‫‪1‬‬ ‫سراب خوشبختی‬

‫‪2‬‬ ‫سراب خوشبختی‬

‫آه از دست مالها!‬

‫خادم االسالم‬
‫خلیل الرحمن خباب‬
‫‪3‬‬ ‫سراب خوشبختی‬

‫آه از دست مالها!‬ ‫‪:‬‬ ‫عنوان‬

‫خلیل الرحمن خباب‬ ‫‪:‬‬ ‫نویسنده‬
‫پاییز (خزان) ‪1041‬‬ ‫‪:‬‬ ‫تاریخ انتشار‬

‫ایجاد هرنوع تغییر بدون اجازۀ نویسنده‪،‬‬

‫مجاز نمیباشد و خیانت محسوب میگردد!‬

‫ارتباط با نویسنده‪:‬‬
‫وبالگ‪khademulislam.blog.ir :‬‬
‫تلگرام‪@Khademulislam :‬‬
‫واتساپ و ایمو‪+93702837300 :‬‬

‫‪‬‬
‫لینکهای مفید اسالمی‪:‬‬
‫وبسایت سنت دانلود‪http://www.SunnatDL.com :‬‬
‫تلگرام مرکز هدایت؛ رد اسالمستیزان‪@Hedayat1442 :‬‬
‫تلگرام کتابخانۀ اقراء‪@iqraaLib :‬‬
‫تلگرام داراالفتاء مجازی اهل سنت‪@Canale_pasokh :‬‬
 ‫‪1‬‬ ‫آه از دست مالها!‬

‫در جوامع کنونی برخی از مردم چنان عادت ناجوانمردانه و زشتی‬

‫دارند که هرگاه دچار مشکلی شدند‪ ،‬فورا میگویند‪« :‬آه از دست‬
‫مالهاست!»‪.‬‬
‫اگر جامعه دچار ناامنی شد و مسلمانان به جان یکدیگر افتادند‪ ،‬اگر‬
‫اقتصاد جامعه به مشکل مواجه شد و مردم دچار فقر و تنگدستی‬
‫شدند‪ ،‬اگر خدمات آبرسانی و‪ ...‬به وظیفهشان عمل نکردند‪،‬‬
‫خالصه اینکه در همهحال مالها را مقصر میدانند‪.‬‬
‫من از روزی میترسم که قیمت کچالو و پیاز باال و پایین برود و‬
‫این مردم باز هم بگویند‪ :‬آه از دست مالهاست!‬
‫متأسفانه اگر فحشا‪ ،‬بیبندوباری‪ ،‬بینمازی‪ ،‬روزهخواری‪ ،‬بیحجابی‬
‫و بدحجابی در بین مردم شیوع پیدا کند و آنها با این وضعیت‬
‫ناگوار مواجه شوند‪ ،‬اصال به یاد مالها و سخنان آنها نمیافتند و‬
‫خود نیز در انجام این کارها شریک میشوند؛ اما در اموری که‬
‫منافعشان زیر پا میشود و اهدافشان به فروپاشی روی میآورد‪،‬‬
‫به یاد مالها میافتند و آنها را مقصر میدانند‪.‬‬
 ‫‪2‬‬ ‫آه از دست مالها!‬

