Foundations: Risk & Return

1
 การคานวณอัตราผลตอบแทน
ผลตอบแทนรวม = เงินปั นผล + ดอกเบี้ยรับ + ส่ วนลดรับ + กำไรส่ วนเกินทุน – ขำดทุนส่ วนทุน + สิ ทธิ
ผลตอบแทนสุ ทธิ = ผลตอบแทนรวม – ค่ำใช้จ่ำยที่เกิดจำกกำรลงทุน

อัตราผลตอบแทนหลังภาษี = อัตราผลตอบแทนก่อนภาษี x (1 − อัตราภาษี)

่ นตัวเงิน = อัตราผลตอบแทนทีแท
อัตราผลตอบแทนทีเป็ ่ ้จริง + อัตราเงินเฟ้ อ

อายุคงเหลือของตัว๋
่
ส่วนลด = อัตราส่วนลด x ราคาทีระบุไว ้บนตั๋ว x
อัตราผลตอบแทนของ 360
ตั๋วเงินคลัง ส่วนลด 365
อัตราผลตอบแทน = X
จานวนเงินทีจ่ายซือตัว อายุของตั๋ว
่ ้ ๋

้ ับ + (ราคาปลายปี − ราคาต ้นปี )

ดอกเบียร
อัตราผลตอบแทนของ อัตราผลตอบแทน =
หุ ้นกู ้ พันธบัตร ราคาต ้นปี

เงินปันผลรับ + (ราคาปลายปี − ราคาต ้นปี )

อัตราผลตอบแทนของ อัตราผลตอบแทน =
หุ ้นสามัญ ราคาต ้นปี

2 2
 การคานวณอัตราผลตอบแทน
้ั ทบต
จานวนครงที ่ ้นต่อปี
้ ทบต ้น
อัตราดอกเบียไม่
้
อัตราดอกเบียทบต ้น = 1 + −1
้ั ทบต
จานวนครงที ่ ้นต่อปี

อัตราผลตอบแทนปี 1 + อัตราผลตอบแทนปี 2
่
อัตราผลตอบแทนเฉลียเลขคณิ ต(𝐴𝑀) =
2

่
อัตราผลตอบแทนเฉลียเรขาคณิ ต (𝐺𝑀) = (1 + อัตราผลตอบแทนปี 1) + (1 + อัตราผลตอบแทนปี 2) − 1
𝐺𝑀 ≤ 𝐴𝑀

อัตราผลตอบแทนคาดหวัง = ความน่ าจะเป็ น1 𝑥 อัตราผลตอบแทน1 + ความน่ าจะเป็ น2 𝑥 อัตราผลตอบแทน2 + ⋯

่ ้องการ = อัตราผลตอบแทนทีปราศจากความเสี
อัตราผลตอบแทนทีต ่ ยง่ + ส่วนชดเชยความเสียง
่

่
= อัตราผลตอบแทนทีปราศจากความเสี
ยง่ + ่
อัตราผลตอบแทนตลาด − อัตราผลตอบแทนทีปราศจากความเสี
ยง่ 𝑥 เบต ้า

3 3
 ปัจจัยที่ส่งผลต่ ออัตราผลตอบแทน
่ ้องการ = อัตราผลตอบแทนทีเป็
อัตราผลตอบแทนทีต ่ นตัวเงินทีปราศจากความเสี
่ ยง่ + ส่วนชดเชยความเสียงต่
่ างๆ

่ ้จริงทีปราศจากความเสี
= อัตราผลตอบแทนทีแท ่ ยง่ + อัตราเงินเฟ้ อ + ส่วนชดชเยความเสียงต่
่ างๆ

• ปัจจัยที่ส่งผลต่ออัตรำผลตอบแทนที่เป็ นตัวเงินที่ปรำศจำกควำมเสี่ ยง rfnomial

• สภำวะด้ำนกำรเงิน: อุปสงค์เงิน >อุปทำนเงิน (เงินตึงตัว) →rfreal เพิ่มขึ้น →rfnomial เพิ่มขึ้น
• กำรคำดหมำยอัตรำเงินเฟ้อ: อัตรำเงินเฟ้อเพิ่มขึ้น (อำนำจซื้อของเงินลดลง) →IP เพิ่มขึ้น → rfnomial เพิ่มขึ้น
• ปัจจัยที่ส่งผลต่ออัตรำผลตอบแทนที่แท้จริ งที่ปรำศจำกควำมเสี่ ยง rfreal
• ควำมพึงพอใจเรื่ องเวลำของผูล้ งทุน (Time preference): ถ้ำควำมต้องกำรบริ โภคในอนำคตเพิ่มขึ้นมำกกว่ำปัจจุบนั มำก
เพียงใด rfreal ก็จะเพิ่มขึ้นมำกเท่ำนั้น
• โอกำสในกำรลงทุน (Investment opportunity): ถ้ำโอกำสในกำรลงทุนเพิ่มขึ้นมำกกว่ำปัจจุบนั มำกเพียงใด rfreal ก็จะเพิ่มขึ้น
มำกเท่ำนั้น
• ปัจจัยที่ส่งผลต่อส่วนชดเชยควำมเสี่ ยง RP Business risk และ Financial risk เป็ นควำมเสี่ ยงไม่เป็ นระบบ
• ควำมเสี่ ยงด้ำนธุรกิจ (Business risk): ต้นทุนคงที่สูง (โครงสร้ำงต้นทุน) → ควำมเสี่ ยงธุรกิจสูง
ควำมผันผวนของยอดขำย → ควำมเสี่ ยงด้ำนธุรกิจ
• ควำมเสี่ ยงด้ำนกำรเงิน (Financial risk) : กำรกูย้ มื เงินสูง (โครงสร้ำงเงินทุน) → ควำมเสี่ ยงธุรกิจสูง
• ควำมเสี่ ยงด้ำนสภำพคล่อง (Liquidity risk): เปลี่ยนหลักทรัพย์เป็ นเงินสดได้รวดเร็วและรำคำเหมำะสม

