PELAN PENGURUSAN OPERASI

(PPO) DAN
STANDARD OPERATION
PROCEDURE (SOP)
RADIOGRAFI AM
NORASIKIN ISMAIL
JURU X-RAY DIAGNOSTIK U41
INSTITUT KANSER NEGARA,
PUTRAJAYA
Give your full
attention.
Be present throughout the presentation. Try
not to visit other websites or chat with
your other colleagues while the presentation
is ongoing.

Stay seated and give your full focus on

the presentation.
 1 Punca Kuasa Pembangunan SOP

2 Pembangunan SOP
KANDUNGAN 3 Kandungan Buku PPO & SOP

4 Code of Ethics

5 Definasi SOP

6 Kepentingan Mengamalkan SOP

7 SOP Radiografi Am
PUNCA KUASA
 PEMBANGUNAN SOP

Jan Feb – Mac Dis Mei Ogos Jun

2014 2015 2016 2017 2019 2022
PPO & SOP
 5 BUKU
KANDUNGAN BUKU PELAN STANDARD OPERATION
PENGURUSAN OPERASI PROCEDURE (SOP)
(PPO)
VISI & MISI PERKHIDMATAN RADIOLOGI

VISI
Menyediakan Perkhidmatan Radiologi yang
lebih cekap, tepat, selamat, cemerlang dan
berkesan kepada semua pesakit.

MISI
Memberi Perkhidmatan yang berkualiti
menggunakan peralatan berteknologi tinggi
beserta staf yang professional dan komited.
OBJEKTIF PERKHIDMATAN RADIOLOGI
• OBJEKTIF

– Memastikan pesakit mendapat pemeriksaan yang selamat dan

professional berdasarkan aplikasi perlindungan radiasi dan
penjagaan pesakit.
– Menyediakan garis panduan bagi perkhidmatan radiologi pada
tahap optimum melalui pengimejan dan penjagaan pesakit secara
menyeluruh.
– Memastikan Juru X-ray (Diagnostik) kompeten dari segi
pengetahuan dan kemahiran teknikal dengan mengikuti program
pembelajaran perkembangan dan pendidikan perubatan
berterusan (CME)
– Menghasilkan imej yang mempunyai nilai diagnostik yang tinggi.
OBJEKTIF SPESIFIK PERKHIDMATAN RADIOLOGI
OBJEKTIF SPESIFIK

Radiografi Am : Menghasilkan imej yang berkualiti berdasarkan kriteria

PACEMAN

Mammografi : Menghasilkan imej yang berkualiti berpandukan PGMI

(Perfect, Good, Moderate and Inadequate)

CT SCAN : Pemeriksaan yang betul dan tepat serta menghasilkan imej yang
berkualiti

MRI : Pemeriksaan yang betul dan tepat serta menghasilkan imej yang
berkualiti serta mengutamakan keselamatan di bilik MRI

Fluroskopi, Angiografi dan Radiologi Intervensi : Membantu pakar radiologi

menjalankan pemeriksaan supaya dapat menghasilkan imej yang berkualiti
PIAGAM PELANGGAN PERKHIDMATAN RADIOLOGI

1. Perkhidmatan diberi dengan layanan yang mesra dan

professional
2. Penerangan yang ringkas dan jelas mengenai prosedur
3. Setiap pelanggan diberikan perlindungan radiasi yang sesuai
semasa prosedur
4. Pemeriksaan dijalankan dalam masa yang ditetapkan
FUNGSI PERKHIDMATAN RADIOLOGI
Skop Perkhidmatan
1. Perkhidmatan Radiologi untuk pesakit dalam dan luar disediakan;
i. Hospital Kementerian Kesihatan Malaysia
ii. Klinik Kesihatan Kementerian Kesihatan Malaysia
iii. Institut Kementerian Kesihatan Malaysia

2. Modaliti Pengimejan (Radiografi am, Mammografi, Ultrasound, DEXA, CT

scan, MRI , Angiografi, Radiologi Intervensi dll)

3. Kemudahan dan Kelengkapan (Kaunter pendaftaran, ruang menunggu,

bilik salin pakaian, bilik pemeriksaan, tandas lelaki dan perempuan)
POLISI DAN PROSEDUR PERKHIDMATAN RADIOLOGI

Polisi Teras
1. Pemeriksaan hanya dilakukan oleh Pegawai Pengimejan/ Juru X-ray

(Diagnostik) sahaja.

2. Pegawai Pengimejan/ Juru X-ray (Diagnostik) perlu mematuhi Standard

Operation Prosedur, SOP yang sedia ada.

3. Ketua Jabatan/ Ketua Juru X-ray perlu memantau bagi memastikan

perlaksanaan polisi dan prosedur ini dipatuhi.

