Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 1

 

Jetëgjatësia e qenve në shtëpi.

Shumica e racave të qenve kanë afërsisht


të njëjtën jetëgjatësi, rreth 10-13 vite të
shëndetshme dhe të lumtura. Por disa raca
nuk hyjnë në listë për shkak të jetëgjatësisë
së tyre jonormale të gjatë. Ka shumë raste
të dokumentuara të qenve që i kanë kaluar
të 20-at.

Edhe pse Australian Cattle Dog nuk është


në listë, rekordi zyrtar për qenin më të
vjetër i përket asaj, ose një qeni australian
të quajtur Bluey, i cili vdiq në moshën 29-
vjeçare në vitin 1939! Një fakt i
mahnitshëm, dhe nëse mendoni për këtë,
ka shumë të ngjarë të dëshironi që të gjithë
qentë tuaj të jetojnë kaq gjatë. Nëse jeni
kurioz se çfarë rekorde kanë racat e tjera,
atëherë shikoni galerinë e mëposhtme!

1. Yorkshire Terrier

Yorkie është një nga racat më të njohura në


botë, dhe gjithashtu një nga më me fat -
Yorkies kanë një jetëgjatësi mesatare prej
17-20 vjet!

Kjo është një racë e vogël lodrash dhe nuk


është çudi që ka kaq shumë fansa në të
gjithë botën. Terrieri më i vjetër në botë i
Yorkshire i quajtur Jack vdiq në vitin 2016
në moshën 25 vjeçare, e cila në aspektin
njerëzor është të paktën 117 vjeç!

2. Chihuahua

Chihuahuas janë një nga racat më jetëgjatë


të qenve, dhe kjo është ndoshta për shkak
të madhësisë së tyre - raca është
gjithashtu një nga më të voglat. Me një
jetëgjatësi mesatare prej 15 deri në 20 vjet,
këta qen do t'ju ofrojnë aventura të gjata
dhe emocionuese. Chihuahua-ja më e
vjetër në botë vdiq në vitin 2014 në moshën
20 vjeç e 265 ditë.

3. Pomeranez

Këta qen të vegjël me gëzof kanë një


jetëgjatësi mesatare prej 12-16 vjetësh.
Pomeranezët janë të dashur në shumë
pjesë të botës për natyrën e tyre të
këndshme, aktive dhe miqësore.
Pomeranezja më e vjetër e regjistruar ka
jetuar 21 vjet 8 muaj e 12 ditë.

4. Dachshund

Një tjetër racë e vogël - dachshund -


gjithashtu ka një jetë mjaft të gjatë prej 14
deri në 17 vjet. Megjithatë, dachshund-i më
i vjetër në botë i quajtur Chanel jetoi për më
shumë se 21 vjet!

5. Qen qimedredhur lodër

Poodles lodër mund të mos duken si


homologët e tyre më të mëdhenj, por ata
janë ende shumë inteligjentë dhe të lehtë
për t'u trajnuar. Këta djem të vegjël
zakonisht jetojnë më gjatë, mesatarisht 12
deri në 16 vjet. Por qimedredha më e vjetër
Toy, Seamus, jetoi 20 vjeç!

6. Lhasa Apso (Lhasa Apso)

Lhasa Apso janë qen të mrekullueshëm të


vegjël që jetojnë mesatarisht 12 deri në 15
vjet. Ata u edukuan për të ndihmuar murgjit
budistë në shërbimin e tyre në tempull.

7. Malteze

Një tjetër racë e vogël dhe e këndshme në


të gjitha aspektet është maltezi, i cili ka një
jetëgjatësi mesatare prej 12-15 vjetësh.
Maltezi është një nga racat më të vjetra që
ka origjinën në ishullin mesdhetar të
Maltës.

8. Beagle

Beagles konsiderohen si një nga qentë më


të mirë për fëmijë, me natyrën e tyre
besnike dhe të bindur, por në të njëjtën
kohë një mënyrë jetese aktive. Beagles
gjithashtu jetojnë mesatarisht 12 deri në 15
vjet. Beagle më i vjetër, Butch, vdiq në vitin
2003 në një moshë mahnitëse 27-vjeçare.

9. Pug

Një nga racat më të njohura në botë, Pugs


jeton rreth 12-15 vjet, por personaliteti i tyre
ndoshta i kalon ato. Pugs janë një nga
racat më të vjetra që kanë origjinën në Kinë
dhe kanë ruajtur dhe rritur popullaritetin e
tyre gjatë disa shekujve. Pug më i vjetër në
botë, King Tug, jeton sot në SHBA dhe nga
qershori 2017, mosha e tij është 18 vjeç e 8
muaj.

