Official

ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA

VĂN PHÒNG ĐÀO TẠO QUỐC TẾ
KHOA KĨ THUẬT HOÁ HỌC
BỘ MÔN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ
------
BÁO CÁO THỰC TẬP NGOÀI TRƯỜNG

MÃ MÔN HỌC: CH3355
ĐƠN VỊ THỤC TẬP

CÔNG TY CỔ PHẦN LƯƠNG THỰC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
XÍ NGHIỆP LƯƠNG THỰC SÀI GÒN SATAKE
Phân xưởng chế biến gạo cao cấp Tân Túc
Cán bộ phụ trách nhà máy: La Minh Bảo
Giảng viên hướng dẫn: TS. Phạm Hoàng Huy Phước Lợi
Thành Phố Hồ Chí Minh - 2023

DANH SÁCH SINH VIÊN THỰC TẬP
STT MSSV HỌ TÊN LỚP

1 2052030 Nhâm Ngọc Anh CC20HC11
2 1952625 Phạm Ngọc Duyên CC20HC11
3 2053012 Lê Phạm Hoàng CC20HC12
4 2053122 Võ Đăng Khánh CC20HC12
5 1852520 Đỗ Huy Hoàng Long CC18HC11
6 1952885 Nguyễn Phan Ước Nguyện CC20HC11
7 2052225 Hồ Gia Quân CC20HC12
8 1952976 Nguyễn Quốc Thanh CC20HC11
9 2052269 Phan Phú Thịnh CC20HC12
10 2053464 Văn Xuân Thịnh CC20HC12
11 1953012 Hồ Minh Thư CC20HC11
12 1953079 Trần Thanh Tuyến CC20HC11
LỜI CẢM ƠN
Đợt thực tập ngoài trường tại Xí nghiệp lương thực Sài Gòn Satake kéo dài trong khoảng 1
tháng từ ngày 06/06/2023 đến ngày 06/07/2023, không những là cơ hội cho chúng em trải
nghiệm và ứng dụng những kiến thức đã học trong những năm qua vào thực tế mà còn tạo
điều kiện cho chúng em được đi sâu vào thực tế để tìm hiểu về quy trình sản xuất, cách vận
hành các thiết bị máy móc, đặc biệt là cách kiểm tra chất lượng của các loại gạo, thóc trong
thực tế.
Để có được kết quả này, chúng em xin chân thành cảm ơn thầy Phạm Hoàng Huy Phước Lợi,
bộ môn Quá trình và Thiết bị, khoa Kỹ thuật Hóa học, Trường Đại học Bách Khoa – ĐHQG
TPHCM và các cô chú trong xí nghiệp đã tận tình hướng dẫn và tạo điều kiện cho chúng em
đến với Xí nghiệp lương thực Sài Gòn Satake.
Chúng em xin chân thành cảm ơn ban lãnh đạo nhà máy, các cô chú và công nhân sản xuất
giúp đỡ, hướng dẫn tận tình trong suốt thời gian qua.
Tuy nhiên, bài báo cáo cũng không thể tránh khỏi những thiếu sót, kính mong nhận được sự
góp ý của quý nhà máy và cô Ngọc, đó là niềm vinh hạnh cho chúng em.
CHÚNG EM XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN!

NHẬN XÉT CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
TP.HCM, ngày…..tháng……năm 2023
Đại diện nhà máy

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
TP.HCM, ngày…..tháng……năm 2023
Giảng viên hướng dẫn

MỤC LỤC
DANH MỤC HÌNH ............................................................................................................................ 8
DANH MỤC BẢNG ......................................................................................................................... 10
PHẦN 1: TỔNG QUAN XÍ NGHIỆP LƯƠNG THỰC SÀI GÒN - SATAKE ............................. 1
1.1. Giới thiệu chung .................................................................................................................... 1
1.2. Lịch sử hình thành và phát triển ............................................................................................ 2
1.3. Vị trí và phân xưởng.............................................................................................................. 3
1.4. Sơ đồ mặt bằng nhà máy ....................................................................................................... 5
1.5. Sơ đồ tổ chức và bố trí nhân sự ............................................................................................. 6
1.6. Xử lý phế thải và vệ sinh công nghiệp .................................................................................. 6
1.7. An toàn lao động và công tác phòng chống cháy nổ ............................................................. 7
PHẦN 2: DÂY TRUYỀN CÔNG NGHỆ ......................................................................................... 8
2.1. Nguyên liệu và chỉ tiêu nguyên liệu ...................................................................................... 8
2.2. Năng lượng sử dụng và tiện nghi hỗ trợ sản xuất ............................................................... 15
2.3. Sản phẩm và chỉ tiêu sản phẩm ........................................................................................... 16
PHẦN 3: QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ .......................................................................................... 22
3.1. Quy trình công nghệ ............................................................................................................ 22
3.2. Các công đoạn của quy trình ............................................................................................... 22
PHẦN 4: MÁY – THIẾT BỊ ............................................................................................................ 30
4.1. Cân nhập liệu ....................................................................................................................... 30
4.2. Cân tự động ......................................................................................................................... 38
4.3. Máy làm sạch....................................................................................................................... 48
4.4. Máy tách sạn ........................................................................................................................ 54
4.5. Máy xát trắng....................................................................................................................... 62
4.6. Máy đánh bóng .................................................................................................................... 75
4.7. Máy tách thóc ...................................................................................................................... 92
4.8. Máy sàng đảo..................................................................................................................... 100

4.9. Máy sàng trống .................................................................................................................. 106
4.10. Máy sấy .......................................................................................................................... 115
4.11. Máy tách màu ................................................................................................................ 120
PHẦN 5: NHẬN XÉT VÀ ĐỀ NGHỊ ........................................................................................... 124

DANH MỤC HÌNH
Hình 1: Công ty cổ phần lương thực TPHCM .................................................................................... 1
Hình 2: Nhà máy xí nghiệp lương thực Sài Gòn – Satake ................................................................. 2
Hình 3: Sơ đồ toạ lạc nhà máy ........................................................................................................... 5
Hình 4: Sơ đồ tổ chức nhân sự nhà máy ............................................................................................ 6
Hình 5: Thước chuyên dụng để đo độ dài tấm và gạo ..................................................................... 12
Hình 6: Thiết bị chuyên dụng đo độ ẩm gạo .................................................................................... 12
Hình 7: Quy trình công nghệ xay xát – đánh bóng gạo của phân xưởng ......................................... 22
Hình 8: Thiết bị chuyên dụng đo độ ẩm gạo .................................................................................... 49
Hình 9: Kích thước tổng thể của máy làm sạch PCV 60 ................................................................. 50
Hình 10: Các bộ phận chính của máy làm sạch PCV60 .................................................................. 51
Hình 11: Nguyên lý và cấu tạo cơ bản của máy tách sạn DS60B .................................................... 57
Hình 12: Các bộ phận chính của máy làm sạch PCV60 .................................................................. 58
Hình 13: Kích thước tông thê của máy tách sạn DS60B ................................................................. 59
Hình 14: Nguyên lý và cấu tạo cơ bản của máy xát trắng RW80 .................................................... 67
Hình 15: Kích thước tổng thể của máy xát trắng RW80 .................................................................. 68
Hình 16: Các bộ phận của máy xát trắng RW80 .............................................................................. 69
Hình 17: Sơ đồ nguyên ỉý của máy đánh bóng RP60 ...................................................................... 80
Hình 18: Các bộ phận chính của máy đánh bóng RP60 ................................................................... 82
Hình 19: Kích thước tổng thể của máy đánh bóng RP60................................................................. 83
Hình 20: Nguyên lý và cấu tạo cơ bản của máy tách thóc PS80 (ghi tên hình) ............................... 94
Hình 21: Các bộ phận chính và kích thước tổng thể của máy tách thóc PS80................................. 95
Hình 22: Cấu tạo máy sàng đảo ..................................................................................................... 102
Hình 23: Kích thước tổng thế máy sàng đảo .................................................................................. 103
Hình 24: Các bộ phận chính của máy sàng đảo ............................................................................. 104
Hình 25: Nguyên lý và cấu tạo cơ bản của máy sàng trống RS60 MSC ....................................... 109
Hình 26: Các bộ phận chính của máy chọn hạt LG6A .................................................................. 110
Hình 27: Kích thước tổng thể của máy chọn hạt LG6A ................................................................ 111
Hình 28: Cách lắp đặt máy sàng đảo và máy chọn hạt .................................................................. 112
Hình 29: Cách tháo lắp máy chọn hạt LG6A ................................................................................. 113
Hình 30: Nguyên lý và cấu tạo cơ bản của tháp sấy khí nóng ....................................................... 116
Hình 31: Bố trí ống dẫn khí nóng và khí thải trong thân máy sấy ................................................. 117
Hình 32: Cấu tạo máy tách màu ..................................................................................................... 121
Hình 33: Kích thước tổng thế máy tách màu ................................................................................. 122
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1: Thành phần hóa học của thóc................................................................................................. 9
Bảng 2: Sự phân bố glucid trong từng thành phần của thóc ............................................................. 10
Bảng 3: Hàm lượng glucid trong thóc ............................................................................................... 10
Bảng 4: Các chỉ tiêu dùng trong đánh giá chất lượng gạo ................................................................ 11
Bảng 5: Chỉ tiêu phân loại gạo loại 1, loại 2 ..................................................................................... 13
Bảng 6: Chỉ tiêu nguyên liệu gạo lứt ................................................................................................. 13
Bảng 7: Chỉ tiêu nguyên liệu gạo sô sấy ........................................................................................... 14
Bảng 8: Chỉ tiêu nguyên liệu gạo sô trắng ........................................................................................ 14
Bảng 9: Chỉ tiêu nguyên liệu gạo trắng ............................................................................................. 15
Bảng 10: Chỉ tiêu cảm quan của gạo trắng thành phẩm .................................................................... 16
Bảng 11: Chỉ tiêu chất lượng của gạo trắng ...................................................................................... 18
Bảng 12: Chỉ tiêu an toàn thực phẩm về kim loại nặng .................................................................... 19
Bảng 13: Chỉ tiêu an toàn thực phẩm về độc tố vi nấm .................................................................... 19
Bảng 14: Chỉ tiêu định mức xát gạo .................................................................................................. 21
Bảng 15: Thông số thiết bị cân nhập liệu .......................................................................................... 23
Bảng 16: Thông số thiết bị sàng tạp chất .......................................................................................... 23
Bảng 17: Thông số thiết bị tách sạn .................................................................................................. 24
Bảng 18: Thông số thiết bị xát trắng ................................................................................................. 24
Bảng 19: Thông số thiết bị đánh bóng .............................................................................................. 25
Bảng 20: Thông số thiết bị tách thóc ................................................................................................. 25
Bảng 21: Thông số thiết bị sàng đảo ................................................................................................. 26
Bảng 22: Thông số thiết bị sàng trống .............................................................................................. 27
Bảng 23: Thông số thiết bị tách màu ................................................................................................. 28
Bảng 24: Thông số kỹ thuật của cân nhập liệu AWM60 ................................................................... 31
Bảng 25: Hướng dẫn bảo trì và kiểm tra cân nhập liệu AWM60 ...................................................... 36
Bảng 26: Hướng dẫn xử lý sự cố và hư hỏng cân nhập liệu AWM60 ............................................... 37
Bảng 27: Thông số cơ bản của cân AW500....................................................................................... 38
Bảng 28: Thông sổ kỹ thuật của cân tự động AW500 ....................................................................... 39
Bảng 29: Một số chi tiết tiêu chuẩn của cân tự động AW500 ........................................................... 40
Bảng 30: Hướng dẫn bảo trì và kiểm tra cân tự động AW500 .......................................................... 44
Bảng 31: Hướng dẫn xử lí hư hỏng cân tự động AW500 .................................................................. 46
Bảng 32: Đặc tính kĩ thuật máy làm sạch .......................................................................................... 48
Bảng 33: Chi tiết tiêu chuẩn máy làm sạch ....................................................................................... 53
Bảng 34: Biện pháp xử lí một số trường hợp bất thường .................................................................. 53
Bảng 35: Một số chi tiết tiêu chuẩn của máy tách sạn DS60B ......................................................... 55
Bảng 36: Hướng dẫn xừ lý sự cổ và hư hỏng máy làm sạch PCV60 ................................................ 62
Bảng 37: Đặc điểm kỹ thuật của một số loại máy xát trắng .............................................................. 63
Bảng 38: Chi tiết tiêu chuẩn của máy xát trắng ................................................................................ 65
Bảng 39: Tuổi thọ của một số loại linh kiện máy xát trắng .............................................................. 66
Bảng 40: Thông số lắp đặt của máy xát trắng ................................................................................... 70
Bảng 41: Thông số đặc điểm đắp đá ................................................................................................. 71
Bảng 42: Hướng dẫn xử lí hư hỏng máy xát trắng ............................................................................ 74
Bảng 43: Thông số kỹ thuật của một số loại mảy đảnh bóng, máy RP60 được sử dụng tại phân xưởng
chế biến gạo cao cấp Tân Túc ............................................................................................................ 77
Bảng 44: Một số chi tiết tiêu chuẩn của máy đánh bóng RP60......................................................... 78
Bảng 45: Tuổi thọ một số chi tiết của máy đánh bóng RP60 ............................................................ 79
Bảng 46: Phụ tùng thay thế một sổ chi tiết của máy đánh bóng RP60 ............................................. 79
Bảng 47: Hướng dẫn bảo trì và kiểm tra máy đánh bóng RP60........................................................ 88
Bảng 48: Hướng dẫn xử lí hư hỏng máy đánh bóng RP60 ............................................................... 91
Bảng 49: Thông số kỹ thuật của một số loại máy tách thóc, máy PS80 được sử dụng tại phân xưởng
chế biến gạo cao cấp Tân Túc ............................................................................................................ 92
Bảng 50: Một số chi tiết tiêu chuẩn của máy tách thóc PS80 ........................................................... 92
Bảng 51: Tuổi thọ một số chi tiết dễ hao mòn của máy tách thóc PS80 ........................................... 93
Bảng 52: Chú thích các bộ phận chính của máy xát trắng RW80 ..................................................... 96
Bảng 53: Hướng dẫn xử lý sự cố và hư hỏng máy tách thóc PS80 ................................................. 100
Bảng 54: Thông số kỹ thuật của máy sàng đảo ............................................................................... 101
Bảng 55: Một số chi tiết tiêu chuẩn và tuổi thọ............................................................................... 101
Bảng 56: Hướng dẫn xử lý sự cố và hư hỏng máy sàng đảo ........................................................... 106
Bảng 57: Thông số chi tiết máy sàng trống ..................................................................................... 108
Bảng 58: Một số chi tiết tiêu chuẩn và tuổi thọ chi tiết của máy chọn hạt LG6A .......................... 108
Bảng 59: Hướng dẫn xử lí hư hỏng máy chọn hạt .......................................................................... 114
Bảng 60: Hướng dẫn xử lý sự cố và hư hỏng máy sấy.................................................................... 120
Bảng 61: Đặc tính kỹ thuật máy sàng đảo ....................................................................................... 120
Bảng 62: Hướng dẫn xử lý sự cố và hư hỏng máy tách màu .......................................................... 123
Trường Đại Học Bách Khoa – ĐHQG TPHCM Bộ Môn Quá Trình Thiết Bị
PHẦN 1: TỔNG QUAN XÍ NGHIỆP LƯƠNG THỰC SÀI GÒN - SATAKE
1.1. Giới thiệu chung
Xí nghiệp Lương thực Sài Gòn Satake là Chi nhánh trực thuộc Công ty cổ phần Lương thực TP
Hồ Chí Minh theo quyết định số 43/QD-LT-HĐQT ngày 01/9/2016 của Hội đồng quản trị Công ty.
Xí nghiệp sản xuất và kinh doanh gạo, phục vụ nhu cầu xuất khẩu và tiêu thụ nội địa.
Lĩnh vực hoạt động; sản xuất chế biến, kinh doanh các sản phẩm từ lúa, gạo, xếp dỡ hàng hóa,
cho thuê bến cảng,…
- Đối với thị trường trong nước: quan hệ mua bán với cá nhân, doanh nghiệp và các thành phần
kinh tế khác theo quy định của pháp luật.
- Đối với thị trường nước ngoài: cung ứng sản phẩm theo các hợp đồng xuất khẩu do cơ quan
chủ quản ký kết.
Hình 1: Công ty cổ phần lương thực TPHCM
TRANG 1
Hình 2: Nhà máy xí nghiệp lương thực Sài Gòn – Satake
1.2. Lịch sử hình thành và phát triển
1.2.1. Lịch sử hình thành
Sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, việc đáp ứng nhu cầu lương thực cho dân cư TPHCM
có ý nghĩa to lớn về kinh tế, chính trị, xã hội. Thời kì 1978-1980, do chiến tranh biên giới và thiên tai
dồn dập, cộng với cơ chế quản lý tập trung bao cấp đã kìm hãm sự phát triển, đe dọa thiếu hụt lương
thực của nhân dân TPHCM.
Để giải quyết các tình trạng nêu trên, Thành ủy UBND TPHCM quyết định thành lập Công ty
lương thực TPHCM và Công ty đã áp dụng biện pháp kích thích vật chất trong thu mua, vận chuyển,
bảo quản, xay xát chế biến nên chất lượng gạo ngày càng được cải thiện.
Giai đoạn này Thành phố áp dụng chế độ kinh doanh lượng thực một giá thống nhất nên đã hạn
chế tình trạng tạo nhu cầu ảo để tăng giá bán và chỉ trong vòng nửa năm đã tiết kiệm 135.000 tấn gạo
góp phần ổn định thị trường.
Ngày 8/5/1989, Thành phố ký quyết định thành lập Xí nghiệp Xay lúa Sài Gòn Satake nằm trên
hương lộ 8 (nay là đường Nguyễn Hữu Trí), xã Tân Túc (nay là thị trấn Tân Túc), huyện Bình Chánh,
TPHCM với dây chuyền xay – xát – đánh bóng công suất 200 tấn 1 ngày theo công nghệ Nhật Bản.
Qua nhiều năm phát triển, hiện nay xí nghiệp đổi tên thành Xí nghiệp lương thực Sài Gòn
Satake, là đơn vị trực thuộc Công ty Cổ phần lương thực TPHCM.
TRANG 2
1.2.2. Tình hình hoạt động và phát triển
Từ năm 1989-1993, hoạt động với công suất 600 tấn 1 ngày đêm, nguyên liệu chủ yếu là lúa,
sản phẩm là gạo xuất khẩu, gạo tiêu dung trong nước.
Từ năm 1993-2018, nguyên liệu bao gồm lúa, gạo xí nghiệp thuộc tổng Công ty lương thực
miền Nam.
Từ năm 2019 đến nay, xí nghiệp dừng hoạt động ở phân xưởng Satake, nguyên liệu chủ yếu là
gạo, sản phẩm là gạo chất lượng cao phục vụ trong nước và xuất khẩu.
Tháng 01/2000, xí nghiệp sáp nhập với xí nghiệp Cửu Long 1, Cửu Long 2.
Chức năng chủ yếu của xí nghiệp hiện nay là kinh doanh, chế biến xay xát gạo suất khẩu và nội
địa, cho thuê mặt bằng,…
1.3. Vị trí và phân xưởng
Xí nghiệp Lương thực Sài Gòn Satake là một doanh nghiệp nhà nước trực thuộc Công ty Cổ
phần Lương thực Thành phố Hồ Chí Minh tọa lạc tại thị trấn Tân Túc, huyện Bình Chánh, TP.HCM.
Khoảng cách vận chuyển giữa nhà máy và nơi thu mua lúa nguyên liệu (chủ yếu từ các tỉnh miền
Tây) từ 100 - 150 km. Ngoài ra, khoảng cách giữa nhà máy và Cảng Sài Gòn khoảng 20 km nhờ vào
đó nên việc vận chuyển hàng hóa và phân phối đến các thị trường nội địa của TP.HCM được thực
hiện rất dễ dàng.
Xí nghiệp có 2 phân xưởng được xây dựng rất sát nhau. Cả hai đều tọa lạc tại xã Tân Túc, huyện
Bình Chánh, TP.HCM, trên quốc lộ 1A. Cơ sở chế biến gạo cao cấp Tân Túc nhỏ hơn và có năng suất
thấp hơn so với phân xưởng Sài Gòn - Satake.
1.3.1. Xí nghiệp lương thực Sài Gòn - Satake
Xí nghiệp lương thực Sài Gòn – Satake được xây dựng từ năm 1988 tọa lạc tại số 9 Nguyễn
Hữu Trí, xã Tân Túc, huyện Bình Chánh, TP.HCM, có 16 silo với sức chứa lên đến 25.000 tấn và diện
tích kho chứa lên đến 6794 m2.
Năng suất: Gồm 2 dây chuyền xay xát và lau bóng gạo. Năng suất của một trong số họ là 10
tấn gạo mỗi giờ, trong khi công suất của người kia là 5 tấn gạo mỗi giờ. Ngoài ra, cơ sở này còn có
hai máy phân loại quang học và một tháp sấy khô với khả năng giảm độ ẩm trong gạo khoảng 1,5%.
TRANG 3
1.3.2. Phân xưởng gạo cao cấp Tân Túc
Phân xưởng gạo cao cấp Tân Túc được thành lập năm 2011, tọa lạc tại 3/6 Nguyễn Hữu Trí, xã
Tân Túc, huyện Bình Chánh, TP.HCM. Kho có diện tích kho 1223 m2, sức chứa 1500 tấn, bao gồm
các kho đạt tiêu chuẩn HACCP, tổng sức chứa 1500 tấn.
Năng lực sản xuất: 1 nhà máy xay xát và lau bóng gạo, lắp đặt năm 2011, công suất 8–12 tấn
gạo/giờ. Thiết bị sàng lọc, thiết bị nhặt hạt, tháp sấy khô, máy phân loại quang học và hệ thống đóng
gói với thiết bị cân và ép cũng có sẵn. Một trong số đó là thiết bị cân nhập khẩu từ Nhật Bản được
tích hợp máy ép và không cần thao tác thủ công.
TRANG 4
1.4. Sơ đồ mặt bằng nhà máy
Hình 3: Sơ đồ toạ lạc nhà máy
TRANG 5
1.5. Sơ đồ tổ chức và bố trí nhân sự
Hình 4: Sơ đồ tổ chức nhân sự nhà máy
1.6. Xử lý phế thải và vệ sinh công nghiệp
1.6.1. Xử lý phế thải
- Nước thải: chủ yếu là nước thải sinh hoạt, nước rửa máy nên không gây ô nhiễm rõ rệt, có thể
xả trực tiếp qua hệ thống cống rãnh.
- Khí thải: Hiện tại công ty chỉ tiến hành sấy bằng điện, không có khí độc thải ra môi trường
qua hệ thống trích hơi.
- Bụi công nghiệp: chủ yếu là bụi cám, được xử lý trong kho và phòng lắng, lượng bụi phát sinh
có thể bỏ qua
TRANG 6
1.6.2. Vệ sinh công nghiệp
Thực hiện khá tốt chế độ vệ sinh công nghiệp trong quy trình sản xuất
- Vệ sinh mỗi đợt sản xuất
- Vệ sinh mỗi ngày
1.7. An toàn lao động và công tác phòng chống cháy nổ
1.7.1. An toàn lao động
Tuân thủ các quy định:
- Phải nắm vững các quy định công nghệ trước khi vận hành máy.
- Thận trọng khi thao tác gần các bộ phận đang chuyển động, các bộ phận ở vị trí cao.
- Chấp hành nghiêm chỉnh an toàn lao động và an toàn kĩ thuật lao động.
- Trước khi vận hành máy phải kiểm tra máy xem có hư hỏng hay không. Nếu có hiện tượng
phá hoại thì phải báo với giám đốc và bộ phận bảo vệ để xử lý. Không có bất cứ ai lại gần
máy để xem hoặc sờ vào máy đang hoạt động nếu không có sự cho phép của ban quản lý.
- Mỗi máy phải có hồ sơ, lý lịch máy, bản quy trình, quy phạm gắn với máy.
- Đảm bảo đúng quy trình nhập liệu để máy không quá tải.
- Chú ý tiếng máy, còi báo động để phòng rủi ro xảy ra.
- Tổ sửa chữa cơ điện cần được huấn luyện và tuân thủ chặt chẽ an toàn và vận hành mọi cơ
cấu thiết bị, máy móc để tránh xảy ra sự cố.
- Bảo dưỡng máy định kỳ.
1.7.2. Công tác phòng chống cháy nổ
Có hệ thống nguồn cấp nước rộng khắp xí nghiệp.
Nguyên nhân có hể dẫn đến cháy nổ:
- Sự cố về điện.
- Vi phạm nội quy an toàn phòng chống cháy nổ.
Công tác kiểm tra an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC):
- Đề ra nội quy, quy định an toàn về PCCC cho từng khu vực.
- Thực hiện các kiến nghị của đọi PCCC thành phố và huyện.
TRANG 7
- Đề ra biện pháp PCCC cho từng khu vực sản xuất, bảo quản, vận chuyển vật tư hàng hóa
PHẦN 2: DÂY TRUYỀN CÔNG NGHỆ
2.1. Nguyên liệu và chỉ tiêu nguyên liệu
2.1.1. Mô tả chung về đặc tính nguyên liệu
2.1.1.1. Giới thiệu về lúa
Lúa là một trong năm loại cây lương thực chính của thế giới, cùng với bắp (Zea Mays L., tên
khác: ngô), lúa mì (Triticum sp, tên khác: tiểu mạch), sắn (Manihot esculenta Crantz, tên khác: khoai
mì) và khoai tây (Solanum tuberosum L.). Lúa là loài thực vật thuộc một nhóm các loài cỏ đã thuần
dưỡng. Lúa sống một năm, có thể cao từ 1-1,8 m, đôi khi cao hơn, với các lá mỏng, hẹp (khoảng 2-
2,5 cm) và dài 50–100 cm. Rễ chùm, có thể dài từ 2–3 m/cây trong thời kỳ trổ bông. Tuỳ thời kì sinh
trưởng, phát triển mà lá lúa có màu khác nhau. Khi lúa chín ngả sang màu vàng. Các hoa nhỏ, màu
trắng sữa, tự thụ phấn mọc thành các cụm hoa phân nhánh cong hay rủ xuống, dài 35–50 cm. Hạt là
loại quả thóc (hạt nhỏ, cứng của các loại cây ngũ cốc) dài 5–12 mm và dày 1–2 mm. Cây lúa non
được gọi là mạ.
Vỏ trấu: là phần vỏ cứng của hạt lúa được bao bọc phía ngoài hạt thóc và là cơ quan bảo vệ các
bộ phận bên trong của hạt thóc (chiếm trọng lượng khoảng 20-21% so trọng lượng hạt thóc. Một số
giống lúa phía đỉnh vỏ trấu có râu.
Phôi nhũ: nằm dưới bụng hạt, đây là bộ phận sau này sẽ phát triển thành mầm phôi và rễ phôi.
Bộ phận này có trọng lượng rất nhỏ, không đáng kể so với khối lượng toàn hạt.
Nội nhũ (hạt gạo): được tạo bởi chủ yếu là tinh bột, đường, prôtêin và các chất béo – đó chính
là kho thức ăn dự trữ để nuôi phôi và hàm lượng tinh bột chiếm đến 80% hạt gạo, còn khoảng 20%
là các chất khác.
Nằm phía trong vỏ trấu và bao bọc phía ngoài nội nhũ là vỏ quả (biểu bì), vỏ lụa và tầng Alơran.
2.1.1.2. Thành phần của lúa
TRANG 8
❖ Vỏ trấu
Trấu là lớp bảo vệ bên ngoài cứng, không ăn được. Vỏ trấu được loại bỏ khi hạt được xay xát.
Ngoài việc bảo vệ lúa trong mùa sinh trưởng, vỏ trấu sau này có thể được sử dụng làm phân bón, vật
liệu cách nhiệt hoặc nhiên liệu.
❖ Cám gạo
Lớp da mỏng bên dưới vỏ trấu là lớp cám và mầm. Lớp này tạo màu cho gạo lứt. Cám chủ yếu
bao gồm chất xơ, phức hợp Vitamin B, protein và chất béo, và là phần bổ dưỡng nhất của hạt gạo.
Gạo trắng là một dạng gạo lức đã được loại bỏ lớp cám và mầm.
❖ Nội nhũ
Nội nhũ là phần bên trong của hạt gạo, cứng và có màu trắng, thành phần chủ yếu là tinh bột.
Tinh bột gạo bao gồm chủ yếu 2 loại tinh bột là amyloza và amylopectin. Hỗn hợp chính xác của
những thứ này quyết định kết cấu nấu của cơm.
2.1.1.3. Thành phần hóa học của thóc
Thành phần Lúa gạo

