A.S.

Puŝkin

HatBMenlioiJ. /93fif
iu^itMimMKWtmniniiiiii.ii'iiKiaLwn4|^-u^ŭ.viHnim'iiiitnuMU^ruiatui^’Hnri9Wuuim<!JMMi(alTa^
 a. s. p u Sk i n
1799 —1837
sep /
 fi. S. P U S K I N

EŬGENO ONEGIN

i 0 f
Rom ano en versoj
AĈ4 9 2 ? ?

El la r u s a l i n g v o
Łradukis kaj komentis
N. V. M E K R H S O V

19 3 1
SENNflClECfl flSOCIO TUTMONDfl
PflRIS — LEIPZIG — MOSKVfi
Portreto pentrita de V. A. Trppin in
llustr. de P. P. Sokolov kaj L. L. Belankin
 ANTAŬPAROLO

Ła romano «E ŭ g e n o O n e g i n» d o la gran­
da rusa poeto A. 8. Puŝkin apartenas al malmulta
nombro de la epokfarantaj mondverkoj kun tute ek-
sterordinara signifo.
Per «Eŭgeno Onegln» la rusa literaturo unuafoje
ekhayis genkompare brilan nacian majstroverkou,
kiu ĝis nun restas nesuperita artjuvolo kun eterna
valoro.
La lama rusa publicisto kaj literatur-kritikisto
V. G. B e l i n s k i j (1810—1848), klu ludis tre
gravan rolon en la historio de la rusa socio, jene
karakterizis la signlfon de «Eŭgeno Onegin» :
«Antaŭ fio, en «Onegin» ni yidas poezie repro-
duktitan bildon de la rusa socio, prenita dum unu el
la piej Interesaj momentoj de ĝia evoluo. Laŭ tiu
fi vidpunkto «Eŭgeno Onegin» estas poemo li i s to -
r i a en plena senco de la yorto, kvankam en la nom­
bro de ĝiaj herooj mankas eć unu historia persouo.La
historia valoro de tiu fi poemo estas ankoraŭ pli
alta, ĉar ĝi estis unua kaj brila proyo en tiu di speco.
En ĝi Puŝkin aperas ne simple klei poeto nur, sed
ankufi klei reprezentanto de la unue vekiĝinta socia
memkonscio: estas merito supermezura! Antaŭ Puś-
kin la rusa poezlo estis ne pli ol kapabla kaj imitema
disdiplo de la Eŭropa muzo... Sed kun Puśkin la rusa
poezlo el timema disdiplo fariĝis talenta kaj sperta
majstro... Eune kun la samtempa genia Terko de
G r i b o j e d o y 18* «Mallellĉo pro saĝeco» , la yersa
romano de Puśkin starigis firman bazon por la nova
rusa poezio, por la noya rusa literaturo...»
Detale analizante piue la tutan cnhayon de la ro­
mano, B e i i n s k i j speciale substrekis la nacian
signlfon de la Terko por la rusa socio en tiu senco, ke
«Eŭgeno Onegin» laŭ sia enhavo kaj laŭ siaj ideoj
estis unua yere naci-rusa kreajo. Sed tiun di epiteton
oni ne devas kompreni false. Apartenante al la tendaro 3
 de la t. n. «okcidentanoj» (t. e. partianoj de la eŭro-
j>a kulturo por Busio) ka] energie kontraŭbatalante la
ioYinismemajn «slavofilojn» , B e l i n s k i j ne
estis naciisto kaj, nomante la romanon de Puŝkin «vere
nacl-rusa kreaĵo» , 11konsiderls nur la yeran respeguli-
ĝon de la reala rusa vi vo, ne pli.
Efektiye, en la romano «Eŭgeno Onegin» nl
renkontas tre multajn objektojn, faktojn kaj ideojn,
kinj ne estas rusaj laŭ sia deyeno, sed estas nepre ali-
naciaj. Kaj tamen «Eŭgeno Onegin» pli iidele kaj
bonę respegulas la yeran rusan naeian yivon, ol iu
alia yerko kun multe da «samoyaroj» , «bastoŝuoj» ,
«oksikoko» kaj «sarafanoj» (vere naciaj rusaj objek-
toj).
Kontrańbatalantc la rusnaciajn purigtojn, B e ­
l i n s k i j skribis:
«La ruga literaturo egtas ne aborigena, sed trans-
plantita kreskajo. Tiu Si cirkongtanco donas speclalan
karakteron al ĝl kaj al ĝia historio; ne kompreni
tiun Si cirkonstancon aŭ ne direkti al ĝi la tutan aten-
ton — signifas kompreni nek la rusan Iiteraturon,
nek ĝian historion... luj kreskaĵoj, transportite en
novan klimaton kaj replantite en noyan grundon,
konseryas sian antaŭan aspekton kaj siajn antaŭajn
ecojn; la aliaĵ ŝanĝiĝas en tiu kaj en la alia rilatoj,
pro iniluo al iii de la noya klimato kaj de la noya
grando. La rasa literaturo poyas esti komparata kun
la kreskaĵoj de la dua speco» .
Efektive, antaŭ fariĝi memstarakaj tutę originala,
en la komenco de sia ekzistado, la rusa literaturo
plejparte estis imitanta la Iiteraturon de aliaj pli frue
eyoluintaj nacioj. Precipe multe en la fino de la
XVIII kaj en la komenco de la XIX jareentoj la rusaj
ańtoroj imitis la francajn klasikulojn, kluj slayice
imitls la senmortajn Bomajn kaj grekajn antikyajn
modelojn. Bestaĵoj de tiu ći imitad-kutimo konser-
viĝis ankaŭ en «Eŭgeno Onegin» en sufiĉe ofta
citado de la mitologiaj personoj, sed malgraŭ tio
la tuta romano estas trapenetrita de tutę alia splrlto,
ol la malnoya pseitdoklasika tendenco: la tuta «Edgeno
Onegin» spiras per sana kaj odginała roalismo, kiu ha-
vas nenion komunan kun la pseŭdoklasikismo, sent-
imentalismo kaj romantismo de la antaŭaj literatura]
Terko].
Alia—pli moderna—tendeneo, nome la «bajronismo»
devenanta de la angla yerkisto Łordo B y r o n 79,
estis dominanta en la epoko, kiam estis verkata
«Eŭgeno Onegin» . Multaj literaturistoj de ple] di-
versaj nacioj Imitis la strangan fieran kaj ribelan
humoron de la herooj de B y r o n . EĈ en la unua
Sapltro de «Onegin » oni povas yidl retleksiĝon de
tłu «bajronisma» spirito («B eppo»), sed jam la
pluaj eapitroj montras radikalan forigon de la «bajro­
nismo» kaj dominadon de tutę realisma mondkon-
cepto, plene originala kaj natura Se Puśkin.
La realismo de Puśkin, per kiu estas saturita la
romano «Eŭgeno Onegin» , esprimiĝas antaŭ Sio en
la klasa karaktero de tiu Si verko. Apartenante laŭ-
naske al la klaso de antikvaĵ nobeloj kaj riSaj terpose-
dantoj, Puśkin estis deea filo de sia klaso kaj en per­
sono mem de sia Sefheroo li montris antaŭ Sio nobelon
kaj bienposedanton. Superaj rondoj de la alta aristo-
krata «mondo» en la Sefurbo kaj riĉaj (kvankam
mizeriĝantaj) nobelaj bienoj en la proTinco — jen
estas la medio, pentrita de Puśkin en «Eŭgeno
Onegin» .
«Pro la reformo de Petro la Granda 20S, -— skribas
B e l i n s k i j : —■eu Busio estis formiĝonta soeieto,
tutę aparta de la popolamaso lad sia vivmaniero...
Katarino II 4>, per f a y o r e s p r i m a e d i k t o ,
difinigis en 1785 la rajtojn kaj deyojn de la nobelaro.
Tiu Si cirkonstanco komunikis tutę novan karakterou
al la grandnobelaro — la sola klaso, kiu dum la regado
de Katarino II atingis sian superan eyolugradon kaj
estis kiera, edukita klaso. Pro la morala movado,
komunikita de la edikto de la jaro 1785, post la grand­
nobelaro ekaperis klaso de meza nobelaro... Dum re­
gado de Aleksandro I la Benita, signifo de tiu Si,
Slurilate piej bona, klaso estis pli kaj pli grandiganta,
Sar la kleri^o estis pli kaj pli penetranta en Siujn
 angulojn de la grandega proyinco, havanta ćle dissewi-
taj multajn nobelajn bienposedaĵojn. Tiamaniere for»
miĝlg socio, por klu la nobla ĝuado pri la es ta do tariĝis
jam bezono klei signo de aperanta spirita t I to . Tiu Pi
socio estis kontentiganta sin jam ne nor per Pasado,
lukso kaj festenoj, eP ne nnr per dancoj kaj kartludo: ĝi
parolis kaj legis franclingve, la muziko kaj desegnado
ankaŭ enestis klei necesajo en la piano por infane-
dukado... Sed kio estas la piej graTa—tiu Pi klaso
ekhavis sian llteraturon, jam pli lacilan, yiglan, so-
ciecan kaj U i k a n , ol la peza, lerneja kaj libra...
Influo de la literaturo al la socio estis multe pli graya,
ol oni opinias Pe ni pri tio: pliproksimigante kaj
amikigante personojn de diyersaj klasoj per kontakto
de gusto kaj per aspirado al nobla ĝuado pri layiTo,
la literaturo transformis la k l a s o n a l s o c i o...
Ku la dudekaj jaroj de la kuranta (XIX) jareento,
la rusa literaturo el imitado direktiĝis al originaleco:
aperis Puśkin. Li śatis la klason, en kiu preskaŭ
ekskluzive esprimiĝis la progreso de la rusa socio
kaj al kiu apartcnis li mem,—kaj en «Onegin» li
decidis reprezenti al ni la internan vivon de tiu Pi
klaso, kaj kunę kun ĝi ankaŭ la socion en tiu aspekto,
en kiu ĝi estis dum la elektita de li epoko, t. e. en la
dudekaj jaroj de la kuranta (XIX) jareento...»
La ideologio de la nobela klaso de bienposedantoj
estas Pie klare yidebla en «Eŭgeno Onegin» . Deye-
nante el nobelfamilio, kiu estis unu el la piej anti-
kyaj kaj «gloraj» , sed kiu kun la tempo malrlPiĝis kaj
estis repuśita per la nova nobelaro, Puśkin mem, tutę
neyolc, esprimis en sia romano Piujn ideojn, proprajn
por sia socia grupo. Li esprimis sian aspiradon al la
bieno kampara, kiu estis ekonomia bazo de la proyinca
nobelaro. Sen signo de malfayoro li citis kelkaloke
la unuajn elcmentojn dc la naskiĝanta burĝaro,
sed kun ironio li primokis la superan noyaristokratan
«mondon» , kieł grupon soeie malamikan por li kaj
por lia klasgrupo.
«Puśkin estis genia reprezeutanto de la nobela
6 literaturo de sia epoko» , — tiel Skribis la antaiine-
longe mortinta kompetenta puśkinisto akademia no
P. N. S a k u 1 i n. — «Nenia el la yerkisto] de lla
epoko solvis kun sama sinteza kompleteco kaj kun
sama arteea forto la kurantajn taskojn de la litera­
turo, klei tlon faris ĝuste Pulkin... Puśkin estis yer-
kisto-nobelo kaj Siani li konsiderls sin reprezentanto
de sia klaso. Peneme pliprecizigante sian klasdifini-
ĝon, li ĝuste rilatigis sin al la meza nobclaro, kiu pre-
eipe estis partoprenanta kreadon de la nobela kulturo
kaj de la nobela literaturo... De la akra okuło de
Puŝkin ne kaŝiĝis la dinamikeco de la socia yiyo,
kaj li estis sobre taksanta la faktojn. Yidante, kc
Moskvo de la tridekaj jaroj (t. e. 1830—1840) jam
pli kaj pli perdis «sian aristokratan brilon» , li kom-
prenis, ke ĝia «dekadenco» estas rezulto de «mfzc-
riĝo de la rusa nobelaro» . Tamen tiu Si yidajo nc
estis por Puśkin kaŭzo por malesperi. Se la nobelaro
dekadencas, do anstataŭe, — yiglc konstatas li, —
Moskyo «floras en aliaj rilatoj» : la komercistaro
pliriSiĝas, la industrio kreskas kaj la kleriĝo disvol-
viĝas... La nobela kulturo ne deyas esti senmoya kaj
izolita. La progreso de la lando postulas, ke yariu klei
la formo de la kulturo, tiel ankaŭ la konsisto de
ĝiaĵ laborantoj» .
En tiu Si reala perspektiy-koncepto de Puśkin
troviĝas la Sefa kaŭzo, kiu faras lin mem kaj lian
romanon «Eŭgeno Onegin» egale multyaloraj kaj
yere senmortaĵ malgraŭ forpasado de tempo, ŝanĝiĝo
de la kulturo kaj ideoj. La nobela kulturo en Rusio,—
skribis alia puśkinisto-sociologo D. Blagój: — pro la
objektiyaj soei-historiaj clrkonstancoj, sukcesis atingi
la piej grandan gradon de l’eyoluo, kaj Puśkin estis
ĝuste la Sefa espriminto de tiu kulturo. Tamen, starinte
sur la kulminaciaj limsuprajoj de la siatempa nobela
klereco kaj doninte nesuperitajn modelojn dc la
artparolo, Puśkin eliris el la fermita rondo de sia
klaso. Demokratiĝante direkte al la burĝaro, Puśkin
organizis noyan rusan tutpopolan lingyon, li mal-
suprenigis la altetonajn odmelodiojn de la XVIII jar-
cento kaj kreis noyan literaturon kieł Ilon de la reali-
 sma vivkoncepto. Pli malfruc, post la kulturo nobela
Tenis en Kuslo la epoko de burĝa kulturo, sed pro la
specifikaj politikaj kaŭzoj ĝi ne sukcesls ankoraŭ
sufiĉe raalvolvlĝi, kiam ĝi estis uragane repuślta de la
potenca proleta revolucio. Tin 61 lasta nur nun forĝas
siaju unuajn fundamentajn kulturprincipojn, kaj do
ni havas objektive tian sltuacion, ke la nesuperitaj
ĝis nun tiaj artrerkoj klei «Onegin» konservas sian
signifon kaj Taloron en senmakula pureco.
Jonę karakterizas A. V. L u n a ć a r s k i j , tiu
61 aŭtoritata kompetentulo pri la problemoj de arto,
kulturo kaj literaturo, la senmortan signifon de Puśkin
por nia revolucia epoko:
«£kzi8tas neniu dubo, ke dum n i a kreado ni
nepre estas pasontaj tra suflĉe longedaŭra epoko da
serćoj, formoviĝoĵ, tra prepara tempo... kaj ke post
iii sekvos, neniam pli frue estlnta, altega kulminacio
de la socialisma kulturo. £1 la alteco de tiu 61 nora
kulminacio ebie la Puśkina nobela supropunkto śajnos
esti nur Stupo, nur antaŭmonta deklivo. Sed antaŭ
tiam, ĝis tio okazos, ni daŭre konsideros la atingitan
de Puśkin parolmajstrecon, se ne kieł modelon... do
almenaŭ kieł ion treege superan rilate al eksterordinara
proporcieco, eksterordinara harmonieco de tiu 6i
kuŝanta malantaŭ ni lumradia knabe-juneca iingva
kaj stila ckvilibraĵo. Puśkin poreterne euiĝis en la
homar-kulturon, kaj la soeialisma emancipiĝo de la
bomaro ne faros baton al li... Tio, kio formortis, la
nobeleca, forbalaiĝos de li, ĝi fariĝos objekto de histo­
ria esplorado, sed kio vivas, tio floros» .
Cio suprecitita tre klare evidentigas, ke la genieco
de Puśkin troviĝas ĝuste en tiu rilato, ke Iia Terko,
estante nepre klasa kaj nacia, ekposedas iujn su-
perklasajn kaj supernaciajn trajtojn en pli Tasta kaj
pli komuna senco. Sufićas diri plue, ke same kieł
D a n t e 120 estis la 6efa kreinto de la nora itala
lingTO kaj kieł G o e t h e 80 estis tiu de la nora
germana lingTO, tiel same P u ś k i n estis la 6efa
fondinto de la nora rusa lingTO, kies superaj formoj
9 vivns florante jam pli ol jarcenton kaj estas akcep-
tataj de la nora] klaso,j, ekdominantaj en la lando
anstatau la pil fruaj. Jam tłu 61 fakto starigas la
rusan poeton Puśkin en la mondllteraturo meze de
la ple] granda] tondlntoj de la ćefaj naciaj litera­
turo], Kaj kio koncernas la internaciecon de la Puś-
kina Terko mem, jam la nura trarigardo de «Eŭgeno
Onegin» evidentigas tre okulfrapante ke Puśkin,
verkante «Eŭgenon Onegin» en la jaroj 1828—
1830, estis en la kurso de la tuta tiutempa vivo in-
ternacia kaj ankaŭ de 6iuj piej gravaj yerkoj de la
tiama mondllteraturo; 6iu] ideo] de tiu epoko estas
brile respegulita] de Puśkin en objektiya kaj kritika
maniero, ka] fine en generała konkludo ni yidas sen-
komparan pitoreskan panoramon, pentritan de ori-
ginala kaj forta ma]stro.
Oni povas interalie citi tle 61, ke kiam la granda
kreinto de la ekonomia materialismo K a r l M a r s
(1818—1883) studis la rusan lingyon, li uzis por tiu
studado la originalan tekston de «Eŭgeno Onegin» ,
kaj li estis rayita de multaj |ia j strofoj, en kluj es-
primiĝis la brila kaj aktuala erudicio de Puśkin.
Ekzemple, M a r i speciale notis la yersojn (yidu
C. 1—VII):
Łi estis ekonomiisto,
Insultis fioł kun insisto
Łi pri Homer’ kaj Teokrit’,
Sed legis li Adamon Smith
Kaj poyis juĝi laŭ deduktoj
Pri pliridiĝo de la śtat’,
Kaj kial restas la bonstat’
Sen or’, se estas krudproduktoj.
«Eŭgeno Onegin» estis longjara kaj piej amata
yerko de Puśkin — kaj ĝi fariĝis kulminacio de 6io,
kion kapablis esprimi en ĝi tiu 6i genia artisto.
* **
Kiam la snbskribinto iniciatis tradukadon de tiu
6i multsiguita grandyerko al Esperanto, li klare pre­
zent is anta» si kelkajn tre grayajn konsiderojn.
 Unue, estas absolute ekster ćia dubo, ke en la
Esperantan trezorujon de la piej gravaj verkoj de la
mondliteraturo nepre devas esti enmetita la Terko,
kiu donas bonegan bil don en internacia aspekto de
unu tuta mond-epoko kun ćiuj ties ideoj kaj karak-
terizaj momentoj.
Due, haras grandan signiton por Esperanto mem
la eć nura traduko de unu granda naciliteratura ćef-
vorko, kiu estas perło de la nacia lingvo kaj kiu ha-
yis graran historian rolon por kulturo de tiu lingvo.
Esperantigo de tia ćcfyerko, farita kun la piej stre-
ćita intenco transdoni ĉiujn belaĵojn de 1’originalo
en la traduko kaj kun la intenco perfektigi la Iingyon
de traduko (t. e. Esperanton) ĝis la grado de la tra-
dukata nacia lingvo, — tiu ći laboro en okazo de
sukceso metas la artetaritan Esperanton sur la samau
kulturniyelon kun la nacia lingyo.
Jam tiuj ĉi ambaŭ motiyoj estas sufićaj per si
mem por prayigi la laboron faritan. La prezentata
Esperanto-traduko de «Eŭgeno Onegin» estas frukto
de unu plena jaro da persistema laboro, kiun la sub-
skribinto plenumis kun granda zorgo kaj veryo. Gran­
dan klopodon kaŭzis ankaii la kompilado de ko-
mentaro, kiu deyas komprenigi al la leganto mul-
tajn lokojn de la teksto, ne kompreneblajn sen spe-
cialaj scioj.
Aliflanke la traduko de «Eŭgeno Onegin» ne es­
tas aparta fakto, neniel Iigita kun ĝenerala laboro.
Gi estas parto de la granda piano, starigita ankoraŭ
antaŭ dek jaroj en 1920 — traduki kolektiye en Es­
peranton ćiujn yerkojn de Puśkin kaj doni tiamanierc al
Esperanto unuan p l e n a n y e r k a r o n d e granda
klasika aŭtoro! Ne necesas speciale argumenti por
pruyi la tutan signifon, sc tiu ći piano estos baldaŭ
realigita. Kaj tamen ĝi takte tre proksimas al kom-
pletarealiĝo kaj efs jam nun ĝi estas plenumita grand-
parte.
Ekzemple, ĝis nun aperis jam en Esperanto
sekvantaj pli grayaj yerkoj de Puŝkin, ću per apar-
10 taj eldonoj, ću kieł ćefa enhayparto de tiaj:
 1) «La Neĝa Blovadu» . Rakonto. Trąd. A. Gra­
bowski. 2 eld. Varsovio 1893. — Ankaŭ: Trąd. A. Fi-
ŝer. Leipzig 1923.
2) «Boris Godunov». Dramo. Trąd. V. Devjat-
nin. Niirnberg 1894. — 2 eld. Paris 1906.
3) «Ŝtona Gasto». Dramo. Trad. N. Borovko.
Odeso 1895.
4) «Moeart kaj Saljeri» . Dramo. Trad. Vs. Loĵko.
Paris 1905.
5) «Poltavo» . Poemo. Trad. V. Devjatnin. S. Pc-
terburg 1906.
6) «Ruslano kaj Ludmiło» . Poemo. Trad. V. Do-
vjatnin. Kazanj 1908.
7) «La pafo» . Rakonto. Trad. A. Piŝer. Lcipzig
1913. — 2 eld. Leipzlg 1928.
8) «La avara kavaliro». Dramo. Trad. G. Za-
letov. «Literaturo» 1922.
9) «Pikreĝino» . Novelo. Trad. A. Piŝcr. Leipzig
1923. ,
10) «La kapitantilino» . Romano. Trad. M. Sid­
ło vskaja. Berlin 1927.
Krom tio en diversaj esperanta] gazetoj aperis
tradukoj de apartaj versaĵoj de Puŝkin, faritaj de
8. Dobrzański, A. Fiŝer, B. Fĵodorov, R. Frenkel, M.
Goldberg, A. Grabowski, T. Jarmoiovie, N. Ĵitkova,
Kruglor, A. Nauman, A. Nippa, Pavlova, Petrov,
V. Polakor k. a.
Post la jaro 1920, laŭ la piano ellaborita de la
tiama Rusa sekcio de Esperantista Literatura Asocio.
la tradukado el Pnśkin estis multe progresigita, kaj
nun amasiĝis suiiće multa nombro da tradukaĵoj,
kiuj atendas evcntualan eldonon tuto prcspretc. Jen
cstas la cel aj manuskriptoj:
1) «Ciganoj» . Poemo. Trad. E. MiCalskij.
2) «Dubrovskij». Novelo. Trad. ŜirokoT(laŭ
«Titolaro» de G. Davidov).
3) «Egiptaj noktoj» . Noreio. Trad. E. Mifials-
kij.
4) «Fabelo pri caro Saltano» . Poemo. Trad. Iv.
Lubjanovskij. II
 5) «Fraŭlino-vilaĝanlno» . Bakonto. Trąd. A. Fi-
ŝer.
6) «Cerkofaristo». Bakonto. Trąd. A. Fiŝer.
7) «Gabrielado». Poemo. Trąd. E. Miĥalskij.
8) «Eupra Rajdanto» . Poemo. Trąd. N. Nekrasov.
9) «Festeno dum la pcsto». Dramo. Trad. Vs.
P. Ivanov (L. Ivn), k. a.
Tre multe estis atentita ankaŭ la tradukado de
la liriko de Puŝkin, rezulte de kio estas jam traduki-
taj preskaŭ ĉiuj plej gravaj kaj interesaj versaĵoj,
farontaj belan yolumeton estonte, kiam ebliĝos ĝia
eldono. Tiun 81 tradukadon aktive partoprenis Ł. Bc-
laev, B. Frenkel, Vs. P. Ivanov (Ł. Ivn), E. Mifials-
kij, N. Nekrasov, V. Polakov, S. Rublov, V. Sut-
kovoj, V. Varankln k. a. Ciuj ĉi tradukoj estas fari-
taj ple] zorgeme kaj fidele al la originalo snb kolek-
tira kontrolo kaj reclproka korektado.
Oni do povas konstati sufiĉe grandan antaŭen-
paŝon en la nomita afero, kiun ankoraŭ pli supren-
levas la eldono de la ćefyerko de Puŝkln — «Eŭgeno
Onegin» .
Pri tin ĉi lasta oni deyas dirl intercetere, ke estas
konataĵ almenaŭ tri pli fruaj provoj traduki ĝin, ol
la nun prezentata. La talenta esperanto-poeto Bela
Manto (B. Mirski), mortinta en 1920, laŭfame tra-
dukis ĝin aŭ eble nur komencis, sed konserviĝis
neniu postesigno de tiu 61 laboro. Ekzistas pli pre-
ciza] informoj, ke alia konata esperantisto V. Tra-
ĉevskij. ankaŭ mortinta en 1921, tradukis almenaŭ
grandan parton de «Eŭgeno Onegin» , sed lia manus-
kripto estis konfiskita de la rumana «siguranca»
kaj pereis tle verŝajne por 6iam. La tria proyo, apar-
tenanta al la plnmo de 6. Tićino, hayis pli felićan sor-
ton: flnita kaj zorge prilaborita, ĝi konserviĝis tutę
bonę. Bedaŭrlnde, du esencaj mankoj malebligis
ĝian eldonon kaj estis kaŭzoj por la nova retraduko:
tiu ćiurilate bona traduko estis farita ne lnu la yers-
mezuro de la originalo, kaj ailbaŭ snfide multaj be-
laj lirikaj strofuj de la romano, ne rilatantaj seapere
12 al la snĵeto, estis preterlasitaj de la tradukinto.
 Ciuokaze ĉiuj Si gupro cititaj gamideanoj mrritus
esti laŭde menciita] tie Si, kieł antaŭintoj de la sub-
skribinto, metintaj eble ne małpi i da amo ka] peno
en gian laboron super la sama genia Terko.
La subskribinto fine esprimas dankon al la membroj
de la Literatura sekcio de Lingva Komisiono Se So-
Tetregpublikara Esperantista Unio — E. Mifialskij,
T. Polakor kaj N. Hohlor, kin] trarigardlg la manus-
kripton de «Eŭgeno Onegln» ka] faris kelkajn taŭ-
gajn konsilojn pri la traduko.
N. N e k r a s o v .
Moskro, 25 septembro 1930.

13
 MALLONGA BIOGRAFIO DF A. S. PUŚKIN.

A l e k s a n d r o S e r g ć j e y i S (t. e, Illo
de Sergeo) P u § k i n naskiĝis la 26-an de majo 1799
en Moskyo, en nobela mezriSa familio, pli kaj pil
malriSiĝanta pro sensistema mastrumado. En la
frua junaĝo la knabo estis multe influata de sia var-
tistino A r i n a R o d i ó n o y n a , kiu estis bonega
rakontistlno de fabeloj; pli malfrne multe influis
al la junulo lia onklo, la poeto V. L. Puśkin 1<6,
kiu interesigis lin pri la literaturo. Ła gepatro] mal-
multe interesigis pri la filo. Al la malgranda Puśkin
estis inyitataj gUTernistinoj kaj guyernistoj, sed li
rieeris de iii nur perfektan scion de la franca iingvo,
kiun li ekposedis pli bonę ol la gepatran rusan. Pli
multe da utilo la knabo Puśkin ćerpis el sensistema
legado, Sar li povis uzi por tio la tutan hejman biblio­
tekom Estante ankoraŭ infano, Ii tralegis multegajn
Iibrojn, precipe la franeajn de la XVIII jarcento,
kaj Inter iii la verkojn de V o l t a i r e 17, kiu fari-
gis lia amata aŭtoro, kaj ankaŭ la erotikajn poetojn—
P a r n y 123 kaj aliajn.
En 1811 la juna Puśkin estis sendita lerni al la
jus fondita Liceo en Carskoe-Seló (nun DStskoe-
Seló) apud Peterburgo (nun Leningrado), kie li pa-
sigis 6 jarojn. Ankoraŭ antaŭ la liceaniĝo Puśkin pro-
yis yerki yersojn (komence franclingve), sed en la
Łiceo tiu Si inklino multe progresis. Inter la iiceanoj
fondiĝis literatura rondcto, kiu komeneis eldonadon
de manskribataj gazetoj ( «Licea Saĝulo» k. a.), en
kiuj estis enskribataj la yerkoj de la junaj aŭtoroj.
Pli poste kelkaj el tiuj yerkoj estis sendataj al redak-
cioj de la «yeraj» presgazetoj, kiuj volonte akceptis
ilin. Puśkin baldaŭ distingiĝis inter siaj kolegoj per
siaj yerkoj — kaj jam en 1814 en «Informilo de EŬ-
ropo» aperis lia unua presita poemo.
La 8-an de januaro 1815, en la publika solena ek-
*4 zameno, Seestita de la piej fama tiu tempa yerkisto
 D e r ĵ a v i n - - 1, Puŝkin deklamis sian poemon
«Bememoraĵoj eu Carskoe-Seló», per kiu la mal-
juua D e r ĵ a v i n cstis treege ra rita kaj antaŭdiris
al Puŝkin brilan cstontecon.
La disciplino en la Liceo ne estis tre forta, kaj
la liceanoj poris sekreto aranĝadi eĉ malgrandajn
diboĉvesperojn. Ce la piiaĝaj kursoj al la liceanoj
estis prezentita eĉ relativa libereco. La liceanoj vi-
zitadis la hejman teatron de grafo Tołstoj kaj amin-
dumis liajn serrut-aktorinojn. Dum tiu ĉi tempo la
jnna Puŝkin travivis siajn unuajn amsuferojn.
En la fino de la Licea yiro Puŝkin ekhayis inter-
rilatojn kun la piej bonaj tintempaj poetoj — K. N.
Batjuŝkov, V. A. Jukovskij, princo P. A. Vjazems-
kij 2. Li fariĝis membro de literatura societo «Ar-
zamas» , en kiu grupiĝis ĉio juna kaj freŝa en ia rusa
literaturo. Samtempe Puŝkin ankaŭ interproksimi-
ŝis kun grupo da husaroj, inter kiuj estis du tre ta-
lentaj personoj P. P. Karerin *7 kaj P. J. Caadajev 17;
la dua el ili iiavis grandan influon ai la juna Puskin.
En 1817 Puŝkin finis la kurson de la Liceo. Ce la
fina ekzameno li estis deTigita tralegi poemon «Senkre-
deco», ordone sugestiitan al li de la Licea estraro
je puno pri esprimitaj de li «ateistaj» ideoj.
Puŝkin ne ricevis iun superan klerecon el la Li­
ceo. Nur pro siaj geniaj kapabloj li sukcesis ĉerpi ion
por si el la sensistemaj liceaj lekcioj pri la piej diver-
saj sciencoj, prelegitaj ofte en amplekso de universi-
tata programo. Pli poste Puŝkin mem multe pli-
grandigis siajn sciojn per fervora Iegado.
Fininte la Liceon, Puŝkin deris ekofici kaj estis
akceptita en la Kolegio por eksterlandaj aferoj. Sed
li preskaŭ tutę ne okupis sin pri la ofico kaj ekprak-
tikis sensisteman vivmanieron de la supera «mondo» .
Li volonte yizitadis la tiamajn «salonojn» , sed pli
multe li ĝuadis la plezuraventurojn. Li partoprenis
en la societo «Verda Lampo», kiu estis iom frivola,
iom literatura kaj iom politika kaj en kiu kolektiĝis
progresema nobela junularo, hayinta rilatojn kun
tiutempe multaj sekretaj organizajoj, celantaj sta- S5
rigl demokratan konstitucion cn Rusią. En tiu ći
inedlo, sub influo de la nomita jam P. J. Caadajev,
A. I. Turgeney k. a. kaj ankaŭ sub influo de legado
kaj propraj meditoj, dum tiu 61 periodo kombiniĝis
la politikaj vidpunktoj de Puśkin.
Jam en la lastaj monatoj de la Licea yivo Puś-
kin Terkis yersojn kontraŭ la ekzistinta tiam mo-
narkia cara reĝimo, kaj tiu 61 tendenco evoluis 6e
Puŝkin ankoraŭ plu post la Liceo. Li komencis per
sufi6e modestaj alrokoj al la registaro apogi sin sur
la leĝeco (en la odo «Llbereco» 1817) aŭ liberigi la
servutan kamparanaron (en «Kamparo» 1818), sed
iom post iom li yenis logikę ĝis la ekstremaj revo-
luciaj konkludoj (en «A1 Caadajev» 1818 k.a., sed
precipe en «Ponardo» 1821). Tiaspecaj versaĵoj
kaj epigramoj pri la caro, pri la militministro Arak-
ĉeev, pri la klerigministro princo Golicin, pri la ar-
kimandrito Fotio kaj pri aliaj subtenantoj de la tiama
registaro estis multe disvastiĝantaj per manskribi-
taj kopioj. Pri tiuj 6i versoj de Puśkin oni denuncis
al la caro Aleksandro I kaj li decidis puni la aŭtoron.
Estis inteneite ekzili lin al Siberio, sed nur defendo
de V. JukOTSkij 112 savis lin de tin 6i minaeo, 6ar
Ĵukovskij kieł edukinto de la tronberedanto liavis
kelkan influon 6e la kortego. Tial oni decidis nur ke
Puśkin estu ekzilita for el la 6efurbo kaj yeturu ofici
en la sudo. En tiu 6i tempo Puśkin finis sian unuan
grandan poemon «Ruslano kaj Ludmiło» 4.
Puśkin veturis al la urbo Ekaterinoslar (nun
Dnipropetróysk), sed graye ekmalsanis kaj estis kun-
prenita de la preteryeturinta familio de Rajeysklj
al Kaŭkazo. La naturo de Kaŭkaza montaro multe
impre8is al Puśkin kaj tie 61 li yerkis sian duan gran­
dan yerkon «Kaŭkaza kaptito» . Plue, Puśkin ve-
turis al Krimeo kaj tle 6i 11 yerkis la trlan grandan
poemon «Baĥĉisaraja Fontano».
El Krimeo Puśkin yeturis Besarabion al la urbo
Kiśinćy, kie li deyis ofici. Tiu ofico ne estis granda
ŝarĝo por Puśkin, 6ar lia estro, bonanima maljunulo,
generalo Inzoy prezentis al li plenan liberecon. Puś-
kin multe enuis en Eiśinćy, sed ankaŭ sufiĉe multe
laboris: li yerkis tle la poemojn «Fratoj-rabistoj» ,
«Gabrielado» kaj multajn aliajn versaĵojn. En Ei-
ŝinŝv Puŝkin multe interesiĝis ankaŭ pri la tlutem-
paj politikaj okazintaĵoj: ribelo de la greko], revo-
lucia movado en Napolo kaj en Hispanio, morto de
Napoleono 92 k. t. p. En EiśinSy maturiĝis la poli-
tika] kaj religiaj opinioj de Puśkin, Sar ĝugte tle
11 yerkis la jam pil frue cititan revolucieman ver-
saĵon «Ponardo» kaj la antlreligian poemon «Gab­
rielado» , kies aŭtoreco faris poste multajn embara-
sojn al Puśkin.
En 1823 okazis ke grafo M. 8. Yoroneór fariĝis
nora guberniestro de la Noy-Rusia lando; Puśkin
uzis tion kaj transiris por olici Se li en Odeso 2,J.
La brua rir o en Odeso, kun ĝiaj teatroj, res-
toraeioj kaj multaj personoj venintaj el la Sefurbo,
komence tre pliylgligls la poeton, sed tle atendis
lin trayiyajoj sufiSe doloraj. En Odeso Puśkin trayi-
yis du amojn — al edzino de riSa negocisto Am&lia
RizniS kaj al edzino de sia estro grafo Voroncóv;
li trayiyis kruelajn turmentojn de jaluzo kaj aliajn
pasiajn sentojn, esprimitajn en multaj lirikaj yer-
saĵoj. Sed tio ne malhelpis al Puśkin yerki en Odeso
la poemon «Ciganoj» kaj komenci la romanon
«Eŭgeno Onegin» (li yerkis en Odeso du Sapitrojn
de «Eŭgeno Onegin»).
La yiyo de Puśkin en Odeso interrompiĝis sufiSe
abrupte. La grafo Voroneór rilatis al Puśkin mal-
fayore, postulante de li seyeran plenumadon de la
oficfunkcioj kaj eble ankaŭ tuśite de la interrilatoj
de Puśkin kun lia edzino. Siayiee Puśkin respondis
per tre pikaj epigramoj, kluj kompreneble fariĝis
konataj al Yoroncóy. Rezulte Yoroncóy sendis en
Peterburgon denuneon pri Puśkin, konsilante fo-
rigi lin. Sekyis ordono ke Puśkin yeturu al sia ge-
patra bieno Zujeyo-Mifiajlóyskoe, en la gubernio
de Pskoy, por yiyi tle sen rajto foryeturi len ajn.
Puśkin deyis obei kaj en aŭgusto 1824 li yenis al
Mifiajlóyskoe en la bienon de sia familio.
 En Mifiajlóyskoe Puŝkin pasigis du jarojn en
societeco de 8ia maljuna vartistino Arina Radió-
novna. Ŝi ree rakontis siajn popolfabelojn kaj Puś-
kin kun granda intereso literaturę prilaboris ilin.
En Mifiajlóyskoe li yerkis ankaŭ la bistorian dramon
«Boriso Godunóy», la fabelon «Flanco», la poemon
«Grolo Jfulin» kaj kvar mezajn eapltrojn de «Eŭgeno
Onegin».
La solaj distraĵoj, kiujn liavis Puŝkin en Mifiaj-
lóygkoe, estis liaj oftaj Tizitoj al la apuda bieno
Trlgórskoe28* 6e la familio Osipov-Vulf kaj la vizi-
toj, kiujn faris al li liaj amikoj el Pcterburgo. Łi
multe korespondis el Mifiajlóyskoe al Peterburgo,
petante permeson por forveturi eksterlanden kaj
promesante «gardi će si siajn pensmanierojn, ću po-
Iitikajn, ĉu religiajn» kaj «ne spiti freneze al la
starigita ordo kaj neceseco» . Tiuj klopodoj restis sen
sukceso, ĝis okazis subite la fama «dekabrista» rl-
belo la 14-an de decembro 1825.
La caro Nikolao I peze subpremis tiun ći ribelon.
La kyln ćefaj ideaj gridantoj de la ribelo—Rileev190,
Pestel, Murayjóy, Kafiovskij kaj Bestujey — estis
pendigitaj kaj multaj aliaj estis ekzilitaj Siberion.
Realigante nelimigitan aŭtokratecon, Nikolao I vo-
lis samtempe aspekti klerama kaj fayorema. Li ordonis
ke Puśkin estu prezentita al li. Al MifiajlÓTSkoe yenis
kuriero kaj postulis ke Puśkin tuj yeturu al la caro.
Senprokraste li estis sldigita en la ćaron kaj nokte
la 4-an de septembro 1826 jam estis sur la yojo al
Moskyo, kie same rapidmaniere li estis yenigita
en la carpalacon. La caro penis konduti kun Puśkin
tre «favore»: li deklaris al la poeto, ke li «pardo-
nas» lin, permesas al li loĝi kie ajn kaj liberigas de la
cenzuro.
La poeto sincere ekkredis komence al la caro,
sed tre baldaŭ evidentiĝis, ke ĉiuj ĉi promesoj estis
nur trompo. La «pardonita» Puśkin estis submetita
al la konstanta obseryado de la polico, por Siu yeturo
li estis devigata peti specialan permeson kaj kiam
18 li yolis yeturi eksterlanden, oni tutę malpermesis
tion. «Liberigite de la cenzuro», Puśkin spertis
tioman trioblan cenzuron (de la caro mcm, de la po*
lica departamento ka] de la cenzura administrejo),
ke li poste kvazaŭ grandan fayoron petis la permeson—
presigi siajn yerkojn «simple» kun permeso de cen-
zuristo! «Patrece zorgante» prl Puśkin, la caro ko-
misiis lin al la ćefo de ĝendarmoj Benkendort kieł
al la «persono speciale konfidata». Puśkin estis
deyigata pri ćiuj aferoj iri al tiu Ci Benkendorf — por
ricevi permeson pri foryeturo al Moskyo, por eldoni
libron, por edziĝi k. t. p. Li estis deyigata aŭskulti
aŭ legi la edifojn de Benkendorf ka] iufoje eć ofendajn
malaprobojn.
En 1827 kaj 1828 Puśkin hayis multajn malagra-
blaĵojn pro kelkaj siaj versaĵoj, kluj estis konsideritaj
kieł politike danĝeraj. Al Puśkin minacis ekzilo al
Siberio, sed li sukcesis kun granda malfacileco eyiti
ĝin. Intertempe la populareco de Puśkin multe kres-
kis, liaj publikaj legadoj de siaj yerkoj hayis grandan
sukceson, en teatroj oni aranĝadis eĉ grandajn oya-
ciojn al li. En tiu Ci periodo li yerkis kelkajn el siaj
piej bonaj lirikaj yersajoj ( «Vintra yojo» , «Poeto» ,
«Floro» , «Bememoroj» , «Antiaro» k. a.), multajn
strofojn de «Eŭg. Onegin» kaj la grandan poemon
«Poltavo» t
Dum unu el siaj tiutempaj yizitoj al Moskyo Puś­
kin konatiĝis kun 16-jara belulino Natalio GonCa-
rova. Tiu Ci konatiĝo decidis la pluan sorton de la
poeto. Gonĉarova faris grandan impreson al Puśkin
pro sia eksterordinara beleco; en majo 1829 li faris
al ŝi edziĝoproponon, sed ricevis rifuzon. Tiu rifuzo
tiom efikis al la poeto, ke li senpermese uzis oka-
zon kaj foryeturis al Kaŭkazo, kie li estis en la armeo
de PaskeyiC kaj kunę kun ties trupoj atingis la turkan
urbon Erzerum (aŭ Arzrum). Dum tiu militiro Puś­
kin ofte Ceestis interpafadon kaj batalajn kunpuśigojn,
sclyoleme restante sub kugloflugoj.
Tiu yojago multe pliyigllgis la poeton, sed, reve-
ninte en septembro de la sama jaro 1829 al Moskyo,
li retrafis en la malnoyan atmosferon. En aprilo 1880 (9
 li denove faris edziĝoproponon al Natalio Gonĉarova—
kaj tiuĉilojc ĝi estis akceptita. Komenciĝis la peza
periodo de «fianĉestado» , kiu liveris al Puśkin mul­
tajn, preclpe materiajn, klopodojn. Por aranĝi siajn
financaferojn li veturis al la familia bieno Bóldino,
en la gubernio de Nijnij-Nórgorod, por dividi ĝin
kun aia fratino, forvendi iun parton kaj trovi tia-
maniere la necesajn monrimedojn.
Xio okazis ĝuste en la tempo, kiam furiozis fiole-
repidemio. Ciuloke estis aranĝitaj kvarantenoj, vctu-
rado el unu gubernio al alia estis tre ĝenita, kaj do
Puŝkin fariĝis kvazaŭ maliiberigita en Bóldino.
Solece li estis devigita travivi tie pli ol 3 monatojn.
En tiuj 6i cirkonstancoj kun neatendita yeryo la
poeto dedićis sin al poezia yerkado. Dum la aŭtuno
1830 en Bóldino Puśkin kreis multajn rimarkindajn
yerkojn: la dramojn «Avara kavaliro», «Mozart
kaj Saljeri», «Ŝtona Gasto» , « Festeno dum la pesto »,
la oktavpoemon «Dometo eu Kolomna» , kvin rakon-
tojn «Noyeloj de Belkin» , «Historion de la vilaĝo
Gorófiino» kaj multajn malpli grarajn pecojn. En
Bóldino estis ankaŭ preskaŭ tutę finita la romano
«Eŭgeno Onegin» .
Nur en decembro 1830 Puŝkin ricevis la eblon
reyeni al Moskyo kaj en februaro 1831 li edziĝis.
Kyin tagojn post la edziĝo Puśkin estis jam en Moskva
granda teatro kunę kun sia edzino ee maskobalo:
tlel komenciĝis la yiyo de Puśkin en la supera «mon-
do» .
De post la unuaj tagoj la familia yiyo de Puśkin
evidentiĝis esti tutę ne felića. La juna, eksterordinare
bela edzino deziris brili en la supera societo, sod śi
ne interesiĝis pri la spiritaj bezonoj de la edzo. La
parencoj de 1’edzino ekyidis en Puśkin naturan fon-
ton por enspezoj, konsiderante lin kieł fayoraton de
la caro. La gepatroj kaj gefratoj de Puśkin
mem postulis monhelpojn. Puśkin prunteprenadls
grandajn monsumojn kaj liaj ŝuldoj ćiam kreskis.
Malgraŭ ĉio Puśkin ne interrompis siajn litera-
80 turajn laborojn. Li verkis malpli da lirikaj yersoj,
sed ekokupis sin prefere pri pli ampleksaj intencoj.
En 1833 li kreis unu el siaj ple] gravaj Terko] — la
norelon en versoj «Kupra Ra]danto». Tamen pli
multe 11 ekatentis la prozon: li Terkis la norelon
«Dubrorskij» ka] ekinteresiĝis speciale pri historiaj
terno]. Por tiu celo Ii rioeris oflcon kun la ra]to oku-
piĝi en la ŝtatarfiivoj. Pro]ektinte komence rerki
la historion de la caro Petro I206, li okaże ekharis
rićajn materialojn pri la ribelo de Pugafiov en la
jaro] 1773—1776. Eervore li komencis labori super
iii ka] en aŭtuno 1833 li entreprenis grandan vojaĝon
por rigardi la arenon de la ribelagoj de Pugaćor.
Łi rlzitis la urbojn Kazan], Simbirsk, Orenburg,
Ural-steparon. Rezulte de tiu rojaĝo Puśkin rerkis
duroluman historlan esploron «Historio de la Puga-
8óva ribelo» kaj modelan proz-romanon «La Kapi-
tanfilino» .
En la lastaj ]aroj de sia vivo Puśkin multe laboris
kieł ]urnali8to. En 1836 li entreprenis eldonadon de
propra literatura reruo «Sovremennik» (Samtem-
pulo), sed i'i malsukcesis — kaj tiu ĉi fakto ankoraŭ
pligrandigis la pezajn clrkonstancojn, kiuj unu post
la alia inaldoISigis la riro n de la poeto.
Tamen la «lasta guto», kiu «superplenigis la
kalikon» ka] renigis al la latała fino — estis en la
riro de Puśkin la ofendita sento de l'edzo.
La edzino de Puŝkin ne havis reran amon al sia
edzo ka] śia konduto en la «mondo» haTigis multajn
motirojn por dirersaj klaCoj. Tiu] urbaj klaćo] ku-
nigis la nomon de la edzino de Puśkin kun la nomo
de G e o r g e D t n t i s , brilanta oficiro, adoptita
tilo de nederlanda ambasadoro en Peterburgo baro-
no H e e e k e r e n. Car Puśkin haTls multajn perso-
najn malamikojn, kiu] parte malamis la poeton pro
lia] gala] epigramoj, tluj malamlko] uzis la okazon
por lireri al li kieł eble ple] multe da malagrablaĵo].
Puśkin komencis riceradi olendajn anonimajn lete-
rojn, en kiu] ekzemple li estis nomata kieł « histo-
riograto de la ordeno de kornoportantoj» k. t. p.
La ekscitita Puśkin elvokis Dantes al duelo. En no-
 vembro 1836 la amikoj de Puŝkin sukcesis evitigi
tiun ĉi duclon, scd malgraŭ edziĝo de Dantes kun
fratino de la edzino de Puŝkin, farita por solvi la
konflikton, la situacio rekomplikiĝis. La 27-an de
januaro 1837 okazis la duclo de Puŝkin kun Dantiss.
en kiu Puŝkin estis mortige Tundita. En kruelaj
suferoj la poeto vivis dum du tagnoktoj kaj la 29-an
de januaro 1837, jje la 2 h. 45 m. posttagmeze, 11 mor-
tis, eirkaŭita de siaj amikoj. Liaj lastaj vortoj estis
direktitaj al la librobretoj; 11 diris: «Adiaŭ, ami­
koj t»
(La biografio estas kompilita precipe Iaŭ la enkon-
duka artikolo por la plena yerkaro de A. S. Puŝkin,
redaktita de Yalerij Brjusoy).

