Dwumian Newtona – zadania ze złożonymi

warunkami

Wprowadzenie
Przeczytaj
Galeria zdjęć interaktywnych
Sprawdź się
Dla nauczyciela
 Dwumian Newtona – zadania ze złożonymi warunkami

Źródło: Ellen Qin, dostępny w internecie: www.unsplash.com, domena publiczna.

W tym materiale pokażemy zastosowania własności współczynników dwumianowych

i wzoru dwumianowego Newtona w zadaniach dowodowych. Z reguły będą to dowody
dotyczące podzielności liczb całkowitych.

Przed rozwiązywaniem tych zadań warto przypomnieć sobie pojęcia:

reszty z dzielenia przez liczbę naturalną,

rozkładu liczby naturalnej na czynniki pierwsze,
największego wspólnego dzielnika dwóch liczby całkowitych.

Prezentowane w tej jednostce zadania wykraczają poza standardowe ujęcie Dwumianu

Newtona w oparciu o podstawę programową. Jest to jednak ciekawe wprowadzenie do
zadań konkursowych i olimpijskich z tej tematyki, a ich lektura nie powinna nastręczać
większych trudności.

Twoje cele

Będziesz doskonalić umiejętność posługiwania się wzorem dwumianowym.

Dzięki analizie własności wyrazów rozwinięcia dwumianowego obliczysz resztę
z dzielenia przez ustaloną liczbę całkowitą.
Znajomość własności współczynników dwumianowych pozwoli Ci przekształcać
wzory zapisane z użyciem tych współczynników.
Nauczysz się, jak wykorzystywać współczynniki dwumianowe do rozwiązywania
zadań dowodowych dotyczących podzielności liczb całkowitych.
Przeczytaj

W poniższych przykładach prezentowane są pomysły na dowodzenie podzielności liczb

całkowitych za pomocą własności współczyników dwumianowych, jak również z użyciem
wzoru dwumianowego.

Istotną część przedstawionych poniżej wniosków można zapisać używając do tego celu
kongruencji liczbowych, jednak – z zasady – nie będziemy tego sposobu stosowali.

Chętnym do utrwalenia swoich umiejętności z podstaw arytmetyki modularnej polecamy

zredagowanie poniższych rozwiązań metodą kongruencji, co byłoby – jak uważamy –
pouczającym ćwiczeniem.

Przykład 1

Obliczymy:
a) dwie ostatnie cyfry zapisu dziesiętnego liczby 75236 ,
b) resztę z dzielenia przez 1000 liczby 71122 .

Rozwiązanie

a) Korzystając ze wzoru dwumianowego zapisujemy

75236 = (750 + 2)
36
= 75036 + (36
1
) ⋅ 750 35
⋅2+…+ (36
35
) ⋅ 750 ⋅ 2 35
+ 236 .

Zauważmy, że ponieważ 7502 = 752 ⋅ 102 = 100 ⋅ 752 oraz 2 ⋅ 750 = 1500 = 100 ⋅ 75,
więc każdy spośród 36 początkowych wyrazów powyższego rozwinięcia dzieli się przez
100. Wobec tego 75236 = 100n + 236 , dla pewnej liczby naturalnej n.
Zauważmy następnie, że
3 3
236 = (212 ) = 40963 = (4100 − 4) = 41003 − 3 ⋅ 41002 ⋅ 4 + 3 ⋅ 4100 ⋅ 42 − 43 =
= (41003 − 3 ⋅ 41002 ⋅ 4 + 3 ⋅ 4100 ⋅ 42 − 100) + 36.
Ponieważ każdy z czterech wyrazów w nawiasie dzieli się przez 100, więc liczba 236 przy
dzieleniu przez 100 daje resztę 36.
Wynika stąd, że dwie ostatnie cyfry zapisu dziesiętnego liczby 75236 to 3 (cyfra
dziesiątek) oraz 6 (cyfra jedności).
561
b) Zauważamy, że 71122 = (72 ) = 49561 .
Następnie, korzystając ze wzoru dwumianowego zapisujemy

(50 − 1)
561
= 50561 + (561
1
) ⋅ 50 560
⋅ (−1) + … + (561
558
) ⋅ 50 3 558
⋅ (−1) +

+ (561
559
) ⋅ 50 2
⋅ (−1)
559
+ (561
560
) ⋅ 50 ⋅ (−1) 560
+ (−1)
561
.

