Aralin 2 – Wikang Pambansa
ating wika ng malayo ito sa pagkakakonekta sa
Wikang Pambansa – Ito ay isang mahalagang
aspeto ng kultura at pagkakakilanlan ng isang
bansa. Ito ay isang wikang magiging daan ng
pagkakaisa at pag-unlad bilang simbolo ng
kaunlaran ng bansa. Sa karagdagan, Ito ang opisyal
na wika na ginagamit ng isang bansa upang
makipag-ugnayan at maunawaan ang isa’t isa.
Kwento ng Wikang Pambansa
 Norberto Romualdez (Father of the Law of
National Language)
- Nobyembre 13, 1936, Nilikha ni Norberto
Romualdez ang Commonwealth Act#184 para
itatag ang Surian ng Wikang Pambansa (SWP)
upang pag-aralan ng mabuti at pagtibayin ang
pagkakaroon ng isang pangkalahatang wika.
 Jaime de Veyra (Unang Pinuno ng SWP)
- Isang kampeon ng Panitikang Waray ang
nanguna sa SWP kasama ang mga kasapi galing
sa iba’t-ibang rehiyon.
 Nobyembre 9, 1937
- Nagkasundo ang SWP sa pagpili ng tagalog dahil
ito ang wika na gamit ng mga manunulat,
pahayagan, publikasyon, at ito rin ay ginagamit
ng karamihan sa mamamayan.
 Disyembre 31, 1937
o Manuel L. Quezon (Ama ng Wikang
Pambansa)
- Sinang-ayunan at hinirang na tagalog ang
pambansang wika ng Pilipinas.
 1959
- 1959 nang nagsimulang tawaging Pilipino ang
tatak ng tagalog ngunit hindi parin ito
tinanggap ng mga grupong galing sa ibang
rehiyon. Para sa kanila, hindi pambansang wika
ang Pilipino dahil ito ay nanatiling purong
Tagalog walang representasyon ang ibang
katutubong wika.
 1960
- 1960 Nang bumuo ang SWP ng mga bagong
salita para sa wikang Pilipino na hango lamang
sa salitang tagalog. (Salumpuwit (proverb),
Salompas, Salimpawpaw (Pretentious),
Salungso (Cold), Salungki (sloppy). Ginawa nila
ito upang palitan nang tuluyan ang mga hiram
na salita galing sa mga banyaga. Dahil dito
nagkaroon ng dalawang kilosang laban sa
pagiging purista (one who cares for purity in
language) ng SWP.
 1963
- 1963 Nang inakusahan ni Innoncencio V. Ferrer,
Congressman, Negros Occidental, ang Wikang
Pilipino na hindi konstitusyunal dahil daw ito
lang ay tagalog at walang dinagdag at iniambag
ang ibang mga wika. Si Geruncio Lacuesta
naman ang gumawa ng “Modernizing the
Language Approach Movement” gumawa ng
maraming Anti-purist Conferences at nagturo ng
Manila Lingua Franca na nagpapahiwatig sa
bukas na paggamit ng mga salitang hango sa
banyagang wika.
- Natalo ang kaso ni Innoncencio V. Ferrer sa
Korte Suprema at nanahimik ang kilosan ni
Geruncio Lacuesta sa kanyang pagpanaw.
Bumalik ang isyu tungkol sa pambansang wika
noong taong 1971 Constitutional Convention
 Maraming delegado na hindi tagalog ang gusto
ng alisin ng tuluyan ang pagkakaroon ng
Wikang Pambansa. Nagkasundo ang mga
delegado sa pamamagitan ng isang
Kompromiso (compromise). Sa taong 1973
Konstitusyon. Wala ng makikita na binase ang
pambansang wika sa tagalog, dito nabuo ang
bagong Wikang Pambansa, ang FILIPINO.
 Sa bagong Konstitusyon ng taong 1987, Nilinaw
nito ang mithiin na totoong payamanin ang
Filipino bilang isang wikang pambansa na gamit
ang iba pang katutubong wika. Hindi na ito ang
dating wikang Pilipino na nakabase lamang sa
tagalog. Bukas ang Filipino sa kondisyon ng iba
pang salitang tubo sa ating bayan.
 Ayon sa SWS Survey noong 2000 tungkol sa
karunungan ng mga Pilipino sa pag-intindi,
paggamit at pagsulat ng wikang pambansa. 85%
ang nakakaintindi ng binigkas na Filipino sa
buong bansa, 85% ang nakakabasa, 79% ang
nakakapagsulat at 79% ang nakakapagsalita ng
