Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 53

PHẦN 1: BẢNG ĐẶC TẢ THEO TỪNG CHƯƠNG – CHƯƠNG TRÌNH HỌC KÌ II HÓA 10

ST NỘI DUNG/ ĐƠN


CHỦ ĐỀ MỨC ĐỘ ĐÁNH GIÁ
T VỊ KIẾN THỨC
Nhận biết:
– Nêu được khái niệm số oxi hoá của nguyên tử các nguyên tố trong hợp chất.
– Nêu được khái niệm về phản ứng oxi hoá – khử.
– Nêu được khái niệm chất oxi hoá, chất khử, quá trình oxi hoá, quá trình khử.
Thông hiểu:
– Xác định được số oxi hoá của nguyên tử các nguyên tố trong một công thức phân tử chất/ion.
PHẢN ỨNG – Xác định được chất oxi hoá (chất bị khử), chất khử (chất bị oxi hoá) trong một phản ứng cụ thể.
Phản ứng oxi hoá
5 OXI HOÁ – – Xác định số e nhường/nhận của chất khử/chất oxi hoá trong một phản ứng/bán phản ứng cụ thể.
– khử
KHỬ – Xác định được quá trình oxi hoá, quá trình khử trong một bán phản ứng cụ thể.
– Xác định phản ứng nào là phản ứng oxi hoá – khử trong một số phản ứng cụ thể.
– Cân bằng được phản ứng oxi hoá – khử đơn giản bằng phương pháp thăng bằng electron.
Vận dụng:
– Cân bằng được phản ứng oxi hoá – khử bằng phương pháp thăng bằng electron.
– Lập được phương trình hoá học và làm bài tập liên quan đến phản phản ứng oxi hóa - khử.
– Vận dụng kiến thức phản ứng oxi hóa – khử để giải quyết một số vấn đề thực tiễn.
6 NĂNG Sự biến thiên Nhận biết:
LƯỢNG HOÁ enthalpy – Trình bày được khái niệm phản ứng toả nhiệt, thu nhiệt; điều kiện chuẩn (áp suất 1 bar và thường
HỌC trong các phản chọn nhiệt độ 25oC hay 298 K);
ứng hoá học
– Trình bày được khái niệm enthalpy tạo thành (nhiệt tạo thành) biến thiên enthalpy
(nhiệt phản ứng) của phản ứng
– Nêu được ý nghĩa của dấu và giá trị
Thông hiểu:
– Xác định được một phản ứng thông thường trong thực tế (trong cuộc sống, phòng thí nghiệm) là
phản ứng toả nhiệt hay thu nhiệt.
– Tính được của một phản ứng đơn giản dựa vào bảng số liệu năng lượng liên kết, nhiệt tạo
thành cho sẵn.
Vận dụng:
– Viết được phương trình nhiệt hoá học của các quá trình tạo thành những chất từ đơn chất cụ thể.

Trang 1
– Tính được , của một phản ứng dựa vào bảng số liệu năng lượng liên kết, nhiệt
tạo thành cho sẵn, vận dụng công thức:
Δ r H 298 =∑ Eb (cđ )−∑ E b ( sp) và Δ r H 298 =∑ Δ f H 298 (sp)−∑ Δ f H 298 (cđ )
0 0 0 0

Eb (cđ ) , Eb (sp) là tổng năng lượng liên kết trong phân tử chất đầu và sản phẩm phản ứng.
– Tính được của một lượng chất cụ thể trong bài toán thực tế.
Nhận biết:
– Trình bày được khái niệm tốc độ phản ứng hoá học và công thức tính tốc độ trung bình của phản ứng.
Thông hiểu:
– Trình bày được cách tính tốc độ trung bình của một phản ứng cụ thể.
1. Phương trình – Xác định được chất phản ứng và sản phẩm dựa vào đồ thị mô tả sự thay đổi nồng độ của một chất trong
TỐC ĐỘ tốc độ phản ứng theo thời gian.
7 PHẢN ỨNG phản ứng và hằng – Viết được biểu thức tốc độ phản ứng theo hằng số tốc độ phản ứng và nồng độ (còn gọi là định luật tác
HOÁ HỌC số tốc độ của dụng khối lượng (M. Guldberg và P. Waage, 1864) chỉ đúng cho phản ứng đơn giản nên không tùy ý áp
phản ứng dụng cho mọi phản ứng). Từ đó nêu được ý nghĩa hằng số tốc độ phản ứng.
Vận dụng:
– Tính tốc độ trung bình của phản ứng cụ thể.
– So sánh được sự thay đổi của tốc độ phản ứng khi thay đổi nồng độ của một chất (dựa vào biểu thức
tốc độ phản ứng).
2. Các yếu tố ảnh Nhận biết:
hưởng tới tốc độ – Nêu được các yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng: nồng độ, nhiệt độ, áp suất, diện tích bề mặt,
phản ứng chất xúc tác.
– Nhận diện được yếu tố được sử dụng để làm tăng tốc độ phản ứng của một phản ứng cụ thể.
Thông hiểu:
– Ảnh hưởng của nhiệt độ đến tốc độ phản ứng theo hệ số nhiệt độ Van’t Hoff (γ).
– Dự đoán sự thay đổi tốc độ phản ứng (tăng lên, giảm xuống hay không đổi) khi thay đổi các yếu tố
như: nồng độ, nhiệt độ, áp suất, diện tích bề mặt, chất xúc tác.
Vận dụng:
– Phân tích được đồ thị biểu diễn sự ảnh hưởng của các yếu tố đến tốc độ phản ứng.
– Thực hiện được một số thí nghiệm nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng tới tốc độ phản ứng (nồng độ,
nhiệt độ, áp suất, diện tích bề mặt, chất xúc tác).
– Tính hệ số nhiệt độ Van’t Hoff của một phản ứng cụ thể. So sánh tốc độ phản ứng khi tăng hoặc

Trang 2
giảm nhiệt độ phản ứng (dựa vào định luật Van’t Hoff).
– Vận dụng được kiến thức tốc độ phản ứng hoá học vào việc giải thích một số vấn đề trong cuộc
sống và sản xuất.
8 NGUYÊN TỐ 1. Tính chất vật lí Nhận biết:
NHÓM VIIA và hoá học các – Nêu được đặc điểm cấu hình electron lớp ngoài cùng của các nguyên tử halogen.
đơn chất nhóm – Phát biểu được trạng thái tự nhiên của các nguyên tố halogen.
VIIA – Nêu được xu hướng biến đổi bán kính nguyên tử, độ âm điện của các nguyên tử halogen.
– Xác định được số oxi hoá của nguyên tử halogen trong hợp chất, lưu ý Fluorine chỉ có số oxi hoá -
1 trong hợp chất.
– Mô tả được trạng thái, màu sắc, nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi của các đơn chất halogen.
– Nêu được tính chất hoá học đặc trưng của halogen, xu hướng biến đổi từ F đến I.
– Nêu được phương pháp điều chế chlorine trong công nghiệp.
Thông hiểu:
– Mô tả được sự hình thành liên kết trong phân tử halogen.
– Giải thích được sự biến đổi nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi của các đơn chất halogen dựa vào
tương tác van der Waals.
– Trình bày được xu hướng nhận thêm 1 electron (từ kim loại) hoặc dùng chung electron (với phi
kim) để tạo hợp chất ion hoặc hợp chất cộng hoá trị dựa theo cấu hình electron.
– Viết được các phương trình hoá học thể hiện tính oxi hoá của halogen với kim loại, hydrogen,
nước, dung dịch muối halide. Xác định chất oxi hoá – chất khử trong một phản ứng đơn giản.
– Giải thích được xu hướng phản ứng của các đơn chất halogen với hydrogen theo khả năng hoạt
động của halogen và năng lượng liên kết H–X (điều kiện phản ứng, hiện tượng phản ứng và hỗn hợp
chất có trong bình phản ứng).
– Giải thích được tính tẩy màu của nước chlorine/khí chlorine ẩm, viết được PTHH, nêu được tính
tự oxi hoá – tự khử của chlorine trong phản ứng này.
– Viết được phương trình hoá học của phản ứng tự oxi hoá – khử của chlorine trong phản ứng với
dung dịch sodium hydroxide ở nhiệt độ thường và khi đun nóng; ứng dụng của phản ứng này trong
sản xuất chất tẩy rửa.
Vận dụng:
– Viết được PTHH chứng minh được xu hướng giảm dần tính oxi hoá của các halogen thông qua
một số phản ứng: Thay thế halogen trong dung dịch muối bởi một halogen khác; Halogen tác dụng
với hydrogen và với nước.
– Viết được PTHH chứng minh tính oxi hoá mạnh của các halogen và so sánh tính oxi hoá giữa
chúng (thí nghiệm tính tẩy màu của khí chlorine ẩm; thí nghiệm nước chlorine, nước bromine tương
Trang 3
tác với các dung dịch sodium chloride, sodium bromide, sodium iodide).
– Viết được PTHH điều chế chlorine trong phòng thí nghiệm và trong công nghiệp (sản phẩm thu
được khi có/không có màng ngăn xốp).
– Làm bài tập liên quan đến fluorine, chlorine, bromine, iodine tham gia hoặc tạo thành trong phản
ứng.
Nhận biết
– Nêu được ứng dụng của một số hydrogen halide và hydrohalic acid.
– Mô tả được liên kết hoá học trong phân tử HX (công thức e, công thức Lewis, xen phủ AO).
– Nêu được tính chất hoá học của hydrohalic acid là tính acid và tính khử.
– Nêu được tính chất đặc biệt ăn mòn thuỷ tinh của HF.
– Nêu được tính tan của các muối halide.
– Nêu được vai trò của muối ăn, phương pháp tinh chế muối ăn.
Thông hiểu
– Nhận xét và giải thích được xu hướng biến đổi nhiệt độ sôi của các hydrogen halide từ HCl tới HI
2. Hydrogen dựa vào tương tác van der Waals. Giải thích được sự bất thường về nhiệt độ sôi của HF so với các
halide và một số HX khác.
phản ứng của ion – Trình bày được xu hướng biến đổi tính acid của dãy hydrohalic acid.
halide – Viết được PTHH thể hiện tính acid của các hydrohalic acid, tác dụng với kim loại đứng trước
(halogenua) hydrogen, basic oxide, base và một số muối.
– Xác định được chất oxi hoá, chất khử trong các phản ứng giữa HCl đặc với MnO2, KMnO4.
– Trình bày được tính khử của các ion halide (Cl–, Br–, I–) thông qua phản ứng với chất oxi hoá là
sulfuric acid đặc.
– Phân biệt được các ion F–, Cl–, Br–, I– bằng cách cho dung dịch silver nitrate vào dung dịch muối
của chúng.
Vận dụng
– Viết PTHH thể hiện được tính chất hoá học (chuỗi phản ứng hoá học) của các hợp chất.
– Nhận biết/ phân biệt các dung dịch muối halide, hydrohalic acid.
– Tính được lượng chất trong một phản ứng đơn giản.

Trang 4
PHẦN 2: NGÂN HÀNG CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM – TỰ LUẬN THEO TỪNG CHƯƠNG,
CHƯƠNG TRÌNH HỌC KÌ II HÓA 10
1. CHƯƠNG 4. PHẢN ỨNG OXI HOÁ – KHỬ
a. Nhận biết
– Nêu được khái niệm số oxi hoá của nguyên tử các nguyên tố trong hợp chất.
Câu 1: Số oxi hoá là… của nguyên tử trong phân tử khi coi tất cả các electron liên kết đều chuyển hoàn
toàn về nguyên tử có độ âm điện lớn hơn. Nội dung trong dấu “…” là
A. hóa trị. B. điện tích quy ước.
C. khối lượng. D. số hiệu nguyên tử.
Câu 2: Chọn phát biểu sai.
A. Số oxi hoá của H trong hợp chất luôn bằng +1.
B. Trong hợp chất, tổng số oxi hoá của các nguyên tử bằng không.
C. Số oxi hoá của nguyên tử trong ion đơn nguyên tử bằng điện tích của ion đó.
D. Tổng số oxi hoá của các nguyên tử trong ion đa nguyên tử bằng điện tích của ion đó.
Câu 3: Trong một phân tử hợp chất, tổng số oxi hóa của tất cả nguyên tử các nguyên tố bằng
A. -2. B. -1. C. 0. D. +1.
Câu 4: Trong phân tử O2, số oxi hoá của nguyên tử O là
A. +2. B. -2. C. 0. D. 2+.
Câu 5: Số oxi hoá của H, O trong hầu hết hợp chất lần lượt là
A. +1, - 1. B. +1, + 2. C. +1, - 2. D. -2, +1.
– Nêu được khái niệm về phản ứng oxi hoá – khử và ý nghĩa của phản ứng oxi hoá – khử.
Câu 1: Phản ứng oxi hóa – khử là phản ứng có sự trao đổi
A. electron. B. neutron. C. proton. D. cation.
Câu 2: Chọn phát biểu đúng. Trong phản ứng oxi hóa – khử,
A. chất bị oxi hóa nhận electron và chất bị khử cho electron.
B. quá trình oxi hóa và khử xảy ra đồng thời.
C. chất chứa nguyên tố số oxi hóa cực đại luôn là chất khử.
D. quá trình nhận electron gọi là quá trình oxi hóa.
Câu 3: Phản ứng hoá học xảy ra đồng thời quá trình nhường và nhận electron được gọi là phản ứng
A. hóa hợp. B. phân hủy. C. trao đổi. D. oxi hóa – khử.
Câu 4: Dấu hiệu để nhận biết một phản ứng oxi hóa – khử là dựa trên sự thay đổi đại lượng nào sau
đây của nguyên tử?
A. Số khối. B. Số oxi hóa. C. Số hiệu nguyên tử. D. Số mol.
- Nêu được khái niệm chất oxi hoá, chất khử, quá trình oxi hoá, quá trình khử.
Câu 1: Trong phản ứng oxi hóa – khử, chất có số oxi hóa tăng là
A. chất khử. B. chất oxi hóa. C. acid. D. base.
Câu 2: Trong phản ứng oxi hóa – khử, chất khử là chất
A. cho electron. B. cho proton. C. nhận electron. D. nhận proton.
Câu 3: Trong phản ứng oxi hóa – khử, chất bị khử là chất
A. nhường electron. B. nhận electron. C. nhận proton. D. nhường proton.
Câu 4: Nguyên tử nhường electron trong một phản ứng hóa học được gọi là
A. chất oxi hóa. B. chất khử.
C. chất bị khử. D. chất vừa oxi hóa vừa khử.
Câu 5: Trong phản ứng oxi hóa – khử, quá trình oxi hóa là quá trình
A. nhường electron. B. nhận electron. C. nhận proton. D. nhường proton.
Câu 6: Trong phản ứng oxi hóa – khử, quá trình khử là quá trình
A. nhường electron. B. nhận electron. C. nhận proton. D. nhường proton.
b. Thông hiểu
– Xác định được số oxi hoá của nguyên tử các nguyên tố trong một công thức phân tử chất/ion.
Câu 1: Số oxi hóa của Ca trong hợp chất Ca3(PO4)2 là
A. +1. B. +2. C. +3. D. + 4.
Câu 2: Fe2O3 là thành phần chính của quặng hematite đỏ, dùng để luyện gang. Số oxi hóa của iron (Fe)
trong Fe2O3 là
A. +3. B. +6. C. –3. D. –6.
Câu 3: Ammonia (NH3) là nguyên liệu để sản xuất nitric acid và nhiều loại phân bón. Số oxi hóa của
nitrogen (N) trong ammonia là
A. +3. B. –3. C. +1. D. –1.
Câu 4: Thuốc tím chứa ion permanganate ( ) có tính oxi hóa mạnh, được sử dụng để sát trùng,
diệt khuẩn trong y học, đời sống và nuôi trồng thủy sản. Số oxi hóa của manganese trong ion
permanganate là
A. +2. B. +3. C. +7. D. +6.
Câu 5: Sodium nitrate (NaNO3) được tìm thấy nhiều nhất ở Chile và Peru, được dùng trong phạm vi
rộng như là một loại phân bón và nguyên liệu thô cho quá trình sản xuất thuốc súng vào cuối thế
kỷ 19. Số oxi hóa của nitrogen trong NaNO3 là
A. +3. B. -1. C. 5. D. +5.
Câu 6: Số oxi hóa của Mn trong đơn chất Mn, của P trong lần lượt là
A. 0, +5. B. +2, +6. C. 0, +4. D. +2, +5.
Câu 7: Chromium (Cr) có số oxi hóa +2 trong hợp chất nào sau đây?
A. Cr(OH)3. B. Na2CrO4. C. CrCl2. D. Cr2O3.
Câu 8: Trong hợp chất SO3, số oxi hóa của sulfur (S) là
A. +2. B. +3. C. +5. D. +6.
Câu 9: Số oxi hóa của Fe trong FexOy là

A. +2x. B. +2y. C. . D. .
Câu 10: Cho các phân tử sau: H2S, SO3, CaSO4, Na2S, H2SO4. Số oxi hóa của nguyên tử S trong các
phân tử trên lần lượt là
A. -2, +6, +4, +4, +6. B. 0, +6, +4, +2, +6. C. +2, +6, +6, –2, +6. D. –2, +6, +6, –2, +6.
Câu 11: Cho các phân tử sau: Cl 2, HCl, NaCl, KClO3, HClO4. Số oxi hóa của nguyên tử Cl trong các
phân tử trên lần lượt là
A. 0, +1, +1, +5, +7. B. 0, –1, –1, +5, +7. C. 1, –1, –1, –5, –7. D. 0, 1, 1, 5, 7.
Câu 12: Iron (Fe) có số oxi hóa +2 trong hợp chất nào sau đây?
A. Fe(OH)3. B. FeCl3. C. FeSO4. D. Fe2O3.
Câu 13: Trong các hợp chất sau, hợp chất nào chlorine có số oxi hóa thấp nhất?
A. Cl2. B. KCl. C. KClO. D. KClO4.
Câu 14: Cho các hợp chất sau: NH4Cl, NaNO2, N2O3, HNO2. Số hợp chất chứa nguyên tử nitrogen có số
oxi hóa +3 là
A. 1. B. 3. C. 2. D. 4.
Câu 15: Trong phân tử NH4NO3 , số oxi hoá của 2 nguyên tử nitrogen lần lượt là
A. +1 và +1. B. – 4 và +6. C. -3 và +5. D. -3 và +6.
– Xác định được chất oxi hoá (chất bị khử), chất khử (chất bị oxi hoá) trong một phản ứng cụ thể.
Câu 1: Trong phản ứng hóa học: 2Na + 2H2O 2NaOH + H2, chất oxi hóa là
A. H2O. B. NaOH. C. Na. D. H2.
Câu 2: Trong phản ứng hóa học: SO2 + Br2 + 2H2O 2HBr + H2SO4, SO2 là
A. chất khử. B. chất oxi hóa. C. môi trường. D. chất bị khử.
Câu 3: Trong phản ứng hóa học: Cu + 2H2SO4 (đặc) CuSO4 + SO2 + 2H2O, sulfuric acid
(H2SO4)
A. là chất oxi hóa.
B. vừa là chất oxi hóa, vừa là chất tạo môi trường.
C. là chất khử.
D. vừa là chất khử, vừa là chất tạo môi trường.
Câu 4: Cho phản ứng hóa học sau: H2SO4 đặc + 8HI  4I2 + H2S + 4H2O. Phát biểu nào sau đây không
đúng?
A. H2SO4 là chất oxi hóa, HI là chất khử.
B. HI bị oxi hoá thành I2, H2SO4 bị khử thành H2S.
C. H2SO4 oxi hoá HI thành I2 và nó bị khử thành H2S.
D. HI oxi hóa H2SO4 thành H2S và nó bị khử thành I2.
Câu 5: Xét các phản ứng hóa học sau:

Trang 6
(a) S + O2 SO2; (b) Hg + S HgS;
(c) H2 + S H2S; (d) S + 3F2 SF6.
Số phản ứng trong đó sulfur (S) đóng vai trò chất oxi hóa là
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 6: Carbon đóng vai trò chất oxi hóa ở phản ứng nào sau đây?
A. C + O2 CO2. B. C + CO2 2CO.
C. C + H2O CO + H2. D. C + 2H2 CH4.
Câu 7: Khi tham gia các phản ứng đốt cháy nhiên liệu, oxygen đóng vai trò là
A. chất khử. B. acid. C. base. D. chất oxi hóa.
Câu 8: Xét phản ứng: 3Cu + 8HNO3 3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H2O. Phát biểu nào sau đây không
đúng?
A. Cu đóng vai trò chất khử trong phản ứng.
B. Tất cả 8 phân tử HNO3 đều đóng vai trò chất oxi hóa trong phản ứng.
C. HNO3 đóng vai trò chất oxi hóa và môi trường trong phản ứng.
D. Nguyên tử Cu có số oxi hóa +2 trong hợp chất Cu(NO3)2.
Câu 9: Xét phản ứng: MnO2 + 4HCl MnCl2 + Cl2 + 2H2O. Phát biểu nào sau đây không đúng?
A. HCl đóng vai trò chất khử và môi trường trong phản ứng.
B. Tất cả 4 phân tử HCl đều đóng vai trò chất khử trong phản ứng.
C. MnO2 đóng vai trò chất oxi hóa trong phản ứng.
D. Nguyên tử Mn có số oxi hóa +4 trong hợp chất MnO2.
Câu 10: Cho phản ứng: 6FeSO4 + K2Cr2O7 + 7H2SO4 → 3Fe2(SO4)3 + Cr2(SO4)3 + K2SO4 + 7H2O.
Trong phản ứng trên, chất oxi hóa và chất khử lần lượt là
A. K2Cr2O7 và FeSO4. B. K2Cr2O7 và H2SO4.
C. H2SO4 và FeSO4. D. FeSO4 và K2Cr2O7.
Câu 11: Cho phản ứng: 2SO2 + O2 → 2SO3. Vai trò của các chất trong phản ứng là
A. SO2 vừa là chất khử vừa là chất oxi hóa. B. SO2 là chất khử, O2 là chất oxi hóa.
C. SO2 là chất oxi hóa. D. SO2 là chất oxi hóa, O2 là chất khử.
Câu 12: Trong phản ứng: 2Fe3O4 + 10H2SO4 đặc 3Fe2(SO4)3 + SO2 + 10H2O; vai trò của H2SO4
A. chỉ là chất oxi hóa. B. chỉ là chất khử.
C. là chất oxi hoá và môi trường. D. là chất khử và môi trường.
Câu 13: Trong phản ứng: 2FeCl3 + H2S → 2FeCl2 + S + 2HCl, vai trò của H2S là
A. chất oxi hóa. B. chất khử. C. acid. D. vừa acid vừa khử.
Câu 14: Trong phản ứng: MnO2 + 4HCl MnCl2 + Cl2 + 2H2O, vai trò của HCl
A. là chất oxi hóa. B. chỉ là chất khử.
C. là chất bị khử. D. vừa là chất khử vừa là môi trường.
Câu 15: Trong phản ứng: 3M + nNO3 + 4nH  3M + nNO + 2nH2O, chất oxi hóa là
- + n+

