Tyt Bi̇yoloji̇ Son Tekrar-A42li

TYT BİYOLOJİ SON TEKRAR
TYT BİYOLOJİ KONULARI

1. Yaşam Bilimi Biyoloji 3. Canlıların Sınıflandırılması
✸ Canlıların Ortak Özellikleri ✸ Sınıflandırmanın Gerekliliği
✸ Canlıların Temel Bileşenleri ✸ Canlı Âlemleri
2. Hücre 4. Hücre Bölünmeleri
✸ Sitoplazma Ve Çekirdek ✸ Mitoz Eşeysiz Üreme
✸ Hücre Zarından Madde ✸ Mayoz Eşeyli Üreme
Alışverişi
5. Kalıtım
6. Ekosistem Ekolojisi ve Güncel
Çevre Sorunları
kamp2022 biyoloji
YAŞAM BİLİMİ
BİYOLOJİ
www.youtube.com/kampus
1. Fasikül
✸ Biyoloji Bilimi ve Canlıların Ortak Özellikleri
✸ İnorganik Bileşikler- Karbonhidratlar- Yağlar-

Proteinler
kamp2022 biyoloji
CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

Hücresel Yapı Homeostazi
Prokaryotlar Uyarılara Tepki
Ökaryotlar
Uyum
Beslenme Hareket
Ototroflar Aktif
Heterotroflar Pasif
Solunum Üreme
Oksijenli Eşeyli
Oksijensiz Eşeysiz
Fermantasyon Büyüme ve Gelişme
Metabolizma Organizasyon
Anabolizma
Katabolizma – Protein sentezi, Mutasyona Uğrama
Boşaltım – Glikoliz Tepkimeleri, Enzim Kullanma
- ATP üretme ve tüketme
İnorganik Bileşikler
✸ C ve H birlikte bulunmaz.
✸ Doğadan hazır alınır.
✸ Su ✸ Tuz
✸ Asit ✸ Mineraller
✸ Baz
Canlıların
Yapısındaki
Temel Bileşikler Organik Bileşikler
✸ C ve H birlikte bulunur.
✸ Canlılar sentezler.
✸ Karbonhidrat ✸ Vitamin
✸ Yağ (lipit) ✸ Hormon
✸ Protein ✸ Nükleik asit
✸ Enzim ✸ ATP
kamp2022 biyoloji
İNORGANİK BİLEŞİKLER
Su Neden olmazsa olmazımız?
Asit Baz
Çözeltinin ............... derişimini arttırır. Çözeltinin ............... derişimini arttırır.
Tuz
Asit (HCl) + Baz (NaOH) Tuz (NaCl) + Su (H 2O)

Mineraller
✸ Kalsiyum (Ca) ✸ Sodyum (Na) ✸ Kükürt (S)
✸ Fosfor (P) ✸ Magnezyum (Mg) ✸ Çinko (Zn)
✸ Potasyum (K) ✸ Demir (Fe)
✸ Klor (Cl) ✸ İyot (I)
ORGANİK BİLEŞİKLER
Karbonhidratlar Yağlar (Lipitler) Proteinler

✸ Yapıda C, H, O
✸ Yapıda C, H, O ✸ Yapıda C, H, O, N
✸ Monomeri ✸ Monomeri "Yağ ✸ Monomeri "amino
"Monosakkarit" asidi, gliserol" asit"
✸ Bağı glikozit ✸ Bağı ester ✸ Bağı peptit
✸ ........... dereceden ✸ ........... dereceden
✸ ........... dereceden
enerji verir. enerji verir.
enerji verir.
✸ ...............................
✸ ............................... ✸ ...............................
enerji verir. ✸ enerji verir. enerji verir.
kamp2022 biyoloji
Karbonhidrat Çeşitleri
Monosakkaritler (.............. şekerliler)

Riboz Glikoz
5C'lu 6C'lu
(Pentozlar) Fruktoz
Deoksiriboz (Hegzoslar)
Galaktoz
Disakkaritler (............. Şekerliler)
Glikoz + Glikoz ........................ + su

Glikoz + Fruktoz ........................ + su
Glikoz + Galaktoz ........................ + su
Polisakkaritler (Çok Şekerliler)
Depo Yapısal
Nişasta, Glikojen Selüloz, Kitin
n.(glikoz) Polisakkarit + (n–1)su
Yağ Çeşitleri
Trigliseritler (Nötr Yağlar)
Doymuş yağlar
3 yağ Nötr
+ 1 gliserol + 3H2O
Doymamış yağlar asidi yağ
Fosfolipitler
2 yağ 1 fosfat
+ 1 gliserol + Fosfolipit
asidi grubu
Steroitler
✸ Monomer yapılıdırlar.
✸ D vitamini, östrojen, testosteron, aldosteron, kortizol
kamp2022 biyoloji
Proteinler
............. çeşit aa var insanlar için 8

tanesi temel = esansiyel = zorunlu
hidrojen
Protein sentezini ................... kontrol eder.
Protein benzerliği sınıflandırmada H
kullanılır. NH 2 C COOH
Proteinlerin 3 boyutlu yapısının bozulması
R
denatürasyon denir. amino karboksil
grup grup
radikal
UYARI grup
Hemoglobin, antikor,
Amino asit şekli
kreatin, enzimler, aktin,
miyozin protein yapılıdır. n.aa Protein + (n–1)su
1I. Fasikül
✸ Enzimler - Vitaminler
✸ DNA - RNA - ATP
kamp2022 biyoloji
Enzimler
✸ Aktivasyon Enerjisi
✸ Katalizör
✸ Substrat
Enzimlerin Yapısı
Basit Enzim Bileşik Enzim

