Professional Documents
Culture Documents
HÌNH HỌC 11 (Hình Không Gian)
HÌNH HỌC 11 (Hình Không Gian)
Chương 1. PHÉP DỜI HÌNH VÀ PHÉP ĐỒNG DẠNG TRONG MẶT PHẲNG
Phép biến hình (trong mặt phẳng) là một quy tắc để ứng với mỗi điểm M thuộc mặt phẳng, xác định được
một điểm duy nhất M’ thuộc mặt phẳng ấy.
Điểm M’ gọi là ảnh của điểm M qua phép biến hình đó.
Một số ví dụ
Ví dụ 1: Cho đường thẳng (d). Với mỗi điểm M, ta xác định điểm
M’ là hình chiếu vuông góc của M trên (d). Quy tắc cho tương ứng
M với M’ như trên là một phép biến hình – gọi là .............................
.................................................................
Định lý:
Trang 1
Hình học 11
Chú ý:
Ví dụ 1: Vẽ ảnh tam giác, đoạn thẳng và đường tròn qua phép tịnh tiến theo vector u.
Ví dụ 2: Qua phép tịnh tiến Tu với u 0 , đường thẳng d biến thành đường thẳng d’.
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
........................................... ....................................................................................
Ví dụ 3: Cho hai đường thẳng song song a và a’. Tìm tất cả những phép tịnh tiến biến a thành a’.
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
Trang 2
Hình học 11
Xét phép tịnh tiến T : M x, y M ' x ', y' với u a;b .
T
Biểu thức tọa độ: u
x '
Lúc đó:
y'
Ví dụ 4: Cho phép tịnh tiến Tu trong đó u = (2; - 3).
a) Tìm ảnh của các điểm A(–2; 4), B(3; –6) qua Tu .
b) Biết rằng M’(2; 4) là ảnh của điểm M qua Tu . Tìm tọa độ của M.
d) Tìm phương trình của ảnh của đường tròn (C): x 2 2 y 12 25 qua Tu .
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
Trang 3
Hình học 11
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
Bài tập phép tịnh tiến
Bài 1. Cho đường tròn (O) và hai điểm A, B. Một điểm M thay đổi trên đường tròn (O). Tìm quỹ tích điểm
a) Tìm ảnh của các điểm A(–3; 4), B(2; –7) qua Tu .
b) Biết rằng M’(2; 6) là ảnh của điểm M qua Tu . Tìm tọa độ của M.
Bài 3: Trong mặt phẳng Oxy, cho phép tịnh tiến Tv với v 2;3 biến M(x;y) thành M’(x’;y’)
a. Tìm ảnh của đường thẳng d : x 2 y 1 0 qua Tv
Bài 4: Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho v 3; 2 và điểm M(3;2). Tìm tọa độ điểm A sao cho:
a. A Tv M
b.M Tv A
Bài 5. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy cho v 2;3 và đường tròn C : x 2 y 2 2x 4 y 4 0 . Tìm
ảnh của (C ) qua phép tịnh tiến Tv
Trang 4
Hình học 11
2. Phép đối xứng trục, phép đối xứng tâm.
Phép đối xứng trục:
Trục đối xứng của hình H: đường thẳng d gọi là trục đối xứng của hình H nếu phép đối xứng trục
Dd biến H thành chính nó, tức là ...........................
Phép đối xứng tâm:
Tâm đối xứng của hình H: điểm I gọi là tâm đối xứng của hình H nếu phép đối tâm DI biến H
thành chính nó, tức là ...........................
Ví dụ 5: Trong các hình sau, hình nào có trục đối xứng và có mấy trục ? (Mỗi chữ cái là một hình).
Hình nào có tâm đối xứng ?
A B C D Đ E G H I K L M
x '
Lúc đó:
y'
Ví dụ 6: Trong mặt phẳng Oxy. Cho hai điểm A(4; –3) và B(–4; 2).
a) Tìm ảnh của điểm A qua ĐB và ảnh của B qua ĐA.
b) Tìm ảnh của đường thẳng d: 2x + 3y + 3 = 0 qua ĐA.
c) Tìm ảnh của đường tròn (C): (x + 3)2 + (y – 2)2 = 4 qua ĐB.
