Pahayagan

Group 3
 Mga Layunin

1 2 3
Naitatalakay ang Nalalaman ang Naipapahayag ang
kayasayan ng nilalaman at mga kahalagahan ng
pahayagan sa wikang ginamit sa malayang
Pilipinas at mga pahayagan sa iba't pamamahayag sa
pahayagn sa iba't ibang panahon at ang isa demokratikong
ibang panahon. mga bahagi ng lipunan.
pahayagan.
 Mga Tatalakayin
1. Kasaysayan ng pahayagan sa bansa
2. Mga pahayagan sa iba't ibang panahon.
3. Nilalaman at wikang ginamit sa pahayagan sa
iba't ibang panahon
4. Bahagi ng pahayagan
 Pahayagan
isang uri ng paglilimbag
naglalaman ng mga balita o tala
tungkol sa mga kaganapan na
nagyayari sa lipunan
may mga patalastas
dyaryo o peryodiko
 2 Uri ng Pahayagan
Broadsheet
pormal na uri ng pahayagan
karaniwang nakaimprinta sa malaking
papel (23.5 x 29.5 inches.)
nakasulat sa Ingles na wika
lokal at internasyunal na mga balita
target reader: mga may kaya sa
buhay.
 2 Uri ng Pahayagan
Tabloid
impormal na uri ng pahayagan
mas maliit at mas kaunti ang
nilalaman kumpara sa broadsheet
(11.0 in × 16.9 in.)
wika na ginagamit sa Tabloid ng
Pilipinas ay Tagalog
may mga salitang balbal
Unang Panahon ng
Pamamahayag
 Unang Panahon ng Pamamahayag
1637
SUCCESOS FELICES (Tomas Pinpin, ang ama
ng Palimbagan)
- kauna-unahang pahayagan sa Pilipinas.

AGOSTO 8, 1811
DEL SUPERIOR GOVIERNO - pinakaunang regular
na peryodiko sa Pilipinas. (Gob. hen. Manuel
Fernandez de Folgueras)
DISYEMBRE 1, 1846
LA ESPERANZA - unang pang-arawang peryodiko sa Pilipinas.
(Felipe Lugorte at Evaristo Calderon)
 Unang Panahon ng Pamamahayag
1848
DIARYO DE MANILA - Felipe del Pan
EL COMERCIO - mahigpit na kalaban.
ABRIL 1, 1887
LA OPINION - pamahayagang pulitika.
(Julian de Poso at Jesus Polanco)
1890 EL RESUMEN - Isidro delos Reyes
1862 EL ECO DE VIGAN sa Ilocos
1887 EL ECO DE PANAY sa Iloilo
1893 EL ECO DEL SUR sa Timog Luzon
 Unang Panahon ng Pamamahayag
1882
DIARYONG TAGALOG - tulay sa pagkakaisa
ng mga Filipino at Kastila.
( Francisco Calvo Munos)
SETYEMBRE 1, 1888
REVISTA POPULAR DE FILIPINAS - tungkol sa relihiyon at
pamumuno sa pamahalaan.
(Pascual Poblete at Baldemoro de Haganas)
1890
LA LECTURA POPULAR - nilalayong makatulong sa
pagsulong ng intelektwalismo ng mga Pilipino.
(Jose de Jesus at Isabelo delos Reyes)
 Unang Panahon ng Pamamahayag
1894
APOSTOLADO DELA PRENSA
REVISTA CATOLICA - daluyan sa pagpapalaganap
ng pananampalataya.
1896
PLIEGONG TAGALOG - unang pahayagan tungkol sa kalakal
at komersyo gayundin sa libangan at pulitika.

HULYO 15, 1899

ANG KAPATID NG BAYAN - apat na pahina at naglalarawan ng
mga balita tungkol sa bayan.
 Unang Panahon ng Pamamahayag
PEBRERO 15, 1889
LA SOLIDARIDAD - Graciano Lopez Jaena, Marcelo H. Del Pilar
- wikang Kastila
- itinaguyod ang intelektwalisasyon ng mga Pilipino
- nagpunla ng binhi ng himagsikan
- propaganda ng pagbabago

