ΝΕΥΡΟΓΛΩΣΣΙΚΟΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ
Γνωριμία και βασικές τεχνικές

Φωτεινή Καρακάση
Βιολόγος MSc, σύμβουλος εναλλακτικών πρακτικών,
NLP Master practitioner, μέλος του διεθνούς φορέα
Association for Coaching /
fkarakasi@mkmendis.gr
Νευρογλωσσικός προγραμματισμός - Γνωριμία και βασικές τεχνικές

Περιεχόμενα

Εισαγωγή 3

Προϋποθέσεις ΝΓΠ 5

Πλαίσια ΝΓΠ 7

Πρόσβαση στην πληροφορία 8

Οπτική Πρόσβαση 8
Ακουστική Πρόσβαση 12
Λεκτική Πρόσβαση 13

Παραδείγματα 15
Φράσεις για εξάσκηση και ενδεικτική ανάλυση 15

Το παρόν αποτελεί εκπαιδευτικό υλικό για τους εγγεγραμμένους χρήστες στην

ιστοσελίδα του κέντρου εναλλακτικών πρακτικών MK MENDIS. Απαγορεύεται η
δημοσίευση ή αναπαραγωγή μέρους ή του συνόλου του σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή,
χωρίς την άδεια της συγγραφέως.

Κέντρο εναλλακτικών πρακτικών ΜΚ ΜENDIS - Σουλίου 40 Αγία Παρασκευή 15343

211 1824 591 // www.mkmendis.gr - facebook.com/mkmendis - info@mkmendis.gr

2
Νευρογλωσσικός προγραμματισμός - Γνωριμία και βασικές τεχνικές

Εισαγωγή

Η ονομασία νευρογλωσσικός προγραμματισμός - ΝΓΠ ή neurolinguistic programming -

NLP, στα αγγλικά, είναι στην πραγματικότητα αρκετά απλός, παρά το γεγονός ότι είναι
ένας σύνθετος όρος, που σίγουρα προσθέτει στην περιέργεια που αισθάνεται κάποιος
ακούγοντάς τον. Κάθε συνθετικό αναλύεται ως εξής:
● Νεύρο: όλες οι διεργασίες της επικοινωνίας και συμπεριφορές είναι αποτέλεσμα
της επεξεργασίας των νευρολογικών ερεθισμάτων των 5 αισθήσεων (όραση, ακοή,
γεύση, αφή, όσφρηση).
● Γλώσσα: είναι το μέσο επικοινωνίας με τον εαυτό μας και με τους άλλους.
● Προγραμματισμός: τρόπος οργάνωσης των σκέψεων και δράσεων για να
επιτύχουμε ένα στόχο.

Πρέπει να σημειωθεί ότι ο Νευρο-γλωσσικός προγραμματισμός (ΝΓΠ) ή NLP στην αγγλική

(Neuro-linguistic Programming) δεν αποτελεί διακριτή επιστήμη και δεν αφορά σε
αυτόνομο επάγγελμα. Είναι ουσιαστικά ένα σύνολο τεχνικών που μπορούν να
εφαρμοστούν όπου εμπλέκεται η ανθρώπινη επικοινωνία.

Οι βασικοί ιδρυτές αυτής της τεχνικής είναι ο Richard Bandler, ψυχολόγος, και ο John
Grinder, ψυχολόγος και γλωσσολόγος, οι οποίοι από το 1970 και μετά επεδίωξαν να
αναπτύξουν μια μέθοδο που θα μπορούσε να εφαρμοστεί από πολλούς διαφορετικούς
επαγγελματίες, με σκοπό τη βελτίωση της ανθρώπινης επικοινωνίας και την ευκολότερη
επίτευξη στόχων. Έτσι παρατήρησαν τις τεχνικές που εφάρμοζαν διάσημοι
ψυχοθεραπευτές και σύμβουλοι της εποχής τους και προσπάθησαν να τις
αποκωδικοποιήσουν και να καταγράψουν τα συστήματα που ακολουθούσαν.
Επηρεάστηκαν από τον ψυχίατρο και ψυχοθεραπευτή Fritz Perls (1893-1970), ιδρυτή της
ψυχοθεραπευτικής μεθόδου Gestalt, την οικογενειακή σύμβουλο, ψυχολόγο και συγγραφέα
Virginia Satir (1916-1988) και τον ψυχίατρο-υπνοθεραπευτή Milton Erickson (1901-1980).

Η μέθοδος Gestalt, που ιδρύθηκε από τον Perls και τη σύζυγό του, βασίζεται στην
αποδόμηση των ιδεών και στην ενίσχυση των αισθήσεων μεταξύ του εαυτού και του
περιβάλλοντος στην παρούσα φάση. Η Satir, από την πλευρά της, έδωσε έμφαση στα
θεραπευτικά οφέλη της οικογένειας και της ομάδας έναντι του ατόμου και προώθησε
μοντέλα οικογενειακής θεραπείας.