10. Shnauzer në miniaturë

Kjo racë e sigurt ka të njëjtën sasi të


madhe energjie si homologu i saj më i
madh. Schnauzers në miniaturë jetojnë
mesatarisht 12 deri në 15 vjet, gjë që do t'ju
japë mjaft kohë për t'u futur në sportet e
ndryshme të qenve në të cilat mund të
marrin pjesë.

Jetëgjatësia e qenve varion nga 8-15 vjet.


Rastet vërtet të njohura të një jetëgjatësie
prej më shumë se 20 vjetësh janë mjaft të
rralla, por ka kafshë shtëpiake unike
jetëgjata në botë që kanë arritur ta
kapërcejnë këtë bar. Dhe mosha e kafshës
mund të jetë një arsye e rëndësishme për të
hyrë në Librin e Rekordeve Guinness,
kështu që pronari i një kafshe të tillë merr
një arsye shtesë për krenari.

Mbajtësi kryesor i rekordeve

29 vjet e 5 muaj - ja sa vite ka jetuar qeni


më i vjetër në botë, i cili është regjistruar në
Librin e Rekordeve Guinness. Mbajtësi
kryesor i titullit të nderit është qeni
Australian Cattle Bluey, i lindur në 1910.
Gjatë gjithë jetës së tij, qeni ruante kopetë
e deleve dhe nuk u sëmur kurrë me
sëmundjet karakteristike të "qenve", ndërsa
vëllezërit dhe motrat e tij nga e njëjta pjellë
jetuan pak më shumë se 12 vjet. Bluey vdiq
më 14 nëntor 1939 në pleqëri dhe mbeti
energjik dhe aktiv deri në ditët e tij të fundit,
edhe pse humbi plotësisht shikimin një vit
para vdekjes. Pronari është i sigurt se
sekreti i jetëgjatësisë së qenit ishte
ushqimi i shëndetshëm dhe ajri i pastër.

Njëqindvjeçarë zyrtarë dhe


jozyrtarë

Një rekordmen më modern mund të


konsiderohet një qen i quajtur Puske nga
Japonia, i cili jetoi për 26 vjet e 8 muaj.
Përzierja si dhelpra ka lindur në mars 1985.
Përkundër faktit se ajo u godit nga një
makinë në një moshë tashmë mjaft
mbresëlënëse në vitin 2008, qeni mbeti i
gjallë dhe kënaqi familjen e pronarëve të
saj deri në dhjetor 2011. Jetëgjatësia e
Puske u regjistrua zyrtarisht në Librin e
Rekordeve në dhjetor 2010.

Nëse terrieri miks Max do të jetonte deri në


gusht 2013, ai do të kishte marrë titullin e
qenit të parë në botë që do të jetonte
zyrtarisht deri në 30 vjeç. Qeni lindi në
gusht 1983 dhe jetoi gjithë jetën në
familjen e Janelle Derowen në Luiziana
(SHBA). Megjithë moshën e tij të
konsiderueshme, ai ishte në gjendje të
shkëlqyer shëndetësore, përveç artritit të
lehtë dhe kataraktit, dhe hante gjithmonë
vetëm një markë të caktuar ushqimi dhe
kockash për qentë e blerë posaçërisht për
të. Rekordi zyrtar u vendos më 15 maj 2013
dhe Max vdiq më 18 maj.

Mbajtësi jozyrtar i rekordeve mund të


konsiderohet një qen me emrin Maggie, i
cili gjithashtu i përkiste racës Australian
Cattle Dog dhe vdiq më 17 prill 2016 në
moshën 30 vjeç (200 vjet njerëzor). Mosha
e nderuar nuk e pengoi kafshën që të bënte
shëtitje të përditshme në një traktor rreth
fermës në shoqërinë e pronarit, duke mos
harruar të rënkonte macet dhe të donte
ëmbëlsirat, veçanërisht karamele, të cilat
kohët e fundit kanë qenë gjithnjë e më të
vështira për t'u goditur. dy dhëmbët e
mbetur. Pronari i saj, fermeri Brian
McLaren, humbi dokumentet që
konfirmonin moshën reale të kafshës
shtëpiake për të rregulluar rekordin. Por ai i
siguron të gjithë se i bleu një kafshë
shtëpiake djalit të tij katërvjeçar dhe në
kohën e vdekjes së Maggie, ai ishte tashmë
34 vjeç. Veterinerët që kanë pasur kohë për
të ekzaminuar qenin nuk përjashtojnë që
mosha e deklaruar të jetë mjaft reale.