Filipino.
o Sa mga datos na ito, malaking porsyento
ang pinapakita ng mga nakakaintindi ng
ating wikang pambansa sa buong Pilipinas.
Ang ibig sabihin nito ay totoong wikang
bayan ang Filipino. Sa kabilang banda,
marami paring kritiko ang hindi pa rin
tanggap ang wikang pambansa natin dahil,
hindi daw ito nirerepresenta ang kanilang
rehiyon.
 Merong mahigit walong (8) pangunahing
katutubong wika ang Pilipinas at mahigit na 170
na katutubong wika. Tila nawala na sa isip ng
karamihan ang sistematikong pagpili at pagsuri
sa ating wikang Filipino. Sinasabi rin nila na
kinakalaban o pinapatay ng wikang filipino ang
sarili nilang salita.
 Pinapakita lang na kahit ngayon may alitan pa
rin sa bawat rehiyon at naging representante sa
alitan ang kanya-kanyang wika. Dahil dito
marami din ang nag-iisip na Ingles na lang ang
gawing pangunahing salita. Marami ang
nagpapatupad ng “English First at English Only
Policies” sa mga eskwelahan. (Impromptu) Sa
kasamaang palad, minsan ang paggamit sa
Ingles ay nagiging batayan nang pagkakaroon
ng mataas na antas sa Lipunan.
 Sa SWS Survey ng 2008 tungkol sa pag-intindi
ng mga Pilipino sa wikang Ingles, 85% ang
kayang magbasa, 61% ang kayang magsulat, at
46% ang nakakapagsalita ng Ingles. Sabi ni Jose
Rizal na marunong sa mahigit na 12
(labindalawang) banyagang wika “Ang hindi
magmahal sa sariling wika ay higit pa sa hayop
at malansang isda”.
 ”Kaya ating pagyamanin kusa gaya ng Inang sa
atin ay nagpala, hindi masamang gumamit ng
salitang banyaga o ang katutubong wika pero
malaking kawalan kung itatapon mo nang
tuluyan ang wikang pambansa.”
 Dahil ito ang bumubuo sa ating pagiging
Pilipino. Ito ang angkla sa ating pagkakakilanlan.
Ito ang nagsisilbing koneksyon at komunikasyon
sa loob at labas ng bansa. Marami na tayong
nawala, tinapon, o kinalimutan sa ating kultura
na sana’y makakadagdag pa sa ating pagiging
Pilipino kaya dapat lang na mag-iba ang tingin
natin sa ating wika dahil ito ang ambag natin sa
mundo.
 Kailangan natin bumalik sa kasaysayan noong
wala pa tayong wikang pambansa. Noong 1934
Constitutional Convention, nagsama-sama ang
mga delegado magbibigay daan sa pagbuo ng
bagong konstitusyon at gobyerno para sa
malayang Pilipinas.
 Nasa ilalim pa tayo ng mga Amerikano at
nailatag nila ang sistemang pagtuturo ng
wikang Ingles para sa publiko, sa panahong iyon
nanaig ang wikang Kastila at Ingles, bilang mga
opisyal na wika, inaasahang ihahalal ang Ingles
bilang wikang pambansa.
 Noong ika-16 ng Agosto, 1934, nagsalita si
Delegado Felipe R. Jose sa kumbensyon,
nagsabi siya na “bago ako magsimula nais kong
ipaalam sa hapag na ang inihanda kong
talumpati ay hindi na sa Ingles dina sa Espanyol
kundi nasa tagalog”
 Nagulantang ang mga delegado lalo pa ng tinuloy
ni Felipe R. Jose ang kanyang pahayag. “Kailangan
natin ngayong ipakita sa daigdig na tayo’y hindi
na ang mga mamamayan sa silong ng bandila ng
Espanya, sa ilalim ng bandilang Amerikano,
kailangan natin na ngayon pa ay mahalin ang
kalayaan at kaluluwa ng bayan, ang wikang
sarili, sapagkat ang wika, ang wika ng alinmang
bansa sa sansinukob ay siyang ginagamit na
 mabisang kasangkapan sa pagpapahayag ng - Ang kanilang panitikan ay nakasulat sa balat ng
kanilang damdamin, sa pagtuklas ng karunungan puno, kawayan, o dahon. Gumagamit sila ng
at pagtanggol ng mga karapatan.” kahit anung Matulis na bagay bilang pang-ukit o
pansulat ng mga simbolo.