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
Trang 5
Hình học 11
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
Biểu thức tọa độ:
Xét phép đối xứng trục
Ví dụ 7: Trong mặt phẳng Oxy. Cho hai điểm A(3; 2) và B(2; –3).
a) Tìm ảnh của điểm A qua ĐOx và ảnh của B qua ĐOy.
b) Tìm ảnh của đường thẳng d: 2x – 5y + 3 = 0 qua ĐOx.
c) Tìm ảnh của đường tròn (C): (x – 4)2 + (y + 2)2 = 4 qua ĐOy.
d) Biết ảnh của điểm M qua ĐOy là điểm M’(–8; 2), tìm M ?
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
Trang 6
Hình học 11
3. Phép quay
Phép quay: Định nghĩa:
Ví dụ 1:
Phép quay nào biến ABC thành A 'B'C ' : ......................
Phép quay nào biến A 'B'C ' thành ABC : .......................
Ví dụ 9: Cho hai tam giác đều OAB và OA 'B' như hình vẽ. Gọi D, C lần lượt là trung điểm của AA '
và BB' . Chứng minh OCD đều.
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
Áp dụng tìm tập hợp điểm:
Ví dụ 10:
Cho đường tròn (O, R) và hai điểm A, B cố định. Với mỗi điểm M ta xác định điểm M’ sao cho
MM ' MA MB . Tìm tập hợp các điểm M’ khi M di động trên (O).
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
Trang 7
Hình học 11
Bài tập
Phép đối xứng và phép quay
Bài 1. Chỉ ra các tâm đối xứng của các hình sau đây:
a) Hình gồm hai đường thẳng cắt nhau tại điểm I.
b) Hình gồm hai đường thẳng song song.
c) Hình gồm hai đường tròn cắt nhau tại 2 điểm A và B.
d) Hình gồm một đường thẳng bỏ đi 2 điểm A, B của nó.
e) Hình gồm một đường elip.
f) Hình gồm hai nhánh của một hypebol.
Bài 2. Cho hai tam giác vuông cân OAB và OA’B’ có chung đỉnh O sao cho O nằm trên đoạn AB’ và nằm
ngoài đoạn A’B. Gọi G và G’ lần lượt là trọng tâm của OAA’ và OBB’. Chứng minh OGG’ là tam
giác vuông cân.
Bài 3. Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho các đường tròn (C1) và (C2) lần lượt có phương trình:
(C1): x2 + y2 – 4x – 7 = 0
Viết phương trình ảnh của đường tròn trên:
a) qua phép đối xứng tâm O.
b) qua phép quay tâm O, góc quay 900 theo chiều dương.
Bài 4: Trong mặt phẳng Oxy, cho điểm I(2; 3) , (d): 3x – y + 9 = 0 và đường tròn
C : x2 y 2 2 x 6 y 6 0 . Hãy viết phương trình ảnh của (d) và (C) qua phép đối xứng tâm I.
Bài 5: Trong mặt phẳng Oxy, cho điểm A(1;3). Hãy tìm tọa độ của điểm A’ là ảnh của A qua phép quay
tâm O, góc quay 90
Bài 7: Cho hai đường thẳng (d): 2x-y+4=0 và (d’): x-2y+2=0. Tìm trục đối xứng biến (d) thành (d’).
Bài 8: Trong mặt phẳng Oxy, cho đường tròn C : x 1 y 2 4 . Viết phương trình đường tròn
2 2
b. Tìm ảnh của đường tròn C : x 2 y 2 2 x 6 y 0 qua phép đối xứng trục (d)
Bài 11: Cho hai điểm B, C cố định nằm trên đường tròn (O;R) và điểm A thay đổi trên đường tròn đó. Hãy
dùng phép đối xứng trục chứng minh trực tâm H của tam giác ABC nằm trên 1 đường tròn cố định.
Trang 8
Hình học 11
4. Hai hình bằng nhau
Nếu ABC và A'B'C' là hai tam giác bằng nhau thì có phép dời hình biến ABC thành A'B'C' .
