Filipino Quarter 1 Midterm

PANULAANG PILIPINO
Ang Panulaang Pilipino -Ito ay isang bahagi ng panitikan na naglalahad ng mga
piling kaisipan na kadalasan ay inihahayag sa pamamagitan ng sukat at tugma at kung
minsan ay walang sukat at tugma. 
1. Ang Panugmang Bayan -Ay mga daluturang tugmaan na binubuo ng dalawang taludtod
lamang o apaludturan o aapating taludtod sa saknong.
1.1 Tugmang Walang Diwa o Tungmang Pambata -Karaniwang walang diwa o walang tiyak
na kahulugan ang mga ito. Likha lamang ito ng pagkamalikhain ng mga sinaunang Pilipino sa
pagtutugma. Halimbawa: Leron leron sinta at Pen pen de sarapen 
1.2 Tugmang Matalinghaga
      1. Ang mga Bugtong -ito ay isang pahayag na may kinalaman sa paglalarawan ng isang
bagay. 
      2. Ang mga Salawikain -ito ay tinatawag ding kawikaan na madalas na binabanggit ng mga
nakatatanda bilang paalala o pangaral. 
      3. Ang mga Bulong -ito ay mga tugmang pang-orasyon na ginagamit ng mga ninuno sa
panggagamot at minsan ay sa pangkukulam pang-eengkanto. 
      4. Ang mga Palaisipan -kadalasang nasa anyong patuluyan at madalang lang ang nasa
anyong patula. Ginagamit ang mga ito upang pukawin ang isipan ng mga nakikinig at hamunin
ang kanilang pag-iisip upang maibigay ang hinihinging kasagutan. 
      5. Ang mga Kasabihan -Ang mga kasabihan ay hindi gumagamit ng talinghaga.
1.3 Tugmang Ganap na Tula 
      1. Tanaga -ay isang katutubong tula na naglalaman ng payak na pilosopiya na
nagsisilbing pagpapagunita ng mga matatanda sa mga kabataan. 
2.)Ang mga Kantahing Bayan 
  A. Mga Kantahing Di-Ganap Na Nagsasalaysay -ito ang mga kantahing inaawit sa
mga partikular na gawain.
      1. Oyayi -Ito ang awiting inaawit ng ina sa pagpapatulog ng kaniyang anak. 
      2. Dalit o Himno -Ito ang kantahing inaawit sa pagpuri o pagsamba. Salamin ng
Kahapon... 
      3. Dung-aw -Ito ang kantahing inaawit sa pagpapahayag ng kalungkutan,
pagdadalamhati, o pagdurusa.               4. Kumintang -Ito ang kantahing inaawit sa
pakikidigma. 
      5. Kundiman -Ito ang mga awit na maituturing na isang awiting may kasiningan
ang pagkakabuo.
      6. Kutang-Kutang -kantahin para sa pag-iinuman/panlansangan
      7. Ditso -kantahin para sa paglalaro ng bata
      8. Diona -kantahin para sa kasalan
      9. Umbay -kantahin para sa paglilibing
  B. Kantahing Ganap Na Nasasalaysay -ito ay tumutukoy sa mga mahahabang tula
na tumatalakay sa isang mahabang pangyayari.
PAGHAHAMBING
Ang paghahambing ay isang gawain na ipinagkukumpara ang katangian ng isang
bagay sa ibang bagay. May dalawang uri ito. 
1. Paghahambing na magkatulad Ginagamit ang paghahambing na ito kung
may magkatulad o patas na katangian ang dalawang pinaghahambing. Madalas
itong ginagamitan ng mga salitang sing, kasing, magsing, magkasing, gaya, tulad,
paris, at pareho. 
Halimbawa Magkasing tulad ang tanaga at haiku ng mga Japanese. 
2. Paghahambing na di-magkatulad Ginagamit ito sa paghahambing ng mga bagay
na may magkaibang katangian. Maaari itong pasahol, palamang at pasukdol. 
2.1. Pasahol. Ito ay ginagamit kung ang hinahambing ay mas maliit sa
pinaghahambingan. Ginagamit ang           mga salitang di-gaano, di-lubha, at di-
gasino sa paghahambing. Halimbawa Di-gaanong mahirap matandaan ang tugmang
pambata kaysa sa salawikain. 
2.2. Palamang. Ito ay ginagamit kung ang hinahambing ay mas malaki o
nakahihigit sa pinaghahambingan. Ginagamit ang mga salitang labis, higit, at di-
hamak sa paghahambing. Halimbawa Higit na mahaba ang epiko kaysa kundiman. Di-
hamak na mahirap isipin ang palaisipan kaysa bugtong. 
2.3. Pasukdol. Ito ay ginagamit kung tatlo o higit pang bagay ang
pinaghahambing na ang isa ay may katangiang hindi mahihigitan pa ng iba. Ito ay
naipakikita sa pamamagitan ng sumusunod na mga paraan: 
        2.3.1 pag-uulit ng salita 
   Halimbawa Mahabang-mahaba ang epiko dahil sa maraming pakikipag sapalaran ng
pangunahing tauhan. 
        2.3.2 paggamit ng mga panlaping pinaka-, napaka-, pagka-, nag-, -an, at
kay- at sa 
   Halimbawa Para sa akin, ang pinakamahirap na karunungang bayan ay ang
palaisipan. 
        2.3.3 paggamit ng mga salitang lubha, totoo, tunay, hari, ubod at iba pa
    Halimbawa Totoong napakadaling maipaliwanag ang mga kasabihan.
ALAMAT
Ang alamat ay isang patuluyang anyo ng panitikan na nagsasalaysay sa pinagmulan
ng tao, hayop, bagay, lugar, at pangyayari sa pamamagitan ng paggamit ng pantasya o
mga pangyayaring mahirap paniwalaan at bunga lamang ng malikhaing pag-iisip. 
ANG MGA ELEMENTO NG ALAMAT
1. Tauhan - Ang mga tauhan ang gumaganap sa mga alamat. 
1.1. Ang mga Pangunahing Tauhan - Ang mga pangunahing tauhan ang kadalasang
pinag-ikutan ng mga pangyayari sa mga alamat. 
1.2. Pantulong na Tauhan - Ang mga pantulong na tauhan ay karaniwang kaibigan,
kamag anak, o kaaway ng pangunahing tauhan.
1.3. Iba pang tauhan o background - Sila ang mga tauhang walang gaanong papel
na ginagampanan sa kuwento. 
2. Tagpuan - Tumutukoy ang tagpuan sa lugar o pook at panahon na pinangyarihan
ng kuwento. 
3. Banghay - Ang wastong pagkakabuo at pagkakaayos ng mga pangyayari upang
maging kapani-paniwala ang isang alamat ay tinatawag na banghay. 
Matatalinghagang Pahayag

 ay mga pahayag na gumagamit ng mga salita na hindi tuwirang inihahayag ang tunay na
kahulugan nito.
 ay mga ekspresyong may malalim na salita o may hindi tiyak na kahulugan.Sinasalamin
nito ang ang kagandahan at pagkamalikhain ng wikang Filipino.

Eupemistikong Pagpapahayag
Eupemismo

 Ang tawag sa mga mahihinay na salita o pahayag na ipinapalit upang maiwasan ang
makasakit ng damdamin.