Canxi (mg) 68
Đồng (mg) 0.3
Kali (mg) 340
Kẽm (mg) 2.2
Mangan (mg) 6
Magiê (mg) 90
Phốt pho (mg) 285
Sắt (mg) 1.2
Lipid (g) 1.3-2.1
Protid (g) 7.5-10
Glucid (g) 73-75
Xơ cellulose (g) 0.9
Vitamin B1 (g) 0.33
Vitamin B2 (g) 0.09
Vitamin PP (g) 4.9
Vitamin B3 (g) 1.2
Vitamin B6 (g) 0.79
Năng lượng (kcal) 360
Bảng 1: Thành phần hóa học của thóc
TRANG 9
Glucid là thành phần dinh dưỡng chính của gạo, chiếm khoảng 70-80% tổng trọng lượng. Hàm
lượng glucid trong gạo có thể được đánh giá qua màu sắc, với gạo trắng hơn thì hàm lượng glucid
càng cao. Glucid chủ yếu trong gạo là tinh bột, trong khi một lượng nhỏ đường đơn và đường đôi
nằm trong màng của hạt gạo.
Tên các thành phần Tinh bột (%) Đường (%) Xơ cellulose (%)
Toàn bộ hạt 59 4.34 2.76

Nội nhủ 79.56 3.54 0.15
Phôi Rất ít 25.12 2.46
Vỏ và lớp aleurone Rất ít 4.18 16.20
Bảng 2: Sự phân bố glucid trong từng thành phần của thóc
Trong các bộ phận thì tinh bôt tập trung chủ yếu ở nội nhủ và phôi. Trong lớp aleurone thì chỉ
có một số thành phần đường 6-8%, cellulose 7-10%.
Thành phần Cực tiểu Cực đại Trung bình

Tinh bột 47.7 68 56.2
Xơ cellulose 8.74 12.22 9.41
Đường 0.2 4.5 3.2
Dextrin 0.8 3.2 1.3
Bảng 3: Hàm lượng glucid trong thóc
Tinh bột gạo thuộc loại phức tạp, kích thước nhỏ (nhỏ nhất so với tinh bột các loại hạt ngũ cốc
khác).
Tinh bột lúa tẻ: 17% Amilose và 83% Amilopectin
Tinh bột lúa nếp: 100% Amilopectin
Đường trong lúa bao gồm các loại như: Glucozơ, Saccaroza, Fructozơ, Raffinoza. Ngoài ra còn
có maltôza (chỉ xuất hiện ở hạt nảy mầm).
Hạt càng lớn thì hàm lượng tinh bột càng cao, hàm lượng xơ cellulose càng thấp và ngược lại.
nhiệt đồ hồ hóa của tinh bột gạo là 68-78oC.
TRANG 10
2.1.2. Chỉ tiêu chất lượng nguyên liệu
2.1.2.1. Các nguyên liệu chính và phụ
Nguyên liệu chính là gạo, chủ yếu là gạo xuất khẩu chất lượng cao. Tùy theo yêu cầu của khách
hàng, xí nghiệp sản xuất các loại gạo khác nhau từ 5-25% tấm. có nhiều loại gạo khác nhau:
- Gạo hạt rất dài: L > 7mm.
- Gạo hạt dài: L = 6-7mm,
- Gạo hạt ngắn: L= 6mm.
- Gạo hạt nguyên.
Phân loại theo mức xát của gạo thì có:
- Gạo lứt.
- Gạo sô sầy.
- Gạo sô trắng.
- Gạo trắng.
Nguyên liệu phụ bao gồm tấm và cám. Trong đó, có 2 loại cám phổ biến: cám to và cám mịn.
Phế phẩm của quá trình xử lý thóc: trấu
2.1.2.2. Phương pháp kiểm tra chất lượng
Chất lượng gạo nguyên liệu cũng như thành phẩm được đánh giá thông qua các chỉ tiêu sau:
Hạt nguyên vẹn Hạt sọc đỏ và hạt đỏ

Tấm Tổng tạp chất
Tâm mẵn Thóc lẫn
Hạt bạc phấn Độ ẩm
Hạt vàng Gạo xay và gạo nếp
Hạt hư hỏng và hạt xanh non
Bảng 4: Các chỉ tiêu dùng trong đánh giá chất lượng gạo
Bộ phận KCS (Kiểm tra Chất lượng Sản phẩm) sẽ thực hiện kiểm tra các yếu tố theo yêu cầu
của khách hàng để đảm bảo chất lượng sản phẩm. Quy định cụ thể về kích thước tấm, phần trăm gạo
nguyên, và phần trăm gạo gãy sẽ thay đổi tùy thuộc vào loại gạo từ 5% đến 25% tấm. Trong trường
hợp tỷ lệ tấm vượt quá hoặc không đạt mức cho phép, chúng tôi sẽ điều chỉnh tỉ lệ phối trộn bằng hệ
thống điều khiển. Mẫu gạo sẽ được lấy theo phương pháp chìa chéo.
TRANG 11
Hình 5: Thước chuyên dụng để đo độ dài tấm và gạo
Để đo độ ẩm của gạo, sử dụng máy đo độ ẩm và tiến hành quá trình đo khoảng 9 lần để giảm
sai số. Sai số được chấp nhận trong khoảng 2%. Độ ẩm của gạo thành phẩm thường là khoảng 14.5%.
Nếu độ ẩm cao hơn mức này cần thực hiện quá trình sấy gió để giảm độ ẩm xuống.
Hình 6: Thiết bị chuyên dụng đo độ ẩm gạo
2.1.2.3. Chỉ tiêu chất lượng nguyên liệu thóc
Để đảm bảo chất lượng, độ ẩm của nguyên liệu lúa phải nằm trong khoảng 14.8% - 15%. Tuy
nhiên, độ ẩm có thể thay đổi tùy theo thời vụ trong năm:
Trong vụ Đông Xuân, lúa có độ ẩm dao động từ 16% đến 18%.
Trong vụ Hè Thu, lúa có độ ẩm dao động từ 18% đến 20%.
Đối với thiết bị sấy lúa, nhiệt độ sấy được yêu cầu trong khoảng từ 50 đến 60 độ C, thường là
55 độ C. Đối với lúa trong vụ Đông Xuân, chỉ cần sấy một vòng, trong khi đối với lúa trong vụ Hè
Thu, cần sấy qua hai vòng.
Tùy thuộc vào thời gian tồn trữ lúa trước khi xay xát, yêu cầu độ ẩm của hạt lúa sẽ khác nhau.
Độ ẩm tối ưu của hạt lúa sau khi sấy là 14.5%, tuy nhiên, do chi phí năng lượng cao, đôi khi độ ẩm
sau khi sấy vẫn còn 15-16%.
TRANG 12
Trong quá trình tồn trữ, việc kết hợp thông gió được thực hiện để tránh bốc nóng khối hạt và
đảm bảo không có biến dạng hạt lúa.
STT CHỈ TIÊU ĐVT LOẠI 1 LOẠI 2

1 Độ ẩm (tối đa) % 15 - 15.5 15 - 16
2 Tạp chất (tối đa) % 2.5 3
3 Lật sạch (tối thiểu) % 79 78
4 Lật bẩn (tối thiểu) % 77 75.7
5 Hạt rạn gãy (tối đa) % 8 15
Chất lượng (tối đa)
Hạt bạc bụng % 7 10
6 Hạt xanh non % 5 7
Hạt vàng % 0.5 1.5
Hạt đỏ % 4 8
Hạt hư hỏng % 2.5 5
Bảng 5: Chỉ tiêu phân loại gạo loại 1, loại 2
Để xác định mức độ xát trắng của các loại gạo nguyên liệu, việc đưa ra chỉ tiêu chính xác về tỉ
lệ phần trăm cảm đã được tách là khó khăn. Do đó áp dụng 4 định mức quy định cho 4 loại gạo
nguyên liệu dựa trên mức độ bóc cám.
2.1.2.3.1. Chỉ tiêu nguyên liệu gạo lứt
Gạo lứt có mức bóc vỏ cám khoảng 0% - 2.5%
STT CHỈ TIÊU ĐVT 10% 15% 20% 25%

1 Độ ẩm % 15 - 16 15 - 16 15 - 16 15 - 16
2 Tạp chất tối đa % 0.3 0.4 0.5 0.5
3 Tấm % 10 15 20 25
4 Hạt lúa (tối đa) Hạt/kg 150 150 200 200
5 Nguyên vẹn (tối thiểu) % 70 65 60 60
6 Hạt rạn (tối thiểu) % 6 7 8 8
Chất lượng tối đa
Hạt bạc bụng % 7 8 9 10
7 Hạt đỏ % 4 6 7 8
Hạt vàng % 0.7 1 1.2 1.5
Hạt xanh non % 4 4.5 5 5.5
Hạt hư hỏng % 2.5 3 3.5 3.5
Bảng 6: Chỉ tiêu nguyên liệu gạo lứt
TRANG 13
2.1.2.3.2. Chỉ tiêu nguyên liệu gạo sô sầy
Gạo sô sầy có mức bóc cám khoảng từ trên 2.5% - 5.5%, loại gạo nguyên liệu này khi chế biến
sẽ qua máy xát trắng và máy đánh bóng.
STT CHỈ TIÊU ĐVT 10% 15% 20% 25%

1 Độ ẩm % 15 - 16 15 - 16 15 - 16 15 - 16
2 Tạp chất tối đa % 0.3 0.4 0.5 0.5
3 Tấm % 10 15 20 25
4 Hạt lúa (tối đa) Hạt/kg 150 150 200 200
5 Nguyên vẹn (tối thiểu) % 70 65 60 60
6 Hạt rạn (tối thiểu) % 6 7 8 8
Hạt bạc bụng % 7 8 9 10
7 Hạt đỏ % 4 6 7 8
Hạt vàng % 0.7 1 1.2 1.5
Hạt xanh non % 4 4.5 5 5.5
Hạt hư hỏng % 2.5 3 3.5 3.5
Bảng 7: Chỉ tiêu nguyên liệu gạo sô sấy
2.1.2.3.3. Chỉ tiêu nguyên liệu gạo sô trắng
Gạo sô trắng có mức bóc cám khoảng từ 5.5% - 8%, loại gạo nguyên liệu này khi chế biến sẽ
qua máy sát trắng và máy đánh bóng.
STT CHỈ TIÊU ĐVT 5% 10% 15% 20% 25%

1 Độ ẩm % 14.5 - 14.5- 14.5-15.5 14.5-15.5 14.5-
15.5 15.5 15.5
2 Tạp chất tối đa % 0.2 0.2 0.3 0.3 0.5
3 Tấm % 5 10 15 20 25
4 Hạt lúa (tối đa) Hạt/kg 60 60 70 80 80
5 Nguyên vẹn (tối thiểu) % 65 60 55 50 50
6 Hạt rạn (tối thiểu) % 2.5 3 3 4 4
Hạt bạc bụng % 7 7 8 9 10
7 Hạt đỏ % 3 4 5.5 6.5 7
Hạt vàng % 0.5 0.7 0.8 1 1.2
Hạt xanh non % 2 2.5 2.5 3 3.5
Hạt hư hỏng % 1.5 1.5 2 2.5 3
Bảng 8: Chỉ tiêu nguyên liệu gạo sô trắng
TRANG 14
2.1.2.3.4. Chỉ tiêu nguyên liệu gạo trắng
Gạo trắng có mức bóc cám khoảng trên 8% - 10%, loại gạo nguyên liệu này khi chế biến chỉ
qua máy đánh bóng.
STT CHỈ TIÊU ĐVT 5% 10% 15% 20% 25%

1 Độ ẩm % 14.5 - 14.5- 14.5- 14.5- 14.5-
15.5 15.5 15.5 15.5 15.5
2 Tạp chất tối đa % 0.2 0.2 0.3 0.3 0.5
3 Tấm % 5 10 15 20 25
4 Hạt lúa (tối đa) Hạt/kg 50 60 70 70 70
5 Nguyên vẹn (tối thiểu) % 65 60 55 50 50
6 Hạt rạn (tối thiểu) % 2.5 3 3 4 4
Hạt bạc bụng % 7 7 8 9 10
7 Hạt đỏ % 2 3 5 6 7
Hạt vàng % 0.5 0.7 0.8 1 1.2
Hạt xanh non % 1.5 2 2 2.5 3
Hạt hư hỏng % 1 1.5 2 2 2.5
Bảng 9: Chỉ tiêu nguyên liệu gạo trắng
Tất cả các bao gạo nhập vào đều được lấy mẫu đem so sánh với mẫu bên bán. Nếu hạt gạo
không đạt các chỉ tiêu trên KCS sẽ báo lại với phòng kinh doanh để định giá lại.
2.2. Năng lượng sử dụng và tiện nghi hỗ trợ sản xuất
2.2.1. Điện
Lượng điện của xí nghiệp được tính trên đơn vị nguyên liệu sản xuất. Trung bình để sản xuất
một tấn gạo lứt ra gạo thành phẩm cần 22-36 kW/h
Máy phát điện dự phòng công suất nhỏ 30kW, chỉ phòng để chuyển nguyên liệu vào silo.
Máy có khả năng hoạt động liên tục (24h/24h). Tuy nhiên thường né khung giờ 18h-20h vì lúc
này giá điện sẽ rất cao nên được sử dụng để làm thời gian giao ca
2.2.2. Nước
Nước chủ yếu dùng cho mục đích sinh hoạt, vệ sinh máy và đánh bóng gạo
Nguồn cung là nước máy từ cây nước Chợ Lớn.
TRANG 15
2.2.3. Khí nén
Khí nén dùng để cung cấp các air-cylinder và kết hợp với nước để đánh bóng gạo. Máy nén có
áp suất 7-12kg/m2. Khi đưa vào máy đánh bóng được khử màu, khử mùi bằng thiết bị đặc biệt được
vệ sinh sau mỗi đợt sản xuất.
2.3. Sản phẩm và chỉ tiêu sản phẩm
2.3.1. Sản phẩm
Các sản phẩm của phân xưởng:
− Sản phẩm chính: gạo, chủ yếu là xuất khẩu gạo chất lượng cao. Tuỳ theo đơn đặt hàng của
khách hàng mà phân xưởng cung cấp các loại gạo khác nhau.
− Sản phẩm phụ: tấm, cám
Gạo trắng được phân hạng thành các hạng chất lượng nêu trong bảng 2 và như sau:
− 100% loại A
− 100% loại B
− 5%, 10%, 15%, 20% và 25%
2.3.2. Chỉ tiêu sản phẩm
Sau đây là một số chỉ tiêu của gạo trắng thành phẩm theo TCVN 11888:2017
2.3.2.1. Chỉ tiêu cảm quan của gạo trắng
Các chỉ tiêu cảm quan gạo trắng được quy định trong bảng 1
Tên chỉ tiêu Yêu cầu
1.Màu sắc Màu trắng đặc trưng cho từng giống
2.Mùi, vị Mùi đặc trưng cho từng giống, không có mùi, vị lạ
3.Côn trùng sống nhìn thấy bằng mắt thường Không được có
Bảng 10: Chỉ tiêu cảm quan của gạo trắng thành phẩm
TRANG 16
2.3.2.2. Chỉ tiêu chất lượng của gạo trắng
Tỉ lệ hạt theo Độ
Thành phần của hạt,
chiều dài, % Các loại hạt khác, % khối lượng không lớn hơn Tạp ẩm,
%khối lượng Thóc
khối lượng chất, %
lẫn,
% khối
số
Nhóm Hạn Hạt khối lượn Mức
Hạt Hạt sọc Hạt hạt/kg
gạo g gạo rất Hạt Hạt bị Hạt lượng g xát
ngắn, Hạt Tấm Hạt đỏ + Hạt xan không
dài, Tấm bạc hư gạo không khôn
L<6,0 nguyên nhỏ đỏ hạt xát vàng h lớn
L>7,0 phấn hỏng nếp lớn g
mm dối non hơn
mm hơn lớn
hơn
100
%
≥ 10 ≤ 10  60  4𝑎 ≤ 0,1 0 0,25 0,2 3,0 0,25 1,0 0 0,05 3 14,0 Rất kỹ
loại
A
100
%
≥ 10 ≤ 10 ≥ 60  4,5𝑎 ≤ 0,1 0 0,5 0,2 5,0 0,5 1,0 0 0,05 4 14,0 Rất kỹ
loại
Gạo B
hạt 5% ≥5 ≤ 15 ≥ 60 ≤ 7𝑏 ≤ 0,2 2,0 0,5 6,0 1,0 1,5 0,2 0,1 5 14,0 Kỹ
dài
10 % ≥5 ≤ 15 ≥ 55 ≤ 12𝑐 ≤ 0,3 2,0 1,0 7,0 1,25 1,5 0,2 0,2 5 14,0 Kỹ
Vừa
15 % - < 30 ≥ 50 ≤ 17𝑑 ≤ 0,5 5,0 1,25 7,0 1,5 2,0 0,3 0,2 7 14,0
phải
Vừa
20 % - < 50 ≥ 45 ≤ 22𝑒 ≤ 1,0 5,0 1,25 7,0 2,0 2,0 0,5 0,3 7 14,5
phải
Bình
25 % - < 50 ≥ 40 ≤ 27𝑓 ≤ 2,0 7,0 1,5 8,0 2,0 2,0 1,0 0,5 10 14,5
thường
5% - > 75 ≥ 60 ≤ 7𝑏 ≤ 0,2 2,0 0,5 6,0 1,0 1,5 0,2 0,1 5 14,0 Kỹ
𝑐
10 % - > 75 ≥ 55 ≤ 12 ≤ 0,3 2,0 1,0 7,0 1,25 1,5 0,2 0,2 5 14,0 Kỹ
TRANG 17
Vừa
15 % - > 70 ≥ 50 ≤ 17𝑑 ≤ 0,5 5,0 1,25 7,0 1,5 2,0 0,3 0,2 7 14,0
phải
Gạo
Vừa
hạt 20 % - > 70 ≥ 45 ≤ 22𝑒 ≤ 1,0 5,0 1,25 7,0 2,0 2,0 0,5 0,3 7 14,5
phải
ngắn
Bình
25 % - > 70 ≥ 40 ≤ 27𝑓 ≤ 2,0 7,0 1,5 8,0 2,0 2,0 1,0 0,5 10 14,5
thường
Bảng 11: Chỉ tiêu chất lượng của gạo trắng
TRANG 18
2.3.2.3. Chỉ tiêu về an toàn thực phẩm
Phụ gia thực phẩm: Sử dụng theo quy định hiện hành.
Thuốc bảo vệ thực vật: Gạo trắng không được có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật cấm sử dụng
theo quy định hiện hành. Mức giới hạn tối đa dư lượng thuốc bảo vệ thực vật cho phép có trong gạo
trắng theo quy định hiện hành.
❖ Kim loại nặng
Hàm lượng tối đa kim loại nặng trong gạo trắng được quy định trong bảng 3:
1.Hàm lượng cadimi, mg/kg 0,4
2.Hàm lượng asen, mg/kg 1,0
3.Hàm lượng chì, mg/kg 0,2
Bảng 12: Chỉ tiêu an toàn thực phẩm về kim loại nặng
❖ Độc tố vi nấm
Hàm lượng độc tố vi nấm trong gạo trắng được quy định trong bảng 4:
1.Hàm lượng aflatoxin B1, g/kg 5
2. Hàm lượng aflatoxin tổng số, g/kg 10
Bảng 13: Chỉ tiêu an toàn thực phẩm về độc tố vi nấm
TRANG 19
2.3.2.4. Chỉ tiêu ghi nhãn
❖ Bao bì để bán lẻ
Ngoài các quy định trong tcvn 7087:2013 (codex stan 1-1985, with amendment 2010), cần có
các thông tin sau đây:
- Tên sản phẩm phải ghi rõ gạo trắng
- Khối lượng tính
- Tên và địa chỉ nhà sản xuất, đóng gói hoặc người bán lẻ
- Xuất xứ hàng hoá
- Nhóm/loại/hạng chất lượng
- Ngày sản xuất hoặc ngày đóng gói
- Hạn sử dụng
- Hướng dẫn bảo quản
❖ Bao bì không dùng để bán lẻ
Thông tin đối với bao bì không dùng để bán lẻ phải được ghi trên bao bì hoặc trong tài liệu kèm
theo, việc nhận biết lô hàng, tên và địa chỉ của nhà sản xuất hay người đóng gói phải thể hiện trên
bao bì. Tuy nhiên, việc nhận biết lô hàng, tên và địa chỉ của nhà sản xuất hay người đóng gói có thể
được thay thế bằng dấu nhận biết rõ ràng với các tài liệu kèm theo.
2.3.2.5. Chỉ tiêu bảo quản
Bảo quản gạo trắng trong kho ở dạng đóng bao để trên bục kê hoặc bảo quản trong silo, không
bảo quản ở dạng đổ rời trên sàn kho.
Kho bảo quản phải kín, tránh được sự xâm nhập của côn trùng và động vật gây hại. Mái kho,
sàn và tường kho đảm bảo chống thấm, chống ẩm.
Trước khi chứa gạo, kho phải được quét dọn, làm vệ sinh sạch sẽ; sàn, tường kho, bục kê phải
được khử trùng bằng các loại hoá chất được phép sử dụng theo quy định hiện hành.
Lô gạo được xếp cách tường ít nhất 0,5 m. Khoảng cách giữa hai lô ít nhất là 1 m để thuận tiện
cho việc đi lại kiểm tra, lấy mẫu và xử lí.
TRANG 20
Bao gạo sắp xếp thành từng lô, mỗi lô không quá 300 tấn. Trong mỗi lô, gạo được xếp theo
cùng hạng chất lượng, cùng loại bao bì, không chất cao quá 15 lớp. Lô gạo được xếp thẳng hàng,
vuông góc với sàn kho để không bị đổ
Thường xuyên làm vệ sinh nhà kho, vệ sinh các lô hàng, môi trường xung quanh kho; không
để nước đọng xung quanh nhà kho.
2.3.2.6. Chỉ tiêu vận chuyển
Phương tiện vận chuyển gạo trắng phải đảm bảo được chất lượng của sản phẩm. Không vận
chuyển gạo trắng lẫn với các hàng hoá khác có thể ảnh hưởng đến chất lượng của gạo.
2.3.2.7. Chỉ tiêu định mức xát gạo
Tỉ lệ hạt gạo xát dối có trong mẫu gạo là số hạt gạo xát dối đếm được. Lấy trung bình cộng của
ba kết quả phân tích và làm tròn đến hàng đơn vị. So sánh kết quả thu được với bảng B.1 để đánh giá
mức xát của gạo:
Mức xát Tỉ lệ hạt gạo xát dối, % không lớn hơn
Rất kỹ 0
Kỹ 15
Vừa phải 25
Bình thường 40
Bảng 14: Chỉ tiêu định mức xát gạo
TRANG 21
PHẦN 3: QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ
3.1. Quy trình công nghệ
Hình 7: Quy trình công nghệ xay xát – đánh bóng gạo của phân xưởng
3.2. Các công đoạn của quy trình
3.2.1. Công đoạn cân nhập liệu
Mục đích: Kiểm soát lượng nhập liệu và hao hụt sản phẩm sau đạt gạo thành phẩm
Nguyên tắc: Các bao nguyên liệu được truyền trên băng tải đến vị trị cân và tiếp tục được đưa
đến bồn chứa nguyên liệu. (Hỏi lại nhà máy)
TRANG 22
Thiết bị:
Kiểu AWM60
Dãy cân 800 – 1500 kg/mẻ
Năng suất 30 – 60 tấn/giờ
Kích thước tổng thể 1894 x 2194 x 2055 mm
Trọng lượng cân 850 kg
Bảng 15: Thông số thiết bị cân nhập liệu
3.2.2. Công đoạn sàng tạp chất
Mục đích: Gạo được làm sạch bước đầu bằng cách loại bỏ bụi, kim loại, các tạp chất có kích
thước lớn hoặc nhỏ hơn hạt gạo chính.
Nguyên tắc: Nguyên liệu loại bỏ bụi nhờ quạt hút tại ống nhập liệu trước khi rơi xuống và phân
bố đều mặt sàng dựa vào chuyển động rung của máy. Hộp sàng gồm hai lưới nghiêng, lưới trên có
gắn nam châm giữ lại những tạp chất lớn và kim loại, lưới bên dưới có kích thước lỗ nhỏ hơn nhằm
loại bỏ tạp chất nhỏ. Phần gạo sạch còn lại trên mặt lưới thứ hai được dẫn qua các công đoạn sau.
Thiết bị:
Kiểu máy PCV60

