Grade 9

1st Quarter
 Naipagtatanggol ang mga karapatan at nagagampanan ang mga tungkulin bilang isang
mamimili (Week 8 AP9MKE-Ih-18)
Cognitive
1. Nakakapagpakita ng paraan kung paano naipagtatanggol ang mga karapatan at
nagagampanan ang mga tungkulin bilang isang mamimili.
Activity:
Mga hakbang:

 Pakilala ang konsepto ng karapatan ng mamimili. Ito ay maaaring kasama ang mga
sumusunod: ang karapatang magkaroon ng ligtas at epektibong produkto o serbisyo,
karapatang magkaroon ng wastong impormasyon sa produkto o serbisyo, karapatang
magkaroon ng patas na presyo, karapatang magreklamo o magsumbong sa isang
produkto o serbisyo, at iba pa. Maaari ring ipakita ang batas o polisiya na nagbibigay ng
proteksyon sa karapatan ng mamimili.

 Ipakilala ang scenario na magpapakita ng pangangailangan upang maipagtanggol ang

karapatan ng mamimili. Maaari itong isang halimbawa ng pangangalakal ng may kalidad
na mga produkto o serbisyo, isang hindi wastong impormasyon tungkol sa mga
produkto o serbisyo, o isang hindi makatwirang presyo.

 Ipakita ang listahan ng karapatan ng mamimili at paano ito magagamit upang

maipagtanggol ang kanilang karapatan sa nasabing scenario. Halimbawa, kung ang isang
mamimili ay hindi nabigyan ng wastong impormasyon tungkol sa isang produkto,
maaaring gamitin ng mamimili ang kanilang karapatan upang magreklamo sa
nagbebenta at humingi ng kumpletong impormasyon tungkol sa produkto.

 Magbigay ng mga tips sa mga mamimili upang maipagtanggol ang kanilang karapatan.
Maaaring magrekomenda ng mga hakbang tulad ng pagbabasa ng label ng produkto,
paghingi ng kumpletong impormasyon sa nagbebenta, pagrereklamo sa kumpanya, at
pagtitiyak ng presyo ng produkto.

 Magbigay ng mga halimbawa ng mga kaso ng paglabag sa karapatan ng mamimili at

kung paano ito naipagtanggol. Maaaring ito ay mga kaso ng reklamo sa mga kumpanya,
mga kasong legal, o mga kampanya upang ipaglaban ang karapatan ng mamimili.
  Magtapos ng gawain sa pamamagitan ng pagbibigay ng pagpapahalaga sa
pagpapagtanggol sa karapatan ng mamimili. Paalalahanin ang mga mag-aaral na ang
mga mamimili ay may mga karapatan na dapat ipagtanggol.

2. Nailalahad ang mga Karapatan at nagagampanan ang mga tungkulin bilang isang
mamimili.
Activity:

 Mag-isip ng ilang halimbawa ng mga karapatan ng mamimili sa kanilang sariling

karanasan. Maaaring magtala sila ng mga karapatan na naglalayong maprotektahan sila
bilang mamimili, tulad ng karapatang magpasya kung bibili o hindi, karapatang malaman
ang impormasyon tungkol sa mga produkto, at karapatang magreklamo kung mayroong
sira o depekto sa produkto.

 Ipaliwanag sa mga mag-aaral na ang karapatang ito ay nakasaad sa Batas ng Mamimili.

Ito ay magpapakita na hindi ito lamang isang kusang loob na pagsunod ng mga negosyo
o mga mamimili, kundi ito ay isang obligasyon na dapat sundin.

 Ibigay ang mga kopya ng mga batas na naglalaman ng karapatan ng mamimili. Maaaring
gamitin ang Consumer Act of the Philippines, Consumer Protection Act ng Estados
Unidos, o mga katulad na batas.

 Hikayatin ang mga mag-aaral na basahin ang mga batas na ipinamahagi at tukuyin kung
ano ang nakasaad sa mga ito. Maaaring magbigay ng mga katanungan na tumutukoy sa
mga karapatan ng mamimili upang matiyak na naiintindihan ng mga mag-aaral ang
kahulugan at layunin ng mga ito.

 Isagawa ang isang talakayan tungkol sa mga karapatan ng mamimili at ang kanilang
kahalagahan. Hikayatin ang mga mag-aaral na magbahagi ng kanilang mga ideya at
karanasan tungkol sa mga isyu ng mamimili. Maaaring magbigay ng mga tanong upang
mabigyang-diin ang kahalagahan ng mga karapatan ng mamimili sa pang-araw-araw na
buhay.

 Magtakda ng mga situwasyon kung saan maaaring malabag ang mga karapatan ng
mamimili. Hikayatin ang mga mag-aaral na mag-isip ng mga paraan upang
maprotektahan ang kanilang sarili laban sa mga paglabag na ito.
  Isagawa ang isang pangwakas na talakayan upang suriin ang mga natutunan ng mga
mag-aaral. Hikayatin sila na magbahagi ng mga karanasan sa pag-unawa sa mga
karapatan ng mamimili at kung paano nila ito maaaring magamit sa kanilang sariling
buhay.

