Professional Documents
Culture Documents
سکولاریزم به زبان ساده
سکولاریزم به زبان ساده
سکولاریزم به زبان ساده
ا
ﯾ ﯾ ه ن ب ا#$ .ذ و ان ا رﯾ ، رﯾ ﯾ از
& '$ب ا وزﯾ را از ب (ون و +و دوران )ن #وت . '/) ،'-ن را از دﯾ 1ﺡز
ه ه& 1ن 3 24$ﯾ 2زد .ب ا وز ﻉ 6- ') ً3و(ع ﯾن رﯾ )'
( /9 49ر 4ا؛ در ،-) :$اﯾ '$د< /4ا )ا ﯾ= رﯾ و )ا
دﯾ1ان د<. ) 24 >4ن.
ا رﯾ 4Aو از @? .ا؟ Aا دﯾ ر در '9و ه& 4<) ) Cو
'$در دﯾ 1ه ن؟ ) 'Aدا Dدر Gرو Dاز رﯾ Fو Dرﯾ )' دم
در از @ =H$ &@ I3و . 4JKن را ) '9ا وز ) درﯾ)&) .ون داD
رﯾ '$ ،د ع از .ن ر )' ﯾ )د و '$ﻉ&د ) .ن.
واژ ر در ز)ن " &9 ') 4اﯾ " ،"$د ،"4$ﯾ " ،"'$44و Qد ) "دﯾ&" ﯾ
"روﺡ "$ا .و( )' ﻉ&ان ﯾ . Iز )د@ﯾ( از رﯾ NرودH ً39 ،ﺹد
ه '#/اﯾ @' اU-ق -د را )ون ارع )' 4 2ت دﯾ& )& @& و در ( ﻉ/م و
&ن ) Mا.
واژ رﯾ در ل 1846ﻁ رج ﯾ@ب ه< او Gا)اع .Dاو رﯾ را
)ا ^ " ]4ﻉ 4Hا @' ^ ً )' = ه و _ /دازد @' )' ﺡ ')? Iز$
اﯾ . $ز د $ه&" )' @ر )د )رﯾ ا ،4/1$ص .(60.ه< او Gﺹ/ﺡ
) 4<4د @' اﻉHد دا Dدو< )ﯾ در 4$ -زه )< >9#و @&@ 'Hc6 $ر و
&3ان ) ،Dو 4$ '$زه ﺡ4ت ا-و و ارواح $.ن.
&Aن @' از ( >H$ل ) ان @ ،43ر)د او< '4واژ رﯾ ^ #<N ،ﯾﺡ )
دﯾ را در ) $اD؛ ) '/اDر fرا .ن & )' اﯾ اﯾ )د @' 2@3دو< )ﯾ ) ﺡ4ت اﯾ
$دم ) Dو '$د' ﺡ4ت ا-و $.ن ً3/ .اﯾ اﯾ ) )4ر از :$م ه )ور
دﯾ& ،از 4 '/3ﺡ 4دوران ه< او ،Gزش $ا ،Dا hورً ه:$ '3م ه )ور
دﯾ& را @ 3$ #$ 24$د.
1 www.secularismforiran.com
)9ه ،ه< او Gواژ ا)اﻉ -د را ^ﯾﺡ ^@ ]4د:
رﯾ در ( 24ﯾ ،ا (U-و ) M) 94c6ﯾ ﺡ 3ا.
اﯾ ( و '#4jا^ /ز $$ا و 3@ > Dل ﻉ /3اU-ق 94c6ا از
اN4)) 4kاﯾ( )-) 4k .Dا)ور( ﯾ ا) ،>4?$ا ( ) 4D Mه و روﯾ'
ه د را ) 2ﯾ& ،و اﯾ ا Hت clرا ز '&4اﯾ?د ﯾ Iوﺡت 3Dرد.
وﺡ @' ا ن ده ز $$را ) ﻉ >Hن ده 4و ) . 4&@ >4/? -
) 4@K '@ 4&4ه&n3ن ) &) mد و اﯾ $ا و 4 '$د ،روﺡ $ﯾ ا-و) .
اﯾ ﺡل در اﯾ&? ه $M$از #$دﯾ ﻁ رﯾ 3$ﯾ) # . 4م رﯾ ا)ا
)' ﻉ&ان '#/ا 4دﯾ& +ح 4$ ) 2@3 '@ Dز ه و _> ز $اﯾ $ا$ن
ا ،و 4$ '$زه و د' ه ﺡ4ت ﺡ >3ن ﺱ از گ .رﯾ )' '#/
ﯾ< ) 4د ا( 24$اU6ق Dا '@ ،ه ا)2اره ) cد ز $$ا$ن و ه
Dن را را د دا.$
ا وز ،ا '#/ 4&A q/ا را او ) 4$ا$ن اﯾ( ﯾ او 4$ر -ا &$و
رﯾ ،د @ در ﻉ/م ا4) &9 ،$$ر ﺡود ﯾ ' ا 4N$ .و ) 'A
3ﯾ &9ا وز "ر" Q ،د ) "دﯾ&" ا r)+ .اﯾ @ر)د ،ا ر را ان
ر '@ 4 $در ﺡ '+4ا ر د4 ،$ ،4$دﯾ& ز $ا$ن ) .?&1در &9دوم واژ
"ر" ،ا ر ر ه& @' در ) >)Hا ر Hس 2& ،و f$ +Nﯾ ) .&Dدر
اﯾ @ر)د 24A ،را ان ر -ا '@ $رد = ﯾ ﯾ و Hﯾﺱ c$د>)( '/) ،
،H$داور و ﯾ21ﯾ& ).D
از # '@ ?$.م ر ً39در ) >)Hدﯾ +ح DدD ،ﯾ /4-ه $ا'@ &$
رﯾ ا)ا در ز '&4ا دﯾ& ' >Dا .اﯾ q/+ه 3 4&n3ا )ا
)4ر )&4داﯾن @' )ﻁ رﯾ در ن رن را 4cHﺡ @&& #1Dا.D) 241$
در ﺡ H4Hان رﯾ 'Mه 3ﯾ4 2ن ﺡ '+4ه د 4$و &9را در @ب ا >4?$ﻉ ﯾ
ﯾ .در اﯾ @ب ﯾ Iﻉ ':ا ﻉD >H$ 4د @' ﯾ )ﯾ ا ر 2ار را )' 2ار ،و
ا ر -ا را )' -ا واfارد9) .ه '@ 4. ،از )2رگ ﯾ اه4ان ه 4ﺡ 4ا 3ﯾ2
& 4ن اﯾ دو ﺡ() '+4ار @د .او 4ن دو "3 " Dﯾ $ 2د :ﯾ Dد(civitas 4$
) ،terrenaeو دﯾ- D 1ا ).(civitas dei
ا 4. 'Aاﯾ #ه 4را )ا H 44cﺹد -ا از ر Dرﯾ@ ') M) Nر )د ،ا دﯾ1ان از
) $.ا 4&) ^Hد ا#د @د '@ -) .$در ? راه )ا :$ '4م
)دU4M '@ &# ،$ت @ D /? ،I4<@ 4/د 4$ا ،و در ،'?4$دو< ه $
)ﯾ )' :$م @4/ﯾ و دار ) -) .&Dدﯾ '@ 1در '4اUHل دو< ه ر )د$
2 www.secularismforiran.com
#ه- D &4. 4ا و Dد 4$را ﺡ@ از اه D =H$ 43د 4$دا .&$و ﻉ( cاﯾ
د ع اه 4از (ا - ِ$د $د )) (autonomousد @' 'c/ﯾ .
