PARAMETRY PROJEKTU

W każdym projekcie wymagania definiowane są przez pięć parametrów:

Te parametry są wzajemnie współzależne – zmiana jednego może pociągać za sobą zmianę pozostałych,
przywracając tym samym projektowi równowagę. W tym kontekście zestaw powyższych pięciu
parametrów tworzy system, który musi pozostawać w równowadze, by zrównoważony był cały projekt.
Wymienione parametry w dużym stopniu decydują o sukcesie lub porażce projektu.

ZAKRES
Zakres projektu to dokument określający jego granice. Inżynierowie mówią najczęściej o zakresie prac.
W obiegu są też inne nazwy, jak: dokument porozumienia, oświadczenie o zakresie projektu, dokument
inicjacji projektu czy formularz projektu.
Bez względu na swoją nazwę, ten dokument jest podstawą określania dalszych prac w projekcie. Już na
początku projektu trzeba obrać właściwą drogę, a potem trzymać kurs.
Zakres projektu nie jest sztywny. Nie wiadomo, jak i kiedy, ale w trakcie realizacji zakres projektu na
pewno się zmieni. Wykrycie tych zmian i zdecydowanie, jak dostosować do nich działania w projekcie to
bodaj najpoważniejsze wyzwanie.
JAKOŚĆ
W każdym projekcie możemy mówić o dwóch kategoriach jakości:
Pierwsza jest jakość produktu. Chodzi tu o jakość rezultatów, dostarczanych w wyniku realizacji
projektu.
Drugą jest jakość procesu zarządzania projektem. Oznacza to konieczność nieustannej kontroli
jakości zarządzania i znajdowania sposobów jej usprawnienia. Odpowiednia jakość procesu jest więc
efektem jej ciągłego doskonalenia i skutecznego nią zarządzania.
Dobry program zarządzania jakością pozwala monitorować postępy prac nad projektem. W ten sposób
można w dowolnej chwili ustalić, czy projekt jest dobrą inwestycją. Korzysta na tym nie tylko klient, ale
także wykonawca, który może wykorzystywać swoje zasoby bardziej efektywnie, ograniczając
marnotrawstwo i liczbę poprawek w projekcie.
KOSZTY
Koszty są określone w formie budżetu projektu.
Budżet projektu – jest planem finansowym realizacji projektu lub, liczbowym wyrażeniem planu działań
w projekcie, umożliwiającym pomiar wykonania projektu w kategoriach finansowych.
Budżetem projektu możemy nazwać zestawienie środków finansowych potrzebnych do pokrycia kosztów
realizacji, na okres całkowitego wdrażania projektu.
Konsultanci często mają do czynienia z sytuacjami, w których klient wyraźnie określa górną granicę
budżetu. W takim przypadku dostosowuje się zakres projektu tak by nie przekroczyć narzuconych
limitów.
CZAS
Klient określa ramy czasowe, w tym termin ukończenia projektu.
Do pewnego stopnia koszty i czas są ze sobą powiązane. Czas realizacji projektu można skrócić, lecz w
ten sposób zwykle rosną koszty.
Czas jest bardzo ciekawym rodzajem zasobu. Nie można go zmagazynować. Jest zużywany bez względu
na to, jak go wykorzystujemy.
Ważnym zadaniem przy realizacji projektu jest możliwie najbardziej efektywne i produktywne
zagospodarowanie czasu.
Od chwili rozpoczęcia projektu staje się wykonanie pracy w założonym harmonogramie.
ZASOBY