A. M. B. NO3-. C. H+. D. Mn+.


– Xác định số e nhường/nhận của chất khử/chất oxi hoá trong một phản ứng/bán phản ứng cụ thể.
Câu 1: Trong phản ứng: Zn + CuCl2 ZnCl2 + Cu, 1 mol Cu2+ đã
A. nhận 1 mol electron. B. nhận 2 mol electron.
C. nhường 1 mol electron. D. nhường 2 mol electron.
Câu 2: Trong phản ứng: Mg + FeCl2 MgCl2 + Fe, 1 mol Mg đã
A. nhận 1 mol electron. B. nhường 1 mol electron.
C. nhận 2 mol electron. D. nhường 2 mol electron.
Câu 3: Cho phản ứng hóa học: Ca + Cl2 CaCl2. Kết luận nào sau đây đúng?
A. Mỗi nguyên tử Ca nhận 2 electron. B. Mỗi nguyên tử Cl nhận 2 electron.
C. Mỗi phân tử Cl2 nhường 2 electron. D. Mỗi nguyên tử Ca nhường 2 electron.
Câu 4: Trong phản ứng hóa học: Fe + H2SO4 FeSO4 + H2, mỗi nguyên tử Fe đã
A. nhường 2 electron. B. nhận 2 electron. C. nhường 1 electron. D. nhận 1 electron.
Trang 7
Câu 5: Trong công nghiệp, zinc được điều chế bằng cách nung zinc sulfide trong không khí để tạo thành
zinc oxide. Sau đó, zinc oxide được nung nóng với carbon để tạo thành zinc. Các phương trình
phản ứng xảy ra như sau:
(1) 2ZnS + 3O2 2ZnO + 2SO2 ; (2) ZnO + C Zn + CO
Chọn phát biểu đúng.
A. Trong phản ứng (1), số oxi hóa của S tăng và ZnS là chất oxi hóa.
B. Trong phản ứng (1), số oxi hóa của Zn tăng và nhường đi 2 electron.
C. Trong phản ứng (2), carbon đóng vai trò là chất khử và nhường 2 electron.
D. Trong phản ứng (2), số oxi hóa của Zn giảm và ZnO bị oxi hóa.
Câu 6: Trong phản ứng: Mg + FeCl2 → MgCl2 + Fe, 1 mol Fe2+ đã
A. nhận 1 mol electron. B. nhường 1 mol electron.
C. nhận 2 mol electron. D. nhường 2 mol electron.
Câu 7: Xét phản ứng: SO2 + Br2 + 2H2O → 2HBr + H2SO4. Chọn phát biểu đúng.
A. SO2 đóng vai trò là chất oxi hóa. B. Br2 đóng vai trò là chất khử.
C. Mỗi nguyên tử Br nhận 2 electron. D. Mỗi nguyên tử S nhường 2 electron.
Câu 8: Trong quá trình luyện gang từ quặng hematite xảy ra phản ứng: Fe 2O3 + 3CO 2Fe +
3CO2.
Cho các phát biểu sau:
(a) Chất nhận electron là Fe2O3.
(b) Chất bị oxi hóa là Fe2O3.
(c) Mỗi phân tử CO nhường 2 electron.
(d) Quá trình khử của phản ứng trên: Fe+3 + 3e  Fe0
Số phát biểu đúng là
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
– Xác định được quá trình oxi hoá, quá trình khử trong một bán phản ứng cụ thể.
Câu 1: Cho quá trình: Fe+2 → Fe+3 + 1e. Đây là quá trình
A. oxi hóa. B. khử.
C. nhận proton. D. tự oxi hóa – khử.

Câu 2: Quá trình là quá trình


A. oxi hóa. B. khử. C. nhận proton. D. tự oxi hóa – khử.
Câu 3: Cho phản ứng hóa học: Fe + CuSO4 → FeSO4 + Cu. Trong phản ứng trên xảy ra
2+ 2+ 2+
A. sự khử Fe và sự oxi hóa Cu. B. sự khử Fe và sự khử Cu .
2+
C. sự oxi hóa Fe và sự oxi hóa Cu. D. sự oxi hóa Fe và sự khử Cu .
Câu 4: Cho nước Cl2 vào dung dịch NaBr xảy ra phản ứng hóa học: Cl 2 + 2NaBr 2NaCl + Br2.
Trong phản ứng hóa học này, xảy ra quá trình oxi hóa
A. NaCl. B. Br2. C. Cl2. D. NaBr.
Câu 5: Cho quá trình NO3 + 3e + 4H  NO + 2H2O, đây là quá trình
- +

A. oxi hóa. B. khử.


C. nhận proton. D. tự oxi hóa – khử.
– Xác định phản ứng nào là phản ứng oxi hoá – khử trong một số phản ứng cụ thể.
Câu 1: Phản ứng nào dưới đây không phải phản ứng oxi hóa - khử ?
A. 2Na + Cl2 2NaCl.
B. Fe + 2HCl FeCl2 + H2.
C. CuO + 2HCl CuCl2 + H2O.
D. 3Cu + 8HNO3 3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H2O.
Câu 2: Phản ứng nào dưới đây không phải phản ứng oxi hóa - khử ?
A. 2Al + 2NaOH + 2H2O → 2NaAlO2 + 3H2.
B. MgCO3 + 2HNO3 → Mg(NO3)2 + CO2 + H2O.
C. Zn + 2Fe(NO3)3 → Zn(NO3)2 + 2Fe(NO3)2.
D. Fe + H2SO4 → FeSO4 + H2.
Trang 8
Câu 3: Phản ứng nào dưới đây không phải phản ứng oxi hóa – khử?
A. 2Fe + 3Cl2 2FeCl3. B. Fe3O4 + 4CO 3Fe + 4CO2.
C. 2Fe(OH)3 Fe2O3 + 3H2O. D. 2H2 + O2 2H2O.
Câu 4: Cho các phương trình phản ứng:
a) Ca + 2H2O → Ca(OH)2 + H2. b) CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O.
c) NH4Cl NH3 + HCl. d) 3Mg + 4H2SO4 (đặc) → 3MgSO4 + S + 4H2O.
e) Mg(OH)2 + H2SO4 → MgSO4 + 2H2O.
Các phản ứng oxi hoá – khử là
A. a, c, e. B. a, d. C. d, e. D. b, d, e.
Câu 5: Xét sơ đồ chuyển hoá (mỗi mũi tên là 1 phản ứng):

Số phản ứng thuộc loại phản ứng oxi hóa – khử là


A. 3. B. 4. C. 5. D. 2.
Câu 6: Trong công nghiệp, quy trình sản xuất nitric acid theo sơ đồ chuyển hóa sau:
N2 NH3 NO NO2 HNO3
Số phản ứng thuộc loại phản ứng oxi hóa – khử là
A. 1. B. 4. C. 3. D. 2.
c. Vận dụng:
– Cân bằng được phản ứng oxi hoá – khử bằng phương pháp thăng bằng electron.
Cân bằng phản ứng oxi hóa khử đơn giản:
Câu 1: Cân bằng các phương trình phản ứng sau theo phương pháp thăng bằng electron.
1. MnO2 + HClđặc MnCl2 + Cl2 + H2O
2. FeO + HNO3 NO + Fe(NO3)3 + H2O
3. Cu + H2SO4 (đ) CuSO4 + SO2 + H2O
4. Mg + HNO3 → Mg(NO3)2 + NO + H2O
5. NH3 + O2     N2 + H2O
6. Mg + HNO3 loãng → Mg(NO3)2  +  NH4NO3  + H2O
7. Zn + H2SO4(đ)    ZnSO4 + H2S + H2O
8. H2S + O2(thiếu) S + H2O
9. H2S + SO2 → S + H2O
HƯỚNG DẪN GIẢI
1. MnO2 + HCl MnCl2 + Cl2 + H2O
1x
1x
→ MnO2 + 4HCl MnCl2 + Cl2 + 2H2O
2. FeO + HNO3 NO + Fe(NO3)3 + H2O
3x
1x
→ 3FeO + 10HNO3 3Fe(NO3)3 + NO + 5H2O
3. Cu + H2SO4 (đ) CuSO4 + SO2 + H2O
1x
1x
Trang 9
→ Cu + 2H2SO4 đặc CuSO4 + SO2 + 2H2O
4. Mg + HNO3 → Mg(NO3)2 + NO + H2O
3x
2x
→ 3Mg + 8HNO3 → 3Mg(NO3)2 + 2NO + 4H2O
5. NH3 + O2     N2 +  H2O

→ 4NH3 + 3O2     2N2 + 6H2O


6. Mg + HNO3 → Mg(NO3)2  +  NH4NO3  + H2O

→ 4Mg + 10HNO3 → 4Mg(NO3)2  +  NH4NO3  + 3H2O


7. Zn + H2SO4(đ)    ZnSO4 + H2S +  H2O

→ 4Zn + 5H2SO4(đ)    4ZnSO4 + H2S +  4H2O


8. H2S + O2 S + H2O

→ 2H2S + O2 2S + 2H2O
9. H2S + SO2 → S + H2O

→ 2H2S + SO2 → 3S + 2H2O


Cân bằng phản ứng tự oxi hóa – khử, oxi hóa khử nội phân tử
Câu 2: Cân bằng các phương trình phản ứng sau theo phương pháp thăng bằng electron.
1. Cu(NO3)2 CuO + NO2 + O2
2. Cl2 + KOH KCl + KClO3 + H2O
3. NO2 + NaOH NaNO2 + NaNO3 + H2O
4. KClO3 KCl + O2
5. NH4NO3 N2O + 2H2O
HƯỚNG DẪN GIẢI
1. Cu(NO3)2 CuO + NO2 + O2

Trang 10
→ 2Cu(NO3)2 CuO + 4NO2 + O2
2. Cl2 + KOH KCl + KClO3 + H2O

→ 3Cl2 + 6KOH 5KCl + KClO3 + 3H2O


3. NO2 + NaOH NaNO2 + NaNO3 + H2O

→ 2NO2 + 2NaOH NaNO2 + NaNO3 + H2O


4. KClO3 KCl + O2

→ 2KClO3 2KCl + 3O2


5. NH4NO3 N2O + 2H2O

→ NH4NO3 N2O + 2H2O


Cân bằng phản ứng oxi hóa khử có môi trường
Câu 3: Cân bằng các phương trình phản ứng sau theo phương pháp thăng bằng electron.
1. KMnO4 + KNO2 + H2SO4 MnSO4 + KNO3 + K2SO4 + H2O
2. H2C2O4 + KMnO4 + H2SO4 CO2 + MnSO4 + K2SO4 + H2O
3. K2Cr2O7 + HClđặc KCl + CrCl3 + Cl2 + H2O
4. KMnO4 + HCl KCl + MnCl2 + Cl2 + H2O
5. FeSO4 + KMnO4 + KHSO4 → Fe2(SO4)3 + K2SO4 + MnSO4 + H2O
6. H2O2 + KMnO4 + H2SO4 → K2SO4 + MnSO4 + O2 + H2O
7. Na2SO3 + NaHSO4 + KMnO4 → Na2SO4 + MnSO4 + K2SO4 + H2O
8. K2Cr2O7 + Na2SO3 + H2SO4 Na2SO4 + Cr2(SO4)3 + K2SO4 + H2O
9. Fe3O4 + K2Cr2O7 + KHSO4 → Fe2(SO4)3 + K2SO4 + Cr2(SO4)3 + H2O
HƯỚNG DẪN GIẢI
1. KMnO4 + KNO2 + H2SO4 MnSO4 + KNO3 + K2SO4 + H2O

Trang 11
→ 2KMnO4 + 5KNO2 + 3H2SO4 2MnSO4 + 5KNO3 + K2SO4 + 3H2O
2. H2C2O4 + KMnO4 + H2SO4 CO2 + MnSO4 + K2SO4 + H2O

→ 5H2C2O4 + 2KMnO4 + 3H2SO4 10CO2 + 2MnSO4 + K2SO4 + 8H2O


3. K2Cr2O7 + HCl KCl + CrCl3 + Cl2 + H2O

→ K2Cr2O7 + 14HCl 2KCl + 2CrCl3 + 3Cl2 + 7H2O


4. KMnO4 + HCl KCl + MnCl2 + Cl2 + H2O

→ 2KMnO4 + 16HCl 2KCl + 2MnCl2 + 5Cl2 + 8H2O


5. FeSO4 + KMnO4 + KHSO4 → Fe2(SO4)3 + K2SO4 + MnSO4 + H2O

→ 10FeSO4 + 2KMnO4 +16KHSO4 → 5Fe2(SO4)3 + 9K2SO4 + 2MnSO4 + 8H2O


6. H2O2 + KMnO4 + H2SO4 → K2SO4 + MnSO4 + O2 + H2O

→ 5H2O2 + 2KMnO4 + 3H2SO4 → K2SO4 + 2MnSO4 + 5O2 + 8H2O


7. Na2SO3 + NaHSO4 + KMnO4 → Na2SO4 + MnSO4 + K2SO4 + H2O

→ 5Na2SO3 + 6NaHSO4 + 2KMnO4 → 8Na2SO4 + 2MnSO4 + K2SO4 + 3H2O


8. K2Cr2O7 + Na2SO3 + H2SO4 → Na2SO4 + Cr2(SO4)3 + K2SO4 + H2O

→ K2Cr2O7 + 3Na2SO3+ 4H2SO4 → 3Na2SO4 + Cr2(SO4)3 + K2SO4 + 4H2O.


9. Fe3O4 + K2Cr2O7 + KHSO4 → Fe2(SO4)3 + K2SO4 + Cr2(SO4)3 + H2O.

→ 6Fe3O4 + K2Cr2O7 + 62KHSO4 → 9Fe2(SO4)3 +K2SO4 +Cr2(SO4)3+31H2O


Cân bằng phản ứng oxi hóa khử có nhiều nguyên tố thay đổi số oxi hóa
Câu 4: Cân bằng các phương trình phản ứng sau theo phương pháp thăng bằng electron.
1. FeS2 + O2 Fe2O3 + SO2

Trang 12
2. FeS2 + HNO3 Fe(NO3)3 + H2SO4 + NO + H2O
3. Cu2S + HNO3 Cu(NO3)2 + CuSO4 + NO + H2O
4. FeS2 + H2SO4 (đ) Fe2(SO4)3 + SO2 + H2O)
5. Cr2S3 + Mn(NO3)2 + K2CO3 → K2CrO4 + K2SO4 + K2MnO4 + NO + CO2
HƯỚNG DẪN GIẢI
1. FeS2 + O2 Fe2O3 + SO2

→ 4FeS2 + 11O2 2Fe2O3 + 8SO2


2. FeS2 + HNO3 Fe(NO3)3 + H2SO4 + NO + H2O

→ FeS2 + 8HNO3 Fe(NO3)3 + 2H2SO4 + 5NO + 2H2O


3. Cu2S + HNO3 Cu(NO3)2 + CuSO4 + NO + H2O

→ 3Cu2S + 16HNO3 3Cu(NO3)2 + 3CuSO4 + 10NO + 8H2O


4. FeS2 + H2SO4 (đ) Fe2(SO4)3 + SO2 + H2O

→ 2FeS2 + 14 H2SO4 (đ) Fe2(SO4)3 + 15SO2 + 14H2O


5. Cr2S3 + Mn(NO3)2 + K2CO3 → K2CrO4 + K2SO4 + K2MnO4 + NO + CO2

→ Cr2S3 +15Mn(NO3)2 +20K2CO3 → 2K2CrO4 + 3K2SO4 + 15K2MnO4 + 30NO +20CO2


Cân bằng phản ứng oxi hóa khử có chứa ẩn (hệ số bằng chữ)
Câu 5: Cân bằng các phương trình phản ứng sau theo phương pháp thăng bằng electron
1. FeO + HNO3 Fe(NO3)3 + NxOy + H2O
t0
2. FexOy + H2SO4 đặc 
 Fe2(SO4)3 +SO2 + H2O.

3. M + HNO3 M(NO3)n + NO + H2O


4. Al + HNO3 Al(NO3)3 + NxOy + H2O
5. FexOy + HNO3 (đặc) Fe(NO3)3 + NO2 + H2O
HƯỚNG DẪN GIẢI
1. FeO + HNO3 Fe(NO3)3 + NxOy + H2O
Trang 13
→ (5x-2y) FeO + (16x-6y) HNO3 (5x-2y) Fe(NO3)3 + NxOy + (8x-3y)H2O.
0
t
2. FexOy + H2SO4 đặc   Fe2(SO4)3 +SO2 + H2O.

1x 2x → 2x + 2(3x-2y)e

(3x-2y) x + 2e →
→ 2FexOy+(6x– 2y)H2SO4 xFe2(SO4)3 + (3x – 2y)SO2+ (6x–2y)H2O
M + HNO3 M(NO3)n + NO + H2O

→ 3M + 4nHNO3 3M(NO3)n + nNO + 2nH2O


4. Al + HNO3 Al(NO3)3 + NxOy + H2O

→ (3x – 2y)Al + (12x – 6y)HNO3 (3x – 2y)Al(NO3)3 + 3NxOy + (6x – 3y)H2O


5. FexOy + HNO3 Fe(NO3)3 + NO2 + H2O

→ FexOy + (6x – 2y)HNO3 xFe(NO3)3 + (3x – 2y)NO2 + (3x – y)H2O


Câu 6: Trên thế giới, zinc (Zn) được sản xuất chủ yếu từ quặng zinc blende có thành phần chính là ZnS.
Ở giai đoạn đầu của quá trình sản xuất, quặng zinc blende được nung trong không khí để thực hiện phản
ứng: ZnS + O2 ZnO + SO2
a) Xác định các nguyên tử có sự thay đổi số oxi hóa. Viết quá trình oxi hóa, quá trình khử.
b) Lập phương trình hóa học của phản ứng theo phương pháp thăng bằng electron.
HƯỚNG DẪN GIẢI
−2 0 −2 +4

⏟S + O⏟2 ❑ Zn O + S O2
Zn

C.K C . OXH

2ZnS + 3O2 2ZnO + 2SO2


Câu 7: Khí thiên nhiên nén (CNG – Compressed Natural Gas) có thành phần chính là methane (CH 4), là
nhiêu liệu sạch, thân thiện với môi trường. Xét phản ứng đốt cháy methane trong buồng đốt động cơ xe
buýt sử dụng nhiên liệu CNG:
CH4 + O2 CO2 + H2O
a) Xác định các nguyên tử có sự thay đổi số oxi hóa. Viết quá trình oxi hóa, quá trình khử.
b) Lập phương trình hóa học của phản ứng theo phương pháp thăng bằng electron.
Trang 14
HƯỚNG DẪN GIẢI
−4 0 +4 −2


C ⏟2 ❑ C O2+ H 2 O
H4+ O

C.K C . OXH

CH4 + 2O2 CO2 + 2H2O


- Lập được phương trình hoá học và làm bài tập liên quan đến phản phản ứng oxi hóa - khử.
Câu 1: Hòa tan hoàn toàn 12,8 gam đồng bằng dung dịch H 2SO4 đặc, nóng, dư thu được dung dịch X và
V (l) khí SO2 (đkc). Phương trình hóa học như sau:
Cu + H2SO4 đặc,nóng 
 CuSO4 + SO2 + H2O
a. Lập PTHH theo phương pháp thăng bằng electron, chỉ rõ chất khử, chất oxi hóa, quá trình oxi hóa,
quá trình khử.
b. Tính V.
HƯỚNG DẪN GIẢI
a.

1x

1x

(Chất khử) (chất oxi hoá)

b.

0,2 mol 0,2 mol



Câu 2: Hòa tan hoàn toàn 11,2 gam sắt bằng dung dịch H2SO4 đặc, nóng, dư thu được dung dịch X và V
lít khí SO2 (đktc) và m (g) muối khan. Phương trình phản ứng như sau:
Fe + H2SO4 đặc,nóng 
 Fe2(SO4)3 + SO2 + H2O
a. Lập PTHH theo phương pháp thăng bằng electron, chỉ rõ chất khử, chất oxi hóa, quá trình oxi hóa,
quá trình khử.
b. Tính V, m
HƯỚNG DẪN GIẢI
a.

2x

3x

(chất khử) (chất oxi hoá)

b.