Κέντρο εναλλακτικών πρακτικών ΜΚ ΜENDIS - Σουλίου 40 Αγία Παρασκευή 15343

211 1824 591 // www.mkmendis.gr - facebook.com/mkmendis - info@mkmendis.gr

3
Νευρογλωσσικός προγραμματισμός - Γνωριμία και βασικές τεχνικές

Ο Erickson αναγνώρισε τον υποσυνείδητο νου ως δημιουργικό δότη λύσεων και,

εξειδικευόμενος στην ύπνωση, εφάρμοσε τεχνικές που είχαν σκοπό να αλλάξουν τις
υποσυνείδητες πεποιθήσεις.

O John Grinder συναντήθηκε με τον Richard Bandler στα χρόνια των διδακτορικών
σπουδών του δεύτερου στο πανεπιστήμιο Santa Cruz στην Καλιφόρνια. O Grinder ήταν
καθηγητής γλωσσολογίας και ο Bandler τού πρότεινε να συμμετάσχει στις
ψυχοθεραπευτικές ομάδες που ξεκινούσε. Ο Grinder πρότεινε να χρησιμοποιηθούν
γλωσσικά πρότυπα και να αναλυθούν έτσι τα ερωτήματα που έθετε και τα επιχειρήματα
που χρησιμοποιούσε η θεραπευτική μέθοδος Gestalt.

Έτσι χαράχτηκε ο δρόμος για την καταγραφή των μεθόδων και τη δημιουργία του ΝΓΠ.
Αρχικός σκοπός ήταν η αναγνώριση των συστημάτων αναπαράστασης και το πρώτο
δημιούργημα των Grinder και Bandler ήταν το Μέτα -Μοντέλο, ένας λεκτικός τρόπος
συλλογής πληροφοριών.

Σήμερα, ο Grinder διατηρεί, με τη σύζυγό του Carmen Bostic St Clair, την εταιρεία Quantum
Leap Inc και έχει γράψει είτε μόνος του είτε σε συνεργασία, περίπου 14 βιβλία σχετικά με
τη χρήση της γλώσσας και τις μεθόδους του ΝΓΠ. Διοργανώνει σεμινάρια είτε για
εταιρείες είτε για ιδιώτες και επαγγελματίες σε πολλές χώρες.

Ο Bandler συνεργάστηκε αργότερα με τον Gregory Bateson, που επίσης δίδασκε στο
πανεπιστήμιο της Santa Cruz στην Καλιφόρνια και μέσω αυτού γνωρίστηκε με τον Milton
Erickson. Διοργανώνει επίσης σεμινάρια αυτοβελτίωσης και έχει γράψει είτε μόνος είτε σε
συνεργασία αρκετά βιβλία.

Βασική βιβλιογραφία για τον ΝΓΠ θεωρούνται τα παρακάτω βιβλία:

● Bandler, Richard & John Grinder (1975a). The Structure of Magic I: A Book About
Language and Therapy. Palo Alto, CA: Science & Behavior Books. ISBN
0-8314-0044-7.
● Bandler, Richard & John Grinder (1975b). The Structure of Magic II: A Book About
Communication and Change. Palo Alto, CA: Science & Behavior Books. ISBN
0-8314-0049-8.
● Grinder, John; Richard Bandler (1976). Patterns of the Hypnotic Techniques of Milton
H. Erickson, M.D. Volume I. Cupertino, CA :Meta Publications.

Κέντρο εναλλακτικών πρακτικών ΜΚ ΜENDIS - Σουλίου 40 Αγία Παρασκευή 15343

211 1824 591 // www.mkmendis.gr - facebook.com/mkmendis - info@mkmendis.gr

4
Νευρογλωσσικός προγραμματισμός - Γνωριμία και βασικές τεχνικές

● Grinder, John; Richard Bandler; Judith Delozier (1977). Patterns of the Hypnotic
Techniques of Milton H. Erickson, M.D. Volume II.
Cupertino, CA :Meta Publications.
● Grinder, John; Richard Bandler (1979). Frogs into Princes: Neuro Linguistic
Programming. Moab, UT: Real People Press. ISBN 0-911226-19-2.
● Grinder, John; Richard Bandler (1981). Connirae Andreas, ed. Trance-Formations:
Neuro-Linguistic Programming and the Structure of Hypnosis. Moab, UT: Real People
Press. ISBN 0-911226-23-0.
● Grinder, John & Richard Bandler (1982). Reframing: Neurolinguistic programming and
the transformation of meaning. Moab, UT: Real PeoplePress. ISBN 0-911226-25-7.
● Bandler, Richard (1985). Using Your Brain for a Change, Edited By Steve Andreas &
Connirae Andreas. Real People Press (ISBN 0-911226-27-3).
● Bandler, Richard (1988). An Insider's Guide To Sub-Modalities, (ISBN 0-916990-22-2)
Will MacDonald.
● Bandler, Richard; (1992) Magic in Action, Meta-Publications(ISBN 0-916990-14-1).
● Bandler, Richard; (1993), Time for a Change, Meta-Publications(ISBN 0-916990-28-1).

