Chủ đề 11: Hình học

phẳng – Đường tròn

Dạng 1:

Bài 1

a ¿ Ta có
{
AB= AC ( tính chất 2 tiếp tuyếncắt nhau )
OB =OC ( bán kính ( O ) )
⇒OA làđường trungtrực của BC⇒ OA ⊥ BC tại H

Xét Δ ADB và Δ ABE có {^

ABD= ^ AEB ( góc tạo bởi tiếp tuyến và đây cung bằng góc nộitiếp chắn cung đó )
^
B AE chung
AD AB
⇒ Δ ADB đồng dạng Δ ABE ( g−g )⇒ = ⇒ A B2= AD . AE ( 1 ) Xét Δ ABO vuông tại B có BH đường cao
AB AE
AH AD
⇒ A B2= AH . AO ( 2 )Từ ( 1 ) và ( 2 ) ⇒ AH . AO= AD . AEb ¿ Ta có AH . AO= AD . AE ⇒ =
AE AO
 {
AH AD
= ( cmt )
Xét Δ AHD và Δ AEO có AE AO ⇒ Δ AHD đồng dạng Δ AEO ( c−g−c )⇒ ^ AHD=^ AEO ( 3 )
^
HAE chung
⇒ Tứ giác OHDE nội tiếp ( tứ giác có góc ngoàitại một đỉnhbằng góc đối diện )
OE OH
Xét Δ ABO vuông tại B có đường cao BH ⇒ O B 2=OH . OA⇒ O E2=OH .OA ⇒ = Xét Δ OHE và ΔOEA có
OA OE

{
OE OH
= ( cmt ) ^ OEA ^ ( 4 )Từ ( 3 ) và ( 4 ) ⇒ ^ ^
OA OE ⇒ Δ OHE đồng dạng Δ OEA ( c−g−c )⇒ OHE= AHD=OHE
^AOE chung

{ ^ ^
Mà AHD + BHD=90 ° ⇒ ^
^
O HE + ^ BHE=90°
BHD=^ BHE⇒ HB là phân giác ^ DHEc ¿ Vẽ DH cắt ( O ) tại K ⇒ ^ DHA=OHK ^ =OHE ^

⇒ OH là phân giác ^ EHK ⇒ OH là đường trung trực của EK Lại có OH làđường trungtrực của BC

⇒ Cung BE=cung CK ⇒ CDK ^ =BCE

{ ^ ^
^ ( 5 )Ta có DHC + BHD=180 ° Mà ^
^
CHE+ ^
BHE=180 °
BHD= ^ BHE ( cmt )⇒ ^ DHC=CHE ^ (6 )

CD CH CD EC
Từ ( 5 ) và ( 6 ) ⇒ Δ DHC đồng dạng ΔCHE ( g−g ) ⇒ = ⇒ = Xét Δ MDI có MI // AC
EC EH CH EH
MI ID IE
⇒ = ( Hệ quả Thales ) (7) Xet Δ ACE có∈// AC ⇒ ¿ = ( Hệ quảThales ) (8)
AC AD AC AE
ID IE
Xét Δ DHE có HI là phân giác trong và HA là phân giác ngoài⇒ = (9)Từ ( 7 ) ( 8 ) ( 9 ) ⇒ I làtrung điểm MN
AD AE

Bài 2 a ¿ Xét tứ giác OAMB có ^MAO+ ^ MBO =180° ⇒Tứ giác OAMB nội tiếpb ¿ K làtrung điểm CD ⇒OK ⊥ CD

{
ΔOAM vuông tại A
Ta có ΔOBM vuông tại B ⇒ 5 điểm A , K ,O , B , M cùng thuộc đường tròn đường kính OM
OKM vuông tại K
Lại có BM = AM ( tính chất 2 tiếp tuyến cắt nhau ) ⇒ ^
AKM= ^
MKB ( góc nội tiếp chắn 2 cung bằng nhau )

⇒ KM là phân giác ^
AKB c ¿ Ta có {MA=MB ( tính chất 2 tiếp tuyến cắt nhau )
OA =OB
⇒OM là đường trungtrực của AB

⇒ OM ⊥ AB ⇒ Tứ giác MNKH nội tiếp ( ^

MKN = ^
MHN =90° ) Xét ΔOHK và ΔONM có

{^ ^
^
MON chung
KHO= MNO ( tứ giác MNKH nội tiếp )
⇒ ΔOHK đồng dạng ΔONM ( g−g ) ⇒
OH OK
=
ON OM
⇒ ON .OK =OH .OM ( 1 )