0,2 0,1 0,3




Trang 15
- Vận dụng kiến thức phản ứng oxi hóa – khử để giải quyết một số vấn đề thực tiễn.
Câu 1: Hỗn hợp thermite được dùng đề hàn vết nứt đường ray xe lửa. Hỗn hợp này gồm nhôm và iron
(III) oxide. Sắt nóng chảy sinh ra được đưa vào chỗ nứt cần hàn.
a) Viết phương trình phản ứng hóa học.
b) Phản ứng trên có phải phản ứng oxi hóa – khử không? Giải thích.
HƯỚNG DẪN GIẢI
0 +3 0 +3
2Al + Fe2O3   2Fe + Al2O3 
Là phản ứng oxi hoá – khử vì có sự thay đổi số oxi hóa của các nguyên tố.
Câu 2: Tiêu chuẩn quốc gia GB 14880 – 1994 quy định hàm lượng
iodine có trong muối iodine là từ 20 – 60 mg/kg. Để kiểm tra hàm
lượng potassium iodide trong muối ăn có đạt tiêu chuẩn hay không có
thể sử dụng phản ứng sau:
KIO3 + KI + H2SO4 → K2SO4 + I2 + H2O
a, Xác định chất oxi hóa, chất khử trong phản ứng trên.
b, Cân bằng phản ứng trên bằng phương pháp thăng bằng electron.
c, Nếu cần tạo ra 0,3 mol iodine thì khối lượng muối KIO 3 cần dùng là
bao nhiêu gam?
HƯỚNG DẪN GIẢI

a,
c.oxi hóa c.khử
b,

1x

5x
KIO3 + 5KI + 3H2SO4 → 3K2SO4 + 3I2 + 3H2O
c, KIO3 + 5KI + 3H2SO4 → 3K2SO4 + 3I2 + 3H2O
0,1 mol ← 0,3 mol

Câu 3: Cần bao nhiêu gam K2Cr2O7 để oxi hóa hết ion Fe2+ có trong 15,2 gam FeSO4 thành ion Fe3+
nếu phản ứng thực hiện trong môi trường acid, biết phương trình hóa học xảy ra như sau:
FeSO4 + K2Cr2O7 + H2SO4 → Fe2(SO4)3 + Cr2(SO4)3 + K2SO4 + H2O
HƯỚNG DẪN GIẢI
6FeSO4 + K2Cr2O7 + 7H2SO4 → 3Fe2(SO4)3 + Cr2(SO4)3 + K2SO4 + 7H2O
0,1 mol →1/60 mol

Câu 4: Quặng pyrite có thành phần chính là FeS2 là nguyên liệu


được sử dụng để sản xuất sulfuric acid. Xét phản ứng cháy:

FeS2 + O2 Fe2O3 + SO2


a, Lập phương trình hóa học của phản ứng theo phương pháp thăng
bằng electron.
b, Tính thể tích không khí (biết oxygen chiếm 21% về thể tích ở
điều kiện chuẩn) cần dùng để đốt cháy hoàn toàn 3,6 tấn FeS 2 trong
quặng pyrite.
HƯỚNG DẪN GIẢI

Trang 16
a,

4FeS2 + 11O2 2Fe2O3 + 8SO2

b,

4FeS2 + 11O2 2Fe2O3 + 8SO2


3.104 → 82500 mol

Câu 5: Sự có mặt của khí SO2 trong không khí là nguyên nhân chính gây ra hiện tượng mưa acid.
Nồng độ của SO2 có thể xác định bằng cách chuẩn độ với dung dịch pemanganat theo phản ứng sau:
SO2 + KMnO4 + H2O→ K2SO4 + MnSO4 + H2SO4
a, Cân bằng phản ứng oxi hoá - khử trên theo phương pháp thăng bằng electron.
b, Biết một mẫu không khí phản ứng vừa đủ với 7,37 mL dung dịch KMnO4 0,00800 M. Tính khối
lượng (gam) của SO2 có trong mẫu không khí đó.
HƯỚNG DẪN GIẢI
a, Chất oxi hóa: KMnO4 ; Chất khử: SO2

5SO2 + 2KMnO4 + 2H2O→ K2SO4 + 2MnSO4 + 2H2SO4


b, mol
5SO2 + 2KMnO4 + 2H2O→ K2SO4 + 2MnSO4 + 2H2SO4
1,474.10-4 ← 5,896.1-5 (mol)

Câu 6: Từ quặng pyrite (chứa 84% là FeS2 còn lại là tạp chất không chứa sulfur) người ta tiến hành
sản xuất H2SO4 theo sơ đồ phản ứng sau:
FeS2 SO2 SO3 H2SO4.
a, Trong các quá trình trên quá trình nào xảy ra phản ứng oxi hóa khử?
b, Hiệu suất các giai đoạn phản ứng lần lượt H 1=80%, H2=50% và H3. Tính giá trị H3, biết từ 10 tấn
quặng pyrite trên thì sản xuất được 4,2 tấn dung dịch H2SO4 có nồng độ 98%.)
HƯỚNG DẪN GIẢI
a, Trong các quá trình trên quá trình xảy ra phản ứng oxi hóa khử: 1, 2.

b) Khối lượng H2SO4: tấn

Khối lượng FeS2: tấn


Từ sơ đồ
FeS2 2SO2 2SO3 2H2SO4.

⇒ H3=75%

Trang 17
2. CHƯƠNG 5. NĂNG LƯỢNG HOÁ HỌC
a. Nhận biết
– Trình bày được khái niệm phản ứng toả nhiệt, thu nhiệt; điều kiện chuẩn (áp suất 1 bar và
thường chọn nhiệt độ 25oC hay 298 K)
Câu 1: Phản ứng tỏa nhiệt là phản ứng
A. giải phóng năng lượng dưới dạng nhiệt. B. hấp thụ năng lượng dưới dạng nhiệt.
C. trong đó có sự trao đổi electron. D. có sự tạo thành chất khí hoặc kết tủa.
Câu 2: Phản ứng thu nhiệt là phản ứng
A. giải phóng năng lượng dưới dạng nhiệt B. hấp thụ năng lượng dưới dạng nhiệt.
C. giải phóng ion dưới dạng nhiệt. D. hấp thụ ion dưới dạng nhiệt.
Câu 3: Một phản ứng được gọi là tỏa nhiệt khi
A. có sự giải phóng năng lượng dưới dạng nhiệt.
B. có sự hấp thụ năng lượng dưới dạng nhiệt.
C. không giải phóng cũng không hấp thụ năng lượng dưới dạng nhiệt.
D. nhiệt phản ứng không thay đổi.
Câu 4: Một phản ứng được gọi là thu nhiệt khi
A. có sự giải phóng năng lượng dưới dạng nhiệt.
B. có sự hấp thụ năng lượng dưới dạng nhiệt.
C. không giải phóng cũng không hấp thụ năng lượng dưới dạng nhiệt.
D. nhiệt phản ứng không thay đổi.
Câu 5: Điều kiện chuẩn là điều kiện ứng với
A. áp suất 1 bar, nồng độ 1 mol. L-1 và nhiệt độ thường được chọn là 298K (25oC).
B. áp suất 2 bar, nồng độ 1 mol. L-1 và nhiệt độ thường được chọn là 298K (25oC).
C. áp suất 1 atm, nồng độ 2 mol. L-1 và nhiệt độ thường được chọn là 298K (25oC).
D. áp suất 2 atm, nồng độ 2 mol.L-1 và nhiệt độ thường được chọn là 298K (25oC).
Câu 6: Áp suất đối với chất khí ở điều kiện chuẩn là
A. 0 atm. B. 0 bar. C. 1 bar. D. 1 atm.
Câu 7: Nồng độ đối với chất tan trong dung dịch ở điều kiện chuẩn là
A. 0,01 mol/L. B. 0,1 mol/L. C. 1 mol/L. D. 0,5 mol/L.
Câu 8: Giá trị nhiệt độ và áp suất được chọn ở điều kiện chuẩn là
A. 273 K và 1 bar. B. 298 K và 1 bar. C. 273 K và 0 bar. D. 298 K và 0 bar.
- Trình bày được khái niệm enthalpy tạo thành (nhiệt tạo thành) biến thiên enthalpy
(nhiệt phản ứng) của phản ứng
Câu 1: Nhiệt lượng tỏa ra hay thu vào của phản ứng ở điều kiện áp suất không đổi gọi là
A. biến thiên năng lượng của phản ứng. B. biến thiên nhiệt lượng của phản ứng.
C. biến thiên enthalpy của phản ứng. D. enthalpy của phản ứng.
Câu 2: Kí hiệu của biến thiên enthalpy (nhiệt phản ứng) của phản ứng trong điều kiện chuẩn là?
A. ∆ r H o298 B. ∆ f H o298 C. ∆ r H o273 D. ∆ f H o0
Câu 3: Nhiệt tạo thành chuẩn (∆ f H o298 ¿ của một chất là biến thiên enthalpy của phản ứng
A. tạo thành 1 mol chất đó từ các đơn chất ở dạng bền vững nhất, ở điều kiện chuẩn.
B. tạo thành 1 mol chất đó từ các đơn chất ở dạng bền vững nhất, ở điều kiện bất kì.
C. phân hủy 1 mol chất đó thành các đơn chất ở dạng bền vững nhất, ở điều kiện bất kì.
D. tạo thành 1 mol chất đó từ các hợp chất, ở điều kiện chuẩn.
Câu 4: Enthalpy tạo thành chuẩn của các đơn chất bền vững bằng
A. +1 kJ.mol-1. B. -1 kJ.mol-1. C. +2 kJ.mol-1. D. 0 kJ.mol-1.
Câu 5: Đơn vị của nhiệt tạo thành chuẩn là
A. kJ. B. kJ/mol. C. mol/kJ; D. J.
- Nêu được ý nghĩa của dấu và giá trị
o
Câu 1: Phản ứng hóa học có ∆ r H 298 > 0 là phản ứng
A. thu nhiệt. B. tỏa nhiệt. C. phân hủy. D. trung hòa.
Câu 2: Ở điều kiện chuẩn, một phản ứng được gọi là phản ứng tỏa nhiệt khi
A. ∆ r H o298> 0. B. ∆ r H o298< 0. C. ∆ r H o298 =¿0. D. ∆ r H o298 ≥0.

Trang 18
Câu 3: Giá trị tuyệt đối của biến thiên enthalpy càng lớn thì
A. nhiệt tỏa ra càng ít và nhiệt thu vào càng nhiều.
B. nhiệt tỏa ra càng nhiều và nhiệt thu vào càng ít.
C. nhiệt lượng tỏa ra hay thu vào của phản ứng càng ít.
D. nhiệt lượng tỏa ra hay thu vào của phản ứng càng nhiều.
b. Thông hiểu
- Xác định được một phản ứng thông thường trong thực tế (trong cuộc sống, phòng thí nghiệm) là
phản ứng toả nhiệt hay thu nhiệt.
Câu 1: Trong các phản ứng sau, phản ứng nào là phản ứng thu nhiệt?
A. Vôi sống tác dụng với nước: CaO + H2O Ca(OH)2

B. Đốt cháy than: C + O2 CO2

C. Đốt cháy cồn: C2H5OH + 3O2 2CO2 + 3H2O

D. Nung đá vôi: CaCO3 CaO + CO2

Câu 2: Nung KNO3 lên 550°C xảy ra phản ứng: KNO 3(s) KNO2(s) + 1/2O2. Phản ứng nhiệt
phân KNO3 là
A. toả nhiệt, có ΔH< 0. B. thu nhiệt, có ΔH> 0.
C. toả nhiệt, có ΔH> 0. D. thu nhiệt, có ΔH< 0.
Câu 3: Khi nung vôi, người ta sử dụng phản ứng đốt than để cung cấp nhiệt cho phản ứng phân hủy đá
vôi. Phát biểu nào sau đây là đúng?
A. Phản ứng đốt than là phản ứng thu nhiệt, phản ứng phân hủy đá vôi là phản ứng tỏa nhiệt.
B. Phản ứng đốt than là phản ứng tỏa nhiệt, phản ứng phân hủy đá vôi là phản ứng thu nhiệt.
C. Phản ứng đốt than và phản ứng phân hủy đá vôi là phản ứng tỏa nhiệt.
D. Phản ứng đốt than và phản ứng phân hủy đá vôi là phản ứng thu nhiệt.
Câu 4: Cho phương trình nhiệt hoá học: N2 (g) + O2 (g) → 2NO (g) = + 179,20 kJ. Phản ứng
trên là phản ứng
A. thu nhiệt và hấp thu 179,20 kJ nhiệt. B. không có sự thay đổi năng lượng.
C. toả nhiệt và giải phóng 179,20 kJ nhiệt. D. có sự giải phóng nhiệt lượng ra môi trường.
Câu 5: Cho phương trình nhiệt hoá học : 2H2(g) + O2 (g) → 2H2O (l) = - 571,68 kJ. Phản ứng
trên là phản ứng
A. thu nhiệt và hấp thu 571,68 kJ nhiệt.
B. không có sự thay đổi năng lượng.
C. toả nhiệt và giải phóng 571,68 kJ nhiệt.
D. có sự hấp thụ nhiệt từ môi trường xung quanh.
Câu 6: Cho phản ứng sau: H2(g) + Cl2(g) → 2HCl(g) ∆ r H o298 = -184,6 kJ. Phản ứng này là
A. phản ứng tỏa nhiệt. B. phản ứng thu nhiệt.
C. phản ứng thế. D. phản ứng phân hủy.
Câu 7: Biến thiên enthalpy của một phản ứng được ghi ở sơ đồ dưới đây. Phát biểu nào sau đây là
đúng?

Trang 19
A. Phản ứng này là phản ứng tỏa nhiệt.
B. Năng lượng chất đầu nhỏ hơn năng lượng sản phẩm.
C. Biến thiên enthalpy của phản ứng là a kJ/mol.
D. Phản ứng này là phản ứng thu nhiệt.
Câu 8: Sự biến đổi năng lượng hóa học của phản ứng giữa Fe và CuSO 4 được mô tả bằng sơ đồ dưới
đây.

Phản ứng này là phản ứng


A. tỏa nhiệt. B. phân hủy. C. hóa hợp. D. thu nhiệt.
Câu 9: Sự biến đổi năng lượng hóa học của phản ứng nhiệt phân CaCO 3 được mô tả bằng sơ đồ dưới
đây.

Phản ứng này là phản ứng


A. tỏa nhiệt. B. trao đổi. C. hóa hợp. D. thu nhiệt.
- Tính được của một phản ứng đơn giản dựa vào bảng số liệu năng lượng liên kết, nhiệt
tạo thành cho sẵn.
Câu 1: Cho phản ứng sau: Fe2O3(s) + 3H2(g) → 2Fe(s) + 3H2O(l). Giá trị nhiệt tạo thành chuẩn của các
chất lần lượt là: -824,2(Fe2O3); -285,8(H2O). Biến thiên enthalpy chuẩn của phản ứng nhận giá trị

A. -538,4 kJ. B. -33,2 kJ. C. +33,2 kJ. D. +538,4 kJ.
Câu 2: Cho phản ứng sau: ZnS(s) + 2O2(g) → ZnSO4(s). Giá trị nhiệt tạo thành chuẩn của các chất lần
lượt là: -206,0 kJ/mol (ZnS); -982,8 kJ/mol (ZnSO4). Biến thiên enthalpy chuẩn của phản ứng
nhận giá trị là
A. -776,8 kJ. B. -570,8 kJ. C. +570,8 kJ. D. +776,8 kJ.
Câu 3: Cho phản ứng sau: CS2(g) + 3Cl2(g) → CCl4(g) + S2Cl2(g). Giá trị nhiệt tạo thành chuẩn của các
chất lần lượt là: 116,9 kJ/mol (CS2); -95,7 kJ/mol (CCl4); -59,4 kJ/mol (S2Cl2). Biến thiên enthalpy
chuẩn của phản ứng nhận giá trị là
A. -272,0 kJ. B. -38,2 kJ. C. +38,2 kJ. D. +272,0 kJ.
Trang 20
Câu 4: Cho phản ứng sau: 2LiOH(s) + CO2(g) → Li2CO3(s) + H2O(l). Giá trị nhiệt tạo thành chuẩn của
các chất lần lượt là: -487,5 kJ/mol (LiOH); -393,5 kJ/mol (CO2); -1216,04 kJ/mol (Li2CO3); -285,8
kJ/mol (H2O). Biến thiên enthalpy chuẩn của phản ứng nhận giá trị là
A. -620,84 kJ. B. -133,34 kJ. C. +133,34 kJ. D. +620,84 kJ.
Câu 5: Cho phản ứng sau: SnO(s) + CO(g) → Sn(s) + CO2(g). Giá trị nhiệt tạo thành chuẩn của các chất
lần lượt là: -285,8 kJ/mol (SnO); -110,5 kJ/mol (CO); -393,5 kJ/mol (CO2). Biến thiên enthalpy
chuẩn của phản ứng nhận giá trị là
A. -789,8 kJ. B. -2,8 kJ. C. +2,8 kJ. D. +789,8 kJ.
Câu 6: Phản ứng giữa hydrogen H2 với fluorine F2 xảy ra mãnh liệt ngay cả ở trong bóng tối theo phản
ứng: H2(g) + F2(g) → 2HF(g). Giá trị năng lượng liên kết Eb (kJ/mol) ở điều kiện chuẩn được cho
lần lượt như sau: 436 kJ/mol (H-H); 160 kJ/mol (F-F); 569 kJ/mol (H-F). Giá trị biến thiên
enthalpy chuẩn của phản ứng ∆ r H o298 là
A. -542 kJ. B. -27 kJ. C. +27 kJ. D. 542 kJ.
Câu 7: Cho phản ứng sau: C2H4(g) + H2O(l) → C2H5OH(l). Giá trị năng lượng liên kết Eb (kJ/mol) ở
điều kiện chuẩn được cho lần lượt như sau: 414 kJ/mol (C-H); 345 kJ/mol (C-C); 611 kJ/mol
(C=C); 464 kJ/mol (O-H); 350 kJ/mol (C-O). Giá trị biến thiên enthalpy chuẩn của phản ứng
o
∆ r H 298là
A. -316 kJ. B. -34 kJ. C. +34 kJ. D. +316 kJ.
Câu 8: Cho phản ứng sau: 2NH3(g) + 3Cl2(g) → N2(g) + 6HCl(g). Giá trị năng lượng liên kết Eb
(kJ/mol) ở điều kiện chuẩn được cho lần lượt như sau: 390 kJ/mol (N-H); 243 kJ/mol (Cl-Cl); 946
kJ/mol (N≡N); 432 kJ/mol (H-Cl). Giá trị biến thiên enthalpy chuẩn của phản ứng ∆ r H o298là
A. -745 kJ. B. -469 kJ. C. +469 kJ. D. +745 kJ.
Câu 9: Cho phản ứng sau: Cr2O3(s) + 3H2(g) → 2Cr(s) + 3H2O(l). Giá trị nhiệt tạo thành chuẩn ∆ f H o298
(kJ/mol) của các chất được cho lần lượt như sau: -1139,7 kJ/mol (Cr2O3); -285,8 kJ/mol (H2O).
Giá trị biến thiên enthalpy chuẩn ∆ r H o298và trạng thái của phản ứng lần lượt là
A. -853,9 kJ, phản ứng tỏa nhiệt. B. -282,3 kJ, phản ứng tỏa nhiệt.
C. +282,3 kJ, phản ứng thu nhiệt. D. +853,9 kJ, phản ứng thu nhiệt.
o
Câu 10: Cho phản ứng sau: 2H2S(g) + SO2(g) → 3S(s) + 2H2O(l). Giá trị nhiệt tạo thành chuẩn ∆ f H 298
(kJ/mol) của các chất được cho lần lượt như sau: -20,6 kJ/mol (H2S); -296,2 kJ/mol (SO2); -285,8
kJ/mol (H2O). Giá trị biến thiên enthalpy chuẩn ∆ r H o298và trạng thái của phản ứng lần lượt là
A. -234,2 kJ, phản ứng tỏa nhiệt. B. -51,9 kJ, phản ứng tỏa nhiệt.
C. +51,9 kJ, phản ứng thu nhiệt. D. +234,2 kJ, phản ứng thu nhiệt.
c. Vận dụng:
– Tính được của một phản ứng dựa vào năng lượng liên kết, nhiệt tạo thành.
Câu 1. Xác định biến thiên enthalpy của phản ứng sau ở điều kiện chuẩn
4FeS(s) + 7O2(g)    2Fe2O3(s) + 4SO2(g)
biết nhiệt tạo thành ΔfH 298 của các chất FeS (s), Fe2O3(s) và SO2(g) lần lượt là –100,0 kJ/mol, –825,5
0

kJ/mol và –296,8 kJ/mol.


HƯỚNG DẪN GIẢI
Tổng nhiệt tạo thành các chất ban đầu là:
ΔfH0298(cđ) = (–100,0)×4 + 0×7 = –400,0 (kJ).
Tổng nhiệt tạo thành các chất sản phẩm là:
ΔfH0298(sp) = (–825,5)×2 + (–296,8)×4 = –2838,2 (kJ).
Vậy, biến thiên enthalpy của phản ứng:
ΔrH0298 = –2838,2 – (–400,0) = –2438,2 (kJ).
Câu 2. Cho biết năng lượng liên kết trong các phân tử O2, N2, và NO lần lượt là 498 kJ/mol, 945 kJ/mol
và 607 kJ/mol.
a. Tính biến thiên enthalpy chuẩn của phản ứng: N2(g) + O2(g) → 2NO(g)
b. Vì sao nitrogen chỉ phản ứng với oxygen ở nhiệt độ cao hoặc khi có tia lửa điện.
HƯỚNG DẪN GIẢI
a. ΔrH 298 = [945.1 + 498.1] – 607.2 = 229 (kJ)
o

b. ΔrHo298 = 229 kJ tức là 1 mol N2 (g) phản ứng với 1 mol O2 (g) cần cung cấp 229kJ.
Trang 21
 Đây là phản ứng thu nhiệt nên nitrogen chỉ phản ứng với oxygen ở nhiệt độ cao hoặc khi có tia lửa
điện.
Câu 3. Tính biến thiên enthalpy của các phản ứng đốt cháy 1 mol octane (C 8H18, chất có trong xăng) và
1 mol methane (thành phần chính của khí thiên nhiên) biết phương trình phản ứng và năng lượng của
một số liên kết như sau:
25
C8H18(g) + O2(g)   8CO2(g) + 9 H2O
2
CH4(g) + 2O2(g)  CO2(g) + 2 H2O
Liên kết Eb (kJ/mol) Liên kết Eb (kJ/mol)
C-H 414 O-H 464
C-Cl 339 H-Cl 431
C=O 736 Cl-Cl 243
H-H 436 O=O 498
C-C 346 C≡O 839
C=C 614 C-O 358
Bảng. Năng lượng của một số liên kết
HƯỚNG DẪN GIẢI
- Biến thiên enthalpy của phản ứng đốt cháy khí 1 mol octane:
25
C8H18(g) + O2(g)  8CO2(g) + 9 H2O
2
ΔrH 298 = (18×414+7×346+12.5×498) – (16×736 + 18×464)
o

= -3399 (kJ/mol).
- Biến thiên enthalpy của phản ứng đốt cháy khí 1 mol methane:
CH4(g) + 2O2(g)  CO2(g) + 2 H2O
ΔrHo298 = (4×414 + 2×498) – (2×736 + 4×464) = -676 (kJ/mol).
Câu 4. Cho biết biến thiên enthalpy của phản ứng sau ở điều kiện chuẩn:
CO (g) + 1/2 O2 (g) → CO2 (g) rH0298 = -283,0 kJ
Biết nhiệt tạo thành chuẩn của CO2 fH0298 (CO2 (g)) = –393,5 kJ/mol.
Tính nhiệt tạo thành chuẩn của CO.
HƯỚNG DẪN GIẢI

Câu 5. Cho phản ứng đốt cháy propane sau:


C3H8(g) + 5O2(g) → 3CO2(g) + 4H2O(g) (1)
Biết năng lượng liên kết trong các hợp chất cho trong bảng sau:
Liên kết Phân tử Eb (kJ/mol) Liên kết Phân tử Eb (kJ/mol)
C–C C3H8 346 C=O CO2 799
C–H C3H8 418 O–H H2O 467
O=O O2 495
Xác định biến thiên enthalpy chuẩn (rH0298) của phản ứng (1)
HƯỚNG DẪN GIẢI

