Talakay sa Paksa

Sinopsis / Buod
Ang sinopsis o buod ay isang uri ng lagom na kalimitang ginagamit sa mga akdang nasa
tekstong naratibo tulad ng kuwento, salaysay, nobela, dula, parabula, talumpati, at iba
pang anyo ng panitikan. Ang buod ay maaaring buoin ng isang talata o higit pa o maging
ng ilang pangungusap lamang. Sa pagsulat ng sinopsis, mahalagang maibuod ang
nilalaman ng binasang akda gamit ang sariling salita. Ang pagbubuod o pagsulat ng
sinopsis ay naglalayong makatulong sa madaling pag-unawa sa diwa ng seleksiyon o
akda, kung kaya't nararapat na maging payak ang mga salitang gagamitin. Layunin din
nitong maisulat ang pangunahing kaisipang taglay ng akda sa pamamagitan ng pagtukoy
sa pahayag ng tesis nito. Ang pahayag

Ano ang Sintesis at Buod?

Malaman at pinaikling bersiyon ng iba't ibang batis ng kaalaman at impormasyon
ang sintesis. Maaaring kinuha ang mga impormasyon sa panayam, diskusyon,
nobela, pelikula, blog, maikling kuwento, tula, at iba pa. Sa pagsulat nito,
nangangahulugang pinagsasama-sama ang iba't ibang ideya na may magkakatulad
at magkakaibang punto- de-bista mula sa iba-ibang sanggunian.
Sa pagsulat naman ng buod, hindi nangangailangan ng maraming batis
upang makatas ang pinakalaman ng isang akda o impormasyon. Ito ay pinaikling
bersiyon subalit hindi nangangailangan ng bagong ideya, opinyon, o tesis ukol sa
nabasang akda. Inilalahad lamang nito ang mahahalagang punto ng nabasa.
Masasabing parehong nagpapakita ng pinaikling laman ang buod at sintesis subalit
higit na maraming akda o batis ang kailangan para sa sintesis kaysa sa buod. A ng
tesis ay maaaring lantad na makikita sa akda o minsan naman, ito ay di tuwirang
nakalahad kaya mahalagang basahing mabuti ang kabuoan nito. Sa pagkuha ng
mahahalagang detalye ng akda, mahalagang matukoy ang sagot sa sumusunod: Sino?
Ano? Kailan? Saan? Bakit? Paano? Sa pamamagitan ng pagsagot sa mga tanong na ito,
magiging madali ang pagsulat ng buod.
Sa pagsulat ng sinopsis o buod, mahalagang maipakilala sa mga babasa nito kung
anong akda ang iyong ginawan ng buod sa pamamagitan ng pagbanggit sa pamagat, may-
akda, at pinanggalingan ng akda. Makatutulong ito upang maipaunawa sa mga
mambabasa na ang mga kaisipang iyong inilahad ay hindi galing sa iyo kundi ito ay buod
lamang ng akdang iyong nabasa. Iwasan din ang magbigay ng iyong sariling pananaw o
aliwanag tungkol sa akda. Maging obhetibo sa pagsulat nito.
 Ang pagbubuod ay may pagkakaiba sa synthesis bagamat ang dalawang konsepto
ay parehong nararapat na isaalang-alang sa pangangalap ng impormasyon para sa isang
iskolarling pagsusulat. Ayon kay Fries-Gaither (2010) ang pagbubuod ay ang pagtukoy
sa mahahalagang elemento ng teksto at ang pagpapaiksi ng mahahalagang impormasyon
gamit ang sariling lenggwahe o salita habang at pagkatapos ng isinasagawang pagbabasa
para sa isang buong kahulugan.
Ang synthesis sa kabilang dako ay tumutukoy sa proseso ng pagbubuod sa mas
mataas nitong antas. Sa halip na ulitin ang mahahalagang puntos sa teksto na ginagawa sa
pagbubuod, kinasasangkutan ng paglalangkap ng sariling pananaw ng mag-aaral ang
ideya na ibinibigay ng orihinal na may-akda ng teksto na ginagawang synthesis. Sa
madaling salita, nakapagbibigay ng sariling argumento ang mag-aaral sa synthesis na
hindi maaaring ibigay sa pagbubuod ng teksto,(Maranan, 2018).
Suriin ang halimbawa:
BUOD SINTESIS