Năng suất 6 tấn/giờ
Công suất 0.75 kW
Vòng quay trục chính 1450 vòng/phút
Trọng lượng 330 kg
Kích thước tổng 1650 x 1000 x 1800 mm
Bảng 16: Thông số thiết bị sàng tạp chất
3.2.3. Công đoạn tách sạn
Mục đích: Sau khi làm sạch thô ở công đoạn sàng tạp chất, nguyên liệu được loại bỏ kỹ hơn
các loại đá, sạn có kích thước tương tự hạt gạo và các tạp chất còn sót lại.
Nguyên tắc: Máy thực hiện phân loại dựa theo khối lượng riêng của gạo và đá, sạn. Trong khi
máy chuyển động lắc, quạt gió thổi không khí xuyên qua lỗ lưới, lúa, gạo nhẹ hơn được nâng lên và
rơi xuống theo hướng xiên của mặt lưới. Còn đá và sạn không được thổi lên, theo quán tính chuyển
động của sàng mà rơi ra ngoài theo hướng khác. Lực gió đồng thời đẩy bụi ra khỏi nguyên liệu.
TRANG 23
Thiết bị:
Kiểu máy DS60

Năng suất 4-6 tấn/giờ
Công suất 2,2 kW
Vòng quay trục chính 450 vòng/phút
Kích thước tổng thể 1560 x 1880 x 2070 mm
Bảng 17: Thông số thiết bị tách sạn
3.2.4. Công đoạn xát trắng
Mục đích: Thực hiện bóc vỏ lúa và tách cám ra khỏi gạo trước khi vào máy lau bóng.
Nguyên tắc: Máy hoạt động dựa trên nguyên lý hình côn. Gạo được đưa vào từ đỉnh của máy,
trượt vào khe giữa trái đá và dao cao su. Gạo được mài xát nhờ lực tương tác giữa đá xát – gạo – dao
cao su, nhờ đó vỏ lúa và cám gạp được tách ra, thoát theo lỗ lưới ra buồng cám gạo. Gạo thành phẩm
rơi xuống đáy theo mâm gạo đi qua khâu kế tiếp.
Thiết bị:
Kiểu máy RW80

Năng suất 6-8 tấn/giờ
Công suất động cơ vòng chậm
55/75 kUW
(900 vòng/phút)
Số vòng quay trục chính 260 vòng/phút
Trọng lượng máy 3450 kg
Kích thước tổng thể (D x R x C) 2320 x 1160 x 2950 mm
Bảng 18: Thông số thiết bị xát trắng
3.2.5. Công đoạn đánh bóng
Mục đích: Máy đánh bóng được sử dụng trong quy trình chế biến sản xuất gạo giúp bề mặt gạo
trơn bóng và sạch cám, nhưng vẫn giữ lại hương vị của hạt gạo đồng thời làm tăng thời gian tồn trữ
của sản phẩm.
Nguyên lý hoạt động: Đầu tiên, sau khi gạo lức được xay, gạo vỡ và cám gạo được loại bỏ,
sau đó sau khi phun nước và làm ẩm gạo, lực liên kết của nội nhũ và cám gạo giảm. Do một lượng
nước nhỏ được thêm vào, chỉ có một lớp màng mỏng được hình thành trên bề mặt hạt gạo và thời
gian đánh bóng không lâu, không ảnh hưởng đến độ ẩm của gạo, sau đó đi vào buồng đánh bóng của
máy đánh bóng. Ở một áp suất và nhiệt độ nhất định, bề mặt của hạt gạo được đánh bóng bằng ma
sát. Bằng cách đánh bóng, không chỉ loại bỏ cảm nổi trên bề mặt hạt gạo, mà cả tinh bột trên bề mặt
hạt gạo cũng có thể được gelatin hóa và hồ hóa, và hồ hóa tinh bột có thể bù đắp cho các vết mứt, để
TRANG 24
có được sự xuất hiện chất lượng màu trong như pha lê, cải thiện hiệu suất bảo quản và chất lượng
thực tế của gạo, vì vậy cần phải đánh bóng gạo.
Thiết bị được sử dụng:
RP60
Kiểu máy
RP80
6-7
Năng suất (tấn/giờ)
8-9
Số vòng quay trục chính (vòng/phút) 780
Đánh bóng 110/132
Công suất Bơm hơi 1.5
(3 pha - 380V – 1450 rpm) Quạt hút cám 11/15
Bơm nước 0.75
2450x980x2800
Kích thước (mm)
2450x1050x2850
1550
Trọng lượng máy (kg)
1950
Bảng 19: Thông số thiết bị đánh bóng
3.2.6. Công đoạn tách thóc
Mục đích: Tách thóc còn lẫn trong hạt gạo đã đánh bóng.
Nguyên lý hoạt động: Máy được cấu tạo gồm nhiều mặt sàng có cùng modun ghép lại tạo
thành hai hộp sàng song song và đối xứng nhau qua trục chính. Hai hộp sàng trượt lên các bánh xe
đỡ để giảm tối đa ma sát trong quá trình làm việc. Máy làm việc từ truyền động của tay biên — cam
lệch tâm. Các mặt sàng phụ phân ly tại hỗn hợp thóc gạo nhằm giảm tối đa lượng gạo lẫn thóc được
tách ra. Nguyên liệu được phân tách thành 3 loại: Lúa được hoàn lưu trở lại máy xay để tách vỏ trấu
(ở phân xưởng chế biến gạo cao cấp Tân Túc không có máy xay). Hỗn hợp gạo lúa được hoàn lưu trở
lại máy sàng gần. Gạo lức được chuyển lại máy xát.
Kiểu máy PS80

Năng suất (tấn/giờ) 8-9
Công suất (kW) 3
Số vòng quay trục chính (vòng/phút) 260280
Trọng lượng máy (kg) 1750
Kích cỡ (mm) 1956x2100x2800
Bảng 20: Thông số thiết bị tách thóc
TRANG 25
3.2.7. Công đoạn sàng đảo
Mục đích: Dùng để phân tách hạt.
Nguyên lý hoạt động: Hỗn hợp gạo cần phân li được phân bố đều trên những mặt sàng của
máy sàng đảo trong quá trình làm việc. Nhờ vào chuyển động xoay của hộp sàng, các hạt chuyển
động không ngừng trên mặt sàng và đi xuống dần theo hướng xoắn ốc nhờ độ nghiêng của mặt sàng.
Trong quá trình chuyển động, những hạt có kích thước lớn hơn kích thước lỗ của lưới sẽ được giữ lại
và tách riêng, những hạt có kích thước nhỏ hơn sẽ đi xuống phía dưới hộp sàn và tách riêng.
Kiểu máy RS-60
Năng suất (tấn/giờ) 6
Công suất (kW) 1.5
Kích cỡ (mm) 2080x1670x1930
Bảng 21: Thông số thiết bị sàng đảo
3.2.8. Công đoạn phân loại hạt (sàng trống)
Mục đích: Phân loại theo kích thước hạt.
Nguyên lý hoạt động: Nguyên liệu từ sàng đảo được đưa vào trong ống quay, tấm sẽ được các
lỗ lõm trên máy nâng đến độ cao nhất định rơi vào máng hứng tấm và được vít tải đưa ra ngoài. Phần
gạo thành phẩm còn lại không đạt độ cao của máng hứng tấm đi ra ngoài theo độ nghiêng của thiết bị
sàng trống.
TRANG 26
Kiểu máy LG6A
Năng suất (tấn/giờ) 4–5
Công suất (kW) 1.5
Số vòng quay trục chính (vòng/phút) 38 – 43
Kích cỡ (mm) 3960x1700x299
Bảng 22: Thông số thiết bị sàng trống
3.2.9. Công đoạn sấy
Mục đích: Giảm độ ẩm của hạt gạo sau khi đánh bóng, giảm hàm lượng nước tự do có trong
hạt gạo, giữ hạt gạo ở độ ẩm bảo quản cần thiết theo tiêu chuẩn TCVN 11888:2017 về gạo trắng.
Nguyên lý hoạt động: Gạo sẽ được đo độ ẩm ban đầu và đem sấy cho tới khi đạt độ ẩm không
quá 14 – 14.5% tùy thuộc vào từng loại gạo được đưa vào xử lý.
3.2.10. Công đoạn tách màu
Mục đích: Phân loại hạt gạo trắng, vàng, xanh và thóc lẫn tùy theo mục đích yêu cầu
Nguyên lý hoạt động:
- Tách loại hạt màu có trong gạo xát
- Tách loại hạt bạc bụng có trong gạo xát
- Tách loại gạo tẻ có trong gạo nếp
TRANG 27
Thiết bị sử dụng:
Kiểu máy GS 5880 AIS

Năng suất tối đa 6.0 tấn/giờ
Nguồn điện sử dụng AC 200 V ±10% 1 pha
Công suất yêu cầu Tiêu thụ 2.6 kW
(bao gồm thiết bị gia nhiệt) Tối đa 3.8 kW
Máy nén 600 – 1500 N1/phút (5.5 – 11 kW)
Lượng khí yêu cầu
Máy hút bụi 12 m3/phút (0.75 kW)
Khối lượng tịnh 650 kg
Bảng 23: Thông số thiết bị tách màu
3.2.11. Công đoạn đóng gói, lưu trữ, bảo quản và vận chuyển
Mục đích: đóng gói gạo thành phẩm, vận chuyển đến kho lưu trữ, bảo quản và chờ cho tới khi
được xuất kho đến nơi tiêu thụ theo yêu cầu đơn đặt.
Nguyên lý hoạt động:
Đóng gói: Sau khi hoàn tất khâu tách màu, gạo thành phẩm sẽ được truyền tải đến cân đóng
bao và đóng gói thành những bao tải gạo có trọng lượng tiêu chuẩn 25 kg, 50 kg,…
Lưu trữ: Gạo đóng gói sau khi được kiểm tra chất lượng kĩ lưỡng sẽ được vận chuyển trực tiếp
đến kho lưu trữ.
Bảo quản:
Kho bảo quản gạo phải đảm bảo các yêu cầu:
- Trần kho không được bị dột, hắt khi mưa bão
- Sàn và tường phải được xây dựng bằng vật liệu chống thấm, chống dột tốt
- Đảm bảo kho rộng rãi, khô ráo, thoáng mát
- Sử dụng mọi biện pháp chống sâu mọt, nấm móc, hay sự cắn phá của chuột, chim chóc và các
loại côn trùng khác
Trước khi gạo được bóc xếp vào kho phải dọn vệ sinh sạch sẽ tường, sàn và kệ. Khu vực bảo
quản phải được tiệt trùng bằng các loại thuốc đã được kiểm định và cho phép sử dụng trong các kho
lương thực theo quy định của các cơ quan thẩm tra chuyên ngành. Sản kho phải được kê lát bằng các
bục gỗ dày 0.3 – 0.4 mm đã sát trùng và xếp thành từng lô, sau đó trải cót hoặc bạt lên bục gỗ. Các
TRANG 28
bao tải gạo phải được xếp cách tường 0.5 – 0.8 m, khoảng cách giữa hai lô gạo ít nhất là 1 m để đi lại
kiểm tra, lấy mẫu và xử lý.
Các lô gạo được bảo quản phải đảm bảo đạt độ ẩm không lớn hơn 14 – 14.5% tùy thuộc vào
từng loại gạo. Nếu độ ẩm lớn hơn tiêu chuẩn phải xếp riêng để bảo quản tạm thời chờ xử lý hoặc tiêu
thụ ngay.
Mỗi kho phải có thẻ kho riêng, được ghi chú các nội dung sau:
- Số hiệu kho, lô
- Khối lượng gạo
- Loại gạo
- Ngày nhập kho
- Số lượng bao
- Loại bao
- Nơi sản xuất
- Độ ẩm gạo khi nhập
- Nhận xét chung về chất lượng
TRANG 29
Các bao gạo phải được định kì kiểm tra 3 – 5 ngày/lần, và được ghi vào sổ giám sát với các nội
dung:
- Tình trạng thay đổi chất lượng của gạo.
- Mật độ sâu mọt.
Vận chuyển:
- Phương tiện: ghe, tàu, xe tải chuyên dụng.
- Phương tiện vận chuyển phải đảm bảo khô ráo, sạch sẽ, không có mùi lạ, không bị nhiễm
các loại hóa chất độc hại, đảm bảo chống thấm, chống cháy nổ...
- Phương tiện vận chuyển phải đảm bảo có mái che, các biện pháp che đậy, tránh cho gạo
tiếp xúc trực tiếp với mưa, nắng,..
Khi bốc xếp gạo lên phương tiện không được dùng các loại dụng cụ làm rách bao.
PHẦN 4: MÁY – THIẾT BỊ
4.1. Cân nhập liệu
4.1.1. Các lưu ý về an toàn:
Nơi cần lắp đặt phải khô ráo, thoát mát. Không lắp đặt cân nơi quá nóng (>50o C) hoặc quá lạnh
(<5o C) hoặc nơi có nhiệt độ thay đổi đột ngột. Không đặt cân trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời, nơi có
quá nhiều bụi.
Không được đặt gần các thiết bị gây nhiễu: tivi, máy vi tính, máy hàn,… nếu không cân có thể
hoạt động không chính xác.
Không được tác động mạnh vào cân, nhất là thùng cân vì có thể gây hư hỏng loadcell. Khi cần
di chuyển cân đi nơi khác phải tháo thùng cân khỏi loadcell, cố định thùng cân vào khung bằng các
pát kèm theo.
Không tự ý điều chỉnh van tiết lưu trên xy lanh hơi và phần điện điều khiển bên trong cân, ngoại
trừ ổn áp phun dầu.
Không nên tắt nguồn bằng cách ngắt ngang nguồn điện bên ngoài mà phải tắt từ nút NGUỒN
trên màn hình trước.
TRANG 30
Tuyệt đối không được làm ướt cân bằng bất kì hình thức nào: không được lau bằng nước hoặc
hóa chất (xăng, dầu,…), nhất là các loadcell và đầu cân, chỉ được dung súng hơi hoặc giẻ khô.
4.1.2. Đặc điểm kỹ thuật:
Kiểu AWM60
Dãy cân (kg/mẻ) 800÷1500
Năng suất (tấn/giờ) 30÷60
Độ chính xác (%) 0.1
Cho cân 1 pha – 220 VAC – 50Hz
Nguồn điện sử dụng
Cho bơm hơi 3 pha– 380 VAC – 50Hz
Cảm biến tải (kgf) VLC - 100 2000
Xylanh hơi STNC Φ50
Màn hình hiển thị CAS CI-1560
Trình điều khiển Siemens LOGO 230RC + Module
Van solenoid Packer 5 ngả
Ổn áp phun dầu (kg/cm2) STNC 10
Dài 1894
Kích thước tổng thể (mm) Rộng 2194
Cao 2055
Dài 2000
Kích thước đóng gói (mm) Rộng 24000
Cao 2250
Trọng lượng cân (kg) 850
Trọng lượng đóng gói (kg) 1300
Công nhân vận hành (người) 1
Bảng 24: Thông số kỹ thuật của cân nhập liệu AWM60
Ngoài ra, có thể tùy chọn them kết nối với máy in để in khối lượng từng mẻ cân, tổng khối lượng
đã cân hoặc nối máy tính để quản lý.
4.1.3. Công dụng:
Dùng để cân các loại hạt rời, đường kính hạt từ 1÷5mm, khối lượng riêng khoảng 700-800kg/m3
như: lúa, gạo, bắp, cà phê,..
TRANG 31
4.1.4. Nguyên lý và cấu tạo:
Cân AWM60 là loại can tự động được điều khiển bằng LOGO và màn hình hiển thị kỹ thuật số
hiển thị khối lượng cân, định lượng tự động bằng nguyên lý cẩm biến tải (loadcell), sử dụng các van
điện khí (solenoid) để đóng ngắt nguồn nguyên liệu.
Cân AWM60 được thiết kế gồm 2 phần:
- Phần cân định lượng: Phần chính của cân là thùng định lượng, hộp van định lượng, các cẩm
biến tải, xylanh hơi, thiết bị điều khiển.
- Phần tủ điều khiển: Chứa toàn bộ các linh kiện và vi mạch điện tử, được lắp đặt bên phải cân.
Hệ thống cân đầy đủ bao gồm các thành phần chính sau:
1. Thùng chứa trung gian.
2. Hộp van định lượng: xả liệu xuống thùng định lượng.
3. Thùng định lượng: định lượng khối lượng cân.
4. Tủ điện điều khiển.
4.1.5. Mặt điều khiển:
1. Đầu cân hiển thị số: Hiển thị số kg của mẻ cân.
2. Công tắc NGUỒN: Dùng để đóng hoặc ngắt nguồn điện ra màn hình.
3. Công tắt bật 90o: Dùng để thay đổi chế độ tự động và tay.
4. Nút nhấn IN: In khối lượng mẻ cân ở chế độ tay.
5. Nút dừng khẩn cấp: Dùng để ngắt nguồn điện khẩn cấp khi có sự cố.
6. Nút nhấn CÂN: Bắt đầu cân ở chế độ tự động.
7. Nút nhấn DỪNG: dừng cân ở chế độ tự động.
8. Nút nhấn CÂN 1: cân ngăn thứ 1 ở chế độ tay.
9. Nút nhấn DỪNG 1: dừng cân và dừng xả ngăn thứ nhất ở chế độ tay.
10. Nút nhấn XẢ 1: xả liệu ngăn thứ 1 ở chế độ tay.
11. Nút nhấn CÂN 2: Cân ngăn thứ 2 ở chế độ tay.
12. Nút nhấn DỪNG 2: Dừng cân và dừng xả ngăn thứ 2 ở chế độ tay.
TRANG 32
13. Nút nhấn XẢ 2: xả liệu ngăn thứ 2 ở chế độ tay
14. Nút nhấn mở/ tắt bơm.
4.1.6. Lắp đặt:
Nơi lắp đặt phải sạch sẽ, khô ráo và thông thoáng tốt (nhiệt độ môi trường không quá 50oC).
Các thiết bị xung quanh phải cách xa ít nhất 1m.
4.1.6.1. Chuẩn bị:
- Nền móng nơi lắp đặt phải cứng vững.
- Độ bằng phẳng của mặt nền không quá chênh lệch 2mm.
- Lấy dấu các nơi dự trù đặt cân và thùng chứa.
- Lấy dấu và chuẩn bị nơi cố định bulon nền cho thiết bị và phụ kiện.
- Vận chuyển cân và các phụ kiện đến nơi chuẩn bị lắp đặt.
4.1.6.2. Lắp đặt:
- Lắp đặt thùng chứa.
- Lắp đặt cân dưới thùng chứa, tháo thùng cân ra khỏi pát và gắn vào loadcell, lắp hộp van cân
vào đáy thùng chứa.
- Lắp đặt đường ống hơi từ bơm hơi tới ngõ vào cả ổn áp phun dầu.
- Cung cấp nguồn điện 3 pha 380V cho cân và bơm hơi.
4.1.7. Vận hành:
Người vận hành cần ăn mặc gọn gàng, có trình hiểu biết tối thiểu về thiết bị đang sử dụng.
4.1.7.1. Chuẩn bị trước khi vận hành:
- Kiểm tra sự xiết chặt của các bulon trong hệ thống.
- Vệ sinh sạch sẽ ở các miệng van.
- Chuẩn bị nguồn hơi đầy đủ: bơm hơi phải đạt áp suất 7÷8 kg/cm2.
- Cho liệu vào thùng chứa.
TRANG 33
4.1.7.2. Vận hành máy:
- Mở van hơi vào cân và điều chỉnh áp suất trên ổn áp phun dầu đặt từ 5÷6kg/cm2.
- Bật nút nguồn mở nguồn điện.
- Bật công tắc 90o về phía chữ TAY, kẹp bao, ấn nút XẢ 2, XẢ 2 để xả hết liệu còn đọng trên
thùng định lượng.
- Chỉnh 0 đầu cân nế đầu cân không trở về 0.
- Chọn và đặt chế độ cân, nếu số kg của mẻ cân lần trước và lần sau không thay đổi thì không
cần đặt lại mẻ cân.
- Sau khi đặt đúng số kg của mẻ cân thì bắt đầu cân theo các chế độ cân đã chọn ở trên.
Chế độ tự động: bật công tắc về phía chữ TỰ ĐỘNG, ấn nút CÂN để bắt đầu quá trình cân, bộ
điều khiển đưa tín hiệu mở van cân 1 và van cân 2 để cấp liệu vào thùng định lượng. Khi giá trị trên
cân đạt đến giá trị HI đặt trước, van cân đóng lại. Sau 1 khoảng thời gian ổn định (khoảng 5-7 giây)
thì van xả 1 mở để xả liệu xuống hố nạp liệu. Khi ngăn thứ nhất xả hết liệu, van xả 2 mở ra xả liệu
xuống hố nạp liệu. Khi ngăn thứ 2 xả hết liệu thì hai van xả đóng lại, hai van cân mở ra tiếp tục nạp
liệu vào thùng định lưọng. Quá trình cân cứ thế tiếp tục.
Chú ý: Trong khi cân đang hoạt động tuyệt đối không được tác động vào thùng cân sẽ làm cân
hoạt động không chính xác và không đế tay gần các van đóng mở bằng hơi.
Dừng cân:
- Án nút DÙNG, quá trình cân xả lập tức dừng lại.
- Bật công tắc 90° về phía chữ TAY.
- In khối lượng hiện tại trên cân: nhấn nút IN trên mặt điều khiển.
- In tổng khối lượng đã cân: nhấn nút PRINT hoặc SET trên đầu cân.
- Xả liệu trên thùng định lượng: kẹp bao, ấn nút XÀ 1 để xả liệu trên thùng định lượng 1 (tương
tự cho thùng định lượng 2).
Chế độ tay:
- Ấn nút CÂN 1 để cân ngăn thứ 1.
- Ấn nút DÙNG 1 để dừng cận và dừng xả ngăn thứ nhất.
TRANG 34
- Ấn nút XẢ 1 để xả liệu ngăn thứ 1.
- Ấn nút CÂN 2 để cân ngăn thứ 2.
- Ẩn nút DÙNG 2 để dừng cận và dừng xả ngăn thứ 2.
- Ẩn nút XẢ 2 để xả liệu ngăn thứ 2.
Quá trình cân - xả ở chế độ TAY ở hai ngăn hoàn toàn độc lập với nhau, có thể thực hiện tuần
tự cho mỗi ngăn hoặc có thể thực hiện đồng thời cả 2 ngán cùng một lúc.
Chú ý: khi cân xong một mẻ phải đợi 5 - 7 giây để đầu cân ổn định mới nhấn nút IN và xả liệu
ra.
4.1.7.3. Sau khi vận hành:
- Khóa nguồn cung cấp hơi.
- Tắt nút NGUỒN.
- Ngắt cầu dao (aptomat) bên trong tủ điều khiến.
- Mở nắp hông và dùng súng hơi để làm sạch bên trong cân
4.1.8. Làm sạch các miệng ở van:
Cần làm sạch khi thấy:
- Cân bắt đầu có hiện tượng sai số.
- Quá trình cân, xả chậm.
- Có rác dính ở các miệng van.
- Van đóng không kín.
Thực hiện theo các bước sau:
- Tiếp tục quá trình cân để xả hết liệu còn trên hộp van.
- Ngưng cân, ấn nút DÙNG,
- Xả phần liệu trong thùng định lượng ra bằng nút XẢ 1, XÀ 2 ở chế độ TAY.
- Tắt nguồn điện.
- Ngắt nguồn hơi.
TRANG 35
- Dùng tay xoay nhẹ cho van cân mở ra và sau đó làm sạch van.
- Sau khi thực hiện xong, mở nguồn hơi và van tay của thùng chứa đế tiếp tục quá trình cân.
4.1.9. Bảo trì và kiểm tra:
Bộ phần cần kiểm tra Công việc kiểm tra Định kì
Các miệng van Xem có dính rác không Sau mỗi ca
ỏ đỡ của các van Xem có tiếng kêu không Hàng tuần
Bulon, đai ốc Xem có bị nới lỏng không Sau mỗi ca
Dây điện và ống hơi Xem có bị trầy tróc, thủng không Hàng tuần
Ổn áp phun dầu Xem có phun dầu không Hàng ngày
Bảng 25: Hướng dẫn bảo trì và kiểm tra cân nhập liệu AWM60
TRANG 36
4.1.10. Hướng dẫn xử lý hư hỏng:
DẤU HIỆU NGUYÊN NHÂN CÓ THẺ CÁCH KHẤC PHỤC
Nút nguồn bị hư. Thay mới.
Chưa mở nút khẩn cấp. Vặn mở nút khẩn cấp.

