Bilim

Sinir Sistemi Teknik

ve
Ekim 2013 (551. sayının) ekidir.
Çeviri: İlay Çelik

Sinir sistemi beyne vücudun her bölümünden bilgi getirir ve 28 milyar

Sinir sistemindeki nöronların sayısı
SİNİR SİSTEMİNİ
OLUŞTURAN MADDELER
Beyin ve beyincik Omurilik

Dışı gri maddeden, Dışı beyaz

beynin verdiği yanıtları bu bölümlere iletir.
Nöronlar sinir sisteminin işlevsel hücreleridir. Gri Madde: Nöronların hücre
Çoğalamadıkları için diğer hücrelerden farklıdırlar, gövdelerinden oluşur. içi beyaz maddeden maddeden, içi gri
dolayısıyla zarar gördüklerinde yenilenemezler. Beyaz Madde: Aksonlardan oluşur. maddeden oluşur.
ya da sinir liflerinden oluşur.

Farklı Alt Sistemlerden ENSEFALON Merkezi sinir sistemi OMURİLİK 12 tanedirler ve ensefalonun alt
Omurilik siniri
Oluşan Bir Bilgi Ağı BEYİN Sinirsel uyarıları beyinden diğer
Sinir köklerinin KRANİAL kısmından dallanırlar. Baş, boyun,
göğüs ve karındaki ilgili duyu
kısımlara ve diğer kısımlardan beyne
Nöronların ve vücuttaki başka
BEYİN ileten organ ve refleks hareketlerinin
birleşmesinden oluşur. Gri madde SİNİRLER nöronları ve motor nöronlarla
1. MERKEZİ SİNİR SİSTEMİ mekanizmaların oluşturduğu sinirsel
uyarılar sayesinde vücudu kontrol eder.
Hareketleri kontrol eder merkezidir. 31 omurilik siniri Ön kök
Beyaz madde
ilişkilidir.
İlişkilendirme işlevi, duyumsama ve hareketle ilgili işlevleri ve denge sistemine omurilikten dallanarak vücudun geri
vardır. İstemlidir. Arka I II
KRANİAL SİNİRLER yardımcı olur. kalanına bağlanır. Bu sinirler pleksus
Ensefalon kök Koku siniri Göz siniri
Doğrudan ensefalondan başlarlar. denen beş ağ şeklinde gruplanır.
Ensefalon ve Kafatasıyla BOYUN SİNİRLERİ
omurilik sinirlerin korunur. Beyni, Boyun, baş, göğüs III
vücut içinde tüm beyinciği, beyin OMURİLİK ve kollara doğru OMURİLİK SİNİRLERİ Oküler-motor IV
yönlere dallandığı sapını ve ponsu dallanırlar. 8 Boyun Servikal pleksus siniri Troklear
ekseni oluşturur. sinir
kapsar. 12 Dorsal Brakiyal pleksus Omurga V
5 Lumbar Lumbar pleksus Omuriliği Trigeminal
Sinirler GÖĞÜS SİNİRLERİ çevreleyen sinir VI
5 Sakral Sakral pleksus Abdusens
Göğüs duvarına bir zincir VII
1 Koksigeal Sakral koksigeal pleksus oluşturur. siniri
Omurilik ve karna doğru KOL SİNİRLERİ Yüz siniri
Omurga tarafından dallanırlar. Çoğunlukla boyun
korunur. sinirlerinin dallarıdırlar. REFLEKS HAREKETLERİ Ön kök VIII
1 Bir uyaran ilgili sinirde İşitme
LUMBAL Deri Omurilik denge siniri
elektrik akımı oluşturur.
SİNİRLER RADYAL SİNİR
Omuzdan aşağı Sinir IX Dil-yutak
2 Elektrik akımı
