Digital Proofer

Kort & Kleurvol: Kra...

Authored by Henning J van Vuuren

6.0" x 9.0" (15.24 x 22.86 cm)

Black & White on White paper
92 pages
Kort & Kragtig:
ISBN-13: 9781484016695
ISBN-10: 1484016696
Kleurvolle kortverhale
vir volwassenes
Please carefully review your Digital Proof download for formatting,
grammar, and design issues that may need to be corrected.

We recommend that you review your book three times, with each time
focusing on a different aspect.

Check the format, including headers, footers, page

1 numbers, spacing, table of contents, and index.

2 Review any images or graphics and captions if applicable.

Henning J van Vuuren
3 Read the book for grammatical errors and typos.

Once you are satisfied with your review, you can approve your proof
and move forward to the next step in the publishing process.

To print this proof we recommend that you scale the PDF to fit the size
of your printer paper.
Kopiereg © 2013 Henning Janse van Vuuren

Alle regte voorbehou

ISBN: 1484016696
ISBN-13: 978-1484016695
 INHOUD

Erkennings i

1 Die supermark 1

2 Deo volente 11

3 Almal vir een 16

4 Stompie 26

5 Op hitte 38

6 Kronkelpadbeloftes 47

7 Die wit hond met die bruin kop 59

8 Onderweg 67

9 Under the influence: A love story 71

10 As die donker kom 79

 1 DIE SUPERMARK

Ons is in die Harthospitaal. Eintlik wou ons rugby kyk, ek, by

Johan en Annemarie.

Die matrone het vir Annemarie gesê ons moet gou maak, hy is
op sy laaste. Dit is Saterdagmiddag. Drie-uur.

Met ons aankoms koek Johan se familie reeds somber in die

voorportaal saam.

Sy ma is eerste by: “Ons het vir julle gewag, ek dink ons moet
deurgaan ...” Sy druk die verfrommelde tissue vinnig voor haar
opgehewe oë as hulle weer vol trane skiet, “Aag toggie, hulle sê
ERKENNINGS hy is op sy laaste ...”

Johan verberg haar gesig in die holte van sy skouer, vat haar
Die oorgrote meerderheid van hierdie kortverhale is op Litnet publiseer. Ek ander hand vertroostend in syne en begin stadig met haar
is dank verskuldig aan die platform en almal wat die taal versorg het. hyser se kant toe stap.

Ek het die Oupa op sy sewentigste verjaarsdag ontmoet, kan

nie sê ons het rêrig gebond nie. Hy het deur skrefiesoë gelag
en sonder ophou vir almal port geskink. Daar was later ’n gloed
tussen die riwwe op sy gesig en hy wou luidkeels weet of ek
tevrede is nóú dat Mandela president is. My hare was lank en
ek het net geskeer wanneer die jeukery te erg raak. Dit is die
rede, het ek gedink, dit is hoekom hy my kies. Hy het later

i 1
aangedring om my weer met die hand te groet en gedruk so
hard hy kon sonder om dit op die vervalle gesig te laat blyk.
Dit voel nou so ver, op ’n sonnige Saterdagmiddag, asof ...
“Kom jy?”
Annemarie stap by my verby. “Ja, stap julle voor,” sê ek
gedemp. Die meisie agter die toonbank glimlag simpatiek in my
rigting. Ek beantwoord haar pynlike blik, sy het die blouste oë.
Ek kyk weer en sy kyk weg.
Ek loop agter, so vyf meter na die groep, respek vir hartseer of
vrees vir die onbekende hou my terug.
Die een nigggie, ek dink haar naam is Jolene, sy het ’n
ongelooflike gat aan haar. Die ritmiese swaai van haar heupe is
vreemd gerusstellend in hierdie vierkantige kliniese gang met
sy klewerige eter reuk.
Grys en blou of blou en grys.
Iemand se besluit was om die gange grys en blou te verf. Help
dit die hart dalk onbewustelik ontspan?
Ek wonder.
Johan en sy ma praat nou met die gangsuster, vreemd hoe
Annemarie ook ’n afstand hou. Ek sluit op die rand van die
groep aan.
“Twee mag op ’n keer in en net vyf minute, hier is ’n wagkamer
langsaan.” Die suster beduie met haar linkerhand na die
vertrek agter my.
“Net twee van ons mag op ’n slag in,” herhaal sy ma
bekommerd. “Petro, sal ek en jy eerste? Die twee dogters?”
Die koppe rondom hulle knik goedkeurend en ek draai solank
na die wagkamer.
2 3
’n Oomblik lank skommel die gang onder my, dit moet die rum
wees. Die Chiefs is waarskynlik nou al besig om die kak uit die
Bulls te skrum. Ek gaan sit op die naaste stoel en wag. Daar is
’n koffietafeltjie langs my vol Car Magazines, onder steek ’n
Huisgenoot uit. Rum kan ’n bliksem wees.
Johan en Annemarie kom ingestap.
Die familie gesels nou saggies opgewek, vra mekaar uit oor
werk, maar hoekom kom kuier julle nie en kyk net hoe groot
het die kinders geword.
Johan kom sit langs my, Annemarie anderkant hom.
“Jammer man, ek het nie gedink hy gaan vandag wil groet nie,
ons wag al so lank. Hy was besig om sy perskes te snoei toe hy
net omkap. Dit is al sy derde hartaanval dié jaar, verpleegster
reken hierdie een was net te veel vir die ou man.”
Ek soek na hartseer in sy oë, tekens van die leë gemis, deernis,
enigiets?
“Dit is mos nou nie jou skuld nie,” sê ek.
Sy ma en Petro se vyf minute is om: “Hy lyk so rustig, hy
slaap.” Sy ma los die woorde in die lug, oor die tafel in die
middel, vir dié wat wil luister. Haar trane het opgedroog, net
die afgematheid hang soos ’n swart sluier oor haar gesig.
Johan en Annemarie.
Ek kry versigtig vir my koue water.
’n Half-uur gaan verby met almal, behalwe ek, wat by hom
was.
“Met dié tipe ding kan mens nooit sê nie,” kom sê ’n ander
suster ferm vir Johan se ma, “dit kan enige oomblik wees, maar
soms rek dit oor dae uit, hy is ’n bakleier. Miskien moet julle
maar liewer gaan, ek sal laat weet, hy is nou baie kalm.”
“Van die mense kom van ver af, suster.”
“Ek weet, daar is ongelukkig niks wat ek daaraan kan doen
nie.”
Die suster loop, ek hoor haar verder in die gang af lag.
“Jolene, groet julle nie vir Johan nie?” Petro lyk of sy oor haar
ergste is.
“Hello, Johan, Annemarie, hello, Oom.”
Dis die donnerse baard, ek is ’n maand jonger as hy.
“Hello.”
Ons ry.
Johan se ma en Petro wil liewer bly, vir as hy na hulle vra.
Ek bly vir eers stil, toets die lug.
“Moet ons nie sommer gou gaan kruideniersware koop nie,
Johan? Die Pick & Pay bly nou tot sewe-uur oop. Ons het niks in
die huis nie.”
“Wat van die rugby? Ons kan seker nog die einde sien, ons het
in elk geval ’n gas. Ek is seker hy wil nie nou gaan groceries
koop nie.”
“Ek is maklik!” sê ek, nie gepla nie.
Sy oë flits in die truspieëltjie.
“Sien.”
“Die fokken plek is ’n malhuis!” swets Johan wanneer ons met
’n plastiekwaentjie by die dubbeldeure instap.
“Aag, hou tog net op kerm.”
Hy kyk my met ’n, dit is alles jou skuld. Ek voel verlig om
tussen al die mense te kan instap.
4 5
“Dit is maandeinde, kan jy dit blêrrie glo? Ek dink ons kom deur
die week wanneer dit stiller is, Annemarie.”
“Johan, ons is nou hier. Hou in vadersnaam net jou broek
droog!” Haar oë spoeg vuur.
Die mense maal en stoot, vorentoe, bietjie agtertoe, vat, sit
terug, ’n baba huil, op die vloer het ’n bottel mosterd gebreek.
Die trollies ry vierspoorpaadies deur die borriegeel sap.
“Die god weet, ek kan nie verstaan hoe los jy jou trollie in die
middel van die bliksemse gang en fokkof dan iewers anders
heen nie.”
Johan praat hard. Annemarie is voor by die seepgoed. Hy
stamp die trollie hardhandig uit die pad.
Ek ken hom nie so nie.
“Is jy ok, ou maat?” Die bleek spikkels teen die effense blos op
sy wange bekommer my.
Hy stoot ons trollie vorentoe.
“Wat dink jy? As ’n ou so in die tuin staan en bome snoei,
rustig jy weet. Dink jy ’n ou kry soos ’n voorgevoel, soos ’n
stem wat met jou praat of dalk sien jy soos ’n lig daar voor
iewers of iets, jy weet?”
Hy kry die onsamehangende vraag met moeite uit, sy hand met
’n niksseggende gebaar agterna.
“Party ouens het blykbaar al sulke goed oorgekom. Dink jy jou
oupa is op sy laaste?”
“Ja, ek gebruik hom nou maar as ’n voorbeeld. Ek was eintlik
nie so mal oor hom nie, hy was nog altyd ’n afknouerige boelie.
My ma-hulle het hel gehad onder hom, hy kon vreeslik suip
ook, die bliksem, en dan het hy niemand ontsien nie. Hy was ...
is ’n regte vark.”
Annemarie gooi vier pakkies tandepaste, met die nuwe
baksoda, wat jou witter tande nog witter maak, in die trollie.
“Wat is dit, wat kyk julle my so?” vra sy as ons stilbly en draai
weg sonder om vir geen antwoord te wag.
“Dit is amazing, sê ek jou, toe ek nou-nou tussen almal daar op
die hartmasjiene moes deurloop, die gevoel wat ek gekry het.
Die fyn lyntjie tussen lewe en dood. Die hier en daar wat ons
skei.”
Hy lyk rustiger.
Iemand ry van agter in my hak vas.
“Sorry!”
“Nee, dit is niks.”
“Ja, dit is iets, dit is nie maar niks nie! Jy moet kyk waar jy daai
ding stoot, hier staan ’n volgroeide man in jou pad, hoe is dit
moontlik dat jy hom nie raaksien nie?”
Nie ek of sy verwag die uitbarsting nie.
“I said I am sorry.”
Sy skarrel inderhaas weg.
“Sorry se moer, man,” brom hy agterna.
“Johan jy moet ...”
Die selfoon teen sy heup lui. Annemarie kom aangestap met
hande vol vrouegoed. Hy drentel eenkant toe, sy vingers voor
deur sy hare.
“Hy is nie lekker nie, hoor, ek dink ons moet hom by die huis
kry.”
“Hoekom, wat is fout?”wil sy kortaf by my weet.
6 7
“Stress, frustrasie, wie weet? Al wat ek sê is, jy moet
klaarmaak.”
“Ek het nog glad nie blikkieskos nie. Byt maar bietjie met hom
vas, hy is waarskynlik omgekrap oor sy oupa.”
“Jy is briljant!” gee ek sarkasties te kenne. Sy lag droog en kyk
na Johan wat teruggestap kom.
“Wie was dit?” vra sy.
“My ma. Hy is dood.”
“Aag, ek is so jammer.” Sy druk haar teen hom vas en hy
glimlag wrang.
“Maak nie aan my saak nie,” sê hy skewekop. “Kom ons maak
klaar, ek is lus om te braai.”
Hy maak haar arms los en vat die trollie by my, sy kop stadig
heen en weer.
Annemarie lyk onseker, haar arms hang slap langs haar sye en
haar oë tranerig. Ek wys vir haar sy moet klaarmaak.
Ons drentel in die lang gang agter haar aan terwyl sy inpak, die
stroom laat ons nie vinniger toe nie.
Ons praat nie.
“Ek is klaar,” kondig sy morbied aan die einde van die swiets-
gang aan met ’n string chomps wat sy oor die pak hoenderdye
gooi.
Ek kon nie geweet het dit gaan so kak uitdraai nie.
“Het jy alles,” wil hy weet.
“Ek dink so.”
Jy kan nie net ’n mooiweersvriend wil wees nie, praat ’n stem
binne my. Praat jy met my, wil ek weet. Ja.
Ek kyk na die twee. Ons raak ouer.
“Johan, jy moet sê as ek die trollie bietjie vir jou kan stoot, hy
lyk blêrrie swaar.”
Ek dink hy kan my gedagtes lees en glimlag.
Ons beweeg agter die rye verby, angstig om ’n kort ry te
ontdek. Nommer 46 tot 40 is net vir mandjies met minder as
tien items. In ry 44 staan ’n vrou met ’n trollie.
Sy kyk stip voor haar. Agter haar rol iemand sy oë in stille
ongeloof.
“Kan jy dit glo?” roep Johan hard wanneer ons verby 44
beweeg. “Kan jy dit donners glo?”
Die persoon agter haar skud sy kop vir Johan.
Mense kyk.
Sy knip nie ’n oog nie.
“Johan, asseblief, gedra jou. Jy is nes ’n kind!”
“Maar wat is sy anders as ek of jy?” kap hy terug. “Wat laat
haar dink sy is so spesiaal, sy is nie, nie een van ons is so
spesiaal nie!”
Hy kyk na my vir ondersteuning.
“Ek is spesiaal,” sê ek.
Annemarie dink dit is snaaks.
*********
As ek terugdink aan daardie dag, kan ek wat volgende gebeur
het net in stadige aksie onthou.
8 9
Nommer 32 het onverwags die closed bordjie voor die
kasregister verwyder, ons was die naaste en Johan het die
trollie se neus gedraai.
’n Jong man met ’n bokbaardjie het soos ’n pyl uit ’n boog
vanuit 33 geskiet en sy neus voor Johan gekry, sy vrou gretig
agterna.
“Jissis, Meneer, as jy vandag voor my indruk gaan ek jou dood
bliksem!” Die woorde het die lug oopgekloof.
Ek was te laat om te keer, Annemarie het gegil, lekkergoed,
skeermeslemmetjies en batterye het van die rak afgetuimel en
stil tussen die mense se voete gaan lê.
Ek het nie houe gesien nie, maar Johan het plat met sy rug op
die vuilwit vloer gelê, ’n straaltjie bloed het onder sy kop
uitgesypel en ’n helder strepie tot in die helfte van die teël
getrek.
Hy het boontoe gestaar, sy mond effens oop.
“Johan, is jy ok?”
Ons het saam oor hom gebuk.
Dit het stil om ons geraak, die kring om ons digter, die rye het
bly staan. Dit het gelyk of Johan op iets fokus wat ons nie kon
sien nie.
“Get out of here! You both, get out of here!” Die rak was reeds
regop, die eerste batterye terug.
“Johan, praat met my asseblief.”
Hy het warm vir Annemarie geglimlag. Ek het hom opgehelp,
onbewus van al die mense wat na ons staar.
Hulle het mekaar styf vasgehou, ek het agter hulle aangestap,
op die ander punt het niemand eers geweet ons is uitgeskop
nie.
“That man is bleeding, mommy!” 2 DEO VOLENTE
Ek het by haar gebuk: “It is because his grandpa died,” het ek
saggies in haar oor gefluister en vir Mommy geglimlag. Sy het
die blouste oë gehad.
Dit is tog onsinnig, totaal onsinnig, huh? Dink jy nie? Vir die
soveelste maal draai ek op my ander sy. Eintlik raak ek
makliker aan die slaap as ek op my sy lê en inkrul, soos ’n
fetus. ’n Ou fetussie, sies tog. Maar dan, dit is moeilik om te
slaap as dit so warm is. Dit is tog te verwagte, stel ek myself
gerus. As dit dan so moeilik is om te slaap, gaan doen iets
anders. Vanaand is ek nie regtig lus vir ’n gebackchat nie, ek is
te moeg. Van wat? My oë het al hier by tienuur begin brand.
11:37 of iets gloei die syfertjies waserig rooi sonder my
kontaklense en herinner my vaagweg aan die warm gloed van
’n braaivleisvuur. Conversations with God het nogal gemaak vir
interessante leesstof. Of nie? Ek weet nie hoekom ek nou juis
hieraan dink nie. Jy dwing my, nè. Of wil jy hê ek moet eerder
sê u, soos mense sonder titels wat aandring op oom of tannie?
Volksvermaners, eish! Ja-nee, dink ek weerspannig en rol
geïrriteerd op my ander sy. Dalk het ek koors. Nietemin, ek
gaan eerder aan die see dink, ek moet slaap. Aai, die blou
water van die mooiste Kaap, die kruine van golwende branders
wat die strand op ’n windstil dag geruisloos nader en sag oor
die fyn sand onder my kaal voete uitspoel, spekvet en spierwit
wolke wat lui oor die wye oseaan dryf ... hei, onthou jy nog
daai girl wat ek in Bellville ontmoet het, sy het nog op ’n kol
daar by die Kasteel gewaitress. Ek het niemand ooit van haar
vertel nie, hoekom sou ek? Net ons twee weet, ek en u. Ek
wonder of sy soms aan my ook dink, of ons mekaar dalk weer
eendag sal raakloop? Ek het die weet in haar oë gesien, in die
gesels, alles was daar, ook reeds iemand anders en die Kaap is
ver. Ek dink daar was ’n konneksie, ’n universele tipe van
connection, wat dink jy? Dink jy daar is so iets? Ek knak die
kussing dwars, vou die punt effe onder my nek in, trek hom
heeltemal uit, fok, staan eerder op om te gaan water drink, my
blaas leeg te maak. Agter blaf die buurman se hond weer. In
die kombuis sluk ek dors aan die melkbottel en loer versigtig
deur die venster — don’t come to a gunfight with a knife —
maak seker of die deur gesluit is, skroef die prop op en plaas
die bottel terug. In die sitkamer vertoef ek die soveelste keer
vir ’n oomblik, die Sondagkoerant steeds oop op een van die
agterste blaaie. Daar is ’n foto, nie groot nie, eintlik ’n foto’tjie.
Ek kry nie weggeblaai nie, draal slaafs terug. Die hond, onthou