Mesatarisht, një qen jeton shumë më


pak se një njeri. Mjerisht, është
shumë e vështirë për pronarin të
ndahet me një kafshë shtëpiake që
dërgohet në një botë më të mirë.
Prandaj, kur zgjidhni një racë, ia vlen
të pyesni se sa jetojnë përfaqësuesit
e saj. Portali WebMd.com ka
përgatitur një listë me 13 raca qensh
që dallohen nga jetëgjatësia.

Yorkshire Terrier

Foto: Shutterstock

Qentë të tillë zakonisht jetojnë deri në 14-


16 vjet. Mos harroni se pamja e jashtme
është mashtruese! Shpesh, Yorkshire
Terriers janë zbukuruar me shirita dhe
aksesorë të tjerë qesharak, por në fakt
kafsha nuk është aq e brishtë. Nga rruga,
më parë qen të tillë u përdorën për të
shfarosur minjtë.

qimedredhur

Foto: Shutterstock

Poodles janë të mëdha, të mesme dhe të


vogla. Një qimedredhur e vogël lodër jeton
deri në 12-14 vjet, dhe një qimedredhur e
madhe - deri në 12-15 vjet. Qentë e vegjël
kanë më shumë gjasa të vuajnë nga
lëndime të ndryshme, ky është shkaku
kryesor i vdekjes së tyre.

malteze

Bichon elegante malteze mund të jetojë


deri në 12-14 vjet. Kjo është një racë shumë
e lashtë që gëzonte respekt të veçantë në
kulturat egjiptiane, greke dhe romake. Duke
parë këtë krijesë të lezetshme, është e
vështirë të besohet se dikur ishte përdorur
për të gjuajtur minjtë.

schnauzer miniaturë

Qeni, lartësia e të cilit në thahet është


vetëm 30-35 centimetra, është shumë
rezistent dhe i guximshëm. Schnauzer
jeton deri në 12-14 vjet. Duke qenë se këta
qen adhurojnë fëmijët, ky është një opsion
ideal për një familje. Vërtetë, schnauzers
shpesh vuajnë nga pankreatiti (inflamacion
i pankreasit), sepse qenit i pëlqen ushqimet
me yndyrë.

Boston Terrier

Ky qen i guximshëm mund të jetojë deri në


14 vjet. Dallohet nga sytë e mëdhenj që
mund të dëmtohen lehtësisht nga era, dielli
ose mbeturinat. Boston Terrier Club of
America rekomandon që të blini një kapelë
të veçantë për qenin tuaj. Nga rruga, kafsha
gjen në mënyrë të përsosur një gjuhë të
përbashkët me fëmijët dhe kafshët e tjera
shtëpiake.

shih tzu

Deri në shekullin e njëzetë, qentë e kësaj


race ishin praktikisht të panjohur në
Perëndim, por në Kinë ata gëzonin
disponimin e veçantë të dinastisë
sunduese. Këta katërkëmbësh të vegjël por
të guximshëm mund të jetojnë deri në 11-
14 vjeç. Ata rrallë vuajnë nga sëmundje, me
përjashtim të sëmundjeve të lëkurës. Kjo
është arsyeja pse veshja e kafshës ka
nevojë për kujdes të veçantë.

Dachshund

Foto: PantherMedia/Scanpix

Dachshunds janë të njohur gjerësisht për


sharmin e tyre dhe disponimin e gëzuar.
Këto "salcice" qesharake zakonisht jetojnë
deri në 12-14 vjet. Dachshunds janë shumë
besnikë ndaj pronarëve të tyre dhe nuk
mbeten pas tyre asnjë hap. Megjithatë,
instinkti i gjuetisë ndonjëherë i bën ata të
zhduken papritur në një drejtim të panjohur.

Beagle

Foto: PantherMedia/Scanpix

Një beagle kureshtar dhe mendjemprehtë


nuk do t'ju lejojë të mërziteni. Këta qen të
këndshëm, por mjaft të zhurmshëm jetojnë
12-14 vjet. Vërtetë, ata kanë një oreks të
mirë, kështu që është e rëndësishme të
mos i ushqejmë me tepricë. Kilet e tepërta
nuk do t'i bëjnë mirë beagle.

streha

Fillimisht, fermerët e rritën Sheltie si një


qen bari. Për shkak të shtatit të tyre të
vogël, Shelties hanin më pak dhe jetuan më
gjatë se kongregacionet më të mëdha. Në
përgjithësi, një qen mund të jetojë 12-14
vjet. Është veçanërisht e rëndësishme t'i
kushtohet vëmendje shëndetit të
dhëmbëve të kafshëve, pasi ata janë të
prirur ndaj infeksioneve që mund të
shkaktojnë dështim të veshkave.

