8/22/2021

Kinh tế học vi mô
Giảng viên: Ths. Bùi Thị Hiền
Khoa Quản trị kinh doanh

Mục tiêu và nội dung môn học

• Nội dung: Mục tiêu:
Phân tích các quy luật kinh tế cơ Giúp sinh viên có thể
bản của thị trường: cung cầu, nắm bắt các quy luật
cạnh tranh. của kinh tế thị
Phân tích hành vi của các chủ thể trường.
tham gia nền kinh tế: người Trang bị công cụ phân
tiêu dùng, doanh nghiệp và tích để sinh viên có
chính phủ thể hiểu và áp dụng
khi học các học phần
tiếp theo

Nội dung chi tiết học phần

Tuần Nội dung chính Số tiết
Chương 1: Khái quát về Kinh tế học
1-2 6

3 -5 Chương 2: Cung cầu hàng hóa và giá cả thị trường 9

6-7 Chương 3: Lý thuyết về hành vi của người tiêu dùng 6
8 – 10 Chương 4: Lý thuyết về hành vi của doanh nghiệp 9
Chương 5: Thị trường cạnh tranh hoàn toàn
11 - 12 6

13 -14 Chương 6: Thị trường độc quyền hoàn toàn 6

15 Chương 7: Thị trường cạnh tranh không hoàn hảo 3

15 Tổng cộng 45

1
 8/22/2021

Chuẩn đầu ra môn học

Phương pháp đánh giá

Tỷ trọng & thành phần đánh giá

2
 8/22/2021

Tài liệu & đồ dùng học tập

Giáo trình:

Lê Thị Kinh Hoa, Võ Thị Thúy Hoa (2018), Kinh tế vi mô, Nhà
xuất bản ĐH Công Nghiệp Tp. HCM

Sách tham khảo:

1. Lê Bảo Lâm, Nguyễn Như Ý, Trần Thị Bích Dung,Trần Bá Thọ ( 2013),
Kinh tế Vi mô, Nhà xuất bản Thống kê.

2. N. Gregory Mankiw (2014), Nguyên lý kinh tế học, Dịch thuật Khoa Kinh
tế, Trường ĐH Kinh tế Tp.Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản Cengage Learning
Asia.

Tài liệu & đồ dùng học tập

Website:

Bài giảng online tại Youtube:

- PGS.TS Đoàn Thị Mỹ Hạnh.

- MIT – Principles of Microeconomics – Phụ đề tiếng Việt.

Đồ dùng học tập:

Laptop, projector, bảng, phấn; Giấy khổ lớn (Ao); băng keo;
bút viết bảng

Chương 1

1.1 Kinh tế học và các khái niệm

cơ bản

KHÁI QUÁT
VỀ KINH TẾ
HỌC
1.2 Khái quát về tính chất của
một nền kinh tế

3
 8/22/2021

1.1 Kinh tế học và các khái niệm cơ bản

1.1.1 Kinh tế học là gì?

Bằng việc giải quyết vấn đề sản xuất cái gì,

sản xuất như thế nào và sản xuất cho ai,
kinh tế học giải thích các nguồn lực khan
hiếm phân bổ như thế nào cho các mục đích
sử dụng khác nhau.

1.1.1.1 Nguồn lực

sản xuất Đất đai: được hiểu theo nghĩa rộng là
toàn bộ tài nguyên thiên nhiên

Nguồn lực sản xuất Nguồn nhân lực

là các nhân tố được

sử dụng để sản xuất

Nguồn vốn là toàn bộ tư liệu sản xuất
ra của cải vật chất

cho nền kinh tế

Kiến thức kỹ thuật bao gồm công nghệ
sản xuất và công nghệ quản lý

1.1.1.1 Nguồn lực

sản xuất

4
 8/22/2021

1.1.1.1 Nguồn lực

sản xuất

http://www.worldbank.org/en/country

1.1.1.1 Nguồn lực

sản xuất

http://www.worldbank.org/en/country

1.1.1.1 Nguồn lực

sản xuất

http://www.worldbank.org/en/country

5
 8/22/2021

1.1.1.2 Nhu cầu và ước muốn của con người

Đặc tính:
-Nhu cầu và ước muốn thì vô hạn.
Nhu cầu là tất cả những
gì con người cần thiết -Một số nhu cầu và ước muốn có
cho cuộc sống để có thể tái hiện.
thể tồn tại. Thoả mãn
nhu cầu  thoả mãn -Nhu cầu và ước muốn có tính chất
ước muốn bổ sung.
-Nhu cầu và ước muốn có thể thay
đổi