Zasoby naturalne – nie są wytworem pracy ludzi, są one darem natury. Zasoby naturalne takie jak
ziemia, surowce mineralne, roślinne, woda itp. są często produktami podstawowymi dla wytwarzania
wielu towarów finalnych i półproduktów. Zasoby naturalne dzielą się na odnawialne i nieodnawialne.
Takie surowce jak ropa naftowa i minerały są zasobami nieodnawialnymi, tzn. że nie można odnawiać
zużytych już i wyeksploatowanych złóż tych zasobów. Istnieją również zasoby odnawialne, czyli takie,
które można odtworzyć, chociaż wymaga to często długiego okresu czasu. Typowym odnawialnym
zasobem naturalnym są lasy.
Zasoby ludzkie – Ludzie są najważniejszym składnikiem procesów produkcyjnych. Każdy człowiek
posiada określone umiejętności zawodowe, posiada również mniejsze lub większe doświadczenie w
wykonywaniu pracy (w posługiwaniu się swoją wiedzą oraz narzędziami pracy).
Niezwykle istotna cechą kapitału ludzkiego są zdolności człowieka do uczenia się i w konsekwencji do
ciągłego rozwijania swojej wiedzy. Wiedza ta służy z kolei do coraz bardziej skutecznego (efektywnego)
wykorzystywania i przekształcania zasobów naturalnych i kapitałowych w dobra zaspokające potrzeby
ludzkie.
Rozwój wiedzy człowieka stanowi główny czynnik postępu technicznego i organizacyjnego.
Zasoby kapitałowe – Przez zasoby kapitałowe rozumie się najczęściej wszelkie rzeczowe składniki
procesów wytwórczych będące wytworem pracy człowieka.
Do rzeczowych zasobów kapitałowych należą środki pracy i przedmioty pracy.
Środkami pracy są wszystkie maszyny, narzędzia, instalacje, urządzenia, itp. przy pomocy których
człowiek wytwarza produkty i usługi.
Przedmiotami pracy są natomiast surowce i półfabrykaty, które służą do wyprodukowania danego dobra.
Do zasobów kapitałowych zalicza się również kapitał finansowy , czyli środki pieniężne występujące w
różnych postaciach (gotówka, kredyt, papiery wartościowe)

OBSZARY ZARZĄDZANIA PROJEKTEM

1. Zarządzanie zasobami ludzkimi – przy zarządzaniu zasobami ludzkimi należy wziąć pod
uwagę wszystkie osoby zaangażowane w dany projekt. Wynika to z założenia pozwalającego na
taki wybór czynników, które w optymalny sposób określają rolę zespołu zadaniowego oraz
zakres odpowiedzialności w ramach wykonania prac.
2. Zarządzanie ryzykiem – obejmuje ono określenie wszystkich obszarów ryzyka oraz syntezę
poszczególnego ryzyka, które mają wpływ lub są powiązane z projektem. Charakteryzuje ono też
prawdopodobieństwo wystąpienia któregoś z nich oraz ich ogólny wpływ na projekt. Takie
postępowanie ma na celu stworzenie odpowiedniego planu pozwalającego na uniknięcie
negatywnych oddziaływań.
3. Zarządzanie czasem – zarządzanie czasem ma bardzo duże znaczenie dla wykonywania prac
projektowych. Ma ono również na celu kontrolę projektu w poszczególnych jego fazach oraz
prognozowanie czasu trwania całego projektu.
4. Zarządzanie integracją – składa się ono ze wszystkich prac realizowanych w najważniejszych
podzakresach projektu. Ma ono na celu wytworzyć całościowy plan przedsięwzięcia oraz jego
całkowite wykonanie.
5. Zarządzanie komunikacją – obejmuje ono określanie potrzeby na informacje. Chodzi tutaj o to,
jaka informacja jest potrzebna i kto zgłasza na nią popyt. Ważne jest również to, jak szczegółowo
ma być dostarczona oraz w jakim czasie ma być uzyskana i przekazana zespołowi projektowemu.
6. Zarządzanie zakresem czynności – odnosi się ono do zaplanowania wszystkich czynności,
które mają być wykonane w celu zrealizowania projektu. Takie postępowanie zakłada, że
wszystkie procedury wymagane w celu osiągniecia zamierzonych efektów projektu są
precyzyjnie ustalone i na tyle optymalne, że żadna z nich nie jest zbędna i nie są wymagane żadne
inne czynności.
7. Zarządzanie jakością – zarządzanie jakością ma na celu zaplanowanie jakości projektu oraz jej
zapewnienie. Służy ono również jej monitorowaniu. Należy jednak dokładniej określić, czym jest
jakość projektu. Gdy ta kwestia jest już rozwiązana, zespół projektowy kontroluje wyniki prac
przedsięwzięcia.
8. Zarządzanie zaopatrzeniem – odnosi się ono do kontraktów związanych z realizowanym
projektem. Na tym obszarze decyduje się, co musi być nabyte w celu realizacji projektu oraz jaka
cena za dany zasób może być zaakceptowana.
9. Zarządzanie kosztami – zarządzanie kosztami służy przede wszystkim precyzyjnemu
wyznaczaniu kategorii kosztów i prognozowaniu zużycia zasobów potrzebnych do wykonania
prac projektowych w każdej z tych kategorii. Ma ono na celu zaplanowanie optymalnego budżetu
projektu.

