YUNIT 5 sa bayan.
pananatili nila sa bansa ang
MGA DISKURSO SA NASYONALISMO
Nasyonalismo
Philippine Cultural Education
 ang nasyónalismo ay isang sistema ng
paniniwala o ideyolohiyang politikal ng
pagiging makabansa, ng katapatan sa
interes ng bansa, ng identipikasyon nang
may pagmamalaki sa kultura at tradisyon
ng bansa, at ng paglulunggating matamo
ang pambansang pagsulong.
 Pinaniniwalaang ang nasyonalismo ay
isang pangyayaring kamakailan lamang
naganap at nangangailangan ng mga
kondisyong estruktural ng mga modernong
lipunan
Philippine EJournals
 sinabing ang nasyonalismo o makabayang
pilosopiya ay tumutugon hindi lamang sa
pagiging makabayan kundi sa
pagkakaroon ng paninindigan, karapatan,
diwa, at pakikisangkot para sa lipunan.
 Layuning iangat at mapaunlad ang
pamumuhay ng isang tao.
 Ang nasyonalismo ay pag-ibig sa bayan.
Rizal
 ang nasyonalismo ay pagsasakripisyo para
 Handang kalimutan ng isang taong
makabayan ang kaniyang sarili para
maisulong ang kabutihan ng kaniyang mga
kababayan.
 agawin niya ito nang walang
pag-aalinlangan o “sin dudas, sin pesar
 sa akdang “ Nationalism ” (2009) ni
Anthony Smith, dating propesor sa
London School of Economics , ang mga
kahulugan ng nasyonalismo ay maaaring
nagmula sa pagkakaroon ng nasyon.
 dalawang uri ang kinabibilangan ng mga
kahulugan ng nasyon:
 objective factors
 kahulugang nakatuon sa wika,
relihiyon, asal, teritoryo, at
institusyon.
 inaunang kahulugan ng
nasyonalismo na nakabatay sa
geographical notion o
pagsasama-sama ng mga tao sa
iisang teritoryo
 Idinagdag ni Lopez, propesor ng
Literature sa Faculty of Arts and
Letters ng UST, na ang mga
naninirahan sa iisang teritoryo ang
bumubuo ng nasyon at ang
nagiging sukatan ng
nasyonalismo
 subjective factors
 tumutukoy sa mga kahulugang
nakasentro sa mga saloobin,
pang-unawa, at sentimyento ng
mga mamamayan
Tatlong Paradigm upang maunawaan ang
pinagmulan at batayan ng nasyonalismo
1. primordialism (perrenialism)
 nasyonalismo ay isang likas na
penomena na kinakaharap ng
bawat nasyon
2. Ethnosymbolism
 isang paradigmang komplikado,
nakabatay sa perspektibo ng kasaysayan,
at ipinaliliwanag na ang nasyonalismo ay
isang dinamiko, ebolusyonaryong
penomena na kinasasangkutan ng
historikal na kahulugan, sa pamamagitan
ng subhektibong ugnayan ng nasyon sa
kanyang pambansang simbolo.
3. Modernism
 nagmumungkahi na ang
nasyonalismo ay dapat tingnan
bilang pinakabagong
penomenang panlipunan na
nangangailangan ng istrukturang
 sosyo-ekonomiko ng makabagong
lipunan.
 Ang mga pambansang watawat,
pambansang awit, at iba pang simbolo ng
mga pagkakakilanlang pambansa ay
itinuturing na mahalagang sagisag ng
pagkakabuklod-buklod.
 Isang magandang halimbawa ng
pagdidiskurso sa nasyonalismo ang
“ Miseducation of the Filipino ” ni
Renato Constantino, na malayang isinalin
ni Martinez sa Filipino bilang “ Lisyang
Edukasyon ng mga Pilipino.”
MGA HALIMBAWANG ISINULAT NG ATING
BAYANI NA TUMATALAKAY SA
NASYONALISMO:
Andres Bonifacio
“Pag-ibig sa Tinubuang Lupa”
“Ang Dapat Mabatid ng mga Tagalog”
Emilio Jacinto
“Kartilya ng Katipunan”
“Ningnging at Liwanag”
Lope K. Santos
“Ang Apat na Himagsikan ni Francisco
Balagtas”
Rolando Tolentino
“Perspetibo, Realismo, at Nasyonalismo”
Teoryang Dependensiya
 kilala rin sa tawag na Teoria de la
Independencia o Teorya ng
Dependensiya at nakaugat sa Amerika
Latina
 paniniwala na ang pinagkukunang-yaman
ay dumadaloy mula sa "silid" ng nasa
mahihirap na kalagayan tungo sa "sentro"
ng mayayamang estad o, kung saan ang
kapalit ng pag-unlad ay ang paghirap ng
isa.
 sentral na argumento na ang mahihirap na
estado ay pinagkaitan at ang mayayaman
ay pinagkalooban sa paraan kung paano
isinama ang mahihirap sa "pamamalakad
ng mund o. "
 Ilan sa mga kilalang teorista nito sina Raúl
Prebisch at Theotônio dos Santos, na
kapwa mula sa Amerika Latina
 Ayon sa kanila, ang pagsasamantala
ng mga bansang industriyalisado sa
mga bansang mahihirap ay sa
pamamagitan ng neokolonyalismo sa
ekonomiya na nakaapekto rin nang
malaki sa sistemang politikal at
kultural ng bansa.
Marxismo
 ay isang metodo ng sosyo-ekonomikong
pagsusuri na kung saan ay tinitignan ang
ugnayan ng klase (class relations) at
tunggaliang panlipunan (class conflict)
gamit ang materyalistang interpretasyon
ng pag-unlad ng kasaysayan (materialist
interpretation of historical development) at
ginagamitan din ng diyalektikal na
pananaw ng transpormasyong panlipunan
o social transformation.
 Gumagamit ng ekonomiko at
sosyo-pulitikal na pag-uusisa ang
metodolohiyang Marxista na siya namang
ginagamit sa analisis at kritika ng
pag-unlad ng kapitalismo at ang
ginagampanan ng tunggalian ng uri sa
sistematikong pagbabagong
pang-ekonomiya.
 pinukaw ng dalawang Alemang
pilosopi
 Karl Marx
 Friedrich Engels
Marxismo sa Pilipinas
 ay karaniwang ginagamit sa panunuring
 pampanitikan kung saan, sa ganitong
kontekstoay inaalam ang uring panlipunan
(social class) na nasa teksto, pelikula, at
iba pa
Feminismo
 maituturing na malapit na malapit sa
Marxismo ay isa rin batayang teoretikal.
 Ang pokus nito ay nakatuon naman sa
pang-aapi o pagsasamantala sa isang
partikular na kasarian (babae).