‫در وقت رأیدهی و انتصاب حکومت‪ ،‬خبری از مالها نیست؛‬

‫کسی با آنها مشوره نمیکند و رأی و نظرشان را نمیپرسد؛ اما‬
‫در وقت ظلم و جنایت حکام و اختالس و دزدی آنها‪ ،‬علیه مالها‬
‫دهان باز میکنند‪.‬‬
‫در وقت تجارت‪ ،‬رباخواری و قماربازی‪ ،‬دیدگاه مالها مهم نیست‬
‫و هرکس طبق امیال و منافع خود عمل میکند؛ اما وقتی دچار‬
‫مشکل شدند‪ ،‬به مالها نفرین میکنند‪.‬‬
‫در وقت عروسی و رقص و پایکوبیشان‪ ،‬نظر مالها برایشان‬
‫اهمیتی ندارد و هزینههای هنگفتی را در این راه به خرج میدهند؛‬
‫اما وقتی دچار مشکل یا سانحهای شدند‪ ،‬به یاد مالها میافتند‪.‬‬
‫مدتی پیش‪ ،‬زمانی که تعدادی از جوانان افغانی در ایران با دختری‬
‫عمل فحشا را انجام دادند و سرانجام او را به قتل رساندند‪ ،‬حکومت‬
‫ایران دست به عملیات همگانی زد و مهاجرین افغان را مورد‬
‫شکنجه و اذیت و آزار قرار داد و جمع انبوهی را از کشور بیرون‬
‫کرد‪ ،‬تعدادی از جوانان پیام دادند که فالنی! مالها که همیشه‬
 ‫‪3‬‬ ‫آه از دست مالها!‬

‫صدایشان در منابر باالست و همواره ادعای حقگویی دارند‪،‬‬

‫پس چرا در این ماجرا سکوت کردند و چیزی نمیگویند؟!‬
‫در پاسخ گفتم‪ :‬مگر حرف مالها برای شما مهم است؟‬
‫گفتند‪ :‬چطور مهم نیست؟‬
‫گفتم‪ :‬دلیل اصلی این ماجرا و این عملیات ظالمانۀ حکومت ایران‬
‫چیست؟‬
‫خودشان ماجرا را از سیر تا پیاز تعریف کردند و من هم گفتم‪:‬‬
‫مگر همین مالها همیشه برای شما آیه و حدیث نمیخوانند که از‬
‫کارهای ناروا بپرهیزید و به آنها نزدیک نشوید؛ مگر همین مالها‬
‫همیشه نمیگویند که جوانان مسلمان! چشمچرانی گناه است‪،‬‬
‫تاختن به آبروی مردم حرام است‪ ،‬از خدا بترسید و از کارهای‬
‫زشت و ناهنجار دوری کنید؟‬
‫آیا شما به این سخنان مالها توجه کردید؟‬
‫آیا اینها برایتان مهم بود؟‬
‫با اظهار تأسف گفتند‪ :‬متأسفانه نه‪ ،‬توجه نکردیم‪.‬‬
 ‫‪4‬‬ ‫آه از دست مالها!‬

‫پس لحظهای به خود بیاییم و منصفانه قضاوت کنیم و همهچیز را‬

‫به گردن مالها نیندازیم‪.‬‬
‫مالها فقط گوینده هستند و کارها توسط مسئولین و قدرتمندان‬
‫انجام میگیرد و مالها پاسخگوی عملکرد آنها نیستند‪.‬‬
‫علما همیشه در منابر و خطبههایشان فضایل نماز و احکام آن را‬
‫بیان میکنند و مردم را از عواقب ناگوار بینمازی آگاه میسازند‪،‬‬
‫پس اگر جوانی نماز نخواند‪ ،‬آیا مقصر مالها و علماست؟‬
‫پس منصفانه نیست که همهچیز را به دوش علما و مالها بنهیم و‬
‫آنها را مقصر مشکالتمان بدانیم‪.‬‬
‫در حقیقت این نقشۀ دشمن است و میخواهد از این طریق در بین‬
‫مردم و علمایشان فاصله ایجاد کند و در نتیجه آنان را از دین و‬
‫خدا و قرآن جدا سازد‪.‬‬
‫پس از این اتهامات‪ ،‬اهانتها و بدبینیها نسبت به علما بپرهیزیم و‬
‫به آسیاب دشمن آب نیندازیم‪.‬‬
 ‫‪5‬‬ ‫آه از دست مالها!‬