      1. Paksa ng pinag-uusapan
      2. Taong sangkot sa usapan
      3. Lugar
Pang Abay
          Nagbibigay turing sa pandiwa, panguri o sa iba pang pang abay.
Hal. Mabuting Pamumuhay
Pamanahon - Kailan?
Panlunan - Saan?
Pamamaraan - Paano?
Pang-agam - Pag dadalawang isip hindi paninigurado
Panang Ayon - Oo, sigurado,  talaga
Pananggi - Hindi, siguro, Ayaw
Pampanukatan - Sukat/Timbang
Filipino Quarter 1 Final
Epiko - Ito ay nagsimula sa salitang greek na Epos na nangangahulugang salawikain o awit.
Biag ni Lam ang - Epiko ng mga ilokano
                            - Pedro Bucaneg
Sinukwan - Epiko ng mga Pampanga
                  - Vedasto D. Ocampo
Bantugan - Epiko ng mga Maranao
Alim - Epiko ng mga Ifugao
Indapatra Sulayman - Epiko ng mga Maguindanao
Sanhi - ang pinagmulan ng pangyayari 
           - sapagkat, dahil, kası, dahilan sa 
Hal. Si mark sa eksam dahil hindi nag ay mabuti, bumagsak aral ng 
        Ang aming skul ay nabaha sapagkat umulan ng malakas kagabi. 
Bunga - kinalabasan ng pangyayari 
             - kung kaya, kaya, bunga nito
Panahon ng Kastila 
Kasaysayan 
Miguel Lopez de Legazpi 1565 - kauna-unahang Kastilang gobernador-heneral. 
Ang diwa ng pasimulang ito ay nagpatuloy nang walang pagbabago hanggang sa pagkakaroon
ng digmaan sa Kabite noong 1872. 
333 taon ang pananakop ng mga kastila sa pilipinas. 
MGA PAGBABAGONG NAGANAP SA BUHAY NG MGA PILIPINO:
1. Tinangkilik ang relihiyong Katoliko. 
2. Nagpalit sila ng pangalan at nagpabinyag. 
3. Nagbago ang anyo ng kanilang pamamahay. 
4. Nagkaroon ng mga bahay na tisa at bato. 
5. Magagandang kasangkapan tulad ng piyano, muwebles at mga kagamitang pangkusina. 
6. Nagkaroon ng mga sasakyang tulad ng karwahe, tren at bapor. 
7. Natuto silang mag diwang ng mga kapistahan bilang parangal sa mga santo at Papa. 
8. Bilang libangan, nagkaroon ng mga sabong, karera ng kabayo at teatro. 
MGA IMPLUWENSYA NG KASTILA SA PANITIKANG FILIPINO. 
1. Ang ALIBATA na ipinagmamalaki kauna-unahang abakadang Filipino nahalinhan ng
alpabetong Romano. 
2. Ang pagkakaturo ng Doctrina Cristiana na kinasasaligan ng mga gawang makarelihiyon. 
3. Ang wikang Kastila na naging wika ng Panitikan nang panahon yaon. Marami sa mga salitang
ito ang naging bahagi ng wikang Filipino. 
4. Ang pagkakadala ng mga alamat ng Europa at tradisyong Europeo rito na naging bahagi ng
Panitikang Filipino tulad ng awit, kurido, moro-moro at iba pa. 
5. Ang pagkakasinop at pagkakasalin ng makalumang panitikan sa Tagalog at sa ibang wikain. 
6. Ang pagkakalathala ng iba't ibang aklat na pambalarila sa wikang Filipino tulad sa Tagalog,
Ilokano at Bisaya. 
7. Ang pagkakaroon ng makarelihiyong himig ng mga lathalain ng mga panahong yaon. 
MGA UNANG AKLAT SA PANAHON NG KASTILA 
1. Doctrina Cristiana - kauna-unahang aklat na nalimbag sa Pilipinas noong 1593, sa
pamamagitan ng silograpiko. Aklat ito nina Padre Juan de Placencia at Padre Domingo
Nieva. Nasusulat ang aklat sa Tagalog at Kastila. Naglalaman ito ng mga dasal, sampung
sampung utos, pitong sakramento, pitong kasalanang mortal, pangungumpisal at katesismo.
May 87 pahina lamang. 
2. Nuestra Senora del Rosario - ikawalang aklat na nalimbag sa Pilipinas. Akda ito ni Padre
Blancas de San Jose noong 1602 at nalimbag sa Imprenta ng Pamantasan ng Sto. Tomas sa
tulong ni Juan de Vera, isang mestisong Intsik. Naglalaman ito ng mga talambuhay ng mga
santo, nobena at mga tanong at sagot sa relihiyon. 
3. Barlaan at Josaphat - ikatlong aklat na nalimbag sa Pilipinas. Akda ito sa Tagalog ni Padre
Antonio de Borja. Orihinal na nasa wikang Griyego. Ipinalalagay itong kauna-unahang
nobelang nalimbag sa Pilipinas. 
4. Pasyon - aklat na nauukol sa buhay at pagpapakasakit ni kristo. Binab ito tuwing Mahal na
Araw. Nagkaroon ng apat na bersyon sa Tagalog ang akdang ito, at ang bawat bersyon ay ayon
na rin sa pangalan ng mga nagsisulat. Ang mga ito ay ang Version de Pilapil (Padre Mariano
Pilapil); Version de Belen (Gaspar Aquino de Belen); Version dela Merced (Aniceto dela
Merced); at Version de Guia (Luis de Guia). Isinaalang-alang na pinakapopular ang version de
Pilapil. 
5. Urbana at Felisa - aklat na sinulat ni Modesto Castro, ang tinaguriang "Ama ng Klasikong
Tuluyan sa Tagalog". Naglalaman ito ng pagsusulatan ng magkapatid na sina Urbana at Felisa.
Pawang nauukol sa kabutihang-asal ang nilalaman ng aklat na ito, kaya't malaki ang nagawang
impluwensya nito sa kaugaliang panlipunan ng mga Pilipino. 
Panahon ng Panitikang Pansimbahan 
A. Dalit - Ang pag aalay ng bulaklak kasabay nang pag awit bilang handog sa Birheng Maria.
Dahil ang Birheng Maria ay simbolo ng kalinisan ng puri siya ay hinahandugan tuwing buwan
ng mayo. 
B. Mga Nobena - Kung tutuusin, ang mga ritwal ng mga katubo'y isa ring uro ng pangnonobena
sapagkat may mga pagdiriwang na maykaugnayan halimbawa sa kanilang pagpapasalamat sa
magandang ani, o paghingi ng ulan, o pagpapaalis ng sakit na nananalasa sa kanilang tribu, o
pagpapa-alis ng sakit ng kabilang sa pamilya, o paglilibing sa mga yumao na. Ang nobena'y mga
katipunan ng mga panalangin na kailangang ganap loob ng 9 na araw. Maaaring sunod-sunod na
araw o tuwing Martes (halimbawa ng isang araw sa loob ng isang linggo). Batay na ito sa santo't
santa ng namiminitakasi. 
C. Mga Buhay-buhay ng mga Santo't Santa - Sa layunin ng mga Kastilang mapalaganap ang
relihiyon, sumulat sila ng mga nauukol sa buhay-buhay ng mga santo't santa para garing
halimbawa ng mga tao. Mabibilang ito ang Pasyong Mahal na buhay at pagpapasakit ng
Panginoong Jesucristo upang matubos ang tao sa pagkakasala. 
D. Akdang Pangmagandang-asal - Kaalinsabay ng pagtuturo ng relihiyon ang pagtuturo ng
kagandahang-asal, mabuting pakikipamuhay sa kapuwa, paggalang sa sarili, sa magulang at sa
nakatatanda at iba pa Kasama sa akdang nauukol sa kagandahang- asal ang akda ni Pagre
Modesto de Casto na Urbana at Feliza. Ito'y pagsusulatan ng magkapatid na Urbana at Feliza. 
E. Senakulo - Isang dulang nag sasalaysay ng buhay at kamatayan ng Poong Hesuskristo. 
F. Tibag - Isang pagtatanghal kung buwan ng Mayo, ng paghahanap ni Santa Elena sa krus na
pinag pakuan kay Kristo. G. Parabula - Kwentong hango sa Banal na kasulatan na maaaring
umakay sa tao sa makatuwid na landas ng buhay
Mga Uri ng panitikan
A. Awit - Tulang pasalaysay na may sukat na labindalawang pantig at may mg pangyayaring
hango sa tunay na buhay. Ito ay mayroong 12 na pantig.
B. Kurido - Galing sa salitang Mehikanong "corrido" na ang ibig sabihin "kasalukuyang
pangyayari". Ito ay tulang pasalaysay na may sukay na walong pantig at pumapaksa sa
katapangan, kabayanihan at kababalaghan. Ito ay may 8 na pantig.
C. Komedya/Moro-Moro - isang matandang dulang Kastila na naglalarawan ng pakikipaglaban
ng Espanya sa mga Muslim noong unang panahon. 
D. Dung-aw - Binibigkas nang paawit ng isang naulila sa piling ng bangkay ng yumaong asawa,
magulang at anak. 
E. Karagatan - Isang larong may paligsahan sa tula ukol sa singsing ng isang dalagang nahulog
sa gitna ng dagat at kung sinong binat ang makakuha rito ay siyang pagkakalooban ng pagibig ng
dalaga. 
F. Duplo - Larong paligsahan sa pagbigkas ng tula sa isinasagawa bilang paglalamay sa patay. 
G. Karilyo - Pagpapagalaw ng mga anino ng mga pira-pirasong karting hugis tao sa likod ng
isang kumot na puti na may ilaw. 
H. Sarsuwela - Isang komedya o melodramang may kasamang awit at tugtog, may tatlong
yugto, at nauukol sa mga masisidhing damdamin tulad ng pag ibig, paghihiganti, panibugho,
pagkasuklam at iba pa.
Panitikan sa Panahon ng Pananakop ng Hapon (1942-1945) 
KALIGIRANG KASAYSAYAN 
-Sa pambobomba ng Amerika sa Hiroshima, gumanti ang Hapon sa paglusob nito sa Pearl
Harbor noong Disyembre 7, 1941. 
-Dahil nasa isalalim ng kolonya ng Estados Unidos kaya't sinakop ng Hapon ang Pilipinas.
Ngunit para sa karamihang manunulat na Pilipino, isang biyaya sa larangang panitikan ng bansa
ang pangyayaring ito.
-Sumibol nang lubos ang panitikan ng bansa sa panahong ito dahil ipinagbawal ng namumunong
Hapon ang paggamit ng wikang Ingles at itinaguyod ang pagpapayaman sa panitikan gamit ang
mga katutubong wika sa bansa.
-Sinunog din ang mga aklat na nasusulat sa Ingles upang masigurong hindi mababahiran ng
kanluraning ideya ang panitikang nililikha. 
Gintong Gintong Panahon ng Panitikang Tagalog 
Ang panahong ito sa kasaysayan ng bansa at ng panitikan ang tinaguriang Gintong Panahon ng
Panitikang Filipino dahil higit na malaya ang mga Pilipino (kaysa noong sa Amerikano) sa
pagsulat ng panitikan at pagsanib ng kultura, kaugalian at paniniwalang Pilipino sa mga ito.
Sa panahon ding ito kinilala ang mga manunulat na babaeng Pilipino sa pangalan nina Liwayway
A. Arceo at Genoveva Edroza Matute dahil sa mga makintal na maka feministang maikling
kwento. 
Ang panitikan sa panahong ito ay karaniwang... 
• Nakasulat sa wikang katutubo gaya ng Tagalog 
• May "katutubong kulay" 
• Tumatalakay sa buhay sa lalawigan/kanayunan (countryside), paghahangad ng kalayaan at
pagkamakabayan
• Natatanging Kontribusyon ng mga Hapon sa Panitikan ng Pilipinas
• Ipinagbawal and paggamit ng Ingles (taktika upang maakit ang mga Pilipino sa republikang
papet ng mga Hapon) 
• Hinikayat ang mga manunulat na magsulat sa Tagalog at iba pang wikang katutubo 
• Pinayagan ang pag-iral (existence/operation) ng mga magasin na gaya ng Liwayway na
nagpalaganap sa sariling panitikan ng 
• Pilipinas (bagamat nakapailalim ito sa sensura o censorship)
HAIKU: 
•Mas pinaikli na tanka 
•17 bilang ang pantig na may tatlong taludtod. 
•Maaaring ang hati ng pantig sa mga taludtod ay: 5-7-5 o maaaring magkapalit- palit din na ang
kabuuan ng pantig ay 17 pa rin. •Paksa: kalikasan at pag-ibig 
•Napagpapahayag ng masidhing damdamin
TANAGA:
• Uri ng sinaunang tulang Pilipino na may layong linangin ang lalim ng pagpapahayag ng
kaisipan at masining na paggamit ng antas ng wika. 
• Binubuo ito ng tigpipitong pantig sa bawat taludtod ng bawat saknong. 

PANANALIKSIK - Isang proseso ng pangangalap ng mga datos o impormasyon upang malutas