10 11
ek, die hond het nie 'n ... die eienaar ... my buurman, ... hy is
dood. Met my slape tussen my palms gestut gaan sit ek op die
rand van die bed, drie nagte lank al ontwyk slaap my, ek voer
skimgesprekke met wie weet wie, kry weerbarstige antwoorde
vanaf ’n matswart spieël. Dit is volmaan, besef ek nou eers. Jy
ry ons bloots, Pappie.
Die wêreld draai om geld en die stukkendes moet die dooies
begrawe. Die begrafnis is môre. Ek ry moeg werk toe, kyk deur
die gesigte om my, privaat nommerplate, straatname, ons was
almal hier. Wie gaan my onthou?
“Het jy gesuip gisteraand? ... Ja! Kyk net daai sakke onder sy
oë, hie-hieeee!”
Gaan enigiemand hoegenaamd onthou word, word daar later
nie maar net ’n naam, ’n klank onthou nie? Janvanriebeek
“Lyk my sy kop is so seer hy kan nie praat nie.”
Die knop in my keel is te taai om af te sluk.”... Ek voel nie goed
nie ...”
Iemand stuur my huis-toe.
Op die sitkamervloer hou nog net my nek die res van my slap
lyf effens teen die rusbank op. “Shuuus!” Ek stamp amper die
glas langs my om. “Fakkahel!” Ek voel beter, hartseer,
dankbaar, ek voel ek voel, hoe voel ek, wat kan ek sê,
behalwe, ja, ek hou jou direk hiervoor verantwoordelik. Vir jou,
ja, moenie nou omkyk nie. “Ha! Ek is de bliksem in, ek is gatvol
vir dié wat altyd sê jy moet maar berus.” Die nag kom nader,
dink ek onwillekeurig. Wanneer ek doodgaan moet dit iewers in
die veld wees, die grond klam, nie nat nie. ’n Sagte blaretapyt
sonder insekte, koelte ook, asseblief. My elmboog raak dood en
ek skuif wankelrig orent. Duur whiskey smaak volrond, goeie
whiskey, nie daai cheap rubbish nie. “Chivas,” lees ek in stadige
aksie op die etiket terwyl die glas voor my mond kantel,
“mmmmm ... mmmmmm ... to live forever ...?” Jaaaa, ou
Freddie. Ek teug diep en op die rotse, ek is fokken depro.
Die storm het bedaar. Wanneer ek voor die motorhuis stilhou
val die reën nog net in onsigbare klein vlokkies vanuit die
12
kleurlose grou hemel teen my gesig aan. Ek klop hard teen die
skuifdeur:
“Yo! Buurman!”
Hy is onmiddellik daar, jonk. Teruggetrokke glimlag. Lewendig.
“Jou kar se ligte brand nog. Ek sien jy is lus om te stoot.”
Hy lag en strek ongeërg in die rigting van die voertuig.
“Ons moet weer ’n bietjie braai.”
“Saterdag?”
Saterdae het ’n besonderse bekoring. Op Saterdae is die
sonsopkoms kraakvars, die lug ’n tikkie helderder, die
ondertone van swembadchloor en vars gesnyde gras uitlokkend
in die lug. Saterdae. Saterdae kan ook anders wees. Buite het
ek reeds die skottelbraai opgeslaan, my hande sekuur deur die
yskas, sampioene, tamatie, groenrissie, vrugtesap op die tafel
... ’n klop aan die voordeur. “Aag, hel! Wil jy nie tog gaan kyk
wie dit is nie? En ek wil in vadersnaam niks koop nie, veral nie
kunsmis of kompos nie!” Ek maak self die deur oop. My
buurman se vrou weet nog nie, die huis is gesluit, haar ouers
vra of hulle hier vir haar kan wag. Daar was ’n vliegongeluk.
Nog familie arriveer, ek sien pyn, intense pyn, oorblufte
gesigte, ontkenning, ek sien ’n rou, barre wêreld. Ons het koffie
vir dié wat wil hê.
Begrafnis op Dinsdag. Ek is genooi. Gevra? Gesê. Sy bruid se
oë lankal by hom.
Ek stop ver, vir as ek vinnig moet uit. In die straat jaag ’n
motorfiets verby, ’n voël swiep laag oor die karre, die son soos
ander dae. Voor die kerk se ingang rus ’n blinkswart gepoleerde
lykswa. Ek is laat. Uit die agterste bank loer ek terug oor my
skouer. Die kis blink, alles blink, die blomme beknop ... “sal
mens seker kan vra , maar waarom Here? Waarom hy en
hoekom so jonk? Maar broeders en susters ...” Rou snikke
verstop onbevredig voor die preekstoel, die groot kerk leeg, ’n
grassnyer begin iewers neurie, my das wurg. In my hand hou
13
ek ’n pamflet, dit is ’n pamflet vir my buurman, dit is ’n pamflet
van my buurman, voorop staan sy eie woorde tussen
aanhalingstekens. Ek ken die woorde, ek het dit ’n week vroeër
uit sy eie mond gehoor. My hande weier om die pamflet weer
aan my oë te toon.
opgehewe roof. My ooglede is swaar wanneer ek die laken om
my skouers trek, ek moet gaan slaap, môre is weer werk.
Ons gesels weer later. As u wil.

Ek is nie lus vir tee of toebroodjies nie, ook nie alkohol nie. Ek
ontduik die moedige uitnodigings in die hartseer oë en stap kar
toe. Amper 12:00. Dit is klaar, besef ek, die formaliteite is
afgehandel, die teraardebestelling, die spyskaart vir moeder
aarde. Ek sal my kop moet regkry.

Moreletta-wandelpad lok die stapper langs ’n stroompie af,

tussen bosveld- en wilgerbome deur tot binne die lang gras van
’n kliphang en dan skielik is jy bo die gedruis van blik en beton.
Ek sien die Mispels dra weer. ’n Vorige keer wat ek hier was het
iemand selfmoord bo-op die kop gepleeg. Met my rug teen ’n
rots gaan wag ek. Ek het hom tog nie só goed geken nie. Daar
was die slag toe hy ’n inbreker met ’n sambok uit sy skoene
gejaag het, die vliegstories, die off-roads, die kleintjie wat op
pad is ...

Ek wag.

Hy is weg.

Wat van die bos wat spontaan begin brand het? Die skeurende
see en water in wyn? Kry ek niks? ’n Toeter onder in Generaal
Louis Botha-rylaan en ’n voetganger systap vinger omhoog oor
die middelyn. Later is my pak stowwerig en gekreukel.
Natgesweet. Iemand beweeg paadjielangs verby. Die lug bly
helder en blou, geen teken van ’n storm nie, nie die geluid van
’n enkele trompet nie, geen teken van vertroosting van jou nie.
Ek sien sy gesig soos Woensdag. Nee, waarlik, hy ís weg.
Gonners! Ek. Jy. Met spitstyd stoot donker sy dik swart vingers
teen die hang uit en ek is skielik haastig om by die huis te kom.

Na middernag is daar nog heelwat motors voor in die straat, die

huis se ligte hartseer agter geslote gordyne. Die hond is stil. Ek
dink aan die reuk van vars grond, ek dink aan verdorde blou
oë, ek dink aan gister, vandag en môre. Ek vou die koerant op,
druk dit netjies in die vullisblik en stryk versigtig oor die