ZARZĄDZANIE PROJEKTEM
Projektami należy zarządzać w sposób usystematyzowany, w czym pomocne może być stosowanie
odpowiedniej metody.
Metoda nie zapewnia wyeliminowania problemów mogących się pojawić podczas realizacji projektu,
ale konsekwentnie stosowana daje możliwość kontrolowania wykonania projektu od jego rozpoczęcia
aż do zakończenia.
Do najpopularniejszych metod zarządzania projektami należą:

 Amerykańska metoda Project Management Body of Knowledge (PMBOK®),

 Brytyjska metoda PRINCE2®,
 Metoda zarządzania projektem budowlanym CIOB,
 Standard Agile.

ORGANIZACJA

 To celowy system, w którym części współprzyczyniają się do powodzenia całości, wyróżnia się
trzy znaczenia pojęcia organizacji, jako (Zieleniewski 1981):
o Cecha rzeczy i procesów,
o Samą rzecz, której przysługuje ta cecha (np. przedsiębiorstwo),
o Czynność organizowania,
 System zasad, metod i działań mających na celu zespolenie siły roboczej, środków i przedmiotów
pracy w procesie pracy, czyli akcie celowej działalności, mającym na celu nadanie przedmiotom
pracy określonych cech użytkowych (Encyklopedia organizacji i zarządzania 1981),
 Organizacja to konkretny otwarty system społeczno-techniczny ukierunkowany na uświadomione
i sformułowane cele działania oraz mający określony sposób uporządkowania (Kożuch 2010).

Pochodzenie terminu „organizacja”:

 organizo (łac.) – tworzenie uporządkowanych, harmonijnych całości,

 organisatio (łac.) – system.
 Ujęcia terminu „organizacja”:

 rzeczowe – jako nazwa rzeczy

 atrybutowe – jako ocena działania lub stanu rzeczy,
 czynnościowe – jako zorganizowany sposób działania, czyli zespół czynnościowy.

Podstawowe właściwości każdej organizacji to:

 celowość, czyli istnienie celów lub celu przyjętego do osiągnięcia,

 złożoność zdających się określić części powiązanych ze sobą i całością w sposób celowy,
 odrębność celów i struktury w stosunku do otoczenia, a jednocześnie powiązanie przez nie tymże
otoczeniem.

Metoda cyklu organizacyjnego

Oparta jest na zasadzie przyczynowości, wg. której każda ściśle określona przyczyna wywołuje ściśle
określony skutek, pod warunkiem, że przyczyna działa w tych samych warunkach i z jednakowym
natężeniem w ciągu tego samego czasu.

Składa się z pięciu etapów:

1. Określenie celu działania.
2. Analiza warunków oraz dysponowanych zasobów.
3. Działania przygotowawcze.
4. Realizacja zadania.
5. Kontrola wyników.
Zasada organizacji:

 Reguła zorganizowania sił i środków działania,

 Zasada stosowania badań i doświadczeń: dokładnie ustalenie faktów związanych z różnego
rodzaju działaniami wymaga stosowania badań i doświadczeń,
 Zasada normalizacji pracy: określa się normy, sposoby postępowania, zasady organizacji itp.
 Zasada prowadzenia kontroli,
 Zasada optymalnego wyniku: wyniki optymalne odpowiadają największym efektom działalności,
możliwym do uzyskania w określonych warunkach,
 Zasada ekonomizacji działania: osiąganie optymalnych wyników w określonych warunkach i
przy dysponowanych zasobach lub uzyskanie z góry określonych wyników przy jak
najmniejszych nakładach,
 Zasada równomierności i rytmiczności pracy,
 Zasada podziału pracy: wyższą wydajność uzyskuje się, dzieląc proces produkcyjny na elementy
składowe (czynności, operacje) i powierzając ich wykonanie wyspecjalizowanym wykonawcom
(pojedynczym lub zespołom roboczym).
 Zasada koncentracji: należy przeciwdziałać zbytniemu rozproszeniu sił i środków produkcji,
 Zasada harmonizacji: tym lepsze są wyniki działania, im lepiej elementy są ze sobą
skoordynowane,
 Zasada stosowania rezerw: w celu zapewnienia zharmonizowanej, ciągłej, równomiernej i
rytmicznej pracy, należy wyznaczyć i zabezpieczyć odpowiednie wielkości zapasów czasu dla
poszczególnych procesów technologicznych i rezerw zasobów produkcji, które są niezbędne do
ich wykonania.

Specyfika organizacji procesów budowlanych:

 Indywidualny charakter każdej budowy,

 Znaczne rozproszenie realizowanych budów w terenie,
 Nieruchomość produktu budownictwa,
 Zależność od wpływów atmosferycznych,
 Późne uzyskiwanie efektów wybudowania obiektów,
 Znaczne wymiary i duża masa obiektów budowlanych,
 Losowy charakter czasu wykonania procesów budowlanych.

PLANOWANIA REALIZACJI OBIEKTÓW BUDOWLANYCH

Rodzaje planowania realizacji obiektów budowlanych:

 Planowanie dyrektywne: określa planowane zadania długoterminowe, które są następnie

realizowane dzięki planowaniu operatywnemu, obejmuje przygotowanie szeregu elementów
dokumentacji techniczno-organizacyjnej,
 Planowanie operatywne: obejmuje system planowania miesięczno-tygodniowego i tygodniowo-
dobowego, podstawą realizacji obiektu jest umowa między inwestorem a wykonawcą, w której
 określa się koszt realizacji obiektu oraz czas realizacji inwestycji (oba elementy kalkulowane na
podstawie dokumentacji projektowej i możliwości wykonawczo-finansowych).

Planowanie operatywne w przedsiębiorstwie polega na sporządzaniu następujących harmonogramów:

 Ogólnego harmonogramu robót,

 Harmonogramu pracy maszyn i sprzętu budowlanego,
 Harmonogramu dostaw, zużycia i zapasów materiałów oraz pracy środków transportu.
Planowanie operatywne na szczeblu kierownictwa budowy polega na na sporządzaniu miesięcznych (lub
krótszych) szczegółowych harmonogramów robót.

Harmonogramem (lub projektem realizacji) nazywamy zadania przedstawione w porządku

technologicznym, połączone pomiędzy sobą odpowiednimi relacjami z określonym czasem trwania i
planowanymi terminami ich wykonania oraz zadeklarowanym zaopatrzeniem na zasoby.
W celu utworzenia harmonogramu prac realizowanego przedsięwzięcia w pierwszej kolejności dzieli się
je na etapu, nazywane w modelach sieciowych czynnościami.
Następnie ustala się:

 Czas realizacji poszczególnych czynności,

 Następstwo poszczególnych czynności,
 Która czynność jest początkowa a która końcowa,
 Które czynności muszą być zakończone przed rozpatrywaną,
 Które mogą być wykonywane równolegle z rozpatrywaną,
 Które mogą się zacząć po rozpatrywanej.
Metody planowania sieciowego, zwane często metodami sieciowymi, stosowane są w budownictwie do
planowania, organizacji oraz kontroli realizacji przedsięwzięć budowlanych, gdzie istnieje konieczność
precyzyjnej koordynacji działania.
Podstawy teoretyczne analizy sieciowej oparte są na teorii grafów.
Wspólną cechą wszystkich metod sieciowych jest konstrukcja szczególnego rodzaju grafu sieciowego,
który jest podstawą obliczeń w celu uzyskania harmonogramu realizacji przedsięwzięcia.
Graf sieciowy nazywany jest siecią zależności lub modelem sieciowym.
Elementami sieci są czynności (krawędzie grafu), które przedstawiają roboty budowlane, powiązania
czasowe lub organizacyjne/technologiczne/logiczne, oraz zdarzenia (wierzchołki grafu), które oznaczają
moment rozpoczęcia lub zakończenia poszczególnych robót budowlanych.

