TALAMUS

Faik Özdengül
 Öğrenme Hedefleri
• Talamusun anatomik yapısı
• Talamusun diğer bölgelerle ilişkisi
• Talamusun çekirdekleri
• Talamusun fonksiyonları
 Talamus diensefalonun bir parçasıdır

Diensefalonda yer alan büyük bir

nükleus çekirdek gurubudur

Korteksin derininde beyaz cevher içine

yerleşmiş yumurta şeklinde bir gri cevher
kitlesidir

Sağ ve sol talamus üçüncü ventrikülle

birbirinden ayrılır. Talamusun ortasından
geçen internal medial lamina da talamusu
nükleus guruplarına ayırır.
Talamus diensefalonun bir parçasıdır

Oval şekildedir. Boyu 4 cm´dir.

Beynin 3. ventrikül duvarı boyunca yer almış gri

cevher kitlesidir.

Talamusun medial tarafı 3. ventriküle, ön tarafı

da yan ventriküle bakar.

Üçüncü ventrikül iki talamusun arasındadır ve

massa intermedia iki talamusu birbirine bağlar.

Talamus, internal lamina adı verilen beyaz

cevher tarafından 2’ye ayrılmıştır
lateral (somatik duyularla ilgili kısımdır)
medial
• Duysal sistemler, periferde reseptörlerden başlar ve birçok nöron
bağlantıları kurarak sinir sistemi içinde korteks serebriye ulaşırlar

• Bütün duyu sistemleri korteks serebriye doğru yol alırken lateral dorsal
talamusun ilgili bir nükleusuna gelirler

• Talamustaki nöronlardan kök alan aksonlar korteks serebrinin ilgili duyu

alanına ulaşırlar

• Bu nedenle, “Talamus, korteks serebriye giden yolların kapısıdır” denir.

• Koku duyusu hariç*, tüm sistemlerden gelen afferent impulslar için bir kapı
olarak kabul edilir.

• Ayrıca amaca yönelik bilinçli davranışlardan sorumludur.

• Aralarında kompleks bağlantılar kurmuş olan
talamus ve korteks serebri,
• dış dünyayı idrak etmemizi
• dış ortamdaki değişikliklere karşı gerekli
reaksiyonları gösterebilmemizi sağlayan
esas yapılardır
• Vücuda gelen çeşitli uyaranlara bir çeşit filtre
görevi yapar ve böylece konsantrasyon
sağlanabilir.
• Talamus, bütün duyu sistemlerinden gelen
afferent yolların toplandığı bir yerdir

• Bilerek, idrak edilerek yapılan davranışlar bu

sistem aracılığıyla yapılmaktadır
• Talamus nükleuslarından çoğu
beyin korteksinin belirli
bölgeleriyle bol miktarda sinir
yollarıyla bağlantı kurmuşlardır
• Otuz kadar olan talamus nükleuslarını 4 ana
grupta toplamak mümkündür:
• Spesifik talamus nükleusları
• Nonspesifik talamus nükleusları
• Motor fonksiyonlarla ilgili nükleuslar
• Assosiyatif fonksiyonu olan nükleuslar
 Cognitive function
Behaviour-memory
Memory Visual situmuli

Auditorial and visual information

Somatosensory information
Motor function

Motor function
Other nuclei activation
• Somatik ve özel duyuları beyin korteksinin ilgili
bölgeleri ile bağlayan nükleuslardır.
• Somatik duyular ... temas, basınç, acı, ağrı gibi
• özel duyular … görme, işitme ve tad duyuları gibi

• Mediyal genikulat nükleus … işitme

• Lateral genikulat nukleus … görme
• Ventral posterior nukleus … tat ve genel duyular
 Mediyal genikulat nükleus

• Corpus geniculatum medialeye (CGM) her iki kulaktan da girdiler

geldiğinden tek taraflı hasarında kontralateral sağırlık olmaz.
Lateral genikulat nukleus
Ventral posterior nukleus
 Yeni koku yolu – dorsomedial talamik nükleus

• Yeni koku yolunun, kokunun bilinçli çözümlenmesine yardım ettiği sanılıyor

 Nonspesifik talamus nükleusları
• Spesifik olmayan talamus nükleuslarıdır.

• Talamusun medialinde ve dorsalinde yer alan nükleuslar bu

gruba dahildir.

• Talamusun bu nükleusları hemen hemen bütün korteks

bölgeleriyle, hipotalamusla ve limbik sistem ile bağlantı
kurarlar.

