PENDIDIKAN SENI VISUAL

KSSM

BIDANG I

BAHAN BACAAN : TEORI SENI K1 SPM

CG.DIN
AsmaD
PENDIDIKAN SENI VISUAL
KSSM

BIDANG I

KOMUNIKASI VISUAL

BAHAN BACAAN : TEORI SENI K1 SPM

CG.DIN
AsmaD
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO • FUNGSI KAMERA PINHOLE

• DEFINISI KAMERA PINHOLE
• Kamera pinhole merupakan kamera yang paling ringkas.
• Terdiri daripada kotak kedap cahaya dengan satu lubang
jarum dan kertas foto atau filem pada arah yang
bertentangan.
• Konsep kamera pinhole berdasarkan teori optik.
• Cahaya yang masuk melalui lubang kecil akan memancarkan
imej pada arah yang bertentangan.
• Merakam imej objek yang pegun sahaja.
• Kamera ini tidak sesuai untuk merakam imej objek bergerak.
• Objek yang bergerak memerlukan pendedahan kepada cahaya yang
lama untuk menghasilkan imej yang lebih terang dan jelas.
• Lubang yang kecil hanya membenarkan sedikit sahaja cahaya yang
masuk
Objek

Kamera pinhole

RUJUKAN : https://prezi.com/p/jplxtsv6y6_b/ting-2-tajuk-11-seni-foto/ Imej yang terhasil

Kertas foto

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 2, KPM

RUJUKAN : https://prezi.com/p/jplxtsv6y6_b/ting-2-
tajuk-11-seni-foto/
CG.DIN
AsmaD T2
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO
• CIRI IMEJ TERHASIL DARIPADA KAMERA PINHOLE • SEJARAH KAMERA PINHOLE
• Semakin kecil lubang, imej yang terhasil akan menjadi • Kamera pinhole telah dicipta oleh seorang saintis Islam yang
semakin terang dan jelas, manakala semakin besar bernama Ibn Haytham.
lubang, imej akan menjadi semakin kabur. • Beliau menggunakan kamera pinhole untuk membuktikan fakta
• Kamera berbentuk silinder akan menghasilkan imej bahawa cahaya bergerak dalam satu garis lurus dan penglihatan
yang cembung seperti penggunaan lensa fish eye. dihasilkan oleh cahaya yang bergerak ke dalam mata kita.
• Kamera berbentuk segi empat akan menghasilkan imej • Prinsip kamera obscura ciptaan Gemma Frisius yang digunakan
yang normal dan rata. untuk merakam gerhana matahari.
• Kedudukan jarak di antara kertas foto dengan lubang
juga akan menentukan kelebaran sudut cahaya.
• Semakin dekat dengan lubang, sudut akan menjadi
lebar sehingga cahaya yang sampai pada permukaan
kertas foto akan menghasilkan gambar yang lebar.

RUJUKAN :
https://prezi.com/p/jplxtsv6y6_b/ting-2-
tajuk-11-seni-foto/
Alhazen (Ibn Al-Haytham)

RUJUKAN : https://prezi.com/p/jplxtsv6y6_b/ting-2-tajuk-11-seni-foto/

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 2, KPM

CG.DIN
AsmaD T2
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO
DEFINISI KAMERA DAN PERANTI PENGIMEJAN Mekanisme lain yang penting
dalam reka bentuk kamera ialah Mempunyai skrin
• Definisi kamera : - merangkumi instrumen / alat optik yang digunakan bagi ISO, kelajuan pengatup (shutter paparan (view finder)
merakam dan merekod gambar sama ada untuk tujuan menyimpan, speed),saiz bukaan (apperture bagi membolehkan
menghantar kepada peranti lain mahupun mencetak terus gambar tersebut. size) dan sensor imej. pengguna melihat
• Definisi peranti pengimejan : - alatan elektronik yang mempunyai pelbagai imej yang ingin
dirakam
fungsi termasuk fungsi kamera, misalnya telefon pintar.

Tempoh masa bagi cahaya masuk ke dalam

kamera dikawal oleh bukaan mekanisme
pengatup (shutter)

Menghasilkan imej pegun

dan video dengan
merekod beberapa siri
imej pegun secara
berterusan (misalnya 24 Mempunyai reka bentuk asas yang sama, iaitu
bingkai sesaat) cahaya masuk ke dalam kotak yang tertutup melalui
kanta dan imej yang terhasil direkod pada medium
sensitif cahaya

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 3, KPM

CG.DIN
AsmaD T3
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO
JENIS KAMERA DAN PERANTI PENGIMEJAN

• Jenis kamera dan peranti pengimejan adalah merujuk

kepada perbezaan bentuk, spesifikasi dan kegunaannya.

SLR
Handycam (Single-lens Reflect)

Kamera kompak Kamera panaroma Kamera web

atau 360

Telefon pintar

Kamera aksi

Kamera gambar segera Tablet

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 3, KPM

TLR
(Twin-lens Reflect)
CG.DIN
AsmaD T3
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO
FORMAT KAMERA FORMAT MEDIUM
• Merujuk kepada saiz • Perbandingan format bingkai penuh
(contoh:35mm,medium) dan kualiti dengan format medium.
resolusi (contoh:25 megapiksel, bingkai
penuh) imej yang dihasilkan sama ada
dalam bentuk analog ataupun digital. 6x6 6x7
• Kualiti resolusi bagi kamera dan peranti
pengimejan dipengaruhi oleh saiz sensor.
• Kamera digital dan peranti pengimejan Format medium
yang mempunyai saiz sensor yang besar bersaiz 6 x 6 inci
6x5
akan menghasilkan kualiti resolusi imej
yang lebih tinggi.

35 mm
Sensor APS-C

Sensor 4/3” Format medium

bersaiz 6 x 5 inci

Sensor telefon bimbit Format medium

bersaiz 6 x 7 inci

Sensor Bingkai Penuh 35 mm

CG.DIN
RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 3, KPM
AsmaD Format bingkai penuh T3
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO
TEKNIK KOMPOSISI KREATIF DALAM FOTOGRAFI CONTOH TEKNIK KOMPOSISI KREATIF DALAM FOTOGRAFI

• Fotografi ialah bidang yang menggabungkan sains

dan seni.
• Memerlukan pengetahuan dalam ilmu optik,
pencahayaan serta mekanisme kamera berfungsi.
• Mempelajari teknik komposisi akan membantu kita
untuk melihat dan menghayati objek serta
persekitaran dalam perspektif yang berbeza.
• Malahan dapat menghasilkan karya seni dengan
merakam imej yang menarik melalui kamera atau
peranti pengimejan.