14 15
 3 ALMAL VIR EEN
“… ek het vir God aan die gorrel … praat jou bliksem!” beveel
ek spuwend; ek loer vinnig na haar reaksie. Daar volg ’n
inskrywing vir haar rekords en ’n terloopse verskuiwing van die
brilraam.
Linda Kauffman, Psychiatry Today se psigiater van die dekade.
Dit is nie hoekom ek hier is nie. Ek is hier want ek is verveeld
en het haar in die tandarts se ontvangs raakgeblaai. Toevallig.
Op bladsy 26 is daar ’n vollengte-foto.
Ek makeer niks.
“Is daar nog iets wat jy my kan vertel?” wil sy weet.
Ja, trek uit jou klere. “Nee, toe skrik ek wakker.”
“Kan jy vir my beskryf hoe God in jou droom gelyk het?”
Die pen staan gereed.
Linda Kauffman is 38 jaar oud. Sy is getroud met ’n argitek en
saam het hulle twee kinders; die oudste is ’n seun. Voordat sy
die gelofte van getrouheid afgelê het, was sy ’n nooi Fourie.
Hierdie inligting, saam met die familiefoto's van die Kauffmans
op die strand, het ’n vriend van ’n vriend een aand in ’n bruin
koevert aan my oorhandig.
Wat God saamgevoeg het, mag niemand skei nie.
Ek is 36. Ek is skatryk en vat wat ek wil hê. En toe, daar in die
benoude ontvangs van die tandarts op daardie dag, toe weet
ek, ek wou vir Linda Kauffman hê. Die voordelelys en
inligtingsgids van my mediese fonds maak ruim voorsiening vir
kliniese sielkunde en psigiatriese konsultasies. Dit kos my nie ’n
sent nie.
16
“Hoe voel jy vandag, Johan?”
Ek plak myself op die stoel oorkant haar neer.
“So-so.”
Ons begin altyd hier by die lessenaar. Daar is ’n statigheid aan
die ruim vertrek. Die interieur vertoon net natuurlike kleure,
Timbavati, feng sjui, plante en sulke dinge om die versteurde
verstand te kalmeer. Sy maak ’n nota en ek wonder waarom –
ek het nog niks gesê nie. Die vorige keer moes ek allerlei
verspotte sketsies teken.
“Dit is lekker om jou weer te sien,” sê ek en glimlag breed. Dit
is my tweede sessie.
Sy antwoord sonder om op te kyk: “Wel, dan maak ons vinnig
vordering. Verlede week was daar niks wat jou kon opbeur nie.”
Sy glimlag.
Daar is ’n teenwoordigheid aan haar, ’n presence. Die foto
in Psychiatry Today is misleidend. Sy kyk op en tuur diep in my
oë, asof sy my binneste sou kon blootlê. Nie sy, of enigiemand
anders, sal kan nie.
“Sukkel jy om my te sien sonder jou bril?” vra ek droog.
Sy maak weer ’n nota voor sy opstaan.
“Kom sit hier op die rusbank. Voel dit vir jou of die medikasie al
werk, Johan?”
“Nee, ek voel geen verskil nie. Ek voel kak.”
Ek ontmoet hom by die Wimpy in Menlyn.
“Grobbies, kon jy iets oor haar kry?”
Die dik privaatspeurder druk sy sigaret dood. Sy snor pluk-pluk
afkeurend in die lug.
17
“Fokkol.”
“Wat bedoel jy? Ferdie het gesê jy is die man en jy kos my ’n
donnerse klomp geld.” Ek is nie rêrig so ontsteld soos ek
probeer voorgee nie, maar dit is hoe dit werk. Ek het eintlik
verwag dat daar niks sal wees nie. Maar ek wil die meeste vir
my geld hê, en dan is daar altyd skuldgevoel wat geld nog
verder kan rek.
“Wel, dit is nie eintlik by die prys ingesluit nie, maar ek sal vir
jou bietjie surveillance gaan doen,” mor hy onder die snor uit.
“Nou ja, dan wag ek om van jou te hoor!”
Ek staan op en stap uit sonder om vir die koffie te betaal. Ek
weet klaar wat hy dink. Dit kan my nie skeel nie.
Ek kry die BMW op tot 90 in die parkeerarea. Ek is reeds laat
vir ’n raadsvergadering. Ek sal nóg iemand aanstel, om haar
man dop te hou. Daar is altyd ’n kraak iewers en ek sal dit kry.
Soek en jy sal vind.
Die weke sleur traag verby. Een sessie ’n week is te min. Dit is
die vierde week en ek sien haar te min. Daar is te veel afstand
tussen ons om ’n indruk te maak. Ek het gevra vir twee sessies
’n week, maar Linda het net die dosis verdubbel. Hoekom sou
ek geen impak hê nie? My trustbankstaat, wat ek per ongeluk
op haar lessenaar vergeet het, het netjies op die hoek gelê.
Honderd miljoen het haar nie geroer nie. Sy móés die staat
gesien het, ’n hele week.
Vanuit ’n parkering oorkant die pad hou ek haar suite dop. Daar
is ’n parkeerplek buite haar ruit waarvoor ek wag. En dan
gebeur dit, soos afgespreek: die eienaar van die blou kar sluit
sy deur oop. Hy kyk een maal regs oor sy skouer en ek skakel
die Mercedes aan. Sy sou nou gearriveer het. Die Mercedes se
plat neus kruis die pad en sirkel die parkeerterrein, agter die
blou kar verby. In sy truspieël sien ek sy oë. Sy uitlaat spoeg
blou rook. Ek bring die Mercedes tot stilstand en glip die
hefboom in tru.
18
Die voertuie tref mekaar met ’n dowwe slag – iets in my nek
stuiptrek – en dan is ek by sy deur. Ek slaan hom met die vuis,
in die gesig, oor sy lyf. Nie soos afgespreek nie. Ek sou hom net
aan sy klere rondpluk en ’n helse commotion veroorsaak. Dit is
reg voor haar praktyk, sy sou uitkom en noodgedwonge die
sessies verdubbel. My God, is dit so moeilik?
Weskoppies Psigiatriese Hospitaal: Pretoria.
“Ernst, Johan hier. Ek het kak, tjom. Sal jy my ’n guns doen?
Ek word hier in Weskoppies aangehou …” praat ek tam.
“Johan … Wat? Hoekom?” wil hy geskok weet.
“Aanranding met die opset, GBH, of iets. Luister, dit het gebeur
daar voor my sielkundige se kamers. Sy het gesê ek is ’n
pasiënt. Ek is hier vir observasie. Kan jy met Peet reël om my
te kom sien? Ek moet ’n aansoek bring vir borg. Ek is baie
moeg, Ernst.”
“Wag, wag. By wie is jy nou weer? Wag, nou onthou ek, jy het
spesifiek vir haar gevra … was half moeilik.”
“Kauffman,” stamel ek, “ek dink ek is op iets.”
“Linda.”
Ek sit in die "Psychiatrist of the decade" se kantoor. Terwyl sy
skribbel, staar ek vir die soveelste keer na die familiefoto op die
boekrakkie langs haar. Die foto was net so gebruik in die
artikel: ’n hegte eenheid. Die geluk van ’n gesin is nie veel
meer werd as die papier waarop dit gedruk is nie, smaal ek.
“Wel, Johan, ek het my dagboek effens aangepas. Ek sal graag
wil hê dat jy my van nou af twee maal ’n week moet kom sien
as jy enigsins kan.” Sy staar my simpatiek aan. “Ek begin ook
wonder of ECT nie dalk in jou geval beter resultate sal lewer
nie. Weet jy wat dit is?” Sy wag geduldig en ek begin verstaan
hoekom sy die psigiater van die dekade is. Wat ek nie verstaan
19
nie, is hoe sy nie kan agterkom dat daar niks met my fout is nie
– ses weke lank al.
“Nee, dankie, dan gaan ek eerder elke dag tandarts toe,”
grinnik ek.
“Ons sal weer later hieroor gesels. Wat kan jy onthou van die
insident hier buite, Johan?” Sy tel haar pen op.
Jy is pragtig, Linda Kauffman, en ek moet jou hê. Jy gaan jou
man moet los. Jou man en jou kinders, vir my. Sal jou pragtige
koppie dit begryp, en maak dit enigsins saak?
“Johan?” Sy tik ’n enkele keer met haar pen teen die blad.
“Ja. Ek onthou daai imbesiel met sy blou verskoning vir ’n
motor het in my vasgery. Ek het uitgeklim om hom te gaan vra
waarom, toe hy my te lyf gaan. En dis die waarheid. Miskien
het ek eerste geslaan. Ek is nie seker nie.” Ek wring ingedagte
my hande. “En bloed, baie bloed, daar was oral net bloed.”
Ek lag senuagtig.
“Kry jy nog daai droom oor God?”
“Gmf.”
“Toe ek op julle afkom, het jy hom om die keel beetgehad,
Johan. Jy het hom gewurg. Onthou jy dit?" Sy vervolg sonder
om te wag: “Jy het aanhoudend geskree: 'Hoekom God?'.”
Ek skakel die privaatspeurder. Hy tel sy foon eers op toe ek
hom die derde keer lui.
“Wat wil jy hê?” vra hy bars.
“Grobbies, my ou broer. Ek is jammer man, dinge het bietjie
handuit geruk.” Ek voel nie regtig jammer nie, ek het nog ’n
guns nodig.
“Jy is mal, los my uit! Jy het my neus en drie tande gebreek. As
ek jou ooit weer sien, bliksem ek jou! Jy kan bly wees jou
20
prokureur het my betaal, anders sou ek als vertel het … jou
obsessie met daai doktertjie!” Hy is briesend.
“Fok jou man!” Ek druk die foon in sy oor dood. Ek het van die
begin af geweet hy is ’n inkompetente idioot. Genetiese
gemors. Hy moes by geboorte al verlos gewees het.
Ferdie, wat hom aan my voorgestel het, antwoord nie sy foon
nie.
Dan doen ek dit self.
Telefoonoproep vanaf dr Linda Kauffman na die spreekkamer
van dr Ernst du Toit: “Ernst, daar is ook iets anders waaroor ek
met jou wou gepraat het – die verwysing, mnr Johan de Wet.”
Sy blaai deur sy lêer voor haar. “Daar is iets weird hier.”
Hy skuif regop in sy stoel.
“Hoe so?” Ernst vroetel selfbewus aan sy jasknope; hy wonder
momenteel of hy self nog weet wie Johan is.
“Wel, hy het sy rekeningstaat hier op my lessenaar vergeet -
tussen aanhalingstekens gesê. Die man is skatryk. Dit was vir
my baie duidelik dat hy wou gehad het ek moet die syfers sien.
Die anderdag het ek my verbeel ek sien hom in die spitsverkeer
agter my aanry, ek kan nie seker wees nie. Gisteroggend het ’n
wag van ons gewapende reaksie my gevra of ek weet van
iemand met ’n wit Mercedes wat ons huis sal wil dophou. Hulle
het hom genader, maar hy het weggejaag. Die foto wat hy op
sy selfoon geneem het, wys die blou merke van daai botsing
baie duidelik uit. Ek is bekommerd. Ek het nog nie ’n finale
diagnose nie, maar die pasiënt ly moontlik aan psigose.”
Ernst vul die ongemaklike stilte met ’n kug. “Um, Linda, kyk, ek
dink die man is redelik skadeloos, ons is soort van bevriend …”
Sy onderbreek hom vinnig. “Ek glo nie jy het gesien hoe het die
arme drommel gelyk wat deur hom aangerand is nie. Ek weet
die ongeluk was die katalisator vir sy optrede, maar steeds.
21
Luister Ernst, ek wil alles weet, so nie sal ek die polisie in
kennis stel. Ek gaan nie my en my gesin se lewe in gevaar stel
nie.”
“Goed, waarna soek jy?” bied hy aan. “Ons was goeie
huisvriende met hulle.”
“Hulle?” Sy blaai vinnig na "Geskiedenis" onder "Persoonlike
inligting". Onder "Eggenote en kinders" is geskryf: "Geen".
Ek het besluit om my strategie te verander.
“Linda, daar is iets wat ek jou moet vertel,” begin ek. Sy tree
anders op vandag, soos ’n dwaalgees. Sy kyk my stip aan, haar
pen vergete.
“Ek is nie regtig hier omdat ek siek is nie. Ek is nie depressief
nie. Dalk obsessief, maar nie depressief nie.” Dit lyk of sy
ongemerk probeer asem uitblaas. “Ek het jou foto toevallig in ’n
tydskrif gesien. Ek was dadelik verlief. En hoe meer ek jou sien,
hoe erger raak dit. Ek het nie geweet jy het ’n gesin nie. Ek
neem aan jy, die foto … jy …?”
Met een gladde beweging is die pen in haar hand en skribbel sy
byna dringend iets in haar notas.
“Nee, jy moet nou ophou skryf daar,” vermaan ek haar. “Jy
luister nie, of miskien weet jy nie mooi wie ek is nie. Ek is 36
en ek is die groephoof van ses van my eie maatskappye. Ek is
’n multimiljoenêr; ek is ’n sukses volgens elke definisie en ek
wil jou hê.”
Sy loer vinnig onder haar bril uit, byna hovaardig.
“Om wat mee te maak, Johan?” vra sy klinies. “Dit is nie
ongewoon vir pasiënte om verlief te raak op hul dokters nie.
Het jy die medikasie gebruik soos ek dit voorgeskryf het?”
Haar houding staan my nie aan nie.
22
“Ek het nie daai medikasie gebruik nie, nooit nie, nie van die
begin af nie, en ek sal ook nooit nie, want ek makeer niks.
Begryp jy dit? Ek was hier omdat ek op jou verlief is.”
Die situasie irriteer my; ek het gewoond geraak daaraan dat
goed gebeur soos ek bepaal.
Ek kyk na die antieke staanhorlosie agter haar waar die
sekondes stil verby tik. Indringende oogkontak.
“Ek het gedink jy gaan met my eerlik wees, Johan,” sê sy
afgemete. “Ek het met die verwysende geneesheer gepraat
rakende jou verlede. Ek kan jou net help as jy met my eerlik
is.”
Waarvan praat die stupid bitch?
“Wat bedoel jy, waarvan praat jy? Praat jy van Ernst? Wat het
hy te sê gehad?” Ek skuif nader aan die lessenaar wat ons skei.
“Johan, hoekom het jy nooit vir my vertel jou vrou en kinders is
in ’n motorbotsing oorlede nie?”
“Nee, jy maak ’n fout. Ek dink jy het jou lêers deurmekaar,”
praat ek skor, my vingers knellend om die tafelrand.
“Agt jaar terug al; ek het die lêers aangevra. Dit moes
verskriklik gewees het.” Sy snuif en knip vinnig haar oë.
“Wat van my fokken inligting geword het, is konfidensieel!”
skree ek, reeds op my voete. Ek sien hoe haar selfoon van die
tafel val toe my vuis die blad tref. My asem hyg, my bors pyn,
my kop draai, my ore suis en in die skemerdonker voor my huis
sien ek hoe die Jeep op sy dak teen ’n boom lê terwyl die wiele
in stadige aksie bly rol. Alles stop. Ek val oor my voete soos ek
probeer om so vinnig moontlik by hulle uit te kom. Nee, nee,
nee … asseblief God, enigiets … asseblief, asseblief, asseblief …
Hulle is stil. Onaardig stil. "Patrysie!" skree ek, "Patrysie!" Haar
lyfie beweeg nie. Ek lê haar op die gras neer, voel vir pols.
Niks. ’n Blaar land sag op haar gesiggie. "Stevie … Stevie!" Ek
bewe, trane stroom uit my oë. "Stevie!" Ek lê hom langs sy
suster neer. Onder die dowwe glans van die straatlamp lê hulle
23
op die gras, asof ons weer sterre kyk. My vrou lê onderstebo op
haar kop, haar oë is oop. Guh, dis vreemd, dink ek, en trek
haar agter die stuurwiel uit. Ek weet sy is dood, en hy, en sy.
Hulle is dood, hulle is fokken dood, fok jou, fok jou, fok jou!!!
Dit is my buurman en sy vrou. Hulle probeer mond tot mond.
Daar raas ’n ambulans. Polisiemanne. ’n Fratsongeluk. Fok jou
God, jou moordenaar, jou moordenaar! Wie nie vir My is nie, is
teen My. Ek is teen jou! Ek is teen jou!
“Johan, hoor jy my?” Ernst flits die liggie oor my pupille.
“Eina, wat gaan aan? Waar is ek? My kop pyn,” probeer ek tot
verhaal kom. Ek skuifel orent in die hospitaalbed.
“Jy het weer ’n episode gehad, Johan.” Hy kyk besorgd na my.
“Gelukkig vir jou was ek daar. Dit het my en twee
sekuriteitswagte gekos om jou van dr Kauffman af te trek. Daar
is klag van poging tot moord teen jou.”
Hy wag vir my reaksie.
“Nou bel vir Peet, my fok,” mompel ek.
“Dit gaan nie dié keer so maklik wees nie. Die hof het reeds
gelas dat jy ses maande moet inbly vir observasie om te bepaal
of jy enigsins ’n verhoor sal kan staan. Nog ’n ding, ek is klaar
met jou, Johan, ek weet nie wie jy is nie. Moet my nie weer
kontak nie.” Hy staan terug.
“Wag nou, Ernst, moenie oorhaastig wees nie. Jy weet ek
makeer niks. Dis daai medikasie wat sy voorgeskryf het, ek is
onskuldig, my ou maat,” verduidelik ek pleitend.
“Ek moet gaan, pasiënte wag.” Hy skud sy kop in ongeloof
terwyl die deur van buite vir hom oopgemaak word.
Asshole. Wat ’n fuckin' asshole.
24
Ek is ’n zombie. Hulle voer my, spuit my, skok my, praat, pille,
nog pille, TV, vra vrae, spuit, skok, spuite. Ek word siek.
Een nag droom ek ons is op die strand, daar by Buffelsbaai,
waar ek en die vrou en kinders so lief was om te gaan. Dit is
laatmiddag en die son maak gereed om te sak. Jy weet mos as
die son so op die water gaan lê dan maak dit sulke helder
strale. Dit is windstil, absoluut fantasties, jy weet. Patrysie het
van voor af gehardloop gekom, haar haartjies gekrul van die
vogtige seelug. Ek het my arms oopgemaak en haar klein lyfie
styf vasgedruk. Sy het gesê ek moet gou gesond word, sy sal
my help.
“Meneer De Wet ...?” Die verpleegster steek haar kop by die
deur in.
“Suster?”
“Dr Kauffman is hier om jou te sien.” Sy glimlag en maak die
deur wyd oop sodat Linda kan verbykom. Agter haar volg ’n
portier.
Ek is oorbluf.
“Ek is hier, Johan,” sê sy. Onder haar oog is ’n letsel sigbaar.
“As jy wil, sal ek elke dag ’n draai maak tot jy gesond is.”
Ek wil.
25
 4 STOMPIE
Ek maak eers ‘n U-draai en parkeer dan aan die oorkant van
die straat. Eerste Straat 57 lê byna teen die treinspoor. Die
straat is stil, behalwe vir die bruin, brandmaer brakkie wat op
‘n jakkalsdraffie koers kry spoor se kant toe. Die mense hier
praat van die "verkeerde kant". Ek klap die bakkie se deur toe
en merk dan tog ‘n fladdering in die kantgordyn by 59.
Vir ‘n oomblik staan ek stil, soos ek altyd maak, om ‘n gevoel
vir die plek te kry. Die draad aan die spoorwegkant is
verrinneweer, vol gate en plek-plek met minagting platgetrap.
Al die spoorweghuise loop soos die rooi blokkieshuisies uit ‘n
Monopoly-boks oorkant uitgepak. In die verte draf basterbrak
nou teen die heuweltjie op, snuif aan die spoor, kyk een maal
om en slaan ‘n onbekende rigting in.
By 57 roer iets. Ek sit my pet op, vat een maal aan die kolf van
my pistool en stap op die silwer-grys hekkie af. Op die stoep,
tussen die twee pilare, merk ek die logge figuur van mevrou
Buys. Die hek se knip is af en word met ‘n stuk bloudraad aan
die stutpaal vasgeprakseer. In my regterhand hou ek die
dossier van Hendrik Johannes Buys vas. Daar is geen verdagte
nie, my besoek is bloot roetine op instruksie van die kaptein. Ek
kry nie die draad losgedraai met my linkerhand nie en verskuif
die lêer onder my arm in. Die verdomde draad skraap my palm
en onmiddellik wel fyn druppeltjies bloed deur die vel.
Bliksems! Wetters! Onder die skadu van die stoep staan
mevrou Buys uitdrukkingloos. Ek buk en sit die bruin dossier op
die grond om beide hande te kan gebruik. Die swart gedierte
verskyn vanuit nêrens en hardloop met ‘n siddering teen die
hekkie vas, sy voorpote bo-oor, terwyl die warm, stank-asem
oorweldigend met die oorverdowende geblaf vermeng en my
soos ‘n vloedgolf byna van my voete ruk. Ek gryp instinktief na
die pistool aan my sy, maar die bloudraad hou wonderbaarlik.
Mevrou Buys hou die petalje eers roerloos dop voor sy in een
beweging van die stoep waggel, klippe uit ‘n blombak langs die
pilaar skep en dit kragtig in die rigting van die hond slinger.
"Rex! Rex! Agtertoe! Agtertoe!" Sy stoomroller nader en die
hond gee ‘n ent pad, grommend, sy tande nog dreigende
26
ivoorsabels oor sy onderlip. "Meisie, Meisie!" roep sy dan
binnetoe, na wat meer na ‘n bevel klink. Op die stoep verskyn
‘n jong vrou. Haar roesbruin hare hang los oor haar slanke
skouers en in haar hand hou sy ‘n slapbandstorieboek vas.
Sy kyk eers na mevrou Buys, wat nou sowat twee meter -
hande op die sye - voor my staan, na die knorrende hond -
hare rysend oor sy hele rug - en dan na my en die polisiebakkie
voor in die straat.
Ek tel die dossier op, my hand bewerig. Poot. Ek kyk na beide.
Nie ‘n sweempie bewys dat iemand iets gesê het nie.
"Meisie, vat daai hond agtertoe. Sit hom weer aan sy ketting.
Gee vir hom ‘n been," blaf sy kortaf. "Voertsek, agtertoe,
voertsek!" Die hond gebied teësinnig en dan wend sy haar tot
my: "Stompie het net so gesukkel met die hek, konstabel." Sy
stap nader en draai die draad sonder inspanning van die paal
los.
"Inspekteur," korrigeer ek.
"Wat?" vra sy. Voor ek kan antwoord, stap ‘n ouerige man
langsaan by 59 van die stoep af. Sy stop en staan. Ek loop by
die erfie, veels te klein vir so reusehond, in en druk die
lendelam hekkie weer in plek. Met haar oë stip op die ou man
gerig, maak ek die knip van my pistool los.
"Piet?"
Hy loop langsaam, soos ‘n reier soekend na vis, na die kraan,
waar hy ‘n tuinslang onhandig optel en oopdraai, sy oë voor op
die grond, dan effentjies gelig. Loerend, uit die hoeke, nooit
direk nie.
"Daar is waterbeperkings, Piet. Ek sal die municipality bel.
Nuuskierige ou vreksel!" Sy lig ‘n dreigende arm sidderend in sy
rigting. "Los hom," sê sy; "los hom. Kom op. Kom sit hier op
die stoep dat Meisie vir ons tee maak."
"Meisie! Meisie! Tee!" bulder sy. Piet het ondertussen tog
besluit om hom uit die voete te maak. Sy kreun op ‘n
27
plastiekstoel neer. Ek trek die tafeltjie nader sodat ek die
verklaring kan neem.
"Mevrou, ja, ek is jammer oor Hendrik se ..."
"Sorry, jy het nie dalk vir my ‘n sigaret nie?" onderbreek sy,
haar oë vraend.
"Um, nee, ek rook nie." Sy vervolg onmiddellik: "Snaaks, al
julle poeliesmanne rook mos. Wat sal die polisie in elk geval
nou hier kom soek? Hy het selfmoord gepleeg. Almal kon dit
sien. Dit is waar Meisie hom gekry het, aan sy pelmet het hy
hom opgehang, snaaks dat julle hier is. Dink julle dalk hy is
vermoor? Deur wie nogal? Wie sou my kind so wil vermoor?" Sy
verskuif die stoel.
"Ek moet ‘n verklaring neem. Die Vervolgingsgesag, aanklaers,
hulle moet besluit. Ons moet eers verklarings ..."
"Meisie, ‘n sigaret! Sigaret! Waar bly sy tog met daai tee?
Wat?" Haar oë rol ‘n oomblik deur die tuintjie. "Ja, ou Stompie.
Eintlik Hendrik Johannes Buys, nè. Presies op sy drie-en-
twintigste verjaarsdag is hy dood nè. Op die kop. Aai tog, die
kind van my darem. Wat ouers nie alles moet deurgaan vir
hulle kinders nie." Sy vryf bewend met beide hande oor haar
bobene.
Dit is ‘n oomblik stil daar op die Terracotta-stoepie met sy
rooigeverfde pilare en wit plastiek-tuinstel. Ek maak die dossier
oop en begin op ‘n skoon vel. Ek, die ondergetekende, ja ...
Catharina Esther Buys, verklaar hiermee onder eed as volg ...
Meisie se voetval op die beton onderbreek my skrywery. Sy het
nou ‘n stywe jean aan met ‘n T-hemp en ligte grimering. Die
uiterlike uiterstes tussen die twee vroue is byna pynlik. Sy is
baie mooi, maar die lewe hier het reeds sy spore gelos. Sy
plaas vir elkeen ‘n koppie tee neer, met ‘n onbekende pakkie
sigarette en vuurhoutjies, en steek vir haarself een op.
"Is dit oor Hendrik?" wil sy weet.
28
"Ja, toe. Gaan jy nou maar in. Ek en die konstabel is hier
besig," word vir haar geknor. "Het jy al vir Rex kos gegee? Dit
is seker al amper vieruur."
Ek kyk op my horlosie; dit is net so na drie. "Ek wil net jou
verklaring ook kry voor ek ry. Dankie vir die tee."
"Vir wat wil jy met haar praat? Ek was mos hier, ek kan jou
alles vertel. Sy is nog baie jonk, wat weet sy nou?" Weer skuur
die handpalms wringend oor haar reuse-bobene.
Blote roetine, onthou ek kaptein Molomo se woorde.
"Goed, vertel my, Mevrou." Ek tel weer die pen op. Die tee het
reeds suiker en melk in. Ek vermoed dit is iets soos Joko of Vyf
Rose. Dis sleg.
"Wel, jy ken seker die storie met Stompie? Hoe my kind sy
twee hande verloor het?" Sy hou haar hande voor haar in die
lug. Ek het wel in die nadoodse verslag opgemerk dat die
patoloog aandui dat die oorledene se twee hande by die polse
geskei was, maar dat dit reeds jare terug moes gebeur het. "Hy
het mos lankal terug agter hierdie blerrie meisiekind
aangefoeter hier oor die treinspoor en toe gebeur die ongeluk.
Trein se wiele oor al twee sy arms, morsaf. Dit was net ‘n
godswonder dat die kind bly leef het." Sy kyk my verbaas aan.
"Skryf jy nie?"
"Um, ja, dit is eintlik nie heeltemal relevant nie, maar kom ek
maak tog ‘n paar notas." Ek notuleer kripties.
"Sê net vir my, Mevrou, um, is dit sy suster dié? Meisie?" wil ek
weet.
"Nee, kyk, ek is mos vroeër getroud gewees met Hendrik, of
Stompie, soos wat ek - of almal - hom toe later genoem het, se
pa, nè. Die man het op die Spoorweg gewerk, maar hy is lankal
terug ook dood. Jy sien, en dis toe wat ek jare later met Meisie
se pa getroud is. Maar, hy was net ‘n sleg bliksem wat net hier
wou sit en nie werk nie. Hoe kan ‘n man vir sy vrou kyk as hy
net wil sit en suip by die huis. Nou, sy naam was Gerrit
Vermaak. Meisie is eintlik Maria Klara Vermaak. Fancy naam
wat sweet boggherol werd is." Sy trek haar gesig afkeurend.
29
"Hendrik was myne, my eie. Toe kom die simpele meisiekind en
foeter met sy kop." Sy tuur vir ‘n oomblik dwarsdeur my, tot ek
haar realiteit weer binnesyfer.
"Maar, anyway, Stompie het gesond geword na daai storie. ‘n
Jaar later, seker toe hy so twintig, nee, dit was nader aan sy
twenty-first ... man, ons het toe ‘n lekker party hier gehad ...
het hy werk by die bakkery gekry." Mevrou Buys druk die
stompie oordadig in die koper-asbakkie dood. "Hy was so
opgewonde om sy ma te kom vertel, hy het soos ‘n blerrie vrot
vel hier gegly en geval. Daar het hy gelê." Sy beduie vlugtig
met haar regterarm tuin se kant toe. Maar ek weet haar arm
kan nie verder terugdraai nie, sy wil hier by die trappies wys.
"Ek sweer, hy moes ... Meisie ..! Meisie..! Grampa's! Bring vir
my twee Grampa's! ... Waaaar was ek? Hel, ek het nou ‘n
hoofpyn, jy sal nie glo nie. Die kind van my kry toe werk om
deeg te knie daar by die bakkery met daai twee stompies van
hom."
Binne hoor ek voetstappe en ‘n kraan wat loop.
"Ek was so trots, darem kon hy toe vir sy ma kyk. Jy weet die
ou spoorwegpensioentjie maak nie al die gate toe nie. Maar toe
loop die storie dat Stompie deeg knie by die bakkery, en dat
iets fout is met die brood, en dat mense siektes sal optel. My
niggie Frieda het my self kom vertel van al hierdie goeters wat
mense loop en rondvertel, skinnerstories, vieslike liegstories.
Ek sweer voor die Here, ek maak die een vrek wat daai stories
beginne het. Nou, dit was nie lank nie, toe moet ou Frik hom
laat gaan, want hy verkoop nie meer nie, jy sien. En daar sit ek
weer, waar ek was. Meisie! Meisie! Fok! Ug ... ek is jammer, dit
is net hierdie hoofpyn. Die Grampa!"
Meisie verskyn weer op die stoep met ‘n glas water en die twee
hoofpynpoeiers. Sy dra nou hoëhakskoene, swaar grimering en
oordadige oorbelle. "Ek moet amper gaan werk," sê sy.
"Miskien kan ek jou sommer gaan aflaai," stel ek voor (ek het
geen voertuie hier gesien nie), "maar ek moet eers met jou
gesels." Sy loer onwillig in die rigting van die vangwa.
Sy haal ‘n selfoon uit haar sak. "OK." Sy verdwyn weer die huis
in. Ek merk hoe mevrou Buys my pal dophou.
30
"Mevrou, goed, ek het nou hier hoe hy sy werk verloor. En
toe?" Ek sluk vinnig die laaste tee.
"Jy sien, en toe sit hy net hier by die huis, met hierdie klein
flerrie hier in my huis. En hulle gebruik drugs, crack, of cat of
coke of iets ongoddeliks."
"Waar kom die geld daarvoor vandaan?" vra ek die roetine-
vraag.
Sy loer vlugtig na my, asof sy dalk haar mond verbygepraat
het, asof sy vergeet het om my eers op te som en nou wil
bepaal wat die gevolge kan wees. "Wel, sy is ‘n stripper. Sy sê
‘n danseres, maar ek dink sy is niks anders as ‘n klein hoer nie.
En sy het my klein Hendrik van my weggelei, soos die Bybel
waarsku." Haar oë blits vinnig vloer toe en weer op. Vir ‘n
oomblik verbeel ek my ek sien wel trane in haar oë, maar dink
tog dit was net verbeelding. "Maar Catharina Buys verduur
geen onreg nie, jy gaan nie drugs onder haar dak gebruik nie!"
Sy swaai met haar wysvinger driftig deur die lug. "Hulle sit toe
heeltyd daar en konkel allerhande plannetjies, die twee. My eie
kind. Maar ek weet dit was sy, sy het hom vol dinge gepraat!"
Sy wring haar hande ingedagte.
"Wag nou net, Mevrou, wanneer was dit nou?" wil ek weet.
"Skaars nou die dag, ‘n dag voor sy dood!" roep sy
verontwaardig.
"Wat het gebeur?" Ek skribbel koorsagtig agterna om by te hou.
"Ek ruik toe hulle is weer daar besig en bars by haar kamer in -
met drugs nou, nè. Ek mág mos, dit is my huis. Maar, eers het
ek gehoor hulle het planne om weg te gaan, my so hier te los!"
Dit lyk vir die eerste keer of sy werklik wil huil. "Nouja, die
volgende dag ... toe is hy weg ... dood. Eergister."
"Weet jy dalk wat is ‘n slungel?"
Nie ek óf mevrou Buys het haar verskyning in die kosyn
opgemerk, of weet hoe lank sy reeds daar staan nie. ‘n
Slungel? Ek kyk na die breë figuur van Catharina Esther Buys,
31
haar blokkige kop wat tot op haar skouers voortduur, die
ingesonke oë wat uitdrukkingloos voor haar uit tuur, die plomp
skouers wat afrol tot waar heupe moontlik kon wees en haar
sitvlak nou op ‘n onbekende manier weliswaar op die
plastiekstoel bo die aarde bly hang. Dan vang ek uit die hoek
van my oog ‘n waaiende handjie van die buurman, Piet. Hy
beduie krampagtig dat ek hom moet sien. Aan die manier hoe
sy hand en kop nouliks bo die muurtjie uitsteek, neem ek aan
dat dit vertroulik moet geskied, en vestig ek dadelik weer my
aandag op Meisie.
"Ek het dit in hierdie boek gelees," sê sy, "... maar, ek het nie
gedink jy sal weet nie." Met ‘n argelose handgebaar in my
rigting verdwyn sy stil.
"Um, ja. Mevrou, ja. Hoe het u toe bewus geraak van Hendrik
se dood?"
Wat meen sy sy het gedínk ek sal nie weet wat ‘n slungel is
nie? Ek krap onbewustelik met die pen ‘n inkstreep teen my
voorkop.
teen ‘n slakkepas en versnel effens net na die huis. As jy wil
survive. Ek weet nie regtig hoe om te reageer nie en kondig my
vertrek aan. By nommer 59 gly Piet soos ‘n skim agter ‘n pilaar
uit en die deuropening van sy woning binne.
"Nog net een ding, Mevrou," wil ek weet voor ek by die trappies
afstap. "Hoe kan ‘n mens sonder vingers ‘n tou knoop?"
Sy haal haar skouers vir my op.
Meisie kom met ‘n klein, blink handsakkie en haar boek te
voorskyn. Sonder om te groet stap sy heupswaaiend die erf uit,
oor die pad en klim by die passasierskant in.
"Ek hoef seker nie agterin te sit nie," lag sy skalks.
"Nog nie." Sy gee my ‘n vuil kyk en ek weet haar speelsheid sal
net so vinnig op ‘n tirade uitloop.
"Laai my op die hoeke van Kerk en Voortrekker af. Een van my
vriendinne sal my daar kry," gebied sy kortaf.