‫به علما اعتماد کنیم و احترامشان را حفظ نماییم و جایگاه و مقام‬

‫واالی آنها را در نظر بگیریم؛ چنانکه اهلل متعال میفرماید‪:‬‬
‫اّلل ال َ ِذي َن آ َم ُنوا ِم ْنك ُْم َوال َ ِذي َن أُو ُتوا الْ ِعل َْم َد َر َجات‪‬‬
‫‪َ ‬ي ْرفَ ِع ََ ُ‬
‫«خداوند جایگاه کسانی که از شما ایمان آوردهاند را باال میبرد و‬
‫کسانی که به آنها علم و دانش داده شده‪ ،‬درجات بزرگی دارند»‪.‬‬
‫همچنین بدانیم که پس از پیامبر خاتم حضرت محمد مصطفی‪‬‬
‫پیامبر دیگری نمیآید و علما وارثان انبیا‪ ‬هستند؛ چنانکه‬
‫رسولاهلل‪ ‬میفرمایند‪:‬‬
‫«إِ َّن الع َلَمء ور َث ُة األَنْبِي ِ‬
‫اء»‪.‬‬ ‫َ‬ ‫ُ َ َ ََ‬
‫«علما‪ ،‬میراثبران و جانشینان انبیا هستند»‪.‬‬
‫پس احترام به آنها یعنی احترام به پیامبران الهی‪.‬‬
‫شاید عدهای بگویند که برخی مالها فالن کارهای زشت را انجام‬
‫میدهند؛ مثال حرام میخورند‪ ،‬فتواهای بیجا میدهند‪ ،‬مسلمانان‬
‫را تکفیر میکنند و باعث بیزاری مردم از دین میشوند؛ پس‬
‫چگونه آنها را وارث انبیا‪ ‬بدانیم و احترامشان کنیم؟!‬
 ‫‪6‬‬ ‫آه از دست مالها!‬

‫برای دریافت جواب و دستیابی به حقیقت‪ ،‬باید امور ذیل را در‬

‫نظر بگیریم‪:‬‬
‫‪ -1‬علما معصوم نیستند!‬
‫درست است که علما فضیلت خاصی نسبت به عموم مردم دارند و‬
‫شریعت اسالم آنها را به عنوان وارث انبیا‪ ‬و پیشوای مردم‬
‫معرفی کرده است؛ اما باز هم آنها انساناند‪ ،‬معصوم نیستند و‬
‫براساس طبیعت و سرشت انسانیشان دچار‪ ،‬خطا‪ ،‬اشتباه و حتی‬
‫گناهان کبیره میشوند‪.‬‬
‫پس لغزشها‪ ،‬خطاها و گناهان تعدادی از آنها دلیل بر بدی‬
‫علمای واقعی نمیشود و نباید به خاطر ارتکاب گناهی‪ ،‬جایگاه و‬
‫فضیلتشان را ندیده بگیریم؛ چون با توبه و پشیمانی‪ ،‬گناه انسان‬
‫از بین میرود و مانند کسی میشود که گویا هیچ گناهی مرتکب‬
‫نشده است؛ چنانکه رسولاهلل‪ ‬میفرمایند‪:‬‬
‫ْب َل ُه»‪.‬‬
‫ْب ك ََم ْن ََل َذن َ‬ ‫ب ِم ْن َّ‬
‫الذن ِ‬ ‫ِ‬
‫«التَّائ ُ‬
‫«توبهکننده از گناه مانند کسی است که هیچ گناهی نکرده است»‪.‬‬
 ‫‪7‬‬ ‫آه از دست مالها!‬

‫فراموش نکنیم که حتی صحابه‪ #‬که پس از پیامبران الهی‪،‬‬

‫برترین انسانهای روی زمین هستند هم معصوم نبودند و حتی‬
‫برخی از آنها مرتکب گناه کبیره هم شدند ولی این از جایگاه و‬
‫مقام واالیشان چیزی را نمیکاهد‪.‬‬
‫پس علما معصوم نیستند و براساس سرشت انسانیشان اشتباه‪،‬‬
‫خطا‪ ،‬گناه و معصیت از آنها سر میزند‪.‬‬
‫‪ -2‬علما دین نیستند!‬
‫اگر عالمی دچار اشتباه‪ ،‬خطا و گناه شد‪ ،‬یا فتوای بیجایی داد و‬
‫کار زشتی مرتکب شد‪ ،‬دلیل نمیشود که در دین چنین چیزی‬
‫وجود دارد و بگوییم که اگر این کار بد میبود‪ ،‬چرا فالن عالم‬
‫انجام داد‪.‬‬
‫درست است که علما و دعوتگران سنگ دینداری و دفاع از آن‬
‫را به سینه میزنند؛ اما این دلیل نمیشود که همۀ اعمال‪ ،‬رفتار و‬
‫گفتارشان در دین وجود داشته باشد؛ زیرا همانطور که گفتیم‬
 ‫‪8‬‬ ‫آه از دست مالها!‬

