji: n r 15 : N. 1965 s. 305 (odp. 79), EL 1965 s. 425;
n r 15 i 18: N. 1965 s. 136 (odp. 1); n r 30, 40 i 82: N. 1966 s. 289 (odp.
99), EL 1966 s. 410 n.; n r 36 b: N. 1965 s. 136 (odp. 2), EL 1965 s. 425;
n r 36 d: N. 1965 s. 185 (odp. 38—40), EL 1965 s. 425; n r 37 : N. 1965
s. 305 (odp. 80); n r 42: N. 1966 s. 339 (odp. 103), EL 1967 s. 82; n r 48
a. b: N. 1965 s. 136 (odp. 3); n r 48 i: N. 1966 s. 339 n. (odp. 104);
n r 53—55: N. 1965 s. 137 (odp. 4); n r 56 : N. 1965 s. 250 (odp. 58—60);
n r 56: N. 1965 s. 306 (odp. 81); n r 56 : N. 1965 s. 366—368, EL 1966
s. 56—58; n r 57 : N. 1965 s. 185 n. (odp. 41); n r 57: N. 1966 s. 240—243
(odp. 98), EL 1966 s. 407—410; n r 60: N. 1965 s. 137 (odp. 5), EL 1965
s. 425 n.; n r 74 a: N. 1965 s. 137 (odp. 6), EL 1965 s. 426; n r 78 a:
N. 1965 s. 186 (odp. 42), EL 1965 s. 426; n r 78 a: N. 1965 s. 250 (odp.
61), EL 1965 s. 426; n r 78 a: N. 1965 s. 306 (odp. 82), EL 1965 s. 426;
n r 78 c: N. 1965 s. 186 (odp. 43), EL 1965 s. 426 n.; n r 80—84: N. 1965
s. 186 (odp. 44), EL 1965 s. 427; n r 91 : N. 1965 s. 137 (odp. 7 n.) EL
1965 s. 427; n r 91 : N. 1965 s. 251 (odp. 62), EL 1965 s. 427; n r 92:
N. 1965 s. 138 (odp. 9), EL 1965 s. 427 n.; n r 94 : N. 1966 s. 290 n. (odp.
1Ql), EL 1966 s. 411 n.; n r 95 : N. 1965 s. 138 n. (odp. 10 n.), EL 1965
s. 428; n r 95 : N. 1965 s. 251 (odp.63 n.), EL 1965 s. 428.
80 P or. Eph. Lit. 79 (1965) s. 93 oraz n r 202 nin. w ykazu.
87 P or. Eph. Lit. 79 (1965) s. 93 oraz n r 3 nin. w ykazu.
322 D okum enty, recenzje, sp raw ozdania [32]
s. 374—378, por. B uijs L., F acu ltates religiosorum concessae R es

cripto Pontificio diei 6 X I 1964, Rom a 1965 s. X IV —X X 88·.
189. O graniczenie postu eucharystycznego (od pokarm ów i u m iark o
w anej ilości napojów) do 1 godziny przed K om unią św. idecy-
zja O jca Sw. z 21 X I 1964), AAS 57 (1965) s. 186 89.
190. K y riale sim plex (i odnośny d ek re t KO z 14 X II 1964). E ditio
typica, Typis P olyglottis V aticanis 1965 stro n 48; sam d ek ret
w AAS 57 (1965) s. 407, por. Eph. L it. 79 (1965) s. 117.
191. C antus qui in M issali Rom ano d esid eran tu r iu x ta In stru ctio n em
ad exsecutionem C onstitutionis de S acra L itu rg ia recte o rdi
nandam et iu x ta R itum concelebrationis (i odnośny d ek ret KO
z 14 X II 1964). E ditio typica, T ypis Polyglottis V aticanis 1965
stro n 36; sam d ek re t w AAS 57 (1965) s. 408, por. Eph. Lit. 79
(1965) s. 120 90.
1965
192. O rdo M is sa e 91 — R itus servandus in celebratione M issae92

De defectibus in celebratione— M issae o ccu rren tib u s (i odnośny
d ek re t KO z '27 I 1965). E d itio typica, Typis P olyglotis V a-
88 Por. też n r 175 nin. w ykazu.

89 Por. Eph. Lit. 79 (1965) s. 93 oraz Skorow idz rzeczow y — P o st
eucharystyczny.
* Por. w y jaśnienia (odpowiedzi) R ady dla realizow ania KL, k tó re
ukazały się w N otitiae (N.) oraz w Eph. Lit. (EL), do n astępujących
num erów powyższego Ordo: n r 4 nn.: N. 1966 s. 340 (odp. 105)., EL
1967 s. 82; n r 7: N. 1965 s. 254 (odp. 76), EL 1966 s. 55; n r 53 : N. 1965
s. 308 (odp. 88), EL 1966 s. 54 n.; n r 59: N. 1965 s. 186 n. (odp. 45),
EL 1965 s. 430.
82 Por. w y jaśn ien ia (odpowiedzi) w yżej cyt. R ady, k tó re u kazały się
w N otitiae (N.) oraz w Eph. L it. (EL), do następujących num erów
powyższego Ritus: n r 5 : N. 1965 s. 190 (odp. 57), EL 1966 s. 55; n r 7:
N. 1966 s. 291 (odp. 102), EL 1966 s. 412; n r 14: N. 1965 s. 251 (odp. 65),
EL 1965 s. 428; n r 16 : N. 1965 s. 308 (odp. 89), EL 1966 s. 55; n r 22:
N. 1965 s. 139 (odp. 12 n.), EL 1965 s. 428 (odp. 12); n r 23 : N. 1966
s. 29—32 (odp. 92, 95—97), EL 1966 s. 165— 168, n r 23 : N. 1965 s. 139
(odp. 14 n.), n r 25 :N . 1965 s. 254 (odp. 77), EL 1966 s. 55; n r 25, 34,
47: N. 1966 s. 29 (odp. 91), EL 1966 s. 165; n r 35 : N. 1965 s. 251 n.
(odp. 66), EL 1965 s. 429; n r 42 i 44 : N. 1965 s. 187 (odp. 46 n.), EL
1965 s.* 430 (odp. 47), n r 44 : N. 1965 s. 139 n. (odp. 16), n r 44: N. 1966
s. 30 (odp. 93), EL 1966 s. 166; n r 44—46: N. 1965 s. 187 (odp. 48), EL
1965 s. "429; n r 46: N. 1965 s. 187 ń. (odp. 49); n r 46 n.: N. 1965 s. 188
(odp. 50,), EL 1965 s. 429; n r 47 : N. 1965 s. 252 (odp. 67); n r 49 : N. 1965
s. 252 '(odp. 68 n.); n r 50: N. 1966 s. 30 (odp. 94), EL 1966 s. 166; n r 50:
N. 1965 s. 140 (odp. 17 n.), n r 51: N. 1965 s. 252 (odp. 70), EL 1965
s. 429 n.; n r 51: N. 1965 s. 140 (odp. 19), EL 1965 s. 430; n r 55 n.:
[33] M ateriały do h isto rii n au k i i lite ra tu ry p ra w a kan. 323
ticanis 1965 stron 70; sam d ek re t w AAS 57 (1965) s. 408 n.;

d ek re t i O rdo M issae w Eph. Lit. 79 (1965) s. 126— 143 *3.
193. L ist Apost. z okazji 20,0. rocznicy u stanow ienia uroczystości
N ajśw . S erca P. J. (z 6 II 1965), AAS 57 (1965) s. 298—301, por.
MK 16 (1965) s. 217—219.
194. Z m iany w ru b ry k a ch szczegółowych w yn ikające z: I In str. KL,
„Cantus... in M issali...” oraz z „O rdo” i „Ritus... M isae” (zarzą
dzenie KO z 15 II 1965 dla w ydaw ców ksiąg liturgicznych), por.
N otitiae 1 (1965) s. 215—219.
195. L ekcja m szalna w sobotę po III niedzieli W. P o stu (zarządzenie
R ady dla realizacji KL z 128 II 1965), Mies. P a ste rsk i P łocki
50 (1965) s. 146 n.94
L ekcję o Z uzannie w olno zastąpić czytaniem Ef 6, 10—17
(z X X I niedzieli po Zielonych Sw.).
196. Noszenie przy sobie olejów chorych (dekret KO z 4 III 1965),
AAS 57 (1965) s. 409.
O rdynariusz m iejsca może pozwolić kap łan o m — jeśli p rze
m a w iają za tym słuszne rac je — na noszenie przy sobie olejów
chorych, byle w odpow iednim naczyniu 9->.
197. Złączenie z pośw ięceniem przez k ap łan a dew ocjonaliów , o k tó
rych m ow a w I In str. K L n r 77 (Ryt. Rz. ty t. IX rozdz. X n r 4
oraz rozdz. X I n r 2 nn.), ak tu aln ie obow iązujących odpustów
(ośw iadczenie P en ite n cjarii Apost. z 6 III 1965), AAS 57 (1965)
s. 547, por. N otitiae 1 (1965) s. 279, Eph. Lit. 79 (1965) s. 419 n.
Pośw ięceń tych należy dokonyw ać w g form uły podanej w R y
tuale. — Powyższe ośw iadczenie: a) nie znosi w ładzy pośw ięca
nia dew ocjonaliów jednym znakiem krzyża i o b darzania ich
odpustam i apostolskim i, krzyżackim i itp., udzielonej poszczegól
nym kapłanom przez P en ite n cjarię; b) odnośnie w ym ienionych
w nim odpustów je st n ieak tu aln e od 30 IV 1967 (por. K onstyt.
N. 1965 s.140 (odp. 20); n r 58 : N. 1965 s. 140 (odp. 21), EL 1965 s. 430,;
n r 60: N. 1965 s. 188 (odp. 51); n r 61: N.1965 s. 140 (odp. 22); n r 61:
N. 1965 s. 252 (odp. 71), EL 1965 s. 430; n r 69 : N. 1965 s. 141 (odp.
23 n.), EL 1965 s. 430; n r 76 n.: N. 1965 s. 141 (odp. 25), EL 1965 s. 431
n r 81 : N. 1965 s. 306 (odp. 83), EL 1965 s. 431; n r 83: N. 1965 s. 188
(odp. 52); n r 83 : N. 1965 s. 253 (odp. 72); n r 84 : N. 1965 s. 141 n. (odp.
26—29); n r 84: N. 1965 s. 253 (odp. 73); n r 87: N. 1965 s. 142 (odp. 30),
EL 1965 s. 431; n r 87 : N. 1965 s. 253 (odp. 74), EL 1965 s. 431; n r 93:
N 1965 s. 253 (odp. 78), EL 1966 s, 56. — O dnośnie n r 22 R itu s M issae
por. też n r 211 i 221 nin. w ykazu, a odnośnie n r 44 por. n r 200 i 218
nin. w ykazu oraz 82 w ykazu w rozdziale II.
93. Por. n r 194 nin. w ykazu.
94 P or. Eph. Lit. 79 (1965)s. 165.
95 Por. Eph. Lit. 79(1965) s. 245.
A post. „In d u le n tia ru m d o ctrin a”, n r 231 nin. w ykazu); obecnie

bow iem te n kto z pobożną in ten cją posługuje się krucyfiksem ,
krzyżem , szkaplerzem , m edalikiem lub jak ąk o lw iek koronką,
np. różańcem , w p rzepisany sposób pośw ięconą przez k tórego
kolw iek kapłana, dostęp uje odpustu cząstkowego.
198. R itus servand us in concelebratione M issa e 96 et R itus C om m u
nionis sub u tra q u e sp e c ie 97 — C anon M issae (concelebratae) —
C antus pro co n c eleb ratio n e98 (i odnośni' d ek re t KO z 7 III 1965).
Editio typica, T ypis Polyglottis V aticanis 1965 stro n 104, sam
d ek re t w AAS 57 (1965) s. 410—412; d ek re t i oba ry ty w Eph.
L it. 79 (1965) s. 182—218; d ek re t i ry t koncelebry w RB L 19
(1966) s. 145—166 (przekład o. F. M ałaczyńskiego i ks. R. W.).
199. V ariationes in O rdinem H ebdom adae S an ctae ind u cen d ae (i od
nośny d ek re t KO z 7 III 1965). E ditio typica, Typis Polyglottis
V aticanis 1965 stron 24; sam d ek re t w AAS 57 (1965) s. 412 n.;
por. d ek re t i zm iany w Eph. Lit. 80 (1966) s. 40—48 99.
200. Z ezw olenie n a czytanie M ęki P. przez lek toró w lub m in istra n
tów (dekret KO z 25 III 1965), AAS 57 (1965) s. 413 n.
G dy nie m a diakonów lub kapłanów , w tedy P asję m ogą czytać
lektorzy lu b m inistran ci, u b ran i w strój liturgiczny 10°.
201. Zezw olenie n a w ypow iadanie p refac ji w języku ojczystym (de
k r e t KO z 27 IV 1965), por. N otitiae 1 (1965) s. 149.
96 Por. w y jaśn ien ia (odpowiedzi) R ady dla realizo w an ia KL, k tó re

ukazały się w N otitiae (N.) oraz w Eph. Lit. (EL), do n astęp u jący ch
num erów R ytu koncelebry: n r 1, 1°, a: N. 1965 s. 307 (odp. 84), EL
1966 s. 52; n r 1, 2°, b: N. 1965 s. 142 (odp. 31), EL 1966 s. 52; n r 9 i 10:
N. 1965 s. 253 n. (odp. 75), EL 1966 s. 52 n.; n r 15: N. 1965 s. 142 (odp.
32), EL 1966 s. 53; n r 17 : N. 1965 s. 188 n. (odp. 53), EL 1966 s. 53:
ń r 31: N. 1965 s. 142 (odp. 33), EL 1966 s. 53; n r 39 c: N. 1965 s. 143
(odp. 34); n r 39 e: N. 1965 s. 143 (odp. 35); n r 46 : N. 1965 s. 307 (odp.
85), EL 1966 s. 53; n r 76, 93 i 108: N. 1965 s. 189 (odp. 54); n r 77 n.:
N. 1965 s. 189 (odp. 55), EL 1966 s. 53. — O dnośnie zaś n r 3 cyt. R y tu
por. n r 218 nin. w ykazu, a odnośnie n r 115 cyt. R y tu por. n r 215 nin.
w ykazu.
97 Por. w y jaśn ien ia (odpowiedzi) w yżej cyt. Rady, k tó re ukazały się
w N o titiae (N.) oraz w Eph. Lit. (EL), do następ u jący ch num erów
ry tu K om unii św. pod obiem a postaciam i: n r 1, 2: N. 1965 s. 189
(odp. 56), EL 1966 s. 54; n r 1, 2: N. 1965 s. 307 (odp. 86) i 1968 s. 133
(odp. 109), EL 1966 s. 54 i 1968 s. 244; n r 1, 8: N. 1965 s. 143 (odp. 36),
EL 1966 s. 54; n r 1, 11: N. 1965 s. 143 (odp. 37), EL 1966 s. 54. —
P o n ad to n r 1 powyższego R ytu został pow ażnie zm odyfikow any przez
In str. EM n r 32 (por. też n r 205 nin. wykazu).
98 Por. C anon M issae pro concelebratione — C antus pro concelebra
tione, T ypis P olyglottis V aticanis 1966 stro n 70.
99 O dnośnie żydów por. Skorow idz rzeczowy.
100 p or_ Ritus... M issae z r. 1965 n r 44 i 46.
202. Z ew nętrzny obchód uroczystości św. B ened yk ta O pata, gł. P a

tro n a E uropy, w d niu 11 V II (dekret KO z 26 V 1965 i now y
fo rm u larz m szalny), AAS 57 (1965) s. 542—544, por. N otitiae 1
(1965) s. 157—159 101.
203. P rzek ład n a język ojczysty P rop rió w diecezjalnych i zakon
nych (instr. R ady dla realizacji K L z 2 VI 1965), N otitiae 1
(1965) s. 196—198, por. Eph. Lit. 79 (1965) s. 422—424.
204. P ierw szy list K ard. J. L ercaro , Przew odniczącego R ady dla re a
lizacji KL, do w szystkich P rzew odniczących K on feren cji B isku
pich w sp raw ie w p row adzenia w życie* refo rm y litu rg ii (z 30 VI
1965), N otitiae 1 (1965) s. 257—264, por. Eph. L it. 79 (1965)
s. 348—354 102.
205. W yjaśnienie w sp raw ie zezw olenia n a K om unię św. pod obie
m a postaciam i (odpowiedź KO z 8 V II 1965), N otitiae 2 (1966)
s. 132, por. Eph. L it. 80 (1966) s. 314 n.1«3
Na ta k ie przyjęcie K om unii św. może zezwolić B iskup rezy-
dencjonalny także członkom In sty tu tó w św ieckich, k tórzy w cza
sie danej Mszy św. sk ła d ają śluby.
206. B udow anie o łtarzy tw arz ą do ludu i o dpraw ianie w te n sposób
Mszy św. (odpowiedź KO z 16 V II 1965), N otitiae 2 (1966) s. 183,
por. Eph. Lit. 80 (1966) s. 315 n.104
Na zbudow anie takiego ołtarza je st p otrzebne zezw olenie O r
d ynariusza m iejsca; nie po trzeba zaś żadnego zezw olenia na ce
lebro w anie tw arzą do ludu.
207. W ykaz części, k tó re podczas u dzielania św ięceń m ożna w ypo
w iad ać w języku ojczystym (KO 17 V II 1965), N otitiae 1 (1965)
s.* 277—279, por. Eph. Lit. 79 (1965) s. 417—419105.
208. E n cyklika „M ysterium F id ei” o dogm acie i czci N ajśw . S a k ra
m en tu (z 3 IX 1965), AAS 57 (1963) s. 753—774, por. MK 19 (1968)
s. 121—131. 134— 136 1»6.
209. F o rm u larz Mszy o dpraw ianej w ieczorem przed niedzielą lub
św iętem n ak azany m i zastępującej (na mocy in d u ltu Stolicy
101 Por. Eph. Lit. 79 (1965) s. 245 oraz n r 186 nin. w ykazu.
102 Por. odsyłacz 2 oraz streszczenie w Coli. Th. 37 (1967) fasc. 1
s. 149—151.
юз p or też odsyłacz 97.
104 Por. I In str. K L n r 91.
105 Na m ocy tego d ek re tu przy udzielaniu su bd iak o n atu opuszcza się
słow a od „quoniam , u t a it A postolus...” aż do słów: „am odo casti”. —
Por. też n r 68 w ykazu w rozdziale II oraz odsyłacz 199.
106 O bszerne w y ją tk i w: N otitiae 1 (1965) s. 369—377 i Eph. Lit. 79
(1965) s. 403—416.
Apost.) Mszę obow iązkow ą (list KO z 25 IX 1965 do P re fe k ta