ang isang partikular na 
suliranin sa isang siyentipikong pamamaraan.
Ayon
kay Villafuerte, “Ang pananaliksik ay pagtuklas sa isang teorya, pagsubok sa teoryang iyon,
at paglutas sa isang suliranin. Ito
ay isang masususing pagsisiyasat at pagsusuri sa mga ideya, konsepto,
bagay, isyu, tao at iba pagnanais bigyang-linaw, patunayan at pasubalian."
Mga Hakbang sa Pananaliksik
1.Pagpili ng tamang paksa. - Ang Paksa ay bahaging pinagtutuunan ng pansin o pinag-uusapan
sa pangungusap; tema 
o pinag-uusapan sa alinmang teksto o akda
2.Paghahanda ng balangkas.
- Dito ay inihahanda ang estruktura ng buong organisasyon ng gagawing pananaliksik.
3.Paghahanda ng bibliyograpi. - Dito ay masusing hinahanap ng mananaliksik ang pagpili at
pangangalap ng aklat, 
magasin, journal, at iba pang mga mapagkukunan ng datos para sa  gagawing pananaliksik.
4.Pangangalap ng mga kinakailangang datos at materyal.
- Dito ay binabasa ang nilalaman ng mga aklat, magasin at journal na binanggit sa itaas.
Sarbey - isang palatanungan o kuwestiyonaryo na may mga pagpipiliang sagot. Ito
ay isang lipon ng katanungan nainisip, kabilang ang metodo ng pananaliksik upang matamo ang 
mga kasagutan para sa mga tiyak na mga tanong. Ang mga sumusunod ang ilan sa mga posiblen
g lamanin ng isang survey.
a.Multiple Choice- Ito ay mas mabilis na paraan ng pagpapasagot sa isang survey.
Mas madali itong sagutin kumpara sa iba dahil sa pipili lamang ang tinatanong ng sagot sa iilang 
titik.
Hal. Alin sa mga sumusunod ang mas gusto mong kainin?
a.Gulay         c. Prutas     b.Junk Food     d. Karne
b.Pagkilala sa sinasang-ayunan- Nilalagay ang listahan na nagpapahayag ng kanilang mga sina
sang-ayunan at di sinasang-ayunan.
c. Likert Scale- isa sa mga paraan kung papaanong sinusukat ng isang tao ang sarili niya.
Hal. Bilugan ang bilang na tugma sa wikang ginagamit mo. 
1 bilang mas malapit sa ingles at 5 bilang mas malapit sa Filipino
Ingles                                   Filipino
1---------2---------3---------4---------5
Panayam
a.Paghahanda para sa Panayam
b.Magpaalam sa taong gustong kapanayamin
c.Kilalanin ang taong kakapanayamin
Pakikipanayam
a.Maging magalang
b.Magtanong nang maayos
c.Itanong ang lahat ng ibig malaman kaugnay ng paksa
d.Makinig nang mabuti sa sagot ng kinakapanayam. Magpasalamat
e.Iulat nang maayos ang nakuhang impormasyon sa panayam
5. Pag-oorganisa ng nilalaman batay sa balangkas. -Aayusin ng mananaliksik ang mga
nakalap na datos ayon sa uri ng 
paglalahad o batayang gagamitin sa ulat
6.Pagsulat ng Pananaliksik -Maayos na isinagawa ang pasulat na ulat batay sa naunang
ginawang preparasyon ng 
mananaliksik
7.Pagrereserba ng papel- Dumaraan ang unang draft ng isinulat sa masusing editing upang
matiyak na may kawastuhan 
sa paggamit ng wika at estilo
8.Pagsulat ng pinal na papel 
Internet - Maaring kumunsulta sa mga libro o internet subalit mas makatotohanan ang 
impormasyon na manggagaling mismo sa isang mapagkatiwalaang batis.  
Plagiarism-  ang pagkopya ng sulatin, disenyo, balangkas, plano, karikatura, o anumang
likhang-isip, tahasan man o hindi, o maging bahagi man lang nito, nang walang pahintulot sa
orihinal na nagmamay-ari ay isang akto ng Plagiarism.
Soliranin - Sa paggaod ng banka  
Talindaw - Sa pamamangka
Panilan - Sa pagkuha ng pulut-pukyutan 
Tikam - Sa pananagumpay 
Maluway - Sama-samang paggawa 
Ayoweng - Sa pagkabyaw ng tubo 

Filipino Quarter 2 Midterm

TULA
-isang masining na anyo ng panitikan na naglalayong maipahayag ang damdamin ng makata o
manunulat nito kilala ito sa malayang paggamit ng wika sa iba't ibang anyo at estilo.
Nagpapahaupa ito ng damdamin at magagandang kaisipan gamit ang maririkit na salita. Ito ay
matalinghaga at kadalasang ginagamitan ng tayutay
ELEMENTO NG TULA
1. ANYO
      Malayang taludturan- walang sinusunod na sukat tugma, o anyo Ito ay karaniwang
ayon sa nais ng manunulat. Ang mga tulang isinulat ni Alejandro Abadilla ang
halimbawa ng mga tulang nasa anyong malayang taludturan.
     Tradisyonal - may sukat, tugma at mga matalinhagang salita 
     May sukat na walang tugma- may tulang may tiyak na bilang and pantig ngunit ang
huling pantig ay hindi magkakasing tunog o hindi magkakatugma.
     Walang sukat na may tugma- mga tulang walang tiyak na bilang ang pantig sa bawat
taludtod ngunit ang huling pantig ay magkakasintunog o magkakatugma

2. KARIKTAN -Ito ang malinaw at hindi malilimutang impresyon na natatanim sa isipan ng

mga mambabasa. Ang Kariktan elemento na tula na tumutukoy sa pagtataglay ng mga salitang
umaakit o pumupukaw sa damdamin ng mga bumabasa.
3. PERSONA -Ang persona ng tula ay tumutukoy sa nagsasalita sa tula
4. SAKNONG  -tumutukoy sa grupo ng mga taludtod ng tula. Ito ay maaaring so dalawa o higit
pang taludtod. 
5. SUKAT -bilang ng pantig na tula sa bawat taludtod na karaniwang may sukat na waluhan,
labing-dalawahan, at labing-animan na pantig 
6. TALINHAGA -Kinakailangan dito ang paggamit ng mga tayutay o matalinhagang mga
pahayag upang pukawin and damdamin ng mga mambabasa
7. TONO o INDAYONG - tumutukoy sa paraan ng pagbigkas ng bawat taludtod ng tula. Ito ay
karaniwang pataas o pababa.
8. TUGMA - Ito ay ang pagkakasingtunog ng mga salita sa huling pantig ng bawat taludtod ng
tula. Sinasabing may tugma ang tula Kapag ang huling pantig ng huling salita ng bawat taludtod
ay magkasingtunog. Nakagaganda ito ng pagbigkas ng tula. Ito rin ang sinasabing nagbibigay sa
tula ng angkin nitong himig o indayog. 
BALAGTAS
Isang sining ng pagbigkas sa anyong pagtatalo na may angkop na kumpas ng kamay at
ekspresyon ng mukha.
Francisco "Balagtas" Baltazar - Ama ng tulang tagalog (1788-1867)

Marso 28, 1924 -nabuo ang ang balagtasan sa pagpupulong ng ilang manunulat sa tanggapan ni
Rosa Sevilla sa 
Instituto de Mujeres.
Abril 6, 1974 - ginanap kauna-unahang balagtasan na may Iskript
Oktubre 18, 1925 - labanan pagitan ng De Jesus of Collantes na walang iskript

Jose Corazon de Jesus - "Huseng Sisiw"

Florentino Collantes-"Kuntil Butil""

Layunin ng Balagtasan
- Makapagbahagi ng kaisipan 
- Makapagbigay ng aliw sa tagapakinig o manonood
- Manilang nila ang kahusayan nila sa pagbigkas 
- Mapatalas ang kanilang diwa sa maagap na pagtugon sa patula 
Elemento
1. Paksa Pagtatalunan- Maaaring magkaiba-iba ng paksa ngunit ito dapat ay naaayon sa tema
ng programa. 
2.Mambabalagtas- Sila ang bumubuo ng dalawang panig: sang-ayon at hindi sang-ayon.
    Mambibigkas na sumasang ayon sa paksang pinagtatalunan
siya ang maghaharap ng mga ebidensya na magpapatibay sa kaniyang pag-sang ayon sa paksang 
pinagtatalunan.
   Mambibigkas na hindi sumasang-ayon sa paksang pinagtatalunan
siya ang maghaharap ng mga ebidensiyang kokontra o hindi pagsang-ayon sa paksang pinagtatal
unan
3. Lakandiwa- nagsisilbing tagapamagitan sa dalawang nagatatal
                         siya ang unang bumabati at magpapakilala sa dalawang magbibigkas.
                         siya ring nagpapakilala sa paksang pagtatalunanang 
                         nagpapasya kung sino sa dalawang magbibigkas ang magwawagi.
4.
Tagapakinig/Manonood- Ito ang malaking kaibahan ng balagtasan sapagkat aktibo silang kasa
ma sa mga pagtatalo.
Kadalasan ay sa kanila iniiwan ng lakandiwa ang responsibilidad na magdesisyon sa balagtasan.
5. Tanghalan- Pormal na lugar na pagdarausanng balagtasan.Mahalaga ito sapagkat
kinakailangan ng isang lugar na 
pagtitipunan ng mga mambabalagtasan at manonood
Fliptop - mas makabagong paraan ng balagtasan.

SARSUWELA - isang anyo ng dulang musikal na unang umunlad sa Espanya noong ika-17
siglo. Binubuo ito ng mga pagsasalaysay na sinamahan ng mga sayaw at tugtugin, at may
paksang mitolohikal at kabayanihan. 
Alejandro Cubero - Nagdala ng sarsuwela sa pilipinas.
1880 - Taong idinala ang Sarsuwela sa Pilipinas. Kasama ni Elisea Raguer, itinatag nila ang
Teatro Fernandez.
Teatro Fernandez - ang unang grupo ng mga Pilipinong sarsuwelista sa Pilipinas.  
Severino Reyes - kilala bilang Lola Basyang, ay itinuturing na ama ng Sarsuwelang Tagalog. 
1925 - Nagsimulang mabasa ang mga kwento ni Lola Basyang habang siya ay punong-patnugot
sa Liwayway at kinailangan niyang punan ng kwento ang isang maliit na espasyo sa isang pahina
ng magasin.
Aurelio Tolentino - siya ang katipunero, mandudula nobelista. Julian Cruz Balmaceda-isang
kilalang mandudula, kwenista, makata, mananaling wika at nobelista
Patricio Mariano - kilalang Makata, mabelista at mamamahayag.
Hermogenes Ilagan - itinuturing na "Ama ng Dulang tagalog". sa bansa."
Juan Abad - nagsimulang magsulat sa edad na labing anim
         Obra Maestra ay ang Tanikalang Ginto
Juan Matapang Cruz - isa samga kilalang manunulat na Tahasang. Tumutuligsa sa kolonyal
pamahalang Americano.
Atang Dela Rama - itinaguriang "Reyna ng Sarsuwela" sa Pilipinas. 
                               - National Artist for Theater 
Panahon ng Amerikano - Panahon kung saan namulaklak ang sarsuwela.
Unti-unting nanghina ang Sarsuwela ng dumating ang 'bodabil' (vaudeville) o 'stage show'. 
Lalong nawalan ng manonood ang teatrong musikal nang dumating ang mga pelikula. 
Sarsuwela o Dula ay isang uri ng panitikan na ang pinakalayunin ay itanghal sa tanghalan o
entablado. Nahahati ito sa ilang yugto na maraming tagpo. 
Mandudula o Dramatista - mga tao na dalubhasa sa larangan ng pagsusulat ng mga dulang
itinatanghal.

