OD I DO II WOJNY ŚWIATOWEJ

styczeń – czerwiec 1919 r. – obrady konferencji w Wersalu

Wielka czwórka: USA – T. W. Wilson, W. Brytania – L. George, Francja – G. Clemenceau,
Włochy – W. Orlando
Zapadły tam decyzje odnośnie powojennych losów Europy.
Przyjęto następujące zasady:
a) racja stanu - interes i dobro państwa zostało uznane za najwyższą wartość.
b) równowaga europejska - żadne państwo europejskie nie mogło uzyskać przewagi
nad pozostałymi.
c) kryterium narodowościowe - granice nowych państw miały być wyznaczane zgodnie z
prawem narodów do samostanowienia.
d) mały traktat wersalski - gwarantował prawa mniejszości narodowych.
Powołano do życia Ligę Narodów, która miała stać na straży pokoju i bezpieczeństwa i
zapobiec wybuchowi kolejnej wojny.

Z każdym z państw centralnych (Republika Weimarska, Austro- Węgry, Bułgaria, Imperium

Osmańskie) zawarto odrębne traktaty. Łączyły je:
- ograniczenie terytorium,
- ograniczenie liczebności armii,
- konieczność wypłaty reparacji wojennych.

Łamanie zasad traktatu wersalskiego:

1922 – traktat w Rapallo - nawiązanie współpracy polityczno – gospodarczej, a następnie
wojskowej między Niemcami a Związkiem Sowieckim. W praktyce pozwalał Niemcom na
testowanie na terytorium rosyjskim broni i prowadzenie ćwiczeń wojskowych
1925 – traktat w Locarno - Niemcy zagwarantowały nienaruszalność granicy z Francją
i Belgią, ale nie udzieliły takiej gwarancji w odniesieniu do granicy z Polską i
Czechosłowacją.
1935 – ogłoszenie powszechnej mobilizacji
1936 – remilitaryzacja Nadrenii
1938 – anschluss (włączenie) terenu Austrii do III Rzeszy
1938 – wysunięcie roszczeń terytorialnych wobec czeskich Sudetów
wrzesień 1938 – konferencja w Monachium, na której politycy europejscy zgodzili się
na rozbiór terytorium Czechosłowacji. Utworzono Protektorat Czech i Moraw,
a także marionetkowe państewko słowackie na czele z ks. Tiso.
1939 – żądania wobec Polski:
- włączenie wolnego Miasta Gdańska do III Rzeszy
- budowa eksterytorialnej autostrady przez Pomorze Gdańskie łącząca Prusy Wschodnie z
pozostałą częścią państwa niemieckiego.
1939 – pakt Ribbentrop – Mołotow - formalnie pakt o nieagresji między ZSRS a III Rzeszą.
W praktyce stanowił rozgraniczenie stref wpływów w Europie.