(Sadece Protein) (Protein + Yardımcı kısım)
Yardımcı kısım
Substrat
Aktif merkez
Enzimle substrat arasında anahtar
Apoenzim kilit uyumu bulunur.
UNUTMA
✸ Aktivasyon enerjisini düşürür, tepkimeyi başlatmaz hızlandırır.

tepkimeden bozulmadan çıkar, tekrar tekrar kullanılabilir.
✸ Bazı enzimler takım halinde çalışır.
✸ Genellikle enzimler çift yönlü (tersinir) çalışır.
✸ Enzimler su bulunmayan ortamda çalışmaz. (%15)
✸ Enzim sadece hücre içinde sentezlenir ama hücre dışında da
çalışabilir.
✸ Enzimler sonuna genellikle "–az" eki alır. Pasif enzimlerin sonunda
"–ojen" eki bulunur.
kamp2022 biyoloji
Enzimlerin Çalışma Hızını Etkileyen Faktörler
Aktivatör madde: .................. İnhibitör madde: ..................
Hormonlar
✸ Haberleşmeyi ve koordinasyonu sağlayan kimyasal maddelerdir.
✸ Eksik veya fazla olmaları çeşitli hastalıklara neden olur.
✸ Amino asit, protein veya steroit yapılıdır.
✸ Günümüzde sentetik olarak üretilebilirler.
UYARI
Bitkilerde hormon sentezler.
kamp2022 biyoloji
Vitaminler
Vitaminler
✸ Sindirime .................
✸ Enerji ................... Suda Çözünenler

✸ Düzenleyici moleküllerdir. .................................
Yağda Çözünenler
.................................
Suda Çözünenler Yağda Çözünenler
✸ Depolanamazlar ✸ Karaciğer ve yağ dokuda

✸ Eksikli belirtileri ................. depolanır.
görülür. ✸ Eksiklik belirtileri .......................
✸ Vücuda fazla alındığında görülür.
.......................... ✸ Vücuda fazla alındığında
..................
Nükleik Asitler
Virüslerde tek
✸ Yapı birimlerine ......................... denir. çeşit nükleik asit
bulunur.
baz şeker fosfat
Pürin adenin, guanin

Azotlu Organik Bazlar
Pirimidin timin, urasil, sitozin
..................................................
5C’lu Şeker
..................................................
Fosfat Grubu ..................................................
kamp2022 biyoloji
DNA RNA
(Deoksiribo Nükleik Asit) (Ribo Nükleik Asit)
Azotlu Organik Baz = Adenin, Timin, Azotlu Organik Baz = Adenin, Urasil,
Guanin, Sitozin Guanin, Sitozin
5C'lu şeker = Deoksiriboz 5C'lu şeker = Riboz

Fosfat Grubu = H3PO4
Fosfat Grubu = H3PO4
✸ Tek zincir
✸ Çift zincir
✸ Prokaryotlarda sitoplazmada,
✸ Prokaryotlarda sitoplazmada ribozomda
✸ Ökaryotlarda çekirdekte, ✸ Ökaryotlarda stoplazmada,
çekirdekçikte, mitokondride, ribozomda, çekirdekte,
kloroplastta çekirdekçikte, mitokondride,
kloroplastta
mRNA tRNA rRNA
ATP
✸ Tüm canlı hücrelerinde
sentezlenir.
✸ .................................. Adenin Riboz Fosfat Fosfat Fosfat
✸ Hücreden hücreye ..................

......................
✸ ATP yapımına ....................
......................
✸ ATP yıkımına ......................
......................
......................
defosforilasyon
ATP + H2O ADP + P + Enerji
fosforilasyon
Hidroliz tepkimelerinde ATP harcanmaz.
kamp2022 biyoloji
HÜCRE
1II. Fasikül
✸ Hücre Zarının Yapısı ve Hücre
Zarından Madde Geçişleri
✸ Sitoplazma - Çekirdek ve Bilimsel
Çalışmalar
kamp2022 biyoloji
Hücresel Yapı Bakımından Canlılar
Hücre teorisini bil!
Prokaryotlar Ökaryotlar
® Protistler
Bakteriler ¬ ® Bitkiler
® Mantarlar
Arkeler ¬
® Hayvanlar
✸ Tek veya çok hücreli olabilirler.