CG.DIN
AsmaD
RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 3, KPM T3
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO
TEKNIK KOMPOSISI KREATIF DALAM FOTOGRAFI

Peraturan ketiga Imbangan Garisan membawa

• Teknik ini menggunakan garisan grid untuk • Komposisi simetri pada bahagian • Menggunakan struktur / susunan objek
membahagikan gambar secara menegak dan kiri dan kanan mempunyai yang kelihatan menuju ke sesuatu arah
melintang. imbangan yang sama.
• Objek akan diletakkan pada grid di hujung
bahagian kanan ataupun kiri untuk
mendapatkan komposisi yang harmoni.

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 3, KPM

CG.DIN
AsmaD T3
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO
TEKNIK KOMPOSISI KREATIF DALAM FOTOGRAFI

Sudut Pandangan Kedalaman Pembingkaian

• Teknik komposisi yang berlainan dan
pelbagai sudut pandangan untuk
mendapatkan komposisi imej yang berbeza
dan lebih dramatik.
• Perlu menggunakan kamera dan lensa
yang mempunyai saiz bukaan (aperture)
yang besar.
• Memberi fokus kepada subjek yang ingin
ditonjolkan dengan mengaburkan imej di
sekelilingnya.
• Menggunakan elemen yang terdapat di
sekeliling sebagai pembingkai kepada objek
/ tempat yang menjadi tumpuan mata.
• Contoh pembingkai yang boleh digunakan
termasuklah pintu, tingkap, dahan dan
sebagainya

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 3, KPM

CG.DIN
AsmaD T3
 KOMUNIKASI VISUAL I
SENI FOTO
DEFINISI GENRE
• Genre fotografi dikaitkan dengan kategori atau stail
bagi membezakan sesuatu karya seni foto.
• Kebanyakan fotografer menghasilkan pelbagai stail
foto berdasarkan minat, kepakaran serta bidang
kerjaya masing-masing.
RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 4, KPM
FUNGSI KOMUNIKASI VISUAL
• Fotografi potret digunakan untuk dokumen penerbitan rasmi
dan majalah
• Dalam pengiklanan, fotografer boleh menggabungkan teknik
tangkat dekat dan fesyen untuk mendapatkan hasil yang
menarik.
• Kepelbagaian genre fotografi membolehkan bidang ini
berlkembang lebih luas dan membantu fotografer
mengembangkan bakat dan minat dalam bidang tersebut.
• Genre fotografi dapat meningkatkan profesionalisme, nilai
sesuatu imej dan juga memaksimumkan impak foto yang
dihasilkan.
CG.DIN
AsmaD T4
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO
CONTOH GENRE 1 DOKUMENTARI DAN KEWARTAWANAN

FOTOGRAFI 2 JALANAN

3 POTRET ATAU POTRAITURE

4 FESYEN

8 5 ALAM DAN LANDSKAP

GENRE FOTOGRAFI
6 PRODUK DAN PENGIKLANAN

7 SENI HALUS

8 MIKRO DAN TANGKAP DEKAT (CLOSE UP)

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 4, KPM

CG.DIN
AsmaD T4
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO
GENRE FOTOGRAFI
1. FOTOGRAFI DOKUMENTARI DAN KEWARTAWANAN 2. FOTOGRAFI JALANAN
• Genre ini adalah stail fotografi yang • Stail fotografi ini memfokuskan kepada
merakam gambaran kejadian sebenar rakaman kehidupan harian di Kawasan
mengenai manusia, objek dan juga awam.
peristiwa.
• Foto-foto yang dirakam lazimnya secara
• Foto yang dihasilkan akan menjadi rekod spontan, natural dan rambang.
kepada peristiwa penting dan bersejarah.
• Penekanan kepada ketetapan masa dan
• Terdapat persamaan antara genre fotografi juga teknik pembingkaian adalah antara
dokumentari dengan genre kewartawanan. aspek penting bagi genre ini.
• Fotografi kewartawanan memberi • Hasil foto juga umumnya banyak
gambaran yang jelas kepada pembaca dihasilkan dalam warna hitam putih.
tentang perkara yang ingin disampaikan
oleh penulis. • Merupakan salah satu aliran yang lebih
mengutamakan objek dalam
• Foto genre ini berfokus kepada subjek pengambilan foto.
berita yang dapat menyampaikan maksud
sesuatu peristiwa atau berita.
• Magnum ialah salah satu agensi foto
antarabangsa yang sangat berpengaruh
dalam fotografi dokumentari.

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 4, KPM

CG.DIN
AsmaD T4
 KOMUNIKASI VISUAL
SENI FOTO
GENRE FOTOGRAFI
3. FOTOGRAFI POTRET / POTRAITURE
• Merakam foto seseorang sama ada
individu mahupun berkumpulan untuk
menampilkan rupa, keperibadian dan hal
benda.
• Penekanan diberikan terhadap personaliti
hal benda yang ingin dirakam melalui
tenik pengcahayaan, latar belakang dan
gaya (pose).
• Lensa prima 50 milimiter (mm) dan
85mm atau telephoto 70 hingga 200mm
merupakan antara lensa yang menjadi
pilihan fotografer dalam genre ini.
RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 4, KPM
I
4. FOTOGRAFI FESYEN
• Sering digunakan pada produk,
contohnya pakaian.
• Fotografi ini bertujuan untuk
pengiklanan dan sering dilihat pada
majalah-majalah fesyen.
• Kreativiti diperlukan untuk SUMBER
menghasilkan foto fesyen yang dapat :https://www.adzrinmansor.com/2017/09
/5-cara-buat-duit-melalui-fotografi.html
mempengaruhi pelanggan.
• Genre ini menjadikan sesuatu fesyen
itu kelihatan lebih menarik dengan
bantuan aksesori, pencahayaan,
model dan solekan serta gaya yang
sesuai.
• Faktor lokasi penggambaran yang
menarik seperti di dalam atau di luar
CONTOH : Sesi fotografi dalam studio
studio turut memainkan peranan
penting.
CG.DIN
AsmaD T4
 KOMUNIKASI VISUAL
SENI FOTO
GENRE FOTOGRAFI
5. FOTOGRAFI ALAM DAN LANDSKAP
• Merakam ruang alam semula jadi
mahupun buatan manusia yang terdapat
di sekeliling kita.
• Penggunaan sumber pencahayaan asli
ketika merakamkan foto bagi
mendapatkan suasana dan warna yang
natural.
• Kerap menggunakan saiz bukaan
(aperture) yang kecil pada lensa, antara
f16 – f22 agar objek pada latar hadapan
dan latar belakang menjadi jelas.
• Penggunaan tripod, filter dan beberapa
peralatan tambahan lain kebiasaannya
diperlukan dalam genre ini.
RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 4, KPM
I
6. FOTOGRAFI PRODUK DAN PENGIKLANAN
• Umumnya digunakan untuk tujuan
mempromosi atau mengiklankan sesuatu
produk.
• Banyak melibatkan bantuan suntingan dan
seni grafik untuk mendapatkan hasil yang
menarik.
• Fotografer pelu menjadi seorang yang mahir
dan kreatif dalam beberapa genre fotografi
untuk menghasilkan fotografi produk dan
pengiklanan yang menarik.
• Mereka perlu menghasilkan karya foto yang
berupaya menyampaikan mesej kepada
pelanggan serta menarik minat mereka.
CG.DIN
AsmaD T4
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO
GENRE FOTOGRAFI
7. FOTOGRAFI TANGKAP DEKAT DAN MIKRO 8. FOTOGRAFI SENI HALUS