"Wat? O. Sy het my kom sê. Jy sien, ek was heeldag uit. Eers

Op die treinspoor staan die brak vir ons en kyk. Ek draai die
laatmiddag het ek hier aangekom. Ek het vir haar gesê loop
aansitter.
roep die kind uit sy kamer laat hy kan kom eet."
"Luister ... Wat wil jy hê moet ek jou noem? Maria? Klara?
Ek skryf motories. Wat de hel is ‘n slungel?
Meisie?" Ek kyk vinnig in haar rigting.

"Sy het gesê die lyk hang daar aan ‘n pelmet, toe bel ons die
"Wat jy wil," antwoord sy ongeërg.
Poo ... Polisie. Die kamer is nou oop vir rent."
Op die hoek merk ek ‘n kafee, bakkery en ‘n paar ander
Oop vir rent. Ek kyk op van die vel papier voor my en vlugtig in
winkels. "Is dit die bakkery waar Hendrik gewerk het?"
haar oë. Niks. Ek vryf oor my ken. "Mevrou, met alle respek, jy
kom nie vreeslik hartseer voor nie."
Sy knik instemmend.
Sy kyk my verdwaas aan. "Meneer, die lewe is hard. Hy
behandel vir my nog altyd hard. As jy wil survive, help dit nie jy Ek kry ‘n ingewing en hou dadelik voor die plek stil. "Ek is nou
sit en tjank oor alles nie." hier, gee my ‘n minuut." Sonder om te wag op haar reaksie,
trek ek die sleutel uit die aansitter en stap die bakkery binne.
Die reuk van varsgebakte brood vul my neus en ek vergeet
Voor in die straat ry ‘n gelerige ou Toyota met getinte vensters
momenteel van die bisarre "selfmoord" van Hendrik Johannes
verby. Die twee swart mans sit diep in die sitplekke, die
Buys.
slaprandhoede laag oor hul oë getrek. Die voertuig beweeg

32 33
"Is hier ‘n Frik?" wil ek weet.
Die man agter die vertoonkas spring oorbluf op toe hy die
uniform gewaar. "Ja, ek is. Eintlik Manny. Hier noem hulle my
Frik. Long story." Dit lyk of hy tot verhaal kom.
Ek stel my voor. "Wat kan jy my vertel van Stompie? Hendrik
Johannes Buys?" Ek hou sy gesigsuitdrukking fyn dop. Die
eerste reaksie is gewoonlik ‘n goeie aanduiding van wat mense
dink.
"OK, ek het hom gehad hier agter, om die deeg te knie. Ek het
eers gedink hy is ‘n orraait ou. Maar toe het hy ... uh, ok, ek
het hom gevang waar hy my till hier empty. Ek het CCTV. Ek
het gefire die bastard, hy was met drugs involved. Ek het als op
CCTV, jy kan check hoe haal hy met daai twee stompies die
geld uit, selfs die coins het hy gevat. Ek het hom gefire - hy het
my gesê hy is jammer, hy skuld die drug dealers, Nigerians."
Ek kan sommer sien Manny se bloed kook nou nog. Terwyl hy
passievol verduidelik haal ek ‘n varsgebakte bruinbrood en twee
pasteie vanaf die rak. Die kasregister gly oop. "Nou sê bietjie
vir my, Manny, hoe kry hy die geld uit daai klein laaitjies met
twee stompies?"
"Swear to God, I'll show you!" Dit lyk of hy hom vir my vererg.
"Dankie, ons sal dalk weer later gesels."
Buite staan Meisie en rook. Toe sy my sien nader kom, trap sy
die stompie met mening die grond in. Ek gee vir haar ‘n pastei
en ons ry ‘n blok verder, waar ek onder ‘n boom stilhou. Ek
haal my notaboek uit.
"Hoe het Hendrik sy hande verloor?" vra ek saaklik.
Sy grinnik. "Ja wel, hy het vir my vertel tannie Cathy het hom
eendag voor die trein ingestamp ..." - sy glimlag fyntjies vir my
- "... maar oom Piet, wat langsaan bly, het my vertel sy ma het
hom eendag gevang draadtrek met een van my panties, en toe
... ent ... oe ... en toe ..." Sy lag nou byna onbeheerst. "Sorry,
sorry ..." Sy hou haar hand afwerend na my uit, stukkies pastei
34
dreig om uit haar mond te val, "maar, sorry. Nee, seker is dit
nie snaaks nie." Sy vee die lagtrane uit die hoeke van haar oë.
"Jy het ‘n penstreep ... wag." Sy buig vooroor en vryf met haar
duim oor my voorkop. Ek laat haar begaan, maar voel tog hoe
my hart werktuiglik sy pas opgewonde versnel. Haar hele wese
spreek van seksualiteit. Dit is haar wapen, haar paspoort na
plekke waar sy andersins nie sou kon nie. Fladderende ooglede,
die flikkering van haar puntige tong, ‘n sensuele veeg en
subtiele skud van die hare, die effense vertoon van haar slanke
nek en uitlokkende laggie - alles die magiese krag van
seksualiteit. Dit alles flits in minder as ‘n sekond deur my
verstand. Haar gesig is byna teen myne en ek weet dit kan my
loopbaan skaad, hier in sig van die publiek in ‘n vangwa. "Dit is
goed om vriende in die polisie te hê, ons kan vir mekaar baie
beteken ..." Sy laat haar vinger sensueel van my voorkop oor
my neus gly.
Ek maak selfbewus keel skoon. In ‘n vlietende oomblik het ek
die prooi geword, sy die kat en ek die muis.
"Jy het gesê, wat nou weer? Um, ja. OK, gaan aan." Die pen gly
byna uit my hand.
Sy sit terug in haar stoel, hap aan die pastei en vertel
ongesteurd verder: "Ja, wel. Sy ma het altyd loop en dreig sy
sal sy hande afkap as sy hom vang draadtrek. En sy haat my,
die ou bitch. Maar oom Piet en hy was nogals close, jy weet wat
ek meen. Oom Piet het gesê Hendrik het hom gesê hy wou
gaan selfmoord pleeg en voor die trein inspring. Maar toe die
trein kom en hy spring, toe gly hy. Wel en toe val hy te kort,
met net sy hande ... ha ha ... ha! ha!"
Ek kyk haar geamuseerd aan en sy hou die lagbui - wat weer
dreig om haar te oorweldig - in.
Mmm. "En wat het hier by die werk gebeur? Die bakkery? Wat
is die storie?"
"Wel, tannie Frieda, tannie Cathy se niggie, het vir my vertel sy
koop nie langer daar brood nie want ..." - sy huiwer ‘n oomblik
- "... dis disgusting. Maar, partykeer het Hendrik by tannie
Cathy uit die kamer gekom." Sy kyk my met ‘n "Kry jy dit?"
aan. Ek staar haar verdwaas aan. "Man, tannie Frieda het gesê
sy gaan nie brood eet wat hy met daai stompies geknie het nie
35
... want dan is hulle in die deeg en dan is hulle in haar vet ..."
Sy rol haar oë soos ‘n oupa uil en dan dring dit stadig tot my
deur. My oë gaan rus op die warm brood in die bruin papiersak
tussen ons. Sy merk die ongeloof in my oë en glimlag wrang
voor sy die laaste hap uit die pastei neem. "Ons moet ry," sê
sy, "Mandy wag seker al."
"Sê vir my, wie het op sy lyk afgekom?" Ek hou haar stip dop.
"Dit was ek," sê sy sonder om te weifel. "Tannie Cathy het so
aangehou. 'Gaan roep hom nou! Gaan roep hom nou!'
Gewoonlik mag ek nie naby haar ou precious little seuntjie se
kamer kom nie, maar toe is dit net: 'Gaan roep hom nou!'
Aanmekaar!" Dit lyk of sy die waarheid praat.
"En hoe sou Hendrik self ‘n tou kan knoop om homself mee op
te hang?"
"Man, Hendrik was cunning, hoor. Hy het mos meth gedoen -
dis nou off die record. Hy het alles self gedoen." Sy draai haar
kop dan vinnig weg. "Eintlik was hy nie ‘n bad ou nie, net ‘n
bietjie screwed up, maar nie ‘n bad ou nie." Sy vee verergd ‘n
traan af wat oor haar wang biggel en kyk my skielik in die oë.
"Verder weet ek nie eintlik iets nie."
Ek hou my kaartjie na haar uit. "Gee my tog ‘n lui as jy wel iets
onthou."
Op die hoek van Voortrekker- en Kerkstraat hou ek op die
randsteen stil. Meisie maak gereed om uit te klim. "Klara," sê
ek huiwerig, "gaan julle nou hotel toe?"
Sy lag uitdagend. "Ek gaan waar ek wil," tart sy. "Ek wil nie vir
jou sê hoe om te leef ..." Sy knip my sin kort: "Moenie!" en
klap die deur in my gesig toe.
By die stasie gooi ek die dossier op my lessenaar neer. Die
bruin omslag is grondbevlek, die hoeke effens gevou; op die
hoek lê ‘n blerts droë tee en hier en daar is klein vetspatseltjies
wat waarskynlik oorblyfsels van die pastei is. Dis ‘n gemors.
36
Kaptein Molomo se swaar voetstappe dawer nader en hy
verskyn kort daarna in die deuropening. Hy is ‘n man van min
woorde. "Vir wat vat jy so lank?" wil hy weet, maar daar plooi
‘n glimlag om sy mondhoeke voor hy verder die gang af dreun.
Ek vou die dossier oop en skommel deur die foto's van die
toneel. Daar is bewys van hoë vlakke dwelms in sy
bloedstroom. Op sy arms is hordes naaldprikke; dit lyk of ‘n
swerm muskiete die mannetjie toegetakel het. Hy hang met sy
rug teen die gordyn, die tou styf oor die kapstok, broek op die
knieë. Die stoel half dwars onder sy voet. Daar is ‘n polis, maar
dit betaal nie uit in die geval van selfmoord nie. Ek wonder wat
die ou reier te sê gaan hê.
Maar ek kan my nie meer langer beteuel nie; ek moet
onmiddellik weet!
Ek stap na die kabinet oorkant my lessenaar, waar ek twee
hoofpynpille uit die plastiekhouertjie haal en ‘n verklarende
woordeboek van die rak af trek.
Ek bel my vrou by die huis. ‘n Slungel, sê ek vir haar, is ‘n lang,
maer persoon, of ‘n lomperd.
Sy giggel. "Kom huis toe, dan wys ek vir jou wat maak ek met
‘n slungel," terg sy ondeund.
In die agtergrond hoor ek hoe die drukkoker soos ‘n stoomtrein
afblaas.
Ek haat treine, mymer ek, en klap die woordeboek onnodig hard toe.
37
 5 OP HITTE Ek los hom.

“Daai ou rympie raak afgesaag.”

Die verhouding tussen Sarel en Stienie, wel ... Hulle antwoord nie.

“Fok jou, Sarel.”

Stienie staan vinnig op: “Wat is saag?” Sy tel my leë glas op en
stap die huis binne. Die stoel het ’n rooi rand teen haar bobeen
“Nee. Nee, fok jou, Stienie.”
afgedruk. Sy dra een van daai denimbroekies wat lyk of dit
afgeskeur is, die rafels nog flussies aan die soom kort onder
“Ek sê fok jóú, Sarel!” haar boude.

“Wel, ek sê fok jou, Stienie!” Daar is ’n oomblik op die stoep voor Sarel vir my knipoog:
“Niks fout in daai afdeling nie.”
Ek tel die half vol whiskyglas langs my van die houtvloer af op,
dit is hel-uit warm hier op die stoep. Ek stuur die gesprek terug na die landrover. Hulle het dit jare
terug by my oorgekoop.
“Fok julle al twee.”
“Wat sê jy? Wil jy probeer?”

Die hittegolwe dans bedrieglik bo die boomtoppe, die berg ’n Ek sien hoe die oorblywende ysblokkies klein en rond saam met
hallusinasiespieëling in die verte. Ek dink ek hoor ’n vliegtuig die laaste whisky oor sy onderlip gly.
iewers, maak agter skrefiesoë ’n draai in die lug en fokus dan
op die afgeleefde ou landrover onder die Transvaalse
Die bodem klop hard teen die hout.
boekenhout as ek niks gewaar nie.
“Fok, ek sal nie weet waar om te begin nie. Sy staan al so
Hulle volg my.
lank.”

“Sal hy weer loop?”

Ek kyk nie na een van hulle nie. Stienie wou iets sê.
“Nee, hu-uh. Ek moet eintlik kyk of ek die damn ding nie
verkoop kan kry nie.”
Die probleem met ’n ding wat lank staan is dat selfs die goed
wat gewerk het later nie meer wil nie. Sarel skuifel die toolbox
tot teen die boom en gaan sit. Ek gee vir hom ’n bier aan.
Die coolerbox sal nie my gewig hou nie.

“Fok jou, Sarel.” “Kyk daai tarentale.”

“Fok jou, Stienie.” “Fisante,” korrigeer hy.

’n Sweetstraaltjie glip spontaan tussen die hare langs my slaap “Wat is die verskil?”
uit en kielie ’n nat spoorpaadjie tot halfpad oor my wang.