Xét Δ OAM vuông tại A có AH là đường cao ⇒ O A 2=OH .OM ( 2 )Từ ( 1 ) và ( 2 ) ⇒ ON . OK =O A 2⇒ON .OK =O D 2

{
^
DON chung
ON OD
⇒ = Xét Δ ODN và ΔOKD có ON OD ⇒ ΔODN đồng dạng ΔOKD ( c−g−c )
OD OK = ( cmt )
OD OK
^ =OKD=90°
⇒ ODN ^ ⇒ ND là tiếp tuyến của ( O )d ¿ Ta có ^BAE=90 ° ( BE là đường kính của ( O ) )
Lại có CP // OM ⇒ CP ⊥ AB ⇒ AE // CP ( cùng ⊥ AB )Gọi F là giao điểm của CP và (O )
⇒ Hình thang AEFC là hìnhthang cân(Hình thangnội tiếp đường tròn)⇒ AC =EF
⇒^ADC= ^ ECP ( góc nộitiếp chắn các cung bằng nhau ) Xét Δ ADC và Δ ECP có
 {
CD AC
{^
DAC=C ^
^
ADC= ^ ECP ( cmt )
EP ( tứ giác ADEC nội tiếp )
⇒ Δ ADC đồng dạng Δ ECP ( g−g )
^
=
⇒ PC EP
ACD= ^
(3)
EPC

{
C^IB= M^ OB(đồng vị)
^
Ta có E ^
IP=CIB ( Đối đỉnh) Mà ^ ^ ( cùng chắn cung BM )
MOB= MAB ⇒E^IP=^
AKM
^
MAB= ^ AKM (gói nội tiếp chắn các cung bằng nhau)
^
AKC= ^
Xét Δ AKC và Δ EIP có ^ ^ {
EIP( cmt )
ACK = EPI ( Cmt)
⇒ Δ AKC đồng dạng Δ EIP ( g−g )⇒
CK AC
=
PI PE
( 4)

CD CK 2CK CK
Từ ( 3 ) và ( 4 ) ⇒ = ⇒ = ⇒ 2 PI =PC⇒ I là trung điểmCP
PC PI PC PI

Bài 3

a ¿ Xét tứ giác ABOC có ^ABO+ ^ ACO=90° + 90°=180° ⇒Tứ giác ABOC nộitiếp

{
Ta có AB= AC ( tính chất 2 tiếp tuyếncắt nhau ) ⇒ OA làđường trungtrực của BC⇒ OA ⊥ BC
OB=OC
b ¿ Ta có B đối xứng D qua O và B ∈(O)⇒ BD là đường kínhTa có ^ BCD=90 ° ( góc nộitiếp chắn nửa đường tròn)
DMN =^
⇒ OA // CD (cùng ⊥ BC )⇒ ^ EDC(so≤trong)Mà ^
EDC= ^ DMN =^
EFC (cùng chắn cung EC )⇒ ^ EFC
Xét Δ CEF và Δ DNM có {^
ECF= ^
NDM (cùng chắn cung EF)
^
EFC =^NMD (cmt )
⇒ ΔCEF đồng dạng Δ DNM ( g−g )

Lấy T là trung điểm EF ⇒ OT ⊥ EF Đường thẳng song song với OA tại E cắt BD tại I , FD tại G
Tứ giác ABTO nộitiếp ( ^
ABO= ^ ^ =OAT
ATO=90 ° )⇒ OBT ^ (cùng chắn cungOT )Mà OAT ^ = I^ ET ( đồng vị)
^ = I^
⇒ OBT ET ⇒ Tứ giác EBTI nội tiếp⇒ ^ ETI = ^EBI ( cùng chắn cung EI ) Mà ^ EBI =^ EFD ( cùng chắn cung DE )
OM OD
⇒^ ETI = ^EFD ⇒// FG⇒ I là trung điểm EG Xét Δ DEI có OM // EI ⇒ = ( hệ quảThales ) ( 1 )
EI OI
ON OD
Xét Δ DIG có ON // IG⇒ = ( hệ quả Thales )( 2 ) Từ ( 1 ) và ( 2 ) ⇒ OM=ON ( EI =IG )
IG OI
c ¿ Ta có AB // EK ( cùng ⊥ OB )⇒ ^
BAE= ^ KEF ( đồng vị ) Lại có ^ ABO= ^ ATO= ^ ACO=90°
⇒ 5 điểm A , B ,T ,O , C thuộc đường tròn đường kính OA ⇒ ^ BAE= ^ BCT ( cùng chắn cung BT )⇒ ^ ^ (¿ ^
KEF =BCT BAE )
ETH = ^
⇒ Tứ giác EHTC nội tiếp⇒ ^ ECH ( cùng chắn cung EH ) Mà ^ BFE ( cùng chắn cung BE )⇒ ^
ECH = ^ ETH = ^
BFE
⇒ HT // KF Mà T là trungđiểm EF⇒ H là trung điểm EK⇒ HE=HK