+ 5 O= O → 3 O= C=O + 4 H–O–H
∑Eb(cđ)=2.Eb(C – C) + 8.Eb(C – H) + 5. Eb(O= O) = 2.346 + 8.418 + 5.495 = 6511 kJ
∑Eb(sp)=3.2.Eb(C = O) + 4.2.Eb(O – H) = 6.799 + 8.467 = 8530 kJ
⇒ΔrHo298=∑Eb(cđ)−∑Eb(sp) = 6511 – 8530 = -2019 kJ.
Câu 6. Methane là thành phần chính của khí thiên nhiên. Xét phản ứng đốt cháy methane:
CH4(g) + 2O2(g) CO2(g) + 2H2O(l) = –890,3 kJ

Trang 22
Biết nhiệt tạo thành chuẩn của CO2(g) và H2O(l) tương ứng là –393,5 và –285,8 kJ/mol. Hãy tính nhiệt
tạo thành chuẩn của khí methane.
HƯỚNG DẪN GIẢI

Câu 7. Cho phản ứng hydrogen hóa ethylene sau:


CH2=CH2(g) + H2(g) CH3–CH3(g)
Biết năng lượng liên kết trong các chất cho trong bảng sau:
Liên kết Phân tử Eb (kJ/mol) Liên kết Phân tử Eb (kJ/mol)
C=C C2H4 612 C–C C2H6 346
C–H C2H4 418 C–H C2H6 418
H–H H2 436
Xác định biến thiên enthalpy (kJ/mol) của phản ứng trên.
HƯỚNG DẪN GIẢI

Câu 8. Phản ứng luyện gang trong lò cao có phương trình như sau:
Fe2O3(s) + 3CO(g) 2Fe(s) + 3CO2(g) (1)
o
Cho biết nhiệt hình thành chuẩn ( ∆ f H 298 ¿ của Fe2O3, CO, CO2 lần lượt là -824,2 kJ/mol, -110,5 kJ/mol,
-393,5 kJ/mol. Xác định biến thiên enthalpy chuẩn ∆ f H o298 của phản ứng (1).
HƯỚNG DẪN GIẢI
Fe2O3(s) + 3CO(g) 2Fe(s) + 3CO2(g)
∆ r H298 =2. ∆ f H298 (Fe(s)) + 3.∆ f Ho298 (CO2(g)) – ∆ f Ho298(Fe2O3(s))-3.∆ f Ho298(CO(g)).
o o

= 2.0 + 3.( -393,5) – (-824,2) – 3. (-110,5)


= - 24,8 (kJ)
Câu 9. Cho giá trị trung bình của các năng lượng liên kết ở điều kiện chuẩn:
Liên kết C–H C–C C=C
Eb (kJ/mol) 418 346 612
Tính biến thiên enthalpy của phản ứng C3H8(g) → CH4(g) + C2H4(g)
HƯỚNG DẪN GIẢI

∑Eb(cd)=2.Eb(C – C) + 8.Eb(C – H) = 2.346 + 8.418 = 4036 kJ


∑Eb(sp)=1.Eb(C = C) + 8.Eb(C – H) = 1.612 + 8.418 = 3956 kJ
⇒ΔrHo298=∑Eb(cd)−∑Eb(sp) = 4036 – 3956 = 80 kJ
Câu 10. Quá trình hòa tan calcium chloride trong nước:
CaCl2(s) Ca2+(aq) + 2Cl–(aq) =?
Chất CaCl2 Ca 2+
Cl–
–795,0 –542,83 –167,16
Tính biến thiên enthalpy của quá trình.
HƯỚNG DẪN GIẢI

- Viết được phương trình nhiệt hoá học của các quá trình tạo thành những chất từ đơn chất cụ thể
và tính toán liên quan đến nhiệt tạo thành.
Câu 1: Biết nhiệt tạo thành chuẩn của Al2O3 bằng -1676 kJ/mol.
a) Viết phương trình nhiệt hoá học của phản ứng tạo thành Al2O3 từ các đơn chất bền nhất.
b) Nếu lấy 7,437 L khí O2 (ở đkc) thì lượng nhiệt phản ứng tỏa ra hay thu vào bằng bao nhiêu?
HƯỚNG DẪN GIẢI

Trang 23
3
a) 2Al (s) + O2 (g) → Al2O3 (s) ∆ f Ho298 = -1676 kJ/mol
2
b) nO2 = 0,3 mol.
1,5 mol O2 → ∆ r H o298 = -1675 kJ
−1676.0,3
0,3 mol O2 → ∆ r Ho298 = = -335,2 kJ
1,5
Vậy nếu dùng 7,437 L khí O2 (đkc) thì lượng nhiệt phản ứng tỏa ra 335,2 kJ
Câu 2: Ammonia (NH3) thường được tổng hợp từ nitrogen (N 2) và hydrogen (H2) bằng quy trình
Haber-Bosch:
a) Viết phương trình nhiệt hoá học của phản ứng tạo thành NH3 từ N2 và H2.
a. Tính giá trị ∆ r Ho298 của phản ứng tạo thành NH3 từ các giá trị năng lượng liên kết sau:
EN≡N = 945 kJ.mol-1; EH-H = 436 kJ.mol-1; EN-H = 391 kJ.mol-1.
HƯỚNG DẪN GIẢI
1 3
a) N2 (g) + H2 (g) → NH3 (g) ∆ f Ho298
2 2
1 3
b) ΔrHo298=∑Eb(cd)−∑Eb(sp) = ×945+ ×436−3 ×391 = -46,5 kJ.mol-1
2 2
Câu 3: Ở điều kiện chuẩn 2 mol nhôm tác dụng vừa đủ với khí chlorine tạo muối aluminium
chloride và giải phóng một lượng nhiệt 1390,81 kJ.
(a) Viết phương trình nhiệt hóa học của phản ứng trên.
(b) Tính nhiệt tạo thành chuẩn của AlCl3. Đây là phản ứng thu nhiệt hay tỏa nhiệt?
(c) Tính lượng nhiệt được giải phóng khi 10 gam AlCl3 được tạo thành.
(d) Nếu muốn tạo ra được 1,0 kJ nhiệt cần bao nhiêu gam Al phản ứng?
HƯỚNG DẪN GIẢI
o
a) 2Al (s) + 3Cl2 (g) → 2AlCl3 (s) ∆ r H298 = -1390,81 kJ
−1390,81
b) ∆ f Ho298 = = -695,405 kJ/mol
2
c) nAlCl3 = 0,075 mol
→ ∆ r Ho298 = 0,075 x (-695,405) = -52,155 kJ.
d) ∆ r H o298 = -695,405 kJ ← 1 mol Al = 27 g
o −1× 27
∆ r H298 = -1 kJ ← mAl = = 0,0388 (g)
−695,405
- Tính được của một lượng chất cụ thể trong Câu toán thực tế.
Câu 1: Glucose là một loại monosaccarit với công thức
phân tử C6H12O6 được tạo ra bởi thực vật và hầu hết
các loại tảo trong quá trình quang hợp từ nước và CO 2,
sử dụng năng lượng từ ánh sáng mặt trời. Dung dịch
glucose 5% (D = 1,1 g/mL) là dung dịch đường tiêm
tĩnh mạch, là loại thuốc thiết yếu, quan trọng của Tổ
chức Y tế Thế giới (WHO) và hệ thống y tế cơ bản.
Phương trình nhiệt hoá học của phản ứng oxi hoá
glucose:
C6H12O6(s)  + 6O2(g) → 6CO2(g) + 6H2O(l) 
= - 2 803,0 kJ/mol
Tính năng lượng tối đa khi một người bệnh được
truyền 1 chai 500 mL dung dịch glucose 5%. 

HƯỚNG DẪN GIẢI


500× 1,1× 5 11
+ nglucose = = mol
100× 180 72
+ 1 mol C6H12O6 → = - 2 803,0 kJ

Trang 24
11 11
mol C6H12O6 → = x (- 2 803,0) = -428,236 kJ.
72 72
Câu 2. Cuối tháng 9/2021, trên mạng xã hội xuất hiện đoạn clip ghi lại một chiếc xe bốc cháy dữ dội,
sau khi nam thanh niên bỏ bình xịt khuẩn vào cốp xe máy. Thông thường, các dung dịch xịt khuẩn đều
chứa cồn (ethanol) 700. Phản ứng cháy của cồn diễn ra qua phương trình hoá học sau:
C2H5OH (l) + 3O2 (g) → 2CO2 (g) + 3H2O (g) (1)
∆fH0298 (kJ mol-1): -277,69 -393,51 -241,82
Tính lượng nhiệt toả ra khi bình cồn bốc cháy. Giả sử bình xịt khuẩn chứa 500 mL dung dịch cồn 70 0 và
khối lượng riêng của cồn nguyên chất là d = 0,8 g/mL.
HƯỚNG DẪN GIẢI
Vethanol = 500 × 70% = 350 mL;
methanol = 350 × 0,8 = 280 g;
nethanol = 280/46 = 6,087 mol;
∆ r H 0298 =2× ∆ f H 0298 ( CO2 ) +3 × ∆ f H 0298 ( H 2 O ) −2 ×∆ f H 0298 ( C 2 H 5 OH )
= 2 × (-393,51) + 3 × (-241,82) – (-277,69) = -1234,79 kJ.
 Lượng nhiệt toả ra khi bình xịt khuẩn bốc cháy là:
Q = (-1234,79) × 6,087 = -7516,167 kJ.
Câu 3: Một hộ gia đình mua than đá làm nhiên liệu đun nấu và trung bình mỗi ngày dùng hết 1,8 kg
than. Giả thiết loại than đá trên chứa 90% carbon và 1,2% sulfur về khối lượng, còn lại là các tạp chất
trơ.
Cho các phản ứng:

Nhiệt lượng cung cấp cho hộ gia đình từ quá trình đốt than trong một ngày tương đương bao nhiêu số
điện (1 số điện = 1 kWh = 3600 kJ)?
HƯỚNG DẪN GIẢI
1800× 90 %
+ nC = = 135 mol.
12
1800× 1,2%
nS = = 0,675 mol
32
+ Nhiệt lượng tỏa ra khi đốt cháy 1,8 kg than: 393,5.135 + 296,8.0,675 = 53322,84 kJ.
53322,84
→ Tương đương với = 14,8119 số điện.
3600
Câu 4: Bình “ga” loại 12 cân sử dụng trong hộ gia đình Y có chứa 12 kg khí hóa lỏng (LPG) gồm
propan và butan với tỉ lệ mol tương ứng là 2: 3. Khi được đốt cháy hoàn toàn, 1 mol propan tỏa ra
lượng nhiệt là 2220 kJ và 1 mol butan tỏa ra lượng nhiệt là 2850 kJ. Trung bình, lượng nhiệt tiêu thụ
từ' đốt khí “ga” của hộ gia đình Y là 10.000 kJ/ngày và hiệu suất sử dụng nhiệt là 67,3%. Sau bao
nhiêu ngày hộ gia đình Y sử dụng hết bình ga trên?
HƯỚNG DẪN GIẢI

Lượng nhiệt tỏa ra khi đốt cháy hết 12 kg khí ga trên là 91,6.2220 + 137,4.2850 = 594942 kJ
Vì H = 67,3% nhiệt sử dụng thực tế là 594942.67,3% = 400396 kJ

Số ngày gia đình Y sử dụng hết bình ga là ngày


3. CHƯƠNG 6. TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG
3.1. Phương trình tốc độ phản ứng và hằng số tốc độ của phản ứng
a. Nhận biết
- Trình bày được khái niệm tốc độ phản ứng hoá học và cách tính tốc độ trung bình của phản ứng.
Câu 1: Để đánh giá mức độ xảy ra nhanh hay chậm của các phản ứng hoá học người ta dùng đại lượng
nào dưới đây?
A. Nhiệt độ. B. Tốc độ phản ứng. C. Áp suất. D. Thể tích khí.
Trang 25
Câu 2: Tốc độ phản ứng được xác định bằng sự thay đổi lượng chất đầu hoặc chất sản phẩm trong một
đơn vị
A. thời gian. B. thể tích. C. khối lượng. D. áp suất.
Câu 3: Phát biểu nào sau đây đúng? Khi phản ứng: 2CO + O2 → 2CO2 xảy ra,
A. nồng độ CO tăng dần theo thời gian. B. nồng độ O2 giảm dần theo thời gian.
C. nồng độ CO2 giảm dần theo thời gian. D. nồng độ CO2 không đổi theo thời gian.
Câu 4: Đại lượng đặc trưng cho sự nhanh chậm của phản ứng trong một khoảng thời gian được gọi là
A. cân bằng hóa học. B. tốc độ tức thời của phản ứng.
C. tốc độ trung bình của phản ứng. D. quá trình hóa học.
Câu 5: Cho phản ứng xảy ra trong pha khí sau: H2 + Cl2 2HCl. Biểu thức tốc độ trung bình của
phản ứng là:

A. . B. .

C. . D. .
b. Thông hiểu
- Tính được tốc độ trung bình của một phản ứng hoá học.
Câu 1: Xét phản ứng: Zn + H2SO4 → ZnSO4 + H2.
Ban đầu có 0,45 mol zinc (Zn). Sau 50 giây, lượng zinc còn lại là 0,2 mol. Tốc độ trung bình của
phản ứng đó trong khoảng thời gian trên là
A. 0,005 mol/s. B. 0,009 mol/s. C. 0,004 mol/s. D. 0,013 mol/s.
Câu 2: Cho phản ứng: .
Ban đầu nồng độ oxygen là 0,024 mol/L. Sau 5s thì nồng độ của oxygen là 0,02 mol/L. Tốc tốc độ
trung bình của phản ứng trên theo oxygen là bao nhiêu mol/(L.s)?
A. 2,67.10-3. B. 2,67.10-4. C. 8.10-4. D. 16.10-4.
Câu 3: Cho phản ứng: Br2 (aq) + HCOOH (aq)  2HBr (aq) + CO2 (g).
Nồng độ ban đầu của Br2 là a mol/L, sau 50 giây nồng độ Br2 còn lại là 0,01 mol/L. Tốc độ trung
bình của phản ứng trên tính theo Br2 là 4.10-5 mol.(L.s)-1. Giá trị của a là
A. 0,018. B. 0,016. C. 0,012. D. 0,014.
Câu 4: Thực hiện phản ứng sau trong bình kín: H2 (g) + Br2 (g) → 2HBr (g) thu được số liệu như sau
Thời gian (phút) Nồng độ Br2 (mol/L)
t1 = 0 0,072
t2 = 2 0,048
Tốc độ trung bình của phản ứng tính theo Br2 trong khoảng thời gian trên là
A. 8.10-4 mol/(L.s). B. 2.10-4 mol/(L.s). C. 6.10-4 mol/(L.s). D. 4.10-4 mol/(L.s).
Câu 5: Xét phương trình hóa học: X + 2Y → Z + T. Ở thời điểm ban đầu, nồng độ của chất X là 0,01
mol/L. Sau 20 giây, nồng độ của chất X là 0,008 mol/L. Tốc độ trung bình của phản ứng tính theo
chất X trong khoảng thời gian trên là
A. 4,0.10−4 mol/(L.s). B. 1,0.10−4 mol/(L.s). C. 7,5.10−4 mol/(L.s). D. 5,0.10−4 mol/(L.s).

Câu 6: Xét phản ứng phân hủy N2O5 trong dung môi CCl4 ở 45oC: N2O5 → N2O4 + O2
Ban đầu nồng độ của N2O5 là 2,33 mol/L, sau 184 giây nồng độ của N2O5 là 2,08 mol/L. Tốc độ
trung bình của phản ứng tính theo N2O5 là
A. 2,72.10−3 mol/(L.s). B. 1,36.10−3 mol/(L.s).
C. 6,80.10 mol/(L.s).
−3
D. 6,80.10−4 mol/(L.s).
Câu 7: Cho phản ứng: A + B  C; Nồng độ ban đầu của chất A là 0,1 mol/L, của chất B là 0,8 mol/L.
Sau 10 phút, nồng độ của B giảm 20% so với nồng độ ban đầu. Tốc độ trung bình của phản ứng là
A. 0,16 mol/L.phút. B. 0,016 mol/L.phút. C. 1,6 mol/L.phút. D. 0,106 mol/L.phút.
Câu 8: Cho phản ứng: A + B  C; Nồng độ ban đầu của A là 0,12 mol/L, của B là 0,1 mol/L. Sau 10
phút, nồng độ của B giảm xuống còn 0,078 mol/L. Nồng độ còn lại (mol/L) của chất A là
A. 0,042. B. 0,098. C. 0,02. D. 0,034.

Trang 26
Câu 9: Tốc độ phản ứng tại một thời điểm của phản ứng đơn giản: xA + yB → C được tính bằng biểu
thức: . Nếu tăng nồng độ A lên 2 lần, nồng độ B không đổi thì tốc độ phản ứng
tăng 8 lần. Giá trị của x là (cho số mũ là hệ số của chất tham gia trong PTHH)
A. 3. B. 4. C. 6. D. 8.
- Viết được biểu thức tốc độ phản ứng theo hằng số tốc độ phản ứng và nồng độ
Câu 1: Tốc độ phản ứng tại một thời điểm của phản ứng đơn giản: 2A + B → C được tính bằng biểu
thức: . Hằng số tốc độ k phụ thuộc vào
A. nồng độ của chất tham gia. B. nồng độ của chất sản phẩm.
C. nhiệt độ của phản ứng. D. thời gian xảy ra phản ứng.
Câu 2: Phản ứng đơn giản: A + 2B → C + D có biểu thức xác định tốc độ phản ứng như sau: v =
k.CA.CB2. Phát biểu nào sau đây là đúng?
A. CA, CB là nồng độ mol ban đầu của chất A,B.
B. CA, CB là nồng độ mol lúc cân bằng của chất A,B.
C. CA, CB là nồng độ mol tại thời điểm xác định tốc độ của chất A,B.
D. CA, CB là nồng độ mol của chất A, B sau khi phản ứng xong.
Câu 3: Cho phản ứng đơn giản: A + 2B → C + D, biểu thức xác định tốc độ của phản ứng là (cho số mũ
là hệ số của chất tham gia trong PTHH)
A. v = k.CA2.CB. B. v = k.CC2.CD2. C. v = k.CA.CB2. D. v = k.CC.CD.
- Xác định được chất phản ứng và sản phẩm dựa vào đồ thị mô tả sự thay đổi nồng độ của một chất
trong phản ứng theo thời gian.
Câu 1: Đồ thị dưới đây biểu diễn sự phụ thuộc của tốc độ phản ứng vào nồng độ chất phản ứng như thế
nào?

A. Giảm khi nồng độ của chất phản ứng tăng.


B. Không phụ thuộc vào nồng độ của chất phản ứng.
C. Tỉ lệ thuận với nồng độ của chất phản ứng.
D. Tỉ lệ nghịch với nồng độ của chất phản ứng.
Câu 2: Biểu đồ nào sau đây không biểu diễn sự phụ thuộc nồng độ chất tham gia với thời gian

A. B.

C. D.
Câu 3: Đồ thị biểu diễn đường cong động học của phản ứng giữa oxygen và hydrogen tạo thành nước,
O2(g) + 2H2(g) 2H2O(g). Đường cong nào của hydrogen?

Trang 27
A. Đường cong số (1). B. Đường cong số (2).
C. Đường cong số (3). D. Đường cong số (2) hoặc (3) đều đúng.
Câu 4: Thực hiện phản ứng sau: CaCO3 + 2HCl CaCl2 + CO2 ↑ + H2O. Theo dõi thể tích CO2
thoát ra theo thời gian, thu được đồ thị như sau (thể tích khí được đo ở áp suất khí quyển và nhiệt
độ phòng).

Trong các phát biểu sau, phát biểu nào không đúng?
A. Ở thời điểm 90 giây, tốc độ phản ứng bằng 0.
B. Tốc độ phản ứng giảm dần theo thời gian.
C. Tốc độ trung bình của phản ứng trong khoảng thời gian từ thời điểm đầu đến 75 giây là 0,33
mL/s.
D. Tốc độ trung bình của phản ứng trong các khoảng thời gian 15 giây là như nhau.
c. Vận dụng
- Tính tốc độ trung bình của phản ứng cụ thể.