Nhấn nút NGUỒN mà
đèn không sáng
Chưa bật CB tổng. Bật CB tổng.
Bóng đèn bị đứt. Thay bóng đèn.
Chưa bấm nút NGUỒN. Bấm nút NGUỒN.
Chưa chuyển công tắt về hướng Bật công tắc về hưÓTig chữ
Bấm nút CÂN mà cân chữ Tự ĐỘNG. Tự ĐỘNG.
không hoạt động
Chưa cấp nguồn hơi. Mở nguồn cấp hơi.
Sự cố phần điều khiển. Báo nơi sản xuất.
Áp suất hơi quá cao. Chỉnh lại áp suất hơi.
Van tiết lưu bị thay đổi. Chỉnh lại van tiết lưu.
Bulon, đai ốc bị lỏng. Siết lại bulon.

Cân bị rung động
Liệu bị văng ở miệng khi xả cân.
Thay mới.
Tấm che bị mòn.
Mòn thùng định lượng. Kiểm tra lại thùng.
Van xả bị kẹt. Vệ sinh van xả.
Bảng 26: Hướng dẫn xử lý sự cố và hư hỏng cân nhập liệu AWM60
TRANG 37
4.2. Cân tự động
4.2.1. Các lưu ý về an toàn
1. Không lắp đặt cân nơi quá nóng (>50°C) hoặc quá lạnh (<5°C) hoặc nơi có quá nhiều bụi.
2. Chỉ được phép lắp nguồn điện 1 pha - 220 VAC vào aptomat.
3. Không tự ý điều chỉnh van tiết lưu trên xylanh hơi và phần điện điều khiển bên trong cân,
ngoại trừ ổn ấp phun dầu và aptomat.
4. Không nên tắt máy bằng cách ngắt ngang nguồn điện bên ngoài mà phải tắt từ nút nguồn trên
màn hình trước.
6. Truyệt đối không được làm ướt máy bằng bất kỳ hình thức nào.
7. Không được lau máy bằng nước, chỉ được dùng súng hơi và giẻ khô
4.2.2. Đặc điểm kỹ thuật
Kiểu: cân theo từng mẻ AW500
Dãy cân: (kg/mẻ) 25-50
Năng suất: (bao/giờ) 500
Độ chính xác: (%) 0.1
Bảng 27: Thông số cơ bản của cân AW500
TRANG 38
Cho cân: 1 pha - 220 VAC - 50Hz
Cho bom hoi

3 pha-380 VAC - 50Hz
Nguồn điện sử dụng: 1,5 kW
Cho băng tải 0,75

3 pha-380 VAC-50Hz
kW
Cảm biến tảỉ: (kgf) VLC 100
Xylanh hoi: Airtac 0 25,0 50
CAS Số kg/mẻ
Màn hình hiển thị:
Autonic Số bao đã cân
Trình điều khiển: Siemens (Đức) LOGO 230RC + Module
Van solenoid: Packer 5 ngả
Ốn áp phun dầu: (kg/cm2) Packer (Nhật) 10
Dài 1650
Kích thước tổng thể: (mm) Rộng 850
Cao 2150
Dài 1850
Kích thước đóng gói: (mm) Rộng 1050
Cao 2280
Trọng lượng cân: (kg) 470
Trọng lượng đóng gói: (kg) 550
Công nhân vận hành: (người) Cấp bao: 01
Khâu miệng bao: 01
Bảng 28: Thông sổ kỹ thuật của cân tự động AW500
TRANG 39
STT Tên chi tiết Số hiệu Số lượng
1 Ố bi các van xoay 6001 12
2 Xylanh hơi 025x25 02
6 Dây hơi 05/08 04
7 Dây hơi 04/06 40
Bảng 29: Một số chi tiết tiêu chuẩn của cân tự động AW500
4.2.3. Công dụng
Dùng để cân các loại hạt rời, đường kính hạt từ (Ư3) mm, khối lượng riêng khoảng 700 - 800
kg/m3 như: gạo, đường cát, phân bón,v.v...
4.2.4. Nguyên lý vầ cấu tạo
Cân AW500 là loại cân tự động, được điều khiển bằng LOGO và màn hình kỹ thuật số hiển thi
khối lượng cân, tổng số bao đã cân, định lượng tự đông bằng nguyên lý cảm biến tải (loadcell) và xả
liệu hai giai đoạn để đóng ngắt nguồn nguyên liệu.
Cân AW500 được thiết kế gồm hai phần:
- Phần cân định lượng: phần chính, gồm thùng định lượng, hộp van định lượng, các cảm biến
tải, xylanh hơi, cơ cấu kẹp bao và thiết bị điều khiển.
- Phần tủ điều khiển: Chứa toàn bộ các linh kiện và vi mạch điện tử, được lắp bên phải cân.
Hệ thống cân đầy đủ bao gồm các thành phần chính:
- Thùng chứa trung gian
- Băng tải: chuyển bao ra ngoài
- Hộp van định lượng: xả liệu xuống thùng định lượng
TRANG 40
- Thùng định lượng: định lượng khối lượng cân
- Hệ thống kẹp bao: xả liệu đã cân ra bao
- Tủ điện điều khiển
4.2.5. Bộ phận điều khiển
- Đầu cân hiển thị số: hiển thị số kg mẻ.
- Bộ đếm: hiển thị tổng số bao đã cân.
- Nút nhấn NGUỒN: dùng để đóng hoặc ngắt nguồn điện.
- Công tắc bật 90°: dùng để thay đổi giữa chế độ tự động và tay.
- Nút nhấn đỏ có chiều mũi tên: dùng để ngắt điện khẩn cấp khi có sự cố (ấn vào thì ngắt, vặn
theo chiều mũi tên thì mở).
- Nút nhấn CÂN: bắt đầu cân với chế độ tự động.
- Nút nhấn DÙNG: dừng cân ở chế độ tự động.
- Nút nhấn XẢ 1: xả liệu thùng định lượng 1 ở chế độ tay.
- Nút nhấn XẢ 2: xả liệu thùng định lượng 2 ở chế độ tay.
4.2.6. Lắp đặt
Nơi lắp đặt cân phải sạch sẽ, khô ráo và thông thoáng tốt (nhiệt độ môi trường không quá 50°C).
Các thiết bị xung quanh phải cách xa ít nhất 1 m.
4.2.6.1. Chuẩn bị
- Nền móng nơi lắp đặt phải cứng vũng.
- Độ bằng phẳng của mặt nền không quá ± 2mm.
- Lấy dấu các nơi dự trử đặt cân và phụ kiện (băng tải, máy khâu miệng bao, thùng chứa).
- Lấy dấu và chuẩn bị nơi cố định bulon nền cho thiết bị và phụ kiện.
- Vận chuyển cân và các phụ kiện đến nơi chuấn bị lắp đặt.
TRANG 41
4.2.6.2. Lắp đặt
- Lắp đặt cân dưới thùng chứa.
- Lắp băng tải vào vị trí sao cho đâu băng tải phía có các con lăn ngay vị trí bao rơi từ cân xuống.
Sau đó, định vị băng tải với nền bằng bulon M10.
- Lắp máy khâu miệng bao và điều chỉnh độ cao phù hợp với loại bao cần cân.
- Lắp đặt đường ống hơi từ bơm hơi đến ngõ vào của ổn áp phun dầu.
- Cung cấp nguồn điện 1 pha - 220 VAC vào phích cắm cùa cân.
4.2.7. Vận hành
Người vận hành cần ăn mặc gọn gàng, có trình hiểu biết tối thiểu về thiết bị đang sử dụng.
4.2.7.1. Chuân bị trước khi vận hành
- Kiểm tra các bulon trong hệ thống.
- Vệ sinh sạch sẽ rác ở các miệng van.
- Chuẩn bị nguồn hơi đầy đủ: bơm hơi phải đạt áp suất 7~8 kg/cm2.
- Cho liệu vào thùng chứa.
4.2.7.2. Vận hành máy
- Khởi động băng tải cân.
- Mở van hơi vào cân và điều chỉnh áp suất trên ổn áp phun dầu đạt từ 4^5 kg/cm2.
- Ấn nút NGUỒN mở nguồn điện vào màn hình.
- Bật công tắc 90° về phía chữ TAY, kẹp bao, ấn nút XẢ 1, XẢ 2 để xả hết liệu còn đọng trên
thùng định lượng.
- Chỉnh 0 (Zero) đầu cân nếu đầu cân chưa trở về 0.
- Ấn nút RESET trên bộ đếm để xóa tổng số bao đã cân lần trước.
- Chọn và đặt mẻ cân, nếu số kg của mé cân lần trước và lần sau không đối thì không cần đặt lại
mẻ cân.
- Sau khi đặt đúng số kg của mẻ cân thì bắt đầu cân theo các chế độ cân đã chọn ở trên.
TRANG 42
Khỉ cân: Bật công tắc về phía chữ Tự ĐỘNG, ấn nút CÂN để bắt đầu quá trình cân, bộ điều
khiển đưa tín hiệu mở van thô và van tinh xả liệu xuống thùng định lượng. Khi giá trị trên cân đạt đến
giá trị LO đặt trước, van cân thô đóng lại. Khi giá trị trên cân đạt đến gía trị HI đặt trước, van cân tinh
đóng lại. Khi nhấn nút CÂN, chỉ cần ngồi vào vị trí cấp bao và điều khiển công tắc kích ở gần kẹp
bao để thực hiện việc kẹp bao, khi đưa bao vào và kích công tắc thì kẹp sẽ giữ bao lại, quá trình cân
diễn ra khoảng 6 giây, khi một trong hai thùng định lượng đủ số kg và bao đã được kẹp thì hệ thống
cân sẽ tự động mở van xả để xả liệu ra bao (khoảng 3 giây). Sau khi xả hết liệu trên thùng định lượng
thì van xả tự động đóng lại, van cân mở ra tiếp tục quá trình cân. Kẹp nhả ra bao rớt xuống băng tải,
băng tải vận chuyển bao ra ngoài.
Trong quá trình vận hành, không được để tay gần các van đóng mở bằng hơi
Dừng cân:
- Ấn nút DỪNG, quá trình cân xá lập tức dùng lại.
- Bật công tắc 90° về phía chữ TAY.
- Xả liệu trên thùng định lượng: kẹp bao, ấn nút XẢ 1 để xả liệu trên thùng định lượng 1 (tương
tự cho thùng định lượng 2).
4.2.7.3. Sau khi vận hành
- Khóa nguồn cung cấp hơi.
- Ngắt cầu dao (aptomat) bên trong cân.
- Ngắt điện băng tải và máy khâu miệng bao.
- Mở nắp hông, dùng súng hơi đế làm sạch bên trong, đặc biệt là các miệng van.
4.2.8. Làm sạch rác các miệng van
Cần làm sạch khi thấy:
- Cân bắt đầu có hiện tượng sai số.
- Quá trình cân, xả chậm.
- Có rác dính ở các miệng van.
- Van đóng không kín.
TRANG 43
- Đóng van tay, tiếp tục quá trình cân để xả hết liệu còn trên hộp van.
- Ngưng cân, ấn nút DỪNG.
- Xả phần liệu trong thùng định lượng ra bằng nút XẢ 1, XẢ 2 ở chế độ TAY.
- Tắt nguồn điện.
- Ngắt nguồn hơi.
- Mở nắp hông trên thân của cân.
- Dùng tay xoay nhẹ cho van cân mở ra và sau đó làm sạch van.
- Sau khi thực hiện xong, mớ nguồn hơi và van tay của thùng chứa để tiếp tục quá trình cân.
4.2.9. Bảo trì và kiểm tra
Các miệng van Xem có dính rác không Sau mỗi ca
Các phe gài trục xylanh hơi Xem có mòn không, còn đủ không Hàng ngày
Ố đỡ của các van Xem có tiếng kêu không Hàng tuần
Bulon, đai ốc Xem có bị nới lỏng không Sau mỗi ca
Dây điện và ống hơi Xem có bị trầy tróc, thủng không Hàng tuần
Ồn áp phun dầu Xem có phun dầu không Hàng ngày
Bảng 30: Hướng dẫn bảo trì và kiểm tra cân tự động AW500
TRANG 44
4.2.10. Hướng dẫn xử lý hư hỏng
DẤU HIỆU NGUYÊN NHÂN CÓ THỂ CÁCH KHẤC PHỤC
Nút nguồn bị hư Thay mới
Chưa mở nút khẩn cấp Vặn mở nút khẩn cấp

Nhấn nút NGUỒN mà đèn không
sáng
Chưa bật CB tổng Bật CB tổng
Bóng đèn bị đút Thay bóng đèn
Chưa bấm nút NGUỒN Bấm nút NGUỒN
Chưa chuyển công tắt về hướng Bật công tắc về hướng chữ
chữ Tự ĐỘNG TỰ ĐỘNG
Bấm nút CẦN mà cân không hoạt
động
Chưa cấp nguồn hơi Mở nguồn cấp hơi
Sự cố phần điều khiển Báo nơi sản xuất
Đặt mẻ cân chưa đúng Đặt lại mẻ cân

Cân sai mé cân: (20, 25, 40, 50, 60)
kg
Đã thay đối mẻ cân nhưng chưa
Đặt lại mẻ cân
đặt lại
Không đủ áp suất hơi Kiểm tra lại nguồn hơi
Đang cân mẻ cân đột nhiên bị sai

Hết liệu trên thùng chứa Xả liệu vào thùng chứa
(dư hoặc thiếu)
Van cân bị nghẹt Vệ sinh van cân
Cân bị rung động

Áp suất hơi quá cao Chỉnh lại áp suất hơi
TRANG 45
Van tiết lưu bị thay đổi Chỉnh lại van tiết lưu
Bulon, đai ốc bị lỏng Siết lại bulon
Tấm che bị mòn Thay mới
Liệu bị văng ở miệng khi xả cân Mòn thùng định lượng Kiểm tra lại thùng
Van xả bị kẹt Vệ sinh van xả
Chỉnh lại áp suất hơi

Áp suất hơi quá yếu
Kẹp bao nhả nhưng không xả liệu Kiểm tra bơm hơi
Xả liệu vào thùng chứa

Hết liệu trên thùng chứa
Bảng 31: Hướng dẫn xử lí hư hỏng cân tự động AW500
TRANG 46
4.3. Máy làm sạch
1. Kiểm tra và siết chặt các nắp bảo hiểm của cụm lệch tâm trước khi cho máy hoạt động.
2. Kiểm tra và siết chặt lò xo sàng trước khi cho hoạt động.
3. Kiểm tra độ chùng của dây curoa khoảng (20-30)mm trước khi cho máy hoạt động.
4. Kiểm tra và siết chặt các đai ốc của nam châm trước khi cho máy hoạt động.
5. Không được đưa tay, chân hoặc vật lạ vào bên dưới hộp sàng, khu vực truyền động đai khi
máy đang hoạt động.
6. Không được đứng trên mặt sàng cho dù máy không hoạt động.
4.3.2. Đặc tính kỹ thuật
Vòng quay
Năng suất Công suất Trọng Kích thước tổng
Kiểu trục chính
(tấn/giờ) (kW) lượng (kg) thể (mm)
(vòng/phút)
PCV60 6 0.75 1450 300 1650x1000x1800
PCV120 12 1.5 1450 330 1870x1200x2010
Bảng 32: Đặc tính kĩ thuật máy làm sạch
4.3.3. Công dụng
- Là thiết bị thực hiện công đoạn làm sạch hạt
- Máy dùng để tách các loại tạp chất lớn, tạp chất nhỏ, bụi, kim loại ra khỏi hạt chính.
4.3.4. Nguyên lý cấu tạo
4.3.4.1. Nguyên lý:
Hỗn hợp hạt cần làm sạch được đưa vào hộp cấp liệu, tại đây được quạt hút ra ngoài, lắng tại
cyclone. Sau đó hỗn hợp hạt đi xuống mặt sàng và được phân bố đều theo chiều ngang trong quá trình
làm việc. Nhờ chuyển động rung của hộp sàng, cho nên hạt chuyển động không ngừng trên mặt sàng
và đi dần xuống dưới theo chiều nghiêng của mặt sàng. Trong quá trình chuyển động, lưới trên sẽ giữ
TRANG 48
tạp chất lớn hơn hạt và tách ra riêng. Phần còn lại là hạt sạch được tách ra riêng và đưa qua các máy
ở công đoạn sau.
Hình 8: Thiết bị chuyên dụng đo độ ẩm gạo
4.3.4.2. Cấu tạo:
Máy gồm hộp tiếp liệu có gắn bộ phận hút bụi. Bên dưới là hộp sàng có 2 lớp lưới: lưới trên lỗ
lớn, có gắn nam châm để tách tạp chất lớn và tạp chất kim loại. Lưới dưới lỗ nhỏ để tách tạp chất nhỏ.
Khi làm việc hộp sàng sẽ chuyển động rung trên 4 cụm lò xo nhờ sự quay của cụm trục gắn cơ cấu
lệch tâm, được dẫn động bằng động cơ điện qua bộ dây đai lớp trên cụm dẫn động ở dưới sàng.
TRANG 49
4.3.5. Kích thước tổng thể
Hình 9: Kích thước tổng thể của máy làm sạch PCV 60
4.3.6. Các bộ phận chính
1. Hộp sàng 7. Lò xo đỡ
2. Khung lưới trên 8. Chân máy
3. Khung lưới dưới 9. Động cơ
4. Cụm rung 10. Hộp thoát liệu
5. Hộp cấp liệu 11. Tấm chắn rác
6. Hộp chắn liệu
TRANG 50
Hình 10: Các bộ phận chính của máy làm sạch PCV60
4.3.7. Lắp đặt
- Máy phải đặt trên nền phẳng, không nghiêng lệch và cố định bằng 4 bulong M12.
- Bố trí khoảng cách xung quanh máy >=500mm để dễ bảo trì và sử dụng.
4.3.8. Vận hành
Chuẩn bị trước khi vận hành:
• Kiểm tra độ căng đai.
• Kiểm tra các gối đỡ
• Chạy không tải để kiểm tra sự hoạt động của máy
Vận hành:
• Khởi động động cơ
• Nạp liệu
• Kiểm tra sự phân ly qua lỗ sàng
TRANG 51
Muốn dừng máy:
• Ngừng nạp liệu
• Khi nguyên liệu ra hết mới tắt máy
Lưu ý: Trong quá trình vận hành cần tránh những trường hợp sau:
• Nguyên liệu cung cấp không đều.
• Hạn chế tối đa mở cửa quan sát trên hộp sàng.
4.3.9. Tháo máy
- Tháo hộp cấp liệu.
- Tháo các bulong, khung dưới ra khỏi hộp sàng.
- Tháo hộp sàng.
- Tháo động cơ và bộ puly chuyển động.
- Tháo cụm rung.
- Tháo rời cụm gối đỡ.
4.3.10. Bảo trì kiểm tra
- Kiểm tra hằng ngày sự siết chặt các bulong, đai ốc.
- Kiểm tra, làm sạch lưới cuối mỗi ca.
- Bôi trơn mỡ cát ở bi cơ cấu lệch tâm sau 50 giờ làm việc.
- Kiểm tra lưới có bị rách không.
- Định kỳ kiểm tra độ căng của đai để tăng đưa hoặc thay mới.
TRANG 52
4.3.11. Một số chi tiết tiêu chuẩn
STT Chi tiết Số hiệu Số hiệu
1 Động cơ 3 pha - 50Hz 0.75 kW-1450 vòng/phút 01
2 Dây đai thang B-43 01
3 Ô bi SY506M 02
4 Lưới sàng trên 5x20 01
5 Lưới sàng dưới ∅ 1.5 01
Bảng 33: Chi tiết tiêu chuẩn máy làm sạch
4.3.12. Biện pháp xử lý một số trường hợp bất thường
Dấu hiệu Nguyên nhân Cách khắc phục
Nguyên liệu tràn theo miệng ra