4. Pelanggan akan menerima Perkhidmatan Radiologi mengikut polisi teras.

POLISI DAN PROSEDUR PERKHIDMATAN RADIOLOGI

Sistem Rujukan
Jabatan Radiologi memberi perkhidmatan kepada pelanggan yang
dirujuk oleh pegawai atau pakar perubatan dari
Hospital/Klinik/Institut KKM menggunakan Borang PER-SS-RA301
(Pind1/2018)

Waktu Operasi
• 24jam setiap hari untuk perkhidmatan Radiografi am
• 8pagi-5petang –Pemeriksaan Khas (Lebih masa waktu pejabat
mengikut Jabatan)

Caj Perkhidmatan – Caj Perkhidmatan Radiologi mengikut Akta-Fi

Statistik – Jumlah pesakit dan jenis pemeriksaan radiologi yang

direkodkan menggunakan Borang Statstik PER-SS-RA-201
Borang Permohonan
Pemeriksaan Radiologi
–
PER-SS-RA301
(Pind1/2018)
Borang Statstik– Laporan
ke atas Pemeriksaan
Radiologi Yang
Dijalankan –
PER-SS-RA-201
POLISI DAN PROSEDUR PERKHIDMATAN RADIOLOGI

Akta dan Kod Etika

Pegawai Pengimejan/ Juru X-ray (Diagnostik) perlu mematuhi Code
of Ethics and Profesional Conduct of Diagnostic Radiographer.

Senarai Prosedur Operasi Standard

SOP Radiografi Am, Mammografi, CT Scan, MRI, Fluroskopi,
Angiografi dan Radiologi Intervensi.

Dokumentasi dan Pendaftaran Pesakit– Menggunakan Borang PER-

SS-RA301 (Pind1/2018) dan didaftarkan secara manual/elektronik
(HIS/RIS)
CODE OF ETHICS AND PROFESIONAL CONDUCT OF
THE DIAGNOSTIC RADIOGRAPHER IN PPO

1. Beneficial Services To
Clients
• Respect the trust and
confidence of the clients by
providing quality health care
services.
• Services are rendered in
accordance with the
knowledge, skills and best
clinical practice.
2. Continuously enhancing
professional knowledge and
clinical skills
• latest knowledge and skills
through continuous learning
3. Practicing the principles of
radiation protection
• Strive to practice the
principles of radiation
protection on clients, staff
and the general public with
the following methods while
providing the services;
• Justification, Optimization,
Limitations
• Shielding, Time, Distance
CODE OF ETHICS AND PROFESIONAL CONDUCT OF
THE DIAGNOSTIC RADIOGRAPHER

4. To practice Universal 5. To respect and protect 6. Mutual respect for

Precautions the rights of the clients colleagues
• Strive to practice the • Respect the clients • Must always have mutual
principles of universal regardless of gender, age, respect and cooperation
precautions during the race, disability, economic with their colleagues.
course of providing status, culture, religion or
services to the clients. belief.
• Respect the privacy,
confidentiality of
information and the
decision of the clients to
accept, reject or defer the
examinations.
CODE OF ETHICS AND PROFESIONAL CONDUCT OF
THE DIAGNOSTIC RADIOGRAPHER

8. Responsible for own 9. Effective

7. Practitioner with
behaviour and clinical communication with
integrity
results clients
• Provide the service • Responsible for their • Practice effective
with integrity and behaviour and clinical communication when
responsible to report results while dealing with clients,
any unethical actions providing services to family members and
and professional the clients. colleagues.
activities to the
relevant authorities
POLISI DAN PROSEDUR PERKHIDMATAN RADIOLOGI
Pengurusan Kualiti
untuk meningkatkan kualiti;

1. Penyelian dan pemantauan daripada Ketua Jabatan/ Ketua Juru X-

ray yang berlandaskan SOP

2. Penerapan nilai-nilai memberi keutamaan kepada aspek kualiti

3. Pembelajaran berterusan, CME

4. Orientasi

5. Privileging and Credentialing

6. Kajian dan penyelidikan

DEFINASI SOP
Dokumen yang berkaitan dengan
prosedur, arahan atau perintah kerja
yang terperinci dan bertulis yang
harus diikuti bagi mencapai
keseragaman sewaktu menjalankan
Cultivate the interest in your
sesuatu pekerjaan tertentu denganproduct
or service by giving your customers
berpandukan matlamat yang ingin
something to look forward to.
dicapai.
KEPENTINGAN STANDARD OPERATION
PROCEDURE (SOP)
 Dokumen sebagai panduan perlaksanaan sesuatu tugasan.
 Dokumen menjelaskan, melancarkan dan menilai
perlaksanaan sesuatu tugasan.
 Menghindari kegagalan atau kesalahan sewaktu
melaksanakan tugasan.
 Menjelaskan tugas dan tanggungjawab Juru X-ray
Diagnostik
 Parameter untuk menilai sesuatu mutu kerja Juru X-ray
Diagnostik
 Dokumen untuk latihan Juru X-ray baru
 Dokumen sejarah untuk tujuan review SOP baru
STANDARD OPERATION
PROCEDURE (SOP)
PENGENALAN