Στις μέρες μας, εκτός από τους δύο ιδρυτές, διάσημος εκπαιδευτής ΝΓΠ είναι ο Anthony
Robbins, οποίος διατηρεί διάφορες εταιρείες με αντικείμενο την αυτοβελτίωση και έχει
γράψει πάρα πολλά βιβλία.

Στην Ελλάδα προσφέρονται πλέον σεμινάρια και πιστοποιήσεις από διάφορους φορείς. Οι
πιστοποιήσεις σάς προσφέρουν τη δυνατότητα να οργανώσετε κι εσείς σεμινάρια και είτε
να προσφέρετε τις υπηρεσίες σας σε εταιρείες και επαγγελματίες είτε να προσφέρετε
προσωπική βοήθεια, είτε είτε να εκπαιδεύσετε άλλους επαγγελματίες σε αυτές τις
τεχνικές.

Διεθνείς πιστοποιήσεις προσφέρονται τόσο από αμερικανικούς όσο και από ευρωπαϊκούς
φορείς.

Σχετικοί σύνδεσμοι:

https://www.ia-nlp.org/

http://www.ianlpc.com/

https://nlpea.com/

Κέντρο εναλλακτικών πρακτικών ΜΚ ΜENDIS - Σουλίου 40 Αγία Παρασκευή 15343

211 1824 591 // www.mkmendis.gr - facebook.com/mkmendis - info@mkmendis.gr

5
Νευρογλωσσικός προγραμματισμός - Γνωριμία και βασικές τεχνικές

Προϋποθέσεις ΝΓΠ

Η φιλοσοφία του ΝΓΠ παρουσιάζει κοινά σημεία με ιδέες και αρχές που έχουν διατυπωθεί
στην αρχαία ελληνική γραμματεία, στο ρωμαϊκό και βυζαντινό πολιτισμό, αλλά και το
σύγχρονο ευρωπαϊκό πολιτισμό και την αμερικανική ιστορία. Αυτό συνηγορεί στη
θεώρηση ότι ο ΝΓΠ είναι ένας πολύ καλός τρόπος οργάνωσης πρακτικών, οι οποίες
έβρισκαν εφαρμογή από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Στον ΝΓΠ θα αναγνωρίσετε
πολλά κοινά με άλλες πρακτικές που εφαρμόζονται σήμερα, όπως τη συστημική
θεραπεία και τις ολιστικές πρακτικές και θα κατανοήσετε πως, ακόμη κι αν δεν
ασχοληθείτε με αυτόν επαγγελματικά, οι τεχνικές του θα βελτιώσουν την επικοινωνία σας
με τον εαυτό σας και με τους γύρω σας και θα κάνουν την καθημερινότητά σας καλύτερη
και αρμονικότερη.

Η αξία του ΝΓΠ γίνεται πιο ξεκάθαρη εάν αναλογιστούμε προσεκτικά πόσο επίκαιρα και
πραγματικά είναι τα ζητήματα για τα οποία εφαρμόζεται:
❖ Μπορεί να βοηθήσει τον άνθρωπο να προχωρήσει στις υπερβάσεις που ίδιος
επιθυμεί, επιτρέποντάς του να υιοθετήσει αυτοβούλως διαφορετική άποψη για τα
πράγματα που τον απασχολούν και να αλλάξει την οπτική γωνία που, μέχρι
πρότινος, τον κρατούσε σε αδράνεια.
❖ Ανοίγει τους νοητικούς ορίζοντες, επιτρέποντας στο άτομο να συνειδητοποιήσει ότι
δεν υπάρχουν «μονόδρομοι» στη ζωή, αλλά ότι έχει τη δυνατότητα να κάνει
εναλλακτικές επιλογές.
❖ Μπορεί να εξουδετερώσει την αρνητική επίδραση εμπειριών και καταστάσεων. Σε
αυτές περιλαμβάνονται, για παράδειγμα, περιοριστικές αντιλήψεις ή δυσάρεστες
αναμνήσεις και βιώματα του πρόσφατου ή μακρινού παρελθόντος.

Κέντρο εναλλακτικών πρακτικών ΜΚ ΜENDIS - Σουλίου 40 Αγία Παρασκευή 15343

211 1824 591 // www.mkmendis.gr - facebook.com/mkmendis - info@mkmendis.gr

6
Νευρογλωσσικός προγραμματισμός - Γνωριμία και βασικές τεχνικές

Έτσι, ο ΝΓΠ συνοψίζεται στα εξής:

1. Είμαστε πάντα σε επικοινωνία.
2. Η επικοινωνία είναι η ανταπόκριση που παίρνουμε.
3. Η ανταπόκριση έρχεται από το χάρτη μας και όχι από την ίδια την
πραγματικότητα.
4. Η ποικιλία και η ευελιξία μας συντηρούν σε ένα σύστημα.
5. Οι άνθρωποι κάνουν την καλύτερη επιλογή που έχουν, βάσει των προγραμμάτων
τους.
6. Η κάθε συμπεριφορά είναι χρήσιμη σε κάποιο πλαίσιο.
7. Κάθε τι μεγάλο αποτελείται από πολλά μικρά.
8. Οι απαραίτητοι πόροι είναι ήδη υπαρκτοί.
9. Δεν υπάρχει αποτυχία, παρά μόνο ανατροφοδότηση.
10. Αν κάτι δεν λειτουργεί, κάνουμε απλά κάτι άλλο.
11. Οι άνθρωποι είναι κάτι πολύ περισσότερο από τη συμπεριφορά τους.
12. Μυαλό και σώμα αλληλοσυνδέονται και αλληλοεπηρεάζονται.
13. Η μοντελοποίηση της επιτυχημένης απόδοσης οδηγεί στην αριστεία.
14. Όλοι είναι υπεύθυνοι για τον τρόπο χρήσης του μυαλού τους και για το αποτέλεσμα
που έχουν.