Matagal ang panahong nakibaka ang may-
akda upang malaman kung ano-ano nga ba
ang nakapaloob sa paraan ng kanyang
panulat. May mga pagkakataong siya ay
nagtataka kung bakit walang nakikitang
kagandahan sa kanyang panulat ang
kanyang ping-aalayan ng kanyang obra. Sa
wakas ng salaysay ay lumabas na hindi
pala ang obra ang ugat ng problema kundi
ang taong tumitingin sa kanyang obra.
Hindi madali para sa isang indibidwal na
tatanggapin ang kanyang mga kahinaan
bilang tao. Madalas ang pagkakataon na
kanyang ipinupukol sa iba ang mga
kahinaang sa totoo lamang ay siya naman
ang may dala. Makikita sa kuwentong
binasa na matagal na nais ng may-akda na
malaman kung ano-ano nga ba ang
suliraning nakapaloob sa paraan ng
kanyang panulat. May mga pagkakataong
siya ay nagtataka kung bakit walang
nakikitang kagandahan sa kanyang panulat
ang kanyang pinag-aalayan ng kanyang
obra. Sa wakas ng salaysay ay lumabas na
hindi pala ang obra ang ugat ng problema
kundi ang taong tumitingin sa kanyang
obra.

Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng Sinopsis o Buod

Narito ang ilang mahahalagang bagay na dapat tandaan sa pagsulat ng buodo sinopsis.
1. Gumamit ng ikatlong panauhan sa pagsulat nito.
2. Isulat ito batay sa tono ng pagkakasulat ng orihinal na sipi nito. Kung ang damdaming
naghahari sa akda ay malungkot, dapat na maramdaman din ito sa buod na gagawin.
3. Kailangang mailahad o maisama rito ang mga pangunahing tauhan maging ang
kanilang mga gampanin at mga suliraning kanilang kinaharap.
4. Gumamit ng mga angkop na pang-ugnay sa paghabi ng mga pangyayari sa kuwentong
binubuod lalo na kung ang sinopsis na ginawa ay binubuo ng dalawa o higit pang talata.
5. Tiyaking wasto ang gramatika, pagbabaybay, at mga bantas na ginamit sa pagsulat.
6. Huwag kalimutang isulat ang sangguniang ginamit kung saan hinango o kinuha ang
orihinal na sipi ng akda.

Mga Hakbang sa Pagsulat ng Sinopsis/Buod

Narito naman ang mga hakbang na maaaring gamitin sa masining at maayos na pagsulat
ng buod ng isang akda.
1.Basahin ang buong seleksiyon o akda at unawaing mabuti hanggang makuha ang buong
kaisipan o paksa ng diwa nito.
2. Suriin at hanapin ang pangunahing at di pangunahing kaisipan.
3. Habang nagbabasa, magtala at kung maaari ay magbalangkas.
4. Isulat sa sariling pangungusap at huwag lagyan ng sariling opinyon o kuro-kuro ang
isinusulat.
5. Ihanay ang ideya sang-ayon sa orihinal.
6. Basahin ang unang ginawa, suriin, at kung mapaiikli pa ito nang hindi mababawasan
ang kaisipan ay lalong magiging mabisa ang isinulat na buod.
Bakit Mahalaga ang Sintesis at Buod?
Mahalaga ang pagsulat ng sintesis at buod upang higit na maunawaan ang
kahulugan ng binasa o pinakinggang panayam o sulatin. Sa pamamagitan ng
pagsisintesis o pagbubuod, higit na nagiging organisado ang pagkakaunawa sa
isang sulatin. Kung hindi kayang ibuod ang isang akda, nangangahulugang hindi
naunawaan ang binasa. Isang paraan ito upang makatiyak ang mga akademikong
institusyon na nagbasa at naunawaan ng mga mag-aaral ang kanilang binasa. Isa
ring teknik ang pagbubuod o pagsisintesis upang matiyak at higit na maunawaan
ng mag-aaral ang kanilang binasa para sa sariling pagrerebyu sa panahon ng
pagsusulit. Kapag may buod o sintesis, higit na madali ang pagrerebyu dahil
binibigyang diin dito ang mahahalagang punto ng mga binasang akda.