‫علما معصوم نیستند و براساس سرشت انسانیشان دچار اشتباه و‬

‫گناه میشوند‪.‬‬
‫پس علما دین نیستند و براساس شخصیت آنها در مورد دین‬
‫قضاوت نکنیم‪.‬‬
‫باید انسانها را به وسیلۀ ترازوی دین بشناسیم‪ ،‬نه اینکه دین را به‬
‫وسیلۀ رفتار و عملکرد مردم‪.‬‬
‫‪ -3‬هر عمامهسفید عالم نیست!‬
‫در جوامع کنونی اگر فردی با کاله یا عمامۀ سفید مرتکب خطا یا‬
‫گناهی شد‪ ،‬مردم ما بدون چونوچرا و تحقیق و بررسی میگویند‪:‬‬
‫فالنی مال چنین کرد و این عادتشان است؛ آه از دست مالها؛‬
‫این مالها دنیا را خراب کردند و‪ ...‬در حالی که فرد خطاکار یک‬
‫نفر است‪ ،‬نه همۀ مالها‪.‬‬
‫از سویی هم همۀ کالهسفیدان و عمامهسفیدان مال و عالم و مولوی‬
‫نیستند؛ چون امروزه هرکس و ناکسی عمامه به سر میکند و ادعای‬
‫عالمبودن مینماید؛ در حالی که روخوانی قرآن را هم بلد نیست‪.‬‬
 ‫‪9‬‬ ‫آه از دست مالها!‬

‫همچنین از مغازهداران و بازاریان گرفته تا دامداران و شبان‬

‫گوسفندان‪ ،‬همهوهمه کاله سفید به سر دارند و این دلیل نمیشود‬
‫که همگی مال و عالم باشند‪.‬‬
‫به نظر شما من که به عنوان مال یاد میشوم‪ ،‬اگر کالهم را بردارم‪،‬‬
‫جنسیتم تغییر میکند و در تحت قشر دیگری داخل میشوم؟‬
‫مکتبی میشوم یا دانشگاهی؟‬
‫کارگر میشوم یا بازاری؟‬
‫تا جایی که میدانم وقتی از مادر متولد شدم‪ ،‬هیچ مُهری به تنم و‬
‫هیچ کالهی به سرم نداشتم‪.‬‬
‫پس این بیانصافیها برای چیست؟‬
‫اگر پزشکی در بیمارستان مرتکب گناهی شود‪ ،‬آیا بدین معناست‬
‫که همۀ پزشکان چنیناند؟‬
‫اگر محصلی در دانشگاه کار زشتی انجام داد‪ ،‬آیا دلیل بر این‬
‫میشود که همۀ دانشگاهیها اینگونه هستند؟‬
 ‫‪11‬‬ ‫آه از دست مالها!‬