kısımlara, karna siniri X
MEDYAN SİNİR bir nöronu Vagus siniri
ve bacaklara uyarır ve nöron
doğru dallanırlar. 3 Elektriksel uyarı
2. ÇEVRESEL SİNİR SİSTEMİ KUYRUK
KÜBİTAL SİNİR KAS kaslara refleks hareketi
Arka kök
elektriksel bir XI
Spinal aksesuar sinir
XII
Hipoglossal
Organizmadaki sinirlerin tamamıdır. yapma emri verir. uyarı verir.
SOKUMU sinir
SİNİRLERİ
3. OTONOM SİNİR SİSTEMİ
3
Leğen kemiğine, NÖRONLAR SİNAPSLAR
Bitkisel hayat işlevlerini (dolaşım, solunum, sindirim) düzenler.
İstemli değildir.
bacaklara ve SİNİR Sinir sisteminin hücreleri. Hücre Bilgilerin bir nörondan diğerine kimyasal ve elektriksel
sinyaller biçiminde akışında işlev gören yapılar. FARKLI NÖRON TÜRLERİ
ayaklara doğru gövdesinden çıkan dallanmış
Birbiriyle zıt yönde işlev gören iki büyük sistem yoluyla çalışır. dallanırlar. NEYE BENZER ? iplikçikler şeklindeki dendritlerden Akson boyunca gelen elektriksel uyarımlar, akson
sinaptik düğümü içindeki keseciklerde bulunan
Duyu Nöronları
Uyarımları omuriliğe ve
A B ve uzun aksondan oluşur.
ve bilgi taşıyan nörotransmiter adlı maddelerin sinapsa beyne getirir.
SEMPATİK PARASEMPATİK BACAK SİNİRLERİ salınmasını sağlar. Motor Nöronlar
Uyarıcı işlev. Engelleyici işlev. Kuyruk sokumu 1 AKSON
EL SİNİRLERİ GEVŞEK BAĞ Omurilikten ve beyinden gelen
Omurganın her iki tarafında Merkezi sinir sisteminden sinirleri ile lumbal Sinyalleri 2 DENDRİTLER
DOKU yanıtları toplar ve kaslara etki eder.
yer alan birer çift gangliyon (beyin ve omurilik) çıkıp sinirlerin dallarıdırlar. hücre Sinyalleri alan ve
zincirinden oluşur. kranial sinirler ve kuyruk Almaçlar Sinaps Ara Nöronlar
gövdesine hücre gövdesine
Organizmanın her bölümüne sokumu sinirleri boyunca Pek çok nöronu birbirine bağlar.
ileten uzantı getiren kısa,
giden lifleri vardır. dallanan sinirlerden oluşur. SİYATİK SİNİRİ
SİNİR çoklu uzantılar Kesecik
______ İris ______ DEMETLERİ Çekirdek
3 GÖVDE Hücrenin kontrol merkezi
__ Gözyaşı Bezi __ TİBİYAL SİNİR SİNİR Çekirdeğin
___ Salgı Bezi ___ LİFLERİ bulunduğu Nörotransmiter
kısımdır.
_ Tükürük Bezi _ ENDONÖRAL Çekirdekçik
Sinaptik düğüm
___ Akciğer ___
AYAK SİNİRİ KÜBİTAL MEDYAN
_____ Mide _____
SİNİR SİNİR Miyelin kılıf
____ Pankreas ____ KAN DALLANMA
Aksonu yalıtıp
TABAN DAMARLARI NOKTASI
Göğüs __ İncebağırsak__ koruyarak uyarımın
İÇ YAN
bölgesi _ Kalınbağırsak_ iletilme hızını artırır.
SİNİRİ
Bel __ İdrar Kesesi __
bölgesi
__ Eşey Bezleri __ TABAN EPİNÖRAL
Kuyruk
sokumu DIŞ YAN Tüm lifleri bir arada
bölgesi tutan dış tabaka
SİNİRİ

41x57_poster.indd 1 27.09.2013 17:04