✸ Tamamı tek hücrelidir.
✸ Kalıtsal metaryal kromatin iplik
✸ Kalıtsal metaryal halkasaldır.
halindedir.
✸ Çekirdek ve zarlı organel YOK
✸ Çekirdek ve zarlı organel VAR
Hücre Zarı
Glikoprotein Glikolipit
Hücre zarının dışa

bakan yüzeyi
Çift katlı Hücre zarının içe
fosfolipit bakan yüzeyi
tabakası
Geçerli Model
"Akıcı – mozaik Zar Modeli"
Yapısında Protein > Yağ > Karbonhidrat bulunur.
Dinamik, esnek ve seçici geçirgendir.
kamp2022 biyoloji
Hücre Zarından Madde Taşınması
Küçük Moleküllerin Büyük Moleküllerin

Taşınması Taşınması
Pasif Aktif Endositoz Ekzositoz

Taşıma Taşıma
Difüzyon Fagositoz
Basit difüzyon
Osmoz Pinositoz
Kolaylaştırılmış
difüzyon
Diyaliz
Difüzyon
Küçük maddelerin çok yoğun olduğu yerden az yoğun olduğu yere
enerji harcanmadan taşınmasıdır.
Kolaylaştırılmış difüzyonun basit difüzyondan farkı kolaylaştırılmış

difüzyonda taşıyıcı protein ve enzimler kullanılmasıdır.
Osmotik Osmotik Basınç =
Osmoz (Suyun Difüzyonu) kuvvetler
Turgor Basınç =
Suyun çok olduğu yerden az Os

mo
Emme Kuvveti =
tik
olduğu yere enerji harcanmadan ba
sın
ç
taşınmasıdır.
Osmotik denge
Diyaliz Emme kuvveti
ç
sın
İstenilen moleküllerin seçici ba
or
rg
geçirgen zardan difüzyonudur. Tu
Zaman
kamp2022 biyoloji
ÇÖZELTİ ÇEŞİTLERİ
Hipertonik Çözelti = İzotonik Çözelti = Hipotonik Çözelti =
Çözeltinin Hücrenin Çözeltinin Hücrenin Çözeltinin Hücrenin

Yoğunluğu Yoğunluğu Yoğunluğu Yoğunluğu Yoğunluğu Yoğunluğu
Hipertonik O.B. =
çözelti
T.B. =
E.K. =
Hipertonik
Hipotonik
O.B. =
çözelti
T.B. =
E.K. =
Hipotonik
İzotonik
çözelti O.B. =
T.B. =
E.K. =
İzotonik
Aktif Taşıma
Hücre zarından geçebilecek büyüklükteki maddelerin az yoğun olduğu yerden

çok yoğun olduğu yere enerji harcanarak taşınmasıdır.
Endositoz Ekzositoz
Hücre zarından geçemeyecek Hücre zarından geçemeyecek

büyüklükteki maddelerin enerji büyüklükteki maddelerin enerji
harcanarak hücre içine alınması. harcanarak hücre dışına atılması.
Fagositoz Pinositoz
(katı) (sıvı)
kamp2022 biyoloji
Zar Durumuna Göre

Organeller
Zarsız Tek zarlı Çift zarlı

✸ Ribozom ✸ Endoplazmik retikulum ✸ Mitokondri
✸ Sentrozom ✸ Golgi ✸ Plastitler
✸ Koful ✸ Kloroplast
✸ Lizozom ✸ Kromoplast
✸ Peroksizom ✸ Lökoplast
Ribozom
✸ Tüm canlılarda bulunur.

✸ Protein sentezler.
✸ rRNA ve proteinden oluşur.
✸ Ökoryotlarda çekirdekçikte üretilir.
Endoplazmik Retikulum
✸ Hücre zari ile çekirdek zarı arasında kanalcık sistemi
✸ Mekanik destek sağlar.
✸ Madde taşınmasını sağlar.
ribozom varsa ER ribozom yoksa
Granüllü ER Granülsüz ER
kamp2022 biyoloji
Golgi Aygıtı Lizozom
✸ Salgılama ve paketleme yapar. ✸ Hücre içi sindiriminden

sorumludur.
✸ Lizozom oluşumunda görev alır.
Peroksizom Otofaji? Otoliz?
✸ Zehirli maddeleri zehirsiz hale getiren enzimleri

taşır.
katalaz
H 2O 2 H 2O + O 2
Sentrozom
✸ Hücre bölünmesi sırasında iğ ipliklerini oluşturur.
✸ Hayvan, mantar ve ilkel bitki hücrelerinde bulunur.
Koful
✸ Hücre zarından, çekirdek, golgi veya endoplazmik retikulum zarlarından meydana gelir.
Besin Sindirim Boşaltım Salgı Depo Kontraktil

kofulu kofulu kofulu kofulu kofulu koful
Mitokondri
✸ Ökaryotlarda oksijenli solunum tepkimelerinin gerçekleştiği
organeldir.
✸ Kendine ait DNA, RNA ve ribozomu bulunur. (DNA’sı halkasaldır.)
✸ İç zarına krista denir. E.T.S elemanları taşır.
✸ Sıvı kısmına matriks denir. DNA, RNA, ribozom ve solunum
enzimleri bu kısımdadır.
6O2 + C 6H12O6 6CO2 + 6H 2O
kamp2022 biyoloji
Plastitler
✸ Bitki, öglena ve alg gibi canlılarda bulunur
Kloroplast
✸ Ökaryotlarda fotosentez tepkilemelerinin gerçekleştiği organeldir.
✸ Kendine ait DNA , RNA ve ribozomu bulunur. (DNA’sı halkasaldır.)
✸ İç zarına tilakoit zar denir. E.T.S elemanları taşır.
✸ Sıvı kısmına stroma denir. DNA, RNA, ribozom ve fotosentez enzimleri bu kısımdadır.
ışık
6CO2 + 6H 2O C 6H12O6 + 6O 2
klorofil
Kromoplast
Lökoplast
✸ Bitkiye yeşil dışında renk veren ....................... plastit çeşididir.
pigmentleri taşır.
HÜCRE İSKELETİ
Mikrotübül Mikroflament Araflement
ÇEKİRDEK
Çekirdek Çekirdek Kromatin