Πλαίσια ΝΓΠ
Η καταγραφή πλαισίων στον ΝΓΠ εξυπηρετεί στη διάσπαση του επιθυμητού στόχου σε
μικρότερους. Αυτό που θέλουμε να πετύχουμε με την τμηματοποίηση αυτή και με την
παρατήρηση του ατόμου σε κάθε επίπεδο είναι να διατηρήσουμε τη συνολική συνοχή
στην ανθρώπινη συμπεριφορά. Έτσι, οι όποιες αλλαγές κάνουμε θα είναι σταθερές και δεν
θα συγκρούονται με τους ρόλους που επιτελεί το άτομο.

Τα βήματα της καταγραφής πλαισίων, για το υποκείμενο του ΝΓΠ, έχουν ως εξής:

● Περιβάλλον: Με ποιους ζει, τι ρόλους έχει, πού ζει;

● Συμπεριφορά: Τι ακολουθεί ως πρότυπα, τι κάνει για να επιτελεί τους ρόλους του;

Κέντρο εναλλακτικών πρακτικών ΜΚ ΜENDIS - Σουλίου 40 Αγία Παρασκευή 15343

211 1824 591 // www.mkmendis.gr - facebook.com/mkmendis - info@mkmendis.gr

7
Νευρογλωσσικός προγραμματισμός - Γνωριμία και βασικές τεχνικές

● Δυνατότητες: Έχει ό,τι χρειάζεται για να επιτύχει το στόχο του; Ποιους πόρους
πιστεύει ότι πρέπει να αποκτήσει;

● Πεποιθήσεις-Αξίες: Τι πιστεύει ότι μπορεί να κάνει; Είναι ωφέλιμο ή βοηθητικό για

το στόχο του;

● Ταυτότητα: Τι πιστεύει ότι είναι;

● Συνεκτικότητα: Ο στόχος του συγκρούεται με τους ρόλους που επιτελεί και με την
κοσμοθεωρία του;

Σε κάθε βήμα μπορούν να εφαρμοστούν περισσότερες από μία τεχνικές, ανάλογα με τον
τρόπο αντίληψης και αντίδρασης του ατόμου. Το βασικό βέβαια για να γίνει αυτό είναι να
έχουμε καλή επικοινωνία, να μπορούμε δηλαδή να μιλήσουμε στη γλώσσα του. Να έχουμε,
με δυο λόγια, καλό rapport (όρος με γαλλική προέλευση, που περιγράφει το συντονισμό
στην επικοινωνία δύο ανθρώπων). Αυτό σημαίνει ότι ο εφαρμοστής των τεχνικών θα
πρέπει να μπορεί:

❏ να μιμηθεί τις στρατηγικές του συνομιλητή του,

❏ να ακολουθήσει το ρυθμό αναπνοής του,

❏ να χρησιμοποιήσει το ίδιο λεξιλόγιο και,

❏ με μικρά βήματα να τον οδηγήσει στη λύση, την οποία ο ίδιος θα βρει από μέσα
του.

Πολλοί κάνουν ένα παιχνίδι-αρκτικόλεξο με τη λέξη rapport: Really All People Prefer Others
Resembling Them.

Πρέπει να γίνει σαφές ότι κορυφαίας σημασίας στοιχείο του ΝΓΠ είναι ότι εστιάζει στο
παρόν, αναλύει την ανθρώπινη συμπεριφορά, δεν επικρίνει και κάνει αλλαγές μόνο στα
κομμάτια που εμποδίζουν την επίτευξη του στόχου τη δεδομένη στιγμή. Διαχωρίζει τη
συμπεριφορά από την ταυτότητα και τις πεποιθήσεις του ατόμου και έτσι μπορεί να
ενισχύσει τη διαπραγματευτική ικανότητα, την ταχύτητα λήψης αποφάσεων, την
ικανότητα διαχείρισης ανθρώπινου και μη δυναμικού. Καταλαβαίνουμε λοιπόν γιατί ο ΝΓΠ
κερδίζει σε δημοφιλία και διαχωρίζεται από την κλασική ψυχοθεραπευτική προσέγγιση.

