ĐỀ THI HSG TỈNH VẬT LÝ 12 – ĐỀ SỐ 05

Câu 1. Một máng trụ, mặt trong có thiết diện là nửa đường tròn (cung
AKC) tâm O, bán kính R. Máng trụ có khối lượng m1=m, được đặt
nằm yên trên mặt sàn phẳng, nằm ngang, khi đó AC song song với
mặt sàn. Đặt vào mặt trong máng trụ một quả cầu rất nhỏ coi là chất
điểm, khối lượng m2=m, được buông ra tại A không vận tốc đầu, quả
cầu sau đó chuyển động trong mặt phẳng thẳng đứng chứa A, K, C
và mặt phẳng này đi qua khối tâm máng trụ. Bỏ qua mọi ma sát. Gia
tốc rơi tự do là g. Gọi  là góc tạo bởi phương bán kính nối tâm O
với quả cầu và phương thẳng đứng KO (Hình 2).
a.Tìm vận tốc máng trụ v1 và vận tốc quả cầu v2 theo  , R và g.
b.Tìm vận tốc máng trụ v1 và vận tốc quả cầu v2 theo R và g khi quả cầu đi qua điểm K trên bán trụ.
c.Tìm gia tốc của quả cầu khi qua K.
d. Tìm biểu thức tính gia tốc máng trụ a1 theo  , R và g.
Câu 2. Cho hệ hai thấu kính L1 và L2 đặt đồng trục cách nhau l  30cm , có tiêu cự lần lượt là f1  6cm
và f 2  3cm . Một vật sáng AB  1cm đặt vuông góc với trục chính, trước L1 và cách L1 một khoảng
d1, hệ cho ảnh A’B’ .
a) Cho d1  15cm . Xác định vị trí, tính chất, chiều và độ cao của p 
ảnh A’B’. 4p0  B 
b) Xác định d1 để khi hoán vị hai thấu kính, vị trí của ảnh A’B’
không đổi.
Câu 3. Một lượng khí lí tưởng thực hiện một chu trình cho trên
hình 2. Các trạng thái A và B là cố định, trạng thái C có thể thay
đổi nhưng quá trình CA luôn là đẳng áp. p0  A  C 
a) Xác định công lớn nhất mà khí có thể thực hiện trong chu trình
nếu nhiệt độ của khí trong quá trình BC luôn giảm ? O  V0  4V0  V 
b) Tìm hiệu suất của chu trình trong trường hợp ở câu a ? Hình 2  
Câu 4. Như trong hình, trong góc phần tư thứ nhất của hệ tọa độ
Oxy, có một điện trường mạnh đồng đều dọc theo hình vuông trục y và cường độ trường là E. Trong
các góc phần tư khác, có một từ trường đồng nhất và hướng của từ
trường vuông góc với bề mặt giấy. A là một điểm trên trục y, cách gốc
tọa độ O là h; C là một điểm trên trục x, cách O là l, một hạt mang
điện tích âm có khối lượng m và điện tích q, với vận tốc ban đầu nhất
định đi vào khu vực điện trường từ điểm A dọc theo hướng trục x, sau
đó đi vào khu vực từ trường lớn qua điểm C và đi qua điểm A một lần
nữa. Tại thời điểm này, hướng tốc độ nằm ở một góc nhọn so với
hướng trục y dương. Bỏ qua tác dụng của trọng lực. Tìm
(1) Tốc độ và hướng của các hạt khi đi qua điểm C;
(2) Độ lớn B của cảm ứng từ.
Câu 5: Một quả cầu tích điện có bán kinh 2𝑅. Điện tích bên trong quà cầu phân bố đối xứng cầu với mật độ
điện tích 𝜌 chỉ phụ thuộc khoảng cách 𝑟 đến tâm quả càu theo quy luật sau:
3𝜌 𝑘ℎ𝑖 𝑟 𝑅
𝜌 𝑟
𝜌 𝑘ℎ𝑖𝑅 𝑟 2𝑅
𝑅
Trong đó, 𝜌 là một hằng sớ coi như đã biết.
a) Tính tổng điện tích cùa quả cầu.
b) Tìm cường độ điện trường 𝐸 𝑟 tại điếm cách tâm quà cầu một khoảng 𝑟 bất kỳ.
c) Hāy chỉ ra rằng tồn tại một giá trị của 𝑟 trong khoảng 𝑅 𝑟 2𝑅 mà tại đó cường độ điện trường đạt giá
tri cực tiểu.
d) Vẽ dạng đồ thị 𝐸 𝑟 .