Çekirdekçik
zarı plazması iplik
kamp2022 biyoloji
Granüllü
1442443
Çekirdek
endoplazmik Çekirdek zarı

Peroksizom retikulum Granüllü Çekirdek
1442443
Çekirdek sıvısı
Golgi aygıtı Ribozomlar endoplazmik Çekirdek zarı
Çekirdekçik
retikulum Çekirdek sıvısı
Kromatin
Hücre Peroksizom Çekirdekçik
iskeleti Granülsüz Kromatin
endoplazmik Hücre Ribozom
elemanları
retikulum iskeleti Granülsüz
elemanları endoplazmik
Kloroplast retikulum
Salgı Mitokondri
kofulu
Sitoplazma
Lizozom
Golgi aygıtı Koful
Hücre duvarı Sentrozom Hücre zarı
Geçit Merkezî koful
Hücre zarı Sitoplazma
Mitokondri
Mikrotübül
BİLİMSEL ÇALIŞMA BASAMAKLARI
Gözlemler yapılır ve veriler toplanır.
Problem belirlenir.
Verileri kapsayan hipotez kurulur.
Hipoteze dayalı tahminler yapılır.
Tahminler kontrollü deneyler ile denenir.
Sonuçlar hipotezi desteklerse Sonuçlar hipotezi

desteklemezse
Deneyler başka bilim insanları tarafından
tekrarlanıp doğrulanırsa
Hipotez “gerçek” haline gelir.
kamp2022 biyoloji
CANLILARIN
SINIFLANDIRILMASI
1V. Fasikül
1V. Fasikül
✸ Sınıflandırma Ölçütleri
✸ Canlılar Âlemleri
kamp2022 biyoloji
CANLILAR DÜNYASI
Canlıların Sınıflandırılması
Ampirik (Yapay) Sınıflandırma
✸ Aristo tarafından yapıldı.
✸ Canlıların dış görünüşüne ve yaşadığı yere bakılarak yapılır.
✸ Analog organlar dikkate alınır.
✸ Günümüzde geçerli değildir.
Filogenetik (Doğal) Sınıflandırma

✸ Canlıların gen benzerliğine, anatomik özelliklerine, embriyonik gelişim
evrelerine bakılarak yapılır.
✸ Homolog organlar dikkate alınır.
✸ Günümüzde geçerlidir.
TÜR= Ortak bir atadan gelen
Birbirine çok benzeyen
Doğada insan zorlaması olmadan çiftleşebilen
Çiftleştiğinde ..................... verebilen canlılara denir.
Prokaryotlar
.........................................
Bakteriler âlemi
Cins ad Canlıların Arkeler âlemi

Sınıflandırılması
Tür adı
Yardımcı ad Ökaryotlar
Protistler âlemi
........................................
Bitkiler âlemi
Mantarlar âlemi
Hayvanlar âlemi
kamp2021 biyoloji
Sınıflandırma Kategorileri
Türden Âleme Doğru Gidildikçe

Âlem
Birey sayısı .................................
Şube
Canlı çeşitliliği .................................
Sınıf
Embriyonik
.................................
Takım gelişim benzerliği
Aile Protein benzerliği .................................

Gen çeşitliliği .................................
Cins
Ortak özellikler .................................
Tür
Analog organ sayısı .................................
Homolog organ sayısı .................................
Özellik Bakteriler Arkeler Protistler Bitkiler Mantarlar Hayvanlar
Hücre
Prokaryot Prokaryot Ökaryot Ökaryot Ökaryot Ökaryot
Tipi
Hücre Bazıları tek Bazıları tek

Tamamı tek Tamamı tek Tamamı çok Tamamı çok
Sayısı bazıları çok bazıları çok
Bazıları Bazıları Bazıları Tamamı
ototrof ototrof ototrof ototrof Tamamı Tamamı
Beslenme
bazıları bazıları bazıları (tamparazit heterotrof heterotrof
heterotrof heterotrof heterotrof hariç)
Olanlarda
Hücre Olanlarda
pseudopeptido – Selüloz Kitin Yok
Duvarı Peptidoglikan
glikan
Depo
Glikojen – – Nişasta Glikojen Glikojen
karbonhidrat
Öglena ve böcekçil bitki hem ototrof hem de heterotrof canlılardır.
kamp2021 biyoloji
BAKTERİLER ÂLEMİ
Tüm Bakterilerde Bazı Bakteriler
✸ DNA, RNA, ribozom, hücre zarı, ✸ Kapsül, pilus, plazmit, klorofil,
bulunur. hücre duvarı mezozom, kamçı
bulunur.
Solunumlarına Göre Bakteriler
Şekillerine Göre Bakteriler
Oksijenli, oksijensiz,
Yuvarlak, çubuk, spiral, virgül
fermantasyon, fakültatif
Boyanmalarına Göre Bakteriler Beslenmelerine Göre Bakteriler
Gram(+), Gram(–) Ototrof, heterotrof
Konjugasyon ve endosporu unutma!
ARKELER ÂLEMİ
Ekstrem (zor) şartlarda yaşayabilirler.
ARKELER
Termofiller Halofiller Metanojenler