Pantayong Pananaw
 salitang “pantayo” ay binuo sa
pamamagitan ng pagsasama ng salitang
ugat na “tayo” at unlaping “pan” na ang
kalalabasang kahulugan ay “mula sa amin
– para sa amin.”
 kabaligtaran ng konsepto ng “pangkami”
na nabuo sa pamamagitan ng pagsasama
ng salitang ugat na “kami” at unlaping
“pang” na ang kagyat na kahulugan ay
para sa nagsasalita at hindi kasama ang
nakikinig nito.
 isang deskriptibong konsepto na
tumutukoy sa anumang kalipunan na
nagtataglay ng pinag-isa at panloob na
artikulasyon ng linggwistik-kultural na
istruktura ng komunikasyon at interaksyon
ng kahalagahan ng pagkakaisa ng layunin
at dahilan ng pananatili.
 isang konsepto at hinuha ng multilinggwal
na historyador na si Dr. Zeus A. Salazar
mula sa Unibersidad ng Pilipinas na
nag-aadhika ng isang nagsasariling
diskurso ng mga Pilipino sa wikang
pambansa para sa kasaysayan at agham
panlipunan.
Tatlong Mahahalagang Sangkap ang
Pantayong Pananaw
1. Dulog etic at emic
 tumutukoy sa dalawang sangay ng
pananaliksik batay sa pananaw
Emic
 tinitingnan mula sa pangkat ng lipunan
(social group) mula sa perspektiba ng
paksa o subject,
Etic
 tinitingnan mula sa labas o sa
perspektiba ng mga tagamasid.
 Sa paggamit ng dulog na ito,
binibigyang-diin ng ethnographer kung
ano ang mahalaga batay sa kanyang
pagpapasya
 tumutukoy sa deskripsyon ng
pag-uugali at paniniwala ng mga
nag-aaral sa lipunan o siyentipikong
tagamasid sa mga punto na maaaring
iugnay sa iba’t ibang kultura.
2. Pag-unawa at pagpapaliwanag
 pinakamahinang posisyon ay
ikinukonsidera ang parehong paggamit ng
terminong teoretikal at ang paggamit ng
emic sa mga diskurso ng pantayong
pananaw basta ang higit na nakararaming
teksto na nakasulat ang pagpapalitan ng
berbal na komunikasyon ay ginamitan ng
Filipino.
3. Suliranin ng ideolohiya.
 pagbibigay ng pribilehiyo o prayoritasyon
ng dulog emic laban sa panghihiram o
paglalaan ng konsepto, habang inilalayo
ang huli sa prinsipyo.
Pantawang Pananaw
 Pinatunayan ito ng ulat ng United
Nations (UN) na nagbibigay ng
kompirmasyon na tumaas ang ranking ng
Pilipinas sa World Happiness Report
nito ngayong 2018.
 Ipinaliwanag ng isang sosyolohista na
maraming Pilipino ang pinaniniwalaan na
kanilang kakampi ang pag-asa sa kanilang
pang-araw-araw na pamumuhay, bukod pa
ito sa katotohanan na talagang likas sa
mga Pilipino ang pagiging masayahin.
 Ayon kay Bro. Clifford Sorita, sa panayam
sa kanya ni Apples Jalandoni (2018) na
higit sa kaligayahan ay mayroong tatlong
(f) na kayamanan ang lipunan: faith
(pananalig); family (pamilya); at friends
(mga kaibigan).
 dalawang salitang bumubuo sa
kontekstong ito, ang “ pagtawa” at
“ pananaw.”
Pagtawa
 tumutukoy sa pisikal na manipestasyon
ng kaligayahanng isang tao.
 isang mabuting medisina.
 mahalagang kakampi ng tao upang
pagaanin at pasayahin anuman ang
kaniyang kalagayan o antas sa buhay.
Limang Elemento ang Pantawang Pananaw
1. midyum
2. Konteksto
3. kontent o anyo
4. Aktor
5. manonood.
Teorya ng Banga
 mula naman sa ideya ni Prospero Covar
(1993). Masasalamin ito sa kaniyang
“Kaalamang Bayang Dalumat ng
Pagkataong Pilipino.” Ayon kay Covar,
“Tambalang lapit ang pamamaraan sa
pagdalumat ng pagkataong Pilipino: kung
may labas, may loob; kung may kaluluwa,
may budhi.
Sikolohiyang Pilipino
sikolohiya o dalubisipan
 tumutukoy sa pag-aaral ng isip, diwa, at
asal.
 siyentipikong pag-aaral ng kamalayan ng
tao at sa tungkulin nito lalo na iyong
nakaaapekto sa kilos.
Sikolohiyang Pilipino
 naglalahad naman ng kaisipan hinggil sa
paraan ng pag-iisip at/o kamalayan ng mga
Pilipino.
 Unang nilinang ni Virgilio Enriquez , isang
kilalang sikologong Pilipino, ang mga ideya
kaugnay ng Sikolohiyang Pilipino.
 tumutukoy sa siyentipikong pag-aaral ng
etnisidad, lipunan, at kultura ng tao at ang
gamit nito sa sikolohikal na pagsasanay ng
katutubong karunungan na nag-uugat sa
etnikong pamana at kamalayan ng mga
tao.
 alternatibong paraan upang maipaliwanag
nang mabuti ang diwa, gawi, at
damdaming nanalaytay sa ugat ng bawat
Pilipino na taliwas o di-tugma sa iba pang
sikolohiya sa Pilipinas.
Tatlong Anyo ang Sikolohiyang Pilipino
1. Sikolohiya sa Pilipinas
 tumutukoy sa lahat ng mga pag-aaral,
libro, at sikolohiyang makikita sa
Pilipinas, banyaga man o
maka-Pilipino.
 "bisita sa bahay"
2. Sikolohiya ng Pilipino
 tumutukoy sa lahat ng mga pag-aaral,
pananaliksik at mga konsepto sa
sikolohiya na may kinalaman sa mga
Pilipino.
 "tao sa bahay”
3. Sikolohiyang Pilipino.
 bunga ng karanasan, kaisipan at
oryentasyon ng sa Pilipinas
 "ang maybahay."
Konsepto ng Sikolohiya na may
kaugnayan sa pagsasalin at sa wika:
1. Katutubong konsepto
2. Pagtatakda ng kahulugan
3. Pag-aandukha
4. Pagbibinyag
5. Paimbabaw na asimilasyon
 6. Ligaw/Banyaga
Talented
 sa wikang Ingles na ang kahulugan ay
taong nag-uumapaw sa katalinuhan sa
maraming larangan tulad ng pagsasayaw,
pag-awit, pag-arte, at marami pang iba.
 dayuhang salita na karaniwang binabago
ang anyo sa Filipino bilang “talentado”
bagama’t pareho ng katuturan sa Ingles,
kung minsan ay nagkakaroon ng
negatibong kahulugan dahil sa sarkasmo.