ENERO 18, 1896

ANG KALAYAAN - pahayagan ng Katipunan. (Emilio Jacinto)
 Unang Panahon ng Pamamahayag
SETYEMBRE 29, 1898
EL HERALDO FILIPINO - opisyal na pahayagan ng
Rebolusyunaryong Pamahalaan.
INDICE OFICIAL
GACETA DE FILIPINAS - naglathala ng makabayang lathalain,
teksto ng utos ng pamahalaan, balita,
at mga tulang tagalog.
SETYEMBRE 3, 1898
LA INDEPENDENCIA - pribadong pahayagan ng mga rebolusyunaryo
- ang mga manunulat ay gumagamit ng mga
sagisag. (Antonio Luna)
 Unang Panahon ng Pamamahayag
SETYEMBRE 15, 1898
LA REPUBLIKA FILIPINA - Pedro Paterno
HUNYO 20, 1898
LA LIBERTAD - Clemente Jose Zulueta
SETYEMBRE 29, 1898
PERIODICAL EL HERALDO DE LA REVOLUCION
1898
ANG KAIBIGAN NG BAYAN sa Malolos, Bulacan
1899
LA FEDERACION sa Cabanatuan at Iloilo
Panahon ng Imperyalismong
Amerikano
Panahon ng Imperyalismong Amerikano
1990
EL NUEVO DIA (Sergio Osmena, sr.)
makabagong paninindigan ng mga pahayagang
nasusulat sa wikang Ingles.

SETYEMBRE 1901
EL RENACIMIENTO (Martin Ocampo at Teodoro Kalaw)
pahayagang nagpapanatili ng damdaming makabayan
naging bantog dahil sa masigalang pangangampanya
laban sa 'di matapat at mandarayang pamahalaan.
Panahon ng Imperyalismong Amerikano
1900
BOUNDING BILLOW
ang kauna-unahang pahayagang Amerikano na
nailimbag sa Pilipinas. Nilalaman ang balita ng
pagkapanalo ni Hen. Dewey laban sa pwersang
Kastila sa Manila Bays

EL PUEBLO GRITO(Pascual Poblete)

Ang Tinig ng Bayan

SETYEMBRE 1901
Fidel Reyes, "AVES DE RAPINA"
ang tawag sa mga Amerikano
kinapapalooban ng mga puna sa masamang
gawain ng pamahalaan. Naging batayan ng
Libelo na isinampa ni Dean C. Worceste.
Panahon ng Imperyalismong Amerikano
PEBRERO 1, 1901
MANILA DAILY BULLETIN (Carson Taylor)
pahayagang nauukol sa pagbabapor.

CABLE NEWS ni Israel Putman

dinala sa Amerika na kalauna'y naging CABLENEWS-
AMERICAN

THE PHILIPPINE FREE PRESS

itinatag ni Hukom Kincaid noong 1907
hinalinhan ni R.Mc Cullock Dick noong Agosto 19, 1908
magasin sa Pilipinas na di palalo, masigla , mapanuri, at
maingat na pinamatnugutan.

Panahon ng Imperyalismong Amerikano

PHILIPPINE HERALD
Agosto 20, 1920 itinatag nina Vicente Madrigal,
Manuel at Tomas Earnshaw, Ramon Fernandez,
Teodor R. Yanco, Mauro Prierto, Conrado Benitez
(editor), at Carlos P. Romulo
.
WEEKLY GRAPHIC
Hulyo 1927 itnatag ni Ramon Roces na agad nawala sa
pagdating ng mga Hapones

MANILA TIMES ni Thomas Gowan

Willmott Lewis (editor)

TRIBUNE
Abril 01, 1925 itinatag ni Vicente Alvano Pacis

Pananakop ng mga Hapon

 Pananakop ng mga Hapon
1941
pagsiklab ng Ikalawang Digmaang Pandaigdigan
.
Ang bulletin ay ipinasara.
Ang pagawaan ng Herald ay winasak.
Ang Tribune, Vanguard at Taliba ng mga Roces ay
isinailalim sa tuwirang pamamahala ng mga Hapon
Oktubre 21, 1942
pinamahalaan ang mga peryodiko ng Osaka Mainchi
Publishing Corporation
Tribune
napiling opisyal na tagapagbalita
 Pananakop ng mga Hapon
Hulyo 24, 1942
inilathala ng peryodiko ang mga opinyon nina Jorge
Vargas at Claro M. Recto na kumakatig sa
pagtangkilik ng Tagalog at Niponggo bilang mga
opisyal na wika ng Pilipinas.

Hunyo 1942
Ang LIWAYWAY ay muling inilathala at naging
popular na magasing pambayan. Naging daluyan ng
Panitikang Tagalog
.
Panahon ng Pagpapalaya
Panahon ng Pagpapalaya

Newsweek

Daily Pacifican

Stars and Stripes

Free Philippines
 Panahon ng Pagpapalaya
ABRIL 1946

THE MORNING STAR ni Sergio Osmena Sr.