Basahin at suriin ang ilang halimbawa ng mga boud na makikita sa ibaba at

sa mga susunod pang mga pahina.
Halimbawa 1: Buod ng “Alibughang Anak”
Alibughang Anak
May isang amang may dalawang anak. Kinuha ng bunsong anak ang mana nito at
kanyang ginugol sa mga makamundong gawain. Dumating ang panahong naubos ang
lahat ng kayamanang minana niya at lubos siyang naghirap at nagdalita at namuhay nang
masahol pa sa katayuan ng mga alipin sa kanilang tahanan. Dahil sa mga hirap at sakit na
kanyang naranasan, napagtanto niya ang kanyang masasamang ginawa. Nagpasiya siyang
bumalik sa kanyang ama, nagpakumbaba, at humingi ng tawad. Dahil sa labis na
pagmamahal ng ama sa anak, buong puso niya itong tinanggap, at hindi lang ito,
ipinagdiwang pa ang kanyang pagbabalik na ikinasama naman ng loob ng panganay na
kapatid dahil ni minsan ay hindi niya naranasang ipaghanda ng piging ng kanyang ama.
Subalit siya ay inalo ng kanyang ama at ipinaliwanag na siya ay lagi niyang kapiling at
ang lahat ng ari-arian niya ay para sa kanya subalit ang bunsong anak na umalis ay
itinuring nang patay ngunit muling nabuhay, nawala, ngunit muling nasumpungan.
Sanggunian: Hinango sa Magandang Balita Bibliya, Lukas 15:11-32