Pemeriksaan radiografi am adalah pemeriksaan yang menggunakan sinar-X

untuk menghasilkan imej struktur dalaman bahagian tubuh pesakit . Imej
yang dihasilkan akan dirakam dalam bentuk filem atau format digital untuk
mengesan sebarang keabnormalan ke atas pesakit.
PERANAN DAN TANGGUNGJAWAB
Peranan dan tanggungjawab Pegawai Pengimejan/ Juru X-ray
(Diagnostik);

 Menghasilkan imej/ radiograf yang mempunyai nilai

diagnostik bagi pakar radiologi untuk membuat laporan yang
tepat.
 Bertanggungjawab memastikan pintu bilik pemeriksaan
ditutup rapat semasa pemeriksaan dijalankan.

Prosedur ini dijalankan untuk pesakit luar dan pesakit dalam.

Permohonan - Pakar atau pegawai perubatan dari pelbagai

disiplin menggunakan Borang Permohonan Pemeriksaan Radiologi
atau secara elektronik, Hospital Information System (HIS)
OBJEKTIF

• Menghasilkan imej yang berkualiti

berdasarkan kriteria PACEMAN

• Pesakit mendapat pemeriksaan yang

selamat dan secara profesional dengan
mengamalkan prinsip perlindungan
radiasi dan penjagaan pesakit.
POLISI OPERASI UTAMA
1. Prosedur ini diguna pakai oleh Pegawai Pengimejan/ Juru X-ray (Diagnostik)
Kementerian Kesihatan Malaysia.
2. Permohonan pemeriksaan radiografi am perlu dibuat oleh pakar atau pegawai
perubatan dengan menggunakan.
3. Borang Permohonan Pemeriksaan Radiologi atau secara elektronik (HIS).
4. Pegawai Pengimejan/ Juru X-ray (Diagnostik) mesti mematuhi Prosedur Operasi
Standard (POS) Radiografi Am apabila melakukan pemeriksaan ke atas pesakit.
5. Pegawai Pengimejan/ Juru X-ray (Diagnostik) perlu mengamalkan prinsip
perlindungan radiasi dan penjagaan pesakit.
6. Pegawai Pengimejan/ Juru X-ray (Diagnostik) tidak dibenarkan membuat sebarang
perubahan maklumat dalam Borang Permohonan Pemeriksaan Radiologi
7. Ketua jabatan bertanggungjawab memastikan polisi dan prosedur ini dipatuhi.
PROSEDUR KERJA

Prosedur
Pengesahan
Pesakit

Prosedur
Radiografi Am
PROSEDUR PENGESAHAN
PESAKIT
Kenal pasti dan sahkan pesakit secara
bertanyakan NAMA PENUH, UMUR/ TARIKH
LAHIR serta sekurang-kurangnya SATU
daripada tiga perkara berikut;
• Alamat/ tempat tinggal
• Nombor kad pengenalan/ pasport
• Nombor pendaftaran pesakit

Pesakit tidak sedar?

• Jalur pergelangan tangan
(wrist band)
• Staf pengiring
• Pegawai yang memohon
IDENTIFIKASI PESAKIT

Pesakit yang Sedar Alamat/ Tempat

tinggal

NAMA PENUH Nombor Kad

& Pengenalan/
UMUR/TARIKH Passport
LAHIR

Nombor
Pendaftaran
Pesakit
IDENTIFIKASI PESAKIT
Jalur Pergelangan
Tangan (wrist band)

Tidak Sedar??
Staf Pengiring

Pegawai yang memohon

LAMPIRAN 1
PROSEDUR RADIOGRAFI AM

Kendikan
barang
berharga
PACEMAN
pesakit

Kitaran Haid Perlindungan

Terakhir (LMP) Radiasi

Terangkan Chaperon/
Prosedur Saksi/
Pemeriksaan Pengiring
PACEMAN
Projection? Positioning Alignment

Collimation/
Markers Exposure Factors Radiation
Protection

Conclusion
Aesthetic Name Acceptable? High
Diagnostic Value?
LAMPIRAN 2
ARAHAN KERJA
• Pengendalian Barang Berharga
Arahan Kerja
1
Pesakit

