WYBRANE ZAGADNIENIA Modelowanie wytrzymałościowe CAD/FEM

Z METODY ELEMENTÓW
SKOŃCZONYCH 1. Wprowadzenie
2. Założenia metody elementów skończonych
3. Funkcja kształtu
4. Macierz sztywności
5. Klasyfikacja elementów skończonych
6. Tarcze
7. Zasady dyskretyzacji
8. Rodzaje analiz
9. Globalna macierz sztywności
10.Ramy i kratownice

prof. Tadeusz Smolnicki 11.Struktury powierzchniowe

1 12.Struktury objętościowe 2

Komputerowe wspomaganie projektowania

Modelowanie dr hab. inż. Tadeusz Smolnicki, prof. ndzw. PWr

wytrzymałościowe Zakład Komputerowego Wspomagania Projektowania
Instytut Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn
CAD/FEM B-5 p. 404
tel. 320-42-83
E-mail: tadeusz.smolnicki@pwr.wroc.pl
1. Wprowadzenie

3 4

Warunki zaliczenia Literatura

• E. Rusiński: Zasady projektowania konstrukcji nośnych pojazdów
samochodowych. Oficyna Wyd. PWr Wrocław 2002
• E. Rusiński, J. Czmochowski, T. Smolnicki „Zaawansowana metoda
elementów skończonych w konstrukcjach nośnych” Oficyna Wyd.
PWr Wrocław 2000
• test końcowy – ostatnie zajęcia, • E. Rusiński „Metoda elementów skończonych. System
COSMOS/M” WKiŁ Warszawa 1994
• kartkówki, • E. Rusiński „Mikrokomputerowa analiza ram i nadwozi pojazdów i
maszyn roboczych” WKiŁ Warszawa 1990
• obecność na wykładach – zgodnie • Kruszewski J. i inni: „Metoda elementów skończonych w dynamice
konstrukcji” Arkady 1984
z regulaminem studiów
• J. Szmelter, M. Dacko, S. Dobrociński, M. Wieczorek „Metoda
elementów skończonych w statyce konstrukcji” Arkady 1979
• O.C. Zienkiewicz „Metoda elementów skończonych” Arkady 1972

5 6

1
7 8

9 10

11 12

2
 13 14

Komputerowe wspomaganie
projektowania CAE/CAD
Projektowanie – dobór takich środków technicznych i określenie między
tymi środkami takich stosunków, aby wytworzony w określonych
warunkach zewnętrznych system środków umożliwiał osiąganie
zamierzonego celu technicznego przy nakładach środków niższych niż
dopuszczalne

Komputer - uniwersalny system cyfrowy zdolny do wykonywania pewnego

zbioru rozkazów (różnorodnych operacji elementarnych), w którym
użytkownik może określić sekwencję wykonywanych rozkazów
konieczną do realizacji postawionego zadania.

Istotną cechą komputera, odróżniającą go od innych systemów

cyfrowych, jest możliwość zupełnej zmiany realizowanych przez niego
funkcji jedynie przez zmianę programu w jego pamięci.

15 16

Modelowanie
Przyjęcie szeregu założeń
upraszczających,
które ułatwią bądź
umożliwią opis
matematyczny

17 18

3
Najczęściej stosowane założenia upraszczające: Najczęściej stosowane założenia upraszczające:

1. Uproszczenie kształtu geometrycznego 2. Założenie jednorodności materiału

poszczególnych elementów układu,

Struktura pręta ulepszonego

cieplnie
Przykład:
Stal S355 (18G2A)
Granica plastyczności
Materiał
łożyska Re>355MPa
Wytrzymałość na
rozciąganie
Rm=490-610MPa
19 20

Najczęściej stosowane założenia upraszczające: Najczęściej stosowane założenia upraszczające:

2. Założenie jednorodności materiału 2. Założenie jednorodności materiału
poszczególnych elementów układu, poszczególnych elementów układu,

