1

การสถาปนากรุงธนบุรีเป็ นราชธานี

หลังจากกอบกู้เอกราชได้สำเร็จแล้ว พระเจ้าตากสินได้ตงั ้
พระทัยฟื้ นฟูกรุงศรีอยุธยาเป็ นราชธานีไทยต่อไปแต่ได้เปลี่ยน
พระทัยเพราะทรงสุบินว่าพระมหากษัตริย์องค์ก่อนมาขับไล่ไม่ให้อยู่
ประกอบกับกรุงศรีอยุธยาถูกพม่าเผาทำลายเสียหายมากยากแก่
การบูรณะซ่อมแซม พระเจ้าตากสินจึงทรงคิดย้ายไปหาทำเลใหม่
เพื่อสถาปนาเป็ นราชธานีไทยต่อไป
 2

เหตุผลที่พระเจ้าตากสินไม่เลือกกรุงศรีอยุธยาเป็ นราชธานี

1.กรุงศรีอยุธยาถูกทำลายยับเยินเกินกว่าที่จะบูรณะได้ในช่วง
เวลาอันสัน
้ และ ขาดแคลนทัง้ กำลังคนและกำลังทางเศรษฐกิจ

2.กรุงศรีอยุธยาใหญ่โตเกินกว่าที่กำลังทหารของพระองค์ที่มี
อยู่ขณะนัน
้ จะคุ้มครองรักษาไว้ได้

3.เส้นทางส่งกำลังบำรุงจากหัวเมืองมาสู่กรุงศรีอยุธยาโดย
ทางบกไม่ปลอดภัย

4.ข้าศึกรู้ภูมิประเทศและจับจุดอ่อนทางยุทธศาสตร์ของกรุงส
รีอยุธยาได้แล้ว ทำให้เสียเปรียบในการป้ องกัน
 3

เหตุผลที่ทรงเลือกกรุงธนบุรีเป็ นราชธานี

1.กรุงธนบุรีเป็ นเมืองขนาดเล็ก เหมาะแก่การป้ องกันรักษา

2.ในกรณีที่ข้าศึกมีกำลังมากกว่าที่จะรักษากรุงไว้ได้ ก็อาจย้าย
ไปตัง้ มัน
่ ที่จันทบุรีโดยทางเรือได้สะดวก

3.กรุงธนบุรีมีป้อมปราการที่สร้างไว้ตงั ้ แต่สมัยสมเด็จพระ
นารายณ์มหาราช หลงเหลืออยู่พอที่จะใช้ป้องกันข้าศึกได้บ้าง

4.กรุงธนบุรีตงั ้ อยู่บนเกาะเหมือนกรุงศรีอยุธยา และยังมีสภาพ

เป็ นที่ลุ่ม มีบึงใหญ่น้อยอยู่ทวั่ ไป ซึ่งจะเป็ นเครื่องกีดขวางข้าศึกมิให้
โอบล้อมพระนครได้โดยง่าย

5.กรุงธนบุรีอยู่ใกล้ปากน้ำสะดวกแก่การค้าขายกับต่าง
ประเทศ เรือสินค้าสามารถเข้าจอดเทียบท่าได้โดยไม่ต้องขนถ่าย
สินค้าลงเรือเล็กอย่างสมัยอยุธยา ทำให้ประหยัดเวลาและค่าใช้จ่าย
ได้มาก

6.กรุงธนบุรีเป็ นเมืองเก่า มีวัดที่สร้างไว้แต่สมัยอยุธยาเป็ น

จำนวนมาก ชั่วแต่บูรณะ ปฏิสังขรณ์บา้ งเท่านัน
้ ไม่จำเป็ นต้องสร้าง
วัดขึน
้ ใหม่ให้สน
ิ ้ เปลือง
 4

7.กรุงธนบุรีมีดน
ิ ดี มีคลองหลายสาย มีน้ำใช้ตลอดปี เหมาะแก่
การทำนา ปลูกข้าวทำสวนผักและทำไร่ผลไม้ นับว่ามีความอุดม
สมบูรณ์ ดีเท่า
หรือดี กว่ากรุง

ศรีอยุธยาเสียอีก..