• Genre yang memfokuskan benda • Genre ini lebih bertumpu kepada nilai
dan mengaplikasi teknik estetik karya foto tersebut.
komposisi pemangkasan dan
pembingkaian. • Mengandungi makna yang tersirat serta
memerlukan penelitian yang mendalam.
• Sesuai digunakan untuk foto yang
memerlukan perincian. • Foto-foto yang dihasilkan berkait dengan
emosi, idea dan juga mesej yang ingin
disampaikan oleh jurufoto.
• Karya fotografi ini juga turut dijadikan
bahan pameran.

CONTOH : Kedudukan lensa kamera

mengambil gambar dekat

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 4, KPM

CG.DIN
AsmaD T4
 KOMUNIKASI VISUAL
SENI FOTO
IKON FOTOGRAFI MALAYSIA
AMRI
GINANG
• Lahir di Sabah dan mendapat Pendidikan di
Isle of Ely College Wisbech, Canbridgeshire,
United Kingdom.
• Telah memulakan kerjaya dalam bidang
fotografi secara professional semenjak
pertengahan tahun 1980-an di London dan
Stockholm sebelum kembali ke Kuala
Lumpur pada hujung tahun 1990-an.
• Bekerja sebagai pengarah kreatif dan aktif
mengadakan bengkel serta seminar bagi
berkongsi ilmu dan pengalaman bersama
fotografer muda
RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 4, KPM
I
CHE’ AHMAD
AZAHAR
• Dikenali sebagai Chemat dan merupakan
seorang fotografer yang terkenal dalam
genre fotografi jalanan.
• Bertugas sebagai pensyarah di Universiti
Multimedia (MMU) dalam bidang
komunikasi visual dan fotografi selama lebih
20 tahun.
• Karya foto beliau bukan sahaja dipamerkan
di Malaysia, malah di luar negara termasuk
Singapura dan Amerika Syarikat.
WAZARI
WAZIR
• Merupakan fotografer sepenuh masa dan
sering diberikan tanggungjawab untuk
merakam foto majlis-majlis rasmi di dalam
dan di luar negara.
• Gemar melancong dan berkongsi foto dan
tip fotografi dalam blog dan laman
sosialnya.
• Seorang fotografer dalam genre fotografi
dokumentari yang menceritakan
gambaran sebenar mengenai tempat,
orang dan perstiwa, sama ada ketika
sedang bertugas ataupun melancong.
CG.DIN
AsmaD T4
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO
MANIPULASI IMEJ DAN E-PORTFOLIO
8 TEKNIK ASAS MANIPULASI IMEJ

DEFINISI MANIPULASI IMEJ 1 HISTOGRAM

2
• Merupakan satu proses untuk menambah baik atau mengubah
suai foto menggunakan pelbagai teknik. SHARPNESS AND BLURRINESS
• Proses ini dilakukan untuk menambah baik atau mengubah suai
foto menggunakan pelbagai teknik.
3 GRAYSCALE AND MONOTONE
• Pengetahuan dan kemahiran menggunakan perisian pengeditan
foto mampu membantu artis dan fotografer menghasilkan
karya imej digital yang unik dan menarik. 4 COLOUR BALANCE

• Contoh perisian pengeditan :

• Adobe Photoshop
5 CONTRAST

6
• Adobe Lightroom
FILTER
• Corel Paintshop
• Contoh aplikasi pengeditan :
• Autodesk Pixlr 7 MASKING

8
• Instagram
LAYERING
• VSCO

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 5, KPM

CG.DIN
AsmaD T5
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO
MANIPULASI IMEJ DAN E-PORTFOLIO

TEKNIK ASAS MANIPULASI IMEJ

1 HISTOGRAM 2 SHARPNESS AND BLURRINESS

• Histogram merupakan representasi visual dalam bentuk graf yang
menunjukkan nilai ton cahaya yang terdapat pada sesuatu imej.
• Misalnya, hitam (0% kecerahan) hingga putih (100% kecerahan)
• Nilai peritusan kecerahan pada graf histogram diubah bagi
mendapatkan ton cahaya dan warna yang dikehendaki.
• Foto yang dirakam memerlukan pendedahan kepada cahaya (exposure)
dan medan fokus yang baik untuk mengelakkan gambar yang terhasil
menjadi kabur.
• Teknik yang biasa digunakan untuk meningkatkan kejelasan seperti
unsharp mask dan high pass.
• Teknik bagi blurriness ialah selective blur , motion blur dan radial blur.

Foto asal Teknik Unsharp mask Teknik radial blur

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 5, KPM

CG.DIN
AsmaD T5
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO
MANIPULASI IMEJ DAN E-PORTFOLIO

TEKNIK ASAS MANIPULASI IMEJ

3 GRAYSCALE AND MONOTONE 4 COLOUR BALANCE

• Merujuk kepada foto yang dihasilkan pada skala ton warna hitam
• Kebanyakan perisian pengeditan foto mempunyai seting warna global
dan putih (black and white photo).
(global colour) seperti RGB, yang mengukur jumlah warna merah, hijau
• Monotone atau warna monokromatik merupakan warna hue (satu dan biru pada imej.
warna asal seperti biru, merah, jingga dan hijau) yang mempunya
• Imej yang dirakam tidak menepati cahaya ambien sebenar boleh
nilai ton warna putih atau cerah hingga hitam atau gelap.
diubah agar imej akhir lebih tepat dan realistik.
• Monotone merupakan warna hue yang mempunyai satu ton warna.
• Seting ini juga boleh menghasilkan imej yang lebih kreatif dan unik.