Labrador

Labrador Retriever është një nga racat më


të njohura si në Letoni ashtu edhe në të
gjithë botën. Kjo është një nga racat e rralla
të mëdha, përfaqësuesit e së cilës jetojnë
deri në 10-12 vjet. Fatkeqësisht, me kalimin
e moshës, ata mund të kenë probleme me
nyjet e ijeve. Prandaj, është e rëndësishme
të monitorohet gjendja e këmbëve të
pasme të kafshës.

Chihuahua

Chihuahua është raca më e vogël e njohur.


Dihet se në shekullin e 9-të, Chihuahuas
ishin të preferuarit e Inkave, Majave,
Tolteqëve dhe Aztecs. Këta qen jetojnë 14-
18 vjet. Meqenëse atdheu i tyre është
territori i Meksikës moderne, ata nuk e
tolerojnë mirë të ftohtin.

Pug

Falë syve të mëdhenj dhe surratit të


sheshtë, argjila duket veçanërisht e
lezetshme. Qen të tillë kënaqin pronarët e
tyre me praninë e tyre për 12-15 vjet. Për
shkak të strukturës së veçantë të surratit,
pugët nuk e tolerojnë mirë nxehtësinë.
Përveç kësaj, qentë kanë një oreks të mirë,
kështu që ata shpesh vuajnë nga
mbipesha.

Përzierje e mirë e vjetër

Mutts më shpesh jetojnë më gjatë se


homologët e tyre të racës së pastër.
Mesatarisht, ata jetojnë 14 vjet, por kjo
është larg kufirit. Nëse ju merrni një
qenush, ju kurrë nuk e dini saktësisht se sa
i madh do të rritet këlyshi. Vëzhgimi i
zhvillimit të një qeni të tillë është
veçanërisht interesant.

Sa shpesh kur marrim një qen, nuk


mendojmë se sa mund të jetojë, dhe
megjithatë jeta e kafshës sonë është kaq e
shpejtë. Për shumicën, vdekja e qenit të
tyre nënkupton humbjen e një anëtari të
dashur të familjes, i cili ka qenë burim
dashurie dhe gëzimi. Për shumë prej nesh,
një kafshë e tillë ka qenë burimi i vetëm i
mbështetjes që mbetet një bazë dhe
shpresë e qëndrueshme në jetën tonë, plot
ndryshime dhe strese.

Fatkeqësisht, qentë, kafshët tona të


dashura shtëpiake, jetojnë shumë më pak
se ne njerëzit. Vdekja e tyre sjell një
pikëllim të vërtetë në familjen tonë, me të
cilën është e vështirë të pajtohesh.
Jetëgjatësia e një qeni nuk varet vetëm nga
ajo race që i përket, por edhe nga mënyra
se si trajtohet, në çfarë kushtesh mbahet,
sa shpesh ecën dhe natyrisht çfarë ha.

Miqtë tanë me katër këmbë po rriten


shumë shpejt. Nuk kemi kohë të vërejmë se
si një qen i rritur rritet nga një qenush i
vogël, i cili përfundimisht arrin në pjekuri,
duke zgjatur disa vjet. Dhe pastaj vjen
pleqëria, të cilën nuk e prisnim fare dhe nuk
e prisnim të vinte kaq shpejt.

Këtu nuk mund të ndryshojmë asgjë, por


jemi në gjendje t'ia bëjmë jetën kafshës
sonë me katër këmbë më të lumtur dhe më
të gjatë. Dhe për këtë duhet të kujdesemi
që në ditën e parë, kur vetëm në shtëpinë
tonë shfaqet një qenush i vogël.

Vlen të theksohet se në moshën 3-5 vjeç,


qentë arrijnë zhvillimin e plotë. Gjatë kësaj
periudhe, zhvillimi i organizmit përfundon,
kafsha ka një kulm energjie. Rreth moshës
rreth 7-8 vjeç, qeni gradualisht fillon të
plaket. Nëse këta janë qen të racave të
mëdha dhe qen roje, ata bëhen më pak
aktivë dhe tregojnë më pak zell për

You might also like