Κέντρο εναλλακτικών πρακτικών ΜΚ ΜENDIS - Σουλίου 40 Αγία Παρασκευή 15343

211 1824 591 // www.mkmendis.gr - facebook.com/mkmendis - info@mkmendis.gr

8
Νευρογλωσσικός προγραμματισμός - Γνωριμία και βασικές τεχνικές

Πρόσβαση στην πληροφορία

Κάθε άνθρωπος έχει το δικό του τρόπο πρόσληψης και κατανόησης της πληροφορίας. Αυτοί οι
τρόποι ονομάζονται προγράμματα αναπαράστασης ή αντιληπτικά συστήματα και είναι τρία:
οπτικό, ακουστικό και κιναισθητικό (βλ. πίνακα 1 παρακάτω). Μπορούμε να αναγνωρίσουμε τα
προγράμματα αυτά μέσω της οπτικής και ακουστικής παρατήρησης.

Οπτική Πρόσβαση

Οι κινήσεις των ματιών είναι πολύ ενδεικτικές για την παρακολούθηση της αντίδρασης ενός
ατόμου σε ένα ερέθισμα. Στο παραπάνω σχήμα, που αφορά κυρίως σε ανθρώπους που είναι
δεξιόχειρες, από τη δεξιά πλευρά, όπως κοιτάμε, εδράζονται ερεθίσματα του παρελθόντος ή
της μνήμης, ενώ από την αριστερή πλευρά, ερεθίσματα του μέλλοντος ή της φαντασίας.
● Οι κινήσεις των ματιών προς τα πάνω υποδηλώνουν σχηματισμό εικόνων.
● Οι κινήσεις στο μέσο επίπεδο υποδηλώνουν εστίαση σε ήχους.
● Οι κινήσεις προς τα κάτω υποδηλώνουν εστίαση σε συναισθήματα.
Το σχήμα αυτό μπορεί να είναι ανεστραμμένο για τους αριστερόχειρες και δεν αποτελεί το
χρυσό κανόνα, παρά μόνο μία πρώτη κατηγοριοποίηση. Σε κάποιους δεξιόχειρες μπορείτε να
δείτε επίσης ότι στο επίπεδο των εικόνων το παρελθόν και το μέλλον είναι αντεστραμμένα.
Για να διαπιστώσουμε πώς ακριβώς αντιδρά ένα άτομο μπορούμε απλά να κάνουμε απλές
ερωτήσεις και να παρατηρήσουμε την κίνηση των ματιών καθώς μας δίνει μία απάντηση. Με
τη βοήθεια του παρακάτω πίνακα μπορούμε να κάνουμε τις ερωτήσεις και να σημειώσουμε
με ένα μολύβι προς ποια κατεύθυνση κινούνται τα μάτια του συνομιλητή μας, για να
διαπιστώσουμε αν ακολουθεί το Σχήμα 1 ή αν κάπου εμφανίζονται αντιστροφές.

Κέντρο εναλλακτικών πρακτικών ΜΚ ΜENDIS - Σουλίου 40 Αγία Παρασκευή 15343

211 1824 591 // www.mkmendis.gr - facebook.com/mkmendis - info@mkmendis.gr

9
Νευρογλωσσικός προγραμματισμός - Γνωριμία και βασικές τεχνικές

Σχήμα 1: Συνήθης οπτική αναπαράσταση για δεξιόχειρες.

Κέντρο εναλλακτικών πρακτικών ΜΚ ΜENDIS - Σουλίου 40 Αγία Παρασκευή 15343

211 1824 591 // www.mkmendis.gr - facebook.com/mkmendis - info@mkmendis.gr

10
Νευρογλωσσικός προγραμματισμός - Γνωριμία και βασικές τεχνικές

Οπτικές αναπαραστάσεις (εικόνες)

Κατασκευασμένες-Φανταστικές
1. Πώς θα ήσουν ντυμένος κλόουν;
2. Πώς θα ήταν, αν τα ταξί ήταν
πορτοκαλί;
3. Πώς θα ήταν η μαμά σου με κόκκινα
μαλλιά;

Μνημονικές-Παρελθοντικές
1. Πώς ήσουν την πρώτη μέρα που
πήγες σχολείο;
2. Τι χρώμα έχουν οι τοίχοι του
δωματίου σου;
3. Πόσες πόρτες έχει ο χώρος της
δουλειάς σου;

Ακουστικές αναπαραστάσεις (ήχοι)

Κατασκευασμένοι-Φανταστικοί
1. Πώς θα ήταν αν φωνάζαμε τώρα
όλοι μαζί;
2. Πώς θα ακουγόταν ένα παπαγαλάκι
που τραγουδάει;
3. Πώς θα ήταν το φρενάρισμα μιας
Mercedes;

Κέντρο εναλλακτικών πρακτικών ΜΚ ΜENDIS - Σουλίου 40 Αγία Παρασκευή 15343

211 1824 591 // www.mkmendis.gr - facebook.com/mkmendis - info@mkmendis.gr

11
Νευρογλωσσικός προγραμματισμός - Γνωριμία και βασικές τεχνικές

Μνημονικοί-Παρελθοντικοί
1. Πώς ακούγεσαι όταν τραγουδάς
μόνος σου στο μπάνιο ή στο
αυτοκίνητο;
2. Πώς ακουγόταν η μαμά σου όταν σε
έβαζε για ύπνο;
3. Πώς ακούγεται το κινητό σου όταν
χτυπάει; Άκουσέ το μέσα σου.