4 4
 ความเสี่ ยงจากการลงทุน
่ )
ความเสียง Pervasive risk Political (Country) risk
กระจำยควำมเสี่ ยงไม่ได้
ข่ำวลือกระทบตลำด
ปัจจัยมหภำค
โดยรวมจึงเป็ น Purchasing power risk
Systematic risk
Currency (Exchange) risk
Interest rate risk
Systematic risk
จานวนหลักทร ัพย ์
Market risk

ประเภทควำมเสี่ ยง กระจำยควำมเสี่ ยงได้

Credit/Default/Counter-party risk
ความเสี่ ยง

ปัจจัยจุลภำค
Business/Sector/Industry risk

่
ความเสียงรวม
วัดจำกควำมเสี่ ยงต่อ CV =  สปส. ควำมผันแปร ยิง่ น้อยยิง่ ดี
อัตราผลตอบแทน
ผลตอบแทน
กำรวัดควำมเสี่ ยง เบต้ำ > 1 → ควำมเสี่ ยงมำกกว่ำตลำด
วัดจำกค่ำเบต้ำ เบต้ำ = 1 → ควำมเสี่ ยงเท่ำกับตลำด
เบต้ำ < 1 → ควำมเสี่ ยงน้อยกว่ำตลำด
อัตรำผลตอบแทนตลำดเปลี่ยนไป “1%”
แล้วอัตรำผลตอบแทนหุน้ จะเปลี่ยนไป “เบต้ำ”%

5 5
 การคานวณอัตราผลตอบแทน
EX: ผูล้ งทุนควรเลือกลงทุนใด (1) พันธบัตรรัฐบำลจ่ำยดอกเบี้ย 5% ต่อปี ไม่เสี ยภำษี (2) หุน้ กูจ้ ่ำยดอกเบี้ย 6% ต่อปี เสี ยภำษี 15%
•อัตรำผลตอบแทนหลังภำษี = 0.06 (1- 0.15) = 0.051→5.1%
•อัตรำผลตอบแทนเทียบเท่ำอัตรำผลตอบแทนที่ตอ้ งเสี ยภำษี = 0.05 / (1- 0.15) = 0.0588 →5.88%

EX: อัตรำผลตอบแทนตัว๋ เงินคลังระยะสั้นเป็ น 6% และอัตรำเงินเฟ้อที่คำดกำรณ์ไว้เท่ำกับ 2% จงคำนวณอัตรำผลตอบแทนที่แท้จริ ง

ที่ปรำศจำกควำมเสี่ ยง
่ นตัวเงิน = อัตราผลตอบแทนทีแท
อัตราผลตอบแทนทีเป็ ่ ้จริง + อัตราเงินเฟ้ อ

่ ้จริง + 2%
6% = อัตราผลตอบแทนทีแท
่ ้จริง = 6% − 2% = 4%
อัตราผลตอบแทนทีแท

EX: อัตรำผลตอบแทนที่แท้จริ งที่ปรำศจำกควำมเสี่ ยง 3% และอัตรำเงินเฟ้อที่คำดกำรณ์ไว้เท่ำกับ 2% จงคำนวณอัตรำผลตอบแทนที่

เป็ นตัวเงินที่ปรำศจำกควำมเสี่ ยง
่ นตัวเงิน = อัตราผลตอบแทนทีแท
อัตราผลตอบแทนทีเป็ ่ ้จริง + อัตราเงินเฟ้ อ

่ นตัวเงิน = 3% + 2% = 5%
อัตราผลตอบแทนทีเป็

6 6
 การคานวณอัตราผลตอบแทน
EX: อัตรำผลตอบแทนที่แท้จริ งที่ปรำศจำกควำมเสี่ ยง 3% อัตรำเงินเฟ้อที่คำดกำรณ์ไว้เท่ำกับ 2% ผูล้ งทุนคำดว่ำผลตอบแทนอำจมี
ควำมผันผวนเนื่องจำกสภำวะเศรษฐกิจโดยคำดกำรณ์ส่วนชดเชยควำมเสี่ ยงนี้เท่ำกับ 1.5% จงคำนวณอัตรำผลตอบแทนที่ผลู ้ งทุน
ต้องกำร
่ ้องการ = อัตราผลตอบแทนทีแท
อัตราผลตอบแทนทีต ่ ้จริงทีปราศจากความเสี
่ ยง่ + อัตราเงินเฟ้ อ + ส่วนชดเชยความเสียงต่
่ างๆ