K ongr. Soboru), N otitiae 2 (1966) s. 14.
W takich w ypadkach należy użyć form u larza z dnia n astęp
nego 107 (oraz głosić hom ilię i zm ówić m odlitw ę pow szechną, jeśli
ta je st w prow adzona).
210. O dpraw ianie Mszy św. pogrzebow ej w ieczorem p rzed dniem ,
w którym ta k a M sza je st zak azana (odpowiedź KO z 15 X 1965),
N otitiae 2 (1966) s. 181, por. Eph. L it. 80 (1966) s. 315.
W pow yższym w ypad ku w olno odpraw ić Mszę św. pogrzebową.
211. W yjaśnienie w spraw ie opuszczania m odlitw u stopni ołtarza
(oraz trzy inn e odpowiedzi KO z 8 X I 1965), N otitiae 2 (1966)
s. 182 n., por. Eph. Lit. 80 1966) s. 316108.
212. P rzem ów ienie Ojca Sw. do uczestników m iędzynarodow ej k o n
feren cji w spraw ie tłum aczenia tekstów liturgicznych na języki
ojczyste (z 10 X I 1965), AAS 57 (1965) s. 967—970, por. N oti
tiae 1 (1965) s. 377—381.
P rzem ów ienie to zaw iera w ażne w skazania praktyczne.
213. U żyw anie języka ojczystego przez zakonników p rzy odm aw ianiu
B rew iarza oraz odpraw ianiu Mszy św. ko nw en tu aln ej i w spól
nej (instr. KO z 23 X I 1965), AAS 57 (1965) s. 10.10— 1013, por.
N otitiae 2 (1966) s. 84—87, Eph. L it. 80 (1966) s. 156— 159109.
214. U dzielanie uroczystego błogosław ieństw a ślubnego w czasie za
kazanym (odpowiedź KO z 24 X I 1965), N otitiae 2 (1966) s. 181,
por. Eph. Lit. 80 (1966) s. 315119
W czasie zakazanym w olno udzielać takiego błogosław ieństw a
bez zezw olenia O rdynariusza, przy zachow aniu jed n ak I Instr.
K L n r 75.
215. M iejsce neoprezbiterów w Mszy koncelebrow anej, podczas k tó
re j otrzym ali oni św ięcenia (oraz dw ie inne odpow iedzi KO
z 26 X I 1965), N otitiae 2 (1966) s. 184, por. Eph. Lit. 80 (1966)
s. 314
W ypada, by now ow yśw ięceni k ap łan i zajm ow ali w ted y m ie j
sce przy B iskupie przed innym i koncelebransam i.
107 p or odsyłacz 72.

«в p or ^ ż : R itus M issae z 27 I 1965 n r 22. — D rugie zaś w yjaśnienie
KO w pow yższej so raw ie por. n r 221 nin. w ykazu, a w y jaśn ien ia R ady
dla realizow ania KL, por. N otitiae 1 (1965) s. 139 (odp. 12 n.) oraz Eph.
Lit. 79 (1965) s. 428 (odp. 12).
1<” P or. też streszczenie w P raw ie K an. 10, (1967) zesz. 1—2 s. 377—
—379; por. też n r 227 nin. w ykazu oraz: N otitiae 2 (1966) s. 289 n.
(odp. 100) i Eph. Lit. 80 (1966) s. 411.
110 Por. I Inst. K L n r 71.
111 Por. R y t koncelebry n r 109—121 (inne w yjaśn ien ie KO w sp ra
w ie koncelebry por. n r 218 nin. wykazu).
[37] M ateriały do histo rii n a u k i i lite ra tu ry p ra w a kan. 327
216. In stru k c ja o liturgicznym w ychow aniu alum nów (Kongr. Sem in.
i U niw ersytetów , 25 X II 1965), Typis P olyglottis V aticanis 1966
stron 40 112.
In stru k c ja ta, w yd an a w porozum ieniu z KO oraz z R adą
d la realizacji K L, je st rozporządzeniem w ykonaw czym do K L
a rt. 15— 17 oraz do I In str. K L n r 11—17. O bejm uje ona 69 n u
m erów oraz dodatek zaw ierający program w ykładów liturgiki.
O to niek tó re z jej szczegółowych w skazań p raktycznych: a) ję
zykiem liturgicznym , używ anym w S em inariach D uchow nych
podczas Mszy św. i o dm aw iania O ficjum , m a być łacina; ze
w zględu je d n ak na konieczność przygotow ania klery k ó w do
przyszłej p racy du szpastersk iej je st rzeczą w skazaną, by w pew
ne dni (np. raz w tygodniu) posługiw ano się językiem ojczy
stym (nr 15); b) zaleca się odm aw ianie albo T ercji przed w y
k ła d am i ran n y m i, albo S eksty p rzed obiadem , albo N ony przed w y
k ład am i popołudniow ym i (nr 28); c) je st rzeczą w sk azan ą, by
podczas czytania duchow nego korzystać także z książek o te
m atyce liturgicznej (nr 37); d) alum ni, zw łaszcza z V i VI roku
studiów , pow inni w jed n ą lub dw ie niedziele każdego m iesiąca
odbyw ać p rak ty k ę du szpasterską, szczególnie w tych parafiach,
w k tórych w prow adza się w życie odnow ę liturgiczną (nr 44 n.).
1966
217. S p ecjaln a Msza św. w oty w n a na nad zw yczajny Ju b ileu sz z o ka-
zji_ zakończenia Soboru W atykańskiego II (dekret KO z 6 I 1966
i fo rm u larz m szalny), Typis P olyglottis V aticanis 1966 stro n 24,
por. N o titiae 2 (1966) s. >42. 44—46, Eph. JLit. 80 (1966) s. 30—37.
W okresie tego Jubileuszu (1 1—8 X II 1966) 113 w olno było od
p raw iać w spom nianą w otyw ę: 1) ilekroć w k a te d r z e 114 lub
w innym kościele w yznaczonym przez m iejscow ego O rd y n ariu
sza 115 jakik o lw iek B iskup z pew ną okazałością celebrow ał Mszę
św. dla w iernych, któ rzy przybyli, by dostąpić odpustów ju b i
leuszow ych; 2) ilekroć w jak im ko lw iek kościele była o d p ra
112 Por. streszczenie w Coli. Th. 37 (1967) fase. I s. 152 n.

1,3 Por. K onstyt. A post. M irificus ev en tu s z 7 X II 1965, AAS 57
(1965) ś. 945—951, Eph. Lit. 80 (1966) s. 24—28, MK 17 (1966) s. 73—77
(przekład), N otitiae 2 (1966) s. 35—39 (obszerne w y jątk i) oraz M. P r.
S u m m i Dei beneficio z 3 V 1966, AAS 58 (1966) s. 337—341, N otitiae 2
(1966) s. 153 n. (obszerne w yjątki).
114 Stosow nie do K onstyt. A post. M irificus ev en tu s ogłaszającej ten
Jubileusz.
115 Stosow nie do d ek re tu P en ite n cjarii Apost. z 20 X II 1965, AAS 57
(1965) s. 1018, por. N otitiae 2 (1966) s. 40, Eph. Lit. 80 (1966) s. 29.
w ian a M sza św. n a zakończenie m isji lu b (przynajm niej trzech)

nau k o uchw ałach so bo ro w y ch 116; 3) ilekroć .była celebrow ana
M sza św. dla w iern ych (z jakiegoś m iejsca lub zakonu) p rzy
byłych po m isji lub (przynajm niej trzech) n au k ach o u ch w a
łach soborow ych do k ate d ry w zględnie do kościoła w yznaczone
go przez m iejscow ego O rdynariusza.
Pow yższa Msza (z w łasną „m odlitw ą w ierny ch i prefacją) była
w otyw ą II klasy, o dp raw ian ą w kolorze białym , w g K R n r 343.
P rzysługiw ało je j je d n ak zaw sze „Credo” i m ożna ją było ’cele
brow ać 117 naw et w dni I klasy, z w yj. W. Tygodnia, I św ięta
W ielkanocy, uroczystości W niebow stąpienia P. oraz I św ięta Ze
słan ia D ucha Sw.
P rzekład te k stu tej Mszy n a język ojczysty (do u żytku litu r
gicznego), dokonany staran iem K onferencji E piskopatu, w y ją t
kow o nie w ym agał zatw ierd zen ia przez R adę dla realizacji
K L 118.
218. W yjaśnienia w spraw ie R ytu Mszy n r 44 i R ytu koncelebry
n r 3 (odpowiedzi KO z 1 2 1 1966), N otitiae 2 (1966) s. 265 n.,
por. Eph. Lit. 80 (1966) s. 400 n.
T en kto głosi ew angelię, m a przez całą Mszę asystow ać cele
bransow i i dlatego pow inien być u b ran y nie w kom żę lecz
w albę oraz stułę, k tó rą diakon (względnie kapłan) zakłada
w ta k i sposób ja k i m u p rz y słu g u je 119.
W kościołach i kaplicach zakonnych tylko do O rdynariusza
zakonnego (względnie Wyższego Przełożonego Z akonu k lery ck ie
go nie w yjętego albo Z grom adzenia kleryckiego żyjącego w e
w spólnocie bez ślubów) należy osądzenie o użyteczności k o n
celebry, zezw alanie n a nią oraz o kreślanie liczby w spółcelebran-
sów. Do O rd yn ariu sza zaś m iejsca należy w tak ich w y padkach
(nie w y łączając kościołów i kaplic w yjętych) tylko kiero w an ie
koncelebrą, np. dopilnow anie, by nie ucierpiało n a ty m dobro
w iernych 12°.
219. D rugi L ist K ard. L ercaro, Przew odniczącego R ady dla realizacji
119 Stosow nie do ośw iadczenia P en ite n cjarii Apost. z 5 I 1966, AAS
58 (1966) s. 105 n., por. N otitiae 2 (1966) s. 40, n., Eph. L it. 80 (1966)
s. 29 n.
117 N a mocy d ek retu KO z 1 I II 1966, L ’O sservatore Rom ano z 4 III
1966, por. N otitiae 2 (1966) s. 94.
118 K o m un ikat tejże R ady z 21 I 1966, N otitiae 2 (1966) s. 43.
119 P or. odsyłacz 92 (Ryt Mszy n r 44: N otitiae 1966 s.30 (odp. 93),
Eph. L it. 1966 s. 166).
120 In n e w y jaśnien ie KO w spraw ie k o nceleb ry por. n r 215 nin.
w ykazu.
M ateriały do h isto rii n au k i i lite ra tu ry p ra w a kan. 329
K L, do w szystkich Przew odniczących K onferencji B iskupich

w sp raw ie w prow adzenia w życie refo rm y litu rg ii (z 25 I 1965),
N otitiae 2 (1966) s. 157— 161, por. Eph. L it. 80 (1966) s. 317—
321 ш .
220. W ydaw anie ksiąg liturgicznych (dekret KO z 27 I 1966), AAS 58
(1966) s. 169—171, por. N otitiae 2 (1966) s. 172— 174, Eph. Lit. 80
(1966) s. 232 n I22.
Na każde w yd an ie księgi liturgicznej (lub je j części), k tó ra
zaw iera te k st dw ujęzyczny, potrzeba zezw olenia Przew odniczą
cego K onferencji E piskopatu. (Dotyczy to: M szału, B rew iarza,
R y tu ału , P o n ty fik ału i M artyrologium Rz. oraz C erem oniału
B iskupów i ksiąg zaw ierający ch śpiew y gregoriańskie).
221. D rugie w y jaśnienie w spraw ie opuszczania m odlitw u stopni
o łtarza (odpowiedź KO z 5 II 1966), N otitiae 2 (1966) s. 132, por.
Eph. L it. 80 (1966) s. 315123.
C elebrans opuszcza te m odlitw y także w tedy, gdy nie bierze
udziału w poprzedzającej Mszę ko nw en tu aln ą G odzinie k an o
nicznej odm aw ianej przez zakonnice zobow iązane do chóru.
222. U proszczenie obrzędu ud zielania K om unii św. chorym z n a jd u ją
cym się w różnych pokojach tego sam ego szpitala (dekret KO
z '14 II 1966), AAS 58 (1966) s. 525 n., por. N otitiae 2 (1966)
S. 327, Eph. Lit. 80 (1966) s. 399 n., przek ład w Coli. Th. 37
(1967) fasc. 2 s. 157 n.
Jeżeli szpital m ieści się w jednym b u d y n k u i posiada k ap licę,
w tedy w niej odm aw ia się m odlitw y przed i po K om unii św.
W tak im je d n ak w yp ad ku opuszcza się a s p e rs ję 124 oraz „M ise
re a tu r, In d u lg en tiam ” (i odnow ienie obietnic ch rztu św.). G dy zaś
szpital ob ejm uje w ięcej domów, w ted y w szystkie m odlitw y przed
i po K om unii św. odm aw ia się — jeśli to m ożliwe — w każdym
poszczególnym budy nk u, po położeniu N ajśw. S ak ram e n tu na
stole (przykrytym białym obrusem , z krzyżem , dw iem a płonący-
bi św iecam i, w odą św ięconą i kropidłem oraz w odą zw ykłą
i łyżeczką), ustaw ionym w odpow iednim m iejscu (najlepiej
w pierw szym pokoju); ta k sam o się postępuje, gdy szpital m ie
ści się w jed n y m budy nk u, ale nie posiada kaplicy. We w szyst
121 Por. streszczenie w Col. Th. 37 (1967) fasc. I s. 151 n.

122 Por. streszczenie w P ra w ie K an. 10 (1967) zesz. 3—4 s. 312 n.
oraz n r 29 nin. w ykazu.
паз P o r też R y t Mszy z r. 1965 n r 22. — P ierw sze zaś w y jaśn ien ie
KO w powyższej sp raw ie por. n r 211 nin. w ykazu, a w y jaśn ien ia
R ady dla realizow ania K L por. N otitiae 1 (1965) s. 139 (odp. 12 n.)
oraz Eph. Lit. 79 (1965) s. 428 (odp. 12).
124 N otitiae 2 (1966) s. 329.
k ich podanych w y padkach w pokojach, w k tó ry ch nie ustaw ia

się w spom nianego stołu, m ów i się tylko: „Oto B aran ek Boży...”,
jeden raz „Panie, nie jestem godzien” i „Ciało C h ry stu sa” (względ
nie: „Przyjm ij... W iatyk...”).
223. S pecjalne w ezw anie o pokój w m odlitw ie pow szechnej odm a
w ian e j podczas Mszy św. odpraw ianych w okresie W. Postu
1966 r. (kom unikat KO z 24 II 1966), N otitiae 2 (1966) s. 94.
:224. M ałżeństw a m ieszane (instr. K ongr. N auki W iary z 18 III 1966,
obow iązująca od 19 V 1966), AAS 58 j(1966) Is. 235—239.
N r 4 tej In stru k c ji znosi kan. 1102 § 2 oraz 1109 § 3 i p o sta
naw ia, że O rdynariusz m iejsca może pozwolić na stosow anie
form y liturgicznej (nie w yłączając błogosław ieństw a, a więc ta k
że w otyw y „Pro S ponsis”) przy zaw ieraniu m ałżeństw a m ie
szanego.
'225. Msze niedzielne i św iąteczne dla tu ry stó w zagranicznych (list
Kongr. Soboru do O rdynariuszy z 19 III 1966) N otitiae 2 (1966)
s. 185—189 125.
226. W yznaczenie w r. 1967 uroczystości św. Józefa, Obi. NMP, W.
i P a tro n a całego Kościoła, n a dzień 18 III (dekret KO z 13 V
1966), AAS 58 (1966) s. 529, por. Notiti-ae 2 (1966) s. 180 ł2e.
:227. L ist P apieski do G eneralnych Przełożonych Zakonów kleryckich
objętych obow iązkiem chóru (z 15 V III 1966), N otitiae 2 (1966)
s. '252—255, por. Eph. Lit. 80, (1966) s. 397—399.
W liście tym O jciec Sw. przypom ina, że p rzy chórow ym od
m aw ianiu B rew iarza należy ściśle przestrzegać I In str. K L
n r 85 oraz In stru k c ji KO z 23 X I 1965127.
228. E ncyklika „C hristi M atri R osarii” z 13 IX 1966 w zyw ająca do
odm aw iania różańca w październiku w in ten cji pokoju, AAS 58
(1966) s. 745—749 128.
229. Przem ów ienie O jca św. do uczestników siódm ej sesji p len arn ej
R ady dla realizacji K L (z 13 X 1966), AAS 58 (1966) s. 1145—
1150, por. N otitiae 2 (1966) s. 297—303, Eph. Lit. 80 (1966) s. 402—
406.
W przem ów ieniu tym P apież podał program i porządek p rac
Rady.
125 Por. n r 219 nin. w ykazu (Drugi L ist K ard. L ercaro, część 2 n.)
128 W r. bow iem 1967 w dniu 19 m arca w ypadła N iedziela P alm ow a
i dlatego uroczystość św. Józefa trzeb ab y przenieść aż na w to rek po
N iedzieli B iałej (4 IV). — In n e przeniesienie uroczystości por. n r 158
nin. w ykazu.
127 Por. n r 184 i 213 nin. w ykazu (oraz ostatn ia część odsyłacza 109).
128 Por. Tygodnik Pow szechny z 2 X 1966.
[41] M ateriały do histo rii n a u k i i lite ra tu ry p ra w a kan. 331
230. P rzypom nienie zakazu w prow adzan ia sam ow olnych zm ian do li
tu rg ii (ośw iadczenie KO oraz R ady dla realizacji K L z 29 X II
1966), AAS 59 (1967) s. 85 n., por. N otitiae 3 (1967) s. 37 n., Eph.
L it. 81 (1967) s. 74 n.
O św iadczenie to za b ran ia też o d praw ian ia agap eu charystycz
nych 12i.
1967
231. K o n sty tu cja A postolska o odpustach „In du lgen tiaru m d o ctrin a”