Mga Elemento ng sarsuwela 

1. Iskrip o nakasulat na dula -Ito ang pinakakaluluwa ng isang dula; lahat ng bagay na

isinasaalang-alang sa dula ay naaayon sa isang iskrip; walang dula kapag walang iskrip
2. Gumaganap o aktor - Ang mga aktor o gumaganap ang magbibigay-buhay sa iskrip.
Sila ang bumibigkas ng diyalogo, at nagpapakita ng iba’t ibang damdamin.
3. Tanghalan - Anumang pook na pinagpasyahang pantanghalan ng isang dula ay
tinatawag na tanghalan. Maaaring hindi lamang entablado ang tanghalan ang daan, sa
loob ng siid-aralan, at iba pa ay nagiging tanghalan din. 
4. Tagadirehe o Direktor - Ang direktor ang nagpapakahulugan sa isang iskrip; siya ang
nagpapasya sa itsura ng tagpuan, ng damit ng mga tauhan hanggang sa paraan ng
pagganap at pagbigkas ng mga tauhan ay dumidepende sa interpretasyon ng direktor sa
iskrip
5. Manonood - Ang nagpapahalaga sa dula. Sila ang pumapalakpak sa galing at husay ng
nagtatanghal. Pinanonood nila nang may pagpapahalaga ang bawat tagpo , yugto at
bahagi ng dula.
6. Eksena at tagpo - Ang eksena ay ang paglabas masok sa tanghalan ng mga tauhan
samantalang ang tagpo nama’y ang pagpapalit ng tagpuan

PANDIWA - salitang nagsasaad ng kilos o galaw  

                  - binubuo ng salitang ugat at panlapi  
Naglaba
Nag-Unlapi  
laba-Salitang Ugat
Perpektibo - naganap na o natapos na at madalas na ginagamitan ng "nag"
Hal: Naglaba, Naglinis, Natulog
Perpektibong kakatapos - kakatapos lang gawin at madalas na ginagamitan ng "kaka"
Hal: Kakalaba, Kakalinis, Kakatulog
Imperpektibo - ginagawa o kasalukuyang nangyayari at na dodoble ang salitang ugat  
Hal: Naglalaba, Naglilinis, Natutulog
Kontemplatibo - gagawin palang at madalas na ginagamitan ng "mag" 
Hal: Maglalaba, Maglilinis, Matutulog

Filipino Quarter 2 Finals

SANAYSAY - Ito ay isang sulating gawain na kung saan ito’y kadalasang naglalaman ng mga
pananaw, kuro-kuro, o opinyon ng isang awtor o akda. Maipapahayag ng may akda ang kanyang
damdamin sa mga mambabasa, Ito rin ay isang uri ng pakikipag-komunikasyon na ang ukol nito ay
maipabatid ang inyong saloobin sa isang paksa o isyu. Ang Ingles na salin nito ay essay. 
URI NG SANAYSAY 
A. Pormal na Sanaysay - Tumatalakay sa mga seryosong paksa at nangangailangan ng masusing
pag-aaral at malalim na pagkakaunawa sa paksa. 
B. Di-Pormal na Sanaysay - tumatalakay sa mga paksang magaan, karaniwan, pang-araw-araw at
personal.
                                             - karaniwang nagtataglay ng opinyon,kuro-kuro at paglalarawan ng isang
may akda. 
                                             - naglalaman ng nasasaloob at kaisipan tungkol sa iba’t ibang bagay at
mga pangyayari na nakikita at nararanasan ng may akda. 
Bahagi ng Sanaysay 
A. Panimula/Simula - pinakamahalagang bahagi ng isang sanaysay sapagkat ito ang unang titignan
ng mga mambabasa - Dapat nakakapukaw ng atensyon 
B. Gitna/Katawan - Taglay nito ang mahalagang nilalamn ng katha.Nakapaloob dito ang lahat ng
kaisipan at damdamin ng may akda na nais niyang ilahad. 
C. Wakas - Itinuturing na konklusyon ng isang katha.Ito ang bahaging maaaring magbigay-hamon sa
mga mambabasa upang mag-isip.Karaniwan ding taglay nito ang buod ng lahat ng kaisipan inilahad
sa buong katha. 
Katangian ng isang Epektibong Sanaysay 
1. Iba’t ibang uri sa paglalahad ang ginagamit sa pagpapahayag ng ideya. 
2. May kaisahan(unity). 
3.May isang paksa kung saan ang simula,katawan at wakas ay magkakaugnay. 
4.Kawili-wili ang introduksyon. 
5.Malinaw,tama at angkop ang mga batayan.

1. Pagtukoy sa Sanhi at Bunga - Tinatalakay rito ang naging resulta at pinagmulan ng mga bagay-
bagay. Lubos na mauunawaan ng mga mambabasa ng sanaysay ang kasagutan kaugnay ng mga
kadahilanan sa pagkakabuo ng isang bunga o resulta. 
2. Paghahambing at Pagkokontrast - Ginagamit ito upang ipakita ang pagkakaiba at pagkakatulad
ng dalawa o higit pang bagay. 
3. Paglalarawan - Ginagamit ito upang ilarawan ang katangian ng isang bagay, tao, lugar, o
pangyayari gamit ang senses. Makatutulong ito upang higit na makabuo ang mga mambabasa ng
sanaysay ng malinaw na imahe ng ideyang tinatalakay. 
4. Pag-iisa-isa - Ginagamit ito upang ipakita ang pagkakasunod-sunod ng mga detalye. Ginagamit
din ito upang isa-isahin ang mga konsepto at mailahad ang kaibahan ng mga ito. 
5. Pagbibigay-Kahulugan - Ginagamit ito upang maipaliwanag nang mabuti ang etimolohiya ng
isang salita o ang kasaysayang nakaugnay tungkol sa pinagmulan ng isang salita o ideya. 
6. Pangangatuwiran - Ginagamit ito upang magpahayag ng katotohanan o opinyon sa pamamagitan
ng mga katibayan. Ginagamit din ito upang makapagpanukala na kailangang kapani-paniwala batay
sa mga ilalahad na datos na gagamiting suporta o katibayan. 
7. Pagbibigay-halimbawa - Ginagamit ito upang bigyan ng higit na linaw sa mga mambabasa ng
sanaysay ang ideyang tinatalakay sa pamamagitan ng mga magkakaugnay na halimbawa. 
8. Pagtukoy sa Problema at Solusyon - Ginagamit ito upang ipakita ang suliranin bilang paksa at
ang posibleng solusyon na maaaring gamitin.

Ang mga Bahagi at Sangkap ng Maikling Kuwento 

1. Simula 
a. Mga Tauhan. Sila ang mga nagsisiganap sa kuwento. Maaaring pangunahing tauhan, ikalawang
pangunahing tauhan, pansuportang tauhan ng kuwento. 
b. Tagpuan. Tumutukoy ito sa lugar na pinangyayarihan ng mga aksyon gayundin ang panahon nang
pagkakaganap ng mga ito. 
c. Suliranin. Kababasahan ito ng problemang haharapin ng pangunahing tauhan na nagbibigay-daan
sa madudulang tagpo upang lalong maging kawili-wili at kapana-panabik ang mga pangyayari. 
2. Gitna 
a. Saglit na Kasiglahan. Ito ay naglalahad ng panandaliang pagtatagpo ng mga tauhang
masasangkot sa suliranin. Ito ang nagsisilbing panghatak sa mga mambabasa upang ipagpatuloy ang
pagbabasa. 
b. Tunggalian. Ito ang bahaging kababasahan ng pakikitunggali ng pangunahing tauhan sa mga
suliraning kakaharapin na minsa'y ang sarili, ang kapwa, o ang kalikasan. 
c. Kasukdulan. Ito ang pinakamadulang bahagi kung saan makakamtan ng pangunahing tauhan ang
katuparan o kasawian ng kanyang ipinaglalaban. Dito nababatid ng mambabasa ang magiging
katayuan ng mga tauhan kung sila ba ay magtatagumpay o mabibigo. 
3. Wakas 
a. Kakalasan. Ito ang bahaging nagpapakita ng unti-unting pagbaba ng takbo ng kuwento mula sa
maigting na pangyayari sa kasukdulan. Ito ang nagliliwanag sa mambabasa ng mga katanungang
maaaring naiwan sa kanyang isip. b. Katapusan. Kababasahan ito ng magiging resolusyon ng
kuwento. Maaring masaya o malungkot, pagkatalo o pagkapanalo.
KAANTASAN NG WIKA
1. Pambansa - Ito ang mga salitang nauunawaan at ginagamit ng lahat mga mamamayan. Ito rin ang
mga salitang kadalasang ginagamit sa mga pagbabalita na ipinalalabas sa buong bansa. Mga
halimbawa: 
Paaralan, simbahan, dasal, pamilya, tahanan 
2. Pampanitikan - Ito ang mga salitang kalimitang malalim at pormal ang pagkakagamit. Ito ang
madalas na gamitin sa mga akdang pampanitikang patula at pasalaysay. 
Mga halimbawa: 
kahiramang suklay - kaibigan
nakadaupang palad - kaibigan
naniningalang pugad - lumiligaw
patabaing baboy - tamad
nagdadalawang isip - nalilito 
3. Pangkolokyal - Ito ang mga salitang pangkaraniwang ginagamit at naririnig sa pang-araw-araw na
pag-uusap. 
Mga halimbawa: nasa'n (nasaan), meron (mayroon), pa'no (paano), pagkat (sapagkat) 
4. Panlalawigan - Ito ang mga salitang ginagamit at maririnig sa partikular na lalawigan. Nabubuo at
ginagamit ito ng mga taong nabibilang o nakatira sa partikular na lalawigan kaya sila lang ang
karaniwang nakakaunawa sa mga ito. 
Mga halimbawa: malagu (Kapampangan), apay (Ilocano), ditse (Bulacan), tubal (Batangas) 
5. Pabalbal - Ito ang mga salitang tinatawag na slang sa wikang Ingles. Sumisipot lamang ito sa
bawat panahon at mabilis din kung maglaho. Tinatawag itong hindi pormal na mga salita at
ginagamit sa mga hindi pormal na pag-uusap. 
Mga halimbawa:
astig (tigas), ermat (ina), atik (pera o salapi), parak (pulis), lobat (mahina ang baterya)
Filipino Quarter 3 Midterm
Mga Popular na Babasahin 
Uri ng Pahayagan 
Broadsheet - pinaka malaking pormat ng pahayagan.
                     - nilalarawan sa pamamagitan ng mahabang patayong pahina
(karaniwang 22 pulgada o 560 milimeters)
                     - target readers ay ang Class A at B
Tabloid -isang uri ng dyaryo na mayroong mas maliit na sukat ng pahina kaysa sa
broadsheet, bagamat walang pamantayan na sukat para sa tabloid. 
Magasin - Peryodikong publikasyon na naglalaman ng maraming artikulo, kwento,
larawan, anunsyo at iba pa.                      - Kalimitang pinopondohan ng mga
patalastas. 
             - Maaring ito ay naglalaman ng mga larawan ng mga produkto na iniindorso
ng mga sikat na tao sa bansa. 