Κιναισθητικές αναπαραστάσεις (συναισθήματα)

Κατασκευασμένες-Φανταστικές
1. Πώς νιώθεις όταν τρίβεις τα χέρια
σου μεταξύ τους;
2. Πώς νιώθεις όταν βουτάς τα πόδια
σου σε ζεστό νερό;
3. Τι γεύση έχει το αγαπημένο σου
ποτό;
4. Πώς μυρίζει το αγαπημένο σου
άρωμα;

Κέντρο εναλλακτικών πρακτικών ΜΚ ΜENDIS - Σουλίου 40 Αγία Παρασκευή 15343

211 1824 591 // www.mkmendis.gr - facebook.com/mkmendis - info@mkmendis.gr

12
Νευρογλωσσικός προγραμματισμός - Γνωριμία και βασικές τεχνικές

Μνημονικές- Παρελθοντικές
1. Πώς αισθανόσουν όταν ο μπαμπάς
σου σε έπαιρνε αγκαλιά όταν
φοβόσουν;
2. Πώς ήταν την τελευταία φορά που
διαπληκτίστηκες με τον
προϊστάμενό σου;
3. Ποιο ήταν το πιο ευχάριστο γεγονός
που συνέβη την τελευταία
εβδομάδα;

Πίνακας 1. Αντιληπτικά συστήματα.

Ακουστική Πρόσβαση

Τώρα αυτό που μας μένει είναι απλά να συγκεντρώσουμε όλες αυτές τις στρατηγικές. Αυτό
μπορεί να γίνει μέσω της συζήτησης. Μπορούμε να ζητήσουμε από το συνομιλητή μας να
περιγράψει μία κατάσταση κατά την οποία το περιεχόμενο ήταν όμοιο: για παράδειγμα,
στιγμή χαράς λόγω επικείμενης εξόδου. Διακρίνουμε τις λέξεις που χρησιμοποιεί και τι κάνει
πρώτα. Εστιάζει σε εικόνες, σε ήχους, σε συναισθήματα;
Αν προσέξουμε τον τρόπο που αναπνέει, που κινεί τα μάτια, τις χειρονομίες που κάνει και τις
λέξεις που χρησιμοποιεί, μπορούμε να καταλάβουμε ποιο ακριβώς είναι το κυρίαρχο σύστημα
στρατηγικής που ακολουθεί. Αυτό θα μας βοηθήσει να το αναπαράγουμε και όταν θέλουμε να
επικοινωνήσουμε με αυτό το άτομο η επικοινωνία μας να είναι πιο άμεση και πιο
επιτυχημένη.

Ο πίνακας 2 συνοψίζει τις στρατηγικές που ο συνομιλητής μας ακολουθεί. Πρέπει να

θυμόμαστε ότι όταν τα μάτια μένουν ακίνητα στο κέντρο, αυτό σημαίνει ότι σχηματίζονται
εικόνες εκείνη τη στιγμή στο μυαλό του ατόμου.

Κινήσεις
Στρατηγική Αναπνοή Χειρονομίες Λέξεις
Ματιών

Κέντρο εναλλακτικών πρακτικών ΜΚ ΜENDIS - Σουλίου 40 Αγία Παρασκευή 15343

211 1824 591 // www.mkmendis.gr - facebook.com/mkmendis - info@mkmendis.gr

13
Νευρογλωσσικός προγραμματισμός - Γνωριμία και βασικές τεχνικές

ρηχή και δες, κοίτα,

Οπτική προς τα πάνω γρήγορες
γρήγορη παρουσίαση

άκου, αρμονία,
Ακουστική προς το μέσο ρυθμική ισορροπημένες
ρωτώ

αισθάνομαι,
Κιναισθητική προς τα κάτω βαθιά και αργή ρυθμικές νιώθω,
επικοινωνώ
Πίνακας 2. Σύνοψη στρατηγικών.

Ο σκοπός είναι να αναγνωρίσουμε τη σειρά που ακολουθεί, π.χ. για να έρθει σε σύγκρουση με
τη γνώμη των άλλων: Είναι κάτι που ακούει μέσα του (Α), κάτι που μετά αισθάνεται (Κ), και
τέλος κάτι που βλέπει ως επιβεβαίωση (Ο) ή κάτι άλλο;
Μπορείτε να εξασκηθείτε στα παρακάτω παραδείγματα και να καταγράψετε τη σειρά.
Κάποιες από τις στρατηγικές μπορεί να επαναλαμβάνονται. Τι είναι τελικά: ΟΑΚ, ΑΚΟ, ΟΚΑ,
ΚΟΑ, ΚΑΟ, ΑΟΚ, ΑΚΟ, ΟΚΟΑ, ΑΚΑΟΚ. Συμπληρώστε στα τετράγωνα παρακάτω έστω μία
στρατηγική ανά στάδιο. Σε κάθε στάδιο μπορείτε να κάνετε κι εσείς ερωτήσεις σχετικά με τις
υποφόρμες, δηλαδή τις μικρολεπτομέρειες των εικόνων, ήχων, αισθήσεων (ένταση, θέση,
χρώμα, κίνηση, κατεύθυνση).