Foto asal Perbandingan teknik colour balance

Grayscale Monotone

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 5, KPM

CG.DIN
AsmaD T5
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO
MANIPULASI IMEJ DAN E-PORTFOLIO

TEKNIK ASAS MANIPULASI IMEJ

5 CONTRAST 6 FILTER

• Contrast bermaksud perbezaan. Contrast ialah tahap perbezaan
antara elemen (warna, bentuk dan cahaya) yang membentuk
imej.
• Dalam konteks fotografi, contrast boleh diperoleh melalui ton
cahaya dan warna sesuatu imej.
• Nilai contrast (rendah atau tinggi) boleh mempengaruhi cara
sesuatu imej dilihat.
• Terdapat dua pengertian filter dalam konteks fotografi iaitu :
• Filter ialah aksesori pada lensa yang berfungsi untuk mengubah
suai imej yang dirakam yang bertujuan untuk menonjolkan
sesuatu warna / mengurangkan kadar cahaya masuk melalui
lensa.
• Dalam fotografi digital, fungsi filter terdapat pada bahagian
seting kamera (camera setting) / proses pascapenerbitan dengan
menggunakan perisian dan aplikasi.

Warna kontras

Foto asal Foto menggunakan aplikasi filter

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 5, KPM

CG.DIN
AsmaD T5
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO
MANIPULASI IMEJ DAN E-PORTFOLIO

TEKNIK ASAS MANIPULASI IMEJ

7 MASKING
• Teknik masking ialah proses pengubahsuaian imej pada bahagian
tertentu tanpa menggangu bahagian yang lain atau merosakkan
imej tersebut.
• Masking juga digunakan sebagai teknik untuk memadam,
menutup atau menggantikan latar belakang yang lain pada
sesuatu objek.
• Contoh teknik masking yang lazimnya digunakan ialah layer
masking, clipping mask dan alpha channel masking.
8 LAYERING
• Terdapat tiga layering dalam komposisi fotografi, iaitu latar
hadapan, tengah dan latar belakang (foreground, midle and
background).
• Dalam proses pengeditan digital, teknik layering digunakan untuk
mengasingkan elemen yang berlainan imej dalam beberapa lapisan.
Komposisi imej boleh dilakukan dengan mengubah suai elemen
yang diletakkan pada lapisan-lapisan yang berbeza.

background

miground

foreground
Teknik masking digunakan untuk membuang latar imej

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 5, KPM

CG.DIN
AsmaD T5
 KOMUNIKASI VISUAL I
SENI FOTO
4
MANIPULASI IMEJ DAN E-PORTFOLIO
DEFINISI PORTFOLIO DAN E-PORTFOLIO
• Portfolio dalam talian selalunya disebut sebagai
portfolio digital atau e-portfolio.
• Definisi e-portfolio dalam bidang seni foto merujuk
kepada kompilasi hasil karya seni foto yang disimpan
dan dipersembahkan secara dalam talian.
FUNGSI PORTFOLIO
• Sebagai koleksi fizikal yang merangkumi bahan-
bahan seperti tugasan bertulis, catatan jurnal,
karya seni, laporan ujian, laporan makmal,
projek fizikal (seperti diorama atau model) dan
bahan yang lain yang bertujuan untuk
menunjukkan kemajuan pembelajaran dan
pencapaian akademik.
CG.DIN
AsmaD
RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 5, KPM
FUNGSI PORTFOLIO DALAM PENDIDIKAN
• Penilaian kualiti kerja kursus, pencapaian pembelajaran dan pencapaian
akademik merupakan contoh jenis pentakisran autentik.
• Mengumpul hasil kerja, pencapaian dan dokumen yang berkaitan bagi
kegunaan temu duga dan kerjaya.
• Memastikan sama ada murid telah mencapai objektif dan standard
pembelajaran atau keperluan mata pelajaran serta memenuhi syarat
bergraduasi.
• Membantu murid membuat refleksi terhadap pencapaian dan kemajuan
yang diperoleh hasil daripada proses pembelajaran.
FUNGSI E- PORTFOLIO
• Dalam seni foto adalah untuk membolehkan sesi penilaian hasil
pembelajaran terhadap karya seni foto dan lain-lain karya yang
telah dihasilkan.
• Digunakan untuk mendapat maklum balas daripada auiden
terhadap karya yang telah dipamerkan.
T5
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO
MANIPULASI IMEJ DAN E-PORTFOLIO

KEPELBAGAIAN 6 TIPS UNTUK MENGHASILKAN E-PORTFOLIO YANG MENARIK

APLIKASI E-PORTFOLIO
1. PERSONALITI 2. VARIASI 3. TERKINI
• Boleh dihasilkan dalam
bentuk arkib digital, slaid E-portfolio bukan sahaja Tidak hanya terhad kepada imej Sentiasa mengemaskini dan
persembahan, blog atau statik, tetapi boleh memuat naik karya
laman sesawang yang mewakili diri, pengetahuan dan
kemahiran tetapi yang paling mempelbagaikan media. baharu.Utamakan karya yang
mempunyai bahan seperti
portfolio fizikal. penting adalah keunikan Contohnya seperti video yang berkualiti tinggi yang menjadi
personaliti anda menggunakan pautan Youtube. kegemaran sendiri.
• Kandungan e-portfolio
termasuk juga video yang
merakam proses seperti
screencast, persembahan
multimedia, laman sesawang
dan gambar. 4. SENSASI 5. INFORMASI 6. PROMOSI
• Terdapat juga artifak digitial
pembelajaran seperti Gunakan tajuk dan tema yang Menulis maklumat ringkas tentang
Berkongsi alamat e-portfolio
pameran karya secara realiti menarik. Masukkan hastag bagi setiap hasil karya seperti tajuk,
anda terutamanya melalui
maya (virtual reality). setiap karya dan tag ahli kumpulan lokasi, teknik dan sumber inspirasi.
laman sosial
sekiranya karya merupakan hasil Namun, tidak perlu berlebihan
kerja berkumpulan memasukkan maklumat yang
panjang atau sulit.
CG.DIN
AsmaD
RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 5, KPM T5
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI FOTO
MANIPULASI IMEJ DAN E-PORTFOLIO
KEPELBAGAIAN APLIKASI E-PORTFOLIO