= 3% + 2% + 1.5% = 6.5%

EX: ผูล้ งทุนซื้อตัว๋ เงินคลังอำยุ 60 วัน รำคำที่ระบุไว้คือ 100,000 บำท โดยได้รับส่วนลด 10% จงคำนวณรำคำซื้อตัว๋ เงินคลังของนัก
ลงทุน และอัตรำผลตอบแทนจำกกำรลงทุนในตัว๋ เงินคลัง
อายุคงเหลือของตัว๋ 60
่
ส่วนลด = อัตราส่วนลด x ราคาทีระบุไว ้บนตั๋ว x = 0.1x100,000x = 1,667
360 360

ราคาซือ้ = ราคาทีระบุไว
่ ้บนตั๋ว − ส่วนลด = 100,000 − 1,667 = 98,333 บาท

ส่วนลด 365 1,677 365

HPR = ่ ้ ๋
จานวนเงินทีจ่ายซือตัว
X
อายุของตั๋ว = x = 0.1031 หรือ 10.31%
98,333 60

7 7
 การคานวณอัตราผลตอบแทน
EX: รำคำที่ตรำไว้ของหุน้ กู้ 100 บำท หุน้ กูจ้ ่ำยดอกเบี้ยในอัตรำร้อยละ 12 ต่อปี รำคำตลำดของหุน้ กู้ ณ ต้นปี 120 บำท และรำคำ ณ
สิ้นปี 144 บำท จงคำนวณอัตรำผลตอบแทนของหุน้ กู้
้ ับ + (Pปลายปี − Pต ้นปี ) 12 + (144 − 120)
ดอกเบียร
HPR = =
Pต ้นปี 120
12 24
= + = 0.1 + 0.2 = 0.3 หรือ 30%
120 120

EX: ผูล้ งทุนซื้อหุน้ สำมัญต้นปี รำคำ 100 บำทต่อหุน้ ในระหว่ำงปี ได้รับเงินปันผล 10 บำทต่อหุน้ แล้วขำยหุน้ ออกไปเมื่อสิ้นปี ที่
รำคำ 80 บำท จงคำนวณอัตรำผลตอบแทนของหุน้ สำมัญ
เงินปันผลรับ + (Pปลายปี − Pต ้นปี ) 10 + (80 − 100)
HPR = =
Pต ้นปี 100
10 −20
= + = 0.1 + −0.2 = −0.1 หรือ − 10%
100 100

8 8
 การคานวณอัตราผลตอบแทน
EX: รำคำหุน้ สำมัญ ณ สิ้นปี ที่ 1 คือ 5 บำท สิ้นปี ที่ 2 คือ 10 บำท สิ้นปี ที่ 3 คือ 5 บำท จงคำนวณอัตรำผลตอบแทนเฉลี่ยเลขคณิ ต
และอัตรำผลตอบแทนเฉลี่ยเรขำคณิ ต
10 − 5 5 − 10
อัตราผลตอบแทนปี ที่ 2 = = 1 หรือ 100% อัตราผลตอบแทนปี ที่ 3 = = −0.5 หรือ − 50%
5 10
1 + (−0.5)
่
อัตราผลตอบแทนเฉลียเลขคณิ ต= = 0.25 หรือ 25%
2

่
อัตราผลตอบแทนเฉลียเรขาคณิ ต= 1 + 1 1 + (−0.5) − 1 = 0 หรือ 0%

EX:
เหตุการณ์ ความน่ าจะเป็ น อัตราผลตอบแทน ความน่ าจะเป็ น X อัตราผลตอบแทน
รุ่ งเรื อง 0.25 44% 0.25 x 44%
ปกติ 0.50 14% 0.50 x 14%
ตกต่ำ 0.25 -16% 0.25 x -16%
อัตรำผลตอบแทนที่คำดหวัง 14%

9 9
 การคานวณอัตราผลตอบแทน
EX: จำกข้อมูลอัตรำผลตอบแทนในอดีตของหุน้

ปี ราคาปิ ด ผลตอบแทน
2551 100
2552 107 (107 – 100) / 100 = 0.0700 หรื อ 7.00%
2553 110 (110 – 107) / 107 = 0.0280 หรื อ 2.80%
2554 105 (105 – 110) / 110 = -0.0455 หรื อ -4.55%
2555 115 (115 – 105) / 105 = 0.0952 หรื อ 9.52%
7.00% + 2.80% + −4.55% + 9.52%
่
อัตราผลตอบแทนเฉลียเลขคณิ ต= = 3.69%
4

1010