(ż 1 I 1967), AAS 59 (1967) s. 5—24, RBL 20 (1967) s. 1—13,
MK 18 (1967) s. 218—228lso.
N iektóre norm y dotyczące odpustów m a ją zw iązek z litu rg ią.
232. Zezw olenie n a Mszę św. w otyw ną o Niepok. Sercu NM P albo
o MB Różańcow ej z okazji 50-lecia objaw ień MB F atim skiej
p rzypadającego 13 V (dek ret KO z 9 II 1967), AAS 59 (1ÏÏ67)
s. 181 n.
Z okazji tego jubileuszu w olno było: a) w dniu 12 V 1967 w e
w szystkich kościołach św iata odpraw ić jedną z tych w otyw ;
b) w e w szystkich kościołach i san k tu aria ch M aryjnych pośw ię
conych MB F atim skiej odpraw iać je d n ą z w. w. Mszy jak o w o-
tyw ę II klasy w e w szystkie soboty rok u (od 13 V 1967 do U V
1968).
233. P rzerw a w odpraw ian iu tzw. greg oriank i (ośw iadczenie Kongr.
Soboru z 24 II 1967), AAS 59 (1967) s. 229 n.
W o dp raw ianiu tego ro dzaju Mszy św. je st dozw olona p rzerw a
spow odow ana nieprzew idzianą przeszkodą, np. chorobą, albo k o
niecznością celebry pogrzebow ej lub za nowożeńców.
234. In stru k c ja (KO i R ady dla realizacji KL) o M uzyce w Sw. L i
tu rg ii „M usicam sa cram ” (z 5 III 1967), AAS 59 (1967) s. 300—
320, por. N otitiae 3 (1967) s. 87—105, Eph. L it. 81 (1967) s. 193—
229, MK 19 (1968) s. 80—93 13‘.
235. P rzem ów ienie O jca Sw. do uczestników ósm ej sesji p len arn ej
R ady dla realizacji K L (z 19 IV 1967), AAS 59 (1967) s. 418—421,
por. N otitiae 3 (1967) s. 121—125, Eph. Lit. 81 (1967) s. 436—439.
W przem ów ieniu tym Papież m. in. przestrzega przed sa
m ow olnym eksperym entow aniem w litu r g ii132.
129 p o r odsyłacz 46 .
130 p or n r 2 5 2 nin. w ykazu.
131 Por. w y jaśn ien ie (odpowiedź 105) R ady dla realizow ania K L do
pow yższej In stru k c ji n r 29 с w N otitiae 3 (1967) s. 300—303. — Por.
te ż odsyłacz 39.
182 p or n r 2 4 0 nin. w ykazu.
236. D ruga In stru k c ja w ykonaw cza (KO i Rady) o należytej re a li

zacji K L („Tres abhinc annos” z 4 V 1967), AAS 59 (1967) s. 442—
448, N otitiae 3 (1967) s. 169—194, Eph. Lit. 81 (1967) s. 299—320,
RBL 20 (1967) s. 65—70, M K 18 (1967) s. 193—197 133.
237. A d h o rtac ja A post. „Signum M agnum ” o k ulcie NM P (z 13 V
1967), AAS 59 (1967) s. 465—475, por. MK 19 (1968) s. 25—32.
We w stępie P apież stw ierdza m. in.: „Nie trzeb a się obaw iać,
że refo rm a liturgii... w yrządzi szkodę k ultow i zgoła w y jątk o
w em u ja k i należy się NM P”.
238. V ariationes in O rdinem M issae ad n o rm am In stru ctio n is S.R.C.
diei 4 V 1967 (i odnośny d ek re t KO z 18 V 1967), Typis P oly
glottis V aticanis 1967 stro n 40, por. N otitiae 3 (1967) s. 195—211,
Eph. Lit. 81 (1967) s. 321—332 134.
239. In stru k c ja (KO i R ady dla realizacji KL) o kulcie T ajem nicy
E ucharystycznej „E ucharisticum m y steriu m ” (z 25 V 1967), AAS
59. (1967) s. 539—573, por.: N otitiae 3 (1967) s. 225—260, Eph. Lit.
81 (1967) s.376—425, MK 19 (1968) s. 56—78 135.
240. T rzeci L ist K ard. J. L ercaro, Przew odniczącego R ady dla re a
lizacji KL, do w szystkich P rzew odniczących K on feren cji B isku
pich w spraw ie w prow adzenia w życie reform y litu rg ii (z 21 VI’
1967), N otitiae 3 (1967) s. 289—296, por. Eph. Lit. 81 (1967) s. 439—
445 13e.
241. K om u nikat R ady dla realizacji K L do Przew odniczących K on
133 p or w y jaśn ien ia (odpowiedzi) R ady dla realizow ania KL, k tó re

ukazały się w N otitiae (N.) - oraz w Eph. Lit. (EL), do następ u jący ch
num erów pow yższej In stru k cji: n r 10: N. 1968 s. 136 (odp. 114), EL
1968 s. 246; n r 12 : N. 1967 s. 30,4 (odpowiedź 108), EL 1967 s. 482; n r
16 : N. 1968 s. 136 (odp. 115), EL 1968 s. 246; n r 19: N. 1967 s. 303
(odp.‘ 107), EL 1967 s. 482. — Por. też zarządzenia w ykonaw cze: n r 238
nin. w ykazu i 68 w ykazu w rozdziale II. — I zaś In str. K L por. n r
184 hin. w ykazu.
134 Por. w y jaśnienie (odpowiedź 106) R ady dla realizow ania K L do
n r. 18 pow yższych V ariationes w N otitiae 3 (1967) s. 303, Eph. L it. 81
(1967). s. 481 n. oraz do nr. 66 w nr. 242’a n in . Wykazu. — P or. też Ordo
M issae z r. 1965 '(nr 191 (nin. w ykazu).
133 P or. też w y jaśn ien ia (odpowiedzi) R ady dla realizow ania KL,
k tó re ukazały się w N otitiae (N.) oraz Eph. Lit. (EL), do n a stę p u ją
cych num erów powyższej In stru k cji: n r 32 : N. 1965 s. 307 (odp. 86)
i 1968 s. 133 (odp. 109), EL 1966 s. 54 i 1968 s. 244; n r 62: N. 1968
s. 133—135 (odp. 110—112), EL 1968 s. 242 n. (odp. 110 n.); n r 65 : N.
1968 s. 135 (odp. 113), EL 1968 s. 245 ,n. — Por. rów nież: w y jaśn ien ie
oraz Z arządzenie w ykonaw cze i czasowe o d stęp stw o dla P o lsk i (nr 242 a
nin. w ykazu oraz 68 i 78 w yk azu w rozdziale II).
13« p or streszczenie w Coli. Th. 37 (1967) fasc. 4 s. 180—182.
M ateriały do h isto rii n a u k i i lite ra tu ry p ra w a kan. 333
feren c ji Biskupich po dający zasady tłum aczenia K anonu R zym

skiego na języki ojczyste (z 10 V III 1967), N otitiae 3 (1967)
s. 326 n.
K om u nikat te n częściowo an u lu je odnośne zasady podane w L i
ście K ard. L ercaro z 21 VI 1967 i dopuszcza tym czasow e p rze
kład y K anonu.
242. K o n sty tu cja A post. o reform ie K u rii R zym skiej „R egim ini Eccle
siae U n iv ersae” (z 15 V III 1967), AAS 59 (1967) s. 885—928,
por. P raw o K anoniczne 11 (1968) n r 3—4 s. 255— 302.
Pow yższa K onstyt. A post. refo rm u je m. in. K ongregację O brzę
dów (w a rt. 58—64).
243. G ra d u ale sim plex in usum m in orum ecclesiarum (i odnośny d e
k re t KO z 3 IX 1967), Typis P olyglottis V aticanis 1967 stro n
X II 137 + 432 138.
244. O św iadczenie w spraw ie popołudniow ej Mszy św. w dniu 23 X II
1967 r. (KO, 12 X II 1967), N otitiae 3 (1967) s. 428.
W r. 1967 W igilia B. N arodzenia p rzy pad ła w IV niedzielę
A dw entu. Tam , gdzie n a podstaw ie in d u ltu papieskiego w sobotę
w ieczorem m ożna było w ypełnić obow iązek w y n ik ający z II p rzy
k azan ia kościelnego, należało odpraw ić Mszę św. nie z W igilii,
lecz z IV n ie d z ie li139.
1968
245. Z asady tłum aczenia „G rad uale sim plex” 140 n a języki ojczyste
p rzesłane przez R adę dla realizacji K L Przew odniczącym k r a
jow ych K om isji L iturgicznych (23 I 1968), N otitiae 4 (1968) s. 10,
por. Eph. L it. 82 (1968) s. 130 n.
246. P reces E u ch aristicae et P ra e fa tio n e s (oraz odnośny d ek ret KO
z 23 V 1968 i zasady), T ypis P olyglottis V aticanis 1968 stro n 54,
por. N otitiae 4 (1968) s. 156— 179, Eph. Lit. 82 (1968) s. 161—180;
przek ład polski d e k re tu i zasad oraz te k st łaciński i p rzek ład
now ych M odlitw E ucharyst. i dwóch zw iązanych z nim p refacji
por. R B L 21 (1968) s. 325—344 (melodie do M odlitw E uchar. tylko
w p u b lik acji w atykańskiej).
U rzędow a p u b lik a cja zaw iera trzy now e m odlitw y eu ch ary
styczne (oznaczone n u m e ra m i II—IV, n r I m a dotychczasow y K a
no n . Rzym ski) oraz 10 now ych p refac ji (dwie adw entow e, jed n ą
n a niedziele W. P o stu , dw ie n a niedziele w ciągu ro k u , jed n ą
o N ajśw . S akram encie, dw ie zw ykłe, je d n ą zw iązaną fa k u lta ty w
137 Por. N otitiae 3 (1967) s. 311—315, Eph. Lit. 81 (1967) s. 473—476.

138 p or n r 245 nin. w ykazu.
139 p or "odsyłacz 72.
nie z m odlitw ą II i jed ną zw iązaną oblig ato ry jn ie z m odlitw ą

IV) “ i.
247. L ist K ard. B. G ut, Przew odniczącego R ady dla realizacji K L ,
do Przew odniczących K onferencji Biskupich w spraw ie now ych
m odlitw eucharystycznych oraz odnośne w skazania d u szp aster
skie (z 2 VI 1968), N otitiae 4 (1968) s. 146—153, Eph. Lit. 82
(1968) s. 181—190.
248. W arunki uzyskania dla Kościoła ty tu łu B azyliki M niejszej oraz
zw iązane z tym tytułem obow iązki i zezw olenia (dekret KO z 6 V I
1968), AAS 60 (1968) s. 536—539.
249. K o nstytucja Apost. o istocie i now ym obrządzie św iąceń diako
natu, k ap łań stw a i b isku pstw a (z 18 VI 1968), AAS 60 (19'68)
s. 369—373, por. N otitiae 4 (1968) s. 20i9—213 »«.
250. M. P r. „P ontificalia in sig nia” o reform ie używ ania odznak b i
skupich (z 21 VI 1968), AAS 60 (1968) s. 374—377, por. N otitiae 4
(1968) s. 224— 226, Eph. Lit. 82 (1968) s. 344—348 143.
251. In stru k c ja w ykonaw cza KO (do M. P r. „P ontificalia insignia”)
o uproszczeniu obrzędów i odznak biskupich (z 21 VI 1968), AAS
60 (1968) s. 406—412, por. N otitiae 4 (1968) s. 246—252, Eph. Lit. 82
(1968) s. 348—358 14s.
252. N ajnow szy „E nchiridion In d u lg en tiaru m ” (oraz odnośny d ek re t
P en ite n cjarii Apost. z 29 VI 1968 i 36 zasad), Typis Polyglottis
V aticanis 1968 stro n 118 (!); sam idekret i zasady: por. AAS 60
(1068) s. 413—419.
Zgodnie z trzy n a stą zasadą za w artą w K onstyt. Apost. „Indul
g en tiaru m d o ctrin a” (por. nr. 231 nin. w ykazu) sporządzono no
w y, ogólno-kościelny, ta k saty w n y zbiór odpustów , o b d arzając
nim i tylko w ażniejsze uczynki miłości, pobożności i p okuty oraz
w ażniejsze m odlitw y. Rów nocześnie zniesiono w szystkie dotych
czasowe ogólno-kościelne odpusty, nie zaw arte w tym zbiorze
oraz w szystkie te rozporządzenia K PK i dekretów Stolicy Apost'.,
który ch nie m a w tym Enchiridionie. Aby zaś unik n ąć w ątp liw o
140 Streszczenie por. Coli. Th. 38 (1968) fasc. I II s. 87 n. — P o r.

też n r 243 nin. w ykazu. ■
141 P or. też· n r 247 i 256 nin. w ykazu (oraz n r 59 w ykazu w roz
dziale II). — Na mocy postanow ienia sam ego P apieża now ych p re -
facji i M odlitw E ucharystycznych w olno używ ać w e w szystkich koś
ciołach obrządku łacińskiego całego św iata już od 15 V III 1968 r.,
oczywiście pod w aru nk iem posiadania ich autentycznego te k stu i od
pow iedniego przygotow ania w iernych.
142 Por. też nr: 38 i 253 (oraz 23, 50, 164, 184, 198, 207, 215 i 236)
nin. w y k azu o raz n r 68 w yk azu w rozdziale 'II. — C o rrig en d a por. No
titiae 5 (1969) s. 141.
143 !Por. też n r 66—68 nin. w ykazu.
ści, k tó re z daw nych przepisów są do dziś ak tu aln e, u jęto obec

nie obow iązujące zasady nie w dw adzieścia (jak 1 I 1967), lecz
w 36 przepisów , nazw anych „N orm ae de in d ulg en tiis”.
253. P o n tificale R om anum ex decreto S acrosancti O ecum enici Con
cilii V aticani II in stau ratu m , au c to rita te P au li Pp. VI p ro m u l
gatum — De O rdinatio ne Diaconi, P re sb y teri et Episcopi (tek sty
i ru b ry k i oraz odnośny d ek re t KO z 15 V III 1968), Typis P oly
glottis V aticanis 1968 stro n 134.
Pow yższa księga stanow i zreform ow aną odnośną część I tom u
P o n ty fik alu Rz. (przedtem do tej części w prow adzono ty lk o do
d atk i i zm iany — por. n r 50 i 164 nin. w y k a z u 144). Do W ielka
nocy, 6 IV 1969 r., posługiw anie się nią p rzy udzielaniu w.w.
św ięceń było fa k u ltaty w n e; po tym zaś term in ie je s t ono obli
gatoryjne.
254. O bchody ku czci Św iętego lub Błogosław ionego u rządzane w cią
gu roku po jego kanonizacji lub b ea ty fik ac ji (instr. KO z 12 IX
1968), AAS 60 (1968) s. 602.
Pow yższa In stru k c ja w prow adza pew ne u zupełnienia (i zm ia
ny) do K R n r 338 i 340 oraz do najnow szego E nchiridion In d u l-
.gentiarum .
255. P rzem ów ienie Ojca Sw. do uczestników jed en astej sesji p le n a r
nej R ady dla realizacji K L (z 14 X 1968), AAS 60 (1968) s. 732—
737, por. N otitiae 4 (1968) s. 335—340.
W przem ów ieniu tym P apież m. in. przepom ina, że nie w olno
n a w łasn ą ręk ę zm ieniać tekstów liturgicznych ani w prow adzać
do litu rg ii elem entów św ie ck ic h 145.
256. O św iadczenie R ady dla realizacji K L w sp raw ie niektórych sfo r
m ułow ań w now ych m odlitw ach eucharystycznych (z 6 X I 1968),
N otitiae 4 (1968) s. 356 14,i.
We w szystkich nowych m odlitw ach eucharystycznych w stępne
fo rm u ły k o n sek racji m ają jednakow e brzm ienie, m ianow icie: przy
przeistoczeniu chleba: „A ccipite et m an du cate ex hoc om nes”,
a p rzy przeistoczeniu w ina: „A ccipite et b ibite ex eo om nes”. —
B iskup zaś zam iast słów: „et Episcopo nostro N.” („et Episcopi
n o stri N.”) mówi: „et m e indigno servo tu o ” („mei indigni servi
tu i”).
1
U zupełnienia do rodzdziału I
174 a. U stanow ienie M iędzynarodow ego Stow. M uzyki S akr. (pism o Pap.
z 22 'XI 1963). AAS 56 (1964) s. 231—234; S ztafro w sk i E., Poso-
144 In n e zm iany przy udzielaniu św ięceń por. n r 23 i 38 nin. w ykazu,