1.1.1.3 Sự khan hiếm

Nhu caàu cuûa

con ngöôøi? Maâu thuaãn trung taâm cuûa
moïi thôøi ñaïi vaø moïi goùc
VOÂ ñoä: Nhu caàu cuûa con
HAÏN ngöôøi thì voâ haïn maø
nguoàn taøi nguyeân ñeå
thoûa maõn nhu caàu laïi coù
Caùc nguoàn thoûa haïn.
maõn nhu caàu?
COÙ HAÏN

1.1.1.3 Sự khan hiếm

Vấn đề đặt ra: Sử dụng nguồn tài

nguyên có hạn (khan hiếm) sao cho
hiệu quả nhất (đáp ứng tới mức cao
nhất nhu cầu con người)

6
 8/22/2021

1.1.1.4 Sự lựa chọn

Khan hieám Löïa chonï Chi phí cô hoäi

Nhu cầu và ước Là những khoản

Là sự so sánh
muốn của chúng chi phí mất đi
của các yếu tố
ta vượt quá khi chọn một
khác nhau để
nguồn lực sẵn quyết định do
đưa ra một
có để thoả mãn phải bỏ qua các
quyết định
chúng quyết định khác

1.1.1.4.1Ñöôøng giôùi haïn khaû naêng saûn xuaát

PPF: Production – Possibility- Frontier

Minh họa cho

Đường giới hạn khả năng việc sử dụng các
nguồn lực và
sản xuất là đường thể hiện minh họa các
khái niệm trên
các mức phối hợp tối đa của
số lượng các loại sản phẩm
có thể sản xuất được khi sử
dụng toàn bộ năng lực sẵn có
của nền kinh tế.

Giả sử một nền kinh tế sử dụng nguồn lực sẵn có của

mình để sản xuất hai mặt hàng máy tính và xe máy

Khả năng Máy tính Xe máy

(ngàn cái) (ngàn chiếc)
A 1000 0
B 900 10
C 750 20
D 550 30
E 300 40
F 0 50

7
 8/22/2021

1.1.1.4.1Ñöôøng giôùi haïn khaû naêng saûn xuaát

PPF: Production – Possibility- Frontier

F N
E

H : Söû duïng khoâng hieäu

D quaû nguoàn taøi nguyeân

N: Khoâng ủ khả năng

H C thực hiện

Ñöôøng bieåu dieãn nhöõng phoái hôïp ñaàu ra toái ña coù theå
ñaït ñöôïc vôùi moät nguoàn taøi nguyeân nhaát ñònh naøo ñoù

F
E Neân choïn ñieåm naøo ?

F, E, D, C,B, A : Coù theå ñaït ñöôïc vaø söû duïng

hieäu quaû nguoàn taøi nguyeân

8
 8/22/2021

1.1.1.4.2 Đường PPF & Chi phí cơ hội

Sử dụng tài nguyên hiệu quả có nghĩa

là việc sản xuất nhiều hơn loại hàng
hóa này chỉ có thể đạt được bằng việc
hy sinh sản lượng của loại hàng hóa
khác

ĐƯỜNG PPF CHO THẤY:

Sự khan hiếm: Số lượng hàng hóa

sản xuất ra (hay số dịch vụ thực
hiện được) là có hạn.

Sự lựa chọn: Trong số nhiều cách

thức sử dụng nguồn lực có thể,
cần chọn cách tốt nhất.