Halimbawa 2: Buod ng Nobelang Afa

sawang nakalunok ng elepante, ipinakita niya ang kanyang iginuhit sa mga nakatatanda.
Itinanong niya kung nakatatakot ang kanyang iginuhit. "Ano ang nakatatakot sa isang
sumbrero?" tugon nila. Gumuhit siyang muli at nilagyan ng mga detalye. Ipinakita niyang
muli ito sa kanila ngunit pinagsabihan siyang itigil na lamang ang pagguhit ng mga sawa
at ituon na lamang ang pansin sa mga importanteng bagay tulad ng pag-aaral ng
Heograpiya, Matematika, Kasaysayan, at Wika. Sinunod niya ang kanilang payo. Isinuko
niya ang dapat sana'y naging propesyon niya. Di naglaon ay naging piloto ang bata.
Habang nagpapalipad ng eroplano ang piloto ay nasira ang makina nito. Bumagsak
ito sa disyerto ng Sahara. Nang inaayos niya ang eroplano ay nagulat siya nang makita
niya ang maliit na taong nakasuot ng damit-prinsipe. Inutusan niya ang pilotong gumuhit
ng tupa. Ang alam lamang iguhit ng piloto ay sawang nakalunok ng elepante. Iginuhit
niya ito. Nang makita ng prinsipe ang iginuhit na larawan ay naiinis na nagwika siya ng:
"Hindi ko nais na iguhit mo ang isang sawang may nalunok na elepante masyado itong
nakatatakot. Iguhit mo ang tupa."
Paulit-ulit na gumuhit ng tupa ang piloto ngunit lahat ng iginuhit niya ay
tinanggihan ng Munting Prinsipe. Sa inis ng piloto, gumuhit siya ng kahon at sinabing.
"Nariyan ang tupang nais mo." Nagustuhan ito ng Munting Prinsipe.
Habang tumatagal ay lalong nakilala ng piloto ang Munting Prinsipe. Galing ang
prinsipe sa Asteroid B612. Sa planeta ng prinsipe, may isang rosas na nagpaligaya sa
kanya. Ibinibigay ng prinsipe ang lahat ng gusto ng rosas dahil sa ganda at halimuyak na
angkin nito.
 Dumating ang araw ng kanyang pag-alis sa planeta upang tuklasin ang iba pang
bahagi ng kalawakan. Nagpaalam ang prinsipe sa kanyang rosas.
Una niyang pinuntahan ang planeta ng hari. Namangha siya sa lawak ng kanyang
kaharian subalit nagtataka siyang sa kabila ng lawak ng kanyang kaharian ay wala naman
siyang nasasakupan. Pinilit siyang maging gobernador ng hari sa kanyang planeta subalit
tumanggi siya.
Sumunod namang narating ng prinsipe ang planeta ng taong mayabang. Kontento
ang taong ito sa paghanga ng iba. Gusto niyang lagi siyang pinapalakpakan kahit wala
siyang nagagawang kakaiba o kahanga-hanga.
Dumaan naman ang prinsipe sa planeta ng taong lasenggo. Umiinom siya para
makalimot sa kahihiyan sa kanyang pagiging lasenggo.
Halos di siya mapansin nang dumaan siya sa planeta ng mangangalakal na walang
ginawa kundi bilangin ang mga bituin. Ang mga nakikita niyang mga bituin ay
itinuturing niyang mga kayamanan. Inililista niya ang mga ito at inaangking kayamanan.
Nakarating din siya sa planeta ng tagasindi ng ilaw. Humanga ang Munting
Prinsipe rito dahil sa pagpapahalaga nito sa kanyang trabaho. Hindi siya napapagod kahit
bawat minuto ay kailangan niyang patayin at sindihan ang ilawan. Nagbago at bumilis na
ang takbo ng panahon ay ganoon pa rin ang pagharap niya sa kanyang gawain. Hindi niya
nauunawaan kung bakit kailangan niya itong gawin. Ang alam lang niya ay ito ang
ibinigay sa kanyang gawain kaya isinasagawa niya ang inaasahan sa kanya bilang isang
manggagawa.
Muli siyang naglakbay at nakarating sa heograpo na walang alam tungkol sa
kanyang paligid. Itinatala lamang niya ang sinasabi ng mga eksplorer. Itinanong niya sa
heograpo kung saang lugar mabuting pumunta at sinabi niyang sa Lupa. Maraming
katanungan ang nabuo sa kanyang isip sa mga paglalakbay na iyon.
Nang makarating siya sa daigdig ay marami siyang nakita at natuklasan sa mga
naninirahan dito. Isa sa nakilala niya ang ahas. Nang makasama at makausap niya ang
ahas at alamid ay nabuksan ang kanyang isipan. Sa kanyang paghahanap y natagpuan
niya ang kasagutang. "Sa pamamagitan lamang ng puso nakikita ang mga bagay na
mahalaga.” Nakatago sa mata ang tunay na halaga ng mga bagay. Naging magkaibigan
ang piloto at ang Munting Prinsipe. Nagbahaginan sila ng tungkol sa iba't ibang katangian
ng taong katulad ng mga nakilala ng prinsipe sa iba't ibang planetang kanyang narating.
Dumating na nga ang araw ng kanilang pamamaalam. Mabigat man sa loob ng
bawat isa ang paghihiwalay ay tinanggap nila ang katotohanang may misyon sila sa
buhay. Lumisan ang prinsipe upang bumalik sa kanyang planeta. Alam niyang kailangan
na siya ng kanyang bulaklak. Ang kanyang pagkalinga ay lagi nitong inaasahan.
Nagbalik na rin ang piloto sa dati niyang buhay. Bakas ang pangungulila niya sa
kanyang kaibigan. Kapag tumitingin siya sa mga tala ay parang nakikita niyang
kumakaway sa kanya ang Munting Prinsipe.
--Isang malayang pa lin sa Filipino ng buod ng The Little Prince ni Antoine de Saint-Exupéry
 ni Emily Marasigan

Sanggunian:
Constantino, P. at Zafra, G. (2016) Filipino sa Piling Larangan (Akademik),
REX Bookstore, Inc. Nicanor Reyes Sr. St., Sampaloc Manila

Julian, A. et al. (2017), Pinagyamang Pluma: Filipino sa Piling Larang

(Akademik)(p.1-8), Quezon City, Phoenix Publishing House, Inc.

Maranan, M. H. (2018). Kontekstwalisadong Komunikasyon sa Filipino,

Mindshapers Co., Inc., ICP Bldg., Recoletos St.,Intramuros Manila