Pagbibinyag
 ay tumutukoy sa paglalagay ng mga
dayuhan ng kanilang sariling
pagpapakahulugan sa salitang ginagamit
ng mga Pilipino.
Asimilasyon
 ay tumutukoy sa pagbabagong anyo ng
morpema dahil sa impluwensiya ng mga
katabing tunog nito.
Ligaw/Banyaga
 mga salita ang pinakahuling konsepto.
 mga salitang banyaga na ginagamit sa
Pilipinas sapagkat walang katumbas na
maibibigay sapagkat hindi naging bahagi
ng kultura.
Bakod
 isang patayong istruktura na nakapaligid
sa isang sukat ng lupa na maaaring gawa
sa bato, kahoy, tabla, kawayan, halaman,
o punong-kahoy.
Bukod
 tangi, tangi sa rito, nakahiwalay, at hiwalay
 maaari ding mangahulugan ng layo o
nakalayo, nag-iisa, hindi kasama o tiwalag.
Buklod
 bangkat, balangkat, kalupkop, bigkis, tali,
tangkas, at bitling.
YUNIT 6
 Isang sistema ng mga paraan, tuntunin, at
simulain sa pagsasaayos ng isang larang,
gaya sa agham o sining ang metodolohiya.
 Tumutukoy sa sistematikong paglutas sa
mga suliranin/tanong/layunin ng
pananaliksik o mga paraan na ginagamit
sa pagtitipon at pagsusuri ng
datos/impormasyon.
Metodo sa Pananaliksik
 ay tumutukoy sa mga tiyak na teknik ng
pagtitipon at pagsusuri ng datos upang
makabuo ng mga konklusyong
mapaninindigan (reliable).
8 Proseso
1. Pagkakategorya o Kategorisasyon.
 Tumutukoy ito sa pagbubuo ng tipolohiya
o set ng mga pangalan o
pagpapangkat-pangkat ng mga bagay,
pangyayari, konsepto, at iba pa.
 Kapaki-pakinabang ito sa
pagpapaliwanag kung ano-ano o
sino-sino ang magkakasama sa isang
kategorya, at bakit o paano sila naging
magkakasama sa isang kategoryang
iyon.
2. Paglalarawan o Deskripsyon.
 Tumutukoy ito sa pagtitipon ng mga
datos na nakabatay sa mga
obserbasyon.
3. Pagpapaliwanag
 Tumutukoy sa prosesong higit pa sa
simpleng paglalahad lamang ng datos o
impormasyon, upang bigyang-linaw ang
kabuluhan ng nito sa konteksto ng iba’t
ibang aspektong kultural, politikal,
ekonomiko, at iba pa.
4. Pagtataya o Ebalwasyon
 Tumutukoy sa pagsusuri sa kalidad ng
mga bagay, pangyayari, at iba pa.
5. Paghahambing o Pagkukumpara
 Tumutukoy ito sa pagsusuri ng mga
pagkakatulad at pagkakaiba ng dalawa o
higit pang bagay at iba pa, tungo sa mas
malinaw na pag-unawa sa isang
penomenon.
6. Paglalahad/Pagpapakita ng
Ugnayan/Relasyon o Korelasyon
 Tumutukoy sa pag-iimbestiga para
makita kung nakaiimpluwensya ba ang
isang penomenon sa isa pa, at kung
nakaiimpluwensya nga ay sa anong
paraan o paano?
7. Paglalahad/Pagbibigay ng Prediksyon
 Tumutukoy sa paglalarawan sa posibleng
mangyari sa isang bagay, penomenonn
at iba pa batay sa matibay na korelasyon
ng mga penomenong
sinuri/pinaghambing.
8. Pagtatakda ng kontrol
 Tumutukoy sa paglalahad ng mga
paraan upang ag isa o higit pang bagay
(gaya ng teknolohiya) ay maisailalim sa
kontrol ng mga tao/mananaliksik tungo
sa mas epektibo at/o mas ligtas na
paggamit nito.
10 disenyo ng pananaliksik
1. Historikal
2. Deskriptibo  Kasangkot sa pangkat na ito ang pag-alam
3. Korelasyon sa mga kasagutan sa tanong na bakit,
4. Komparatibo paano, at anong pamamaraan ang
5. Komparatibo ginagamit ng tao sa kanilang ginagawa
6. Eksperimental upang matamo ang inaasahang
7. Simulasyon kasagutan.
8. Ebalwasyon  Nangangailangan ng masusing pag-aaral
9. Aksyon sa mga baryabol na kasama sapagkat
10. Etnolohikal nakatuon ang bahaging ito sa
11. Kultural subhektibong kaalaman.
2 pangkat ng metodo ng pananaliksik Ilan pang karagdagang paliwanag tungkol
1. Empirical-analytical sa mga bahagi ng metodo ay ang mga
 nag-aaral sa agham panlipunan na katulad sumusunod:
ng pag-aaral sa mga agham na likas. 1) mga salik sa pagkuha ng mga datos
 nakatuon sa kaalaman sa layunin, mga na sinuri para sa kwantitatibo at mga
katanungan ng pananaliksik na maaring paksa at lokasyon ng paksa, kung
masagot ng oo o hindi , at ang kwalitatibo
operasyonal na kahulugan ng mga 2) mga kagamitan at metodo na ginamit
susukating baryabol. sa pagtukoy at pangungulekta ng
 Ang pangkat na ito ay gumagamit ng impormasyon, at mga pamamaraan kung
deduktibong pangangatwiran na may paano tinukoy ang mahahalagang
pagsasaalang-alang sa umiiral na teorya baryabol
bilang pundasyon sa pagbuo ng hinuha o 3) mga pamamaraan kung paano ginamit
palagay na kailangang suriin ang datos at paano ito inanalisa
2. Interpretatibong Pangkat ng Metodo 4) tiyak na kasangkapan o estratehiya ng
 nakatuon sa pag-unawa sa penomena pananaliksik na iyong ginamit sa
gamit ang komprehensibo at holistikong pagsagot sa mga hinuha o palagay at
pamamaraan. mga inilahad na katanungan kaugnay ng
mga suliranin ng pag-aaral.
5) magpaliwanag sa pangkalahatang
metodo sa pagsukat sa mga suliranin ng
pananaliksik.
6) magpaliwanag kung paano ang dulog
ay umangkop sa pangkalahatang disenyo
ng pag-aaral.
7) magpaliwanag sa tiyak na metodo sa
pangangalap ng datos. Mahalaga rin na
ipaliwanag kung ano ang kahalagahan ng
datos upang bigyan ng solusyon ang
kasalukuyang suliranin
8) magpaliwanag sa paraang nais
gamitin upang suriin ang kalalabasan ng
pag-aaral.