3. Nakakatalakay ng may katalinuhan tungkol sa mga karapatan at nagagampanan ang

mga tungkulin bilang isang mamimili.
Activity:

 Ito ay isang halimbawa ng mga hakbang sa pagsulat ng mga tagubilin para sa gawain sa
cognitive na tungkol sa karapatan ng mamimili

 Magbigay ng konteksto sa paksa: Ipaliwanag sa mga mag-aaral kung ano ang mga
karapatan ng mamimili, kung bakit ito mahalaga, at kung paano ito nakakaapekto sa
kanila bilang mamimili.

 Ibigay ang mga katanungan: Magbigay ng ilang mga katanungan tungkol sa paksa, tulad
ng: Anong mga hakbang ang dapat gawin ng mga mamimili upang maprotektahan ang
kanilang karapatan? Paano natin masiguro na ang mga mamimili ay hindi naloloko sa
mga produktong binibili nila?

 Magbigay ng mga sanggunian: Ibigay ang mga sanggunian tulad ng mga artikulo, report,
at batas na nagpapakita ng karapatan ng mamimili upang matulungan ang mga mag-
aaral na maunawaan at mapag-aralan ang paksa.

 Magbigay ng mga scenario: Ibigay ang mga mga scenario kung saan makikita ng mga
mag-aaral kung paano maaapektuhan ang kanilang karapatan bilang mamimili.
Halimbawa, Paano mo haharapin ang sitwasyon kung mayroong nagbebenta ng mga
produkto na hindi nakalagay ang mga tamang label o impormasyon sa packaging?

 Ibigay ang mga hakbang: Bigyan ang mga mag-aaral ng mga hakbang na maaaring gawin
upang maprotektahan ang kanilang karapatan bilang mamimili. Halimbawa, magtakda
ng limitasyon sa pagbili ng produkto, maghanap ng mga reviews o kumunsulta sa mga
eksperto bago magdesisyon ng pagbili.

 Bigyan ng feedback: Hikayatin ang mga mag-aaral na magbigay ng feedback tungkol sa

gawain, upang malaman kung nakatulong ito sa kanila upang mas maintindihan ang
karapatan ng mamimili.
Affective
1. Nakasusunod sa mga karapatan at mga tungkulin bilang isang mamimili.
2. Naisasabalikat ang pananagutan para sa mga karapatan at mga tungkulin bilang isang
mamimili.
3. Nakasusunod sa mga karapatan at nagagampanan ang mga tungkulin bilang isang mamimili.

Psychomotor
1. Nakabubuo ng isang dayalogo na nagpapakita ng pagpapahalaga ng karapatan ng isang
mamimili.
Activity:

 Maghanda ng mga kaso o sitwasyon kung saan mahalagang malaman ng mamimili ang
kanyang mga karapatan. Halimbawa, isang tindahan na nagbebenta ng mga produkto na
hindi nakapasa sa kalidad na dapat ay makakapagdulot ng panganib sa kalusugan ng
mga mamimili.

 Pag-usapan ang mga karapatan ng mamimili, tulad ng karapatang magkaroon ng tamang

impormasyon tungkol sa mga produkto, karapatang makapagpasya kung bibilhin o hindi
ang isang produkto, at karapatang magreklamo kung may problema sa biniling
produkto.

 Piliin ang mga magrerepresenta ng mga mamimili at mga nagtitinda. Kailangan nilang
magbigay ng tamang representasyon sa kanilang mga papel at maipakita ang
kahalagahan ng pagkakaroon ng sapat na impormasyon at karapatan ng mamimili.

 Magbigay ng mga script na maaaring gamitin ng mga magrerepresenta ng mga mamimili

at mga nagtitinda. Siguraduhin na kasama ang tamang mga salita at konteksto upang
maihanda ng maayos ang kanilang mga linya.

 Ipaalam sa mga magrerepresenta ng mga mamimili na magpapakatotoo sila sa kanilang

papel at makipag-ugnayan sa kanilang mga kasamahan upang magawa ng maayos ang
kanilang performance.

 Pagkatapos ng role play, magkaroon ng maikling talakayan tungkol sa mga nangyari at

kung paano nakatulong ang activity sa pagpapalawak ng kaalaman tungkol sa karapatan
ng mamimili.
  Para mas pahabaan ang kaalaman sa karapatan ng mamimili, maaaring maglaan ng
kaunting oras para sa mga katanungan at pagpapakita ng iba pang halimbawa ng mga
kaso na may kinalaman sa karapatan ng mamimili.

2. Nakaka-paguugnay-ugnay ng mga sitwasyon sa totoong buhay at karapatan ng isang

mamimili.
Activity:

 Maghanda ng mga kahon o index card na naglalaman ng mga sitwasyon sa totoong

buhay na may kaugnayan sa karapatan ng mamimili. Maaaring ito ay mga pangyayari sa
pamilihan, sa mga online shopping sites, o sa ibang sitwasyon na may kaugnayan sa
pagbili o pagkonsumo ng mga produkto.