Mga Kauna-unahang Magasin sa Pilipinas 

Lipang Kalabaw (1907) - Ang magasin ay pag-aari ng editor din nito na si Lope K.
Santos. 
                                        - tumatalakay sa mga isyu ng politika, lipunan at kultura.
Ayon sa mga mananalaysay ng sining, ang mga karikaturang ito ay iginuhit ni Jorhe
Pineda. 
                                         - Tumigil ang operasyon ng magasin noong 1909 dahil sa
mga reklamo ng mga opisyal ng pamahalaan na parati nitong tinutuligsa. 
Liwayway (1922) - Naunang nakilala bilang "Photo News". 
                              - Hindi mawawala ang Liwayway kung pag-uusapan ang magasin
sa Pilipinas.
                              - Naglalaman ito ng mga maikling kuwento at sunod-sunod na mga
nobela. 
                              - Inilunsad ni Ramon Roces na nasa katutubong wika. 
                              - Mayroon pa ring magasing Liwayway hanggang sa kasalukuyan. 
Telembang (1922-1924) - ay isang satirikong lingguhang magasin na nasa
sirkulasyon ng industriya noong 1922 hanggang 1924. Ang magsing ito ay
naglalaman ng mga satirikong cartoons na laban sa mga Amerikano at mga
pederalista. 
                                         - Ang pangunahing editor sa magasing ito ay si Inigo Ed
Regalado. 
                                         - Ito ay nilikha nina Fernando Amorsolo at Jorge Pineda. 
MGA NANGUNGUNANG MAGASIN SA BANSA 
1. FHM (FOR HER MAGAZINE) - Ang magasin ito ay tumatayo bilang
mapagkatiwalaan at pubo ng mga impormasyon na nagiging instrumento upang
mapag-usapan ng kalalakihan ang maraming bagay tulad ng buhay, pag-ibig, at iba pa
nang walang pag-aaalinlangan. 
2. COSMOPOLITAN -Magasing pangkababaihan. Nagsisilbing gabay upang
maliwanagan ang kababaihan tungkol sa mga pinakamainit na isyu sa kalusugan,
kagandahan, kultura at aliwan. 
3. GOOD HOUSEKEEPING -Isang magasin para sa mga ina. Ang mga Artikulong
nakasulat dito ay tumutulong sa kanila Upang gawin ang kanilang mga
responsibilidad at Maging mabuting maybahay. 
4. YES! - ang magasin tungkol sa balitang showbiz. Ang nilalaman nito ay palaging
bago,puno ng mga nakaw atensyon na larawan at malalaman na detalye tungkol sa
mga pinakasikat na artista sa bansa. 
5. METRO - Magasin tungkol sa fashion,mga pangyayari,shopping at mga isyu
hinggil sa kagandahan ang nilalaman ng Metro. 
6. CANDY - Binibigyan ng pansin ang mga kagustuhan at suliranin ng kabataan. 
7. ENTREPRENEUR - Magasin para sa mga taong may negosyo o nais magtayo ng
negosyo. 
8. T3 -isang magasin para lamang sa mga gadget. Ipinakikita Rito ang mga
pinakahuling pagbabago sa teknolohiya at kagamitan nito. 
9. MEN'S HEALTH -magasin na nakakatulong sa kalalakihan tungkol sa mga isyu
ng kalusugan. 

KOMIKS - ISANG MIDYUM NG PAGPAPAHAYAG NA GUMAGAMIT NG

MGA IMAHE, KADALASAN MAY TEKSTO O IBA PANG MGA ANYO NG
IMPORMASYONG BAWAL, UPANG MAGPAHAYAG NG MGA IDEYA O
MAGHATID NG SALAYSAY O KWENTO. 
BAHAGI NG KOMIKS 
1. PAMAGAT NG KUWENTO 
2. KUWADRO-NAGLALAMAN NG ISANG TAGPO SA KWENTO 
3. KAHON NG SALAYSAY-KINASUSULATAN NG MAIKLING
SALAYSAY TUNGKOL SA TAGPO 
4. LOBO NG USAPAN-KINASUSULATAN NG USAPAN NG MGA
TAUHAN 
5. LARAWANG GUHIT-TAUHAN SA KUWENTO 
KONTEMPORARYONG DAGLI 
Ang dagli ay isang anyong pampanitikan na maituturing na maikling maikling kuwento.
Bagamat walang katiyakan ang pinagmulan nito sa Pilipinas, sinasabing lumaganap ito sa unang
dekada ng pananakop ng mga Amerikano 
Kontemporaryong Programang Panradyo 
Radyo 
- isang broadcast mediuim nakasandig sa kakayahan ng taong makarinig 
- gumagamit ng mga elemento ng tunog-musika, mga epektong mabubuo para sa 
Kataingan ng Radyo 
1.) Mistulang teatrong pangkaisipan ang mabubuo para sa tagapakinig gamit lamang ang tunog. 
2.) Mas mura ang produksiyon ng mga programa sa radyo kaysa sa telebisyon 
3.) Napaka personal at imporma ng radyo 
4.) Mabilisan and daloy ng impormasyon sa radyo. 
5.) Inuulit-ulit ang impormasyon sa radyo 
6.) Kailangan makipagkompetensiya sa radyo sa mga distraksyon atensiyon ng tagapakinig 
7.) Madali itong bitbitin at gamitin saan man magpunta 
Dalawang pangkahalatang uri ng Radyo 
1.) Istasyong AM (Amplitude Modulation)- mas mura subalit mas mababa ang Kalidad  
2.) Istasyong FM (Frequency Modulation) - mas mahal subalit mas maganda ang kalidad 
Dalawang Uri ng ISKRIP 
1) Kumpletong Iskrip (Fully scripted) 
2.) Balangkas (Semi scripted)

Pelikula - isang pagtatanghal sa pamamagitan ng pagpapalitaw sa iskrin ng mga larawang

napakabilis ang
pagkakasunod-sunod ,kaya nakalilikha ng ilusyon ng galw o reproduksiyon ng galaw na kinuhaa
n ng larawan.

Bahagi ng isang kuwento ng pelikula
1.Simula
2.Problema
3.Pataas na Kilos
4.Resolusyon
Genre ng Pelikula
1. Romansa/Pag-ibig - umiikot ang kuwento sa pag-iibigan ng mga tauhan sa pelikula. 
2. Komedya-pelikula kung saan ang mga nagsisiganap ay nagsasaad ng kasiyahan o lihitimong
pagpapatawa sa bawat salitang mamumutawi sa kanyang bibig. Ang komedya ay maaari ding
walang salita na nauso noong panahon ng Silent Movies na makikita di sa pagsalita ng bibig
kundi sa pagkilos ng katawan. 
3. Musikal - pelikula kung saan ang mga bidang lalaki at babae ay nagsisipag-awitan. Ang isang
musikal na pelikula ay matatawag din kung ang mga bida ay nagsisipagsayawan sa maka-
klasikong kaugalian man o makabagong panahon sa tunog at indak ng musika. 
4. Pakikipagsapalaran - pelikula kung saan ang kwento ay nagaganap sa iba't ibang lugar at
tumatalakay sa mga tao o lunan ukol sa angkop na pagkakarehistro ng nangyari sa kwento ng
pelikula. 
5. Aksyon - pelikula kung saan ang isa o mas marami pang bida ay inilagak sa sunud-sunod na
mga pagsubok o hamon na nangangailangan ng pisikal na pakikipatunggali at mga masasalimuot
na paglalabanan. 
6. Pantalambuhay - pelikula kung saan komprehensibong tumatalakay sa tunay na buhay ng
isang tao na may diin sa pinakamakasaysayang kabanata ng kanilang buhay. 
7. Krimen - pelikula kung saan nakapokus sa buhay ng mga kriminal na umiinog mula sa tunay
na buhay ng mga kriminal hanggang sa maga nilikhang karakter na may napakasamang
katauhan. 
8. Drama - pelikula kung saan nakadepende sa mas malalim na pagbuo ng inga realistikong
karakter na tumatalakay sa mga temang emosyonal gaya ng pagkalango sa alak, pagtataksil,
diskriminasyon, sekswalidad, kahirapan, karahasan o korapsyon. 
9. Epiko - pelikula na nagbibigay-diin sa dramang pantao sa mas malawak na anggulo na
karaniwang tumatalakay sa mga kaganapang maalamat, mahiwaga at makasaysayan. 
10. Pantasya - pelikula na may temang pantastiko na kinapapalooban ng mahika, mga kakaibang
pangyayari o mga kakaibang nilalang. 
11. Katatakutan - pelikula na humihikayat ng negatibong reaksyong emosyonal mula sa mga
manonood sa pamamagitan ng pag-antig sa takot nito. Karaniwang ginugulat at pinanginginig ng
pelikulang ito ang mga manonood. 
12. Science Fiction - pelikula na base sa mga pangyayari na hindi tanggap ng agham gaya ng
daigdig ng mga aliens, mga kakaibang nagagawa ng tao at paglipad sa ibang panahon 
MGA ELEMENTO NG MGA PAMPELIKULA
Sequence iskrip – Tumutukoy sa pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari ng
kuwento sa pelikula. Dito makikita ang layunin ng kuwento.
Sinematograpiya - Paraan ng pagkuha ng wastong anggulo upang maipakita sa mga
manonood ang pangyayari sa bisa ng ilaw at lente ng kamera. Matagumpay nitong
naisalarawan ang nilalaman sa pamamagitan ng ✓ Pag-iilaw ✓ Komposisyon ✓
Galaw at ibang kaugnay na teknik ng kamera 
Tunog at musika - Pagpapalutang ng bawat tagpo at pagpapasidhi ng ugnayan ng
tunog at linya ng mga dayalogo. Pinupukaw ang interes at damdamin ng mga
manonood. Inaayunan ang ritmo at daloy ng pelikula. Orihinal na musika 
Pananaliksik o riserts – Mahalagang sangkap sa pagbuo at paglikha ng
dokumentaryo dahil sa pamamagitan nito ay naihaharap nang mahusay at
makatotohanan ang mga detalye ng palabas. 
Disenyong pamproduksyon - Nagpapanatili sa kaangkupan ng lugar, eksena,
pananamit at sitwasyon para sa masining na paglalahad ng masining na biswal na
pagkukuwento. Naisakatuparan sa malikhaing paraan ang  ✓ Pook ✓ Tagpuan ✓
Makeup ✓ Kasuotan ✓ Kagamitan  na nagpapalitaw ng panahon, kapaligiran at
katauhang hinihingi ng realidad ng dulang pampelikula  
Pagdidirehe/Direksyon – Mga pamamaraan at diskarte ng direktor sa pagpapatakbo 
ng kuwento sa pelikula.
Matagumpay ang direktor sa pagbibigay-buhay sa dulang pampelikula 
Nagawa niyang ipabatid ang kanyang pagkaunawa sa materyal sa pamamagitan ng malikhaing
pagsasanib ng iba't ibang elemento ng pelikula 
Pag-eedit/Editing - Malikhain nitong pinakikitid o pinapalawak ang ✓ Oras ✓ Kalawakan ✓
Galaw. Ito ay pagpuputol, pagdurugtong-dugtong muli ng mga tagpo upang tayain
kung alin ang hindi na nararapat isama ngunit di makaaapekto sa kabuuan ng istorya
ng pelikula dahil may laang oras/panahon ang isang pelikula.
Vladimir Kosma Zworyki - isang Ruso Amerikanong imbentor, inhinyero at tagapanimula ng
teknolohiya ng telebisyon Carlo J. Caparas - gumawa ng komiks 

1. Naghahatid ng balita
2. Naghahatid ng mga talakayan
3. Naghahatid ng musika
4. Nagbibigay ng opinyon
5. Nagpaparinig ng mga dula-dulaan nagpapalabas ng mga teleserye
6. Nagbibigay ng komentaryo
7. Nagpapabatid ng nilalaman ng isang sulat
8. Nagpapalabas ng mga pelikula nagpapakilala ng mga produktoz

Filipino Quarter 3 Finals

 
WASTONG GAMIT NG MGA SALITA 
PAHIRIN AT PAHIRAN 
Pahirin - nangangahulugang pag-alis o pagpawi ng isang bagay
Hal.     Pahirin mo ang iyong pawis.                                                                
            Pahirin mo ang iyong uling sa mukha.
Pahiran - nangangahulugan ng paglalagay ng isang bagay
Hal.      Pahiran mo ng Vicks ang likod ng bata.
             Masarap na almusal ang pandesal na pinahiran ng palaman.
 