2 o
EŬGENO ONEGIN
 Pśtri de vanite H avait encore plus de cette espece
d orgueil qui fait avouer avec la meme indifference
les bonnes comme les mauvaises actions, suitę d’un
sentlment de supćrioritć, peut-Stre Imagineire.
T i r e d’u n e l e t t r e p a r t i c u l i e r e .
(Penetrita de vanteco, li ha\is aukoraŭ pli da tiu
speco de fiero, kiu konfesigis kun la sama indiierento
la bonajn kieł la malbonajn agojn, sekve de sento
de supereco eble imagita.
Tirite e1 privata letcro.)
AL PETKO ALEKSANDROVIĈ PLETNJOV

Sen la intenco mondon tenti,

Kur kun la śat’ al amikec’,
Dezirus mi al vl prezenti
Donacon indan laŭ la dec’
Al via bela bonanimo
Plenplena de la sankta re r’
Kaj de la poezi-intimo,
Supera simplo, nobla der’;
Do tamen kun favor’ sen linio
Akceptu donon de la muz’,
€apitrojn gajajn, jen amarajn,
Jen idealajn, jen vulgaraĵn,
Senzorgan frukton de l’amuż’,
De la maldorm’ en nokta denso,
De la inspira penlabor’,
Observojn de malvarma menso
Kaj notojn de matĝoja kor’.

25
 Capitro unua

Rapidas r ir i li kaj ĝuas kun rapid’.

P r. Y j a z e m s k i j * .
I.
«Nu, mia ouklo agas sprite,
Tuj kiam ckmalsanis li,
Li min serrigis senevite,
Elpensi li ne poyis pli;
Ekzemplo estas tre instrua,
Sed, dio, kia trud’ enua
Nun flegi lin en Siu hor’
Sen eblo paśon fari for!
Ho, kia fia hont-malico
Mortanton agrabligi jen,
Jen zorgi flate pri kusen’
Kaj pri medikament’ lali vico
Kun pens’ sekreta sen afabl’:
Ho, kiam prenos yin diabl’!»
II.
Ci tiel pensis juna dando
Dum yeturad’ en pośta car’,
Laŭ Zeŭsa 8 yolo heredanto
De sia tuta parencar’.
Amikoj karaj de Ruslano J!
Hero’ de tiu Si romano
Senantaŭdire tie Si
Nun prezentiĝu antaŭ yi:
Onegin, mia bonamiko,
Naskiĝis Se la Ney-a 8 rand’,
Samkle eble yi, legant’,
Loĝante brilis kun efiko!
Min ankaŭ tie lulis sort’,
26 Sed malutilas min la nord’ 6.
Bonoticante noblafare
Per ĝiildoĵ Tiyis lia patr’
Ka] pro tri bało] ćiujare
Łi bankrotiĝis super kadr’.
La sort’ Eŭgenon gardis ame:
Antaŭe vartis lin M a d a m e ,
M o n s i e u r 7 ŝin anstataŭis for.
Ła knabo estis beitrezor’.
M o n s i e u r l’A b be, mizera franco,
Lin ne turmentis per scienc’,
Instruis iel sen tendenc’,
Ne tedis per morala ranco,
Rlproĉis iom por konyen’
Kaj akompanis dum promen’.
IV.
Kaj kiam la fraŭlaĝo brava
Alvenis fine al Eŭgen’,
Ła tempo de sopiro rava,
M o n s i e u r pelita estis jen.
Onegin estas nun libera;
Kombita laŭ la modo Tera,
Vestita dande 8 kun omam’,
Ła mondon li ekyidis jam.
Łi poris france tre perfekte
Babili laŭ diversa spec’,
Mazurkon dancis kun lertec’
Kaj rirerencis belefekte:
Ła mondo ne bezonis pli
Kaj troyis, ke tre ćarmas li.
V.
Ni ćiuj Icrnis poiome
Pri io ajn kaj iel ajn.
Bo per eduko aksiome
Ekbrili povas ni sen śajn’.
Onegin estis lad dekiaro
De pretendema juĝantaro
Instruitulo, sed pedant’.
Talenton haris li en ra n t’
De babllad’ kun tono prava
Pritrakti 6ion kaj sen ĝen’
Kun la kompetentul-mien’
Silentl dum diskuto grava
Ka] sinjorinojn kun aklam’
Ridigl tuj per epigram ’.
VI.
La mod’ latinon jam fordonis,
Sed, verdirante pri Eŭgen’,
Latinon li iome konis
Por nura eplgraf-kompren’,
Por diri jen pri ĵuvenalo
En Ieteriino meti «v a 1 e» 10
Kaj li memoris ankaŭ plu
El Eneido 11 versojn dn.
Tro multe fosi Ii ne vervis
En la kronologia polv’
De l’tera evolu-diSYOlv’:
Sed tre atente li konservis
En sla kapo sen erar’
Provizon da anekdotar’.
VII.
Ne posedante eć apenaŭ
Pasion de la versa kie’,
LI ne kapablis malgraŭ peno
Dlstingi jambon de fiore’
Li estis ekonomiisto,
Insultls Ciel kun insisto
Li pri Homer’ 13 kaj Teokrlt’
Sed legia li Adamon Smith 13
Kaj povis juĝi laŭ deduktoĵ
Pri plirlfiigo de la §tat’,
Kaj kial restas la bonstat’
Sen or’, se estas krudproduktoj
Ła patro ne komprenis lin:
Kaŭciis terojn li sen lin’.
VIII.
Pri pluaj de Eŭgeno konoj
Bakonti mankas temp’ al mi;
Sed klon konis li ple] bonę,
En kio cstis li gen i’,
Kaj kio el junaĝo kara
Por li restadis senkompara
Sufero, ĝuo kaj labor’
Dum tuta tago en angor’,
fi i estis la scienco ami,
Pri kiu N a s o 16 en poem’
Laŭdkantis kaj pro kio mem
Einlgi deyis piej senfame
Brilintan sian vivon li
En stepoj for de Itaii’ 17.
IX.
[Ce ni turmentoj koraj fruas —
Ci tiu earma trom pa Tan’,
Nin ne natur’ pri am’ instruas,
Sed S t a e 1 18 aŭ plu C h a t e a u b r i a n d '
Ła Tlyon scii ni ayidas,
Ni en romanoj ĝin ekvidas;
Ekscias ni kun superflu’,
Sed kun neniu fakta ĝu’.
Antaŭirante la naturon,
Ni malutilas al fellfi’,
Kaj tro malfrue sen sufifi’
Ła jun’ postsekyas amplezuron.
Onegin proyis tion mem
Kun granda sperto gis ekstrem’.] 20
X.
Łi frue poyis bipokriti,
Ĵa lu z i, logi per esper’,
 Malkonvinkigi, kredagiti,
Łamenti kvazaŭ en sincer’,
Fi era ŝajni, atentema,
Jen kun indiferent’ ekstrema!
Jen kiom dolĉa plensilent’,
Jen kiom flama elokyent’,
En korleteroj stil’ facila!
Spirante je unika am’,
Li sin forgesi poyus jam!
Rigardo lia estis brila,
Aroga, sed en iu foj’
Prudeme larma en malĝoj’!
XI.
Li poris sin śajnigi nora,
Mirigi onin per serca d’,
Timigi per sufer’ bontrova,
Amuzi per agrabla fiat’,
Minii ton kapti de korsento
Kaj venki per pasia tento
La antaŭjuĝojn de l’y irg a f,
Senyol-kareson al vizaĝ’
Atendi, peti doICan ĝuon,
Aŭskulti batojn de la kor’,
§in persekuti, hor’ post hor’,
Kaj jen atingi rendeyuon
Kaj poste en izol’ će si
Instrui śin pri la pasi’!
XII.
Li frue lerte jam petolis
Kun spertniinoj de 1’ammor’,
Eaj kiam li ekstermi yolls
Riyalojn iujn siajn for,
Ho, kiom pikę li intrigis!
Ho, kiajn retojn Ii pretigis!
Sed yi, edzaro kun solid’,
Kun li amikis en konfid’:
30 Karesis lin jen edzo ruza,
Disĉiplo bona de F a u b l a s 21,
Jen maljunulo en okaz’
AŬ jen kornoportant’ amuza,
Kontenta ćiam pri l’edzin’,
ŝatanta manĝon kaj mem sin.

X III.
Tre lerte povis li altiri
Rigardon pian de vidyin’
Kaj ruĝiĝante (ekkonspiri)
Kun ŝi laŭ trata celkombin’,
(Per śajna senspertec’) allogi
Per falsa fidelec’ kun art’
Kaj per senkulpa juna ard’.
Łi sciis pri platona amo
Diskuti por prepar’ de min’
(Pupludi kun malsaĝulin’)
Kaj per subita epigramo
Ek8plodbon8terni kaj en tin’
..................................................] 22
XIV.
[Ci tiel dorlotito lerta,
Gardanto de grenejo, kat’
Stelrampas jen al mus’ malsperta,
Jen sternas kuse sin en piat’,
Jen ekripozas, sin ne trudas,
Jen yolyas sin, jen yoston ludas,
Akrigas ungojn kun yenen’
Kaj tuj la muson kaptas jen.
Ci tiel same lup’ malsata
Eliras lam el arbar’
Kaj yagas ĉirkaŭ la śafar’
Kun hundoj sen atent’ paśtata.
Dorm’ regas. Tiam la bandit’
Śatidon kaptas en subit’.] 23
 XV.
Okazie oftc, en mateno
Leterojn legis li en lit’.
Cu la inyitoj? Jes, almcnaŭ
Al tri yespcroj la inyit’.
Jen bało, jen infana festo.
Do kle preferindas e s t o ?
Unne kleń? Lad la yok’
Sukcesu li en Siu lok’.
Sed nun en yesto de mateno,
En larĝa Boiiyar-ćapel’ 24
Onegin sen konkreta cel’
Bulvardon yenas por promeno —
Gis fine yokos lin B r 6 g u e t 25
Por la tagmanĝo jam en pręt’.
XVI.
Mallumas jam; glityeturilon
Eksidas li. «Veturu, hej!»
Arĝentas frostoneĝan brilon
Kolumo el kastora fel’.
Li yenas al T a l o n 26: kaj yere
Atendas tle lin K a v e r i n 27.
Tuj korko flugas al plalon’,
Vin’ ŝprucas kun ŝaŭmanta son’,
Jen antaŭ ii r o a s t-b e e f 28 freSsanga
Kaj truto] laŭ piej bona kart’
De 1’luksa tranca kuirart’,
Strasburga kuko piej bonranga,
Fromaĝ’ Limburga en amas’
Kaj orkolora ananas’,
XVII.
Ankoraŭ la soifo petas
Surverŝi grason de kotlet’
Per vino, sed sonore jetas
B r i g u e t 2? anoncon pri balet’.
32 De la teatro leĝdonanto
LI 1IEJME EN VEKKEMA PRĘT’
EKPEENIS PLUMON KUN OSCED...
(C. 1 —XL11I)
Eaj malkonstanta adoranto
De 1’bela aktorina kast’,
De 1’kulllar’ honora gast’,
Onegin llugis la teatron,
En klu laŭ libera ia t’
Aplaŭdas ĉiu e n t r e e h a t " ,
Prilajfas Fedron, Klcopatron,
Moinon 30 vokas nur knn cm'
Ee oni aŭdu pli lin mem.
XVIII.
Ho, sorća lando! Eun efiko
De 1’yip* satira regis ĝin
F o n v i z I n 31, de 1’liber’ arniko,
Ea] la Imltemul’ K n j a j n i n 32;
Ci tle O z e r o t 33 revidis
Fopolaplaŭdon ka] dividis
Ĝln kun S e m j ó n o v a 84, kun ii;
K a t e n i n 36 plantis tle ci
Gcnion altan de C o r n e i l l e 11;
Eomediaron S a f i o T S k ó ] 37
Prezentis en ne unu loj’,
Ea] D i d e I o t38 gloriĝis bele:
Cl tle ankaŭ sen domaĝ’
Traflugit mia ]una a ĝ \
XIX.
Diinoj miaj! Nun vi kie?
Aŭskultu t ! al mia plend’:
Cu samas yi, aŭ la aliaj
Vin anstataŭis sen prctend’?
Cu mi reaŭdos yian Boroń?
Cu ntan rusan Terpsifioron 39
Revldos ml en Iluga nrd’?
AŬ ne retroyos la rigard’
Kona to jn sur la scen' enua!
Eaj senreviĝe per lornet'
Cu mi al fremda godet'
Rtgardos sen resento fua,
 Oscedosmi en ŝajna blind.
Kaj rememoros pri pasint 1
X X .

Pleniĝi la teatr’ komencas;

Parter’, logio] brilas jen;
Kaj paradiz’ raalpaciencas,
Sed jam levlĝas la kur ten’.
En brilo, preskań diafana,
Łań sorĉa arćo akompana,
Clrkańumlte de nimfar’
Istómina 40 nnn sen kompar’
Kun eta al la pianko tuśo
Turniĝas, sed en salta flug’
§1 jen 8imile je lanug’
EkŚYebas de Eola 41 buśo.
§1 Yolyas kaj disvolvas sin
Kaj batas per pled’ en k lin ’.
XXI.
Aplańdas eiuj. Cimomente
Onegin venas tra l’parter’,
Per bilornet’ inditerente
Rigardas li al barier’
De nekonataj sinjorinoj;
Observis Sion li kun klinoj
Al konatar’ en ćiu flank’;
Kaj malkontente tre pri mank’
En Sio, li kun granda distro
Rigardon Jetis al la scen’,
Returnis sin, oscedis jen
Kaj diris: «Decas reregistro;
Min tolerigas la balet’,
ES D i d e l o t jam estas ted’!» 42
XXII.
Ankorań drakoj figrimacaj
34 Sur sceno saltas kun brusibl’;
Ankoraŭ la lakeoj lacaj
Sur peltoj dormas en vestlbl’;
Ankoraŭ daŭras nazpurigo,
Tusad’, aplaŭdoj, bis-instigo;
Ankoraŭ brilas la lantern’
En la okstero kaj intern’;
Ankoraŭ la Sevaloj batas
Per h u t’ en trem ’ pro frosta v ent’,
Kaj Sirkaŭ fajro en atend ’
La kuĉorar’ 43 interdebatas;
Sed for Onegin iris jam
Al hejmo por la novornam'.
XXIII.
Cu estas ĝuste prezentebla
Izola kabinet-angul’,
En kiu Inter Iukso mebla
Sin vestas nia modemul’?
Ja ĉio, kion vantacele
Londono vendas bagatele
Kaj portas trans la Balta m ar’
Al ni por sebo kaj lignar’,
Kaj Sio, kion en Parizo
Malsata gusto kun u til’
Inrentas por amuza sti 1’,
Por lukso kaj por modkaprico,
Ci Sio estis Se 1’a lk o T ’
Be l ’dekokjara filozof’.
XXIV.
Sukcen’ sur pip’ Konstantinopla,
Sur tablo — bronzo, porcelan’,
Kaj ia.plezur’ de l ’sento nobla —.
Parfum’ en vitra diafan’;
Kombiloj, segiletoj Stałaj,
Tondiloj kurbaj kaj normalaj,
Kaj tridek spccoj de brosar’
Por ungo, dento kaj por h a r’.
R o u s s e a u 44 (ni diru prcterpase) 35
 Ne eldivenis, kial G r i m m 49
Dum lia veno sen estim’
Purlgis ungojn siajn łase 4e:
La defcndanto de 1’liber’
Ne justis do pri la afer’.

XXV.
Ja oni po ras saĝa esti
Kaj zorgi pri la unga pur’:
Cu la epokon Tanprotestil
La mor’ devigas laŭ natur’.
C a d a j e t 47—bis, Eŭgeno mia
Pro timo je mallaŭdo ia,
Pri Testoj estis Terpedant’
Eaj kion nun ni nomas — dand’.
Tri korojn sidis li almenaŭ
Ce spegular’ atente piej,
Eaj Iris li el la Testej’
Simile je Venus’ 48 serena,
Vestinta sin en Tira Test’
Eaj direktanta sin al fest’.

XXVI.
SciTOlon Tian okupinte
Per lastamoda tualet’,
Priskribi dece ĝin kaj inde
Al t ! mi poTus tuj en pręt’;
Euraĝa estus tio ccrte,
Eaj mi priskribi poT&s lerte,
Sed p a n t a l o n o , f r a k ’, j a k e t ’
En rusa mankas dialekt’;
Eaj Tidas mi kaj pardonpetas,
Ee eć sen tiu 61 babil’
Malrifia mia lingTa stil’
Per fremdaj Tortoj abundetas,
E6 kTankam helpis min en kon’
36 Ii’Akademia leksikon’ 49.
 XXVII.
Nun taskon hayas ni alian:
Hi do rapidu al la bal’,
Al kiu jam kaleśon sian
Onegin turnis Iaŭ egal’.
Jen, dum domar’ sen lum ’ trankyilas,
En longa yic’ tra dorma stra t’
Łanternoj de kaleśoj brilas
Kaj per agrabla briletad’
Sur neĝo hele disradias;
En lampiona ilnm in’
Tre luksa domo montras sin;
En la lenestroj ombroj strias,
Froliloj glitas en m aiklar’
De l’sinjorinoj kaj dandar’.
XXVIII.
Heroo nia eS ne haltis
Kaj kieł sago tra la pord’
Marmorajn śtupojn li transsaltis,
Glatigis harojn por bonord’,
Eniris. Halo estas plena;
Muziko lacas jam apenań;
Mazurkon oni dancas nun;
Cirkaŭe—bru’, maloportun’;
Sonoras spron’ kayalirgarda
Kaj piedeto de fraŭlin’
Facile flugas, sekyas ĝ i n
Kun flamo tentaspir’ rigarda
Kaj dum blekad’ de yiolon’
De modedzin’ jaluzadmon’.
XXIX.
En tagoj de l’dezir’ kaj ĝojo
Pro bal’ mi estis en eksces’;
Car mankas pli konyena yojo
Por korespondo kaj kont es’.
JIo yi, geedzoi respektlndajj wl
 For ke Ti ne fariĝu blindaj,
Jen miaj servoj ksj avert’:
Utilos iii ja en cert’.
Vi ankaŭ, pa tri net oj graraj,
Filinojn gardu de 1’danĝer’:
Lometon tenu kun serer’!
Se ne*i. do d i’ Tin tiam sarni
Mi tial skribas tion Ci,
Car longe jam ne pekas mi.
XXX.
Ye, por amuzoj dum la bało
Mi perdis multe da TiTjun’!
Sed se ne falns la moralo,
La balojn amus mi ĝis nun.
Mi amas la frenezan junon,
Ła brilon. gajon, deuson, kimon,
Ordamojn de 1’sinjorinar’,
lliajn piedetojn, Car
Tra 1'land ’ Ti dube trorus Car majn
De 1’inpiedoj parojn tri.
Ha, longe ne lorgesis mi
Hu piedetojn!.. Jam malrarma,
Mi ilin memoradas plu
Kun kordoloro kaj enu’.
XXXI.
Do Cu forgesos mi nenie
Vin eC en piej dezerta land’?
Ha, piedetoj! Kun Ti kie?
Kun kie paśas via pland’?
Luldorlotitaj oriente,
Sur norda neĝo cridente
Ke lasis postesignojn Ti:
Yi saiis tuśi kun graei’
Al mol’ tapiia rian iron.
Cn antańlonge per Ti 'nur
Mi forgesadis kun plezur’
38 L ’ekzilon 55 kaj al glor’ aspiron?
La junfcliĉo flugis tor —
Nur restas sigjno en la kor’!
XXXII.
B usf de Diano 61, vang’ de Floro61
Belegas, kara am ikar’!
Sed la pled’ de Terpsifioro89
Min pil allogas sen kompar
0 i , promesante al rigardo
Donacon de ple] alta ardo,
Instigas per bondića bel’
Al piej dczlregata cel’.
Mi amas, am ikin’ Elvina 6 3 ,
Gin sub la longa tablotuk’.
Printempe sur herbej’ en flug’,
Ce la kamen’ en v in tr’ sen li na,
Sur gpeguleca halparget’,
Ce maro sur )fl roka bed ’.
XXXIII.
Mi yidis maron maltrankYilan:
Ho, mi enviis al ondar’
Kuridta brue por humile
Ce Sia fali piedpar’!
Mi kun la ondoĵ volis same
Piedojn tiujn kisi ame!
Ne, mi neniam yolis plu
Kun same turmentarda ĝu’
Kisadi iipojn de Armidoj 64
En mia ju n ’ kun bola sang’,
Au rozojn de flamanta yang’,
Au brustojn kun yolupt-ayidoj;
Ne, same min neniam jam
Torturis de l ’pasioj flani’!
XXXIV.
Aiia tempo jen reyenas:
En miaj reyoj iam ajn 39
Selpledlngon mt retcnas
Kun la pled’ en fiarma Sajn';
Imago ree min agitas,
Denove iia tuŝ’ ekscitas
Ła sangon en yelkinta kor',
Oenove amo kaj angor’...
Sed Ia fiernlinojn brlle
Sufiĉas laiidi jam per lir’:
Por la pasio kaj inspir’
Ja tute ne valoras ili;
Rlgard’ ilia, dir’ kaĵ lar’
Samtrompas kiel pledpar’.
XXXV.
Nun do Onegin! Duondorma
A1 lit’ returas li de 1’bal’:
Jam Peterburgo diversforma
Vekiĝas kun tambnrsignal’.
Jen iras jam la kolportisto,
A1 bors’ rapidas la droŝkisto,
Virin’ kun kruĉ'—el Ofita-rand’
Kraketas neĝo sub la pland’.
Veklĝas matenbrn’ agrabla,
Senŝirmas jam fenestra lum’,
El tub’ kolone flugas fum",
Kaj la panlst’, german’ afabla,
Knn blanka kuf’, por daŭra las’
Malfermis sian W a s i s t d a
XXXVI.
Sed, lacigite de l’balbruo,
Anstataŭ nokto en tag-uz’,
Ripozas en la dormoĝuo
L’infan’ de 1’ lukso kaj amuz’.
Tuj, ĵus T ekiĝas 11 apenaŭ,
VIv’ lia pretas ĝis mateno
Knn nnntona oportnn’
Kaj sama morgaŭ klel nun.
Sed Cu Eŭgen’ tel{Sa estls
En junflorado kaj li ber’.
En mez’ de yenkoj ka] pros por’,
Dum diutage li ĝufestis?
Cu in ter festoj li en van’
Sen zorgo estis kaj en san’?
XXXVII.
Ne: frue liaj sentoj cedis:
Jam lin ne logis mondobru’;
La belulinoj ankaŭ tedis
Okapi liajn pensojn plu;
Perlidoj amaj lin lacigis;
Jam amikeco lin ne ligis,
Car ja ne 6iam poyls li
Surverŝi per ćampano pli
B e e l - s t e a k s’on 67 kaj Strasburgan bulon
Kaj śuti spriton en hnmor’,
Dum lin turmentis kapdolor’:
Kaj kyankam estis Ii brayulo,
Sed plumbo, sabro en linfin’
Jam plu ne interesis lin.
XXXVIII.
Malsano, kies kaŭz’ apenaŭ
Trovita estas tie ĉi,
Simila al la angla s p 1 e n o
AŬ rusa la h i p o f i o n d r i ’
Lin ekposedis jam sufiće;
Sin memmortigi Ii, feliće,
Ne yolis proyi kun naiy’,
Sed malyarmiĝis li por yiy’.
Li, kieł C h i l d - H a r o l d , !, izola
Pasadis iam tra salon’;
Nek mondfiikanoj, nek boston’ *9,
Nek logrigard’, ekspir’ friyola,
Nenio logis lin al flam’,
Nenion li atentis jam.
XXXIX, XL, XLI.
«t t*
 XLII.
De 1'granda niond’ kapricullnoj!
Umie li forlasis vin.
Kaj Tero. laŭ la nundilinoj
Bon tono tedas pro lu tin ’.
Kaj eS sc sinjorin' okaże
Pri S a y 61 kaj pri B e n t h a m 62 emtaze
Diskutas, tamen sen u t i r
Absurdas tiu di babil’.
Kaj lii estas tiom dastaj
Kun multa saĝo kaj m ajest',
Pieniaj dece en modest’,
Tre singardemaj kaj elastaj
Kaj tiom altaj por la T i r ’.
Ke moderiĝas tuj aspir’ 63,
XŁIII.
Kaj ankaŭ Tin, junbelulinoj,
Yin, kiujn en malfrua hor’
Sur Peter burgaĵ ŝtonpavimoj
Bapidaj drośkoj portas tor,
Vin ankaŭ lasis for Eŭgfeno.
Nun apostat’ de l ’ĝufesteno,
Łi hejme en Terkema p rę t’
Ekprenis p lumon kun osced ’:
Sed tiu di labor’ penlga
Kaŭzigis lin; el lia pen’
Kenio rezultiĝis jen,
Kaj li ne trafis al intriga
Bond’, kiun ne prijuĝas mi,
Car mia estas ĝi medi' 61.
XLIV.
Kaj ree, en nenioufaro,
Kun malpienec’ en kor’ kaj mens’,
Eksidis li por akąparo
De la skrlbita tre md a pens’;
42 Li snrbretigis librojn multe,
Legadis li, sed senrezulte:
Jen tro enue, jen sen sene',
Jen tutę mankas konscienc’;
Kaj 6iu havas lun baron;
Malnovo veikis jen sen pov’,
Jen n o v ’ deliras je malnoY’.
Samklel lam virinaron,
Li librojn poivajn iasis jen
Kaj ŝirmis breton per kurten’.
XLV.
La ŝarĝon de la mondkondićoj
Puśinte tor, en lac’ pro v a n t’
Mi amikigis lin feliSe,
Car al mi plaćis en konstant’
Trajtar’ de lia karaktero.
Revem’, originala klero
Kaj akra, tre inni r ar ma mens
Nin ne dividis diferenc’,
Ni sclla de 1’pasioj ludon:
Nin ambaŭ premis vivangor’;
Cindriĝis nfa brul’ de kor’;
Atendis ni koleran krudon
l)e rhornoj kaj de la Fortun’
En la m aten’ de nia ju n ’.
XLVI.
Ci kiu vivis kaj meditis,
MaKatas bomojn en im ag’;
Ci kiu s.entis, ne eritis
Fantomon de 1’pasinta ta g ’:
Lin jam ne kaptas iluzioj,
Serpento de memorrizioj
Turmentas lin kaj ankaŭ pent
Ci ćio otte kun akcent’
Carmigis nian babiladon.
Per sia lang’ Onegin min
Konsternis iom; sed en fin ’
Mi kutimlĝis iun gradou
 Al lia pika manier’
De gaiaĵ ŝercoj kaĵ koler’.
XLvn.
Tre ofte en somersezono,
Dura nokte lam ie saper Ner’ 9
Ciel’ serena en heliono 66
Eaj lunvizaĝ’ en relief
En akvo glata ne fluidis.
Bomanojn niajn ni reridis,
Objektojn de l’an taŭa am'
K aj, resentemaj laŭ la sam’,
Spiradon de la nokta klaro
Ni ĝnis ambaŭ en sincer’!
Samkiel kvazaŭ el karcer’
Liberigit’ en verdarbaro,
Per revo ni kun intensiv’
B eflugis a l la |u n a t Iy ’.
XLVIII.
Kon koro, plena de ćagreno,
Sin apoginte je granit’,
Staranta estis jen Eńgeno
Laŭ la priskribo 67 en medit’.
Silentis Sio; en malklaro
Sin intervokis gardistaro;
Eaj iam drośko sonis plu
Sur strat’ M i l j ó n n a j a 08 kun bru
Boato plaŭ dis per remilo
Sur la riyer’ de borda lim’:
Eaj sordis nln el malproksim’
Eornlud’ kaj kanto en trankvilo.
Sed nokte sordas pli kun rav’
Min de T o r q u a t o versoktaT’ 69i
XLIX.
Ho, ondoj de Adria maro!
44 Hq? B r e n t a 70| ne, mi yjdos yjp.
Kaĵ plenan de 1’inspir’, en klare
Voĉ’ Tia aŭdatingos min:
Ĝi sanktas por A p o 1-neparo 18;
Por mi ĝin faris korę kara
Fiera lir’ de Albion’ ’2.
Sli ĝuos sur la ora ton’
De la itala nokt’, libera,
Kun juna yenecianin’ 73,
Jen mnta, jen distranta min
Dum naĝo en gondol’ mistera;
Eun Ŝi akiros mia buŝ’
P e t r a r c a-lingvon 71 en amtuŝ’.
L.
Cu venos do libero mia?
Jam tempo estas!—ĉe la mar’
Vagadas mi 75, melankolia,
Salutag velojn de ŝipar’.
Sub la ventega blov’ kolera
Do kłam kuros mi libera,
Luktante kontraŭ ondamas’?
Jam estas tempo por torlas’
Be 1’elemento malfavora,
Por en la sud’, en oportun’,
Sub de Afriko mia 70 sun’,
Sopiri pri Rusland’ angora,
En kiu pro sufer’ kaj am’
Mi mian koron perdis jam.
LI.
Onegin ankaŭ celis iorte
A1 frcmdaj landoj kiel mi;
Sed baidaŭ estis de la sorto
Por longe disigitaj ni.
Ci tiam lia patro mortis.
Tuj al Onegin sin raportis
Avida kreditora band’.
Biverse en la samdemand’
Eondntas oni: sen lnklino 45
 Marĉandi en proces’, Eŭgen’
Heredon cedis sen eagren’;
Li ne bedaŭris pri 1’destino
Aŭ li jam revis en spekul’
Pri mort’ de l’onklo-maljunul’.

LII.
Subite lin atingis vere
De la adm inistrist’ raport’,
Ke lia onklo Iastafere
Lin vidi rolas antaŭ mort’.
Informon tiun ci leginte,
Efigcno Pion iorlasinte
Rapidis tuj en poŝta Par’
Kaj jam oscedis en prepar’
Pro mono ludi apan scenon,
Enui en senvola streP’
(Komencis mi Pi tiel ep);
Sed, alreninte la bienon,
La onklon trovis li sur tabl’
Meteblan jam al tera sabi’.

LIII.
La tuta domo estis plena
De la arniko] de l’mortint’
Kaj amatoroj de 1’solena
Enterigad’ laŭ deea ind’.
Jen oni Pion jam aranĝis.
Gastar’ kaj popoj 77 drinkis, manĝis
Kaj poste graye iris for
Simile kvazaŭ post labor’.
Eŭgen’ do estas posedanto
De la yilag’, uzinoj, ter’,
Arbaroj, krankam en la ver’
Li estis malśparul’ en ran to,
Sed tre kontentis li kun ĝ o j ’
46 Pri ŝanĝ’ en la ĝisnuna yoj’.
 LIV.
Du tagojn al li ŝajnis nora
Kampar’ izola en kyiet’,
Malvarmo en arbar’ senmova,
Sonor’ de milda riverct’;
En tria tag’ 61 6io ĉesis.
Jam bosko, kamp’ ne interesis,
Sed eĉ dormigis lin sen 1'ar’;
Kaj jen konstatis Ii en klar’,
Ke en kampar’ enu’ identis
E6 malgraŭ manko de kartlud’,
Palacoj, baloj, bru’ en tu t’.
Jam la hlpofiondri’ atendis
Kaj nepre sekvls ĉiam lin,
Samkiel ombro aŭ edzin’.
LV.
Naskiĝis mi por pac’ labora,
Por vi v' senbrua en kampar’:
Lir’ tie estas pli sonora,
Kreem’ pli viglas sen kompar’.
En la senkulpa viv’ sen ago
Mi vagas ĉe dezerta lago
En f a r n i e n t e 78 laŭ kutlm ’.
Ciumatene mi sen lim’
Por ĝu’ vckiĝas kaj libero:
Mi legas iom, dormas pli,
No kaptas flugan gloron mi,
Cu mi en ombro, sen afero
Paslgls ne laŭ tia sam’
La piej feliĉajn tagojn jam?
LVI.
Kampar’, libero, floroj, amo!
Fidelas kore mi al vi.
Mi 6iam ĝojas pri malsamo
Jen ĉe Onegin, jen ĉe mi,
Por ke mokema min leganto 47
Aŭ tre malica eldonanto
De sensacioj scn konven’,
Alin komparante kun Eŭgcn’,
Ne dlru poste, ke scnhonte
Min mem mi montrls en portret’
Je B y r o n , de l’fier’ poet’ ” ,
Eĉ malgraŭ tio, ke rakonti
Ja oni povas en poem’
Ĵfe nur kaj ncpre pri si mem.
LVII.
Ml atentigu: la poetoĵ
Tre ŝatas revi pri la a m \
Okazis iam, en sekretoj
M1 sonĝis; tiujn sonĝojn jam
Lu kor’ konservis en profundo:
Muz’ revivigis ilin nun do:
Kaj kantis mi pri ideal’,
Pri virgulin’ de monta val’,
Pri kaptitinoj de Salgiro 80.
Arniko] mia], nun de Ti
i) eman don ofte aŭdas mi:
«Pri kiu reras via liro?
Al kiu Inter inamas’
Vi ĝin dediĉis kun emfaz’?
LVIII.
«Rigardo kies, insplrante,
Jam rekompencis per kares’
Meditoplenan Tian kanton?
Yi kiun benis per la yers’?»
Neniun, amikar’, je dio!
Hi spertis sen agrablo ia
Frenezalarmon de la am’.
FeliSas, kiu kun la flam’
Oe Primo] ligis ĝin: plllgis
Sanktaĵon li de 1’poezi’,
Sekvante post P e t r a r c a ” , li
Ła korturmentojn trankriligis,
Atingis ankaŭ li al glor’;
Sed ml raut-stultis pro amor’.
LIX.
La amo pasis, Tenis Mozo
Kaj pliklariĝis mia mens9.
Belsonojn serĉas mi por nzo
En lig’ kun sentoj kaj knn pens’;
Mi skribas kaj Ia kor’ ne ĝemas;
Kaj mia pium’ ne desegnemas
Forgese apnd verskcm bin’
Piedojn, kapon de virin’;
Cindr’ estingita jam ne brulos,
Sopiras mi; sed mankas larm’.
Eaj baldaŭ la antaŭa varm’
Plu en la kor’ sin ne spegulos:
I)o tiam verkos mi en fin’
Poerafapitrojn dudek kyin.
IX .
Jam pensie mi pri form’ de 1’plano
Kaj pri la nomo de l’hero’;
Capitr’ unua de l’romano
Finita estas durne do:
Kontrolis ćiou mi soyere;
Kontraŭoj multaj estas vere,
Cu mi korektu iiin nur?
Mi pagu Suldon al cenzur’,
Al jurnalistoj por formauĝo
l a frukton donu mi de l’rey’:
Do iru al la bord’ de Nev’ 6
l a novnaskita erkaranĝo,
Tributon portu de la glor’:
Insultojn, kSaćojn pri 1’aŭtor’l
 Ca p i t k o d u a

O rus!
Ho r .
O Busj! 81
I.
Bień’, loĝita de Eńgeno,
Beleta estis anguiet’;
Kontentus tie fi kun beno
Ła paca ĝuamik’ — poet’.
Sinjora domo izolita,
Per mont’ de ventoj torbarita,
Ce bordo staris de river’;
En malproksimo en liber’
Herbejoj floris, kampoj grenaj,
Vilaĝoj staris je najbar’,
Sur herboj paśtis sin brutar’
Kaj ombre spiris la gardeno
Tre granda, yasta, densa piej,
De la Driadoj 82 rifugej’.
II.
Ła domo estis konstruita
Laŭ spec’ de tamilikastel’:
Fortika, firma, bonkyalita
Łań gusto de l’antikya bel’;
Tre altaj ćambroj, salonetoj,
En gasta halo — śtoftapetoj,
Sur mur’ portretoj ayaj jen,
Ornamkaheloj sur kamen’.
Nun mainoyigis jam ći Sio,
Ne scias mi, pro kiu kańz’:
Cetere kun la sama nańz’
Eńgen’ rilatis al Si tio,
Lin oseedigis laŭ egal’
50 Cu moda, Su antikya hal’.
Eu tiu ĉambro li ekloĝis,
Pli frue kie ĝia estr’
Mastrumistinon jen riproeis,
Jen premia muśojn sur fenestr’
Tre simplis filo: krerka pianko
Kanap’ lanuga, tablo, śranko,
Koniu inkmakula mank’.
Eŭgen’ rigardis en la śrank’:
Spezlibron trovis li kun aro
Botela da diversa brand’,
Karafojn da pomakya frand’
Kun kalendar’ de l’oka jaro;
Ja la mortinto dum labor’
Ceteron lasis en ignor’.
IV.
Soleca en bieno sia,
Kur por pasigi tempon for,
En la komenc’ Eŭgeno nia
Ekzorgis pri la noya mor’.
Saĝul’ en sia lok’ dezerta,
Łi jugon de l’seryuto certa
Anstataŭigis per tri but’
Facila por plenum’ en tu t’.
Ła kamparanoĵ ĝojis, tamen
Koleris la najbar’ pri li
Pro tim ’ je malutil’ al si;
Ridetis la alia same;
Kaj fam’ ekkuris en cirkul’,
Ke estas li danĝer-strangul’.
y.
Komence oni lin yizitis,
Sed Car tra malantaŭa kort’
Kutime gastojn li eyitis
Per rajdo for tuj laŭ raport’,
Ke jen sur yoj’ alyenas Saro
 Se vizitanta lin najbaro,—
Do 61uj en ofendhumor’
Kun li rilatojn rompis lor.
«Fuŝedukito, li frenezas,
Łi estas framason’ 83, ne pil,
Nur ruĝan yinon drlnkas li,
Por sinjorinoj ne komplezas;
Łi diras sole n e aft j e s.»
Jen estis Pies iinimpres’.
VI.
Ci tiam bienul’ alia
Vllaĝon sian Tenis mem,
Kaj inter najbararo sia
Łi ankaŭ estis klaća tem’.
V l a d i m i r Ł e n s k i j lad nomo
Kaj yere Gottingen-a 84 homo.
Belulo juna en komplet’,
De K a n t 88 adepto kaj poet’,
Venigis li el Germanio
Ła fruktojn de scienca yer’:
Ribelajn reyojn pri liber’,
Spiriton fiaman, strangan iom,
Entuziasmon en parol’
Kaj nigrajn harojn ĝis la kol’.
VII.
Ne jam yelkintan pro malyarma
Malyirto de la granda mond’,
Karesis lin iayoro Parma
De la frafilina bela rond’.
Łi tre malspertis en sincero;
Piej bela lulis lin espero,
Kaj de la noya mondo bril’
Łin junan logis kun facil’.
Amuzis li per dolĉa revo
Ła dubojn de la kornaiy’
Kaj estis celo de la yiy’
52 Por 11 enigme loga deyo;
Li ĝin cerbumis kun supoz’,
Ke ĝi miraklas en kaos’.
VIII.
Li kredis, ke anim’ parenca
Kun li kuniĝos en finfin’,
Ke ĝi sopiras dekomence
Fidele atendante lin.
Li kredis, ke l ’amikoj vere
Defendi pretas lin sufere,
Ke man’ Ilia en bezon’
Ne tremos kontraŭ la fripon’:
Ke estas sortoelektitaj
[ Arnikoj sanktaj de l’homar’
Kaj ke ilia solidar’
Per lumradioj senevitaj
El alta kaj eterna font’
FeliSon dotos al la mond’.] 86
IX.
Indigno nobla kaj kompato,
Por 6ies bono pura ani’
Kaj de la gloro dolca śato
Tre frue lin agitis jam.
Kun lir’ yojafis li vivlote;
Sub la ĉiel’ de S c h i l l e r 8’, G o e t h e 88
Pro ties flama poezi’
Ardiĝis en animo li;
Kaj la belarton li de Muzoj
Ne profanigis, felićul’;
En kant’ konseryis sen makul’
Piej altajn sentojn li sen ruzoj,
Impetojn de la yirga rev’
Kaj ćarmon en supera ley’.
X.
Li kantis amon kaj destinon
Kaj klara estis lia kant’ 93
 Samkicl pensoj de knabłno,
Samkiel sonĝo de infan’,
Samkiel luno en ĉielo,
Diino de sekreta belo;
Ł1 kantis pri soplr’ sen lim’,
Pri io kaj pri malproksim’,
Pri rozoj romantik-motivaj,
Pri foraj lando] en silent’,
En kiuj longe pro turment’
Verŝiĝis liaj larmoj vivaj:
LI kantis pri la vivdomaĝ’
En nure dekokjara aĝ’.
XI.
En la dezerto, kle sole
Eŭgen’ kompreni povis lin,
A1 la najbaroj senbonTole
Kilatis li kaj sen inklin’;
Li fugis for de bru’ ilia.
La babilad’ konyersacia
Pri fojnfalĉado, Tlnprepar’,
Pri hundoj kaj pri parencar’
Neniel brilis tute certe
Per sento aŭ per poezi’,
Nek per spritec’ aŭ per raci5,
Xek per la art’ kunvivi lerte;
Sed de l’edzinoj fuŝbabil’
Eĉ estis malpli sen util’.
XII.
Tre bela, riĉa, Lenskij estis
Praktata ĉie je fianS’;
Kutim’ kampara tia restis
Kaj ĉiu lin kun sla branĉ'—-
Kun la filino antaŭsvatis;
Apenaŭ venis li, debatis
Jam tuj la tuta societ’
Pri viyenu’ sen edzlnet’;
54 Dum tetrinkad’ ĉe samoraro 8
Al D u u j a " on] por kompren’
Flustretas: «Dunja, ridu jen!»
En fin’ aperas jam gitaro,
Kaj śi ekpepas (mia di’!):
«Palacon venu vi al mi!» 91

X III.
Sed Lenskij. ne tolante certe
Sin katenigi per edziĝ’,
Deziris kun Onegin sperta
Interkoniĝi kun prestig’.
Kuniĝis iii: ŝton’ kaj ondo,
Glaei’ kaj Ilam’, proz’ kaj rersrondo
Diterencigas ja ne pli
Ol kiom iii inter si.
Komencc iii ne komunis,
Sed poste plaćis kaj en lin’
En Siu tag’ renkontis sin
Kaj baldaŭ ambaŭ Siam kunis.
Jen tiel Si arnika par’
Formiĝis pro n e n i o n f a r ’.

XIV.
Sed ni eS tion Ci ne scias;
Sen antaŭjuĝa amikem’
Ni ćiujn nuloj opinias
Eaj la unuoj nur liin mem;
Ni celas al Napoleonoj " ,
Dupiedulaj milionoj
Por ni nur estas instrument’,
Por ni ridindas rera sent’.
Sed estis ja Eŭgen’ pli bona;
Kaj kvankam li kun malestim’
Rilatis al la borna Sini’,
Reguło mankas unutona:
Li iujn traktis kun estlm’
Kaj śatis senton en intim ’.
 XV.
Aŭskultis li kun bonrideto:
De Lenskij flamparola ard’,
Nefirma opinikonkreto
Kaj inspirplena brulrigard’, —
Ci €io por Onegin novls
Kaj li malTarman rorton provis
Haltigi ćiam en la bus’,
Kaj pensi8 li: ja estus ful’
Maihelpi al la ĝoj’ minuta;
Ła tempo venos ja sen mi;
Kaj durne vivu reve li
Kun kred’ al bono absoluta;
Indulgu ni al juna aĝ’
Junec-deliron en la saĝ’.
XVI.
Disput’ pri ćio, malkonsentoj
Instigis ilin al rezon’;
Kontraktoj de antikvaj gentoj,
Seiencolruktoj, bon’, malbon’,
Ĵarcenta superstićo forta,
Fatalo de la t It ’ postmorta,
Ła t I to kaj la sort’ en tu t’,
Subiĝis ćio al diskut’.
En flam’ debata la poeto
Forgese legis kun talent’
Poemojn nordajn po fragment’;
Kaj lin kun pardonema preto
Aŭskultis kun atent’ Eŭgen’,
Eć kyankam ofte sen kompren’.
XVII.
Diskutis tamen piej pikpinte
Ermitoj niaj pri la am’.
Potencon ĝian forskuinte,
Onegin ĝin pricitis jam
#6 Kun spir’ nevola de bedaŭro:
0
Felićas, kin post la daŭro
Be 1’amsufer’ gin lasis for;
Sed pli lelićas, kies kor’
Ne seiis gin, kaj kiu ruze
Per disa yiv’ mutigis gin
Kaj eć oseedis kun edzin’
Kaj knn amikoj senjaluze,
Kaj kapitalon de 1’av-ras’
Ne fidis al malica as’ 93I
XVIII.
En tempo, kiam ni atingos
Al la trankyila saga pac’,
Plam’ de pasioj sin estingos
Kaj ni konstatos en sagac’
Ridindon de 6i tiuj sentoj,
Impetoj kaj malfruaj pentoj,—
Humiligitaj ne sen pen’,
Ni śatos audi kun eagren’
Ribelon lremdan de l ’pasioj,
Ĝi estas por la kor’ incit’;
Maljuna same inyalid’
Volonte turnas aŭdon sian,
Solni’ lasita, al rakont’
En mez’ de junbravula rond’.
XIX.
Kaj ankaŭ la junag’ nenion
Kapablas teni en sekret’:
Cagrenon, gojon, simpation
Malkaśi poyas gl en pręt’.
Je am’ estante inyalido,
Onegin graye kun solido
Aŭskultis, klei kun sineer’
Sin montris la poet’ en ver’;
Kontidoplenan korkonscion
Nudigis li tre simple jen,
Eŭgen’ ekseils tuj sen pen’
De lia a n o historion,
 Abundan je diversa sent’,
Al nl ne noya por atend’. <
XX.
Ah, arnis li ĝis tia limo,
Ne restis kia nim en pur’;
Ci tiel la poetanimo
Ankoraŭ povas ami nur:
Konstantę unu nur sopiro,
Kutima unu nur deziro,
Kutima unu nur dolor’!
Nek malproksim-restado for,
Nek longa temp’ da pacieuco, .
Nek horoj da servad’ al Muz’,
Nek aliianda mir-amuz’, ,
Nek gaja bruo, nek scienco
Eć iom aliigis lin,
Benitan de yirgec-destin’.
XXI.
En la knabaĝo, dum ne konis
Ankoraŭ korturmentojn li,
Al O l g a Siam li patronis
En la infana idili’;
Łi ĉiam śin Se bosk’ apuda
Kunulis dum amuzo luda,
Kaj la najbaroj-patroj jam
Kunsyatis ilin por Siam’.
En la kampar’, sub ombr-yualo,
En senkulpeco sen skrupuł’, i
Sub la gepatra zorg-okul’,
§1 floris kyazau bel-konyalo
En herb’ kaśita sub foli’
For de abel’ aŭ pa pili’.
XXII.
Al la poeto §i- ja donis .
58 Vnuan sonĝon de 1’ inspjr’,
Kun la ide’ prl ŝl cksonis
(Jima ĝem’ de i ia lir’.
Adiaŭ, ludoj tacilpensaj!
Al li ekplaĉis boskoj densaj,
Soleco kaj silento nun,
Kaj nokto, kaj stelar’, kaj lun’,
La lun', Cielą lampionu,
Al kiu lam en yesper’
DediOis ni kun la sincer’
Sopirojn, larmojn, amadmonon..
Sed nun en ĝi ni yidas nur
Łanternon bonan de l’natur’.
XXIII.
Konstantę milda, obeema
Kaj gaja kieł la maten’,
Tre sim pla kieł T ir’ poema,
Kaj ćarma kieł kisa ben’,
Kun la okułoj bluCielaj,
Bideto, bukloj linę helaj,
Kun moyoj, yoCo kaj statur’,
Jen Olga... tamen prenu nur
Bomanon Ciun, sendispute
Portreton śian troyos vi:
Tre Carmas ĝi; ĝin amiś mi,
Sed tedis ĝi al mi jam tutę.
Permesu do okupi min
Pri la pliaĝa nun fratin’.
XXIV.
§i bayis nomon T a t i a n a 94.
Unue do sen ironi’
La dolCajn paĝojn de l’romano
Per tia nom’ sanktigu ni.
Nu kion? Estas ĝi sonora,
Sed scias mi, ke en memoro
fii yekas bildon de malnoy’
Au de seryistinej’. Kun poy’
Kontesi, ni konstatu: mankas
 Pri nomoj bona gust’ al ni
(E 6 sen parol’ pri poezi’);
Por la hlereco ni ne dankas,
De ĝi nnr restis la influ’
De afektem’,—nenio plu.