AB AD
Bài 4 a ¿ Xét Δ ABD và Δ AEB cói ¿ ^
ABD= ^ ^ chung⇒ Δ ABD đồng dạng Δ AEB ( g−g )⇒
AEBii ¿ BAE =
AE AB

⇒ A B = AD . AEb ¿ Ta có
2
{AB= AC (tínhchất 2tiếp tuyến cắt nhau)
OB=OC
⇒ OA là đường trung trực của BC
AD AH
Xét Δ ABO vuông tại B có BH làđường cao⇒ A B2= AH . AO⇒ AD . AE= AH . AO ( ¿ A B2 )⇒ =
AO AE
Xét Δ ADH và Δ AOE có i ¿ OAE ^ chungii ¿ AD = AH ( cmt )⇒ Δ ADH đồng dạng Δ AOE ( c−g−c )⇒ ^ AHD=^ AEO
AO AE
1 1
⇒ Tứ giác DEOH nội tiếpc ¿ Ta có ^ AEM = ^ DOM ( góc nội tiếp chắn cung bằng góc ở tâm của cung đó)
2 2
1
^=D
Mà DOM ^EH ( cùng chắn cung DH ) ⇒ ^
AEM = ^ DEH ⇒ EM là phân giác ^ AEH
2
AM AE AM MH
Xét Δ AEH có EM là phân giác trong ⇒ = ⇒ = ( 1 ) Xét Δ AME và Δ ADN có
MH HE AE HE
AE AM AM AD
AEM =¿^ ( cùng chắn cung DM )ii ¿ ^
i¿^ EAN chung ⇒ Δ AME đồng dạng Δ ADN ( g−g ) ⇒ = ⇒ = (2 )
AN AD AE AN
Từ ( 1 ) và ( 2 ) ⇒ MH . AN = AD . HE

Bài 5 a ¿ Ta có ^
AMO= ^ AEO= ^ABO=90 °⇒5 điểm A , M , E , O , N cùng thuộc đường tròn đường kính OA
AM AI
b ¿ Xét Δ AMI và Δ AKM có i ¿ ^
AMI = ^ AKMii ¿ ^
MAK chung⇒ Δ AMI đồng dạng Δ AKM ( g−g ) ⇒ =
AK AM
2 2 2 2 2
AI MI AI MI AI MI AI MI
2
⇒ A M = AI . AK Ta có = ( Δ AMI đồng dạng Δ AKM )⇒ = ⇒ = ⇒ =
AM MK AM MK
2 2
AI . AK M K 2 AK M K 2

c ¿ GọiT là giao điểm của OA và MN Ta có {

AM = AN ( tính chất 2 tiếp tuyến cắt nhau )
OM =ON
⇒OA là đường trungtrực của MN Xét tứ giác APET có ^ ATP= ^ AEP=90 ° ⇒Tứ giác APET nộitiếp
^ OPA
Xét Δ OTE và ΔOPA có i ¿ OTE= ^ ( tứ giác APET nội tiếp )ii ¿ ^
AOP chung⇒ Δ OTE đồng dạng Δ OPA ( g−g )
 OE OT
⇒ = ⇒ OA . OT =OE .OP
OA OP
Mà OA . OT =O M 2( hệ thức lượngtrong Δ AMO vuông tại M có MT là đường cao)⇒O M 2=OE . OP
OI OP OI OP
⇒ O I =OE . OP⇒
2
= Xét Δ OIP và Δ OEI có i ¿ = ( cmt )ii ¿ ^
IOPchung
OE OI OE OI
^ OEI⇒
⇒ ΔOIPđồng dạng Δ OEI ( c−g−c ) ⇒ OIP= ^ O ^ IP=90 ° ( do O^EI =90 ° )⇒ PI làtiếp tuyến của ( O )

SA SM
Bài 6 a ¿ Xét Δ SAM và Δ SNA có i ¿ ^ ^ ¿^
SAM =SNAii ASN chung⇒ ΔSAM đồng dạng Δ SNA ( g−g )⇒ =
SN SA
⇒ S A =SM . SN b ¿ Do I làtrung điểm MN⇒ OI ⊥ MN Ta có SAO=
2 ^ ^ SIO=^ SBO=90°
^
{
AIS= ^
⇒ 5 điểm S , A , I ,O , Bthuộc đường trònđường kính OS ⇒ ^ ^
AOS ( cùng chắn cung AS )
BIS= BOS (cùng chắn cung BS)
Mà AS=BS ( tính chất 2 tiếp tuyến cắt nhau )⇒ ^
AIS= ^
BIS⇒ IS là phân giác ^
AIB