Zauważmy, że ponieważ 503 = 53 ⋅ 103 = 1000 ⋅ 53 oraz

(561
559
) ⋅ 50 2
= 561⋅560
2
⋅ 2500 = 1000 ⋅ (561 ⋅ 280 ⋅ 25), więc każdy spośród 560

początkowych wyrazów powyższego rozwinięcia dzieli się przez 1000. Wobec tego

71122 = 1000n + (561

560
) ⋅ 50 ⋅ (−1) 560
+ (−1)
561
, dla pewnej liczby naturalnej n.

Obliczamy, że (561
560
) ⋅ 50 ⋅ (−1) 560
+ (−1)
561
= 561 ⋅ 50 − 1 = 28049 = 28 ⋅ 1000 + 49,

skąd wynika, że szukana reszta z dzielenia przez 1000 jest równa 49.

Przykład 2

Wykażemy, że liczba 5121212 − 2151515 dzieli się przez 7.

Rozwiązanie

Dla dowodu wystarczy pokazać, że liczby 5121212 oraz 2151515 dają tę samą resztę
z dzielenia przez 7.

Zauważmy, że:
50505
1. 2151515 = (23 ) .
50505
= (7 + 1)
Korzystając ze wzoru dwumianowego możemy zatem zapisać, że

(7 + 1)
50505
= 750505 + (50505
1
)⋅7 50504
+…+ (50505
50504
)⋅7+1=
=7⋅ (7 50504
+ (50505
1
)⋅7 50503
+…+ (50505
50504
)) + 1,
skąd wynika, że liczba 2151515 przy dzieleniu przez 7 daje resztę 1.
121212
2. 5121212 = (7 + (−2)) .
Korzystając ze wzoru dwumianowego możemy zatem zapisać, że

(7 + (−2))
121212
= 7121212 + (121212
1
)⋅7 121211 1
⋅ (−2) + … +

+ (121212
121211
) ⋅ 7 ⋅ (−2) 121211
+ (−2)
121212
=

=7⋅ (7 121211
+ (121212
1
)⋅7 121210 1
⋅ (−2) + … +

+ (121212
121211
) ⋅ (−2) 121211
)+2 121212
,

skąd wynika, że liczba 5121212 przy dzieleniu przez 7 daje taką samą resztę, jak liczba
2121212 .
40404 40404
Ponieważ 2121212 = (23 ) = (7 + 1) , więc (rozumując podobnie, jak
50505
w przypadku liczby (7 + 1) ) otrzymujemy, że resztą z dzielenia tej liczby przez 7
jest 1, zatem również liczba 5 121212
przy dzieleniu przez 7 daje resztę 1.

Oznacza to, że liczba 5121212 − 2151515 dzieli się przez 7.

Można też zauważyć, że 56 = 15625 = 7 ⋅ 2232 + 1, skąd
.
20202 20202
5
121212
= (56 ) = (7 ⋅ 2232 + 1)

Rozwinięcie otrzymanej sumy za pomocą wzoru dwumianowego i wykazanie, że liczba

5
121212
przy dzieleniu przez 7 daje resztę 1 pozostawiamy jako nietrudne ćwiczenie.

Uwaga.
Można wykazać, że dla każdej dodatniej liczby całkowitej n liczba 512n −2
n
15
jest
podzielna przez 7.
Wystarczy w tym celu następująco przekształcić tę różnicę 
n n n
2 n
5 n
2 5 n
5
12
−2
15
= (56 ) − (23 ) = (7 ⋅ 2232 + 1) − (7 + 1)

i wykorzystać pomysły omówione w powyższym przykładzie.

Przykład 3

Wykażemy, że współczynik dwumianowy n = ( ) to liczba, która:

1683

1410

a) dzieli się przez 5, ale nie dzieli się przez 25,

b) dzieli się przez 9, ale nie dzieli się przez 27.

Rozwiązanie

Zauważmy, że ( 1683

1410
) =
1683!
1410!⋅273!
, zatem będziemy obliczali wykładnik, z jakim liczba

ustalona w każdym z podpunktów wchodzi do rozkładu każdej z liczb: 1683!, 1410! oraz
273!.