در ارو (ون و ً39 ،+واژ ) saecularis 4ا ^" ]4ز '$ﺡ@ ') "hر
ر ،ا در ﻉ ') ،>3روﺡ $4$ه @' & ره 4$cﯾد $د )د $ر .D '#اﯾ
روﺡ4$ن @' )' ا4-ر @دن ا2$وا راه ،'$cاDل "د "4$را )2ﯾ )د $ر 4 $
.$D
Aن اﯾ ا اد "در د@ "4$ر @د 3$ ،$ا &$ا$ارده ) ا4(U-ت و اﻉ3ل د
را @ .&&@ qه2 43ﯾ&=$. ،ن را از /-ص '@ H/+از روﺡ4$ن ا:$ر ر ﻉر
.-ا @ & '@ $ره 4$cﯾد @د( ،$در )د. $ن ا$اره ) را @q
@&& ') .ه 6- 43در :$م 39 4 4/@ &) 'Hc6ل c$د @' )' اﯾ روﺡ4$نِ ،saecularis
(ر ) 1$ ]4#N :$ﯾ' Dد.
Uﺡ '@ 4&@ ':ﺡ از (ون ا)اﯾ 4ﺡ3 ،4ﯾ4 2ن :$م دﯾ& <-و :$م دﯾ& )
/-ص @ ،ا3ﻉ و اﯾ&? ،$در U4Mت @ 4/ود دا .Dاﯾ 3ﯾ9) 2ه 3 qﯾ2
هﯾ '@ Dاه4ن 4ن اﯾ3ن و ، 9و 4ن اه4ت وﺡ $4و اه4ت $ 94c6د.$
اﯾ3ن و وﺡ از دﯾ)ز . r/+ I/ز و 4/@ 4<9ﯾ ﺡب ،$Dا ) fر ز ن،
) -اه4ن ال @د3/( '@ $و ا '$ا از 9ه @' )' ﻉr/9 M) >H
دارد ') .اﯾ $. q4ن اﯾ اه4ت 94c6را +ح @د .$در اه4ت - ') 9 ،94c6ا را
& '$ان ﻁ وﺡ و اﯾ3ن ﺡ^> @د- '/) ،د ) 24$ MاM ) $ه و > K
در ') 94c6اﯾ 9اه د ﯾ).
از (ﯾ اﯾم ،اﻉHد ) اﯾ )د @' اﯾ دو (3/و 4 9ر واﺡ را >4Mده& ،ا
اﯾ وﺡت دﯾ $ﯾ ') .4رﯾ ) -از اه دا$ن3 '@ ،ﯾ $.ن د$س اس و وﯾ4/م
او@ )د ،$ال @د >@ '@ $اﯾ3ن 4ﺡ ) &cوﺡ ا ،و )' اﯾ h q4ورً
&@.از &( Qا @' )ا ﻉ '/k M) >Hز .$D
در ،'?4$اﯾ اه دا$ن اﯾ mhرا ا4-ر @د '@ $ﻉ M) >Hو اﯾ3ن دﯾ& در $ﯾ ) ه
زر .&4$ﻉ) M) >Hﯾ در ﺡM ') ،)? '+4هات د ) دازد؛ ا3 'A
ا ﻉ >Hه در @وش هﯾ= )' ه3ن $ﯾ? ) @' اﯾ3ن دﯾ& و '9<+وﺡ
وراء 94c6ر& ،ا 3$ان $.را در :$م وه Mواﺡ ﺡ @د .اﯾ3ن 3$ا$
ﻉ >Hرا .زد و ﻉ >Hه 3$ا $زﯾ)& اﯾ3ن ).D
م $ﯾ )' رﯾ ا ا @ ،ر ر ه 4 hﺡ c$د@ '/) ،ر
4ﺡ4ن و ) H9د @' از وﯾا $ه D$از & Cه fهD 'M c
)د C& .$هﯾ @' ) اﯾ&' ﻉ 4Hدر دﯾ& 4Aدر ' )د و در دوران ا^Uﺡت
fه cا ارو را در$ردﯾ )د .در @Mره ون ،اﯾ ﯾ ا)ا ) DUد )ا
'3ا^ل ا3ع دﯾ& )ا و m4از ا(Mر ا3ع 4؛ ا اﯾ Uش
)' 6-ا اق 2اﯾ& 4ن (' ه 4ﺡ @$م .$
در ،'?4$دم )' دc$ل ﯾ راهر )ا ه 24از & Cه '?4$.$ .) $اﯾ '@ D
> ^ﯾﺡ و D.ر )' .ز ه -ص 4ﺡ @ه= ﯾ) و & & 'cه ﻉم و ﻉ$UH
3 www.secularismforiran.com
4 Dﺡ 4رد ا&د (ار 2$ .د /ه @< ،I4اﯾ .ﯾ& (ر #وت )د ،زﯾا
از 4وان @ 4/ا:$ر ر @' )' - 2 49cد از I4<@ 4 2ادا ' ده& .ا ) اﯾ
ود @< I4ه ه (ر . 96زاد 4را .$4MA
اﯾ .ﯾ& )' رﯾ )' ﺡfف ه 4/@ M4) 'Aاز ا ر 4ا .4 ?$دم '@ $43
ان (3/وﯾ )ا اﻉ3ل و ا$ﯾ 'Mه دا '@ Dرغ از ا(ار @4/ﯾ ) .Dاﯾ ره') 4
اﯾ )ز ه )4 M4ن @ 4/و دو< &? 6 ') ،Dر @' اﯾ اﯾ (3/و دﯾ و دو< از
ز 4ه ون ') '$3$ . M4 24$اﯾ اﯾ م و 3م (3/و دﯾ و
دو< ﺹﯾ$( qن _ '44ا) '$د @' در ل ') 1905ﺹﯾ qر.4
Uش )ا ا 3$دن اﯾ3ن و ﻉ ') ،>Hﻉ&ان ا(م #/Nاز 9و 'c& '$ه ]/N
9واﺡf ') ،اق 4Dخ @- 4/ش . 4$از دﯾ ،1ه3ن 4Dخ )' 6ر 2اﯾ& ا
از ر Dا$ﯾ 'Mه -داﯾ '$در '#/و اه4ت &M-$د $. .$Dن )' fﯾش اﯾ
اﯾ ،در^د @) اﯾ ا$ﯾ 'Mه ) ') .$ .اﯾ ا H '@ 4م اﯾ3ن را ﺡ .&&@ #اﯾ$3
@' در ( 6ون 3د -Dﺹ' 4ﺡ) D 4د و 3ن -داﯾ '$را ﺡ +4
-د دا.D
ا 'Aدر ا @' ان رﯾ را 4ب دﯾ دا ،$ا ا. q/ن را ﯾ:$ Iم
24$ #/دا '$ا '@ $دارا د< ه NDﺹ ،4 ،ه& 1و ا3ﻉ ا.