{
c ¿ Ta có AS=BS(tính chất 2 tiếp tuyến cắt nhau)⇒ OS làđường trungtrực của AB
OA=OB
^ SIE=90
Xét tứ giác SEIH có SHE= ^ °⇒ Tứ giác SEIH nội tiếpXét Δ OHI và Δ OES có
^ =OES
^ ( tứ giác SEIH nộitiếp )ii ¿ ^ OH OI
i ¿ OHI EOS chung ⇒ ΔOHI đồng dạng ΔOES ( g−g )⇒ =
OE OS
⇒ OH . OS=OI .OE Mà OH . OS=O A2 (hệ thức lượngtrong Δ SAO vuông tại A có AH là đường cao)
2 2
⇒ OI . OE=O A ⇒ OI . OE=R
OE OA
Bài 7 a ¿ Xét Δ ABO vuông tại B có BK làđường cao⇒O B 2=OK . OA⇒ O E2=OK .OA ⇒ =
OK OE
OE OA
Xét Δ OEA và Δ OKE có i ¿ = ( cmt )ii ¿ ^ ^ OKE
AOE chung⇒ ΔOEA đồng dạng Δ OKE ( c−g−c )⇒ OEA= ^
OK OE
⇒O^ EA=90 ° ( do O
^KE=90 ° )⇒ AE làtiếp tuyếncủa ( O )b ¿ Do H làtrung điểm CD⇒ OH ⊥ CD
Ta có ^
ABO= ^
AHO= ^ AEO=90 ° ⇒ 5 điểm A , B ,O , H , E thuộc đường tròn đường kínhOA⇒Tứ giác BOHE nội tiếp
c ¿ Xét Δ ABC và Δ ADB có i ¿ ^
ABC= ^ ^ chung⇒ Δ ABC đồng dạng Δ ADB ( g−g )⇒ AB = AC
ADB ii ¿ BAD
AD AB
2
⇒ A B2= AC . AD Mà A B = AK . AO(hệ thức lượngtrong Δ ABO vuông tại B có BK đường cao)
A C2 BC 2
( )
A C2
( )
2
AC BC BC
⇒ AC . AD= AK . AOTa có = ( Δ ABC đồng dạng ΔADB )⇒ = ⇒ =
AB BD AB
2
BD AC . AD BD

( )
2
AC BC
⇒ =
AD BD
Bài 8

a ¿ Xét tứ giác ABOC có ^

ABO+ ^ ACO=90° + 90°=180° ⇒Tứ giác ABOC nộitiếpb ¿ Xét Δ ABD và Δ AEB có
i¿^ABD= ^ ^ chung⇒ Δ ABD đồng dạng Δ AEB ( g−g )⇒ AB = AD ⇒ AD . AE= A B2
AEBii ¿ BAE
AE AB

{
Ta có AB= AC ( tínhchất 2tiếp tuyến cắt nhau)⇒OA là đường trungtrực của BC
OB=OC
⇒ AH . AO=A B 2(hệ thức lượngtrong Δ ABO vuông tại B có BH là đường cao)⇒ AH . AO=AD . AE =A B 2

{ BD=KE
c ¿ Ta có hình thang BKED nội tiếp⇒ Hình thang BKED làhìnhthang cân⇒ ^ ^ Xét Δ BDI và Δ KEI có
BDE= KED
^ =^
i ¿ BD=KE ( cmt )ii ¿ BDI KEI ( cmt )iii ¿ ID=IE ( I là trung điểm DE )⇒ Δ BDI =Δ KEI ( c−g−c )⇒ IB=IK
⇒ ΔIBK cântại I ⇒ ^
IBK = ^
IKB Mà ^ ^ ( BK // AE , so≤trong )⇒ ^
IBK= BIA ^ Do I làtrung điểm DE⇒ OI ⊥ DE
IKB=BIA
Ta có ^
ABO= ^
AIO= ^ ACO=90 °⇒ 5 điểm A , B , I ,O , C thuộc đường tròn đường kínhOA
⇒^
BIA= ^ AIC Mà ^
IKB= ^
AIC( góc nộitiếp chắn các cung bằng nhau)⇒ ^ ^ ( BK // AE , so≤trong )
IKB= KIE
⇒^
AIC= ^ ^
KIE Mà K IE+ ^AIK =180° ⇒ ^ AIC+ ^ ^ ⇒ K , I , C thẳng hàng
AIK =180°= KIC
 Bài 9