Câu 1: Cho phản ứng


Ban đầu nồng độ oxygen là 0,024 mol/L. Sau 5s thì nồng độ của oxygen là 0,02 mol/L. Tính tốc độ
trung bình của phản ứng trên theo oxygen.
HƯỚNG DẪN GIẢI
Áp dụng công thức:

.
Tốc độ phản ứng trên tính theo oxygen

Câu 2: Xét phản ứng phân hủy N2O5 trong dung môi CCl4 ở 450C :
1
N2O5(g) N2O4(g) + 2 O2(g)
Ban đầu nồng độ của N2O5 là 2,33M, sau 184 giây nồng độ của N2O5 là 2,08M. Tính tốc độ trung bình
của phản ứng theo N2O5.
HƯỚNG DẪN GIẢI
Tốc độ phản ứng trên tính theo N2O5

Trang 28
Câu 3: Từ dữ liệu trong hình dưới đây:

a) Tính tốc độ trung bình của phản ứng mà A biến mất trong khoảng thời gian từ 20 s đến 40 s.
b) Tính tốc độ trung bình của phản ứng mà B xuất hiện trong khoảng thời gian từ 0s đến 40s.
HƯỚNG DẪN GIẢI
a) Tốc độ trung bình của phản ứng tính theo A:

a) Tốc độ trung bình của phản ứng tính theo B:

- So sánh được sự thay đổi của tốc độ phản ứng khi thay đổi nồng độ của một chất; áp suất của hệ
(dựa vào biểu thức tốc độ phản ứng).
Câu 1: Cho phản ứng: A+ 2B → C
Biết nồng độ ban đầu các chất: [A] = 0,3 mol/L; [B] = 0,5 mol/L. Hằng số tốc độ k = 0,4
a) Tính tốc độ phản ứng lúc ban đầu.
b) Tính tốc độ phản ứng tại thời điểm t khi nồng độ A giảm 0,1 mol/L.
HƯỚNG DẪN GIẢI
a. Tốc độ ban đầu:
Vban đầu = k.[A].[B]2= 0,4.[0,3].[0,5] 2 =0,3 mol/Ls
b. Tốc độ tại thời điểm t
Khi nồng độ A giảm 0,1 mol/L thì B giảm 0,2 mol/L theo phản ứng tỉ lệ 1: 2
Nồng độ tại thời điểm t:
[A’] = 0,3 – 0,1 =0,2 (mol/L)
[B’]=0,5 -0,2 =0,3 (mol/L)
V= k.[A’].[B’] 2= 0,4.[0,2].[0,3] 2 = 0,0072 mol/Ls

Câu 2: Cho phản ứng đơn giản: A + 2B → C


Cho biết nồng độ ban đầu của A là 0,8 mol/L, của B là 0,9 mol/L và hằng số tốc độ k = 0,3. Hãy tính tốc
độ phản ứng khi nồng độ chất A giảm 0,2 mol/L.
HƯỚNG DẪN GIẢI
Ta có [A] giảm 0,2 M thì theo phương trình:
A  +   2B → C
0,2 → 0,4 → 0,2
⇒ [B] giảm 0,4 M.
Nồng độ còn lại của các chất: [A] = 0,8 – 0,2 = 0,6 M
[B] = 0,9 – 0,4 = 0,5 M
Tốc độ phản ứng khi đó: v = k.[A].[B]2 = 0,3 x 0,6 x (0,5)2 = 0,045 mol/Ls.
Câu 3: Cho phản ứng hóa học đơn giản có dạng: A + B → C
Tốc độ phản ứng thay đổi như thế nào khi:
a. Nồng độ A tăng 2 lần, giữ nguyên nồng độ B.
b. Nồng độ B tăng 2 lần, giữ nguyên nồng độ A.
c. Nồng độ của cả hai chất đều tăng lên 2 lần.
d. Nồng độ của chất này tăng lên 2 lần, nồng độ của chất kia giảm đi 2 lần.
e. Tăng áp suất chúng của hệ lên 2 lần đối với hỗn hợp phản ứng, coi đây là phản ứng của các chất khí
Trang 29
HƯỚNG DẪN GIẢI
Ta có: v = k.[A].[B]
a, Khi [A] tăng 2 lần thì : va = k.[2A].[B] = 2k.[A].[B] = 2v.
Vậy tốc độ phản ứng tăng lên 2 lần.
b, Khi [B] tăng lên 2 lần thì : vb = k.[2B].[A] = 2k.[A].[B] = 2v.
Vậy tốc độ phản ứng tăng lên 2 lần.
c, Khi [A] và [B] đều tăng 2 lần: vc = k.[2A].[2B] = 4k.[A].[B] = 4v.
Vậy tốc độ phản ứng tăng lên 4 lần.
d, Nồng độ của chất này tăng 2 lần, nồng độ của chất kia giảm 2 lần, do đó tốc độ phản ứng không thay
đổi.
e, Khi tăng áp suất 2 lần (tương ứng với việc giảm thể tích 2 lần) nghĩa là tăng nồng độ của mỗi phản
ứng lên 2 lần, do đó tốc độ phản ứng tăng lên 4 lần.
Câu 4: Cho phản ứng hóa học đơn giản: H2(g) + I2(g) → 2HI(g)
Công thức tính tốc độ của phản ứng thuận trên là v = k.[H2].[I2]. Tốc độ của phản ứng thuận trên sẽ
tăng bao nhiêu lần khi tăng áp suất chung của hệ lên 3 lần?
HƯỚNG DẪN GIẢI
Khi tăng áp suất v1 = k[3H2][3I2] = 9.k.[H2].[I2] = 9v. Như vậy tốc độ phản ứng tăng 9 lần.
Câu 5: Cho phản ứng hóa học đơn giản:
2NO(g) + O2(g) → 2NO2(g)
Tốc độ phản ứng hóa học trên được tính theo công thức v = k [NO] 2[O2]. Hỏi ở nhiệt độ không đổi,
người ta phải tăng áp suất chung của hệ lên bao nhiêu lần (bằng cách nén hỗn hợp khí xuống) để tốc
độ của phản ứng tăng 64 lần?
HƯỚNG DẪN GIẢI
Đặt x là số lần tăng của áp suất.
- Tại thời điểm ban đầu: v1 = k [NO]2[O2].
- Khi tăng áp suất lên x lần: v2 = k [x.NO]2[x.O2].
Theo bài ra ta có v2/v1 = 64  k [x.NO]2[x.O2] / k [NO]2[O2] =64
 x3 = 64 → x = 4.
3.2. Các yếu tố ảnh hưởng tới tốc độ phản ứng
a. Nhận biết
- Biết các yếu tố ảnh hưởng tới tốc độ phản ứng như: nồng độ, nhiệt độ, áp suất, diện tích bề mặt,
chất xúc tác.
Nhận diện được yếu tố được sử dụng để làm tăng tốc độ phản ứng của một phản ứng cụ thể.
Câu 1: Tốc độ phản ứng không phụ thuộc yếu tố nào sau đây?
A. Thời gian xảy ra phản ứng. B. Bề mặt tiếp xúc giữa các chất phản ứng.
C. Nồng độ các chất tham gia phản ứng. D. Chất xúc tác.
Câu 2: Yếu tố nào sau đây không ảnh hưởng đến tốc độ của phản ứng chỉ có chất rắn?
A. Nhiệt độ. B. Áp suất. C. Diện tích tiếp xúc. D. Chất xúc tác.
Câu 3: Tốc độ phản ứng tăng lên khi
A. giảm nhiệt độ B. tăng diện tích tiếp xúc giữa các chất phản
ứng
C. tăng lượng chất xúc tác D. giảm nồng độ các chất tham gia phản ứng
Câu 4: Cho phản ứng phân huỷ hydrogen peroxide trong dung dịch.
2H2O2 2H2O + O2
Yếu tố không ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng là
A. nồng độ H2O2. B. thể tích của H2O2.
C. nhiệt độ. D. chất xúc tác MnO2.
Câu 5: Cho phản ứng hóa học sau: Zn (s) + H2SO4 (aq) → ZnSO4 (aq) + H2 (g)
Yếu tố nào sau đây không ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng?
A. Diện tích bề mặt zinc. B. Nồng độ dung dịch sulfuric acid.
C. Thể tích dung dịch sulfuric acid. D. Nhiệt độ của dung dịch sulfuric acid.
Câu 6: Khi cho cùng một lượng nhôm vào cốc đựng dung dịch acid HCl 0,1M, tốc độ phản ứng sẽ lớn
nhất khi dùng nhôm ở dạng nào sau đây?
A. Dạng viên nhỏ. B. Dạng bột mịn, khuấy đều.
Trang 30
C. Dạng tấm mỏng. D. Dạng nhôm dây.
Câu 7: Cho 5 g kẽm viên vào cốc đựng 50 mL dung dịch H2SO4 4 M ở nhiệt độ thường (25oC). Trường
hợp nào tốc độ phản ứng không thay đổi?
A. Thay 5 g kẽm viên bằng 5 g kẽm bột.
B. Thay dung dịch H2SO4 4 M bằng dung dịch H2SO4 2 M.
C. Tăng nhiệt độ phản ứng từ 25oC đến 50oC.
D. Dùng thể tích dung dịch H2SO4 gấp đôi ban đầu.
Câu 8: Đối với phản ứng có chất khí tham gia thì nhận định nào dưới đây đúng?
A. Khi áp suất tăng thì tốc độ phản ứng giảm.
B. Khi áp suất tăng thì tốc độ phản ứng tăng.
C. Khi áp suất giảm thì tốc độ phản ứng tăng.
D. Áp suất không ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng.
Câu 9: Chọn phát biểu đúng.
A. Khi nhiệt độ tăng thì tốc độ phản ứng tăng.
B. Khi nhiệt độ tăng thì tốc độ phản ứng giảm.
C. Khi nhiệt độ giảm thì tốc độ phản ứng tăng.
D. Sự thay đổi nhiệt độ không làm ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng.
Câu 10: Phát biểu nào sau đây là đúng về chất xúc tác?
A. Xúc tác làm tăng năng lượng hoạt hóa của phản ứng.
B. Khối lượng xúc tác không thay đổi sau phản ứng.
C. Xúc tác không tương tác với các chất trong quá trình phản ứng.
D. Xúc tác kết hợp với sản phẩm phản ứng tạo thành hợp chất bền.
Câu 11: Yếu tố nào sau đây làm giảm tốc độ phản ứng?
A. Sử dụng chất xúc tác cho phản ứng.
B. Hạ nhiệt độ của phản ứng.
C. Tăng nồng độ chất tham gia.
D. Nghiền chất tham gia dạng khối thành dạng bột.
b. Thông hiểu
- Ảnh hưởng của nhiệt độ đến tốc độ phản ứng theo hệ số nhiệt độ Van’t Hoff (γ).
Câu 1: Phát biểu nào sau đây đúng?
A. Giá trị hệ số nhiệt độ Van’t Hoff (γ) càng lớn thì ảnh hưởng của nhiệt độ đến tốc độ phản ứng càng
mạnh.
B. Giá trị hệ số nhiệt độ Van’t Hoff (γ) càng lớn thì ảnh hưởng của nhiệt độ đến tốc độ phản ứng càng
yếu.
C. Nhiệt độ không ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng.
D. Tăng nhiệt độ sẽ làm giảm tốc độ phản ứng.
Câu 2: Khi tăng nhiệt độ thêm 10oC thì tốc độ của một phản ứng tăng 2 lần. Hệ số nhiệt độ Van’t Hoff
của phản ứng đó là
A. 2. B. 3. C. 4. D. 10.
Câu 3: Ở 50oC, tốc độ của một phản ứng là ; ở 60oC, tốc độ của phản ứng đó là . Biết , hệ
số nhiệt độ Van’t Hoff của phản ứng trên là
A. 2. B. 3. C. 5. D. 6.
Câu 4: Một phản ứng có hệ số nhiệt độ Van’t Hoff là 2. Hỏi tốc độ của phản ứng đó tăng lên bao nhiêu
lần khi nâng nhiệt độ lên từ 20oC đến 60oC?
A. 2 lần. B. 8 lần. C. 16 lần. D. 32 lần.
Câu 5: Khi nhiệt độ tăng lên 10 C, tốc độ của một phản ứng hóa học tăng lên 3 lần. Hỏi tốc độ của phản
o

ứng đó tăng lên bao nhiêu lần khi nâng nhiệt độ lên từ 30oC đến 50oC?
A. 3 lần. B. 6 lần. C. 9 lần. D. 27 lần.
- Dự đoán sự thay đổi tốc độ phản ứng (tăng lên, giảm xuống hay không đổi) khi thay đổi các yếu
tố như: nồng độ, nhiệt độ, áp suất, diện tích bề mặt, chất xúc tác.
Câu 1: Ở 25°C, kim loại Zn ở dạng bột khi tác dụng với dung dịch HCl 1 M có tốc độ phản ứng nhanh
hơn so với Zn ở dạng hạt. Yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng trên là
A. nồng độ. B. nhiệt độ. C. diện tích bề mặt. D. chất xúc tác.
Câu 2: Yếu tố nào sau đây không ảnh hưởng đến tốc độ của phản ứng sau?

Trang 31
A. Nhiệt độ. B. Chất xúc tác.
C. Áp suất. D. Kích thước của các tinh thể KClO3.
Câu 3: Yếu tố nào ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng của hiện tượng hóa học sau: Sự cháy diễn ra mạnh
và nhanh hơn khi đưa lưu huỳnh đang cháy ngoài không khí vào lọ đựng khí oxi?
A. Tăng nhiệt độ. B. Tăng nồng độ.
C. Tăng diện tích tiếp xúc. D. Sử dụng chất xúc tác.
Câu 4: Yếu tố nào ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng của hiện tượng hóa học sau: Phản ứng oxi hóa lưu
huỳnh dioxide tạo thành lưu huỳnh trioxide diễn ra nhanh hơn khi có mặt V2O5?
A. Tăng nhiệt độ. B. Tăng nồng độ.
C. Tăng diện tích tiếp xúc. D. Sử dụng chất xúc tác.
Câu 5: Yếu tố nào ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng của quá trình hóa học sau: Rắc men vào tinh bột đã
được nấu chín để ủ rượu?
A. Tăng nhiệt độ. B. Tăng nồng độ.
C. Tăng diện tích tiếp xúc. D. Sử dụng chất xúc tác.
Câu 6: Yếu tố nào ảnh hưởng đến tốc độ phản ứng của phản ứng hóa học sau: Nén hỗn hợp khí nitrogen
và hydrogen ở áp suất cao để tổng hợp khí ammonia?
A. Tăng nhiệt độ. B. Tăng áp suất.
C. Tăng diện tích tiếp xúc. D. Sử dụng chất xúc tác.
Câu 7: Dùng không khí nén thổi vào lò cao để đốt cháy than cốc (trong sản xuất gang), yếu tố nào đã
được sử dụng để làm tăng tốc độ phản ứng?
A. Nhiệt độ, áp suất. B. diện tích tiếp xúc. C. Nồng độ. D. xúc tác.
Câu 8: Khi cần cắt, phá các con tàu đã bị hư hỏng để tận dụng sắt, thép cũ phục vụ cho ngành luyện cán
thép người ta cũng dùng đèn xì oxygen- acetylene. Khi đốt cháy acetylene, nhiệt lượng giải phóng
ra lớn nhất khi acetylene
A. cháy trong không khí.
B. cháy trong khí oxygen nguyên chất.
C. cháy trong hỗn hợp khí oxygen và khí nitrogen.
D. cháy trong hỗn hợp khí oxygen và khí carbonic.
Câu 9: Cho 2 mẫu BaSO3 có khối lượng bằng nhau và 2 cốc chứa 50ml dung dịch HCl 0,1 M như hình
sau. Hỏi ở cốc nào mẫu BaSO3 tan nhanh hơn?

A. Cốc 1 tan nhanh hơn. B. Cốc 2 tan nhanh hơn.


C. Tốc độ tan ở 2 cốc như nhau. D. BaSO3 tan nhanh nên không quan sát được.
Câu 10: Chọn phát biểu không đúng.
A. Nhiên liệu cháy ở tầng khí quyển trên cao nhanh hơn khi cháy ở mặt đất.
B. Nước giải khát được nén CO2 vào ở áp suất cao hơn sẽ có độ chua (độ acid) lớn hơn.
C. Thực phẩm được bảo quản ở nhiệt độ thấp hơn sẽ giữ được lâu hơn.
D. Than cháy trong oxygen nguyên chất nhanh hơn khi cháy trong không khí.
Câu 11: Thực hiện 2 thí nghiệm theo hình vẽ sau.

Trang 32
Biết PTHH xảy ra: Na2S2O3 + H2SO4 Na2SO4 + SO2 + S + H2O. Ở thí nghiệm nào có kết tủa
xuất hiện trước?
A. TN1 có kết tủa xuất hiện trước. B. TN2 có kết tủa xuất hiện trước.
C. Kết tủa xuất hiện đồng thời. D. Không có kết tủa xuất hiện.
Câu 12: Cho một mẩu đá vôi nặng 10 g vào 200 mL dung dịch HCl 2 M. Tốc độ phản ứng sẽ giảm khi
A. nghiền nhỏ đá vôi trước khi cho vào. B. thêm 100 mL dung dịch HCl 4 M.
C. cho thêm nước vào phản ứng. D. đun nóng phản ứng.
c. Vận dụng:
– Thực hiện được một số thí nghiệm nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng tới tốc độ phản ứng (nồng
độ, nhiệt độ, áp suất, diện tích bề mặt, chất xúc tác).
Câu 1: Cho 6 gam kẽm (zinc) hạt vào một cốc đựng dung dịch sulfuric acid 4M (dư) ở nhiệt độ 25 0C.
Nếu giữ nguyên các điều kiện khác, chỉ biến đổi một trong các điều kiện phản ứng sau đây thì tốc độ
phản ứng biến đổi như thế nào (tăng lên, giảm xuống hay không đổi) ?
1) Thay 6 gam kẽm hạt bằng 6 gam kẽm bột.
2) Thay dung dịch H2SO4 4M bằng dung dịch H2SO4 2M.
3) Thực hiện phản ứng ở nhiệt độ 500C.
4) Dùng thể tích dung dịch H2SO4 4M gấp đôi ban đầu.
HƯỚNG DẪN GIẢI
1) Khi nghiền bằng dạng bột thì tăng diện tích tiếp xúc, tốc độ phản ứng tăng.
2) Giảm nồng độ thì tốc độ phản ứng giảm.
3) Tăng nhiệt độ từ 250C lên 500C thì tốc độ phản ứng tăng lên.
4) Tăng thể tích dung dịch acid (không phải pha loãng) nên nồng độ acid không đổi, do đó tốc độ
phản ứng không đổi.
Câu 2: Nghiên cứu ảnh hưởng của diện tích bề mặt đến tốc độ phản ứng:
CaCO3 + 2HCl → CaCl2 + CO2 + H2O
Chuẩn bị: 2 bình tam giác, dung dịch HCl 0,5 M, đá vôi dạng viên, đá vôi đập nhỏ.
Tiến hành:
- Cho cùng một lượng (khoảng 2 g) đá vôi dạng viên vào bình tam giác (1) và đá vôi đập nhỏ vào bình
tam giác (2).
- Rót 20 mL dung dịch HCl 0,5 M vào mỗi bình.
Quan sát hiện tượng và trả lời câu hỏi:
a. Phản ứng trong bình nào có tốc độ thoát khí nhanh hơn?
b. Đá vôi dạng nào có tổng diện tích bề mặt lớn hơn?
c. Nêu ảnh hưởng của diện tích bề mặt tiếp xúc đến tốc độ phản ứng.
HƯỚNG DẪN GIẢI
a. Phản ứng trong bình tam giác (2) chứa đá vôi đập nhỏ có tốc độ thoát khí nhanh hơn.
b. Đá vôi khi đập nhỏ có diện tích bề mặt lớn hơn.
c. Khi tăng diện tích bề mặt tiếp xúc, số va chạm giữa các chất đầu tăng lên, số va chạm hiệu quả cũng
tăng theo, dẫn đến tốc độ phản ứng tăng.
Câu 3: Nghiên cứu ảnh hưởng của nồng độ đến tốc độ phản ứng:
Na2S2O3 + H2SO4 → Na2SO4 + S + SO2 + H2O
Chuẩn bị: Các dung dịch: Na2S2O3 0,05 M, Na2S2O3 0,10 M, Na2S2O3 0,30 M, H2SO4 0,5 M; 3 bình
tam giác, đồng hồ bấm giờ, tờ giấy trắng có kẻ chữ X.
Tiến hành:
- Cho vào mỗi bình tam giác 30 mL dung dịch Na 2S2O3 với các nồng độ tương ứng là 0,05 M; 0,10
M và 0,30 M. Đặt các bình lên tờ giấy trắng có kẻ sẵn chữ X.
- Rót nhanh vào mỗi bình 30 mL dung dịch H2SO4 0,5 M và bắt đầu bấm giờ.
Lưu ý: Phản ứng có sinh ra khí độc. Cần tiến hành cẩn thận và tránh ngửi trực tiếp trên miệng bình
tam giác.

Trang 33
Quan sát vạch chữ X trên tờ giấy dưới đáy bình, ghi lại thời điểm không nhìn thấy vạch chữ X nữa
và trả lời câu hỏi:
a. Phản ứng ở bình nào xảy ra nhanh nhất? Chậm nhất?
b. Nồng độ ảnh hưởng thế nào đến tốc độ phản ứng?
HƯỚNG DẪN GIẢI
a. Phản ứng ở bình chứa dung dịch Na2S2O3 có nồng độ 0,3M xảy ra nhanh nhất.
Phản ứng ở bình chứa dung dịch Na2S2O3 có nồng độ 0,05M xảy ra chậm nhất.
b. Khi nồng độ các chất tham gia tăng, tốc độ phản ứng sẽ tăng.
- Vận dụng được kiến thức tốc độ phản ứng hoá học vào việc giải thích một số vấn đề trong cuộc
sống và sản xuất.
Câu 1: Tại sao khi làm than để đun bếp người ta lại làm các lỗ rỗng (gọi là than tổ ong), hay khi cần đun
bếp cho lửa cháy to thì chẻ nhỏ củi, trong khi cần cháy lâu, lửa nhỏ thì người ta lại dùng thanh củi lớn?
HƯỚNG DẪN GIẢI
Phản ứng cháy của than và củi là phản ứng của chất rắn (than, củi) với chất khí (oxi trong không khí) là
phản ứng dị thể. Nên để tăng tốc độ phản ứng cần tăng diện tích bề mặt. Để tăng khả năng cháy của than
và củi người ta tăng diện tích bề mặt của than và củi, khi muốn thanh củi cháy chậm lại người ta dùng
thanh củi to để giảm diện tích bề mặt.
Câu 2: Hãy cho biết yếu tố nào đã ảnh hưởng đến tốc độ của các quá trình sau:
a) Đưa sulfur đang cháy ngoài không khí vào lọ đựng khí oxygen, sự cháy diễn ra nhanh hơn.
b) Khi ủ bếp than, người ta đậy nắp bếp lò làm cho phản ứng cháy của than chậm lại.
c) Phản ứng oxi hóa SO2 thành SO3 diễn ra nhanh hơn khi có mặt xúc tác V2O5.
d) Bột nhôm (aluminum) phản ứng với dung dịch HCl nhanh hơn so với dây nhôm.
e) Người ta chẻ nhỏ củi để bếp lửa cháy mạnh hơn.
g) Để giữ cho thực phẩm tươi lâu, người ta bảo quản thực phẩm trong tủ lạnh.
h) Để thịt nhanh chín và mềm, người ta thường hầm trong nồi áp suất.
i) Để làm sữa chua, rượu… người ta sử dụng các loại men thích hợp.
HƯỚNG DẪN GIẢI
a) Do tăng nồng độ oxygen nên tốc độ phản ứng tăng lên.
b) Đậy nắp làm giảm nồng độ oxygen nên tốc độ phản ứng giảm.
c) Chất xúc tác V2O5 làm tăng tốc độ phản ứng.
d) Bột nhôm có tăng diện tích bề mặt tiếp xúc lớn hơn dây nhôm nên tăng tốc độ phản ứng.
e) Chẻ nhỏ củi là làm tăng diện tích tiếp xúc, nên phản ứng cháy diễn ra nhanh hơn.
g) Trong tủ lạnh nhiệt độ thấp làm các phản ứng phân hủy thức ăn bởi vi khuẩn xảy ra chậm, nghĩa là
tốc độ phản ứng giảm.
h) Nồi áp suất làm tăng nhiệt độ, nên thức ăn nhanh chín hơn.
i) Men đóng vai trò là chất xúc tác, khiến tốc độ phản ứng tăng. Ngoài ra men còn định hướng sản phẩm
lên men, phù hợp với nhu cầu sử dụng.
Câu 3: Trong gia đình, nồi áp suất được sử dụng để nấu chín kỹ thức ăn. Em hãy nêu những hiểu biết
của mình để lý giải tại sao người ta lại sử dụng nồi áp suất?
HƯỚNG DẪN GIẢI
- Tăng áp suất và nhiệt độ lên thức ăn.
- Giảm hao phí năng lượng.
- Giảm thời gian nấu ăn.