XXV.
Do ŝi nomiĝis Tatiana.
Nek per beleco de l’fratin’,
Nek per freśeco ties sana
Atenton tirus Si sur gin.
Tre silentema kaj amara,
Timema kieł cery’ arbara,
En sia propra famlli’
Knabino fremda śajnis śi.
§i karesemi ne aspiris
Al la gepatroj knn volont’.
Infano, en infana rond’
§i ludi, salti ne dezlris,
Kaj ofte sidis śi gen plend’
Ce la fenestro en gilent’.

XXVI.
Piej multe śi pensemon amis
De post piej frua sia jar’
Kaj ĝi per rev’ al śi ornamis
La vlvenuon de l ’kampar’.
Fingraro śia ne laboris
Per la kudrilo; kaj ne lloris
Brodita silka filigran’
Sar blanka tol’ gub śia man’.
Jen signo de regem’ kutim a:
Infan’, lndante per la pup’,
Preparas sin por ekokup’
De la posten’ en ord’ reĝima
De l’mondo kaj edukas gin
*>0 Lad leclonoj de 1 ’patrin’.
 XXVII.
Sed pnpon, cC en a f infana,
Neniam prenis lań la plac’
Kaj ne babilis Tatiana
Kun ĝi pri mod’ aŭ nrba kląć’.
Ne Iogis sin infanpetolo,
Sed m lrrakonto] de l’popolo
En T intra tem p’, en nokta hor’
Konyenis pli al śia kor’.
Kaj kiam sur herbej’ kunyenis
Laŭ voko de la yartistin’
Infanoj por la ludkom bin’,
Ŝi tutę ĝin ne parto prenis,
Enuis §1 Ce gaja rid’,
Ce loda brn’ kaj kurrapid’.
XXVIII.
Śi śatis otte sur balkono
Renkonti yenon de l’aŭror’,
Dum sur la pala blua fono
Stelaro malaperas for,
Terrand’ beliĝas en silento,
Ekblovas frumatena rento
Kaj yenas malrapide tag’.
En vintro, kiam nokt’ en rag’
Pli daŭre terduonon tenas
Kaj la malyigla orient’
Pli longedaŭre en silent’
Sub la nebula luno syenas,
El lito en kutima hor’
§1 kun kandelo iris for.
XXIX.
Ekŝatis paĝojn ŝi romanajn
Kaj frue jam ekamis tro
La emociajn trompojn yanajn
De R i c h a r d s o n 95 kaj de K o u i i e i u4'.
La patro śia estis braya B*
Bonulo de l’epok’ antaŭa;
Ne vidis, ne legante mem,
Danĝeron li en la legem’
Kaj librojn traktis je ludilo,
Ne zorgis, kłu libro jen
Sekrete dormas sub kusen’
Ce la filino en trankvilo.
Kaj la edzino sen opon’
Favoris mem al R i c h a r d s o n .
XXX.
Ne ĉar ŝi legia la aferon,
Favoris śi al S i c h a r d s o n ,
Ne ĉar donacis śi preferon
Fli ol Ł o y e l a c e al G r a n d i s o n
Sed iam la princin’ A l i n a ,
Rn Moskvo lia bonkuzino,
Fri iii iniormetis sin.
Śi estis tiam fiandin’,
Sed tiel estis pro devigo;
Alia logis śin person’,
En kiu menso, kor’ kaj ton’
Al śi pli pladis sen instigo;
Kaj C i r a n d i s o n do tiu di
Serĝento estis de gvardi’.
XXXI.
Ŝin oni vestis kun atento
Laŭ deca modo kun omam’;
Sed sen demandi pri konsento
śin oni edzinigis jam.
Kaj por śin distri el domaĝo,
Tre baldaŭ śia edz’ kun sago
ŝin yeturigis al kampar’,
Kaj śi di tie kun amar’
Komence ploris kaj lamentis
Ois preskaŭ de l’edzec’ eksplod’;
Sed poste en mastrum-klopod’
śi kutimiĝis kaj kontentis.
La kutimigon donis di’:
Felieon anstataŭas Si 97.
XXXII.
La kutimiĝo yere sava
DoISigis pezon de 1 ’ćagren’;
Kaj baldaŭ eltrovaĵo graya
§in ekkonsolis jam en pleń’.
§i dam ripozo kaj afero
Sekreton de regmaniero
Je sia edzo troyis n u n ,—Bj
Kaj ĉio i|is oportun’.
Si la laborojn administris,
Saligis fungojn por sezon’,
Rekrntojn yarbis per ordon’,
Sen edzo spezojn śi registris,
Sabate iris al banej’
Kaj seryistinojn batis piej.
X X X III.
Antaue en album’ fraŭlina
Ŝi skribis pri tre dolca tern’,
P r a s k o y j a-n nomis ŝi P a ŭ 1 i n a
Kaj parolemls kun kantem’;
Korseto Sia estis danca,
Kaj rnsan N laŭ tono franca
Frononei penis śi tra naz’;
Sed ćio restis en forpas’:
Korset’, album’, prinein’, P a u l i n a ,
Sentimentala yerskajer’
Foriĝis — kaj en reaper’
A k u 1 k a iĝis el S e l i m ’8,
Kaj fine śi per yat-tayol’
La kulon stebis por la mol’.
XXXIV.
Sed lin la edzo amis korę,
Ne bridis lin en klopodad’, 63
 Łi Sion fidis bonhumore
Kaj mangis, trinkis en fiaiat’
Trankvile pasis vivo lia;
Vespere rondo familia
Kunvenis iam de najbar’
Kaj neĝenema am ikar’
Por babileti, por bedaŭri
Kun bona rid’ nu kun dagren’.
Ła tempo pasas; Olga jen
Sendata estas te-prepari;
Jen jam yesper’, jen dormohor',
Kaj la gastar veturas for.
XXXV.
En sia paca yiv’ konservis
Kntimojn iii de malnoy’
Kaj grasajn rusajn flanojn seryis
Dum karnayal’ Iaŭ sia pov’,
Dum jar’ dufoje en kapelon
Pent-iris, śalis karuselcn,
Dancadon rondan kun la bor’;
En Triunuo-tag’ 100 dum hor’
De meso, kłam la popolo
Aŭskultas ĝin kun oscedem’,
Łarmetis ankaŭ iii mem;
Trinkadłs kvason 101 laŭ bonyolo
Kaj regaligis dum manĝad’
Ła gastojn laŭ la ranga grad’.
XXXVI.
Vivinte laŭ ći tiu ordo,
Jen iii yenis gis maljun’,
Kaj fine antaŭ ĉerka pordo
Ła edzo prezentigis nun.
Łi mortis antaŭ ol siestis,
Kaj pli ol iu ajn li estis
Plor-bedaŭrita de l’najbar’,
De la edzin’ kaj iufanar’.
64 Simplulo estis li en yero,
 irWitiwiiBfiiir „
f ' : ;7 ■ J

«MI AMAS», — FLUSTRIS JE RIFETO

ŜI AE LA VARTISTIN’...
(C. 3 —XX)
Sur lia tumba śton’kun tra t’
Ci tiel tekstas epitaf’:
D i m i t r i j Ł a r i n, b r i g a d e r o 1 u2,
S k 1 a t ’ d e S i n j o r ’, 1 ai i d i a g r a c ’
R i p o z a s t i e d i e n p a c ’.

XXXVII.
Al la penatoj redonite,
Ła pacan tombon de l ’najbar’
Vladimir Lenskij tuj vizite
Rehonorigis kun amar’;
Malĝojis longe li enkore.
« P o o r Y o r l c k ! 103» diris li angorę:
«Min sur la brakoj tenis li.
Kaj kiom ofte lian mi
Lud-uzis Oĉakov-medalon 104!
Kun Olga li syatigis min,
Łi reyis kunaj yidi nin...»
Kaj tuj surtomban madrigalon
Vladimir nia verkis jen
En piej sineera korćagren’. ■

XXXVIII.
Kaj ankaŭ honorigis same
Li la gepatran cindron nun
Kun plor’ malfoje kaj til-ame...
Ho ye! Ci tiel en aŭtun’
Sur sulkoj de la yiy’ potenca
Laŭ stranga yolo proridenca
Generacioj ĝermas nur
Kaj falas for post la matur’ ...
Cl tiel nia juna gento
Elkreskas bole kun aplomb’
Kaj ayojn premas al la tomb'.
Kaj yenos ankaŭ la momento—
Kaj niaj nepoj en bonhor’
Nin el la mond’ elpremos for! 65
 XXXIX .
l)o ĝuu dumę nunan horon,
Faeilan vivon, amikar’!
Mi scias ĝiau malyaloron
Kaj forignorus ĝin sen bar’;
Mi plu fantomojn ne rigardas,
Sed iuloje antaŭgardas
Min la esper’ en eiektir’:
Mi min ne yolas de la yiy’
Sen postesigno for malligi.
Ml yiyas, yerkas ne por laŭd’;
Sed ŝajne tra la monda aŭd’
Mi yolus lom min famigi,
Por memorigu por rekon’
Pri mi almenaŭ unu son’.
XL.
Kaj ĝi ektuŝos ies koron;
Kaj konseryota de la sort’
Ne dronos eble en yaporon
La nun de mi kreata yort’;
Kaj eble (kia flatespero!)
Simplul’ estonta kun fiero
Al mia montros bildportret’
Kaj diros: estis la Poet’1
Akceptu dankojn do pasiajn,
De Aonidoj 106 amator’,
Vi, kies firma bonmemor’
Konseryos flugajn yerkojn miajn
Kaj kiu taŭzos laŭ stimul’
La la ii roju de la maljunul’ 1

66
 Ca p it r o t r ia

Elle etait filie, elle etait araonreuse.

M a I f i 1 d t r e 106.

«Cu r i foriras jam al lei»

— Eŭgen’, adiaŭ, iras mi. —
«Mi ne haltigas Tin, sed kie
En la yesperoj estas Ti?»
— En famili’ de Larin. — «Bele.
Sed kieł poras vi seneele
Perdadi tie tempon for?»
— Mi poyas. — «Kia stranga mor’!
Mi antaŬTidas, kio estas:
Omie — ću ja pravas mi?
Tre simpla rusa famili’,
fil tre gastamas kaj honestas,
Dolĉaĵ’ ei beroj kaj babil’
Pri pluTO, lino, brptazil’ ...»
II.
— Cu estas tio Si malbona?
«Sed estas ja enu’, karni’!»
— Pli tedas via mond’ bontona;
Pli min allogas hejmangul’,
Mi tie poras... — «den liriko!
Sed Sesu ja, pro di’, arniko.
Yi iras do: domaĝe, nu!
Sed tamen aŭdu, Łenskij; Su
F i 1 1 i d a-n 107 Tian mi ekTidu,
Objekton de la larma fiu’,
De rim ’, de plum’ kaj tiel plu?
Prezentu min.» — Cu Sercas Ti do? ■—
«Ne.» — Bonę. -— «Kiam do?» — ES nun.
Ni Tenus sen maloportnn’. — 67
 III.
«Ni iru.» —
Ili ckycturis.
Alvenis; ]aŭ malnoy-kutim’
Gastame Ciuj ckkonkuris
Por seryi ilin super lim ’.
Jen rit’ konata de regalo:
Jen yenas konfitaĵ-pokalo
Kaj sur tablet’ aperas tuj
Kun yakcinia akyo uj’.
[Nur manĝoj regas en kamparo.
La hejma knabinar’ sen ord’
Sin amasigis Cc la pord’
Por gapi al la nov-najbaro.
Kaj laŭdls yir-ainas’ en kort’ •
Cevalojn per kritika vórt’.] 108
IY.
Al hejmo sur la voj’ ebena
Kapidas iii en reven’ 109.
Kaj al konyersaeio jena
Ni kaŝaŭskultu sen konyen’.
— Nu do, Oneglni Vi oscedas.—
«Kutimo, Lenskij» . — Sed pli tedas
Al vi 6i tio. j— «Estas sam’.
Sed kampoj tre mallnmas jam;
Hej! yi, A n d r j u ś k a 110, pli rapide
Ho, kia stulta estas lok’! '
Cetere: 1 4 r i n a 111 sen mok’
Ja estas bonulin’ laŭvide.
Mi timas, ke la yakćini’
Ne ĝenu en stomak’ al mi.
V.
Sed kiu estas Tatiana?»
— Si estas la malgajulin’ .
Kaj Si simile al Syetlana 111
68 Sidigis ee fenestro sin. —
«Do ĉu Ti amas la alian?»
— Sed kio? — «Se mi harus yian
Pasion, prenus sen hezit’
Xc ŝin mi por la vivdivid’.
Car Olga, laŭ V a n-D 1 j e k — Madono 1
Vizaĝon tiavas kvazaŭ prun’
Samkiel tiu stulta lun’
Sur tiu stnlta ĉielfono.»
Vladimir sek-replikis lin
Kaj plu silentis ĝis vojfiu’.
VI.
Sed de Onegin la Tizito
Ce Lariua persone mem
Impresis ĉiujn per subito
Kaj tuj fariĝis klaĉa tem’,
Konjekto sckvis post konjekto.
Eaj oni kredis en snspekto,
Ee edzo, laŭ kuranta fam ’,
Por Tatiana pretas jam;
E 6 luj diris kun distingoj
Pri la edziga procedur’
Kelktempe prokrastita nur,
Car ne troriĝis modaj ringoj.
Pri Lenskij laŭ malnoy-decid’
Neniu emis al hezit’.
VII.
Aŭskultis Tatiana tion
Domaĝc, tamen en sekret’
§i hayis strangan sugestion
Pripensi tion mem en pręt’;
Eaj pens’ eniĝis en la koro;
§i enamiĝis, Tenis horo.
Ekĝermis tiel en la ter’
Suh la printempa sun’ grener’,
Delonge śia kor-intimo
En la angoro kaj soplr’
Bezonis nutron en aspir’:
 Dclonge ŝia juu-animo
Premiĝis en vizia ŝajn';
Atendis ŝi... eĉ lun ajn.
V III.
Kaj jen jam estas. Ŝi ekvidis
Kaj diris ĝoje: estas lil
Ho ve! nun ĉio ekrapidis
En tag ’ kaj sonĝo pli kaj pli
Kun la ide’ pri 11; nun ĉio
A1 ŝi kun forta emocio
Pri 11 insistas. Sen sukces’
ŝin tedas vortoj de kares’
Kaj zorgopenoj de 1 ’serTant o j .
Droninte en inelankoli’.
I,a gastojn ne aŭskultas 5i,
Koleras pro lila] vantoj,
Pro ven ’ lila scn atend’
Kaj pro ilia ĝen-pretend’.
IX.
Nun ŝi romanon dolĉan legas
Kun kiom alta atentem’,
Kun kiom da soif’ trinkegas
Trompaĵon ii de ĝia tem’!
Kreaĵoj vigle rivigitaj
Per fort’ de revoj helspiritaj,
Amato de J u l i e W o l m a r ,
M a l e c A d e l kaj d e L i n a r d u t
Kaj W e r t e r , suferul’ ribela U5,
Kaj senkompara G r a n d i s o n 46,
Kun nin lasanta sen impon’,
Ce nia revulino bela
Kuniĝis Siuj iii jen
En sol persono de Eŭgen’,
X.
Sin imagante heroino
70 De l’plej amata romanar’,
C 1 a i1 i s s a, J u l i a , D e 1 p h i n a 116,
En la silento de arbar’
Solcce Tatiana vagas,
Ęn libro serćas kaj imagas
Ŝi proprajn revojn kun fervor’,
Produktojn de 1’ tro plena kor’;
AIpropriginte kun korbato
Ła Ircmdajn sentojn de la libr’,
Parkere flustras śi kun vibr’
Łeteron al hero’-amato...
Sed tiu 6i hero-person’
Ja estis jam ne Grandison.
XI.
Farinte gravmienon pian,
Malnov-aŭtor’ kun inda dec’
Ueroon eiaui faris siau
Ekzemplo de la perlektec’.
Li faris lin laŭ sia gusto
Persekutata pro maljusto,
Kun bonanimo, sprita saĝ’
Kaj kun alloga belvizaĝ’.
En flamo de pasio ćasta
La fiiam brara heroet’
Oferis ćiam sin en pręt’,.
Kaj fine en eapitro lasta
Punata estis la malbon’,
La bon’ laŭdata per la kron’.
XII.
Kaj nun nebulas ćiuj planoj,
\ i n endormigas la morał’,
Kaj la m alvirt’ e6 en romanoj
Triumfas kieł ideał’.
Per trompoj de la muzo brita
Knabin’ nun estas venenita,
Kaj ŝi revadas kun admir’
Jen pri la pensemul’ V a m p 1 r%
Jen pri M e l n o t, yagul’ inert*, 71
 Fri jud’ cterna, pri K o r s a r’
AŬ jen pri misterni’ S b o g a r 117.
Pro B y r o n 79 per arbitro Ierta
Fariĝis morna romantism’
E 6 scncspera egoism’.

X III.
Amikoj, kiu scnc’ en tio?
Per yol’ cielą, en probabl’,
Min plu ne logos poezio,
Eniĝos nora min diabl’,
Ignore al minae’ de P h o e b u s 119
Per prozo verkojn mi ckstebos;
Romanon tiam pri malnoy’
Maijuna yerkos mi laŭ poy’.
Ne pentojn pri krim-ago iu
Seyere pentros mi en ĝi,
Sed simple nur rakontos mi
Pri unu rusa familio,
Pri doiĉaj sonĝoj de l’amlog’,
Pri moroj de l’malnoy-epok’.

XIV.
Priskribos simplajn mi rakontojn
De l’patr’ aŭ onklo-maljunul’,
Dc la infanoj amrenkontojn
Ce tiiiaro en angul’;
Turmentojn de ĵaluz’ malĝoja,
Plorlarmojn dum disiĝo voja,
Malpacon noyan kaj en fiu’
Mi geedzigos lin kaj śin...
Mi rememoros kun inklino
Parolojn de l’sopira am’,
Ci tiu jn , kiujn iam jam
Ce la pied’ de l’amatino
Mi bavis mem sur mia lang’
72 Kaj kiujn lasis mi en flank’,
 XV.
Ho, mia kara Tatiana!
Kun vi nun larmojn yerśas mi,
Al manoj de l’modul’ tirana
Fordonie yian sort on yi.
Pereog, kara, yi; antaŭe
Vi tamen al la ĝuo rave
Agpiras nun Kun blindegpcr’,
Ekscias vi pri vivmister’,
Venenon trinkas yi de 1’ĝuoj,
Vin persekutas la revar’:
Imagas ćie yi en klar’
Azilojn por amrendeyuoj;
Kaj ćie restag per vizi’
Tentulo yia a niań yi.
XVI.
Pro ainsopiro Tatiana
Por distro iras al ĝarden’,
Kaj en maldiligent’ malsana
Ne plu §1 yolas paśi jen.
La brust’ altiĝas, Ilamo stranga
Aperas en la rugo ranga.
Spir’ rcteniĝas kyazań bul’,
Bru’ en orel’, bril’ en okuł’.
Alyenag nokto; ĉirkaŭpasas
Ła lun’ ćielon en deĵor’
Kaj najtingal’ en paca hor’
Sonorajn sonojn jam ellaeag.
Kaj Tatiana moyag gin
Kaj dirag al la vartigtin’:
XVII.
«Vartinjo, dormo ne influag!
Suloko premag ĝis malpoy’.»
— VI kion, Tanjo? — «Mi enuag,
Al mi rakontu pri malnoy’.»
—pri kio, 'TanjoJ Mi J»H trpe 73
 Konservis en memoro plue
Pabelojn multaĵn sen kompar’
Pri la fraŭtinoj kaj fear’;
Sed nun forgesis mi cn fin’ ja
£6 kion sciis, Tanjo. Jes,
Malbona estas la forges’!
Maljun’ alvenis... — «Vartistinjo,
Rakontu tamen sen kaŝcm’,
ĉu iam ajn vi amis mem?»
XVIII.
— Nu, kion, Tanjo! Pri la amo
Nenion tiam aŭdis nij
Car hopatrin’ pro tio sama
Infcron montrus tuj al ini. —
« Sed kieł edziniĝo via?..»
— Laŭ dia volo. V a n j a 119 mia
Pli juna estis eĉ ol uii,
Dum liavis jarojn mi dek tri.
Marĉandis min dum du semajnoĵ
Ce la gepatroj svatistin’,
La patro fine benis min.
Ploregis mi pro timoŝajnoi;
Min oni veis plore plej
Kaĵ forkondukis al preĝcj’.
XIX.
Jen mi en Iremda hejm’ martiras...
Sed vi eĉ ne aŭskultas min... —
« Ali, vartistinjo, mi sopiras,
Min naŭzas, kara vartistin’:
Mi plori, mi ploregi pretas!..»
— Infano, ja vi malsanetas;
Pardonu vin kaj savu di’!
ĉu per la sankta akvo mi
Aspcrgn vin ke vi ne urdu?
Ja tuta brulas yi en flam’... —
«Mi ne malsanas... estas aui’.»
74 Infano mia, di’ vin gardu! "* "
Kaj la fraŭlinon cn malsan’
Krucsignis Si per sia mau’.
XX.
«Mi amas» , — ilustris je ripeto
Śi al la vartistin’, en flam’.
Sed vi malsanas, infaneto. —
« Ho, lasu, estas yera am’.»
Kaj intertempe luno lumis
Kaj ĝia lumo palbrilumis
Al Tatiana en malklar’
Kun diskombita kapharar’,
Al la gutaro piorą larma
Kaj al kun nia heroin’
Sidanta griza vartistin’
En kapotuk’ kaj vesto varma; —
Kaj Sio dormis pace nun
Sub inspiranta revojn lun’.
XXI.
Kaj malproksime for prbmcnis
Kun Tatiana per la kor’...
Ide al ŝi subite venis...
«Kun iru, vartistinjo, for.
Alportu plumon kun papero,
Vlŝovu tablon; mi laŭ vero
Ekkuŝos baldaŭ. Iru nun.»
Jen solas śi. En lum’ de 1’ lun’
Kun Tatiana skribas ame,
Kaj regas en la pens’ Eŭgen’,
Kaj la leter’ sincera jen
Per am’ senkulpa spiras flame.
Jen la leteron finis §1...
Por kiu, Tatiana, ĝi?
XXII.
Mi konis la fierulinojn,
Malvarmajn, puraĵn kieł neĝ’,
Keadmoneblajn bclulinojn,
 Nekompreneblajn mense eĉ;
Mi rairis pri la moda birto
Kaj pri ilia stranga yirto,
Kaj mi eyitis ilin nur,
Legante eiam kun terur’
Sur frunt’ ilia 1’aksiomon:
E s p e r o n l a s u p o r 6 i a m’ 12#.
Por iii malfelićas am’,
Timigi iii śatas homon.
Vi eble yidis sur Nev-bord’ 6
Ulinojn de simila ord’,
XXIII.
Aliajn strangulinojn yidis
En mas’ da adorantoj mi,
Indiferente kluj ridis
Pri laŭd’ aŭ yokoj al pasi’.
Konstatis mi kun miro yera,
Ee iii per kondut’ seyera,
Puśante amon mildan tor,
Relogi poyis ĝin al kor’,
Almenaŭ per kompato ceda;
Almenaŭ iam en parol’
Sentiĝis kvazaŭ pli da mol’,
Kaj kun blindiĝo facilkreda
Amanto juna en konstant’
Rekuris post la kara yant’.
XXIV.
l)o ću pli kulpas Tatiana?
Ke Si en sia simpla dey’
Ne scias pri trompaĵ’ rikana
Kaj fidas al la bela rey’?
Ke amas śi sen art-prezento,
Obee nur al sia sento,
Ke tiom §i koniidas tro,
Naturdotite riSe do
Per fantazio ribelama,
76 Pei yigla yolp kaj racl’,
Originala memkonsci’
Kaj per subtila koro Hania?
Cu ne pardonus yi al śi
Facilpensemon de l’pasi’?
XXV.
Eoketulin’ sen yarm’ rezonas.
Sed Tatiana sen Sikan’
Al amo tutę sin fordonas
Samkiel la naivintan’.
Ŝi ne parolas: mi prokrastu,
Amprezon tiel mi balastu;
Pli certe kaptu mi per ret’,
Komence mi per esperet’
La egoismon piku, plue
Turmentu koron mi per ruz’
Eaj fine tiklu per ĵaluz’;
Car pro plezura pień’ enue
Eaptito ruza el katen’
EIgliti poyas ja sen pen’.
XXVI.
Ankoraŭ estas embaraso:
Honoron karan de 1 ’patruj’
Savante, mi ne preterlasu
Traduki la Ieteron tuj.
Car rusan Iingyon Tanjo pekis.
Gazetojn niajn śi ne legis
Eaj la gepatran Iingyon nur
Parolis sen facila pur’,
Eaj la Ieteron skribis france . . . 7
Do kion! mi ripetas jam:
Gis nun la sinjorina am’
Ne seryis ruse sin bonśance,
Gis nun do nia lingvo-moŝt’
Ne kutimiĝis por la pośt’.
XXVII.
Ee sinjorinoj ruse lęgu
Instigas oni. Eia yan’! 77
 Ho, Gu mi ilin imagegu
Kun «Boncelanto» 121 en la man’
Mi citu Tin, poetoj miaj;
Ja ćiuj amobjektoj viaj,
Al kiuj dolce kun peket’
Vi vcrkis versojn en sekret’,
Al kiuj vi la koron ligis,
Ja iii ćiuj kun penem’
Ła rusan lingron uzis mem
Kaj ofte earme gin kripligis;
Kaj fremdan lingron Inn natur’
Al si proprigis iii nur.
XXVIII.
Ne lasu dio, ke en bało
Au sur peron’ renkontu ml
En kufo aŭ en flara salo
Saĝulon de l’akademi’!
Samkiel sen ridet’ la buśo,
Sen gramatik-erara fuśo
Ne plaćas rusa stil’ al mi.
Tre eble noT-generacl’
De belulinoj simpatie
Laŭ la gazeta Tokinstig’
Lernigos nin pri gramatik';
Uzataj estos vcrsoj Sie:
Sed mi... Gu nepras mia por’?
Fidelos mi al la malnoT’.
XXIX-
La erarplena maniero
De fuśa tia Ci parol’
En mi ja Giam kun sincero
Kortremon vekos ee sen toI’;
Mi penti tion ne kapablas,
Por mi gallismoj plaG-afablas,
Samkiel junaj pekoj kaj
De B o g d a n ó r i G 122 Tersa gaj
78 SufiGas tamen. Min atendas
Leter’ de inia belulin’;
Mi donis yorton, sed mi ĝin
Rifuzi preskaŭ jam pretendas.
Mi scias: jam ne modas pli
l a dolĉa plumo de P a r n y ,33.

XXX.
Eantisto de sopir’, festenoj 12,S
Se fitieus via est’,
Karul’, mi tedus Tin sen §enoj
Per unu pęto sen modest’:
Ke mętu vi sur sorćajn kordojn
l a iremdajn alilingyajn vortojn
De la pasia junulin’.
Vi kie estas1? Montru yin:
Al vi mi eedas proprayole...
Sed inter rokoj ie for,
Sen rey’ pri laŭdoj en la kor’,
Sub finna firmamento sole
l i ie promenigas sin
Kaj tutę li ne aŭdas min.

XXXI.
Jen la leter’ de Tatiana;
Piej sankte mi konseryas gin,
Mi legas ĝin kun sent’ humana
Kaj emas legi plu sen fin’.
Al śi instigis kiu tian
Dolĉecon kaj sinceron śian,
Absurdon belan de l’amor%
Frenezkonfeson de la kor’
Ci tiom logan, sed danĝeran?
Mi ne komprenas. Tamen jen
Traduko pala, nur kun pen’
Ftirita el la bildo Tera,
Samkiel ludo de F r e i s c h ii t z 125
Per man’ nesperta de noyic’. 79
 LETERO DE TATIANA AŁ ONE GIN.
Al vi ml skribas — klon płuc?
Cu ml kapablas dlri pli?
Ml sclas, per ignor’ Instrue
Nuu puni min ja rajtas Tl.
Sed Ti, havante nobl-influe
Almenaŭ guton da kompat’,
Ne lasos min cn tia stat’.
Komence volis mi sllenti;
Vi kredu min: pri mia bont’
Vi scius el neniu font’,
8e poTus mi esperon senti,
Re iuloje la destin’
Al mi permesus Tidi Tin,
Por aŭdi Tiajn nur rakontojn,
Respondi Tin kaj en imag’
Mediti nokte kaj en tag’,
Reatendante norrenkontojn.
Sed Ti solemas laŭ la fam’;
Kampar’' Tin tedas senkutimc.
Raj ni... ni estas sen ornam’,
Sed Tin ni ĝojas simplanime.
Por kio Ti Tizitis nin?
En la Tilago forgesita
Ja mi neniam konus Tin,
Ne premus min turment’ incita.
Dolorojn de l’sufer’ spirita
Kvietigonte en finfin’,
Mi edzon troTUS laŭ inklino,
Fidela estus mi edzino
Raj Tirtoplena bonpatrin’.
Alia Tir’!.. Ho, ne, neniam
Al li la koron donus mi!
Difinis la Siei’ al mi jam:
Mi apartenas nur al Ti;
V1t ’ mia estis garantio
80 De l’nepra Inter ni renkont’;
MI scias, Tin alsendis dlo,
TI estas mia protektont’...
En sonĝoj t ! al mi aperis,
Senride jam mi amis Tin,
Blgardo via pikls min,
T 06’ Tla en anim’ sinceris
Delonge... ne, ne sonĝo pli!
Apenaŭ Tenis vi, mi tuje
Bekonis Tin kaj flam’ alfiue
Min kaptis, pensis mi: jen lii
Cu do ne Tero! Ti min benis:
Ti sugestiis en silent’,
Dum malridulojn mi subtenis
AŬ per preĝad’ dolĉigi penis
Angoron de 1’animturment’?
Kaj ĝuste en momento tiu
Cu ja ne Ti do, kar-yizio,
Bapid-aperis en aer’
Kaj klinis yin al mi kun tremo?
Cu ja ne yi knn karesemo
Parolojn flnstris de 1’esper’?
Ti kin estas: ću kerubo,
Cu tentofeo? Mian dubon
Ciuokaze solyu tor.
Ja eble rana estas fiio,
Trompajo de l’nesperta kor’!
Kaj destinitas tutalio...
Ajn io estu! Kun koniid’
Al yi mi sorton mian donas,
Mi ploras antaŭ yia yid’
Kaj pri defendo yin admonas...
Imagu: estas mi en sol’,
Neniu konas min komprene,
Ła menso yelkas sensubtene
Kaj mi pereas sen konsol’.
Mi yokas kun espero śata:
Tiyigu kredon de la kor’,
AŬ rompu mian sonĝon tor
Per—ye—riprodo m eritata!
Finata la letero!.. Gin
 No lasas legi honto min... .
8ed mi al Ti konfidas min,
Fidante al honoro yia...
X X X II.
Nun Tatiana linon strekas;
Tremetas la leter’ en man’;
Obiato rozkolora sekas
Sar §ia inflamita lang’.
Al ŝultro ŝi la kapon metis
Eaj la eemizo forfaletis
De śia bela Sultro nun.
Sed jam radio de la lun’
Forestingiĝas. Tra raporo
Eampar’ klariĝas, riveret’.
Paŝtisto vekas per kornet’
Vilaĝon en matena boro.
LeTiĝis Siuj jam en fru’,
For Tatiana sen infln’.
XXXIII.
Si la matenon ne rimarkas,
§i sidas kline sen trankyil’,
Eaj la leteron śi ne markas
Per grarurita sigelil’.
Sed jen sen bru’ per molpaśado
Alportas teon sur la plado
F i l i p j e v n a 126 — maljunulin’
«Jam temp’, lniano, Ievu Tin:
Sed, belulino, Ti jam pretas!
Ho, mia Irubirdeto, vi!
Hieraŭ tiom timis mii
Sed, dank’al dio, t ! sanetas!
La noktangoro Ilu gis for
Eaj Ti aspektas kieł flor’.»
XXXIV.
— Ah, Tartistinjo, serron faru. —
88 «Ordonu, mia karulin’.»
— Ho, ne suspektu... ne eraru...
Ja estas... ne rifnzu min.—
«Al tI mi Juras antaŭ dio.»
— Do sendu kun leter’ Ci tiu
Ti nepon yian tu].,, al O...
Al la najbar’... instigu do,
He diru li neniun yorton,
He 11 neniel nomu m in...—
«Al kin tamen, karulin’?
Dlveni mi ne bayas lorton.
Ekzistas multa najbarar’,
E 6 nombri ĝin min ĝenas bar’.»
XXXV.
— Vartinjo, Ti do ne sągacas! —
«Jes, mia kara, Tenis blind’,
Maljuna eerbo mia lacas;
Sed mi sagacis en pasinfj
Jes, iam la sinĵoran TOlon...»
— Yartinjo, ree Ti la solon?
Cu min koncernas via kler’?
Ja temas nun pri la leter’,
Ĝ1 por Onegin. — «Nu, laŭpove.
Yi ne koleru min, anim’.
Ja t 1 min scias laŭ kutim ’...
Sed kial palas Ti denoye?»
— Ne graye, estas Siam sam’.
Do sendu nepon yian jam. —
XXXVI.
Sed pasis tag’, atendo yana.
De l’tag’ alia Tenis ond’.
Ombrece pala Tatiana
Atendas: kiam do respond’?
De Olga la fianĉ’ aperas.
«Cu yia kam arad’ aferas?»
Din ekdemandas la mastrin’:
«Li tutę jam forgesis nin.» _
Sin Tatiana streSinstigis. ®3
 — Hodiaŭ yenus li en cert’, —
Rcspondis Lcnskij en ayert’: —
Sed eble pośto lin haltigis. —
Kaj Tatiana klinis sin,
Riproĉls kvazaŭ iu sin.

XXXVII.
Vesper’ proksimis; sur la tablo
Brllante siblis samovar’ 89,
Sub te-krućeto kun afablo
Buliĝis la vapor’ en klar’;
Sub lerta man’ de Olga bela
Al taso] per striet’ malhela
Te’ aromanta fluis mem.
Knabeto seryis sin kun krem’.
Ce la fenestro Tatiana
Starante kun sopir’ sen p o r’
Sur yitron spiris per la bloy’
Kaj sur nebulo dlafana
Besegnls 9i per fingr’ en ye’
JLiterojn karajn O kaj E.

XXXVIII.
Sed doloregis enanime,
Beteni larmojn mankis fort’.
Subite rajdot.. jam proksime!
Kaj jen ĝi estas en la kort’.
EŭgenoS «Ah!» kaj tuj eksaltas
For Tatiana kaj ne haltas
Si en la korto kaj ĝarden’,
Ŝi flugas, flugas for sen pen’
Rigardi posten; piej rapide
Si kuria trans bedar’, pontet’,
Tra lag-aleo kaj bosket’,
Siringojn rompis śi senyide
Kaj fine en izola lok’
84 Sur benkon jen en spirsufok’
 XXXIX.
ŝi falis...
«Tie ĉi Eŭgeno!
Ho, dio! kion pensis 11!»
Konservas Ŝia kor’ apeiiaŭ
Esperon de 1 ’koremoci’;
81 tremas kaj ardante spiras,
Kaj provas aŭdi: ĉu 11 iras?
Servistinar’ en la ĝarden’
Eolektis berojn tlam jen
Kaj kantls laŭ ordono ĥore
(Ordon’ tarita kun la cel’,
Ee berojn mastrajn for en ŝtel’
Ne manĝu buŝoj dumlabore,
Sed pri kantad’ okupu sin:
Sprit’ de 1’kampara origin’!).

KANTO DE LA KNABINOJ.
Amikinoj, knablnar’,
Belulinoj sen kompar’,
Ludu vi, knabinoj, jen,
Karolino], dum promen’!
Rondokanton kantn vi
Laŭ Intima melodi’,
Kaj per kanto logu for
Ti junulon al la £or’.
Kiam yenos 11 tra lim’,
Logu ni lin al proksim’,
Tuj diskuru ni en fin’,
Per Serizoj śutu lin,
Per Serizoj, framboj per
Kaj per ruĝa riba ber’,
Por ne plu li yenu jam
Aŭdi kantojn pri la am’,
Por ne yidu Ii sen bar’
Lndojn de la knabinar’. 85
 XL.
Eantadas ill; scd apenaŭ
Aŭdante kanton knn sonor’,
Atendas Tatiana penc,
Ee trankviliĝu ŝia kor’,
Ee malpll tlamn śiaj vangoj.
La koro tamen batas, ankafi
La rango] restas en la Ham’
Ea] eć pli hele brnlas jam.
Simile papilio brilas
Ea] sringas per llugil’ kun trap*,
Eaptite de lerneja knab’;
Lepor’ simile m altrankrilas,
Yidante Je subit’ en klar’
Ca8iston inter arbustar’.

ELI.
Sed fine pene Si ekspiris
Eaj de la benko leris sin;
Sed ĵus apenaŭ ŝi ekiris
Sur la aleo, antaŭ ŝin
Eŭgen’ ekstaris en snbito
Simila al minac-spirito,
Eaj krazaŭ bruligite jen
Ŝi haltis preskaŭ jam en sren’.
Sed sekron de rakont’ €1 tiu
Hodiaŭ, kara kompani’,
Rakonti ne kapablas mi;
Post longa parolado mia
Rlpozi deras mi sen §ajn’:
Mi finos poste iam ajn.

86
 Ca p i t r o k v a r a

La morale e8t dans la naturę des ehoses.

N e o k e r 187.
I.
| En la komeno’ de l’yiy’ min regis
La bela, ruza, mola seks’;
Arbitron ĝlan mi yolegis
Konfesi nur en plenampleks’.
L’animo brulis kun emfazo,
Ka] la yirin’ aspektis kvazaŭ
Diaĵo pura por la kor’.
Kun senta, pensa ortrezor’
śi kieł idealo brilis.
Mi śin adoris en silent’;
Kaj al mi śia arna sent’
Neatingebla cc similis.
Formorti ĉe l’pied’ kun ĝu’ —
Nenion mi deziris plu.

II.
Jen mi malamis śin subite,
Mi tremis, ploris en sincer’,
En śi mi yidis timigite
Kreaĵon de l’malbon-infer’;
Rigardo penetrema śia,
Rideto, ton’ konrersaeia,
Ka] korpo śia kaj spirit’
Plenplenis je malbon-perfid’:
§1 larmojn, ĝemojn nur a yidis
Kaj nutris sin per mia sang’...
Jen la marmoron nur sen mank’
En śi mi plenadmire vidis,
Pro la Pigmaliona pet’
Viy-yarmiĝantan en komplet’ 12S.
 III.
Mi diru per esprlm’ poeta,
Konata por eterna fam’:
Temira, Daina ka] Łileta 129 —
Nun estas forgesltaj jam.
Sed estas unu en amaso...
Mi Sin adoris sen forlaso...
Sed 6u 91 ankaŭ amis min,
Ca longe, kie?.. Kial vin
Intrigas tio? Ja ne grayas!
Estinto restas en obskur’,
La fiefafero estas nar,
£ e de post tiam jam ne havas
Varmecon aman mia kor’,
Ĝin lumo ankaŭ lasis for.
IV.
Eksciis mi, ke la virinoj
En la anim’ sen diferenc’
Pri ni miregas mem senfine,
Taksante sin laŭ konscienc’.
Admiroj niaj senrifuzaj
Al iii śajnas tre amuzaj;
Eaj praye, en la am-okap’
Bidindaj estas ni sen dnb’.
Kateniginte nin sengarde,
Ni petas pri amrekompenc’,
Preneze yokas ni sen senc’,
Kredante ke postali arde
Pasion eblas de liii’
Au de faclla papili’1
V.
Cu mi konfesu, ke pasion
Ml tiam sclis dum la jon’;
Mi 9atis mian afekcion,
Eaj mi pri ĝl bedaŭras nun.
88 Sed la enigmon furman loge
Suferis tamen mi nelonge,
Eaj la ylrlnoj helpls mem,
Al ml dirlnte sen kaśem’
Ła r o t t o n jam konatan Cle
Ea] ankaŭ ne ridindan jam
Pro longa piej trulsma 130 fam’
(Do mi diyenis tre racie),
Mi diris: nur do kaj ne pli! — '
Malsagaculo estas mii
m ii

De la pasł’ ribelaj zorgoj

Forpasis kaj ne venos plu!
Sensentan dormon mian morgaŭ
Jam ne agitos am-influ’.
Belajoj de 1’malyirt’ intima
Ja plaćas nur ĝis tempo lima.
Nun Tenis tempo por kun saĝ’
Glatigi agojn de 1’junaĝ’i —
Eomencajn miajn jarojn junajn
La fam’ nlgrigis kun proTok’,
Ĝin multe helpls la mensog’,
Sed spitls la amikojn kunajn.
Feliće tamen hlinda fam’
EontraŭpruTata estas jam .] 131
VII.
Ju malpli amas ni virinon,
Des pli al §i ni plaSas tre,
Kaj des pli baldaŭ yiydestinon
Ni śian tiras al pere’.
Malvirto en epok’ lama
Gloriĝis kieł arto arna,
Trumpetis ĉic ĝi pri si
Eaj ĝuojn donis sen pasi’.
Sed tiu fi amuzo graya
Ja pli konyenas sen kompar’
Al la maljuna simiar’
De la laŭdita tempo aya:
 Kun pufperukoj pasis for
De la L o T e l a c e-oj 96 yanta slor’.
VIII.
Enue estas łiipokrlti,
Diverse dlrl pri la sam’,
Fenege kun grayec’ agiti
Pri kio filuj certas jam,
Aŭskulti kontraŭdirojn samaju.
Ekstermi antaŭjugojn amajn,
Pri kluj efi ne genis sin
La dektrijara junknabin’!
Al kiu do ne tedns petoj,
Ĵurado kaj trompad’ sen fies’,
Leteroj sur folio] ses,
Cikanoj, larmoj, braceletoj,
De 1’onklinar’ admon’ pri dec’
Kaj de 1’edzar’ pozamikec’!
IX.
Eŭgen’ meditis tiel mia.
Li estis jam en juna ag’
Viktimo de la yiy’ pasła
Kaj de la yant-erar’ sen sag’.
Tro dorlotite per kutimo,
Jen rayigate super limo,
Jen sen iluziig’ en tu t’,
Jen aspirante kun akut’,
Sentante de 1’sukcesoj tedon,
Aŭd-atentante en Intim’
Eternan flustron de l’anim’,
Koyrante per ridet’ oscedon,
Cl tiel li en efektiy’
Ok jarojn perdis de la yiv’.
x.
Ne plu li belulinojn amis
90 Nur amindumis lom ajn;
Rltuz’ — li konsoli te sarnis;
Pertld’ — rlpozis 11 kun gaju’.
11 serfils illn nur apenaŭ
Kaj lorlasadis sen ćagreno
Kaj eć sen rememor’ en last’.
Simile pacanima gast’
Alvenas poi Yespera v i s t o 132,
l i sidas ĝis liniĝas lud’:
11 hejmen iras sen diskut’
Kaj dormas laŭ kutim-ekzisto
Kaj eć ne scias mem laŭ Ter’,
Nun kleń iri en Yesper’.
X I.
Sed, TiceYinte la leteron,
Onegln estis en anlm’
Tre kortuśita per sincero
Be la knabina revesprim’;
l i rememoris Tatiana-n,
Aspekton śian diafanan
Kaj li ekdronis per spirit’
En dolĉa rero kaj medit’.
Halnoraj sentoj eble ślime
l i n ekposedis por minut’;
Sed ne deziris li kun krud’
Senkulpan koron trompi krime.
Nun ni transiĝu al garden’,
Ŝ1 kie lin renkontis jen.
XII.
Komence pro subit-ekvido
Silentis iii, sed en Hn’
Onegin diris: «Skribis vi do,
Ne neu. Hi tralegis gin,
Konfeson de l’anim’ sincera,
Elmontron de la amo rera.
Hin ćarmis via korkonfes’;
Oi vigle vekis en impres’
Jam longe ekdormintan senton; 91
Sed Tin ne Tolas laŭdl mi;
Kaj same pagos mi al Ti;
Akceptu ankaŭ mian penton;
Konfesos mi al Ti sen art’:
Do ĵuĝu min lad bonrigard’.

XIII.
«Se mi per sola hejma rondo
Łimigi TiTon toIus nur,
Se toIus la destin’ de l’mondo
Min fart edzo kun plezur’;
Se lom bildo familia
KonTenus nur al plaćo mia:
Tutcerte ja krom sola Ti
Ne serĉus fianćinon mi.
Sen falsa bril’ de madrigalo
Al t ! mi dirasjkun sincer’:
Nur Tin elektus mi en Ter’
Laŭ mia juna idealo,
Kaj kun Cl tiu bela troT’
FeliGa estus m i... laŭ pot ’!