I In str. K L n r 69 oraz odsyłacz 18.
146 Por. też n r 246 n. nin. w ykazu.
borow e P raw o daw stw o K ościelne, wyd. II, W arszaw a 1969 zesz. 3
s. 146—152 (cyt. dalej ja k o PPK ).
237 a. D y rek to riu m ekum eniczne (S e k re ta ria tu Jedności C hrześcijan
z 14 V 1967 do uchw al S o bo ru W atyk. II), AAS 59 (1967) s. 574—
592, por. P P K zesz. 2 s. 114—158.
239 a. M. P r. „S acrum diaconatus o rd in em ” w spraw ie p rzyw rócenia
w K ościele Łac. stałego d iak o n atu (z 18 VI 1967), A A S 59 (1967)
s. <697—704, por. P P K zesz. 1 s. 218—235.
Por. też odnośne w y jaśn ien ie Pap. K om isji In te rp re ta c ji D e
k retó w Soboru W atyk. II z 26 III 1968 — A A S 60 (1968) s. 363,
P ra w o K an. 12 j(1969) n r 1—2 s. 322 — o raz z 4 IV 1969, AAS 61
(1969) s. 348.
242 a. W yjaśnienie R ady dla realizo w ania K L w sp raw ie udzielania
b łogosław ieństw a podczas Mszy św. oraz błogosł. eu ch ary st. po
hym nie „Te D eum ” (z 24 V III 1967), P ra w o K an . 12 (1969) p r 1—2
s. 324 n. (por. też n r 238 n. nin. w ykazu).
U zupełnienia źródłow e do ^rozdziału I i II
N iektóre przytoczone d okum enty są w yd ru k o w an e jeszcze w n a s tę

p u ją cy c h p u b lik a cjac h (podajem y w p ierw ich ty tu ł, a potem rozdział
nin. „W ykazu...” i n r dokum entu):
Eph. Lit. 83 (1969) s. 5—9: I 249.
Ja n k o w sk i M., N auka śpiew u gregoriańskiego, W arszaw a 1969: I 45,
102, 176, 234, 236.
MK 20 (1969) s. 171: II 82.
M sz a S w ię ta 1969 s. 162—172: I 246.
P raw o K anoniczne 12(1969): I 195, 246, 249—252; II 59, 72, 75, 80 tn.
P P K 'zesz. 1—3: I 171, 175, 177 n., 181 h., 184, 187—192, 196—200, 213,
216, 220, 222, 224, 227, 230 n., 233 |n., 236, 239.
Rozdział II
D okum enty dotyczące K ościoła R z.-K at. w Polsce
1948
1. Msze św. w ieczorne (induit K ongr. Of. z 16 I 1948), por. MK 3

(1948) s. 123.
In d u it ten udzielony Polsce na jeden ro k dotyczył ty lk o n ie
dziel i św iąt obow iązujących; w następnych la tac h co rok był
przedłużany, aż do w y dania 6 I 1953 K onstyt. Apost. „C hristus
D om inus” (por. n r 71 n. w ykazu w rozdziale I).
1949
2. W otyw a o Niepok. S ercu NM P w pierw sze soboty m iesiąca (induit

KO z 12 IX 1950), HD 20 (1951) s. 392.
Powyższy in d u it udzielony n a pięć la t został przedłużony na
dalsze pięciolecie (por. n r 5 nin. w ykazu oraz K R n r 385 c).
3. P rzek ład na język polski litanii, m odlitw po Mszy św. czytanej,
suplikacji („Święty Boże” i „Przed oczy Tw oje, P a n ie ”) oraz
śpiew ów n a w ystaw ienie i błogosław ieństw o N ajśw . S ak ram e n
tem („N iechaj będzie, O zbaw cza Hostio, P rzed ta k w ielk im ”),
u stalony przez K onferencję E piskopatu na podstaw ie d y rek ty w
KO (bez daty), por. MK 5 (1950) s. 257—275.
P rzek ład ten sta ł się częściowo n ie ak tu aln y z chw ilą w y dania
nowego tłum aczenia L ita n ii L oretań skiej w r. 1961 (por. n r 27
nin. w ykazu) i Coli. Rit. w r. 1963 (por. n r 38).
1953
4. In s tru c ja E p isk o p atu (z 2 II 1963) do K onstyt. A post. „C h ri

stus D om inus” z 6 I 1953U1, RBL 6 (1953), s. 193—196.
1955
5. P rzedłużenie na pięć la t in d u ltu na w otyw ę o Niepok. S ercu NM P

w pierw sze soboty m iesiąca (dekret Ks. B pa M. K lepacza
z 25 X I 1955), por. K ro n ik a D iecezji S andom ierskiej 48 (1955)
s. 113 (oraz n r 2 nin. wykazu).
1956
6. O bchód byłej oktaw y B. C iała (d ekret Ks. B pa M. K lepacza

z 10 V I 1956), por. W arm ińskie W iadom ości D iecezjalne 11 (1956)
s. 3.
N a mocy tego zarządzenia w spom nianą oktaw ę obchodzono ta k
ja k przed dek retem KO z 23 I II 1955 o uproszczeniu r u b r y k ,148
ad p ra w iają c jed n ak Mszę z dnia. Później poszczególne diecezje
(np. p oznańska d ek retem z 30 VI 1959 I4S) o trzym ały na siedem
la t zezwolenie Ks. P ry m a sa na celebrow anie w ty m czasie w o-
tyw y o N ajśw . Sakram encie.
7. U roczystość MB C zęstochow skiej św iętem I klasy w całej Polsce
(dekret KO z 26 X 1956), por. MK 8 (1957) s. 84 n.
147 Por. n r 71 n. w ykazu w rozdziale I.

148 p or n r g3 Wykazu w rozdziale I.
149 MK 10 (1959) s. 513 n.
338 D okum enty, recenzje, sp raw ozd an ia [48]
U roczystości tej przy słu gu je fo rm u larz m szalny („F undam en

ta ”) zatw ierdzony po raz pierw szy już w r. 1931 i brew iarzow y
zatw ierdzony w r. 1935.
1957
8. In stru k c ja K om isji L iturgicznej E piskopatu na W. Tydzień
(bez daty), por. M iesięcznik D iecezjalny G d ański 1 (1957) is. 93— 102.131
9,10. Początek W. N ow enny przed Tysiącleciem ch rztu P olski (dwa
d ekrety Ks. P ry m a sa z 13 I I 1957), por. MK 8 (1957) s. 154 n.
W dniu 3 V 1957 w olno było odpraw ić w kościołach p a ra fia l
nych i filialnych Mszę św. w ieczorną i binow ać, a w niedzielę,
5 V 1957, wolno było odpraw ić w e w szystkich kościołach i k ap li
cach Mszę św. w otyw ną o MB Częstochow skiej.
11. Zezw olenie na udzielanie K om unii św. w W. C zw artek ran o oraz
przed i po p ołudniu (dekret KO dla P olski z 22 II 1957, n a jeden
rok), por. W iadom ości U rzędow e K u rii B iskupiej Ś ląsk a Opol
skiego 5—12 (1950—1957) s. 152.150
12. U dzielanie K om unii św. w W. C zw artek przed południem oraz
o dpraw ianie w W igilię W ielkanocną Mszy św. w ieczorem (dekret
Ks. P ry m a sa z 25 I I 1957, na jeden rok), por. MK 8 (1957)
s. 8 4 .150
P ierw sze zezwolenie dotyczy tych, którzy nie m ogą przyjąć
K om unii św. w czasie Mszy św. w ieczornej.
13. Zw olnienie z obow iązku o d praw ian ia Mszy św. za p ara fia n
w św ięta kanonicznie zniesione (induit Ks. P ry m a sa z 17 IV 1957,
udzielony na 7 lat), HD 28 (1959) s. 99, por. MK 8 (1957) s. 223 n . 151
14. In stru k c ja w ykonaw cza K om isji L iturgicznej . E piskopatu (z 25
IV 1957) do M. P r. „Sacrum C om m unionem ” z 19 III 1957, 152
por. MK 8 (1957) s. 177— 179.
15. R oraty (dekret Ks. P ry m asa z 19 X I 1957), por. MK 8 (1957)
s. 432 n.
D ek ret te n strac ił moc obow iązującą z chw ilą w ejścia w ży
cie K R .153
1958
16. Przedłużenie w ażności in d u ltu KO z 22 II 1957 n â udzielanie
K om unii św. W. C zw artek ran o oraz przed i po p o łu d n iu ,154
is« p or też: Skorow idz rzeczow y — W ielki T ydzień (oraz: K om unia

św. poza czasem przew idzianym przez KPK).
151 Por. n r 28 nin. w ykazu oraz n r 146 w ykazu w rozdziale I.
iss p or n r u s n- w ykazu w rozdziale I.
153 Por. n r 31 (i 46) nin. w ykazu.
154 p or n r 11; 20 i 43 nin. w ykazu (oraz Skorow idz rzeczowy).
oraz zezw olenia z 25 II 1957 n a o d praw ian ie w W igilię W ielka

nocną Mszy św. w iec zo rem 155 (dek ret Ks. P ry m asa z 10 III 1958,
na jed en rok), por. MK 9 (1958) s. 198.
17. U stanow ienie uroczystości MB W spom ożenia W iernych, 24 V
(dekret KO z 4 X II 1958), por. MK 10 (1959) s. 4.
18. P rzek ład n a język polski O rdo M issae ustalony przez K om isję
L iturgiczną i p rzy jęty przez K onferencję E piskopatu (bez daty),
RB L U (1958) s. 370—382.
1959
19. Zezw olenie na bin ację w dniu 1 m a ja 1959 (dekret Ks. P ry m asa
z 4 III 1959), por. MK 10 (1959) s. 124.
20. P rzedłużenie w ażności in d u ltu z 10 I II 1958156 n a jed en rok
(dekret Ks. P ry m asa z 10 III 1959), por. Częst. W iadomości D ie
cezjalne 33 (1959) s. 137.
21. U dzielanie K om unii św. w ciągu jed n ej godziny po ostatniej w ie
czornej Mszy św. (induit K ongr. O ficjum z 5 VI 1959), por. MK
10 (1959) s. 514 n. 157
22. S tałe zezw olenie na odpraw ianie obrzędów W igilii W ielkanocnej
w W. Sobotę w ieczorem po zachodzie słońca (dekret KO z 1 V II
1959), por. Częst. W iad. D iecezjalne 33 (1959) s. 341.158
23. Z atw ierdzenie „Collectio R itu u m ” (d ekret KO z 23 X 1959), por.
Coli. Rit. 1963 s. 7—9 .15β
24. Zezw olenie n a Mszę św. o północy z 31 X II 1959 n a 1 I 1960
(dekret Ks. P ry m asa z 20 X I 1959), por. Częst. W iad. D iecezjalne
33 (1959) s. 428 n.
25. U dzielanie K om unii św. w godzinach popołudniow ych poza Mszą
św. (dek ret K ongr. Of. z 2 X II J1959), por. MK 11 1(1960), s. 30 n.
Pow yższy in d u it w ydany dla P olski dotyczy tych, k tó r z y 'n ie
m ogą p rzyjąć E u chary stii ani p rzed południem 18°, an i w czasie
Mszy św. p o p o łu d n io w e j161 czy w ieczornej 162, ani w ciągu jednej
godziny po o statniej w ieczornej Mszy ś w .163 i nie został odw ołany
iss p or n r i2, 20 i 22 nin. w ykazu (oraz Skorow idz rzeczowy),

iss p or n r i i n _( i 0 oraz 2 2 i 43 nin. w ykazu (oraz Skorow idz rze
czowy).
157 p or n r 2 5 nin. w ykazu (oraz Skorow idz rzeczow y — K om unia
św. poza czasem przew idzianym przez KPK).
iss p or n r i 2 ; i 0 i 20 nin. w ykazu (oraz Skorow idz rzeczowy).
159 p or n r 3 8 j 4 0 , 4 4 , 5 2 n. nin. w ykazu oraz De cura in firm o ru m ,
180 Por. kan. 867 § 4.
181 P.on n r 115 n. w ykazu w rozdziale I.
182 Por. n r 71 n. w y kazu w rozdziale I.
340 D okum enty, recenzje, spraw o zd an ia [50]
przez ogólny d ek re t tejże K ongr. z 21 III I960 (w ydany d la ca

łego Kościoła), na mocy którego O rdynariusze m iejsca m ogą
zezwolić na udzielanie K om unii św. w czasie nabożeństw popo
łudniow ych. 104
1961
26. P rzekład L itan ii do N ajdr. K rw i P .J. (bez daty), por. MK 12 (1961)

s. 50 n . 105
27. Nowy przek ład L ita n ii L o retań sk iej (aprob ata Ks. P ry m a sa z 22 I
1961), RB L 14 (1961), Б. 230 <n., por. ÏMK 42 (1961) s. 49 >n.166
28. Zw olnienie z obow iązku o d praw ian ia Mszy św. za p ara fia n
w św ięta nie n akazan e (dekret Ks. P ry m asa z 30 I 1961), RBL
14 (1961) s. 161 n.
Pow yższa dyspensa udzielona n a 7 la t w zw iązku z d ek retem
K ongr. Soboru z 3 X II 1960 167 zniosła w ażność poprzedniej
(z 17 IV 1957) 168, a 1 IX 1967 została przedłużona n a dalsze
siedem lat, por. MK 18 (1967) s. 229.
29. P rzedłużenie dyspensy O jca Sw. (z 5 III 1951) od zachow ania
I i II przykazania kościelnego w n astęp ujące uroczystości: W nie
bow stąpienie P ańskie, P oniedziałek Ziel. Ś w iąt, św. P io tra i P aw ła
oraz Niepok. Poczęcia NM P (dekret Ks. P ry m a sa z 5 V 1961,
w ażny do 31 X II 1964), por. MK 12 (1961) s. 161.
Pow yższa dyspensa została przedłużona aż do odw ołania de
k rete m Ks. P ry m a sa z 19 I II 1964, por. MK 15 (1964) s. 121,
a dek retem z 8 III 1965 o bjęła ona także uroczystość O b jaw ie
nia P. i W niebow zięcia NMP, por. M K 16 (1965) s. 122 n.
30. Zezw olenie na sekw encję (połączoną z błogosław ieństw em w cza
sie clwóch Mszy św. w otyw nych II k lasy o N ajśw . S akram encie
odpraw ianych w ciągu byłej o k taw y B. C iała w każdym dniu,
w k tórym odbyw ają się procesje e u c h ary sty c zn e169 (dekret Ks.
P ry m asa z 25 III 1961, w ażny na 7 l a t 170), por. M K 12 (1961),
s. 161.
164 Por. n r 140 w ykazu w rozdziale I. — W zw iązku z pow yżsżym i

dek retam i niektórzy O rdynariusze w yd ali rozporządzenia w ykonaw cze,
por. np. MK 11 (1960) s. 313*—315.
165 Por. n r 137 .wykazu w rozdziale I.
ш p or n r 3 (i gl) n jn w ykazu.
167 Por. n r 146 w ykazu w rozdziale I.
109 P or.: KR n r 321 oraz Z m iany w B rew iarzu i M szale Rz. w m yśl
zasad KR n r 34.
170 Prolongow any na dalsze 7 la t (por. n r 78 nin. wykazu).
31. R o raty (dekret Ks. P ry m a sa z 25 III 1961), por. M K 12 (1961?

s. 226.
'Pow yższy in d u it, został zm ieniony przez d ek re t KO z 18 X II
1963.171
32. Msza św. w otyw na II k lasy o NM P K rólow ej P olski w soboty
w ieczorem (dek ret Ks. P ry m a sa z 19 VI 1961, w ażny do końca
W. N o w e n n y 172), por. MK 12 (1961) s. 189.
33. Zezw olenie n a używ anie języka polskiego podczas Mszy św.
(dek ret KO z 7 V II 1961), RB L Д4 (1961) s. 330 por. M K 12 (1961)
s. 253.173
Na mocy tego zezw olenia:
a) W Mszach śpiew anych (cantatis) lu d m ógł śpiew ać w języku
ojczystym „G loria, Credo, Sanctus, A gnus D ei” ;
b) bezpośrednio po odśpiew aniu w języku łacińskim lekcji, epi
stoły i ew angelii w M szach z asystą, m ógł lek to r, subdiakon
i diakon, a w Mszach śpiew anych sam celebrans (zwrócony
do ludu) odczytać odnośne tek sty po polsku.
P rzepis za w arty w pun kcie b) został zm odyfikow any przez
I In str. K L n r 49—52 oraz O rdo M issae (z r. 1965) n r 13 n. i R itus
M issae n r 41—47.
34. In stru k c ja E piskopatu z 15 X I 1961 o w prow adzeniu w życie
przyw ileju Stolicy Apost. z 7 V II 1961, RB L 14 (1961) s. 331—333,
por. MK 12 (1961) s. 310—312 17S.
N ajw ażniejsze, do dziś a k tu aln e w y ją tk i z tej In stru k c ji są
następujące:
a) „G loria, Credo, Sanctus, A gnus D ei” m ożna śpiew ać (recyto
wać) po polsku tylko w przekładzie zatw ierdzonym przez E pi
skopat (nr 1 i 7 )174.
b) B rzm ienie nagłów ków , poprzedzających te k st perykop, je st
pow tórzone w D y rektyw ach E piskopatu z 15 IX 1962 n r 12,
a ostatecznie ustalo ne w L iście E piskopatu z 27 I 1965, III, 1 175.
35. U dzielanie podczas Mszy E ucharystii przez drugiego k ap łan a poza
w łaściw ym czasem K om unii ś w .176 (dekret KO z 19 V III 1961),
por. MK 12 (1961) s. 253 n.
171 Por. n r 46 (i 15) nin. w ykazu.