Aralin 2 – Wikang Pambansa

Wika
- Ito ang midyum sa pakikipagtalastasan o
komunikasyon.
- Ginagamit ito upang malinaw at epektibong
maipahayag ang damdamin at kaisipan ng tao.
- Sumasalamin ito sa kultura at panahong
kanyang kinabibilangan.
 Panahon ng Kastila
- Isa itong mabuting kasangkapan sa
- Sa pagdating ng mga kastila, pinalitan ng
pagpapalaganap ng kaalaman.
Alpabetong Romano ang Alibata.
Wikang Pambansa - Mga prayle ang unang nagsulat ng diksyunaryo
at gramatika tungkol sa iba’t ibang wika ng
- Ito ay isang wika o diyalekto na natatanging
Pilipinas.
kinakatawan ang bansang pagkakakilanlan ng
isang lahi o bansa.
- Ginagamit ang pambansang wika sa political at
legal na diskurso na itinatalaga ng pamahalaan
ng isang bansa.
Katangian ng Wikang Pambansa:

 Isang simbolo ng pambansang dangal

 Isang simbolo ng pambansang identitad.
 Kasangkapang mapagbuklod ang mga grupong may
iba’t ibang kultura.
 Isang paraan ng komunikasyong inter-rehiyunal at
 Panahon ng Himagsikan
inter-kultural
- Sa panahong ito, wikang kastila ang ginamit ng
 Opisyal na wika
mga propagandista sa pagpapahayag ng mga
 Midyum ng pagtuturo sa mga institusyong
hinaing laban sa mga kastila.
edukasyon
- Tagalog naman ang ginamit ng mga maghi-
 Isang paraan ng komunikasyon sa pambansang
himagsik sa paglikha ng tula, sanaysay, liham, at
antas para sa implementasyon, pag-unlad, at
talumpati.
administaryong panggobyreno.
Simula at Pag-unlad ng Wikang Pambansa:

 Panahon ng Katutubo
- Alibata ang tawag sa katutubong
Sistema/paraan ng pagsulat.
- Ito ay binubuo ng 17 na titik.
 - Itinadhana ng konstitusyon ng 1987 ang
probisyong pangwika.
o Batas Komonwelt No. 184, s 1936
- Lumikha ng national language Institute na
iniakda ni Norberto Romualdez at tinatawag
ding Batas ng Pambansang Wika.
o Kautusang Tagapagpaganap 134, 1937
(Executive Order)
- "Tagalog - batayang wikang pambansa"
~Quezon

 Panahon ng Amerikano.
- Wikang Ingles ang ginamit na midyum sa
pagtuturo at maging sa mga aklat.
- Nagpahayag ng sariling pananaw ang marami
hingil sa kung anong wika ang midyum ng
pagtuturo. Ngunit sa kabila ng lahat, wikang
Ingles pa rin ang ginamit at pantulong naman
ang mga wikang rehiyunal.
 Panahon ng mga Hapon
- Sapilitang Pinaturo ang wikang hapon at inalis
ang wikang Ingles.
- Pinagamit ang katutubong wika lalo na ang
tagalog.
- Naging masigla ang mga Pilipino at umunlad
nang Malaki ang mga lokal na publikasyon tulad
ng pahayagan at magasin.
 Panahon ng Republika
- Pinagtibay dito ang batas komonwelt No. 570
na nagsasabing ang wikang pambansa ay
maging isa sa mga wikang opisyal ng Pilipinas.
- Maraming pag-aaral na isinagawa ng wika
upang magamit itong panturo, No. 7, na
nagsasaad na kailanma't tutukuyin ang wikang
pambansa, na ang salitang pilipino ang siyang
gagamitin.
 Panahon ng bagong Lipunan
- Hunyo 19 1940, nilagdaan ng kalihim Juan L.
Manuel ng edukasyon at kultura ang kautusang
pangkagawaran No.25 (departmental order no.
25) na nagtatadhana ng mga panuntunan sa
pagpapatupad ng patakarang edukasyon.
- Sa panahong ito sumusulong at umuunlad ng
malaki ang wikang pambansa.
 Panahon ng Demmokrasya