Καταστάσεις Στρατηγικές

Πώς αποφασίζεις πού

θα πας διακοπές;

Πώς ζητάς αύξηση;

Κέντρο εναλλακτικών πρακτικών ΜΚ ΜENDIS - Σουλίου 40 Αγία Παρασκευή 15343

211 1824 591 // www.mkmendis.gr - facebook.com/mkmendis - info@mkmendis.gr

14
Νευρογλωσσικός προγραμματισμός - Γνωριμία και βασικές τεχνικές

Λεκτική Πρόσβαση

Ο πιο απλός τρόπος για να κατανοήσουμε τα προγράμματα που ακολουθεί κάποιος είναι να
αποδομήσουμε τη γλώσσα του. Ένα μοντέλο λοιπόν που αναπτύχθηκε από τους Grinder και
Bandler είναι το Μέτα-Μοντέλο και είναι ιδανικό για τη συλλογή πληροφοριών. Ομαδοποιεί σε
τρεις βασικές κατηγορίες τις μορφές της γλώσσας και μας καθοδηγεί στο να βρούμε το
κρυμμένο νόημα. Αυτές είναι οι διαγραφές-παραλείψεις, οι παραλείψεις και οι
παραμορφώσεις-στρεβλώσεις.

Πρότυπα Ερωτήσεις

ΠΑΡΑΛΕΙΨΕΙΣ
Αόριστα ουσιαστικά Ποιος ή γιατί ειδικά;
Αόριστα ρήματα Πώς ειδικά συμβαίνει αυτό;
Σύγκριση Ως προς τι;
Κρίση Ποιος το λέει;
Ονοματοποίηση Πώς ακριβώς γίνεται αυτό;

ΓΕΝΙΚΕΥΣΕΙΣ
Δυνατότητα Ποιος σε εμποδίζει;
Αναγκαιότητα Τι θα συνέβαινε εάν έκανες/δεν έκανες;

ΠΑΡΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ
Πολύπλοκη Ισοδυναμία Πώς αυτό σημαίνει εκείνο;
Υπόθεση Τι σε κάνει να πιστεύεις ότι...
Αιτία και αποτέλεσμα Πώς ακριβώς κάνεις αυτό;
Ανάγνωση σκέψης Πώς γνωρίζεις;

❏ Οι παραλείψεις-διαγραφές αφορούν ονοματοποιήσεις, δηλαδή τη χρήση εννοιών που

δεν μπορούν να διακριθούν σε αντικείμενα, όπως αγάπη, θυμός, ενοχή και
αποσιώπηση των δεικτών αναφοράς (ποιος, ως προς τι, πώς ειδικά;). Μπορούμε να τις

Κέντρο εναλλακτικών πρακτικών ΜΚ ΜENDIS - Σουλίου 40 Αγία Παρασκευή 15343

211 1824 591 // www.mkmendis.gr - facebook.com/mkmendis - info@mkmendis.gr

15
Νευρογλωσσικός προγραμματισμός - Γνωριμία και βασικές τεχνικές

σκεφτούμε σαν το εσωτερικό ψαλίδι που, ανάλογα με το χάρτη του κάθε ανθρώπου,
κόβει ό,τι θεωρεί αυτονόητο.
❏ Οι γενικεύσεις αφορούν τις λέξεις όλοι, ποτέ, πάντα, κανένας και καταστάσεις που
περιγράφουν αναγκαιότητες (πρέπει, χρειάζεται, απαιτείται, είναι αναγκαίο) ή
δυνατότητες (γίνεται, αποκλείεται, μπορεί). Μπορούμε να τις σκεφτούμε ως τη
μεγέθυνση κάποιων παρελθοντικών εμπειριών. Είναι αυτό που απλά λέμε στην
καθομιλουμένη ότι το τόσο δα γίνεται τόσο μεγάλο!
❏ Οι παραμορφώσεις-στρεβλώσεις αφορούν υποθέσεις (όταν συμβαίνει αυτό σημαίνει
εκείνο) και συσχετίσεις αιτίας-αιτιατού (αν γίνει αυτό τότε θα γίνει κι εκείνο) που
ξεκινούν πάντοτε με το κριτήριο του χάρτη του ατόμου. Μπορούμε να τις σκεφτούμε
σαν τις εσωτερικές προσθήκες ή προβολές άλλων πραγμάτων σε απλά συμβάντα.
Όταν ο σύντροφός μου δεν πλένει τα πιάτα μου δείχνει ότι δεν νοιάζεται για μένα. Τα
άπλυτα πιάτα είναι ένδειξη αδιαφορίας. Ή ακόμη πιο απλά, με το γνωστό επαγωγικό
παραλογισμό που ακούμε πολύ συχνά: Το μπουζούκι είναι όργανο. Ο αστυνομικός είναι
όργανο. Άρα ο αστυνομικός είναι μπουζούκι!