‫پس اندکی انصاف داشته باشیم و به خاطر گناه یک فرد یک قشر‬

‫را محکوم نکنیم!‬
‫من هم از عالمنماهای مغرض شکمپرست ناراحتم و از کارهای‬
‫زشتشان به اهلل متعال پناه میبرم و اعالم براءت میکنم‪.‬‬
‫من هم از کسی که فتوای کشتن مسلمانان را میدهد‪ ،‬به ملت‬
‫مسلمان ظلم میکند و مساجد و مراکز علمی را مورد انتحار و‬
‫انفجار قرار میدهد‪ ،‬متنفر و بیزارم‪.‬‬
‫اما همۀ این کارهای ناروا و این جنایات وحشتناک دلیل نمیشود‬
‫که یک قشر خاص را محکوم کنم که همه چنیناند‪.‬‬
‫به طور مثال‪ ،‬متأسفانه بسیاری از جنایات امروزی تحت نام اسالم‬
‫انجام میگیرد و اگر بخواهیم مثل برخی از مردم‪ ،‬گناه افراد‬
‫اندکی را به یک قشر بزرگ نسبت دهیم‪ ،‬مجبور میشویم که‬
‫همان سخن دشمنان اسالم را به زبان برانیم که مسلمانان دهشتگر و‬
‫تروریستاند‪.‬‬
 ‫‪11‬‬ ‫آه از دست مالها!‬

‫پس منصفانه بیندیشیم و به محض دیدن کاله و عمامۀ سفید‪،‬‬

‫هرکسی را مال نخوانیم و به قول معروف «هر گردی گردو و هر‬
‫محاسینسفیدی بابا نیست»‪.‬‬
‫‪ -4‬عالم باید علم داشته باشد!‬
‫یکی از نیازهای مبرم یک عالم و یک دعوتگر‪ ،‬علم و دانش است‪.‬‬
‫نه تنها یک نیاز مبرم است؛ بلکه یک شخص‪ ،‬وقتی عالم گفته‬
‫میشود که دانشی داشته باشد و هیچکس به یک بیسواد و‬
‫جاهل‪ ،‬عالم نمیگوید‪.‬‬
‫از یک لحاظ‪ ،‬علما مانند ظرف آب هستند که گلها و درختان را‬
‫آبیاری و تشنگان را سیراب میکند و این زمانی امکانپذیر است‬
‫که خود ظرف آب داشته باشد‪.‬‬
‫پس اگر عالم و دعوتگر‪ ،‬علم و دانش کافی نداشته باشد‪ ،‬میخواهد‬
‫چهچیزی را به مردم برساند و چگونه آنها را به راه حق فرا خواند؟!‬
‫پس هرکسی که عمامه یا کاله سفید به سر دارد‪ ،‬عالم و دعوتگر‬
‫نیست و افتادن به دنبال چنین افرادی‪ ،‬عواقب ناگواری در پی‬
 ‫‪12‬‬ ‫آه از دست مالها!‬

‫دارد؛ چنانکه از عمرو بن عاص‪ ‬روایت شده که رسولاهلل‪‬‬

‫فرمودند‪:‬‬
‫اد‪ ،‬و َلكِن ي ْقبِ ُض ِ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬
‫الع ْل َم‬ ‫«إِ َّن اَّللََّ َلَ َي ْقبِ ُض الع ْل َم انْتزَ اعًا َينْت َِزعُ ُه م َن الع َب َ ْ َ‬
‫وسا ُج َّه ًاَل‪َ ،‬ف ُسئِ ُلوا‬ ‫ض الع َلَم ِء‪ ،‬حتَّى إِ َذا ََل يب ِق ع ً ِ‬
‫َاِلا َّاَّت ََذ الن ُ‬
‫َّاس ُر ُء ً‬ ‫ْ ُْ‬ ‫َ‬ ‫بِ َق ْب ِ ُ َ‬
‫َف َأ ْفت َْوا بِ َغ ْ ِْي ِع ْل ٍم‪َ ،‬ف َض ُّلوا َو َأ َض ُّلوا»‪.‬‬
‫«خداوند علم را با برچیدن آن از میان مردم نمیگیرد؛ بلکه با‬
‫گرفتن (و مرگ) علما آن را میگیرد و برمیچیند‪ ،‬تا آنگاه که‬
‫عالمی را باقی نمیگذارد و مردم سران جاهلی را برمیگزینند که‬
‫از آنها سؤال میشود و آنان نیز بدون آگاهی (و علم و دانش)‬
‫فتوا میدهند‪ ،‬خود گمراهاند و دیگران را نیز گمراه میکنند»‪.‬‬
‫به نظر شما اگر فردی آمد و ادعای پزشکبودن کرد و گفت که‬
‫من از فالن کشور مدرک تحصیلی دارم و‪...‬؛ اما وقتی شما فرزند‬
‫بیمار خود را نزدش بردید‪ ،‬نه تنها نتوانست تداوی کند که بدتر هم‬
‫کرد و سرانجام مشخص شد که همه ادعاهایش دروغ بوده و هیچ‬
‫مدرکی ندارد و اصال پزشک نیست‪ ،‬آیا این کار او به پزشکان‬
 ‫‪13‬‬ ‫آه از دست مالها!‬