PODZIAŁ METOD SIECIOWYCH

Podział metod ze względu na kryterium sposobu rysowania (odwzorowania) i struktury logicznej modelu
(w zależności od interpretacji podstawowych elementów):
Sieć dwupunktowa – w której czynności reprezentowane są za pomocą krawędzi grafu, a zdarzenia za
pomocą wierzchołków.
Sieć jednopunktowa – w której wierzchołki grafu reprezentują czynności, a krawędzie następstwa
czasowe między czynnościami, zdarzenia nie są tu odwzorowane w sposób jawny.

Podział metod ze względu na kryterium sposobu określania czasu trwania czynności:

Metody deterministyczne – oparte na danych pewnych i wyczerpujących, mają zastosowanie w
sytuacjach, które są opisane i zmierzone w dokumentach źródłowych, ewidencyjnych, katalogach itp.:
operują tylko jedną ocena czasu trwania czynności, wynikającą z obowiązujących narom pracochłonności
lub z posiadanego doświadczenia,
Metody probabilistyczne – zakładają, że czas potrzebny na zrealizowanie określonego procesu jest
zmienną losową o znanym rozkładzie prawdopodobieństwa.

Podział metod ze względu na kryterium zakresu wykonywanych analiz:

Analiza czasu

 Jest podstawowa i musi być prowadzona dla każdej sieci zależności,

 Obliczenia sprowadzają się do określenia dla każdego zdarzenia i czynności najwcześniejszych
możliwych i najpóźniejszych dopuszczalnych terminów zaistnienia, a także luzów czasu dla
zdarzeń i zapasów czasu dla czynności,
 Wynikiem analizy jest ścieżka krytyczna, czyli ciąg czynności, który decyduje o terminie
zakończenia całego przedsięwzięcia i w którym nie ma żadnych zapasów czasu,
 Wymaga założenia, iż środki niezbędne do realizacji przedsięwzięcia nie są ograniczone.
Analiza środków

 Jej podstawę stanowi analiza czasu oraz zdefiniowanie zapotrzebowania na analizowane środki
poszczególnych czynności
 Umożliwia uzyskanie zapotrzebowania na środki produkcji w czasie, przy założeniu
najwcześniejszych lub najpóźniejszych terminów realizacji czynności (sumowanie środków
produkcji dla kolejnych jednostek czasu),
 Efektem jest ustalenie terminów realizacji poszczególnych czynności bez przekroczenia
poziomów dostępności środków, wyznaczenie sumarycznych wykresów zapotrzebowania na
poszczególne rodzaje środków przez cały czas trwania wykonania obiektu, obliczenia terminu
zakończenia realizacji całego zadania.

SIEĆ DWUPUNKTOWA
Czynność= (strzałka)
Element sieci, do którego realizacji wymagany jest czas i środki,

 Łączy dwa kolejne zdarzenia w sieci,

 Kierunek strzałki określa początek i koniec czynności,
 W zapisie i obliczeniach czynność identyfikuje się poprzez podanie nr zdarzenia, z którego
wychodzi i do którego dochodzi czynność (np. 1-2),
 Może być rzeczywista (czas trwania >0 i określa części składowe przedsięwzięcia,
które pochłaniają pewne środki na realizację),
 Lub pozorna (czas trwania ≥0 i określa składowe nie zużywające środków, jeśli czas
=0 to czynność zerowa – nie trwa w czasie i nie zużywa środków, obrazuje powiązania
technologiczne i/lub organizacyjne między czynnościami rzeczywistymi).
Zdarzenie= 1 (kółko)

 Element sieci zależności, które określa fakt rozpoczęcia i zakończenia czynności,

