Musculoskeletaal klinisch onderzoek en causuistiek LPR – praktijk

Diagnostisch proces van de LWZ

Verwijzing en Verwijzing → doktersbriefje
aanmelding Gegevens die vast te leggen zijn:
 Persoonsgegevens patient
 Gegevens ziekenfonds
 Huisarts
 Verwijsgegevens
 Datum aanmelding
 Bij ZHpatienten: reden opname
 Behandelende kinesitherapeut
Anamnese/kla Hulpvraag
chten Speciele anamnese – aanvullende anamnese – gebruik van hulpmiddelen – mening patient over
klacht – omgang met klacht – verwachting – inventarisatie vd klacht – VAS – rode en gele vlaggen
– tijdslijn – beloop – hulpmiddelen – status praesens – MDBB – omgang met klacht – voorlopige
conclusie – hypothese – sturing van het onderzoek
Oorzaak Trauma – aandoening – ziekte – genetisch/conginentaal
15 % specifieke LRP
85 % aspecifiele LRP
onderzoekspla 1) Wat gaan we meten?
n  Bewegingsuitslag, pijn, beperkingen
 Fucntionele lumbale stabiliteit
 Radiculaire problemen etc
 Proprioceptie en motorische controle
2) Hoe gaan we meten ?
 Hanteerbare valide & betrouwbare onderzoekstechnieken
 Technische onderzoeksinstrumenten
Inspectie Onderzoeksdoelstellingen:
 Inspecteren lichaamshouding & mogelijke antalgische houding
 Aandacht voor stand benen, bekken en WK
 Tonus (rug)musculatuur
Mogelijke afwijking:
 Hoogstand unilateraal = elevatie aan 1 zijde ? → pelvic tilt
 Torsie = rotatie
 Laterale verplaatsing = shift
 Opletten voor valse lordose → afwijkende sacrumschaal (kanteling dorsaal)
Inspecties:
 Dorsale inspectie
 Symmetrielijn: midden nek en scapulae – bilnaad – tussen knieen en voeten
 Ventrale inspectie
 Symmetrielijn: neus – sternum – navel – tussen knieen en voeten
 Laterale inspectie
 Symmetrielijn: oor (FHV) – acromion – epic. Lat. Hum. – trochanter major –
laterale femurcondyl – laterale malleolus
 Scoliose screening
 Inspectie
 Adams forward bend test (AFBT)
 Scoliosemeter
FO
Actief voor Doel: inschatten van ROM-mogelijkheid van de patient / mobiliteit van de romp
LWZ en TWZ Testen:
 /a/ flexie
 test van Schober
 /a/ extensie
 /a/ Lateroflexie
 /a/ rotatie
wat beoordelen we?
 Li-re vgl
 Pijn
 Geluiden
 Bereidwilligheid
 Coordinatie
 Compensaties
 /a/ ROM
Passief Doel: inschatten van ROM-mogelijkheid van de patient / mobiliteit van de romp
Testen:
 /p/ flexie
 /p/ extensie
 /p/ Lateroflexie
 /p/ rotatie
wat beoordelen we?
 Li-re vgl
 Pijn
 Geluiden
 trajectweerstand
 eindgevoel
 Compensaties
 /p/ ROM
Weerstand ///
Provocatie Doel: vering van de LWZ nagaan, de mogelijke belasting dat de WK kan verdragen
Testen:
 Algemene veringstest
 Lokale veringstest
 Algemene tractietest
 Algemene compressietest
Wat beoordelen we?
 Pijn
 Vering lokaal en algemeen
 Tractie, compressie
Segmentaal Doel: ROM mogelijkheden nagaan van elk segment individueel
Testen:
 Flexie
 Extensie
 Lateroflexie
 Rotatie
TO
Functietests Functionele status
= beperkingen die een patiënt heeft in het uitvoeren van ADL fysieke activiteiten
Meten van functionele status :
 Directe methode :
o Observatie onmogelijk
o Activiteitsmonitor : soms dure apparaat → goedkoper stappenteller
 Indirecte methode : via vragenlijsten ! betrouwbaar !
o Generieke vragenlijsten :
▪ SF-36
▪ Pain Disability Index (PDI)
o Ziekte specifieke vragenlijst
▪ Roland Disability Questionnaire (RDQ)
▪ Oswestry low back pain disability questionnaire (OLBPQ)
▪ Quebec Back Pain Disability (QBPD)
o Vragenlijst kinesiofobie
▪ Tampaschaal voor kinesiofobie (TSK)
▪
Lengtetesting, oriëntatietesten en stretching musculatuur :
 M Triceps Surae → buiklig + voeten afhangend van de tafel
 Mogelijk om differentiatie te maken met rekpijn bij test van bragard of of het
gewoon verkorte kuitspieren zijn
 M Hamstrings
 Differentiatietest voor /p/ SLR → rekpijn n ischiadicus vs verkorte spieren ?
 M Iliopsoas
 Differentiatietest voor omgekeerde lasegue/prone knee bend test/test van ely n
femoralis vs verkorte spieren
 M Rectus femoris
 Differentiatietest voor omgekeerde lasegue/prone knee bend test/test van ely n
femoralis vs verkorte spieren
 Adductoren : korte en lange adductore en test van patrick
 M Piriformes
 M Erector Spinae
 M Quadratus Lumborum
 M Tensor Fascia Lata
Palpatie Wervelkolom:
Posterior:
Beenderige structuren:
 SIPS
 Processus spinosus LWZ
 Facetgewrichten LWZ
 Processus transversus LWZ = processus costarii