a ¿ Xét tứ giác MAOB có ^ MAO+ ^ MBO=90 °+ 90 °=180 °⇒ Tứ giác MAOB nội tiếp

{
Ta có AM =BM (tính chất 2tiếp tuyến cắt nhau)⇒ OM là đường trung trực của AB⇒ OM ⊥ AB
OA=OB ( ¿ R )

b ¿ Xét Δ ACM và Δ DAM có { ^

^
AMD chung
CAM= ADM^ ⇒ Δ ACM đồng dạng Δ DAM (g−g)⇒
AC MC AC MC
= ⇒
AD AM AD BM
= ( 1)

Xét Δ MCB và Δ MBD có { ^

^ chung
BMD
MBC=^ MDB
⇒ Δ MCB đồng dạng Δ MBD ( g−g ) ⇒
MC BC
=
BM BD
( 2)
AC BC
Từ ( 1 ) và ( 2 ) ⇒ = EIH = ^
⇒ AC . BD= AD . BC c ¿ Ta có ^ EBO=^ ECO=90°
AD BD
⇒ 5 điểm E , I , C , O , B thuộc đường tròn đường kínhOE ⇒ ^ MEI = ^ICB ( tứ giác EICB nội tiếp )
MEI= ^
Lại có IE // BH ( cùng ⊥ OM )⇒ ^ MBA (đồng vị)
Mà ^
MBA= ^ MEI = ^
ADB(góc tạo bởi tiếp tuyến và dây cung bằng góc nộitiếp chắn cung đó)⇒ ^ ADB⇒ ^ ICB=^
ADB
Mà ^
ADB+ ^
ACB=180 ° ( tứ giác ACBD nội tiếp )⇒ ^ ICB+ ^ACB=180 °= ^ ICA ⇒ I ,C , A thẳng hàng
Bài 10

a ¿ Xét Δ ABD và Δ AEB cói ¿ ^

ABD= ^ ^ chung⇒ Δ ABD đồng dạng Δ AEB ( g−g )⇒ AB = AD
AEBii ¿ BAE
AE AB

⇒ A B = AD . AETa có
2
{
AB= AC ( tính chất 2 tiếp tuyếncắt nhau )
OB=OC
⇒ OA làđường trungtrực của BC
AD AH AD AH
⇒ A B = AH . AO⇒ AD . AE= AH . AO⇒
2
= Xét Δ ADH và Δ AOE có i ¿ = ( cmt )ii ¿ ^
EAH chung
AO AE AO AE
1^
⇒ Δ ADH đồng dạng Δ AOE ( c−g−c )⇒ ^ AHD=^ AEO ⇒Tứ giác DHOE nội tiếpb ¿ Ta có ^ DEP= D OP
2
1
Mà ^ DOP=^ DEH ( cùng chắn cung DH )⇒ ^DEP= ^ DEH ⇒ EP là phân giác ^ AEH
2
PA AE
Xét Δ AEH có EPlà phân giác trong⇒ = ( 1 )Ta có ^PEG=90° ( góc nội tiếp chắn nửa đường tròn )
PH EH
AE GA PA GA
⇒ EP ⊥ EG⇒ EG là phânngoài của Δ AEH ⇒ = ( 2 )Từ ( 1 ) và ( 2 ) ⇒ = ⇒ PA . GH =PH . GA
EH GH PH GH
c ¿ GọiT là giao điểm của DK và AGXét Δ ABO vuông tại B có BH làđường cao⇒O A 2=OH .OA
OH OE OH OE
⇒ O E =OH .OA ⇒
2
= Xét Δ OHE và ΔOEA có i ¿ = ( cmt )ii ¿ ^
AOE chung
OE OA OE OA
⇒ ΔOHE đồng dạng ΔOEA ( c−g−c )⇒ OHE= ^ OEA ^ Mà ^ DHA=OEA ^ ( Δ ADH đồng dạng Δ AOE ) ⇒ OHE= ^ ^ DHA

