Dr inż.

Andrzej Tatarek

Siłownie cieplne

1
 Wykład 5

Projektowanie układów regeneracyjnego

podgrzewania wody zasilającej

2
 Układ regeneracji

Układ regeneracyjnego podgrzewu wody – układ

łączący w jedną wspólną instalację:

Kocioł parowy

Turbinę parową

Pompy

Rurociągi parowe kondensatu i wody zasilającej

3
 Podgrzew regeneracyjny

Podgrzew regeneracyjny nazywamy podgrzewanie

kondensatu i wody zasilającej parą wodną, która
wykonała już pracę w turbinie

4
 Idea regeneracji

Idea regeneracyjnego podgrzewu wody zasilającej:

upuszczanie pary z turbiny wywołuje straty
wynikające z niewykonania przez nią pracy na
odcinku upust-wylot do kondensatora

upuszczanie pary zmniejsza jej ilość do skraplacza
przez co tylko część ciepła jest tracona w
kondensatorze (oddawane wodzie chłodzącej) a
pozostała jego część, w wyniku regeneracji, jest
odzyskiwana w postaci zwiększonej entalpii wody
zasilającej (kompensuje to z nadwyżką ww. straty
pracy w turbinie)
5
 Wzrost sprawności

Na wzrost sprawności elektrowni z podgrzewaczem

regeneracyjnym wpływa:

Temperatura wody za układem regeneracji
(optymalna)

Liczba zastosowanych podgrzewaczy (optymalnie
do 9) → nakłady finansowe

6
 Dobór temperatury

Temperatura podgrzewania wody zasilającej w

układzie regeneracji:
treg = twz = (0,60 – 0,75)·twk

optymalna temperatura:
t
reg
=
n
n +1
(
⋅t
wk
−t
sk
)
treg = twz – temperatura wody zasilającej na wylocie z ostatniego przegrzewacza
regeneracyjnego
twk – temperatura wrzenia wody w kotle, f(pk) – temperatura nasycenia
tsk – temperatura skroplin na wylocie ze skraplacza
n – ilość stopni podgrzewania regeneracyjnego 7
 Dobór temperatury

Najlepszy efekt energetyczny uzyskuje się przy

założeniu jednakowych przyrostów temperatury na
poszczególnych podgrzewaczach regeneracyjnych.
1  
∆t = ⋅  t −t 
p n  reg sk 
∆tp – przyrost temperatury wody zasilającej w podgrzewaczu

Z uwzględnieniem podgrzewacza spalinowego wody w

kotle
∆t =
1
⋅t (
−t
p n + 1 wk sk
)
8
 Projektowanie układów
regeneracji
1. Układ wysokoprężnych podgrzewaczy
regeneracyjnych należy stosować za pompami
zasilającymi

Pompy pracują przy niższej temperaturze i

mniejszej objętości właściwej wody - zwiększa to
pewność ruchową układu zasilania i zmniejsza moc
pompy

Niższa temperatura wody na wlocie do pompy
zasilającej zmniejsza niebezpieczeństwo kawitacji
(w pierwszym stopniu pompy)
9
 Projektowanie układów
regeneracji
2. Podgrzewacze regeneracyjne, zasilane parą
przegrzaną, powinny być wyposażone w chłodnice
pary

Para z pierwszych upustów turbin (para świeża lub

wtórnie przegrzana) jest wysoko przegrzana, co
stanowi źródło dodatkowych strat - temperatura
podgrzania wody zależy od temperatury skraplania
pary (jest zupełnie niezależna od rzeczywistej
temperatury pary)

10

Przegrzanie pary powoduje pogorszenie
współczynnika przekazywania ciepła - wzrost
powierzchni ogrzewalnej wymienników (większe
koszty)

Para przegrzana wymaga stosowania bardziej
wytrzymałych (droższych) materiałów - chłodnice
zmniejszają przegrzanie pary

11
 Chłodnice pary

Cel stosowania chłodnic pary - w chłodnicy, para

oddaje ciepło przegrzania wodzie, przez co schładza
się do stanu nasycenia, dzięki czemu zyskujemy:

dodatkowy niewielki przyrost temperatury wody
zasilającej ∆Td

zmniejszenie powierzchni ogrzewalnej
podgrzewacza podstawowego

12
 Chłodnice pary

Podgrzewacze regeneracyjne z wstępnym chłodzeniem pary: a) z oddzielną

chłodnicą, b) z wbudowaną chłodnicą, c) z chłodnicą pary i skroplin

Rys. Szymocha, Zabokrzycki „Elektrownie parowe” 13

 Chłodnice pary

Wpływ wstępnych chłodnic pary przegrzanej na temperaturę

podgrzewania wody zasilającej
Rys. Szymocha, Zabokrzycki „Elektrownie parowe” 14
 Projektowanie układów
regeneracji
3. Powierzchniowe podgrzewacze regeneracyjne
powinny być zabezpieczone przed zalaniem wodą
przestrzeni parowej