Rạch lưới sàng dưới Thay mới
tạp chất nhỏ
Nguyên liệu tràn theo miệng ra

Nghẹt lưới sàng Vệ sinh các lỗ sàng
rác
Nguyên liệu xuống không đủ Khối lượng lệch tâm không đủ Tăng khối lượng lệch
Bảng 34: Biện pháp xử lí một số trường hợp bất thường
TRANG 53
4.4. Máy tách sạn
− Kiểu: DS60B
− Nơi sản xuất: Công ty cổ phần cơ khí chế tạo máy Long An.
− Năng suất: 10-12 tấn/giờ.
− Công suất động cơ: 0.68 X 2 kW.
− Công suất quạt thổi: 0.75 kW.
− Tốc độ trục chính: 1000 v/ph.
− Trọng lượng máy: 966kg.
− Kích thước tổng thể:
− Chiều dài: 2188 mm.
− Chiều rộng: 2456 mm.
TRANG 54
Một số chỉ tiết tiễu chuẩn và tuổi thọ:
- Chi tiết tiêu chuẩn:
STT Chi tiết Số liệu Số lượng
1 Động cơ 3 pha 2,2 kW-1450 v/ph 01
2 Dây đai: quạt - sàng B51 02
3 Dây đai: động cơ - quạt B63 02
4 Dây đai: sàng - quạt B34 01
5 Ó đỡ FY 506M 04
6 Ố đỡ SY 507M 01
7 Ồ bi 6202 - 2Z 03
8 Ồ bi 6204 - 2Z 04
9 Ổ bi 6205 -2Z 02
10 Ố bi 6210-2Z 02
11 Lưới tách sạn 02
12 Ồ đỡ UCF 204 04
13 Ổ đỡ UCF 207 02
Bảng 35: Một số chi tiết tiêu chuẩn của máy tách sạn DS60B
TRANG 55
- Tuổi thọ:
• Lưới tách sạn: 2-2.5 năm.
• Các ổ bi: 20000 - 25000 tấn gạo.
• Các ổ đỡ: 20000 - 30000 tấn gạo.
4.4.2. Công dụng
Máy tách sạn dùng để tách các tạp chất nặng có kích thước tương đương hạt lúa mà các loại
sàng thông thường không thể tách ra được.
Đá, sạn được phân ly ra khỏi nguyên liệu qua hai lớp sàng, hạn chế tối đa gạo lẫn theo sạn. cấu
tạo máy đơn giản, dễ dàng thay thế phụ tùng và bảo trì. Kích thước nhó gọn, ít chiếm chỗ.
4.4.3. Nguyên ỉý và cấu tạo
4.4.3.1. Nguyên lý
Bất kỳ hỗn hợp nào cũng có thể phân chia một cách cơ học bằng tính chất cơ lý của chúng.
Những tính chất cơ lý quan trọng, có tính chất quyết định như hệ số thối bay, kích thước hạt, dạng hạt,
trạng thái bề mặt, trọng lượng riêng và tính đàn hồi.
Dựa vào các tính chất cơ lý đó ta có thể phân loại được hạt nhờ vào các phương pháp như
phương pháp phân loại bằng sàng, bằng khí động, bằng trọng lượng riêng...
Phân loại bằng sàng: Là phương pháp phân loại theo kích thước hạt, lưới sàng có lỗ, phần hỗn
họp nào lớn hơn bề rộng lỗ được giữ lại, hạt nhỏ lọt qua lỗ. Có nhiều dạng lỗ phù hợp với đặc điểm
của vật liệu sử dụng.
Đây là phương pháp đơn giản nhưng có nhiều khuyết điểm:
• Dễ bị tắc lỗ, khó làm sạch.
• Tạp chất cùng kích cỡ với hạt thóc không thể được phân ly. Ví dụ: đá sạn.
Phân loại bằng khí động: Dùng buồng khí thổi hoặc hút tạp chất ra khỏi hỗn hợp hạt, chủ yếu
dùng phân loại hỗn hợp hạt có cùng kích thước nhưng khác nhau về khối lượng riêng.
Mỗi hạt đều có vận tốc tới hạn khác nhau. Do đó nếu cùng một luồng khí có vận tốc Vx thì
chúng sẽ có trạng thái chuyển động khác nhau:
TRANG 56
• Hạt hay tạp chất có Vth > Vx sẽ bay theo không khí.
• Hạt hay tạp chất có Vth = Vx sẽ ở trạng thái lơ lửng.
• Hạt hay tạp chất có Vth < Vx sẽ rơi xuống.
Vật nếu điều chỉnh luồng khí thích hợp sẽ phân loại đuợc những thành phần khác nhau trong
hỗn họp.
4.4.3.2. Cấu tạo
Máy gồm một quạt gió thổi không khí vào mặt lưới từ dưới lên. Phía trên quạt là hộp sàng có lỗ
lưới nghiêng tạo thành gờ nổi trên lưới. Chuyển động lắc của sàng được thực hiện qua một cơ cấu
hình bình hành nhận chuyển động nhờ cơ cấu sai tâm, được dẫn động bằng động cơ điện qua bộ truyền
đai. Độ nghiêng của sàng điều chỉnh được nhằm để sử dụng cho nhiều loại lúa gạo khác nhau.
Hình 11: Nguyên lý và cấu tạo cơ bản của máy tách sạn DS60B
TRANG 57
4.4.4. Các bộ phận chính và kích thước tổng thể
Hình 12: Các bộ phận chính của máy làm sạch PCV60
1. Hộp cấp điện 6. Ống thoát sạn 11. Thanh tắc
2. Máng vào sàng 7. Động cơ 12. Cửa trước
3. Hộp sàng 8. Quạt 13. Vít nâng máy
4. Cửa sau 9. Chân máy 14. Ống hút
5. Van mỏ sạn 10. Phễu ra gạo
15. Vít tải
TRANG 58
Hình 13: Kích thước tông thê của máy tách sạn DS60B
4.4.5. Lắp đặt
- Máy phải lắp đặt trên nền phắng, không nghiêng và được cân bằng 4 bulon chân.
- Bố trí khoảng cách xung quanh máy để bảo dưỡng và sử dụng.
4.4.6. Vận hành
4.4.6.1. Chuẩn bị trước khi vận hành
- Kiểm tra tẩ cả các đai ốc.
- Chắc chắn dây cuaroa chuyển động được điều chỉnh chính xác để ròng rọc quay đúng vị trí
của nó, những cái chốt phải được vặn chặt.
- Lau chùi, thổi bụi bên trong máy và chắc rằng không có những vật lạ khác như đai ốc, then
chốt và sắt vụn. Đặc biệt chú ý là không để những vật ấy rơi vào trong buồng quạt.
- Kiểm tra lâm sàng có chắc chắn không và có gắn liền với khung sàng không.
- Kiếm tra sức căng đai. Đặt một vật khoảng 2kg lên giữa dây đai, độ võng của dây trong
khoảng 5 - 12mm.
- Kiếm tra tình trạng của các gối đỡ.
TRANG 59
4.4.6.2. Vận hành không tải
- Sau khi điều chỉnh và kiểm tra những thứ cần thiết, bật motor và kiểm tra hướng quay.
- Tiếp tục vận hành không tải trong một lúc để kiếm tra bất cứ sự cố rung động và những
tiếng động bất thường. Nếu bình thường thì cho máy chạy.
- Bật cho quạt chạy và chắc chắn rằng nó hút khí với tốc độ lớn hơn 10 m3/phút.
- Khi máy hoạt động phải chắc chắn rằng những đai ổc và then chốt được gắn chặt sau khi
bận hành không tải.
- Nạp liệu vào máy.
- Sau 45 phút đến 1 giờ thì mở van sạn một lần, mỗi lần khoảng 3-4 giây.
- Ngưng nạp liệu tru’ớc rồi mới tắt máy.
4.4.6.4. Cách tháo lắp
Trình tự tháo lắp như sau:
- Hộp cấp liệu.
- Van tháo sạn.
- Cơ cấu lắc và tay biên.
- Hộp sàng.
- Vít tải.
Khi lắp máy, trình tự tiến hành ngược lại với tháo máy.
4.4.7. Bảo trí và kiểm tra
Hằng ngày: Kiểm tra tình trạng các bulon, đai ốc, lưới sàng.
Mỗi tháng:
- Tra dầu mỡ cho cơ cấu lệch tâm và các gối đỡ.
- Kiểm tra lưới sàng.
TRANG 60
- Kiểm tra đai tăng đưa hoặc thay mới nếu bị dãn.
- Thỉnh thoảng nên tháo sàng ra, quét bụi và lau chùi mặt sàng bằng miếng vải mềm khi thấy
hiệu suất sàng bị giảm do bụi bẩn bám trên mặt sàng. Không làm trầy xước mặt sàng bằng
việc dùng bàn chải kim loại để chùi.
- Thỉnh thoảng kiểm tra dây đai chuyển động.
- Thỉnh thoảng kiểm tra bằng tay chức năng của van tháo sạn. Sạn hoặc các đai ốc bị mắc
kẹt ở đầu của van sẽ làm cản trợ hoạt động của nó.
4.4.8. Hưởng dẫn xử lý hư hỏng
DẤU HIỆU NGUYÊN NHẨN CÓ THỂ CÁCH KHẤC PHỤC
Điều chỉnh lại góc

Gạo tràn theo đường Góc nghiêng sàng chưa đúng
nghiêng.
sạn ra
Van sạn đóng không kín Sửa chữa lại van sạn
Góc nghiêng sạn cao Điều chỉnh lại góc nghiêng
Điều chỉnh gió thổi nhỏ

Sạn lẫn theo gạo Gió thổi mạnh
hơn
Nạp liệu nhiều Điều chỉnh van nhập liệu
Giảm lượng nhập liệu
Có quá nhiều lúa trên sàng Điều chỉnh góc nghiêng

Sạn không được tách của sàng đến khi thấy lúa
hết nổi lên trên
Điều chỉnh cho dây đai

Vận tốc quay của quạt giảm
luôn căng
TRANG 61
Lau chùi khay tách sạn

bằng vải mềm 1 tuần 1 lần
Kiểm tra các trục quay và

thay mới nếu chúng bị mòn
Siết chặt các chốt và đai ốc

Máy giật mạnh
Kiểm tra các trục quay và
thay mới nếu chúng bị mòn
Kiểm tra các chốt neo vị trí

đứng của máy thật vững
chắc
Nhiều bụi bẩn sẽ cản trở

ống tháo sạn. Do đó, phải
Sự cản trở ở đầu chóp của
mở nắp hộp tháp sạn ra và
khay tách sạn
kiểm tra kĩ trước khi vận
hành máy
Lúa rơi vào hộp chứa

Vận tốc gió giảm Kiểm tra quạt thổi
sạn
Bảng 36: Hướng dẫn xừ lý sự cổ và hư hỏng máy làm sạch PCV60
4.5. Máy xát trắng
4.5.1. Các lưu ý an toàn
- Các van nạp liệu vào luôn ở vị trí đóng khi máy không hoạt động.
- Không tự ý mở nắp tủ điện, hộp nút điện khi máy đang hoạt động.
- Không cho tay, chân hoặc các vật không liên quan vào chân máy đang làm việc (nơi có bộ
chuyển động của chân cu roa).
TRANG 62
- Tuyệt đối không được để các vật dụng không thích hợp (bu lông, ốc vít, đinh tán, đinh,
đá…) rơi vào buồng xát.
- Không để vật lạ rơi vào buồng gạt cám.
- Tuyệt đối không chạy máy khi nắp trên thân máy chưa được lắp chặt với khung lưới.
- Không tự ý trèo lên đuôi động cơ (cácte quạt làm mát) khi động cơ đang chạy.
- Nhớ thay nút cản cao su kịp thời khi dao bị mòn.
- Không tự ý cho tay vào cửa ra khi máy đang hoạt động
Kiểu Năng suất Công suất Vòng Trọng Trọng Kích thước tổng Kích thước đóng
(ton/h) (kW) quay trục lượng lượng thể (mm) gói (mm)
chính máy (kg) đóng gói
(rpm) (kg)
RW20 2÷3 22 420 1500 1800 1650x7502x250 1900x1000x2600
RW40 3÷4 30 360 1850 2200 1750x820x2400 2000x1100x2700
RW60 4÷6 37 340 2640 3000 1850x940x2950 2000x1200x3200
RW80 6÷8 55÷75 260 3450 3800 2320x1160x2950 2500x1300x3200
Bảng 37: Đặc điểm kỹ thuật của một số loại máy xát trắng
TRANG 63
4.5.3. Chi tiết tiêu chuẩn và tuổi thọ
- Chi tiết tiêu chuẩn
Chi tiết Số hiệu Số lượng
RW20 RW40 RW60 RW80
Động cơ 22kW– 30kW–980rpm 37kW– 55kW–980rpm 1

980rpm 980rpm
Dây đai thang B-98 B-110 B-120 C-128 56
Ổ bi thường (G. đỡ dưới) 6209 6211 6211 6213 1
Ổ bi thường (G. đỡ trên) 6316-2Z 6220-2Z 6220-2Z 6226-2Z 1
6217-2Z 6219-2Z 6224-2Z 1
Ổ bi côn (G. đỡ dưới) 33209 33211 32313 1
TRANG 64
Ổ bi đõ đầu trục đá FY-45TF FY-50TF FY-60TF 1
Ổ bi chà ( vít nâng trước ) 51306 51206 51307 1
Ổ bi chà ( vít nâng sau ) 51205 1
Dao cao su 800x70x35 900x70x35 1000x70x35 48
Phốt cao su CR-140x170x12 1
CR- CR-120x145x12 CR- 1

100x120x10 160x195x15
CR-55x70x8 CR-50x70x8 CR-85x105x10 1
CR-45x60x7 CR-65x80x8 CR-60x80x10 1
Đồng hồ amper 10A 1
Bảng 38: Chi tiết tiêu chuẩn của máy xát trắng
TRANG 65
- Tuổi thọ
Chi tiết Tuổi thọ ( tấn gạo lức)
Dao cao su/ bộ 200÷400
Lưới xát/ bộ 25,000÷35,000
Tiện phục hồi mặt trái đá côn 2500 ÷3500
Thay trái đá côn mới 15,000÷20,000
Ổ bi côn 33211 (32313)(33209) 25,000÷35,000
Ở bi đỡ 6211 (6313)(6209) 25,000÷35,000
Bảng 39: Tuổi thọ của một số loại linh kiện máy xát trắng
4.5.4. Chức năng
Là thiết bị thực hiện quá trình bóc vỏ lụa và tách cám ra khỏi hạt gạo trước khi đưa vào máy
đánh bóng.
4.5.5. Nguyên lý và cấu tạo
Máy hoạt động theo nguyên lý xay xát hình nón, gạo sẽ được cấp vào từ phần trên của đá
hình nón và thoát ra ở phần dưới. Quá trình xay xát kỹ lưỡng được thực hiện bằng cách bố trí các
thanh cao su cách đều nhau trong buồng xay xát với các khe hút gió tăng cường để làm mát gạo
và tách cám. Gạo di chuyển bên trong buồng xay nằm giữa mặt lưới và mặt đá hình nón, có các
lực xay tương tác lẫn nhau gồm: đá xay – lúa, lúa – lúa, lúa – lưới, lúa – dao cao su. Nhờ đó cám
được tách ra khỏi hạt và thải xuống buồng cám qua lỗ lưới; cơm trắng rơi xuống đáy đá theo mâm
cơm ra ngoài cho công đoạn sau.
TRANG 66
4.5.5.2. Cấu tạo
Buồng nghiền bao gồm một lõi quay, là một khung đá xát hình nón ở bên cạnh, với một đỉnh
hình nón trên đá. Bao bọc xung quanh trái đá hình nón là lưới tách cám, được các thanh cao su
ngăn cách đều nhau. Bên ngoài cùng với lưới sàng là các cửa đóng kín tạo khoang hút cám đối
diện với khoang xay xát qua lưới. Phía trên cối xay hình nón là các van cấp liệu, phía dưới cối xay
là bộ phận cào lúa và bộ truyền động.
Hình 14: Nguyên lý và cấu tạo cơ bản của máy xát trắng RW80
TRANG 67
4.5.6. Kích thước tổng thể và bộ phận chính
4.5.6.1. Kích thước tổng thể
Hình 15: Kích thước tổng thể của máy xát trắng RW80
TRANG 68
4.5.6.2. Bộ phận chính
Hình 16: Các bộ phận của máy xát trắng RW80
1. Động cơ ròng rọc 10. Bộ chỉnh dao cao su
2. Ống lót ròng dọc động cơ 11. Trục của trái đá
3. Băng truyền 12. Dao cao su
4. Trục nâng hạ trái đá 13. Van lưu lượng
5. Ròng rọc của trục đá 14. Thùng chứa nguyên liệu
6. Vô lăng đá chính 15. Van nạp liệu
7. Gối đỡ chính 16. Động cơ
8.Mâm ra của gạo
9. Vít chỉnh đá sau
TRANG 69
4.5.7. Lắp đặt
Chuẩn bị mặt bằng: Nền bê tông đá 1x2 mác 200 dày trên 50mm đảm bảo bằng phẳng (độ
nhấp nhô bề mặt không quá 1mm).
Bố trí khoảng cách xung quanh máy tối thiểu 0,5m, để tiện cho việc bảo dưỡng và sử dụng
(phễu bồ đài hứng liệu nên đặt ngay miệng máy).
Thùng chứa trung gian phải có ít nhất 200÷300kg nguyên liệu trước khi nạp vào máy và một
hộp hút trấu thành phẩm trước khi nạp vào thiết bị tiếp theo.
Quạt hút cám được đặt trực tiếp với ống ra cám trên thân, cách xa chân máy không quá 2m.
Nó thổi vào cyclone lắng cám không quá 15m. Chân quạt, chân cyclone phải được cố định chắc
chắn vào nền bê tông bằng bu lon.
Trường hợp dây chuyền chế biến gồm nhiều máy xát trắng hoạt động nối tiếp thì bố trí vòng
quay trục chính cho từng chuyền như sau:
Kiểu Pass 1 (vòng/phút) Pass 2 (vòng/phút) Pass 3 (vòng/phút)
RW20 420 345 310
RW40 360 315 280
RW60 340 260 225
RW80 260 210 195
Bảng 40: Thông số lắp đặt của máy xát trắng
TRANG 70
Đặc điểm đắp đá
Vị trí Tỉ lệ đá Hải Dương Ti lệ đá Trung Tỉ lệ phấn đá Nồng độ muối

Quốc MgO/Cn MgCl
Cn20 Cn22 Cn20 Cn22
Pass1 55% 45% 1kg phấn /5kg đá 27o Bume
Bảng 41: Thông số đặc điểm đắp đá
4.5.8. Vận hành
4.5.8.1. Trước khi vận hành
Dùng tay ấn vào giữa sợi dây để kiểm tra độ căng của dây curoa chính (độ chùng cho phép
không quá 10÷15mm).
Các van đóng nhanh đầu ống nạp và van dòng chảy vào ở vị trí đóng.
Chạy không tải để kiểm tra hoạt động của máy.
Điều chỉnh khoảng cách giữa trục đá và lưới khoảng 10 mm bằng cách sử dụng bánh xe thủ
công trên khung máy.
Điều chỉnh dao cao su tiếp xúc nhẹ với mặt trái của trục đá, khe hở giữa các bề mặt của
chúng là 1÷3mm – bằng tay quay thủ công trên thân máy (cứ quay 360° trên vành dao, cao su
TRANG 71
thanh có thể di chuyển 0,05mm). Nếu không, hãy thực hiện bằng cách nhấn nút KNIFE OUT khi
quy trình được vận hành ở chế độ thủ công.
4.5.8.2. Lúc vận hành
Xoay công tắc về vị trí tự động. Khi bình trung gian đầy, các van có thể mở ra. Mở các van
bằng tay để điều chỉnh dòng nguyên liệu từ từ. Kiểm tra xem dòng điện trên Ampe kế có thấp hơn
dòng định mức màu đỏ 10-20A hay không. Cho đến khi mức ổn định của nguồn cấp dữ liệu không
vượt quá 1/2 kính quan sát trên nắp, không mở thêm van đầu vào.
Sau đó tiến hành điều chỉnh độ trắng bằng cách điều chỉnh dao cao su (dao cấp liệu cho gạo
trắng và ngược lại) bằng tay quay hoặc chỉ cần nhấn nút vào dao, ra dao trên hộp điện (công tắc
chế biến) khi ở chế độ tay. Đến khi đạt độ trắng ổn định có thể chuyển sang chế độ tự động bằng
công tắc chế độ đã nêu, máy sẽ tự ổn định độ trắng trong suốt quá trình làm việc. Điều chỉnh hoạt
động của dao sao cho khi đạt được độ trắng và năng suất yêu cầu thì mức Ampe không được vượt
quá vạch đỏ định mức trên Ampere.
Kiểm tra và điều chỉnh các van lưu lượng khí cho phù hợp với độ sạch của hạt và công suất
của máy.
Điều chỉnh cần van đầu vào sao cho phù hợp với công suất máy và lượng đầu vào không
được vượt quá 1/2 kính ngắm.
4.5.9. Tháo lắp
a) Tháo cụm van nạp liệu ( nắp che, thân, vành chia liệu, cần van, thước hành trình)
b) Tháo ổ bi trượt đầu trên trái đá.
c) Tháp nắp máy
d) Tháo pát hãm lấy dao cao su ra, tháo các của khung lưới
e) Lấy lần lượt các khung lưới ra khỏi thân máy
f) Lấy trái đá ( có trục) và thân máy ra khỏi đế máy
g) Tháo hộp điện, hộp nút bấm và puli động cơ
h) Tháo cơ cấu nâng hạ trái đá (2 vô lăng, 2 trục vít, 2 ổ bi chà, tay đòn năng hạ)
TRANG 72
i) Tháo cụm gối đỡ dưới trái đá, tháo puly trục chính
j) Tháo rời các ống cám, van ống cám, miệng ra gạo, mâm hạt gạo
k) Tháo rời đế máy dưới chân máy
l) Tháo nắp che quạt cám, cánh quạt cám ra khỏi trục.
m) Tháo rời cụm gối đỡ trên ra khỏi đế máy.
n) Tháo trượt truyền động
o) Tháo cụm điều chỉnh trái đá từ ống bao trục.
p) Tháo rời ống bao trục, ổ bi ra khỏi gối đỡ.
Note: Khi lắp lưới vào máy chú ý vặn 10 bu lông bằng cờ lê để ấn nhẹ vào khung máy. Tránh
sử dụng cờ lê với lực ép tối đa dễ gây biến dạng khung xe và làm nghẹt các thanh dao cao su.
Tra dầu ổ trục sau mỗi 150 giờ làm việc của máy, chú ý cụm ổ trục dưới khi nâng hạ trục.
Kiểm tra bôi trơn trục nâng sau mỗi lần thay đá, bằng mỡ bò SKF.
Kiểm tra và thay dao cao su bị mòn sau khoảng 200÷400 tấn gạo xay xát.
Kiểm tra và phục hồi bề mặt đá cho bằng phẳng trở lại nếu phát hiện bề mặt bị rỗ sau khoảng
2500÷3500 tấn gạo xay xát.
Định kỳ kiểm tra độ căng của dây đai sau khoảng 5000÷6000 tấn gạo xay xát.
Ráp lại trục đá hoặc thay trục mới sau khoảng 12.000÷20.000 tấn gạo xay xát, cũng có nghĩa
là sau khi đảo hết lớp đá chịu mài mòn cho phép (khoảng 4-6 lượt).
TRANG 73
Các dấu hiệu Nguyên nhân Cách khắc phục