PUNASIN AT PUNASAN 
Punasin - ginagamit kapag binabanggit ang bagay na tinatanggal
Hal.      Punasin mo ang alikabok sa mesa.
             Punasin mo ang uling sa iyong pisngi.
Punasan - ginagamit kapag ang binabanggit ay ang bagay na pinatatangggalan ng kung ano man
Hal.       Punasan mo ang mesa.
              Punasan mo ang iyong noo.
 
OPERAHIN AT OPERAHAN 
Operahin - tinutukoy ang tiyak na bahaging tinitistis
Hal.         Ooperahin bukas ang mga mata ni Geelyn.
                Kailan nakatakdang operahin ang bukol sa iyong dibdib?
Operahan - tinutukoy ang tao at hindi ang bahagi ng kanyang katawan
Hal.        Ooperahan na ng doktor ang naghihirap na bulag.
               Inoperahan na si Erika kahapon.
               Kasalukuyang inooperahan si Merielle sa Ospital ng Makati.
 
SUBUKIN AT SUBUKAN 
Subukin - ay nangangahulugang pagsusuri o pagsisiyasat sa uri, lakas o kakayanan ng isang tao o
bagay
Hal.         Subukin mong gamitin ang sabong ito at baka hiyang sa inyo.
                Subukin mong kumain ng gulay at prutas upang sumigla ka.
                Susubukin ng mga tagalalwigan ang galing ng mga tagalungsod.
Subukan - Nangangahulugan ng pagtingin upang malaman ang ginagawa ng isang tao o mga tao.
(spying)
Hal.         Subukan mo kung ano ang ginagawa ng iyong kuya sa kwarto.
                Tayo nang subukan ang ginagawa ng mga mag-aaral sa palaruan.
 
PINTO AT PINTUAN 
Pinto - bahagi ng daanan na isinasara at ibinubukas. Ginagawa ito upang ilagay ang sa pintuan
Hal.         Isinara niya ang pinto upang hindi makapasok ang lamok.
Pintuan - ang kinalalagyan ng pinto. Ito rin ang bahaging daraanan kapag bumukas na ang pinto
Hal.         Nakaharang sa pintuan ang paso ng halaman kung kaya't hindi niya maisara ang pinto.
 
HAGDAN AT HAGDANAN 
Hagdan - mga baytang at inaakyatan at binababaan sa bahay o gusali
Hal.         Mabilis niyang inakyat ang hagdan upang marating ang klinika.
Hagdanan - bahagi ng bahay na kinalalagyan ng hagdan 
Hal. Matibay ang hagdanan ng kanilang bahay kaya hindi gumuho ang hagdan niyon matapos ang
lindol.

NANG AT NG 
Nang 
Una, ang nang ay inilalagay sa gitna ng salitang-ugat, mga pawatas, o mga pandiwang inuulit ng
dalawahan.
Hal.        dasal nang dasal (salitang-ugat)
               matipid nang matipid (pawatas)
               kumanta nang kumanta (pandiwa)
Pangawala, ginagamit ang nang kapag nagsasaad ng paraan, dahilan at oras ng kilos. Ito ay
sumusunod din sa mga pandiwa o mga pang-abay. Sumasagot rin ito sa mga tanong na paano, kailan
at bakit
Hal.       Nagbabasa nang tahimik ang mga bata. (sumasagot sa tanong na paano)
              Umuwi si Ronald nang biglang umulan. (sumasagot sa tanong na kailan)
              Mag-aral ka na, nang makapasa ka sa pasulit bukas. (sumasagot sa tanong na bakit)
Pangatlo, ang nang ay ginagamit bilang kapalit ng pinagsamang "na at ang", "na at ng", o "na at na“
Hal.     Sukdulan nang kahirapan ito. (Sukdulan na ang kahirapang ito.)
            Isinarado nang may-ari ang kanyang tindahan. (Isinarado na ng may-ari ang kanyang
tindahan.)
             Aralin mo nang hindi nagrereklamo. (Aralin mo na na hindi nagrereklamo.)
Pang-apat, ginagamit ang nang bilang kasingkahulugan ng mga salitang "noong" at "unang" o "para"
Hal.     Nakatulog ako nang (noong) siya ay dumating.
           Mag-aral ka mabuti nang (upang) makamit mo ang tagumpay.
NG 
Una, ginanagamit ang ng kapag sinusundan ito ng isang pangngalan o panghalip
Hal.        Nagsuot ng sapatos si Abby. 
              Sinunod niya ang utos ng Diyos. 
             Nahagip ng aking kamay ang bola 
Pangalawa, ginagamit din ang ng kapag ang sumusunod na salita ay isang pang-uri.
Hal.       Kumakain ng malaking bayabas si Max.
               Nakakuha ng mahabang isda si Imee.
Pangatlo, ang ng ay ginagamit din kapag ang sumusunod na salita ay pang-uring pamilang.
Hal.      

 Ang lola ay bumili ng limang pandesal.

 Kumuha si Gina ng sampung plato para sa mga bisita.

Pang-apat, ginanagamit ang ng upang magsaad ng pagmamay-ari ng isang bagay o katangian.

Hal.       

 Iningatan ni Marj ang suot niyang sapatos dahil sapatos ito ng kanyang ina.

Panghuli, ginagamit ang ng bilang pananda sa tagaganap ng pandiwa sa tinig balintiyak. Ang ibig
sabihin ng balintiyak ay kapag ang salitang tagaganap ng kilos o galaw ng pandiwa ay hindi
ginanagamit sa simuno at ang nasabing tagaganap ay nasa hulihan ng pandiwa.
Hal.        

 Tinulungan ng binata ang taong may kapansanan upang makatawid sa kalsada.           

 Binigay ng guro ang mga libro sa kanyang mga estudyante.

 
KUNG AT KONG 
Kung - ay pangatnig na panubali at ito'y ginagamit sa hugnayang pangungusap
Hal.   

 Malulutas ang mga problema ng bayan natin kung Isasantabi ng mga pulitiko ang kanilang
pamumulitika.
 Aatend ako ng parti kung papayagan ako ng aking mga magulang.
 Kung hindi ka sana nagtaas ng boses ay hindi kayo nag-away ng iyong kaibigan.

Kong - nanggaling sa panghalip na panaong ko at inaangkopan lamang ng ng.

Hal.         Gusto kong tulungan ka ngunit kailangan mo munang tulungan ang iyong sarili.
                Maaasahan sa mga gawain ang mga matalik kong kaibigan.
               Ang tangi kong inaasahan sa iyo ay ang maging tapat sa ating pag- ibig.
 
MAY AT MAYROON 
May - Ginagamit kapag sinusundan ng pangngalan.
Hal:       Ang ngiti ay may ligayang dulot sa pinagbibigyan nito.
              May virus ang nahiram niyang USB.
              Habang may buhay ay may pag-asa.
        - Ginagamit kapag sinusundan ng pandiwa. Hal:

 May pupuntahan ka ba mamaya?

 May tatapusin pa akong trabaho mamayang gabi.
 May nakita siyang nakakapanghilakbot na pagitain kagabi

        - Ginagamit kapag sinusundan ng pang-uri. Hal:

 May mahabang buhok si Christal.

  May bagong cellphone si Aldrin.
 Ang magkakaibigan ay may mabuting pagsasamahan 

        - Ginagamit kapag sinusundan ng panghalip na panao sa kaukulang paari. Hal:

 Bawat tao ay may kanya-kanyang problema sa buhay.

 Ang mga anak ni Aling Anna ay may kani-kanila nang kabuhayan.
 Masayang ipinagdiriwang ang pista roon sa may amin.

Mayroon - Ginagamit kapag may napapasingit na kataga sa salitang sinusundan nito

Hal

 Mayroon pa bang natirang ulam?

 Mayroon po kaming isusumbong sa inyo.
 Si Marvin ay mayroon ding magagandang katangian tulad ni Joseph.

                - Ginagamit na panagot sa tanong. Hal:

 May pasok ba tayo?-Mayroon.

 May maaasahan ba akong tulong sa kanya?-Mayroon naman.
 May takdang-aralin ka ba?-Mayroon po.

 
DIN AT RIN DAW AT RAW 
RIN RAW - ginagamit kung ang sinusundang salita ay nagtatapos sa patinig at sa malapatinig na w at
y
Hal

 Si Darwin ay katulad mo ring masipag mag-aral.

 Ikaw raw ang napipisil ng mga hurado na kakatawan sa ating pamantasan
 May bahay rin sa Malabon sina Mr. Lingkod.

DIN AT DAW - ginagamit kung ang salitang sinusundan ay nagtatapos sa katinig maliban sa w at y
Hal

 Masakit daw ang ulo ni Malou kaya hindi siya nakapasok sa klase.
 Magtatanghal din ng dula ang Kagawaran ng Filipino.
 Nakapagsulat din ng aklat si Kim.

 
IWAN AT IWANAN 
Iwan - to leave something
         - nangangahulugang wag isama o dalhin
Hal

 Iwan mo na ang anak mo sa bahay n'yo.

 Iwan na lang niya ang bag niya sa kotse ko.
Iwanan - to leave something to somebody
              - ay nangangahulugang bibigyan ng kung ano ang isang tao
Hal.

 Iwanan mo 'ko ng perang pambili ng pananghallann.

 Hindi iniwanan ng alak ng dumalaw na kamag-anak ang presong lasenggero.

 
SUNDIN AT SUNDAN 
Sundin - follow an advice
            - nangangahulugang sumunod sa payo o pangaral
Hal.    

 Sundin mo ang mga payo ng Iyong mga magulang kung ayaw mong maligaw ng landas.

Sundan - folllow where one is going; follow what one does

              - nangangahulugang gayahin ang ginagawa ng Iba o pumunta sa pinuntahan ng Iba
Hal.

 Sundan mo ang demonstrasyon sa telebisyon kung nais mong matuto ng pagluluto ng paella.
 Sundan mo agad ang ang umalis mong kaibigan at baka tuluyan lyong magtampo.

 
TUNGTONG, TUNTONG AT TUNTON 
Tungtong - panakip sa palayok o kawali
Hal.

 Hindi makita ni Mang Efren ang tungtong ng palayok sa kusina 

Tuntong - pagyapak sa ano mang bagay

Hal.

 Tumuntong siya sa mesa upang maabot ang bumbilya.

Tunton - ay pagbakas o paghanap sa bakas ng ano mang bagay

Hal.

 Hindi ko matunton kung saan na nagsuot ang aming tuta.