 Dla jego zaistnienia nie jest wymagany czas, ani środki,
 Wyraża wszelkie zależności – nadaje sens logiczny modelu,
 Uznaje się za osiągnięte, z chwilą zakończenia wszystkich czynności dochodzących do tego
zdarzenia,
 Poszczególne zdarzenia muszą następować po sobie w porządku określonym względami
technologicznymi i organizacyjnymi,
 Zdarzenie poprzedzające – rozpoczynające daną czynność,
 Zdarzenie następujące – kończące daną czynność,
 Zdarzenie początkowe sieci – poprzedzające pierwszą czynność (nie kończy się w nim żadna
czynność),
 Zdarzenie końcowe sieci – następujące po ostatniej czynności (nie rozpoczyna się w nim żadna
czynność),
 Węzeł – zdarzenie, w którym rozpoczyna się lub kończy się więcej niż jedna czynność.

HARMONOGRA REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIA

Harmonogram realizacji projektu określa terminy rozpoczęcia i zakończenia poszczególnych czynności
wchodzących w skład projektu.
Aby skonstruować prawidłowy harmonogram należy:

 Dokładnie przeanalizować wszystkie dostępne dokumenty tj.: strukturę podziału pracy (SPP),
projekt budowlany, projekt wykonawczy, kosztorys, specyfikację,
 Przyjąć założenia technologiczne i organizacyjne dotyczące sposobu i przebiegu prac na obiekcie,
 Listę czynności (wszystkie roboty) trzeba umieszczać w sieci zależności zgodnie z kolejnością
występowania planowanych prac, rozpoczynając od prac podstawowych i stopniowo ją
rozszerzając o prace uzupełniające,
 Poszczególne czynności należy łączyć, aby każda rozpoczynała się możliwie wcześnie i kończyła
możliwie późno (jej zakończenie nie limituje rozpoczęcia następnych czynności),
 Czynności, których zakończenie nie limituje rozpoczęcia następnych prac, powinno być
połączone ze zdarzeniem końcowym sieci,
 Czynności, których pewne zaawansowanie limituje rozpoczęcie następnych prac, należy
podzielić na dwie lub więcej niezależnych czynności,
 Sieć zależności rysuje się zazwyczaj kilka razy, aż do momentu gdy uwzględnione zostaną
wszystkie wymagane zależności między poszczególnymi czynnościami, a schemat sieci będzie
czytelny i przejrzysty.

OBLICZANIE MODELU SIECIOWEGO W FUNKCJI CZASU

  Obliczanie modelu sieciowego w funkcji czasu sprowadza się do określenia dla każdego
zdarzenia i czynności w sieci zależności najwcześniejszych możliwych i najpóźniejszych
dopuszczalnych terminów zaistnienia, a także do określenia luzów i zapasów czasu.
 W wyniku tego wyznacza się tzw. Ścieżka (droga) krytyczna.

Definicje podstawowych terminów

 Osiągnięcie zdarzenia – fakt zakończenia wszystkich czynności dochodzących do danego

zdarzenia, umożliwia rozpoczęcie realizacji wszystkich czynności wychodzących z tego
zdarzenia, zdarzenie ma dwa terminy: najwcześniejszy i najpóźniejszy.
 Termin rozpoczęcia przedsięwzięcia – data, która wyznacza termin osiągnięcia zdarzenia
początkowego sieci.
 Termin zakończenia przedsięwzięcia – data, która wyznacza termin osiągnięcia zdarzenia
końcowego sieci, wartość ta może być ustalona w toku obliczeń lub narzucona jako
dyrektywna.