Do tego celu wykorzystamy funkcję podłoga, która zaokrągla w dół liczby rzeczywiste do
liczb całkowitych (f (x) = ⌊x⌋)

a) Ponieważ:

= 3125, więc liczba 5 w rozkładzie liczby 1683! pokazuje się

4 5
5 = 625 < 1683 < 5

z wykładnikiem równym
⌊ 1683
1 ⌋ + ⌊ 1683 ⌋ + ⌊ 1683
2 ⌋ + ⌊ 1683 ⌋ 3 4 = 336 + 67 + 13 + 2 = 418,
5 5 5 5

= 3125, więc liczba 5 w rozkładzie liczby 1410! pokazuje się

4 5
5 = 625 < 1410 < 5

z wykładnikiem równym
⌊ 1410
1
⌋ + ⌊ 1410 ⌋ + ⌊ 1410
2
⌋ + ⌊ 1410 ⌋ 3 4
= 282 + 56 + 11 + 2 = 351,
5 5 5 5

= 625, więc liczba 5 w rozkładzie liczby 273! pokazuje się

3 4
5 = 125 < 273 < 5

z wykładnikiem równym
⌊ 2731
⌋ + ⌊ 273 ⌋ + ⌊ 273
2
⌋= 3
54 + 10 + 2 = 66.
5 5 5
Oznacza to, że liczba 5 w rozkładzie liczby ( 1683

1410
) =
1683!
1410!⋅273!
występuje

z wykładnikiem równym 418 − (351 + 66) = 1.

Zatem liczba n dzieli się przez 5, ale nie dzieli się przez 25.

b) Ponieważ:

= 2187, więc liczba 3 w rozkładzie liczby 1683! pokazuje się

6 7
3 = 729 < 1683 < 3

z wykładnikiem równym
⌊ 1683
3
⌋ + ⌊ 1683
1
3
⌋ + ⌊ 1683
3
⌋ + ⌊ 1683
2
3
⌋ + ⌊ 1683
3
3
⌋ + ⌊ 1683
3
⌋ 4 5 6
=

=  561 + 187 + 62 + 20 + 6 + 2 = 838,

= 2187,
więc 3, więc liczba 3 w rozkładzie liczby 1410!
6 7
3 = 729 < 1410 < 3

występuje z wykładnikiem równym

⌊ 1410
3
⌋ + ⌊ 1410
1
3
⌋ + ⌊ 1410
3
⌋ + ⌊ 1410
2
3
⌋ + ⌊ 1410
33
⌋ + ⌊ 1410
3
⌋ 4 5 6
=

= 470 + 156 + 52 + 17 + 5 + 1 = 701,

= 729, więc liczba 3 w rozkładzie liczby 273! występuje

5 6
3 = 243 < 273 < 3

z wykładnikiem równym
⌊ 273
3
⌋ + ⌊ 273
1
3
⌋ + ⌊ 273
3
2⌋ + ⌊ 273
3
⌋ + ⌊ 273
3
3
⌋ 4 5 =

= 91 + 30 + 10 + 3 + 1 = 135.

Oznacza to, że liczba 3 w rozkładzie liczby ( 1683

1410
) =
1683!
1410!⋅273!
pokazuje się

z wykładnikiem równym 838 − (701 + 135) = 2.

Zatem liczba n dzieli się przez 9, ale nie dzieli się przez 27.

Przykład 4

Wykażemy, że dla każdej dodatniej liczby całkowitej n liczba 106n−3 +1 dzieli się przez
każdą z liczb: 7, 11, 13.