173 P or. n r 109 ï 234, a zw łasaca 129 w ykazu w rozdziale II oraz
(33, 34 i) 42 nin. w ykazu.
174 P or. n r 18 nin. w ykazu oraz M szał Rzym ski, P oznań 1963 i 1965.
178 Por. KR n r 502.
Powyższy in d u it dotyczy tylk o tych kościołów, k tó re m a ją je d -

» no tabernakulu m .
36. P rzekład a k tu uw ielbienia N ajdr. K w ri P. J . 177 (uchw ała K onfe
re n c ji E piskopatu z 15 X I 1961), por. W iad. U rzędow e K u rii
B iskupiej Ś ląsk a O polskiego 16 (1961) s. 365.
1962
37. S ak ram e n ty św. w d u szpasterstw ie (instru k cja K om isji D uszpa

sterskiej E piskopatu P olski z 2 II 1962), P oznań 1963 stro n
X II + 272.
In stru k c ja ta zaw iera m. in. w sk azan ia liturgiczne.
38. W prow adzenie „Collectio R itu u m ” w życie z dniem 14 IV 1963
(dek ret Ks. P ry m asa z 25 III 1962), por. Coli. R it. 1963 s. 5 n . 17S.
39. Zezw olenie n a Mszę w oty w n ą I k la sy o MB Częst. w dniu
„C zuw ania Soborow ego” (dekret Ks. P ry m a sa z 14 VI 1962), por.
N otificationes e C u ria M etrop olitan a C racoviensi 1962 s. 235.
40. Zezw olenie n a używ anie język a polskiego przy udzielaniu B ierz
m ow ania w niebezpieczeństw ie śm ierci (poza fo rm u łą sakr.) oraz
w m odlitw ach po N am aszczeniu chorych (dekret Ks. P ry m asa
z 18 V III 1962), por. Coli. R it. 1963, s. 9 17s.
41. P atro n o w ie Polski (dekret KO z 31 V III 1962), RB L 15 (1962)
s. 314, por. M K 13 (1962) s. 279 n.
N a m ocy In stru k c ji z 14 II 1961 o rew izji k alen d arzy p a rty k u
larnych... w m yśl zasad K R 180 (nr 28) m ożna się ubiegać o ogło
szenie dw óch głów nych P atro n ó w danego narodu. D ek ret zaś
z 31 V III 1962 ogłasza Ich trzech i dlatego je st przyw ilejem .
42. D yrektyw y E piskopatu P olski z 15 IX 1962 do In str. ML, por.
M K 13 (1962) s. 317—331 m .
1963
43. P rzedłużenie (aż do odw ołania) zezw olenia KO z22 II 1957 n a
udzielanie K om unii św.v w W. C zw artek przed i po południu
(dekret Ks. P ry m asa z 2 I II 1963), por. MK 14 (1963) s. 129 182
177 Por. n r 145 (oraz 76, 137, 142 i 182) w ykazu w rozdziale I.
178 Por. też n r 23, 40, 44, 52 n. nin. w ykazu oraz: De cu ra in firm o
ru m , K atow ice 1964.
179 Por. n r 23, 38, 44, 52 n. nin. w ykazu (oraz: De cu ra in firm o ru m ,
K atow ice 1964).
iso pq j . n r ląg Wykazu w rozdziale I.
182 P or. n r U n., 16 i 20 nin. w ykazu (oraz: Skorow idz rzeczow y —
W ielki Tydzień).
44. L ist E piskopatu o now ym R y tuale 183 (z 15 IV 1963), RB L 16 (1963)

s. 220—222.
L ist ten zaw iera też rozporządzenia w ykonaw cze.
45. P rzek ład w ezw an ia św. Józefa w K anonie Mszy św. (uchw ała
E piskopatu z 28 V III 1963), por. MK 14 (1963) s. 259 184.
46. R oraty (dekret KO z 18 X II 1963), por. M K 15 (1964), s. 169185.
47. K alendarz K ościoła w Polsce (d ekret KO z 18 X II 1963), por.
C alendarium p erp etu u m in usum dioecesium P olo n iae a S acra
R itu u m C ongregatione ap p ro b atu m die 18 m ense D ecem bri anno
1963, Rom ae, 53 stron y m aszynopisu.
48. W yjaśn ian ie w iern y m obrzędów i m odlitw podczas n iek tó ry ch
czynności liturgicznych (przy p o m n ien ie183 K om isji L iturgicznej
E piskopatu Polski, 1963)' por. W arm ińskie W iadom ości Diecez
ja ln e 19 (1964) n r 2 s. 33—35.
1964
49. L ist E piskopatu do duchow ieństw a (z 2 IV 1964) w zw iązku

z w ejściem w życie KL, RB L 17 (1964) s. 134—138 1β7.
50,51. Polskie p ro p ria brew iarzow e i m szalne (dw a d ek re ty KO z 20
VI 1964), |dekret pierw szy *w: iOfficia P ro p ria D ioecesium P oloniae
1965, p ars p rio r s. 109, p ars alte ra s. 205; d ek re t drugi por. MK
16 (1965) s. 3 1 188.
52. Język P olski w litu rg ii w ośrodkach polonijnych n a em igracji
(d ek ret z 1 X 1964 R a d y -d la realizacji KL), por. N otitiae 1 (1965)
s. 31.
W ośrodkach tych w olno stosow ać język polski w tak im za k re
sie, w jak im kom p eten tn a te ry to ria ln a W ładza K ościelna zezwo
liła n a używ anie w litu rg ii języ k a danego k ra ju (por. I In str.
K L n r 41). Z aaprobow anym zaś polskim p rzekładem są te k sty
um ieszczone w M szale B enedyktyńskim L efeb v rea oraz w Coli.
Rit.
53. Język ojczysty w litu rg ii w Polsce (d ekret z 7 X I 1964 R ady dla
realizow ania KL), por. Mies. D iecezjalny G dański 9 (1965) s. 50.
Na mocy tego d ek retu w ym ieniona R ad a upow ażniła K onfe
183 p or n r 2 3 , 38 i 40 nin. w ykazu (oraz De cura- in firm o ru m , K a

tow ice 1964).
iss p or n r i 5 j 3 i n jn Wykazu. .
186 p or in str. ML n r 96 (nr 129 w ykazu w rozdziale I).
187 Por. L ist E p isko patu do w iern ych w now yższej sp raw ie (z 2 IV
1965): RB L 17 (1964) s. 129—134, MK 15 (1964) s. 121—126.
iss p or też n r 60 nin. w ykazu.
344 D okum enty, recenzje, sp raw o zd an ia [54]
rencję E piskopatu do w prow adzenia języka polskiego w takim

zakresie, ja k i podaje I In str. KI n r 57. Z aaprobow anym zaś
polskim przekładem są te k sty um ieszczone w M szale Bened. w y
danym w P o znaniu (w r. 1963 i 1965) o raz w Coli. R i t 189.
54. Zezw olenie na koncelebrę i K om unię św. pod obiem a postaciam i
(dekret z 27 X I 1964 R ady dla realizow ania KL), por. Wroćł.
W iadom ości K ościelne 20 (1965) s. 192.
In d u it te n sta ł się n ie ak tu aln y z chw ilą w y dania przez KO
ogólnego d ek re tu z 7 III 1965 ogłaszającego R y t K oncelebry oraz
K om unii św. pod obiem a postaciam i 19°.
55. W yjaśnienia w spraw ie o d praw ian ia Mszy św. „facie ad popu
lu m ” (S e k re taria t P ry m asa Polski, 1964), por. W arm ińskie W ia
domości D iecezjalne 19 (1964) n r 2 s. 32 n.
1965
56. L ist E piskopatu do duchow ieństw a (z 27 I 1965) o w ejściu w ży

cie I In stru k c ji KL, streszczenie w : N otitiae 1 (1965) s. 116ш .
L ist ten zaw iera m. in. zarządzenie w ykonaw cze do d ek retu
KO z 7 X I 1964 (por. n r 53 nin. w ykazu) i p ostanaw ia, że
podczas spraw ow ania litu rg ii z udziałem ludu w olno używ ać
języka polskiego w następ ujący ch w ypadkach: a) w perykopach
m szalnych; b) przy udzielaniu K om unii św. podczas i poza Mszą
św.; c) przy pośw ięcaniu obrączek ślubnych. O o statn im w y
padku nie w spom ina relacja, k tó ra uk azała się w cyt. N otitiae
na s. 116. W ym ienia ona natom iast jeszcze czw arty w ypadek
(o który m nie m a m ow y w cyt. Liście), m ianow icie: d) udzielanie
sa k ra m en tu bierzm ow ania.
57. R ozstrzygnięcie pięciu w ątpliw ości (Kom isja L iturgiczna Episko
p a tu P olski, 27 I II 1965), K ron ika D iecezji S andom ierskiej 58
(1965) s. 219 n.
N ajw ażniejsze z nich: W Mszy św., k tó ra wg ru b ry k zastępuje
w otyw ę „Za now ożeńców ”, czyta się perykopÿ nie z w otyw y,
lecz tylko z przy pad ającej Mszy; tem atem zaś hom ilii m ogą być
obrzędy ślubne.
58. Z atw ierdzenie uchw ały E piskopatu (z 1 i 2 IX 1965) o rozszerze
n iu zakresu stosow ania języka polskiego w litu rg ii (dekret z 27
189 Por. n r: 56, 58, 65—68, 77 i 79 nin. w ykazu.

150 P or. n r 198 w ykazu w rozdziale I.
1,1 P or. L ist E piskopatu do w iernych w powyższej sp raw ie z 27 I
1965, M K 16 (1965) s. 98—101 oraz odsyłacz 189.
[5 5 ] M ateriały do h isto rii n au k i i lite ra tu ry p ra w a kan. 345
X 1965 R ady dla realizow ania KL), N otitiae 1 (1965) s. 385, por.
O rędow nik Diecezji C hełm ińskiej 17 (1966) s. 171.
D ek ret ten w chodził w życie dopiero z chw ilą ogłoszenia go
przez E piskopat i po stan aw iał, że w olno używ ać języka polskiego:
a) p rzy udzielaniu sa k ra m en tu bierzm ow ania (z w yj. form uły
istotnej) i K om unii św. poza Mszą św.; b) podczas Mszy św.
z udziałem lud u: w zakresie, ja k i po daje I llnstr. fcL n r 57 n ie
w yłączając aklam acji, pozdrow ień i dialogów (z w yj. „Ite, M issa
est — B enedicam us Dom ino — R eq uiescan t in p ace”), a po
n a d to w m odlitw ach u stopni o łtarza (do („A ufer a nobis...” w y
łącznie) oraz w kolektach, m odlitw ach nad d aram i ofiarnym i,
pokom uniach i m odlitw ie nad ludem . — Zezw olenie n a używ anie
język a polskiego przy udzielaniu K om unii św. poza Mszą św.
ogłoszono ju ż 27 I 1965 (por. n r 56 nin. w ykazu). Zezw olenie na
w. w. szersze stosow anie języ ka polskiego podczas Mszy św.
ogłoszono częściowo 17 X 1966 (por. n r 66 nin. w ykazu), a osta
tecznie 16 IX 1968 (por. n r 79 nin. w ykazuł. Nie ogłoszono zaś
dotąd zezw olenia na używ anie języka polskiego przy udzielaniu
sa k ra m en tu bierzm ow ania (poza niebezpieczeństw em śm ie rc i)192.
59. Zezw olenie na używ anie w łasnej p refacji na A dw ent i o N ajśw.
S akram encie (dekret KO z 8 X I 1965), por. W iadom ości A rch i
diecezjalne W arszaw skie 56 (1J66) s. 3 3 m .
D ek ret m ów i o p refacjach , k tó re za ap ro b a tą Stolicy Apost. są
używ ane w e F ra n c ji (gdzie prefację o N ajśw . S akram encie mówi
się w W. C zw artek oraz w Mszach o E ucharystii).
60. Z m iany w polskim P ro p riu m M szalnym z 20 VI 1964 194 (dekret
KO z 15 X II 1965), por. MK 17 (1966) s. 81 n.
Z m iany dotyczą antyfony na kom unię w dniu 17 V III oraz
m odlitw y nad daram i ofiarnym i, antyfony na kom unię i poko-
m un ii w dniu 13 XI.
61. W otyw a dziękczynna w czasie głów nych uroczystości m ilenijnych
(dek ret Ks. P ry m asa z 25 X II 1965, n a ro k jubileuszow y 1966),
por. MK 17 (1966) s. 82.
W czasie głów nych uroczystości m ilenijnych o dpraw ianych ta k
dla całej P o lsk i ja k i w (poszczególnych diecezjach o raz p ara fia ch
w olno było celebrow ać je d n ą uroczystą dziękczynną Mszę św.
w oty w ną I k lasy (zgodnie z KR n r 328 i 330), u żyw ając fo rm u
la rz a o T ró jcy P rzen ajśw ., w yznaczonego n a poniedziałek,
192 Por. też odsyłacz 189.

193 Ppr. n r 246 w ykazu w rozdziale I.
z ew angelią jed n ak M t 28, 18—20 (jak w ur. T rójcy Sw.) oraz

z m odlitw am i „pro g ratiaru m actione” pod jed n y m zakończeniem .
1966
62. O dpraw ianie trzech w tygodniu Mszy św. żałobnych IV klasy

w uroczystości III k lasy (induit Ks. P ry m asa z 22 I 1966, na
3 lata), por. MK 17 (1966) s. 83.
In d u it te n dotyczy ty lk o kościołów p ara fia ln y c h . W danym
dom u Bożym, bez w zględu n a liczbę celeb ru jący ch w n im k a p ła
nów, w olno odpraw iać w uroczystości III k lasy Mszę żałobną
IV k lasy ty lko trzy razy w tygodniu, z tym , że w każdym z trzech
dni tylko jed ną Mszę (wyznaczoną przez rządcę parafii).
63. Nowy przekład niek tórych tekstów O rdo M issae (uchw ała K on
feren cji E piskopatu z 10 II i 23 III 1966), por. M K 17 (1966)
s. 169 n.
U chw ała dotyczy tekstów następujących: „Ad D eum q ui la e ti
ficat iu v en tu tem m eam (do Boga, k tó ry je st w eselem m oim od
młodości), K yrie eleison, C h riste eleison (Panie, zm iłuj się n ad
nam i — C hryste, zm iłuj się n ad nam i), Deo g ratias (Bogu niech
będą dzięki), S equentia sancti E vangelii secundum N. (Słowa
E w angelii wg św. N.), Suscipiat... (Niech P an p rzy jm ie o fiarę
z ' rą k tw oich na cześć i chw ałę sw ojego Im ienia, a także na
pożytek nasz i całego K ościoła Sw.), H abem us ad D om inum
(W znieśliśmy je do P ana), Ecce A gnus Dei... (Oto B aran ek Boży,
k tó ry gładzi grzechy św iata), Domine, non sum dignus... (Panie,
n ie jestem godzien, abyś przyszedł do m nie, ale pow iedz tylko
słow o, a będzie uzdrow iona dusza m o ja”). — Pow yższa uchw ała
dotyczyła je d n ak ty lk o p rzek ład u; nie upow ażniała zaś ona do
w y p o w iadania w litu rg ii po polsku: „Ad Deum..., K yrie, S usci
piat..., H abem us ad D om inum ”. Zezw olenie na odm aw ianie w tym
ję zy k u „K y rie” udzielono 17 X 1966 (por. n r 66 nin. w ykazu), a na
o dm aw ianie pozostałych trzech w. w. tekstów — 16 IX 1968 (por.
64. In stru k c ja E piskopatu P olski o ochronie zabytków i k ieru n k ach
rozw oju sztuki kościelnej (z 16 IV 1966), por. W arm ińskie W ia
dom ości D iecezjalne 22 (1967) s. 154— 157 ies.
65. Z atw ierdzenie uchw ały E piskopatu (z 23 III 1966) o dalszym
rozszerzeniu stosow ania języka polskiego w litu rg ii (dekret z 3 V
1966 R ady dla realizow ania KL), N otitiae 1966, s. 213, por. W ia
domości D iecezjalne Łódzkie 40 (1966) s. 121.
ies p or n r; g4 ; 47ß j 4 g4 w ykazu w rozdziale I.