رﯾ )' ﻉ&ان '#/را )ﯾ (ر #وت از رﯾ )' ﻉ&ان ﯾ Iاﯾ دا .$ا
رﯾ 'Aر '#/ا ا؟
'#/رﯾ را )' 4Dه D $$ح داد ا '@ ،$ا< 'cهcD 13ه ه
) 3ه دار .$رج ﯾ@ب ه< اوc ،Gع واژ "رﯾ ". ،ن را )' ^ﯾﺡ ﯾ و'
در @ب رﯾ ا9 4/1$ﯾ] @&:
رﯾ ﯾ:$ Iم وjﯾ] )ط )' ز $$اﯾ $ا) &c '@ :$ .
Uﺡ:ت ^ ً ا $$ا ،و ﻉ $@ ً3اﯾ ﻉ 4Hرا ا4-ر @&& @' اه4ت را
، @$ ،49 $ﯾ )ور$د $ﯾ)& .ا^ل ا .ن )ﯾ (ار ا:
ده: را)ت ﯾ اﯾ&1ل&N ،ر و .زادا$ﯾ= .ﯾﯾ9 4&A ،ﯾ #از رﯾ
رﯾ دﯾ ا 4$$ا؛ )' ا ر اﯾ ن دازد؛ )' ه9 '@ 'Aدت و ر را
اه .ورد ﻉ &3(Uا؛ ' را )' 4ر '@ &@ q/ ^-ﺡ4ت ) .ن ﯾار
'Mا؛ )ان '@ &9ه د ارز &3Dا؛ ) '4$4اUHل ا؛
34$را ) از &3D cرد ،ﯾ '@ $$. &9ر) &M@ $ﯾ ) ) $و $.ن @'
4 www.secularismforiran.com
@ '4ا$وز) $ﯾ ز .&M@ 4?$اﻉا hا ﻉ- '4/د@ 4/@ 1ﯾ ،ﻉ '4/رﻉ4
ﯾ )& اcDح ﯾ @ه&ن )دن .اﻉا hا ﻉ@ c '4/دن اﯾ ز ') $$ز$
دﯾ '@ 1ه 4از .ن 3$دا . 4$ه = .ن ا @' -اﯾن ها @ر -دDن را دا'D
)) .&Dا -د ن و دﯾ1ان ز 4&@ $؛ )ا ا@&ن و ) ،'Df '$ا اﯾ ن و
'$ن دﯾ D@ .1را از $M-و ) ،از > H ،و ض )ه.$
$ 4&Aﯾ: وﯾژﯾ4/س ِم در @)= ) ﻉ&ان دا_ة ا<93رف دﯾ ،در 9ﯾ] رﯾ
...ا از :$م ه اU-ق ا3ﻉ ﯾ ا @' در ) cد و 49hا$ن )ون ارع
)' دﯾ و ا$ﺡﺹراً ﻁ -د ا ،$$ﻉ /و ز ن ا3ﻉ ه& .رﯾ )' ^رت ﯾI
MAا$از clو وf ً94ﯾ ' DدرH '@ .ﺹد از .ن ادار ه 4<9 '3ه و
ت ) هف 4دﯾ& و 4-و 9دت ز $د 4$ا.
واژ "رﯾ ) 4N$ر در ( '$4ن $زده در ز)ن ا 4/1$ا39ل D
ا ،و ا^ً )ر اﯾ_<ژﯾ Iدا 'Dا .در @ر)د . 4N$ن . ) ،ز ا د<
@د @' . r)+ن ا4(U-ت )ﯾ U ) &cﺡ:ت ﻉ+9 $UHف )' 9دت د 4$ا$ن
) ،&Dو Uﺡ:ت )ط )' -ا و ﺡ4ت ا-و را )ﯾ @&ر $د9) .اً. ،ن را )' اﯾ &9
ﻉم )' @ر )د '@ $ت ﻉ ') ، 3وﯾ .زش ﻉ) ، 3ﯾ ر ) &Dو '$
دﯾ& .در (ن ) ، 4اﯾ واژ &9و m4ﯾ '@ ،از ( $9ﯾ و ﯾ واژ
"ر" KM$ت ' )د ') .وﯾ ا. q/ن را ه3ا ) "اﯾ" ] $ده دﯾ& و دو<[ )'
@ر )H '@ ،$ﯾ9 ًcدل ) واژ ا laicisme $ا @' در دﯾ 1ز)ن ه ه وارد
،Dا ه&ز در ا 4/1$ا39ل D 3$د.
r)+اﯾ ^ ]4ه ،رﯾ ﯾ '#/ Iاﯾ?) ) (clا @' ا +9ف )'
4-ز $$اﯾ&? c ) .D) $د Dاﯾﻁ ا $$را '/kا د دا ،$و '$
روﺡ ،$و ) ﯾ را ﺡﺹل اﯾ ) 2ﯾ را Uش ا$ن دا $و - c9 '$اﯾن ﯾ دات
وراء.94c6
)ﯾ )' 6-دا '@ Dدر ز '@ $ه< او Gواژ رﯾ را ا)اع @د4$ 4 K ،زه
د دم اهD 43ﯾ $دا .Dا4$ 'Aزه " دّ" در 4$ ) >)Hزه " + "&9ح D
و <fا > Dا ر . &$زش و ورش و M4ا اد ) 24$ '9د ،ا Hﺹد ا^ /ﺹ/ﺡن
M4وﯾ &$ه< او4$ 4 K M4) Gزهﯾ - ، &$را Gو ) q& GDد.