{ ^ ^
⇒ OHE + BHE=90° ⇒ ^
^
DHA+ ^ BHD=90 °
BHE= ^ HB là phân giác của ^
BHD⇒ DHE ⇒B ^ HD= D
1^
2
HE
 1 1
Mà ^DHE=^ DOE ( cùng chắn cung DE )⇒ ^ BHD= ^ DOE Mà ^ DKE= ^ DOE⇒ ^ BHD=^ DKE
2 2
Ta có ^ ^ + BHT
BDK =90 ° ( góc nội tiếp chắn nửađường tròn ) ⇒Tứ giác BDTH nội tiếp ( BDT ^ =90 ° +90 °=180 ° )
OB OT
⇒^BTD= ^BHD ( cùng chắn cung BD )⇒ ^BTD= ^DKE⇒ BT // NK Xét Δ BOT có BT // NK ( cmt )⇒ = ( Thales )
OK ON
⇒ OT =ON ( OB=OK )⇒Tứ giác BTKN là hình bình hành⇒ BN // TK
Ta có ^
DKM=90 ° ( góc nộitiếp chắn nửa đường tròn ) ⇒TK ⊥ MK ⇒ BN ⊥ MK
Lại có ^
BMK =90 ° ( góc nộitiếp chắn nửa đường tròn )⇒ BM ⊥ MK⇒ M , N , B thẳng hàng

Bài 11
a ¿ Ta có ^
ABO= ^ AMO= ^ ACO⇒ A , B , M , O, C thuộc đường tròn đường kính AOb ¿ Xét Δ ABI và Δ AMB có
i¿^ABI =^ AMB ( góc nội tiếp chắn các cung bằng nhau )ii ¿ ^
BAM chung⇒ Δ ABI đồng dạng Δ AMB ( g−g )
AB AI
⇒ = ⇒ A B = AI . AM Xét Δ ABH và Δ AKB có i ¿ ^ ABH = ^AKBii ¿ ^
2
BAK chung
AM AB
AB AH AH AI
⇒ Δ ABH đồng dạng Δ AKB ( g−g )⇒ = ⇒ A B = AH . AK ⇒ AH . AK = AI . AM ( ¿ A B )⇒ =
2 2
AK AB AM AK
AH AI
Xét Δ AHI và Δ AMK có i ¿ = ( cmt )ii ¿ ^
IAK chung⇒ Δ AHI đồng dạng Δ AMK ( c−g−c )⇒ ^ AHI= ^ AMK
AM AK
⇒ Tứ giác IHKM nộitiếp ⇒ ^ IMK + ^
IHK =180 ° ( 1 ) Xét Δ IBM và Δ IAC có i ¿ ^ BIM = ^
AIC ( đối đỉnh )
IB ℑ
IBM= ^
ii ¿ ^ IAC ( cùng chắn cung MC )⇒ = ⇒ IB . IC=IA . ℑ ( 2 ) Xét Δ INB và Δ ICK có i ¿ ^ BIN = ^
KIC ( đôi đỉnh )
IA IC
IB
INB= ^
ii ¿ ^ ICK ( cùng chắn cung BK )⇒ ΔINB đồng dạng Δ ICK ( g−g )⇒ ¿ = ⇒ IB . IC=¿ . IK ( 3 )
IC IK
IA IA
Từ ( 2 ) và ( 3 ) ⇒ IA . ℑ=¿ . IK ⇒ = ¿ Xét Δ AIN và Δ KIM cói ¿ = ¿ ( cmt )ii ¿ ^ AIN = ^
KIM (đối đỉnh)
IK ℑ IK ¿
⇒ Δ AIN đồng dạng Δ KIM ( c−g−c )⇒ ^ IAN = I^ KM ⇒Tứ giác ANMK nội tiếp
⇒^ ANK = ^ IMK ( cùng chắn cung AK ) ( 4 )Từ ( 1 ) và ( 4 ) ⇒ ^ IHK =180 ° Mà ^
ANK + ^ ANK + ^KNE=180 °⇒ ^ IHK = ^KNE
Mà ^
KNE= ^
EHK ( cùng chắn cung EK )⇒ ^
IHK = ^
EHK Mà I , E cùng thuộc mặt phẳng bờ HK ⇒ H , I , E thẳnghàng

Bài 12 a ¿ Xét tứ giác OABI có ^

ABO= ^
AIO=90 ° ⇒Tứ giác OABI nội tiếpb ¿ Ta có ^
ABO= ^
AIO= ^
ACO
⇒ 5 điểm A , B , I ,O , C thuộc đường tròn đường kính OA Lại có AB =AC ( tính chất 2tiếp tuyến cắt nhau )
⇒^AIB= ^ ^ c ¿ Xét Δ ABM và Δ ANB có
AIC ( góc nộitiếp chắn các cung bằng nhau )⇒ IA là phân giác BIC
AB AM
i¿^ABM =^
ANBii ¿ ^ BAN chung⇒ Δ ABM đồng dạng Δ ANB ( g−g ) ⇒ = 2
⇒ A B = AM . AN
AN AB