9) magpaliwanag sa sanligan ng metodo
na hindi maliwanag sa mga magbabasa
10) isaalang-alang ang proseso sa
pagpili ng sampol
11) matapat na mailahad ang potensyal
na limitasyon ng pag-aaral na maaaring
makaapekto sa mga datos na makakalap
12) kailangang magsagawa ng serye ng
rebisyon upang umangkop ang papel sa
aktwal na ginamit na metodo sa pag-aaral
13) detalyadong mailahad ang
deskripsyon ng metodo kung kwalitatibo
ang pag-aaral sapagkat ang
mananaliksik ang pangunahing
pinagkukunan ng datos. Ang proseso ng
pangangalap ng datos ay may malaking
epekto sa maaaring kalabasan ng
pag-aaral
14) magbigay ng kumpletong detalye
subalit may pagsasaalang-alang sa
pagiging direkta nito.
15) ipagpalagay na ang magbabasa ng
pananaliksik ay may kaalaman sa
pangunahing metodo ng pag-aaral kung
kaya hindi naman kailangan na isulat ang
buong detalye ng espisipikong metodo ng
pag-aaral
16) maging tapat sa paglalahad ng mga
usaping kinaharap sa pangangalap ng
datos upang maipakita sa mga
magbabasa ang katatagan ng metodo na
pinili sa pag-aaral
17) maipakita sa bahaging ito ang mga
kaugnay na literatura at pag-aaral na
sumusuporta sa metodong ginamit.
Etnograpiya
 tinukoy bilang isang maliwanag na account
ng buhay panlipunan at kultura sa isang
partikular na sistemang panlipunan batay
sa maraming detalyadong obserbasyon ng
kung ano ang tunay na ginagawa ng mga
tao sa setting ng lipunan.
 maaaring inilarawan bilang pareho, mga
pamamaraan ng pananaliksik sa husay at
dami na ginagamit ng mga sosyolohista
kapag nag-aaral ng mga tiyak na grupo,
komunidad o institusyon na natagpuan na
isang bahagi ng isang mas malaking
kumplikadong lipunan.
 nagmula sa salitang Griyegong ethnos na
nangangahulugang “mga tao” at grapiya
na nangangahulugang “pagsusulat.”
 uri ng pananaliksik na kadalasang
ginagamit sa larangan ng agham
panlipunan, partikular sa antropolohiya at
ilang sangay ng pag-aaral sa sosyolohiya,
at nakatuon sa isang malalimang pag-aaral
sa isang kultura.
Pagmamasid
 ay isinasagawa sa pamamagitan ng
pagtatala ng mga makabuluhang
pagmamasid ng mananaliksik sa mga
pinapaksa ng pananaliksik, sa natural na
kapaligiran o setting ng kaniyang buhay
at/o trabaho.
 isinasagawa ng isa o ilang araw lamang,
ang pakikipamuhay naman ay karaniwang
mas matagal.
Ilan lamang sa mga klasipikasyon nito :
1. Naturalistikong obserbasyon.
 Kung nais malaman ng
mananaliksik kung paanong
kumikilos ang paksa (subject) ng
kaniyang pag-aaral sa isang
sitwasyon, nararapat lamang na
gumamit ito ng obserbasyon na
walang interbensyon, na kilala sa
tawag na naturalistikong
obserbasyon
2. Obserbasyon na may
interbensyon.
 Ang karamihan sa mga
pananaliksik sa sikolohiya ay
kinasasangkutan ng obserbsyon
na may kasamang
interbensyon .
 Ang mga dahilan kung bakit
kailangan ng interbensyon ay
a. upang pukawin na kumilos
ang paksa (subject) ng
pag-aaral na bihira lamang
ang mga aktibidad
b. sistematikong makita ang
pagkakaiba ng kalidad ng
stimulus at ang epekto nito sa
kilos ng paksa (subject)
c. upang maging bahagi ng
sitwasyon o pangyayari na
karaniwan ay hindi bukas sa
siyentipikong obserbasyon
d. ayusin ang kondisyon ng mga
mahahalagang pangyayari na
pumipigil sa kilos o gawi na
handang maobserbahan
e. makabuo ng paghahambing
sa pamamagitan ng
manipulasyon ng mga
baryabol na makapag-iisa
upang malaman ang epekto
nito sa gawi o kilos.
3. Obserbasyon na pagkukunwari.
 Sa ganitong uri ng obserbasyon,
ang indibidwal na paksa ng
pag-aaral ay walang ideya na siya
ay bahagi o ang paksa ng
pag-aaral.
4. Obserbasyon na may halong
pagkukunwari.
 Sa ganitong pamamaraan
obserbasyon, ang paksa (subject)
ng pag-aaral ay may ideya na siya
ay inoobserbahan upang
makakuha ng mahahalagang
datos ng pag-aaral.
Participant Observation
 isang uri ng etnograpiya na karaniwang
ginagamit sa larangan ng antropolohiya at
sosyolohiya.
 isinasagawa sa pamamagitan ng
partisipasyon ng mananaliksik sa mga
aktibidad sa komunidad na kaniyang
pinag-aaralan, kaya ang mananaliksik ay
hindi lamang isang simpleng tagamasid o
observer, kundi isang aktibong kalahok o
participant
Kwentong Buhay
 maikling pagsasalaysay ng talambuhay o
bahagi ng talambuhay ng isang tao o ng
pangkat ng mga tao na paksa ng
pananaliksik.
 binibigyang-diin dito ang pangkalahatang
sitwasyon ng nagsasalaysay, ang
kaniyang mga hinaing, pangarap, suliranin,
ang kaniyang pang-araw-araw na buhay
na makabuluhan sa konteksto ng
pananaliksik. ang madalas na pinapaksa
ng kuwentong-buhay ay mga tinig ng mga
nasa laylayan ng lipunan o mga pangkat
na marginalized
Panayam o interbyu
 isang pormal na pagpupulong kung saan
ang isa o higit pang mga tao ay nagtanong,
 kumonsulta, o suriin ang ibang tao
 isang pagpupulong o pag-uusap kung
saan nagtatanong ang isang manunulat o
reporter ng mga katanungan ng isa o higit
pang mga tao kung kanino hahanapin ang
materyal para sa isang kwentong
pahayagan, broadcast sa telebisyon, atbp
 ito rin ang ulat ng nasabing pag-uusap o
pagpupulong.
 tumutukoy sa pagtatanong sa mismong
taong paksa ng pananaliksik o kaya sa
mga eksperto rito.
 maaaring structured o non-structured.
Structured
 ang interview kung ibinigay na kaagad ang
mga tanong bago pa ang interbyu, at halos
walang follow-up na tanong sa mismong
interview.