DAILY NEWS at BALITA ni Manuel A. Roxas

MAYO 27, 1945

THE MANILA TIMES

EVENING NEWS ni Ramon Roces

PHILIPPINE HERALD ng mga Soriano

 Panahon ng Pagpapalaya
THE CHRONICLE ng mga Lopez

Hulyo 12, 1961, nabili ng Hans Menzi ang

Bulletin kay Carson Taylor

ang DAILY MIRROR at EVENING NEWS ang

pahayang panghapon

May 02, 1949, itinatag ang Mirror ng Manila

Times Publishing Co. Inc

 Panahon ng Pagpapalaya
ANG MABUHAY na pinamatnugutan ni Amado V.
Hernandez

AKDA ni Dr. Rufino Alejandro

WEEKLY NATION noong Agosto 27, 1965 ni

D. H. Soriano

EXAMINER ni Leon O. Ty

DAILY STAR AT PILIPINO STAR ng mga Roces

 Panahon ng Pagpapalaya
THE LEADER noong Abril 9, 1971 ni Nick
Joaquin

PHILIPPINE NEWSPAPER GUILD noong

Mayo 4, 1945

NATIONAL PRESS CLUB noong 1952

PHILIPPINE PRESS INSTITUTE noong Mayo

4, 1964

Panahon ng Batas Militar

 Panahon ng Batas Militar
Setyembre 21, 1972
pagkontrol sa Mass Media
naipasailalim sa kapangyarihan
ng Tanggapan ng Pangulo at
mga pinuno ay ang mga:
KALIHIM NG PAMAMAHAYAG
AT KALIHIM NG TANGGULANG
PAMBANSA
binigyang pahintulot ang mga
sumusunod
Philippine Daily Express ni
Roberto Benedicto
Times Journal ni Benjamin
Romualdez
Bulletin Today ni Hans Menzi
Evening Post ni Kerima Polotan
 Nilalaman at Wikang
ginamit sa Pahayagan sa
iba't ibang Panahon
 Panahong ng Kastila
NILALAMAN

mga balita tungkol sa mga pangyayari sa

Espanya at sa ibang bahagi ng mundo,
pati na rin ang mga balita tungkol sa
Pilipinas
nagpokus sa mga pangangailangan ng mga
Kastila, kabilang ang relihiyon,
pamamahala, at kalakalan.
 Panahon ng Kastila
WIKA
ang mga unang pahayagan sa Pilipinas ay
isinulat sa wikang Kastila, tulad ng La
Estrella, El Heraldo de la Revolución, at iba
pa
itinatag ang mga pahayagang nakasulat sa
Tagalog dahil sa kakulangan sa pag-
unawa ng wikang kastila, tulad ng La
Ilustración Filipina at Ang Kalayaan.
(Nagsilbing daan upang maipahayag ang
mga ideya, konsepto, at kaisipan ng mga
Pilipino.)
 Panahon ng Amerikano
NILALAMAN
ang mga pahayagan ay nagkaroon ng mga
nilalaman tungkol sa mga balita sa Amerika
at mga balita sa Pilipinas.
WIKA
ginamit ang Ingles bilang pangalawang
wika sa Pilipinas, at nagsimula ang
paglalathala ng mga pahayagan sa wikang
Ingles, tulad ng Philippine Free Press, Manila
Bulletin, at iba pa.
 Panahon ng Amerikano
WIKA
hindi nawala ang mga pahayagang
nakasulat sa Tagalog at iba't ibang wika sa
Pilipinas
nagkaroon din ng mga pahayagang
bilinggwal na naglalaman ng mga balita sa
Ingles at sa Tagalog o iba pang wika.
Panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig
NILALAMAN
naglalaman ng mga balita tungkol sa
digmaan at mga pangangailangan ng mga
Pilipino.
maipakalat ang balita tungkol sa paglaban
ng mga Pilipino laban sa mga Hapones at
balita tungkolsa pagdating ng mga
sundalong Amerikano Pilipinas.
Panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig
WIKA

ipinagbawal din nila ang paggamit ng mga

salitang Ingles at Kastila sa mga pahayagan
Karamihan sa mga pahayagan ay nakasulat
sa wikang Hapon
mayroon ding mga pahayagan na
nagtangka na maglabas ng mga
pahayagan sa wikang Tagalog tulad ng
"Kalayaan" at "Makabayan".
Panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig
WIKA

ipinagbawal din nila ang paggamit ng mga

salitang Ingles at Kastila sa mga pahayagan
Karamihan sa mga pahayagan ay nakasulat
sa wikang Hapon
mayroon ding mga pahayagan na
nagtangka na maglabas ng mga
pahayagan sa wikang Tagalog tulad ng
"Kalayaan" at "Makabayan".
 Panahon ng Batas-Militar
NILALAMAN

tagumpay ng pamahalaan sa pakikibaka laban sa

mga komunista at mga rebeldeng grupo
pangako ng pamahalaan upang mapanatili ang
kaayusan at kapayapaan sa bansa.
mga pagsasawalang-bahala sa mga karapatang
pantao
kinokontrol ng pamahalaan at pinakikialaman kung
kinakailangan.
 Panahon ng Batas-Militar
WIKA