Rozwiązanie

I sposób:
n−1 n−1
Zauważmy, że 7 ⋅ 11 ⋅ 13 oraz 106n−3 .
2 2
= 1001 = (103 ) = (1001 + (−1))

Korzystając ze wzoru dwumianowego otrzymujemy:

(1001 + (−1))
2n−1
= 1001
n−1
2
+ (n 2 −1

1
) ⋅ 1001
2 n−2 ⋅ (−1)+

+ (n2 −1

2
) ⋅ 1001
n−3
2
⋅ (−1)
2
+ …+
 ( n
2 −1
) n n
n
2 −2 2 −1
+ ⋅ 1001 ⋅ (−1) + (−1)
2

Zatem w rozwinięciu tej sumy każdy spośród 2 n −2 początkowych składników jest

n
podzielny przez 1001, natomiast ostatni wyraz, (−1) (jedyny niepodzielny przez
2 −1

1001), dla dowolnej liczby całkowitej ma wartość (−1). n

Oznacza to, że liczba (1001 + (−1))
2n −1
+1 dzieli się przez 1001 = 7 ⋅ 11 ⋅ 13. To
spostrzeżenie kończy dowód.

II sposób:

Rozpatrzmy wielomian W xn x n
( ) =
2 −1
+ 1, gdzie n jest dodatnią liczba całkowitą.
Ponieważ W (−1) = (−1)
2 −1
+ 1 = −1 + 1 = 0 , więc wielomian W dzieli się przez
x . +1
n
Przyjmując x otrzymujemy, że liczba W( dzieli się przez
2 −1
= 10
3
10
3
) = (103 ) +1

10
3
+ 1 = 1001 = 7 ⋅ 11 ⋅ 13,
n
co oznacza, że dla każdej dodatniej liczby całkowitej n
liczba (10 dzieli się przez każdą z liczb 7, 11, 13. W ten sposób dowód został
2 −1
3
) +1

zakończony.

Przykład 5

a) Wykażemy, że dla każdej liczby całkowitej n liczba n n ⋅( + 1) ⋅ ( n + 2) dzieli się przez

6.

Rozwiązanie

Załóżmy, że liczba n jest dodatnia.

Ponieważ dla dowolnej dodatniej liczby całkowitej n liczba (n +2

3
) określa liczbę
trzyelementowych podzbiorów zbioru ( n + 2)–elementowego, więc jest to liczba

całkowita. Wynika stąd, że liczba 6 ⋅ (n +2

3
) jest podzielna przez 6.

Zatem podzielna przez 6 jest liczba

6⋅ (n +2

3
) =
3!⋅(
n
n
6( +2)!

−1)!
=
n
6( −1)!⋅

6(
nn
n
( +1)(

−1)!
n
+2)
= nn ( + 1)( n + 2),

co dowodzi tezy w przypadku, gdy n jest liczbą dodatnią.

Jeżeli iloczyn  nn ( + 1)( n + 2) jest równy zero (co zachodzi dla n = 0 lub n = −1 lub
n = −2), to jest, oczywiście, liczbą podzielną przez 6.

Pozostaje więc rozpatrzyć przypadek, gdy liczba nn ( + 1)( n + 2) jest ujemna.

Zauważmy, że wtedy każdy z jej czynników jest ujemny. Rozpatrzmy więc dodatnią liczbę
t = − n − 2. t t
Wówczas liczba ⋅ ( + 1) ⋅ ( + 2) jest podzielna przez 6 (co stwierdzamy na t
podstawie wniosku sformułowanego powyżej), a więc przez 6 dzieli się również liczba do
 niej przeciwna, czyli liczba
− ( t t + 1)(t + 2) = −(−n − 2)(−n − 1)(−n) = (n + 2)(n + 1)n.

Oznacza to, że dla każdej liczby całkowitej n liczba n(n + 1)(n + 2) dzieli się przez 6.

Uwaga. Z powyższego spostrzeżenia wynika np., że:

dla każdej liczby całkowitej n liczba n3 − n = n(n 2

−1 ) = ( n − 1)n(n + 1) dzieli
się przez 6,

dla każdej liczby całkowitej n i każdej liczby całkowitej k liczba

kn 3
− nk 3
= kn
3
− kn + kn − nk 3
= k(n 3
− n) − n(k 3
− k) jest podzielna przez 6.

b) Wykażemy, że dla każdej liczby całkowitej n liczba n5 − n dzieli się przez 30.

Rozwiązanie

Zauważmy, że
n5
n = n(n − 1) = n(n − 1)(n + 1) = (n − 1)n(n + 1)(n + 1) =
−
4 2 2 2

= (n − 1)n(n + 1)(n − 4 + 5) = (n − 2)(n − 1)n(n + 1)(n + 2)+

2

+5(n − 1)n(n + 1).