XIV.
«Sed por felićo ne kreitas
Animo mia laŭ natur’;
Kaj ankaŭ tutę ne meritas
Mi je perfekta yia pur’.
Min kredu (konscicnc’ atestuj),
Edziĝo nur sufero estus.
E6 malgraŭ se mi amus Tin,
Ne plu mi amos jam en fin’;
Se Ti ekploros, viaj ploroj
Min ne kortuśos per sincer’,
Sed nur instigos al koler’.
Do mem konstatu, kiaj floroj
De Himeneo 133 je bedaŭr’
Atendas nin por longa daŭr"!
 XV.
«ĉu estas io pli malplaea,
Ol lam ili’, en kies mez’ mJ
Edzin’ pro sia edzo aea
Sopiras sole knn korpez’;
Dum tin, sen afabla vorto
(Kaĵ malkontente pri la sorto),
Konscias pri 1’edzinralor’,
Sed estas en kolerhumor’.
Simila estas mil Cn tian
Vi serĉis viron por anim’,
Uum kun tioma simpl-intim’
Vi skribis korleteron Tlan?
Cu do vivloton tian Si
Ttiflnls la destin’ al Ti?
XVI.
«La viv’ ne estas returnata;
aliiĝos mi en nov\
Mi amas yin per amo frata
Raj eble kun pli forta pov’.
Vi min konsentu sen obstino:
Ankoraŭ ŝanĝos junulino
Facilajn revojn en kapet’,
Eoliojn same junarbet’
Printempe ŝanĝas ĉiufoje.
Oilinis tion la natur’.
V iree amos; tamen nur...
Vi lernu regi vin heroe;
Ne £iu agus kiel mi;
Pro malspertec’ domaĝus vi» .
XVII.
Predikis tiel 8i Eŭgono.
De larmoj retenante sin,
Sen kontraŭdir’, kun spir’ apenaŭ
Aŭskultis Tatiana lin.
Prezentis manon li. Humile 93
 (.Laŭ Ia esprim’: m a S i n s i m i l e )
§i sin apogis en silent’,
Klininte kapon ĵe konsent’;
Ekirls hejmen ili pare
Kaj knne rcstis ĝis alyen’,
Kaj tio estis Iaŭ konyen’:
Morlibereco en kamparo
Posedas rajtojn de kondut’
Samkiel Moskyo gen diskut’.
XVIII.
Kongentag yi, legant’, yerśajne,
Ke en honesta manier’
Onegin tenis sin kun Tanjo.
Ne en unua loj’ laŭ ver’
Łi montrig gian noblanimon,
E6 malgraŭ ke al li egtlmon
Pro ĝl ne donig la socl’:
Cu mnlamikoj, Su laŭ goi’
Arniko] (Jen analogio)
Lin kalnmniig sen bont akt’.
La malamiko] estas ta k t’,
Sed de l’amikoj sarn dio!
Ha ve, arniko] tiu], jes!
Mi citis illn sen forges’.
XIX.
Cu kial? Simple. Endormigas
Maiplenajn, nigrajn revojn mi.
Mi nur e n k r a m p e atentigas,
Ke ne ekzistas kalumni*
Naskita de mensogulaćo
Kun plenaprob’ de I’monda klato,
Nek ple] malsaĝa falsa fam’,
Nek krud-insulta epigram’ —
Ne rlpetlta] kelkcentoble
De yia kora amiket’
En ple] bonmora godet’
94 Sen malbonyol’ kaj kyazaii noble.
Cetere li kun bon>intenc'
Per ara’ rin amas... de l’parenc
XX.
Hm, hm! Do 6u bonfarte spiras
Leganto, yia parencar’?
Permesu: eble Ti deziras
De mi ekscii en plenklar’,
P a r e n c o j kieł sin atestasl
Parencoj jenaspecaj estas:
lii deras ilin kun kares’
Respekti, ami sen forges’
Kaj dum Kristnaska fest-tagaro
Gratull laŭ kutima rit’
Per poŝt’ aŭ per personTizit’,
Por piue dum la tuta jaro
Ne pensu iii jam pri Ti...
Do longe ilin gardu di’!
XXI.
Pli al la am’ de l’belulinoj
Ol de 1’parenc’ aŭ de l’amik’
Mi fidas: en diTerskombinoj
Ti ĝin posedas kun efik’.
Jes, certe. Sed la modplezuro,
Sed arbitreco de l’naturo,
Sed opinio de la mond’...
Haj la belsekso estas ond’.
Nun deras esti senśancela
Respektu de l’edzin’ kun dec’
Al opini’ de sia edz’;
Sed yia edzinet’ fidela
Snbite enamiĝas jam:
Satano śereas per la am’.
XXII.
Do kiun ami? Kiun kredi?
Eaj kiu ne perlidus nin?
 Kaĵ kiu ne kapablas tedi,
Plenaprobante nin ĝis lin’?
De kiu ni nur zorgon scias
Kaj kiu nln ne kalumniasf
Por kiu nia eĉ malbon’
Ne estas kaŭzo por opon*?
Serĉanto de fantom ’ en vanto,
Ne perdu penojn en serĉem'
Kaj amu sole do Tin mem,
ŝatata m ia vi leganto!
Objekto inda: kredas mi,
Nenfo komplezemas pli.
X X III.
Do kio sekvis post ĉi tio?
Ve, tre facilas por diven’!
De l’am’ turm enta emocio
En la junkoro kun ĉagren’
Ne Cesis je frenezo Tana;
Ne, malfeliĉa Tatiana
E6 pliflamiĝis je pasi’;
Ne troTas dormon ŝi al si;
Saneco, flor’ de 1’t 1t ’ radia,
ĴBideto, ĉasta korkviet’
Foriĝis kvazaŭ soneret’
Kaj Telkas Tanjo ĵuna nia:
Simile nubo kovras for
La fruan iumon de l’aŭror’.
XXIV.
Ve, Telkas Tatiana mute;
§i plipaliĝas en siient’!
Neniu intereso tute
Agitas ŝin e6 por moment’.
Ła kapojn grave balancantc,
Najbaroj flustras jam konstanto
Ŝin urĝas edzinigi jami
Sufiĉas tamen. Por ornam’
98 Al la imago nun neeesas
Be la feliĉa amo bild’.
Sed sendezire min kun mlld’
Bedaŭro en la kor’ impresas;
Pardonu: amas mi kun Te’
Ja mian T a t i a n a-n tre!

XXV.
Ravate pli kaj pli per earinoj
De l’]una Olga — belulin',
Vladimir per la kor’ ple] yarme
Al Si fordonis plene sin.
Jen iii sidas kun amumo
En Sia ćambro en mallumo;
Jen man-en-mane en ĝarden’
Promenas iii en maten’;
Kaj kion do? Pro am’ — ebria,
En ĝeno de subtlla prud’,
Łi nur kuraĝas al eklud’
Per malTolrlta buklo Sia
Ań al ekkls’ de Sia Test’,
Nur laŭ permeso kun modest’.

XXVI.
Al Olga li kelkloje legas
Ła paĝojn de moralroman’,
En kiu la aŭtor’ pil regas
Naturon, ol C h a t e a u b r i a n d
Sed intertempe du-tri paĝojn g
(Malsprit-absurdajn elpensajojn,
Danĝerajn por fraŭlina kor’)
Łi ru |a preterlasas for.
Izoliĝlnte malproksime,
Jen 111 super Sak-tabul’
Penseme sidas en angul’,
Ka] Łenskl] prenas ple] sentime,
Estante en dlstrita stat’,
Ła propran turon per soldat’.
 XXVII. ul , m m ' ; j, * w

Se hej men venas U, eć tie ,

Pri Olga okuplgąs li
Kaj pentras sur albumfolioj
Ornamojn belajn pil ka| pili
Kampar-Tidaĵojn pentras 11 do,
Tomb-urnon, templon de Ciprłdo Ki4,
Jen kolombeton sur la lir’
Per plum’ kaj larbo] por admir’,
Jen sur memoroskribaj pagoj -
Post la alies skribparat’
Li metas verson de amrav’,
Bestajon mutan de revaĵoj,
Postsignon de momenta pens’
Dum jaro] saman en intefts’.
XXVIII.
Tre olte yidls vi sendube
Albumon de provinotraŭlin’,
Trastrekis klun supre-sube
Jam 6iuj de koinene’ gis fln’.
Ci tie, malgraŭ gramatiko,
Versaĵoj sen regulmetriko
Atestas pri la amikec’ —
Plilongigite aŭ en pec’.
Sur pag’unua jeno staras:
Q n’ ć e r i r e z - T o u s sur ces
t a b 1 e t t « s 185
Subskribo: t. 4 j . A n n e 11 e 'm j"
Kaj sur 'la lasta vi komparas:
«Se I u y i n a m e g a g p i l ,
P l i su be p r o T u s k r i b i l l ».
XXIX.
Vi tie tutę nepre trÓTOs
Du korojn, torćon kun buked';
Vi tle ĵurojn legi porós
98 P r i a m o g i s l a t o m b a ' I» e d ’;

%
Ea] jen pikanta yersajeto
Be iu armean’ — poeta, u
Al tla 61 album’ kun ĝoj’
Ml skribas mem en lu foj’,
Estante certa en kompreno,
Ee 61n mia dlllgent’
Ne restos Tana sen atent’,
Eaj ne okazos ekzameno
Fri la produkt’ de mia kre’,
Cu estas sprite aŭ ne tre.
XXX.
Sed dislgitaj vi, yolumoj
El libro] de diabla gent’,
La piej belegaj luksalbumoj,
De l’moda rimular’ turment’,
Ti, ornamitaj per magia
Peniko de T o ł s t o j 137 genia
AŬ per de B a r a t i n s k i j 12* plum’,
Ti brulu for en tondr’, en fum’!
I n-q u a r t o 138 sian kiam donas
Al mi brilpompa sinjorin’,
Koler’ kun trem’ ekkaptas min,
Eaj epigramo tuj eksonas
En korprofundo, sed je mai’
§1 petas ja pri madrigal’.
XXXI.
Ne madrigalojn Lenskij liras
Por sia Olga en .album’;
Kaj ne malyarman amon splras
Brilante sprite lia plum’;
Łl Glon, klon nur rimarkas
Pri Olga, tion tuj li markas:
Kaj fluas plenaj d e'la yer’ ■
La elegio] per riTer’. .........
Sinille Ti, J a z i k o t 139 mia,
Lafl la inspir’ de Via kor’ n
Ti kantas inn kun ferro r’ —
 Ea] en la a r’ da elegio]
Elkslgos lam ajn al vi
De vla sorto hlstorl’.
XXXII.
Sllente! Strefu aŭdou Tian!
Jen kritlkisto kun sever’
Ordonas kronon elegian
Mizeran ĵetl al la ter’
Ea] krlas: «Ccsu do lament!,
Ea] Slam samon kyak-prczentl,
Bedaŭri p r i p a s i n t ’ sen poy’:
SuflCas, kantu pri la nov’I»
■
— Ti pravas, kaj al ni yi donos
Trumpeton, maskon kun ponard’,
Ea] kapitalon de l’pens-art’
Renaski Ciel vi ordonos:
Cu jes?—Sed aŭdas ni en klar’:
«Ti odojn verku, poetar’,
XXXIII.
«Laŭ modo de l’potenc-epoko,
Laŭ la malnova manier’...»
— Nur sole odo]n ĝis sutoko!
Ne grayas; Cu ne sam-afer’?
Memoru pri la satlriko!
Cu de la I r e m d a k a p ’ liriko
Al yi pil plaCas en kompar’
Ol nia larma rimular’? —
«Mlzeras ja la elegio;
Malplena estas ĝia cel’;
Sed por la odo la akcel’
Tre noblas...» Mi kun ironio
Disputus, sed ne puśu mi
Jarcentojn du al kollzl’.
XXXIT.
śatante gloron, llbermodon,
i0 0 En ondo] de pensar’ sen lin’,
Vladimir Terkus eĉ la odou,
Sed Olga ja ue legus ĝln.
Cu iam legis la poetoj
A1 siaj koramatinetoj
Verkaĵojn siajn? Laŭ la fam‘
PIl alta mankas dauk’ por am ’.
Kaĵ \ere, feliĉega estas
J/am anto, deklamante jen
A1 la obĵekto de l’dagren’
Kevaĵojn de 1’pasi’ modesta.
Feliĉas 11... dum eble mem
Ŝi pensas pri alia tem ’.
XXXV.
Sed mi de 1’revo harmonia
La fruktojn legas iam nur
A1 Tartistin’ maljuna mia;
Jen estas mia solplezur’.
Kaj ankaŭ post tagmanĝ’ enua
Anstataŭ regalaĵo plna
Okazan gaston iam mi
Sufokas for per tragedl’;
Aŭ (nun jam ŝercl mi ne celas)
Prcmate de angor’ kaj rim ’,
Ce lag Tagante en prokslm',
Sovaĝ-anasojn mi dispelas.
Aŭdinte kanton de 1’yersord’,
Forflugas 111 de la bord’.
XXXVI.
[M1 ĉie llin peli penas...
Casist’ cellnta j u a e n r a n ’
La poezion ekmal b e n a s ,
Zorgante pri streeita ĉ a n ’ .
.1« ĉiu Satas p r o p r a n ĉ a s o a
Eaj por aliaj e m b a r a s o n :
.Ten iu pafas el p a t i i ' ,
Jen in versas s e n t r a n k r l l ’,
Jen iu muŝoĵu klak-hategat,
 Jen iu ĝuas kun eksc.it’,
Jen in ĝojas pri milit’,
Jen iu reve mondon regas,
Jen in drinkas ĝis ekdron’:
Kaj bon’ miksiĝas kun malbon’.] 140

XXXVII.
Sed klon do Onegin? kratuj.
Mi petae Tin pri pacienc’:
Li kieł estas oknpata,
Priskribos ml en plena scne’;
Li Tivis laŭ ermlta moro;
Vekiĝis je la sępa Loro
Kaj sin direktls en somer*
Al bord’ apuda de riyer’;
Im ite al Leandro naĝis
Li trans Ci tiu Helespont’ 141,
Plu katon trinkis kun yolont’,
ĵurnalon iom interpaĝis
Eaj yestis sin... [Sed lia vest’
Tre stranga estis sen kontest’.

X X X V III.
Surhayis li Cemizon rusan
Kun larĝa silka tukozon’,
Tatar-kitelon yastkonusan,
Ćapelon larĝan laŭ fason’
Tegmentaspekta. Vesto tia
Senmoraleea, senracia
Cagrenis tre laŭ ebla poy’
Al sinjorin’ el urbo Pskoy
Nomata D n r l n a kaj ankaŭ
Kun śi M i z i n C l k p y sinjor’.—
Eŭgeno tamen kun ignor’
Eutlmojn siajn Ciuflankajn
Ne ŝanĝis lad Ilia plaC’, —
102 Pro tlo lin Cirkaŭis kląć’.] 142
 XXXIX.
Promen’, banad’, ombrum’ betula
Legado, dormo—paradiz’,
Ile blankulino nigr-okuła
En iu fojo Ireśa kis’,
Ceyalo bridon obeanta,
Tagmango iom eleganta,
Silent’, izol’ laŭ korinklin':
Jen t Ito de Onegin sankta,
Ea] li ekguis gin sen sent',
En la senzorga vivkontent’
La tagojn eS ne kalkulante
Ea] lorgeslnte urbon for
Eun lest-enu' de tiee mor’.
X I.
Sed nla nord-somero estas
Earikatur’ Jo ylntr’ en sad’,
tri flngas: tio fama restas,
E6 se ni neus kun disput’,.
Jam la ĉiel’ aŭtunon spiris,
La snno jam pil pale b rllis,.
Pli mallongiĝis taga daŭr’, :
De la arbaro foliar’
Nndiĝis kun malgaj-susuro,
Sur kampo] kuśis griz-nebul’,
Eun kri’ ansera triangul’
Al sudo flugis: la naturo
Begata estis de l’aŭtun’;
Novembro komenciĝis nun.
x li.

En griznebulo yenas tago;

Bikolto finis en kampar’;
Al yoj’ eliras por rab-ago
Halsata lupo jam sen bar’;
Sentante gin, Seyalo tlme
Ekronkas — kaj de malproksime
 La yojagant’ rapidas for;
Paŝtisto je maten-aŭror’
Ne pelas brutojn jam el stało,
Kaj je tagmez’ al nnu lok’
Ne sonas lla korna yok’
En idilia pastoraio;
Kantante en kaban’, fraŭlin’ 143
Kun keno 144 sidas nun dum śpin'.
XLI1.
Kaj jam la trost’ on furiozo
Argentas Inter kampa ra s t’...
(Legant’ atendas rlmon r o z o;
Do 11 ĝin prenu sen prokrast’1)
Pli pure ol komfort-pargeto
Glacie brilas riTereto.
Per gllt’ goj bando da bubar’
Glacion traneas kun krak-knar’ I4S;
Por nago vlransero peza
Per rugpledoj yenas jen,
Ekpaśas sur glaoieben’
Kaj glite falas; gajfreneza
Ekflirtas negó en aer’
Kaj stele falas al la ter'.
*XLIII.
En tia tempo farl klon?
Promeni? Tamen la kampar’
Ne poras veki slmpation
Per sia nuda ordinar’.
Cu rajd! en la step’ screra?
Sed la Geral’, per bufo fera
KroGlnte je glacla split’,
Ja poyas fali en subit’,
Do oni sidu sub tegmento
Kaj lęgu P r a d t 148 aŭ W a 1 t c r S c o t t ,4,«
Se ne, do zorgu pri spezuot’,
Aŭ sidu, drinku; en silento
._ _ Vesper’ do pasos, morgaŭ — sam’,
IO # Kaj tiel yiutro pasos jam-
 XLIV.
Samkiel (! h 11 d-H a i o 1 d Onegin
Maldiligentis laŭ konsci’:
Post dorm’ rapidis 11 sin flegi
Per ban’ en kuro kun giaci’,
Kaj poste hejme plenmedite
Łi sola, per baston’ arinite,
Du pilkojn lndas sur bilard’
Dum tuta tago kun hazard’.
Vespero fine sin altrenas:
Bilardo forgesitas jen,
Jiun tablo pretas fie kamen’,
Eŭgen’ atendas: Łenskij yenas
En trifierala yeturil’;
Do taj tagmangon dum babll’1
XŁT.
Jen d e C l i c q u o t aŭ de M o e t t e
Benita yln’ kun ĝua cel’
Sur tablo antaŭ la poeto
Metita estas en bptel’.
fii brilas klei Hipokreno 1<9;
Per sia ŝaŭmo kaj sereno
(Per tio kaj per tio fii)
Gi fiiam rayis min: por gi
Mi olte lastan lepton 160 pagis,
Cu yi memoras, a mi kar’?
Pro gla sorfia flua klar’
Stultaĵojn multajn ni imagis,
Kaj kiom da diskutoj kaj
Poemoj, ŝercoj, songoj, gaj’i
XLVI.
Sed tamen gi stomakon miau
Perlidas per la Saŭm’ kun bru’,
Kaj tial mi B o r d e i u i 1" raoian
Pil multe jam preleras plu.
Mi ai A I 148 jam ue kapahlas',
 Ĝi lcvazaŭ amatin’ afablas
Brilauta, pika kiel spic’
Kaj sencnbara kun kapnę.’...
Sed r i, B o r d . e a n z 148, similas maic
Je plcj fidola karuarad’,
En malieliS’, eu yea stat’
Serranta ĉiaiu plej lojale.
Plej longe tial rivu do,
Amiko nla, yi, B o r d e a u x!
XLVII.
Fajr’ estingiĝis; cindro blua
Tremetas aur la karba or’;
Per ncvidebla strio. flua
Leviĝas supren la rapor’,
Kamen’ rarmecon dolĉan spiras.
£1 pipoj fum’ al tub’ sin tiras.
Pokalo ŝaŭmas sur la tabl’.
Vespcr’ ekregas kun afabl’...
(Mi emas en arnika grupo
Al la arnika vinpokal’
En temp’ nomata laŭ ..skandal’
La tempo inter bund’ kaj lupo;
Pro kio, strangaa por kompren’).
Ł’amikoj nun parolas jen:
x l v iii.
«Nu, kiel fartas Olga yia?
Kaj Tatiana? Kiru yi!»
— Pli ycrśu al pokalo mia,.,
SufiCas do... La famili’
Bonfartas, sendas ĝi saluton.
Ab, kiom Olga floras tuta
Nuntempe, kia bela bust’!
Anlmo kla!.. Laŭ la just’
Yi der as illn nun ylzlti;
Yi juĝu mem: dufoje nur
Vi eatia kaj kun malplezur’
106 YI krazaŭ penas jam erltl.
Sed... preskaŭ mi iorgesis min:
Al fest’ inyitas iii vin. —
XLIX.
«Cu min?» — Jes, estos en sabato
Nom(ag’ de Tatiana. Vin
Inyit! estis mi petata
De Olga kaj de la patrin’. - r \ \
«Sed tie estos embaraso
Pro piej diyersa homamaso...» — '.
— Ho, ne, neniu, certas mi!
Nur estos propra lam ili’.
Do venu kaj komplezon faru.
Nu, kion? — «Bonę.» — Dankou do!
Kaj li toastis tuje pro
La najbarino senkompara
Kaj poste rebabilis jam
Pri Olga: estas ja la am’!
L.
Li gojis. Estis diiinita
Post du semajnoj jam la tag’.
Sekreto de 1’ geedza lito
Kaj doISa kron’ de Parna pag’
Atendis liajn jam ekstazojn.
De H i m e n e’ 188 malĝoĵ-okazojn
Kaj yicon de l’osceda pun’
Neniam songis li gis nun,
Dum ni konstatas piej ćagrene
En familia yiyo nur
Laeigajn bildojn sen plezur’
Laŭ teda stil’ de L a f o n t a i n e 1E1...
Ho, Lenskij, estis en naiy’
Naskita li por tia yiv’.
LI.
Amata estis li... almenaŭ
Li kredis tion en ielić’. 107
Felifas, kin kredas plene.
Venkinte menson en suflfi’,
En doić’ ripozas emocia,
Samkiel vagabond’ ebria
Aŭ kieł papili’ en kor’
Be la printempa bela flor’;
Sed ĵa mizeras, kiu vidas
Antaŭon kun piej sobra nnk’
Kaj eiujn yortojn en traduk’
Malamas, fias kaj malfidas,
Kaj kies kor’ pro vivospert’
Maivarmas sen konscioperd’!
 Ca p it k o k v i n a .

Ho, ne solu pri inkub’

Vi, Svetlano mia!
Ĵnkovskij1
I.
Aŭtuna daŭris la vetero
Tro longe dum dl tiu jar’;
Necesis jam de l’vintr’ apero,
Sed neĝis nur en januar’
La trian nokte. Vckis fruo
Sin Tatiana kaj korĝue
Ekvldis ŝi sublte jam
Tra vitr’ en prujna belornam’
La korton sub blankec-tavolo,
Barilojn, arbojn en arĝent’,
La viglajn pigojn sur tegment’
Kaĵ montojn knn tapiŝo mola,
Sternita kun brllec’ sen mank’,—
Kaj dlo helis en la blank’.
II.
Jam vintro!.. Hamparan’ Teturas
En glita dar’ kun granda ĝoj’,
Sentante neĝon, iel kuras
Ĉevalo Iia sur la to]’;
Posante sulkojn en lanugo,
Trakuras drośk’ en preskaŭ tlugo;
Km"ero 43 sidas kun impon’
En pelto kaj en ruĝa zon’.
Jen bub’ en korto ludas; sidas
Hundet’ en lia glltdaret’;
Cevalon 11 Imitas, sed
Jam lingron 11 trostigis; rldas
Li kun dolor’, kaj la patrin’
Avertas tra fenestro lin.
 III.
Sed eble bildoj tiaspecaj
Al yi ne plaćas, ho, legant’:
Ja lit estas sennoblecaj;
En 111 maukas elegant9.
Benita per inspir’ facile,
Unuan neĝon luksastile
Kun ĉiuj ĝojoj en komplet9
Alla pentris ja poet9 19 .
Li certe logus yin, mi diras,
Pentrante flame en yersar9
Sekret-promenojn en glltćar9;
Sed mi konkuri ne deziras
Almenaŭ durne lin, nek yin,
Poeto de l9Finnlandanln9 163i
IV.
La rusan yintron Tatiana
(Rusin9 estante en anim9,
£6 sen kompren9 laŭ mor9 infana)
Profunde amis super lim9.
§i prujnon śatis kaj trankyilon
Bum frosta tag9 kaj rozobrilon
De l9neĝoj en aŭrora klar9,
Eaj la yesperojn de 1’noyjar9.
Malnoya tradici9 solenis
En la bieno: pri la sort9
Seryistinar9 de l9 tuta kort9
Por la fraŭlinoj sorSdiyenis
Kun ĉiujara antaŭdir9
Je la fianćo-ofieir9.
V.
Kaj kredis Tatiana artojn
De la popola superstiĉ’
Kaj strangajn sonĝoĵn, kaj Iudkartojn,-
Kaj lunsorĉadon pri feliS9.
110 La signoj Sin malkvietigis;.
Objekto] filuj 3in instlgls .
Prl io pensl kun mister’,
SI antaŭsentis en sincer’.
Se kato sur la forno sldis
Kaj murmurante layis sin:
Do tlo estls certa sign’
Prl Ten’ de gastoj/Se 31 vldt
La dnonlunon en Mol’
De si maldekstre sen akcel’,—
VI.
§1 tremis, pallĝanto pile .
Se stel’ falanta kun rapid’
Sur la Melo .flugis strie
Kaj diseriĝls, — dum la vid’
Tuj Tanjo kun ekscita koro,
Dum flugis tiu stel’ ankoraŭ,
Prl sia flustrls kordezir’.
Se ekrenkontis 31 dum ir’
Monafion nlgran eksubite,
Aŭ se lepor’ en iu foj’
Trakurls antaŭ §1 sur to]’,
§1 konsterniĝig kaj hezite
Kun antaŭsento kaj fiagren’
Atendls malfelifion jen.
VII.
Sed lun fiarmon kun admlro
Śi guls ee en la terur’:
Kun la inklin’ al kontraŭdiro
Kin kreis tiel la natur’.
Koyjaro Tenis. Goj’ sen barol
Diyenas sorton knabinaro,
Por klu sen bedaŭra tim ’
De l’tuta t I to malprókslm’
Antaŭas hele kaj serene;
Dlyenas eS grizulinar’
Ce tomb’ en okul-Tltra par’,
Perdinte Mon senreyene;
 Sed tutegale: la esper’
Allogas illu per malTer’.
vm i
Rigardas Tanjo sciyolame
Dronlgon de fandita Taks’;
Misteran ion strangorname
Al ŝi rabontas ĝia mas’ l s t ;
El plad’ per akvo plenigita
Prenatas ringoj intermite;
Kaj ringon Ŝ1 el tlu kvant’
Rleevas dum sekyanta kant’:
«La r i 6 a j k a m p a r a n o j o r o n
Al s i ś o y e l a s t l e SI;
P o r k i u n u n e k k a n t a s ni ,
R l c e y o s t i u b o n o n, g l o r o n!»
De l’kant’ malgajas melodi’;
K a t i n’ lraŭlinojn logas pil
IX .
La nokto frostas; klare bluas
La firmamento; en konkord’
Stelaro en silento tluas...
Jen Tatiana al la kort’
Eliras en tacilkostumo;
Spegulon kont ruń la lunlumo
§1 tenas, sed en tiu nun
Nur tremas la malgaja lun’...
Jen... neĝ’ ekkrakas... ies iro;
Al la iranto la fraŭlin’
Rapidas kaj ŝalmvoSe lin
Demandas: «V i a n n o m o n d 1 r ula 158
Rigardas li kaj je l’propon’
Respondas jene: Agaton’.
X.
Car yolis Tanjo sorSon tarł
118 Laŭ manier’ etika piej,
KAJ ClUJ VENIS AŁ ŁA HAL’
EKBKILIS PLENE ŃUN LA BAL’...
(6. 5 —XXXIX)
Ordonis tablon ŝi prepari
Por du personoJ en banej’;
Sed jen ektimis Tatiana...
Kaj—pro ekpenso pri Svetlana 11
Ektimis ankaŭ m i... sen poy’
Kun Tanjo sorĉi laŭ malnov’.
Do senvestiĝis Tatiana
Kaj sin kuśigis en la lit’.
Supere śrebas Lel-spirit’167
Kaj sub kusen’ lanugolana
Rlpozas śia spegulet’.
Kun Tanjo dormas en k v iet\
XI.
Kaj sonĝon Tatiana miras.
Si sonĝas, kvazaŭ ŝi en sol’
Sur vasta neĝa kampo iras,
Kovrlta per mallum-tavol’;
Jen antaŭ ŝi en neĝamasoj
Bruŝaŭmas per la ondomasoj
Bolanta kaj de yintra re n t’
Ne kuntorĝlta flutorent’;
Du stangoj per glacl’ glnitaj,
Tremanta, pereiga pont’
Jen kuśas trans la flua ond’:
Kaj antaŭ tiu vojo gllta
Kun dub’ pri ĝia taŭga uz’
Si k vii/au haltis en konfuz’.
XII.
Kaj vee plendas Tatiana
Pri la torento kun sopir’
Sen vid’ al iu, kiu manon
Al śi etendus por transit’.
Sed neĝamaso ektuberis,
Kaj kiu do el ĝi aperis?
Grandega rlla yirnrseg’;
Ek-ah-is Tanjo, sed kun blek’
Manegon li al Si ektirls
 Kun akraj ungoj; en humil’
Per man’ tremanta kun faeil’
Si ĝln apogis kaj transiris
Timeme trans la brua fiu’,
Sed śin la nrso sekyls plu.

X III.
Kun tim ’ rigardi posten, proras
Si Irrapidl pil kaj pil;
Sed tamen li nenlel povax
Porkurl len ajn de 11.
Ronkante la ursego ĝcna
Postiras; jen arbar’ solena
Trankvilas en la morna bel’:
Brandar’ de pino sen śancel’
Sub neĝaj buloj pendas peze;
Tra nudaj suproj de till’,
Tremol’, betulo lunradi’
Brlletas; Inter arbo] meze
Koyrlta estas tuta yoj’
Per profundega negtayol’.

XIV.
Enkuras Tanjo la arbaron;
La urso sckyas; ĝis genu’
Profundas neĝo; ŝiajn harojn
Kaj kolon gratas brano’ en sku’,
Sirante ringojn el oreloj;
Jen en la neĝaj ŝutfuneloj
Ekdronas la malseka śu’;
Jen Ŝ1 la tukon perdas plu;
Si timas leyi ĝin, ĉar trudas
Post li la urso kun rlkan’,
Kaj efi per la tremanta man’
Robrandon §1 leyeti prudas;
§1 kuras kaj li sekyas gin;
114 Kaj fortoj lasas Sin en lin’.
ŝl falis; kaj la urso lerte
Ekkaptas ŝin kaj portas jen;
Sensenta kuŝas ŝi inerte
Sen movo en profunda sveu’;
Li portas ŝln tra la arbaro;
Subite kabanaĉ’ sen baro
Tra dens’ aperas en obskur’;
ftin neĝ’ ĉirkaŭas kvazaŭ mur%
Nur fenestreto lumas hele,
El ĝl aŭdeblas bru’ kaj krl’;
La urso diris: t i e"J 6 i
T a r m i ĝ u iom y 1 degele;
Kaj sur la sojlon de 1’kaban’
Ł1 ŝin kuŝiĝis per la man’.
XVI.
Bekonsciiĝis Tatiana
Ka] vidas: 1’urso estas for;
ŝi estas en vestibl’ kabana
Ka] aŭdas kriojn kun sonor’
Simile al festen' sen ordo;
Rigardas ŝi tra tru’ de 1’pordo,
Kaj klon! vidas ŝi... ĉe tabl’
Monstraĉoj sidas kun diabl’;
Jen unu kun la kokkapeto,
L’alia kun la bunda kap’,
Jen sorĉistin' kun barb’ de kapr’,
Jen lierplena homskeleto,
Jen nan’ vostliava, jen en pln’
Duone kat’ — dnone gru’.
XVI
Aspekto pll kaj pli mistera:
Jen kankro sur araneeg ,
Kranlo jen sur kol ansera
En alta.cap’ kun ruga teg’,
Jen muelejo dancas skue
Eaj per ventiloj svingas brue;
Bo]’, rido, trap’, kantad’, fa]!ad’,
Hom-diro kaj ĉeval-liufbat’ 15a!
Sed klon pensis Tatiana,
Tn] kłam Inter la gastar’
Kekonis Si kun kor-amar’
Heroon nian de l’romano!
Onegin sldas en mezord’
Eaj ekrigardas al la pord’.
XVIII.
Li signas: 6iuj ekkiopodas;
Li trinkas: ćiuj sekyas lin;
Li ridas: diii] ridekgplodas;
Li mornas: ĉiuj kaśas sin;
Li mastras, tio evidentas:
Ea] Tanjo timon jam ne sentas,
Eaj laŭ sciyola sugesti’
La pordon Si malfermis pli...
Ekbloyis yento, estingante
La mećojn noktajn de l’kaban’:
Eongternia gin la tuta band’;
Onegin, per rigard’ brilante,
Ekstaras kun ekgrinc-akord’
Eaj gin direktag al la pord’.
XIX.
Ektimag Si; kaj rapideme
Eurproyag Tatiana for:
Neniel eblag; tuta treme
Si yolag krii kun dolor’:
>'e povas Si; Eŭgeno puŝis
La pordon: la fraŭlln’ ekkuŝis
Jen antaŭ la infer-fear’;
Rideg’ ekgonig de barbar’;
Okuloj Sies, kurbaj rostroj,
Dentegoj, vostoj kieł tu t’,
Manegoj stumpaj kieł hut’,
Eorn-paroj, langoj, fingroogtoj,
ludikas Sin] nun al Si
Raj krias Jen: por ml! por ml!
XX.
P o r m i l Eŭgeno munilestls,
KaJ tu] la band’ diskuris tor.
Kun li en la mallumo rcstis
Ła junlraŭlino en angor’;
Onegin Tatlana-n logas 159
Al la angul’ kaj sin apogas
Sur skuan benkon kun atent’
Ka] kapon kltnas en sllent’
Sur lian Sultron; scd subite
Kun Lenskij Olga yenas jen;
Ekbrilis lumo; ka] Eŭgen’
Per man’ eksyingis ekscitite,
Insultas la yenantojn 11;
Ka] Tanjo kuśas gen konsci’.
XXI.
Pil laŭtas la digput’; Eŭgeno
Tranĉilon kaptas en subit’,
Ekfalis Lenski]: tuj apenaŭ
Dislĝls ombroj; tra rigid’
Kri’ sonis... la kaban’ skuigis.
Ka] Tanjo en terur’ vekiĝis...
Jam estas lummatena hor’;
Skarlat-radio de l’aŭror’
Tra l’frosta vitro ludas brlle;
Jen malfermiĝis tuj la pord’:
Pil ruĝa ol aŭror’ de l’nord’
Entlugas Olga birdtacile
Ka] petas: «Diru do al ml,
Hodiaŭ klun sonĝis vi?»
XXII.
Sed tiu, e t ne rimarkante,
Kun libro kulas en la lit’,
 Follumante ĝin konstanta,
KaJ ne respondas en medit’.
Demonstrls tiu ci libreto
Nek dolć-clpensojn de poeto,
Nek gaĝajn rerojn sen rutin’:
Sed nek V i r g i 1 i u s 11, nek B a c i n e 16°,
Nek S c o t t 14ł, nek B y r o n 79, nek
S e n e c i 141J
Nek e6 Yirina Modreyu’
Okupis iun kun sam-ĝu’:
fil estis ja M a r t i n ’ Z a d e k a 162,
Cef’ de kaldea saĝular’,
SoDgdivenisto sen kom par’.
X X III.
Ci tiun yerkon multesaĝan
Migranta foje komercist’
Yenigis do en la Tilaĝon
Kaj yendis post marćand-insist’
Al Tatiana por dispono
Gin por tri rubioj kun duono,
Preninte kromę kun avar’
Kolekton grandan da iablar’,
Du «Petriadojn» 103, gramatikon
Kun volumot’ de M a r m o n t e l 164.
Martin’ Zadeka iĝis cel’
De Tanjo kara piej... Eiikon
En Siuj tojoj havas ĝi.
Eaj ĉiarn dormas ĝi kun ŝi.
XXIY.
Ŝi la misteran sonĝon miras.
Sen sci’ kompreni, en korvibr’
Signiion de I’ inkub’ deziras
Eltroyi Tanjo en la libr’.
En la mallonga indekseto
§i trovas iaŭ la alfabeto
La yortojn jen: arbar’, abi’,
118 Mailum’, pontet’, riyer’, rabi’,
Urs’ kaj ceteraj. Tre naturę
Zadeka Sin en Sla dub*
5e helpas; tamen la inkub’
Arertas multa]» aventurojn.
Dum kelka] tagoj poste jam
Si inaltrankvilis pri la sam’,

XXV.
Kaj jen per sia man’ skarlata 105
L’aŭror’ el la matena yal’
Venigas kun la sun’ naskata
Nomfeston gajan kun regal’.
Jam syarmas de post frnmateno
La dom’ de L &r i n a en pleno
Tutfamilie najbarar’
En droSko] Tenis, jen en dar’.
Puŝiĝo regas en yestiblo,
Noyrenkontado en salon’,
De hundoj boj’, Smackisa son’,
De l’gastoj rido, bruo, siblo,
Kliniĝoj, rlverenc’ laŭ mor’
Kaj de 1’infanoj kri’ kaj piór’.

XXVI.
Alyenis: P u s t j a k ó y-(likulo
Kun sia dikulin’-edzin’;
Kaj de mairićaj seryutuloj
Tre rida posedant’ Gt y o z d i n;
8 k o t i n i n-famili’ grizhara
Kun geidaro diyersjara
De du ĝis tridek laŭ la pov’;
Distrikta dando P e t u S k ó y ;
Jen ankaŭ mi a kuz’, B u j i n o y,
En sia 6ap’ kun yizier’ lae
(Ja t 1 bonkonas lin en Ter’),
Kaj la ckskonsilanto F 1 a n o y,
 Manĝema klaĉa Hperson’,
Koruptcblulo ka] frlpon’.
XXVII.
M o n s i e u r T r i q u e 167 alvenis ankaŭ
Knn famili’ de f t a r l l k ó y ,
Spritulo en peruko stranga
KaJ okulvitroj. el Tambbv 16S.
Laŭ Tera franc’, al Tatiana
Gratul-kupleton Iaŭ infana
Melodiet’ alportis li:
R e v e i l l e z v o u s , b e l l e c n d o r m i e u>.
En lu polva almanako
Presita estis la kuplet’;
T r i q u 6 , sagaca poetet’,
ftin tiris el malnova sako,
Kaj nur anstataŭ «belle Nina»
f.i uzls «belle Tatiana» 17°.
XXVIII.
Kaj jen el ia urbet’ proksiina —
De 1’ tuta fraŭlinar’ idol’
Kaj de 1’patrinoj ĝoj’ senlima —
Botcstro venis laŭ bonvol’;
Tuj flugis sensaei’ momenta:
Muziko estos regimcntal
Ĝin sendis mem la kolonel’.
Do estos bało: kia bel’!
La knabinaĉoj gaje saltas 1711
Tagmanĝo pretas. Eun agrabl’
La paro] iras al la tabl’.
ĉe Tanjo lafraŭlino] haltas;
Kaj mansignante je krucum'
Eksidas la amas’ kun zum’.
XXIX.
Momcnte haltis babiladoj;
120 La buŝoj maĉas. Sole nur
Sonoras la man^iloj, pladoj
Ea] yinglasetoj en konkur'.
Sed baldaŭ knne la gastaro
Tnmulton leras Jam sen baro.
Aŭdiĝas krioj, babilad’,
Pepado, rido ka] debat’.
Sublte malfermiĝas pordo:
Vladiniir venas kun Eŭgen’.
Ekkrias la mastrin’: «Nu Jen!
Flnflne!» La gastar’ sen ordo
Ła du amlkojn kun afabl’
Inyltas fien al la tabl’.
XXX.
Kaj iii kontraŭ Tanjo rekte
Lokata] estas kun intenc’,
Sed 3i, palega lauaspekte,
Tremante pro ekscit-potenc’,
Okulojn levi eS ne povas;
Si sufofciĝas kaj senmoyas:
Si llamas kaj ne aŭdas eĉ
Gratulojn malgraŭ sia stref';
Jam preskaŭ larmoj Iluis; pretis
Si sreni Jam pro l’emoci’,
Sed tamen volo de l’rael’
Triumfis. Si elprononcetis
Responde iujn yortojn du
Ka] sldis 6e la tablo plu.
XXXI.
Nery-tragediajn fenomenojn
Kaj larmojn, syenojn de fraŭlin’
Ne śatis por tolor’ Eŭgcno:
Sufife iii tedis lin.
Tralinte al la grand-festeno,
Li jam koleris. Sed apenafl
L’impeton de l’fraŭlina kor’
Li yidis, en malbon-bumor’
Ekmalkontentis li kaj Jurls 121
 Al Lenskij rengi pro la tromp’
Kaj ekscitlgt lin kun pomp’.
Nun 11 trlnmlon jam aŭguris
Kaj grotesklgis ne sen sprlt’
Li ćlnjn gastojn en medlt’.