Trang 34
- Tính hệ số nhiệt độ Van’t Hoff của một phản ứng cụ thể. So sánh tốc độ phản ứng khi tăng hoặc
giảm nhiệt độ phản ứng (dựa vào định luật Van’t Hoff).
Câu 1: Khi nhiệt độ tăng thêm 100C, tốc độ phản ứng hoá học tăng thêm 2 lần. Tốc độ phản ứng sẽ tăng
lên bao nhiêu lần khi nâng nhiệt độ từ 250C lên 750C?
HƯỚNG DẪN GIẢI

Áp dụng công thức:

Vậy tốc độ phản ứng tăng 32 lần so với ban đầu.


Câu 2: Khi nhiệt độ tăng thêm 100C, tốc độ phản ứng hoá học tăng lên 3 lần. Để tốc độ phản ứng đó
(đang tiến hành ở 300C) tăng lên 81 lần thì cần thực hiện phản ứng ở nhiệt độ bao nhiêu?
HƯỚNG DẪN GIẢI
Ta có hệ số nhiệt độ Van’t Hoff:

Áp dụng công thức:

Vậy phản ứng cần thực hiện ở 70oC


Câu 3: Khi nhiệt độ tăng thêm 100C, tốc độ phản ứng hoá học tăng thêm 4 lần. Tốc độ phản ứng sẽ giảm
đi bao nhiêu lần nhiệt khi nhiệt độ giảm từ 700C xuống 400C ?
HƯỚNG DẪN GIẢI
Áp dụng công thức:

Như vậy khi nhiệt độ giảm từ 700C xuống 400C thì tốc độ phản ứng giảm 64 lần.
Câu 4: Khi nhiệt độ tăng thêm 500C thì tốc độ phản ứng hoá học tăng lên 1024 lần. Tính giá trị hệ số
nhiệt của tốc độ phản ứng trên.
HƯỚNG DẪN GIẢI
Áp dụng công thức:

Câu 5: Để hòa tan một mẩu Zn trong dung dịch HCl ở 25 0C cần 243 phút. Cũng mẩu Zn đó tan hết trong
dung dịch HCl như trên ở 650C cần 3 phút. Để hòa tan hết mẩu Zn đó trong dung dịch HCl có nồng độ như
trên ở 450C cần thời gian là:
HƯỚNG DẪN GIẢI

.
Câu 6: Để hoà tan hết một mẫu Al trong dung dịch acid HCl ở 30oC cần 20 phút. Cũng mẫu Al đó
tan hết trong dung dịch acid nói trên ở 50oC trong 5 phút. Để hoà tan hết mẫu Al đó trong dung dịch
nói trên ở 80oC thì cần thời gian là:
HƯỚNG DẪN GIẢI

Trang 35
Câu 7. Phản ứng phân huỷ một loại hoạt chất kháng sinh có hệ số nhiệt độ là 2,5.
Ở 27 °C, sau 10 giờ thì lượng hoạt chất giảm đi một nửa.
a) Khi đưa vào cơ thể người (37°C) thì lượng hoạt chất giảm đi một nửa sau bao lâu?
b) Sau bao lâu thì hoạt chất kháng sinh này trong cơ thể người còn lại 12,5% so với ban đầu?
HƯỚNG DẪN GIẢI
- Tốc độ phản ứng tỉ lệ nghịch với thời gian.
- Vậy khi nhiệt độ tăng lên 10 °C (từ 27 °C lên 37 °C), thời gian để lượng hoạt chất giảm đi một nửa là

giờ
- Khi chất kháng sinh này chỉ còn 12,5% so với ban đầu, tức là lượng giảm

lần so với ban đầu.


- Thời gian cần để lượng chất kháng sinh giảm đi 8 lần là 4 x 3 = 12 giờ.
Câu 8: Ở vùng đồng bằng độ cao gần mực nước biển), nước sôi ở 100 °C. Trên
đỉnh núi Fansipan (cao 3200 m so với mực nước biển), nước sôi ở 90 °C. Khi luộc chín một miếng thịt
trong nước sôi, ở vùng đồng bằng mất 3,2 phút, trong khi đó trên đỉnh Fansipan mất 3,8 phút.
a) Tính hệ số nhiệt độ của phản ứng làm chín miếng thịt trên.
b) Nếu luộc miếng thịt trên đỉnh núi cao hơn, tại đó nước sôi ở 80 °C thì mất bao lâu để luộc chín miếng
thịt?
HƯỚNG DẪN GIẢI
- Tốc độ phản ứng tỉ lệ nghịch với thời gian.

- Gọi hệ số nhiệt độ là γ, ta có:


- Nếu luộc miếng thịt ở 80 °C, thời gian cần là: 3,8 x 1,1875 = 4,5 phút.
– Phân tích được đồ thị biểu diễn sự ảnh hưởng của các yếu tố đến tốc độ phản ứng.
Câu 1: Xét phản ứng: H2 + Cl2 → 2HCl.
Nghiên cứu sự thay đổi nồng độ một chất trong phản ứng theo thời gian, thu được đồ thị
sau:

a) Đồ thị này mô tả sự thay đổi nồng độ theo thời gian của chất nào?
b) Nêu đơn vị của tốc độ phản ứng trong trường hợp này.
HƯỚNG DẪN GIẢI
a) Đồ thị trên mô tả sự thay đổi nồng độ theo thời gian của HCl vì nồng độ của HCl tăng dần từ 0 mol/L
theo thời gian.
b) Đơn vị của tốc độ phản ứng trong trường hợp này là mol/(L.min).
Câu 2: Dung dịch hydrochloric acid phản ứng với dây magnesium. Thể tích khí hydrogen thoát ra
trong 80 giây đầu tiên (khi cho dây magnesium phản ứng với dung dịch hydrochloric acid) được biểu
diễn bằng đồ thị sau:

Trang 36
Tính tốc độ trung bình của phản ứng tạo thành khí hydrogen (cm3.s-1) trong khoảng thời gian 80 giây.
HƯỚNG DẪN GIẢI
2HCl + Mg MgCl2 + H2
Thời gian phản ứng: 80s
Thể tích khí hydrogen thu được: 32 cm3
Tốc độ trung bình của phản ứng:

Câu 3: Lấy cùng 1 lượng CaCO3 cho phản ứng với cùng một thể tích dung dịch hydrochloric acid
0,1M nhưng ở hai nhiệt độ khác nhau. Thể tích khí sinh ra ở mỗi thí nghiệm theo thời gian được biểu
diễn ở đồ thị bên:

a. Viết phương trình hoá học của phản ứng.


b. Giải thích vì sao đồ thị màu đỏ ban đầu cao hơn đầu thị màu xanh.
c. Vì sao sau một thời gian, hai đường đồ thị lại chụm lại với nhau?
HƯỚNG DẪN GIẢI
a. CaCO3 + 2HCl  CaCl2 + CO2 + H2O
b. Khi nhiệt độ tăng => Tần số va chạm tăng, đặc biệt tần số va chạm có hiệu quả tăng làm tốc độ phản
ứng tăng. Đường màu xanh ở nhiệt độ cao hơn làm tốc độ phản ứng tăng.
c. Sau một thời gian phản ứng kết thúc vì vậy hai đường màu đỏ và màu xanh chụm lại với nhau.
Câu 4: Cho hai miếng magnesium có kích thước, khối lượng giống nhau. Một miếng là khối
magnesium đặc (A), một miếng có nhiều lỗ nhỏ bên trong và trên bề mặt (B). Thả hai miếng
magnesium vào hai cốc đựng dung dịch H 2SO4 1 M có cùng thể tích. Theo dõi thể tích khí thoát ra
theo thời gian. Đồ thị giữa thể tích khí thoát ra và thời gian phản ứng được biểu diễn tại hình.

Cho biết đồ thị tương ứng nào mô tả miếng magnesium thoát ra từ thanh magnesium A và B. Giải
thích?
HƯỚNG DẪN GIẢI
Đồ thị (1) ứng mô tả miếng magnesium A và đồ thị (2) mô tả miếng magnesium B.
Trang 37
Thanh B có tổng diện tích tiếp xúc bề mặt lớn hơn do vậy ban đầu tốc độ phản ứng nhanh hơn => Tốc
độ thoát khí nhanh hơn nhưng do hai miếng có cùng thể tích, mà thanh B có nhiều lỗ nhỏ => khối lượng
magnesium ở thanh B nhỏ hơn thanh A nên sau một thời gian phản ứng thì lượng Magnesium ở thanh B
hết, nên lượng khí thoát ra không đổi và nhỏ hơn lượng khí thoát ra ở thanh A.
Câu 5: Một chất xúc tác được gọi là có hiệu qủa cao khi làm tăng nhanh tốc độ phản ứng. Người ta
thấy hai chất xúc tác Fe2O3 và MnO2 đều có khả năng làm xúc tác cho phản ứng phân huỷ H 2O2. Sử
dụng hai chất này làm xúc tác cho phản ứng phân huỷ H 2O2, người ta đo nồng độ H2O2 theo thời gian
thu được đồ thị sau:

Từ đồ thị cho biết chất xúc tác nào có hiệu quả hơn? Giải thích?
HƯỚNG DẪN GIẢI
Từ đồ thị thấy rằng xúc tác MnO2 có hiệu quả hơn vì khi có mặt xúc tác MnO2 nồng độ H2O2 giảm
nhanh hơn.
4. CHƯƠNG 7. NGUYÊN TỐ NHÓM HALOGEN
4.1. Nhóm halogen
a. Nhận biết
- Nêu được đặc điểm cấu hình electron lớp ngoài cùng của các nguyên tử halogen.
Câu 1: Số electron ở lớp ngoài cùng của mỗi nguyên nguyên tố halogen là
A. 5. B. 2. C. 7. D. 8.
Câu 2: Cấu hình electron lớp ngoài cùng của các nguyên tử các nguyên tố halogen là
A. ns2np4. B. ns2np5. C. ns2np3. D. ns2np6.
Câu 3: Những nguyên tử nhóm nào có cấu hình electron lớp ngoài cùng ns2np5?
A. Nhóm carbon. B. Nhóm halogen. C. Nhóm nitrogen. D. Nhóm oxygen.
Câu 4: Nguyên tố chlorine có cấu hình electron lớp ngoài cùng là
A. 3s23p3. B. 3s23p5. C. 3s23p2. D. 3s2.
– Phát biểu được trạng thái tự nhiên của các nguyên tố halogen.
Câu 1: Muối nào có nhiều nhất trong nước biển với nồng độ khoản 3%?
A. NaCl. B. KCl. C. MgCl2. D. NaF.
Câu 2: Trong các nguyên tố nhóm VIIA sau đây, nguyên tố nào không có đồng vị bền trong tự nhiên?
A. Chlorine. B. Bromine. C. Iodine. D. Astatine.
Câu 3: Trong tự nhiên, chlorine tồn tại chủ yếu dưới dạng
A. NaCl trong nước biển và muối mỏ. B. khoáng vật sinvinit (KCl.NaCl).
C. đơn chất Cl2 có trong khí thiên nhiên. D. khoáng vật cacnalit (KCl.MgCl2.6H2O).
Câu 4: Phát biểu nào sau đây không đúng khi nói về trạng thái tự nhiên của các nguyên tố halogen?
A. Trong cơ thể người, nguyên tố chlorine có trong máu và dịch vị dạ dày.
B. Trong cơ thể người, nguyên tố iodine có ở tuyến giáp.
C. Trong tự nhiên, các nguyên tổ halogen chỉ tồn tại ở dạng hợp chất.
D. Trong nước biển, nguyên tố fluorine tồn tại ở dạng đơn chất F2.
- Nêu được xu hướng biến đổi bán kính nguyên tử, độ âm điện của các nguyên tử halogen.
Câu 1: Trong nhóm halogen, từ fluorine đến iodine, bán kính nguyên tử biến đổi như thế nào?
A. Giảm dần. B. Không đổi. C. Tăng dần. D. Tuần hoàn.
Câu 2: Nhận định nào sau đây không đúng về xu hướng biến đổi tính chất từ fluorine đến iodine?
A. Khối lượng phân tử tăng dần.
B. Tương tác van der Waals giữa các phân tử tăng dần.
C. Nhiệt độ sôi tăng dần.
D. Độ âm điện tăng dần.

Trang 38
Câu 3: Trong các nguyên tố Halogen, nguyên tử của nguyên tố có bán kính nhỏ nhất và độ âm điện lớn
nhất là
A. F. B. Cl. C. Br. D. I.
- Xác định được số oxi hoá của nguyên tử halogen trong hợp chất, lưu ý Fluorine chỉ có số oxi hoá
-1 trong hợp chất.
Câu 1: Số oxi hóa cao nhất mà nguyên tử chlorine thể hiện được trong các hợp chất là
A. –1. B. +7. C. + 5. D. +1.
Câu 2: Nguyên tố chlorine không có khả năng thể hiện số oxi hoá nào dưới đây?
A. +3. B. 0. C. +1. D. +2.
Câu 3: Trong hợp chất, số oxi hóa phổ biến của chlorine là:
A. -1,0,+1,+3,+5,+7. B. -1,+1,+3,+5,+7. C. +1,+3,+5,+7. D. +7,+3,+5,+1,0,-1.
Câu 4: Trong các nguyên tố Halogen, nguyên tố luôn có số oxi hóa -1 trong hợp chất là
A. F. B. Cl. C. Br. D. I.
Câu 5: Số oxi hóa của Cl trong hợp chất KClO3 là:
A. +1. B. +3. C. -1. D. +5.
Câu 6: Số oxi hóa của các nguyên tố Cl trong các chất sau HCl, Cl2, HClO, HClO2, HClO3, HClO4 lần
lượt là:
A. -1, 0, +1, +3, +5, +7. B. +1, 0, +1, +3, +5, +7.
C. -1, 0, +1, +2, +3, +5. D. +1, 0, -1, +3, +5, +7.
– Mô tả được trạng thái, màu sắc, nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi của các đơn chất halogen.
Câu 1: Đơn chất halogen tồn tại thể lỏng ở điều kiện thường là
A. fluorine. B. bromine. C. iodine. D. chlorine.
Câu 2: Đơn chất halogen ở thể rắn (điều kiện thường), có tính thăng hoa là
A. fluorine. B. chlorine. C. bromine. D. iodine.
Câu 3: Đơn chất halogen nào là chất rắn, khi đun nóng chuyển thành khí màu tím, được dùng để sát
trùng vết thương?
A. Chlorine. B. Bromine. C. Iodine. D. Fluorine.
Câu 4: Khi đun nóng, chất thăng hoa chuyển từ thể rắn sang thể hơi màu tím là
A. F2. B. Br2. C. I2. D. Cl2.
Câu 1: Trong nhóm halogen, từ fluorine đến iodine, nhiệt độ nóng chảy biến đổi như thế nào?
A. Giảm dần. B. Tăng dần. C. Không đổi. D. Tuần hoàn.
Câu 2: Từ F2 đến I2, xu hướng biến đổi nào sau đây là đúng?
A. Màu sắc của các đơn chất halogen nhạt dần. B. Tương tác van der Waals giảm dần.
C. Nhiệt độ sôi giảm dần. D. Khối lượng phân tử tăng.
Câu 3: Phát biểu nào đúng khi nói về nhóm halogen?
A. Fluorine là chất khí ở nhiệt độ phòng.
B. Các halogen tồn tại ở dạng nguyên tử ở nhiệt độ phòng.
C. Các đơn chất halogen không độc, không màu.
D. Halogen tồn tại ở dạng đơn chất trong tự nhiên.
Câu 4: Cho 4 đơn chất F2, Cl2, Br2, I2. Chất có nhiệt độ sôi cao nhất là
A. F2. B. Cl2. C. Br2. D. I2.
Câu 5: Ở điều kiện thường, chlorine là
A. chất lỏng, màu vàng lục. B. chất khí, màu vàng lục.
C. chất rắn, màu tím đen. D. chất khí, màu tím đen.
- Nêu được tính chất hoá học đặc trưng của halogen, xu hướng biến đổi từ F đến I.
Câu 1: Tính chất hóa học đặc trưng của các đơn chất halogen là
A. tính khử. B. tính base. C. tính acid. D. tính oxi hóa.
Câu 2: Trong nhóm halogen, đơn chất có tính oxi hóa mạnh nhất là
A. F2. B. Br2. C. I2. D. Cl2.
Câu 3: Theo chiều tăng điện tích hạt nhân, tính oxi hóa của các đơn chất halogen
A. tăng dần. B. giảm dần.
C. không thay đổi. D. vừa tăng, vừa giảm.
Câu 4: Chất nào sau đây chỉ có tính oxi hoá, không có tính khử?
A. F2. B. Cl2. C. Br2. D. I2.
Câu 5: Trong các phản ứng hoá học, theo quy tắc octet, nguyên tử halogen có xu hướng
Trang 39
A. nhận thêm 1 electron. B. nhận thêm 2 electron.
C. nhường đi 1 electron. D. nhường đi 7 electron.
Câu 6: Trong nhóm halogen, nguyên tử nguyên tố thể hiện khuynh hướng nhận 1 electron yếu nhất là
A. fluorine. B. chlorine. C. bromine. D. iodine.
Câu 7: Dãy các đơn chất halogen nào sau đây được xếp theo thứ tự tính oxi hóa tăng dần?
A. F2, Cl2, Br2, I2. B. Cl2, Br2, I2, F2. C. Cl2, F2, Br2, I2. D. I2, Br2, Cl2, F2.
- Nêu được phương pháp điều chế chlorine trong công nghiệp.
Câu 1: Halogen được điều chế bằng phương pháp điện phân có màng ngăn dung dịch NaCl là
A. fluorine. B. bromine. C. iodine. D. chlorine.
Câu 2: Trong công nghiệp người ta thường điều chế chlorine bằng cách
A. điện phân nóng chảy HCl. B. điện phân dung dịch NaCl có màng ngăn.
C. cho F2 đẩy Cl2 ra khỏi dd NaCl. D. cho HCl đặc tác dụng với MnO2, đun nóng.
b. Thông hiểu
- Mô tả được sự hình thành liên kết trong phân tử halogen.
Câu 1: Liên kết trong phân tử đơn chất halogen là
A. liên kết van der Walls. B. liên kết cộng hóa trị.
C. liên kết ion. D. liên kết cho - nhận.
Câu 2: Liên kết trong phân tử đơn chất halogen được hình thành do
A. lực tương tác giữa các nguyên tử. B. sự góp chung electron.
C. lực hút giữa các ion trái dấu. D. sự trao đổi electron.
– Giải thích được sự biến đổi nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi của các đơn chất halogen dựa vào
tương tác van der Waals.
Câu 1: Cho các phát biểu sau:
(a) Đơn chất chlorine có tính oxi hóa mạnh hơn đơn chất bromine và iodine.
(b) Tương tác van der Walls của các đơn chất halogen tăng từ fluorine đến iodine đã góp phần làm
tăng nhiệt độ sôi của chúng.
(c) Thành phần của nước bromine gồm các chất: Br2, H2O, HBr và HBrO.
(d) Trong hợp chất, halogen chỉ có số oxi hoá là -1.
Số phát biểu đúng là
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 2: Trong các halogen: F2, Cl2, Br2, I2. Đơn chất có nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi cao nhất là
A. I2. B. Cl2. C. Br2. D. F2.
– Trình bày được xu hướng nhận thêm 1 electron (từ kim loại) hoặc dùng chung electron (với phi
kim) để tạo hợp chất ion hoặc hợp chất cộng hoá trị dựa theo cấu hình electron.
Câu 1: Đặc điểm của nguyên tử halogen là
A. chỉ nhận thêm 1 electron trong các phản ứng hóa học.
B. tạo liên kết cộng hóa trị với nguyên tử hydrogen.
C. có số oxi hóa –1 trong mọi hợp chất.
D. có 5 electron hóa trị.
Câu 2: Khi tác dụng với kim loại, các nguyên tử halogen thể hiện xu hướng nào sau đây?
A. Nhường 1 electron. B. Nhận 1 electron.
C. Nhường 7 electron. D. Góp chung 1 electron.
Câu 3: Trong các phản ứng hóa học, để chuyển thành anion, nguyên tử của các nguyên tố nhóm halogen
đã nhường hay nhận bao nhiêu electron?
A. Nhận thêm 1e. B. Nhường đi 1e. C. Nhận thêm 7e. D. Nhường đi 7e.
- Viết được các phương trình hoá học thể hiện tính oxi hoá của halogen với kim loại, hydrogen,
nước, dung dịch muối halide. Xác định chất oxi hoá – chất khử trong một phản ứng đơn giản.
Câu 1: Phương trình hoá học của phản ứng nào sau đây không đúng?
A. H2 + Cl2 2HCl. B. Fe + Cl2 FeCl2.

C. 2Al + 3Cl2 2AlCl3. D. Cl2 + H2O HCl + HClO.


Câu 2: Tính chất nào sau đây là của đơn chất fluorine?
A. Thăng hoa khi đun nóng. B. Dùng để sản xuất nước Javel.
C. Oxi hóa được nước. D. Chất lỏng, màu nâu đỏ.
Câu 3: Br2 có thể phản ứng được với dung dịch muối nào sau đây?
Trang 40
A. NaF. B. NaCl. C. NaBr. D. NaI.
Câu 4: Trong phản ứng chlorine với nước, chlorine đóng vai trò
A. là chất oxi hóa. B. là chất khử.
C. vừa là chất oxi hóa, vừa là chất khử. D. là acid.
Câu 5: Dẫn đơn chất halogen X qua bình đựng H2O thấy tạo khí Y. Chất X và khí Y lần lượt là
A. fluorine và oxygen. B. fluorine và hydrogen.
C. bromine và oxygen. D. chlorine và oxygen.
Câu 6: Khí chlorine tan vào nước thu được dung dịch X như bên. Thành
phần của dung dịch X gồm
A. HClO, HCl, Cl2, H2O.
B. NaCl, NaClO, NaOH, H2O.
C. HClO, HCl.
D. HCl, KCl, KClO3, H2O.

Câu 7: Cho các phát biểu sau về phản ứng của đơn chất nhóm VIIA với nước:
(a) Các đơn chất nhóm VIIA vừa thể hiện tính oxi hóa, vừa thể hiện tính khử; mức độ phản ứng
giảm dần từ fluorine đến iodine.
(b) Fluorine phản ứng rất mạnh với nước tạo dung dịch có tính oxi hóa mạnh, có thể dùng để sát
khuẩn.
(c) Phản ứng của bromine hoặc chlorine với nước đều là phản ứng thuận nghịch.
(d) Iodine tan rất ít và hầu như không phản ứng với nước.
Số phát biểu đúng là
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 8: Hình dưới mô tả thí nghiệm đốt cháy iron trong khí chlorine. Khói màu nâu đỏ thu được trong
bình eclen là chất gì?
A. FeCl2. B. FeCl3. C. Fe. D. Cl2.