‫واقعی صدمهای وارد میکند؟ آیا معنایش چنین میشود که تمام‬

‫پزشکان دروغگو و خاین و فریبکار هستند و با جان مردم بازی‬
‫میکنند؟!‬
‫‪ -5‬عالم باید پرهیزگار باشد!‬
‫درست است که در جوامع کنونی‪ ،‬افراد زیادی ادعای عالمبودن‬
‫میکنند و واقعا درسخوانده هستند؛ اما از سوی دیگر‪ ،‬برخی از‬
‫اینها در احکام دینی و امور شرعی توجه چندانی ندارند و هرچه‬
‫پیش آمد‪ ،‬خوش آمد؛ وارد شکم میکنند و اهمیتی نمیدهند که‬
‫آیا این چیز حالل است یا حرام؟ پس آیا کارهای این افراد دلیل‬
‫بر بدبودن یک قشر میشود؟ آیا میتوانیم از این کارها چنین‬
‫برداشت کنیم که همۀ علما چنیناند؟‬
‫نخیر‪ ،‬اصال هم چنین نیست؛ زیرا یکی از ویژگیهای مهم یک‬
‫عالم‪ ،‬پرهیزگار بودنش است؛ چنانکه اهلل متعال میفرماید‪:‬‬
‫‪ِ ‬إنََ َما َيخ ََْش َ َ‬
‫اّلل م ْ‬
‫ِن ِع َبا ِد ِه ال ُْعل ََما ُء‪‬‬
‫«از میان بندگان خدا‪ ،‬تنها علما میترسند»‪.‬‬
 ‫‪14‬‬ ‫آه از دست مالها!‬

‫عالمی که به علم خود عمل نمیکند‪ ،‬تفاوتی با یک بیسواد و‬

‫جاهل ندارد‪ ،‬پس آیا کارهای زشت او دلیل بر بدبودن علمای‬
‫واقعی میشود؟‬
‫به طور مثال‪ ،‬خودتان تصور کنید که ماشینتان خراب شده و آن را‬
‫نزد یک تعمیرکار ماهر بردید؛ اما آن تعمیرکار با اینکه واقعا ماهر‬
‫بود‪ ،‬نه تنها ماشینتان را درست نکرد؛ بلکه تعدادی از ابزارهای‬
‫مهمش را پنهانی برداشت و ماشینتان را خرابتر از گذشته تحویل‬
‫داد‪.‬‬
‫پس به نظر شما همۀ تعمیرکارها چنیناند؟‬
‫‪ -6‬وظیفۀ علما دعوت است!‬
‫یگانه وظیفه و مسئولیت علما‪ ،‬دعوت و نشر و پخش دین و اصالح‬
‫در بین بندگان است‪.‬‬
‫همانطور که بیان شد‪ ،‬علما وارثان انبیا‪ ‬هستند و اهلل متعال از‬
‫زبان فرستادگان خود نقل میکند‪:‬‬
‫ُون (‪َ )61‬و َما َعل َ ْي َنا ِإل َ ال َْبالَغُ ال ُْم ِب ُ‬
‫ي (‪)61‬‬ ‫‪‬قَا لُوا َربَُ َنا َي ْعل َُم ِإنََا ِإل َْيك ُْم ل َُم ْر َسل َ‬
 ‫‪15‬‬ ‫آه از دست مالها!‬