.......................... .......................... ..........................
Psikrofiller Asidofiller Alkalifiller

.......................... .......................... ..........................
kamp2022 biyoloji
PROTİSTALAR ÂLEMİ
✸ ...................... hücre yapısına sahiptirler.
✸ Bazıları ................., bazıları çok hücrelidir. Çok hücreli olanlarda

doku oluşumu görülmez.
✸ Bazıları ototrof, bazıları .................. beslenir.
✸ Bazıları eşeysiz, bazıları ................. ürer.

Paramesyumda konjugasyon görülür.
✸ Bazıları aktif, bazıları ..................... hareket eder.
En Bilinen Protistler
Öglena
Amip ✸ Hem ototrof hem
heterotrof beslenir.
✸ Heterotrof Tripanosama
beslenir. ✸ Parazittir.
Paramesyum
✸ Uyku hastalığına
✸ Heterotrof
sebep olur. beslenir.
✸ Çift çekirdeği
bulunur.
Plasmodium malaria Cıvık Mantarlar

✸ Parazittir. Algler
✸ Amipsi hareket
✸ Renklerine göre ederler.
✸ Sıtma hastalığına
isimlendirilir.
sebep olur. ✸ Ayrıştırıcı canlılardır.
✸ Çift çekirdeği
bulunur.
kamp2022 biyoloji
BİTKİLER ÂLEMİ
Genel
Toprak üstü kısmı = Sürgün Sistemi
Özellikleri
Toprak altı kısmı = Kök Sistem
Unutma
Bitkiler Âlemi
Tohumsuz Tohumsuz Tohumlu

Damarsız Damarlı
(..........................) (..........................)
Açık Kapalı
Tohumlu Tohumlu
(..........................)
Bitkiler gündüz fotosentez, Tek Çift

gece – gündüz solunum yapar. Çenekli Çenekli
MANTARLAR ÂLEMİ
MANTARLAR
Küf
Şapkalı Mantarları
Mantarlar Parazit Maya
Mantarlar Mantarları
kamp2022 biyoloji
HAYVANLAR ÂLEMİ
HAYVANLAR
Omurgasız Hayvanlar Omurgalı Hayvanlar

✸ Sünger ✸ Balık
✸ Sölenter ✸ Amfibia
✸ Solucan ✸ Sürüngen
✸ Yumuşakça ✸ Kuş
✸ Eklem bacaklı
✸ Memeli
✸ Derisi dikenli
Omurgasız Hayvanlar
✸ Sinir şeridi karın kısmından geçer ve .................. bulunmaz.

✸ Bazılarında iç, bazılarında dış iskelet bulunur.
✸ Bazıları eşeyli, bazıları eşeysiz, bazıları hem eşeyli hem eşeysiz
üreme yapar.
✸ Boşaltım yapıları bulunur. Böbrekleri bulunmaz.
✸ Genellikle düz kasları bulunur. Eklem bacaklılarda çizgili kas vardır.
kamp2022 biyoloji
HATIRLAYALIM
✸ Süngerler sinir sistemi olmayan tek hayvandır.

✸ İki açıklıklı sindirim sistemi ilk kez yuvarlak solucanlarda görülür.
✸ Dünyada en fazla canlı türü bulunduran grup eklem bacaklıdır.
✸ Eklem bacaklılar başkalaşım geçirir ve çizgili kasları bulunur.
Sölenter Yassı Solucan Yuvarlak Solucan Halkalı Solucan

Hidra, deniz Tenya, Kancalı kurt, Sülük, toprak
anası planarya trişin solucanı
Yumuşakça Eklem Bacaklı Derisi Dikenli