Non-structured
 higit na impormal ang interbyu at
karaniwang maraming follow-up na tanong.
Hubog ng pagtatanong (Inquiry Form ).
 tumutukoy sa planado at nakasulat na
katanungan para sa isang tiyak na paksa,
na may espasyong nakalaan para sa tugon
ng taong nais kapanayamin.
Focus Group Discussion
 ay isang metodo sa pangangalap ng datos
na kung saan ang mananaliksik ay
bumubuo ng isang maliit na pangkat na
kinabibilangan ng magkakaibang tao na
ang tugon ay siyang pinag-aaralan sa
market research at political analysis sa
pamamagitan ng ginabayan at bukas na
talakayan.
 dapat gamitin kapag kailangan mong
maunawaan ang isang isyu sa mas
malalim na antas kaysa sa makukuha mo
sa isang sarbey.
 isang mabuting paraan upang
mapatunayan na ang mga nakasaad na
kagustuhan ng mga tao ay pareho sa
kanilang aktwal na mga kagustuhan
 dapat na nasa pagitan lang ng 60 at 90
minuto
 nagsasangkot ng dalawa hanggang
walong tao sa kabuuan.
Pangunahing Katangian ng FGD
1. kinasasangkutan ito ng organisadong
talakayan sa piling pangkat ng mga
indibidwal upang makakuha ng sapat na
impormasyon hinggil sa kanilang pananaw
at mga karanasan hinggil sa paksa
2. angkop itong gamitin sa iba’t ibang
perspektoba hinggil sa parehong paksa
3. nakatutulong upang mamakuha ng
pananaw ng tao sa pagbabahagi ng
pag-unawa sa pang-araw-araw na
pamumuhay at mga pamamaraan kung
saan ang isang indibidwal ay
naiimpluwensyahan ng iba sa sitwasyong
sila ay nasa pangkat
4. ang papel na ginagampanan ng
tagapamagitan o moderator ay
napakahalaga sapagkat ang mataas na
antas na kahusayan ng pinuno at
kakayahang interpersonal ay kailangan
upang maayos na mabigyan ng direksyon
ang pangkat.
Iba’t ibang anyo ng FGD
1. Two-way focus group.
 Nahahati sa dalawa o higit pang pangkat
ang ganitong pamamaraan ng focus group
kung saan ang isang pangkat ay
kailangang magsagawa ng obserbasyon o
pagmamasid sa talakayan at kongklusyon
ng ibang pangkat at vice versa
2. Dual moderator focus goup.
 Ito ay kinasasangkutan ng dalawang
tagapamagitan o moderator na kung saan
ang tungkulin ng isa ay siguraduhin na ang
 lahat ng paksa ay makakasama sa
pagtalakay
3. Dueling moderator focus group
(fencing-modeartor ).
 Sa ganitong uri ng pagtalakay, dalawang
tagapamagitan ang maingat na
mangunguna sa pagtalakay sa dalawang
panig sa usapin ng pagtalakay
4. Respondent moderator focus group.
 Sa ganitong uri ng pagtalakay, ang isa sa
mga respondente ng pag-aaral ang siyang
itatalaga upang mangasiwa sa daloy ng
talakayan;
5. Mini focus groups.
 Ang pangkat o grupo sa ganitong uri ng
pagtalakay ay binubuo ng anim hanggang
limang kasapi sa halip na anim hanggang
labindalawang kasapi.
Video Documentation
Bidyo
 ay isang mahalagang kagamitan para sa
malikhaing dokumentasyon at maaari itong
magamit upang mapadali ang
pangangalap ng impormasyon, pag-uulat,
pagpapakalat at networking.
 Gamit ang video recorder, isinasagawa
ang video documentation sa pamamagitan
ng pagrerekord ng mga imahe at tunog.
White Paper o Panukala
 Isa namang saliksik o ulat mula sa isang
ahensya ng gobyerno, opisyal ng gobyerno,
think tank
 Layuning maitaguyod ang isang tiyak na
produkto, serbisyo, teknolohiya o
pamamaraan, at maimpluwensyahan ang
kasalukuyang at mga desisyon ng mga
mamimili.
Deskriptibong Pananaliksik
 Tumutukoy sa deskriptibo o palarawang
paglalahad ng mga katangian ng isang tao,
grupo, sitwasyon, bagay, penomenon, at
iba pa na sinusuri/pinag-aaralan
Komparatibong Pananaliksik
 Tumutukoy sa deskriptibo o palarawang
paghahambing/pagkukumpara sa mga
pagkakatulad at pagkakaiba ng dalawang
tao, grupo, sitwasyon, bagay, penomenon,
at iba pa, ang komparatibong pananaliksik
ay naglalayong maghambing ng anomang
konsepto, kultura, bagay, pangyayari, at
iba pa.
Casa Study o Pag-aaral ng Kaso
 Tumutukoy ito sa detalyadong
paglalarawan sa sitwasyon ng isang tao,
bagay, lugar, pangyayari, penomenon, at
iba pa bilang potensyal na lunsaran ng
mga susunod pang pag-aaral sa mga
kahawig na kaso
Pagsusuring Tematiko
 ay pamamaraan ng pagtukoy, pagsusuri,
at pagtatala sa mga tema o padron ng
naratibo sa loob ng isang teksto.
Pagsusuri ng nilalaman o content analysis
 tumutukoy naman sa paglalarawan at/o
pagsusuri sa nilalaman ng isang teksto at
maaaring gamitin sa pag-alam ng dalas ng
paggamit (frequency) ng isang partikular
na salita, parirala, konsepto, o ideya sa
isang teksto na paksa ng pag-aaral
gayudin sa pag-alam ng pagpupuwesto ng
elemento ng komunikasyon sa isang
partikular na teksto.
Secondary Data Analysis
 Tumutukoy ito sa pagsusuri at
pag-uugnay-ugnay sa mga umiiral na
datos at estadistika tungo sa layuning
sagutin ang mga panibagong tanong at/o
makabuo ng mga bagong kongklusyon na
angkop sa kasalukuyang sitwasyon

Pagbuo ng Glosaryo o Pananaliksik na
Leksikograpiya
 Tumutukoy ito sa pananaliksik hinggil sa
proseso ng pagtatala ng depinisyon ng
mga termino alinsunod sa
kontemporaryong gamit ng mga salita sa
isang partikular na larangan
Pagbuo at Balidasyon ng Materyales na
Panturo
 Tumutukoy sa pananaliksik hinggil sa
proseso ng pagbubuo at balidasyon ng
mga modyul at iba pang materyales na
panturo na kaiba sa karaniwang umiiral o
kaya’y nakaangkla sa panibagong
pamamaraan o dulog sa pagtuturo
Pagsusuri ng diskurso
 ay isang uri ng pag-aaral na kadalasang
ginagamit sa pagtalakay sa mga usaping
nangyayari sa lipunan at sa mundo.