38 39
“Die een is ’n fisant en die ander een ’n tarentaal.”
“Gmf ...”
Ek is nie seker of ek in die stad aard nie. Hulle skrop skril
tussen die fyngras. Ek dink dit is die baie mense.
“Ek sal hier pomp dan gaan jy solank met die enjin aan,” sê ek.
Modder en fyn blaarspatsels verberg die velling waar die rubber
reeds onder die rooigrond ingesink het. ’n Kommandomier
hardloop bakbeen langs die band verby en verdwyn iewers
onder die bakwerk.
Ek wonder of hulle woorde gehad het. Laatnag het stemme my
wakker gemaak.
“Sit eers, man. Die dag is nog lank. Jy is mos nie haastig nie,
ons maak eers weer oor twee weke oop. Jy sal seker bly tot
minstens dan.”
Marumba Lodge.
Ek is nie haastig nie.
“Wat gaan met jou en Stienie aan? Gaan julle nou trou of wat?”
Sy vlugtige blik is ernstig, sy grys oë nog grouer.
“Nie op ’n nugter maag nie,” antwoord hy bot.
Hy staan op, sit die bier op die enjinkap neer en maak die
rubberknippe rondom los.
“Het die muskiete jou darem uitgelos? Jy moet sorg dat jy die
net om jou bed behoorlik toemaak, die malaria is erg dié jaar.
As jy gesteek word, probleme.” Hy punt sy vinger
waarskuwend.
“Byt. Nie steek nie.”
40
Op die stoep stap Stienie in haar bikini uit.
“Die twee miskruiers gaan mekaar nou wragtag nie uitlos oor
daai bol stront nie.” Ek trek met ’n stokkie ’n sirkel om hulle.
Die gestoeiery oor die bolletjie mis gaan al amper twintig
minute aan. Dit is ’n lomp en herhalende gat-oor-kop proses.
Drie dae het gou verbygegaan. Die band is styf. Ons praat,
drink ’n bier, dalk whisky. Stienie lê en tan die meeste van die
tyd, of op die stoep of hier naby ons op die gras.
Ons besluit om eers ’n breek te vat.
John’s Bush pub buite die dorp hou geen bedreiging vir die Keg
in nie. Die stoele is hoog en hard, die ronde tafels taai, gevlek,
vol happe en ongelyk. In die hoek is ’n Billy Ray Cyrus-look-a-
like besig om Rodriguez te sing.
“O, daar is jou girlfriend, Sarel,” sê Stienie terloops, haar oë
beduie.
Daar is iets in haar stem, nie jaloesie nie. ’n Uitdaging?
“En ek sien sy het jou boyfriend saamgebring,” antwoord hy
droog.
Teen die kroeg staan twee jongmense en gesels, al twee
bruingebrand en in kakie. Ek hou dadelik van Sarel se
girlfriend.
“... and I wonder ... how many times you had sex and I
wonder ...”
Later sluit hulle by ons aan.
Die stilte is onaardig.
41
Ons sit styf teen mekaar. Ek wonder hoe ons vir die swart oë in
die groot voorkop moet lyk, daar onder in die Nissan-bakkie,
een van daai kleintjies.
“Hy is in must,” grom Sarel.
’n Spiertjie spring in sy kies. Die stof dwarrel reguit af aarde
toe, in die kajuit kan mens dit hoor val.
“Sarel, jy moet omdraai,” fluister sy tussen ons.
Ek weet nie wat must is nie, maar sy groot ore flap geïrriteerd
teen die kante van sy lyf, stert regop, sy lyf gespanne.
Sarel het intussen die bakkie afgeskakel.
Die reusagtige dier storm met sy ore wyd, die trompettergeskel
verlammend. Ek kyk vas in die wit van Stienie se gesperde oë.
Sarel sit.
Die stof sif dié keer oor die bakkie, die olifant, goddank, het
gestop. Ek raak bewus van bloed en speeksel wat in my mond
meng, my hart wat wild klop, Stienie se hand wat om my been
klem en dan terugtrek.
“Sit net stil!” fluister Sarel sonder om te roer.
Ons wag amper ’n uur voor hy stadig uit die pad stap en tussen
die bome verdwyn.
“Jagse bliksem!” swets Sarel voor hy wegtrek.
Die landrover wil nie vat nie. Ek sit binne en draai die aansitter
as Sarel skreeu.
“Ok!”
“Niks!’
Hy peuter aan iets.
42
“Ok!”
“Niks!”
Hy kom klim saam met my voor in. Daar is ’n dreuning van die
pad se kant af.
“Wat was daai olifant se probleem nou die dag, hé? Hoekom
raak hulle so bebliksemd as hulle bronstig is?” wil ek weet.
Sweetstraaltjies loop vryelik in sy nek af, sy gesig rooi van die
inspanning.
“Diere maak so, paartyd gaan die hormone mal, kliere skei
allerhande goed af en dan dans die poppe. Oorlewing, die
natuur vat nie kak nie, net die sterkes maak dit.”
’n Bakkie kom vinnig deur die ingang gery en hou in ’n stofwolk
voor die huis stil.
“Jou girlfriend het kom kuier,” sê ek.
Sy stap onbewus van ons die trappe boontoe, heupswaaiend, in
haar hand ’n sportsak en handdoek.
“Ou pel, jy gaan moet sterk wees want as daai lyf nou-nou
uitstap gaan die temperatuur nog tien grade styg.”
“Die gevaar op dié stadium is dan seker dehidrasie,” lag ek en
haal vir ons elkeen nog ’n koue bier agter my uit.
“Waar is haar ou?” wil ek weet.
“Nee, jy kon mos sien. Daai doos dink as hy gaan sit dan sak
die son.”
Ek kon dit nie sien nie.
Na tien bring sy en Stienie vir ons toebroodjies uit,
swemhandoeke verleidelik om die heupe gebind.
43
“Julle sit net hier en drink, hoekom los julle dit nie maar eerder
heeltemal nie?”
Die verwyt in haar stem klink opreg.
“Dit is nou die dankie wat ons vir ons moeite kry,” sê Sarel vir
die besoeker wat blinkoog staan en glimlag. Hy was reg, sy lyk
ongelooflik.
“Ons vat net ’n breek, hierdie enjin gaan binnekort sing,” sê ek.
“Wel, ek hoop so.”
Hulle stap stoep toe.
“Is sy in must?”
Hulle is klaar te ver om te hoor as Sarel uitbars van die lag.
Sarel dink dit is dalk die meganiese petrolpomp wat nie die
carburetter van brandstof voorsien nie, hy het nou onder die
enjin ingeskuif. Ek sit teen die band en gee moersleutels aan as
hy vra.
“Ek het haar gevra om te trou, pel, seker al vier maande terug.
Sy sê ek is te haastig. Haastig se moer, man. Ons is al fokken
amper drie jaar saam.”
Hy benadruk sy woorde selektief, aangeklam.
“Gee vir my nog ’n bier, toe.”
“Sien jy wie kom daar aan?” onderbreuk ek hom.
Ek maak die blikkie oop en stop dit in sy hand. Die meisies kom
aangestap en gooi die handdoeke ’n ent van ons op die gras
oop. Hy lig sy kop om beter te sien.
“Jissis, ek sal wat wil gee om tussen daai bene te kan inklim.”
Self, dink ek. Stienie sien hoe ons staar.
44
“Kan ek vir jou ’n spanner gee?”
Sy staan by die kombuistafel, ingedagte. Voor haar lê die boek
wat sy lees, oop. Die vriendin het gery, Sarel lê onder die
landrover, uitgepass.
Ek tel dit op: Winterhartstog: “Jy weet ek kan nie sonder jou
nie, Charles. Ek het ’n fout gemaak, hoe lank gaan jy dit nog
teen my hou?”
“Hoe lank gaan jy dit nog teen my hou, Stienie?” terg ek en
knyp haar wang. Sy stap tot voor die wasbak waar sy deur die
kantgordyn na buite kyk.
Onder die landrover kan ek Sarel se bene sien uitsteek, sy
voete uitmekaar.
Dan is sy teen my, die klapperolie reuk in my neus, haar lippe
vol en warm. Ek dryf haar stadig tot teen die wasbak waar sy
draai en uitasem vooroor buk, haar gesig teen die ruit.
Sarel se voet roer.
Ek druk haar broekie eenkant toe, sy was voor die tyd al nat.
Dit voel of ’n duisend volts deur my liggaam jaag, ek sidder as
die klimaks in my onderlyf ontplof.
Ons staan woordeloos en hyg voor sy uitglip en na my
terugdraai.
“Was dit nou vir jou lekker, hé?” vra sy.
“Dit was.”
“Jy moenie dink ek gaan vir ewig vir jou wag nie.”
Ek zip my jean toe.
“Ek het nie gesê jy moet vir my wag nie.”
45
Ek het te gou gepraat.
“Jy is fokken verwaand, man. Jy is niks beter as ’n dier nie.”
Ek het nie lus om te stry nie. ’n Kalmte vloei deur my lyf, die
hitte skielik meer draaglik. Sy gooi haar hare terug en trek die
bostuk reg, net die blos op haar wange verklap ons. Ek probeer
aan iets slims dink om te sê, iets wat die situasie kan ontlont,
miskien iets soos: Is ons nie maar diere nie — nee, dit gaan
stupid klink.
Sy wag vir ’n antwoord, ek het nie een nie.
“Dit lyk nie of ons daai landrover gaan regkry nie,” sê Sarel.
In die skemer is die bakwerk net vaagweg onder die boom
sigbaar. Ons sit op die stoep, elkeen met ’n sundowner. Stienie
het ’n jean aan.
“Dalk is dit tyd om hom maar te laat gaan, Sarel.”
Hy kyk verras na haar.
Ek besluit om die volgende oggend te ry.
Ek hou stil waar die bul ons vasgekeer het. Veertig meter van
die pad af herken ek hom tussen die bome aan die skeur in sy
linkeroor. Hy lig sy slurp hoog en breek ’n paar groen blaartjies
bo hom af, sy mond half oop. Ek weet hy kyk vir my, die grys
van nog olifantlywe agter hom. Glimlag hy vir my?
Ek het sommer lus en bliksem hom.
46
6 KRONKELPADBELOFTES
Messina is nog buite sig wanneer die son heldergeel oor die
klipperige horison verrys en luilekker oor die geroeste VW-
kombi strek. Ons is op pad grens toe, Beitbrug, dan Zimbabwe.
Die voertuig se skaduwee soos ’n skeefgebakte brood agterna.
Dit is ’n 79-model, 2000L, spesiaal deur hulle gekies omdat die
voertuig onopsigtelik is en miskien omdat Bert al een is wat
bereid was om sy voertuig vir die missie beskikbaar te stel. Dan
ook, hy is al een met ’n kar. Nie te lank terug nie het ek dit self
breed gehad, maar nou ja, dit is ’n ander storie. Daai is
Meerkat se dinge.
Bert se bynaam is Bun. Hy bestuur. Sy venster is effens oop,
net genoeg om die wind skril deur die venster te forseer en
rukkerig aan die krulhare agter sy sproet-ore te pluk. Daar was
’n tyd toe ons hom Duracel genoem het, hy was heelwat kleiner
en die koperkleur van sy hare het eers later jare verbleik.
Vandag is sy kop buitengewoon te groot vir sy lyf. Lorette sit
langs hom, sy cherrie al van skooldae af, een aborsie, nie Bun
s’n nie, regterhand op sy been. Van hier waar ek nou sit is sy
kop maklik twee keer groter as hare. Lorette het sulke ylerige
hare met geen definitiewe kleur nie, vaalbruin met streaks,
halfpad uitgegroei en slordig.
Langs my lê Speek, Lorette se broer. Sy noem hom Boetie en
hy noem haar Sussie. Jissis tog. ’n Ou kan sien hulle is familie,
die bleekgeit, die blou are wat padkaartjies na nêrens onder die
deursigtige vel trek. Ek hou hom so ’n rukkie dop.
Ons het die agterste bank van die kombi uitgehaal sodat daar
meer pakplek is, ook sodat ons beurte kan maak om te slaap.
Speek se ma het bekommerd gelyk toe ons gisteroggend daar
weg is, maar ek het vinnig vir haar gesê sy worry verniet, als is
orraait. Dié ding kon nie toe gestop word nie. Ek het my redes.
Sy het gesê sy vra tog so mooi dat ons nie weer gaan kak
maak nie en gedruk-druk aan die ligpienk krullers in haar grys
hare. Sy het gesê sy kan hulle nog verstaan, maar ek kom as ’n
surprise, ek met my universiteitsvrystelling en ôll.
47
Omdat hulle nie vir my ’n bynaam uitgedink het nie, het ek self
besluit op Meerkat.
“Frans, is Speek al wakker?”
Speek roer langs my en steek sy bleker as bleekgeslaapte gesig
heeltemal onder die grys kombers uit.
“Waar is ons al?” wil hy gapende weet.
“Lyk my so,” sê ek.
Hierdie plan, moet ek dalk eers verduidelik, was nie deur net
een van hulle uitgedink nie. Dit was klaarblyklik meer ’n ding
wat posgevat het, as‘t ware, en toe self in ’n plan ingegroei het.
Met ander woorde hy is uit homself gebore, of dalk is Lorrie,
Bun se cherrie, nog reg. Dalk was sy nog deur die gees gelei.
Hulle wou eintlik nog daai selfde aand van die plan ry, maar
Bert se broertjie het hulle uitgelag:
“Dink jy jy klim net in jou fokken kar en ry oor die grens?”
Hy is nog ’n klein snotneus, maar ek sê jou, hy is clever.
“Ons weet dit, jou klein balls-up. Gaan mind jou eie bliksemse
business.”
Toe eers het hulle my gevra om deel van die plan te word. Net
Speek was verbaas omdat ek sommer dadelik ja gesê het, die
ander twee het nie ’n oomblik getwyfel dat hul slim plan my
oorreed het nie, of so dink ek. Die paspoorte het ons plan
amper in die wiele gery. Red tape, bureaucratic red tape het
hulle vir my na ses weke gesê. En toe, skielik was dit daar om
af te haal, ’n week of so terug. Die paspoorte was my
verantwoordelikheid, Lorrie sou die padkaarte kry, Bun die van
check en Speek die gun. Almal moes kos en geld gee.
Speek het ’n connection op Messina vir die gun.
“Speek ...” Bun praat weer, “daai connection van jou beter to
light kom!”
48
Lorrie giggel altyd verskriklik as Bun oor die gun begin praat,
en die ammo. Sy is nie fokken lekker nie. Sy sien ek kyk vir
haar.
“Ek dink ons gaan te vroeg wees,” sê Speek.
Bun druk die spieëltjie sodat hy ons kan sien sonder dat hy sy
lyf hoef te draai.
“Dis ok, ons hang net so bietjie bal op die dorp.”
Sy giggel weer en trek haar wit knopknieë tot onder haar
spitsken.
Ek het nog nooit iemand geskiet nie, maar Meerkat is nie bang
nie, hy skroom nie, hy kan opfok as dit moet. Ek sal lat hy eers
sy job doen en ek dan myne. Langs die pad flits kremetartbome
verby en rotskoppies. Koper word op Messina ontgin. Eintlik
moet ek Maandag in die hof wees. Die Staat het vir my ’n
prokureur gereël, verniet, ’n ouerige toppie. Hy het gesê die
sielkundige se verslag sê dat ek nie mooi verstaan het nie en ek
hoef nie bang te wees nie, ek sal nie tronk toe gaan nie - of ek
dit verstaan. Ek gaan eers in die hospitaal bly. Ek het al vir Bun
gevra of ek vir hom siek lyk:
“Hei, Bun! Lyk ek vir jou fokken siek?”
Lorette giggel weer.
“Nee, Frans. Jy lyk hei-ok, pel. Trek jy maar net daai sneller as
die tyd daar is.”
Hy knipoog vir Lorrie, hy weet wie is in beheer. Dit word weer
so warm hier in my nek op, op na my kop toe, spikkeltjies,
dowwe vonkies, vonkies ... nou net stilsit, diep asemhaal.
Speek pluk-pluk aan die kort hare agter sy ore. Daar sit al
sulke kaal kolle. Ek klap sy hand weg van sy mond af:
“Hei, fok! Ek het gesê, hou op om jou hare te vreet. Jy kry net
die gun, ek sal skiet, pisbroek!”
49
Hy lig sy hand asof hy my gaan klap, maar ek frons befok en hy
laat sak vinnig. Hulle weet nie van my nuwe dinge by die hof
nie, Meerkat se dinge. By daai tyd is ek weg, kom ook nie terug
nie. Maar ek gaan nie nou al my plan sê nie. Dit is eintlik ’n
lokval, maar ek kan nie nou sê nie.
“Lovey, stop eers, toe.”
“Aag here, elke vyf minute?”
“As ek moet gaan, moet ek gaan!”
Bun draai vererg van die pad af en almal klim uit. Die son gaan
weer bak, herfs of te nie. Vorentoe strek die pad soos ’n dik,
swart streep tussen die hange voor ons uit. Tussendeur die
geroep van die duiwe hoor ek druppels val en dan sypel ’n geel
stroompie agter die band uit.
“Sussie, kan jy nie maar soos ons in die veld pis nie?”
Sy stap agter die kombi uit, steek haar T-hemp diep in en maak
die jean se knoop met ’n geswets vas.
“Die gras kielie.”
“Net ek mag daar kielie,” brul Bun besitlik en gryp lomp na die
vou tussen haar bene. Sy spring behaaglik vorentoe en help sy
hand reg.
Wat ’n sight for sore eyes, sou my ma gesê het.
Ons besluit om eers koffie te drink voordat ons verder ry, uit
Speek-hulle se geel fles.
“Die fokken goed is klaar koud, die ding is stukkend. Jy kan
hom net sowel wegbliksem,” sê ek.
“Het jy miskien beter?” snou Speek.
“Ek bedoel maar net ...”
50
Bun chip ok sommer in: “Hy scheme mos hy is perfek. As hy
klaar geskyt het, vee hy seker sy maag aan die binnekant ook
uit.”
Hulle lag.
“Wat ek eintlik wou sê is, is, wat ek bedoel het, is ... ek dink
daai blink ding daar binne is dalk stukkend.”
“Lekker, ou Fransie,” koggel Lorette.
Met haar een hand maak sy of sy ’n roomys teen haar voorkop
vasdruk en rol haar oë in wye sirkels. Ek lag nie, Meerkat
wringend in my lyf, ek haat dit as hy so binne my druk.
“Ou roomyskind, ou roomyskind!”
“Moenie, Pa, moenie!”
“Hierdie is my slimste kind,” het Ma altyd gesê en my hoog
opgetel.
“Sit my neer!”
“Los my!”
Bun en Speek pluk my arms om haar nek los.
“Frans!”
Los, Meerkat, los haar!
“Ek haat jou!” gil Lorette en spring terug in die kombi sodra my
arms verslap.
Sy klap die deur hard agter haar toe. Van waar ek hier op die
grond lê, kan ek sien hoe haar kop tussen haar hande skud, ’n
straaltjie bloed vryelik oor my lip.
Bun skop weer: “Don’t fuck with me!” sweef die woorde agter
sy bewende wysvinger uit.
51
’n Voertuig verminder spoed, Speek help my op, nee, alles is Ek kyk op my horlosie, sewe-uur. Regs van ons lê ’n
reg, meneer. Beneweld klim ek terug, die deur gly toe. Ons ry watertoring, die kombi draai die dorpie na links binne.
weer. Bun se mond beweeg aanmekaar, sy kop voor-en
agtertoe, vingerwysend na my, die gedruis in my ore klaar in “Speek.”
vlae op.
Speek sit weer en visvang. Ek skop sy skoen.
“... skiet ek jou vrek, hoor jy? Hoor jy my? Ek soek jou nie
naby haar nie, jy bly weg van haar af! Kan jy my hoor, jou “Watsit?”
verskoning van ’n fokken halfmensrubbishkak!”
“Waantoe, ons is nou hier?”
Meerkat, jy vat dit te ver.
Bun slack effens af terwyl hy vir Speek wag.
Die atmosfeer in die kombi is nou baie tense, niemand praat
nie.
“Ok, ok ...”

“Ek is jammer, Lor-”

Hy trek homself regop en steek sy kop voor tussen hulle in.

“Shut the fuck up! Wat het ek jou gesê?”

“Ok. Hy het gesê reguit tot by die shopping centre en dan regs,
dan weer links, nee, regs um ... en dan die vierde huis links.”
Bun wil my sommer van voor af met die rugkant van sy hand
bykom. Ek gee hulle kans, tyd genees alle wonde, sê ek altyd.
Bun frons, maar ry weer ’n bietjie vinniger.

“Bert ...”
“Wat is hierdie, is dit hier, Speek?”

“Jy fokken soek my!”

Regs van ons is ’n kafee en ’n garage.

“Bert, jy weet my pilletjies is op,” druk ek vinnig deur.

“Ek weet nie, Bun.”

“Jy is ’n rubbish, man! Jy moet kophou!”

“Wat fokken weet jy, is dit hier of nie, jy moet nou vinnig praat.
Almal het ’n job gehad, is dit of nie?”
Ek kan sien hy is kwaad, maar dinge lyk beter, hulle ken my.
Hulle weet ek moet my pille vat. Hulle weet van die keer wat Pa
“U ... uh ...”
my so met die fanbelt geslaan het.
Bun draai, maar die straat loop verder af dood. Hy draai om.
“Ek sê net vir jou, jy bly weg van haar af. Ek sal jou vrek
maak.”
“Wat dink jy, Frans?”
“Dis reg so, Bun, sorrie, Lorrie.”
“Gaan regs en nog reguit.”
Welkom in Messina.

52 53
Ons ry verder, maar kry nie nog winkels in dieselfde straat nie.
Bun begin senuagtig oor sy jeans vryf, die stuurwiel klam onder
sy palms.
“Ek dink dit is hierdie straat!” sê Speek skielik.
“Hoekom?” vra ek.
“Dit voel net so ...”
Bun ontplof. Dit was te verwagte, dit het begin broei: “Dit
fokken voel net so, jou kont! Ons ry al vyftien minute hier rond!
Al wat jy moes doen was om die fokken adres neer te skryf,
was dit te moeilik?”
Hy slaan vir Speek wild deur die gesig, Lorrette gil nou ook:
“Hy het die moeilikste werk gehad, Bert! Hoekom kon Frans nie
die adres reël nie!”
“Fok jou,” sê ek vir haar, terwyl Speek met sy hande voor sy
gesig weer langs my neerval.
Ek is omring deur idiote, die god weet, ek weet nie wat soek ek
hier nie. Dan onthou ek:
“Die man wat Robert Mugabe vrek skiet, ek lek sy gat vir hom
blink ...”
Maar dit is nie die grootste rede nie, daar is die ding met
Meerkat, my en sy moeilikheid.
“Jy shien Fransh, elke mensh ... kry net eenmaal die kansh ...
om iets grootsh te doen ... Ek het myne laat verbyglip. Jy
shien, drank en vroumenshe ... drank en vroumenshe, het my
nou, het my waar ek nou vandag shit, onder in die put. Maar
jy ... jy ou sheun, jy moet wragtig daai kansh vat ash hy kom.”
Die bottel het tussen sy vingers uitgegly en die laaste bietjie
brandewyn het oor die gras uitgeloop.
“Fransie, kom, gaan doen jou huiswerk! Anders eindig jy nog
net soos jou pa op, ’n regte slapgat!”
54
Ek het haar nie sien uitkom nie.
“Maar dit is dan Saterdag, Ma”
“Moenie teëpraat met jou ma nie. Is ek nie goed genoeg vir jou
nie? Is dit hoe jy wil opeindig?”
Die sigaret het ferm beduie na waar hy oopmond gelê het, sy
asem diep en onreëlmatig.
“Ek gaan nou na Debbie toe, ons gaan my hare perm. Jy gaan
huiswerk doen, geen maars nie!”
Ons ry weer in die straat af, van waar ons begin het.
“Jy beter my nie drop nie, Speek. Ons het daai gun nodig.”
Ek soek daai gun.
Speek kyk angstig deur die ruite, “Die vierde huis regs, die
vierde huis regs ...” Sy lippe vorm die woorde oor en oor.
“Het jy gesê die vierde fokken huis links, of die vierde huis
regs?”
“Frans, los jy vir Boetie uit!”
By een van die huise kom ’n man uitgestap, sy lang hare agter
sy kop vasgebind. Hy hou ons ’n oomblik dop en wink dan, sy
hemp oop oor sy harige maag.
“Dis Johnny, wat het ek julle gesê! Dis Johnny, hoezit, Johnny!”
Speek waai angstig teen die ruit. “Dit is die vierde huis, sien jy,
jou poes!”
“Ek bliksem vir jou, Speek.”
Die man maak die hek oop en beduie ons moet agterom ry.
Speek is eerste uit, ek bly sit.
55
“Wag julle hier,” sê Bun. “Frans, sal jy dit met ’n .303 doen?” Bert lyk bekommerd.