Weke delen:
 Ligamenten:
o Lig Supraspinale
o Lig Iliolumbale
o Lig Sacrotuberale + sacrospinale
  Musculatuur:
o M Erector Spinae + M Multifides
o M Piriformes
o M Quadratum Lumborum
 Zenuwen: N Ischiadicus

Anterior:
Beenderige structuren:
 SIAS
 SIAI
 Crista iliaca
 Tuberculum pubicum + symphyse pubis

Weke delen:
 Musculatuur:
o M Tranversus Abdominus
o M Iliopsoas

Bekken:
 SIAS
 SIAI
 Crista iliaca
 Tuberculum pubicum
 Symphysis pubis
 SIPS
 SIPI
 Tuberculum isciadicum
 Sacrum
Neurologisch Radiculair onderzoek:
onderzoek Doel: bij deze testen gaan we schietende pijn provoceren in geval van radiculair probleem
Testen:
Druktesten:
 Hoesten-niezen-persen (HNP) → stijging intra abdominale en thoracale druk =
compressie zenuwwortel
 Test van kemp → beweging in LWZ: extensie + LF + rotatie
 Lokale rugpijn: facetgewrichten
 Uitstralend: radiculair probleem
Rektesten:
 N Ischidicus testen (L4):
o Test van lasègue of /p/ SLR
o Gekruiste lasegue of crossed straight leg raising (CSLR)
 Schietende pijn in heterolaterale been. (craniaalwaartse beweging DM)
 Geeft een forse Hernia aan
o Test van bragard → /p/ df
o Test van Neri → /a/ flexie CWZ
o Slump test
 N Femoralis testen (L3):
o Omgekeerde lasegue of prone knee bend test (PKBT) of Test van Ely
 Segment:
Dit geven als ze KNO van L… of S… vragen:
Dermatomen Myotoom Reflexen
T12 Ventraal: Laag buikgebied, net proximaal / /
Lig Inguinale
Dorsaal: gebied thv L5
L1 Ventraal: net boven lies, net onder Lig Heupflexie → M /
Inguinale Iliopsoas
Dorsaal: gebied thv S1
L2 Ventraal: net onder de lies, bovenbeen tot Heupadductie → /
midden bb adductoren
Dorsaal: gebied S2, meest laterale zijde
bovenbeen tot midden
L3 Ventraal: distale bovenbeen, net boven de Knie extensie → M /
knie Qceps
Dorsaal: klein stukje lateraal distale
bovenbeen
L4 Ventraal: knie gebied, mediale onderbeen, Extensoren enkel of Quadriceps/patell
mediale zijdeonderbeen en voet en dorsiflexie enkel → apees reflex (thv
ondervoet M Tibialis anterior de knie)
Dorsaal: klein deeltje lateraal thv knie
L5 Ventraal: lateraal onderbeen tot 2 eerste Extensoren tenen → Tibialis posterior
tenen M Extensor Hallucus reflex
Dorsaal: lateraal onderbeen en plantaire Longus & M Extensor
mediaal 2 eerste tenen digitorum Brevis
S1 Ventraal: dorsum voet 3 laatste tenen Flexoren enkel of Achillespees
Lateraal hele been plantairflexoren → M reflex
Hiel voet en laterale deel plantair van de Triceps Surae
voet
S2 Dorsaal: midden van onderbeen en Heup extensie → M /
bovenbeen + gebied net boven anus (S5) Gluteus Maximus
Motorisch Doel: evaluatie van het vermogen om belasting van OL naar BL over te brengen → belangrijk voor
onderzoek alledaagse stabiliteit. Stabiliteit nagaan van de samenwerking tussen rug en buikspieren + nagaan
bekken van de motorische output en eventuele dysfunctie van lokale & globale stabiliteitssysteem.
(krachtafname van de rompspieren)
Sensomotorische controle

Testen:
 (Proprioceptie)
 palpatie M Transversus Abdominus
 /a/ SLR: M Transversus Abdominus, M Iliopsoas, M. Multifides
 Knee lift abdominal test (KLAT): M Transversus Abdominus, M Iliopsoas, M Multifides
 Bend knee fall out abdominus test (BKOAT): M. Obliquus externus en internus
abdomunis

FO SP Compressie test SP → nagaan luxatie of instabiliteit (meestal bij zwangere vrouwen na bevalling)