Kompozyty warstwowe

Kompozyt zbrojony cząstkami

metalowo-ceramiczny
Kompozyt warstwowy 21 22

Najczęściej stosowane założenia upraszczające: Najczęściej stosowane założenia upraszczające:

3. Przyjęcie liniowych charakterystyk 4. Założenie, że wielkości fizyczne są niezmienne
wielkości fizycznych, w czasie (temperaturze),

23 24

4
 Najczęściej stosowane założenia upraszczające:
Najczęściej stosowane założenia upraszczające:
5. Pomijanie odkształcalności lub masy
niektórych elementów, 6. Pomijanie mało istotnych oddziaływań
zewnętrznych

Istotne:
Mało istotne:
ciężar własny,
wiatr,
pochylenie,
opady
obciążenia na łyżce
atmosferyczne,
koparki,
masa operatora,
obciążenia od
….
napędu obrotu,
obciążenia od
25 napędu jazdy … 26

Najczęściej stosowane założenia upraszczające: Najczęściej stosowane założenia upraszczające:

7. Zastępowanie parametrów rozłożonych skupionymi,
6. Pomijanie mało istotnych oddziaływań
zewnętrznych

27 28

Najczęściej stosowane założenia upraszczające: Najczęściej stosowane założenia upraszczające:

7. Zastępowanie parametrów rozłożonych skupionymi, 8. Zastępowanie procesów stochastycznych
w układzie rzeczywistym procesami
deterministycznymi w jego modelu

29 30

5
Najczęściej stosowane założenia upraszczające:
zastępowanie parametrów rozłożonych skupionymi,
uproszczenie kształtu geometrycznego,
pomijanie mało istotnych oddziaływań zewnętrznych,
założenie jednorodności materiału poszczególnych elementów
układu,
pomijanie odkształcalności lub masy niektórych elementów,
przyjęcie liniowych charakterystyk wielkości fizycznych,
założenie, że wielkości fizyczne są niezmienne w czasie,
zastępowanie procesów stochastycznych w układzie rzeczywistym
procesami deterministycznymi w jego modelu.

31 32

Przykład
modelowania

Obliczenia
termiczne
i termosprężyste
tłoka silnika
o zapłonie
samoczynnym
33 34

Rysunek Model
techniczny geometryczny
2-D 3-D

35 36

6
 Model geometryczny 3-D Model
geometryczny
3-D
(szczegóły)

37 38

Model dyskretny
Model – siatka elementów skończonych
dyskretny –
siatka
elementów
skończonych

39 40

Warunki brzegowe Rozkład

temperatury
[oC]

41 42

7
 Deformacja
modelu –
przemieszczenia
Rozkład temperatury [oC] 43
[m] 44

Interpretacja wyników

Warstwice
naprężeń
zredukowanych
[Pa] 45 46

Kaczka czy królik?

47 48

8
 Komputerowe wspomaganie projektowania

Modelowanie
wytrzymałościowe
CAD/FEM

Założenia metody
2.

elementów skończonych
49 50

Interdyscyplinarny
charakter metod Język zapisu
Do rozwiązania podobnych
komputerowych
zagadnień niezbędne są

Metody komputerowe,
które są dziedziną
badań o charakterze
interdyscyplinarnym
Zjawiska,
Metody równania
rozwiązywania konstytutywne
51 mechaniki 52

sugeruje i uwiarygodnia teorie

sugeruje i interpretuje doświadczenia

W nauce przyjęty jest pogląd, iż poznanie
modeluje
rzeczywistości możliwe jest w wyniku postępowania dostarcza wyniki
generuje
rzeczywiste
procesy
sugeruje teorie
interpretuje wyniki dane
sugeruje
wykonuje dokładne doświadczenie
eksperymentalnego (empirycznego) i teoretycznego. obliczenia analizuje dane
wykonuje obliczenia steruje aparaturą
w skali 1:1
Są to powszechnie uznawane
dwa fundamentalne filary nauki