Hulle verdwyn saam met Johnny by die agterdeur in. Lorette sit Die skuifdeur gly oop en ek klim stadig uit, die vars lug help.
stil voor haar en uitkyk. Diep asem. Ek loop stadig om.

Twintig minute gaan verby. “Kan ek sien?”

“Ek wens ek was ryk,” sê sy, “ek het gedink jy gaan nog ryk “Speek, bly jy hier,” sê Bun.
word.”
Johnny loop voor. Dinge is nog newelrig, ek speel vir tyd. Bun
Die deur bly toe. weet, Meerkat, hy weet van Lorrie. In die kamer vat ek die
jaggeweer met bewerige hande en skuif die slot oop en toe, dit
“Jy is slim, Frans, maar jy is mal. Iets met jou is nie lekker is gelaai.
nie.”
“Ek sal dit met ’n .303 doen, ja. Dit gaan moeiliker wees, maar
Sy giggel skielik. ek sal dit kan doen.”

“Is jy nog lief vir my?” Ek strek my arm ongemerk teen die loop af, my vinger steeds
gemaklik op die sneller. Bun en Johnny nou al krappende in die
“Asseblief, Lorrie. Nie nou nie.” kluis. Mense soek jou, Meerkat. Ek soek jou. Ek haat jou. Die
tyd het gekom dat jy dit moet weet.
Meerkat, nee!
“Daar is net vyf patrone, Frans,” sê Bert met sy rug op my
gekeer.
Sy draai haar lyf na my toe.

Die loop forseer ’n ring onder my ken, die sneller koud teen my
“Bert weet dit was joune, hy weet. Ek het hom alles vertel. Hy
vinger. Ek probeer druk, niks gebeur nie.
weet jy het my gerape, hy weet als. Ons weet van hierdie
ander girl, dink jy ons lees nie koerant nie, dink jy ons is
stupid?” “Wat de fok maak jy?”

Lorette was die eerste vrou by wie ek ooit geslaap het, sy het Speek se mond hang oop, die ander twee draai om. Ek laat die
teëgestribbel, maar ... die ander een is dood. geweer vinnig sak.

“Dit lieg jy.”
Ek moet uitklim. Die deur swaai oop en Bun kom uitgestap met
Speek agterna. Johnny bly in die opening staan:
“Take it or leave it.”
Haal diep asem, haal diep asem, haal diep asem.
“Frans, hou op speel. Wat soek jy hier, Speek? Ek het gesê,
wag in die kombi. Ek gee jou nie meer as R500 nie, Johnny. Dit
is nou ’n heeltemal ’n nuwe deal.”
Daar bly ’n swart oliekol op die sementblad agter. Met die R500
in sy sak trek Johnny die hek agter ons toe, ’n onpeilbare
glimlag op sy gesig. Die geweer lê tussen ons in een van die
grys komberse toegerol, een patroon in die loop en vier by Bun.
Die geweer lê sommer reg by my, hier by my voete. Speek sit

56 57
en uitkyk, al agter Johnny aan, die ander twee vorentoe. Dit is
die geweer wat vir Robert Mugabe moet skiet. Tot hy ook so stil
gaan lê en bleek word, en styf ook, later ... soos ...
“Ek is klaar,” sê ek, “ek gaan nie aan nie.”
Wat doen jy, Frans?
“Ek sê ek gaan nie aan nie, Meerkat!”
Jy is ’n fokken pateet, Frans, soos jou pa. Iemand sê iets. Ek
dink hulle kyk nou vir my. Ek loer onderlangs, maar daar is
spikkels, helderrooi swysvonke in meesleurende strome.
“Jissis, hy gaan ons drop. Het hy nog pille? Fok, Speek, soek vir
sy pille!”
Kom, Fransie, tel op daai gun. Nee! Tel op! Nee, Meerkat!
“Keer hom, Boetie, hy wil die geweer vat!”
Die kombi swaai gevaarlik oor die randsteen. “Hou hom net
vas, Speek, ek kom help!”
“Frans, hou op! Frans! Eina, fok, hy byt!”
Dan blits iets warms in my gesig, ek kan nie onthou dat ek
geskreeu het nie. Ek weet nie van toe Bun oor my buk nie, ek
weet nie toe hy sag vir Lorrie sê dit is als oor nie.
Meerkat ook nie.
Ek hoor nie toe Speek sê hy gaan nie skiet nie, hy moes net die
gun organize.
Gelukkig nie.
58
7 DIE WIT HOND MET DIE BRUIN KOP
Die wit hond met die bruin kop klim oudergewoonte op 'n
Maandag bo-op die plastiektuinstoel voor in die meenthuis-
erf. Hiervandaan het hy 'n beperkte, maar nietemin steeds
'n uitsig op die kop van Belladonna. Ingeperkte ruimtes
met die afwesigheid van mense ontstel hom reeds sedert
sy geboorte hewig. Die gerusstellende dreuning van die
chroom Citroen wat in die oprit voor die hek stilhou,
opgewekte kinderlaggies en die eienares met haar groot
groen oë wat in sy rigting koer: dis die dinge wat hom aan
die gang hou. Die naweek is verby en die Citroen reeds
buite hoorafstand. Hy gooi sy kop droewig agteroor en
ontsluit die krampagtige snik wat aan die einde van 'n
naweek opgewen in sy ingewande skuil.
Paul word onrustig wakker. Buite skyn die son reeds
skamerig en hy onthou meteens: dis sy oomblik, die tyd
het aangebreek, die volryp vrug wil gepluk word. Nog een
week se studeer. Net een finale eksamen wat voorlê, die
onderskeid tussen gewone ou piet-poephol-vannie-straat
en ouditeur wees, het uiteindelik aangebreek. Die enkele
woord wat hom voortaan by 'n braai, die bank en ligsinnige
gesellighede gaan onderskei. Tot op hede moes hy tevrede
wees om belastingopgawes te voltooi, eenmanpraktyke se
lêers sorgvuldig deur te gaan en ooglopende foute uit te
stryk, net sodat 'n ouditeur die papierwerk kan afteken.
Teen die normale verloop van sy lewe, voel dit vir hom, is
sy studieverlof hiérdie keer goedgekeur; die hele week lê
soos vrugbare landbougrond en wag. Dit is immers tog 'n
onbetwisbare teken dat die wiel inderdaad draai. Nou moet
die saad net sorgvuldig tussen die oopgekloofde sooie in.
Om nie vanoggend onnodig tyd te mors nie, het hy reeds
gister sy lessenaar voorberei. Daar is 'n back-up gloeilamp,
ekstra battery en laaier vir sy sakrekenaar, handboeke
links agter, joernale, skryfpapier . . . hy kyk op sy Michel
Herbelin en spring vervaard uit die bed. Die duvet haak
eers halfpad in die gang halsstarrig van sy hakskeen af.
En daar bly dit lê.
Santie Tredoux kyk na die ice blue digitale syfers op haar
59
Swatch en skakel die Sahara-rekenaar in ontvangs aan.
Daar ontsnap 'n tjier-erige gesnak uit die kas voor dit
saggies zoem en groen liggies onegalig onder op die
monitor flits. Sy laat haar wakker bruin kykers oor die leë
afskortings gly. Hier sit die boekhouers, sê sy, oopbek soos
lêhoenders in 'n battery en word steriele enkelpitte soos
"superb service", "awesome performance" en dies meer as
evangelie ge-force-feed. Die dik fok met sy Jaguar het
hulle lekker ge-mindfuck. Eintlik die Universe.
Gewoonlik sal die weerbarstige punte van Paul se krullerige
blonde hare reeds soos klein koringgerfies oor die
afskorting van sy cubicle sigbaar wees, besig om die
malende meule propvol dronk syfertjies in netjiese linies
van die derde Reich tot orde te roep; verdiep in
debietjoernale, kasboeke, krediteure . . . die hoekige
brilraam wat langsamerhand stadig al oor die brug van sy
statige neus afgly.
Nico sit buite die glimmende glas-en-staal hoofkantoor van
GNG – Geoktrooieerde rekenmeesters. Hy is verdiep in sy
onpeilbare denke. Die strelende stem van Paul Potts deur
die dertig versteekte luidsprekers in sy BMW het nie die
gebruiklike soel effek op sy spastiese kolon nie. Hy voel
ongemaklik oor sy gedrag die afgelope naweek en sluk
vinnig aan die bruin Gaviscon-botteltjie uit sy aktetas.
Ouditeurs het almal sleutels omdat van hulle verwag word
om naweke in te sit, eerder as om, wel, wat ook al. In die
wegstap druk hy nonchalant die afstandbeheer.
Paul hoop nie die verdomde hond gaan te lank sit en sanik
nie. Hy klem die beker koffie tussen sy lang vingerlitte en
skep nog muesli in die wit beker wat hy eenmaal by Wimpy
saam met 'n farmhouse breakfast gekry het. Die gewoel
van vroeë oggendgeluide begin afneem, 'n motor wat luier,
sleutels wat in die slot knars, iemand wat vir oulaas deur 'n
ruit groet. Hy sluk 'n vitamienpil. Dan dink hy skielik aan
Nico. Santie is ook seker reeds op kantoor. Sy hou daarvan
om vroeg al op die internet rond te kerjakker voor die ou
fossiel (Nico) opdaag. Santie is op facebook, sy het ook
adresse op yahoo, g-mail en dan santie@gng.com.
Die wit hond met die bruin kop het al gehoor hulle sê om
eensaam te wees is anders as om alleen te wees.
60
Loneliness is not a lack of affection, but a lack of direction.
Dit is nou stil, die strate leeg. Of wag . . . nee, hy spits sy
linkeroor wat soos 'n koevertflap oor sy voorkop hang:
daar is tog nog die trae geskuifel van lui voete - 'n huishulp
op pad na iewers. Oorkant die straat merk hy 'n beweging
agter geslote deure, 'n roering in die bruin gordyn . . . 'n
hoekige brilraam, iemand . . . wha hoeeeee! wha
hoeeeeee!
Paul pluk die bruin gordyne met die paisley-motief voor die
skuifdeur in die sitvertrek moerig oop, met soveel mag dat
hy een van die koperhakies buig en met teleurstelling merk
dat daar ook nou 'n skeur in die materiaal is. Vir 'n
vlietende oomblik sien hy die hondekop bo die muur
uittroon. Hy het eenmaal in 'n boek gelees dat jy nie
beheer het wat met jou gebeur nie, maar dat jy wel beheer
het oor hoe jy gaan reageer op wat met jou gebeur. Daar
was 'n asemhalingstegniek. Diep in, stadig, vier tellings . .
. egalig uit . . .
Wanneer jy hartverskeurend huil, voel jy mettertyd beter.
Die pyn dreineer, soos etter uit 'n sweersel, so word die
wond weer van binne gesond. Dis maar al manier.
Wanneer jy só huil, kan jy jou kop kantel, jou mond teen
verskillende gradiënte oophou, jou oë op iets fokus of net
toehou. Wha hoeeeee! Wha hooeeeeeeee!
Die eerste klip woer rakelings verby die adellike terrier se
kop, grondkorrels spat los en skif oor die stoep. Paul kyk
skuldig rond.
Die wit hond met die bruin kop skop die stoel onder hom
uit en storm stywe rug na waar hy die hand gesien het, sy
stekelhare soos 'n triljoen ystervarkpenne oor sy rug. Hy
blaf. Hy blaf sonder ophou. Hy blaf een strook deur. Hy blaf
teen 'n frekwensie wat vir Paul teen die mure van die
malhuis sal uitdryf. Paul se vingers dans angstig oor die
klawers van sy skootrekenaar: "Temik, one teaspoon is
enough to kill a rhino. Ook genoem Two-step, 'n landbou
gif."
Die lang litte van Paul se hand raak verstrengel in sy
ongekamde hare. Hy het polonie. Die gif is 'n probleem,
hulle gaan sy naam vra.
Woef! Woefwoefwoef! Woef! Woef woef fokken woef!
Hy kry nie die lang asem uitblaas reg nie en dis al amper
61
elf-uur.
Een ding wat Nico wel weet, is dat daar nie
geslotebaantelevisie-sekuriteit in die kantoor aangebring is
nie. Geboë agter haar rekenaar het hy lank na elf op
Saterdag-aand nog na leidrade gesoek: haar sagte voetval
in webruimtes nagespoor, 'n geknakte grassie op google
met belangstelling bestudeer, gebuigde takkies na
liefie.com met intensiteit aanskou, maar by die granietblok
van passwords het haar spoor telkens doodgeloop. Later
het hy kopstampend soos 'n bees voor die drukgang bly
maal. Nog later het 'n ingewing hom sonder afdraai gelei
na die lessenaar van Paul Coetzee. Dit is daar waar hy
gelees het: "Jy maak steeds my rosie nat . . ."
Dit was die eerste tekens van vars bloed, hy het afgebuk
en saggies met sy wysvinger teen die skerm gedruk, sy
vingerpunte nat.
Santie tik vlytig aan 'n ses folio-lange skrywe gerig aan 'n
kliënt: "Vind ook hierby aangeheg u rekeningstaat."
Die Kyocera zoem, fluit en skiet die Sappi-velle nog warm
tussen die rakkies in. Wanneer sy opstaan om haar
drukwerk te kry, dan kantel die manne se koppe (en ook
een van die dames), hul oë staar glasig deur optiese lense,
gesprekke word met kollegas aangeknoop, voete vind
doelloos hul weg na ontvangs. Want wat is dan nou mooier
as Santie Tredoux se atletiese bruin bene wat in 'n perfekte
deining met haar perdeby middellyfie ineenvloei? Veral
wanneer sy so effens oor die Kyocera knak? Dan is tyd nie
meer geld nie.
Paul probeer Nelspruit se openbare biblioteek. Dit is asof 'n
sluier van hom gelig word toe hy wegry, hy bevry word uit
die verstikkende donker gat van honde-blaf-hel. Hy
aanvaar teësinnig dat die wit hond met die bruin kop die
oorhand oor hom gekry het, hom die onderspit laat delf
het, ore aangesit het. Dit hinder hom dat die afsydige
gebou teen so besige pad grens en op die rand van die
stad staan. Omdat hy nie lidmaatskap het nie, wil die
stompsinnige parasiet agter die uitleen-kaarte nie die toilet
se sleutel vir hom gee nie. Dit hang aan 'n versplinterde
stukkie plank vol vatmerke voor die pienk A4-kennisgewing
wat lees: "Geen kart, geen sleetel. No card, no key".
Hy sal later garage toe stap. Hy sit kwalik, toe kom die
62
eerste SMS deur. Nie vir hom nie, sy foon is af. Toe raak
hy daarvan bewus: die onderlangse gefluister, soos eers
net een sprinkaan wat in die groen gras sigbaar is, dan 'n
ander en meer en meer tot alles later in die lang gras
krioel en klouter. Die kollege-studente in die biblioteek vat
en vroetel, knibbel en knaag, trek 'n stoel nader, giggel en
mor. Hulle vreet die laaste krummeltjie groen tot daar net
swart turf bly lê.
Dit ontstel Nico om haar so te sien. Vanuit sy glaskantoor,
nadat hy sy meubels om praktiese redes – invalshoek van
die lig en so meer – laat reorganiseer het, het hy 'n beter
uitsig op die voorste ry klerke. En ook sommer op
ontvangs. Net bo haar broekielyn skuil 'n pienk en blou
vlinder in die holte van haar rug omvou. Dis 'n delikate
stukkie kunswerk wat in harmonie met die sonbruin van
haar jeugdige vel al veroorsaak het dat hy halfpad deur 'n
lang kolom syfers moet asemskep en van voor moet begin.
Om meer presies te wees, dit ontstel hom dat ander mense
ook vir Santie só kan sien. Hy is dankbaar Paul se stoel is
leeg.
Paul verlaat die biblioteek. By die huis is dit stil. Onaardig
stil. Hy patrolleer eers 'n entjie in die pad af, die teer
glinsterend, onheilspellend swart onder sy sole. Agter die
tuinhekkie in die skadu van die groen lower is dit stil.
Hy neem met ingehoue asem agter sy lessenaar plaas.
In die straat hol 'n kind verby.
Woef!
'n Demoniese dimensie vermeng met die blaffies. Paul hoor
dit, die skor bevel van 'n sersant op 'n windverwaaide,
hardgebakte paradegrond: Whaf! Whaf! Die stem van die
wit hond met die bruin kop wat hom honend uitlag,
whafwhafwhaf! . . . Whafwhaf! . . . Whafwhafwhaf! . . .
Hy rol met bewende vingers katoenwatte in stywe
rolletjies.
Wha . . . Whahawha . . . Whahawha . . .
Hy verwyder die katoen, teleurgesteld. Die punte is skielik
pikswart van was wat in sy ore opgebou het.
"Kry vir jou 'n paintball-gun, man," stel Manie telefonies
voor, "jy vries net die balletjies. Jy sal hom fucked-up
skiet."
Gemoedsrus spoel soos lafenis oor Paul se skouers.
63
"Of tap water in en vries dit, weg smelt die evidence!"
verduidelik hy meganies. Manie giggel baldadig.
Weg smelt my probleme, mymer Paul. "Hoeveel kos so
iets?" wil hy geïnteresseerd weet. "So twee-duisend. Ek het
'n kruisboog, ook. Maar jy moet jou storie ken."
Vir 'n rukkie sit hy soos Demostenes. 'n Half-uur later flap
300 gram primasnit kruisskuif keurig vermeng met 200
gram fyngemaalde slaappil soos 'n gesmelte frisbee oor die
muur. Koste: onder sestig rand. Die hond hou momenteel
op blaf. Hy besef nie hoe hees hy al is nie. Dit pla hom nie,
hy het niks anders om te doen nie. Hy dog eers dis 'n duif,
maar dan herken hy 'n stuk rou steak wat voor hom op die
gras neer wip.
Dis nie onbekend dat wesens wat diep bedroef is glad nie
wil eet nie. Walvisse spoel lusteloos op strande uit. Mense
wat 'n geliefde verloor of in aanhouding is, is nie honger
nie. So ook nie die wit hond met die bruin kop nie.
Inteendeel, hy voel verraai.
Sy het eenkeer onverwags omgekyk – en hoewel sy nie
haar hand op die Bybel gaan sit nie, is sy seker Meneer
Bredenkamp neem foto's van haar van agter af wanneer sy
papier optel wat langs die drukker inval. Sexual
harassment in die werksplek kan lei tot summiere ontslag.
Sy eindig een van sy briewe met: "Dit was 'n plesier om u
van diens te wees. Die uwe, Nico Bredenkamp."
Nico sit deur die eenrigtingglas van sy kantoor na Santie
en staar. In sy onderlyf voel hy die warm plesier wat in sy
broek knop wanneer hy sy gedagtes tussen haar bruin
bene laat opwoel tot waar hy weet die deurtrekkertjie
tussen haar boude lê en sag teen die blond-bruin haartjies
skuur. In sy verbeelding het hy al ervaar hoe sy na werk,
met daai wit mini wat sy soms dra, wydsbeen hier voor
hom op die tafel kom plaasneem, haar tong verleidelik
tussen haar lippe, die puntjie glansend nat. Hy skuif die
rokkie op en sy lig haar een been verleidelik boontoe, haar
knie byna teen haar gesig, die panty wat teen die
skaamlippe span.
"My God," snak hy met oë wat so amper wil omdop; hy
sluk aan die saliva wat in sy kiewe opdam. "Sal moet laat
werk," prewel hy dan onsamehangend en maak instinktief
solank sy browser oop. Sal netnou sy vrou SMS.
64
Die boosaardige hond trek soos griep by 'n geswolle kop in.
Dit neem van hom besit, verlam sy lyf, gee hom koors en
laat hom tande klappend en al swetende in kort lettergrepe
onsamehangend babbel. Die vrou by die body corporate sê
Paul (my angel) moet 'n skriftelike klag indien wat eers
ondersoek moet word. Indien moontlik moet hy probeer
om die blaffery op te neem. "It is in a dog's nature to
bark," sê sy en sluit op 'n filosofiese trant: "don't expect
animals to act like humans."
Hy grinnik iesegrimmig voor hy sê: "Drastic times calls for
drastic measures. And why do they have to live between
us?"
Dan voel hy hoe die migraine soos 'n skoot los kruit in sy
gesig ontplof.
Toe Santie op Woensdag na die soveelste maal skakel en
Paul steeds nie sy foon antwoord nie, stuur sy 'n e-pos aan
sexyQuintin007X@yahoo.com waarmee sy instem om hom
persoonlik te ontmoet en nog sal besluit oor daai sexy foto
waaroor hy so teem. Maar dit is tog aan Paul se skuifdeur
waaraan sy om 17h00 klop. Aan die oorkant kan sy kinders
uitgelate hoor giggel en sien ook 'n hondjie oopbek voor
die tuinhekkie verbyflits.
"Het jy getraai overdose op motbolle?" wil sy geskok weet
wanneer hy net dankbaar groet. Sy gesig glim rooi en sy
oë is hewig opgepof.
In die kombuis steek sy vas: "Jy maak steeds my rosie
nat!"
Hy glimlag en kyk deur skrefiesoë na die triestige plantjie
op die LG.
Dit is reeds na tien toe Pieter Siebrits vir Nico Bredenkamp
vanaf die voordeur met die kop knik waar hy langs die
Kyocera rondhang. Skielik is hy alleen. Die besef laat hom
magtig voel. Hy vertoef 'n oomblik en dan wring 'n
bekende drang meteens oorweldigend deur hom. Hy vryf
ritmies met sy sagte hande oor sy lyf, oor sy bles en oor sy
maag, al hoe laer. 'n Onbeskryflike vryheid vloei deur sy
are, energie blits deur neurone, vuur in sy verstand en
onnatuurlike kragte uit die kosmos vat beheer en wriemel
soos 'n dier deur sy onderlyf. Sy liggaam sidder, hy snork
ineengetrek en snuif soos 'n bul wat feromoon ruik aan
Santie se stoel. Met een kragtige beweging pluk hy die
snyerspak se broek van sy onderlyf en storm jags dronk na
65
sy rekenaarskerm waar 'n jong meisie reeds poedelnaak en 8 ONDERWEG
wydsbeen op 'n lessenaar vir hom poseer. In die binnekant
van haar lies is 'n tatoeëermerk van 'n ligblou vlinder. Nico
Bredenkamp hyg sidderend, kom majestueus oor sy stoel
“Maar jy gaan mos sommer lekker tuis voel daar tussen die
en snak vir oulaas voor hy morsdood op sy knieë voor die
slange,” sê my pa; “jy is mos ‘n prokureur.”
rekenaar ineensuig.
Ek lag uit gewoonte.
Donderdagoggend, vroeg:
"Ek het nou gedink Santie, ek sukkel met die druk . . . van
Reis moet nie met vakansie verwar word nie. Vakansie gebeur
hierdie laaste vak. Jy weet, dis nie my eerste keer dat ek
wanneer jy jou bagasie argeloos in die kattebak slinger en
gaan probeer nie," huiwer Paul weer.
eindelik Billy Idol se "Mony Mony" op Margate se strand gaan lê
Hy het al gisteraand sulke geluide gemaak. Sy sou verkies
en luister.
dat Paul 'n gekwalifiseerde ouditeur is. Sy staan uit die bed
op, trek haar deurtrekkertjie reg, knoop haar bloes toe en
Reis, daarenteen, doen iets vir die siel, konfronteer jou
wonder watse werk sexyQuintin007X@yahoo.com het. Sy
binneste, dop hom onderstebo en hang hom soos ‘n
sal haar opsies moet oophou. As Meneer Bredenkamp net
skoongewaste onderbroek buite aan die draad sodat jy hom
nie so grillerig was nie.
momenteel kan bekyk. Dit hoef nie eers ver te wees nie –
"Ek sal moet gaan Paul," sê sy.
veertig meter aan ‘n bungie-rek is heeltemal voldoende.
Hy kyk na die vreemde lyne om haar oë, die onderdrukte
trek om haar mond vanoggend. Hy besluit om nog so
Vele slim dinge is al oor reis gesê, soos: ‘n lang reis begin met
rukkie te lê. Vandag sal hy plan maak.
die eerste tree; die lewe is ‘n reis, geniet die rit; vergeet van
die eindbestemming, geniet die reis; as jy doer in die toekoms
Die selfoon vibreer om 09h00. Dit is Meneer Boonzaaier,
loop en kyk, gaan jy oor die klippe reg voor jou voete struikel;
senior direkteur. Hy wens Paul alle sterkte met die
en so meer.
eksamen toe. Nico Bredenkamp is oorlede en die firma
verkies om uit eie geledere aan te stel. Fok affirmative
Dit is egter te betwyfel of reis ooit so populêr sal wees soos
action, fok alle incompetents – sy kanse is baie goed. Hy
vakansie, is my beskeie opinie.
moet net hierdie een groot toets nog slaag en sy lewe sal
nooit weer dieselfde wees nie.
My reis in hierdie storie het met ‘n kettie begin. Nou ‘n kettie is
‘n hout-en-rek-affêre met ‘n leervelletjie aan die punt waarmee
Paul lê versteen – dit is al ná tien en steeds doodstil buite. klippe afgeskiet kan word. Soos met die meeste ander wapens
Dan hoor hy 'n ligte suising en sien 'n sagte wit lig wat is die geheim afstand. Jy staan veilig eenkant en iewers ver
momenteel oor sy retinas flits – dink hy. Hy is van stryk, verwyderd val ‘n slagoffer. Dit is so met die kettie, slingervel,
skielik teleurgesteld. Hy kan sy eie gat skop. pyl en boog, kruisboog, assegaai, windbuks, noem maar op. En
Hoe kon hy iets so ooglopend miskyk? Die hond. dit is vandag nog so – vra enige Amerikaner. Uiteraard nogals
Net om seker te maak draf hy kaalvoet oor die koue pad en slim, maar terselfdertyd ‘n tikkie lafhartig.
loer angstig deur die swart cast iron hekkie.
As plaaslaaities het ons nie rede of rasionaal nodig gehad om
Hy kan dit nie glo nie: die fokken hond is eintlik bruin met sonder waarskuwing op enige reptiel, diertjie of voël binne
'n wit kop! trefafstand los te brand nie. Bewegende teikens het die
grootste uitdaging gebied. Veral slange het geen verskoning
gehad om te leef nie – hulle moes voor die voet vermorsel
word; jy weet, die hele hakskeenbyt-storie.