Flickr Behance DeviantArt Wix

Pinterest Instagram Squarespace Weebly

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 5, KPM

CG.DIN
AsmaD T5
PENDIDIKAN SENI VISUAL
KSSM

BIDANG I

KOMUNIKASI VISUAL
BAHAN BACAN : TEORI SENI K1 SPM

CG.DIN
AsmaD
 KOMUNIKASI VISUAL I

SIMBOL DAN LOGO

Definisi Simbol dan Logo

SIMBOL LOGO
• Merujuk kepada reka bentuk grafik yang diringkaskan daripada • Diambil daripada bahasa Yunani, iaitu Logotype yang bermaksud
imej figura manusia, haiwan, alam dan benda. cetakan perkataan.
• Dihasilkan melalui gabungan unsur-unsur seni yang menjadi • Merupakan lambang atau tanda bagi sesebuah perniagaan, kelab,
representasi kepada sesuatu. persatuan atau agensi.
• Tujuan : Untuk memudahkan pengguna memahami sesuatu tanpa • Tujuan : Untuk tujuan aktiviti tertentu seperti sukan dan rekreasi
menggunakan perkataan. serta mewakili sesuatu jenama.

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 2, KPM

CG.DIN
AsmaD T2
 SIMBOL DAN LOGO
JENIS SIMBOL DAN LOGO

SIMBOL LOGO

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 2, KPM

CG.DIN
AsmaD T2
 KOMUNIKASI VISUAL I
SIMBOL DAN LOGO
Jenis-jenis Simbol dan Logo
• Menyampaikan mesej melalui gambar.
• Rupa mewakili maklumat secara ilustrasi.
• Representasi gambar alam semula jadi atau objek buatan manusia.
• Berkaitan dengan konsep tertentu.
• Bentuk objek dipermudahkan tetapi masih mengekalkan sifat-sifat
asal objek tersebut.
• Menyampaikan mesej tanpa sebarang penerangan.
RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 2, KPM
• Berdasarkan gabungan rupa bentuk dan huruf.
• Gubahan singkatan yang mewakili sesuatu.
• Boleh mengandungi tulisan dan gambar.
• Mempunyai kaitan tema dan gambar.
• Ringkas, jelas dan mudah diingati.
• Penggunaannya dapat bertahan lama.
• Menyampaikan mesej merentasi bahasa dan bangsa.
• Menggunakan rupa yang mudah sesuatu objek.
CG.DIN
AsmaD T2
PENDIDIKAN SENI VISUAL
KSSM

BIDANG I

KOMUNIKASI VISUAL

BAHAN BACAAN : TEORI SENI K1 SPM

CONTOH

CG.DIN
AsmaD
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (TIPOGRAFI)

Definisi Tipografi
• Merupakan kemahiran seni dan teknik dalam menghasil dan menyusun
jenis taip dalam bentuk tulisan agar jelas, mudah dibaca dan menarik untuk
dipaparkan.
• Proses susunan taip (typesetting) dalam teknologi percetakan telah
diperkenalkan sejak abad ke-15.
• Perkataan tipografi (typography) berasal daripada bahasa Greek, iaitu typos
yang bermaksud tanda / huruf manakala graphikos bermaksud melukis.

Aplikasi Tipografi
• Berkait rapat dengan keperuan komunikasi.
• Memerlukan kefahaman kaedah tipografi yang baik agar dapat
menyampaikan komunikasi dengan efisien.
• Bukan sahaj merangkumi huruf malah termasuk nombor, simbol dan
Johannes
ornamentasi. Gutenberg

• Ornamentasi – elemen dekoratif yang dimasukkan untuk

menambahkan nilai estetika • Mesin cetak yang
diperkenalkan oleh
Gutenberg
RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 3, KPM
CG.DIN
AsmaD T3
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (TIPOGRAFI)

Kepelbagaian Aplikasi Tipografi

• Tipografi bagi papan tanda • Merupakan visual yang • Dikaitkan dengan tulisan / lukisan • Merupakan bahasa bercetak pada kertas
digunakan untuk menggambarkan perasaan / yang dihasilkan dalam pelbagai dalam saiz dan format tertentu.
menunjukkan arah / emosi melalui representasi teknik menggunakan medium cat • Berfungsi untuk emnyampaikan maklumat /
amaran sama ada ekspresi muka yang (khusunya cat semburan) pada promosi dengan menggunakan gabungan /
menggunakan huruf, tanda menggunakan jenis taip misalnya dinding / sebarang permukaan yang salah satu elemen grafik seperti tipografi,
baca ataupun simbol. huruf, tanda baca dan simbol. lazimnya boleh dilihat oleh audien. ilustrasi, fotografi dan sebagainya.

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 3, KPM

CG.DIN
AsmaD T3
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (TIPOGRAFI)

Jenis dan Klasifikasi Taip
• Istilah yang biasa digunakan oleh pereka misalnya taip (type), muka taip
(typeface) dan fon (font) adalah penting untuk difahami.
• Istilah taip adalah istilah umum yang biasa digunakan manakala istilah
muka taip dan fon merujuk kepada istilah yang lebih khusus.
• Dalam konteks digital, Garamond / Times New Roman merujuk kepada
muka taip. Manakala Garamond Bold / Times New Roman Regular
merujuk kepada fon. Hal ini bermakna muka taip Garamond boleh
mempunyai beberapa set fon seperti Garamond Regular,Garamond
Italic, Garamond Bold dan sebagainya.

Contoh anatomi muka taip

• Pengetahuan terhadap anatomi muka taip membolehkan pereka,
khususnya pereka taip (typographer) mereka bentuk / mengaplikasi muka
taip dengan lebih baik.

Antara istilah yang digunakan pada anatomi taip

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 3, KPM

CG.DIN
AsmaD T3
 KOMUNIKASI VISUAL
SENI REKA GRAFIK (TIPOGRAFI)
Contoh jenis taip
Jenis Taip
Huruf besar (capitals)
Huruf kecil (lower case)
Small caps
Nombor
Simbol matematik
Simbol-simbol lain
RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 3, KPM
I
Contoh Jenis Taip • Terdapat 6 contoh klasifikasi taip.
• Perbezaan yang ketara antara klasifikasi taip dapat
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ dilihat melalui bentuk dan ketebalan garisan kecil
pada hujung stroke (kualiti ketebalan pada satu
abcdefghijklmnopqrstuvwxyz garisan) dalam huruf (serif) serta stroke pada paksi
ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ menegak dalam keadaan yang serong / lurus
1234567890 i ii iii iv v vi vii vii ix x • Old Style
+-x=><%½¼¾ • Slab Serif
• Transitional
$#@*~ • Sans Serif
• Modern
• Script (Italic)
CG.DIN
AsmaD T3
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (TIPOGRAFI)

Contoh klasifikasi taip

• Ciri rekaan mengekalkan reka bentuk daripada lukisan teknikal secara manual.
• Mempunyai bentuk serif yang bersudut dan tumpul, stroke tidak terlalu nipis dan kurang kontras.
• Contoh muka taip : Garamond dan Caslon

• Terhasil daripada modifikasi taip old style.