&9ﺡود ﯾ ' ا ) ،اﯾ ﺡل ،ﯾ- #/ 'c& Iد را ا 'Aا وز رﯾ
ﺡ@ #د ا ') ،وﯾ ه& '@ 1در ﺡ 4 '+4و ا3ﻉ +ح Dد .در
ا رﯾ Fرﯾ ،اﯾ #م (ﯾً ﺡ@ از 4K ') >4ﺱ ﯾ Iﺡ- '+4د $د
4و ا3ﻉ )د @' $را< 94c6) 4ا( ﯾ ﯾ< ) 4د ا( )3/( .Dو ا
@' ق (3/و دﯾ ) '@ Dﺡ +4وراء 94c6و اﯾ3ن ا.
5 www.secularismforiran.com
)' 6ر & ،در @Mره 4ﺡ دو< را ّDز ا) '@ &D1$ا )(ار :$
ﻉ) 3ان 4$ز دارﯾ .ا^ً دو< $د 3Dد Dدر -ﺡم ا @'
-د ) 4/@ ') c$ز دارU- ) .$ف دو< 4/@ ،را $د H دم را از وjﯾ]
&ا '@ &Dدو< )ﯾ ). mن ) .Dا 'Aدو< اk $ل ﺡ :$ #ﻉ،D) 3
) ﻉ @k '@ 4/ل ارواح دم و ﺡ4ت ا-و Dن ا. ا 4<k
در U-ل (ون و /4 '@ ،+ن و اه4ن Dوع @د ') $ردّ اﯾ دﯾ او<') &4. '4
1$ @ @ ،4ش ') c$اﯾ دﯾ @ 44د) .ا ،'$3$س @.ﯾ&س ال @د
@' دو< - 39ا زﯾا @ر دو< اﯾ ا @' Dاﯾﻁ ا3ﻉ زم را &Aن اه @& @'
ر1ر ا-و دم D 4د .ﺱ @.ﯾ&س ه دو< را دون @ 4/دا ،$ا دﯾ1
@ر@د دو< دﯾ 1را & #ﺡب $د.
ا اﯾ 1$ش ا^Uح Dه ) 4 >Dر$$ﺱ در اﯾ<@ 44 4د .ر$$ﺱ ا )UH$
و ﻉ /3ﯾ .ورد @' دا &' .ن ا ارو را ا .از ه3ن ا)ا ﻉﺹ ر$$ﺱ،
$ﯾ& &$ $دا) H9 '$د '@ $ﺡ@3ن د 4$ﺡ rو و '#4jدار '@ $رغ از ه4$ '$ز ﯾ
4/@ ') >4ﺡ @&& .اﯾ دﯾ ﯾن (ون و +ا ،M$ 4ا ) Dfز ن ،ا^ل
ﯾ' ا /4ن 4@ &$ 4و< در ارو رد fﯾش (ار .
)' اﯾ '9 q4ا $ $ده ﯾ' و ا^< )ا ز ن ا3ﻉ اﯾ?د @& @'
ه13ن ،رغ از اﻉHدات دﯾ& Dن $. ) ،ا rدا . ') -) .&D) 'Dز ﺡHق
'@ $D > 94c6وام ' از /4ن روا( )ن )د؛ ) Q9دﯾ ') 1ارا_' 4c9
ه دﯾ 1از 4ﺡ ًUl ،4د_ ، 4دا .&-او 4$ر$$ﺱ ) 24$اه @دن د
)' ن و اﯾ ه ﯾ4$$ن و رو 4ن )ن 3 =H$در اﯾ رو) $ز @د.
ا< 'cاﯾ )ان /4 '@ 4$ &9ن و 34اران )' اﯾ?د .ن '$اﯾ دو< و @4/
@' رد :$دم ا وز ا@ I3@ ،د) ًU @ :$ 4&A .$ا د ن (ن 2$Dده
)) '$14د ،و ) 49ا @' ا ه )' . D 9 $.ن را Kﯾ@ 4د $زﯾا $.ه&n3ن
) H9د4 '@ $ﺡ 4زم ا اU-ق دم را و D 49cن را از رهcان 4ﺡ#
@&$. .ن در از 4ﺡc$ 4د) 43 '/) ،$د4 '@ $ﺡ) @ &c 4ا
و$M$ن در 4ه ر دﯾ& و C& .4$ 4و ل هﯾ @' 6ﻉن ارو D
)د)&) .اﯾ $.ن در اﯾ?د (3/و ﯾ )ا ا$ﯾ 'Mو ﻉ) >3د '@ $در .ن )ان _>
4و ا3ﻉ را )ون ارع )' ا^ل دﯾ& ﯾ ﺡ ا mدﯾ& ﺡ> و ﺹ> @د.
در اﯾ .ﯾ& 6ح '#/ﺡHق 94c6ﻁ ا$ﯾ&3Mا &$ $ه) 2و ﯾ Iم
و4س )د .ه دو وت '@ ،و4س $م ه &/او4M@ =<A ') ) ،ن ه&D Cﯾاً
6 www.secularismforiran.com
دﯾ& ه. &/ن ز ن از =$ﯾ' fا1) Dﯾ ا$ن ه ﺡ. ًH4HزادD $اﯾﻁ 4و
ا3ﻉ -د را 4$ r)+زDن 44ده& .ﯾ &9دم ﺡ rدار- '@ $دDن (ا- 4$د را وmh
@&& ،ت - 4د را )(ار @&& ،و ﺹ '$1A '@ $41) 43ا ر 4و ا3ﻉ
-د را ن ده& .اﯾ ) 24$ان '@ &9ا$ن ه ﺡ ًH4Hا MH$ &$در ر1ر
-د دا -&D) 'Dو اﯾ ﯾ ) M<Aد @' او =4رو M4@ Nدﯾ& $د.
اﯾ '#/ﺡ ) (Hا^> .زاد ا$ن )د و #ه3M$ 34ل )ﯾ4$رل( را )'
@ر اﯾ ه ^-در رد Dا$ن و دو< +ح @&U-) .ف اﯾ @4/
@< ) &c '@ I4ارزش ه وراء 94c6و :$رت @ 2ا ار ) 4د ،اﯾ ه
ﯾ /cاUHل ،و دو< ه ) /د @' ﻉ ﺡ- rددا $و ﻉم 49cاز ه'$
3Dد( ،ا4$ 49دﯾ& )د .$ه دو< .زاد )د @' )ا ر4ن )' اها @'
-د را و .&@ mhه دو< ،ﺡ- rددا $و - D$ 449د رغ از @&ل ﯾ ا'/-
@3D 4/د .D
ا:$ر 3$ر @' دو< ه ) ه 24A '3ا#ق :$دا 'A ،&D) 'Dه4 13ﺡ
)د .$ا ا:$ر ر @' ه '3دو< ه در اهاف - /د ) .&Dاها @' رهcان
Dن & qﯾ)&f ) .ر ز ن اﯾ دﯾ )' $ﻉ 4c$اﯾ 4ا'@ 4 ?$
. r)+ن ،ﺹ 4 43ه ) 4ﯾ ) &cز '&4ﺡ /و <ﺡظ @دن #وت ه
ه& ،1و ) '$ﯾ' ا^ل 3M$ل ا?$م 4د.
) اﯾ ﺡل ،اﯾ 4c$اﯾ 3M$ ') '/) ، 4$ 'c/ ًU @ 4ل اﯾ
)ﯾ4$ر<4 ( 4ﺡ^ ،ر ر از .ز ه 3M$ل ا 4و ا3ﻉ
+ح r)+ .$Dاﯾ .ز ه# ،وت ه ه& 1در )ا) cDه ه و ﯾ$ 1$1ع )) M
اه 43ﺡب .$Dه '3ا$ن ه را )U-ف #وت ه ﺡD /ن ،دارا 4$زه
و ا 4ل ﯾ' ﯾ $دا .&$درf ،'?4$ﯾ & @' ﯾ Iد' ا^ل ﻉم و 3M$ل
ا(ﺹد 4 ،و/ﯾ ﻉا< ا3ﻉ ه @' )ﯾ 49ر داور در رد :$م ه ا(ﺹد،
،4و ا3ﻉ -ص ).&D
3M$ل اﯾ 4ﺡ4 ) '@ ،اﯾ= ا^Uﺡت و $در ﻉ< 4ﺡ ز@ 3-ر
)دا) 'Dد ،ا?$م ) =<Aهﯾ @' 4c$اﯾ و 3M$ل اﯾ =4روﯾ= $د،$
از ا د .ﯾن هﯾ @' هدو Dر دا Dو دو< را - 4/@ m4+ '$ا&
و K '$ر ار از ﻉ r_Uو ارزش ه وراء .94c6ه دو در ر4MN) 43ن )' (3/و
-د $د )ا ، 9ارزش ه ،و @&= ه )د '@ $در .ن )ان 4$زه ) Mرا ﻁ
ت ) ،Mو .زاد از ( 49 4ﯾ د.) 4/@ <-ورد.
ر و رBان
) *%ر D-اﺵ 8:د 8از ار و ا(/ :
ا $9 'Aرﯾ و رﯾ2ا4ن ارcط 2$دﯾ ) ه دار ،$ا ﯾ # .&4$وت
ﻉ (3/و $.در Nا @' )' = از =H$دﯾ در '9ده& .رﯾ
ا )ا ، 9ارزش ه و @&= ه @' >Hاز 49دﯾ ) ،Dا hورً =H$دﯾ
7 www.secularismforiran.com
را در ا ر 4و ا3ﻉ .&@ 3$ #$رﯾ2ا4ن ا . ،ﯾ& @&ر fا Dدﯾ از اﯾ
ﺡ '+4ه.
در U-ل .ﯾ& رﯾ2ا4ن $ ،ده -ز ن ه ا(ﺹد 4 ،و ا3ﻉ – از +4
دﯾ -رج Dد =4 .از رﯾ2ا4ن 3 ،ا اﯾ ،D) 4H +4ﯾ&9
ادار $ده ا3ع در د ا mدﯾ& ) ،ًUl – Dه&M4M@ '@ 1ن kل ادار
& ارس د )د .$ﯾ اﯾ&' +4دﯾ ،D) 4H 4ﯾ &9ا^ل دﯾ& &c
ادار ا ر ) ًUl ،&Dه& '@ 1ﺡHق Dو $ا اد ) اس 49ر ه دﯾ& 449
Dد.
+4دﯾ )' ه 'A ،D) '@ /Dاﯾ $ده @ ًUاز د ا mدﯾ& -رج $Dو )'
رهcان 4د ،$Dو 'Aر(cﯾ )اﯾMن اﯾ?د Dد ،اUHل ﯾ اﯾ $ده
ﺹاق .ﯾ& رﯾ2ا4ن ا .اﯾ .ﯾ& )' ا اد ا ن ده @' از ا mدﯾ&
اUHل ﺡ^> @&& – و دﯾ4$ 1ز $ا- '@ &D) 'Dرج از ﺡ 4/@ '+4ﯾ 49 m) c9
دﯾ ).&D
ﯾ 4 Iﻉ /3رﯾ2ا4ن اﯾ @ 4/و دو< ا – در ﺡ ،H4Hاﯾ &A 4ن ﯾد.ور
رﯾ2ا4ن ا @' ا q/اﯾ دو را ﯾ Iﯾ 3Dر ،$و ا ') q/رﯾ2ا4ن
از "اﯾ @ 4/و دو<" Nﯾ& .ا )ﯾ در :$دا '@ Dرﯾ2ا4ن .ﯾ&
ا @' در ^ '9رت 4د ،درﺡ< @' اﯾ $د دﯾ و دو< & ^ ]4ا(#
ا @' در ﻉ^' 4رخ ده.
ا Dن $د دﯾ و دو< در .ﯾ& رﯾ2ا4ن )ﯾ '@ &9ت -ص 4
– @' )' درت ]/Nﺡ ادار دو< ه& – از 4H +4ﯾ 4H 4دﯾ ره
.$Dاﯾ )ان $ '@ 4$ &9ده دﯾ& دﯾ 3$ 1ا &$در رد _> ﻉ 3و
4ﺡ )) '/) ،&$2ﯾ '@ &9دﯾ ه اﯾ $ده دﯾc$ 1ﯾ ) '9ﺡ>43
،$Dو ﯾ 4 &cﻉ( 3ار .$4در ﻉ ،>3دو< )ﯾ ﺡ ا ن ') c$ﻉHﯾ
$ن و #وت دﯾ& ) 6ف )$3؛ D $. m$ '$د D ? '$ن.
ا. 'Aﯾ& رﯾ2ا4ن ا. $رام و < =4 24 . 3رود ،ا در وا( mا4&A q/
M$ا .رﯾM$ Fن داد ا @' ا mدﯾ& )-ردار از (رت د ،اﯾ (رت را )ون
Hو 4/دو< $ $د ا ') .$وﯾ ه& '@ 1اﯾ ا mرا)) 1&1& '+
4$وه ﺡ @ ':ر 4دا 'Dا ،$اﯾ Hو ) Nد ا .در ،'?4$
رﯾ2ا4ن ا q/أم ) اUH$ب ه ) 4د ا .در ا 4/@ '$و دو< ﺱ از
ا 4$- )UH$ا ،$Dدر .ﯾ اﯾ اﯾ <) 24 . 3د ،ا & ﺱ از ﯾ IاUH$ب و
>4Mﯾ Iدو< ﯾ .D 4
ا< ^H ،'cرﯾ ه3ار ) c$ '$ 6د ا .ه 4زم c$د @' رﯾ
hدﯾ ) ،Dا رﯾ ا q/ﺡ و ّMق .ﯾ& رﯾ2ا4ن )د ا@ .
رﯾ Dد @' د @ ود ﯾ3/( Iو ا3/( ) ' hو دﯾ را زم )ا .$ا ﺡ>3
.ن ا @' ND 4&Aﺹ ،د @ در _> 49ا3ﻉ3/( ) ') H9 ،و
ر .D) 24$
8 www.secularismforiran.com
)&)اﯾ# ،وت 4ن رﯾ و رﯾ2ا4ن اﯾ ا @' رﯾ ) M4ﯾmh I
#/در رد )ﯾ 1و mhا ر ا ،ا رﯾ2ا4ن DUا )ا اِﻉ3ل اﯾ
> Dد .در '9رﯾ^ 2ا '@ DU – '#/در ^رت <2وم )' زور ه
$ده دﯾ& -ش D 3$د .اﯾ $ده ه&n3ن ا &$ﻉ ً&/در رد ا ر ﻉ 3ا jر
،&&@ :$ا 49و ا(ار ') ًU @ $.ﺡ- '+4ﺹ^ ﺡود Dد '@ $@ :ر ر
-د را ) ارز Dدﯾ& ه 3ﯾ)& ،اﯾ ه3ﯾ را .زادا '$اN$ب @&&) ،ون اﯾ&' از
دو< رد Mﯾ rﯾ &( '4cار .$4
]<NﺡQر ا mروﺡ $در ﺡ '+4ﻉ 3ا) MH$ 'A ،ا دﯾ ﺡل @' رﯾ
در ﯾ '9 Iر )( $؟ .ﯾ (ار ا دﯾ )' رﯾ ]49Qو از ^ﺡ&' -رج Dد؟
.ﯾ دﯾ )' ﯾ Iد' & ه ﯾ qو ) اه 43در & ه& 1و@' Dد؟ اﯾ
ه د' ه #<Nن رﯾ و رﯾ2ا4ن ا .اﯾ&ن ال @&& @' دﯾ
از .ن ا @' )' اﯾ q4از دو- '$رج Dد.
در اﯾ ' )' ﯾ '$ Iاه 43ا ﯾ) .ا&D q/ﯾ ﯾ -ا '@ 4$ر
ه -اه& دﯾ را )' ز-" $ﺹ^" &ﺡﺹ و .ن را از ﺡ4ت "ﻉ4) " 3ون @&& – @' اﯾ
ﺹر را اﯾ?د @& @' ا1$ر ر ه - 3$اه& ه@ 4ﺱ در Uء ﻉم از دﯾ 1) Nﯾ.
ا 3 'Aا ) -ر ه :$ 4&Aدا ،&D) 'Dا اﯾ '?4$ 4c9اﯾ '$
ا @' 3ﯾ- 2ﺹ^/ﻉ =4) ، 3از ﯾ &9 Iدارد.
در :$ر ه-" ،ﺹ^" )دن دﯾ )' ه3ن - &9ﺹ^ )دن و 49hﺡب )$
ا اد .4$در رد "ﻉ " 3ه ،ره .ن را )' " &9رد ﺡ j#ﯾ ا#د
دم ﯾ ا3ع (ار " )' @ر ) ') .$اﯾ 3 ،q4ﯾ> )' @&ر fا Dدﯾ از "ﺡ4ت
ﻉ2/ ،" 3م ﺡfف دﯾ از ا:$ر ﻉ2/ '/) ،4$ 3م ﺡfف ﺡ3ﯾ ﻉ 3
))Nا :4$دو<( از دﯾ ا3 .ﯾ> )' -ﺹ^ @دن دﯾ@ #N &9 ') ،دن .ن 4$
)ND '/ﺹ و ا4-ر '1$دا. Dن ا.
ﺱ ) '@ 4&4رو $رﯾ2ا4ن ﯾ '#/رﯾ )' ه 4و' 2/م گ دﯾ
.4$ر ه در رد دﯾ و &&@ '@ MH$دﯾ )ﯾ در '9دا D) 'Dارزﯾ)
ه #و دار4) .$ر H9 '$Nا ّD '@ $دﯾ ) M4از . 4-ن ا .اﯾ و )'
زوال رﯾ? دﯾ ا 4دار .$ا )4ر ه از ﺡ =H$ #دﯾ در ﺡ4ت ا3ﻉ و ا(U-
&ن &M-د .$ﺡ ) -ر ه ﺡ )&4د ه 4-ﯾ' دﯾ& و Uش ه ا3ﻉ
اﯾ )&4ده )ا @ه= Hو ر $ه&.
ا دﯾ در ﯾ '9 Iر D ]49Qد – 3 ًU @ '@ D$ا – c$ﯾ Hﺹ4
را ') ً34Hدن رﯾ و رﯾ2ا4ن $د .اﯾ& & اD qc &$اﯾ+
دا ) ') '@ $D '$ﻉ 1(Uدم )' دﯾ ا 4 ?$ا .در ﯾ 4 '9 Iر ،دم
) Nا) @$ا D MAﯾ @&ر fا Dدﯾ دار 4&A .$د ه @' رو ،$ﯾ
ﺡ /ﻁ ا mدﯾ& ه& ﯾ ) mا^ل دﯾ& @' &@ &cل ز $دم Dا.$
9 www.secularismforiran.com
در ﯾ '9 Iر ا ،رهﯾ از /ﻁ دﯾ و رهcان دﯾ& 3ا .ه@ 4ﺱ 4H
D 3$د @' ) mدﯾ ﯾ ارزش ه دﯾ& ) 1 ،Dاﯾ&' -دش 24A 4&Aرا اب @د
) .Dا ﻉ زﯾد از دم 49cاز دﯾ& را اب U4M ،ت دﯾ& ) ا@ Jه=
در .ه و ﻉ اﻉQﯾMن - ]49Qاه& .D
ا< 'cرهcان دﯾ& @ ًUﺡ rدار $از ا ن و(ع اﯾ و&M-$ mhد ) ،&Dا D #<Nن )
ر ه و رﯾ2ا4ن ﺡو دو N$ +- .+-اﯾ&'4&A 4<k $. ،
3Nﺹ' ا را )' دوش ر ه ا$از ') $. .$اﯾ&' )' ر ه ﺡA '@ &&@ '/3ا
)' دم از Gدﯾ را داد ا) ،$ﯾ )' )ر اﯾ ) دازA '@ $ا دم ا &$از دﯾ
رو دا.&$
+-دوم اﯾ&' ،ه @) MDا ﺡ ') '/3رﯾ اً ﺡ@ از fﯾش اﯾ q/+
ا @' <4ن دﯾ & ) ا )' اN$ب د- ،ﺹ^ و ا4-ر دم( ،در )' :$ q/و
ﺡ3ﯾ $.ن .&4$اﯾ q/+ا ًU @ $در ) ،Dا fﯾش .ن )ا دﯾ اران
' اﯾ وﯾا 1$ا -ه :$ ') &Aر @' ه&ز ه رهcان دﯾ&ِ د 3Dرﯾ
اﯾ ) '$ز ز '@ &$دﯾ& @' ) ﺡ3ﯾ و /ﯾ اcر M$ '$ا ') ، $. .$دﯾ ،/از
ﻉ ') 3دم ﺡD >43د ) ارزش ا .ا $.وا( '@ &D) H9 ً9زور و اcر & را
) Hدﯾ اf 1$. ،ﯾ ' ا- '@ $د دﯾ ( ارزش ا – و اﯾ :$ q/+ره را
Kﯾ) '@ &@ 4ا ر4ن )' 4-ﻉ ، 3دﯾ ا^h ًUور $ارد.
*.5:ان ر
)Gا ه ر را دو 6ﻥ.ارﻥ.؟(
زم )' '@ 4$ #ه13ن رﯾ را /+ب 3$ﯾ)& .ﺡ ا وز $@ 24$ه&
@' & '$رﯾ و .ﯾ& رﯾ2ا4ن را ') 4#ﺡل 3$ '9دا '/) ،&$ال
&Mء ه34) '3ر ه ا3ع ا$. :$ ') .ن G ،رﯾ @&& @' رﯾ
و fﯾش ﯾ &c Iدﯾ& )ا 4و ه& '9 ') ،Cا ﯾار ،ا ، (U-و $ﯾً :$
ا3ﻉ ) &? Dد .ا .ﯾ &Hان رﯾ در ﯾ&؟
ﯾ از راﯾ ﯾ H$ه )' رﯾ )' ﻉ&ان ﯾ ،'#/ IاH$د از . 4@Kن ) ز $اﯾ
') $ﺡ4ت ا-و ﯾ و 49hروح ) Mا rc6 .ا^ل ره =&@ ،ه و )ور ه
از ه ) 24Aاس 4ه ﺡّ و ﺡ hاﯾ @&= ه )ا ز$ )ﯾ ) M4و
-د ن و دﯾ 1ا$ن ه ).D
ره <2و ً ود ز $ا ز $د را & ،&4$ا ﺡ4ت ا-و را 2اوار
ه3 49( 4ز و Uﺡ:ت ا-ﺹ^ 3$ 24$دا .&$در ﺡ H4Hاﯾ '$را @' ا ه &Aن
ﺡ 4در ا:$ر ) ،Dه 4از .ن 3$دا ، 4$د<) 3 >4ا اﯾ دا&A '@ &$ان c$ﯾ
د<M3ل .ن )دA .ن 3$ا) 4$ا '@ 4$ا^- ًUا ،روح ،M ) ،ﯾ ﺡ4ت ا-و ود دار $ﯾ
،'$ﺱ اﯾ& 3$ا &$ا 241$ه 4ﯾ Iاز @&= ه ﯾ )وره )Nدا '$ن ).&D
10 www.secularismforiran.com
ا< 'cاﯾ دﯾ @ . ]<N ًUز ه ا^4) /ر از ادﯾن ن ا .ادﯾن c ) ') 24$د
ز $ا$ن ﻉ &3(Uه& ،ا اﯾ ﻉ ) &3(Uﻉ '(Uر ﯾ ﯾ<4) 4ر
#وت ا .د' ا^ /ادﯾن ا?$مِ روح @ ،NDر ،ﯾ ه 4د دﯾ 1ا
@' ا از ود د ا1$ر)&) .$اﯾ ا 241$ه د 4$و د را @$و ﺡ
q& $دا &$زﯾا )' D:$ن اﯾ& اهاف در )ا ز.&4$ $
H& 'Aان رﯾ در اﯾ ) '$ﺡ &D) rو ،+- ) 'Aاﯾ & H$ﺹ '$#ا )
رﯾ )' ﻉ&ان ﯾND '#/ Iﺹ ا .ا ه& '@ 1رﯾ را )' ﻉ&ان ﯾI
4 '#/ﯾ رﯾ2ا4ن را )' ﻉ&ان ﯾ. Iﯾ& 4و ا3ﻉ در 41) :$ﯾ ،
اﯾ H$دﯾ& 1ﺹ .4$ '$#زﯾا ^ف اﯾ اﺡ3ل @' .ز ﯾ Iدﯾ در ) +4 ،D
4ﯾ ا3ﻉ ا^ل .ن دﯾ ) ه D '3و$ان را .&@ 3$ '4
3ا دم ﺹ '@ $41) 43در زND $ﺹ Dن ر ،&Dc$و ﺡ 3ا
اﯾ اN$ب در ) .Dا دن ﯾ اﯾ روﯾ' را اN$ب @&& و $@ '$دﯾ) 1اﯾMن
4&Aﺹ .$41) 343رﯾ )' ﻉ&ان ﯾND '#/ Iﺹ & ،د <-ه '$
دات ﯾ ارزش ه وراء 94c6در زND $ﺹ ا ،ا رﯾ )' ﻉ&ان ﯾI
4 '#/و ا3ﻉ & د <-دادن ه '$د ﯾ ارزش وراء 94c6در (3/و
ﺡ4ت ا3ﻉ ا .