{
Ta có AB= AC ( tính chất 2 tiếp tuyếncắt nhau ) ⇒ OA làđường trung trực của BC
OB=OC
AM AH
⇒ A B2= AH . AO ( hệ thức lượng trong Δ ABO vuông tại B có BH là đường cao )⇒ AM . AN =AH . AO ⇒ =
AO AN
 AM AH
Xét Δ AMH và Δ AON có i ¿ = ( cmt )ii ¿ ^
OAN chung⇒ Δ AMH đồng dạng Δ AON ( c−g−c ) ⇒ ^
AHM= ^
ANO
AO AN
⇒ Tứ giác OHMN nộitiếp⇒ H thuộc đường tròn ngoạitiếp Δ OMN

Bài 13 a ¿ Xét tứ giác ABOC có ^ ABO+ ^

ACO=90° + 90°=180° ⇒ Tứ giác ABOC nộitiếp

{
Ta có AB= AC ( tính chất 2 tiếp tuyếncắt nhau ) ⇒ OA làđường trung trực của BC
OB=OC
Xét Δ ABO vuông tại B có BH làđường cao⇒ O B 2=OH . OA Xét Δ OBI vuông tại B có BK làđường cao
2 ^
⇒ O B =OK . OI ⇒OK .OI =OH . OA b ¿ Ta có AEB=90° ⇒ BE⊥ ACLại có AH ⊥ BC và AH cắt BEtại F
⇒ F là trực tâm của Δ ABC⇒CF ⊥ AB ⇒ CF // OB ( cùng ⊥ AB ) Lại có BF // OC ( Cùng ⊥ AC )
⇒ Tứ giác OBFC làhình bìnhhành⇒ F đối xứng Oqua H c ¿ Hìnhbình hànhOBFC có OF ⊥ BC
^ OBC= ^ ^ OK OH
⇒ Hình bình hành OBFC là hìnhthoi⇒ BC là phân giác OBF⇒ FBC Ta có OK . OI=OH .OA ⇒ =
OA OI
OK OH
Xét Δ OHK và ΔOIA cói ¿ = ( cmt ) ii ¿ ^
AOI chung ⇒ Δ OHK đồng dạng ΔOIA ( c−g−c )⇒ OHK^ =OIA ^
OA OI
⇒ Tứ giác AIKH nộitiếp⇒ ^AKI= ^AHI ( cùng chắn cung AI ) Xét Δ ABH vuông tại H có I là trungđiểm AB
1
⇒ AI =IB=IH ¿
2 ( )
AB ⇒ Δ AIH cân tại I ( AI =IH )⇒ ^
AHI= ^
IAH ⇒ ^
AKI= ^
IAH Mà ^ ^
IAH=OBC ( cùng phụ ^
AOB )

⇒^
AKI=OBC ^ ^
^ Mà OBC= FBC ( cmt ) ⇒ ^
AKI= ^ FBC⇒ 90 °+ ^
AKI=90° + ^
FBC
⇒^AKB= ^AFB ( 90 ° + ^ AFB do tính chất góc ngoàicủa Δ BFH )⇒Tứ giác AFKB nội tiếp
FBC= ^
⇒ Đường trònnội tiếp Δ ABF điqua K

Bài 14 a ¿ Ta có {AM =BM ( tính chất

OA=OB
2 tiếp tuyếncắt nhau )
⇒ OM là đường trung trực của AB

Lại có ^AIN =90 ° ( góc nộitiếp chắn nửa đường tròn )⇒ AB⊥∈¿⇒∈ // OM ( cùng ⊥ AB )
b ¿ Xét tứ giác BHNI có ^NHB+ ^ NIB=90 °+ 90 °=180 °⇒Tứ giác BHNI nộitiếp Tacó ^
NHI= ^
NBI ¿
NBI= ^
Mà ^ NHI = ^
KAN (góc tạo bởi tiếp tuyến và dây cung bằng góc nộitiếp chắn cung đó)⇒ ^ KAN
Mà ^ KIN ( cùng chắn cung KN )⇒ ^
KAN = ^ NHI = ^KIN Tương tự tacó ^NIH = ^IKN ⇒ ΔNHI đồng dạng Δ NIK
c ¿ Ta có ^
EAD= ^
DHI ( cmt )⇒ AE // IH (1 ) Ta có ^ NIH + ^
KIN + ^ DNC= ^
NAB+ ^
NBA + ^
ANB=180 °⇒ ^ DIC + ^
DNC=180°
⇒ Tứ giác DNCI nộitiếp ⇒ ^ NDC= ^ NIC ( cùng chắn cung NC )⇒ ^
NDC= ^NAB ⇒ EC // AI ( 2 )
Từ ( 1 ) và ( 2 ) ⇒ Tứ giác AECI là hìnhbình hành⇒CI =EA