Najwcześniejszy termin zaistnienia i-tego zdarzenia NWZ i - najwcześniejszy moment, w którym

wszystkie czynności dochodzące do zdarzenia i-tego zostały wykonane, NWZi=max[NWKij]
Najpóźniejszy termin zaistnienia i-tego zdarzenia NPZ i – najpóźniejszy moment, w którym musza
zakończyć się wszystkie czynności dochodzące do zdarzenia, aby ukończyć realizację całego
przedsięwzięcia w możliwie najkrótszym czasie, NPZi=min[NPPij]

NAJWCZEŚNIEJSZE TERMINY ZAISTNIENIA ZDARZEŃ

Obliczenia wykonujemy na sieci zależności, „idziemy” po sieci od lewej do prawej strony.
Obliczenia rozpoczyna się od przyjęcia pierwszego założenia, tzn. przyjęcie najwcześniejszego początku
(NWZp=0).
Najwcześniejszy termin zaistnienia zdarzenia równy:

Jeżeli do zdarzenia dochodzi dwie lub więcej czynności, to najwcześniejszy termin zaistnienia zdarzenia
równy maksymalnej wartości NWK ze wszystkich czynności dochodzących do danego zdarzenia
NWZj=max[NWKi-j]
 NAJPÓŹNIEJSZE TERMINY ZAISTNIENIA ZDARZEŃ
Obliczenia wykonujemy na sieci zależności, cofamy się do tyłu, od prawej do lewej strony.
Założeniem drugiego etapu jest przyjęcie terminu najpóźniejszego zaistnienia zdarzenia końcowego w
sieci (NPZk=NWZk).
Najpóźniejszy termin zaistnienia zdarzenia równy:

Jeżeli do zdarzenia dochodzi dwie lub więcej czynności, najpóźniejszy termin zaistnienia kolejnych
zdarzeń równy minimalnej wartości NPP ze wszystkich czynności dochodzących do danego zdarzenia
NPZi=min[NPPi-j].

OBLICZANIE MODELU SIECIOWEGO W FUNKCJI CZASU

Luz czasu dowolnego zdarzenia oznacza, o ile jednostek czasu może opóźnić się osiągnięcie
obliczonego terminu zaistnienia zdarzenia, aby termin końcowy przedsięwzięcia, nie został opóźniony w
stosunku do obliczonego. Luz czasu wyraża określoną rezerwę czasu.
Zmiana luzu jednego zdarzenia w sieci pociąga za sobą zmianę luzów czasu innych zdarzeń.
Luz czasu pojedynczego zdarzenia Li obliczany jest wg. wzoru:
Li=NPZi-NWZi
Jeśli termin końcowy będzie przyjęty z obliczeń, to luzy wszystkich zdarzeń z sieci będą zawsze
nieujemne, natomiast jeśli będzie dyrektywny, to luzy czasu mogą być dodatnie, zerowe, i/lub ujemne.
Zdarzeniami krytycznymi są zdarzenia nie posiadające żadnych rezerw czasowych, których L=0.
Muszą zostać osiągnięte w obliczonych terminach, jeśli całe przedsięwzięcie ma zostać ukończone w
możliwie najktótszym terminie.

Najwcześniejszy początek czynności i-j NWP ij – najwcześniejszy moment, w którym można rozpocząć
czynność i-j.
Najwcześniejszy koniec czynności i-j NWK ij – najwcześniejszy możliwy do osiągnięcia moment
zakończenia czynności i-j,
Najpóźniejszy początek czynności i-j NPP ij – najpóźniejszy moment, w którym należy rozpocząć
wykonanie czynności i-j, aby ukończyć realizację całego przedsięwzięcia w możliwie najkrótszym czasie,
Najpóźniejszy koniec czynności i-j NPKij – moment ostateczny, w którym musi być zakończone
wykonywanie czynności, jeżeli całe przedsięwzięcie ma być zakończone w możliwie najkrótszym czasie.

Czynność krytyczna to czynność, dla której terminy najwcześniejszego i najpóźniejszego rozpoczęcia i

zakończenia są równe
NWPij= NPPij i NWKij= NPKij
Nie posiada zapasu całkowitego
Zcij=0
Ścieżka krytyczna

 Nieprzerwany ciąg czynności od zdarzenia początkowego do zdarzenia końcowego sieci o

zapasach całkowitych równych zeru,
 W sieci może istnieć więcej niż jedna ścieżka krytyczna,
 Warunek poprawności obliczenia sieci.