Câu 9: Cho các phương trình hóa học sau:


(a) 2Ag + F2 2AgF.
(b) 2Fe + 3Cl2 2FeCl3.
(c) 2Al + 3I2 H→2 O 2AlI3.
(d) Cl2 + 2NaOH NaCl + NaClO + H2O.
Các halogen phản ứng với kim loại được thể hiện qua những phương trình nào?
A. (a), (b), (c). B. (a), (b), (d). C. (a), (c), (d). D. (b), (c), (d).
Câu 10: Hiện tượng quan sát được khi cho nước chlorine màu vàng rất nhạt vào dung dịch sodium
bromide không màu là
A. tạo ra dung dịch màu tím đen. B. tạo ra dung dịch màu vàng đậm.
C. thấy có khí thoát ra. D. tạo ra dung dịch màu vàng nâu.
Câu 11: Cho phản ứng: Cl2 + 2NaBr → 2NaCl + Br2.
Phát biểu nào sau đây đúng?
A. Cl2 có tính oxi hóa yếu hơn Br2. B. Cl2 có tính oxi hóa mạnh hơn ion Br-.
C. Cl2 có tính oxi hóa mạnh hơn Br2. D. Br2 có tính oxi hóa mạnh hơn Cl2.
– Giải thích được xu hướng phản ứng của các đơn chất halogen với hydrogen theo khả năng hoạt
động của halogen và năng lượng liên kết H–X (điều kiện phản ứng, hiện tượng phản ứng và hỗn
hợp chất có trong bình phản ứng).
Câu 1: Cho các phát biểu sau về phản ứng của đơn chất halogen với hydrogen:
(a) Các phản ứng đều phát nhiệt mạnh và kèm hiện tượng nổ.
(b) Phản ứng giữa fluorine với hydrogen diễn ra mãnh liệt nhất.
Trang 41
(c) Điều kiện và mức độ phản ứng phù hợp với xu hướng giảm dần tính oxi hóa từ fluorine đến
iodine.
(d) Do hợp chất hydrogen iodide sinh ra kém bền (giá trị năng lượng liên kết nhỏ) nên phản ứng
giữa iodine với hydrogen là phản ứng hai chiều.
Số phát biểu đúng là
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 2: Phản ứng giữa đơn chất halogen nào sau đây với hydrogen diễn ra mãnh liệt, gây nổ mạnh ngay
cả trong bóng tối hoặc ở nhiệt độ thấp?
A. I2. B. Br2. C. Cl2. D. F2.
Câu 3: Ở nhiệt độ cao và có xúc tác, phản ứng giữa hydrogen với halogen nào sau đây xảy ra thuận
nghịch?
A. F2. B. I2. C. Br2. D. Cl2.
- Giải thích được tính tẩy màu, khử trùng của nước chlorine/khí chlorine ẩm, viết được PTHH,
nêu được tính tự oxi hoá – tự khử của chlorine trong phản ứng này.
Câu 1: Tính tẩy màu của nước chlorine là do
A. HClO có tính oxi hóa mạnh. B. Cl2 có tính oxi hóa mạnh.
C. HCl là acid mạnh. D. HCl có tính khử mạnh.
Câu 2: Khi mở vòi nước máy, nếu chú ý một chút sẽ phát hiện mùi lạ, đó là do nước máy còn một lượng
nhỏ chlorine. Phát biểu nào dưới đây là đúng?
A. Chlorine độc nên có tính sát trùng, diệt khuẩn.
B. Chlorine có tính oxi hóa mạnh nên có thể diệt khuẩn.
C. Chlorine tác dụng với nước tạo ra HClO có tính oxi hóa mạnh nên có thể diệt khuẩn.
D. Chlorine trộn với nước tạo hỗn hợp có độc tính cao.
– Viết được phương trình hoá học của phản ứng tự oxi hoá – khử của chlorine trong phản ứng với
dung dịch sodium hydroxide ở nhiệt độ thường và khi đun nóng; ứng dụng của phản ứng này
trong sản xuất chất tẩy rửa.
Câu 1: Nước Javel là hỗn hợp nào sau đây?
A. HCl, HClO, H2O. B. NaCl, NaClO3, H2O.
C. NaCl, NaClO, H2O. D. NaCl, NaClO4, H2O.
Câu 2: Nước Javel dùng để tẩy trắng vải, sợi vì có
A. tính khử mạnh. B. khả năng hấp thụ màu.
C. tính axit mạnh. D. tính oxi hóa mạnh.
Câu 3: Nước Javen được dùng làm chất tẩy rửa, khử trùng. Phương trình tạo ra nước Javel là
A. 3Cl2 + 6KOH 5KCl + KClO3 + 3H2O. B. Cl2 + 2NaOH → NaCl + NaClO + H2O.
C. Cl2 + H2 → 2HCl. D. Cl2 + 2Na → 2NaCl.
Câu 4: Trong phản ứng: Cl2 + 6KOH KClO3 + 5KCl + 3H2O thì Cl2 đóng vai trò
A. là chất oxi hóa. B. là chất khử.
C. vừa là chất oxi hóa, vừa là chất khử. D. là môi trường.
Câu 5: Hòa tan khí Cl2 vào dung dịch NaOH loãng, dư ở nhiệt độ phòng thu được dung dịch chứa các
chất
A. NaCl, NaClO3, Cl2. B. NaCl, NaClO, NaOH, H2O.
C. NaCl, NaClO3, NaOH. D. NaCl, NaClO, H2O.
c. Vận dụng:
- Viết được PTHH chứng minh được xu hướng giảm dần tính oxi hoá của các halogen thông qua
một số phản ứng: Thay thế halogen trong dung dịch muối bởi một halogen khác; Halogen tác
dụng với hydrogen và với nước.
Câu 1: Hoàn thành phương trình hóa học của các phản ứng chứng minh tính chất halogen:
a) Br2 + K
b) F2 + H2O
c) Cl2 + H2O
d) Cl2 + NaI
Nhận xét vai trò của halogen trong các phản ứng trên.
HƯỚNG DẪN GIẢI
Trang 42
a) Br2 + 2K 2KBr (Br2 là chất oxi hóa)
b) 2F2 + 2H2O O2 + 4HF (F2 là chất oxi hóa)
c) Cl2 + H2O ⇄ HCl + HClO (Cl2 vừa là chất oxi hóa, vừa là chất khử)
d) Cl2 + 2NaI 2NaCl + I2 (Cl2 là chất oxi hóa)
Câu 2: Hoàn thành các phương trình minh họa tính chất hóa học của các nguyên tố halogen:
a) Cl2 + H2
b) F2 + Cu
c) Cl2 + Fe
d) Br2 + KI
HƯỚNG DẪN GIẢI
a) Cl2 + H2 2HCl
b) F2 + Cu CuF2
c) 3Cl2 + 2Fe 2FeCl3
d) Br2 + 2KI 2KBr + I2
Câu 3: Cho phương trình hóa học của 2 phản ứng như sau:
Cl2 + 2NaBr 2NaCl + Br2 (1)
Br2 + 2NaI 2NaBr + I2 (2)
Phương trình chứng minh tính chất nào của halogen?
HƯỚNG DẪN GIẢI
(1) Cl2 có tính oxi hóa mạnh hơn Br2, nên Cl2 oxi hóa ion Br– trong dung dịch muối thành Br2.
(2) Br2 có tính oxi hóa mạnh hơn I2, nên Br2 oxi hóa ion I– trong dung dịch muối thành Br2.
Thứ tự giảm dần tính oxi hóa: Cl2 > Br2 > I2
Câu 4: Một học sinh thực hiện thí nghiệm và cho kết quả như sau:
Bước 1: Hòa tan một lượng muối NaBr vào nước trong ống nghiệm, thu được 2mL dung dịch không
màu.
Bước 2: Thêm tiếp 1 mL hexane vào ống nghiệm, lắc mạnh để quan sát khả năng hòa tan của 2 chất
lỏng. Nhận thấy 2 chất lỏng không tan vào nhau và phân tách lớp.
Bước 3: Thêm 1 mL nước Cl2 vào ống nghiệm, lắc đều rồi để yên. Quan sát thấy lớp chất lỏng phía
trên có màu da cam.
Viết phương trình hóa học của phản ứng. Thí nghiệm trên chứng minh tính chất vật lí và hóa học nào
của halogen tương ứng?
HƯỚNG DẪN GIẢI
Phương trình hóa học của phản ứng: Cl2 + 2NaBr 2NaCl + Br2
Bước 1: NaBr là hợp chất ion, phân tử phân cực mạnh nên tan tốt trong nước, dung dịch đồng nhất,
không màu.
Bước 2: Hexane là chất hữu cơ không phân cực, hỗn hợp dung dịch muối NaBr và hexane không tan
vào nhau, hexane nhẹ hơn nên phân lớp phía trên.
Bước 3: Br2 tạo ra dễ tan trong hexane, lớp chất lỏng phía trên có màu da cam.
Thí nghiệm chứng minh tính tan của đơn chất halogen trong hai loại dung môi và chứng minh tính oxi
hóa của Cl2 mạnh hơn Br2.
– Viết được PTHH chứng minh tính oxi hoá mạnh của các halogen và so sánh tính oxi hoá giữa
chúng (thí nghiệm tính tẩy màu của khí chlorine ẩm; thí nghiệm nước chlorine, nước bromine
tương tác với các dung dịch sodium chloride, sodium bromide, sodium iodide.
Câu 1. Có hai ống nghiệm, mỗi ống chứa 2 ml dung dịch muối X của potassium (K). Cho vài giọt
dung dịch AgNO3 vào ống thứ nhất, thu được kết tủa màu vàng. Nhỏ vài giọt nước Br 2 vào ống thứ
hai, lắc đều rồi thêm hồ tinh bột, thấy có màu xanh tím. Xác định công thức hóa học của X và viết
PTHH của các phản ứng.
HƯỚNG DẪN GIẢI
Hiện tượng hồ tinh bột chuyển màu xanh tím chứng tỏ sau phản ứng ống thứ 2 có sinh ra I2 nên muối X
là KI. PTHH của các phản ứng xảy ra:
Trang 43
KI + AgNO3 KNO3 + 2AgI
2KI + Br2 2KBr + I2
Câu 2: Nhúng giấy quỳ vào dung dịch nước chlorine thì giấy quỳ chuyển sang màu đỏ.
Nhưng ngay sau đó, màu đỏ trên giấy quỳ sẽ biến mất. Hãy giải thích hiện tượng này?
HƯỚNG DẪN GIẢI
Cl2 + H2O HCl + HClO
- Trong dung dịch chứa acid nên giấy quỳ tím chuyển sang đỏ.
- Sau đó màu đỏ biến mất do tính oxi hóa mạnh của Cl+1 (HClO).
Câu 3: Ghi hiện tượng vào các ô trống trong bảng và viết PTHH của phản ứng xảy ra (nếu có):
Dung dịch Dung dịch Dung dịch Dung dịch Cánh hoa
Mẫu chất
KF KCl KBr KI hồng
Nước chlorine
HƯỚNG DẪN GIẢI
Dung dịch Dung dịch Dung dịch Cánh hoa hồng
Mẫu chất Dung dịch KF
KCl KBr KI
Màu vàng Mất màu cánh
Không hiện Không hiện Màu vàng đậm, xuất hoa (3)
Nước chlorine
tượng tượng cam (1) hiện kết tủa
đen (2)
(1) Cl2 + 2KBr 2KCl + Br2
(2) Cl2 + 2KI 2KCl + I2
(3) Cl2 + H2O HCl + HClO (HclO có tính oxi hóa mạnh, tẩy màu cánh hoa)
- Viết được PTHH điều chế chlorine trong phòng thí nghiệm và trong công nghiệp (sản phẩm thu
được khi có/không có màng ngăn xốp).
Câu 1. Trong công nghiệp, nước Javel được sản xuất bằng phương pháp điện phân dung dịch NaCl
không sử dụng màng ngăn xốp. Khi đó, Cl2 và NaOH tạo thành sẽ tiếp tục phản ứng với nhau.
Viết phương trình hóa học của các phản ứng xảy ra khi sản xuất nước Javel. Xác định vai trò của
NaCl và Cl2 trong mỗi phản ứng.
HƯỚNG DẪN GIẢI
Phản ứng điện phân sinh ra khí chlorine ở anode, hydrogen và sodium hydroxide ở cathode:

Do không có màng ngăn điện cực nên khí Cl2 và NaOH khuếch tán sang nhau trong bình điện phân và
xảy ra phản ứng:

- Làm bài tập liên quan đến fluorine, chlorine, bromine, iodine tham gia hoặc tạo thành trong
phản ứng.
Câu 1:
a) Cho 8,4 gam một kim loại R hóa trị II tác dụng vừa đủ với 24,85 gam chlorine. Xác định kim loại R
và tính khối lượng muối tạo thành.
b) Cho 17,92 gam kim loại M tác dụng với khí fluorine dư, thu được 36,16 gam muối. Xác định kim loại
M.
HƯỚNG DẪN GIẢI

a)

Trang 44
b)
2M + nF2  2MFn
17,92 36,16
M M +19 n
17,92 36,16
Ta =
M M +19 n
n 1 2 3
M 18,67(loại) 37,33(loại) 56 (Fe: nhận)
Vậy kim loại M là Fe.
Câu 2. Đốt cháy hoàn toàn 0,48 g kim loại M (hoá trị II) bằng khí chlorine, thu được 1,332 g muối
chloride. Xác định kim loại M.
HƯỚNG DẪN GIẢI
M + Cl2 MCl2

4.2. Hydrogen halide. Muối halide


a. Nhận biết
- Nêu được ứng dụng của một số hydrogen halide và hydrohalic acid.
Câu 1: Hydrohalic acid được dùng làm nguyên liệu để sản xuất hợp chất chống dính teflon là
A. HF. B. HCl. C. HBr. D. HI.
Câu 2: Dung dịch chất nào sau đây được dùng để trung hòa môi trường base, hoặc thủy phân các chất
trong quá trình sản xuất, tẩy rửa gỉ sắt (thành phần chính là các iron oxide) bám trên bề mặt của
các loại thép?

A. Na2SO4. B. HCl. C. NaOH. D. NaCl.


Câu 3: Để tẩy gỉ thép (có thành phần chính là iron oxide), người ta dùng dung dịch nào sau đây ?
A. KF. B. KCl. C. HCl. D. NaCl.
Câu 4: Vinyl chloride được sử dụng trong ngành nhựa. Trong công nghiệp, chất nào sau đây được sử
dụng để sản xuất vinyl chloride ?
A. HI. B. HF. C. HCl. D. HBr.
Câu 5: Trong dịch vị dạ dày của con người có chất X với nồng độ nhỏ hơn 0,00001 M thì mắc bệnh khó
tiêu, nhưng nếu nồng độ của X lớn hơn 0,001 M thì mắc bệnh ợ chua. Trong một số thuốc chữa
đau dạ dày có thuốc muối NaHCO3. Chất X là
A. NaCl. B. HCl. C. CO2. D. NaOH.
- Mô tả được liên kết hoá học trong phân tử HX (công thức e, công thức Lewis, xen phủ AO).
Câu 1: Liên kết hóa học giữa các nguyên tử trong phân tử HCl thuộc loại liên kết
A. cộng hóa trị có cực. B. hydrogen.
C. cộng hóa trị không cực. D. ion.
Câu 2: Liên kết trong phân tử Hydrogen chloride (HCl)
được hình thành do sự xen phủ giữa
A. orbital p của nguyên tử H và orbital s của nguyên tử Cl.
B. orbital s của nguyên tử H và orbital s của nguyên tử Cl.
C. orbital s của nguyên tử H và orbital p của nguyên tử Cl.
D. orbital p của nguyên tử H và orbital p của nguyên tử Cl.
Hình. Sơ đồ biểu diễn liên kết trong
phân tử hydrogen chloride
Câu 3: Mức độ phân cực của liên kết hóa học trong các phân tử được sắp xếp theo thứ tự giảm dần từ
trái sang phải là

Trang 45
A. HI, HCl, HBr. B. HCl, HBr, HI. C. HI, HBr, HCl. D. HBr, HI, HCl.
Câu 4: Liên kết trong phân tử nào sau đây có độ phân cực lớn nhất?
A. H-F. B. H-Cl. C. H-Br. D. H-I.
Câu 5: Khí hydrogen chloride tan nhiều trong nước là do
A. hydrogen chloride có tính khử mạnh.
B. hydrogen chloride nặng hơn nước.
C. phân tử hydrogen chloride phân cực mạnh.
D. dung dịch hydrochloric acid có tính axit mạnh.
Câu 6: Liên kết trong hợp chất hydrogen halide là liên kết
A. ion. B. cộng hóa trị không cực.
C. cộng hóa trị có cực. D. cho – nhận.
Câu 7: Từ HF đến HI, xu hướng phân cực như thế nào?
A. Tăng dần. B. Giảm dần.
C. Tăng sau đó giảm. D. Giảm sau đó tăng.
- Nêu được tính chất hoá học của hydrohalic acid là tính acid và tính khử.
Câu 1: Acid HCl có thể phản ứng được với chất nào sau đây?
A. NaOH. B. Ag. C. Cu. D. CO2.
Câu 2: Cho các chất: CuO, Cu, Fe và NaHCO3. Số chất tác dụng được với hydrochloric acid là
A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.
Câu 3: Kim loại nào sau đây khi tác dụng với chlorine hoặc với hydrochloric acid cho cùng một loại
muối?
A. Zn. B. Fe. C. Cu. D. Ag.
Câu 4: Trong các dãy oxide sau, dãy nào gồm các oxide phản ứng được với acid HCl?
A. CuO, P2O5, Na2O. B. CuO, CO, SO2.
C. FeO, Na2O, CO. D. FeO, CuO, CaO, Na2O.
Câu 5: Dung dịch hydrochloric acid thể hiện tính khử khi tác dụng với dãy các chất oxi hóa nào dưới
đây?
A. KMnO4, Cl2, CaOCl2. B. MnO2, KClO3, Cl2.
C. K2Cr2O7, KMnO4, MnO2, KClO3. D. K2Cr2O7, KMnO4, H2SO4 loãng.
Câu 6: Đổ dung dịch chứa 1 mol HBr vào dung dịch chứa 1 mol NaOH. Nhúng giấy quỳ tím vào dung
dịch thu được thì hiện tượng xảy ra là giấy quỳ
A. chuyển màu đỏ. B. chuyển màu xanh.
C. không đổi màu. D. bị mất màu.
- Nêu được tính chất đặc biệt ăn mòn thuỷ tinh của HF.
Câu 1: Để khắc chữ lên thủy tinh người ta dùng chất nào?
A. HF đặc. B. HCl đặc. C. HI đặc. D. HBr đặc.
Câu 2: Loại bình chứa nào sau đây có thể sử dụng để đựng dung dịch HF?
A. Bình thuỷ tinh màu xanh. B. Bình thuỷ tinh màu nâu.
C. Bình thuỷ tinh không màu. D. Bình nhựa teflon (chất dẻo).
Câu 3: Dung dịch HF có khả năng ăn mòn thủy tinh là do phản ứng hóa học nào sau đây?
A. KOH + HF → KF + H2O. B. SiO2 + 4HF → SiF4 + 2H2O.
C. F2 + H2 → 2HF. D. 2F2 + 2H2O → 4HF + O2.
Câu 4: Chất nào được dùng để khắc hoa văn lên thủy tinh?
A. Dung dịch NaOH. B. Dung dịch HF.
C. Dung dịch H2SO4 đặc. D. Dung dịch HCl.
- Nêu được tính tan của các muối halide.
Câu 1: Silver halide nào sau đây ở dạng kết tủa màu vàng nhạt?
A. AgF. B. AgCl. C. AgBr. D. AgI.
Câu 2: Silver halide nào sau đây ở dạng kết tủa màu trắng?
A. AgF. B. AgCl. C. AgBr. D. AgI.
Câu 3: Dung dịch nào sau đây không phản ứng với dung dịch AgNO3?
A. BaCl2. B. NaCl. C. KF. D. NaBr.
Câu 4: Dung dịch AgNO3 không phản ứng với dung dịch nào sau đây?
A. NaCl. B. NaBr. C. NaI. D. NaF.
Câu 5: Cho dung dịch AgNO3 vào dung dịch muối nào sau đây có hiện tượng kết tủa màu vàng nhạt?
Trang 46
A. NaBr. B. NaNO3. C. NaF. D. NaCl.
- Nêu được vai trò của muối ăn, phương pháp tinh chế muối ăn.
Câu 1: Thành phần chính của muối ăn là
A. NaBr. B. NaClO. C. NaCl. D. NaI.
Câu 2: Nước muối sinh lý (có tác dụng diệt khuẩn, sát trùng trong y học) là dung dịch có nồng độ 0,9%
của muối nào sau đây?
A. NaNO3. B. Na2CO3. C. NaCl. D. Na2SO4.
Câu 3: Muối iodide có tác dụng sản sinh ra hormone tuyến giáp, giúp điều hòa thân nhiệt cơ thể ổn
định, điều chỉnh sự phát triển ổn định hệ thần kinh trung ương. Với trẻ nhỏ, đủ iodine sẽ giúp trẻ
phát triển trí thông minh, hoạt bát hơn.
Muối iodide được nhắc tới ở đây là
A. NaI. B. I2.
C. NaCl và I2. D. NaCl và NaI hoặc NaCl và NaIO3.
Câu 4: Sát khuẩn hoa quả, rau bằng dung dịch muối ăn (sodium chloride) trong thời gian 10 – 15 phút
là mẹo nhỏ thường được sử dụng phổ biến tại các hộ gia đình. Khả năng diệt khuẩn của dung dịch
sodium chloride là do
A. dung dịch sodium chloride có thể tạo ra ion chloride có tính khử.
B. dung dịch sodium chloride có tính độc nhẹ nên diệt khuẩn nhưng không nguy hại với con
người.
C. vi khuẩn bị mất nước do thẩm thấu.
D. ion Na+ có tính khử mạnh.
b. Thông hiểu
- Nhận xét và giải thích được xu hướng biến đổi nhiệt độ sôi của các hydrogen halide từ HCl tới
HI dựa vào tương tác van der Waals. Giải thích được sự bất thường về nhiệt độ sôi của HF so với
các HX khác.
Câu 1: Hydrogen halide nào sau đây có nhiệt độ sôi cao nhất (ở đkc)?
A. Hydrogen chloride. B. Hydrogen bromide.
C. Hydrogen iodide. D. Hydrogen fluoride.
Câu 2: HF có nhiệt độ sôi cao hơn HBr là vì
A. Khối lượng phân tử của HF nhỏ hơn HBr.
B. Năng lượng liên kết H – F lớn hơn H – Br.
C. Giữa các phân tử HF có liên kết hydrogen còn HBr thì không.
D. Khối lượng phân tử của HBr lớn hơn HF.
Câu 3: Trong dãy HX, các acid HCl, HBr, HI là acid mạnh nhưng HF là acid yếu. Đó là do
A. trong phân tử HF có tương tác van der Waals.
B. trong phân tử HF có liên kết hydrogen.
C. khối lượng phân tử HF nhỏ hơn nhiều so với các acid khác.
D. năng lượng liên kết của H-F lớn hơn nhiều các liên kết H-X khác.
Câu 4: Biểu đồ sau biểu diễn nhiệt độ sôi của các hydrogen halide