M ateriały do histo rii n a u k i i lite ra tu ry p ra w a kan. 347
D ek ret ten w chodził w życie dopiero po oglosz'eniu go przez

E piskopat i p o stan aw iał, że w olno używ ać języ k a polskiego pod
czas Mszy św. z udziałem ludu także w p r e f a c ji196 oraz we
w szystkich aklam acjach , dialogach i pozdrow ieniach (tzn. nie w y
łączając: „Ite, M issa est — B enedicam us Domino — R equiescant
in p ace” 197). — Zezw olenie n a korzystan ie z tego d ek retu ogło
szono 16 IX 1968 (por. n r 79 nin. w ykazu).
'66. Z arządzenie E piskopatu P olski dotyczące dalszego rozszerzenia
użycia języ ka polskiego w litu rg ii Mszy św. (z 17 X 1966), Coli.
Th. 37 (1967) fasc. I I s. 162 n . 198
Ogłoszenie tego zarządzenia stanow i pierw szy etap częściowego
w prow adzenia w życie d ek re tu R ady dla realizow ania K L z 27 X
1965 rozszerzającego zakres stosow ania język a polskiego w litu r
gii (por. n r 58 nin. w ykazu). N a mocy tego zarządzenia od 1 I 1967
w M szach z udziałem lu d u w iern i albo chór m ogą w ypow iadać
po polsku te części, k tó re do nich należą, tzn. te k sty sta łe (Kyrie,
G loria, C redo in unum Deum , S anctus, A gnus Dei) i zm ienne
(antyfonę n a w ejście, n a ofiarow anie i n a kom unię oraz g radual,
alleluja, tra k tu s i sekw encję).
1967
67. P ro cesja Bożego C iała (teksty liturgiczne, ru b ry k i i zatw ierdze

nie przez K on feren cję E piskopatu 15 II 1967), P oznań 1967
stro n 8 198.
68. Z arządzenie K on feren cji E piskopatu (z 16 VI 1967) w zw iązku
z II In str. KL, por. MK 18 (1967) s. 197.
W zarządzeniu ty m zezwolono na używ anie języka polskiego
podczas św ięceń, ale tylko w odniesieniu do upom nień ud ziela
ny ch św ięconych, albo skierow any ch do w iern y ch 199.
<69. Z arządzenie K on feren cji E piskopatu (z 11 IX 1967) w zw iązku
z In str. EM, Coli. Th. 38 (1968) fasc. 1 s. 91—94, por. M K 1968
(19)' s. 78—80.
Z arządzenie to m. in. przypom ina, że dopiero po Mszy św.
może być: w ystaw ienie N ajśw. S a k ram e n tu (np. w pierw sze p ią tk i
m iesiąca — n r 12), albo w ystaw ienie i procesja eucharystyczna
(np. podczas odpustów i św iąt p ara fia ln y c h — n r 11, z zachow a
109 Por. n r 201 w y k azu w rozdziale I.

197 Por. n r 58 nin. w ykazu oraz odsyłacz 189.
iss p or, odsyłacz 189.
199 Por. n astęp u jące n u m ery w ykazu w rozdziale I: 184 (I In str.
K L n r 61 b), 207 oraz 236 (II In str. K L n r 28 b) oraz odsyłacz 189.
niem obrzędów podanych w cyt. In str. n r 60). — P onadto w Z a

rządzeniu są za w arte n astęp u jące przepisy, k tó ry ch określenie
cy. In stru k c ja zleciła K onferencji E piskopatu:
a) W ierni m ają p rzyjm ow ać K om unię św. w postaw ie klęczącej,
z w yj. chorych, k tó ry m tru d n o klękać oraz m ałych dzieci
(Instr. n r 34 a, Zarz. n r 5).
b) Z nakiem obecności (signum praesentiae) N ajśw . S ak ram en tu
w ta b ern ak u lu m je st okry w ające je konopeum w zględnie
odpow iednie sym bole eucharystyczne n a tab ern ak u lu m (np.
kielich, kłosy zboża i w inogrona) oraz lam p k a w ieczna, ale
czerw ona (inna lam pk a byłaby tylko znakiem czci — signum
honoris, por.: In str. n r 57, Zarz. n r 7).
c) P rzed błogosław ieństw em N ajśw . S akram en tem wolno śpie
w ać zam iast „Przed ta k w ielkim ” in n ą k ró tk ą polską pieśń
eucharystyczną. P ieśń tę (z n astęp u jący m po n iej w ersetem ,
responsorium i m odlitw ą) m ożna opuścić w w y p ad k u śpie
w an ia przed błogosław ieństw em h ym n u „Te D eum ” oraz złą-
czczonych z nim w ersetów , responsoriów i m odlitw y (Instr.
n r 62, Zarz. n r 10).
70. Zezw olenie (z r. 1967) na czytanie w R o ratach perykop p o d a
nych w „L ectionarium F eriale T em pore A d v en tu s” (bez bliższej
daty), por. W iadomości A rchidiecezjalne G nieźnieńskie 23 (1968)
s. 271—276 “ o.
71. Pouczenie o dostosow aniu do nowych ru b ry k używ ania dzw on
ków podczas Mszy św. (K rajow a K om isja D u szpasterstw a L i
turgicznej Służby O łtarza, 1967), W iadomości A rchidiecezjalne
W arszaw skie 57 (1967) s. 181 n.
1968
72. Msza św. w oty w na II klasy o NM P K rólow ej P olski w soboty

w ieczorem (dekret Ks. P ry m asa z 13 I 1968, w ażny na 7 l a t !01),
por. M K 19 (1968) s. 97.
D ek ret ten zezw ala na odpraw ianie w. w. w otyw y w e w szyst
kich kościołach oraz kaplicach publicznych i półpublicznych,
0 ile: a) z w otyw ą tą je st połączone jak ieś nabożeństw o m a ry j
ne, b) O rdynariusz m iejsca zgodzi się n a w ieczorną Mszę św. —
1 w ym ienia form u larz z 3 V „G audeam us”. D ekret zaś u zu p ełn ia
jący (z 6 V tegoż roku) m ów i o now ym form u larzu „P raep o su it”,
o ile je st on dostępny, por. W iad. A rchid. Gn. 23 (1968) s. 237.

201 P or. n r 32 nin. w ykazu.
159] M ateriały do h isto rii n au k i i lite ra tu ry p ra w a kan. 349
73. In stru k c ja B iskupów Polskich w spraw ie przepisów posoboro

w ych o odpustach (z 25 I 1968), por. MK 19 (1968) s. 93—9 6 202.
74. Ogłoszenie M.B. U zdrow ienia C horych gł. P a tro n k ą dzieła A po
stolstw a C horych i w szystkich chorych w Polsce oraz u sta n o
w ienie odnośnej uroczystości w dniu 6 V II (d ek ret Stoi. Apost.
z 27 I 1968), por. MK 19 (1968) s. 217.
F orm u larz na tę uroczystość („Salus p opuli”) je st um ieszczony
w śród Mszy „pro aliquibus locis” (w sobotę p rzed o statn ią n ie
dzielą sierpnia).
75. Zezw olenie na udzielanie w Polsce w W. P iąte k (za zgodą
O rdynariusza) K om unii św. w szystkim chorych, którzy nie mogą
tego dnia brać udziału w obrzędach liturgicznych (pismo S ek re
ta ria tu S tan u z 12 II 1968), por. W iad. Diecezj. Łódzkie 17 (1968)
s. 73 203.
76. M szał Rzym ski łacińsko-polski (oraz d ek re t Ks. P ry m asa z 20 II
1968 ogłaszający w y d an ie typiczne), P a ris 1968 s. XVI + 496 +
+ 496 + (180), por. N otitiae 4 (1968) s. 281.
M szał ten, zaaprobow any 9 X II 1967 przez R adę dla realizo
w an ia KL, por. N otitiae 3 (1967) s. 420, je st przeznaczony dla
w szystkich kościołów i kaplic, w któ ry ch w olno używ ać języka
polskiego, oczywiście z zachow aniem przepisów K onferencji Epi
sko patu danego tery to riu m 204.
77. R ozszerzenie użycia języka polskiego w te k stach obrzędów W.
T ygodnia (uchw ała K on feren cji E piskopatu z 22 III 1968), por.
Oręclownik D iecezji C hełm ińskiej 19 (1968) s. 117 n.205
78. D yspensa na byłą oktaw ę B. C iała od zakazu o d p raw ian ia Mszy
św. w obec w ystaw ionego N ajśw . S a k ra m e n tu 206 oraz p rzed łu
żenie zezw olenia n a sekw encję (z błogosław ieństw em ) w czasie
dwóch Mszy św. w otyw nych II kl. o N ajśw . S ak ram en cie od
praw ian y ch w ciągu tej byłej oktaw y w każdym dniu, w k tó
ry m ' odbyw ają się procesje eucharystyczne (dek ret Ks. P ry m asa
z 20 V 1968, w ażny n a 7 la t) 227, por. M K 19 (1968) s. 218.
Pow yższy d ek re t, zaw iera też zezwolenie· n a o dpraw ianie
w podanym czasie jednej Mszy św. w ieczorem . — P onadto:
1) Nie je st obligatoryjne, lecz fak tu ltaty w n e : a) odpraw ianie
w ciągu byłej oktaw y B. Ciała Mszy św. w obec w ystaw ionego
202 Por. n r 231 w ykazu w rozdziale I.

203 Por. n r 179 (i 169) w ykazu w rozdziale I.
2°ó p or odsyłacz 189.
206 Por. In str. EM n r 61.
350 D okum enty, recenzje, spraw ozdania [60J
N ajśw . S ak ram e n tu , b) od m aw ian ie sek w en cji oraz c) udzielanie·

podczas tej sekw encji b ło g osław ieństw a (podobnie ja k w g iRit. P o l
s. 516 od w spom nianego p ią tk u do cz w artk u te ż n ie było to b ło
gosław ieństw o obow iązkow e, lecz dowolne). 2) Od wymienionego·
p ią tk u do czw artk u b ie rz e się fo rm u larz m szalny n ie z Bożego
Ciała, lecz 'spośród w otym n a czw artek , z ty m że w w y p ad k u
dodania sekw encji ostatniego słow a „A llelu ja” n ie m ów i się n a
zakończenie całego g rad u łu , lecz dopiero n a zakończenie tej se k
w encji.
79. L ist E piskopatu (z 16 IX 1968) w spraw ie \yprow adzenia do litu r
gii M szału Rzym skiego łacińsko-polskiego z dniem 1 X II 1968r
W iadom ości D iecezjalne Łódzkie 42 (1968) s. 266—268.
Na mocy cyt. L istu w olno używ ać języka polskiego podczas
całej Mszy św. o dpraw ianej z czynnym udziałem w iernych,,
z w yj.: a) m odlitw y eucharystycznej (po „Ś w ięty” do „P er
Ip su m ” w łącznie), b) m odlitw podanych w ty m M szale ty lk o
w języku ła c iń s k im 2M. — W arunkiem k o rzy stan ia z tego ze
zw olenia jest: a) posiadanie w ym ienionego M szału ołtarzow ego,
b) popraw n e w ykonyw anie polskich tekstów przez p raw em p rze
w idziane osoby. — P onadto przy ko rzystan iu z nowego M szału
trzeb a p am iętać o dodatkow ym przepisie w prow adzonym przez
In str. EM n r 60 (którego nie uw zględniono w O rdo M issae
n r 60) oraz o zm ianach w prow adzonych przez II In str. K L,
zw łaszcza odnośnie ilości oracji oraz obrzędów w otyw y za no
w ożeńców (zmian tych nie uw zględniono w pozostałych czę
ściach Mszału).
80. Ogłoszenie przez E piskopat (18 IX 1968) zezw olenia n a k o rzy
stanie z czytań m szalnych zaw arty ch w zbiorze pt. „L ectionaria
p a rtic u la ria ”, udzielonego Polsce przez R adę dla realizow ania
K L w dniach: 26 III 1968, por. N otitiae 4 (1968) s. 235 oraz
3 1 V II 1968, por. N otitiae 4 (1968) s. 278; por. też K ielecki P rz e
gląd Diec. 14 (1968) s. 249
„L ekcjonarze p a rty k u la rn e ” zaw ierają zestaw perykop n a dzie
sięć różnych okoliczności (np. zestaw szósty po d aje czytania n a
w szelkie Msze żałobne i pogrzeby dorosłych). Z ostały one u m ie
szczone w N otitiae 2—3 (1968) s. 41—88. R ad a d la realizow ania
K L dekretem z 26 III 1968 zezw oliła na posługiw anie się w P olsce
zestaw em szóstym , a d ek retem z 31 V II 1968 r. n a k o rzy stan ie
z pozostałych dziew ięciu zestaw ów (na próbę, aż do w y d an ia
innego zarządzenia). P osługiw anie się w.w. L ekcjonarzem je st

209 Por. także n r 70 nin. w ykazu.
[61] M ateriały do h isto rii n au k i i lite ra tu ry p ra w a kan. (351
je d n ak uzależnione od w oli O rdynariusza, k tó ry m oże określić

zakres oraz zasady stosow ania tych czytań. W stosow nym cza
sie duszpasterze m ają zdać odpow iednie spraw ozdanie sw em u
B iskupow i, ten k rajo w ej K om isji L iturgicznej, K om isja — K on
feren c ji E piskopatu, a K on feren cja — Radzie dla realizo w a
nia KL.
81. W prow adzenie od 1 X II 1968 do L itan ii L o retań sk iej w ezw a
nia „M atko K ościoła” (po w ezw aniu „M atko Z baw iciela” —
postanow ienie K onferencji E piskopatu z 23 X 1968), por. W rocł.
Wiad. K ościelne 24 (1969) s. 2.
82. Zezw olenie n a -pełnienie czynności le k to ra i ko m en tato ra w n a
bożeństw ach dla głuchoniem ych przez zakonnice i in n e k a te
chetki, k tó re zn ają język „na m igi”, jeśli b rak odpow iedniego
m ężczyzny (dekret KO z 14 X I 1968), W rocł. W iad. K ościelne 24
(1969) s. 47.
SK O RO W ID Z 1RZECZOWY
1. C y fry rzy m sk ie oznaczają rozdział, a arabskie — n u m er, pod k tó
ry m zn a jd u je się dany d okum ent.
2. T e m a ty k ę ty ch do ku m en tó w , któ re zaw ierają w ieloraką treść,,
uw zględnionio w hasłach sko ro w idzu zasadniczo ty lk o w te d y gdy daną
spraw ę om aw ia jed n o stk o w o ta kże in n y do kum ent.
A kt pośw ięcenia ludzkości J. Chr. K rólow i I 134

A kty uw ielbienia (nowe) I 70, 145, 182; II 36
A llelu ja w procesyjnych częściach Mszy w o
tyw nych I 7. 143, 159
A ntim ensium łacińskie I 33, 175, 188
A ntoni św. D oktorem K ościoła I 25, 27
A ntycypow anie L audes (zniesione) I 143, 148
A ntyfona na w ejście (sposób jej śpiew ania) I 32, 129
A n ty fo narz (zm iany w jego śpiew ach) I 154
A ntyfony (całe) przed psalm am i (w R ytuale
i Mszale) I 159, 167
A p araty p ro jek cy jn e (bezwzględny zakaz ich
używ ania w kościołach) I 104, 129
В
B azylika m niejsza I 248
B eaty fik acja (zw iązane z n ią obchody) I 143, 254
B en edykt św. P atro n em E uropy I 186, 202
B ierzm ow anie: *
— język ojczysty I 184
— język polski II 40, 56, 58
— obrzędy I 176, 178, 184
— szafarz I 30, 78, 82, 84, 175-
— zakończenie m odlitw (długie) I 167

B inacja (okolicznościowa) I 43; II 9, 19
Błogosław ieństw o Pap. (z odpustem zup.) I 3, 22, 187
Błogosław ieństw o ślubne (uroczyste):
— m ałżeństw m ieszanych I 224
— w czasie zakazanym I 184, 214
Boże Ciało (uroczystość):
— obchód byłej oktaw y I 143; II 6, 30, 78
— obrzędy procesji w jęz. polskim II 67
B rew iarz:
— form ularze:
— dodatki do nich I 77
— now e form ularze I 4, 10, 20, 60, 91, 96, 106,
132, 143; II 17, 50
— zm iany I 27, 136, 143
— lekcje w uroczystości party k . I i II kl. I 170
— P ro p rią (ich rew izja) I 149
— P roprium Poloniae II 50 ■
— przek ład Piusow y psalm ów I 24
— ru b ry k i:
w y jaśn ienia I 28, 31 n., 110
— zmiariy I 10,. 20, 100 n.
— por. też hasła: R u b ry k i — D ek ret
o ich' uproszczeniu, K odeks Rubryk...
— w spólne odm aw ianie przez zakonników
(w jak im języku) I 184, 213, 227
— w ydan ie nowe I 144
— zasady w y daw ania I 29, 220
С
Chorzy:
— kolejność obrzędów przy zaopatryw aniu
chorych I lł6 , 184
— K om unia św. w:
— w różnych pokojach szpitala I 222
— W. Tygodniu I 100 n.
— W. C zw artek I 114
— W. P iątek I 179; II 75
— noszenie przy sobie oleju chorych I 196
— P atro n k a Chorych II 74
C hrzest I 18, 100 п., Ш , 135, 165,
176. 184
Chórow y obow iązek (dostosow any do KR) I 147
Chór śpiew aków :
— jego zadania I 102, 129, 219, 234
— m ieszany I 102, 104, 129, 133, 234
Collectio R ituum II 23, 38, 40, 44, 52 n.
C zuw anie Soborow e II 39
«
D
De defectibus in celebratione M issae occur
ren tib u s I 159, 192
D ekret o uproszczeniu ru b ry k (z 23 III 1955):
por. R ubryki — D ek ret o ich uproszczeniu