 
DAHIL SA AT DAHILAN SA 
Dahil sa - ang wasto at sinusundan ng pangngalang pinagsanhian ng isang pangyayari
Hal.         Hindi siya nakapasa sa pagsusulit dahil sa hindi niya pagsunod sa panuto.
                Dahil sa pag-iisip ng masama, nag-away-away tuloy ang dating magkakaibigan.
Dahilan sa - mali ang dahilan sa
                  - ang dahilan ay pangalan mismo
Hal: Paninira sa mga kasamahan sa trabaho ang naging dahilan ng pagkasira ng reputasyon ni
Romano.
 
KUNG 'DI KUNGDI AT KUNDI 
Kung'di - if not 
               - ay pinaikling kung hindi
Hal.      

 Kung 'di sana nagmataas ay kaibigan mo pa rin si Bernie.

 Hindi ka sana nakapagtrabaho kung 'di dahil sa iyong kaibigang pinagtaksilan mo ngayon.

Kung di - walang salitang ganito Hindi dapat gamitin 

Kundi - ay kolokyalismo ng kung 'di
Hal

 Walang makakapasok sa gusall kundi ang mga empleyado lamang.

Filipino Quarter 4 Midterm

Celia Balagtas / Selya Balagta 
"Selya" o tinaguriang Maria Asuncion Rivera (M.A.R.) ni Balagtas sa kanyang tulang
Florante at Laura 

Ang mga Tauhan ng Florante at Laura

Florante - Siya ang anak nina Duke Briseo at Prinsesa Floresca. Siya ang kasintahan ni Laura at
karibal ni Adolfo sa pag-ibig kay Laura. 
Laura - Siya ang prinsesa ng Albanya na anak ni Haring Linceo. Siya ang kasintahan ni Florante. 
Aladin - Siya ang prinsipe ng mga Moro ng Persiya. Siya ang anak ni Sultan Ali-Adab. Kasintahan
niya si Flerida 
Flerida - Siya ang kasintahan ni Aladin. Siya ay napusuan din ni Ali-Adab. 
Adolfo - Siya ang karibal ni Florante. Anak siya ni Konde Sileno. Siya ang nagpapatay kay Haring
Linceo upang makuha ang kaharian. 
Haring Linceo - Siya ang ama ni Laura at Hari ng Albanya. Siya ay ipinapatay ni Adolfo 
Duke Briseo - Ang dakilang tagapayo ni Haring Linceo. 
Prinsesa Floresca - Siya ang ina ni Florante. Anak siya ng hari ng Krotona at naging asawa ni Duke
Briseo. 
Konde Sileno - Siya ang ama ni Adolfo. 
Hari ng Krotona - Siya ang ama ni Prinsesa Floresca
Sultan Ali-Adab - Siya ang Sultan ng Persiya at ama ni Aladin.
Antenor - Siya ang guro nina Florante, Adolfo, at Menandro sa Atenas. 
Menandro - Siya ang matalik na kaibigan ni Florante at pamangkin ni Antenor. Menalipo - Siya ang
pinsan ni Florante taga-Epiro. 
Heneral Osmalik - Siya ang kilabot na heneral ng Moro na sumakop sa Krotona. Heneral Miramolin -
Siya ang pinuno ng hukbong Turko na lumusob sa Albanya.
 
Gerero - Mandirigma 
Moro - Muslim 
Persya - Isang kahariang Muslim sa Asya 
Pika - Sibat 
Adarga - Panangga, kalasag 
Diyamante - Isang uri ng bato na makislap; brilyante 
Topasyo - Mamahaling batong hiyas na kulay dilaw 
Perlas - Bilog na batong hiyas na kulay puti 
Rubi -Batong hiyas na kulay matingkad na pula 
Marte - diyos ng pakikidigma, Ares
Parkas - diyosa ng kamatayan 
Puryas - mga diyos sa impiyerno 
Alpa - instrumentong pangmusika na may balangkas na ayos trianggulo, may mga bagting na banat;
kinakalabit tulad ng baho (bass) 
Berso - tula o kathang may tugma at sukat; isang taludtod ng tula 
Beata - isang ilog sa Pandacan na halos kasingkipot na lamang ng kanal ngayon 
Hilom - isang batis sa Pandacan na ngayon ay wala na sa dati nitong lugar 
Pebo (Phoebus) - diyos ng araw  
Sipres - malalaki at luntiang mga punongkahoy

TLE Quarter 1 Midterm & Finals

TLE (Technology Livelihood Education)
Four Components of TLE
1.) Agri-Fishery
2.) Home Economics - The Home Economics track offers various specializations that can lead
to livelihood projects at home. This strand aims to give you job-ready skills that can help you in
finding the right employment 
3.) Industrial Arts 
4.) ICT (Information and Community)
Chapter 1 - HOME AND FAMILY LIVING
Lesson 1 - Developmental Task of a Teenager
SOME OF THESE DEVELOPMENTAL TASKS ARE: 
1.) Heterosexuality and Friendship - become conscious of their personal appearance 
2.) Acceptance of Masculine and Feminine Roles - responsibilities in life 
3.) Appreciation for one's physique - accept who you are
4.) Choice of an Economic Career - plan for future 
5.) Freedom from Parental Control - privacy and to do things on their own.

PERSONAL VALUES TO BE DEVELOPED 

1. LOVE 
2. HONESTY 
3. DILIGENCE 
4. COMMITMENT TO FAMILY 
5. RESPECT FOR ELDERS AND PEOPLE IN AUTHORITY 
6. SPIRITUALITY 
7. RESPECT FOR TIME-TESTED VALUES 
8. AVOIDANCE OF MATERIALISM
WAYS OF CONTRIBUTING TO A SATISFYING HOME LIFE
1. COMMUNICATE WITH PARENTS
2. ACCEPTING RESPONSIBILITIES
3. KEEP YOUR WORD
4. SHOW THAT YOU HAVE SELF-CONTROL
5. DOING YOUR SHARE OF HOUSEHOLD CHORES
6. SETTING ALONG WITH SIBLINGS
Lesson 2 - IMPORTANCE OF KEEPING A FRIEND
POINTERS TO WIN AND KEEP FRIENDS
-Take the initiative to make friends even from other levels of the school.
- Join activities where you can meet other people.
-Talk about things of common interest
-Have a positive and happy disposition
-Share your friends with others but not your jowa 
-Show your best manners at all times
-Show sincerity always 
FACTORS FOR LONG-LASTING FRIENDSHIP
1. INSPIRE YOUR FRIEND TO BE A BETTER PERSON
2. TAKE TIME TO LISTEN AND GO OUT OF YOUR WAY TO HELP
3. SHOW YOUR LOVE AND RESPECT
4. BOOST HIS CONFIDENCE
5. SHARE HAPPY MOMENTS
6. BE THOUGHTFUL
7. BE LOYAL
8. KEEP YOUR WORD
IN THE STREET
If a teenager is with his group, they should not walk with more than 2 side by side. The street
does not belong to them.
When crossing the street however and you are with female friends, a gentleman stands on the
side where vehicles are going.
ON THE BUS
It is a plus factor in men if they still offer their seats to the ladies because it is no longer
obligation of a man to offer his seat to a lady. But if there is one seat left in the bus, the man
should give the seat to the lady.
Teenage boys and girls should always be on the look out for pregnant, elderly and disabled
people. They should always offer it to them.
IN A RESTAURANT
The man should enter the restaurant door first followed by the lady. Make sure that the seat for
the lady has a good view of the restaurant, and is not a place where people who pass by might
strike her.
For a ladies, though you may order directly when asked, you must be considerate for the pocket
of the man if he is paying the bill.
TLE Quarter 2 Midterm & Finals
Sewing Machine - It makes a basic running stitch the same way, with two source of thread.
Types of Sewing Machine

1. Lockstitch Sewing Machine -This is also called Domestic Sewing Machine. It

is run by foot and may also be converted to electric power machine.
2. Hi-Speed Lockstitch Sewing Machine - This is sometimes called straight
stitching machine or industrial sewing machine. It has automatic lubrication
and is used by tailors and dressmakers. 
3. Over Edging Machine - call it small machine. It finishes the raw edges of the
pattern for construction.
4. Embroidery Machine - This is used in making fancy stitches and in making
different kinds of embroidery stitches on fabrics for the barong tagalog, pillow
cases, linen and other novelty items.
5. Button Holer Machine -This is used in making buttonholes on garments.
6. Button Attachment Machine - This is used in attaching buttons to the
garments. 
7. Double Needle Machine - This is used in the construction of the different
kinds of clothing especially for the inseam, out seam and side seam.
8. Bartacking Machine - This is used in reinforcing the opening and closing of
pockets.

Upper Parts of sewing machine and their Functions 

1. Head is the complete sewing machine without a cabinet or stand
2. Arm is the curve part of the head 
3. Bed is the flat portion of the machine & beneath is the feed dog

Parts of the Sewing Machine in the Arm 

1. Spool Pin is the thread holder. 
2. Thread Guide keeps the thread in position. 
3. Thread Take-up Lever releases the thread and interlocks with the bobbin thread. 
4. Presser bar lifter moves the presser foot. 
5. Tension controls the looseness and tightness of stitches. 
6. Needle Bar holds the needle in place. 
7. Needle Clamp holds and tightens the needle. 
8. Presser Foot holds the fabric in place while sewing. 
9. Needle is a slender tool attached in the needle clamp used for sewing. 
10. Bobbin Winder controls the bobbin while winding thread. 
11. Stitch regulator checks the length of the stitches. 
12. Balance Wheel sets the mechanism in motion. 
13. Belt connects the balance wheel to the drive wheel. 
14. Stop Motion Screw hinders moving when loosened and starts 
Parts of Sewing Machine under the Bed 
1. Feed Dog moves the fabric while sewing.
2. Throat plate is the windows of the feed dog and it is where the bobbin threads come out. 
3. Slide plate is a movable plate that covers the shuttle and bobbin case. 
4. Shuttle holds the bobbin case while sewing. 
5. Bobbin is a metal spool for winding thread. 
6. Bobbin Case holds the bobbin. 

The Lower Parts of the Lock Stitch Sewing Machine 

1. Band Wheel leads the balance wheel through the belt connection. 
2. Band Wheel Crank moves the band wheel. 
3. Pitman Rod holds the treadle to band wheel crank. 
4. Belt Guide holds the belt to its place. 
5. Belt Shifter removes the belt from the wheel. 
6. Dress Guard protects the dress from the wheel. 
7. Treadle is where the feet are stationed to drive the band wheel through the pitman rod. 
8. Legs support the cabinet of the machine. 
9. Cabinet holds the head of the machine by interlocking screw on the hinges. 

Sewing Tools and Equipment

Sewing Tools are instruments that aid in accomplishing a sewing task. It can be manipulated by
hand.
Sewing Equipment are the different tools used in clothing constructions.