Hình. Biểu đồ so sánh nhiệt độ sôi của các hydrogen halide


HF có nhiệt độ sôi cao bất thường so với HCl, HBr, HI là do
A. fluorine có tính oxi hoá mạnh nhất.
B. fluorine chỉ có số oxi hoá âm trong hợp chất.
C. HF có liên kết hydrogen.
D. liên kết H – F phân cực mạnh nhất.
Trang 47
Câu 5: Trong dãy các hydrogen halide nhiệt độ sôi tăng dần từ HCl đến HI chủ yếu do nguyên nhân nào
sau đây?
A. Độ dài liên kết giảm dần. B. Độ phân cực liên kết giảm dần.
C. Độ bền liên kết giảm dần. D. Tương tác van der Waals tăng dần.
– Trình bày được xu hướng biến đổi tính acid của dãy hydrohalic acid.
Câu 1: Dãy nào được sắp xếp theo chiều giảm dần tính acid?
A. HI > HBr > HCl > HF. B. HF > HCl > HBr >HI.
C. HCl > HBr > HI > HF. D. HCl > HBr > HI > HF.
Câu 2: Thứ tự tăng dần tính acid của các hydrohalic acid (HX) là
A. HF < HCl < HBr < HI. B. HI < HBr < HCl < HF.
C. HCl < HBr < HI < HF. D. HBr < HI < HCl < HF.
Câu 3: Hydrohalic acid có tính acid mạnh nhất là
A. HI. B. HCl. C. HBr. D. HF.
Câu 4: Dung dịch hydrohalic nào sau đây có tính acid yếu?
A. HCl. B. HF. C. HBr. D. HI.
Câu 5: Từ HF đến HI, tính acid của các dung dịch hydrogen halide biến đổi như thế nào?
A. Tăng dần. B. Giảm dần.
C. Tăng sau đó giảm. D. Không xác định được.
- Xác định được chất oxi hoá, chất khử trong các phản ứng giữa HCl đặc với MnO2, KMnO4.
Câu 1: Xét phản ứng: 16HCl + 2KMnO4 → 5Cl2 + 2MnCl2 + 8H2O + 2KCl. Trong phản ứng này, vai trò
của HCl
A. là chất oxi hoá.
B. vừa là chất oxi hoá, vừa là chất tạo môi trường.
C. là chất khử.
D. vừa là chất khử, vừa là chất tạo môi trường.
Câu 2: Phản ứng nào HCl đóng vai trò là chất khử?
A. HCl + NaOH → NaCl + H2O. B. 2HCl + Mg → MgCl2+ H2.
C. MnO2 + 4HCl → MnCl2+ Cl2 + 2H2O. D. NH3 + HCl → NH4Cl.
Câu 3: Cho 3,16 gam KMnO4 tác dụng với dung dịch HCl đặc dư, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn
thì số mol HCl bị oxi hóa là
A. 0,10. B. 0,05. C. 0,02. D. 0,16.
Câu 4: Để điều chế khí chlorine, người ta cho các chất như MnO 2 hoặc KMnO4 tác dụng với
hydrochloric acid (HCl). Trong các phản ứng này, HCl thể hiện
A. là acid không có tính khử. B. vừa tính khử vừa tính oxi hóa.
C. tính khử. D. tính oxi hóa.
Câu 5: Hydrochloric acid đặc thể hiện tính khử khi tác dụng với chất nào sau đây?
A. NaHCO3. B. CaCO3. C. NaOH. D. MnO2.
Câu 6: Để điều chế khí chlorine, người ta cho các chất như MnO 2 hoặc KMnO4 tác dụng với
hydrochloric acid đặc. Tính thể tích khí chlorine ở đkc tạo ra từ phản ứng dưới đây, biết khối
lượng MnO2 đã tham gia phản ứng là 1,74 gam, giả sử hiệu suất phản ứng là 100%. (cho nguyên
tử khối Mn=55 O=16)
Phản ứng: MnO2 + 4HCl → MnCl2 + Cl2 + 2H2O.
A. 0,124 L. B. 0,224 L. C. 0,448 L. D. 0,4958 L.
Câu 7: Hydrochloric acid loãng thể hiện tính oxi hóa khi tác dụng với chất nào sau đây?
A. Fe. B. CuO. C. KOH. D. Fe2O3.
Câu 8: Trong phản ứng MnO2 + 4HCl → MnCl2 + Cl2 + 2H2O, vai trò của HCl là
A. chất oxi hóa. B. chất khử.
C. tạo môi trường. D. chất khử và môi trường.
Câu 9: Phản ứng nào sau đây HCl thể hiện tính khử?
A. 4HCl + MnO2 → MnCl2 + Cl2 + 2H2O.
B. HCl + NH4HCO3 → NH4Cl + CO2 + H2O.
C. 2HCl + CuO → CuCl2 + 2H2O.
D. 2HCl + Zn → ZnCl2 + H2.
Câu 10: Trong phòng thí nghiệm, khí chlorine được điều chế theo phản ứng sau:
4HCl + MnO2 → MnCl2 + Cl2 + 2H2O.
Trang 48
Trong phản ứng trên, hãy xác định chất khử và chất oxi hóa.
A. HCl là chất khử, MnO2 là chất oxi hóa.
B. MnO2 là chất khử, HCl là chất oxi hóa.
C. HCl vừa là chất khử, vừa là chất oxi hóa.
D. MnO2 vừa là chất khử, vừa là chất oxi hóa.
– Trình bày được tính khử của các ion halide (Cl–, Br–, I–) thông qua phản ứng với chất oxi hoá là
sulfuric acid đặc.
Câu 1: Hình vẽ dưới đây mô tả thí nghiệm điều chế khí hydrogen halide

Hình. Sơ đồ điều chế HX trong phòng thí nghiệm


Hai hydrogen halide (HX) có thể điều chế theo sơ đồ trên là
A. HBr và HI. B. HCl và HBr. C. HF và HCl. D. HF và HI.
Câu 2: Phát biểu nào sau đây không đúng?
A. Khi phản ứng với sulfuric acid đặc thì Cl- không thể hiện tính khử.
B. Khi phản ứng với sulfuric acid đặc thì ion Br- và I- thể hiện tính khử.
C. Khi phản ứng với sulfuric acid đặc, Br- có tính khử yếu hơn I-.
D. Khi tiếp xúc với các chất oxi hóa khác nhau thì tính khử của ion halide thường tăng từ I - đến
Cl-.
Câu 3: Phản ứng nào dưới đây chứng minh tính khử của các ion halide?
A. BaCl2 + H2SO4 → BaSO4 + 2HCl. B. 2HCl + Fe → FeCl2 + H2.
C. 2HBr + H2SO4 → Br2 + SO2 + 2H2O. D. HI + NaOH → NaI + H2O.
Câu 4: Phát biểu nào sau đây không đúng?
A. Trong dãy các acid: HF, HCl, HBr, HI thì HBr có tính acid mạnh nhất.
B. Tính khử của các ion halide tăng dần theo thứ tự: F–, Cl–, Br–, I–.
C. Dung dịch HF là acid yếu.
D. Các acid HCl, HBr, HI đều có tính oxi hoá và tính khử trong các phản ứng hoá học.
– Phân biệt được các ion F–, Cl–, Br–, I– bằng cách cho dung dịch silver nitrate vào dung dịch muối
của chúng.
Câu 1: Để phân biệt các ion halide trong dung dịch muối, có thể dùng dung dịch
A. KOH. B. HCl. C. AgNO3. D. NaCl.
Câu 2: Để phân biệt các dung dịch: NaF, NaCl, NaBr, NaI ta dùng thuốc thử nào dưới đây?
A. Dung dịch HCl. B. Quỳ tím.
C. Dung dịch BaCl2. D. Dung dịch AgNO3.
Câu 3: Có 4 dung dịch NaF, NaCl, NaBr, NaI đựng trong các lọ bị mất nhãn. Nếu dùng dung dịch
AgNO3 thì có thể phân biệt được
A. 1 dung dịch. B. 2 dung dịch. C. 3 dung dịch. D. 4 dung dịch.
Câu 4: Nhỏ vài giọt dung dịch AgNO3 vào ống nghiệm chứa khoảng 2 mL dung dịch NaCl. Hiện tượng
quan sát được là
A. có kết tủa màu trắng. B. có kết tủa màu vàng.
C. có kết tủa màu vàng nhạt. D. có kết tủa màu tím.
Câu 5: Để phân biệt 4 dd KCl, HCl, KNO3, HNO3 ta có thể dùng
A. dd AgNO3. B. quỳ tím.
C. quỳ tím và dd AgNO3. D. đá vôi.
Câu 6: Cho các dung dịch hydrofluoric acid, potassium iodide, sodium chloride, kí hiệu ngẫu nhiên là
X, Y, Z. Khi dùng thuốc thử silicon dioxide và silver nitrate để nhận biết Y, Z thu được kết quả cho trong
bảng sau:
Trang 49
Chất thử Thuốc thử Hiện tượng
Y Silicon dioxide Silicon dioxide bị hoà tan
Z Silver nitrate Có kết tủa màu vàng
Các dung dịch ban đầu được kí hiệu tương ứng là
A. Z, Y, X. B. Y, X, Z. C. Y, Z, X. D. X, Z, Y.
Câu 7: Cho 3 dung dịch bị mất nhãn là potassium bromide, iodine trong alcohol, hydrochloric acid kí
hiệu ngẫu nhiên là X, Y, Z. Một học sinh làm thí nghiệm nhận biết các dung dịch, kết quả được ghi lại ở
bảng sau:
Chất thử Thuốc thử Hiện tượng
X Hồ tinh bột Tạo màu xanh tím
Y Dung dịch AgNO3 Có kết tủa vàng nhạt
Z NaHCO3 Có khí không màu thoát ra
Các dung dịch ban đầu được kí hiệu tương ứng là
A. Z, Y, X. B. Y, X, Z. C. Y, Z, X. D. X, Z, Y.
- Tính được lượng chất trong một phản ứng đơn giản liên quan đến HCl và muối halide.
Câu 1: Hòa tan 2,479 L khí hydrogen chloride (ở đkc) vào 46,35 gam nước thu được dung dịch
hydrochloric acid có nồng độ là (cho nguyên tử khối H=1 Cl=35,5)
A. 7,30%. B. 3,65%. C. 7,87%. D. 10%.
Câu 2: Cho lượng dư dung dịch AgNO3 tác dụng với 100 mL dung dịch NaF 0,05 M và NaCl 0,1 M.
Khối lượng kết tủa tạo thành là (cho nguyên tử khối F=19 Ag=108 Cl=35,5)
A. 1,345 g. B. 3,345 g. C. 2,875 g. D. 1,435 g.
Câu 3: Cho một mẫu magnesium (Mg) có khối lượng 4,8 g vào dung dịch chứa 0,01 mol HCl. Sau khi
phản ứng kết thúc, thu được m g muối chloride. Giá trị của m là (cho nguyên tử khối Mg=24
Cl=35,5)
A. 19. B. 0,2975. C. 0,475. D. 0,95.
Câu 4: Cho một thỏi Aluminium (Al) có khối lượng 5,4 g vào dung dịch chứa a mol HCl. Sau khi phản
ứng kết thúc, thu được 1,335 g muối chloride. Giá trị của a là
A. 0,6. B. 0,01. C. 0,03. D. 0,2.
Câu 5: Hòa tan hoàn toàn 2,8 g Fe trong dung dịch HCl dư, thu được V L khí H2 (ở đkc). Giá trị của V
là (Cho Fe = 56)
A. 2,479. B. 1,2395. C. 3,7185. D. 4,958.
Câu 6: Cho lượng dư dung dịch AgNO3 tác dụng với hỗn hợp gồm 0,1 mol NaF và 0,1 mol NaCl. Khối
lượng kết tủa tạo thành là (Cho Ag = 108; F = 19; Cl = 35,5)
A. 10,8 g. B. 14,35 g. C. 21,6 g. D. 27,05 g.
- Giải thích các hiện tượng thí nghiệm
Câu 1: Hình sau miêu tả thí nghiệm về tính tan của khí HCl.

Hình. Thí nghiệm thử tính tan của khí HCl


Trong bình ban đầu chứa khí hydrogen chloride, trong nước có nhỏ thêm vài giọt quỳ tím.
Hiện tượng nào xảy ra trong bình khi cắm ống thủy tinh vào nước?
A. Nước phun vào bình và chuyển sang màu đỏ.
B. Nước phun vào bình và chuyển sang màu xanh.
C. Nước phun vào bình và vẫn có màu tím.
D. Nước phun vào bình và chuyển thành không màu.
Câu 2: Cho thí nghiệm như hình vẽ, bên trong bình có chứa khí hydrogen chloride, trong chậu thủy tinh
chứa nước có nhỏ vài giọt quỳ tím. Xuất hiện hiện tượng xảy ra trong thí nghiệm nước phun vào
bình và chuyển thành màu đỏ.

Trang 50
Hình. Thí nghiệm thử tính tan của khí HCl
Thí nghiệm này giải thích
A. tính tan của khí hydrogen chloride và tính acid của hydrochloric acid.
B. chỉ về tính tan của khí hydrogen chloride.
C. tính chất hoá học của khí hydrogen chloride là dễ dàng phản ứng với nước.
D. khí hydrogen chloride nặng hơn không khí.
Câu 3: Một bạn học sinh tự thiết kế một thí nghiệm điện phân đơn giản như sau:

Cho hai lõi bút chì làm hai điện cực và nối với một nguồn điện một chiều 9V và nhúng với dung
dịch muối ăn (nồng độ 20%) đã khuấy đều. Dung dịch thu được có tính tẩy màu.
Phương trình hoá học điện phân dung dịch muối ăn: 2NaCl + 2H2O 2NaOH + H2 +
Cl2
Dung dịch thu được có tên gọi là
A. Xút ăn da. B. Nước chlorine. C. Nước Javel. D. Nước muối sinh lý.
c. Vận dụng
- Viết PTHH thể hiện được tính chất hoá học (chuỗi phản ứng hoá học) của các hợp chất.
Câu 1. Viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra trong các trường hợp:
a. Kim loại Mg phản ứng với dung dịch HBr.
b. Dung dịch KOH phản ứng với dung dịch HCl.
c. Muối CaCO3, phản ứng với dung dịch HCl dư.
d. Dung dịch AgNO3 phản ứng với dung dịch CaI2.
HƯỚNG DẪN GIẢI
a. Mg + 2HBr  MgBr2 + H2.
b. KOH + HCl  KCl + H2O.
c. CaCO3 + 2HCl  CaCl2 + CO2 + H2O.
d. 2AgNO3 + CaI2  2AgI + Ca(NO3)2
Câu 2: Hoàn thành dãy chuyển hóa sau (mỗi mũi tên ứng với 1 phương trình):
a. MnO2  Cl2  FeCl3  NaCl  HCl  CuCl2  AgCl
b. KMnO4 → Cl2 → HCl → FeCl2 → FeCl3 → AgCl
HƯỚNG DẪN GIẢI
a) MnO2 + 4HClđ → MnCl2 + Cl2 + 2H2O
Cl2 + Fe → FeCl3
FeCl3 + 3NaOH → Fe(OH)3 + 3NaCl
2NaCl + H2SO4đ → Na2SO4 + 2HCl
2HCl + CuO → CuCl2 + H2O
CuCl2 + 2AgNO3 → Cu(NO3)2 + 2AgCl
b) 2KMnO4 + 16HClđ → 2KCl + 2MnCl2 + 5Cl2 + 8H2O
Cl2 + H2 → 2HCl
2HCl + Fe → FeCl2 + H2
Trang 51
2FeCl2 + Cl2 → 2FeCl3
FeCl3 + 3AgNO3 → Fe(NO3)3 + 3AgCl
- Nhận biết/ phân biệt các dung dịch muối halide, hydrohalic acid.
Câu 1: Có bốn bình nhỏ được đậy bằng nút có ổng nhỏ giọt. Mỗi bình chứa một trong các dung dịch
sodium chloride, sodium bromide, sodium iodide, hydrochlodric acid nhưng tên hóa chất ghi trên nhãn
đã bị nhòe. Hãy thảo luận về hóa chất, dụng cụ cần dùng và trình tự tiến hành thí nghiệm để nhận ra mỗi
bình chứa dung dịch gì. Tiến hành thí nghiệm, ghi lại kết quả. Lặp lại thí nghiệm để kiểm tra kết quả.
HƯỚNG DẪN GIẢI

{
AgF : tan
AgCl :kt trắng
Lưu ý:
AgBr : kt vàng nhạt
AgI : kt vàng đậm
- 4 dung dịch cần nhận biết là: NaCl, NaBr, NaI, HCl
- Hóa chất: Giấy quỳ tím, dung dịch silver nitrate
- Dụng cụ: 4 ống nghiệm
- Tiến hành thí nghiệm và kết quả:
   Bước 1: Lấy ở mỗi bình khoảng 2 mL dung dịch vào 4 ống nghiệm tương ứng
   Bước 2: Sử dụng quỳ tím nhúng vào 4 dung dịch trong 4 ống nghiệm.
Ống nghiệm nào làm quỳ tím hóa đỏ Dung dịch hydrochlodric acid
   Bước 3: Nhỏ khoảng 2 mL dung dịch silver nitrate vào 3 ống nghiệm còn lại và có những hiện tượng
sau:
   Ống nghiệm xuất hiện kết tủa trắng AgCl Ống nghiệm đó chứa NaCl
NaCl + AgNO3 → AgCl↓ + NaNO3
   Ống nghiệm xuất hiện kết tủa vàng nhạt AgBr Ống nghiệm đó chứa NaBr
NaBr + AgNO3 → AgBr↓ + NaNO3
   Ống nghiệm xuất hiện kết tủa vàng AgI Ống nghiệm đó chứa NaI
NaI + AgNO3 → AgI↓ + NaNO3
Câu 2: Hãy mô tả hiện tượng và viết phương trình hóa học khi cho từ từ vài giọt dung dịch silver nitrate
vào ống nghiệm chứa từng dung dịch potassium fluoride, hydrochloric acid, sodium bromide.
HƯỚNG DẪN GIẢI
- Khi cho từ từ vài giọt dung dịch silver nitrate vào ống nghiệm chứa từng dung dịch potassium fluoride,
hydrochloric acid, sodium bromide:
   + Ống nghiệm xuất hiện kết tủa trắng AgCl Ống nghiệm đó chứa HCl
HCl + AgNO3 → AgCl↓ + HNO3
   + Ống nghiệm xuất hiện kết tủa vàng nhạt AgBr Ống nghiệm đó chứa NaBr
NaBr + AgNO3 → AgBr↓ + NaNO3
   + Ống nghiệm không có sự biến đổi do không có phản ứng hóa học xảy ra Ống nghiệm chứa KF
- Tính được lượng chất trong một phản ứng đơn giản.
Câu 1: Chia một lượng sắt thành 2 phần bằng nhau:
- Cho phần 1 tác dụng với dd HCl dư thu được 0,4958 lít khí (đkc).
- Đun nóng phần 2 với a mol Cl2.
Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn, tính giá trị của a.
HƯỚNG DẪN GIẢI
+ Phần 1: Fe + 2HCl → FeCl2 + H2
nFe = nH2 = 0,02 mol
+ Phần 2: 2Fe + 3Cl2 → 2FeCl3
3
nCl2 = a = x 0,02 = 0,03 mol
2
Câu 2: Cho 15 gam hỗn hợp bột kim loại Zn và Cu vào dd HCl (dư). Sau khi phản ứng xảy ra hoàn
toàn, thu được 4,958 lít khí H2 (đkc) và m (g) kim loại không tan. Xác định giá trị của m.
HƯỚNG DẪN GIẢI
+ Cu không tác dụng với HCl; Zn tác dụng với HCl sinh khí H2
Trang 52
Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2
+ nZn = nH2 = 0,2 mol → mZn = 13 (g)
 mCu = m = 15-13 = 2 (g)
Câu 3: Hòa tan hoàn toàn 16 gam hỗn hợp các kim loại vào dd HBr dư, thấy thoát ra a (mol) khí H2
và dd (X) chứa 80 gam muối. Xác định giá trị của a.
HƯỚNG DẪN GIẢI
+ PTTQ: KL + 2HBr → Muối + H2
→ nHBr = 2nH2 = 2a mol
+ BTKL: mKL + mHBr = mmuối + mH2
16 + 81.2a = 80 + 2a
→ a = 0,4 mol
Câu 4: Cho 37,6 gam hỗn hợp gồm CaO, CuO và Fe2O3 tác dụng vừa đủ với 0,6 lít dd HCl 2M, rồi
cô cạn dung dịch sau phản ứng, thu được m (g) muối khan. Xác định giá trị của m.
HƯỚNG DẪN GIẢI
+ PTTQ: O.KL + 2HCl → Muối + H2O
→ nH2O = 0,5nHCl = 0,6 mol
+ BTKL: mO.KL + mHCl = mmuối + mH2O
37,6 + 1,2.36,5 = mmuối + 0,6.18
→ mmuối = 70,6 (g)
Câu 5: Cho lượng dư dd AgNO 3 vào dung dịch hỗn hợp gồm 0,1 mol NaF và 0,1 mol NaCl. Tính
khối lượng kết tủa tạo thành.
HƯỚNG DẪN GIẢI
+ NaF không tác dụng với AgNO3; NaCl tác dụng với AgNO3 tạo kết tủa trắng
NaCl + AgNO3 → AgCl + NaNO3
+ nkết tủa = nAgCl = nNaCl = 0,1 mol
→ mkết tủa = 14,35 (g)

Trang 53

You might also like