XXXII.
Konsternon Tanjan tro naturę
Rimarkus Oiuj kun dedukt’,
Sed tiam ćles celo nure
Centrigis ĉlrkaŭ grasa kuk’
(Tre bedaŭrlnde tro sallta);
Jen en botelo gudrumlta
Post la rostaj’ kun oportun’
Ci miana rin ’ 172 portatas nun;
Jen sekras longaj rlnglasetoj
Similaj al la beltali’
De r i , kristal’ de l’kor’, Zizi 1,2
Objekt’ de miaj poemetoj,
Pokal’ alloga da pasł’,
Pro kiu tut-ebriis mit

XXXIII.
Liberiginte de korketo,
Ekklakis la botelo; rin ’
Eksiblls, kun la rerskupleto
'I' r i q u d 187 grarpoze lerls sin;
La societo eksilentas
Kaj lin prolunde ekatentas.
Sin Tan Jo gtreSas, sed en ra n ';
T r i q u 6 kun la loli’ en man’
Ekkantis lalse. Laŭdo brua
Salutas lin. Por la kantlnt’
Ekrirerencas śi kun ind’.
Kaj trinkas la poet’ unua
Pro san’ kaj la kupleton lor
122 Al 91 transdonas en luror’.
 XXXIV.
Xun ĉiuj Tice bondeziris,
Ea] ćlujn Tanjo dankas mem.
Sed kłam Jam Eŭgen’ aliris,
Konfuzo Sia kaj lacem’,
Metanta] Sin en syenan staton,
En li reyekis la kompaton:
Li klinsalutis en sileni’,
Ea] pienia je karesa sent’
K! gard o lla. Cu pro tlo
Ee kortuŝiĝis li en rer’,
Cu 11 koketis sen sincer’,
Cu yole, ću pro inercio,
Sed starls 11 kun dolĉesprim’:
Vigliĝis Tanjo en anlm’.
XXXV.
Motifas seĝoj for kun knaro;
La gastoj Iras al salon’.
Simile flugas abelaro
Al kampoj kun zumanta son’.
Eontenta pri regal’ de 1’ festo,
Najbar’ singultas je digesto.
Lu sinjorinoj ĉe 1’ kamen’,
Fraulino] en anguloj Jen
Murmuras; tabloj yerdaj pretas;
Bostonon 69 — hazardemular’,
Łomberon — pil solldular’
Eaj yiston 132 oni do dismetas;
Gl estas kun ayidsoif’
Idar’ de la enua viy’.
XXXVI.
Jam ok roberojn bonaranĝis
Ła yist-herooj kun sukces’; -.
Okfoje iii lokojn ŝanĝis;
Nun pretas te’. Mi laŭ neces’
Ditinas horon kun honesto 123
 Laŭ 1uuĉu , teo kaj ilettu.
NI bonę dum kampara loĝ'
Stomakon uzas je horloĝ’;
En krampoj ml rimarku ankaŭ,
Ke mi en mia strofkombln’
Rakontas pri testenoj, vin’
Kaj prl mangaĵoj dirersrangaj
Samofte kiel vi, Homer’ ls,
Idol’ de 1’trimiljara ter’!
XXXVII.
[Rivali pretas mi sentime
Kun vi pri taro de festen’;
Sed ml kontesas grandanlme,
Vi yenkis min sekrante jen:
Sovagaj Tiaj herouloj,
Bataloj Tla] sen reguło],
Ka] Zeŭso 3 via kaj Ciprid’ 134
Superas certe laŭ kvalit’
01 nia kamp-enuo muta,
Kaj ol Onegin kun malcami'.
Kaj ol Istómina 40 kun 6arm’.
01 nia modeduko tuta!
Sed Tanjo (mi eć Juras jen)
Pil bonas certe ol Helen’ 174.
XXXVIII.
Neniu tlon prldisputus,
E6 kvankam Menela’ sen ĝen’
Centjare plue ekzekutus
Frigian landon pro Helen’,
E8 kyankam ree će Pr] a ino
Maljunularo de Pergamo,
Vldinte Sin, decidus bis
Por Menelao kaj Paris’ 174.
Koncerne la batalojn, vere,
Atendi nur cin petas mi:
Boncolu legi lom pil;
124 Ne juĝu laŭ komenc’ serere,
Batal’ okazos. Sen mensog'
Mi faros $in en taŭga lok’.] 1,6
XXXIX.
Apenań će la te-regalo
Eksidis la fraŭlinoj Jus,
Snblte el la longa halo
Mnzik’ eksonis por amuz’.
For de la te-taset’ kun rumo,
Tutprete por reamindumo
Kaj goje pro 1’muzlk-ekblov’
Al Olga renas Petuśkóy,
Al Tanjo Lenskij, fiarlikova-n
Troaĝan vokas nia franc’ —
Poet’ Tambova al la dane’,
Buj&noy prenls Pustjak6va-n,
Kaj Ćiuj yenis al la hal’,
Ekbrilis plene nun la bal’.
XL.
En la komenco de 1’ romauo
(En la unua Tidu part’)
Mi skribi toIIs laŭ A 1 b a n i
Pri Peterburga bal’ kun a rt’,
Sed pro distrita korhumoro
Mi skribis nur laŭ rememoro
Pri piedetoj de l’inar’.
Ho, piedetoj, yag-erar’
Sur yiaj desu postesignoj!
Kun la perlid’ al mia jun’
Pli saga mi fariĝu nun
Kaj pli ordema laŭ la dignoj,
Kaj kyinan parton tlun di
Senbalastigu diel ml.
X II.
Freneza, brua kaj sammora,
Simila al la yiyoyent’,
 Turniĝas ralso rentoblova;
Turniĝas paroj per torent’.
De l’venĝ’ minuton aspiranta,
Onegin, en sekret’ ridante,
Aliras Olga-n. £ u n rapld’
Li gvidas ŝin en ĉies vid’,
Sur seĝon poste Ŝin sidlgas,
Enn ŝl babilas r i g l e ; plu
Tre baldaŭ, post minutoj du,
Eun Si li Talson redaŭrigas;
Miregas ĉiuj. Lensklj mem
\’e kredas kun ekĵaluzem’.
XLII.
Mazurko komenciĝis. Iam
Dum bruis la mazurka dane’,
Grandega hal’ skuiĝis tiam
Kaj krakis pianko je distanc’,
Sonoris eC fenestroj skue;
Nun jam ne samas: glitas llue
NI sur parget’ kun oportun’.
Sed en prorlneo eĉ ĝls nun
Eonservis sian belon saman
Mazurko laŭ la veraspekt’:
Ealkanoj, salto] kun elekt’
Restadas samaj: ilin tamen
Ne ŝangis modo, la tiran’,
De 1’noTaj rusoj la malsan’.
XLIII.
[Samkiel pelas vlp’ maneĝa
Oevaloju laŭ streĉita kord’,
Fraŭlinojn en la rond’ sieĝa
Ekpelis viroj laŭ akord’.
De PetuśkÓT la hutoieroj
Eaj spronoj frapas senmodere;
Kaj de Bujanov la kalkan’
Krevigas plankon sen human’;
126 Elakado, tondro, brufrapado:
Des pli da bru’, ju pli da bat’;
Xun komeuciĝis elmontrad’
De artifiko] en dancado.
Ab, pil facile: pil je śpar’
Fledojn de 1’slnjorinar’!] 177
XLIV.
Buj&noy, braya kuzo mia,
Kun Tanjo kaj kun Olga jen
Allris al heroo nia:
Kun Olga Iris tuj Eŭgen’;
Li Sin kondukas delikate—
Kaj flustras, kliniĝinte flate,
Banalan madrigalon li,
ES manon śian premas, — pli
Kuĝiĝas ŝiaj vangoj belaj.
Blgardas Łenskij kun ĵaluz’
Al la Eŭgena lerta ruz’;
Kun sentoj de l’koler’ ribelaj
Atendis li ĝis fin’ de l’son’,
Śin yokl por kotilion’.
XLV.
Sed ŝi ne povas. Sed pro kio?
Jes, kial? Car promeson Si
Jam al Onegin donis. Diot
Cu ĝuste tlon aŭdis lit
Cu eble? Kur infan’ apenaŭ,
Sed jam koketulino plena!
Jam §1 ruzemas kaj laŭ sam’
Perfldi Si kapablas jam!
Ne poyas Lenskij eltoleri;
Kun kor’ vundita kaj malben’
Li for eliras tuj kaj jen
Forrajdas. Far’ de reyolreroj,
Du kugloj — kaj nenio pil —
La norton solyos nun por 11.
127
 ĈAPITRO SE SA

U , sotto i giornl nubilosi e brevi,

Naace nna gente a cni ’1 morlr non
dole »»•.
P e l t . ’*
I.
Vldlnte, ke Yladimir iria
For el la hal’, Onegln nun
Enuon ree ekakiris,
Kontenta prl la renĝa pun’.
Kaj Olga ankaŭ ekaopiria,
Al Lenskij irl §1 deziris,
Ka] la kotllion’ sen lin’
Inkube tede premia Sin.
Sed Jen ĝi linia. Vespermanĝo.
Jam komenciĝia la prepar’
De la litaĵoj por gastar’
Tra l’tuta domo. Dormaranĝo
Allogas ćiujn. Pri yetur’
Al hejm’ Onegln riskis nur.
II.
Paciĝis Cio: en salono
La peza ronkaa Pustjakóy
Sun aia peza vivduono;
Gvozdin, Buj&noy, PetuSkóy
Kaj Flŭnov ne en bona farto
EkkuSia aur seĝar’ kun arto,
Eaj en manĝej’ aur pianka trąb’
M o n s i e u r T r i q u « en nokta Cap’.
La traŭlinar’ Ce Tatiana
Ea] Olga dormaa kun fellC.
128 Kaj aole Ce feneatra nlC’
SENMOVE KUŜIS LI KAJ STRANGA
RIPOZIS PAC’ SUR LIA FRUNT’...
(6. 6 -XXXII)
Sub la radio de Diana !1
Ne dorruas Tatiana nur,
Bigardas §1 al nokt-obskur’.
III.
Per yeno de Eŭgen’ subita,
Per lia karesem-esprim’
Kaj per kondut’ kun Olga glita
Ois profundeco de l’anim’
§i penetritas; ne komprenas
Si lin eS iel; kaj Sagrenas
Sin ĵaluzema kormalsan’.
Samkvazaŭ malvarmega man’ F
Ekprcmas koron kaj teruras
De nigrabismo fundekstrera’.
«Mi faios» , Tanjo diras mem:
«Sed la pere’ pro li plezuras.
Ne plenda8 mi: por kin cel’?
Ne helpos al Jeliĉ’ akcel’» .—
IV.
Antaŭen, historio mia!
Novul’ atendas nin sur lim’.
Ce K r a s n o g ó r j e idilia,
Bień’ de Łenskij, en proksim’
Nnn loĝas, eĉ kun bonspirlto,
Samkiel filozof-ermito,
Z a r ć c k i j , iam skandalant’,
CcTul’ de kartludista band’,
Drinkeja tribunul’ ekstrema,
Sed nun simplulo estas li
Kaj fraŭla patr’ de famili’,
Fidinda bienul’ pacema
Kaj eC honesta vir’ sen mok’:
Boniĝas tiel la epok’!
T.
De l’mond’ flatema iam yoćo
Instigis lin al eg-aŭdae’: 189
 Per la pistole sen i i proco
Li pnris trafi al kart-as'
Je la kvinklafta longdistanco,
Sed en milita cirkonstanco
Li distingiĝis en ekstaz*
En unu foj’: al kot* diun Smac’
Li de l’deval’ ebrie falis
Kaj tuj la francoj kaptis lin]
Moderna S e g u l u s 1,s, li sin
Al la katenoj mem instalis
Por diutage de V e r r i 180
Botelojn prunte trinki tri.
* VI.
Li pOTis sprite polemiki,
Ŝajniĝi sen inteligent’,
Saĝulon lerte mistifiki
Cu kaśe, fiu en eyident’,
£6 kyankam liaj faroj multnj
Por li ne restis senrezultaj
Kaj iufoje en okaz’
Lin mem trafadis embaras’.
Li sciis iam gajsagaci,
Respondl kyazau malsaĝul’,
Silenti iam kun kalkul’
Kaj iam kun kalkul’ malpaci,
Amikojn igi en koler’
Ekstari de la barier’,
VII.
AŬ ilin al la pac’ reyoki
Por kuntagmanĝ’ en reciprok’,
Kaj poste ilin jam primoki
Per gaja śeroo kaj mensog’.
S e d a l i a t e m p o r a 1,L. Brayado
(Samkiel ankaŭ amreyado)
Forpasas kun la yigla jun’,
A Kaj do Zardckij mia nun,
IS O Kaśinte sin de l’yiyminacoj
Snb densa ombro de frangol’,
Sagule yiyas non en sol’,
Brasikon plantas laŭ H o r a t i u s 8
Anserojn bredas por negoc’,
Instrnas bubojn prl aboc’.

V III.
Łi estis tamen ne malsaga,
Kaj sen estim’ al lia kor’
Eŭgen’ lin śatts pro kuraĝa
Be liaj rezonadoj mor’.
Li renkontadis lin knn Sojo
Kaj ankaŭ en Si tiu fojo
Ne miris. kiam en maten’
Li lin Se si ekyidis jen.
ZarSckij rompis kun rideto
Komencajn vortojn de salut’
Kaj al Onegin sen diskut’
Leteron donis de l’poeto.
Onegin Se lenestro gin
Tralegis mute ĝis la lin ’.

IX.
Ol estis nobla kaj tre farma
Elvok’ mallonga aŭ k a r t e l ’:
L’amikon kun gentil’ malrarma
Elyokis Lenskij al duel’.
Onegin per ekmoy’ unua,
Turninte sin sen yorto piua,
Al la sendito de l ’poet’
Bespondis: S i a m e n l a p r ę t ’.
Zareckij do ekstaris inde;
Li resti ne deziris pli,
Klopodojn hejme hayls li,
Kaj tuj ellris; sed restinte
En sol’, Eŭgeno sen kontent’
Sin mem riproSls en prudent’.
 X.
Eaj juste: lin jam ne amuzis
Sub sobra juĝo tlu dram’.
Li sin pri multo ekakuzis:
Unne li ne pravis jam,
Ee pri la milda jun-amsento
Li Sercis tiom sen atento.
Eaj dne, la dekokjarul’
Frenezi rajtas en korbrul’,
Ĝi pardoneblas. Sed Eŭgeno,
ŝatante la jnnulon mem.
Ja deyus sen ekscitiĝem’
Ne esti piłko je iadeno,
Ne esti bab’ kun luktfervor’,
Sed Tir’ knn saĝo kaj honor’.

XI.
Li povus al sincer’ instigi
Eaj ne hirtiĝi kvazaŭ beat’;
Li deyus tutę senarmigi
La junan koron. «Sed en rest’
Jam tro malfruas; tempo pasis...
Cetere — pensas li — okazie,
Ee intervenis kun insist’
Elaćema, sperta duelist’...
Jes, certe: nur Ignoron fian
Meritus lia ruza kląć’,
Sed flustroj, mokoj, babilad’...
Eaj jen do opini’ socia! 1,2
Bisorto de 1’honor’ kaj hont’!
Sur ĝi turniĝas do la mond’!
XII.
Bolante je malam’ sen baro,
Atendas bejme la poet’;
Eaj jen renlgis la najbaro
132 Bespondon de l’duela re t’.
La ĵahiznl' gin sentas feste!
Li tlmts nnr, ke lertageste
śereigus fiion la rival’
Per elpensaĵo laŭ lormal’
Kaj bruston turnus for de l’pafo.
Nun filuj dubo] estas for:
Jam morgaŭ lii en aŭror’
Ce muelej’ kun ĝusta trato
Alvenu ka] al la templ’
Ekeelu aŭ al la tib i’.
X III.
Halami la koketulinon
Decldig ka] reyidi eć
He volls Lenski] Sin obstine,
Horloĝon sekyis li kun strefi’,
Sed gyingls li per mano fine—
Ka] yenls al la najbartno].
Konsterni Olga-n per yizlt’
Li opiniis en subit’,
Sed estis yane: tutę same
Renkonte al la junpoet’
Ŝ1 saltis de la peronet’,
Si mile je l’espero, flame.
Kun ĝo]% kun pura konsclenc’
Ka] kun nenlu diferenc’.
XIV,
«Hieraŭ kial yi foriĝis?»
Unue śi demandls lin.
En Lenski] sentoj tu] miksigis
Ka] mute li konsternls sin.
Forigis la ĵaluz’, kolero
Sub tiu Si rigard-sincero,
Sub tiu dolSa simpl-esprlm’,
Sub tiu ylgla bon>anlm’I..
Ka] li kun rayo rigardetas.
Li yldas: daŭras plu la am’;
Kaj kun slncera pęto jam 133
 LI la pardonon petl pretas,
LI serĉas vortoĵn en sufit’,
LI preskaŭ sanas pro felit’...
xv,
[Jes, jes, — atakoj de 1’ĵaluzo
Ja estas samo klei pest’,
Samkiel febro, splen-kontuzo,
Samkiel frenezeca est’.
Ĝ1 flamas klei tif’ akuta,
Ĝ1 ardas en delir-konduto
Kun song-lnkuboj, kun vizi’.
Arniko] miaj, gardu di’!
Teruras tlu Ĉ1 torturo
Pli ol cc iu gilotin’.
Se lu eltoleris gin,
Ku, tlu ĉi eć kun plezuro
En fajron irus en trankyil’
AŬ metus kapon sub haki!-’.
XVI.
Mi per riproćo ne deziris
Trankyilon tuśi de la tomb’;
§1 mortis, kiun mi admiris
En mia juna viv’ sen tromp’,
Al śi mi dankas pro la sperto
Terura kaj pro l’amkonverto.
§1 kieł al naivinfan’
Al la anim’ per dolĉa man’
Instruis pri 1’amara terno;
Flamigls sangon śi en kor’,
Si gin agitis por ammor’
Ka] por kruela ĵaluzemo;
Sed pasis tiu peza tag’;
Do dormu mia vund-imag’!] 183
XVII.
Ka) ree ema por sopiri,
134 Kun Olga apud sia brak’,
Yladimlr no kapa li las (lir i
EC Torton prl l’paslnta tag’;
Ll pensas: «M1 savanto estu.
Malhelpu mi, ke malhonestu
La kripligant’ de l’jnna kor’
Per gia fia t’ kaj tent-labor’;
Ke Termo aća kaj Tenena
Penetru al la bellili’
Kaj velku ĝia junfoli’
Post t It ’ apenaŭ dumatena» .
Signlfls tio laŭ logik’:
Duelu mi kun la arnik’.
XVIII.
Se scius li prl l’vund’ malsana
Ce Tatiana en la kor’!
Se ankaŭ scius Tatiana,
Se poyus śi en ĝusta hor’
Ekscii, ke sur mort-areno
Konkuros Łenskij kaj Eŭgeno;
Ha, eble tiam śia ani’
Ł’amikojn rekunlgus jam!
Sed pri Ci tiu amo tutę
Neniu sciis lau natur’.
Onegin ja silentis nur;
Suferis Tatiana mute;
SclpoTUS nur la vartistln’,
Se sagacec’ pil dotus sin.
XIX.
Dum la yespero Łenskij restis
IMstrita, jen kun gaj’, jen mut’
Sed klu muzlulita estis,
Samspecas ties Ci kondut’:
Sidiĝls li Ce klaylkordojn
Kaj prenls samajn nur akordojn
Bigardis Olga-n kun esper’
Kaj flustris: Cu fcllC’, en yer’?
Malfrue; yenas tempo iri.
 Dolorpremiĝis Iia kor’:
Do Olga dlsiĝante for,
Ł1 sentls stan koron Slri.
Eun miro lin rigardas §1:
«VI sanas?» — Jcs. — Kaj Iris li.

XX.
Pistolojn, Jus li hejmen Tenis,
Esploris Ii kun certa cel’;
Senvestiĝlnte, li elprenls
De S c h i l l e r 87 libron 8e kandel’
Sed lin ĉirkaŭas unu penso;
La kor’ ne dormas en intenso:
En brila belo je yizi’
Li Tidas Olga-n antaŭ si.
Yladimir fermas for la libron
Kaj prenas plumon; lia vers’
Sonore fluas en dispers’
Pri amabsurd’. Lirikan vlbron
Sentante, lańtdeklamas li,
Samkiel D o 1 t i g 18ł en ebri’.

XXI.
Ci tinj versoj konserviĝis;
Mi haras ilin ankafi nun:
«Ho, kien, kien Ti foriĝis,
Tagar’ de mia ora jun’I
Venonta klon portas tago?
Mi gin ne troras en imago,
Gi en profundo kaśas sin.
Sed prayas la fatal-destin’.
Cu falos mi per sag’ traflte,
Cn ĝi traflugos preter ml,
Egale bona estos ĝl:
ViThoroj pasas intermite;
Benata estu tagseren’
136 Kaj ankaŭ de mallumo Ten’!
 XXII.
«Ekbrilos morgaŭ sunradio •
Ksj ludos hele lnma tag’;
Sed mi, ml eble jam sen scio
En tomba kuŝos sarkofag',
Kaj la memoron pri 1’poeto
Englutos la fluanta Leto 185,
T.a mondo jam forgesos mln:
Sed ĉu t ! venos, belulin’,
Por larmi super urno mia
Kaj pensi: ja mln amls li.
Kaj ĵa dediĉis li al mi
Matenon de junvivo sia!..
Ho, amikin’, koramikin',
Alvcnu do: mi TOkas vln!..»
XXIII.
Ci tiel verkis 11 m a l k l a r e
(Gin romantismo nomas ni,
Sed romantlsmon eS kompare
Nenian fakte vidas mi),
Kaj flne antaŭ la mateno
Kun laca kapo 11 apenaŭ
Ekdorme klinis sin en fal’
ĉe l’moda vorto i d e a 1’;
Sed ĵus 11 forgesiĝis dorme,
Jam la najbar’ en plena pret’
Envenas al la kabinet’
Kaj vekas Lenskij-n tuj informe:
«Leviĝu:\Jam la sepa ĥor’.
Onegin eble ĉe 1’deĵor’.»
XXIV.
Sed li eraris: ĉar plendorinis
Eŭgeno tlam en la U t\
Jam noktaj ombroj sln dlstormts
Kaj krlis kok’ en kolncld’:
Onegin dormas plu prnfundn. 137
 La guno lumas jam abunde
Kaj neĝblovado sur ehe u’
Tnrniĝas brlle; sed Eŭgen’
Ankoraŭ sin ne ellitlgls,
Ankoraŭ dormo regas lin.
Sed jen vefeiĝis li en iln’
Kaj la kurtenojn tor disigis;
U yldas, ke delonge pli
Frutempe devis iri li.
XXV.
Tuj sonorigas li. Kurvenas
Al li servisto—franc’ O u i 1 1 o t 186
Tolaĵon kaj pantoflojn tenas
l i por Eŭgenon helpi do.
Rapidas sin Onegin vesti
Kaj al G n i l l o t ordonas esti
Kun 11 kaj preni sen bąbli’
l a keston kun batalarmil’.
Jen li sidlĝas en glitSaron
Kaj flugas al la muelej’.
Jen Tenis li. Malyarme piej
l i de Ł e p a g e 187 la plstolparou
Ordonas porti kaj por hor’
Konduki la Seyalojn for.
XXVI.
Atendis Łenskij Se la digo
l i n jam senpacience piej:
Zareeklj durne kun intrigo
Cikanis prl la muelej’.
Onegin pardonpete yenas.
«Sed kie estas, —ne ko.mprenas
Zareckij, — via sekundant’?»
Klaslka duellsf-pedant’,
11 estis yera łnetodulo
Kaj nur permesis lad la mor’
138 Ne lei homon murdi for,
Sed laŭ severa art-reguło,
Laŭ leĝoj de la orlgln’
(Pro tlo fil ni laŭdu lin).
XXVII.
«La sekundant’? — Eŭgen respondas:—
Jen estas 11, m o n s i e u r 6 u 1 1 I o t.
Sen kontraŭdlr’ li korespondas
Al nl, eó kvankam ne hero’
Kaj e® ne fama bom’ li estas,
Sed nepre kona knab’ honesta.»
Zareckij haltis en ćagren’.
Al Lenskij diris nun Eŭgen’:
«Komend ĉu?» — Jes, — senproteste
Bespondis Lenskij. Ili nun
Ekiris post la digon. Bum
Zareckij kun la k n a b ’ h o n e s t a
Kontraktas gra Te kun solen’,
La malamikoj staras jen.
XXVIII.
La malamikoj! Cu disigis
Delonge ilin sangavid’?
Cu antaŭlonge ilin ligis
La amikeea kundiyid’
Be l’pen8o, mango kaj afero?
Nun iii kun heredkolero,
Timigc kvazaŭ en inkub’,
Malyarmasange kaj sen dub’
Mort igon celas reciproke...
Cu ne ekridi en subit’
Cis ne Terŝiĝis sangfluid’;
Cu ne paclĝi nun surloke?..
Sed timas la malpraya bont’
Sovaĝan jnĝon de la mond’.
XXIX.
Jen nun ekbrllis la pistoloj;
Sargiion enmarteias raan’;
 En tubou glltas kugl-ampolnj
KaJ Jam unue klakls 6an’.
Śutigas per grlzeta sablo
Sur breton pulv’. En firm-establo
StreSita estas la silik’.
Post arbostumpon sen instig’
G u i 1 1 o t ekstaras konsternite.
1/amikoj senpaltiĝas nun.
Zarecki] paśojn tridek du
Ĝust-elmezuris dlfinite.
L’amlkoj staras sen human’
\u u kun pistol’ en 61es man’.
XXX.
«Nn, proksimiĝn» ,
Ple] rigide
La malamikoj al la cel’
Per firma iro malrapide
Kvar paśojn faris sen śancel’,
Kvar stupojn de la mort-diTcno.
Plstolon sian nun Eŭgeno
TJnua Jam en akurat’
Komencis levi dum irad’.
Kyln paśojn iii pli aldonis,
Kaj Lenski] ankaŭ jam en pręt’
Komencis celi rekte — sed
Onegln pafis... Jen eksonis
Por la poet’ fatala hor’:
Plstolon li ellasas for,—
XXXI.
La manon metas li sur koron
Ka] falns. Ceson de la viv’
Rlgard’ esprlmas, ne doloron.
Si mile sur montar-dckllT’,
Brllante sub la suną brulo,
Defalas glite negobulo.
Al la junnl’ 6e tiu vld’
140 pnegln kuras kun rapid’.
Bigardas, vokas lin... sed Tana.
Li estas tor. La junpoet’
Frutlnon troris en kvlet*!
Ekspiris śtormo uragane,
Flor’ Telkis en matena klar’,
Fajr’ estingiĝis sur altar’!..

XXXII.
Senmove kuŝis II, kaj stranga
Kipozis pac’ snr lia trunt’.
Vaporiĝante tluis sango
Snr trapatita brust’ el Tund’.
Jns brulis antaŭ nur momento
En tln koro ama sento,
Inspir’, espero kaj malam’;
Sed nnn en ĝi lariĝis jam
Samkiel en loĝej’ sen komo,
Mallnm’ eterna kaj malbrn’;
ĜI revivlĝos jam ne plu.
Per kret’ fenestroj de la domo
Śmiritas. Mankas la mastrin’,
Kaj mankas yoj* por trovl sin.
XXXIII.
Agrablas tre per epigramo
Incitl al la malamik’
Kaj yldi, kieł kun ornamo
De siaj kornoj laŭ efik’
En la spegulon li rigardas
Kaj sin rekoni tre singardas;
E6 pli agrablas, kiam li
Malsaĝe blekas: estas mil
Ankoraŭ pli agrablas Sanco
Por li prepari Cerkon nun
Kaj eell jam al lia tru n t’
El respektlnda spaedistaneo;
Sed sendi lin al prapatrar’
Ne tre agrablas, estas klar’.
 XXXIV.
Kaj kiam per pistolo via
łlurditas juna kamarad’,
Pro nur rigard’, respondo ia
Vin ofendinta dum drinkad’,
AŬ pro alia bagatelo,
Aŭ eć fiere al duelo
Mem elToklnta Tin sen tim’,
VI diru rekte el anim’,
Do klon aentua vi ĉevide,
Se aur la tero antaŭ yi
Kun morto aur la frunto li
Tutrigidiĝaa malrapide
Kaj mutaa kyazau je la mok’
Al via aeneapera vok’?
XXXV.
Preminte korangoroplene
Piatolon aian per fingrar’,
Rigardaa Lenskij-n nun Eŭgeno.
«Nu, mortla» , diris la najbar’.
LI mortiat.. Pro £1 tiu dlro
Eŭgen’ ektremaa kun aoplro
Kaj iraa voki homojn mem.
Zareckij metaa kun zorgem’
Kadavron aur glityeturilon;
Terur-trezoron tiun £1
Tranaportaa al la hejmo 11.
Ceyftloj ronkaa, śtalbrldllon
Sapumaa iii per blankŝaŭm’
Kaj jen ekflugia iii jam.
XXXVI.
Amikoj, la poeton certe
Kompatas ti : ja dum florad’
De la eaperoj, e£ sonsperle,
^ Nur Jus el la vindita atat’, i
142 LI Telkia! Kle estas ardo -
Kaj nobla akcelad-hazardo
Se 1’junaJ sentoj, juna saC'"
Knn dolGo, ideał’, k u raf?
So kie estas amdeziroj,
Aspir’ al scio ka] labor’,
Tim’ Je m alvirt’ kaj malhonor’,
Ka] Ti, in tim a j revsopiroj.
De la netera vlv’ Tizi’,
Sonĝar’ de l’sankta poezi’!

XXXVII.
Tre eble, por la glor-admir’ ań
Por bon’ de l’mond’ naskigis li;
Silentiĝinta lia liro
Lańtigi poTus kun magi’
Sonoron dnm jarcentoj. Anka ii
Atendis sur ŝtupar’ de I’ rango]
Lin eble piej supera Stup’.
Aŭ eble lia ombr’, sen dub’,
Kun si forportis kun enigmo
Sekreton sanktan kaj por ni
Pereis voĉo de geni’,
Kaj ne atingos alta himno
De 1’tempoj ĝin tra tomba bar’,
Nek danka ben’ de l’popolar’.

XXXVIII.
[Kun multe da yenen-doloro.
Sen fari multe da bonfar’,
Li poTus per senmorta gloro
Aperi en la gazetar’.
Kun trompo aŭ kun bontnstruo,
Sub malbenad’ aŭ laŭda bruo,
Minaee porus pasi li
Ois mortl en la linstadi’
Ce vid’ de staj glor-trofeoj
Jen laŭ K u t u z o t 1,8 ań N e l s o n ’8*, 143
 Ekzlle laŭ N a p o l e o n ' -
Aŭ pendigite lau E I M c t 1" .
J t 83

XXXIX.
Sed povns esti ankaŭ: sorton
Li ordinaran liavus jam.
Laeiĝus la junaĝaj fortoj,
Paciĝus la anima flara’,
ŝanĝiĝus la poet’ je multo,
Forlasus muzoĵn kaj knn gtulto
Edziĝus; en feliĉa stat’.
Kornul’, li dormus en fialat’
Ekkonus t I toii 11 reale,
Podaeron liavus frue 11,
Dikiĝus ĉiam pli kaj pli,
Enuus. manĝus kaj finale
En lito mortus li en mez’
De familia plorfrenez’.

XŁ.
Sed kio estus ajn, leganto,
Ve, la poeto, junamant’,
Enpensiĝema belrevanto
Murditas per arnika man’1
Ekzistas loko: će 1’bleno,
En kin loĝls 1’id’ de l’beno,
Kreskadas kunę pino] du;
Sub iii aerpentumas fiu’
De riveret’ al va 1o strie.
PaStisto tien ycnas por
Blpozi en tagmeza hor’,
Elkoltistlnoj Cerpas tie
■ La akvon. Tie en Rllent’
144 Tre stmpla staras monument’.
 XLI.
Ce f i (dum ekkomencaa tluon
Prlntempa pluT’ al la kampar’)
PaStlat’, el hast’ plektante 3uou.
Pri Volga 1,1 kantas kun amar’;
Ka] juna urbanin’ apere,
Gastanta en kampar’ gomere.
Dum sole śi en firma gid’
Tra 1’kampoj rajdas kun rapld’,
Haltigas antaŭ ĝi ĉevalon,
Tlrlnte brldon por moment’,
KaJ jen tralegag kun atent’,
Turnlnte for ćapelrualon,
Surgkrlbon gimplan — kaj larmer’
Ce §1 aperas kun gincer’.
XLII.
Eaj paŝe plu śi rajdas gole
En meditemo kaj gen vort’;
Okupas longe Sin nevole
De Łenskij la fatala aort’;
Kaj pengas śi : «Sed Olga klon?
Cu longe 31 kor-emoelon
Suferig kun turmenta plor’?
Kaj 3ia do fratin’, Su for?
Kaj kie ankaŭ la dandeto,
Strangul’, erm lt’ el mondpubllk’,
Por modulinoj malamik’,
ka mortiginto de l’poeto?»
Pri li detale per rakont’
Mi reraportos en estont’,
X ŁIII.
Sed nur ne nun. EG krankam korę
Heroon mian amaa mi
Kaj lin nur laaag provizore,
Kun ne pengemaa ml pri 11.
Al prozo mla afo celag, 145
 Oi rimon petoleman pelas,
Eaj ml — mi ja konfesas mem—
Gin sekvas sen diligentem’.
Makuli Hugo tutfoliojn
Nun mia plum’ ne emas plu;
Cu en silento, ĉu en bru’,
Severaj zorgoj, sed aliaĵ,
Kaj revoj, sed malvarmaj jam,
Maltrankyiligas min sen flam’.
x l iv .
Ekkonis norajn ml preferojn,
Cagreno uova kaptas min;
Sed mi ne hayas plu esperoĵn
Kaj mi bedaŭras pri la fin'.
Revado! Eie Tia suno?
Eaj kie, rimo via, ] u n o?
Ĉu do laŭrere sen opon’
Forvelkis, yelkis ĝia kron’?
Cu ankaŭ do, sen elegio,
Forflugis jam en efektiv’
Printempo eĉ de mia t It ’
(Gis nun mi ŝercis nur pri tio)?
Cu do neeblas jam reren’?
Cu Jam mi tridekjaros jen?
XLV.
Do mi yiymezon nun ricevas,
Koniesi tion devas mi.
Bo adiaŭi nun ni devas,
Jnnaĝo mla gaja, yi!
Mi dankas vin por ĝu-admlroĵ,
Por korsuleroj, por sopiroj,
Por brufestenoĵ sen kompar’,
Por via tuta donacar’;
Mi dankas vin. En maltrankyilo
Eaj en silento kun lelifi’
Mi ĝuis vin... ĝis la suliĉ’;
146 Sufiĉas! Enn anlmfaello
NoTTojon mi komencas nun
For ekripoz’ en oportnn’.
XLVI.
Mi retrospektu. Do, adiaŭ,
Vi, lokoj, kie en kutim’
Maldiligente kaj pasie
Mi tagojn vivis en intim’.
Kaj Ti, inspiro de l’juntagoj,
Instigu min al mensimagoj,
Yigligu min el dorminklin’,
Pli ofte vizitadu min,
Ne lasn ke la kor’ poeta
Krndiĝu kaj en plena dron’
Fereu kieł peza ŝton’
En morta vanto soeieta,
[En mezo de fierular’
Kaj stnltular’ sen iu far’,
XLVII.
En mez’ de ruzaj, hipokritaj
Infanoj de dorlot-eduk’,
Krimnloj tedaj kaj malspritaj,
Jnĝistoj kun tendenca juk’,
En mez’ de yantulinoj piaj,
En mez’ de sklayoj senkonsciaj,
En mez’ de piej gentila ag’
De perfidad’ en Siu tag’,
En mezo de rigor-postuloj
De senanima konvenec’,
En mez’ de teda malplenee’
De babiladoj kaj kalkuloj,] 102
En tiu marno, kie mi
Min banas, amikar’, kun Ti!
 Ca p it r o s ę p a

Ho, Moskvo, amfllin’ Rusią,

Cu trovi saman biel Ti?
D m i t r i e r les.
Cu eblas do ne aml Moskvou?
B a r a t i n s k i } iał.
MalSati Moskyon! Jen
inllu’ de la sod’!
Pii bonas kie do?
— Ne estas kle ni.
G r i b o j e d o y 1*2.
I.
Pelate de printemp-radio],
Neĝar’ el montoj en detal’
Detluis per malpura] strlo]
Al subakrita taerba yal’.
Ridete la natur’ serena
Tra dorm’ renkontas jarmatenon;
Pil bluas la Ciel’ en klar’;
Terdiĝas pnie la arbar’
Ankoraŭ trayidebla fore.
Por kamp>trlbuto la abel’
Jam flugas el la yaksa fiel’.
Sekiĝas kampoj multkolore;
Brntar’ paŝtiĝas, kaj en pal’
De l’nobt’ jam kantis najtingal’.
II.
Hfalĝojas ml pro yla yeno,
Prlntempo! De la am’ sezon’!
Ho, kia stranga malsereno
En ml nasklĝas je reson’!
148 Kun kia peza korturmento
Ml ĝnas je printemp* yenlo
Bloyanta kontraŭ la yizaĝ’
Sar tono de 1’kampar-pejzaĝ’!
Bo 8u mi jam ne konas ĝuon,
Kaj ćio, kio knn faoil’
Vigligas ntn per fcoj’ kaj brll’,
Sun donas tedon kaj ennon
Al mia jam maiyiya kor’,
Kaj £lo śajnas sen kolor’?
111 .
AŬ tu sen ĝoj’ pri la rereno
Be la velkinta loliar’
Ki remcmoras knn £agreno
Pri perdo de 1’pasinta jar’;
Aŭ ću refloron de l’natnro
Ni ligas en konstern-ternro
Knn yelk’ en nia propra aĝ’
Ne renaskebla, je domaĝ’?
VerSajne, venas al la pensoj
Bnm sonĝo de la poezi’
Printemp’ alia en yizi’
Kaj niajn korojn knn intensoj
Trem i pas ĝi per rey-girland’
Pri bela nokt’ en fora land’...
IV.
Jen tempo: bonaj dormemuloj,
Saĝnloj klei Epikur’ 194,
VI, senpaslaj feli£ulo],
Be Leyśin 196 idoj laŭ natur’,
Priam oj1,4 knn kampar-inklinoj,
Kaj vi, sentemaj sinjorinoj,
Printemp’ yin yokas al kampar’,
Ła tempo de yarmec’ kaj klar',
Be floroj, de laboroj karnpaj
Kaj nokt-pfomenoj knn insplr’.
Al kampoj do! Knn £1 aspir’
 Veturu do en vicoĵ rampaj
Kaleśe au en poŝta Sar’
El post la urba barilar’.
V.
Kaj Ti, leganto grarinflua,
En la kaleś’ kun oportun’
Teturu el la urbo brua,
En kiu gajis Ti ĝis nun;
Kun mia Muz’ kapricpoema
Ni iru al k rcrk ar’ bruema
Ce flua riTeret’ sen nom’,
En loko, kie stranga bom'—
Eŭgeno senokupa mia,
Ermite loĝis vintre ĵus
En proksimec’ de 1’ sen amuz’
Reranta Tanjo emocia;
Nun mankas 11 pro foryotur’...
Malĝoja signo restas nur.
VI.
Ni iru Inter montorondo
Al loko, kie rireret’
Tra tilibosko per fluondo
Herbejon pasas en kTiet’.
Kantadas tie najtingalo,
SoTaĝa floras roz’ en Talo,
Be lont’ aŭdiĝas plaŭda son’—
Tideblas tie tomba śton’
Sub pin’ duobla aitapinta.
Surskribo diras kun solen’:
«Vladimir Lenskij kuśas jen,
La tiomaĝe pereinta
Per braya morto de hero’.
Poet’ - junul’, ripozii doi»
VII.
Ce tiu urno. tra sllento
150 Sur pina branCo en aer’
Svingetis iam frua vento
Florkronon belan kuu mister’.
Vespere al ĉi tiuj pinoj
Venadis iam du fratinoj
Kaj 6e la tombo sub la lun’
Ploradis iii en komun’.
Sed nun... ĵam forgesiĝis plene
La monumento kaj la voj’
A1 ĝi. Kron’ mankas en ĉi foj’;
Paŝtlsto sola tie pene
Kaduka, griza kantas nur
Dum ŝuplektad’ el basta ŝnur’.
VIII.
[Sed foje en vespcra horo
Fraŭlino Tenis tien 61,
Kaj ŝajnis, kvazaŭ per angoro
Tre agitita estis ŝi.
Kaj kvazaŭ kun sekreta timo.
Kun plor’, kun plendo en animo
Ce 1’ tombo staris la fraŭlin’
Kun brakotrem’ kaj kapoklin’.
Sed tuj per paŝoj rapidema]
Atingis juna ŝin ulan’
Knn belstatur’ kaj forta san’.
Kun lipharetoj hok-ekstremaj,
Kun larĝaj ŝultroj de soldat’
Kaj kun fiera sprontintad’.
IX.
ŝi la ulanon ekrigardis
KaJ ekpallĝis kun ekspir’:
Rigardo lia briia ardis
Cagrene kun nenia dir’.
Kaj kune en silento deea
Kun li el tin lok’ orfeca
La fianĉin’ de Lenskij jcn
Forlris jam sen realven*.
Almenaŭ el la tomb’ ne Tenis
 Fantomo lia kun jaluz’
En tiu tago sen amnz’,
Ea] en malfrua hor’ ne tenis
La junan paron en mister’
Eltomba iia reapcr’.] 1••

X.
Ho, LenskiJ malfeliea min!
Nelonge śi priploris Tin.
Ho ve, ja al ćagreno sia
Perfidas juna fianćin’.
Alia u l’ Sin tentis sperte,
Alia u l’ sukcesis lerte
Delogi Sin per ama fiat’,
Ulano gajnls Sin por Sat’,
Ulan’ de Si amata estas...
Kaj jen kun li će la altar’
Sub krono prude Si en star*
Kun la klinita kap’ majestas,
Kun flam’ okuła, ranga rug’
Kaj kun rideto sur la bul’.

XI.
Ho, mia Lenskij! Cu post limo
De l’tomb’ en eterneco Tin
Konsternis la perfida krimo
De Tia kara fianćin’;
AŬ apud la dormanta Leto 185
Sensenta estas la poeto
Beate muta sen respond’
Kaj lin ne tuSas viv’ de l’mond’?..
Jes! senpasia plenforgeso
Atendas nin post nia mort’.
Tuj eksllentas la malord’
De la ĉirkaŭa bru’ sen ćeso.
— La beredantoj kun eksoif’
l5 2 Disputas tiam pri dlrid’.
 XII.
Kaj baldaŭ en la familia
Bień’ ekregis plcnsilent’.
Kon Olga la nlan’ al sia
Veturi devis regiment’.
Knn larmoj la maljonnlino
Ploradiatiis la filinon
Ka] preskaŭ falis cf; sen viV,
Sed Tanjo estis en pasiv’;
Kaj nnr vizago ŝia fiarmis
Per morte palkolora ton’,
Dam fiinj iris al peron’
Kaj ĉiaj adiaŭe svarmis
Ce la kaleś’ de l’juna par’/
Salntis Tanjo knn amar’.
XIII.
Kaj Iónge tra nebnlo mnte
Bigardis sekyen &V sen tin*...
Do solas Tatiana tntei
Ho Te, nnn kia amikVn’ ,
K unvivuU no m u ite ja ra ,
Amata kolombino kara,
Jen estas disiglta for
Per to I’ de I’ sorto knn rigor’.
Vagadas Si sen cel’ en solo,
Ĝardenon yenas knn enu’...
Kenio Sin gajigas pin
K aj mankas iu ajn konsolo
Al Sia snbprem lta plor’—
Kaj disŝiriĝas Sia kor’.
XIV.
Kaj en solee’ kruelanim a
P il brulas Sia korpasi’,
K aj pri Onegin malprokslma
Da koro laŭtas m nlte pli.
§1 lin neniam pin reyidn; 1*3
 En li malami Si decidu
Murdinton ja de sia frat’;
Percis la poet’ Iaŭ fat’!..
Sed lin nenia jam memoras,
Perfidia lia fiandin’.
Forges’ englutas ankaŭ lin,
Samkiel fum’ ćielen foras;
Sopiras eble koro] du
Pri li ankoraŭ... Eial plu?
XV.
Krepuskis la Ciel’. Vespero
Kvietis. Znmis nur skarab’.
Jam ĉesis fioroj; post riyero
Fumante brulis iigna trąb’
Se fiśistar’. En hor’ silenta
Sub lnmo de la Inn’ arĝenta
Beveme trans la kamp-eben’
Nun Tanjo Iris en promen’.
Si iris, iris. E aj subite
Sinjoran domon yidas śi,
Vilaĝon, boskon antaŭ si.
Kaj parkon super bord£ levite.
Bigardas śi •— kaj śia kor’
Ekbatis forte kun dolor’.
XVI.
Kun grandaj duboj śi rezonas:
«Cu mi aliru, ne aŭ jes?
Łi mankas. Oni min ne konas...
Do vidu mi knn interes’.»
Alpaśas knn premita spiro
Nun Tatiana, kaj kun miro
Bigardas ŝi al Sio di...
Malplenan korton renas śi.
Tuj hundoj Sin atakis boje.
_ Je śia timigita bri’
154 Alkuris^tuta famiii’
Da kortobuboj. Tuj survoje
La hundojn iii pelis for
Eaj belpis Tanjon kun feryor’.
XVII.
«Cu eblas nuu la domon vidi?» —
Demandis Tanjo. Buboj tuj
Jen al A n i s j a 197 ekrapidis,
Zorganta pri la ślosiluj’;
A n i s j a Tenis laŭ bonordo,
Kaj malfermiĝis jen la pordo
Kaj nun eniras Tanjo do
Al dom’ de nia famhcro’.
Rigardas Si: sur la bilardo
Ripozas la baston’ sen m or’,
Maneĝa stiko sur la sof’...
La gardlstin’ al Tanj’ kun klar’ do
Rakontas: «Ła sinjoro jen
Sidadis apnd Ci kamen’.
XVIII.
«Eaj tie Si tagmanĝis kunę
Enn Łenskij ofte li laŭ mor’.
BonTOlu pin min sekyi nune.
Jen kabineto de 1’sinjor’;
Łi tie Ĉ1 ripozis iam,
Aŭskultis ekonomon nian,
Eaftrinkis, legis en maten’...
Eaj la sinjor’ malnora jen
Cl tie loĝis iam ankaŭ,
Bonyolis karteludi li
Je «stultuleto» eĉ kun mi
Ce la fenestr’ en tiu flanko.
Ripozu li en supra sfer’
Eaj Iia cindro en la ter’!»
XIX.
Rigardas Tatiana Sion
Cirkaŭe kun kortnSa sent’, 155
B aj m alatentas SI nenion.
Animon śian ban turm ent’
Plenigas 6io per ĝojstampo;
La tablo ban malplena lampo,
E a j libr-amaso, baj la l i t ’ ,
E aj la eetera rebvizit’,
E aj la aspebto el fenestro,
E aj Inna lum’ bun pala fort’,
Eaj la portret’ de B y r o n lord
Raj statuet’ de 1’militestro
Ran streća frunto snb ćapeF,
Run brakkrueiĝo sen Sancel’
XX.
Eaj longe Tatiana restas
Bayplene en la moda 6el’.
Sed jam malfrae. T en t’ ebestas
Malyarma. Jfigras la C i e l ’ .
Nebulas la river’ malklare;
Eaj nia jnna vagnlin’
Jam bejmen devas turni sin.
Eaj Tanjo sian fort-impreson
Forkaśas baj ne sen ekspir’
Eeyenas al returna ir’.
Sed tamen petas śl permeson
Fiu yenl al 6i tiu sojl’
Por legi librojn en izol’.
XXI.
Ła gardistinon Tatiana
Finfine adiaŭis lor.
Beyenis Si senakompana
Post unu tag’ en frua hor’.
Eaj en la kabineto muta,
Bilnĝe for de l ’mondo tuta,
Finfine restis §i en sol’
Eaj longe ploris sen konsol’.
Eaj poste Si Ja librojn prenls.
Eomenee Si sen granda em’
Elgardls illn, sed la tem’
De 1’llbroJ gin en mlr’ cktenls.
EklegU Tanjo hun voloat’,
A1 91 aperU nora mond’.

XXII.
Ni kvankam scias, ke Eŭgeno
Legadon ŝatl ĉesis jam,
Sed kelkajn verkojn li almenaŭ
Ne ĵetis tor el la program’;
L’aŭtoron de G 1 a o u r, J u r n i " " kaj
Allajn kelkajn librojn ankaŭ,
En klu) estas sen mensog*
Respegulitaj la epok’
Ea] la moderna ĥomnaturo
Eun ĝia Tarlem-tendenc’,
Sekec’ kaj egolsm-esenc’,
Revema troe sen mezuro,
Eun ĝla kruda mensimag’,
Bolanta en seneela ag’.

XXIII.
Konservia slgnon multa] paĝoj
De tre videbla ungoprem’,
Kaj pli al tiuj ĉi notaĵo]
Atentas Tanjo kun vigleni’*
S aj vidas Tatiana treme,
Ideon kiun tavoreme
Onegin konsideris pli
Kaj klun mutkonscntis 11.
Renkontis ĉle ŝi nesole
Era]ona]n strekojn sur inarĝen’
Kaj la anlmo de Eŭgen’
Esprlmas 6ie sin nevole,
Jen per vortet’ en lu lok’,
Per kruco aŭ demanda hok’. 157
 XXIV.
E aj nnn do tom kaj post iom
Komencas ekkompreni jam
PH bonę Tanjo — dank’al dlo —
Lin, kiun devas ŝi kun am’
Prisopiradi en slncero.
Strangul’ ćagrena kaj dangera,
Id’ de 1’infer’ aŭ de l’6iel’,
Diablo tiu kaj angel’,
Li kio estas? Cu imito,
Fantom’ senkorpa, aŭ en rest’
Moskyano en Harolda Test’ ‘2,
De l’fremdo misinterpretito,
Nur modrortaro estas li?..
Do Su li estas parodi’?

XXV.
Cu la enigmon 3i sukcesis
DiTenl, fu troTiĝis n o m ’ ?
La horo] flugas; Si forgesig,
Ee oni en la bejma dom’
Sin jam atendas; du najbaroj
Pritemas tie sin senfare.
— Jam Tanjo estas ne knabin’,—■
Eldiris la maljunulin’:—
Ja Olga estis pli junaga.
Sin edzinigi Tenis hor’;
Sed klon fari? Ciujn for
Si malakceptas sendomage.
Eaj Si sopiras sen pleznr’
Eaj Sic sola ragas nur. —
XXVI.
«Cu enamigis §1?» — Sed kiun?
BujfinoT ne allogis Mn.
Sin sratis PetuśkÓT — nenion!
158 Hnsar’ Pifitin Tlzitis nin;
Nu, kiom Tanjon li aspiris
KaJ kontentigi lin deziris!
kii pensis: estos do prosper’;
Te! malsukccsia la afer’. —
«Do klon plue? Ja rezultas
Nur Moskva fianĉin-foir’!
Troviĝos tie iu ylr’J»
— Ho to, karni'! Enspez’ nem ultas.—
«Sufitos por la ylntr’ al yi;
Se ne, do pruntedonos mi.»
XXVII.
Al tiu boukonsil’ ekfldls
Tre la maljunulino nun;
§1 prikalkulis — ka] decidis
Veturi Moskvon post aŭtun’.
Noyajon tiun aŭdas Tanjo.
Por juĝo de la mond’ en van’ ja
Prezenti trajtojn de naiy’
De la provinca simpla yiy’l
En malnoymodaj vestoj iri!
Kun malnoymoda morkondnt’1
Por Moskyaj dandoj estl lud’
Kaj mokojn tuj al sialtiri!
Teruret Ne, eć sen kompar’,
Pil bonas resti en kampar’!
XXVIII.
Rapldas §1 al kamp-anguloj,
Leyante sin en frumaten’,
Kaj kun malgajaj larmokuloj
§1 ekparolas en Cagren’:
«Adiaŭ, paca] horizontoj,
Kaj yl, konataj yaloj, montoj,
Kaj yi, arbaro kaj torent’;
Adiaŭ, bela firmament’,
Naturo gaja, yi, adiaŭ;
Mi Ŝanĝas yin por la renkont’
Kun-brua tirli' de l’yanta mond’... 159
 Ti ankaŭ for, llbero mia!
La aorto Ulen pelas min?
Preparas klon la destln’?» —
XXIX.
Promenoj Siaj nun pli longas.
Jen rlTeret’, Jen Tal-dekllv’
Nun Tatiana-n pli allogas
Per aia Parma perspektiy’.
.Samkvazaŭ kun arniko] kora]
§i kun herbejo], bosko] fora]
Eonrersacias en sincer’,
Sed forrapldas la somer’.
La oraŭtuno jam aperis.
Tremanta, pala, la natur’
Testita estas en purpur’...
Ea] Jen la nordo ekkolerls
Pelante nubojn — ka] en fln’
Alvenas vintro-sorĉlstin’.
XXX.
Alvenls ĝl ka] jen ekpendls
Per negoflokoj sur branćar’;
Gi beltapiśe sin etendis
Sur kampo] kun blindlga klar’;
Rireron gi kun bordo] mole
Glat-egaligis ŝvel-tavole;
Ekfrostis. Ea] gojigas nin
L’amuz’ de l’vintro>bonpatrln’.
Nur Tan]o nia ne aspiras
Benkonti gin Oe la aper’
Ea] spiri per la frost-aer’;
Per neg’ unua ne dezlras
Tizagon lavi Si kun go]’;
Timigas Sin la vintra to)’.
XXXI.
Jam estas multe prokrastita
IGO La lasta dat’ por ekrojag’.
Denoye estas riparita
La forgesita ekipaj’.
Laŭ la kutim ’ tri plenaj Caroj
Ŝarĝiĝas per mastrumilaroj«
Kofrar’ kun m ulta rekyizit’,
Seĝaro, vazoj kun konfit£,
Matracoj, kaĝoj kaj gckokoj,
PelTar’, potar’ kaj tiel plu.
El servistej’ aŭdiĝas bru’
De adiaŭaj plorsufokoj:
Eondukas oni jam en ord’
Dek ok ĉevalojn al la kort’.
X XXII.
Enjungas oni ilin bonę,
Einpretigata estas manĝ’,
La ĉarojn supcrŝarĝas oni,
Insultoj sonas dum aranĝ’.
Sur vila ĉevalaĉ’ malgrasa
Gvidisto sidas barbamasa.
Servutular’ 8e l’kort-enir’
Alyenis por adiaŭdir’.
Eaj jen eksidis linę ćiuj,
La ćaroj glitas trans la plac’.
«Adiaŭ, yi, angul’ de pac’I
Izola refuĝej’, adiaŭ!
Cu mi reridos iam Tin?»
Demandas Tanjo piorę sin.
XXXIII.
Se al la ciTlliz-stimulo
Dedićos ni pli da atent’,
Terŝajne iam (laŭ kalkulo
De filozofa kompetent’—
Post krincent jaroj) n l a j r o j o j
Boniĝos pli je kelkaj f o j o j .
Ruslandon tutan śosear’
Eunligos ćie jam sen bar’.
Trans akToj pontoj fergranitaj
 Arkiĝos per larĝega blok’,
Disiĝos montoj, kun arog’
Tuneloj estos trafositaj,
Kaj eĉ en ĉiu ajn staci’
Fondiĝos la restoraci’.