Παραδείγματα

Με τα παρακάτω παραδείγματα σκοπός είναι να εξασκηθείτε και να αναγνωρίζετε τα

προαναφερθέντα πρότυπα. Σαφώς και μπορεί να γίνει σε κάθε φράση που ακούτε, αλλά
όταν το παρακάνετε, ειδικά με τα αγαπημένα σας πρόσωπα, τότε θα έρθετε σε
σύγκρουση. Μην ξεχνάτε ότι, όταν αυτό εφαρμόζεται από έναν επαγγελματία σε έναν
πελάτη, τότε ο πελάτης δεν είναι τόσο επικριτικός, όπως απέναντι σε κάποιο αγαπημένο
πρόσωπο. Οι κοντινοί μας άνθρωποι υποτίθεται ότι κατανοούν τον τρόπο αντίδρασής μας
και αν ξεκινήσουμε να ταρακουνάμε γερά αυτές τις πεποιθήσεις, τότε σίγουρα θα
τσακωθούμε! Αυτό ακριβώς είχε συμβεί και όταν οι φοιτητές των σεμιναρίων των Grinder
και Bandler ξεκίνησαν να εφαρμόζουν όλες αυτές τις τεχνικές μέσα σε ένα

Κέντρο εναλλακτικών πρακτικών ΜΚ ΜENDIS - Σουλίου 40 Αγία Παρασκευή 15343

211 1824 591 // www.mkmendis.gr - facebook.com/mkmendis - info@mkmendis.gr

16
Νευρογλωσσικός προγραμματισμός - Γνωριμία και βασικές τεχνικές

Σαββατοκύριακο με τα αγαπημένα τους πρόσωπα! Σκοπός μας, όμως, είναι να έρθουμε

πιο κοντά και όχι πιο μακριά.
Θα πρέπει να θυμόμαστε λοιπόν: Εξάσκηση μεν, με σύνεση δε.

Φράσεις για εξάσκηση και ενδεικτική ανάλυση

Κανένας δεν προσέχει τι λέω.

● Κανένας: γενίκευση ➭ ούτε ένας;
● Δεν προσέχει: υπόθεση ➭ Πώς το ξέρεις; Τι συμβαίνει ειδικά;
● Τι λέω: παράλειψη ➭ Τι είναι αυτό που λες;

Είναι ο καλύτερος.
● Ποιος; (παράλειψη)
● Ως προς τι; (σύγκριση)
● Ποιος το λέει; (κρίση)

Δεν μπορώ να φύγω και να αφήσω τα παιδιά μόνα τους.

● Ποιος ή τι σε εμποδίζει; (δυνατότητα)
● Τι θα συνέβαινε αν το έκανες; (αναγκαιότητα)
● Τι είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί; (υπόθεση)
● Ποιος το λέει; (κρίση)

Αν το αφεντικό μου είναι τόσο τσιγκούνης καλύτερα να μη ζητήσω αύξηση.

● Πώς το ξέρεις ότι είναι τσιγκούνης; (υπόθεση)
● Τι σε κάνει να πιστεύεις ότι δεν θα σε ακούσει; (πολύπλοκη ισοδυναμία)
● Τόσο (σύγκριση): Δηλαδή αν ήταν λιγότερο θα ζητούσες; Πόσο δηλαδή;
● Καλύτερα (σύγκριση): Ως προς τι; Θα έκανες δηλαδή κάτι άλλο;

Θα διαπιστώσετε πολλά κρυμμένα νοήματα μετά από αυτές τις αναλύσεις και αν
συνδυάσετε και τις κινήσεις των ματιών και των χεριών του συνομιλητή σας, θα
κατανοήσετε ποιο είναι το κυρίαρχο αντιληπτικό του σύστημα. Σκοπός είναι πάντοτε η

Κέντρο εναλλακτικών πρακτικών ΜΚ ΜENDIS - Σουλίου 40 Αγία Παρασκευή 15343

211 1824 591 // www.mkmendis.gr - facebook.com/mkmendis - info@mkmendis.gr

17
Νευρογλωσσικός προγραμματισμός - Γνωριμία και βασικές τεχνικές

επίτευξη του στόχου. Προσοχή, το στόχο τον θέτει ο συνομιλητής και όχι εμείς! Ο ΝΓΠ δεν
είναι πανάκεια και δεν επικρίνει. Ταρακουνά και αλλάζει ό,τι δεν είναι ωφέλιμο για τη
δεδομένη στιγμή.
Να θυμάστε ότι η εξάσκηση και η επανάληψη είναι αυτή που τελειοποιεί μια τεχνική και
εμείς με τη σειρά μας θα σας καλωσορίσουμε στον κόσμο του ΝΓΠ που μπορεί με πολύ
απλές μεθόδους να βελτιώσει την καθημερινότητά σας.

Κέντρο εναλλακτικών πρακτικών ΜΚ ΜENDIS - Σουλίου 40 Αγία Παρασκευή 15343

211 1824 591 // www.mkmendis.gr - facebook.com/mkmendis - info@mkmendis.gr

18