Gạo ra không trắng - Khe hở đá và lưới lớn - Hạ thấp đá xuống
- Khe hở đá và dao lớn - Điều chỉnh lại dao
Gạo trắng và gãy nhiều, năng - Khe hở đá và lưới nhỏ - Điều chỉnh lại khoảng cách:
suất máy thấp - Dao chỉnh sát mặt đá khe hở và đá
Gạo ra nóng, ampere tăng - nạp nhiều liệu - Giảm liệu cung cấp
- Bị nghẹt gây quá tải - Đóng van liệu, kiểm tra mở
lại từ từ
Gạo thành phẩm bị đóng cám - Thiếu gió - Mở thêm van gió
- Lưới bị bẩn - Làm sạch lưới
Máy dễ bị nghẹt, ampere kế -Dây đai động cơ chính bị giãn - Tăng đưa dây căng trở lại
thấp
Máy bị rung - Ổ bi bị rơ - Thay ổ bi
- Trái đá bị mòn không đều - Tiện lại trái đá
- Mặt nền không phẳng - Cân lại mặt nền
Gạo ra độ trắng không đều - Gân lưới bị mòn - Thay lưới mới
- Cám đóng lưới - Vệ sinh lưới quạt
Bảng 42: Hướng dẫn xử lí hư hỏng máy xát trắng
TRANG 74
4.6. Máy đánh bóng
1. Người sử dụng phải có những hiểu biết tối thiểu về máy đánh bóng gạo.
2. Không được mở nắp máy đánh bóng khi đang hoạt động.
3. Không được đưa tay, chân hoặc đứng gần trong vùng nguy hiểm - nơi có dây đai và puly
đang hoạt động.
4. Trước khi tắt máy phải đóng van đóng nhanh và chạy cho gạo ra hết buồng đánh bóng.
5. Tuyệt đối không để vật lạ: bulon, đai ốc, đá... rơi vào buồng đánh bóng.
6. Trước khi mở khung lưới phải dùng bao nilông che kín lỗ hút gió của phễu hút cám đảm
bảo cho bulon, đai ốc không rơi vào đường ống cám.
7. Không được làm ướt máy bằng bất kì hình thức nào. Đặc biệt là những tủ điện và motor
điện.
8. Khi chỉnh hoặc lắp bích nước phải dừng máy.
9. Không được tháo cụm béc phun nước khi máy đang chạy.
10. Không được tự ý thay đổi chủng loại đường ống hơi.
11. Khi máy bị nghẹt gạo phải dừng máy, mở khung lưới. Dùng tay xoay puly theo chiều quay
của máy (mũi tên)
TRANG 75
RP60
Loại máy
RP80
6–7
Năng suất (tấn/giờ)
8-9
Đánh bóng 110/132
Bơm hơi 1.5

Công suất động cơ (kW)
(3 pha – 380V – 1450 vòng/phút)

Quạt hút cám 11/15
Bơm nước 0.75
Dài 2450
980
Rộng
Kích thước tổng thể (mm) 1050
2800
Cao
2850
TRANG 76
Dài 2300
1050
Kích thước đóng gói (mm) Rộng
1150
Cao 2200
1550
Trọng lượng máy (kg)
1950
1700
Trọng lượng đóng gói (kg)
2100
Bảng 43: Thông số kỹ thuật của một số loại mảy đảnh bóng, máy RP60 được sử dụng tại phân
xưởng chế biến gạo cao cấp Tân Túc
TRANG 77
Một sổ chi tiết tiêu chuẩn và tuồi thọ:
STT Chi tiết Số liệu Số lượng
1 Ố bi đỡ trước 6220 1
2 Ố bi đỡ sau 6322 1
3 Dây đai truyền động lực C(116 - 118) 8
4 Dây đai quạt
5 Ồ bi quạt
Bảng 44: Một số chi tiết tiêu chuẩn của máy đánh bóng RP60
TRANG 78
- Tuổi thọ:
STT TÊN CHI TIẾT SÓ HIỆU SỐ LƯỢNG
1 Lưới đánh bóng 15004-2000
2 Dây đai 35004-4000
3 Ố bi 100004-12000
Dao đánh bóng:

10000
4
- Thẳng
5000
- Xoắn
5 Bộ lọc gió 8000^-9000
6 Vis tải liệu 10000
7 Ống lót chịu mòn 3000
Bảng 45: Tuổi thọ một số chi tiết của máy đánh bóng RP60
- Phụ tùng thay thế:
STT TÊN CHI TIẾT SÓ HIỆU SỐ LƯỢNG
1 Lưới và nẹp 01 bộ 04
2 Dao đánh bóng 01 bộ 01 xoắn, 01 thẳng
3 Vis tải liệu 01 cái
4 Ống lót chịu mòn 01 cái
Bảng 46: Phụ tùng thay thế một sổ chi tiết của máy đánh bóng RP60
4.6.3. Công dụng
Dùng để bóc đi lớp cám còn bám trên bề mặt hạt gạo sau khi đã qua xát trắng làm tăng thêm
TRANG 79
độ trắng, tạo độ bóng cho hạt gạo đạt tiêu chuẩn xuất khẩu.
Độ gãy vỡ < 2%.
Nguyên liệu từ phễu chứa liệu được đưa vào buồng xoa bóng. Nhờ trục xoa là trục rỗng cho
nên bơm khí nén sẽ tạo áp lực lớn để đẩy nước từ ống dẫn nước qua trục xoa và vào buồng xoa
dưới dạng sương mù, bề mặt hạt gạo được làm ấm gây ra sự yếu liên kết giữa các lớp trên bề mặt
hạt gạo, làm chúng dễ tách ra khỏi khi có lực ma sát.
Cám xoa bóng ở máy có độ ẩm lớn nên cần phải thu hồi riêng.
Screen Material
Hình 17: Sơ đồ nguyên ỉý của máy đánh bóng RP60
TRANG 80
4.6.4.2. Cấu tạo
Cấu tạo chính của máy đánh bóng gồm:
• Trục xoa đặt nằm ngang, làm bằng gang, là trục rỗng có ống dẫn nước nằm bên trong long
trục và nồi bơm khí nén để bơm hơi nước.
• Tốc độ quay của trục xoa giảm 25% so với máy sát.
TRANG 81
4.6.5. Các bô phận chính và kích thước tổng thế
Hình 18: Các bộ phận chính của máy đánh bóng RP60
1. Thân máy 7. Tủ điều khiển 13. Thùng nạp liệu
2. Máng gạo 8. Van đóng nhanh 14. Cửa chính gió
3. Miệng ra gạo 9. Gối đỡ sau 15. Cửa buồng cám
4. Gối đỡ trước 10. Puli trục chính 16. Tủ điện chính
5. Cụm trục chính 11. Súng nước 17. Ống thoát cám
6. Khung lưới 12. Động cơ điện
TRANG 82
Hình 19: Kích thước tổng thể của máy đánh bóng RP60
4.6.6. Lắp đặt
4.6.6.1. Chuẩn bị
- Nền móng nơi lắp đặt máy phải cứng vững (tối thiểu nền bê tông M200 dày lOcm).
- Độ không phẳng của các nơi máy tiếp xúc mặt nền không quá ± 2mm.
- Lấy dấu và chuẩn bị nơi cố định bulon cho thiết bị và phụ kiện.
4.6.6.2. Lắp đặt
- Đua máy vào nơi lắp, cân bang máy với nền.
- Lắp đặt quạt và cố định xuống nền bằng 04 bulon 012mm, khoảng cách từ quạt tới máy
đánh bóng < 2.5m.
- Lắp đặt đường ống hút cám, cyclone (khoảng cách từ quạt đến Cyclon không nên quá 8
TRANG 83
mét), bơm nước.
- Lắp đặt đường ống hơi, đường ống nước, hệ thống điện điều kiến.
4.6.7. Vận hành
- Kiếm tra xiết chặt các bulon trong hệ thống.
- Vệ sinh tất cả các bộ phận, đặc biệt là lưói.
- Đóng chặt hai nắp hông.
- Chuẩn bị nguồn nước đầy đủ.
- Đổ liệu vào phễu nạp.
- Khởi động máy bơm, điều chỉnh áp suất van ổn áp ở (3 - 4) kg/cm3.
- Khỏi động quạt hút cám.
- Khởi động máy chính.
- Khởi động máy bơm nước, chỉnh áp lực nước khoảng (5 - 6) kg/cm3.
- Mở van đóng nhanh và điều chỉnh van gạo để náp gạo vào buồng máy. Trong quá trình nạp
gạo, theo dõi ampe kế để tránh quá tải động cơ. Trường hợp quá tải phải nhanh chóng đẩy
tấm chắn miệng ra gạo lên đồng thời giảm lưu lượng gạo lại nếu không xử lý kịp thời động
cơ sẽ sẽ ngưng về quá tải.
- Hệ thống phun nước sẽ tự động sau khi mở van đóng nhanh 10 giây. (Nếu máy có lắp bộ
điều khiển tự động).
- Chỉnh lưu lượng nước thích hợp tùy thuộc độ sạch cám và độ bóng gạo.
Để đạt độ bóng theo yêu cầu, tùy theo gạo nguyên liệu mà cần có sự điều chỉnh phối hợp
giữa: lượng gạo, nước, vị trí tạ, vị trí bích nước trong trục máy. Cho đến khi toàn bộ hệ thống máy
ổn định hoạt động bình thường.
TRANG 84
Lưu ý: Trong quá trình chính máy để tăng năng suất hoặc độ bóng gạo phải thường xuyên
theo dõi dòng điện trên đồng hồ Amper để tránh trường hợp máy làm việc quá tải:
Đối với máy RP60:
- Amper hiển thị < 250A
- RP80: Amper hiển thị < 300A
Trong quá trình vận hành nên thường xuyên theo dõi tình trạng máy nếu phát hiện tiếng kêu
lạ phải dìmg máy, xác định vị trí bị sự cố để xử lý kịp thời
4.6.7.3. Sau khi vận hành
- Khóa van lưu lượng nước.
- Tắt bom nước.
- Đóng van đóng nhanh khi muốn ngừng máy.
- Mở tấm chắn miệng ra cho gạo ra hết.
- Tắt quạt, đợi cho gạo ra hết hẳn.
- Tắt động cơ chính, sau đó mở quạt lại khoảng (2-3) phút cho trục dao khô hẳn.
- Mở nắp hông và dùng súng hơi kết hoạt với quạt hút đế làm sạch buồng cám.
- Tắt máy theo thứ tự: bơm hơi, quạt.
4.6.8. Hướng dẫn các thao tác quan trọng
4.6.8.1. Cách chỉnh độ bóng hạt gạo
Các yếu tố chỉnh độ bóng gạo: Tải trọng cản (quả tạ), lưu lượng nước và chiều dài nạp
nước. Các bước điều chỉnh:
1. Cho gạo vào máy
2. Đe tải trọng cản và lưu lượng nước nhỏ nhất.
3. Tăng dần tải trọng cản và lưu lượng nước cho đến khi gạo đạt độ bóng.
TRANG 85
Chỉnh bích nước:
- Vị trí bích nước đặt trong trục chính liên quan đến độ ẩm cửa gạo cần đánh bóng và ảnh
hưởng trực tiếp đến độ bóng của gạo.
- Vị trí thông thường của bích nước: Nằm sau lỗ gió thứ (10-12) tính từ gối đỡ sau ra:
- Nếu nguyên liệu có ẩm độ cao thì kéo bích nước ra phía trước (gối đỡ trước).
- Nếu nguyên liệu có ấm độ thấp thì đẩy bích nước ra phía sau (gối đỡ sau).
- Việc điều chỉnh bích nước nhằm đảm bảo việc bố sung lượng nước cho thích hợp sao cho
bề mặt hạt gạo vừa đủ ẩm độ đế đạt độ bóng theo ý muốn.
Chú ý:
- Khi điều chỉnh lưu lượng nước hoặc bích nước cần chú ý:
- Nếu thiếu nước: Độ bóng trên hạt gạo không đồng đều.
- Neu thừa nước: Gạo bị vón cục hoặc máy bị quá tải.
- Khoảng cách bích nước mỗi lần điều chỉnh không quá 60mm.
Chỉnh áp lực xát (cần tạ):
- Khi gạo đã đạt được độ trắng để đạt được độ bóng thì mỗi cần tạ chỉ cần sử dụng một quả
tạ, để đạt được độ bóng theo ý muốn thì thay đổi vị trí quả tạ trên cần tạ.
- Khi gạo cần tăng thêm độ trắng để đạt được độ bóng mỗi cần tạ chỉ sử dụng tối đa hai quả
tạ, để đạt được dộ trắng và bóng theo ý muốn thì thay đổi vị trí quả tạ trên cần tạ.
Chú ý: Áp lực xát lớn nhiệt độ của gạo sẽ tăng lên, nếu nhiệt độ quá cao > 42°c thì gạo rất
bóng sau khi ra khởi máy nhưng sẽ bị giảm độ bóng sau đó.
Chỉnh lưu lượng gạo:Tùy theo độ trắng và yêu cầu về độ bóng mà chỉnh lưu lượng gạo cho
thích hợp.
TRANG 86
4.6.8.2. Cách ỉàm sạch buồng đánh bóng
Cần làm sạch buồng đánh bóng khi:
- Lỗ lưới dính đầy tấm nhỏ.
- Máy ngưng vì quá tải.
- Mở nắp hông của máy.
- Tháo đa ốc giữ khung lưới.
- Mở cả hai khung lưới.
- Làm sạch gạo trên trục.
- Bùng bàn chải chà sạch gạo, tấm dính trong lỗ lưới.
- Dùng súng hơi làm sạch từng phần của buồn máy.
- Sau khi làm sạch xong, đóng 1 buồng xát theo trình tự ngược lại: Đóng hai khung lưới, siết
đai ốc khung lưới, lắp hai nắp hông.
4.6.8.3. Cách thảo lưới
- Tháo bulon kẹp lưới, lấy lưới và nẹp ra.
- Để lưới mới vào và xem có kín khít với các cạnh của khung không.
- Bắt nẹp lớn phía trong của buồng xát và góc của nẹp phải nằm bằng với góc của lưới.
- Bắt nẹp nhỏ nằm ra phía ngoài buồng xát theo chiều ngược lại khi đóng khung lưới. Điều
chỉnh nẹp nhở sao cho hai cạnh của nẹp thật sít để không rò rỉ gạo ra ngoài buồng cám.
4.6.8.4. Cách làm sạch béc phun
- Tắt máy đánh bóng, quạt hút, bơm hơi.
- Mở bulon khóa trục phun trên gối đỡ béc phun.
- Kéo trục phun ra khỏi gối.
- Kéo cả hai ống từ khớp nối của trục phun ra (một ống nước, một ống hơi, trước khi kéo
TRANG 87
làm dấu cho mỗi ống).
- Mở chén phun và kim phun từ bộ phận nối.
- Làm sạch lỗ kim phun.
- Khi làm sạch xong, ráp các bộ phận cùa béc phun lại và đặt trục phun vào máy.
Phễu cám và đường ống cám Xem có đóng cám không Hàng tuần
Lưới đánh bóng Xem lưới có mòn không Hàng ngày
Ô bi gối đỡ sau Bơm mỡ định kì Hàng tháng
Dây đai Kiểm tra độ căng đai Hàng tuần
Bulon, đai ốc Xem có bị nới lỏng không Hàng tuần
Béc phun Kiểm tra xem có lỏng không Hàng tuần
Ổn áp phun dầu Châm dầu Hàng tháng
Bảng 47: Hướng dẫn bảo trì và kiểm tra máy đánh bóng RP60
TRANG 88
Sự cố Nguyên nhân Khắc phục
Công tắc nguồn của bơm

Chuyển công tắc sang ON
không mở
Van nước trên đường ống dẫn

Cửa phễu nhập liệu đã mở và Mở van, tháo ra làm sạch
bị đóng
cho tự động thực hiện phun
sương nhưng kim chỉ lưu
lượng nước không hoạt động, Hư van solenoid Sửa chữa hay thay mới
cũng không có sương phun

vào Nghẽn bộ phận lọc dưới và
lọc khí Tháo ra làm sạch hoặc thay
mới
Nghẽn van kim và vòi phun
Tháo vòi ra thêm nước cho

Không khí đi vào ống nước
đến khi hết bọt khí
Kim chỉnh lưu lượng nước
Nghẽn bộ phận lọc
không ổn định
Tháo ra làm sạch
Nghẽn van kim, van cảm ứng
vòi
Sương có phun nhưng kim Hư đồng hồ đo lưu lượng Kiểm tra sửa chữa hay thay
chỉnh lưu không chạy nước thế
TRANG 89
Kiểm tra bộ phận bơm, tháo ra

Điều chỉnh tăng lượng phun Ảp suất thấp
và làm sạch
sương nhưng nước không tăng
Hư van solenoid Sửa chữa hay thay mới
TRANG 90
Nghẽn bộ phận lọc dưới và lọc

Tháo ra làm sạch hay thay mới
khí
Nghẽn van kim và vòi phun Tháo ra làm sạch

Kiểm tra và chỉnh áp lực đến
Không khí thoát ra hoặc thoát Áp suất thấp khoảng 1 -1,5kg/cm2
ít khi đã mở phun sương Bộ phận tách nước bị ngập
Rút nước
nước
Ngưng phun sương khi đang

chạy tự động
Kiểm tra sửa chữa hay thay
Bị sự cố cơ điện ở đồng hồ
Ở chế độ tự động khi không thế
nhập liệu mà vẫn phun sương
Cám dính trong máy dẫn gạo

Làm sạch máy
ra
Đo lại dòng khí, nếu cần thì
Lưu lượng khí nhỏ
tăng
Cám dmh vào gạo sạch Điều chỉnh lượng sương thích
Lưu lượng sương nhiều
hợp
Lưu lượng dòng lớn Điều chỉnh thích họp
Độ trắng gạo không đủ Kiểm tra bộ phận làm trắng
Cám dính vào trục lắc Nước rỉ qua van solenoid Tháo ra làm sạch hoặc thay
Hỏng van solenoid mới
Nước lọt vào khoang làm trắng Khi điều chỉnh bằng tay công
Ngưng phun sương sớm hơn
trước khi chạy qua máy nhân đã dừng máy quá trễ
Cám dính vào khoang làm
Nhiệt độ gạo tăng cao Làm sạch cám
trắng
Không có dòng chảy vào Cám dính trong phễu Làm sạch phễu
Bảng 48: Hướng dẫn xử lí hư hỏng máy đánh bóng RP60
TRANG 91
4.7. Máy tách thóc
1) Không được đứng trên mặt sàn dù máy không làm việc
2) Không đưa tay vào vào các bánh xe khi máy đang làm việc.
3) Không đưa tay vào giữa hai hộp sàng khi máy đang làm việc.
4) Không đưa tay vào các thiết bị quay như: trục cam, tay biên, puli, dây cuaro,…
5) Không cùng lúc đứng quá 3 người trên sàng thao tác.
Kiểu Năng Số vòng Công Kích thước tổng thể Kích thước đóng gói Trọng Trọng
suất quay suất (DxRxC) (DxRxC) lượng lượng
trục động cơ máy máy đóng
chính gói
Tấn/ Vòng/ kW Mm Mm kg kg
giờ phút
PS50 5-6 260/280 1.5 2000x1890x2600 2300x2100x2200 1250 1350
PS80 8-9 260/280 3 2200x2200x2800 2300x2280x2280 1750 1900
Bảng 49: Thông số kỹ thuật của một số loại máy tách thóc, máy PS80 được sử dụng tại phân
xưởng chế biến gạo cao cấp Tân Túc
Một số chi tiết tiêu chuẩn và tuổi thọ:
SST Chi tiết Số liệu Số lượng Ghi chú

1 Ổ bi 6307-2Z 8 Bánh xe đỡ
2 Ổ bi YAR208-2Z 2 Trục chính
3 Ổ bi 6020-2Z 4 Cam lệch tâm
4 Ổ bi NA6907 4 Ắc tay biên
5 Đai thang B102 2
Bảng 50: Một số chi tiết tiêu chuẩn của máy tách thóc PS80
TRANG 92
- Tuổi thọ của một số chi tiết dễ hao mòn
Thời gian làm việc

STT Chi tiết Số lượng
(giờ)
1 Mặt sàng 24 50000~60000

2 Tấm chịu mòn 8 5000~6000
Bảng 51: Tuổi thọ một số chi tiết dễ hao mòn của máy tách thóc PS80
4.7.3. Công dụng
Trong xay xát không phải mọi hạt thóc đều được xát ra cùng lúc. Hiệu suất xát này thường
dao động từ 70%~90%. Vì thế hỗn hợp còn lại sau khi bóc vỏ là hỗn hợp gạo lứt và thóc. Tùy theo
yêu cầu của khác hang mà thóc còn lẫn trong gạo là bao nhiêu hạt trong 1kg để thỏa mãn như cầu
trên, máy tách thóc hay máy gằn không thể thiếu trong dây chuyền xay xát gạo.
TRANG 93
Máy được cấu tạo gồm nhiều mặt sàng có cùng modun ghép lại tạo thành hai hộp sàng song
song và đối xứng nhau quá trục chính. Hai hộp sàng trượt trên các bánh xe đỡ để giảm tối đa ma
sát trong quá trình làm việc. Máy làm việc từ truyền động của bộ tay biên – cam lệch tâm. Các mặt
sàng phụ phân ly lại hỗn hợp thóc gạo nhằm giảm tối đa lượng gạo lẫn thóc được tách ra.
Hình 20: Nguyên lý và cấu tạo cơ bản của máy tách thóc PS80 (ghi tên hình)
TRANG 94
4.7.5. Các bộ phận chính và kích thước tổng thể
Hình 21: Các bộ phận chính và kích thước tổng thể của máy tách thóc PS80
TRANG 95
1. Khung chân 9. Chân tùng cấp liệu
2. Khớp quay 10. Thùng cấp liệu
3. Khung máy 11. Hộp chia liệu
4. Vít me chỉnh góc nghiêng mặt sàng 12. Mặt sàng
5. Hộp ra gạo 13. Bánh xe
6. Hộp điều khiển 14. Viết me chỉnh độ dốc
7. Cụm trục chính 15. Động cơ điện
8. Hộp sàng 16. Chân đỡ
Bảng 52: Chú thích các bộ phận chính của máy xát trắng RW80
4.7.6. Lắp đặt
- Máy phải đặt trên nền phẳng và cứng vững
- Bố trí khoảng không xung quanh máy tối thiểu 0.4m để thuận tiện cho công việc vận hành
và bảo dưỡng.
4.7.7. Vận hành
- Kiểm tra độ căng đai
- Kiểm tra điều chỉnh cho các bánh xe tiếp xúc đều trên tấm chịu mòn.
- Kiểm tra vệ sinh mặt sàng nếu thấy đóng bụi cám hoặc dính rác.
- Mở hết van nạp từ thùng cấp liệu xuống hộp phân phối.
- Chỉnh van hộp phân phối cho của nạp rộng từ (40-45) mm để điều tiết lượng gạo cho từng
mặt sàng.
TRANG 96
Có 2 cách:
- Điều khiển tự động: bật nút điều khiển sang phía tự động, lúc này máy sẽ tự động làm việc
khi có đủ nguyên liệu và tự đọng ngưng khi heetts nguyên liệu.
- Điều khiển tay: Trường hợp người sử dụng muốn điều khiển theo ý mình hoặc do bộ phận
tự động có sự cố thì bật nút điều khiển về phía điều khiển tay, khi đó người vận hành phải
theo dõi nguyên liệu thường xuyên để tránh hiếu hụt nguyên liệu trên mặt sàng (máy vẫn
làm việc).
Điều chỉnh:
- Điều chỉnh góc nghiêng (nghiêng hướng trục): Mỗi hộp sàng có một cơ cấu điều chỉnh góc
nghiêng, góc nghiên mặt sàng chỉ điều chỉnh trong phạm vi từ 0o~4o. Khi muốn tang góc
nghiên chỉ cần nới lỏng đai ốc hãm và xoay vô lăng cùng chiều kim đồng hồ, khi muốn
giảm góc nghiên thì thực hiện theo chiều ngược lại. Sau khi điều chỉnh xong phải siết chặt
đai ốc hãm lại. Thông thường góc nghiêng này đươc đặt tại vị trí 0o~1o, khi gạo lẫn nhiều
thóc hoặc độ ẩm cao thì cần tang them góc nghiêng để máy làm việc đạt hiệu quả.
- Điều chỉnh độ dốc mặt sàng: Đối với gạo bóng hoặc gạo lứt, máy làm việc tốt ở độ dốc
5o~6o. Đối với gạo xát trắng hoặc gạo xát sơ bộ (chưa sạch cám), máy làm việc tốt ở độ
dốc 6o~7o.
- Điều chỉnh số vòng quay: Số vòng quay được điều chỉnh thông qua biến tần, chỉ điều chỉnh
vòng quay trục chính trong phạm vi từ 260~280 vòng/ phút. Thông thường chỉ điều chỉnh
chỉ số vòng quay trực chính từ 265~270 vòng/ phút.
- Điều chỉnh lưu lượng gạo: Lượng gạo phải nạp đồng đều cho tất cả mặt sàng, chỉ cần thiếu
hụt nguyên liệu trên một mặt sàng sẽ làm ảnh hưởng đến tỉ lệ thóc lẫn trong thành phẩm.
Việc nạp liệu nhiều hay ít phụ thuộc vào nguyên liệu lẫn nhiều hay ít thóc.
Một số lưu ý trong quá trình vận hành:
- Khoảng điều chỉnh số vòng quay trục chính: 260~280 vòng/ phút.
- Trên biến tần: PS50: 1050~1130 vòng/ phút, PS80: 1250~1340 vòng/ phút
TRANG 97
- Khoảng điều chỉnh góc nghiêng mặt sàng từ 0o~4o, tương đương với vị trí số 1 đến số 4
trên kim hiển thị.
- Tùy theo nguyên liệu có lẫn nhiều hay ít thóc mà điều chỉnh góc nghiêng mặt sàng và số
vòng quay cho thích hợp.
- Khi vận hành thường xuyên kiểm tra các mặt sàng xem lượng gạo có được phân phối đều
không. Nếu thấy có mặt sàng nào bị thiếu hụt gạo là do lượng gạo cung cấp không đủ hoặc
bị rác che cửa cấp liệu của mặt sàng thì phải đóng van cấp liệụ hộp sàng đó, mở cửa quan
sát hộp chia liệu ra để lấy rác sau đó đóng van cửa quan sát lại và mở van cấp liệu cho hoạt
động trở lại.
- Khi vận hành hạn chế tối đa số lần khởi động lại mà cần cung cấp đủ lượng gạo để máy
làm việc liên tục
- Thường xuyên kiểm tra thành phẩm và điều chỉnh khi cần thiết để đảm bạo độ phân ly tốt
nhất.
- Khi điều chỉnh góc nghiêng, số vòng quay mặt sàng chính làm việc đạt yêu cầu phải xem
xét điều chỉnh lại các mặt sàng phụ nếu có.
4.7.7.3. Cách tháo lắp
Các bước thực hiện:
- Tháo hệ thống điện.
- Tháo thùng chưa nguyên liệu.
- Tháo bulon liên kết giữa tay biên và mặt sàng.
- Tháo nẹp liên kết mặt sàng.
- Lấy mặt sàng ra.
Khi lắp làm theo trình tự ngược lại.
Chú ý: Khi tháo hôp sàng ra khỏi tay biên, tau giữ chặt hộp sàng và khung máy.
TRANG 98
- Thường xuyên bôi trơn các vùng chịu mòn bánh xe hang tuần.
- Bôi trơn định kì các ổ bi: 6 tháng/ lần.
- Kiểm tra và căng đai hằng tuần.
- Kiểm tra, vệ sinh mặt sàng khi có bụi cám đóng.
TRANG 99