XXXIV.
Nun niaj to ĵo ĵ tre malbonas 19#,
Ła pontoj putras en forlas’,
En staciejoj dormon donas
Neniam pul- kaj cim-amag’;
Bestoracioj manfeas. Sole
En la malYarma hal’ izole
Frezlisto pendas por belvid’
Kaj mokas nur al apetit’,
Dum kłam la vilag-ciklopoj 300
Ce Ilam ’ kuracas en kviet’
Per rusa peza martelet’
Facilkalcśon el Europo,
Benante sulkojn de 1’yojrand’
Kaj kayojn de 1’ gepatra land’.

XXXV.
Sed dum la yintro kun intenso
Agrablas tre la yeturad’.
Samkiel moda yers’ sen penso
Ła yintra vojo cstas glat’.
Aŭtomedonoj 201 niaj kuras,
Ła trioSaroj 202 Ilugyeturas
Kaj yerstoj 203 en malordinar’
Vidiĝag kyazau paligar’ 204,
Sed propraforte tre domaĝe
Veturig Ł&rina por spar’,
Ne per rapida pośta car’,
Kaj tlał multe dumvojaĝe
Enulg Tanjo gen plezur’:
182 Sep tagojn daŭrlg la yetur’.
 XXXVI.
Kaj tamen jam proksime estas.
De 1’blankaltona Moskven klar'
Per oraj krncoj jam majestas
Antlkya brila kupolar'.
Ha, fratoj! Kiom mi kontentia
Subite kiam mi eksentis
Oardenojn, templojn, domojn jam
Jen antaŭ mi en panoram’!
Ho, kiom ofte entumultc
Dnm mia raga yiydestin’
Mi rememoris, Moskyo, yin!
Ho, Moskvo... kiom estas multe
Cl nom’ por ĉiu rus’ trezor’!
Beyokas kiom lia kor’!
XXXVII.
Jen la kastel’ de P e t r’ 205 aperas
Malhele sur arbara fon’.
Ła noyan gloron ĝi fieras.
Kun yan’ en ĝi N a p o l e o n ’2
Atendis dum felićo fina,
Ke Moskyo antaŭ li sin klinu
Kun Slosilar’ de 1’ glora K r e m l ’ 20‘.
Ne, Moskyo mia sen ekzempl’
Al li ne Iris riyerence.
Ne feston kun donac-gratul’,
Preparis fajron ĝi kun brul’
Por la bero’ senpacicnca.
Kun meditem’ cl tie 61
Al la bruleg’ rigardls li.
XXXVIII.
Adiaŭ do, yl, atestanto
De l’fiaskinta glorinyad’.
Kolonoj blankaj de l’urbrando
Vidiĝas. Tra T v e r s k a j a-strat’
Trans kayoj glitas jam la 6aro. 163
 Aperas budoj, lanternaro,
Virinoj, buboj, viramas’,
Yeturiiar’ en preterpas’,
fiardenoj, domoj, bufiaranoj 207,
Butikoj kun diversa Tar’,
Bulrardoj, rajda kożakar’ 2°8,
Modmagazenoj ka] kabanoj,
Leonoj sur pordega mur’,
Honedo] super templa tur’.
XXXIX.
Ho, Moskro! Moskyoł..................... .. . >0*
XŁ.
Okupas horojn du komplete
Łaciga tiu Si promen’,
Ce fi a r i t o n i j 210 en strateto
Ła Saro haltis fine jen.
Nun Tenis iii de 1’rojaĝo
Al la onklino maljunaĝa
Kvarjare jam en ftiz-malsan’.
Hun okulTitroj, Strump’ en man’,
Kalmuko 211 en Sifonkaltano
Malfermas pordon kun sinklin’.
Rcnkontas llin la princin’
Per kri’, kuśante sur dirano.
Hun la maljunulinoj du
Brakumis sin kun larmoflu’.
XLI.
— Princin’, m o n a n g e *12! — «P a c h e
t e 21S1» — A l i n a ! —
«Cu imageble?» — Pasis jam
Cu longe? — «Karulin’! Huzino!
Sidiĝu — kia Tera dram ’!
Hun estas brazaŭ scen’ romana...»
— Filin* jen mia, Tatiana. —
164 «Ab, Tanjo! do aliru Ti —
En sonĝo kvazaŭ estaa m i...
Euzin’, Su lasis Tin memoro
Pri Grandison?» — Ha, Grandisoni
Nu, kion do? — «Ce Simeon’
En Moskvo loĝas ii ankoraŭ;
Li min yizitis laŭ iam’;
La filon li edzigis jam.
XLII.
Kaj tiu... tamon ni rakontu
Pli poste pri ĉi tiu tem’.
Sed Tanjon ni jam morgaŭ montrn.
Domaĝe mi ne poras mem, •
Apenaŭ trenas mi la krurojn.
Sed yin lacigis la yeturoj;
Bipozi kune iru ni...
Oh, mankas fortoj... lacas mi...
Lacigas min ne nur ĉagreno,
Sed eĉ la ĝojo... Karulin’,
Nc taŭgas tute mi en fin’.
La maljunee’ — ho, abomeno...»
Eaj jam, tutlaciĝinte for,
Eomencis tusi ŝi kun pior’.
ZLIII.
EortnŝaS Tanjon ĝis intimo
Earesoj de 1’malsanulin’;
Sed 6e 1’noTloko sen kutimo
ŝi tre malbone sentas sin.
Sub silka kurtenet’ alkova
Ne dormas ŝi sur lito noya;
Eaj la preĝeja frusonor’,
Beanoncanto de 1’labor’,
Matene levas Sin; eksidas
ŝi će fenestro en malklar’.
Tagiĝas pli, sed ne kampar’
Vidiĝas antaŭ Si: Si yidas
Tutfremdan korton je surpriz’
Eun muro, kuiiej’, remiz’.
 XLIV.
Eaj jen: por tagmanĝad’ sen finoj
Venigas oni Tanjon nun
Al diuj avoj kaj avinoj.
Por montri Sin en oportun’.
La parencinojn elekstrcme
Renkontas oni kareseme
Eun pan’ kaj sal’ ~14, kun ĝojekkri’:
«Cu Tanjo! Kiom kreskis Ti!
Nur ĵus ja śajne mi yin baptis!
Eaj mi Tin pindis je orelM
E aj mi Tin nutris per pastel’!
Eaj mi Tin sur la brakojn kaptis!»
Eaj Teas la arina fior’:
«Jen flugas niaj jaroj for!»
XŁV.
Sed 111 ŝanĝis sin apenaŭ;
Tutsamas iii ed sen p ru r’:
Onklin’ de la princin’ E 1 e n a
Sin Testas per la sama kuf’;
śminkadas sin L u k ć r j a L v o v n a,
Mensogas plu L u b ó t j P e t r d v n a ,
I v & d P e t r o r i d — malsaĝul’,
Semjón PetroTiĉ — aram i',
Ce P e l a g e j a N i k o l a r n a —
H o n s i e u r F i n m o u c h e 216 en amikec’
Eaj sama hnnd’ kaj sama edz’,
Eaj tiu di, kutimklubano,
Silente surdas laŭ la sam’
Eaj manĝas kun la sama am’.
XLYI.
Filinoj Tanjon diel scrras;
De 1’jungracioj Moskraj gap’
Eomence en silent’ obserras
Jen Tanjon de l’pied’ ĝis kap’.
186 §in iii opinias stranga,
Provinc-afekta kaj palyanga,
Malgrasa iom, estas yer’,
Sed tre boleta en ceter’;
Eaj poste laŭ siuakomodo
Amikiniĝas iii jam,
Ŝln kisas kaj dum sinornam’
Ŝin frizaranĝas laŭ la modo,
Eaj fundsekretojn de la kor’
A1 31 konlidas kuu lervor’,
XLVII.
Amvenkoĵn siajn kaj esperojn,
Petolojn, reyojn kun delog’.
Senkulpe lluas tuj kveroj
Kun spie’ facila de meusog’.
Kaj danke por babilo tia
Pri propra korkonleso ŝia
Insistas iii kun aspir’.
Sed Tanjo kvazaŭ en delir’
Aŭskultas ilin senatente,
Si ćion prcterlasas lor,
Sekreton ŝi de sia kor’,
Trezoron de 1’feliS’, silente
Eonseryas sen parol’ en pi’,
Eontidas al neniu 3i.
x l v im .
Deziras tamen Tatiana
A tenti al la bona ton’,
Sed tia triyialo yana
Okupas ćiujn en salon’;
Aspektas Sio tiel pale;
Mensogas oni eS sengale;
En la senlrukta senutil’
De klaćoj, famoj kaĵ babil’
Ide’ neniam elaperas
ES nur senkaŭze en subit’;
La mens’ sekigas sin sen sprit’
 La kor’ neniam eksinceras;
Malsago gaja je renkont’
En Ti eĉ mankas, vanta mond’t
XLIX.
Arĥivaj fraŭloj jen en grupo
Rigardas Tanjon kun afekt’
Eaj inter si pro senokupo
Pri śi parolas kun neglekt’.
Nur arleken’ sentimentala
Sin ial trovas ideała
Eaj apud pordangul’ por §i
Łaboras jen pri elegi’.
Okaże apud li eksidis
Eĉ V j a z e m s k i j 2 persone m en
Eaj ĉarmis sin per alta tem’,
Eaj apud li do ŝin ekTidis
Eaj inform igis p ri la nom ’
Maljuna kun peruko hom’.
Ł.
Sed tie, kie M e l p o m e n a 111
Laŭtblekas per tirkria ton’
Eaj antaŭ la malTarmopIena
Publiko BTingas per ĥiton’ *17,
Dum dormas T h a I i a 111 sen aŭdo
De la fayora rokaplaŭdo,
Eaj kie T e r p s i f i o r a - n * 9 nur
Admiras oni kun plezur’
(Ci tiuj moroj kaj inklinoj
Samtempas eiam min kaj Tin),
Al Tanjo ne direktis sin
Lorneto] de l’jaluzulinoj,
Nek modkritikoj kun serer’
El la logioj kaj parter’.
I I.

Tenigas oni Tanjon ankaŭ

168 En Elubon. En 6i tiu lok’
Ekscito, premo, spacomanko,
Mazurka bru’, densec’, sufok’,
Kandela bril’, vizaĝoj ŝvitaj,
Per komoj haloj plenigitaj,
Da fianSinoj luksa fior’
Imprcsas tuj ĝis kapdolor’.
Ci tle dandoj fanlaronas
Per la lorneto, modsurtut’
Kaj aroganta fikondut’.
Ci tie la husaroj spronas
Por brili, Sasi al la kor’
Kaj Iluge malaperi for.
LII.
Ła nokto havas multajn stelojn,
En Moskvo multas knabinar’,
Sed tamen en la blu’ Stela
La luno restas sen kompar’.
Kaj tiu, kiun kun admiro
Mi timas ĝeni per la liro,
Samkiel la majesta lun’,
En mez’ unike brilas nun.
Kun kia Sieleca ardo
La teron tuśas śi dum ir’!
Ondigas sin la brust’ en spir’t
Kaj dolSas kiom la rigardo!
SufiSas tamen; Sesu mi:
Mi jam tributis al pasi’.
LIII.
Bru’, rido, riverencaĵ klinoj,
Galop’, mazurko, valso, kur’...
Sed sole Inter du onklinoj,
Nerimarkate, sen plezur’,
Silente Tatiana sidas,
De l’mondo bruon Si ne vidas;
Ŝi sufokiĝas tie Si...
Aspiras al kamparo śi,
Al la malriSaj vilaĝanoj,
 Al la izola angulet’,
En biu fluas riyeret’,
Al siaj floroj baj romanoj,
Al tin lobo će tili’.
En bin ŝin yizitis 1 i.
LIV.
Eraras tiel śia penso:
Forgesis ŝi cć pri la bal’,
Dum sin rigardas ban intenso
Jen iu graya generał’.
Tuj la onblinoj sen disbuto
Ebpuśis Tanjon per bubuto
Eaj ambaŭ flustris por bompren’:
— Maldebstren tuj rigardu jen. —
«Maldekstren? Kio tie estas?»
— Egale, vi rigardu nur...
En tiu grup’, bun gray-statur’,
Ce du en uniforma yesto...
Jen Iris 11... ĉe fin’ de l’hal’...—
«Cu tiu diba generał’?»

LY.
Nun pro la yenbo bun respebto
O atulu Tatiana-n ni
Kaj flanben yojon ni direbtu
Al tiu. biun bantas mi...
Jen estas lobo oportuna:
M i b a n t a s p r i 1’ a m i b o j u n a ,
P r i l i a m u l t e s t r a n g a v i v’.
Do y e r b o n m i a n l o n g a n y i
N u n b e n u , M u z o d c e p o s o!
Mi g r a n t a n bun a p o g o s t a n g ’
Ne e r a r i g u m i n a I f l a n k ’.
Sufiĉe. Ŝarĝo for kolosa!
Honor’ al blasikism-edub’:
Malfrue, tamen — enbondub’.
170
 Ca p i t r o o k a

Farę thee woli, and if for ever,

Still for erer farę thee well. 212
B y r o n . 7*
I.
E ii tiuj tagoj, kiam flegis
Ekfloron mian la Lice’,
Mi arde A p u i e o n 112 legis,
Sed C i c e r o n o n 220 tutę ne.
Printempe en ći tiuj tagoj,
Je cignokrioj apud lagoj
Ce Tal’ mistera en silent’,
Min Muz’ yizitis kun atent’.
Studenta mia ćel’ subite
Lumiĝis. Tie mia Muz’
Festenon faris kun amuz’,
Pri ĵuna ĝoj’ ekkantis sprite,
Pri nia historia glor’,
Pri Teryosonĝoj de la kor’.
II.
La mond’ renkontis nin aplaŭde;
Flugigis la sukceso nin;
D e r ĵ a v i n 221 mem nin markis laŭde
Kaj benis antaŭ sia fin’.
[Kaj D m i t r e T 122 nin aprobis ankaŭ;
Metinte skribtabulon flanken,
La konserrant’ de Prusa mor’
Ja nin karesis kun fayor’.
Kaj yi, profunde inspirita,
Kantisto de l’supora bel’,
Idol’ de Palta ćasta cel’, 171
 Ja T i, in k lin e agordita,
Etendis manon kun flam-ard’
Eaj yokis min al pura a rt’!] 221
III.
Sed, kieł leĝon, kontesante
Arbitron soian de 1’pasi’,
En la smas’ partoprenante,
Tenigis Muzon mi kun mi
Al bruo de 1’ festenpetoloj,
Minac’ por noktaj gardpatroloj:
Al iii, frenezantaj tro,
śi portis siajn fruktojn do
Eaj gajis klei Bakhanino ,2>,
Toaste kantis al gastar’,
Eaj la tiama junular’
Sin amindumis kun obstino —
Eaj mi fieri lasis min
Pri mia gaja amikin’.
IV.
Sed lasis mi la rondon tutan
Eaj fugis... Muzo sekris min.
Ho, kiom ofte Tojon mutan
Dolĉigis mia kunulln’
Per sorćo de sekret-rakontoj.
Sur rokoj de Eaŭkazaj montoj
Si je L e n o r a 224 en lunpal’
Eun mi rajdadis sur 6 m l ’t
Eaj sur la bordo) de Taŭrido 225
§i nokte min en la malklar’
Eondukis al la bord’ de l’mar’
Por ĝu-aŭskulti kun avido
Eternan fioron de la ond’,
Laŭdhlmnon al la patr’ de l’mond’.
V.
E aj lorgesinte pri bruadoj
172 De la defurba luksa bril’,
Al tend’ mizera de nomadoj
§i yizitadig kun humil’
En la malgaja Moldayio,
Kaj soyagigig ŝi pro tio,
Anstataŭ lingvo de diar’
Malrićan lingyon de barbar’
Kaj gtepajn kantojn śi prcferis.
Ŝanĝiĝis tamen 6io jen:
En mia fantazi-ĝarden’
Malgajagpekte §1 aperis
Fraŭline, kieł proyincan’,
Kun franca libro en la man’.
VI.
Al monda «rout» 228 unuafoje
Mi yenas nun kun mia Muz’;
Belecon śian stepan goje
Mi sekyas kun timem-ĵaluz’.
Tra yico de 1’aristokratoj,
Militaj dandoj, diplomatoj
Kaj sinjorinoj pasas śi;
Jen ŝi eksidig laŭ graci’
Kaj obgeryadas gyarmon bruan
Be la kogtumoj kaj babil’,'
Kaj de la gastoj kun gentil’
Ła aperadon ćiain pluan,
Kaj yirojn Sirkaŭ in’ en śiid’
Samkyazaŭ kadron ćirkań bild’
VII.
Al ĝi ekplaĉas la bonorda
Oligarkia konversaĵ’,
Trankyila fierec’ konkorda,
Mikgaj’ de l’rangoj kaj de l’ag'
Sed kiu estas jen medita
En la amaso gelektita?
For ĉiuj ĝajnag li fremdul’.
Traflugag kvazaŭ en nebul’
Vizaĝoj antaŭ li je ćeno.
 Ca estas spień’, melankoli’?
Por kio Sitieas_li?
Łi estas kiu? Cu Eŭgeno?
Cu li?.. Jes, li en plena sam’.
Ca longe li alrenis jam?

V III.
Ca Tere Ii senŝanĝas plene?
Ca pla originalas li?
Łi estas kiu postrevene?
Prezentos kion li al ni?
Sab kiu masko li sin tenos?
Ca kieł bigotul’ li Tenos,
H a r o l d 4*, krakero 427 aŭ M e l m a t urf
Kosmopolit’ aŭ patriot’,
Ca simple estos li bonalo
Samkiel ni aliaj mil?
Almenau estas jen konsil’:
For la malnora modpostulo.
Al iiaj trompoj Tenas Ses’...
— Cu yi lin konas? — Ne kaj jes.

IX.
— Do kial tiom malfaTore
Yi lin mencias sen m erit’?
Cu Sar ni Siuj senesplore
Pri Sio juĝas kun rapid’,
Ca Sar impet’ de l’ardemuloj
Al egoistaj homoj-naloj
Ridinda ŝajnas aŭ eS mok’,
Ca Sar la mens’ en prema lok’
Łiberon serSas kaj do batas,
Cu Sar ni emas knn facil’
Imagi faktojn el babil’,
Ca Sar graraloj Tanton śatas,
Ca Sar nar meznirel’ laŭ Ter’
174 Por ni ne lajnas strangaler’?
 X.
Felieas, kin estis juna
Kaj kiu kreskls ĝis m atur’
En ĝusta tempo oportuna
Konformc al la vivmczur’,
Ne kredis kiu al ĥimeroj,
Ne fugis de la mondosfcroj,
Dudekjaraĝc estis dand’,
Tridekjaraĝe edziĝant’,
Kaj kvindckjara jam estingig
Privatajn ŝuldojn siajn tor,
En ĝusta temp’ al mon’ kaj glor’
Kaj rango en trankvil’ atingis,
Pri kiu laŭtas onidir’:
N. N. bonega cstas vir’.
XI.
Sed pensi estas tre Sagrene,
Ee vane pasis nia jun’,
Ee ni perfidia ĝin senĝene
Kaj ke ĝi trompis nin je pun’;
Ke niaj bona] kordeziroj,
Ke niaj freŝaĵ revaspiroj
Putriĝis tre rapide nun
Samkiel verdo en aŭtun’.
Ternras dum la t Ito tuta
Tagmanĝojn hari nur en vid’.
La Tiyon trakti kiel rit’
Kaj post amaso bonkonduta
Inerte treni sin scn ĉes’
Sen iu kuna interes’.
XII.
En mez’ de rondo bonracia
Maltaŭgas (Ti konsentas, Su?)
Famiĝi je strangulo ia,
Objekto de Sikana bru’,
AŬ śajni Irenezul’ malsana, 175
 Aŭ kripla fenomen’ satana
Aŭ c6 Demono, en rutin’!
Onegin (mi retuŝas lin)
Post la mortigo de l’amiko
Atingis sen labor-celad’
Ĝis dudekses-jaraĝa grad’
Kaj enuante sen efiko,
Kaj sen ofic’ kaj sen edzin’,
Nenicl sciis uzi sin.
X III.
Lin ekposedis malkvieto,
Aspiro al ŝanĝad’ de lok’
(Ekstreme peza tendenceto,
De la nemultaj propra log’).
Forlasis li bienon sian
Kaj la kamparon idilian,
En kiu ombro de l’amik’
Lin persekntis kun pentig’.
Li vojaĝadon entreprenis
Sen cel’ laŭ sola sentdifin’,
Sed tiu ĉi migrad’ en fin’
A1 li ektedis: 11 reyenis
Kaj rekte trafis laŭ fatal’
Samkiel 0 a c k i j 228 tuj al bal’.
XIV.
Jen la amaso sin distirls,
Murmuro kuris tra la hal’...
A1 la mastrino grare iris
La sinjorin’ kun generał’,
ŝi estis «e trorapidema,
Sen parolem’, sen frost’ ekstrema,
Sen aroganta pomp-impres’,
Sen pretendemo je sukces’,
Sen tia eta modafekto,
Sen imitema fals-kondut’...
176 Tre simpla estis śi en tut’.
KUN PLEJ FRENEZA KORfJAGRENO
GENUEN FALIS NUN EŬGENO...
(0. 8 — XL1)
Ŝi Sajnis esti la reflckto
I) u c o m m c i l l a u t 229... Ho Te, Ŝiŝk6v 28°:
Tradnki estas mi sen pov’.
XV.
A1 ŝi inkllnis sinĵorinoj,
Avinoj laŭdis per ridet’,
La Tiroj kun profundaj kllnoj
Rigardon scrĉis cn tutprot’;
Eraŭlinoj preter ŝi ekhalte
Pii ordę kuris; kaj plej alte
l a nazon tenis en real’
Ła ŝin sekvinta generał’.
Belega nomus ŝin neniu;
Sed de la kapo gis la pland’«
£n ŝi nenin efi pedant’
Eltroyi poyus tion, kio
En la Londona alta rond’
Nomigas y u 1 g a r 231. Kun volont’
XVI.
Tradukus ml, sed ve — ne povas
Ci tiun Torton, en favor’:
Ce ni ĝi provizore novas
Kaj dnbe restos en honor’.
Por epigram’ gi tre konvenas...
Sed al la temo mi revenas.
Ci tiu farma sinjorin’
Ce tabio eksidigis sin
Kun N i n a V o r o n s k ŭ j a brlla,
Ci K l e o p a t r a 232, sed de Nev’
Kaj plenkonsenti estas dev’,
Ke ne kapablis N i n a stila
La najbarinon venki for
Per sia belo de marmor’.
XVII.
«Cu eble» t pensas nun Eŭgeno:
«Cu estas ŝi? Ne... Ŝajne Jes... 177
 Cu! el profund’ de stepbieno...»
Kaj la lorneton li sen fes’
Beturnas en la samdirekto
Al tiu, kies bonaspekto
Rememorigis lin pri sam’
De 1’trajtoj forgesitaj jam.
«Princ’, diru, kiu estas flankę
En la biret’ de tramb-kolor’
Kun la hispan-ambasador’?»
— Hu! longe Ti forestis manke.
Sed mi do tuj prezentos vi n. —
«Sed kiu?» — Mia junedzin’. —
XVIII.
«Do Ti edziĝis! Kiam?» — Antaŭ
Du jaro] jam. — «Kun kiu do?»
— Kun Lńrina. — «Cu Tatian’ do?»
— Cu Ti Sin bonę konas? — «Ho!
Najbar’ mi estas.» — Do ni iru. —
La princo tuj sen kontraŭdiro
Kondukas lin al la edzin’.
§i fikse ekrigardas lin.
Kaj krankam certe senkutime
Li ekkonsternis sin en Ter’
Kaj .Sin mirigis per aper’,
Nenion montris Si esprime:
Tutsama restis Sia ton’,
Saluto sama laŭ fason’.
XIX.
Ĵes, Tere! Ŝ1 e6 ne ektremis,
Nek iĝis pala, ruĝa eĉ...
Ŝi eĉ la lipojn ne kunpremis,
Nek palpebrumis pro la stref’.
Kaj krankam li rigardis pene,
Rekoni Tatiana-n plene
Ne poris tutę jam Eŭgen’.
Li proris ekparoli jen,
178 Sed — ne kapablis. Śi demandis,
Li kie migris dum vojaĝ’,
Cu Tenis li ei la Tilaĝ’?
Ŝi poste al la edzo ŝanĝis
Rigardon lacan, glitis for...
Li restis en rigid-humor’.

XX.
Cu estas sama Tatiana,
Al kiu iam kun skrupuł’,
En la komenco de 1’romano,
En malprok8ima landangul’,
Li kun grartona instruemo
Prelegis pri edifa terno;
Cu tiu , kies korleter’
Kun dirlibero kaj sincer’
Ce ii restadas konservata;
Cu tiu 61 knabin’... ću §1?..
Knabino tiu, kiun li
Ignoris en humila stato;
Cu vere śi kondutis Jus
Kuraĝe tiom sen rifuz’?

XXI.
Forlasas 11 la raŭton 226 bruan,
Yetnras hej men kun medit’.
Dormadon lian tro malfruan
Malgaja ĝenas sonĝagit’.
Vekiĝis li; leter’ subltas:
La princo N. afabl-inyltas
Lin al Tespero. «Di’i al 31!.'.
Ho, certe, certo!» Strekas li
Respondon en rapid’ momenta.
Lin pikls kiu stranga vund’?
Moviĝis kio en profund’
De la anlm’ maldiligenta?
Bedaŭro? vant’? aŭ ree jam
La zorgo de 1’juneco, am’?
 XXII.
Onegln liorojn reaspiras,
Atendas finon de la ta g \
La deka batas jam; li iras
Kaj ekveturas klei sag’,
Jen renas li, sin regi provas,
Li Tatiana-n solan trovas.
Sum kelka temp’ en muta stat’
Kunsidas iii. Parolad’
Ne tutę glatas. Li apeuaŭ
Bespondas tre mallertc śin.
Kaj lia kapo kun obstin’
Plenplenas per la pens’ Sagrena.
Bigardas li: en plcntrankvil’
Ŝi sidas kun libera stil’.
XXIII.
La edz’ eniras. Tuj ekforas
Ci tiu teda t ŝ t e - i - t ŝ t e 333;
Li kun Onegin ekmemoras
Junaĝ-amuzojn sen diskret’.
Ekridas iii. Tenas gastoj.
Per sal’ de l’mondaj klafoj lastaj
Tigliĝis pli la konversad’;
Sed antaŭ la mastrin’ debat’
Facila brilis tutę dece,
Kaj nur interrompadis ĝin
Bezon’ racia sen rutin’,
Sen trivial’, senpedantece,
Neniun ofcndante per.
Yigleco sia en liber’.
XXIV.
Sed tamen estis krem’ Si tie
Se la Sefurbo, de la mod’,
Personoj renkontataj Sie,
Stultuloj gravaj por klopod’;
180 Ceestis sinjorinoj aĝaj
En kufoj, tre kolervlzagaj;
Fraŭlina estis societ’
Tre serioza sen ridet’;
Ceestis tremdambasadoro—-
Tri śtataleroj spertemul’,
Ceestis griza maljunul’
Śereanta laŭ malnova moro:
Subtile, trale kaj kun saĝ’,
Scd iom strange por liunaĝ'.

XXV.
Sinjor’ ĉeestis ankaŭ unu,
Kolera tre pri 8io ajn:
Pri te’ tro dolca aŭ tro bruna,
Pri piata de 1’ yirinoj śajn’,
Pri yira ton’, kritikditinoj,
Pri monogram’ de du tratino),
Pri blul’ jurnala, pri milit’,
Pri neĝo kaj edzinkraUt’...
[Ceestis cenzurist’ ekstrema
(K aton’ 234 di tiu kun abrupt’
Jus eksigitas pro korupt’);
Ceestis senatan’ dormema
Kun kartludem a solaspir’,
Por rcgistar’ necesa Tir’.] s!i
XXVI.
P r o l a s o T estis, m eritinta -
Famecon pro malnobla lar’,
Krajonojn dc S t.-P r i c s t 236 stum pinta
For en la tu ta album ar’;
Alia diktatoro bała
Jen staris kieł bild’ jurnala.
Rozvanga kici pask-kerub’,
Senmoya en korseta tub’;'
Kaj iu Tojaĝist’ okaza,
Aroga troam elum it’,
La gastojn igis al ekrid’ 181
 Pro sia pozo zorg-emfaza;
Nur mutrigard’ en reciprok’ — "
Al li komuna estis inok’.
XXVII.
Ouegin dum la daŭr’ Tespera
Pri Tatiana pensis nur,
Ne pri knabin’ kun kor’ sincera
Enamlĝinta iaŭ natur’,
Sed pri diino reĝaspekta
De 1’luksa kaj majesta Ncv’
Ho, homoj, al la praa E t ’
Siiuilas via ceo borna:
Havaĵ’ ne kontentigas Tin;
•Serpento vokas Tin sen lin ’
Al la mistera arbo poma:
Kaj sen la loga trukto jen
Al Ti ne plaĉas eć Eden’.
XXVIII.
Ŝanĝiĝis kiom Tatiana!
Kaj en la roi’ de Palta rond’
Adoptis kiom lertamane
La manierojn dc 1’bonmond’!
Cu knabinaćon serćus iu
En Ieĝ-eldonantino tiu
Majesta de la salonar’?
Kaj lin śi reris kun amar’!
Pri li en noktaj palnebuloj
Ois la alflugo de Morle’ 837
Sopiris Tirge §i kun Te’,
Al lun’ leTante la okulojn,
Kun la esper’ en iu foj’
Kun li ekiri sur t It-toĵ’!
XXIX.
Al am’ obeas ćiuj aĝoj;
182 $ed ĝi al €asta juna kor’
Utilas kici al pejzagoj
Printempa pluv’ es Irua hor’:
Pro pluv’ pasia kampoj puras,
Ereŝiĝas, kreskas kaj maturas —
La t !t ’ do donas en produkt’
Belfloron kun bongusta frukt".
Sed en la ago tro malfrua,
Sur la disvoj’ de nla v i v ’
Malgajas la pasi-motiT*:
Autu na tiel pluv’ detrua
Nur marĉojn verŝas sen kolor’
Kaj śiras loliaron for.
XXX.
Nun dubo mankas: ve! Eŭgeno
li kam is Tatiana-n jen.
En la sopira amćagreno
Tagnoktojn vivas li kun pen’.
Al la raci’ ne atentante,
En Siu tago li konstantę
Al śia dom’ Tenigas sin;
Ei persekutas ombre Sin;
Li gojas, se li helpis meti
Boaon jen al iia kol’,
Aŭ se ektnśls li kun mol’
Al śia man’, aŭ se senpete
Lakeojn puśis li al flank’
Kaj levis tukon de sur plank’.
XXXI.
Sed śi lin ne atentas yere,
Ęfi malgraŭ ke penegas li.
§i lin akceptas tutlibere,
Al li eldiras Tortojn tri,
Jen nur renkontas klinsalute,
Jen efi lin ne rlmarkas tutę:
Kenlu estas koketeo’ —
Ekstrema estus gi maldec’.
Onegin igas nun pli pala: 183
 Sed Si ne vidas kun kompat’;
Onegin yelkas, tia stat’
Kondukas ja al fliz’ latała.
Kaj kuracistoj kun obstin’
Al kuraclokoj sendas lin.
XXXII.
Sed tiu sendo estas inna:
Li pretas eC al la renkont’
Kun praavar’, sed Tatiana
Lin plue tenas sen respond’.
Kaj li obstinas, li suteras,
Atingi ion li espcras;
Kaj pli kuraĝe ol sanul’
Li skribas en malsana brul’
Leteron nun al la princino.
Efi krankam al korespondad’
Li fidis en malmulta grad’,
Sed eyidente la kulmino
Ekpuśis lin de la sufer’.
Jen estas lia do leter’:
LETERO DE ONEGIN AL TATIANA.
Mi nntaŭridas Sion: Tin
Otendos mia pent’ intima.
Eiero kia malestima
Responde do atendas min.
Mi kion yolas? Kaj eksponas
L’animon mi por kiu pun’?
Al kia ĝoj’ kolera donas
Prctekston eble mi do nun!
Tin iam foje renkontinte,
En yi amemon rimarkinte,
Mi nc ekyolis kredi ĝin:
Ne uzis mi la karkutimon;
Kaj al libeTo mia limon
Ne emis meti mi por lin’.
184 Ankoraii nin disigis tiam ...
Viktime Lenskij falis for...
Mi ŝiris tiam koron mian
Se Sio kara por la kor’;
Mi pensis, fremda, sen rilatoj:
Liber’ kajj kora apati’
FeliSon anstataŭas. S i’!
Ja mi eraris senkompate!
Ne,—ridi rin en Siu hor’,
Vin sekvi Siam Siuloke,
Rideton, movon de l’humor’
Kaptadi per okuloj Toke,
Aŭskulti rin , per la anim’
Vtn perceptadi Siam plue,
Fordroni en suier’ sen lim’,
Paliĝi for... jen estas ĝue!
Kaj mi ne havas tion Si:
Mi Tin okaże Sie Sasas;
Valoras Siu hor’ al mi;
Sed mi en Tan-enu’ ellasas
La lastajn tagojn de 1’destin’.
SuflSe iii ŝarĝas min.
Mi scias: t Itos mi apenań;
Sed por ke mi traTiTU pli,
Bezonas scii mi matene,
Ke tage Tin ekridos mi...
Mi timas, ke en mia pęto
Ti nur ekridos kun serer’
Malican ruzon sen diskreto —-
Mi Tin do Tidas en koler’.
Ho, se Ti scius, kiom peze
Soiti estas al la am’
Kaj per racio tutfrenezc
Spitadi al ensanga flam’;
Seziri forte Sirkaŭprcni
Genuojn rlajn kaj kun plor’
Al Ti kontesojn, potojn peni
Fsprimi el la tuta kor’,
Sed tamen false bonkorekte 185
 Sin strefii ĉifim en gentil’,
Knn Ti paroli en trank\U’
Kaj Tin rigardi gajaspektel..
Egalas tamen: mankas tort’
Min kontraŭstari mcm pU daŭre;
Do decidite: senbedaŭre
De Ti dependas mia sort’.
XXXIII.
Respondo mankas. Li denore:
Al dua, tria epistoł’
Respondo mankas. Li laŭpore
Al klubo Tenas por konsol’;
•Ĵus li enpaśis... Si pretere
Trairas sen parol’ seTere;
Hu! kieł estas Si ĝis ost’
Plenplena je malTarma trosl’1
Indignon akran buŝo Sia
Reteni penas kun obstln’l
Onegin zorge liksis sin:
Cu estas do kom pato la?
Cu estas larm -m akuloj?.. Ne!
Kolero nur T ideblas, Te!..
X X X IV .
Kaj eble ankaŭ tim o iu,
Ke oni iel je teru r’
La pasintafon ne eksciu...
Onegin kiun seiis n u r...
Espero mankas! Li elvenas,
Frenczon sian li malbenas —
K aj, eć freneza m ulte pli,
La mondon reabdikas li.
Kaj en silenta kabineto •
Li ree ekmemoris nun
Pri la hipofiondri’, en pun’
Peiinta lin el m alkrieto
De l’mondo ai angulm allum ’,
186 K aptinte lin je la kolum ’.
 XXXV.
Eklegis ree li sencelc.
Li legis G i b b o n 238 kaj R o u s s e a u 4*
M a n z o n i239, H e r d e r 240, F o n t e n e 11e24’
M a d a m e d e S t a e 1 18, B i c h a t 242
J j g g o t 243«
Skeptikan B e l i244, C h a m i o t t 24S li legis
Łibr-elektadon li ne flegls,
Kaj rusajn verkojn legis li,
Prenante ćion pli kaj pli:
•Ten almanakojn, jen ĵurnalojn,
Edifas kluj plu sen fln’,
Insultas kie oni min
Kaj kle tiajn madrlgalojn
Por mi mi Tidis sen erar’:
E s e m p r e b e n e 246, sinjorar'!
XXXVI.
Kaj kion? La okuloj legis,
Sed pensoj vagis ie for.
En la anim’ profunde regis
Aspiroj, rcvoj kaj angor’.
Kaj inter liniar’ presita
Li legis per okuł’ spirita
Aliajn yortoju. Ilin nur
Li do perceptis ĝis satur’.
Kaj iii estis sonĝ-deliroj
De la malluma malnorec’,
Vizioj de dirersa spec’,
Minacoj, klaĉoj, antaŭdiroj,
Jen de fabel’ absurd-aper’,
Jen de knabino amleter’.
XXXVII.
Kaj sen rapid’ en inercio
Ekdormas liaj sent’ kaj mens’,
Kaj antaŭ 11 la Fantazio
Kolore Iudas kun intens’. 187
 Jen Tidas li: sur neg’ dcgela.
Dormanto kvazaŭ, senŝancela
Junulo kuśns pala tro.
Li aŭdas: Nu, li mortis dot
Jen malamikojn forgesitajn,
Mensogemulojn kun enyi’,
Pertidulinojn yidas li
Ka] kamaradojn senmeritaju,
Jen biendomon — tle ći
§1 ree sidas... 6iam Si!..
XXXVIII.
Li tiel do alkutimiĝis
Al tiu fantazia kned’,
Ke preskaŭ tutę frcneziĝis
Ka] preskaŭ igis eć poet’.
Jes, yere: al la mekanismo
De Prusa yers’ per magnctismo
DisSiplo mia sen talent’
Nun preskaŭ tratis kun prudent’.
Similis ja al tip ’ poeta
Li, kiam sidis iam jen
En anguleto će kamen’,
Murmuretante: B e n e d e t t a
AŬ I d o l m i o -47. dum al flam’
1‘antotl’ ań libro falis jam.
XXXIX.
La tagoj flugis: rintromezo
Procedis jam al lasta lin’;
8ed li ne mortis en frcnezo
Kaj eć ne poetigis sin.
Printempe lia spleno pasas:
Unuafoje Ii forlasas,
Samkiel neston la marmot’,
La Cambrojn de la sinderlot’
Kaj flugas jen će 1’bordo Neya
Katene en glityeturil’.
188 La belyetera suną bril’ i
Radias sur giaci’ diskreva;
Degelas neĝo sur la strat’.
Do kien nun en yeturad’
XŁ.
Onegin celas? Certe ri ja
Divenis jam sen multa pen’:
Al śi, al Tatiana Sia
Strangulo mla yenas jen.
Mortule li sin manifestas.
Neniu en yestiblo cstas.
Neniu — en salono; plu
Maltermas li la pordon. ('u
Impresis io lin subite?
La mem princino sidas jen
JVegliĝe kaj kun palmien’,
Leteron legas śi medite
Kaj ploras en silenta m uf ,
Sin apoginte je kubut’.
XLI.
Ho, kiu korsnferon flaman
Ne legus nun kun oportun’
Un śi kaj Tanjon la iaman
En la prlncin’ ne yldus nun!
Kun piej Ireneza korSagreno
Genuen falis nun Eŭgeno;
Ektremis śi pro la subit’
Kaj al Onegin sen rapid’,
Sen mir’ rigardon ekdirektas...
Halsana Iia pet-rigard’,
RiproSo muta kun kor-ard’
Esprimas multon, śi konjektas.
Knabln’ kun reyoj, kun bonkor’
En śi rcestis en Si lim’.
XLII.
Śi lin levigi ee ne penas
Kaj, rigardante lin kun fid’, 189
 Sensentan mu non ne lorprenas
De liaj lipoj kun ayid’...
Sin kin penso cmbarasas?..
Silenta longa pauzo pasas,
Kaj fine diras ii al li:
«SufiCas; stara. Deyas mi
Al Ti sincere diri Clon.
Onegin, Cu memoras jen
Vi tiun horon en garden’,
Mi kiam lecionon vian
Aŭskultis kieł junnoyic’?
Hodiaŭ estas mia yic’.
XLIII.
«Onegin, tiam pli junaĝa,
Pli bona iajne estis mi,
Kaj mi yin amis; sed domaĝe
Al mi respondis kieł yi?
Per nura severec’ laŭpova!
Cu yere? Ja ne estis noya
Por yi la amo de knabin’?
Kaj nun — ho di’! — irostigas min,
Se mi reaŭdas rememore
Predikon tiun en plenklar’...
Sed ne akuzas mi yin: Car
Yi agis tiam noblakore,
Yi prayis antaŭ mi laŭ Ter’:
Do mi yin dankas kun sincer’...
XLIV.
« Cu yere? — en proyinc-prolundo,
Por de la yanta Mondofam’,
Al yi ne plaCis m i... Kaj nun do
Yi kial min pretendas jam?
Pro kio nun pri mi yi revas?
Cu Car figuri nun mi deyas
En rond’ supera laii destin’,
Car iĝis riĉa mi princin’,
190 Car kriplas l’edzo pro l ’milito
Kaj nin do śatas la kórteg’?
Ca dar sendube mla pek’
Ta] estus ćie rimarkita
Kaj kronus yin pro mia bont’
Plkanta gloro en la mond’?

XLV.
«Mi ploras... Se do Tanjon yian
Gis nun jam ne forgesis vi,
Do sciu: tonon piej glacian,
Seyeron en konyersaci’,
Se tlon regus mi kun pen’ do,
Prefcrus mi al la olenda
Pasł’, plorad’, leterricev’.
Al mia inlaneca rev’
Kompatls t ! almenaŭ tiam,
Estimis al mia jun’...
Sed non! — vin kio puśis nun
Al mi? ho, malgravaĵo kia!
Kan via koro kaj prudent*
Cu ebias esti sklav’ de sent’?

XLVI.
«Kaj ja por mi, Onegin, tedas
Ci tiu luksu efemer’,
Moddomo mia rićposeda,
Sukcesoj en la alta gier’.
Ci tinn lals-oraĵon tutan,
Ła brilon, bruon yant-dlskutan
Ml donug tuj por libra bret’
Kaj por sovaĝa ĝardenet’.
Por nia simpla kamploĝejo,
Por loko], kie Tin kun ĝoj’,
Onegin, Tldls mi en foj’,
Kaj por trankTila pactombejo,
En kiu staras kruc’ en klin’
Snr mia kara yartistin’... 191
 XLVH.
«Eaj tiel eblis la felifo!..
Sed estas mia sort-liui’
Jam deeldlta. Sen sufifo
l)a slngardemo faris mi
Verŝajne: tamen la patrlno
Plorpetis tiel min sen lino;
Por mi egalis fiu lot’...
Mi edziniĝis. Amklopod’,
Mi petas vin, nun devas fesi;
Mi scias: ja en via kor’
Fier’ ekzistas kaj honor’.
Mi amas (kial ne koniesi?),
Sed la alia edzas min;
Do mi fideios ĝis la fint.»
XLVIIi.
Foriris ŝi. Eŭgen’ turmente
Tondrefrapite staras nun.
En kia uragan’ de sentoj
TroTiĝas lia korprofund’!
Sed jen eksonis spron’ kalkana,
La edzo nun de Tatiana
Aperis hrave, tle fi
Heroon mian lasu ni,
Leganto, en minuto brula
Por łonge... ef por fiam. Car
Sufife jam ni en erar’
Sekvadis lin. Do ni gratulu
Nin reciproke prl la bord’.
Jam estas tempo laii bonord’!
XLIX.
Leganto, kiu ajn, arniko
AŬ malamiko, volas mi
De vi «lisiĝi kun eliko.
Adiaŭ do. Se serfis vi
En tiuj fi linio] strofa]
192 Cu miajn pcnsojn fiiozofajn,
Cu rememorojn <lum ripoz’,
Spritaĵojn, bildojn laŭ epos',
Cu gramatik-erarojn ruze, —
Di’ donu, ke eltroYU vi
Nun en llbreto tiu di
Almenań grajnon por amuzo,
Por rev’, por kor’, por polemik’.
Kaj nun adiaŭ do, arnik’.
L.
Adiaŭ ankaŭ vi, kunulo,
Fidela mia ideał’,
Kaj r i, farata kun skrupulo,
Laboro mia. £n real’
Per vl mi sciis ćion indan
Por la poet’: forgeson blindan
De l’brua viv’ de l’mondo for,
Amik-konsolojn por la kor’.
Jam pasis longe de post kiam
Eŭgen’ kaj Tanjo-junulin’
Unue ekinspiris min
Kaj la romanprojekton mian
Mi tra magia revkristal’'
Distingis nur sen klar’ en pal’.
ŁI.
Kaj iii,, kiuj aŭdis legi
Unuajn strofojn en deklam’,
For estas aii maiproksimege,
S a a d i 248 kieł diris, jam.
Sen iii la roman’ finiĝis.
Kaj ŝi, el kiu kombiniĝis
De Tatiana 1’ldeal’...
Ho, multe prenis la fatal’!
Feliĉas, kiu virofeston
Forlasis frue, sen ĝis tin’
Eltrinki glason kun la vin’,
Ne lcgis kiu ĝian reston
Kaj liberlgls sin de ĝl,
Samkiel de Onegin mi.
193
 FBAGMENIOJ EL LA VOJAŬO DE ONECilN.