‫«(فرستادگان ما) گفتند‪ :‬پروردگار ما میداند که ما قطعاً فرستادگان‬

‫(او) بهسوی شما هستیم و بر عهدۀ ما چیزی جز ابالغ آشکار‬
‫نیست»‪.‬‬
‫همچنین از شعیب‪ ‬نقل میکند که در جواب قومش گفت‪:‬‬
‫‪‬إ ْن أ ُ ِر ُ َ‬
‫ت‪‬‬ ‫اإل ْصال َحَ َما ْ‬
‫اس َت َط ْع ُ‬ ‫يد إِل ِ‬ ‫ِ‬
‫«من جز اصالح‪ ،‬تا آنجا که توانایی دارم‪ ،‬خواستهای ندارم»‪.‬‬
‫پس وظیفۀ علما دعوت و اصالح جامعه در حد توان بشریشان‬
‫است و کارهای حکومتی به حکام و مسئولین دولتی بستگی دارد‬
‫و نباید بیشتر از توان بشری و محدودۀ دسترسی و وظیفهای علما و‬
‫دعوتگران‪ ،‬انتظار داشته باشیم و در صورت دیدن مشکلی‪ ،‬آنها‬
‫را مقصر بدانیم و مورد لعن و نفرین قرار دهیم‪.‬‬
‫مؤدب باشیم و برای فردای قیامت خودمان تالش کنیم و بدانیم‬
‫که با اهانت به انسانها و علما نه تنها سودی حاصل نمیکنیم؛‬
‫بلکه گنهکار نیز میشویم و در روز قیامت هرکسی پاسخگوی‬
‫اعمال خودش هست‪.‬‬
 ‫‪16‬‬ ‫آه از دست مالها!‬

‫فردی در نزد محمد بن سیرین‪ ‬به بدگویی حجاج بن یوسف‬

‫پرداخت‪ ،‬محمد بن سیرین‪ ‬فرمود‪:‬‬
‫«خداوند حاکم دادگر است‪ ،‬انتقام حجاج را از کسی که غیبت او‬
‫را کرده میگیرد؛ همانگونه که حجاج را به خاطر ظلمش در حق‬
‫دیگران بازخواست میکند»‪.‬‬
‫حجاج یک حاکم ظالم بود و جنایات زیادی مرتکب شده بود؛‬
‫اما با این وجود ابن سیرین‪ ‬از غیبت او بازداشت‪ .‬پس غیبت و‬
‫بدگویی هیچ انسانی جایز نیست‪ ،‬حتی اگر فاسق و فاجر و ظالم‬
‫باشد و هرکس در روز قیامت پاسخگوی اعمال خود خواهد بود‪.‬‬

‫وصلی اهلل تعالی علی خیر خلقه محمد وآله وصحبه أجمعین‬
 ‫از همین نویسنده‪:‬‬
‫‪17‬‬ ‫آه از دست مالها!‬
‫‪ -۱‬آیا از عبادتکردن خسته میشوید؟‬
‫‪ -۲‬اسالم به ذات خود ندارد عیبی‪!...‬‬
‫‪ -3‬برای برادرانم (‪)۱‬‬
‫‪ -4‬برای خواهرانم (‪)۱‬‬
‫‪ -5‬بیرحمی بزرگ‬
‫‪ -6‬چرا نمیپرسیم؟‬
‫‪ -7‬چگونه حملههای شیطان را دفع کنیم؟‬
‫‪ -8‬خودکشی نوین‬
‫‪ -9‬روزهای مبارک‬
‫‪ -۱1‬ز گهواره تا گور استادتم‬
‫‪ -۱۱‬سراب خوشبختی‬
‫‪ -۱۲‬سرزنش و پیامدهای آن‬
‫‪ -۱3‬طالق شوخیبردار نیست‬
‫‪ -۱4‬گفتمان (بزرگترین راه حل)‬
‫‪ -۱5‬لعنت (تکیهکالم منفور)‬
‫‪ -۱6‬ما کجا و آنها کجا؟‬
‫‪ -۱7‬ماه رجب (ویژگیها و بدعتها)‬
‫‪ -۱8‬ماه شعبان (فرصتی دیگر)‬
‫‪ -۱9‬نجات از اضطراب امتحان‬