Ponieważ:

n−2)(n−1)n(n+1)(n+2)
( n − 2)(n − 1)n(n + 1)(n + 2) = 30 ⋅ (

5!
=

n+2
= 30 ⋅ ( 5
), więc rozumując podobnie jak w poprzednim podpunkcie
stwierdzamy, że dla dowolnej liczby całkowitej n liczba
(n − 2)(n − 1)n(n + 1)(n + 2) dzieli się przez 30,

dla dowolnej liczby całkowitej n liczba (n − 1)n(n + 1) dzieli się przez 6, co

oznacza, że liczba 5 ⋅ (n − 1)n(n + 1) dzieli się przez 30.

Wobec tego suma (n − 2)(n − 1)n(n + 1)(n + 2) + 5(n − 1)n(n + 1) również dzieli się
przez 30, a to właśnie należało udowodnić.

Uwaga. Z powyższego spostrzeżenia wynika np., że dla każdej liczby całkowitej n i każdej
liczby całkowitej k liczba kn5 − nk
5
= kn 5
− kn + kn − nk 5
= k(n 5
− n) − n(k
5
− k)
jest podzielna przez 30.

Słownik
współczynnik dwumianowy
w rozwinięciu dwumianu współczynnik liczbowy zapisany przy wyrazie tego
rozwinięcia; w szczególności k–tym współczynnikiem dwumianowym w rozwinięciu
n
(a + b) jest liczba:

(nk)
wzór dwumianowy

dla dowolnych liczb a, b oraz dowolnej dodatniej liczby całkowitej n prawdziwy jest wzór:

n
(a + b) = (n0 )an + (n1 )an −1
⋅b+ (n2 )an
−2
⋅ b2 +

+… + (nk)an −k
⋅ bk + … + (nn)bn
Galeria zdjęć interaktywnych

Polecenie 1

Zapoznaj się z przedstawioną poniżej prezentacją mul medialną. Przeanalizuj zawarte

w niej rozwiązania zadań, w których prezentowana jest pewna zależność zachodząca między
współczynnikami dwumianowymi oraz jej zastosowania dotyczące liczb Catalana.


1
 1. {audio}Zauważmy, że k osób spośród n możemy wybrać na (nk)
sposobów, a w drugim etapie jednej z tych osób nadajemy tytuł
przewodniczącego, co można zrobić na k sposobów.

Zatem jest k ⋅ (nk) możliwości wyboru delegacji spełniającej warunki

zadania.

Polecenie 2

Korzystając z przykładu omówionego w powyższej prezentacji mul medialnej rozwiąż

samodzielnie następujące zadanie.

Wykaż, że

(21
0) (21
1) (21
2) (21
21)
1 + 2 + 3 +…+ 22 = 222 −1 .
22
Sprawdź się

Pokaż ćwiczenia: 輸醙難

Ćwiczenie 1 輸

Spośród poniższych wybierz wszystkie zadania prawdziwe.

2021
 Liczba 2021 przy dzieleniu przez 2020 daje resztę 1.

 Liczba 20202020 przy dzieleniu przez 2019 daje resztę 1.

 Liczba 20212021 przy dzieleniu przez 2022 daje resztę 1.

 Liczba 20202020 przy dzieleniu przez 2021 daje resztę 1.

Ćwiczenie 2 輸

Rozpatrzmy liczbę n = 993964 . Zakoduj poniżej kolejno trzy ostatnie cyfry zapisu dziesiętnego
liczby n.

n=
Ćwiczenie 3 醙

Zaznacz wszystkie poprawne odpowiedzi (zauważ, że 10001 = 73 ⋅ 137). Dla każdej dodatniej
liczby całkowitej n liczba
10
8n−4 +1
dzieli się przez:

 37

 73

 143

 137
Ćwiczenie 4 醙

Zaznacz poprawną odpowiedź. Rozpatrzmy rozwinięcie wyrażenia

(x + x1 )2222 .
Wówczas współczynnik zapisany przy wyrazie, który nie zawiera x jest liczbą podzielną przez:

 37

 243

 1000

 19
Ćwiczenie 5 醙

Do każdej z podanych niżej liczb a, b, c, d dobierz właściwą resztę z dzielenia tej liczby przez
100.

c = 2183125 25

b = 20192019 79

d = 19952000 24

a = 20182018 43

Ćwiczenie 6 醙

Wpisz poprawną liczbę. Rozpatrujemy wszystkie liczby postaci

n(n + 1)(n + 2)(n + 3)(n + 4)(n + 5)(n + 6),

gdzie n jest dodatnią liczbą całkowitą.