Przyczyny zalania wodą - wadliwe działanie układu

odwadniającego oraz nieszczelności (np. rozerwanie rurek
wodnych)
Skutki nieszczelności:

Przedostanie się wody do turbiny - uszkodzenie układu
łopatkowego turbiny

Rozerwanie płaszcza podgrzewacza regeneracyjnego (po
odcięciu połączenia podgrzewacza z upustem turbiny)
liczonego na ciśnienie pary a nie wody
15
 Projektowanie układów
regeneracji
4. Instalacja regeneracji poza spełnieniem wymagań
UDT musi być wyposażona w automatycznie
sterowane zabezpieczenia

Rodzaje zabezpieczeń:

samoczynnie działające zawory zwrotne -
uniemożliwiające cofnięcie się pary do turbiny (nie
dotyczy podgrzewaczy próżniowych pracujących przy
podciśnieniu)

automatyczne zawory odcinające - zabezpieczające
przed przedostaniem się wody do turbiny (pęknięcie
rurek podgrzewacza którymi płynie woda zasilająca)
16
 Zabezpieczenia na rurociągach parowych – zawory zwrotne (3) i
zawory szybkozamykające (4)
Rys. Szymocha, Zabokrzycki „Elektrownie parowe” 17
 Projektowanie układów
regeneracji
5. Instalacje odwadniające podgrzewaczy
(odprowadzania skroplin pary grzejnej) muszą być
właściwie dobrane dla maksymalnych, jak
i minimalnych obciążeń
Cel stosowania instalacji odwadniających:

Niedopuszczenie do przebijania pary z
podgrzewaczy wyższego ciśnienia:

prowadzi to do wzrostu strat cieplnych

grozi uszkodzeniem podgrzewacza pracującego
przy niższym ciśnieniu
18

Niedopuszczenie do nadmiernego poziomu skroplin
w podgrzewaczach:

zmniejszenie elastyczności turbozespołu

niebezpieczeństwo uruchomienia się obejść
awaryjnych

19
 Instalacje odwadniające

Rodzaje instalacji odwadniających:

Odwadniacze samoczynne typu garnki
kondensacyjne - instalacje turbozespołów małych i
średnich mocy (głównie w EC)

Automatyczne zawory regulujące odpływ skroplin z
podgrzewaczy → turbozespoły dużej mocy

20
 Odprowadzanie skroplin

Sposoby odprowadzania skroplin pary z

podgrzewaczy i wprowadzania ich do obiegu:

Spływ kaskadowy (najprostszy układ) - skropliny ze
stopnia wyższego spływają do stopnia o niższym
ciśnieniu (podgrzewacze WP)

Spływ kaskadowy z wtłaczaniem skroplin do obiegu
(układ mieszany) - układ podgrzewaczy NP

21
 Wprowadzanie skroplin

Sposoby wprowadzania skroplin do obiegu:

Bezpośrednie odprowadzanie skroplin do
skraplacza (mieszanie ich z kondensatem)

Spływ skroplin do skraplacza przez rozprężacz
współdziałający z kondensatorem oparów
(odzyskuje się w nim część entalpii skroplin)

Spływ skroplin do skraplacza przez chłodnicę w
której odzyskuje się część ciepła skroplin

22
 Kaskadowy spływ skroplin

Przez rozprężacz skroplin Przez chłodnicę skroplin

Rys. Szymocha, Zabokrzycki „Elektrownie parowe” 23

 Wprowadzanie skroplin

Układy wprowadzania skroplin do obiegu

Rys. Szymocha, Zabokrzycki „Elektrownie parowe” 24

 Projektowanie układów
regeneracji
6. Przy dużych turbozespołach zaleca się stosowanie
podgrzewaczy pionowych
7. Kołnierze podgrzewaczy powinno umieszczać się na
dole płaszcza, tak aby stale były zalane skroplinami
8. Instalacje podgrzewaczy regeneracyjnych
niskoprężnych, w przypadku bloków o mocy od
500 MW można wyposażać w podgrzewacze
mieszankowe
9. Instalacje podgrzewaczy regeneracyjnych głównego
obiegu cieplnego należy łączyć z podgrzewaczami
pomocniczymi
25