Lượng gạo cung cấp không đủ Chỉnh van phân phối
Gạo phân phối không đều
Có vật lạ chèn vào lỗ phân phối Kiểm tra, vệ sinh lỗ phân phối
trên mặt sàng
nguyên liệu nằm trong hộp phân phối
Thóc chạy thành nhiều hang Góc nghiêng hộp sàng quá lớn Điều chỉnh lại góc nghiêng
nhưng không chảy sang vùng
Mặt sàng biến dạng Sửa lại mặt sàng
thóc
Lớp hạt nhảy bật lên Vòng quay quá lớn Chỉnh lại vòng quay
Thóc phân ly kém và di Ẩm độ cao hoặc không đồng Xử lý độ ẩm nguyên liệu trước
chuyển chậm đều khi đưa vào máy
Lớp hạt xốc lên và chuyển
Mặt sàng quá mòn Thay mới
thành gợn sóng
Các bánh xe chưa chạm đều Điều chỉnh lại các bánh xe
Máy rung Chấn máy chưa chạm đều Chỉnh lại chân máy
Liệu vào hai hộp không đều Điều chỉnh lại các bánh xe
Cấp liệu quá nhiều Điều chỉnh lại nguyên liệu
Nguyên liệu phân phối không Kiểm tra hộp phân phối, vệ sinh
đều trên mặt sàng mặt sàng
Gạo lẫn nhiều thóc
Góc nghiêng mặt sàng chưa Điều chỉnh lại góc nghiêng hộp
đúng sàng
Trục chính quay quá nhanh Giảm bớt số vòng quay
Bảng 53: Hướng dẫn xử lý sự cố và hư hỏng máy tách thóc PS80
Lưu ý: Khi thay đổi nguyên liệu, người vận hành máy cần phải kiểm tra lại gạo thành phẩm
để kịp thời điều chỉnh khi cần thiết. Đối với mặt sàng phụ cần nạp liệu vừa đủ và điều chỉnh lại
góc nghiêng sau khi đã điều chỉnh góc nghiêng mặt sàng chính.
4.8. Máy sàng đảo
- Không cho thiết bị hoạt động khi các thanh giữ các hộp sàng chưa được siết chặt.
- Kiểm tra và siết chặt các đai ốc, chốt ma ní của các dây treo trước khi cho máy hoạt động.
- Kiểm tra và siết chặt các đai ốc, nắp bảo hiểm của đối trọng trước khi cho máy hoạt động.
- Kiểm tra và siết chặt nắp bảo hiểm của puli trục máy trước khi cho máy hoạt động.
- Không được đưa tay, chân hoặc vật lạ và trong khung máy khi máy đang hoạt động.
TRANG 100
- Không được leo lên khung máy trong khi máy đang hoạt động.
4.8.2. Đặc tính kỹ thuật, chi tiết tiêu chuẩn và tuổi thọ
Vòng
Năng Kích thước tổng thể Khối
Kiểu Công suất quay trục
suất (DxRxC) lượng
chính
RS – 60 6 1,5 kW – 940
140 v/ph 2080 x 1670 x 1930 mm 640 kg
HMSC tấn/giờ v/ph
Bảng 54: Thông số kỹ thuật của máy sàng đảo
STT Chi tiết Số hiệu Số lượng Tuổi thọ

1 Lưới đan Inox Φ (1,7 hoặc 3,0) 03
2 – 2,5 năm
2 Lưới đan Inox Φ 1,5 02
3 Đai thang B 87 02
4 Ổ bi 22210 E 01
20 000 – 25 000 tấn gạo
5 Ổ bi 6312 02
6 Ma ní Φ 14 16 1 năm
7 Động cơ 3 pha – 50 Hz 1,5 kW – 940 v/ph 01
CR 50x85x13 01
8 Phốt 25 000 – 30 000 tấn gạo
CR 60x90x10 01
Φ 90 x 2B 01
9 Puli
Φ 600 x 2B 01
10 Bóng cao su / bộ 1 – 1.5 năm
Bảng 55: Một số chi tiết tiêu chuẩn và tuổi thọ
4.8.3. Công dụng
Thiết bị thực hiện công đoạn phân loại hạt, dùng để tách hỗn hợp gạo và tấm ra thành 4 loại:
gạo nguyên – hỗn hợp gạo, tấm lớn, tấm trung bình – tấm nhỏ - tấm mẵn.
Nguyên lý: Hỗn hợp gạo tấm cần phân ly được phân bố đều trên những mặt sàng của máy
sàng đảo trong quá trình làm việc. Nhờ vào chuyển động xoay của hộp sàng, cho nên hạt chuyển
động không ngừng trên mặt sàng và đi dần xuống dưới theo một hướng xoắn ốc bởi độ nghiêng
của mặt sàng. Trong quá trình chuyển động, những hạt lớn hơn lỗ lưới được giữ lại và tách ra riêng,
còn những hạt nhỏ hơn lỗ lưới sẽ lọt qua lưới xuống đáy hộp sàng và tách ra riêng.
TRANG 101
Cấu tạo: Máy có thân sàng gồm 5-6 hộp sàng hình chữ nhật chồng lên nhau, trong mỗi hộp
sàng được lắp lưới đan Inox có lỗ lưới theo quy định, phía dưới có bánh cao su để làm sạch lưới
và tăng hiệu quả phân ly. Khi làm việc, thân sàng xoay không ngừng trên 4 sợi dây treo nhờ cơ
cấu lệch tâm với biên độ A = (25-55)mm, được dẫn động bằng động cơ điện qua bộ dây đai lắp
trên cụm dẫn động ở dưới sàng. Trên cơ cấu dẫn động lệch tâm có lắp đối trọng ở tâm của máy để
cân bằng máy.
Hình 22: Cấu tạo máy sàng đảo
TRANG 102
4.8.5. Kích thước tổng thể và các bộ phận chính
Hình 23: Kích thước tổng thế máy sàng đảo
TRANG 103
Hình 24: Các bộ phận chính của máy sàng đảo
1. Hộp sàng 6 12. Trục trên 24. Nắp gối đỡ dưới
2. Hộp sàng 5 13. Gối đỡ dưới 25. Đế lệch tâm
3. Hộp sàng 4 14. Ổ bi 6312 26. Miệng hỗn hợp
4. Hộp sàng 3 15. Bi cao su Φ30 27. Ma ní
5. Hộp sàng 2 16. Khung lưới 28. Bulon treo trên
6. Hộp sàng 1 17. Cạc te 29. Ống vải Φ125x200
7. Khung đáy 18. Khung sàng 30. Giá đỡ phễu vào
8. Bulon treo 19. Đ.c 1.5kW – 940v 31. Phễu vào
9. Đối trọng 20, 21. Puli Φ85x2B 32. Nắp hộp sàng 6
10. Kẹp đối trọng 21. Puli Φ85x2B 33. Máng ra tấm nhỏ
11. Ổ bi 22210 E 23. Trục dưới 34. Hộp liệu tấm mẵn
TRANG 104
4.8.6. Lắp đặt
Cân bằng máy và siết chặt khung máy.
Kiểm tra sự cân bằng của nền móng đồng thời kiểm tra khoảng hở giữa nền móng và khung
máy.
Cân bằng hộp sàng bảo đảm ở vị trí nằm ngang bằng cách điều chỉnh các dây treo.
Các bước tháo lắp máy:
1. Kiểm tra động cơ, puli và các dây đai. Thông thường dây đai sẽ có độ võng từ 8-12 mm khi
ta đặt một lực khoảng 2kg vào giữa dây.
2. Xếp các hộp sàng lên khung sàng theo thứ tự đã ghi trên hộp.
3. Lắp tất cả các gugiông vào và siết nhẹ với các đai ốc, siết tuần tự thanh này tới thanh kia cho
tới khi chắc chắn, không nên siết cứng từng thanh.
4. Lắp các thanh treo vào khung và chỉnh cân bằng cả hộp sàng bằng các đai ốc.
Khi tháo máy, trình tự tiến hành ngược lại với lắp máy.
4.8.7. Vận hành
- Không có sự khác thường khi quay puli bằng tay.
- Các hộp sàng được chồng lên nhau theo số thứ tự.
- Tất cả các đai ốc, thanh siết, thanh giữ phải được siết chặt.
Vận hành:
- Mở máy trước khi nạp liệu.
- Cho nạp liệu.
Sau khi vận hành
- Ngưng nạp liệu.
- Tắt máy khi trên sàng đã hoàn toàn sạch liệu.
TRANG 105
Kiểm tra hằng ngày:
- Kiểm tra xem đai ốc có bị lỏng không.
- Làm sạch lưới sàng bằng cách tháo mở khung sàng trong trường hợp nghẹt liệu.
Kiểm tra hằng tháng:
- Vô mỡ cho cơ cấu lệch tâm, các ổ trục.
- Kiểm tra xem lưới có bị rách hoặc bị chùng không.
- Kiểm tra xem đai có bị dãn không, nếu có thì tăng đưa động cơ.
Kiểm tra sau sáu tháng:
- Kiểm tra tất cả các ổ trục, puli, đai, nếu có chi tiết hỏng phải thay mới.
- Kiểm tra xem banh cao su có bị mòn không. Nếu banh hỏ đi thì khả năng ngăn ngừa sự nghẹt
sàng sẽ giảm dẫn đến hiệu suất thấp, phải thay banh mới.

Nghẹt lưới Làm sạch lưới
Banh chống nghẹt không di
Kéo thẳng lưới ra
chuyển tự do được
Hiệu suất sàng thấp
Banh chống nghẹt bị mòn Thay mới
Số vòng quay trục chính giảm Căng đai hoặc thay mới
Nạp liệu quá mức Điều chỉnh tốc độ nạp liệu
Lưới hư Thay mới
Kích thước hạt ra không giống
Nghẹt lưới Làm sạch
nhau (có thể tấm lẫn gạo hoặc
Lắp khung lưới đúng theo số
ngược lại) Khung lưới lắp không đúng
đã ghi
Vách khung lưới hỏng Thay mới
Hạt rơi vãi ra ngoài
Ống vải hư Thay mới
Thanh siết hoặc thanh giữ bị
Siết đai ốc lại
nới lỏng
Có âm thanh khác thường khi
Mòn hoặc hư hỏng bộ phận
vận hành Thay mới
dao động hoặc khung lưới
Khô mỡ bôi trơn Bôi trơn bằng mỡ
Các thanh siết bị nới lỏng Siết chặt lại
Có sự rung động hoặc dao
Ổ lăn mòn Thay mới
động máy
Nền lắp máy không cân bằng Điều chỉnh sự cân bằng nền.
Bảng 56: Hướng dẫn xử lý sự cố và hư hỏng máy sàng đảo
4.9. Máy sàng trống

TRANG 106
1. Van nạp liệu và hộp cấp liệu phải được bố trí ở vị trí chia đôi dòng liệu.Không được đưa tay,
chân hoặc các vật lạ vào gần cụm truyền động xích và đai khi máy đang hoạt động.
2. Không được cho máy chạy ngược chiều quay chỉ dẫn trên cacte vì sẽ làm hỏng các bộ phận
căng xích và vách.
3. Không để các vật lạ, cứng và nặng rơi vào bên ngoài và bên trong ống, sẽ làm hỏng vỏ máy
4.9.2. Đặc điểm kĩ thuật
− Năng suất: 4-5 tấn /h
− Hiệu suất: 75%
− Công suất động cơ: 1.5 kw
− Số vòng quay trục chính (r.p.m): 38 - 48
− Trọng lượng máy: 1360kg
− Trọng lượng đóng gói: 1500kg
− Kích thước tổng thể: 3960x1700x299 mm
− Kích thước đóng gói: 4100x1900x1800 mm
TRANG 107
− Chi tiết tiêu chuẩn:
STT CHI TIẾT SỐ HIỆU SỐ LƯỢNG

1 Động cơ 1,5kW 1450 v/ph 01
2 Hộp giảm tốc 1/20 - 1.5kW 01
3 Ổ bi 6201-2Z 02
4 Ồ bi 6310-2Z 06
5 Gối đỡ SKF FY508M 02
6 Phổt CR70X110x12,7 04
7 Dây đai B-48 01
8 Dây xích t = 15,8 mm 1,5 m
Bảng 57: Thông số chi tiết máy sàng trống
− Tuổi thọ
CHI TIẾT TUỔI THỌ

Vỏ trống / bộ (2- 2,5) năm
Ồ bi 6201 (25 000 -ỉ-30 000) tấn gạo
Phốt / bộ (25 000 + 30 000) tấn gạo
Gói đỡ FY508 M (25000 - 30 000) tấn gạo
Ổ bi 6310 (25 000 + 30 000) tẫn gạo
Bảng 58: Một số chi tiết tiêu chuẩn và tuổi thọ chi tiết của máy chọn hạt LG6A
4.9.3. Công dụng
Máy chọn hạt hay máy sàng trống là thiết bị thực hiện công đoạn phân loại hạt, được đặt sau
thiết bị sàng đảo. Dùng để phân loại gạo theo chiều dài, tách hỗn hợp tấm và gạo của sàng đảo thành
2 loại: gạo thành phẩm và hỗn hợp gồm gạo gãy — tấm (tấm 1/2 và tấm 3/4).
Nguyên liệu từ sàng đảo được đưa vào trong ống quay, tấm sẽ được các lỗ lõm trên máy nâng
đến độ cao nhất định rơi vào trong máng hứng tấm và được vis tải đưa ra ngoài. Phần gạo thành phẩm
còn lại không đạt độ cao của máng hứng tấm đi ra ngoài theo độ nghiêng của thiết bị sàng trống.
4.9.4.2. Cấu tạo
Máy có thân máy gồm 2 hình trụ tròn lắp song song được làm bằng vật liệu không gỉ đặt hơi
nghiêng, mặt trong mỗi ống có hàng nghìn lỗ lõm có kích thước theo quy định và ghép thành 2 nửa
TRANG 108
theo chiều dài. Bên trong ống có lắp máng hứng tấm điều chỉnh được và trong màng tấm có lắp một
vít tải mang tấm ra ngoài. Khi làm việc máy quay chậm khoảng 30-50 vòng/phút được dẫn động bằng
động cơ điện qua bộ dây đai tới hộp giảm tốc qua bộ truyền động xích lắp dưới trống. Trên cơ cấu
dẫn động của động cơ có lắp puly điều chỉnh tốc độ quay của máy.
Hình 25: Nguyên lý và cấu tạo cơ bản của máy sàng trống RS60 MSC
TRANG 109
4.9.5. Các bộ phận chính và kích thước tống thế
1. Hộp cấp liệu 5. Ống có dập lỗ lõm
2. Khung chân máy 6. Động cơ điện
3. Máng hứng tấm 7. Hộp giảm tốc
4. Vis tải tấm 8. Vô-lăng chỉnh máng tấm
Hình 26: Các bộ phận chính của máy chọn hạt LG6A
TRANG 110
Hình 27: Kích thước tổng thể của máy chọn hạt LG6A
4.9.6. Lắp đặt
- Máy phân loại hạt phải được đặt trên nền betong phẳng và phải được cân chỉnh đảm bào góc
nghiêng làm việc của máy là 1 °30.
- Để nâng cao năng suất làm việc nên lắp đặt thêm sàng đảo ở phía trước hoặc lắp trực tiếp
trên khung chân máy chọn hạt.
TRANG 111
Hình 28: Cách lắp đặt máy sàng đảo và máy chọn hạt
1. Máy chọn hạt 4. Sàn thao tác
2. Máy sàng đảo 5. Phễu tấm lớn
3. Bồ đài thành phẩm 6. Phễu tấm nhỏ
4.9.7. Vận hành
Để đảm bảo an toàn trước khi vận hành cần kiểm tra:
- Các bulong đã siết chặt hay chưa
- Các đĩa xích và dây xích có đồng phẳng không
- Vô dầu mỡ hộp giảm tốc
TRANG 112
- Chiều quay của ống đúng với cacte
- Độ căng của xích và đai
- Mở nắp
- Nạp liệu
- Điều chỉnh lượng gạo vào đều các ống
- Kiểm tra đầu ra của tấm và gạo
Dừng máy:
- Ngưng nạp liệu
- Chờ nguyên liệu trong máy thoát ra hết
- Tắt máy
4.9.7.3. Cách tháo lắp máy
Cách tháo:
- Tháo các bulon a
- Tháo các bulon b
- Tháo các bulon c
Cách lắp: Trình tự ngược lại khi tháo
Hình 29: Cách tháo lắp máy chọn hạt LG6A
TRANG 113
4.9.8. Báo trì và kiểm tra
Để tăng tuổi thọ và hiệu suất làm việc của thiết bị cần phải có chế độ bảo dưỡng tốt:
- Thường xuyên kiểm tra làm sạch lỗ trên ống
- Vô dầu mỡ hàng tháng cho hộp giảm tốc
- Bôi trơn bộ truyền xích cho mỗi đầu ca máy
- Kiểm tra siết chặt các bulon, căng đai, xích sau mỗi ca máy
- Bơm mỡ định kỳ các ổ bi sau 100 giờ máy
DẤU HIỆU NGUYÊN NHÂN CÁCH KHẮC PHỤC
Trượt đai hoặc dãn Căng lại đai hoặc thay mới
Cám đóng trong lỗ lõm ống Vệ sinh làm sạch
Ống bị mòn Thay ống mới
Mức độ phân ly giảm Sửa lại hoặc thay mới
Ống bị móp méo
Máy đang quay dừng lại đột Dây đai bị chùng

Căng lại đai hoặc thay mới
Ổ đỡ bị hỏng
ngột Thay mới
Đường ống tấm bị nghẹt
Thông đường ống tấm
Vít tải bị nghẹt Ổ bi bị hỏng

Thay ổ bi mới
Đường ống ra tấm bị nghẹt
Tắt máy, quay tay để tháo ra
Máy chạy có tiếng động cơ Bulon bị hỏng