66 67

En toe, op ‘n sonnige dag ná ‘n voltreffer, staan ek met die
dooie lyf van ‘n houtkappertjie in my hand. Die voël was
doodluiters besig om aan sy nes te timmer toe ek ‘n einde aan
sy gewerskaf bring. Vir die eerste keer het ek gekyk, weer
gekyk, en besef dat ek vir sy sinlose einde verantwoordelik
was. Om nie eers te praat van al dié sonder voete op my
kerfstok nie. Ek het skuldig gepleit en gemeenskapsdiens
aanvaar. Dit was die eerste tree.
Daarom was dit met ‘n gevoel van verligting toe ek eendag
raaklees dat die herpetoloog Marius Burger op soek is na
vrywilligers om te help met ‘n opname vir SARCA (South
African Reptile Conservation Assessment). Vir tien dae sou ek
boetedoen. Ek sou reptiele vang, registers help bywerk, en alles
wat nodig is met die oog op bewaring van reptiele. Ek skuld
hulle immers iets, het ek besluit.
“Kom jy nog slange vang?” bel Marius om te bevestig.
Groblershoop in die Kalahari, neffens Upington, Noord-Kaap.
“Natuurlik,” antwoord ek en vroetel ongemaklik met my pen-
pusher-vingers aan die slang – ek bedoel das – om my nek.
So arriveer ek dan ‘n uur te vroeg op Groblershoop en spreek
af om vir die ander
by die Caltex-garage te wag. Vir dié wat nie weet nie, die
Kalahari is warm, warm, vrekwarm en stowwerig in Desember.
Of dalk is dit sommer altyd so.
Maar vir eensaam raak was daar nie tyd nie. Koos – of Koos die
legendariese slangvanger, soos hy hom later aan my bekend
sou stel nadat hy verneem het wat die GP-nommerplaat hier
kom maak – tesame met Freddie sien vinnig die geleentheid vir
‘n geselsie, en dan, ag, as jy perdalks so ou ietsie los het.
So vertel Koos van die keer toe twee geelslange hom probeer
verwurg het. Van toe hy ‘n skerpioen lewendig wou eet, en dié
hom sekuur onder die maaltand steek. En van: “Net hier het ‘n
kapel my gebyt.” Dit verklaar dan ook waarom, indien dit sou
gebeur dat hy self iemand sou byt, daardie persoon
ongetwyfeld aan slangbyt sal beswyk. Mmm …
68
Sou Freddie dan waag om ongenooid ‘n storie te vertel, word
hy hard stilgemaak
met: “Ma' vi' wat klim djy nou met djou bek hie' in myne in!!”
Gelukkig daag Marius en die ander twee vrywilligers, Sean en
Candice, kort daarna in die Toyota Hilux Raider op om die
vreemde krieweling in my maag te besweer.
Ons basiskamp was in die Trans-Boegoe Eko-Oord, waar
Lourens en Elzahn Fourie reeds vir ons kamp opgeslaan het.
Van hier af het ons die volgende nege dae reptiele vir SARCA
bymekaargemaak. Vanuit die koelte tussen die lowergroen
bome op die oewer van die Oranjerivier, waar ons kampeer het,
tot op die vlaktes van die omringende kliprand en sandvlaktes
met sy ylbesaaide witgatte en kameeldorings, het dit letterlik
gevoel soos ‘n transformasie tussen die hemel en die hel.
Dit het begin. Dit was real. Dalk was ek in denial. Hier teen
Woensdag het ek ook nie meer geweet of dit Dinsdag of
Dingaansdag is nie. Tyd en ruimte was irrelevant; al wat saak
gemaak het, was genoeg water.
Ek het met suspisie besef dat ‘n slang ‘n dier is soos enige
ander en met geen sinistere motiewe rondseil om die planeet
stelselmatig oor te neem of mense in vliegtuie aan te val nie.
Ek het onthou dat ek eerstens ‘n mens is en beroepe ons nie
regtig verskillend maak nie. Ek het geleer dat daar wel nog
mense oor is met respek vir mekaar en wat werklik nog
omgee.
Ek het ook ervaar dat daar enigiets van watersport tot 4x4
tussen die duine is teen uiters billike tariewe.
Soms, net soms, is jy gelukkig genoeg om vakansie te kan hou
terwyl jy op reis is
69
 9 UNDER THE INFLUENCE: A LOVE STORY wondered where she was, perhaps thinking of me, the ring on
her finger.

"Yeah, I am back, and look at this, married!" she exclaimed

I have a problem.
happily and reached out her hand for me to admire the
diamond.
"I have a problem, Ma … can you hear me? Mom! Can you hear
me?" The echo of my voice comes bouncing back into my ear.
"Move around! Mom, fuck … move around … cell phones! Eish,
I felt inexplicably disappointed. I took her hand in mine. It was
Inspector!"
soft and warm, her fingers as sensual as the rest of her being. I
had a choice, once …
*
"Congratulations," the mask with the happy face over my
It's probably best for me to be honest when I tell you this
forehead replied. "Any children?" The question slipped out, or
story. Sometimes things happen for a reason. Sometimes. You
was it just the normal sequence? Well, I asked.
see there was … or rather is … this woman … it's been quite a
while since I last saw her after she went away, or perhaps,
I reluctantly let go of her hand, barely noticing the wedding
after fleeing rather, to France. And then, three years later …
band.
"Hi Jenny!" I acted surprised.
A frown clouded her face, "No. Trying our best though."
The truth is, I had noticed her earlier. I wasn't entirely
"Don't hesitate to ask if I can be of any help," I joked, a little
prepared to believe it, though – there were slight differences:
nervous at being as familiar as we always were.
her hair, the long absence of the African sun on her skin, the
clothes she wore. But still, unmistakably the one and only
She laughed: "Oh! But look at you! You're also wearing a ring!
Jenny. I could have walked away, turned around – in retrospect
Congrats, Tell me all about her – lucky girl."
the option was all mine. Or was it really?
Did she always have such a beautiful smile? Yes, Karen, my
"Kyle! Is that you? Unbelievable! You look great!"
wife, she is great, but, you know what, it's just that … I don't
know. Why have I been missing you?
She seemed exactly like I remembered her, untamable, the fire
burning in her eyes. She kissed and hugged me spontaneously.
"Oh, yes, yes! Let me take down your number first, before you
The thump in my chest disclosing the terrible truth: three years
disappear again, we'll get together for a drink, ok?"
and all the distance in the world had made no difference. She
looked incredible.
I reached for the phone in my
pocket.
I laughed nervously.
"So, who did you marry then? Billy?" I asked. Boy, you just
can't help yourself, can you, idiot? I thought, but it was too
"So do you! Are you back? It's amazing to see you, what's
late.
happening?" I asked. We were blocking aisle seven in the
supermarket, disconcerted with the sniggering and moaning of
The question was burning inside of me, though. I watched her
the passing shoppers. A million thoughts suddenly rushed
closely, doing my best not to look too self-conscious. She
through my brain: my marriage with Karen … that moment I
glanced down, very briefly, but I noticed.

70 71
"No, someone else, you won't know him," she replied abruptly.
I typed in her name: Jenny. It felt so awkward to see her name
back on my phone again.
"Really, not? But I thought …"
She looked at me quietly, a moment's awkwardness, and then,
with that, awakened the memory of the few stormy years
between us.
"Yes, we never talked about it, did we? It's like the timing was
always wrong or something." Her eyes brightened as they
quickly shifted focus from mine. "Jean-Pierre! Let me introduce
you!"
The husband, I realised – she'd married a French man. Tall,
blond and handsome, not perfect, but not too bad.
"Fantastic, your friend," he greeted, "he looks just like you! It
must really be your brother." He had a friendly
smile.
I'd forgotten about that remark – we used to get it all the time.
You missed the jag right between my eyes, French boy, I
thought; I was born with it. Compared with me she is perfect.
Now, at this point, you must be thinking that whatever my
problem, I probably got what I deserved. Well, the fact is that I
did not call her. I thought about the day in the supermarket for
quite some time. About destiny and odds, the mathematical
probability of running into her and whether there might have
been a bigger reason for it all. But no, I did not call her.
Sometimes I scrolled through the numbers on my cell until I
stopped on hers, but no, I did not call her.
Well, not for another three years …
"Hi, Jenny speaking."
"Hi, Jenny, it's Kyle."
Silence.
72
"… Kyle, wow! I don't know what to say, I am surprised, I
guess …"
I'd anticipated the surprise, also the probability that it might
not be a pleasant one.
"Yeah, it's been quite a while since I saw you at the mall, right?
But the reason I didn't call," I stammered, "was respect."
Silence.
"All I wanted to be was friends, Kyle. I am sorry, I don't get the
part where you don't call me for, what, three years, out of
respect."
It pleased me to know that she was aware of the fact that it
was three years, and at least she was speaking to me. There
was hope, a candle burning in the dark.
"Yes, I know how this might sound stupid, but when I saw you
there I realised I still had feelings for you. And you seemed so
happy with old Frenchie, you know. But I think I have
conquered all my weaknesses, I am the bigger man, I have
grown, I am ready to be your friend," I concluded as
convincingly as possible.
"Ha ha!" she laughed out loud, "and it's Jean-Pierre."
It bothered me that she corrected me, but Rome wasn't built in
a day. And so we arranged to meet at the Garden Square on
Tuesday at two in the afternoon for a drink.
The real reason I called her was that it felt as though an
invisible force was pushing me. Something inexplicable, but it
was real, and it was killing me. I was floating on a lifeless,
endless ocean of mediocrity. My marriage with Karen was just
hitting an all-time low and I wasn't even too sure why. I
suspect a general lack of interest from both parties was to
blame and I could not see us coming close to surviving the so-
called seven-year itch. And then the dreams started, vague at
first, then she appeared brighter and brighter. Until, later, I
would wake up with the scent of her sensuous body still
dwelling in our room.
73
Look, it is important that you realise that I love Karen, but in
the back of my mind the cancer was growing. Hidden in the
chambers of my heart was the knowledge of something greater,
and it came back to haunt me.
I left for the Square a little earlier than planned. Nervous too.
Unlike on any other day, Karen called and asked what I was
doing that afternoon. It was odd, and understandably I was
forced to lie to her. It didn't feel bad, though, I had made up
my mind, I knew I was doing the right thing, I was following
my heart.
Jenny had arrived before me.
As I walked down the cobblestone path I noticed her on the
deck, tanned, her pitch black hair curling over her shoulders. I
gasped. I could smell flowers in the air. On the pond the ducks
were noisily teasing and diving and I realised there was no way
I could ever be the bigger man.
As I took a seat she smiled and lit two cigarettes. I hadn't
smoked for at least five years.
"Hi there, stranger, wasn't too sure if you would pitch. Out of
respect, of course," she teased.
I grinned. "Let's not go there, ok? I apologised, didn't I?"
"I hope you don't mind, I ordered a bottle of red. You're not
going back to the office are you?"
"Um, no, no. You?"
"Actually, nah, I'm not working at the moment. Jean-Pierre
earns more than enough." She giggled. "To be quite honest, I
am pretty much the bored, lonely housewife at the moment."
I felt her leg sneaking up against mine, and my heart instantly
missed a beat. I did not expect her to be this friendly, eager
almost. The excitement of the moment left my mouth dry, but
she was unaware, too busy talking to notice my struggle to
adapt to her radiant presence.
74
"And then I mentioned to Jean-Pierre that perhaps I should go
back to work, but he insists that …"
I poured another glass.
She paused briefly "Shees, the wine is going straight to my
head! Can you feel it? You're not saying a word! Do you
remember the first time we met?" She laughed.
"Sir, madam. Something from our menu?" the waiter
courteously enquired.
I gazed at her across the table, my composure back intact.
"Oh, no, I am too nervous to eat," she proclaimed, "but I'm
sure we're going to require another bottle of this … Kyle?"
"Absolutely, yes, as the lady said. Thank you, kind sir!"
By now our legs were comfortably entangled underneath the
table. My mind mildly numb, slowly leaving the reality of life
behind.
"What on earth do you have to be nervous about?" I wanted to
know, now holding her hand in mine.
"Don't play dumb. You know how I felt about you!" she
exclaimed.
"No," I played along; "all I remember is the way you kissed."
"Ha, you do?" she teased.
I filled our glasses from the new bottle, stared into her
sparkling eyes and realised, without any doubt, that I was
falling even deeper. I knew she could be feeling no different.
There were just a few minor technicalities.
"Isn't it just amazing how quiet these gardens are at this time
of day?" she remarked.
The deck overlooked the pond to our left, and stretched out to
the right was a luscious garden with beautiful indigenous trees
and shrubs as green as I have ever seen them.
75