• Gabungan ciri yang terdapat pada kedua-dua old style dan modern.
• Contoh muka taip : Baskerville dan Century Schoolbook.

• Mempunyai ciri yang radikal berbanding old style dan transitional kerana mempunyai stroke tebal
dan nipis yang sangat kontras, serif yang lurus serta paksi menegak.
• Contoh muka taip : Bodoni dan Tiffany

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 3, KPM

CG.DIN
AsmaD T3
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (TIPOGRAFI)

Kepelbagaian Aplikasi Tipografi

• Mempunyai ciri stroke serif yang ketara dan tebal

• Lazimnya untuk tujuan hiasan dan mempunyai ciri kebolehbacaan yang rendah
• Contoh muka taip : Rockwell dan Egyptian

• Taip yang tidak mempunyai serif.

• Mempunyai saiz rekaan stroke yang sama dan berbentuk geometri
• Contoh muka taip : Arial dan Helvetica

• Diilhamkan daripada stroke yang dihasilkan menggunakan berus / pena.

• Mempunyai dua ciri rekaan iaitu kasual / formal
• Contoh muka taip : Great Vibes dan Edwardian Script

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 3, KPM

CG.DIN
AsmaD T3
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (TIPOGRAFI)

• Merupakan pembentukan atau penggunaan kata-kata yang meniru
Tipografi Ekspresi bunyi semula jadi bersama aksi yang dikaitkan misalnya ‘bang’,
‘boom’, dan lain-lain
• Tipogafi ekspresi memberi penekanan • Sering digunakan dalam seni komik
secara visual (tersurat) terhadap maksud
(tersirat) daripada sesuatu perkataan
yang ingin disampaikan.
• Ciri-ciri unik reka bentuk yang terdapat
• Digambarkan sebagai positif / negatif berkaitan dengan hubungan emosi
pada setiap taip boleh digunakan sebagai
asas kepada rekaan baharu dengan Aku menantimu... yang menyenangkan atau tidak menyenangkan.
menggunakan daya imaginasi dan
kreativiti.
• Memberikan sifat dan kualiti yang terdapat pada manusia kepada sesuatu
Contoh tipografi ekspresi : perkataan melalui metafora. Personifikasi taip banyak digunakan oleh artis
dalam karya seni visual bagi menyampaikan mesej dengan lebih menarik
dan berkesan.

• Menghasilkan bentuk figura menggunakan reka bentuk taip serta

komposisi sejumlah muka taip. Figura taip menguji kemampuan
untuk melihat bentuk dan rupa yang terdapat pada setiap rekaan
taip daripada perspektif yang berbeza

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 3, KPM

CG.DIN
AsmaD T3
PENDIDIKAN SENI VISUAL
KSSM

BIDANG I

KOMUNIKASI VISUAL

BAHAN BACAAN : TEORI SENI K1 SPM

CG.DIN
AsmaD
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (ILUSTRASI)

DEFINISI ILUSTRASI

• Ilustrasi adalah penghasilan sesuatu imej bagi tujuan Jenis ilustrasi yang biasa dihasilkan :
dekorasi, interprestasi dan komunikasi secara visual
kepada teks, proses idea ataupun konsep.
•
•
Ilustrasi Industri dan Teknikal
Ilustrasi Sains dan Perubatan
10
• Ilustrasi Dekoratif
• Ilustrasi bukan sahaja merujuk kepada karya akhir yang • Ilustrasi Imaginasi
dipersembahkan, tetapi juga lakaran visual yang • Ilustrasi Ekspresi
dihasilkan melalui proses penjanaan idea bergambar. • Ilustrasi Pengiklanan
• Ilustrasi boleh dihasilkan dalam pelbagai media, medium • Ilustrasi Fesyen
• Ilustrasi Penerbitan (Editorial)
dan teknik selagi karya ini menunjukkan representasi
• Ilustrasi Flora dan Fauna (Alam)
visual kepada sesuatu yang ingin digambarkan.
• Ilustrasi Komik dan Animasi

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 4, KPM

CG.DIN
AsmaD T4
 KOMUNIKASI VISUAL I
SENI REKA GRAFIK (ILUSTRASI)
Jenis-jenis Ilustrasi
ILUSTRASI
INDUSTRI DAN TEKNIKAL
• Digunakan untuk mengkaji dan menghasilkan
reka bentuk hasil ciptaan industri.
• Lakaran teknikal, lukisan mekanikal dan reka
bentuk berkomputer merupakan bahagian
penting dalam ilustrasi teknikal.
• FUNGSI : mempromosi dan memberikan
maklumat produk dengan lebih terperinci.
RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 4, KPM
ILUSTRASI
SAINS DAN PERUBATAN
• Digunakan dalam kajian anatomi tubuh
manusia dan sains perubatan dengan meluas.
• Lazimnya menggambarkan organ-organ
dalaman badan dengan lebih terperinci
• FUNGSI : membantu memudahkan
kefahaman dan kerjasama dalam bidang
perubatan dan bidang lain yang berkaitan.
ILUSTRASI
DEKORATIF
• Semasa menghasilkan ilustrasi dekoratif,
illustrator akan mengaplikasikan ciri khas
objek. Contohnya bentuk kelopak bunga
dan daun yang digayakan serta dihasilkan
secara berulang.
• FUNGSI : menghiasi objek dengan suatu
reka bentuk yang disederhanakan atau
dilebih-lebihkan dengan gaya tertentu.
CG.DIN
AsmaD T4
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (ILUSTRASI)

Jenis-jenis Ilustrasi

ILUSTRASI ILUSTRASI ILUSTRASI

IMAGINASI EKSPRESI PENERBITAN
• Digunakan pada kulit buku, buku
• Dikenali sebagai ilustrasi khayalan. cerita kanak-kanak, risalah, surat
• Ekspresi bererti pengungkapan atau proses khabar, kulit novel, kartun dan
• Dihasilkan daripada pengolahan daya cipta memperlihatkan atau menyatakan maksud,
secara imaginatif (khayalan). ilustrasi cerpen.
perasaan dan sebagainya.
• FUNGSI : sering digunakan dalam ilustrasi certa, • Ilustrator veteran seperti Jaafar Taib
• FUNGSI : memperlihatkan perasaan dan illustrator kontemporari seperti
novel dan komik. seseorang melalui air muka pada wajah. Mohd Khairul Azman adalah antara
illustrator buku cerita kanak-kanak
tanah air yang terkenal.
• FUNGSI : menyampaikan maklumat
dan juga menggambarkan
penceritaan bahan tersebut.