 Ipaliwanag sa mga maglalaro ang mga karapatan ng isang mamimili. Maaaring kasama
ang karapatang magkaroon ng tamang impormasyon tungkol sa mga produkto,
karapatang makapagpasya kung bibilhin o hindi ang isang produkto, at karapatang
magreklamo kung may problema sa biniling produkto.

 Magpakita ng isang halimbawa ng pagpapaliwanag kung paano gagawin ang aktibidad.

Ipapakita ang isang kahon o index card, at pagkatapos ay tatanungin ang mga maglalaro
kung paano ito nakakaugnay sa mga karapatan ng mamimili.

 Pagkatapos ng pagpapakita ng halimbawa, ipapamahagi ang mga kahon o index card sa

mga maglalaro. Tatanungin sila kung paano nila makakapag-ugnay-ugnay ang mga
kahon sa mga karapatan ng mamimili.

 Hihikayatin ang mga maglalaro na magbahagi ng kanilang mga sagot at magtalakayan

upang mapalawak ang kaalaman tungkol sa mga karapatan ng mamimili.

 Magbibigay ng feedback o pagsusuri tungkol sa mga sagot ng mga maglalaro. Ipapakita

ang tamang sagot at magkakaroon ng paglilinaw kung kinakailangan.

 Para sa mas mataas na antas ng kahusayan, maaari mong magdagdag ng mas malalim
na mga kahon na maglalaman ng mga sitwasyon na mas malabo kaysa sa unang mga
kahon. Maaaring ito ay mga sitwasyon kung saan ang karapatan ng mamimili ay mas
mahirap na maunawaan o maipatupad.
  Pagkatapos ng aktibidad, magbigay ng pagpapaliwanag o paglilinaw kung kinakailangan.
Siguraduhin na naintindihan ng mga maglalaro ang mga konsepto at kahalagahan ng
mga karapatan ng mamimili.

 Para sa mas mataas na kahusayan, maaaring maglaan ng mas mahabang panahon para
sa talakayan tungkol sa mga karapatan ng mamimili, kung paano ito nakakaapekto sa
ating buhay at kung paano natin ito magagamit upang protektahan ang ating sarili bilang
mga mamimili.

3. Nakagagawa ng pagsubok na lumalabag sa karapatan ng isang mamimili.

Activity:

 Ipaliwanag sa mga maglalaro ang mga karapatan ng isang mamimili. Maaaring kasama
ang karapatang magkaroon ng tamang impormasyon tungkol sa mga produkto,
karapatang makapagpasya kung bibilhin o hindi ang isang produkto, at karapatang
magreklamo kung may problema sa biniling produkto.

 Maghanda ng mga sitwasyon na lumalabag sa mga karapatan ng mamimili. Maaaring ito

ay mga pangyayari sa pamilihan, sa mga online shopping sites, o sa ibang sitwasyon na
may kaugnayan sa pagbili o pagkonsumo ng mga produkto.

 Mag-isip ng mga paraan upang masiguro na hindi masasaktan ang mga maglalaro sa
paggawa ng mga pagsubok. Halimbawa, maaaring gumawa ng pagsubok gamit ang mga
larawan o pangyayari sa totoong buhay, o gamit ang mga pagsusuri o pagsusulit na
walang direktang kaugnayan sa personal na buhay ng mga maglalaro.

 Magpakita ng isang halimbawa ng pagsubok. Ipapakita ang isang pangyayari o

sitwasyon, at pagkatapos ay magbibigay ng mga katanungan o pag-uusap upang
matukoy kung paano ito lumalabag sa mga karapatan ng mamimili.

 Pagkatapos ng pagpapakita ng halimbawa, ipapamahagi ang mga pagsubok sa mga

maglalaro. Tatanungin sila kung paano nila masusubukan ang mga sitwasyon na ito
upang masiguro na hindi lumalabag sa karapatan ng mamimili.

 Hihikayatin ang mga maglalaro na magbahagi ng kanilang mga sagot at magtalakayan

upang mapalawak ang kaalaman tungkol sa mga karapatan ng mamimili.
 Magbibigay ng feedback o pagsusuri tungkol sa mga sagot ng mga maglalaro. Ipapakita
ang tamang mga kasagutan at magkakaroon ng paglilinaw kung kinakailangan.

 Para sa mas mataas na antas ng kahusayan, maaaring magdagdag ng mas malalim na

mga pagsubok na may kaugnayan sa mas komplikadong mga sitwasyon. Maaaring ito ay
mga sitwasyon kung saan ang karapatan ng mamimili ay mas mahirap na maunawaan o
maipatupad.

 Pagkatapos ng aktibidad, magbigay ng pagpapaliwanag o paglilinaw kung kinakailangan.

Siguraduhin na naintindihan ng mga maglalaro ang mga konsepto at kahalagahan ng
mga karapatan ng mamimili.