D uch Sw. :
— akt' uw ielbienia I 182
— m odlitw a n ak azan a w in ten cji Soboru I 173 n.
D yrektyw y E piskopatu P olski (z 15 IX 1962)
do In str. ML II 42
D zw onki podczas Mszy św. II 71
D zwony elektronow e I 58, 129
E
E kum eniczny n u rt w litu rg ii I 135, 237 a
E ksperym entow anie w liturg ii I 235, 240
E m igranci:
— język polski w litu rg ii II 52
— opieka d u szpastersk a I 65, 78, 89
E nchiridion in d u lg en tiaru m I 49, 252, (254)
E ncykliki:
— Ad C aeli R eginam (11 X 1954) I 87
— Ç hristi M atri R osarii (13 IX 1966) I 228
— H au rie tis aqu as (o czci S erca P . J.,
15 V 1956) I 107
— M ediator Dei (20, X I 1947) I 37
— M usicae sacrae disciplina (25 X II 1955) I 102
— w y jaśn ien ia I 109
— M ysterium Fidei (o dogm acie i czci
E ucharystii, 3 IX 1965) I 208
— M ystici C orporis C hristi (29 VI 1943) I 15
E u ch arystia:
— E ncyklika I 208
— In stru k c ja (z 25 V 1967) I 239; II 69
— przechow yw anie I 6, 11, 17, 46 n„ 111,118,
— por. też in ne hasła, np.: Boże Ciało, 123, 175, 184; II 69
niek tó re inne E ncykliki i In stru k cje ,
K odeks R u bryk , K om unia ś w ...., K on
celebra, K onopeum , K o n sty tu cja o L i
tu rg ii, M sza ś w ...., P ost eu ch ary sty
czny K T ab ern ak u lu m , W ielki Tydzień.
F
F ilip i Ja k u b App. ^uroczystość 11 V) I 106
F otografow anie w kościele I 129, 133, 239
G
G rad u ale I 154, 243, 245
G regorian ka (przerw a w je j odpraw ianiu) I 233
I
In stru k c je (w porządku chronologiczno-rze-
czowym):
— o zachęcaniu do częstego i pobożnego

uczestniczenia w Mszy św. (14 V II 1941) I 8
— w spraw ie ubiegania się o in d u it na
kaplicę dom ow ą, ołtarz przenośny, od
p raw ia n ie Mszy św. bez m in istra n
ta i przechow yw anie N ajśw . Sakr.
w kaplicach dom ow ych (1 X 1949) I 47
— o sztuce sa k ra ln ej (Kongr. O ficjum ,
30 VI 1952) I 64
— o sztuce sa k ra ln ej (Episkopatu Polski,
16' IV 1966) II 64
— do K onstyt. Apost. „C hristus Domi
nu s” (Kongr. Oficjum , 6 I 1952) I 72
— d ek rety w y jaśn iające I 73, 85, 92
— d ek re t w ykonaw czy I 76
— do K onstyt. A post. „C hristus Domi
nu s” (Episkopatu Polski, 2 II 1953) II 4
— o należytym od praw ianiu odrodzonych
obrzędów W. T ygodnia (KO 16X11955) I 100 n.
— o należytym od praw ianiu odrodzonych
obrzędów W. T ygodnia (Kom isji L i-
turg. E piskopatu Polski) II 8
— por. też: W ielki Tydzień...
— do M. P r. „S acram C om m unionem ”
(Episkopatu P olski, 25 IV 1957) II 14
— d ek rety w yjaśn iające I 116, 119
— d ek rety rozszerzające I 140, 157, 175. 177, 188
— w spraw ie Mszy św. odpraw ianych (na n.; II 21, 25
podstaw ie indultu) przez k apłanów
upośledzonych na w zroku lub chorych
(15 X II 1957, 15 IV 1961) I 124, 152
— o M uzyce S ak raln e j i L iturgii („De
M usicą sacra, 3 IX 1958) I 129
— d ek re t w y jaśn iający I 133
— d ek re t w ykonaw czy (D yrektyw y
E piskopatu Polski, 15 IX 1962) II 42
— E piskopatu P olski (z 15 X I 1961) o re
alizacji przyw ileju Stolicy Apost.
z 7 V II 1961 II 34
— o M uzyce w św. L iturgii („M usicam
sacram ”, 5 III 1967) I 234
— o rew izji k alen darzy p arty k . oraz p ro-
priów brew iarzow ych i m szalnych
(14 II 1961) I 149
— d ek rety w ykonaw cze II 41, 46, 47, 50 n.
— o sa k ram en tach św. w duszpasterstw ie
(Kom isji D uszpast. E piskopatu Polski,
2 II 1962) II 37
— w spraw ie pogrzebu w w yp adk u k re
m acji 5 V III 1963) I 171
— I o należytym realizow aniu K L („In
te r O ecum enici”, 26 IX 1964) I 184
— d ek re ty w ykonaw cze I 190—192, 194, 108, 204,
213, 216, 219, 225, 227;

II 52—54, 56, 58, 65—
—67, 76 n., 79
— d ek re ty rozszerzające I 20,0; II 82
— d ek re ty w y jaśn iające I 197, 206 n., 211, 214
— II o należytym realizo w an iu K L („Tres
abhinc ann os”, 4 V 1967) I 236
— zarządzenia w ykonaw cze I 238; II 68
— o p rzek ład an iu p rop riów na język oj
czysty (2 VI 1965) I 203
— o używ aniu języka ojczystego w litu r
gii zakonnej (23 X I 1965) I 213
— o liturgicznym w ychow aniu alum nów
(25 X II 1965) I 216
— o m ałżeństw ach m ieszanych
(18 III 1966) I 224
— o kulcie T ajem nicy E ucharystycznej
(„E ucharisticum m y steriu m ”, 25 V 1967) I 239
— d ek re t w y jaśn iający I 242 a
— zarządzenia w ykonaw cze II 69
— czasowe odstępstw o II 78
— w gpraw ie przepisów posoborow ych
o o dpąstach (Episkopatu Polski,
25 I 1968) II 73
— o uproszczeniu obrzędów i odznak b i
skupich (21 VI 1968) I 251
— o obchodach w ciągu roku po b e a ty
fik acji i kanonizacji (12 IX 1968) I 254
In s ty tu t L iturgiczny w Rzym ie ' I 166
J
Ja zz (niedopuszczalny w liturgii) I 219
Języ k ojczysty w litu rg ii I 37, 59, 101 n., 109 n.,
— por. też: D ecretum typicum , N otitiae 1 129, 176, 178, 184, 192,
(1965) s. 9 201, 207, 213, 216, 219,
227, .234, 236
Ję zy k polski w litu rg ii II 3, 23, 26 n., 33 n., 38,
40, 42, 44, 52 n., 56,
58, 65—68, 76 n., 79
Józef św.:
— im ię w K anonie I 168; II 45
— k u lt I 150
— p rzeniesien ie uroczsytości 19 III 1967 I 226
— uroczystość 1 V I 95, 106; II 19
Jubileusze:
— P apieża (w r. 1949) I 43
— 50-lecie objaw ień M. B. w F atim ie I 232
— Rok Jubileuszow y 1950 I 48, 57
— R ok Jubileuszow y 1966 I 217
356 D okum enty, recen zje, sp raw ozdania [66]
К
K alend arz K ościoła K at. (nęwy) I 143
K alendarzy p arty k u larn y ch rew izja I 149
K alend arz K ościoła w Polsce II 47
K am ieniołom u „pośw ięcenie” I 112
K anon:
— im ię św. Józefa I 168; II 45
— w Mszy koncelebrow anej I 198
— p rzekład polski II 18, 76
— w języku ojczystym I 236
— zasady p rzekładu n a języki ojczyste I 240 n.
K anony (M odlitw y E ucharystyczne) now e I 246 n., 256
K anonizacja (zw iązane z n ią obrzędy) I 143, 254
k a p e la n i okrętow i (ich upraw nienia) I 82, 84, 122
K aplica dom ow a (ubieganie się o in d u it
i przechow yw anie w niej N ajśw . Sakr.) I 47
K aplica o krętow a (obow iązujący w niej k a
lendarz) I 51, 143
K obieta lekto rem II 82
K odeks R ubry k (Ogólnych) B rew iarza
i M szału Rz. I 143
— d ek rety w yjaśn iające I 148, 156, 163, 170
— d ek rety w ykonaw cze I 144, 146 n., 149, 152,
144 1 SQ
— d ek re ty rozszerzające I 246;’ l i 31, 39, 59, 61
— d ek rety w prow adzające zm iany I 153, 160, 178, 184. 190—
—192, 234, 236, 238 n.,
254
— czasowe odstępstw o od K R I 158, 183, 217, 226; II 28,
30, 35, 61 n., 78
K om en tator I 129; II 8, 42, 48, 82
K om unia św.:
— chorych:
— pora I 157, 169; II 75
— w różnych pokojach szpitala I 222
— now a form uła I 181
— obrzędy I 14, 159, 184, 236, 239;
II 69
— pod obiem a postaciam i I 176, 198, 205, 239; II 54
— podczas Mszy św. (poza w łaściw ym II 35
czasem) I 5, 48, 57, 59, 61, 71—
— poza czasem przew idzianym przez K PK —73, 75 n., 80, 85, 90,
92, 100, 115 n., 119,
140, 157, 169, 175, 179,
188; II 1, 4, 11 n., 14,
16, 20 n., 24 n., 43,
75
— w W. P iąte k I 169, 179; II 75
— w języku polskim II 56, 58
K o ncelebra I 117, 176, 184, 19 I 117, 176, 184, 191, 198,
20.4, 215, 218, 239; II
54
K ongregacja O brzędów (jej reform a) I 242
•[ 67 ] M ateriały do h isto rii n a u k i i lite ra tu ry p ra w a kan. 1357
K onopeum I 39, 118, 239; II 69
K o n sek racja B iskupa I 23, 38, 50, 164, 176, 184,
' 198, 207, 236, 249, 253;
II 68
K o n sty tu cja o L iturgii I 176
— d ek rety w ykonaw cze I 178, 184, 198, 216, 236;
II 49
K rew P a n a Jezusa:.
— a k t uw ielbienia I 145; II 36
— litan ia I 137; II 26
— szerzenie k u ltu I 142
K sięgi litu rgiczne (ich w ydaw anie) I 29, (143 n., 159, 194),
220
K y riale (zm iany w nim) I 154, 190
L '
L am p ka w ieczna I 11. 46. 118, 239; II 69
L audes (zniesienie ’ ich antycypow ania) I 148
L ection aria p a rtic u la ria I 236; I I 80
L ection arium feriale tem po re A dventus I 236; II 70
L ekcja m szalna w sobotę po III Niedzieli
W. P ostu · I 195
L ekcje brew iarzow e w uroczystości p arty k .
I i II kl. I 170 .
L ek tor (kobieta) II 82
L isty Przew odniczącego R ady dla realizow a
nia K L I 185, 204, 219, 240, 247
L ita n ia do K rw i P. Jezu sa I 137; II 26 '
L ita n ia L o retańska:
— now e w ezw ania I 54; II 81
— p rzek ład y polskie II 3, 27
L ita n ia do W szystkich Sw. (kró tk ie zakoń
czenie m odlitw y) I 167
L ita n ii publiczne odm aw ianie I 126
Ά ■ -
M
M agnetofon w kościele I 104, 129
M ałżeństw o I 176, 178, 184, 236
— błogosław ieństw o obrączek w języku
polskim II 56
— perykopy i hom ilia w Mszy za stę p u ją
cej w otyw ę za now ożeńców II 57
— uroczyste błogosław ieństw o w czasie
zakazanym I 184, 214
— uroczyste błogosław ieństw o m ałżeństw
m ieszanych I 224
M artyrologium Rzym skie:
— now e w pisy, u zup ełnien ia i zm iany I 4, 27, 41, 63, 91, 96,106,
132, 143
— zasady w yd aw ania I 29, 220
M aryja, M atka Je zu sa C hrystusa
— C zęstochow ska:
— uroczystość II 7
— w otyw a II 10, 39
— E ncykliki m a ry jn e I 87, 228
— F atim sk a (50-lecie objaw ień) I 232
— K rólow a I 87, 96
— K u lt m a ry jn y I 237
— L ita n ia L o retań ska: por. w yżej
— N iepokalane Serce:
— uroczystość I 20
— w otyw a I 143; II 2, 5
— P a tro n k a C horych II 74
— P a tro n k a Polski II 41
— R ok M ary jn y (1954) I 80 n., 86
— R oraty II 15, 31, 46, 70
— Soboty K rólow ei P olski II 32, 72
— W spom ożenie W iernych II 17
— W niebowzięcie:
— dogm at I 55
— fo rm u larz brew iarzow y I 60
— fo rm u larz m szalny I 54
— w ezw anie w ak tach uw ielbienia I 70
— w ezw ania w L itan ii L o retańsk iej I 54; II 81
— w otyw a w dpiu 1 X I 1950 I 53
M illenium C hrztu P olski II 9 n., 61
M odlitew niki (ich cenzura) odsyłacz 15
M odlitw y (k rótk ie ich zakończenie) I 151, 159, 167
M orza „pośw ięcenie” I 94
Msza św.:
— poza czasem przew idzianym przez K PK I 43, 124, 152, 175, 188,
— fo rm ularz: —73, 75 n., 80, 90, 92,
100, n., 115 n., 119,
175, 177, 188; II 1, 4,
12, 14, 16, 20, 22, 24
— w dniach 29—31 XII. I 163
— w ieczorem przed dniem , k tó ry m a I 163, 209, (210), 239, 244
I N ieszpory I 4, 10, 20, 27, 54, 91, 96,
— form ularze now e (lub dodatki w zględ 106, 132, 143, 155, 202,
nie zmiany W inich) II 17, 51, 59 n.
— k ap łan a upośledzonego n a w zroku lub
chorego I 43, 124, 152, 175, 188,
236
— bez m in istran ta I 37, 47
— m odlitw y:
— eucharystyczne (kanony) I 246 n., 256
— po czytanej Mszy św. I 139, 184
— pro d iv e rsitate tem porum I 9, 93, 143
— pod ' jedn ym zakończeniem I 26, 43, 53, 143, 236
— n akazane I 143, 173 n.
— za P apieża I 143, 183, 236
— u stopni ołtarza (ich opuszczanie) I 59, 101, 143, 159 184,
192, 211, 221
— O rdo M issae I 159, 192
— przekład polski II 18, 63
— V ariationes... (z 18 V 1967) I 238
za p a ra fia n I 146; II 13, 28

n a sta tk u :
— obow iązujący k alen d arz i 51, 143
— w ieczorem i 75
— udzielanie zezw olenia I 175
dla tu ry stó w I 219, 225
tw arz ą do ludu I 206; II 55
udział w niej w św ięta cyw ilnie znie-
sione II 29
w otyw y:
— pierw szej klasy II 31, 39, 61
— drugiej klasy:
— w czasie bierzm ow ania I 184
— w czasie Ju b ileu szu (w r. 1966) I 217
— m ary jn e:
— o N iepok. S ercu I 143; II 2, 5
— w 50 rocznicę objaw ień w F a
tim ie T 949
— R o raty II 15, 31, 46, 70
— w soboty K rólow ej P olski II 32, 72
— O M . B. W niebow ziętej,
1 X I 195Q I 53
— now e 'w ótyw y II i IV klasy I 155, 159
— o N ajśw . Sakram encie:
— w niedziele II klasy
— w b yłą oktaw ę B. Ciała I 143, 156
— za nowożeńców: I 143; II 30, 78
— w czasie zakazanym
— przy m ałżeństw ie m ieszanym I 184, 214
■w spom nienia I 224
• żałobna Msza: I 93, 143, 153, 236
— pogrzebow a
— IV klasy w uroczystości I II k l I 12, 143, 210
— por. też n astęp u jące hasła: A lle II 62
lu ja , A ntim ensium , A nty fo na n a
w ejście, A ntyfonarz, B inacja, De
defectibus, D zw onki, E ncykliki (nie
które), G rad uale, G regorianka, In
stru k c je (niektóre), Języ k ojczysty
i polski w . litu rgii, Jubileusze, K a
non..., K odeks R ubryk, K om enta
tor, K om unia św., K oncelebra, K on
sty tu c ja o L itu rg ii, K yriale, L ec-
tio n a ria (-um ). L ek cja Imszalna, L e k
to r, M ałżeństw o, M aryja, M szalik,
Mszał, M uzyka sa k ra ln a, O kadza
nie ołtarza, P asja , P o st eu ch ary sty
czny, P re fa cje , P ropia, P ro p riu m
Poloniae, P rz e k ła d psalm ów piuso-
w ych, P rzek ład y polskie, R itus Mis
sae, R iibryki, S ekw encja, W ielki
Tydzień, W spom nienia, Z ew nętrzny
obchód uroczytości.
— pogrzegow a
360. D okum enty, recenzje, spraw ozdan ia [70]
M szalik B enedyktyński I 52 n.
Mszał:
— now e w ydanie I 69, 159,194; II 76, (79)
— zasady .w y d aw an ia I 22, 220
M uzyka sa k ra ln a I 32, 37,44 n.,101—104,
109,129, 133, 154, 159,
174 a, 176, 180, 190 n „
194, 198, 219, 234,
243, 245; II 32 n „ 42
N
N am aszczenie chorych:
— język polski II 40
— kolejność obrzędów p rzy zaopatryw an iu
chorych I 176, 184
— noszenie p rzy sobie olejów św. I 196
N ieszpory p a ra fia ln e I 37, 129, 176, 234, 236
N ow enna, przed T ysiącleciem C hrztu P olski II 9 n.
O
O dpusty (ważniejsze) I 3, 22, 49, 151, 187, 197,
O leje św.: 217, 231, 252, 254; II 73
— noszenie ich przy sobie I 196
— zezw olenie n a okres II w o jny św iato w ejl 19
O łtarz:
— okadzanie I 159 i odsyłacz 69
— przenośny (ubieganie się o induit) I 47, 175, 188
— tw arz ą do lu d u I 118, 184, 20.4,206, 219;
O rdo bap tism i adu ltoru m : por. C hrzest II 55
O rdo H ebdom adae S anctae In sta u ra tu s (i V a
riationes i 7 I II 1965): por. W ielki Tydzień
O rdo M issae: por. Msza św.
O rgany:
— elektronow e
— por. też: m uzyka sa k ra ln a I 44, 129
P alen ie zw łok I 171