Contoh ilustrasi
penerbitan yang
dihasilkan oleh
Jaafar Taib

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 4, KPM

CG.DIN
AsmaD T4
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (ILUSTRASI)

Jenis-jenis Ilustrasi

ILUSTRASI ILUSTRASI ILUSTRASI

FESYEN
• Menunjukkan ketetlitian pereka terhadap
rekaannya.
• FUNGSI : memaparkan rekaan pakaian dan
mempamerkan gaya rekaan dan pereka fesyen.
KOMIK
• Dikaitkan dengan penceritaan berbentuk ilustrasi.
• Menggunakan satu atau lebih panel yang
dhasilkan secara berturutan (sequential art).
• Komik dan animasi dikaitkan dengan sesuatu
cerita yang lucu, novel grafik dan adiwira.
• Terdapat banyak karya animasi dan filem yang
diadaptasi daripada komik atau sebaliknya.
PENGIKLANAN
• Dikenali juga sebagai ilustrasi produk.
• Terdapat pada majalah, poster, surat
khabar, risalah dan televisyen
• FUNGSI : mempromosi produk,
perkhidmatan dan menyampaikan
maklumat. Disamping itu juga boleh
menonjolkan karakter produk dan
mampu menimbulkan kesan emosi
kepada pengguna.

Contoh ilustrasi komik

dan animasi bagi watak
RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 4, KPM
Boboiboy The Movie CG.DIN
AsmaD T4
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (ILUSTRASI)

Jenis-jenis Ilustrasi

ILUSTRASI
FLORA DAN FAUNA (ALAM)

• Menggambarkan alam sebenar secara lukisan atau

catan yang merujuk kepada alam semula jadi
seperti tumbuhan dan haiwan.
• Turut memaparkan gambaran alam fantasi.
• Ramai pelukis yang berminat dalam menghasilkan
ilustrasi flora dan fauna ini.

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 4, KPM

CG.DIN
AsmaD T4
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (ILUSTRASI)

Setem Pen Dakwat dan cat air

MEDIA
• Definisi media ialah alat atau perantara dalam
komunikasi dan perhubungan.
• Media cetak ialah alat atau saluran komunikasi
yang berupa bahan cetakan atau terbitan.
• Karya ilustrasi boleh didapati melalui pelbagai
media secara bercetak mahupun digital, seperti
poster, pengiklanan, pembungkusan, buku cerita,
buku teks, buku manual, komik, surat khabar,
setem, poskad, mural dan banyak lagi.
• Karya ilustrasi juga boleh menjadi asas kepada
penghasilan karya kreatif yang lain, misalnya
animasi dan permainan digital.
• Medium merupakan bahan dan alat yang
digunakan dalam penghasilan karya ilustrasi. Komik
Mural

Contoh teknik dan karya ilustrasi

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 4, KPM

CG.DIN
AsmaD T4
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (ILUSTRASI)

TEKNIK TRADISIONAL MODEN
• Teknik penghasilan karya ilustrasi sering
berubah mengikut peredaran zaman dan • Sapuan berus kering atas basah – cat air • Digital vector
kemajuan teknologi dalam menghasilkan • Garisan selari (hatching) – marker pen • Digital fotomontaj
bahan dan alatan. • Potongan kayu dan gurisan besi • Digital model 3D
• Tampal dan kolaj kertas
• Teknik atau stail ialah cara sesuatu medium
diaplikasi dalam penghasilan ilustrasi. • Air brush

• Teknik ini boleh dikategorikan sebagai

tradisional dan moden.
• Teknik tradisional ialah aplikasi bahan dan
alatan secara manual.
• Teknik moden merupakan aplikasi peranti dan
perisian digital atau gabungan kedua-dua
teknik.
• Ilustrator ialah orang yang bertanggungjawab
menghasilkan ilustrasi.

Media campuran Media digital

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 4, KPM

CG.DIN
AsmaD T4
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (ILUSTRASI)

PENJANAAN IDEA BERGAMBAR 3 Lakaran kenit

• Fasa ini merupakan ekplorasi awal

penjanaan idea bergambar dalam saiz
• Karya ilustrasi memerlukan proses penjanaan
idea agar dapat diolah,diuji nilai dan
‘THUMBNAIL’ yang kecil dan banyak.
ditambah baik sebelum sampai kepada karya • Penekanan pada teknik lakaran pensel /
akhir. pen secara ringkas dan pantas.

• Proses ini dapat membantu illustrator

menguji beberapa konsep secara kasar • Fasa kedua ini ialah pemilihan bagi satu Lakaran kasar
dengan cepat serta mengurangkan risiko atau beberapa lakaran daripada fasa
karya tersebut ditolak atau tidak mencapai Thumbnail.
objektif yang diinginkan. ‘ROUGH’
• Lakaran yang dihasilkan lebih jelas
• Proses ini dapat mengurangkan kos produksi menunjukkan bentuk dan rupa kepada
sekiranya dijalankan dengan baik. idea yang ingin disampaikan. Karya terakhir
• Terdapat 3 fasa bagi proses penjanaan idea • Fasa ini ialah proses terakhir
bergambar iaitu : dalam proses penjanaan idea
• Thumbnail bergambar yang lengkap.
‘COMPREHENSIVE’
• Rough • Proses ini menunjukkan idea yang
• Comprehensive ingin disampaikan dan teknik
ilustrasi yang digunakan.