SWOT Analysisis
 Tumutukoy ito sa pagsusuri ng kalakasan
(strengths) at kahinaan (weakness) ng
isang programa/plano, at mga oportunidad
(opportunities) o bagay na makatutulong
sa implementasyon at mga banta (threat) o
bagay na maaaring makahadlang sa
implementasyon ng programa/plano
 unang ginamit ni Albert Humphrey noong
1960s at sa ngayon ay itinuturing na isa sa
pinakamakapangyarihang kagamitan sa
pagsusuri para sa isang matatag na
kalakalan (business).
Kalakasan (strengths ) at Kahinaan
(weaknesses )
 ay karaniwan na matatagpuan sa loob
(internal factors) ng organisasyon o
samahan,
Pagkakataon (opportunities ) at Banta
(threat )
 ay may kaugnayan sa mga salik na
panlabas (external factors), dahilan kung
bakit karaniwan itong tinatawag na
Panloob-Panlabas na
Pagsusuri(Internal-External Analysis ) at
ang matrix naman ng SWOT ay tinatawag
din minsan na IE Matrix.
Kabutihan ng SWOT na Pagsusuri
 Ang paggamit ng SWOT na pagsusuri ng
mga organisasyon o samahan ay
maraming kabutihan na maidudulot katulad
ng mga sumusunod:
1. Pagtuklas ng mga bagong solusyon
sa suliranin
2. Pagtukoy sa mga balakid na
makatutulong upang bawasan o
limitahan ang mga layunin ng
pag-aaral
3. Pagpapasya sa direksyon na kug
saan sila ay magiging higit na
epektibo
4. Paraan ito upang magkaroon ng
palitang-kuro (brainstorming) sa
mga nagsasagawa ng pag-aaral
5. Mapataas ang antas ng kredibilidad
ng interpretasyon na siyang
gagamitin sa presentasyon ng mga
nagsasagawa ng pag-aaral
6. Makatutulong ito upang malaman
kung ang isang layunin ay kayang
matamo batay sa itinakdang oras at
kakayahan ng organisasyon o
samahan
7. Makatutulong ito sa mga
organisasyon o samahan upang sila
ay magkaroon ng bisyon para sa
isang praktikal at episyenteng
awtput na may pagpapahalaga sa
lahat ng kanilang potensyal.
Kritikal na Pagsusuring
Pangkurikulum/Pamprograma
 Tumutukoy sa pagsusuri sa mga negationg
aspekto ng isang kurilulum/programa
tungo sa layuning baguhin/linangin pa ito
Etimolohiya (pinagmulan ng salita)
 ay ang pag-aaral ng kasaysayan ng mga
salita at kung paano nag-iba ang kanilang
anyo at ibig sabihin sa paglipas ng
panahon.
 gumagamit ng proseso ng komparatibong
lingguwistika para makagawa ng mga
direktang koneksiyon sa inang wika nito
Action Research
 Pananaliksik na nakatuon sa paglutas ng
ispesipikong suliranin sa loob ng
silid-aralan, o kaya’y kaugnay ng proseso
ng pagkatuto sa isang partikular na
sitwasyon
Professor Kurt Lewin
 kinilalang nagpaunlad ng pananaliksik na
ito noong 1940s.
 Kinasasangkutan ito ng kwantitatibo at
kwalitatibong pananaliksik o pareho.
 gumamit ng pilipit na hakbang (spiral steps)
na kung saan ang mga ito ay binubuo ng
siklo ng pagpaplano, aksyon, paghahanap
ng mga datos o impormasyon hinggil sa
resulta ng aksyon.
Stephen Corey (1953)
 ay may kaugnay na pagpapakahulugan sa
aksyon na pananaliksik (action research)
 angkop para sa mga nagnanais ng
pagbabago sa kanilang organisasyon
bilang resulta ng pag-aaral na isinagawa
ng isa o ng pangkat.
Katangian ng Aksyon na Pananaliksik
(Action Research )
(1) integridad ng pag-aaral
(2) nagwawaring pag-usisa o reflective inquiry
(3) may siyentipikong pamamaraan
(4) maliit na iskala ng pamamagitan
(5) pagtuklas kung paano mabibigyan ng
solusyon ang suliranin sa loob ng organisasyon
(6) ito ay pagtasa upang pag-ugnayin ang
namamagitan sa teorya at praktika
(7) maisasagawa ito sa loob ng maiksing
panahon lamang
(8) ang respondente ng pag-aaral ay nasa
kontrol ng mananaliksik.
Proseso sa Pagbuo ng Aksyon na
Pananaliksik (Action Research )
1. Pagtukoy sa mga suliranin
 nakapaloob sa organisasyong
kinabibilangan katulad ng subalit
hindi limitado sa mga sumusunod:
pamamalakad o sistema,
ugnayan ng tao, polisiya.
2. Pagbuo ng plano
 tumutukoy kung paano
matutugunan ang
pangangailangan ng usapin ay
maaaring gamitin ang sumunod
na hakbang ng pananaliksik.
3. Pangangalap ng datos
 ang mananaliksik ay kailangang
magsagawa ng pangangalap ng
datos hinggil sa paksa ng
kaniyang pag-aaral na kung saan
ay may ganap na kontrol.
4. Pagsusuri ng datos
 ang mga datos na makakalap ay
kailangang dumaan sa proseso
ng pagsusuri gamit ang
estadistika, literatura, at mga
obserbasyon.
 Mahalaga ang bahaging ito ng
pag-aaral sapagkat isa ito sa mga
 pamantayan upang maipakita ang
kredibilidad ng isinagawang
pag-aaral.
5. Pagbuo ng plano upang maging
batayan ng aksyon o pagkilos sa
hinaharap.
 Matapos ang pagtuklas, mahalaga
na ang mananaliksik ay makabuo
ng kongkretong plano kung
paano niya mapauunlad ang
kaniyang mga naunang plano.
 nararapat na makita ng
mananaliksik kung ano ang
kaniyang mga natutunan buhat sa
kaniyang mga naunang
pagkakamali at kung paano niya
higit pang mapauunlad ang
naging kalakasan ng kaniyang
mga naunang plano.
Pagsasarbey
 Ang pinakakaraniwang pamamaraan ng
pangangalap ng datos.
 isinasagawa sa pamamagitan ng
pagpapasagot ng talatanungan o
questionnaire o sa pamamagitan ng
panayam sa mga taong makapagbibigay
ng saloobin, opinyon o impormasyon,
hinggil sa paksa ng pananaliksik,
pagkatapos ay isasagawa ng mananaliksik
ang paglalarawan sa mga naging tugon ng
respondente.