• Limbik sistemle bağlantı kuran nükleuslar; korku, heyecan,

sevgi, sevinç ve hüzün gibi hislerimizin oluşmasında, limbik
sistemin bir parçası gibi rol alır
 Motor fonksiyonlarla ilgili nükleuslar
• Ventral lateral nukleus … istemli motor
hareketler

• Ventral anterior nukleus … istemli motor

hareketler ve uyanıklık

• Serebellum ve bazal ganglionları motor

kortekse bağlarlar
Assosiyatif fonksiyonu olan nükleuslar

• Çeşitli beyin fonksiyonlarının birleştirilmesinde ve

integrasyonunda assosiasyon (birleştirici)
bölgelerle bağlantı kuran talamus nükleuslarıdır

• Nuc. dorsomedialis thalami

• Nuc. anterior thalami

• Pulvinar thalami
 Talamusun Fonksiyonları
• Eksteroseptörlerden gelen bütün duyular önce talamusa gelir.

• Buradan çıkan sinir aksonları beyin korteksinin ilgili merkezlerine giderler.

• Buna göre, talamus bütün eksteroseptörlerden gelen impulsların toplanma

yeridir ve dış alemle beyin korteksi arasında bir irtibat istasyonu gibidir.

• Vücuttan ve baştan gelen somatik duyular lemniscus medialis, lemniscus

trigeminalis ve omurilik yoluyla talamusun nucleus ventralis posterior´una
gelirler.

• Gözden gelenler corpus geniculatum laterale´ye ve kulaktan (koklea)

gelenler corpus geniculatum mediale´ye gelirler.
 Talamusun Fonksiyonları
• Retiküler formasyondan kök alan ve şahsın
uyanık bulunmasını sağlayan impuls yolları,
talamus yoluyla serebral kortekse ulaşırlar.

• Talamus bu aktive edici sistemin esas

bölümünü teşkil eder.

• Uyku halinde talamus ve serebral korteks

inaktif durumdadır.
 Talamusun Fonksiyonları
• Serebral korteksten talamusa ve talamustan kortekse giden ve gelen sinir
yolları vardır.

• Duyular subkortikal bölgede kısmen idrak edilebilmektedirler.

• Örneğin, serebral korteksin somatik duyularla ilgili merkezi tahrip

edildiğinde, şahıs ağrıyı ve dokunma duyusunu idrak eder, fakat
dokunduğu şeyin şeklini, biçimini ve başka karakterlerini ayırt edemez.

• Buna göre, duyuların alınmasında ve yorumlanmasında subkortikal

merkezlerin, bu arada talamusun rolü vardır.

• Duyulara daha geniş bir anlam kazandıran ise beyin korteksinin duyu
merkezleridir.
 Talamusun Fonksiyonları
Özet olarak;

• Talamus periferden gelen bütün impulsları alır, bunları değerlendirir,

vücudun ihtiyacına göre korteksin ilgili merkezlerini uyarır

• Talamus bu tür fonksiyonları yalnız başına değil, beynin diğer

merkezleri ile işbirliği halinde yapar.

– FR (formasyo retikülaris) ile birlikte dikkat üzerine etkilidir

– Hipotalamusun supra kiazmatik nükleusu ile beraber uyku-uyanıklık

siklusunu düzenlenmesinde rol alır
 KAYNAKÇA
• Ders Notları. Meram Tıp Fakültesi Fizyoloji AD.
• Rhoades Rodney A, Bell David R. (2017). Tıbbi Fizyoloji, Çev. Erdal Ağar, İstanbul,
İstanbul Medikal Sağlık Yayıncılık.
• Sherwood L. (2016). Human Physiology, Boston, Cengage Learning.
Fox Stuart I.(2016). Human Physiology, New York, McGraw-Hill Education.
• Hall, John E. (2017). Tıbbi Fizyoloji, İstanbul, Güneş Tıp Kitabevleri.
• Köylü Halis.(2016). Klinik Anlatımlı Tıbbi Fizyoloji, İstanbul, İstanbul Kitapevi.
• TFBD (2020). İnsan Fizyolojisi, İstanbul, İstanbul Tıp Kitabevi.
• Widmaier Eric P, Raff H, Strang Kevin T. (2014). Wander’s Human Physiology, New
York, McGraw-Hill Education.
• https://www.youtube.com/watch?v=DkmWVWIwxh0&ab_channel=SotonBrainHu
b
• https://www.youtube.com/watch?v=eGKUg1n1reo&ab_channel=IcahnSchoolofM
edicine
• https://www.youtube.com/watch?v=Ml1yJyGY0s4&ab_channel=Kenhub-
LearnHumanAnatomy