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 4, KPM

CG.DIN
AsmaD T4
PENDIDIKAN SENI VISUAL
KSSM

BIDANG I

KOMUNIKASI VISUAL

BAHAN BACAAN : TEORI SENI K1 SPM

CG.DIN
AsmaD
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (INFOGRAFIK)

DEFINISI INFOGRAFIK
• Infografik ialah gabungan dua perkataan, iaitu informasi dan
grafik.
• Penggunaan elemen dan prinsip digarap dalam proses
mereka bentuk informasi agar dapat disampaikan kepada
masyarakat dengan lebih efisien.
• Ilutsrasi yang menggabungkan pelbagai symbol, graf, carta
dan rajah sering digunakan dalam penghasilan sesebuah
infografik yang menarik.
• Rumusannya, infografik ialah representasi visual terhadap
maklumat dan data.
• FUNGSI :
• Membantu pembaca untuk mendapatkan maklumat
daripada data yang kompleks dengan cepat dan
menyeluruh.

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 5, KPM

CG.DIN
AsmaD T5
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (INFOGRAFIK)

VISUAL INFOGRAFIK ELEMEN PRINSIP
• Elemen dan prinsip visual ialah asas rekaan untuk
menghasilkan infografik. • Elemen visual ialah • Prinsip visual ialah
• Kebolehan pereka grafik mengaplikasikan elemen dan komponen atau bahan asas elemen-elemen tersebut
prinsip visual dengan baik akan menghasilkan rekaan yang terdapat dalam diguna dan digarap bagi
infografik yang menarik dan berkesan. infografik. menghasilkan sesuatu
rekaan infografik.

6 5
1. Tipografi 1. Data dan Statistik
2. Ilustrasi 2. Hieraki dan Flow
3. Simbol dan Ikon 3. Stail Visual
4. Graf dan Carta 4. Format dan Saiz
5. Fotografi 5. Naratif dan
Penceritaan
6. Warna

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 5, KPM

CG.DIN
AsmaD T5
 KOMUNIKASI VISUAL
SENI REKA GRAFIK (INFOGRAFIK)
ELEMEN VISUAL
TIPOGRAFI
• Merujuk kepada jenis muka
taip, termasuk nombor dan
simbol matematik. Elemen ini
diperlukan untuk
menyampaikan informasi
dengan jelas.
RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 5, KPM
I
ILUSTRASI
• Sering digunakan dalam
mereka bentuk infogragik.
Kepelbagaian medium dan
teknik ilustrasi tidak terbatas ,
bergantung kepada kreativiti
dan kemahiran seseorang
pereka grafik.
GRAF & CARTA
• Merupakan elemen yang diolah
bagi mewakili satu set data.
Digunakan untuk
menyampaikan maklumat yang
sukar dilihat melalui
penggunaan teks / nombor
sahaja seperti pola, skala
hubungan, kekerapan dan trend.
CG.DIN
AsmaD T5
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (INFOGRAFIK)

ELEMEN VISUAL

WARNA FOTOGRAFI SIMBOL & IKON

• Digunakan untuk menimbulkan • Dapat menjadikan rekaan • Merupakan rekaan ilustrasi yang
suasana, meningkatkan kontras, kelihatan unik . Konsep dan ringkas, mudah difahami dan
membuat perbandingan, stail visual persembahan yang mempunyai keseragaman stail
pengkelasan dan penegasan. digunakan akan lebih realistik. visual. Sering digunakan untuk
Warna yang sesuai boleh mewakili data / maklumat yang
menjadikan rekaan lebih dibahagikan mengikut klasifikasi
harmoni dan memudahkan dan membawa maksud yang
informasi disampaikan tertentu.

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 5, KPM

CG.DIN
AsmaD T5
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (INFOGRAFIK)

PRINSIP VISUAL

DATA & STATISTIK STAIL VISUAL HIERAKI & FLOW

• Merupakan sampel atau fakta • Digunakan untuk menentukan • Memastikan susunan

(kualitatif / kuantatif) yang keseragaman setiap elemen keutamaan maklumat yang ingin
dianalisis, diinterprestasi dan visual. Prinsip ini memastikan disamapaikan kepada pembaca.
disampaikan dengan cara yang penampilan visual dalam Malah membantu pereka
paling mudah untuk difahami. sesuatu rekaan infografik merancang, menyusun
Untuk menyampaiakn dengan mencapai keharmonian bagi kedudukan maklumat dan data
elemen ini memerlukan data kesemua elemen visual yang agar pembaca mendapat
dan statistik. digunakan. informasi dengan lancar serta
berkesan.

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 5, KPM

CG.DIN
AsmaD T5
 KOMUNIKASI VISUAL
SENI REKA GRAFIK (INFOGRAFIK)
PRINSIP VISUAL
FORMAT & SAIZ
• Format dan saiz penting untuk
menentukan ruang dan paparan
susun atur serta jumlah informasi
yang boleh disampaikan dalam
sesuatu rekaan. Format merujuk
kepada penetapan cara maklumat
disusun dan dipersembahkan,
sama ada dalam bentuk media
cetak atau media digital.
RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 5, KPM
I
NARATIF & PENCERITAAN
• Prinsip inin merujuk kepada penetapan
konsep dan tema reka bentuk mengikut
informasi yang ingin disampaikan. Pereka
grafik perlu memastikan setiap rekaan elemen
visual yang dipilih mampu menzahirkan
maklumat kepada satu bentuk penceritaan
yang jelas dan menarik.
CG.DIN
AsmaD T5
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (INFOGRAFIK)

JENIS GRAF DAN CARTA INFOGRAFIK 8
LANGKAH LANGKAH LANGKAH

1 2 3

GRAF BAR CARTA PAI PIKTOGRAM CARTA ALIR

1990-an 1990-an

1980-an

GRAF GARISAN HISTOGRAM SCOTTERPLOT GRAF SIRI MASA

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 5, KPM

CG.DIN
AsmaD T5
 KOMUNIKASI VISUAL I

SENI REKA GRAFIK (INFOGRAFIK)

PENJANAAN IDEA
INFOGRAFIK
3 LAKARAN KENIT
(thumbnail sketches)

• Rekaan infografik memerlukan proses

penjanaan idea agar dapat diolah, diuji nilai
dan ditambah baik sebelum sampai ke karya
akhir.
LAKARAN KASAR
• Proses ini dapat membantu pereka grafik
menguji beberapa konsep secara kasar (rough sketches)
dengan cepat berpandukan prinsip dan
elemen visual infografik.
• Proses penjanaan idea melalui tiga fasa
seperti berikut :
• Lakaran Kenit (thumbnail sketches) LUKISAN KOMPREHENSIF
• Lakaran Kasar (rough sketches)
(comprehensive drawing)
• Lukisan komprehensif (comprehensive
drawing)

RUJUKAN : Buku Teks Pendidikan Seni Visual Tingkatan 5, KPM

CG.DIN
AsmaD T5