1. Istandardisado (standardized
questionnaire):
 Ito ang talatanungan na ginamit
na sa mahahalagang pag-aaral na
maaaring gamitin sa
kasalukuyang pag-aaral dahil na
rin sa kanilang pagkakatulad sa
maraming bagay.
2. Sariling likha (selfmade
questionnaire):
 Dahil sa pagiging sensitibo ng
maaaring maging epekto ng
pag-aaral sa mga mambabasa o
sasangguni dito, mahalaga na
dumaan sa balidasyon ang
sariling likhang talatanungan.
 Kailangan ito sapagkat madalas
ang pagkakataon na hindi nakikita
ng isang mananaliksik ang mga
pagkakamali ng kanyang
pag-aaral.
 Ang pagsasagawa ng balidasyon
ay hindi tanda ng kahinaan ng
isang pag-aaral bagkus ay tanda
ng pagkakaroon ng isang
responsableng pananaliksik.
Mga Pangunahing Pamamaraan para sa
Sarbey
1) Pamamahagi ng talatanungan
 isinasagawa upang makapangalap ng
sapat na impormasyon sa loob ng isang
maiksing panahon.
2) Paggamit ng Panayam o Interbyu
 ay mahalaga rin na isaalang-alang sa
pagsasagawa ng pananaliksik upang
masubaybayan ng mananaliksik ang
emosyon at mga karanasan, at upang
mapagtuunan nang mabuti ang mga
usapin o suliranin ng pag-aaral.
3) Rebyu ng isinasagawang
dokumentasyon
 ay ginagamit upang mapag-aralan ang
usapin na nabuo sa loob ng tiyak o
espisipikong panahon.
Rebyu ng Kaugnay na Literatura
 Tumutukoy ito sa pagkalap ng at pagsusuri
sa impormasyon hinggil sa paksa ng
pananaliksik, mula sa mga umiiral na
sanggunian at pananaliksik
Sangkap ng Rebyu ng Literatura
(1) layunin ng rebyu
(2) pahapyaw na pagtasa sa paksa ng
pag-aaral
(3) maliwanag na kategorisasyon ng mga
sanggunian na kasama sa pag-aaral
(4) tiyak na posisyon, mga oposisyon, at ibang
literatura na nagbibigay ng taliwas na mga
argumento
(5) pagtalakay sa pagkakaiba at pagkakatulad
ng literatura sa iba pang mga literatura.
Mga Hakbang sa Rebyu ng Literatura
Nahahati sa mga sumusunod na
hakbang ang rebyu ng literatura:
1. Pagbibigay ng kahulugan sa paksa
at sakop ng rebyu;
2. Tingnan ang katalogo sa
silid-aklatan, tiyak na mga database
at kagamitan upang matukoy ang
mga sanggunian na may kaugnayan
sa kasalukuyang pag-aaral;
3. Basahin at bigyan ng ebalwasyon
ang mga sanggunian upang
matukoy ang kanilang kakayahan
na tumugon sa pangangailangan na
maunawaan ang paksa;
4. Analisahin, bigyan ng interpretasyon,
at talakayin ang mga natuklasan at
kongklusyon ang mga sanggunian
na iyong pinili.
Ilang Konbensyon sa Pagsulat ng Rebyu
1. Pagbubuod
 ito ay ang paglalahad ng mga pangunahing
ideya sa mga binasang literatura gamit ang
sariling salita. Ito ang pinaiksing bersyon
ng orihinal na teksto.
2. Pagpaparirala ng orihinal na teksto
(paraphrasing )
 Ito ay mabisang metodo upang maiwasan
ang pangongopya o pagyarismo habang
isinasagawa ang rebyu ng isang pag-aaral.
3. Direktang sipi
 Ito ang pinakamadaling kumbensyon sa
pagsulat ng rebyu sapagkat eksaktong
kinokopya ng nagsasagawa ng rebyu ang
mahahalagang detalye na nasa orihinal na
teksto
4. Personal na komento
 Ito ay mahalaga ring kumbensyon sa
pagsulat ng rebyu sapagkat dito
nabibigyan ng pagkakataon ang
nagsasagawa ng rebyu na pagtatahiin ang
kaugnayan ng bawat literatura na kasama
sa pag-aaral.
5. Kombinasyon ng dalawa o higit pa sa
apat na binanggit
 ang pinakamagandang kumbensyon sa
pagsulat ng rebyu ay ang kakayahan ng
nagsasagawa ng rebyu na gamitin ang
kombinasyon ng alinmang sa mga
naunang kumbensyon na tinalakay.
Ebalwasyon sa mga Sanggunian
(1) kasanayan at pinagkadalubhasaan ng
may-akda sa larangan ng pag-aaral
(2) argumento ng mga may-akda na
sinusuportahan ng naoobserbahang ebidensya
(halimbawa: mga kwantitatibo at kwalitatibong
pag-aaral)
(3) pagkiling ng may-akda batay sa mga
kasalungat na pananaw at mga pag-aaral
(4) kakanyahan ng sanggunian na mag-ambag
sa higit na pag-unawa sa paksa.
Mga Pamantayan sa Pagsulat ng Rebyu
1. Tukuyin ang paksa at ang
inaasahang magbabasa nito. Ang
isang paksa ay nararapat na:
a. malapit sa iyo
b. mahalagang aspekto ng
iyong pinagpapakadubhasaan
c. natutukoy ang
mahahalagang isyu o usapin.
2. Manaliksik at patuloy na manaliksik
ng mga literatura. Ilang
mahahalagang payo bilang gabay
upang mabigyan ng kabuluhan ang
aspektong ito ng rebyu ng literatura:
a. Subaybayan ang mga sinaliksik
na sanligan upang mabalikan
ito para paulit-ulit na basahin;
b. Gumawa ng tala ng papel na
PDF na hindi madali ang
pagtukoy. Kailangan itong
gawin upang makagawa ng
alternatibong estratehiya sa
tamang pagbabasa at pagsipi
ng mahalagang babasahin na
ito;
c. Tukuyin nang maaga sa
proseso ang pamantayan sa
pagtanggal ng mga walang
kaugnayan sa papel;
d. Sumangguni sa mga nakaraang
rebyu hindi lamang sa sangay
na nais mong gawan ng
pag-aaral;
e. Maaaring may ibang indibidwal
na nakapag-aral sa paksa na
nais mong pag-aralan. Hindi ito
dapat na maging hadlang
upang ipagpatuloy ang iyong
pag-aaral at rebyu sapagkat
maaari ka namang magsagawa
ng sariling rebyu;
3. Magtala habang nagbabasa. Ang
mga sumusunod ay mahalagang
paalala sa pagtatala:
a. Ang mga naitalang
impormasyon ay
nangangailangan ng muling
pagsulat (rewriting), muling
pagsasaayos (restructuring), at
muling pag-iisip (rethinking)
upang makuha ang teksto sa
maayos nitong pangangatwiran.
b. Gumamit ng sipi o
quotationmark kung kinokopya
nang hayag (verbatim) ang
literatura. Makabubuti na
ipaiwanag ang sipi gamit ang
sariling wika sa pinal na papel.
c. Maging maingat sa paglalagay
ng notasyon ng mga
sanggunian upang maiwasan
ang maling pagkilala
( misattributions).
d. Maaari ding gumamit ng
software para sa paglalagay ng
sanggunian upang makatipid sa
oras at panahon.