Oznaczmy przez d największy wspólny dzielnik tych liczb. Wówczas:

d=
Ćwiczenie 7 難

Rozpatrujemy wszystkie wyrazy rozwinięcia dwumianu

995
(√3 + √2)
3
.

Ile jest wśród tych wyrazów liczb naturalnych? Zaznacz poprawną odpowiedź.

 332

 165

 331

 166

Ćwiczenie 8 難

Wpisz poprawną liczbę. Rozpatrzmy sumę

s= ∑
506
k=1 (4k − 3) ⋅ (
2023
4k − 3
) =(
2023
1
) +5⋅(
2023
5
) + … + 2021 ⋅ (
2023
2021
).
Wynika stąd, że:

s
22020
=
Dla nauczyciela

Autor: Paweł Kwiatkowski

Przedmiot: Matematyka

Temat: Dwumian Newtona – zadania ze złożonymi warunkami

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

XI. Kombinatoryka.

Zakres rozszerzony. Uczeń spełnia wymagania określone dla zakresu podstawowego,

a ponadto:

2) stosuje współczynnik dwumianowy (symbol Newtona) i jego własności przy

rozwiązywaniu problemów kombinatorycznych.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych,
technologii i inżynierii
kompetencje cyfrowe
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się

Cele operacyjne:

Uczeń:

oblicza resztę z dzielenia przez ustalona liczbę całkowitą  wykorzystując analizę

własności wyrazów rozwinięcia dwumianowego;
przekształca wzory zapisane z użyciem tych współczynników wykorzystując znajomość
własności współczynników dwumianowych;
wykorzystuje współczynniki dwumianowe do rozwiązywania zadań dowodowych
dotyczących podzielności liczb całkowitych.

Strategie nauczania:

konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:

rozmowa nauczająca w oparciu o treści zawarte w sekcji „Galeria zdjęć

interaktywnych” i ćwiczenia interaktywne;
dyskusja;
metoda tekstu przewodniego;
liga zadaniowa.

Formy pracy:

praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

zasoby multimedialne zawarte w e‐materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

1. Nauczyciel określa temat lekcji: „Dwumian Newtona – zadania ze złożonymi

warunkami” oraz cele, wybrana osoba formułuje kryteria sukcesu.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie w parach analizują treści z sekcji „Przeczytaj” metodą tekstu przewodniego.

Po zapoznaniu się z każdym z przykładów zgłaszają pytania i napotkane ewentualne
problemy, które omawiane są na forum klasy.
2. Nauczyciel prosi uczniów, aby zapoznali się z treścią materiału w sekcji „Galeria zdjęć
interaktywnych”. Następnie na forum klasy wspólnie wyjaśniają ewentualne
wątpliwości.
3. Nauczyciel dzieli klasę na 4‐osobowe grupy. Uczniowie rozwiązują ćwiczenia 1‐7 na
czas (od łatwiejszego do trudniejszych). Grupa, która poprawnie rozwiąże ćwiczenia
jako pierwsza, wygrywa, a nauczyciel może nagrodzić uczniów ocenami za aktywność.
Rozwiązania są prezentowane na forum klasy i omawiane krok po kroku.

Faza podsumowująca:

1. Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń z sekcji „Sprawdź się”.

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów,
udzielając im tym samym informacji zwrotnej.
Praca domowa:

1. Uczniowie wykonują ćwiczenie nr 8 z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Symbol Newtona
Własności symbolu Newtona
Przydatny symbol Newtona

Wskazówki metodyczne:

Medium w sekcji „Galeria zdjęć interaktywnych” można potraktować jako zadania

domowe dotyczące analizy problemu w temacie „Dwumian Newtona – zadania ze
złożonymi warunkami”.