Bài 15 a ¿ Ta có ^ ^ =^
OAM=OEM OBM=90 ° ⇒5 điểm A , E , O, B , M cùng thuộc đường tròn đường kínhOM
b ¿ Ta có AM =BM ( tính chất 2 tiếp tuyến cắt nhau )⇒ ^
AEM =^
BEM ( góc nội tiếp chắn các cung bằng nhau )

{^ ^
c ¿ Ta có AME= ECF ( AM // CF , đồng vị ) ⇒ ^
^
AME= ^ ABE (cùng chắn cung AE)
ECF =^ ABE Xét Δ ECF và Δ EBI có i ¿ ^
ECF = ^
EBI ( cmt )

EF EC
ii ¿ ^
FEC= ^IEB ( cmt ) ⇒ Δ ECF đồng dạng Δ EBI ( g−g ) ⇒ = (1)
EI EB
Ta có ^ ACE=CAM ^ +^ AMC ( tínhchất góc ngoài củatam giác )¿ ^ ABE ( ^
ABC+ ^ CAM= ^
ABC và ^
AMC= ^ ^
ABE )¿ CBE

Xét Δ AEC và ΔCEB có i ¿ ^ ACE=CBE^ ( cmt )ii ¿ ^ ^ ( cmt )⇒ Δ AEC đồng dạng Δ CEB ( g−g )⇒ EC = AE ( 2 )
AEC =CEB
EB EC
EF AE EF EI
Từ ( 1 ) và ( 2 ) ⇒ = ⇒ = ⇒ IF // AC
EI EC AE EC

Bài 16 a ¿ Do I là trung điểm ED ⇒OI ⊥ EDTa có ^ ^ OCA=90

OBA=OIA= ^ °
⇒ 5 điểm A , B , I ,O , C thuộc đường tròn đường kính OAb ¿ Xét Δ ABK và Δ AIB có

i¿^
ABK = ^ ^ chung⇒ Δ ABK đồng dạng Δ AIB ( g−g ) ⇒ AB = AK
AIB ( góc nội tiếp chắn các cung bằng nhau )ii ¿ BAI
AI AB

{ ^ ^
BAI= JDI ( DJ // AB , đồng vị )
⇒ A B2= AI . AK c ¿ Ta có ^ ^
BAI= BCI ( cùng chắn cung BI )
⇒^JDI= ^
BCI ⇒Tứ giác IJDC nội tiếp ⇒ ^ ^
JID=JCD

Mà ^
JCD=B ^ ED ( cùng chắn cung BD )⇒ ^ JID=^ BED ⇒ IJ // BE

Bài 17

a ¿ Do H là trung điểm BC ⇒OH ⊥ BC Ta có ^ ^ ^

OMA=OHA= ONA=90 °
⇒ 5 điểm A , M , H , O, N cùng thuộc đường tròn đường kính OA⇒Tứ giác AMHN nội tiếp Xét Δ AMB và Δ ACM có
 AM AB
i¿^AMB=^ ACM ii ¿ ^
MAC chung ⇒ Δ AMB đồng dạng Δ ACM ( g−g )⇒ = ⇒ A M 2= AB . AC
AC AM
1 1
b ¿ Ta có ^
MNK= ^ MOK Mà ^MOK= ^ MNA ( cùng chắn cung AM ) ⇒ ^ MNK = ^ MNA ⇒ NK là phân giác ^
ANM
2 2
^ ( tính chất 2 tiếp tuyếncắt nhau )⇒ K là tâm đường tròn nộitiếp Δ AMN
Lại có AK là phân giác MAN

c ¿ Ta có
{
^
^
MAH =^
MAH= ^
EBH ( BE // AM , đồng vị )
MNH ( cùng chắn cung MH )
⇒^
EBH = ^
MNH ⇒ Tứ giác BEHN nội tiếp⇒ ^
EHB= ^
ENB

ENB= ^
Mà ^ EHB= ^
MCB ( cùng chắn cung MB )⇒ ^ MCB ⇒ EH // MC

Bài 18a ¿ Do E là trungđiểm CD ⇒ OE ⊥ CDTa có ^ ^ =^

OAM=OEM OBM=90 °
⇒ 5 điểm M , A , E , O , B thuộc đường tròn đường kính⇒ Tứ giác MAEB nộitiếpb ¿