Định nghĩa 1: Hai tam giác gọi là bằng nhau nếu chúng có các cạnh tương ứng bằng nhau và các góc tương
ứng bằng nhau.
Định nghĩa 2: Hai tam giác gọi là bằng nhau nếu có một phép dời hình biến tam giác này thành tam giác
kia.
Với các hình nói chung ta dùng định nghĩa sau:
Định nghĩa 3: Hai hình gọi là bằng nhau nếu có phép dời hình biến hình này thành hình kia.
Tính chất: Nếu hình H1 bằng hình H2 và hình H2 bằng hình H3 thì hình H1 bằng hình H3.
Ví dụ 11: Cho hình chữ nhật ABCD. Gọi E, F, H, I theo thứ tự là trung điểm A D
của các cạnh AB, CD, BC và EF. Chứng minh AEI bằng FCH.
H
E F
B G C
II. PHÉP ĐỒNG DẠNG
1. Phép vị tự
Trang 9
Hình học 11
Định lí: Nếu phép vị tự tỉ số k biến hai điểm M và N lần lượt thành hai điểm M’ và N’ thì M ' N ' k MN
và M’N’ = k MN.
Phép vị tự biến ba điểm thẳng hàng thành ba điểm thẳng hàng và không làm thay đổi thứ tự của ba điểm
thẳng hàng đó.
Hệ quả: phép vị tự tỉ số k
biến đường thẳng thành đường thẳng song song (hoặc trùng) với đường thẳng đó.
biến tia thành tia.
biến đoạn thẳng thành đoạn thẳng mà độ dài được nhân lên với k
biến tam giác thành tam giác đồng dạng với tỉ số đồng dạng là k
biến góc thành góc bằng nó.
biến đường tròn có bán kính R thành đường tròn có bán kính k R.
Ví dụ 13: Trong mặt phẳng Oxy. Cho hai điểm I(2; –3) và A(3; 4).
a) Tìm ảnh của điểm A qua V(I; 2) .
b) Tìm ảnh của đường thẳng d: 3x – 4y + 2 = 0 qua V(O; –3).
c) Tìm ảnh của đường tròn (C): (x + 3)2 + (y - 2)2 = 1 qua V(O; 2).
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
Trang 10
Hình học 11
2. Phép đồng dạng
Phép biến hình F gọi là phép đồng dạng tỉ số k (k > 0) nếu với hai điểm bất kỳ M, N có ảnh lần lượt là M’,
N’ ta có: M’N’ = k.MN.
Định lý: Phép đồng dạng tỉ số k đều là hợp thành của một phép vị tự V tỉ số k và một phép dời hình D.
Ví dụ 14: Trong mặt phẳng Oxy, cho A 2; 3 ,B 0;1 ,C 1;1
a) Hãy xác định ảnh của A qua phép đồng dạng có được bằng cách thực hiện liên tiếp phép vị tự tâm B
tỉ số 2 và phép tịnh tiến vector u 2; 3
b) Hãy xác định ảnh của đường thẳng (d): x + 2y – 3 = 0 qua phép đồng dạng có được bằng cách thực
hiện liên tiếp phép vị tự tâm C tỉ số 3 và phép đối xứng tâm B.
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
3. Hai hình đồng dạng
Hai hình gọi là đồng dạng với nhau nếu có phép đồng dạng biến hình này thành hình kia.
Trang 11
Hình học 11
Chương 2. HÌNH HỌC KHÔNG GIAN
Phần 1: Đường thẳng và mặt phẳng trong không gian – Quan hệ song song.
§0. CÁC KHÁI NIỆM MỞ ĐẦU
I. Khái niệm cơ bản
Đối tượng cơ bản:
Điểm: ký hiệu A, B, C, …
Đường thẳng: ký hiệu a, b, c, d, …
Mặt phẳng: ký hiệu (P), (Q), (α), () ...
Quan hệ cơ bản
Thuộc : ký hiệu . Ví dụ: .............................................
Chứa trong, nằm trong : ký hiệu .Ví dụ: ................................
II. Các tính chất thừa nhận của hình học không gian
Tính chất thừa nhận 1: Có một và chỉ một đường thẳng đi qua hai điểm phân biệt cho trước.