4. Piliin ang uri ng rebyu na nais mong
talakayin
5. Panatilihin ang pokus sa paksa ng
pagtalakay subalit gawin ito na higit
na malawak na interes
6. Maging mapanuri at konsistent.
Matapos ang pagbabasa ng
literatura, ang magbabasa ay dapat
na magkaroon ng:
a. kaalaman sa sangay ng naging
paksa ng rebyu
b. pangunahing sangay ng
pagtatalo
c. mga natatanging katanungang
para sa paanaliksik.
7. Maghanap ng lohikal na istruktura.
Maaaring gamitin ng mga mag-aaral
ang sumusunod na ideya sa pagbuo
ng rebyu:
a. Paggamit ng iskema o
balangkas. Makatutulong ito
pang lohikal na maisaayos ang
mga detalye ng rebyu at
 maiugnay ito sa iba pang mga
pag-aaral. Ang maingat na
pagpili ng diagram at mga
pigura na may kaugnayan sa
paksa na nirebyu ay
makatutulong nang malaki sa
pagbuo ng istruktura ng teksto.
b. Magpasya sa istilo ng
paglalagay ng sanggunian.
Karaniwan na ipinagagamit sa
mga mag-aaral ang American
Psychological Association (APA)
na porma subalit makabubuting
sumangguni muna sa
dalubguro kung ano ang porma
o istilo na nais niyang ipagamit.
i Ang APA (American
Psychological
Association) ay
ginagamit sa Edukasyon,
Sikolohiya, at Agham
ii Ang MLA (Modern
Language Association)
ay ginagamit sa
Humanidades
iii Ang
Chicago/Turabian na
istilo ay ginagamit sa
Kalakalan, Kasaysayan,
at Sining.
8. Isaalang-alang ang feedback o
tugon
9. Isama ang iyong kaugnay na
pag-aaral subalit maging obhektibo
sa gagawing ito
10. Maging makabago subalit huwag
talikdan ang luma o mga nakaraang
pag-aaral
Documentary o Text Analysis
 Tumutukoy ito sa paghihimay-himay sa
nilalaman, konteksto, at kabuluhan ng
tekstong sinusuri.
Eksperimentasyon/Pananaliksik na
Eksperimental
 Ang pangangalap ng datos sa ganitong uri
ng pag-aaral ay direktang kinakalap sa tao.
Subalit, hindi katulad ng sarbey, ang mga
datos sa ganitong uri ng pag-aaral ay
makukuha lamang sa ilalim ng kontrol ng
isang sitwasyon na maaaring ang
mananaliksik ay mayroong partisipasyon.
Pagtukoy sa Sanhi at Bunga
 Pananaliksik na nakatuon sa mga sanhi at
bunga ng isang pangyayari, penomenon,
programa/proyekto, patakaran, at iba pa
Historikal na Pananaliksik
 Ayon kina San Juan (2019), nakatuon ang
ganitong pag-aaral sa pagtukoy sa
pinagmulan/kasaysayan/mga
makabuluhang pangyayari kaugnay ng
isang penomenon, programa/proyekto,
patakaran, at iba pa.
 Isang uri din nito ang kasaysayang pasalita
o oral history na nakapokus naman sa
makasaysayang pangyayari at iba pa.
Translation Process Study
 Nakapokus ang ganitong pananaliksik sa
pagtalakay sa mga obserbasyon,
natutuhan, praktikal na aral, at iba pa na
nakuha o nakalap ng mananaliksik habang
nagsasalin ng isang akda
Cultural Mapping
 “proseso ng pagtukoy at paglalarawan sa
lahat ng mga yamang pangkultura na nasa
isang tiyak na lugar o rehiyong heograpiko,
sa paraang pasulat o biswal na
imbentaryo.”
 kinikilala ng UNESCO bilang isang
mahalagang kagamitan at pamamaraan sa
pagpepreserba ng hindi nasasalat at
 nasasalat na mga ari-arian ng mundo.
Trend Studies o Imbertaryo ng mga
Pananaliksik
 Tumutukoy ito sa pananaliksik na
nag-iimbentaryo o nagsusuri sa trend ng
mga pananaliksik sa isang larangan, bilang
gabay sa mga susunod pang
mananaliksik .
 isang transdisiplinaryong erya na
nagsasama-sama ng mga konsepto,
pananaw, at pamamaraan mula sa Mga
Pag-aaral ng Kultura, Antropolohiya,
Marketing, Disenyo, at iba pa.
Pananaliksik na Arkibo/Archival Research ​
 isa itong porma ng pananaliksik na
historikal na nakatuon sa pagsusuri ng
mga dokumento sa arkibo (archives) gaya
ng mga lumang manuskrito, dyaryo, at iba
pa.
 isa rin itong uri ng pananaliksik na kung
saan ang mga nasaliksik ay itinatago at
maaring gamitin pa ng mga susunod na
mananaliksik.
 Ang pananaliksik arkibo ay isang
pagsisiyasat ng hard data mula sa mga file
na mayroon ang mga organisasyon o
kumpanya.
Naratibong Pagsusuri
 Ang pag-aaral na ito ay kinasasangkutan
ng pagsusuri sa mga datos na hinalaw sa
kuwento ng mga personal na karanasan
Semiotika
 ay ang pag-aaral ng senyas, kanilang anyo,
nilalaman, at ekspresyon. Ang ganitong uri
ng pag-aaral ay madalas gamitin sa
pagsusuri ng media.
Instrumentasyon
 Matapos malaman kung sino-sino ang
dapat maging respondente ng pag-aaral,
dapat ding matutunan ng mga mag-aaral
kung ano ang instrumento na gagamitin
upang makapangalap ng datos.
Grounded Theory
 ay nakatuon sa pagbuo ng teorya batay sa
mga makakalap na datos
 Makatutulong ito sa pagtuklas ng isang
penomena na kakaunti pa lamang ang
nakaaalam.
 Pinaunlad nina Barney Glaser at Ansel
Strauss noong 1967 ang ganitong uri ng
pananaliksik.