53
Trzy filary współczesnej nauki 54

9
 Bazy Koncepcja Konsultacja Gospodarka
danych materiałowa

Zarządzanie Logika
danymi projektowania
CAD
Modelowanie,
optymalizacja, Dokumentacja
systemy doradcze Obliczenia konstrukcji
inżynierskie

Metody Metody
komputerowe analityczne

55 MES, MEB, ... Symulacja 56

i animacja pracy

57 58

59 60

10
 Metodę elementów skończonych MES (FEM) stosuje się do
identyfikacji (określenia) pola:
przemieszczeń, odkształceń, naprężeń, temperatury,
elektromagnetycznego …
przy zadanych warunkach brzegowych: utwierdzenie,
obciążenie

61 62

Wprowadzenie funkcji kształtu

pozwala rozwiązywać zadanie
tylko dla węzłów siatki mes.

Wewnątrz elementu identyfikowane

wielkości fizyczne są interpolowane
na podstawie ich wartości w węzłach.

Metoda elementów skończonych

jest metodą przybliżoną !

Osiągana dokładność obliczeń

może być jednak wystarczająca 63 64
Liczba stopni swobody w modelu dyskretnym jest skończona !

65 66

11
 67 68

Zagadnienia rozwiązywane mes Zagadnienia rozwiązywane mes

statyka analiza modalna
dynamika liniowa,
w zakresie analiza
liniowym i harmoniczna,
nieliniowym odpowiedź
dynamiczna

69 70

Zagadnienia rozwiązywane mes Zagadnienia rozwiązywane mes

dynamika przepływ ciepła

w zakresie w stanie
liniowym i ustalonym i
nieliniowym, nieustalonym
crashtesty

71 72

12
 Zagadnienia rozwiązywane mes Możliwości wybranych pakietów obliczeniowych FEM
przepływy

laminarne i
nielaminarne

73 74

Komputerowe wspomaganie projektowania

Modelowanie
wytrzymałościowe
CAD/FEM

3. Funkcja kształtu
Dziękuję za uwagę!
75 76

77 78

13
 A’
Jest to
najprostsza
funkcja
kształtu ! 79 80

81 82

83 84

14
85 86

87 88

89 90

15
91 92

Funkcje kształtu elementów skończonych

Elementy
skończone

93 94

95 96

16
 97 98

99 100

101 102

17
103 104

Funkcje kształtu oparte o ciąg Pascala

Najprostszą funkcję kształtu elementu, w przypadku

zagadnienia jednowymiarowego (1-D)
buduje się zgodnie z jednowymiarowym
ciągiem Pascala

1, ξ, ξ2, ξ3, . . . , ξn

105 106

107 108

18
109 110

111 112

113 ZGADYWANIE 114

19
115 116

117 118

119 120

20
 121 122

Dziękuję za uwagę!
123 124

Komputerowe wspomaganie projektowania

Modelowanie
wytrzymałościowe
CAD/FEM

4. Macierz sztywności

125 126

21
127 128

129 130

131 132

22
133 134

135 136

137 138

23
139 140

141 142

Dziękuję za uwagę!
143 144

24
 Komputerowe wspomaganie projektowania

Modelowanie
wytrzymałościowe
CAD/FEM

5. Klasyfikacja elementów
skończonych
145 146

147 148

149 150

25
 151 152

153 154

Deformacja w płaszczyźnie obiektu (tarcza) i w płaszczyźnie prostopadłej (płyta) Klasyfikacja elementów skończonych
Dobrze odwzorowuje obiekty krzywopowierzchniowe

Powłoka dobrze odwzorowuje powierzchnie

zakrzywione

Powłoka to więcej niż Tarcza i Płyta razem

+
155 156
Deformacja w płaszczyźnie obiektu Deformacja w płaszczyźnie prostopadłej

26
157 158

159 160

161 162

27
163 164

165 166

Elementy

superparametryczne

isoparametryczne

Elementy isoparametryczne
znacznie lepiej odwzorowują
167 geometrię ! 168

28
Dziękuję za uwagę!
169

29