Ahtopot, midye, Yengeç, karınca, deniz yıldızı,
salyongoz arı, kelebek deniz hıyarı
Balıklar Amfibialar
✸ 2 odacıklı kalp
✸ Değişken vücut ısısı ✸ 3 odacıklı kalp
✸ Solungaç solunumu ✸ Değişken vücut ısısı
✸ Deri ve akciğer solunumu
Kıkırdaklı balıklar
✸ Başkalaşım geçirirler
(vatoz, köpekbalığı)
Kurbağa, semender
Kemikli balıklar
(hamsi, palamut)
Sürüngen
✸ 3 odacıklı kalp, yarım perde
(timsah hariç)
✸ Değişken vücut ısısı
✸ Akciğer solunumu
Timsah, yılan, kertenkele,
kamlumbağa
kamp2022 biyoloji
Memeli
Kuş
✸ 4 odacıklı kalp ✸ 4 odacıklı kalp
✸ Sabit vücut ısısı ✸ Sabit vücut ısısı
✸ Akciğerlerinde alveol bulunur
✸ Gaga ve kanat var
✸ Vücutları kıllarla kaplı
✸ Uzun kemiklerinde hava var
✸ Kaslı diyafram var
✸ Tüyleri var
✸ Süt bezleri var
✸ Olgun alyuvarları çekirdeksiz
Gagalı memeliler
Keseli memeliler
Plesentalı memeliler
Penguen ve tavuk kuştur. Kirpi, yarasa, yunus, balina, fok memelidir.
VİRÜSLER
✸ ..................... mı, ...................... mı oldukları tartışılmaktadır.
✸ Bazı özellikleri canlılara, bazı özellikleri cansızlara benzer.
Canlılara Benzer Özellikler Cansızlara Benzer Özellikler

✸ Nükleik asit bulundururlar. ✸ Hücre zarı, sitoplazma, ribozom ve
✸ (DNA veya RNA) enzim sistemleri bulunmaz.
✸ Protein kılıfları bulunur. ✸ Hücre dışında kristalleşirler.
✸ Çoğalırlar.
✸ Zorunlu hücre içi parazittirler.
✸ Her virüs sadece belli bir canlıyı veya dokuyu enfekte edebilir.
✸ Bakterilerde çoğalabilen virüslere ..................... denir.
✸ Grip Virüsü
✸ Hepatit B Virüsü
Virüslerde enfekte olan hücreler interferon üretir.
✸ Uçuk (Herpes) Virüsü
✸ HIV Virüsü
Virüsler antibiyotiklerden etkilenmezler. ✸ Kuduz Virüsü
kamp2022 biyoloji
HÜCRE
BÖLÜNMELERİ
V. Fasikül
1V. Fasikül
✸ Mitoz ve Eşeysiz Üreme
✸ Mayoz ve Eşeyli Üreme
kamp2022 biyoloji
HÜCRE BÖLÜNMELERİ
Mitoz
Hücre Döngüsü
İnterfaz Mitotik Evre
G1
S Mitoz (Karyokinez) Sitokinez
G2 Profaz
Metafaz
Anafaz
Telofaz
İnterfaz DEVAM
DUR
Profaz Metafaz ET
Anafaz Telofaz Sitokinez
Bitki ve hayvan mitozundaki farkları unutma!
kamp2022 biyoloji
Eşeysiz Üreme
Bölünerek Tomurcuklanma Spor ile Üreme

Üreme ile Üreme
Rejenerasyon ile Partenogenez ile Bitkilerde

Üreme Üreme Vejetatif Üreme
Mayoz
Mayozun Evreleri
İnterfaz Mayoz I Mayoz II
G1
Karyokinez I Sitokinez I Karyokinez II Sitokinez
S
Profaz I Profaz II
G2
Metafaz I Metafaz II
Anafaz I Anafaz II
Telofaz I Telofaz II
kamp2022 biyoloji
İNTERFAZ
Mayoz I
.................... .................... .................... .................... ....................

Mayoz II
.................... .................... .................... .................... ....................
MİTOZ VE MAYOZ FARKI
Mitoz Mayoz
✸ Eşeysiz üremenin temel olayıdır. ✸ Eşeyli üremenin temel olayıdır.
✸ Ökaryot tek hücrelilerde, çok hücreli ✸ Çok hücreli canlıların üreme ana
canlıların birçok vücut hücresinde ve üreme hücrelerinde ve bazı canlıların spor
üretiminde görülür.
ana hücrelerinde görülür.
✸ Bölünme sonucu oluşan hücreler,
✸ Bölünme sonucu oluşan hücreler, birbirleriyle
birbirlerinden ve atasal hücreden kalıtsal
ve atasal hücreyle kalıtsal olarak aynıdır. olarak farklıdır.
✸ Çok hücrelilerde oluşan hücreler genellikle ✸ Oluşan hücreler üremeyi sağlar.
büyüme, gelişme ve doku onarımını sağlar. ✸ Tetrat, sinapsis ve krossing over mayoza
✸ Tetrat, sinapsis ve krossing over oluşumu özgüdür.
görülmez. ✸ Çekirdek ve sitoplazma bölünmesi ......... kez
✸ Çekirdek ve sitoplazma bölünmesi ........ kez gerçekleşir.
gerçekleşir. ✸ Bölünme sonucu kromozom sayısı ata
✸ Bölünme sonucu, kromozom sayısı ata hücrenin yarısı kadar olan dört yeni hücre
hücreyle aynı olan iki yeni hücre oluşur. oluşur.
✸ Oluşan hücreler tekrar mayoz geçiremez.
✸ Oluşan hücreler tekrar bölünme geçirebilir.
kamp2022 biyoloji
Eşeysiz Üreme Eşeyli Üreme