• Pengesahan Pesakit Mengandung Atau

Arahan Kerja Disyaki Mengandung
2

Arahan Kerja
• Pemeriksaan Radiografi Am
3
TATACARA PENGENDALIAN BARANG BERHARGA

Maklumkan supaya tidak Jika boleh, barang berharga

SITUASI 1 membawa barang berharga mesti dalam
pada hari pemeriksaan simpanan/jagaan pesakit

SITUASI 2
Pesakit wad yang masih
mempunyai barang Juru X-Ray TIDAK
SITUASI 3 berharga, sila hubungi wad DIGALAKKAN menyimpan
untuk menguruskan barang barang berharga pesakit
tersebut
 SITUASI 1:
Pesakit boleh memegang sendiri barang berharga

• Minta pesakit tanggalkan barang berharga

1

• Minta pesakit memegang sendiri barang tersebut

2

• Minta pesakit jangan tinggalkan barang tersebut di

3 dalam bilik persalinan pakaian atau di mana-mana sahaja.
 SITUASI 2:
Pesakit TIDAK BOLEH memegang sendiri barang berharga
dan di pegang oleh waris

• Dapatkan kebenaran daripada pesakit untuk

1 memberikan barang berharga kepada waris

• Jika dibenarkan, minta pesakit memberikan

2 sendiri kepada waris untuk dipegang

• Jika pesakit tidak membenarkan dan tidak

3 boleh memegang sendiri, rujuk situasi 3
 SITUASI 3:
Pesakit TIDAK BOLEH memegang sendiri barang berharga

• Minta pesakit tanggalkan barang berharga.

1
• Kenal pasti dan sahkan jenis serta jumlah barang berharga bersama saksi
2 (cth: anggota hospital/ pengiring)

• Jenis dan jumlah barang berharga menggunakan Borang Pengendalian

3 Barang Berharga Pesakit di Jabatan Radiologi (Lampiran 3)

• Penerimaan dan pengembalian barang berharga menggunakan Borang

4 Pengendalian Barang Berharga Pesakit di Jabatan Radiologi (Lampiran 3)
LAMPIRAN 3
 Arahan Kerja 2:
Pengesahan Pesakit Mengandung Atau Disyaki
Mengandung

1. Temubual pesakit, tanya hari pertama (1) haid untuk kitaran haid yang
terakhir.
2. Pemeriksaan abdomen/pelvis(dos dedahan radiasi yang tinggi) -
gunakan 10 Day Rule. Bagi pemeriksaan yang melibatkan dos dedahan
radiasi yang rendah- 28 Day Rule.
3. Jika terdapat keraguan- rujuk pegawai perubatan/pakar radiologi
untuk tindakan selanjutnya.
4. Jika tiada sebarang masalah- teruskan pemeriksaan.
LAMPIRAN 4
Arahan Kerja 3: Pemeriksaan
Radiografi Am
Semasa pemeriksaan dijalankan;

1. Pastikan pintu bilik pemeriksaan ditutup rapat

2. Terangkan secara ringkas prosedur pemeriksaan radiografi am
3. Terangkan arahan pernafasan (jika perlu)
4. Posisikan pesakit mengikut keperluan pemeriksaan
5. Minta kerjasama pesakit supaya tidak bergerak semasa pemeriksaan-mengelak
dedahan ulangan
6. Beri perlindungan radiasi – pesakit, lain-lain anggota dan pengiring yang
berada dikawasan radiasi.
7. Sentiasa pantau pesakit semasa pemeriksaan dan dedahan radiasi.
PROSEDUR ALTERNATIF, VARIASI
DAN KONTIGENSI
1. Bagi pesakit di hospital yang tidak boleh menjalani pemeriksaan di
Jabatan Radiologi, lakukan pemeriksaan menggunakan mesin
mudah gerak di lokasi pesakit .

2. Bagi hospital yang menggunakan sistem teknologi maklumat (IT),

turutan proses bagi setiap prosedur boleh berubah mengikut sistem
yang diguna pakai oleh hospital masing-masing.

3. Sekiranya berlaku sebarang kecemasan semasa prosedur

dijalankan, maklumkan kepada pihak berkenaan mengikut prosedur
hospital/ jabatan/ unit masing-masing.

4. Sekiranya terdapat sebarang variasi ke atas SOP yang dinyatakan,

sila rujuk kepada polisi dan prosedur hospital/ jabatan/ unit masing
- masing.
KAWALAN DAN
PENAMBAHBAIKAN KUALITI

Kaedah Umum Kawalan Kualiti

Dua ciri telah dipilih untuk memberi petunjuk kepada kualiti

prosedur yang dijalankan iaitu:

1. Imej yang dihasilkan bernilai diagnostik.

2. Pematuhan kepada identifikasi pesakit yang betul mengikut
SOP.
LAMPIRAN 5
Contact: 013-9282813 for PPO & SOP Softcopy