«La ellasitaj stroloj de la romano kelkfoje pre-

zentis pretekstou por malaprobo kaj noketo] (cetere
tre justaj kaj spritaj). La aŭtoro sincere konfcsas,
ke li forigis el sia romano tutan Ćapitron, en klu estis
priskribita la to jago de Onegin tra Uuslando. De li
dependis marki fil tiun ellasitan Ćapitron per punktaro
aŭ cifer o; sed por eviti tromplogon li decidis pre-
fere mcti, anstataŭ la naŭa numero, la okan super
la lasta fiapitro de «Eŭgeno Onegin» kaj oferł unu
el la flnaj strofoj:
Jam tempo: plum’ ripozon petas;
Nań kantoj pretas de 1’rakont’;
Al goja bordo nun eljetas
Boaton mian naiia ond’. —
Al Ti do gloron, naŭ Kamenoj 24°, k. c.
P. A. Katenin 35 (kies bela poezia talento ne
malhelpas esti ankaŭ delikata kritikisto) rimarkigis
al nl, ke Ci tiu eligo, eble profita por la leganto, ma-
lutilas tamen al la piano de la tuta Terko; Car pro
tio la transiro de Tatiana, proTinca fraŭlino, al Ta­
tiana, nobela sinjorino, farigas tro subita kaj nekla-
rigita. Estas rimarkigo, eridentiganta spertan arti-
ston. Ła aŭtoro mem sentis gian justeeon, sed li de-
cidis eligi Ci tiun Ćapitron pro kaŭzoj gravaj por li,
sed ne por la publiko. Kelkaj fragmentoj estis pre-
sitaj; ni tle Ci ilin lokas, aldoninte al iii ankoraŭ
kelkajn strofojn.»

Enuigite pro degrado

Laŭ fam’ al rolo dc M e 1 m o t 11?,
Li iutage dum plurado
Vekigis kieł Patriot’.
194 Do tuj, sinjoroj, finrezulte
Rusiami’ nl li ekplaĉis multe,
Kaj deciditc: estas am’,
Ruslandon li nur sonĝas jam ,
dam li Eŭropon malkontidos
Kun ĝia sęka politik’
Kaj malTirteco sen elik*.
Onegin loryeturas: yidos
Ruslandon li kun grenkampar’,
Dezertoj, urboj, montoj, mar*.
*
Li sin preparis — glor’ al dio.
Kaj facilkura poiła car’
Jen do la trian de junio
Ekyeturigis lin sen bar*.
Dum li sur glateben’ rapfdas,
Li Grandan JVórgorod-on 260 vfdns;
La placoj pacas en trankril*;
Ribela mutas sonoril’ ssii
Sed vagas ĉie glorfantomoj:
Jen konkerinto Skandinay’ <5S,
Leĝeldoninto Jaroslav’ 253,
Johanoj 264 kaj popolohomoj
De la malnova glor-epok’
Ce temploj kun humila rok*.
*

Angor’, angor’! Eńgen’ rapidas

Pli pluen, pluen: en aper’
Li kvazaŭ ombroj urbojn yidas
Valdaj, Torjók kaj ankaŭ Tyer.
De kampaninoj fiiuflankaj
Li ekafietas jen barankojn 2S5,
Kaj jen pantoflojn kun ornam’,
Kaj jen sur Volgaj 121 bordoj jam
Veturas li dormante, kuras
Nun la Ceyaloj će 1’riyer’;
Veturigistoj en liber’
Fajtkantas kaj blasfeme Juras;
 Volviĝas polv’. Ekbruas rad’
En Moskvo sur Tvcrskaja strat’.
*

En Moskv’ Onegin nun renkontas

Eieran vanton en okup’,
Eraŭlinoj antaŭ Ii ekfrontas,
Regalo kun sterleda sup’;
En saloneg’ de Angla klubo 256
(De parlamentu pror’, sen dubo)
Tra meditem’ dum manĝoimit'’
Diskutojn aŭdas li pri k aĉ\
Rimarkis oni lin. Kun tono
Diversa Iaŭ vari-ditin’
Nun Moskvo priparolas lin,
Jen Iin suspektas je spiono,
Jen panegiras je salut’
Kaj (ianSigas en konklud’.
*
Angor’, angor’! — L1 irl volas
Al Niĵnij-Nóvgorod 25,^r- kaj jen
Makarĵev 258 antaŭ li ekbolas
Klopode en abunda plcn’.
Kun perloj tien venis bindo
Kaj eŭropan’ kun falsa vin’ do.
(Vralojn (uŝajn por brokant’
El step’ alpelis komercant’,
Ludlst’ venigis tromp-metodoJn
Por la kartluda mongajnad’,
Filinojn bicnul’ por svat’
Kaj tiuj ĉi malnovajn modojn.
Kaj ĉie regas la spirit’
De merkantila monprotlt’.

Angor’! Eŭgcn’ atcndas tagon.

196 Jam Volgo. bola grandrivor’,
Lin vokas en surakvan vagon,
Sub velojn en favorvetcr’.
Cedante logon tre insistan,
Li luis ŝipon komercistan
Kaj jen eknaĝis laŭ la tlu’.
Leviĝis pufe Volgo plu.
Je ŝtalaj stangoj apogante,
Barkotiristoj knn sopir’
Kantadas dum penplena tir’
Kaj pri ribel’ rakontas kante
De Razin 269, kiu por liber’
Sangigis ondojn de 1'rivcr'.

Kaj 111 kantas pri bnĉadoj,

Pri dombruligoj kaj malord', j r f
Sed jen en stepoj de nomadoj,
€e la Kaspia mara bord’
Komerca Astrafianj 260 vidiĝis.
Onegin ĵns enprofundiĝis
En pensojn pri la histori’,
Sed jam tagmeza brulradi’
Kaj nuboj da arogaj kuloj
Kun zum’ tedante al ripoz’
Renkontas lin, — kun furioz’
La sablajn bordojn ĉi-stimule
Li adiaŭas en forlas’.
Angor’! — li iras al Kaŭkaz’.

Li vidas, kieł X e r c k 261 fosas

Abruptaju bordojn kun koler’;
Belkorna cervo kvazaŭ pozas
Kaj aglo ŝvebas en aer’;
Kamelo kuŝas, kaj en valo
Cerkes’ 262 galopas sur ĉevalo,
Kaj ĉirkaŭ tendoj sur eben’
Ealmukoj 211 paŝtas Satojn jen;
Kaŭkazo kuŝas en proksimo:
 \'o j’ estas ma 1ter mi ta, ćar
Trans la natura monta bar’
Trapasis la arme’ sen timo;
A r 4 g ya kaj K u r a 263 sur bord’
Ekvidis rusojn el la nord’.
*

Per montetar’ sin ĉirkaŭinte,

Gardant’ eterna de 1’dezert',
B e Ŝ t u 264 jen staras akrepinta
Kaj jen M a ŝ u k 264 kun verda vert
Fontar’ de 1’akvoj tcrapiaj;
Ce sorĉaj rivcrctoj §iaj
Svarmadas malsanula fior',
Viktimoj de milithonor’,
De P o 6 e 8 u j’ 266 kaj de C ł p r i d
MIraklajn ondojn malsanul’
Bonnzas por la vivstimul’,
Konsolon pro ofend-insido
Koketulino serćas nun,
Kaj luj reras pri rejun’.
*

lin piej maldol6a meditemo,

En mez’ de tlu famili’,
Eŭgen’ rigardas kun korpremo
Al yaporanta akvostri’
Kaj pensas en nebul’ medita:
Ho, se ml estus brustrundita!
Se estus kadukulo ml
Laŭ jen farmlsto tlu 8i!
Ho, se almenaŭ je envio
Mi kuśns en la paraliż’
Laŭ tlu ano de asiz’
Aŭ reŭmatismon hayusl Dio!
Mi junas, yiglas mla kor’;
198 Do klon mi? angor’, angor’!,.
 Suferas manon de la sorto
Ti, malsannloj, en dolor’!
Sed mi liberas en junforto,
Bo klon m ii angor'! angor’!
A iaó, neĝaj montoĉenoj!
Kaj vi, Ku bana j kampebeno] 260!
Tetnras Ii al nov are’
Jen tra Tamanjo al Krime’,
Tereno s nkta por imago:
A t r i d o tle kun P i 1 a d ’ *«»
Disputis, mortis M i t r i d a t ’ 28s.
M i c k i e w i c z 2,9 tie dum la va
Inspire kantis en sincer’ *
Pri sia Litoria ter’.
*

Ti belas, bordoj de Taŭrido S2S,

El ŝip’ yidataj de la mar’
Ce lumo de 1’ Maten-Ciprido 27°,
Tin tiel Tidis mi en klar’;
Aperis vi fatamorganę:
En blufiielo diafane
Badiis via montospin’;
Tilaĝoj, ralo], arboj min
Impresis kieł filigrano.
Kaj 6e tatar-kabanoj... eć
En mi ekflagris fajromeć’!
Pro sord-angora uragano
Premiĝis mia brust’ sen por’!
Ho, Muz’! lorgesu pri malnov’.
*
Nun mankas, kvankam multamasis
En mi de l’emocioj syarm’:
Ŝanĝiĝis iii aŭ forpasis...
Blpozu, de 1’pasint’ alarm’!
Mi Satls lam snhlolandojn.
 ■

La perlebrilajn ondorandojn,
Rokaron. Imion de la mar’
Kaj suteradon kun amar’,
Eaj de fraŭlino idealon...
Alia temp’ — alia tern’;
Paciĝis la revafektem’
De mia juno; en pokalon
De la fiera poezi’
Enmiksis multan akvon mi.
*

Alia bild’ min logas place:

Deklivo sabla en kampar’,
Sorparboj antaŭ kabanaĉo,
Barii’ rompita sen ripar’,
Ciele griza nub’ da hajlo,
Ce la draŝej’ amas’ da pajlo,
Lageto kun salika bar’ —
Edeno por nnasidar’;
Mi śatas balalajkon 271 nune
Kaj dancon en ebri’ sen ord’
Ce sojlo de drinkeja pord’.
La hejm-mastrino, oportuno,
Ripozo, sup’ kaj pot’ da kać’ —
Jen ideał’ laŭ mia plad’.

Mi łoje dum veter’ pluvoza

Direktis min al bruta stal’...
FIS kia esprimaeo proza,
De flandra skol’ 2,2 miksita sal’!
Cu samis mi dum juno gaja?
Ho, vi, Fontan’ Bafieisaraja 80!
Cu tiaj pensoj regis min
Ce Tia bruetad’ sen fin’,
Dum pri Z a r e m a 272 je preparoj
Mi mute revis en imag’...
200 ... Sekvante min en iu tag’
En sama loko post tri jaro].
En luksa Taka halruin’
Oneain rememoris min.
a*

Mi loĝis en Odeso 271 poiva...

Tre hclas tle la Siei’,
Komcrc’ abundas en disvolvo
De sia plenblovata vel‘.
Europę Sio spiras tie,
La Sudo brilas multvarie
Per helkolora Horgirland’,
La lingvo do Itala land’
Sonoras sur la stratoj meze.
En kluj paias siaro jen,
Hispano, franco kaj armen’.
Eaj greko, kaj moldaro peza.
Kaj fll’ egipta M o r a 1 i 275,
Korsaro lam estis li.
*
Odeson per sonoraj verso.j
T u m a n s k i j 276 nia kun potcnc’
Priskribis, tamen li divcrse
Oin tiam yidis kun tendenc’. '
Yeninte tlen, li poete
Ekragis sola kun lorneto
Ce la marbordo — kaj per plum’
Łi poste en mirinda lum’
Oardenojn de Odeso gloris.
Tre bonę, tamen je kontrast’
Tieas nuda stępa vast’;
Nur ie oni prllaboris,
Ke junaj branCoj en tagmez’
Lireras ombron laŭ neces’.
*
Sed kio estas rakontota?
Odeso polya, diris mi. 201
 Se dirus mi: Odeso kota —
Mi ne mensogus tie ći.
Bum ses semajnoj ja Odeso
En ćiu jar’ iaŭ vol’ de Zeŭso 3
Fordronas tutę sen mezur’
En densa koto kaj malpur’.
Enkotumiĝas Siuj domoj
Je metro alte, kaj trans strat’
Nur per la stilzoj eblas yad’;
En kot’ gluiĝas earoj, liomoj,
Kaj drośkon tiras por elmoy’
Anstataŭ la Seralo — boy’.
*
Sed Stonojn liakas jam martelo,
Kaj baldaŭ per payima mas’
Sayite koyros sin kun belo
La urbo kyazaŭ per kiras’.
Sed en Odeso akyohaya
Ekzistas plna manko grava;
Kaj kiu? — akyokondnkil’.
Okazas granda malfacil’.
Sed ne domaĝas finkonklude,
Precipe se sen multa kost’
Yin’ importatas sen impost’,
Kaj suno suda, maro suda...
Bo kion plue por demand’?
Benita estas tiu iand’1
*

Tuj kiam la kanon’ signaia

Be l’gipo salyis en maten’,
Be 1’kruta bord’ en kuro fala
Mi ai la mar’ rapidas jen.
Per sala ond’ refreśiglte,
Mi kun la pipo ardigita
ftutrinkfis kafon kun aniz’
Laŭ musulman’ en paradlz’.
202 Mi ekpromenas. Malfermata
«Caslno» 2,7 estas jam; bonson’
De 1’tasoj tintas; al balkon’
Markist’ eliras dormestata
Knn balail’; vendistoj du
Kunrcnis jam por rendevu’.
♦

La plac’ eksvarmas jam hompreme.

Klopodas viglc gevirar’
Senfare jen, jen afereme,
Sed £ete tamen por ekfar’.
Jen negocist’ je riskaj agoj
Rigardi iras al la flagoj,
Por inlormiĝl pri alven'
De certaj veloj al liaven’.
Kaj kluj varoj kaj el kie
En kvaranteno trovas sin?
Cu Tenis barelar’ da vin’?
Kaj ĉu ekzistas pesto ie?
Cu incendi’, m alsat’, m ilit’
Okazis ie por profit’?
*
Sed ni, bubaro sen ĉagrenoj,
Atendis ni de la import’
Nur bonajn ostrojn el bascnoj
Ce la K onstantinopla bord’.
Cu ostroj venis? Ĝoj’ sen baro!
Kaj ia manĝema junularo
Vivaĵojn grasajn glutas tuj
EI la marfunda konka uj’,
Aspergetinte per citrono.
Diskutoj, bruo — sur la tabl’
Aperas Tino, kun afabl’
El kel’ prenita de Otono 2,B;
La horoj flugas, kaj la ŝuld’
Plikreskas £lam en reznit’. 203
 *
Sed venas jam vespero blua,
Opero nin allogas tre:
R o s s i n i 27” tie estas ĝua,
Europa favorit’ — Orfe‘ 28°.
Ne atentante al kritiko,
Łi ĉiain novas kun efiko,
Li sonojn verŝas — kun bolad’
Fluadas iii en rulad’,
Samkiel kisoj de l ’junĝuo,
En dorlotem’, en flainpasi’,
Samkiel śprucoj de Al 14S,
Ŝaŭmantaj en orbrila fiuo...
Sed Su similas en simbol’
Al yino la d o - r e - m i - s o l ?
*
Sed Su nur tiuj dolSaj ĝuoj7
Sed la serSado per lornet’?
Sed postkulisaj rendevuoj?
Sed p r i m a - d o n n a 281? Sed balet’?
Sed la logi’ Iuks-oportuna,
En kiu sidas bela, juna,
Fiera negocist-edzin’
En mez’ de l’adorantaj Sin?
Kaj §1 aŭskultas, ne aŭskultas
Al kavatin’, al ampretend’,
Al serc’ kun fiata kompllment’...
Kaj ŝia edz’ en dormo stultas,
Li nur vekiĝas por osced’
Kaj ree ronkas en kriet".

Finalo jam; la bal’ inalplenas;

JMsiras la publik’ kun zum’;
Al plac’ amaso sin ektrenas
Sub stela kaj Ianterna lum’:
Filar’ de Aŭzoni’ beata 282
204 Kantetas iom memoratan
Gajmelodlon de ari'
Kaj blekas recitadon ni.
Malfrue. Jam Odeso dormas;
Senspira, varma estas nun
Ła muta nokto. Łumas lun’,
Nubaro diafana formas
Vualon sur ćiela pur’.
Ła NIgra maro bruas nur.

Do jen mi loĝis en Odeso

En mez’ de nora amikar’,
Łasinte tutę en forgeso
Heroon mian dum erar’.
Onegin ja neniam rere
Amikojn haris perletere,
Kaj mi aliallanke mem
Neniam al korespondem’ ■
Jnkiinis. Do per kia miro
Erapita trafe estis mi,
Tuj kłam ekaperis li
Simile al fantoma riro;
Ekkriis la amikoj jen
Kaj mi ekĝojis kun solen’!
★
Nelonge ni promenis kunę
Sur bordo] de Eŭksina mar’ 28s;
Disigis ree maikomune
Ła sorto nin per nora bar’.
Onegin, plene satlgita
Per 6io nun de li rid ita,
Direktis sin al Nera bord’ s:
Kaj mi al malproksima nord’
For de 1’ostraro nigramara,
De l’sinjorinoj de la sud’
Kaj for de 1’ nobelara trud’
Foriris al la ombr’ arbara
Kaj al T r i g ó r s k o e - vilaĝ’
Malgajis mia alvojaĝ’.
Ho, Ole, kio donos Sorto
Al mi angulon sub tegment’,
Kaj kie peios gia forto
Kanoton mian en torent’;
Ka] Sie, kie tombo paca
Atendos min kun faŭk’ minaca, —
Mi 6ie per sincera ben’
Amikojn miajn benos jen.
Ne, ne! nenie do forgesos
Mi pri Ilia korkares’, —
f'u sola, ću en borna mez’
Imagi mi neniam eesos
Tin, salikar’ ĉe akva klar’,
Kaj Tin, T r i g ó r s k o e - kanipar’, —
*
Kaj Tin, de S ó r o t j 285 bordoj krutaj,
Kaj strioj de monteta piat’,
Kaj Tojoj en la boskoj mutaj,
Kaj dom’ de nia festenad’,
Azil’ de Muzoj brilvestita
Kaj de J a z i k o t 138 prikantita,
Bum el sanktej’ de saĝofont’
Venadis li al nia rond’, —
Frlkantis li de S ó r o t J dignon,
Kaj belsonoris vcrsa rim ’
En Tasta kam pa malproksim’.
Mi ankaŭ tie iasis signon
Kaj śalinon de la poezi’
Por Tent’ pendigis sur abi’.
 KOMENTARO