✸ Genellikle tür içi genetik
✸ Tür içi genetik çeşitliliğe
çeşitliliğe neden olmaz
neden olur.
(Mutasyon haricinde).
✸ ....... ata vardır.
✸ ....... ata vardır.
✸ Temelinde mayoz vardır.
✸ Temelinde mitoz vardır.
✸ Döllenme ...............
✸ Döllenme ............
✸ Türün değişen çevre
✸ Genellikle türün değişen çevre
şartlarına uyum olasılığı
şartlarına uyum olasılığı
yüksektir.
düşüktür.
KALITIM
kamp2022 biyoloji
VI. Fasikül
✸ Kalıtımın Genel Esasları-I
✸ Kalıtımın Genel Esasları-II
KALITIMIN GENEL ESASLARI
Kavramlar
Kalıtım Gen
Genetik Alel
Karakter Diploit (2n)
Özellik Haploit (n)
Homozigot (Arı=Saf) Genotip

Heterozigot (Melez - Hibrit) Baskın (dominant) alel
Fenotip Çekinik (resesif) alel
kamp2022 biyoloji
BEZELYE ŞEKİLLERİ
Ka
ra
Öz kt Çiçek Çiçek Tohum Tohum Kabuk Kabuk Gövde
ell er
ik rengi konumu rengi biçimi şekli rengi uzunluğu
Baskın
Özellik
Mor Yanda Sarı Düz Şişkin Yeşil Uzun
Çekinik
Özellik
Beyaz Uçta Yeşil Buruşuk Boğumlu Sarı Cüce
SORU
AABbDdEe genotipine sahip birey
a) Tüm genleri bağımsızsa kaç çeşit gamet oluşturulabilir? ABDE gametini
oluşturma ihtimali kaçtır?
b) D ve E genleri bağlı ise kaç çeşit gamet oluşturabilir? ABDe gametini

oluşturma ihtimali kaçtır? (Krossing over yoktur.)
kamp2022 biyoloji
SORU
AaBb genotipine sahip bireyde A ve B genleri bağlıdır. %36 ihtimalle
krossing over gerçekleştiğine göre;
a) Ab gametini oluşturma ihtimali nedir?
b) ab gametini oluşturma ihtimali nedir?
SORU
AaBbDd x AABbdd genotipli iki birey çaprazlanırsa kaç çeşit
genotip, kaç çeşit fenotip bulunur?
SORU
I. AbDe II.abde III. aBde

Yukarıda fenotipi belirtilen bireylerden hangilerinin genotipini
belirlemek için kontrol çaprazlaması yapılmalıdır?
kamp2022 biyoloji
SORU
Bir bitki türünde kırmızı çiçek geni ile beyaz çiçek geni arasında eş baskınlık
görülür.
Buna göre;
I. Beyaz çiçekli bitkiler ile kırmızı çiçekli bitkiler çaprazlandığında kırmızı çiçekli
bitkiler oluşur.
II. Kırmızı-beyaz alacalı çiçekli iki bitki çaprazlandığında oluşan yavruların yarısı
beyaz çiçek geni taşır.
III. Kırmızı ve kırmızı-beyaz alacalı çiçekli bitkiler çaprazlandığında fenotip ayrışım
oranı 1:1 olur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
SORU
Bir karakterin oluşmasından sorumlu dört alel olsun ve bu aleller
arasında A 1 > A 2 = A 3 > A 4 ilişkisi bulunsun.
a) Açığa çıkan genotip çeşidi sayısı kaçtır?

b) Açığa çıkan fenotip çeşidi sayısı kaçtır?
kamp2022 biyoloji
EKOSİSTEM
EKOLOJİSİ VE
GÜNCEL ÇEVRE
SORUNLARI
VII. Fasikül
✸ Ekosistem Ekolojisi
✸ Güncel Çevre Sorunları
kamp2022 biyoloji
EKOSİSTEM EKOLOJİSİ
Ekoloji Biyom Konuşalım

Tür Habitat
Popülasyon Ekolojik niş
Komünite Ekoton
Ekosistem Biyotop
Biyosfer (Ekosfer)
Ekosistemi Etkileyen Faktörler
Cansız Faktörler Canlı Faktörler
Enerji Kaynağı Üreticiler

Sıcaklık Tüketiciler
İklim Hem üretici hem
Toprak ve Mineraller tüketciler
Su
kamp2022 biyoloji
BESİN PİRAMİDİ
4. trofik basamak
3. trofik basamak
2. trofik basamak
1. trofik basamak
ÜRETİCİDEN SON TÜKETİCİYE DOĞRU

✸ Birey sayısı ......................
✸ Aktarılan enerji miktarı ......................
✸ Biyokütle ......................
✸ Biyolojik birikim ......................
✸ Genellikle vücut büyüklüğü ......................
SU DÖNGÜSÜ
Bulutlar
a
m
te
aş
rle
nl
m
ğu
şm
...
e
yo
...
rla
...
...
ha
...
bu
Okyanus içme Canlılar
Deniz
Göl . ........
.........
Yeraltı suları
kamp2022 biyoloji
KARBON DÖNGÜSÜ
Yanma
Atm CO2
Solunum
.......................
.......................
Solunum
Ayrıştırıcılardaki
.......................
Organik Bileşenler Fosil yakıtlar
Ototroflardaki Organik
Fosilleşme
Beslenme
Bileşenler
Beslenme
Ölüm
Cansız Organizmalardaki
Organik Bileşikler
Heterotroflardaki
Organik Bileşenler
AZOT DÖNGÜSÜ ....
....
.
ba ......
y ıcı Atmosferdeki N 2 Şi kt ....
a m er ...
ğl r şe ile .....
ba rile ) k ri ...
ot te m /
Az bak obiu Yı
ldı
hiz rım
(r
Baklagillerdeki Hetotroflardaki Ototroflardaki Topraktaki
azotlu bileşikler azotlu bileşikler azotlu bileşikler azot
Ölü organizmalardaki azotlu