Tính chất thừa nhận 2: Có một và chỉ một mặt phẳng đi qua ba điểm không thẳng hàng cho trước.
Tính chất thừa nhận 3: Tồn tại bốn điểm không cùng nằm trên một mặt phẳng .
Tính chất 3 còn có thể phát biểu là : Tồn tại bốn điểm không đồng phẳng.
Tính chất thừa nhận 4: Nếu hai mặt phẳng phân biệt có một điểm chung thì chúng có một đường thẳng
chung duy nhất chứa tất cả các điểm chung của hai mặt phẳng đó.
Đường thẳng chung đó được gọi là .................................................... Kí hiệu : ...................
Tính chất thừa nhận 5: Trong mỗi mặt phẳng , các kết quả đã biết của hình học phẳng đều đúng.
Định lí : Nếu một đường thẳng đi qua hai điểm phân biệt của một mặt phẳng thì mọi điểm của đường
thẳng đều nằm trong mặt phẳng đó.
Trang 12
Hình học 11
IV. Hình chóp và tứ diện.
1. Hình chóp
Cho đa giác A1A2…An nằm trong mặt phẳng ( ) và điểm S ( ) (Nối S với các đỉnh A1,A2 .. ta được n
tam giác SA1A2, SA2A3,…,SAnA1.Hình tạo bởi n tam giác đó và đa giác A1A2…An được gọi là hình chóp.
2. Tứ diện
Trang 13
Hình học 11
§1. GIAO TUYẾN GIỮA HAI MẶT PHẲNG
GIAO ĐIỂM GIỮA ĐƯỜNG THẲNG VÀ MẶT PHẲNG
PP2:
Ví dụ 1: Cho tứ diện SABC . Gọi M, N lần lượt là hai điểm trên hai cạnh AB và BC sao cho MN không song
song với AC. Tìm các giao tuyến :
a) (SAB) và (SAC) c) (SMN) (SAC)
b) (SMN) và (ABC) d) (SAN) (SCM)
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
Trang 14
Hình học 11
Ví dụ 2.
Cho tứ diện SABC. Gọi H, I là trung điểm SA, BC. M nằm trên SC và không là trung điểm SC.
Tìm các giao tuyến:
a. (SAI) (ABM) b. (IHM) (SAB)
c. (SAI) (BCH) d. (BHM) (ABC)
Ví dụ 3. Cho hình chóp S.ABCD trong đó mặt đáy ABCD có các cặp cạnh đối không song song.
Điểm M SA. Tìm giao tuyến của các cặp mặt phẳng sau :
a. (SAC) và (SBD) b. (SAC) và (MBD)
c. (SAB) và (SCD) d. (MBC) và (SAD
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
Trang 15
Hình học 11
Dạng 2: Tìm giao điểm giữa đường thẳng (d) và mặt phẳng (P)
PP1:
PP2:
Ví dụ 4. Cho tứ diện SABC, M là điểm nằm trên tia đối tia SA, O là điểm nằm trong tam giác ABC. Tìm các
giao điểm sau:
a/ BC (SOA) b/ MO (SBC) c/ AB (MOC)
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
Trang 16
Hình học 11
Ví dụ 5. Cho tứ diện SABC , hai điểm H và K lần lượt thuộc hai cạnh SA và SB, O là điểm nằm trong tam
giác ABC. Xác định các giao điểm sau:
a/ AB (SOC) b/ KH (SOC) c/ SO (CHK)
Ví dụ 6. Cho tứ diện SBCD, gọi M, N lần lượt là trung điểm của AC và BC, K là một điểm trên cạnh BD, K
không là trung điểm của BD. Tìm giao điểm của:
a) CD và (MNK) b) AD và (MNK)
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
Trang 17
Hình học 11
Dạng 3:
Chứng minh ba điểm thẳng hàng:
Ví dụ 7.
Cho hình chóp S.ABCD. Gọi O là giao điểm của AC và BD. Một mặt phẳng cắt các cạnh SA, SB, SC, SD
lần lượt tại M, N, P, Q. Giả sử AB cắt CD tại E; MN cắt PQ tại F.