* P. A. P l e t n j ó . v (1792—1862) — verkisto, poeto,

kun kiu Puŝkin havis amikrilatojn koresponde kaj kiu kelka-
tempe administris eldonadon de la verkoj de Puśkin.
2 P r i n c o P. A. V j & z e m s k i j (1792—1878) — poeto
kaj literatura kritikisto. V j a z e m s k i j , Ĵ u k b v s k i j
kaj B a t j u ŝ k o v estis en la tempo de Puŝkin ćefaj pioni-
roj de la romantisma periodo en la rusa literaturo, anstataŭinte la
pezan «klasikismon» de la XVIII jarcento kaj la larmeman
«sentimentalismon» de la juna K a r a m z i n . En la komenco
de la XIX jarcento la rusa literaturo, malgraŭ sia cebtjara pa-
sinteco, estis ankoraŭ infanaĝa: ĝi estis ankoraŭ konsiderata
kieł «agrabla amuzo» de la riĉa nobelaro.
3 Z e ŭ s o — la piej supera dio de la antikva greka mito­
logio.
* «Ru s i a n o k a j L u d m i ł o » — unu el la pli fruaj
verkoj de Puśkin, kin faris lian nomon famekonata en la vastaj
rondoj de la legantoj. «Ruslano kaj Ludmiło» estas tradukita
esperanten de V. N. Devjatnin (vidu: Devjatnin, Plena Ver-
karo, Libro tria, eld. Kazan 1908).
5 N e v o (N e v 4) —rivero fluanta tra Leningrado (tiam
Peterburgo) el Ladoga lago al Finna golfo de Balta maro. «Ce la
Neva rando» — t. e. en Peterburgo.
6 Noto de 1’aŭtoro: Verkite en Besarabio.
[Tiutempe Puśkin estis ekzilita el Peterburgo al la sudo pro
siaj spritaj kaj trafaj epigramoj kontraŭ diversaj altranguloj
kaj ankaŭ pro siaj liberamaj ideoj].
7 Mon s i e u r (prononcu: mosjŝŭ) — sinjoro(franclingve);
M a d a m e — sinjorino. La rusaj nobeloj kutime dungadis
francajn, germanajn aŭ anglajn guvemistojn por siaj infanoj
por eduki ilin laŭ la modo de supera klaso.
3 Noto de 1’ aŭtoro: D a n d y — modemulo.
[Prononcu: dśndi. En la komenco de la XIX jarcento la rusa
nobelaro estis precipe influata de la angla modo kaj de la anglaj
varoj]. 207
 * J u v e n a l i s (mortis en la jaro 130) — Borna poeto
satirikisto.
10 V a le — adiaŭ (latinlingve).
11E n e i d o ( Ae ne i s ) — ĉefverko de la fama Roma
poeto Publius Virgilius Maro (70—19 antaŭ Kristo). En ĝi estas
rakontata historio de Eneo (Aeneas), filo de Anfiizo (Anchises)
kaj Venuso, kiu post detruo de Trojo venis Italion kaj fondis
tie la grandan latinan ŝtaton. «Eneido» estas tradukita esperan-
ten de d-ro Vallienne (eld. de Hachette, Paris 1906).
12 Jambo — versmezuro, konsistanta el du silaboj, la unua
neakcentita, la dua akcentita. fioreo aŭ trokeo —versmezuro,
konsistanta ankaŭ el dn silaboj, la unua akcentita, la dua ne
akcentita.
12 Ho m er o (Homeros) — efektiva aŭ supozata aŭtoro
de la granda antikva greka eposo «Iliado» (Ilias) kaj «Odiseo»
(Odysseia). Oni kredas, ke li vivis inter la XI kaj VII jarcentoj
antaŭ Kristo, sed piej verŝajne la ambaŭ epopeoj kombiniĝis
en la VI jarcento a. K. kieł produkto de kolektiva popolpoezio
el apartaj poemoj kantitaj de vagantaj rapsodoj. «Iliado» estas
tradukita esperanten de A. Kofman (eld. Niimberg 1895—96).
14 T h e o k r i t e s aŭ T h e o c r i t u s ĵ j greka idilia
poeto, vivinta en la III jarcento antaŭ Kristo.
16 A d a m S m i t h (1732 -1790) — fama angla politik-
ekonomiisto kaj filozofo. Łia verko «Pri la riĉeco de la popoloj»
faris komencon por la politik-ekonomia scienco.
16 P u b l i u s O v i d i u s N a s o (43a. K.—17p. K.) —
granda Borna poeto. N a s o (prononcu: Nazo) estis autoro de
multaj erotikaj poemoj kaj interalie de la verko «Ars amatoria»
(Arto ami). Pro iu kaŭzo, en la fino de sia vivo, li estis ekzili-
ta al la bordo de Nigra maro kaj tie mortis.
17 Noto de 1’aŭtoro: La opinio, ke O v i d i u s estis ekzi-
lita al la nuntempa Akkerman, estas bazita sur nenio. En siaj
elegioj E x p o n t o li klare signas kieł lokon de sia restado
la urbon T o m i, će la delto mem de Danubo. Same maljusta
estas ankaŭ la opinio d e V o l t a i r e , supozanta kieł kaŭzon
de lia ekzilo la sekretan amfavoron de J u l i a , filino de
A u g u s t u s . O v i d i u s estis tiutempe ĉirkaŭ kvindek-
jara, kaj la malvirtema J u l i a , jam antaŭ dek jaroj pli frue,
mem estis ekzilita de sia jaluzema patro. Ceter aj konjektoj de
208la scienculoj estas nenio alia ol konjektoj. La poeto plenumis sian
promeson kaj lia sekreto mortis kun li. «Alterius facti culpa
silenda mihi». [Pri alia farita kulpo mi devas silenti].
[F. M. V o 11 a i r e (prononcu: Voltĉr) estis fama franca
verkisto (1694—1778). Lia romano «Candi de» (Kandid)
estas tradukita esperanten de E. Lanti(eld. SAT en Paris 1929).
A u g u s t u s — honortitolo de Roma imperiestro].
“ B a r o n i n o de S t a eLH o 1 s t e i n (prononcu:
Stal) aŭ sinjorino L o u i s e-G e r m a i n e N e c k e r (pro­
noncu: Luiz-Jermćn Nekćr)— fama franca verkistino( 1766—
1817).
1* V i c g r a f o F r a n ę o i s-R e n 4-A u g u s t e de
C h a t e a u b r i a n d (prononcu: Fransua-Renć-Ogist Sa-
tobri&n)— franca verkisto (1768—1848); kunę kun s-ino de
S t a e 1 li estis unu el antauuloj de romantismo en la franca
literaturo.
20 Tiun ći strofon Puśkin forigis el la definitiva teksto de la
romano kaj anstataOigis per punktaro.
81 F a u b l a s (prononcu: Foblaz) — heroodekonataskan-
dala romano de franca verkisto J e a n - B a p t i s t e Lou-
v e t de C o u y r a y (prononcu: Ĵan-Baptist Luv<5 de Kuv-
rśj), kiu vivis 1760—1797. F a u b l a s kieł L o v e l a c e
estas tipo de virindeloganto kaj amaventuristo.
22 Tiu ći strofo, anstataŭita de Puśkin en la neta teksto de
la romano per punktaro, konserviĝis nur kieł nefinita skribpro-
vaĵo. Du linioj de la strofo tutę ne estis skribitaj kaj kelkaj
vortoj, prezentataj tie ći interkrampe, estis forstrekitaj.
23 Ankaŭ tiu ći strofo estis forigita de Puśkin dum la defi-
nitiva redaktado de la romano. La unuan parton de la strofo
Puśkin uzis cetere por sia verko «Grafo Nulin».
24 Noto del’aŭtoro: Capelo 4 la Bolivar.
[ S i m o n B o 1 i v 4 r (1783—1830) estis ćefo de la movado
por liberigi Sud-Amerikon de la hispana regado.
25 B r ć g u e t (prononcu: Bregćt) — konata horloĝo de la
firmao B r e g u e t .
24 Noto de 1’aŭtoro: Konata restoraciisto.
27 P. P. K a v e r i n (1794—1856) estis husaro, konata de
Puśkin en la jaroj 1816—1819. Havante noblan karakteron
kaj bonan edukon, li ankaŭ famiĝis pro siaj diboćoj kaj amuzoj.
22 R o a s t - b e e f (angle, prononcu: rost-bif) — bovros-
tafo. 209
 29 E n t r e c h a t (france, prononcu: antreśa) — eksalto,
artifikajo.
30 Heioinoj de la tiutempa klasikisma teatra repertuaro.
31 D. L E o n v 1 z i n (1774—1792) — unu el la unuaj
kreintoj de la rusa reala komedio.
33 J. B. K n j a j n i n (1742—1791) — rusa poeto kaj
dramverkisto, aŭtoro de kelkaj tragedioj kaj popolmoraj kome-
dioj. Laŭforme li estis sekvanto de la pseŭdo-kiasikaj tradicioj
kaj multajn sujetojn kaj scenojn li rekte pruntis el verkoj de la
francaj klasikuloj. Tamen laŭidee la verkoj de K n j a j n i n
estis inspirataj de civitana memkonscio kaj liberemo.
33 V. A. O z e r o v (1770—-1816) — rusa dramverkisto,
postsekvanto d e S u m a r o k o v (1717—1777) kaj de K n j a }-
n i n. En siaj tragedioj li precipe atentis psikologian flankon
de siaj herooj.
34 E. S. S e m j o n o v a — fama talenta aktorino.
35 P. A. K a t e n i n (1792—1863) — verkisto, kiu tradu-
kis rusen diversajn dramverkojn de C o r n e i l l e (franca
dramverkisto) kaj T o r q u a t o T a s s o (granda itala poeto,
aŭtoro de epopeo).
38 P i e r r e C o r n e i l l e (prononcu Pjer Kornej) —
granda franca klasika dramverkisto (1606—1684).
37 P r i n c o A. A. § a fi o v s k 6 j (1777—1846) — aŭtoro
de multaj mezvaloraj komedioj kaj unu el la pliperfektigintoj
de la rusa teatro.
38 C h a r l e s - L o u i s D i d e l o t (prononcu: §arl-
Lui Didló) — fama baletmajstro (1767—1837). Li radikale re-
novigis tiaman baletarton kaj, laborante ćefe en Peterburgo,
li estis aŭtoro de multaj brilaj baletprezentoj.
39 T e r p s i c h o r a — muzo de dancoj laŭ la antikva
greka mitologio.
40 E. I. I s t ó m i n a (1799—1848) — fama talenta balet-
dancistino. Ciam kun granda sukceso śi partoprenis en la bale-
toj de D i d e l o t .
41 E o l o ( A i o l o s aŭ A e o l u s ) — dio de ventoj laŭ
la antikva greka mitologio. Li havis harpon, kiun li ludis treege
melodie.
43 Noto de 1’aŭtoro: Estas la trajto de malvarmigita se
inda de C b i 1 d-H a r o 1 d. La baletoj de D i d e 1 o t estis
2 1 0 plenigitaj per vigleco de fantazio kaj per Sarmeco eksterordi-
nara. Unu el niaj romantismaj verkistoj trovis en iii multe pli
da poezio, ol en la tuta franca literaturo.
[C h i 1 d-H a r o 1 d (prononcu: Cajld-Herold) estas heroo
de unu el la verkoj de l ’angla poeto B y r o n (prononcu:
Bajron).]. ' 1
48 K u c e r o — veturigisto de luksa sinjora kaleśo.
44 J e a n - J a c q u e s R o u s s e a u (prononcu: Jan-
Ĵak Rusó) — unu el la piej elokventaj francaj prozverMstoj
(1712—1778). Li havis grandan influon al sia epoko pro siaj
filozofiaj kaj sociaj ideoj. La ćefa ideo de R o u s s e a u estis
ke la homoj kieł eble piej multe revenu al sia natura stato.
45 F r i e d r i c h M e l c h i o r Gr i m m (prononcu: Frid-
riti Mdlhior Grim) — barono, publicisto, kritikisto kaj diplo-
mato (1723—1807). Li estis Fariza korespondanto de kelkaj
liatempaj monarkoj kaj eldonadis por iii specon de manskribata
gazeto, tre gravan por studi tiun epokon.
46 Noto de l’aŭtoro: Tout le monde sut qu’il mettait du
blanc; et moi, qui n’en croyais rien, je commenęait de le croire,
non seulement par 1’embellissementdesonteint et pour avoir
trouve des tasses de blanc sur sa toilette, mais sur ce qu’entrant
nn matin dans sa chambre, je le trouvai brossant ses ongles avec
une petite vergette faite expres, ouvrage qu’il continua fiere-
ment devant moi. Je jugeai qu’un homme qui passe deux heu-
res tous les matins a brosser ses ongles, peut bien passer quel-
ques instants a remplir de blanc les creux de sa peau. (Confes-
sions de J. J. Rousseau). — Grimm antaŭis sian epokon: nun en
la tuta civilizita Europo oni purigas la ungojn per speciala bro-
seto.
[Ciuj sciis, ke li uzis blankajon; kaj mi, Mu ne kredis ticn,
mi komencis tion kredi, ne nur pro la plibeliĝo de lia vizaĝo kaj
car mi trovis tasojn da blanka] o sur lia tualeto, sed car enirinte
iumatene en lian ćambron, mi trovis lin brosanta siajn ungojn
per malgranda yergeto farita speciale, tiun laboron li fiere daŭ-
rigis antaŭ mi. Mi opiniis, ke homo, Mu pasigas du horojn 6iu-
matcne brosante siajn ungojn, povas bonę pasigi kelkajn momen-
tojn por plenigi per blankajo la sulkojn do sia haŭto. (Konfesoj
de J. J. Rousseau).—].
47 P. J. ĉ a a d a j e v aŭ C a d a j e v (1793—1856) —
komence brila husar-oficiro kaj poste rimarkinda ano de la
Moskva societo. Li estis tre Mera kun memstaraj vidpunktoj kaj 213
 havis grandan influon al Puŝkin. En 1836 li publikigis artiko-
lon «Filozofiaj leteroj» kun opozicia tendenco kontraŭ la regi-
staro, pro kiu la gazeto presinta ĝin estis fermita kaj C a a d a-
j e v estis anoncita kiel frenezulo. Kritikante la rusajn mo-
rojn kaj aprobante la okcidenteŭropan kulturon, ĉ a a d a j e v
estis spirita patro de tiaj okcidentemuloj kiel A. I. H e r c e n
(1812—1870) k. a.
48 V e n u s o — filino de la ĉefdio J o t o ( J o v i s a ŭ
J u p i t e r), diino de amo laŭ la romana mitologio.
49 Noto de 1’aŭtoro: Oni ne povas ne bedaŭri, ke niaj ver-
kistoj tro malofte enketas la vortaron de la Rusią Akademio,
ĉri restos eterna monumento de la protektema volo de Katarino
kaj de la kiera laboro de la heredintoj de Lomonosov, severaj
kaj fidelaj patronoj de la patra lingvo.
[ K a t a r i n o aŭ E k a t e r i n a II l a Gr a nda
(1729—1796) — rusa imperiestrino. Dmn ŝia longjara regado
okazis mnltaj gravaj eventoj en la rusa historio. Interalie ŝi
subpremigis la grandan ribelon de P u g a ĉ 6 v en la jaroj
1773—1775. Havante fortan karakteron kaj sufiĉan klerecon,
ŝi interesiĝis pri la literaturo kaj havis rilatojn kun la francaj
enciklopediistoj, subtenante iliajn ideojn pri la «klera absolu-
tismo». Progresiginte la klerigan movadon kaj humanismajn
ideojn en Rusio, ŝi finis sian regadon per forta reakcio kontraŭ
iliaj portantoj (Radiŝĉev, Novikov, Knjaĵnin k. a.).
Mi f i a f l L o m o n o s o v (1711—1765) — granda rusa
scienculo de la XVIII jarcento. Filo de simpla kamparano, li
sukcesis lerni kaj atingis superajn sciojn. Li tre multe faris por
disvastigo de klereco en Rusio. Li verkis unuan rusan gramati-
kon kaj multe laboris super kulturigo de la rusa lingvo.
(La supre cititaj vortoj, diritaj de Puŝkin pri la rusa lingvo,
montras piej efekte, ke Esperanto same evoluas en sia literaturo
kiel lingvo vivanta kaj ke ĝi devas iri la saman vojon, kiun
trairis la rusa lingvo, kreante siajn unuajn ĉefverkojn) ].
50 La virinon, priskribatan en tiu ĉi strofo, Puŝkin renkon-
tis dum sia ekzil-restado en la urbo Kiŝinev (Besarabio).
51 D i a n a — diino de ĉaso kaj luno laŭ la roma mitologio.
58 F l o r a — diino de floroj laŭ la antikva roma mitologio.
48 E 1 v i n a — alia nomo de C e r e s o, diino de terfe-
212 kundeco laŭ la antikva romana mitologio. Tie ći — kondida
nomo de fidela amatino laŭ unu balado de la rusa poeto V. A. Ju­
kovskij.
51 A r m i d a — filino de Damaska reĝo Arboleno en la
poemo de 1’itala poeto T a s s o «Liberigita Jerusalemo», belu-
lino kaj sorfiistino.
56 O fi t a — orienta randregiono de Peterburgo trans la
rivero Nevo. El O fi t a la urbo estis provizata antaŭe precipe
per lakto. n1
56 W a s i s t d a s (prononcu: vasisdas) — vendogiĉeto
en fenestro.
57 B e e f-s t e a k s (angle, prononcu: bif-steks) — bif-
steko, rostita peco de fileo.
58 Kukon.
8 B o i t o n o — kartludo.
60 Ci tiuj strofoj tutę ne estis verkitaj. Starigante tiujn ci
ciferojn kun punktaro, Puśkin signis nur certan interrompon en
la procedo de la romano.
61 J e a n-B a p t i s t e S a y (prononcu: Jan-BaptistSej)—
franca ekonomiisto (1767—1832). Li popularigis en Eŭropo la
ideojn de A d a m S mi t h , de kiu li diferenciĝis per sia in-
struo pri nemateriaj bonoj. Lia teorio de vendado helpis al sta-
rigo da klara koncepto pri ekonomia interligo de ćiuj landoj
eksportantaj siajn produktojn.
62 J e r e m i a h B e n t h a m (prononcu: Gćrimaja
Bentśm) — brita juristo kaj filozofo (1748—1832), fondinto
de la teorio pri utilitarismo. Fundamenton de la moralo B e n t ­
h a m vidis en la utilo por la plimulto de homoj.
63 Noto de 1’ aŭtoro: Tiu ći tuta ironia strofo estas nenio
alia ol subtila laŭdo al niaj belaj samlandaninoj. Tiel same
B o i 1 e a u, en aspekto de riproĉo, laŭdas Ludovikon XIV.
Niaj sinjorinoj kunigas klerecon kun afableco kaj severan pure-
con de la moroj kun tiu ĉi orienteca ĉarmo, tiom plaćinta al
s-ino S t a e 1. (Vidu: Dix ans d’ ćzil).
[Nicolas B o i l e a u - D e s p r ć a u x (prononcu:
Nikol&Bual -Depreó)—fama franca poeto kaj kritikisto(1636—
1711). Li estis aŭtoro de diversaj satiroj kaj de la famekonata
«L’Ajt poetiąue» (La poezia arto). Li faris gravan servon al
la franca literaturo, instruante ofte pedantecajn, sed kelkaparte
utilajn regulojn en spirito de tiu tempo. Li estis adepto de la 213
 filozof o D e s c a r t e s (prononcu: Dekdrt) kaj rekta kon-
traŭulo de la jezuitoj.
L o u i s XIV (prononcu: Lui) — Ludoviko XIV (1643—
1716) — franca reĝo, kiu estis protektanto de B o i 1 e a u.
S-ino S t a e l (prononcu: Stal)— franca verkistino, kiu
priskribis Rusion en sia libro «Dix ans d’ śxil> (Dek jaroj da
ekzilo).].
04 Temas pri la rondo de Peterburgaj literaturistoj.
66 F o r t u n a — diino de feliĉo kaj riĉo laŭ la antikva
roma mitologio. §i estis blinda kaj semis siajn donacojn, ne
vidante, al kiuj śi ilin donis.
66 NotodeFaŭtoro: Lalegantoj memoru belegan priskribon de
la Peterburga nokto en la idilio de G n e d i ć:
«Jen nokto: sed tamen ne velkas orstrioj de 1’nuboj.
Sen lun’ kaj sen steloj helplenas la tuta aspekto.
Ce fora marbordo videblas arĝenta velaro
De ŝipoj apenaŭ en blua ĉielo naĝantaj.
Per lum’ senkrepuska la nokta ĉielo radias,
Purpur’ okcidenta kuniĝas kun or’orienta:
Samkvazaŭ tagastro tuj post ekvesper’ elkondukas
Ruĝvangan aŭroron. ĉri estis la tempo somera,
En kiu la tagoj forśtelas potencon de 1’ nokto;
En kiu fremdulon ravigas en norda ćielo
Kunfluo piej sorća de ombro kaj dolca hellumo,
Neniam povanta omami ćielon de 1’ sudo;
Ĝi estis heleco, simila al norda knabino
Kun bluaj okuloj kaj vangoj kun ruga koloro
En kadro de ondoj da blonda abunda hararo.
Ci tiam sur Nevo kaj sur Petropolo piej luksa
Aperas vesper’ sen krepusko kaj nokto sen ombro;
Ci tiam, apenaŭ fininte meznoktan kanteton,
Jam tuj Filomelo rekantas saluton al tago.
Sed estas malfrue; ekblovis al tundroj de Nevo;
Mallevis sin roso . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jen estas meznokto; bruinte per mil’ da remiloj,
Sin Nev’ ne ekskuas; foriĝis la gastoj de 1’ urbo;
Nek voĉo sur bordo, nek ondo sur akvo, silento:
Nur iam brurulo de 1’ pontoj trakuras rapide,
Nur kri’ longedaŭra traflugas el fora vilaĝo,
214 El kiu en nokt’ intervokas militaj gardistoj.
 Dorm’ regas . ..................................... .................... »
[N. I. G n ć d i ć (1784—1833) — rusa poeto, fama tra-
dukinto de «Iliad» en la rusan lingvon. Li verkis ankaŭ origi-
nalajn romanojn kaj lirikajn poemojn, ankaŭ li estis perfekta
deklamisto.
P e t r o p o l o — poezia nomo de Peterburgo aŭ Petro-
grado (nun Leningrado).
F i l o m e l o (Philomela) — filino de Atena reĝo Pandiono,
śi estis sorće transformita je najtingalo. Metafora nomo de
ciu najtingalo.
T u n d r o — norda traglaciiĝinta marĉtereno kun sovaĝa
koniferarbaro, neniam plene redegelanta en somero.]
67 Noto de 1’ aŭtroro:
Beldiinon admirforme
Spektas la poet’ en vid’,
Dum en nokto li sendorme
Sin apogas je granit’.
(Muravjóv. «Al la diino de Nevo»).
[M. N. M u r a v j o v (1757—1807) — verkisto kaj kleri-
gaganto. En siaj verkoj li imitis la sentimentalismon de K a-
r a m z i n (1766—1826).].
68 Strato en Peterburgo.
•• T o r ą u a t o T a s s o (prononcu: Torkvato Taso)—
granda itala poeto (1544—1595), aŭtoro de la fama epopeo
«Liberigita Jerusalemo»(La Gerusalemme liberała). Ok t a v o—
okversa strofmezuro kun altema rimaranĝo.
70 B r e n t a —■rivero en la supra Italio.
71 A p o 1 o (Apóllon) — filo de Zeŭso kaj Latona, frato
de Diana, dio de suno, lumo kaj poezio laŭ la greka mitologio.
Nepoj de Apolo — poetoj, artistoj.
72 A l b i o n o — kelta kaj nun precipe poezia nomo de
la Grandbrita insulo.
78 V e n e c i o (Yenezia) — itala urbo, fama pro siaj
stratkanaloj.
74 F r a n c e s c o P e t r a r c a (prononcu: Franćesko
Petrarka) —fama itala poeto (1304—1374), aŭtoro de la rimar-
kindaj versoj «Canzoniere» (prononcu: kanconjśre), dedićitaj
al iu L a u r a, kiu estis amatino de P e t r a r c a kaj kiun
li fidele amis kaj prikantis dum sia tuta vivo.
75 Noto de 1’ aŭtoro: Verkite en Odessa. 215
 56 Noto del’ aŭtoro: La aŭtoro, el la flanko de la patrino,
havas afrikan devenon. Lia praavo A b r 4 m Pe tr 6 v i ĉ
A n n i b & 1 en sia okjara aĝo estis śtelita de sur la bordoj de
Afriko kaj veiiigita Konstantinoplon. Ła rusa ambasadoro,
elacetinte lin, sendis lin donace al Petro la Granda, kiu krista-
nigis lin en Vilno. Poste lia frato estis veninta komence Kon­
stantinoplon kaj poste Peterburgon, proponante elaćetmońon
por li, sed Petro I rie konsentis redoni sian baptiton. Gis pro-
fnnda maljunaĝo A n n i b a 1 memoris ankoraŭ Afrikon,
la luksan vivon de la patro, 19 fratojn, inter kiuj li estis la piej
jnna; li memoris, kieł oni estis kondukanta ilin al la patro, kun
la brakoj ligitaj post la dorso, dum li sola estis libera kaj na-
ĝis ĉe fontanoj de la patra domo; li memoris ankaS sian amatan
fratinon Laganion, kiu naĝis malproksime post la śipo, sur kiu
li estis forveturanta.
Estante 18-jaraĝa, A n n i b a 1 estis sendita de la caro
Franci on, kie li komencis sian oficon en la armeo de laregento;
li revenis Busion kun dishakita kapo kaj kun rango de franca
leŭtenanto. Dum la regado de A n n a [1730—1740], Anni -
b A 1, estante persona malamiko de B i r o n [favorito de
Anna], estis sendita Siberion laŭ bonaspekta preteksto. Enui-
ĝinte pro la senhomeco kaj pro severeco de la klimato, li pro-
pravole revenis Peterburgon kaj vizitis sian amikon M i n i fi.
M i n i fi ekmiregis kaj konsilis al li kaŝiĝi senprokraste.
A n n i b a 1 iris al siaj bienój kaj tie li logis dum la tuta
regado de An n a , estante konsiderata kieł oficanta en Siberio.
E l i z a v d t a , surtroniĝinte [1741], ĉirkaŭŝutis lin per
siaj favoraĵoj. A. P. A n n i b ŭ l mortis jam dum la regado
de E k a t e r i n a [1762'—1796], liberigite de la gravaj
oficokupoj kun la rango de eef-generało, la 92-an jaron post
sia naskiĝo.
En Rusio, kie la memoro pri rimarkindaj personoj rapide
malaperas, pro manko de bistoriaj notajoj, la strańga vivo de
A n n i b a 1 estas konata nur laŭ la familiaj legenooj.
Lia filo, generalo-leŭtenanto J. A. A n n i b a l aparte-
nas sendispute al la nombro de la piej distingitaj personoj de
la Katarina jarcento (li mortis en 1800).
[A. Puŝkin tre śatis sian nobeldevenon. La historion de
A n n i b a l li intencis rakonti en romano «La negro de Petro
216 la Granda», kiu estis nur komencita.]
 77 P o p o — vulgara nomo de rusa pastro.
78 F a r n i e n t e — nenionfarado (itallingve).
” Ł o r d o G e o r g e G o r d o n B y r o n (prononcu:
ĜOrĝ Gordon B&jron) — fama angla poeto (1788—1826). Lia
poezio havis grandan iniluon en la tuta Eŭropo. Puŝkin trafe
eśprimistiiijn&modhumorojndesiaepokoenla figuro de Eŭge-
no Onegin.
80 S a l g i r — rivero en Krimeo. La kaptitinoj de Salgiro
estas haremvirinoj, pri kiuj Puśkin rakontas en sia poemo
«Baĥĉisaraja fontano».
81 Ho, kamparo! H o r a t i u s . (Latinlingve).
Ho, Ruslandó! (Ruslingve).
Q u i n t u s H o r a t i u s F l a c c u s (prononcu: Kvintus
Horacius Flakus)— fama Roma poeto (65—8 antaii Kristo).
En siaj yerkoj li multe priskribis la kamparan vivon kieł bien-
posedanto kaj mastro.
88 D r i a d o j — feinoj de 1’arbaroj laŭ la antikva greka
mitologio.
83 F r a m a s o n o j aŭ F r a n k - m a s o n o j («liberaj
masonistoj») eStis personoj, apartenantaj al duonsekretaj kon-
spirorganizaĵoj (t. n. loĝioj), kiuj havis diversajn noblajn ce-
lojn, iufoje revoluciajn. El la medio de frank-masonoj eliris
interalie la famaj «Dekabristoj», organizintoj de la malsukce-
sinta ribelo la 14-an de decembro 1825, kiu celis starigon
de demokratia konstitucio en Rusio.
88 G o t t i n g e n (prononcu: Gśiitingen) — universitata
urbo en Germanio. En la fino de la XVIII jarcento tie ekzi-
stis fama asocio de poetoj (Gottinger Dichterbund).
86 I m m a n u e l K a n t (1724—1804) — granda germana
filoźófo. Idealismaj principoj kaj aprioriaj ideoj de Kant
eśtis siatempe tre disvastigitaj kaj havis grandan influon.
88 La finan parton de la strofo Puŝkin ne presigis, verŝajne
pro tiutempaj cenzurkondićoj (aludo pri la «frank-masonoj»
kaj «dekabristoj»).
87 F r i e d r i c h S c h i l l e r (prononcu: Fridrifi śiler);—
fama germana dramverkisto kaj poeto (1769—1805).
88 J o h a n n W o l f g a n g G o e t h e (prononcu: Jo-
hŭn Volfgang Gĉŭte) — granda germana poeto kaj verldsto
1749—1832). Li estas konsiderebla kieł unu el la piej grandaj 217
 poetoj de la mosdo. Lia ĉedfverko ««Faust» estas tradukita espe-
ranten de N. Barthelmess (eld. de SAT, Leipzig 1923).
89 S a m o v a r o — kutima rusa aparato en formo de ak-
vujo kun tubo emneze por karbo, servanta por boligi akvon.
Ĝi estas metata sur tablon dum tetrinkado.
90 D u n j a — mallongigo de E ŭ d o k s i o, tre kutima
rusa virina nomo.
91 Noto de 1’ aŭtoro: El la unua parto de JDnepra Niksino».
92 N a p o l e o n B o n a p a r t e (1768—1821) — fama
aventuristo, kiu, posedante genian talenton de militkoman-
danto, sukcesis atingi superan gradon de potenco kaj fariĝis
franca imperiestro, ĝis post malsukceso de militiro kontraŭ
Busio en 1812 li estis abdikigita kaj mortis en ekzilo.
98 Do al kartludo.
94 Noto de 1’aŭtoro: La piej dolĉesonaj grekaj nomoj, kieł
ekzemple: Agatono, Filato, Teodora, Tekla kaj aliaj, estas
uzataj ce ni nur inter la homoj el la simpla popolo.
" S a m u e l B i c h a r d s o n (prononcu: Sśmjuel Bi-
ćardsón) — angla romanverkisto (1689—1761). Li estis fondinto
de la romanspeco por familia legado, kie la bonvirto estas re-
kompencata, la malvirto punata kaj la moralo estas prezentata
kieł ĉefa vivprincipo.
99 Noto de 1’ aŭtoro: G r a n d i s o n kaj L o v e 1 a c e
estas herooj de dufamaj romanoj [de B i c h a r d s o n ] .
(L o v e I a c e — prononcu: Lovlĉs).
97 Noto de 1’aŭtoro: Si j’avais la folie de croire encore au
bonheur, je le chercherais dans 1’habitude.(Chateaubriand).
[Se mi havus la malsaĝecon kredi ankoraŭ je felićo, mi ser-
cus ĝin en la kutimiĝo. (Satobriśn).]
" P r a s k o v j a (de P a r a s k e v a ) kaj Ak u 1 ka
(de A k i l i n a ) estas «vulgaraj» nomoj, tre kutimaj inter la
rusinoj; P a u l i n a kaj S e l i n a sonas neordinare kaj do
«poezie».
98 f i a l a t o — hejma negliĝa vesto, tre vasta kun longaj
baskoj, sen butonoj kaj kun zono, vestata rekte sur la nudan
korpon aŭ tolaĵon.
790 Festo de kristana religia kul to, dedićita al triunueco
de dio (dio-patro, dio-filo kaj dio-sankta spirito).
ioi B y as o —kutima rusa refreŝiga trinkajo, preparata
2 1 8 el sekala pano.
 101 B r i g a d e r o — oficira rango, ekzistinta en Busio
ĝis fino de la XVIII jarcento.
108 Notodel’aŭtoro:«MalfeliĉaJorik!» — ekkrio de Hamleto
saper la kraniode arlekeno. (Vidu Shakespeare kaj Stern).
[ W i l l i a m S h a k e s p e a r e (prononcu: Ciljfim Seks-
pir) — granda angla dramverkisto (1564—1616). Cetere,
ekzistas supozo, ke S h a k e s p e a r e estis nur substituita
persono de la vera anonima aŭtoro, kiu pro sia grava pozicio en
sapera socio ne volis konigi sian nomon. Lia fama tragedio
«Hamleto» estas tradukita esperanten de d-ro L. L. Zamenhof
(eld. Nfirnberg 1894 kaj Paris 1902).
L a w r e n c e S t e r n (prononcu: Lóiirens Stern)— ko-
nata angla humoristo (1713—1768).]
104 O ĉ a k o v — urbo kaj citadelo proksime de Odessa.
En la jaro 1788 O ĉ a k o v , aparteninta tiam al la turkoj,
estis konkerita per atako de la rusaj trupoj sub komando de
S u v o r o v.
106 A on id oj — Muzoj, naŭ feinoj de 1’artoj laŭ la
greka mitologio.
106 §i estis junulino, śi estis enamiĝinta.— (Malfilatr).
J a c q u e C h a r l e s L o u i s de M a l f i l & t r e
(prononcu: Jak Sari Lul de MalfiMtr) — franca verkisto (1732—
1767).
107 F i l l i d a (Phillys) — klasika virina nomo.
108 La finan parton de la strofo Puśkin ne presigis en la re-
daktita de li teksto de la romano.
loo Noto de 1’aŭtoro: En la antaŭa eldono, anstataŭ: a l
h e j m o r a p i d a s estis erare presita: en v i n t r o
r a p i d a s (kio havis nenian sencon). Kritikistoj, tion ne
kompreninte, trovis anakronismon en la sekvantaj strofoj.—
Ni kuraĝas certigi, ke en nia romano la tempo estas kalkulita
laŭ la kalendaro.
110 A n d r j u ś k a — nomformo de A n d r e o, pli ne-
glekta ol A n d r e ć j o . Koncernas la veturigiston.
111 La rusaj familinomoj diferenciĝas laŭsekse, plejparte
peraldono de finaĵo a porricevi la nomon de virino. Do, Lŭrin
estas vira nomo kaj L &r i n a estas la sama de virino.
112 S v e t l a n a — personino de unu el la baladoj de la
fama rusa poeto V. A. Ĵ u k o v s k i j (1783—1852). Li
estis unu el la ćefaj reprezentantoj de la rusa romantismo kaj 219
 kromę li donis al Ja rusa literaturo multaja bonajn tradukojn
el la alilandaj, precipe germanaj, aŭtoroj.
118 A n t o n i s v a n - D i j ć k (pronŭncu: van-Dejk)—
fama flamanda pentristo (1599—1641). Li pentris multajn
bildojn kun precipe religia enhavo. Al tiaj bildój apattenas
ankaŭ lia «Madono».
lu Noto de 1’aŭtoro: J u l i e Wol ma r ^kt La Nova
Hdloise». M a l e c A d e l — heroo de mezkvalita romano de
M-me C o t t i n . G u s t a v e de L i n a r d — heroo de
ĉarma novelo de baronino K r ii d n e r.
[ J u l i e W o l m a r — prononcu: Ĵili Volmŭr. Hd-
1 o i s e — prononcu: Elofz. Tiu ći romano estas verkita de
J. J. R o u s s e a u — prononcu: Ĵ. Ĵ. Rusó. Mal ec-
A d e l — prononcu: Maldk-Adćl. C o t t i n — prononctt: Ko-
tśn. G u s t a v e de L i n a r d — prononcu: Gistav de
Lin&r. K r u d n e r — prononcu: Krfdner],
116 «La suferoj de juna Werter» (prononcu: Verter)1-^- estas
unu el la famaj verkoj de G o e t h e (prononcu: Gdŭte).
116 C 1 a r i s s a, J u l i a , D e l p h i n a (prononcu:
KlariSa, Julia, Delfina) — heroinoj de la respektivaj romanoj
de R i c h a r d s o n , R o u s s e a u kaj o t a e l .
117 Noto de 1’aŭtoro: V a m p i r o — novelo malĝuste
atribuita al la lordo B y r o n . M e l m o t — genia verko de
M a t j u r i n . J e a n S b o g a r — kopata romano de C h a r-
le s Nodi er.
[E t e r n a j u d o aŭ A h a s v e r o — legenda persono,
eteme migranta tra la mondo, uzita de multaj aŭtoroj kieł
terno por siaj verkoj. K o r s a r o — verko de Byr on.
J e a n Sb o g a r — prononcu: Jan Zbogftr. C h a r l e s
N o d i e r — prononcu: Sari Nodjć; li estis konata franca
romantisma poeto, romanverkisto, scienculo kaj historiisto
(1780—1844).]
111 P h o e b u s (prononcu: Fćiibus) — F e b o aŭ Apo-
1 o, dio de suno kaj poezio laŭ la antikva greka mitologio.
11• V a n j a — Joĉjo (de Iv4n — Johano).
180 Noto ae 1’aŭtoro: Lasciate ogni speranza voi ch’ entratę.
La modesta a&toro tradukis nur la unuan duonon de la fameko-
nata verso.
[Prononcu: Laŝate onji speranca voj k’entratę. Signifas:
220 lasu diun esperon vi, kiu eniras. Tiu di surskribo pendis super
la pordo de infero, laŭ la fama verko «Dia komedio» de la granda
itala poeto D a n t e A l i g h i e r i (prononcu: Aligićri),
vivinta en la jaroj 1265—1321.]
121 Noto dePaŭtoro: Gazeto, kiu estis eldonata [1818—1827]
de la jam mortinta A. I z m a j l o v [1779—1831] sufiĉe
neakurate. La eldonisto unufoje eĉ prese pardonpetis antaŭ
la publiko pri tio, ke li dum la fastoj d i b o ć e t i s .
122 I. F. B o g d a n o v i ĉ (1743—1802) — rusa poeto,
aŭtoro de la fama poemo «D. ŝenjka». La enhavon de Duŝenjka»
B o g d a n o v i 6 ce pis el la novelo de la fama franca fablisto
J e a n Ła F o n t a i n e (prononcu: Jan Lafontćn) «Les
Amours de Psyche», kiu siavice uzis kie) temon la faman rakon-
ton pri Amoro kaj Psineo el la romano de Roma verkisto L u-
c i u s A p u l e j u s «De asino aureo» (Pri ora azeno).
Same kieł Ł a F o n t a i n e faris sian Psifieon francino, tiel
Dnkaŭ B o g d a n o v i ĉ penis transformi sin je rusa fraŭlino
cuŝenjka. Lafrivola, senĝenakaj facilstila poemo de B o g d a -
n o v i ĉ havis siatempe grandan sukceson.
J e a n La F o n t a i n e (1621—1695)—estas fama precipe
pro siaj fabloj.
L u c i u s A p u l e j u s naskiĝis ĉirkaŭ la jaro 125 p.
Kr. kaj estis ćefe ritorikisto.
Ła rakonto de A p u 1 e j u s pri Amoro kaj Pisĥeo estas
tradukita esperanten de E. Pfeffer (eld. Berlin 1911).
123 Y i c g r a f o E v a r i s t e de P a r n y (prononcu:
Evarist de Parni) — franca erotika poeto (1753-1814), konata
pro siaj frivolaj poemoj laŭ klasikaj temoj.
124 Noto de 1’aŭtoro: E. A. Baratinskij. [E. A. Bor a-
t i n s k i j (1800—1844)— rusa poeto, konata 6efe pro siaj
melankoliaj finnlandaj poemoj, inter kiuj la piej famaj estas
«Edda»,«Festenoj» k. a.]
185 « F r e i s c h ŭ t z » (prononcu: Frajśfc) — «Libera Pa-
fisto», opero komponita de la germana muzikisto K a r l Ma­
r i a v o n We De r (prononcu: fon Vĉber), vivinta en la
jaroj 1786—1826.
i 26 F i l f p j e v n a — filino de F i l i p (Filipidino).
Tia patronomo će la rusoj, uzata aparte de la plena nomo
speciale por la aĝaj personoj, havas nuancon de estimo kaj ka-
resemo.
i»’ La moralo estas en la naturo de l’aferoj(Nekśr). 221
 J a c ą u e N e o k e r (prononcu: Ĵak Nekśr)—franca
fmancisto kaj śtatfunkciulo (1732—1804). En 1789 lia devi-
gita eksiĝo el la posteno de cefa financadministranto en la regi-
staro de la franca reĝo fariĝis senpera kaŭzo de popola ribelo kaj
de la fama konkero de Bastilio. Li verkis kelkajn interesajn
verkojn pri la financa politiko kaj pri la granda franca revolu-
cio. Li estis patro de la konata verkistino S-ino de S tae 1.
128 P i g m a l i o n o (Pygmalion) — laŭ la greka mito­
logio reĝo de 1’insuloCipro (Kypros), enamiĝinta la skulptitan
de li mem statuon de knabino. Pro lia varmega preĝo la statuo
viviĝis.
129 Te m ir a, D a f n a (aŭ Daphne) kaj L i i e t a —
kondićaj nomoj de iuj virinoj.
u o T r u i s m o — piej ordinara, al ćiuj konata veraĵo sen
iu originaleco.
131 La unuaj kvar strofoj de la ĉapitro kvara estis presigitaj
de Puśkin aparte; la kvina kaj sesa strofoj estas konataj nur
en malneta manuskripto.
183 V i s t o — kartludo.
1 33 H i m e n e o ( H y m e n a e u s aŭ Hy me n ) — dio
de geedziĝo laŭ la greka mitologio.
134 C i p r i d o ( Ky p r i s ) — diino de amo, devenanta
dela insulo Cipro (Kypros) laŭ la greka mitologio.
135 Prononcu: K’ekrire-vu sir se tablOt. Signifas (france):
Kion vi skribtt sur tiuj ĉi paĝoj.
133 Prononcu: Tut-a-vu Anndt. Signifas (france): Tutę
via Anneto.
135 G ra f o F. P. T o 1 s 16 j (1783—1873)—rusa pen-
tristo, skulptisto kaj gravuristo, eminenta aganto en la sfero
de la rusa arto. Estas famekonataj multaj medalaj bareliefoj
de T o 1 s t ó j, liaj ilustrajoj por la poemo de B o g d a n ó-
v i ĉ «Duŝenjka» k. a. En la desegnaioj de T o ł s t o j admi-
rigas treege preciza, harmonia kaj delikata kompon-maniero,
memoriganta pri la antikvaj grekaj desegnajoj sur la vazoj.
133 I n-q u a r t o (prononcu: In-kvarto) — libro kun
formato je kvarona parto da plena paperfolio.
139 N. M. J a z i k o v (1803—1843)—rusa lirika poeto,
verkinta ankaŭ historiajn kaj patriotajn poemojn.
140 Tiu ti strofo aperis nur en la unua eldono de la capitro.
222 Poste Puŝkin forigis ĝin pro iuj konsideroj,
 111 H e l e s p o n t o (Hellśspontos) — Dardanela markolo
inter la Marmora kaj-Egea maroj, dividanta Eŭropon de Ario.
Laŭ antikva greka legendo, trans 6i tiu markolo ĉiunokte naĝis
ĉasisto L e a n d r o por viziti sian amatinon H e r o . En
iu ventega nokto L e a n d r o dronis kaj H e r o pro ćagreno
jetis sin en la maron.
148 Puŝkin ne presigis l 1/2 finversojn de la strofo XXXVII
kaj latutanstrofon XXXVIIIverŝajneprolatroforta kontrasto
priskribita.
143 Noto de 1’aŭtoro: En la gazetoj oni miris, kieł oni povis
nomi f r a ŭ l i n o simplan kamparaninon, dum la nobelaj
fraŭlinoj, iom pli sube, estas nomitaj k n a b i n a ć o j !
[Vidu Capitron Kvinan, strofo XXVIII.]
144 Lumo de brulanta kejio estis antaŭe kutima maniero
por lumigi la kamparanajn kabanojn en vespero. Kontraŭe
la riĉulaj domoj estis lumigataj per kandeloj.
143 Noto de 1’aŭtoro: «Tio ĉi signifas», —rimarkigas nnu el
niaj kritikistoj:—«ke la buboj kuradas per glitkuriloj». Juste!
148 D o m i n i qu e D u f o u r de P r a d t (prononcu:
Dominik Difur de Pradt) — franca diplomato kaj politika
verkisto (1769—1837).
147 W a l t e r S c o t t (prononcu: Uólter Skot)— fama
skotaverkisto(1771—1832), autorodekonatajhistoriaj romanoj.
148C l i c q u o t (prononcu: Klikó), M o e t t e (pr.:
Moćt), B o r d e a u z (pr.: Bordó), A i (pr.: Ai) — markoj
de diversaj francaj yinspecoj.
148 Noto de 1’aŭtoro:
Plaĉis en junaĝ’ al mi
Poezia vin’ Al
Pro ŝaŭmado sia brua,
Similanta al pasi’
Aŭ al la juneco frua, k. c.
(Epistoło al L. P.).
[ H i p o k r e n o — fonto de poezia inspirakvo laŭ la greka
mitologio. Ĝi ekŝprucas en tiu loko, kie ekfrapis per sia hufo la
flugilhavaĉevalo de laMuzoj P e g a s o, simbolode la poezio.]
460 L e p t o — greka monero; metaforę — ofero.
151 Noto de 1’aŭtoro: A u g u s t L a f o n t a i n e—aŭtoro
de multaj familiaj romanoj. 223
 [ A u g u s t L a f o n t a i n e — prononcu: Atigust La-
fontón — germana verkisto (1768—1831).]
162 NotodePaŭtoro: Vidu«UnuaNeĝo», poemonde la piinco
V j & z e m s k i j 2.
168 Notoderaŭtoro:Vidulapriskriboudela finnlandavintro
en «Edda» de B ar a t i n s k i j 124.
124 Tre kutima maniero por antaŭdiveni la sorton dum la
novjara semajno: oni fandas vakson en kulero kaj elverŝas ĝin
en malvarman akvon, poste onielakvigaslastrangeforman vak-
saĵon kaj esploras ĝian ombron sur muro; el la ombra silueto
surmura oni konkludas la estontecon.
las Noto de 1’aŭtoro:
Kat’ vokas katinon
Al fomo por dorm’.
Estas antaŭdiro de geedziĝo; la unua kanto antaŭdiras mor-
ton.
iw Notodel’aŭtoro:Tiamaniereonieksciasnomon deestonta
fianĉo.
15» L e 1 — dio de amo laŭ la antikva slava mitologio.
im Noto de l’aŭtoro: En la gazętaro oni kondamnis la vor-
toin: f r a p’, d i r’ kaj h u f b a t’, kieł maltaŭgajnnovaĵojn.
Ci tiuj vortoj estas radike rusaj: «Eliris Bov& el la tendo por
refreŝiĝi kaj li ekaŭdis en la vasta kampo homdiron kaj ĉevalan
hufbaton» ( F a b e l o p r i B o v a-r e ĝ i d o). F r a p ’
estas uzata en la popolparolo anstataŭ f r a p a a o , samkiel
s i b 1’ anstataŭ s i b 1 a d o: «Li siblon faris serpent-maniere»
(Antikvaj rusaj versoj). Oni ne devas bridi la liberecon de nia
rića kaj bela lingvo.
[La senco de tiu 6i autora noto, laŭlitere tradukita esperan-
ten kaj apenaŭ komprenebla por alinacia leganto, kuśas en tio,
ke Puŝkin uzis kelkajn vortojn en mallongigita formo sen ku-
timaj, sed superfluaj sufiksoj. Tiamaniere li multe plisimpligis
kaj senŝarĝigis tiujn vortojn, restariginte samtempe ilian pu-
ran radikan signifon. Tiu ci ekzemplo el la rusa lingvo estas
tre instrua ankaŭ por Esperanto kaj ĝi analoge rekomendas
pli kuraĝe senbalastigadi la vortojn tor de malnecesaj longaĵoj,
kiuj nur plipezigas la esprimforton de la lingvo sen sufića be-
zono kaj utilo.].
162 Noto de 1’aŭtoro: Unu el niaj kritikistoj, ŝajne, trovas
2 2 4 en tiuj ĉi versoj nekompreneblan por ni malkonvenaĵon.
 1.0 J e a n de R a c i n e (prononcu: Jan de Rasfn)—
granda fraica verkisto (1639—1699), aŭtoro de kelkaj klasi-
kismaj tr.gedioj.
1.1 L u c i u s S e n e c a (prononcu: Łucias Senćka)—
Roma filozofo kaj tragediverkisto. Li naskiĝis en la jaro 4 aataŭ
Kristo kaj memmortigis sin en la jaro 66 p. Kr. lad ordono de
Nero, pro partopreno en konspiro kontraŭ tiu ci tirana imperi-
estro.
162 Neto de 1’aŭtoro: La divenlibroj estas vendataj ĉe ni
sub la firmo de Martin’ Zadeka, estiminda persono, neniam
verkinta divenlibrojn, kieł rimarkjgas V. M. Fĉdorov.
183 « P e t r i a d o » — epopeo de Jf. L o m o n o s o v ,
granda rusa scienculo kaj literaturisto (1711—1765), dedićita
al la caro Petro I.
144 J e a n F r a n ę o i s M a r m o n t e l (prononcu:
Jan Fransua Marmontćl)— franca verkisto (1723—1799).
1,s Noto de 1’aŭtoro: Parodio de la konataj versoj de Lomo-
nósov:
L’aŭror’ per sia man’ skarlała
De la matena pacakvar’
Venigas kun la sun’ naskata, — k.c.
166 Noto de 1’aŭtoro:
, , ..............................Buj&nov, la najbar’
Vizitis min hieraŭ tutę ne razita,
Cifita, en lanug’, en ĉap’ kun vizier’...
(«Danĝera Najbaro»).
[Bujanov estas heroo de la ŝerca poemo «Danĝera Najbaro»,
apartenanta al la plumo de V. L. Puśkin (1770—1830), onklo
de A. S. Puśkin. Siatempe la poemo «Danĝera Najbaro» estis
multe disvastigita inter la literatura) rondoj kaj V. L. Puśkin
memestisaktivamembro delafamaliteraturasocieto «Arzamŭs».
A. S. Puśkin multe śatissianonklon kaj oftecitis liajnverkojn,
plejparte por ŝerco. Tial ankaŭ la personajon de Bujinov li
serce nomis sia kuzo aŭ parenco.]
M o n s i e u r Tr i q u ć — prononcu: Mosjćd Trikć
(t. e. sinjoro Trikć, francling e).
.1.68 T a m b ó y — urbo en la centra Ruslando.
i«> Prononcu: Reveje-vu, bel andormi. Franclingve,
signifas: Vekiĝu, bela dormulin’. 825
 170 Prononeu: «bel Nin4» kaj «bel Tatiana» kun akcento
sur la lastaj silaboj latt la franclingva maniero.
171 Noto de 1’aŭtoro: Niaj kritikistoj, fidelaj respektantoj
delabelasekso, forte kondamnislanekonveneconde tiuĉiverso.
[Kompani la Capitron Kvaran, strofo XLI.]
172 Vinspeco.
173 Z i z i — hejma nomo de Eŭpraksia V u 1 f, la mal-
pliaĝa filino de P. A. Osipova kaj de ties unua edzo, unu el la
konatulinoj de Puśkin.
174 H e l e n o estis, lafl la antikva greka legendo, edzino
de la Sparta reĝo M e n e l a o. P a r i s o , dua filo de la
Troja (Frigia) reĝo P r i a m o, śtelis Helenon, rompinte la
leĝon de gastamo. Kiam Menelao ekpośtulis, ke Heleno estn
redonita, Priamo rifuzis. Pro tio Menelao entreprenis militon
kontraŭ Trojo. Tiu milito daŭris preskaii dek jarojn (supozeble
en la jaroj 1193—1084 antaŭ Kristo) kaj finiĝis per detruo de
Trojó. Kiam la maljunularo de Pergamo (Trojo) juĝis pri
justeco de la konflikto, ekvidinte la eksterordinaran belecon de
Heleno, ĝi tuj verdiktis, ke la ambaŭ pretendantoj, Menelao kaj
Pariso, estas pravaj.
174 La strofoj XXXVII kaj XXXVIII estis presigitaj de
Puśkin nur en la unua eldono.
178 F r a n c e s c o A l b a n i (prononeu: Franĉesko AI-
bani)— fama itala pentristo (1678—1660). Multaj, precipe
festenojn prezentantaj bildoj de A l b a n i distingigas per
ĝojhumoro, tonheleco kaj lumabundo.
177 Tiu ci strofo estis presigita dc Puśkin nur en la unua
eldono kaj eć tie sen la unnaj kvar versoj.
178 Itallingve, signifas: Tie, sub la tagoj-nebulaj kaj mal-
longaj, naskiĝas gento, por kiu la morto ne doloras.
171 M a r c u s A t i l i u s Regulus (prononeu:
MArkus Atilius RAgulus) — Roma militisto, kiu en la jaro
255antaŭKristobataliskontraŭKartago,sed estis militkaptita.
La Kartaganoj sendis lin al Romo kun misio por klopodi pri
paco, kondiće ke li promesis revenon en okazo de malsukceso.
Malgraŭ tio R e g u l u s deinarśis en la Roma senato kun
protesto kontraŭ la pacpropono kaj poste kun la rifuzo revenis
Kartagon, fidele al sia promeso. Li estis torturę ekzekutita de
228 la Kartaganoj.
 - 180 Noto de 1’aŭtoro: Pariża restoraciisto.
181 Prononcu: Sed alja tśmpora. Latinlingve, signifas: Sed
estas aliaj tempoj.
132 No o de 1’aŭtoro: Verso de G r i b o j e d o v. [A. S. Gri-
b o j 6 d o v (1796—1829) — rusa verkisto, aiitóro de la fama
komedio «Malfeliĉo pro saĝeco».]
283 La strofoj XV, XVI kaj XXXVIII ne estis presigitaj
de Puśkin; iii estas konataj nur laŭ la informo de J, K. Grot.
188 A. A. D e l v i g (1798—1831)—rusa poeto, lerneja
arniko de Puśkin.
188 L e t o ( Le t h e ) — laŭ la antikva greka mitodologio
rivero en la subtera regno, el kiu la animoj de 1’mortintoj de-
vis trinki por forgesi ćion pasintan.
188 Frononcu: Gijó.
187 Noto de l ’aŭtoro: Glora armilfabrikisto. [Prononcu:
Lepŭĵ.]
188 M. L. G o l e n i ŝ ĉ e v-K u t u z o v, princo
S m o l e ń s k i ) (1745—1813) — ćefkomandanto de la rusa
armeo dum la milito kontrafi N a p o l e o n en 1812.
189 V i c g r a f o H o r a t i o N e 1 s o n ( 1768—1806) —
angla admirał o, kiu estas konata pro siaj venkoj kontraŭ franco,),
dano) kaj hispanoj.
180 K. F. R i 1 i e v (1795—1826) — konata rusa poeto —
«dekabristo», t. e. partopreninto de la ribelo la 14 an de decem-
bro 1826. Estante membro de la sekreta societo, kiu deziris
starigi en Rusio demokratan konstitucion, li fariĝis unu el la
gvidantoj de la movado kaj post malsukceso de la ribelo estis
pendigita.
181 V o l g a — la piej granda rivero en Ruslando.
188 La du finversoj de la strofo XLVI kaj la ćefa parto de la
strofo XLVII estis presigitaj de Puśkin nur en la unua eldonn
de la romano.
193 J. J. D m i t r i e v aŭ D m i t r e v (1760—1837) —
rusa poeto, kreinto de la sentimentala lirikismo en la rusa poe-
zio, verkinto de fabloj kaj satiroj.
138 E p i k u r o ( R p i c u r u s aŭ E p i k o u r o s ) —
fama greka filozofo (342—271 antaŭ Kristo). La filozofio de
E p i k u r o instruis vidi celon de la vivo en intelekta ĝuado
kaj en ćiam trankrila spirithumoro. 227
 198 Noto de 1’aBtoio: L 6 v 8 i n— autora de A ltaj ver-
koj pri mastrumado.
198 La strofoj VIII kaj IX ne estis presigitaj de Puśkin en la
redaktita de li teksto de la romano.
1,7 A n i s j a — rosa virina nomo, kutima por servistinoj.
G i a o u r , J u a n (prononcn: Gjaur, fluŭn) — unuj
el la ćefaj herooj de la verkoj de la angla poeto B y r o n ( pro-
noncu: B&jron) ™.
199 Noto de 1’aŭtoro:
ŝoseoj niaj — belplezur’:
Remparo, kav’, arbvico randa;
Laboro multa, gloro granda,
Sed ołte spitas la Vetur’.
Utilas en nenia grado
Dej oraj arboj de l ’ale’;
Tre belaspektas la sofie’,
Sed nure: p o r p i e d i r a d o l
Liberas en Rusland’ vetur’
En du okazoj, kiam nor
M ak-E va, Ma k - Ad a mo nia —
La Vintro per invad’ glacia
Aperas kun koler detru’,
La vojon forĝas ĝi je fero,
Kaj neĝo en matena fru’
Lanuge kovras ĝin sur tero.
Aŭ kiam pasas tra kampar’
Somer sekego tiom brule,
Ke vadus trans marćeto-mar’
La muŝo eć ferrnit okule.
(«Stacio»d e P r i n c o V j a z e m s k i j ) ! .
[ Ma k a d a m o —ŝtoupavimo de śoseoj kaj vojoj, aran-
ĝita laŭ la maniero de angla inĝeniero G. L. Ma c-A dam
(1756—1836). Ma k - Ev a estas śerco, ćar en la rufia lingyo
la vorto Vi n t r o estas ingenra.]
800 C i k l o p o j — laŭ la antikva greka mitologio trnuoku-
laj grandeguloj, kiuj sub gvido de Vulkano forĝis fulmojn por
Zeŭso8.
801A ŭ t o m e d o n o (Automedonos) — lerta veturigisto
de la bata] ćaro de A fi i 1 o (Achilleus), la piej kuraĝa el la
2 2 8 grekaj herooj dum la sieĝo de 'Trójo.
 »m T r i o ĉ a r o (trójka) — triĉevale jungita glitvetnrilo,
lama rnsa jungaranĝo, uzata plejparte por plezurveturoj.
203 Ve r s t o (verstó) — iama rusa mezuro por distanco,
egalas 1,067 km.
204 Noto de 1’aŭtoro: La komparo estas prunteprenita £e
K**, tiom konata pro ludemo de 1’imago. Kł * estis rakontanta,
ke estante sendita kieł kuriero de princo Potemkin al la impe-
riestrino, li veturis tiom rapide, ke lia spado, elŝoviĝinta per
ekstremaĵo el la veturilo, estis frapadanta la verstokolonojn
kvazaŭ palisaron.
206 P e t r o I l a G r a n d a (1672—1725)—m a caro.
Agante despotisme, li enkondukis multajn gravajn reformojn
en Ruslando, fondis Peterburgon (nun Leningrado) kaj gene­
rale molte faris por ke la tuta rusa vivo ricevu eksteran aspekton
de eŭropa civilizo.
2 06 K r e m l — antikva historia kerno de la urbo Moskvo,
ĉirkaŭita per muroj kaj turoj placaro kun palacoj kaj temploj,
nuntempe sidejo de la Soveta registaro.
207 B u f i a r a n o j — diverspopolaj, plejparte uzbekaj kaj
turkmenaj, loĝantoj de Bufiara lando en Meza Azio. Ili
h&vis viglan komercon kun la rusoj.
208 K o z a k o j —klaso de m a j kamparanoj, kiuj estis
liberaj de servuteco kaj havis aliajn privilegiojn kondiĉe ke iii
loĝis en la limrandoj de la śtato kaj plenumis konstantan milit-
servon. Ne konfuzu kun k a z a k o j — turkodevena nacio,
antaŭe konita sub la nomo k i r g i z o j (kvankam kirgizoj
aŭ karakirgizoj estas alia popolo).
888 En tiu ći strofo Puŝkin provis priskribi rakonton de la
vaitistino de Tatiana pri Hoskvo, sed li ne verkis gin.
sio Pregejo de sankta Ĥaritono la Konfesanto.
>ii K a l m u k o j — mongoldevena popolo, loganta apud
Kaspia maro.
>i> Prononcu: mon anĵ. Franclingve, signifas: mia angelo.
21» Prononcu: Paśót. Francmaniere, virina nomo.
sio Kusa kutimo prezenti panon kaj salon (almenaŭ per-
Torte) kieł signon de oonveni o.
2ie Prononcu: Mosj0ŭ Finmuś. France, sigmifas: sinjoro
Finmul.
2i* M e l p o m e n o — muzo de kantoj laŭ la antikya
greka mitologio. 229
 217 j f i i t ońo — greka vestaĵo.
218 T h a l i a aŭ Tin a l e i a — muzo de komedio lad
la greka mitologio.
218 Anglalingve, signifas: Estu felića, kaj se ni adiadas
por ćiam, do por ćiam estu felića.
220H a r c u s T u l l i u s C i c e r o ( prononcu: Mdrkus
Tulius C cero) — fama Roma oratoro kaj filozofo (106—13 an-
tad Kristo).
221 G. R. D e r Ĵ a v i n (1743—1816) — la piej eminenta
rusa poeto en la epoko antad Puśkin. En januaro 1816 li ćeestis
solenan ekzamenon en la Łiceo de Clrskoe-Seló, apud Peter-
burgo, kie la dekkvinjaia Puŝkin deklamis sian poemon «Reme-
moroj en Cdrskoe-Sel ». D e r ĵ a v i n estis ravita kaj antad-
diris al Puśkin grandan estontecon.
222 La dua parto de tiu ci strofo ne estis presigita de Puśkin
en la iedaktita de li teksto de la romano.
2 28 B a k h a n i n o j —virinoj, kiuj dedićis sin por ser-
vado al B a k h o (Bacchus), dio de vino kaj diboćo lad la an-
tikva greka mitologio.
221X en o r a ad L e o n o r e — heroino de la fama
balado de la germana poeto G. A. B u r g e r ( prononcu: Bir-
ger), vivinta en la jaroj 1748—1794.
228 T a d r i d o — Krimeo.
226 Noto de 1’adtoro: Vespera kunveno sen dancoj, propre
signifas amason. [Anglalingve, prononcu: radt.]
227 K v a k e r o j (Quakers)—«skuiĝantoj» ad «amikoj»—
angla religia sekto, bazita sur ćefaj dogmoj de protestantismo,
abstinerico kaj śpirita revelacio.
228 C a c k i j — ćefheroo de la fama komedio «Malfeliĉo
pro saĝeco» de A. S. Gribojedov.
228 Prononcu: Di kom il fo. Franclingye; signifas: De la
deco.
280 A. S. '§ i ŝ k o v (1754—1841) — rusa ministro de
popoklerigo, reakciulo. Kieł literaturisto, li multe batalis
kontrad 6iu alinacia influo en la rusa literaturo. Kieł prezidanto
de la Rusa akademio, li partoprenis laboradon pri la vortaro
de la rusa lingvo.
281 Prononcu: vilger. Anglalingve, signifas: vulgara.
28! K 1 e o p a t r a — Egipta reĝino en la unua jarcento
2 3 0 antad Kristo.
 838 Prononcu: tet-a-tćt. Franclingve, signifas: renkontiĝo
de da personoj sen partopreno de ia ćeestanto (kap-al-kapo).
284 K a t on o — M a r c us P a r c i us Ca t o Cen-
s o r i u s ( prononcu: Markus Pórcius Kato Cenzórius) — fama
Koma konsul o, severa cenzuristo (234—149 ant. Kr.).
2,6 La lasta fragmento de la strofo ne estis presigita de PnS-
kin kaj konserviĝis nur en malneta manuskripto.
286 S a i n t-P r i es t (prononcu: Sen-Pri) — nomo de
iu persono, kiu estis konata en la Peterburgaj socirondoj pro
siaj karikaturoj.
287 Mo r f e o (Morpheus) — dio de sonĝo Iaŭ la verko
«Metamorphoses» de la Roma poeto Ovidius Naso.
288 E. G ib b o n (1737—1794)—fama angla historiisto,
aŭtoro de «Historio de la dekliniĝo kaj falo de la Roma impe-
rio».
2,2 A l e s s a n d r o M anzoni(prononcu: Manconi) —
granda itala poeto (1785—1873), aŭtoro de la fama romano
«I promessi sposi, storia milanese de secolo XVIII» (La promę-
sitaj geedzoj, Milana historio de la XVIII jarcento).
240 J o h a n n G o t t f r i e d v o n H e r d e r (pro­
noncu: Johćln G tfrid fon Herder)—fama germana verkisto
(1744—1803).
211 B e r n . Le B o v i e r de F o n t e n e l l e ( 1657—
1757) — konata franca verkisto.
212 M a r i e-F r a n ę o is-X a v i e r B i c h a t (pronon­
cu: Mari-Fransua-Ksavjd Bis ) — fama franca medicinisto
kaj fiziologo (1771—1802), aŭtoro de kelkaj gravaj verkoj pri
la anatomio kaj fiziologio, ekzemple «Recherches sur la vie et
la mort» (Esploroj pri la vivo kaj la morto).
213 S i m o n A n d r d T i s s o t (prononcu: Tisó) —
franca medicinisto (1728—1797), konata pro kelkaj popularaj
medicinvetkoj.
248 C h a r l e s B e l l (prononcu: CarlzBel) — fama angla
ĥirurgo kajanatomo (1774—1842), aŭtoro de diveisaj sciencaj
verkoj.
248 N i c o 1 as-S 6 b as t i e n Roch Chamfort
(prononcu: Nikola-Sebastjan-Roŝ Samfor) — franca literaturisto
(1741—1794).
248 Itallingve, signifas: Estas ćiam bonę. 231
 847 «Benedetta»(Benita) kaj «Idol mio»(Idolo mia) — popu-
laraj arioj de tiutempaj ltalaj operoj.
848 ŝ e j k o M n s 1 i E-e d d i n S a a d i (1189—1291)—
fana peisa poeto, aŭtoro de multaj fabloj kaj versoj.
848 K a m e n o j (Camenae)—Muzoj.
2 5 o j j ó v g o r o d V e l i k i j (Novurbo Granda) — an-
tikva rusa arbo en la nord-okcidenta parto de Ruslando, iam
eefurbo de libera respubliko, havinta viglajnkomercajn rilatojn
kun la nordgermana Hanse-unio. En ĉirkaŭ 1477 Moskva
grandprinco Johano III forigis la sendependecon de N 6 v g o-
r o d kaj aneksis ĝin al Moskva ŝtato.
851 La demokrata reĝimo de Novgoroda respubliko estis
precipe karakterizata per la t. n. v e ĉ e, t. e. tutpopola kun-
veno sur la ĉefplaco de la urbo, kunvokata per sonorilo. En
1477 v e 6 e estis perforte likvidita kaj la glora sonorilo, kiu
ofte vokis por ribelo kontraŭ la Moskva absolutismo, estis
forveturigita.
888 La unuaj rusaj princoj estis skandinavaj vjkinfoj, ttliej
de normanaj rabistaj bandoj, kiuj atakadis la tutan nordan
Eŭropon.
858 P r i n c o J a r o s l & v l a S a | a regis en Kdvgo-
rod kaj Kiev en la jaroj 1019—1054. Li enkondukis unuan skri-
bitan leĝaron, konatan snb la nomo «La Rusa Vero».
884 La Moskva granda princo Johano III (1462—1505) en la
jara 1471 kaj la caro oohano IY la Ee\era(1533—1584)enla
jaro 1570 aranĝis militirojn kontraŭ Nóvgorod kaj estis multe
detruigintaj ĝin ambaŭfoje, tutę subhakinte la bistorian mem-
starecon kaj komercan signifon de la urbo.
888 B a r a n k o —speco de onda kringo.
858 A n g 1 a k l u b o — konata restoracio kaj kartlndejo
en Moskvo, nuntempe ĝian ejon okupas Muzeo de la Revolucio.
887 N i ĵ n i j-N ó v g o r o d (Malsupra Novurbo) — granda
urbo će la kuniĝo de la riveroj V61ga kaj Oka.
888 M a k a r j e v — distrikta urbo proksime de Nijnij-
Novgorod. En ĝi ćiujare estis okazanta granda foiro, partopre-
nata de persaj kaj aliaj orientlandaj komercistoj. Pli malfrue
tiu ći foiro estis transportita al Niĵnij-Novgorod.
888 S t e p &n R a z i n — gvidinto de la granda ribelo
en sud-oriento de Ruslando en la jaroj 1666—1671. Batalante
232kontraŭ la nobeloj kaj caraj administrantoj, Razin sukcesis
krei grandan movadon, ĉefe laŭlonge de la rivero Volga, sed
fine la ribelo estis subpremita kaj Razin estis ekzekutita per
diskvaronigo. ;
280 A s t r a f i a n j — grava komerca urbo en delto de la
rivero Volga kun multaĵ fiŝkapt-entreprenoj kaj vigla komerco
kun Persio, Kaŭkazo kaj Trauskaspia regiono.
461 T d r e k — rivero, fluanta trans la nordaj deklivoj
de Kaŭkazo al Kaspia maro.
462 ĉ e r k e s o j — nacio blankrasa, loĝanta en la montoj
de la Norda Kaŭkazo.
265 A r i g v a kaj K u r a — riveroj en Kartvelio aŭ
Georgio (en Transkaŭkazio). A r a g v a enfluas al Ku r a ,
kiu fluas plue tra Azerbajĝano al Kaspia maio. En unua diiono
de la XIX jsrcento la rusa registaro gvidis daŭran konkermili-
tadon en Kaŭkazo.
261 B e ŝ t u (aŭ Be ŝ t &ŭ) kaj M a ŝ u k (aŭ Maŝu-
fia) — du montoj ĉe la fama kuracloko Fjatigorsk enNordą
Kaŭkazo.
sos p o ĉ e ĉ n j — ĥemorojdo (malnoviĝinta rusa vorto).
260 K a b a n i o ( Kubśnj) — stepa teritorio inter Azova
maro kaj Norda Kaŭkazo, formanta basenon de la rivero Ku-
banj, kiu enfluas la Njgran maron ĉe Tamanja duoninsulo.
267 A t r i d o (Atrides) — t. e. ido(nepo) de A t r e u s ,
filo de A g a m e m n o n — O r e s t o ( Orestes) kaj lia amiko
P i 1 a d o (Pylades) — herooj de la antikva greka mitologio.
Veninte kun P i 1 a d o al Tafirido( nuna Krimeo), O r e s t o
renkontis śian fratinon I f i g e n i o n ( Tphigenia), kiu lin
ĝustatempe savis de morto kaj kuno kun Ji fugis. Tiu ć i mito
estis ofte prilaborita de multaj verkistoj, komencante de la
famaj grekaj aŭtoroj A e s c h y l u s (Esbilus), S o pb oc­
io s (Sofokles) kaj E u r i p i d e s (Eŭripides). Pri la sama
terno ekzistas ankaŭ dramo de la granda germana poeto Go e t ­
he (Gĉŭte) «Ifigenio en Taŭrido», tradukita esperanten de
d-ro Ł. Ł. Zamenhof (eld. Hachette, Paris).
268 M i t h r i d a t e s VI I s G r a n d a — teĝo de Pon-
tus, t. e. de la grekaj kolpnioj će Kimeria duoninsulo kaj apudaj
bordoj (132—63 antaŭ Kristo). Li multe militis kontraŭ Romo, 23 3
 sed fine lia armco ekribelis kontraŭ li kaj li estis devigita mem-
mortigi sin.
869 A d a m M i c k i e w i c z (prononcu: Mickjĉviĉ) —
fama pola poeto (1798—1855), samtempulo de Puśkin, kun kiu
li havis amikajn rilatojn.
9.0 Venuso — planedo, kiu estas kutime videbla matene
kaj vespere en aspekto de hela stelo.
2.1 Bałałajko — rusa trikorda muzikilo en formo de tri-
angulo, kiun oni ludas, frapante la kordojn per la fingrungoj.
2.2 Flandra (Flamanda aŭ Brafcanta) skolo — estas la ma­
niero de certa grupo da flamandaj pentristoj de la XVII jarcento,
per helaj koloroj pentri krudajn vilaĝanajn morojn kaj kampa-
rajn pejzaĝojn.
2,9 Z a i e m a — heroino delapoemo de Puŝkin «Balićisa-
raja fontano». B a h ć i s a r & j estas tatara urbo en Krimeo,
iam rezidenco de la tataraj £anoj.
274 Odes. o ( Ode s s a ) — rusa havenurbo će la Nigra
maro.
276 O c t a v e M o r a l i (prononcu francmaniere: Okt&v
Morał) aŭ pli ĝuste O t t a v i o M o r a l i (prononcu: Otóvio
Morali) — ltala filologo, specialisto pri la greka lingvo (1763—
1826). «Fil’egipta» kaj «korsaro iam» estas verSajne ŝercode
Puŝkin.
274 V. I. T um an s k i j (1800—1860)—rusa poeto,
samtempulo de Puśkin.
277 C a s i n o — kazino.
278 Noto de Paŭtoro: Konata restoraciisto en Odeso.
279 G i o a c h i n o R o s s i n i (prononcu: Goakino Ko-
sjni) — fama itala operkomponisto (1792—1868).
220 O r f e o ( Or p h e u s ) — laŭ la greka mitologio admi-
rinda kantisto, kiu per siaj kantoj kapablis ĉarmisovaĝajn be-
stojn kaj eć montojn, rokojn kaj arbojn.
221 P r i m ard o n n a — unua kantistino en opero (ital-
lingve).
282 A ŭ z o n i o — Italio.
283 E ŭ k s i n a m a r o (Pontos Eŭkseinos aŭ Pontus
234 Euzinus) — Nigra maro ( greklingve).
 284 T r i g ó r s k o e — bieno de la familio Osipov-Vulf,
situinta apud la bieno de Puśkin — Zujevo-Miĥ jlovskoe en
Opoĉka distrikto, gubernio de Pskov. Restante tie ekzilita en la
jaroj 1824—1826, Puśkin skribis multajn el siaj piej gravaj
verkoj kaj interalie la mezajn kvar ćapitrojn de «Eŭgeno One-
gin».
285 S 6 r o t j —rivero apud la bienoj Trigórskoe kaj Zujevo-
MiE&jlovskoe.

235
 EN H A V O
Antaŭparolo ............................. 3
Mallonga biografio deA. S. Puŝkin........................... 14
Eŭgeno Onegin:
Capitro U n u a.......................................................... 26
» Dua ............................................................ 50
» T r i a ............................................................ 67
» K v a ra .......................................................... 87
» Kvina .............................................................103
» Sesa ................................................................128
» Sepa..................................................................148
» Oka ............................................................ 171
La vojaĝo de Onegin................................................. 194
Komentaro................................................................... 207
 BIBLIOTEKA UNIWERSYTECKA
. ramo

K UL 816 I

PK R SK JO
MOSKVO