Kiểm tra siết lại
khác thường Vật lạ rơi vào máy
Kiểm tra lấy ra
Bảng 59: Hướng dẫn xử lí hư hỏng máy chọn hạt
Chú ý:
- Mức độ phân lỵ giảm đôi kill còn do nguyên nhân nguyên liệu vào không đủ với năng suất
của máy. Vì khi đó gạo trong ống quá ít và mỏng nên hạt gạo không nằm ổn định do đó hạt
có kích thước lớn sẽ lần vào trong máng có hạt nhỏ hơn.
TRANG 114
- Mức độ phân ly giảm trong trường hợp vượt quá năng suất của ống. Trường hợp này nên tăng
độ nghiêng của ống hoặc bổ sung tăng thêm số lượng ống.
4.10. Máy sấy
- Sức chứa: 20 tấn (tỷ trọng của lúa 0,6 tấn/m3)
- Tần suất cháy: 25 tấn/giờ
- Thời gian sấy: 30-60 phút (tùy theo độ ẩm của lúa)
- Khối lượng giảm dần: 1,0-2,5% mỗi chu kỳ
- Nhiệt độ tác nhân sấy (không khí nóng): 50-65 độ C
- Năng lượng cần thiết (ở 27 độ C): 95000 kcal/giờ
- Khí đốt: RC 1115GEM
- Lò đốt: FGA-8
- Nhiên liệu: Dầu diesel
- Mức tiêu hao nhiên liệu: 40-115 lít/giờ
- Áp suất tĩnh: 16mmH2O
- Máy thổi khí: LLA#8-4
- Trọng lượng máy: 9,4 tấn (không kể quạt và buồng đốt)
- Công suất tiêu thụ: 53,3 kW (Van quay 0,2 kW, buồng đốt 2,2 kW, bộ thổi không khí 45 kW,
vít băng tải 2,2 kW)
- Đặc tính kỹ thuật trên có thể thay đổi tùy theo chất lượng lúa, nhưng sự khác biệt nằm trong
khoảng 20%.
4.10.2. Ứng dụng
- Chức năng: Sấy lúa có độ ẩm cao đến độ ẩm thích hợp cho quá trình xay xát sau này và góp
phần kéo dài thời gian bảo quản của nguyên liệu
- Chủng loại: Máy sấy lúa kiểu tháp, model LDR20E, xuất xứ: Nhật Bản.
TRANG 115
Hình 30: Nguyên lý và cấu tạo cơ bản của tháp sấy khí nóng
4.10.3.1. Khu vực trên đỉnh của tháp sấy:
- Một vít tải nằm ngang được sử dụng để phân phối vật liệu (lúa) trong toàn bộ phần thang máy.
- Bộ cảm biến được lắp đặt bên trong tháp để phát hiện mức độ đầy của lúa và gửi tín hiệu đến
hệ thống điều khiển máy sấy để đóng mở băng tải xả sau quá trình sấy hoặc đưa gạo vào để
bắt đầu quá trình sấy.
4.10.3.2. Thân máy sấy:
- Ống dẫn tác nhân sấy và ống thải tác nhân sấy được bố trí xen kẽ ở khoảng trống cân bằng.
Ống dẫn khí nóng có một đầu vào tự động và ống xả có một đầu ra mở rộng. Vì vậy, người ta
lắp đặt ống dẫn hình côn để cấp khí ổn định cho toàn bộ khu vực sấy.
- Lớp lúa dưới cùng trong quá trình sấy được lấy mẫu để kiểm tra xem đã đạt độ ẩm yêu cầu
chưa. Nếu đạt yêu cầu sẽ chuyển sang silo. Nếu không, nó tiếp tục tuần hoàn để làm khô thêm
bằng cách điều chỉnh luồng không khí trong ống dẫn khí nóng thấp nhất thông qua việc mở
hoặc đóng van điều tiết không khí ở vị trí thấp nhất của máy sấy.
- Ống dẫn khí nóng thấp nhất trong thân máy sấy được điều khiển bằng cảm biến nhiệt độ, được
kết nối với thiết bị chỉ thị thông qua dây dẫn.
TRANG 116
- Có cửa sổ quan sát phía trước và sau bộ phận sấy giúp dễ dàng kiểm tra, theo dõi sự chuyển
động của lúa.
4.10.3.3. Bộ phận tháo liệu
- Hai van nội tuyến với sáu cánh đi qua góc giao nhau của quá trình sấy. Van quay có trục hình
sao, khi hai trục quay ngược chiều nhau sẽ múc lúa rơi xuống chuyển xuống phễu xả.
- Van quay được điều khiển bởi động cơ bánh răng 1/100 và hoạt động trong một khoảng thời
gian cố định dựa trên tín hiệu từ hệ thống điều khiển của máy sấy.
- Van quay chuyển động với tốc độ 10 vòng/phút, công suất xả 33m2/h.
- Các van quay được kết nối với động cơ bằng dây xích để chống trượt.
4.10.3.4. Ống dẫn khí nóng, ống dẫn khí thải và quạt lúa:
- Không khí nóng do buồng đốt tạo ra được dẫn vào các ống dẫn khí nóng bên trong máy sấy
thông qua quạt hút.
- Diện tích tiết diện của cả ống dẫn khí nóng và ống xả phía trên đều nhỏ hơn tiết diện phía dưới
nhằm đảm bảo cung cấp khí cân bằng cho từng khu vực sấy cụ thể.
- Cả ống dẫn khí nóng và ống dẫn khí thải đều được trang bị các thanh đỡ, có chức năng như
một chiếc thang để kiểm tra mặt cắt ngang từ trên xuống.
Hình 31: Bố trí ống dẫn khí nóng và khí thải trong thân máy sấy
TRANG 117
4.10.4. Vận hành
- Kiểm tra xem có bị lỏng các chi tiết như bu lông, nhông xích, hoặc hành trình chết của đai và
xích không.
- Kiểm tra và loại bỏ các mảnh vụn ra khỏi máy sấy, chẳng hạn như mảnh vụn kim loại, phụ
tùng thay thế hoặc ốc vít.
- Thực hiện kiểm tra trực tiếp van quay và chạy van một lúc để kiểm tra xem có âm thanh bất
thường hoặc nhiệt độ quá cao không.
- Đối với quạt thổi, hãy thường xuyên bôi trơn vòng bi, kiểm tra xem nó có quay đúng hướng
không và cho chạy để kiểm tra xem có âm thanh bất thường hoặc nhiệt độ quá cao không.
- Điều chỉnh bộ phận giảm chấn cho chuyển động trơn tru trước khi vận hành máy. Điều chỉnh
vít điều chỉnh tốc độ của xi lanh tổ ong.
- Kiểm tra rò rỉ không khí trong ống xi lanh không khí.
- Kiểm tra các đường nhiên liệu tại các kết nối của các đường cung cấp nhiên liệu.
4.10.4.2. Vận hành
Khởi động đồng thời cả băng tải và hoạt động khí buồng đốt. Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước
khi vận hành máy.
Trình tự thao tác:
- Mở thiết bị vận chuyển sau quá trình sấy
- Mở thiết bị vận chuyển sau trước trình sấy
- Điều chỉnh nhiệt độ của dòng khí nóng.
- Điều chỉnh thời gian làm việc của van quay.
- Khi máy sấy hoạt động, mở quạt và vít tải.
- Kích hoạt công tắc xả.
- Máy sấy hoạt động trong 30 phút.
- Bắt đầu quá trình nhập liệu
- Cung cấp lúa liên tục cho đến khi nhận được tín hiệu từ cảm biến.
- Lúa được lấy ra.
TRANG 118
- Tự động vận hành buồng đốt.
- 70 phút sau khi quạt tắt, vít tải tự động dừng.
- Chuyển lúa ra khỏi máy sấy.
- Đóng thiết bị tải trước và sau quá trình sấy
4.10.5. Hướng dẫn xử lí hư hỏng
SỰ CỐ NGUYÊN NHÂN CÁCH KHẮC PHỤC

Chưa có nguồn cấp (đèn Công tắc nguồn chưa mở Mở công tắc nguồn
nguồn tắt)
Có nguồn cấp nhưng mô tơ Role điện không hoạt động Kiểm tra lại giá trị nhiệt cài
chưa chạy đặt và chỉnh lại cho chính xác
Lỗi mạng điện hoặc dây điện Nối lại dây cho đúng
không được nối
Van quay và van an toàn Gỡ bớt những vật cồng kềnh
không quay đúng quanh van
Kéo trục van ra và làm sạch
Quạt hút không hoạt động Quạt quay không đúng chiều Kiểm tra góc quay bằng mũi
tên chỉ hướng
Cuộn dây Y-delta bị nối nhầm Sửa lại cho đúng dây
dây
Điện áp không bình thường Kiểm tra lại 3 cuộn dây 200V.
Cấp điện áp bình thường
Lực căng đai không phù hợp Kiểm tra lưc căng đai qua cửa
sổ và điểu chình độ căng
Hệ thống gàu tải không hoạt Kiểm tra nếu đai chỉ làm việc
dộng 1 bên bằng cách mở, kiểm tra
lớp che phủ máy và điều chỉnh
lại.
Thóc rò rỉ từ van Chỉnh van quay và van an toàn
cho đúng
Van an toàn bị biến dạng Thay mới
Máy nén không hoạt động Chạy máy nén và sử dụng nó
như thiết bị tạo áp lưc cho
xilanh gió
Rò rỉ trong ống dẫn Sửa chữa chỗ rò rỉ
Xylanh gió không hoạt động Lỗi mạng điện hoặc dây điện Sửa lại dây cho đúng
chưa được nối
Chỉnh tốc độ không đúng Chỉnh lại tốc độ vận hành bình
thường
Lúa không được sấy Cửa gió bị đóng Mở cửa gió
Rò rỉ vài chỗ hở Kiểm tra lại các chỗ hở
Nhiệt độ cài đặt trên bảng điều Điều chỉnh lại một giá trị hợp
khiển không đúng lí
Cảm biết nhiệt hoạt động sai Chỉnh lại cảm biến nhiệt
TRANG 119
Sấy không đều Công tắc van điều chỉnh thời Chỉnh lại công tắc
gian bị tắt và không tính thời
gian được
Lượng ẩm thoát ra đo không Đo độ ẩm lại ít nhất 5 lần và
chính xác lấy giá trị trung bình cho chính
xác. Luôn đô mỗi lần nhập
liệu.
Bộ cảm biến không sáng đèn Không nối dây hoặc nối dây Chỉnh lại đường dây cho đúng
sai đến đén. Loại bỏ bụi và tạp chất
Bụi và những tạo chấp bên
ngoài làm cho van quay của
cảm biến mức không quay
được
Bảng 60: Hướng dẫn xử lý sự cố và hư hỏng máy sấy
4.11. Máy tách màu
4.11.1. Đặc tính kỹ thuật
Kiểu máy GS 5880 AIS

Công suất tối đa 6 tấn/giờ
Nguồn điện năng AC 200V ± 10% 1 pha
Điện năng yêu cầu (bao gồm Tiêu thụ 2,6 kW
thiết bị gia nhiệt) Tối đa 3,8 kW
600 – 1500 Nl/phút (5.5 – 11
Máy khí nén
Lưu lượng khí yêu cầu kW)
Máy hút bụi 12 m3/phút
Trọng lượng tịnh 650 kg
Kích thước 1310x1280x1760 mm
Bảng 61: Đặc tính kỹ thuật máy sàng đảo
4.11.2. Công dụng
- Tách hạt màu xát.
- Tách hạt bạc bụng tỏng gạo xát.
- Tách hạt không phải gạo nếp trong gạo nếp
Hạt gạo được cấp liên tục qua phễu nhập liệu (1) và máng rải liệu (2), dòng hoạt động sau đó
được điều chỉnh bộ dẫn truyền (3). Dòng hạt sau khi được điều chỉnh sẽ đi vào khu vực nhận dạng
hạt với lưu lượng không đổi. Bộ phận nhận dạng được chiếu sáng bằng bốn đèn huỳnh quang (4) đặt
ở mặt trước và sau máy để cung cấp đủ độ sáng để phân loại. Đèn huỳnh quang là nguồn sáng để tách
hạt bạc màu hoặc hạt bạc bụng. Hạt gạo đi qua khu vực nhận diện sẽ được quan sát cả mặt trước lẫn
TRANG 120
mặt sau. Khi hạt bạc màu hoặc hạt bạc bụng được nhận dạng bởi ánh sáng xuyên qua hạt nguyên liệu
hoặc ánh sáng phản xạ, chúng sẽ được một súng hơi của bộ phận van thổi (6) ra khỏi đường ống thành
phẩm (7). Tạp chất của lần tách đầu sẽ được dẫn lên máng rải liệu phụ và trải qua lần tách lần hai để
thu hồi lại những hạt thành phẩm còn lẫn trong tạp phẩm. Tạp phẩm qua lần tách thứ hai nếu vẫn còn
có thể thu hồi sẽ được vận chuyển trở lại phễu nhập liệu và tiếp tục tách. Bộ quét (9) được dùng làm
sạch mặt kính chắn bụi để đảm bảo tính ổn định cho hoạt động tách hạt.
Hình 32: Cấu tạo máy tách màu
TRANG 121
Hình 33: Kích thước tổng thế máy tách màu
4.11.4. Vận hành
- Bắt đầu vận hành các thiết bị phụ như máy nén khí, quạt hút bụi, băng chuyền tải, …
- Cài dặt áp suất khí tới mức 0.25 MPa (2.5 kg/cm2).
- Bật công tắt nguồn của bộ phận máy chính.
- Cài đặt chế độ chỉnh màu tùy theo loại hạt.
- Làm nóng máy khoảng 30 phút trước khi vận hành.
- Kiểm tra cài đặt: cài đặt trong hệ thống, cần gạt và thời gian hoạt động
TRANG 122
Vận hành máy:
- Nạp gạo vào thùng nguyên liệu.
- Điều chỉnh nền: tạo sóng cảm biến bằng màn hình điều khiển nền. Đối với gạo bạc màu, sóng
cảm biến nằm dưới đường số 0, còn gạo màu sáng, sóng cảm biến nằm trên đường số 0.
- Điều chỉnh lưu lượng và độ nhạy: Điều chỉnh độ nhạy bằng cáh xem xét sản phẩm đầu ra. Sau
khi xác định độ nhạy, tăng dần lưu lượng đến giá trị mong muốn.
- Cân bằng lưu lượng của hai lần tách hạt
Triệu chứng Phương pháp xử lí

Lỗi hiển thị trên màn hình Nhấn biểu tượng TOUGH để đến màn hình hỗ trợ HELP screen và
điều khiển cảm ứng làm theo hướng dẫn
Đảm bảo rằng đèn xanh nằm phía dưới bên trái của màn hình cảm
ứng bật sáng:
Không có màn hình nào
- Nếu đèn sáng: màn hình xuất hiện khi nhấn vào panel
hiện ra
- Nếu đèn tắt: không có điện, kiểm tra nguồn điện tại công tắt sau
lưng máy
Không có điện Kiểm tra công tắc sau lưng máy
Công tắt điện tự động ngắt Kiểm tra xem có rò rỉ điện, chập điện. Kiểm tra điện dung có đủ không
Máng nhập liệu không Kiểm tra lỗi trên màn hình tín hiệu và đồng hồ đo lưu lượng. Kiểm
hoạt động tra cầu chì của bộ rải liệu và thay cầu chì mới (nếu cần).
Không thực hiện tách hạt Kiểm tra chế độ cài đặt và xem xét lại quy trình vận hành máy
Đầu bắn hơi vẫn hoạt Kiểm tra cảm biến CCD, PCD xử lí tín hiệu hoặc dây cáp. Kiểm tra
động dù không có gạo lỗi nghẹt đầu bắn hơi
Chổi vệ sinh không hoạt
Kiểm tra dây xy-lanh khí và cầu chì
động
Bảng 62: Hướng dẫn xử lý sự cố và hư hỏng máy tách màu
TRANG 123
PHẦN 5: NHẬN XÉT VÀ ĐỀ NGHỊ
Xí nghiệp lương thực Sài Gòn Satake có rất nhiều thuận lợi để phát triển. Xí nghiệp sở hữu
những dây chuyền sản xuất tiên tiến của Nhật hay một dây chuyền chất lượng cao được sản xuất tại
Việt Nam lắp đặt ở phân xưởng chế biến gạo cao cấp Tân Túc, một đội ngũ cán bộ kỹ thuật lành nghề,
có vị trí thuận lợi để vận chuyển nguyên liệu cả về đường sông và đường bộ… và quan trọng nhất là
sự quyết tâm rất lớn của Ban Tổng giám đốc Xí nghiệp. Tuy nhiên, Xí nghiệp, đặc biệt tại phân xưởng
chế biến gạo Tân Túc mà nhóm chúng em thực tập, vẫn tồn tại những hạn chế nhất định.
Về cơ sở vật chất và nguồn nguyên liệu,
Nhà máy được thiết kế với đầy đủ các khu vực cần thiết: khu hành chính, khu phân xưởng, kho
nguyên liệu, kho sản phẩm.
Đường giao thông trong nhà máy tương đối rộng rãi và đa phần đều đã được đổ nhựa.
Địa điểm xây dựng nhà máy thuận lợi: gần Quốc lộ 1A và giáp sông Chợ Đệm thuận lợi cho
việc tiếp nhận nguyên liệu cũng như phân phối sản phẩm. Tuy nhiên, Xí nghiệp nằm xa vùng nguyên
liệu, tốn nhiều chi phí vận chuyển sẽ dẫn đến giá thành sản phẩm cao, khó cạnh tranh được với những
doanh nghiệp khác. Để khắc phục hạn chế này, Xí nghiệp đã đặt rất nhiều trạm thu mua ở Long An,
Cần Thơ, An Giang… để đảm bảo nguồn nguyên liệu.
Xí nghiệp đã có nhiều đổi mới và cải cách lại tổ chức sản xuất, tăng cường cán bộ thu mua
nguyên liệu cả về số lượng và chất lượng. Đồng thời, Ban Tổng giám đốc cũng đã năng động hơn
trong sản xuất kinh doanh, năng động tìm kiếm khách hàng và nguồn hàng để đảm bảo đầu ra và đầu
vào cho sản xuất.
Kho chứa sản phẩm được thiết kế rộng rãi, thoáng mát. Tuy nhiên, do đã xây dựng khá lâu, nên
nhà kho không còn đảm bảo được môi trường kín để bảo quản sản phẩm.
Do đó, sản phẩm dễ bị sâu mọt phá hoại cũng như tái hút ẩm gây ảnh hưởng đến chất lượng
sản phẩm. Nhóm mong rằng nhà máy sẽ tu sửa lại nhà kho này để đảm bảo điều kiện bảo quản sản
phẩm được tốt hơn.
Sức chứa tại kho chưa đáp ứng đủ, do đó xảy ra hiện tượng một lượng sản phẩm phải để ngay
tại xưởng sản xuất. Nhóm thực tập mong nhà máy có thể mở rộng kho để có thể mở rộng năng lực
sản xuất và đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Một số silo chứa sản phẩm bị hư hại do sử dụng lâu ngày, gây thất thoát lượng không nhỏ gạo
sau chế biến, chúng em mong rằng nhà máy sẽ sớm khắc phục tình trạng này.
TRANG 124
Máy móc trong phân xưởng đầy đủ đảm bảo sản xuất và có tính tự động hóa cao. Tuy nhiên,
các máy đặt tương đối gần nhau, gây khó khăn trong việc vận hành và vệ sinh máy móc. Bên cạnh
đó, một số máy không sản xuất được cũng cần được vệ sinh thường xuyên để đảm bảo vệ sinh của
dây chuyền sản xuất.
Nhà máy tự thiết kế một hệ thống sấy điện trở và ghép vào dây chuyền sản xuất tổng thể để sấy
gạo thành phẩm, đảm bảo chất lượng của gạo. Điều này cho thấy sự sáng tạo, đổi mới trong công việc
của các kỹ sư của Xí nghiệp, giúp nhà máy đảm bảo được độ ẩm cần thiết cho việc bảo quản gạo, tiết
kiệm chi phí trong khâu sấy (vì phải vận chuyển đến phân xưởng chính để sấy nếu không có máy
sấy).
Một số máy không được sử dụng trong một khoảng thời gian dài xảy ra hỏng hóc, không thể
vận hành. Điều này gây ảnh hưởng đến năng lực sản xuất của phân xưởng nói riêng, và của Xí nghiệp
nói chung. Vì vậy, chúng em mong nhà máy xem xét, sửa chữa để đảm bảo dây chuyền được xuyên
suốt.
Về an toàn lao động và nhân sự,
Tổ chức nhân sự nhà máy chặt chẽ, đảm bảo các bộ phận đều có công việc riêng, chức năng
của các bộ phận không chồng chéo, tránh lãng phí tài nguyên và nhân lực.
Phân xưởng luôn có người vận hành để điều khiển quy trình và xử lý nếu có sự cố. Các thiết bị
gây cháy nổ, các động cơ có tính an toàn cao được kiểm tra thường xuyên.
Tuy nhiên, nhà máy còn nhiều bụi cám nên cần trang bị khẩu trang cho công nhân để tránh ảnh
hưởng đến sức khỏe.
Hệ thống phòng cháy chữa cháy bố trí khắp nhà máy, các vị trí bố trí dụng cụ chữa cháy ở các
nơi dễ thấy nên có thể dễ dàng xử lý khi có vấn đề xảy ra.
Về quy trình sản xuất và chất lượng sản phẩm,
Dây chuyển sản xuất có tính tự động cao, chất lượng sản phẩm cao.
Sản phẩm đầu ra thay đổi linh hoạt tùy thuộc vào yêu cầu của đơn hàng. Tính chất công việc
mang tính thời vụ, do không phải mùa nào cũng thu mua được lúa và gạo nguyên liệu, cùng với việc
sản xuất theo đơn hàng dẫn đến công việc phân bố không đều trong năm.
Xí nghiệp đã thực hành tiết kiệm để hạ chi phí sản xuất xuống, hạ giá thành sản phẩm xuống
để tăng tính cạnh tranh, tiếp cận được nhiều tầng lớp khách hàng hơn; bên cạnh đó, còn giúp Xí
nghiệp duy trì sự ổn định và phát triển của Xí nghiệp.
TRANG 125
Tóm lại, Xí nghiệp có rất nhiều cơ hội và thuận lợi để phát triển. Tuy nhiên, Xí nghiệp nói
chung, phân xưởng chế biến gạo cao cấp Tân Túc nói riêng vẫn còn những khuyết điểm cần được
Ban Tổng giám đốc xem xét và cải thiện. Nhóm mong rằng, với những sửa đổi và đổi mới trong tương
lai, Xí nghiệp sẽ ngày càng phát triển, góp phần bảo đảm lương thực cho TPHCM nói riêng và cho
Việt Nam nói chung, cũng như tăng cường xuất khẩu trong khu vực và trên thế giới.
TRANG 126

Official

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Official

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP HỒ CHÍ MINH

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA

KHOA KĨ THUẬT HOÁ HỌC

BỘ MÔN QUÁ TRÌNH THIẾT BỊ

BÁO CÁO THỰC TẬP NGOÀI TRƯỜNG

ĐƠN VỊ THỤC TẬP

XÍ NGHIỆP LƯƠNG THỰC SÀI GÒN SATAKE

Phân xưởng chế biến gạo cao cấp Tân Túc

Cán bộ phụ trách nhà máy: La Minh Bảo

Thành Phố Hồ Chí Minh - 2023

STT MSSV HỌ TÊN LỚP

CHÚNG EM XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN!

TP.HCM, ngày…..tháng……năm 2023

Đại diện nhà máy

Giảng viên hướng dẫn

DANH MỤC BẢNG ......................................................................................................................... 10

1.1. Giới thiệu chung .................................................................................................................... 1

1.2. Lịch sử hình thành và phát triển ............................................................................................ 2

1.3. Vị trí và phân xưởng.............................................................................................................. 3

1.4. Sơ đồ mặt bằng nhà máy ....................................................................................................... 5

1.5. Sơ đồ tổ chức và bố trí nhân sự ............................................................................................. 6

1.6. Xử lý phế thải và vệ sinh công nghiệp .................................................................................. 6

PHẦN 2: DÂY TRUYỀN CÔNG NGHỆ ......................................................................................... 8

2.1. Nguyên liệu và chỉ tiêu nguyên liệu ...................................................................................... 8

2.3. Sản phẩm và chỉ tiêu sản phẩm ........................................................................................... 16

PHẦN 3: QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ .......................................................................................... 22

3.1. Quy trình công nghệ ............................................................................................................ 22

3.2. Các công đoạn của quy trình ............................................................................................... 22

PHẦN 4: MÁY – THIẾT BỊ ............................................................................................................ 30

4.1. Cân nhập liệu ....................................................................................................................... 30

4.2. Cân tự động ......................................................................................................................... 38

4.3. Máy làm sạch....................................................................................................................... 48

4.4. Máy tách sạn ........................................................................................................................ 54

4.5. Máy xát trắng....................................................................................................................... 62

4.6. Máy đánh bóng .................................................................................................................... 75

4.7. Máy tách thóc ...................................................................................................................... 92

4.8. Máy sàng đảo..................................................................................................................... 100

4.10. Máy sấy .......................................................................................................................... 115

4.11. Máy tách màu ................................................................................................................ 120

PHẦN 5: NHẬN XÉT VÀ ĐỀ NGHỊ ........................................................................................... 124

Hình 3: Sơ đồ toạ lạc nhà máy ........................................................................................................... 5

Hình 4: Sơ đồ tổ chức nhân sự nhà máy ............................................................................................ 6

Hình 5: Thước chuyên dụng để đo độ dài tấm và gạo ..................................................................... 12

Hình 6: Thiết bị chuyên dụng đo độ ẩm gạo .................................................................................... 12

Hình 8: Thiết bị chuyên dụng đo độ ẩm gạo .................................................................................... 49

Hình 17: Sơ đồ nguyên ỉý của máy đánh bóng RP60 ...................................................................... 80

Hình 22: Cấu tạo máy sàng đảo ..................................................................................................... 102

Hình 32: Cấu tạo máy tách màu ..................................................................................................... 121

Bảng 3: Hàm lượng glucid trong thóc ............................................................................................... 10

Bảng 5: Chỉ tiêu phân loại gạo loại 1, loại 2 ..................................................................................... 13

Bảng 6: Chỉ tiêu nguyên liệu gạo lứt ................................................................................................. 13

Bảng 7: Chỉ tiêu nguyên liệu gạo sô sấy ........................................................................................... 14

Bảng 8: Chỉ tiêu nguyên liệu gạo sô trắng ........................................................................................ 14

Bảng 9: Chỉ tiêu nguyên liệu gạo trắng ............................................................................................. 15

Bảng 14: Chỉ tiêu định mức xát gạo .................................................................................................. 21

Bảng 15: Thông số thiết bị cân nhập liệu .......................................................................................... 23

Bảng 16: Thông số thiết bị sàng tạp chất .......................................................................................... 23

Bảng 17: Thông số thiết bị tách sạn .................................................................................................. 24

Bảng 18: Thông số thiết bị xát trắng ................................................................................................. 24

Bảng 19: Thông số thiết bị đánh bóng .............................................................................................. 25

Bảng 20: Thông số thiết bị tách thóc ................................................................................................. 25

Bảng 21: Thông số thiết bị sàng đảo ................................................................................................. 26

Bảng 22: Thông số thiết bị sàng trống .............................................................................................. 27