P apieskie przem ów ienia I 88, 95, 111, 180, 212,
229, 235, 255
P a sja (czytanie jej przez m inistrantów ) I 200
P a sto rale M unus (Motu P roprio) I 175
P a tro n k a C horych' II 74
P atronow ie Polski II 41, 50 n.
P ogrzebow a Msza św. I 12, 143, 210
Pokój:
— różaniec w tej in ten cji I 228
— w ezw anie w modl. powsz. (w W. Poście
1966 r.) I 223
P o n ty fik alia (ich uproszczenie) I 66—68, 250 n.
P o n ty fik at :
— tom I (dodatki i zm iany) I 50, 164, 253
— tom II (reform a) I 151, 161

— zasady w y d aw an ia I 29, 220
Popiół (św ięcenie w Ś rodę Pop. w ieczorem ) I 125
P ost eu charystyczny I 5, 61, 71 n., 85, 115 n.,
175, 177, 189; II 1, 4,
14
P ośw ięcenia (benedictiones co n stitu tiv ae et in
vocativae) :
— form u la I 175, 197
— dew ocjonalia I 184, 197, 231, 252
— now e pośw ięcenia I 1, 33, 74, 94, 112, 121,
151
I 125
— popiół (w Środę Pop. w ieczorem ) I 151, 159 (por. też Coli.
— w oda Rituum )
— zakaz „św ięcenia” sztan daró w politycz
nych I 34
— zastrzeżenie I 184
P refacje
— w języku ojczystym I 201; II 65
— now e I 246; II 59
P ro p ria brew iarzow e i m szalne:
— przek ład n a języki ojczyste I 203
— rew izja I 149
P ro p riu m Poloniae II 7, 17 (41. 47), 50 n., 60
P sałterz (przekład piusow y) I 24, 36, 167
P rzek ład y tekstów liturgicznych: W
— zasady Ί 16, 176, 178, 184 n., 203,
212, 217, 240 n., 245
— polskie przekłady II 3. 18, 23, 26 n., 36, 38,
45, 52 n.
— P ism a św. I 16, 184
P rzeniesienie uroczystości I 158, 226
R adiostacji „pośw ięcenie” I 121

Ritus... M issae
— z r. 1961 I 159
— z 271 1965 I 192, 200, 211, 218, 221
Rocznica ko ro nacji P apieża I 143, 183, 236
Rok:
— Jubileuszow y (1950 i 1966) I 48, 57, 217
— M aryjny (19541 I 80 n., 86
R o raty II 15, 31, 46, 70
Różańcow e nabożeństw a: ‘
— te rm in ich o d p raw ian ia I 35
— w in ten cji pokoju I 228
R u b ry k i (dodatki, w yjaśn ien ia, zezw olenia, zm ia
ny): I 10, 20, 28, 31 n.
— B rew iarza I 2, 5, 7, 9 n., 12, 14, 19—
— M szału —2 1 ,2 6 ,3 2 ,3 9 ,4 0 ,4 3 ,
51, 53, 56, 76
— R y tu ału I 18, 76,165, 167, 184,222
— D ekret o uproszczeniu ru b ry k (z 23 III

1955) I 93, 97—99, 108, 113, 124
— por. też n astęp u jące h asła: C hrzest, Col
lectio R ituum , M sza św., Pośw ięcenia (po
piołu, wody)
R ytuał:
— antyfony (całe przed psalm am i) I 167
— chrzest dorosłych w 7 etap ach I 165
— m odlitw y (krótkie ich zakończenie, z wyj.
bierzm ow ania) I 167
— Polski R y tu ał (Collectio Rituum ) II 23, 38, 40, 44, 52 η.
— przekład psalm ów I 36, 167
— zasady w yd aw an ia I 29, 220
— now e w y d an ia I 62, 79
— zm iany ru b ry k I 18, 76, 165, 184, 222
S a k ram e n ty św. w d u szpasterstw ie (wskazania

liturgiczne) II 37
S ek w en cja „L auda S ion” (w byłą oktaw ę B.
Ciała) II 30, 78’
S em in ariu m D uchow ne:
— jego pośw ięcenie I 74
— liturgiczne w ychow anie alum nów I 37, 176, 178, 184, 216
— stu d ia m uzyki sak raln ej I 45, 102, 129, 176
S erce Jezusa:
— k u lt I 107, 193
— dw ie w otyw y w I p ią tk i m iesiąca I 83, 143
— przeniesienie uroczystości w r. 1962 I 158
Soboty K rólow ej Polski II 32, 72
S obór W atyk ańsk i II:
— m odlitw y w jego intencji:
— B rew iarz I 162
— „C zuw anie” II 39
— m od litw a n ak azana I 173 n.
— używ anie 'm ucetu I 172
— K on stytucja o L iturg ii I 176
— d ek rety w ykonaw cze I 178, 184, 198, 216, 236;
II 49
— Rok Jubileuszow y (1966) I 217
Solowy śpiew liturgiczny I 133
S tan isław B iskup i S tan isław W yznaw cą P a tro
nam i P olski II 41
S tosunek do religii niechrześcijańskich I 42, 101, 131, 134 n.,
199
S zaty liturgiczne: *
— k ształt I 120
— pośw ięcenie I 159, 161
S zpital:
— „pośw ięcenie” I 1
— K om unia św. w różnych pokojach I 222
— bierzm ow anie I 175
S ztan dary polityczne (zakaz ich „św ięcenia”) I 34
S ztuka sa k ra ln a I 37, 64, 176, 184; II 64
Ś ro d a Popielcow a — św ięcenie popiołu:

— jed n ą m odlitw ą (podobnie grom nice) I 184
— w ornacie I 236
— ran o i w ieczorem I 125
Ś w iece litu rgiczne I 11, 46, 123
Ś w ięcen ia (niższe i wyższe) I 23, 38, 50, 164, 184, 198,
207, 215, 236, 249, 253;
II 68
Ś w ię ta cyw ilnie zniesione (dyspensa od I i II
p rzy kazania kośc.) II 29
T ab e rn a k u lu m
— poza ołtarzem I 64, 118, 184, 204, 219,
2ß9
— konopeum I 39, 118, 239
T u ry ści (Msza św. dla nich) I 219, 225
T ysiąclecie C hrztu P olski II 9 n., 61
U
U p ra w n ie n ia (i przyw ileje) Biskupów I (172), 175
U p ra w n ie n ia diakonów I 239 a
U praw n ien ia O rdynariuszy na okres II w ojny
św iatow ej I 2, (5, 21)
U p ra w n ien ia W yższych Przełożonych Z akonnychI 188, (218)
U roczystości (nowe) I 4, 20, 87, 91, 95. 130,
141, 143, 202; II 17, 74
V aria tio n es in OH SI (z 7 III 1965) I 199

V ariatio n es in O rdinem M issae (z18 V 1967) I 238, 242a
W
W ielki T ydzień (odrodzone obrzędy):
— d ek re t i in stru k c ja z 16X1 1955 I 100 n.
— d ek re ty w ykonaw cze I 101, 103
— d ek re ty w y jaśn iające i u zupełniające I 105, 110, 114, 179
— d ek re ty w prow adzające zm iany I 131, 169, 199, 243; II 75
— zarządzenia dotyczące P olski II 8, U n., 16, 20, 22, 43,
75, 77
W ielki C zw artek
— p o ra Mszy św. (przed r. 1956) I 73
— po ra K om unii św. II U n., 16, 20, 43
W ielki P iątek :
— K om unia św. poza nabożeństw em litu rg .I 169, 179; II 75
— m odlitw a za Żydów I 42, 101, 131, 199
W igilia W ielkanocna I 59, 61, 85, 90, 100; II
12, 16, 20, 22
W izerunki św ięte:
— ich pośw ięcenie I 151
— k u lt I 13, 37, 64, 204
W ojciech św. P atro n em Polski II 41

W otyw y — p o r..M sza św.
W ydaw anie ksiąg liturgicznych — por. K sięgi
liturgiczne
W ystaw ienie' N ajśw . S ak ram e n tu I 239; II 69
Z
Zakaz „św ięcenia” sztand arów politycznych I 34
Zakończenie m odlitw (krótkie, poza B rew iarzem ,
B ierzm ow aniem i Mszą św.) I 151, 159, 167
Z ew nętrzny obchód uroczystości I 32, 51, 56, 143, 160, 202
Z ezw olenia O rdynariuszy I 32, 44, 48, 57—59, 61,
71 n., 75, 80, 92, 100,
105, 114— 116, 119, 125,
129, 133, 140, 143, 155,
165, 176, 184,-196, 198,
205 n., 218, 224. 239;
II 1, 4, 14, 75, 80
Z m iany w litu rg ii (zakaz ich sam ow olonegol 37, 126, 128, 176, 178,
w prow ad zania). 184, 204, 230, 235, 240,
255
Żydzi (w m odlitw ach liturgicznych)· I 42, 101, 131, 134 n., 199

Dokumenty Prawno-Liturgiczne 1940-1968

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Dokumenty Prawno-Liturgiczne 1940-1968

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Roman Michałek

KS. ROMAN M ICHAŁEK

W YKAZ DOKUMENTÓW PRA W N O -LITU R G IC ZN Y CH

T reść: W stęp. — W ażniejsze skróty. — I. D okum enty dotyczące

N iniejszy w y k a z 1 z ostatn ich 30 la t opracow ano w ty m celu, by

w zględów p raktyczny ch w obu częściach zastosow ano u k ła d chrono­

AAS A cta A postolicae Sedis

* Aż do zupełnego bow iem ukończenia całkow itej refo rm y litu rg ii

I I In str. K L In stru k c ja KO „Tres abhinc annos” (z 4 V 1967 o n a ­

Dokumenty dotyczące całego Kościoła Rz.-Kat.

1. „Pośw ięcenie” szp itala lu b dom u przeznaczonego do pielęgnow a­

3 W yliczam y w y jątk o w o dw a dokum enty z (drugiej połowy) r. 1939;

3. Błogosław ieństw o P ap ieskie zw iązane z odpustem zupełnym udzie­

6. D okładne p rzestrzeg anie In str. z 26 V 1938 o sta ra n n y m strze­

• P or. też n r 187 nin. w ykazu. — Inn e w ażniejsze odpusty por.

8. Z achęcanie w ierny ch do częstego i pobożnego uczestniczenia w e

8 In str. EM w n r 34 (por. n r 239 nin. w ykazu) zobow iązuje w ie r­

15. E ncyklika „M ystici Corporis C h risti” z 29 VI 1943 o Kościele

* O becnie, zgodnie z I In str. K L n r 40a, w razie p o trzeby w olno

25. Sw. A ntoni z P ad w y W. D oktorem K ościoła (L itterae A p o sto -

12 L itte ra e A postolicae C um gravissim a z 15 IV 1962, AAS 54 (1962)

15 P or. też n r 220 nin. w ykazu. — O dokładnej zaś cenzurze i w iel­

31. P o staw a ciała podczas śpiew ania k an ty k ó w i hym nów w obec

32. Sposób śpiew ania an ty fo n y n a w ejście w czasie dłuższego po­

57 (1965) s. 80; d e k la ra c ja K ongr. K onsyst. z 7 X I 1953, AAS 45

W olno posługiw ać się ty m przekład em tak że w innych (poza

17 Np. p rzy pogrzebie, przy odm aw ianiu ps. 69 po L ita n ii do W szyst­

39. K olor konopeum (odpowiedź- KO z 9 X II 1947), Eph. Lit. 68 (1954)

43. Z łoty ju bileusz k ap łań stw a O jca Sw. P ius X II (d ek ret KO

śpiew ać, a przy św ięceniach d iak o n atu B iskup w k ład a n a e le k ta obie

z niedzieli, do dając do jego m odlitw pod jed n y m zakończeniem

49. E nchiridion in d u lg en tiaru m (dekret P en ite n cjarii A post. z 30 I

*® Por. też n r U i 123 nin. w ykazu.

51. W yjaśnienia dotyczące ru b ry k m szalnych (odpowiedzi KO z 13 VI

58. U żyw anie dzw onów elektronow ych (odpowiedź KO z 3 I I 1951),

nariusza. — Pow yższą decyzję uchyliła In str. ML n r 91 (por.

>61. O dpraw ianie obrzędów odnow ionej W igilii W ielkanocnej w la ­

22 Por. n r 61 nin. w ykazu.

71. Msze św. w ieczorne i ulgi w przepisach o poście eu charystycz­

28 Dalsze uproszczenia odznak i obrzędów b iskupich por. n r 250 n.

30 U roczystość zniesiona przez KR.

80. M sza św. w nocy n a rozpoczęcie i zakończenie R oku M aryjnego

31 P or. zm ianę w p row adzon ą do tego d ek retu przez M. P r. Sacram

89. P rzepisy i up raw n ien ia k ap łanó w sp raw u jący ch opiekę duszpa­

90. Przedłużenie na jed en rok d ek re tu z 11 I 1952 o odnow ionej W i­

33 P or. n r 65 i 78 nin. w ykazu.

Eph. L it. 69 (1955) s. 373 n., RB L 8 (1955) s. 360—363 (przekład

38 Por. też: Skorow idz rzeczow y — W ielki Tydzień.

114. Dalsze zarządzenia i w y jaśn ien ia w spraw ie odrodzonych obrzę­

41 P or. streszczenia: M a ł a c z y ń s k i F. o. w At. K apl. 54 (1957)

Eph. Lit. 71 (1957) s. 81—86, HD 26 (1957) s. 297—300 (przekład

42 Por. n r 116 i 119 nin. w ykazu oraz n r 14 w ykazu w rozdziale II.

120. K ształt szat liturgicznych (ośw iadczenie KO z 20 V III 1957), AAS

125. Św ięcenie popiołu w Środę Pop. w ieczorem (d ek ret KO z 5 II

45 P or. też n r 11 i 46 nin. w ykazu.

In stru k c ja ta została dość pow ażnie zm odyfikow ana przez

130. Ogłoszenie św. W aw rzyńca z B rindisi W. D oktorem Kościoła

48 Por. też n r 132 i 136 nin. w ykazu.

135. U sunięcie pew nych form uł z ch rztu dorosłych (dekret KO z 27 X I

137. L ita n ia do K rw i P. Jezusa ( te k s t54 i d ek re t KO z 24 II I960,),

53 Por. n r 130 i 132 nin. w ykazu.

A postolicae „R u b ricaru m in stru c tu m ” z 25 V II 1960, d ek re t KO

57 P or. RB L 13 (1960) s. 499—638 (przekład o. F. M a ł a c z y ń s k i e -

w zględów p raktyczny ch w obu częściach zastosow ano u k ła d chrono

I I In str. K L In stru k c ja KO „Tres abhinc annos” (z 4 V 1967 o n a

1. „Pośw ięcenie” szp itala lu b dom u przeznaczonego do pielęgnow a

3. Błogosław ieństw o P ap ieskie zw iązane z odpustem zupełnym udzie

6. D okładne p rzestrzeg anie In str. z 26 V 1938 o sta ra n n y m strze

8 In str. EM w n r 34 (por. n r 239 nin. w ykazu) zobow iązuje w ie r

15 P or. też n r 220 nin. w ykazu. — O dokładnej zaś cenzurze i w iel

32. Sposób śpiew ania an ty fo n y n a w ejście w czasie dłuższego po

17 Np. p rzy pogrzebie, przy odm aw ianiu ps. 69 po L ita n ii do W szyst

>61. O dpraw ianie obrzędów odnow ionej W igilii W ielkanocnej w la

71. Msze św. w ieczorne i ulgi w przepisach o poście eu charystycz

89. P rzepisy i up raw n ien ia k ap łanó w sp raw u jący ch opiekę duszpa

90. Przedłużenie na jed en rok d ek re tu z 11 I 1952 o odnow ionej W i

114. Dalsze zarządzenia i w y jaśn ien ia w spraw ie odrodzonych obrzę

ły przez to polecenie nie chciał ani zaprzeczać kato lick im dogm a

s. 374—378, por. B uijs L., F acu ltates religiosorum concessae R es

202. Z ew nętrzny obchód uroczystości św. B ened yk ta O pata, gł. P a

236. D ruga In stru k c ja w ykonaw cza (KO i Rady) o należytej re a li

feren c ji Biskupich po dający zasady tłum aczenia K anonu R zym

ści, k tó re z daw nych przepisów są do dziś ak tu aln e, u jęto obec

N iektóre przytoczone d okum enty są w yd ru k o w an e jeszcze w n a s tę

4. In s tru c ja E p isk o p atu (z 2 II 1963) do K onstyt. A post. „C h ri

U roczystości tej przy słu gu je fo rm u larz m szalny („F undam en

oraz zezw olenia z 25 II 1957 n a o d praw ian ie w W igilię W ielka

przez ogólny d ek re t tejże K ongr. z 21 III I960 (w ydany d la ca

37. S ak ram e n ty św. w d u szpasterstw ie (instru k cja K om isji D uszpa

183 p or n r 2 3 , 38 i 40 nin. w ykazu (oraz De cura- in firm o ru m , K a

56. L ist E piskopatu do duchow ieństw a (z 27 I 1965) o w ejściu w ży

67. P ro cesja Bożego C iała (teksty liturgiczne, ru b ry k i i zatw ierdze