MEASURING TOOLS
Tape measure - Used to take body measurements. 
                         - Made of plastic or strong fabric that does not stretch 
                         - The front has the measurement of 150 cm and 60 inches on the other side.
Yard stick - Wooden measuring stick.
                  - Usually a yard or a meter long
                  - Usually used for marking hemlines and checking grain lines when laying out the pattern.
Sewing Gauge - 6 inch ruler with a sliding marker, used to measure short distances
Ruler - A 12 inches ruler either clear or solid. It is used to measure and draw straight seam and
cutting lines. It also aids in connecting lines.

CUTTING TOOLS
Trimming Scissors - It is 3-4 inches long,used for trimming, clipping threads and snipping slashes. 
Shear - Longer than scissors
           - Bent handle allows fabric to lie flat as it is cut
           - Used to cut fabric
Pinking Shear - Zig zag cutting edge
                         - Used to give seam edges a finished look
                         - Prevent traveling
                         - Give a decorative edge
Embroidery scissor - It has 4-5 inches finely tapered blades. Both points are sharp for use in
working with fine details in delicate fabrics and in embroidery work.
Buttonhole scissor - Special scissors that help you cut the slit for the button hole
Thread Clippers - Used to clip the threads as you sew
Seam ripper - Seam rippers are specifically designed for ripping out stitches from seams, either as a
result of an error or during alterations. They should be used carefully to prevent damage to the fabric.

MARKING TOOLS
Tracing Wheel - There are two types of tracing wheels, those with a serrated edge and those with a
smooth edge. The serrated edge wheel produces dots on the fabric and is suitable for most types of
fabrics. The smooth edge wheel is best for delicate fabrics and unlike the serrated edge will not
pierce more delicate fabrics. The smooth edge wheel creates a solid line.
Marking Pens and Pencils - Special pens or pencils that are used to mark fabric when sewing 
Tailor's Chalk - Used to transfer markings onto fabric
                        - Remove them by brushing before pressing over them.

DRAFTING TOOLS
L- Square - The tailor square or "L" is used to transfer measurements to the draft pattern. It also
divides the garment into the desired measurement. It has perfect squares and is useful in making
straight lines and numbers. It can also function as a tape measure.
It has two arms connected perpendicularly.
a. The longer arm is twenty-four (24) inches long.
b. The shorter arm is fourteen (14) inches long.
Hip Curve - It is used in shaping hips skirt hemline and hip shape seam lines.
French Curve - This is used to shape the depth of the neckhole and armhole of the pattern.

PINNING AND SEWING TOOLS

Needles - Used in making temporary stitches and buttonholes.
               - Sizes of 7 to 10 are for general hand sewing.
Pins - It is used to holds the pieces of fabric together.
Pin cushion - It is used to holds holds the straight pins and needles while working to prevent
accidents.
Thimble - A small hard pitted cup worn for protection on the finger that pushes the needle in sewing.
Thread -  The thread is used in assembling or constructing the parts of the garment. Threads vary in
sizes. Heavy fabrics need stronger threads. Threads should have the same color with that of the fabric
used.
Needle Threader - It aids in putting the thread to the needle. It consists of two parts. The handle and
the wire. The end of the wire that is away from the holder is folded. Place the folded wire of the
needle threader through the eye of the sewing needle.

TLE Quarter 3 Midterm & Finals

IDENTIFYING REQUIRED MATERIALS, TOOLS AND EQUIPMENT FOR
HORTICULTURAL PRODUCTION 
HORTI- derived from Hortus meaning Garden 
CULTURE- derived from Cultura meaning Cultivation 
WHAT IS HORTICULTURE? 
IT IS THE BRANCH OF AGRICULTURE WHICH DEALS WITH GARDENING OF
PLANTS (NOT TREES) 
TOOLS IN AGRICULTURAL CROP PRODUCTION TOOLS 
 1. BOLO - Use for cutting tall grasses and weeds and chopping branches of trees 
2. PICK-MATTOCK - Used for digging canals, breaking hard topsoil and for digging up
stones and tree stumps. GRAB-HOE - Used for breaking hard topsoil and pulverizing
soil. 
3. SHOVEL AND SPADE - Used for removing trash or soil and mixing soil. RAKE - Used
for loosening the soil, digging out root crops. 
4. SPADING FORK - Used for loosening the soil, digging out root crops LIGHT HOE -
Used for loosening and leveling soil and digging out furrows for planting. 
5. HAND TROWEL - Used for loosening the soil around growing plants and putting small
amount of manure fertilizer in the soil. 
6. HANDCULTIVATOR - Used for cultivating the garden plot by loosening the soil and
removing weeds around the plant 
7. HAND FORK - Used for inter row cultivation 
8. PRUNING SHEARS - Used for cutting branches of planting materials and unnecessary
branches of plants. 
9. AXE - Used for cutting bigger size plants 
10. KNIFE - Used for cutting plants and performing other operations in horticulture 
11. SPRINKLERS - Used for watering seedlings and young plants 
12. WATER PAILS - Used for hauling water and fertilizer 
13. SPRAYERS - Used for spraying insecticides 
14. WHEELBARROW - Used for hauling trash and other equipment 
15. SICKLE - Used for cutting weeds 

FARM IMPLEMENTS 
- THESE ARE ACCESSORIES WHICH ARE BEING PULLED BY WORKING ANIMALS
OR MOUNTED TO MACHINERIES. 
IMPLEMENTS 

1. PLOWS - These are farm implements either pulled by a working animal or a tractor for
cultivation. 
2. HARROW - Made of wood with a metal teeth and pulled by a carabao. Used for
pulverizing the soil. 
3. ROTAVATOR - Implement mounted to a tractor used for pulverizing soil. 
4. HAND TRACTOR - Pull a plow and harrow in preparing a large area of land 
5. FOUR-WHEEL TRACTOR - preparing much bigger area of land 
6. WATER PUMPS - Draw irrigation water from a source

Affecting Growth of Fruits & Trees 

1. Time of Planting 
2. Topography of the land 
3. Planting density 
4. Farm site 
5. Exposure of the tree farm 
6. Type of soil 
Tips For Growing Productive Fruit Trees 
1. Be careful taking your new tree Home trees can die of shock  
2. Thin the Fruit 
3. Rake the leaves 
4. Pruning 
5. Water during dry season 
6. Make a field plan 
4 General Methods of arranging Plants/Trees 
Square Method -The distance from plant to plant and row to row is kept equal.
Triangular Method -These are planted as in square system. 
Rectangular Method -The distance from length is longer than its height
Hexagonal Method - Fruit trees are planted at the corners of triangles have all sides equal in
length.

Animal Production
The Poultry Inventory in The Philippines is classified into “Commercial” and “Backyard” 
Commercial - 100 and more animals
Backyard - less than 99 animals

Basic Consideration in Poultry and Livestock Raising

Selection of the site - Pollution, Ventilation, Sunlight, Market
Financial Aspects - Starting Amount
Record and Account Aspects - Updated Records of all The Production Costs
 
Animal Feeds provide a practical outlet for Plant and Animal by Products Not Suitable For
Human 
Feed Formulation
Corn  - commonly used energy for feeding livestock
Bakery Waste - consists of cookies, cakes etc 
Wheat - has greater protein concentration
Corn Hominy - dry corn

Medication and Vaccination Program 

Here are some important things to remember about vaccines:
  1. Store vaccines properly
  2. Do not use expired vaccines
  3. Do not vaccine unhealthy animals
  4. Dispose of unused vaccines 
  5. Buy vaccines from reliable sources

Computer Reviewer
Microsoft Excel
Microsoft Excel / Workbook -It is a spreadsheet computer application program. Excel can
perform calculations, make graphic tables, and macro programming 
The ff. are program common uses of Excel 
1. Accounting- the powerful calculation features of excel can be used in many financial
accounting statements 
Ex: as cash flow statement
      income statement
      profit statement 
2. Budgeting- whether your needs are personal or business-related, you can create any type of
budget in Excel.    
Ex: marketing budget plan 
      event budget
      retirement budget 
3. Billing and sales- it is useful for managing billing and sales data. You can easily create the
forms that you need. 
Ex: Sales invoice
      Packing slips
      Purchase orders 
4. Reporting- Various types of reports in Excel can be created that would reflect your data
analysis or summarize your data.    
Ex: Reports that measure project performance 
      Reports that  you can use to forecast data
5. Planning-it is a great tool for creating professional plans or useful plans. 
Ex: Weekly class plan 
      Weekly meals 
6. Tracking- it can keep track of data in a timesheet or list. 
Ex: Timesheet for tracking work 
7. Calendar- Because of its grid-like workspace, Excel lends itself well to creating any type of
calendar. 
Ex: academical calendar and fiscal calendar
Excel Workplace 
1. Program Icon- Click to display the command Restore, Move Size, Minimize, Maximize and
close. 
2. Access Toolbar- Click to access to the commands you frequently use like save undo and redo.
Click the arrow key down to customize. 
3. Title bar- It indicates the name of the program and the name of the workbook. 
4. File tab- includes all the basic needs of your files like saving, opening, printing, creating new
and closing program. 
5. Home tab- includes all the basic tools for entering, editing, and formatting data. 
6. Insert tab- can add complex desktop publishing elements to your workbook. 
7. Page Layout tab- provides command to format the overall look of workbook 
8. Formulas Tab- lets you turn automatic calculation updating on and off and manually update
if necessary and quickly access the functions command. 
9. Data tab- lets you analyze data. 
10. Review tab- provides commands to review your workbook. 
11. View tab- allows you to view your workbook in different ways. 
12. Name box- it displays the cell reference or cell address. 
13. Formula bar- it displays the contents of an active cells. 
14. Column Header- it is the entire column of the excel worksheet. 
15. Row Header- It is the entire row of the excel worksheets. it represents numbers up to
1,048,576 rows. 
16. Active Cell- it displays what you are doing in your cell and it is surrounded by a dark border.

Key Meaning
F1 To display the excel help command
To edit the active cell and positions the insertion
F2
point at the end of the content of the cell
F12 To display the dialog box
To display the save as dialog box to cancel an entry
ESC
in the cell or formula bar
HOME To move the beginning of a row in a worksheet
In a dialog box, to perform the action for the selected
SPACEBAR
button, select or clear a check box.
TAB To move one cell to the right in a worksheet 
CTRL+1 To display the formal cell dialog box 
CTRL+UNDERLINE
To move to the command.
D LETTER

Former Alignment 
Using the time tab 
Select the cell that you would like to align text. On the Home tab Alignment.
1. Click the Top Align icon to align text to the top of the cell. 
2. Click the Middle Align icon to align text so that it is centered between the top and bottom of the
cell. 
3. Click the Bottom Align icon to align text to the bottom of the cell.
4. Click the Align Text Left icon to align text to the left.
5. Click the Center icon to align text to the center. 
6. Click the Align Text Right icon to align text to the right. 
7. Click the Merge and Center icon to you the selected cell into one longer cell and to the center the
contents in the new cell. 
8. Click the Orientation icon to rotate a text diagonal angle o vertical orientation. 
9. Click the Indent icon to decrease the margin between the border and the text in the cell. 
10. Click the Wrap Text icon to make all content visible within a cell displaying it multiple lines.