Całkowity zapas czasu (Zcij) czynności i-j jest różnicą między najpóźniejszym terminem zakończenia i
najwcześniejszym terminem rozpoczęcia danej czynności pomniejszoną o czas jej trwania tij.
Zc można również obliczyć na podstawie terminów zaistnienia zdarzeń, między którymi dana czynność
leży:
 Zcij=NPZj-NWZi-tij

 Jeśli danej czynności Zcij>0 to można opóźnić jej rozpoczęcie w stosunku do obliczonego
terminu najwcześniejszego rozpoczęcia, nie powodując opóźnienia całego przedsięwzięcia, max.
Opóźnienie tylko jednej czynności nie może przekroczyć wartości Zc,
 Jest wartością wspólną dla całego ciągu czynności.

Zapas czasu swobodny (Zsij) – jest to ilość czasu, o którą można opóźnić każdą czynność w sieci, bez
wpływu na zmianę najwcześniejszych i najpóźniejszych terminów rozpoczęcia innych czynności.

 Zapas przypisany konkretnej czynności – jego naruszenie nie wpływa na wykonanie kolejnych
czynności leżących w tym samym ciągu,
 Zawsze jest mniejszy od zapasu całkowitego i najczęściej stanowi jego część,
 Czynności, które mają zapas swobodny są to ostatnie czynności w ciągach, dochodzących do
zdarzeń, z których wychodzi więcej niż jedna czynność.
Zsij=NWZj-NWZi-tij

METODY PLANOWANIA REALIZACJI OBIEKTÓW BUDOWLANYCH

Zalety i wady:
Metody tradycyjne (wykresy liniowe) – nie odzwierciedlają jednoznacznie wszystkich powiązań oraz
nie precyzują współzależności między poszczególnymi czynnościami składającymi się na całość
przedsięwzięcia.
Metody sieciowe umożliwiają:

 Pełne poznanie struktury analizowanego przedsięwzięcia, toku realizacji wszystkich ujętych

robót,
 Sprawne zarządzanie i koordynowanie środków w celu dotrzymania terminu.
Metody sieciowe zmuszają do precyzyjnego analizowania wszystkich wykonywanych prac ograniczając
improwizację i chaos w procesie realizacji i przedsięwzięcia.
 PLANOWANIE REALIZACJI OBIEKTÓW BUDOWLANYCH

 W harmonogramach liniowych trudno jest określić wzajemne zależności między czynnościami,

nie ujmują one współzależności między zakończeniem a rozpoczęciem poszczególnych robót i
związków zachodzących między czynnościami wiodącymi a pozostałymi, w dowolnym czasie
nie ujawniają nieprawidłowości toku realizacji procesu realizacji przedsięwzięcia,
 Harmonogramy liniowe nie pozwalają na szybkie i przejrzyste wydzielenie tych robót, od których
zależy czas trwania przedsięwzięcia, metody sieciowe eksponują te czynności i podają zapas
czasu dla czynności pozostałych.
 Harmonogramy liniowe w przypadku zmiany czas przebiegu robót w stosunku do planowanego,
szybko ulegają dezaktualizacji, co spowoduję konieczność częstej i trudnej do wykonania
aktualizacji, modele sieciowe można weryfikować bez konieczności ponownego ich
rozrysowania, nawet przy bardzo skomplikowanych sieciach ich aktualizacja następuje szybko,
 Harmonogramy sieciowe pozwalają na wprowadzenie pełnej analizy środków, zwiększając tym
zakres ich stosowania oraz podnoszą wiarygodność uzyskiwanych wyników obliczeń.

Metody sieciowe

 Nie tworzą same w sobie poprawnych rozwiązań organizacyjnych, a jedynie stanowią bardzo
wygodne i użyteczne narzędzie, które w zależności od wykorzystania może przynieść znaczne
korzyści bądź tylko stanowić zasłonę, za którą będzie ukrywana słabość zastosowanych
rozwiązań.
 Rozwój metod sieciowych spowodowany był rozwojem elektronicznej techniki obliczeniowej,
umożliwienie obliczeń modeli sieciowych o kilku tysiącach czynności.

Zestaw 1
1. Wymień i scharakteryzuj cechy kosztorysu inwestorskiego i zamiennego: