YUNIT 11 FILI 101 ● Artikulo sa dyaryo o magazine

● Editoryal,chismis , chika
Pagpoproseso ng Impormasyon para sa komunikasyon ● Textbook
● Manwal at gabay na aklat
Fake news- Disinformation ● Kritisismo
● Komentaryo
Maxwell McCombs at Donald Show ● Sanysay
● Sabi sabi
- ang pangmadlang media ang nagtatakda kung ano ang pag ● Ppt
uusapan ang publiko. ● Sipi mula sa orihinal

- isyu Dapat iwasan

Stuart Hall Predatory journal- hindi ito kilala ng academya

-media ang nagpapanatili sa ideolohiya ng mga may hawak ng
kapangyarihan sa lipunan.
- hindi nakikita ang negative side ng may kapangyarihan sa
lipunan.
Kapwa tao bilang batis ng impormasyon
-kailangang timbangin ang kalakasan at kahinaan
-itinuturing na primary batis

- " hindi lahat ng tao ay totoo ang sinasabi sa'yo" Harapang ugnayan sa kapwa tao

Teksto ng pinagkunan at pinagmulan -sinasadya, tinatanong at kinakausap ng mananaliksik

1. Kailangang malinaw ang tukoy na paksa at layon ng pananaliksik Kalakasan

1.1 kung saan ipinahayag ang mananaliksik 1. Maaaring makakuha ng agarang sagot at paliwanag

2. Dapat malinaw sa mananaliksik ang pakay niya sa paglahok sa 2. Makapagbigay ng angkop na kasunod na tanong
sitwasyong pangkomunikasyon kung saan ibabahagi ang bubuuing
kaalaman. 3. Malinaw nya agad ang sagot

3. Kailangang ikonsidera ng mananaliksik ang uri at kalakaran ng 4. Maoobderbahan ang kanyang berbal at di berbal na ekspresyon
sitwasyong pangkomunikasyon
Mediadong ugnayan
Bulaan ng impormasyon,pagpili sa samut-sari ng batis
-through ict, email and messenger
Batis ng impormasyon-pinagmumulan ng mga katunayan
Bentahe
- facts,figures at datos
- google class, gform
Two types primaryang batis at sekondaryang batis
-online survey tools, digital transcriber,video analysis
Primary- harapang ugnayan sa kapwa tao/harapan/ikaw yung software,computer
nakaranas
Quantitatibong design ng pananaliksik
● Panayam o interview
● Umpukan -survey, random sampling
● Pagbabahay bahay
● Pagtatanong Quali
● Thesis
● Journal -diversidad sa katangian ng mga tagapag patid, interview
● Record
● Talumpati Man on the street
● Radyo
● Harapan o online survey -isang panayam ng isang madalian at pasamulang interview sino
● Artifact mang individual.
● Naka record na audio at video
● Blog sa internet sa sarili (Lalawiganin ng wika sa bayan)
● Website
● Mga likhang sining, pelikula,musika ,painting at music Media bilang batis ng impormasyon
video.
-unahin ang priority
Secondarya- hindi direktang naka experience
-reviewhin ng mananaliksik
Kapwa tao o media
Media bilang ng batis ng impormasyon
-dapat unahin sa priority ang primaryang batis
-dapat reviewhin ng mga mananaliksik ang pagpili ng batis ng
impormasyon. Kapwa-tao o media
Paglubog sa mga impormasyon: mga pamamaraan ng
paghahagilap at pagbabasa
-pag nakapili na ng tamang impormasyon, kailangan paghandaan
ng mananaliksik ang pangangalap at pagbabasa ng mga
katunayan.
Kwantitatibong disenyo
-ay palasak ang pamamaraang servey na ginagamitan ng
talatanungan at eksperimento na may pretest at posttest.
Kwalitatibong disenyo
-malawak ang pagkakaiba-iba ng mga pamamaraan pero mas
palasak ang panayam at pangkatang talakayan.
Tambalan ng pangangalap at pagbabasa ng impormasyon
-maraming disenyo ng pagsasaliksik kung saan kailangan munang
malikom ang datos bago ang pagbabasa at pagsusuri nito.
-mayroon ding mga disenyo kung saan pinag tatambal ang
dalawang magka hiwalay na mga gawaing ito.
-tingnan muna kung mahalaga ang pinuno ng sina saliksik kung
mahalaga kailangang basahin ang detalye ng nilalaman.
Pangangalap ng impormasyon
-kapwa tao-timbangin kung mas praktikal at angkop ang harapan
o mediadong pakikipag-ugnayan. Magkaroon ng ethics at tukuyin
ang specific way and instrument sa pagkuha ng datos.
Media
-kailangan alamin kung saan kailan at paano ma access, may
angkop na gamit kalakasan at kahinaan.
Ang pagngalap ng impormasyon mula sa kapwa tao
-ang ating kapwa tao ay isang mayaman na batis ng impormasyon
na maaari nilang ibase sa kanilang karanasan, maaari nilang
linawin at dagdagan ang kanilang sinasabi sa mananaliksik. At may
kapasidad din silang mag-imbak at mag proseso ng impormasyon.
-ang pagdedesisyon kung harapan o mediado ba ang interaction
ay nakasalalay sa pagiging angkop at katanggap-tanggap na
harapan o mediadong na yan sa mga tagapag batid, spesipikong
metodo, ang pangangalap ng datos at limitasyon ng pananaliksik
at tagapag batid. Sa pananaliksik na deskriptibo at kwalitatibo, ang
harap ang interaksyon ay inaasahang makapagbigay ng mas
mayaman datos at magagawa ito sa pamamagitan ng fieldwork.
Pamamaraan sa larangan ng sikolohiyang pilipino
Ito ay madalas gamitin ngayon ng mga pilipinong iskolar lalo na sa
mga pananaliksik sa agham panlipunan.
Halimbawa:
● Pagtatanong tanong
● Pakikipag kwentuhan
● Pag dalaw dalaw
● Pakikipag umpukan
● Pakiki panuluyan
Eksperimento
Isang quantitative ang disenyo ng pananaliksik kung saan
sinusukat ang epekto ng independent variable nagsisilbing
interbensyon ng sa dependent variable natina talaban ng
interbensyon. Limitado lamang ang gamit ng eksperimento sa
agham panlipunan at nahaharap ito sa maraming banta ng
katumpakan.
Independent variable-ito ay may kakayahang magbago na
nakaaapekto sa iba pang variable na tinutukoy, ito rin ay upang
masukat, nama manipula o maaaring mapili ng isang mananaliksik
upang matukoy at makamit ang relasyon sa isang nasusuring
pagbabago, nakapag-iisa
Dependent variable-isang mahalagang aspeto na nasusuri o
naobserbahan at masusukat upang matukoy ang epekto nito sa
isang independent variable di nakapag iisa
Survey-ito ay ginagamit sa mga deskriptibo at quantitativong
pag-aaral para sukatin ang kaalaman,
perseosyon,disposition,nararamdaman kilos, gawain at katangian
ng mga tao.
-gumagamit ng talatanungan at maaaring isagawa ng harapan o
online na pamamaraan.
-open ended question
Interview-kilala din sa tawag na panayam
-interaction sa pagitan ng mananaliksik bilang tagapag tanong at
tagapakinig at tagapag batid na siya ang tagapag bahagi ng
impormasyon.
Tatlong uri ng interview
● Estrukturadong interview
● Semi estruktura dong interview (follow-up question)
● Di estrukturadong interview
Focus group discussion
-isang semi istrukturadong talakayan na binubuo ng tagapag
padaloy na kadalasan ginagampanan ng mananaliksik at hanggang
sampung kalahok. Gamit ang mga gabay na mga tanong ang
tagapag padala ay nagbabato na mga tanong at nangangasiwa sa
usapan ng mga kalahok.
Bentahe ng focus group discussion
1. Naitatama napapa subailan nabeberipika ng mga kalahok ang
impormasyong ibinabahagi.
2. Naiisip, nababanggit at napagtanto ang mga kalahok kapag sila
ay magkakasamang nag-uusap (maaaring lumabas sa individual na
interview).
-inaasahang mas malalim at komprehensibo ang mga
impormasyong malilikom ng mananaliksik. Ito ay isa sa pinaka
mabisang pamamaraan upang mapaunlad ang pakikipag
kapuwang tao.
Pagbabahay bahay

3. Maraming aspekto at anggulo ng isang paksa ang lumalabas at -ito ay isa sa pinaka masaklaw na pamamaraan ng pangangalap ng
napa pag-usapan sa isang pagtitipon. datos.

Kahinaan ng focus group discussion Pagmamasid

1. May Dominante sa grupo -ito ay pag observa gamit ang mata taynga, ilong at pandama ng
2. Inagaw gamo-gamo na sumalungat sa kasama o itama tao ,lipunan at kapaligiran.
ang impormasyong ibinigay ng iba
3. My lihim o hayag na hidwaan ang mga kalahok -masid niya ko maaaring magpatuloy o hindi sa mga susunod na
4. May ayaw mag bahagi ng saloobin dahil nahihiyang hakbangin.
magkamali,mapunan o ma chismis
Alam ba ng mga tagapagbatid
Pakikisangkot habang pakapa-kapa ang tungkol sa oananaliksik?

-pakikisangkot sa buhay ng mga tagapag batid, makilahok sa OO HINDI

kanilang pang araw-araw na gawain habang isinisingit ang
pakikipanayam. Isang eksplorasyon gamit ang mga katutubong Nakikilahok ba OO Kalahok bilang Ganap na
pamamaraan ng pagkuha ng datos ng pagmamasid pagtatanong ang tagamasid kalahok
tanong pagsubok pagdalaw pakikilahok at pakikisangkot. mananaliksik sa (participant as (complete
mga gawain at observer) participant)
Pagtatanong tanong-pagkalap ng katunayan at datos karanasan ng
mga tagapag HINDI Tagamasid Ganap na
Mainam ang pagtatanong sa pamamagitan ng; batid? bilang kalahok tagamasid
(observer as (complete
1. Kung ang impormasyong sinisiyasat ay makukuha sa participant) observer)
higit sa isang taga batid
2. Kung hindi tuwirang mata tanong ang mga taong may Instrumento ng pagkalap ng datos mula sa kapwa tao-sa
direktang karanasan sa paksa ng sinisiyasat parehong harapan at mediado na pangangalap ng impormasyon
3. Kung hindi pa tiyak kung sino ang may kaalaman o mula sa kapwa tao dapat ihanda ng mananaliksik ang angkop na
karanasan hinggil sa paksa instrumento.
4. Kung nais maberipika ang mga impormasyong nakuha
mula sa ibang taga batid nagtatanong tanong din ang
Talatanungan at gabay na katanungan
mananaliksik kung nya hindi na masyadong gamay wala
siyang gaanong alam sa paksa ng sinisiyasat.
-gumagamit ng isang organisado at istruktura dong talatanungan
kung ang gagawin ay survey hinggil sa mga katangiang
Pakikipag kwentuhan
socio-demographic kaalaman perception aktitud at iba pang
variable.
-malaya ang kalahok na makapagpahayag ng opinyon o karanasan
at di-verbal na ekspresyon ng walang takot o pag-aalinlangan na
-maghanda naman ng gabay na tanong interview at talakayan ang
ang binitawan niya ng salita ay magagamit laban sa kanya sa
pamamaraan.
hinaharap.
Pagsusulit o examination
Pagdalaw dalaw
-lalo na sa mga kuwantitatibong pananaliksik, ginagamit ang mga
-ito ay ang pagpunta punta at pakikipag usap ng mananaliksik sa
instrumentong sumusukat sa kaalaman kakayahan aktitud at kilos
tagapag batid upang sila ay magkakilala.
ng mga kalahok kagaya ng pagsusulit at examination.
-maaaring magsilbing panimulang hakbang bago palalimin at
-mga ito ay nararapat buuin sa tulong ng mga eksperto sa paksa ng
palawigin ang mga impormasyong kinakalap mula sa tagapag
sina saliksik.
batid.
Talaan sa fieldwork
Pakiki panuluyan
- ang talaan ay hindi lamang nagsisilbing listahan ng mga tao,
-salamuha sa mga tao at nakiki sangkot sa gawain ng kanilang
bagay, lugar at pangyayari na may kaugnay sa pananaliksik, kundi
tagapag batid. Dumalaw dalaw muna siya sa barangay hanggang
naglalaman din ng iniisip, agam agam, repleksiyon at napagtanto
sa nanirahan na siya ng tatlong buwan o higit pa.
ng mga mananaliksik habang nangangalap ng datos sa isang lugar.
-duto sinusulat ang mga obserbasyong hindi nakuha o nasagap sa
elektronikong rekorder at nairekord na isang interaksyon sa
pagitan ng mananaliksik at tagapagbatid.

Rekorder-maaring irekord sa audio o video ang nagaganap na

usapan ng mananaliksik at tagapag batid kung ito ay may
pahintulot sa huli.

-lalo na kung alam ito ng tagapagbatid, ay maaaring makapagdulot

sa kanya ng agam agam na magbabahagi ng bukal sa loob.

Pangangalap ng impormasyon mula sa mga aklatan

-ang bawat aklatan ay puno ng mga midya tulad ng libro, journal,

magasin, diyaryo, tesis, encyclopedia, diksyonaryo, globo at iba pa. ● Katipunan
● Daluyan
-Mahalaga ang aklatan dahil dito makikita ang maraming ● Social Science Diliman
sanggunian na maggagamit sa pananaliksik. ● Humanities Diliman

- Ayon kay Almario 2016, dapat nang madebelop ang interes ng -maari din magsadya sa website ng mga kolehiyo at unibersidad
mga batabna dumalaw sa aklatan habang dila sy nasa elementary dahil nilalagay nila ang buong artikulo sa kanilang website .
pa lamang.
Mga online news site
Ilang paalala sa paghahanap ng batis ng impormasyon sa aklatan
● Abs-cbn
1. Alamin kung saang aklatan matatagpuan ang mga batis ng ● Gma7
impormasyon na natukoy para sa isang pananaliksik . ● Cnn
● Philippine Daily Inquirer
2.Gumawa at magpadala ng sulat sa kinauukalan kung aklatan ng ● Manila Bulletin
ibang paaralan, kolehiyo, o unibersidad ang pupuntahan.
-sumangguni sa mga sumusunod lalo na kung malaki ang
3.Kung hindi naman kailangan ng sulat, alamin ang kahingian bago kinalaman sa mga issyung pambansa;
makapasok at makagamit ng pasilidadvat mga resources ng
aklatang bibisitahin. Website ng mga ahensya ng pamahalaan

● Id card- pambansang aklatan ng Pilipinas ● Kagawaran ng Agrikultura

● Kagawaran ng Edukasyon
4. Reviewhin ang sistemang Dewey Decimal at sistemang Library
of Congress dahil alinman sa dalwang ito ay madalas na batayan Website ng mga samahang mapanuri at may adbokasiyang
ng klasipikasyon ng mga aklat ng pangkalahatang karunungan. panlipunan

● Alamin din ang iba't ibang dibisyon o seksyon sa ● Ibon Foundation

aklatan ● Philippine Center for Investigate Journalism

5.Tamdaan na ipinagbabawal ang pagpapahoto copy ng buong
aklat, tesis at iba pang printed material. Kailangang matyaga.
6. Gamitin ang online public access catalog (OPAC) para
makahanap na ng mga sanggunian bago pa man pumunta sa
aklatan o bago puntahan ang seksyon o dibisyon ng aklatan.
Website na gumagawa ng fact check
● Vera Files
● Maraming klase ng blog na matatagpuan sa internet.
Pangangalap ng impormasyon mula sa pangmadlang media

7. Huwag kalimutang halughugin ang pinagkunan na online ng -maraming impormasyon ang maaaring makuha sa mga
aklatan gaya ng subscription sa journals, e-books, e-database at pangmadlang midya gaya ng radyo, dyaryo, magasin, television,
iba pang batis ng impormasyon mula sa internet. pelikula at internet (particular na sa yt at iba pa)

Pangangalap ng impormasyon mula sa mga online na materyal - pangangalap ng datos mula sa radio at tv

- Sa kasalukuyang panahon ng internet at digital na teknolohiya, -website sa internet

maaccess pa ang mga primary batis hindi lang sa kompyuter na
loptop o desktop na gaya ng cellphone at tablet na kompyuter. - Pelikula bilang batis ng impormasyon

Halimbawa ng online journal Pagbabasa ng impormasyon

● Philippine E-Journals Database - madalas na ginagawa kapag nalikom na ang lahat ng batis ng
● Naglathala ng mga artikulo sa Filipino impormasyon na kailangan.
- mabuti na pinagsasabay ang pangangalap at pagbabasa.
-need basahin ang mga datos mula sa tanong sa survey ng isa isa,
kompyutin ayon sa need na statistic at ilagay sa angkop na
presntasyon like diagram at chart.
Ilang pangkalahatang gabay sa pagbabasa ng anumang teksto
- maari pang mangalap ng karagdagang datos kung sa tingin ng
mananaliksik ay hindi matibay ang nabuong pahayag ng kaalaman.
- sa pagbuo ng PPK dapat sagutin ng malinaw ng mananaliksik ang
mga layon ng pananaliksik gamit ang mga temang napalitaw mula
sa pagpoproseso ng Impormasyon.

1. Basahin mabuti at unawain ang teksto.

2.Maging matalas ang isipan sa mga pahiwatig sa teksto.
3. Bigyang pansin ang Punto de bista , lente, killing at argumento
ng tekstong binabasa.
Pagsusuri ng datos mula sa kaugnayan at buod ng mga
impormasyon hanggang sa pagbuo ng pahayag ng kaalaman.
- amg pagsusuri ay isinasagawa pagkatapos mangalap at magbasa
ng mga katunayan at datos para sa binubuong pahayag ng
kaalaman.
-gawin ang pagsusuri pagkatapos malikom ang karamihan
-pagbuo ng buod
- paguugnay ugnay at pagbubuod ng mga datos
Paguugnay ugnay ng impormasyon
- Need ng mananaliksik ng malinaw, matalas, metikoloso at
mapanuring isipan.
Mga ilang gabay na kailangang ikonsidera ng mananaliksik sa
paghanhanda ng materyal na gagamitin sa pagpapahayag ng
kaalaman
1. Malinaw dapat sa kanyakung sa harapan o mediadong
sitwasyong komunikasyon niya ipapahayag ang nabuong kaalaman
mula sa pananaliksik.
2.Pumili ng angkop na plataporma kung midya amg gagamitin sa
pagpapahayag ng kaalaman
3.Sa pagsulat ng iskrip para sa midya , iskrip ng talumpati o
pananalita o teksto ng publikasyon na ibabahagi sa isang
sitwasyong pangkomunikasyon tiyaking malinaw ang pahayag,
wasto ang gramatika, kawili wili ang estilo.
Sintesis
- Sa puntong ito, naiisip na natin marahil na mahirap ang
magsaliksik para sa pagbuo ng malamang pahayag na may
kabuluhan at katuturan.
Upang madaling yakapin ang kultura

Pagbubuod ng impormasyon 1. Ito ay usapin ng kaugalian

- sa pagbubuod ng teksto, dapat nakalitaw ang mga pangunahing 2.Usapin ng responsableng pakikipagkapuwa
punto mula sa mga pinagugnay na impormasyon.
3.Usapin ng kaayusan at kaunlaran ng Lipunan
-may tulong kung may abstrak at sumaryo ang binasang materyal
Upang maging kawili wili
Ilang gabay pagbubuod ng impormasyon
1. Iugnay natin ang paksang sinusuri sa ating karanasan,
1. Sa paggawa ng buod sa pangkalahatan, basahin ng mabuti ang kapaligiran at Lipunan
teksto
2. Magandang gamitin natin ang bernakular at pambansang wika.
2.Kahinglan sa ilang uri ng material na angkop sa element sa
estruktura ng buod. 3.Ibahagi natin ang mga nabuo nating kaalaman lalo na sa midya.

3. Pagbubuod ng teksto mula sa panayam, talakayan at iba pang

pamamaraan sa pangangalap ng datos.

4. Iwasan ang mapanlahat na pahayag kung kakaunti lang ang

bilang ng kalahok o tinatanong.

Pagbuo ng pahayag ng kaalaman

- kailangan ng pagpasiyahan at iorganisa ng mananaliksik ang mga

pangunahing tema at karampatang detalye na lalamanin ng
kanyang pahayag ng kaalaman.

- ang mgs tema ay dapat sasagot sa layon ng pananaliksik.

Pagbuo ng pahayag ng kaalaman