bileşikler
Ayrıştırıcılar
.............. ...............
bakterileri Nitrit (NO2) bakterileri Nitrat
Amonyak (NH 3)
(NO3)
Nitrifikasyon
kamp2022 biyoloji
ÇEVRE KİRLİLİĞİ
✸ Hava kirliliği ✸ Radyoaktif kirlilik

Sera etkisi, kürsel ısınma, asit ✸ Gürültü kirliliği
yağmurları ✸ Ekolojik ayak izi
✸ Su kirliliği ✸ Karbon ayak izi

✸ Su ayak izi
Ötrofikasyon
✸ Toprak kirliliği
Erozyon
ÖDÜLLÜ SORU
TYT Biyolojide eksik konun var mı?

Kaç net hedefliyorsun?
kamp2022 biyoloji

Tyt Bi̇yoloji̇ Son Tekrar-A42li

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tyt Bi̇yoloji̇ Son Tekrar-A42li

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TYT BİYOLOJİ SON TEKRAR

TYT BİYOLOJİ KONULARI

✸ İnorganik Bileşikler- Karbonhidratlar- Yağlar-

CANLILARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ

Çözeltinin ............... derişimini arttırır. Çözeltinin ............... derişimini arttırır.

Asit (HCl) + Baz (NaOH) Tuz (NaCl) + Su (H 2O)

Karbonhidratlar Yağlar (Lipitler) Proteinler

Monosakkaritler (.............. şekerliler)

Glikoz + Glikoz ........................ + su

............. çeşit aa var insanlar için 8

✸ DNA - RNA - ATP

Basit Enzim Bileşik Enzim

✸ Aktivasyon enerjisini düşürür, tepkimeyi başlatmaz hızlandırır.

Enzimlerin Çalışma Hızını Etkileyen Faktörler

Aktivatör madde: .................. İnhibitör madde: ..................

✸ Haberleşmeyi ve koordinasyonu sağlayan kimyasal maddelerdir.

✸ Eksik veya fazla olmaları çeşitli hastalıklara neden olur.

✸ Amino asit, protein veya steroit yapılıdır.

✸ Günümüzde sentetik olarak üretilebilirler.

Bitkilerde hormon sentezler.

✸ Enerji ................... Suda Çözünenler

Suda Çözünenler Yağda Çözünenler

✸ Depolanamazlar ✸ Karaciğer ve yağ dokuda

baz şeker fosfat

Pürin adenin, guanin

Fosfat Grubu ..................................................

5C'lu şeker = Deoksiriboz 5C'lu şeker = Riboz

mRNA tRNA rRNA

✸ Hücreden hücreye ..................

Hidroliz tepkimelerinde ATP harcanmaz.

Hücresel Yapı Bakımından Canlılar

Hücre teorisini bil!

✸ Tek veya çok hücreli olabilirler.

Hücre zarının dışa

Hücre Zarından Madde Taşınması

Küçük Moleküllerin Büyük Moleküllerin

Pasif Aktif Endositoz Ekzositoz

Kolaylaştırılmış difüzyonun basit difüzyondan farkı kolaylaştırılmış

Suyun çok olduğu yerden az Os

Çözeltinin Hücrenin Çözeltinin Hücrenin Çözeltinin Hücrenin

Hücre zarından geçebilecek büyüklükteki maddelerin az yoğun olduğu yerden

Hücre zarından geçemeyecek Hücre zarından geçemeyecek

Zar Durumuna Göre

Zarsız Tek zarlı Çift zarlı

✸ Tüm canlılarda bulunur.

ribozom varsa ER ribozom yoksa

Golgi Aygıtı Lizozom

✸ Salgılama ve paketleme yapar. ✸ Hücre içi sindiriminden

Peroksizom Otofaji? Otoliz?

✸ Zehirli maddeleri zehirsiz hale getiren enzimleri

Besin Sindirim Boşaltım Salgı Depo Kontraktil

6O2 + C 6H12O6 6CO2 + 6H 2O

Mikrotübül Mikroflament Araflement

Çekirdek Çekirdek Kromatin

endoplazmik Çekirdek zarı

Verileri kapsayan hipotez kurulur.

Hipoteze dayalı tahminler yapılır.

Tahminler kontrollü deneyler ile denenir.

Sonuçlar hipotezi desteklerse Sonuçlar hipotezi

Hipotez “gerçek” haline gelir.

Filogenetik (Doğal) Sınıflandırma

Cins ad Canlıların Arkeler âlemi

Türden Âleme Doğru Gidildikçe

Aile Protein benzerliği .................................