Ang mga wikang ginamit sa mga pahayagan ay

Ingles at Tagalog dahil sa mga batas na
nagpapalimita sa malayang pagpapahayag.
 Kasalukuyang Panahon
NILALAMAN
ang mga pahayagan ay naglalaman ng mga
balita sa lokal at global na antas, at
nagsusulong ng pagbabago sa
pamamahala, pang-ekonomiya, kalikasan,
at iba pang mga isyu sa lipunan
 Kasalukuyang Panahon
WIKA

Ang mga wikang ginagamit sa mga

pahayagan ay kadalasang Tagalog, Ingles,
at iba pang mga lokal na wika, depende
sa lugar kung saan ang pahayagan ay
nagsisilbi.
 Bahagi
ng
Pahayagan
 1. Pangmukhang Pahina (Front Page)
Makikita rito ang pangalan ng
pahayagan at ang mga
pangunahin o mahahalagang
balita.
Ito ay ang balitang nakaimprenta nang
malaki sa harap ng pahayagan upang
makatawag pansin sa mga mambabasa.
Ito ang bahaging naglalaman ng
pangunahing balita para sa araw ng
labas ng pahayagan
 2. Balitang Pandaigdig
Mababasa sa pahinang
ito ang mga balitang
nagaganap sa iba’t.
ibang bahagi ng mundo.

Mga balita sa labas ng

bansa.
 3. Balitang Panlalawigan
Mababasa rito ang mga balita
mula sa mga lalawigan sa
ating bansa.

Ang mga balitang nangyayari

sa ating bansa ay mababasa
sa pahinang ito.
 4. Pangulong Tudling / Editoryal
Sa pahinang ito mababasa
ang kuru-kuro, opinyon o
puna na isinulat ng
patnugot hinggil sa isang
napapanahong paksa o isyu.
Pangulong Tudling / Editoryal
 5. Balitang Komersyo
Dito mababasa ang mga
balita tungkol sa kalakalan,
industriya, komersyo,
palitan ng piso, at pera ng
dayuhan.
 6. Anunsyong Klasipikado
Makikita rito ang mga
anunsyo para sa iba’t ibang
uri ng hanapbuhay, bahay,
lupa, sasakyan, at iba
pang kagamitang
ipinagbibili.
6. Anunsyong Klasipikado
 7. Obitwaryo
Ang pahinang ito ay anunsyo
para sa mga taong
namatay na.

Nakasaad dito kung saan

nakaburol at kung kailan
ililibing ang namatay.
 8. Libangan
Ito ang pahina sa mga
balita tungkol sa artista,
pelikula, telebisyon, at iba
pang sining.

Naririto rin ang mga

krosword, komiks, at
horoscope.
Iba pang halimbawa:
 9. Lifestyle
Mababasa sa pahinang ito
ang mga artikulong may
kinalaman sa pamumuhay,
tahanan, pagkain,
paghahalaman, at iba
pang aspeto ng buhay sa
lipunan.
 10. Pahinang Isports
Naglalaman ito ng mga
balitang pampalakasan.

Mababasa rito ang mga

balita tungkol sa palakasan
o isports at mga
manlalaro.
Iba pang halimbawa:
 Konklusyon
Ang mga pahayagan ay hindi
lamang simpleng kasangkapan ng
impormasyon, ito ay isang
mahalagang bahagi ng kasaysayan
at kultura ng bansa na nagpakita ng
pagsusumikap at determinasyon ng
mga tao na ipaglaban ang kanilang
mga karapatan at kultura.
Maraming
Salamat!
GROUP 3
Madriñan, Krizshajane
Obelidor, Dianna
Palma, Mark
Robles, Joreann
Romero, Jessa
Serrano, Mariel
Trinidad, Rene
Vibo, Nicol
 SANGGUNIAN:
https://www.studocu.com/ph/document/philippine-normal-
university/general-education/ls1-bahagi-ng-pahayagan/32934750

https://pdfcoffee.com/kasaysayan-ng-pahayagan-sa-pilipinas-pdf-
free.html

https://www.scribd.com/document/475645813/KASAYSAYAN-NG-
PAHAYAGAN-SA-PILIPINAS

https://www.scribd.com/document/475645813/KASAYSAYAN-NG-
PAHAYAGAN-SA-PILIPINAS

https://www.slideshare.net/avigailgabaleomaximo/kompletong-
kasaysayan-ng-pahayagan-at-pahayagang-pangkampus-sa-pilipinas