ﯾ H$ Iدﯾ ') 1رﯾ '@ ،را)2$ /4- '+دﯾ ) اH$د ( /cدارد ،اﯾ ا @'
رﯾ 3$ا &c $ﺡ) 3ا ا4(U-ت اه @&H& '# ') .ا '@ $اﯾ
اﯾاد را ،&M@ =4ا4(U-ت 4$ز & ود ا^ل ﯾ ارزش هﯾ وراء ،94c6ا) ،و r/+
ا و '#/ه ﯾ< 4ﯾ اﯾ&? 3$ $ا 4&A &$ا^< را اه @&& .ه& 1
@' :$م ه 4و ا3ﻉ از 4&Aا^ل و ارزش هﯾ روﯾ1دان ،$Dدر (3/و اU-ق
24$ﺡ )ا $ #ار – $و :$ 4&Aم ا3ﻉ ( ا ') (U-هج و ج ،د ،و )$د
ا. ?$
>Mا^ /اﯾ اﯾاد .ن ا @' 4hت )4ر @& @' 3$ا $در Dن را M$ن
ده .ا -ا ود دا ،D) 'Dا ارزش ه وراء 94c6ود دا ،D) 'Dا اﯾ ارزش ه
)ا ا4(U-ت hور ) ،&Dو ا '#/ه ﯾ<$ 4ا&c &$ﯾ )ا ا4(U-ت اه
@&& – و )4ر ض ه دﯾ '@ 1در Dن ه( 43ر kال دارد 1$. ،اﯾ اﯾاد
ا $در ) ،'$#K .Dه @ام از اﯾ ض ه )' راﺡ 3ا /ﻁ از .ب
در.ﯾ& .و دﯾ ( /دارﯾ @' )1ﯾ4) 4ر از اﯾ ض ه ﺡ/ ًH4Hﻁ ه '@ 24A & .
)ا ردّ اﯾ اﯾاد زم ا ،اﯾ ا @' ﯾ از ض هﯾ= /ﻁ ) ،&Dو از 4) '@ ?$.ر از
GM $.ه&- ،د اﯾاد ه در ) ﯾ ﺡ< GMا.
ﯾ >M Iدﯾ 1اﯾ اﯾاد اﯾ ا @' ﺡ ا ) fﯾﯾ @' ه4h '3ت .ن )' &9ﻉم
در ه& '$1A ،اf ) 4$ﯾﯾ @' )' - &9ص ه در )&D؟ )' )4ن د ،
3$ا 4$ود -اﯾ ﻉم و ارزش ه وراء 94c6ﻉ را ) fﯾﯾ ) '/) ،ﯾ ود -اﯾ
-ص ،ارزش هﯾ -ص و :$م ا ^- (U-را ) fﯾﯾ .ا @ام :$م را )ﯾ fﯾ و .ن را )'
ﻉ&ان :$ &cم ا3ﻉ و @ ') 4ر )&A ،ن @' ) @ $ه @' -اﯾ دﯾ 1و
ا^ل دﯾ& دﯾ 1دار >)( $اﻉ3ل )D؟ ا $ان Fدر )' اﯾ = داد) 1$. ،ا
ﯾ. '9 Iزاد و lا ،رﯾ6 ) 3ف ارﺡ 4ﯾ) @' ه:$ 4م دﯾ& ^-
را f $ﯾد^ ) ،ر $M&$و . D$ن را ) ه13ن ﺡ.&@ >43
11 www.secularismforiran.com
ا?$م ،اﯾاد ) ﯾ' ا @' +ح Dد اﯾ ا @' .ﯾ& رﯾ2ا4ن q
Dد @' دم از رﯾ 'Mه دﯾ& و ه&- 1د ) .$D '$14ﻉ ً 3اﯾ اﯾاد از 4 q$ﺡ4ن
ﺡ @ ':ر +ح Dد ،ا $3/ن و ﯾ دﯾن ﺡ @ ':ر ه 4&Aاﯾاد )' رﯾ
' ا :$ ') .$اﯾ&ن ،در ﯾ '9 Iر ،زوال & +4دﯾ& )ﻉ Dد @'
دم ه? 3@ 'Aل ﯾ)& & دﯾ& و .ز هﯾ را ) 4ز $c '@ $ه&D Cن را
>4Mده&.
اﯾ ال < ،qا ) 3Jا .در ا @' .ﯾﯾ ه ا وز )4ر @ 3از
.ﯾﯾ ه (ن $زده در رد 4ﺡ 4دا ،&$و ) اﯾ&' اﯾ وا( 49از &^ :ف
]K 34/9دارد ،ا 3$ا $ﯾ Iال 4ﯾ ا3ﻉ ﺡب Dد .دم از
رﯾ Fﯾ$ن )ن ﯾ دﯾ ،4 ،و ه& Cرو ه @ 3از 'Dfدا – &$ه& Cهﯾ
@' ) 3 =H$ IDدر >@ 4 >Dه& ) Cدا 'Dا .$اﯾ > ا] )ر ا،
ا د<D 3$ >4د @' ارزش ه دﯾ& ﯾ $$ﯾ رو را وارد :$م 4ﯾ $ده ه&1
ن @&H . 4ان /9ت دم از رﯾ4 Fﺡ 4و & ه .ن ه )' ه 43د< >4ا] )ر
ا و .M4) '$
ا< ،'cرهcان ﺡ @ ':ر دﯾ& ) اﯾ Fا .&4$ rهف $.ن ار:$ Hم دﯾ& Dن ) ،
fب 4وان ﯾ و ) Mﯾ4 rوان ') /9و دار ) M4ا .ه&/ '@ 1ﻁ ) دو< و
) +4 24$ه& Cﻉ 3را از د )ه& ') >4$ ،اﯾ اهاف ه 'AدDار Dد.
ه&( '@ 1ار ) ') Dﻉ&ان ﯾ Iﺡﯾ] )ا) ) دﯾ 1ادﯾن و '#/ه )' ه3ورد ) داز،$
اﺡ3ل 'c/ﻉم ﯾ Dن هD 3@ 'Aد $. ،ً94c6 .ا 4&A rو– &4$ 9h
ا ،در '9ر ،در اﯾ رد @ر &Aا $از د رهcان دﯾ& ) . 3$ﯾ .ا
ﻉHﯾDن 4 q<6ا @& ،اﯾ & )' f 6-ا)- 4د .ن ﻉHﯾ ا .ه& '@ 1از دو< ﯾ
ه& Cا3اد ،&c/6در ا^> fﯾ ' ا '@ $ﻉHﯾDن )' & ﯾ از ﺱ q6N q/
). 3$ﯾ&.
ً3/ه+- 4ﯾ در اﯾ ادﻉ '@ 4$دم c$ﯾ رﯾ را )' ﻉ&ان '#/ &c
NDﺹ Dن ،و cM4 &cد زD $ن ) fﯾ – $در )زار ﻉHﯾ ،ﺡQر دﯾ ه $ن و
ر( 34& q4ا .ا & .ن '#/هﯾ ا ') &$در و ^د(&@ q<6 '$ر $دن
رﯾ )' ﻉ&ان 4ان ﻉ 3ر() ادﯾن ) اﻉHدات Dو$ان ) '@ &Dدر
'9 ) 4Aو /4+9اﯾ )زار ه&.
About.com :
12 www.secularismforiran.com