1.1.1.4.3 Quy luật chi phí cơ hội tăng dần

Ñoä doác cuûa ñöôøng PPF theå hieän chi

phí cô hoäi trong saûn xuaát saûn phaåm :
Vôùi moät nguoàn taøi nguyeân nhaát ñònh,
muoán saûn xuaát theâm moät ñôn vò saûn
phaåm loaïi naøy thì phaûi giaûm bao
nhieâu ñôn vò saûn phaåm loaïi kia

9
 8/22/2021

1.1.1.4.3 Quy luật chi phí cơ hội tăng dần

-OC =  Y/  X hoaëc OC = dY/dX

(Y laø loaïi SP giaûm xuoáng)
-Khi sản lượng một loại sản phẩm tăng càng
nhiều thì chi phí cơ hội càng lớn ngược lại 
Quy luật chi phí cơ hội tăng dần
Vì vậy, ñöôøng PPF thöôøng coù daïng loài (loõm veà
phía goác toïa ñoä)

1.1.1.5 Khái niệm về kinh tế học

KiKinh tế học là một môn khoa học xã hội

nghiên cứu việc lựa chọn cách sử dụng
hợp lý các nguồn lực khan hiếm để sản
xuất ra những sản phẩm và dịch vụ nhằm
thoả mãn nhu cầu cho mọi thành viên
trong xã hội

1.1.2 Phương pháp nghiên cứu

Phương pháp phân tích tổng hợp.

Phương pháp trừu tượng hoá khoa học.
Phương pháp thống kê

10
 8/22/2021

1.1.3 Kinh tế vi mô và kinh tế vĩ mô

Kinh tế học
Kinh tế vi mô Kinh tế vĩ mô

Nghieân cöùu haønh Nghieân cöùu toaøn boä

vi vaø quyeát ñònh neàn kinh teá GDP,
cuûa caùc chuû theå GNP, laïm phaùt, taêng
rieâng bieät trong tröôûng, thaát nghieäp,
neàn kinh teá, gaén laõi suaát ngaân haøng ….
vôùi moät loaïi cuõng nhö söï töông taùc
haøng hoùa cuï theå giöõa caùc ngaønh, caùc
(moät thò tröôøng lónh vöïc trong neàn
cuï theå kinh teá

CÁC KHÁI NIỆM VI MÔ

Người mua
(Người TD, Hộ Cầu
GĐ

Lời Cạnh
Giá cả
tranh
Mặt hàng cụ
thể
Ngành - Thị trường
Người bán
Cung
(Nhà SX, DN.

Độc
Chi phí Lỗ
quyền

CÁC KHÁI NIỆM VĨ MÔ

Chỉ số giá Lãi suất ngân

Tổng cầu hàng

Toàn bộ nền kinh Tỷ lệ thất

tế nghiệp

Tổng cung
GDP,GNP
Tốc độ tăng
Tỷ lệ lạm phát trưởng

11
 8/22/2021

1.1.4 Kinh tế học thực chứng “What is?”:

(Positive Economics):

Sử dụng lý thuyết kinh tế, với sự hỗ trợ của

các mô hình toán -kinh tế lượng, để mô tả, tìm
cách giải thích và dự đoán những hiện tượng,
những sự kiện, những quy luât kinh tế đã,
đang và sẽ xảy ra trong thực tế ( khách quan -
khoa học )

1.1.4 Kinh tế học chuẩn tắc “What should be?”

(Normative Economics):

Đưa ra những nhận định, đánh giá và giải

pháp - thường liên quan tới các giá trị đạo
đức, xã hội, văn hóa - xuất phát từ quan điểm
và tình cảm cá nhân (chủ quan - chính sách)

1.2 Khái quát về tính chất của một nền kinh tế

1.2.1 Các khái niệm thị trường

Thị trường là một tập hợp

dàn xếp mà thông qua đó
người bán và người mua
tiếp xúc nhau để trao đổi
hàng hoá và dịch vụ

12
 8/22/2021

1.2.2 phân loại

Theo ñaëc ñieåm cuûa haøng hoùa: saûn phaåm, dòch
thị trường vuï, yeáu toá saûn xuaát, chöùng khoaùn, tieàn teä

Theo giôùi haïn veà khoâng gian: ñòa phöông,

khu vöïc, quoác gia, theá giôùi

Phaân
Theo mặt hàng: thị trường ô tô, thị trường
loaïi thò gạo, thị trường cà phê…
tröôøng
Theo khả năng hoạt động tiêu thụ: thị
trường tiềm năng, thị trường hiện tại, thị
trường tương lai.