"I was just thinking how nice it would be to take a stroll
through the garden," she
whispered, and winked at me, her foot nestled in my lap.
From that moment the excitement mounted with every sip. Try
not to gulp, I warned myself. She had never been afraid to take
the lead and I had never been one to complain.
We finished the wine in a state of euphoria, without saying
another word, probably much like someone drifting along in an
African desert, dehydrated, spotting an oasis in the distance.
Even today, when I think back, the experience felt a little
unreal; perhaps it was simply too good to be true.
"You are still crazy, you know that …?" I groaned with her
tongue in my mouth.
It was cool underneath the trees. I was floating, drifting above
the tall, historical green pastures, only vaguely aware that I
was flat on my back in one of the flowerbeds. She sat on top of
me, smiling. It was even better than I remembered.
"Meet me here tomorrow? Please! During your lunch hour?" she
almost insisted, much to my delight.
And so I met her there the following day. And also the next.
And the next. By the end of the week I was curious.
"Jenny, what the hell is going on? You barely speak to me.
You've become an animal! I am not complaining," I laughed,
"but where is all of this going? I miss talking to you. Don't you
want to take this a step further? I want to be with you."
Thinking back, that was a horrible period in my life.
She told me that she loved him, the Frenchie, and there were
certain things that I would never understand. That afternoon
she told me she had made a terrible mistake. A month later she
bluntly refused to take any of my calls.
76
And then, a few days later when I arrived home, there was a
note on the fridge: Karen has met someone. She loved me, it
said, but she needed more, and I wasn't there for her.
A week later I was on my own. The note also said that some
things aren't meant to be. For the first time in a very long time
I felt incredibly sad. But at least I was feeling something again.
I felt lonely.
Three years passed …
"Hi Jenny."
I noticed her in aisle 4. It could have been nothing more than
coincidence that made me look up at that very moment. I have
no interest in baby accessories. This time she seemed different,
and she had a toddler with her. Once again, I think, the option
was all mine to walk on by, merely ignore her, continue as if
she had never existed.
She looked startled, shocked even. "Kyle! Um … what are you
doing here?"
I looked down at the child, a beautiful little girl. Jenny picked
her up, in a hurry, protective, as if I was infected with a
dangerous disease that her little girl might pick up at the mere
sight of me.
"Well, Jenny, I moved, I live right down the road from here
now." I stumbled for conversation. "Congratulations, I see that
you got what you've always desired." I smiled at the little one.
"Yes, thank you, Kyle. You'll have to excuse me." She turned
away from me. "I am in a bit of a hurry."
"No problem. Nice seeing you again. Say hello to, um, uh,
Jean-Pierre for me."
I waved at the little one, who returned my smile. "She looks
exactly like you, you know."
As she scurried away from me, I noticed him approaching from
the opposite direction, his broad shoulders and striking golden
77
hair in sharp contrast with her dark features. Her husband,
Jean-Pierre, the Frenchman. He smiled and took the little girl's
outstretched arms in his. I instinctively took a few steps in their
direction. He kissed her on the forehead as they disappeared
around the corner. I stopped and stared, my world slowly
grinding to a standstill.
She looks exactly like you, you know, except for, except for …
between those two beautiful little eyes there is a …
Then she reappeared from around the corner. Jenny. She
rushed back to me. Had she seen my face?
"Kyle, I am so sorry!" Tears were running down her cheeks.
"Please Kyle, I am begging you, please don't complicate
things." Her eyes pleaded with me. "It's just that I thought … I
did something terrible, I know Kyle, I am so sorry, but I
couldn't have his, so I thought …" She sobbed, her hand gently
on my shoulder, her face against mine. "If you love me Kyle,
you'll walk away … If you love me Kyle …" She was now
repeatedly whispering the words. "If you love me, Kyle …"
I don't know how long I stood there, when she left or what
happened to the basket. I think I might have passed them in
the parking lot on my way out. I'm not sure. I can't remember
where I was heading and how I got there. What I did ...
* geperste lippe in sy oor uit.
The police inspector is irritated, pointing at his watch, clearly
indicating that my one phone call is over:
"Kyle, what's going on? It's three in the morning …"
"Mom, I've been arrested; please arrange for a lawyer. I don't
know, Ma, I'm under the influence. I can't remember … Aag
shit, mom … Shees, I've got a kid Ma, I've got a child, it's
urgent mom. The inspector says I'm gonna need a good lawyer.
Aah fuck, Mom!"
78
10 AS DIE DONKER KOM
"Faan …"
Hy snork, smak effens.
"Faan …" fluister-beveel sy. Daar is nou 'n dringendheid in haar
stem.
"… Mmmmmm …"
Faan werk by Wesbank; hy reël finansiering vir korporatiewe
kliënte.
"Fokkit Faan, word wakker … daar is iets by die ruit!" sis sy
gedemp.
Ems Smit lê al vir die afgelope vyf minute beangs na die ruit en
staar, onseker of sy 'n beweging gewaar het; dan, dan is dit
weer daar, reëlmatig, soos die sirkelende wit straal van 'n
ligtoring.
"Faan!" forseer sy nou byna desperaat haar man se naam deur
Faan Smit, die middeljarige bestuurder van 'n wit BMW wat hy
teen prima minus twee deur Wesbank bekom het, slaap salig.
Of so lyk dit vir Ems in die donkerte van hul slaapkamer omdat
die straatlig voor die huis al weer vir die afgelope weke nie
werk nie.
Hy sien haar weer voor hom verbyloop: Helga – Helga Struwig
by Ontvangs met haar vloeiende swart hare, deinende heupe,
borste soos …
Die punt van haar elmboog tref hom soos kleinkaliber op die
sag van sy maag, sentimeters bo die luikende ereksie
aangevuur deur 'n hitsende Helga.
79
"Aaag …" kreun hy gedemp en happer na asem met
wydgesperde oë.
"Wat de …?" kom hy pynlik orent en raak dan bewus van die
loerende voëlkop bo sy onderbroek.
"Ssjjjjjjj!" Sy druk haar wysvinger ferm oor sy lippe terwyl hy
uitasem lakens oor sy skoot frommel.
In die donker kan hy vaagweg uitmaak hoe sy met haar ander
arm in die rigting van die ruit wys.
"Wat is dit, hè … hè, Ems?" vra hy dan onseker, met sy bloed
wat weer teensinnig en eweredig deur sy liggaam begin
versprei.
"Iets … iets by die ruit," fluister sy beangs.
Hy kom vervaard tot verhaal en strompel ruit se kant toe, sy
hand vroetelend voor in sy onderbroek.
"Versigtig," maan sy.
"Wat?" vra hy dan hardop, "wat is dit, want ek sien fokkol!" Hy
swaai die gordyn verergd eenkant toe. Helga se bruingebrande
bene sweef op 'n wolk in sy geestesoog verby en in sy lendene
voel hy die verspeelde prikkel van plesier.
"Daar wás iets, Faan, ek belowe jou, soos 'n lig by die ruit of
iets, nie 'n flits nie." In die donker kan hy haar silhoeët
uitmaak. Sy sit nou regop, hande voor op haar skoot
saamgevou. Hy staan vir 'n oomblik bewegingloos, ingedagte,
voor hy weer haastig na buite loer. Wat ruik so? Dit kan tog nie
wees nie - Helga se parfuum?
"Wel, daar is niks. Ek verjaar, so moet my asseblief nie verder
bodder met jou helm-gebore-goeters nie. Baie dankie en lekker
slaap." Hy val langs haar op die bed neer.
"Jy het klaar verjaar, my skat, dit is al na eenuur." Sy bly regop
sit. "Jy weet ek gaan nie nou kan slaap nie, nè."
80
Hy wonder nostalgies waar Helga was, gister dan, op sy
verjaarsdag. Hy het so uitgesien na die ete wat senior sales
executives op maatskappykoste vir die hele afdeling kry. Hy
verpes die alewig jagse Christien met haar babbelende bek en
klewerige kloue. Nie eers met jou piel nie, sê hy altyd vir
Stefan.
Hy sug swaar en draai om.
Helga hou verseker van my, dink hy. Die manier hoe sy
teenaan my kom staan in die kantoor, oor die hoek van my
lessenaar buk, speels knipoog – ja-nee. Die reuk van haar
parfuum …
Hy skuifel homself stadig teen die kussings orent. Nou net by
die ruit – die reuk van haar parfuum - het hy hom verbeel?
"En nou?" vra Ems verbaas wanneer hy langs haar orent skuif.
"Nou is ek ook wakker, dis wat. Miskien moet ek maar gou 'n
draai om die huis stap, net om seker te maak als is fine, dan
kan jou brakkie ook sommer leegmaak."
"Dankie, my ou man," antwoord sy skalks in die donker.
"Gmf."
Hy trek 'n kortbroek aan.
In die kombuis sluk hy diep aan die waterbottel uit die yskas.
Sy liggaam stoei deesdae al hoe langer met nadors en ander
oorblyfsels van een te veel saam met die manne.
"Kom Snoekie, ek stiek jou vir 'n middernagpis," roep hy na die
toy pom wat opgekrul in haar mandjie lê. Sy weifel, oorweeg
haar opsies en besluit dan tog om hom te volg.
"Waar is my tonfa, oubaas se honnetjie?" Hy vind die Oosterse
handwapen waar dit agter die groenterakkie ingegly het en trek
die deur agter hom toe. Die bruin hondjie draf stywebeentjies
81
voor hom uit en gaan staan sonder seremonie bakboudjies in
die naaste ligkol.
"Nee, nee, Snoekie!" Hy verjaag haar voor hom van die
plaveisel af in die rigting van die gras om die hoek van die huis.
Hy wens soms hy kon weet wat honde dink, want die kyk wat
hy nou gekry het … Hy grinnik by die gedagte. As hy maar net
geweet het wat om van die Helga-situasie te dink, want o fok,
iets is aan die gebeur tussen die twee van hulle.
"Jissis!" gil hy benoud. Hy swaai en mis van pure skok toe die
hond soos 'n pyl uit 'n boog in volle vaart om die hoek, tussen
sy bene deur, en reeds om die verste hoek terug voordeur toe
verdwyn. Sy hart klop dawerend en hy sluk met moeite om die
knop uit sy keel te kry. Hy staan 'n oomblik met sy hande op sy
knieë om tot verhaal te kom.
"What the fuck?" swets hy; die arme hond se hare was dan
penregop!
Faan wonder of hy eerder moet omdraai. Hier is moeilikheid –
daai hondjie hol nooit weg nie. Blaf, kef, hol in sirkels en maak
'n helse lawaai, maar weghol, not te fok. Hy klem die tonfa
stywer tussen die sweet en sy vingers vas. Hy kon die arme
dier onthoof het.
Die ingeboude honde-swaaideurtjie klap oop en toe en dan is
dit stil. Dit is volmaan, besef hy skielik as die wolke op 'n
skrefie trek.
"Psst!"
Hy swaai verskrik om. Gereed dié keer, tonfa omhoog. Hy rek
sy oë om beter te kan sien; daar is 'n beweging. "Ems, Ems is
dit jy?"
Dan vernou hy sy oë op skrefies. Huh? Sowaar, nee, dit is sy!
Helga!
"Psst, kom jy?"
82
Sy trippel voor hom uit, stop om te loer of hy volg, bietjie
verder, die deursigtige nagrokkie glimmend in die maanskyn.
"Liewe Here, Helga, wat doen jy hier dié tyd van die nag?" Hy
volg haar haastig na waar sy reeds laggend om die volgende
hoek verdwyn.
"Helga, Helga, waar is jy?" fluister hy hard.
Hy tuur voor hom die donkerte in en sien haar dan waar sy op
die swaaibank langs die swembad vir hom wag, kop sensueel
agteroor gegooi, haar mond halfoop. Hy kyk vlugtig om hom
heen, opgewonde, bang-beangs.
"Helga. Waar is jou skoene? Jy lyk ongelooflik. Jis! Is dit body
glitter?"
Hy neem langs haar plaas en raak aan haar arm. 'n Siddering
golf deur sy lyf. Haar liggaam betower hom. Dit is of haar vel
vonkel, blou sprankel in die kabbeling van die waterbeligting
hier langs die swembad. Hy loer weer vlugtig in die rigting van
die huis. Hulle sal sigbaar wees van hier af. Ems … Maar hy voel
betower, lam getoor; hy durf nie verset nie.
"Helga, wat gaan aan, waar was jy? Ek …"
Sy glimlag en druk haar vinger oor sy lip, dan glip sy dit
verleidelik tot binne-in sy mond. Hy voel bedwelm,
gehipnotiseerd, of alles kantel, sy wêreld opgeneem en
verswelg word in haar teenwoordigheid. In sy broek voel hy
reeds die herlewing van sy ereksie. Sy lig haarself oor hom,
haar gesig teen syne, haar swart hare teen sy gesig en haar
tong warm op sy lippe.
Hy wil iets sê, maar sy beweeg dringender, haar bene om sy
heupe terwyl sy kreunend oor hom wring. Dan is haar hande
om syne, en syne skielik teen die kettings van die swaai met
haar rokkie gebind, haar borste ongenaakbaar sag teen sy vel.
Hy is vaagweg bewus hoe sy broek oor sy knieë skuif en tot op
sy enkels val, dan is hy binne-in haar. Stadig en ritmies begin
sy, hy magteloos teen die warm wande van haar binneste wat
83
nat teen hom aanvryf. Vinniger en harder tot hulle saam
hygend kom en sy hom dryf vir nog en nog totdat die
houtswaai luidkeels protesteer onder die glim van 'n volronde
maan.
Die nagrokkie glip los om sy polse en hy laat sak sy arms
uitgeput teen sy sye. Sy is skielik haastig om weg te kom, en
met 'n vlugtige kus op sy wang draf sy vinnig, sonder 'n woord,
weg.
"Helga, wag …" Hy spring op om haar te volg.
Hy het die deur hard in haar gesig toegeklap en is reguit na
Deidré by Human Resources.
"Dit is so," sê Deidré. Helga is die vorige oggend ongeveer
elfuur in die Wilgers Hospitaal oorlede. Haar man het nou eers
laat weet. Dit is 'n groot skok vir almal.
Faan het vir die res van die dag nie gewerk nie. Sy foon het
sonder ophou gelui totdat iemand dit later van die mikkie gaan
haal het. Dit het gelyk of hy na iets of iemand oorkant hom sit
en staar. Die hele tyd het hy oor sy polse sit en streel en
onsamehangend gemompel.

"Faan! Wat de hel dink jy doen jy? Dit is halfdrie in die nag en Iemand sê dit het later gelyk of hy al sulke skaafmerke sit en
jy sit sonder 'n draad klere hier langs die swembad!" Ems staan invryf het.
hand in die sy. Hy wonder hoe lank al. Onder haar ander arm
hang Snoekie halflyf, verdwaas.
Een van die skoonmakers het hom later die aand poedelnaak
op die trappe aangetref, piel so styf soos 'n paal, op die job,
Hy tree so vinnig vorentoe dat hy oor sy broek struikel wat nog doggy style met 'n blou lig al om hom. Maar dit is die een met
om sy enkels hang. die Final Written Warning omdat hy altyd so gesuip is. Niemand
sal hom glo nie..
"Shit, Ems, uh … um, nee ek het net gepie en toe seker hier
aan die slaap geraak," verduidelik hy lomp. "Fok, hoe laat is dit
al, sê jy?"

"Kom in. Is jy besig om dit te verloor Faan? Ek het nie lus vir
middeljarige krisisse en kak nie. En wat het jy met Snoekems
gedoen? Die arme dingetjie het by my in die bed kom spring,
so verskrik soos 'n voëlverskrikker."

Hy kyk vir oulaas om. Helga is weg.

Hy is Donderdagoggend so bietjie vroeër as gewoonlik werk

toe. Hy het eers gou vir haar 'n geskenkie gaan kry, en so
ongeduldig en opgewonde soos 'n kind het hy gewag dat sy
moet opdaag.

Omstreeks nege-uur maak Christien haar opwagting in Faan se

kantoor en vertel baie bleek en huilerig dat Helga die vorige
oggend in 'n motorongeluk oorlede is.

84 85
 OMTRENT DIE SKRYWER

Hi there, although I am bilingual, Afrikaans is my home language and my

passion. Ek doen my bes om verhale te skryf wat boei en hopelik ook stof tot
nadenke bied.

Kruitvat is my debuutroman en as skrywer kon ek ryklik put uit my ervaring as

offisier in die Suid-Afrikaanse Polisie, joernalis by Laevelder en as toegelate
prokureur. Die boek is propvol eg Suid-Afrikaanse aksie, een of twee etiese
kwessies word geopper en 'n gesonde skoot romantiek is boonop bygevoeg.
Lees Marius Visser se resensie in Rapport hier:
http://www.rapport.co.za/Boeke/Nuus/Sterk-kruit-vat-vlam-op-Kindle-
20120823

Ek vertrou jy sal hom geniet.

Jy kan Kruitvat op jou Kindle (of ander e-leser) aflaai vanaf

www.amazon.com/dp/B00ACGZAG6 of in sagteband bestel vanaf Amazon /
Kalahari / thebookdepository ens.

Die e-boek is verder beskikbaar by Leserskring, Kobobooks ens.

Vir die jonger leser (of jonk van gees) bied ek TamatiestraaT. Hierdie avontuur
saam met die onnutsige Lelanie Louw was 'n finalis in die Sanlam / Tafelberg
Jeugromankompetisie gedurende 2009/2010.

Laai TamatiestraaT af vanaf Amazon / Kobobooks / Smashwords ens.

Tamatiestraat is ook in sagteband hier verkrygbaar:

https://www.createspace.com/4204899?ref=1147694&utm_id=6026

Om meer van my doen en late uit te vind, besoek gerus

www.ebooksforafrica.co.za
of my Facebook blad - https://www.facebook.com/HenningJVV

Vriendelike groete

86
Proof Digital Proofer

Printed By Createspace