1) CMR: A, E, F thẳng hàng.
2) Gọi O là giao điểm của AC và BD. Chứng minh rằng: SO, MP, NQ đồng quy.
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
...................................................................................... ....................................................................................
Trang 18
Hình học 11
Bài tập
Bài 1. Cho tứ diện ABCD. Gọi O là một điểm nằm trong tam giác ACD. I, J là 2 điểm phân biệt trên 2 cạnh
BC, BD sao cho IJ và CD không song song với nhau. Tìm giao tuyến (OIJ) và (ACD).
Bài 2. Cho tứ diện ABCD. Gọi I, J lần lượt là trung điểm các cạnh AD và BC.
a. Tìm giao tuyến của 2 mặt phẳng (IBC) và (JAD)
b. Gọi M là điểm nằm trên đoạn AB, N là điểm nằm trên đoạn AC. Tìm giao tuyến của 2 mặt phẳng
(IBC) và (DMN).
Bài 3. Cho tứ diện SABC. Gọi M, N lần lượt là 2 điểm trên các đoạn SB và SC sao cho MN không song
song với BC. Tìm giao tuyến của 2 mặt phẳng :
a) (AMN) và (ABC) b) (ABN) và (ACM)
Bài 4. Cho hình chóp S.ABCD có đáy là hình bình hành ABCD tâm O. Gọi điểm E là trung điểm SC.
a) Tìm giao tuyến của (BED) và (SAC) b) Tìm giao tuyến của (ABE) và (SBD)
c) Tìm giao điểm của SD và (AEB)
Bài 5. Cho tứ diện ABCD. Trên các cạnh AB và AC lần lượt lấy các điểm M và N sao cho MN không song
song với BC. Gọi O là một điểm trong tam giác BCD.
a. Xác định (OMN) BC
b. Tìm giao điểm của (OMN) và các đường thẳng BD, CD.
Bài 6. Cho hình chóp S.ABCD, gọi O là giao điểm AC và BD.Lấy M, N lần lượt cạnh SA, SC.
a/ Tìm (BMN) SO b/ Tìm (BMN) SD
Bài 7. Cho hình chóp S.ABCD, đáy là hình bình hành. Gọi M là trung điểm của SC.
a. Tìm giao điểm I của đường thẳng AM với mặt phẳng (SBD). Chứng minh IA = 2IM.
b. Tìm giao điểm E của đường thẳng SD với mặt phẳng (ABM) .
c. Gọi N là điểm tùy ý trên cạnh AB. Tìm giao điểm của đường thẳng MN với mặt phẳng (SBD).
Bài 8. Cho mặt phẳng (P) và 3 điểm A, B, C không thẳng hàng ở ngoài (P). Giả sử các đường thẳng BC,
CA, AB cắt a tại D, E, F. Chứng minh 3 điểm D, E, F thẳng hàng.
Bài 9. Cho hình chóp SABCD, mặt đáy là hình bình hành tâm O, M , N lần lượt là trung điểm của SB, SD.
P đoạn SC và không là trung điểm của SC.
a/ Tìm giao điểm E của (MNP) và SO
b/ Tìm giao điểm Q của SA với (MNP)
c/ Gọi I, J, K lần lượt là giao điểm của QM và AB ; QP và AC ; QN và AD. Chứng minh I, J, K thẳng
hàng
Bài 10. Cho tứ diện ABCD, gọi E, F, G lần lượt là 3 điểm trên 3 cạnh AB, AC, BD sao cho EF cắt BC tại I,
EG cắt AD tại H (I C; H D).
a. Tìm giao tuyến của (EFG) và (BCD); (EFG) và (ACD)
b. Chứng minh CD, IG, HF đồng qui.
Bài 11. Cho tứ diện SABC, điểm O thuộc miền trong tam giácABC. I đoạn SB, J đoạn SC, K đoạn
AB sao cho IJ không song song với BC, IK không song song với SA.
a/ Tìm giao điểm D của (IJK) và BC.
b/ Gọi E là giao điểm của DK và AC.Chứng minh 3 đường thẳng SA, KI, EJ dồng qui..
Trang 19