Theo cô caáu thò tröôøng : caïnh tranh hoaøn

toaøn, ñoäc quyeàn hoaøn toaøn, caïnh tranh ñoäc
quyeàn, thieåu soá ñoäc quyeàn

1.2.2 phân loại

thị trường
Ñeå phaân bieät caùc daïng thò tröôøng ngöôøi ta
thöôøng döïa treân:
 Soá löôïng ngöôøi mua vaø baùn
 Möùc ñoä khaùc bieät cuûa saûn phaåm
 Ñieàu kieän ra vaøo thò tröôøng
 Tính chaát thoâng tin treân thò tröôøng

CAÏNH CAÏNH ÑOÄC ÑOÄC

TRANH TRANH QUYEÀN QUYEÀN
HOAØN ÑOÄC QUYEÀN NHOÙM HOAØN
TOAØN TOAØN

1.2.3 Các vấn

đề cơ bản của
nền kinh tế
Nền kinh tế

Sản xuất hàng hoá gì với sản

lượng bao nhiêu
Sản xuất hàng hoá như thế
nào với trình độ kỹ thuật hiện
hữu?
Sản xuất hàng hoá này cho
ai?

13
 8/22/2021

1.2.4 Các mô
hình kinh tế

Mô hình Mô hình
kinh tế kinh tế thị
truyền trường tự
thống do

Mô hình
Mô hình
kinh tế kế
kinh tế
hoạch tập
hỗn hợp
trung

1.2.4 Các mô
hình kinh tế
Mô hình kinh tế truyền thống

• Ba vấn đề cơ bản được giải quyết

theo truyền thống, tức là theo phong
tục, tập quán, thói quen.

1.2.4 Các mô
hình kinh tế Mô hình kinh tế thị trường tự do

• Ba vấn đề được giải quyết bởi cơ chế

thị trường, không có sự can thiệp
của Nhà nước
• Thuyết “Bàn tay vô hình” của Adam
Smith

14
 8/22/2021

1.2.4 Các mô
hình kinh tế Mặt trái của mô hình kinh tế thị
trường tự do

 Taùc ñoäng ngoaïi vi (externalities) coù haïi

 Loái soáng ích kyû, thuû ñoaïn khoâng laønh maïnh

 Khuûng hoaûng chu kyø
 Khoâng ñaàu tö cho haøng hoùa coâng coäng
 Khoaûng caùch thu nhaäp quaù lôùn

1.2.4 Các mô
hình kinh tế Mô hình kinh tế kế hoạch tập trung

Nhà nước quyết định
các vấn đề kinh tế cơ
bản thông qua hệ
thống các chỉ tiêu kế
hoạch, pháp lệnh do
Ủy ban Kê hoạch nhà
nước ban hành
Ưu điểm:
-Giải quyết được vấn đề mất cân đối lớn
của nền kinh tế..
-Giải quyết những nhu cầu công cộng xã
hội.
-Hạn chế phân hóa giàu nghèo, bất công xã
hội.
Nhược điểm:
Bộ máy cồng kềnh quan liêu.
Kìềm hãm sự phát triển của LLSX và năng
xuất lao động xã hội.
Trường hợp kế hoạch thiếu chính xác sẽ
làm cơ cấu kinh tế mất cân đối  nền kinh
tế kém hiệu quả.

So saùnh kinh teá taäp trung vaø kinh teá thò tröôøng

Kinh tế kế hoạch tập trung Kinh tế thị trường tự do

Ñoäng löïc : Vì lôïi ích xaõ hoäi
Söû duïng taøi nguyeân
laõng phí
Haøng hoùa ñôn ñieäu, ngheøo
naøn
Caøo baèng, bình quaân chuû
nghóa, con ngöôøi troâng chôø,
yû laïi, döïa daãm
Ñoäng löïc : Vì lôïi ích caù
nhaân
Söû duïng taøi nguyeân hieäu
quaû
Haøng hoùa phong phuù, ña
daïng, thoûa maõn ngöôøi tieâu
duøng
Saøng loïc con ngöôøi,
khuyeán khích caûi tieán, ñoåi
môùi vaø phaùt trieån

15
 8/22/2021

1.2.4 Các mô
hình kinh tế
Mô hình
kinh tế
hỗn hợp

Là mô hình kết hợp giữa mô hình

kinh tế hàng hóa tập trung và mô
hình kinh tế thị trường tự do, với
mô hình này nền kinh tế vận hành
theo cơ chế thị trường có sự điều
tiết của chính phủ.

16